ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣΣΟΥΛΤΑΝΑ ΓΚΑΡΓΚΑΝΑ ΠΕ01ΣΟΥΛΤΑΝΑ ΓΚΑΡΓΚΑΝΑ ΠΕ01

ΝΑΟΔΟΜΙΑΝΑΟΔΟΜΙΑ

ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΥΜΝΟΛΟΓΙΑΥΜΝΟΛΟΓΙΑ

ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣΤΕΧΝΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΡΩΜΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΡΩΜΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι ρίζες της Χριστιανικής Τέχνης Οι ρίζες της Χριστιανικής Τέχνης βρίσκονταιβρίσκονται

στους τάφους.στους τάφους. ΕΙΔΗ ΤΑΦΩΝ:ΕΙΔΗ ΤΑΦΩΝ: ΥΠΟΓΕΙΟΙΥΠΟΓΕΙΟΙ

ΚατακόμβεςΚατακόμβες ΕΠΙΓΕΙΟΙΕΠΙΓΕΙΟΙ

Σημερινοί τάφοιΣημερινοί τάφοι ΥΠΕΡΓΕΙΟΙΥΠΕΡΓΕΙΟΙ

ΜαυσωλείαΜαυσωλεία

Οι ΑπαρχέςΟι Απαρχές

Η αγιογραφία Η αγιογραφία ξεκίνησε από τις ξεκίνησε από τις κατακόµβες µε τα κατακόµβες µε τα «ΣΥΜΒΟΛΑ»«ΣΥΜΒΟΛΑ»

και η και η αρχιτεκτονική µε αρχιτεκτονική µε τα «ΜΑΡΤΥΡΙΑ», τα «ΜΑΡΤΥΡΙΑ»,

ΚυριότεροιΚυριότεροιΑρχιτεκτονικοί ΡυθμοίΑρχιτεκτονικοί Ρυθμοί

Ρυθµός ΒασιλικήςΡυθµός Βασιλικής Σταυροειδής Βασιλική Σταυροειδής Βασιλική Σταυροειδής ΒασιλικήΣταυροειδής Βασιλική µε Τρούλοµε Τρούλο Περίκεντροι ναοί ή ΡοτόντεςΠερίκεντροι ναοί ή Ροτόντες

Βυζαντινός ΡυθµόςΒυζαντινός Ρυθµός Οκταγωνικός ΡυθµόςΟκταγωνικός Ρυθµός

Οι πρώτοι ναοίΟι πρώτοι ναοί

Οι πρώτοι χριστιανοί συγκεντρώνονταν Οι πρώτοι χριστιανοί συγκεντρώνονταν στις "στις "αγάπες".".

Ο πρώτος ναός που χρησιμοποιήθηκε, κατά Ο πρώτος ναός που χρησιμοποιήθηκε, κατά τα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. είναι ο "τα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. είναι ο "ευκτήριος οίκος" ή " ή "οίκος του Θεού""οίκος του Θεού" ή ή "εκκλησία""εκκλησία" , όπου τελούνταν οι , όπου τελούνταν οι συγκεντρώσεις.συγκεντρώσεις.

Όταν καθιερώνεται το μυστήριο της Όταν καθιερώνεται το μυστήριο της Θείας Θείας ΕυχαριστίαςΕυχαριστίας, εμφανίζεται ο τύπος ναού:, εμφανίζεται ο τύπος ναού:

««Βασιλική με αψίδα»Βασιλική με αψίδα»

Ο ναόςΟ ναός

Ο κυρίως ναός χωρίζεται σε τρία (3) Ο κυρίως ναός χωρίζεται σε τρία (3) μακρόστενα τμήματα, που ονομάζονται μακρόστενα τμήματα, που ονομάζονται ""κλίτηκλίτη" (α, β, γ) με δύο σειρές από κίονες " (α, β, γ) με δύο σειρές από κίονες παράλληλες προς τους μακρούς τοίχους. Το παράλληλες προς τους μακρούς τοίχους. Το μεσαίο (β) κλίτος είναι, συνήθως, πιο πλατύ. μεσαίο (β) κλίτος είναι, συνήθως, πιο πλατύ. Η βασιλική αυτή ονομάζεται "Η βασιλική αυτή ονομάζεται "τρίκλιτητρίκλιτη βασιλική". Στο ιερό Βήμα υπάρχει μία κόγχη βασιλική". Στο ιερό Βήμα υπάρχει μία κόγχη = αψίδα (επάνω αριστερά) και άλλοτε δύο = αψίδα (επάνω αριστερά) και άλλοτε δύο μικρότερες δεξιά και αριστερά της, δηλ. μικρότερες δεξιά και αριστερά της, δηλ. συνολικά τρεις (επάνω δεξιά). Έτσι ο ναός συνολικά τρεις (επάνω δεξιά). Έτσι ο ναός αποκαλείται και βασιλική με αψίδα.αποκαλείται και βασιλική με αψίδα.

((Δες παρακάτωΔες παρακάτω))

Κλίτη και κατόψεις του ρυθμού Κλίτη και κατόψεις του ρυθμού ΒασιλικήςΒασιλικής

Μέρη του ΝαούΜέρη του Ναού

Ιερό ΒήµαΙερό Βήµα ΝάρθηκαςΝάρθηκας ΚυρίωςΚυρίως ΝαόςΝαός

Ρυθµός ΒασιλικήςΡυθµός Βασιλικής

Επίµηκες οικοδόµηµα πουΕπίµηκες οικοδόµηµα που χωρίζεται µε σειρές κιόνων σε κλίτηχωρίζεται µε σειρές κιόνων σε κλίτη

ΑχειροποίητοςΑχειροποίητοςΘεσσαλονίκηΘεσσαλονίκη

Άγιος Δημήτριος Άγιος Δημήτριος στη Θεσσαλονίκηστη Θεσσαλονίκη

ΟΟ 'Α'Αγιος Δημήτριος και γιος Δημήτριος και άγγελος που σαλπίζει.άγγελος που σαλπίζει.

Στην ανατολική όψη του δυτικού Στην ανατολική όψη του δυτικού τοίχου του βόρειου κλείτους, τοίχου του βόρειου κλείτους, πάνω από την είσοδο από το πάνω από την είσοδο από το νάρθηκα, εικονίζεται ο ʼγιος νάρθηκα, εικονίζεται ο ʼγιος Δημήτριος με υπατική στολή. Δημήτριος με υπατική στολή. Στα δεξιά του προβάλλει μέσα Στα δεξιά του προβάλλει μέσα από πολύχρωμο σύννεφο ένας από πολύχρωμο σύννεφο ένας άγγελος που σαλπίζει. Γερτός και άγγελος που σαλπίζει. Γερτός και με το βλέμμα λοξά, προς την με το βλέμμα λοξά, προς την αριστερή γωνία, οδηγεί τον αριστερή γωνία, οδηγεί τον θεατή προς τον ʼγιο. Μέσα σ' ένα θεατή προς τον ʼγιο. Μέσα σ' ένα φυσιοκρατικό τοπίο, οι δύο φυσιοκρατικό τοπίο, οι δύο μορφές με το απόκοσμο βλέμμα μορφές με το απόκοσμο βλέμμα τους, υποβάλλουν μια έντονη τους, υποβάλλουν μια έντονη αίσθηση υπερβατικής αίσθηση υπερβατικής ατμόσφαιρας.ατμόσφαιρας.

Ο Ο 'Α'Αγιος Δημήτριοςγιος Δημήτριος με δύο με δύο παιδιάπαιδιά

  

Η προηγούμενη διαφάνειαΗ προηγούμενη διαφάνεια

Προσφορά παιδιών στον Προσφορά παιδιών στον 'Α'Αγιο Δημήτριο.γιο Δημήτριο. Στο Στο νότιο κλίτος πάνω από την τοξωτή είσοδο από νότιο κλίτος πάνω από την τοξωτή είσοδο από τον νάρθηκα παριστάνεται η προσφορά τον νάρθηκα παριστάνεται η προσφορά παιδιών στον παιδιών στον 'Α'Αγιο που εικονίζεται μετωπικά γιο που εικονίζεται μετωπικά στο κέντρο, στην τυπική υπερβατική στάση, στο κέντρο, στην τυπική υπερβατική στάση, δεομένου με υψωμένες τις χρυσές παλάμες του. δεομένου με υψωμένες τις χρυσές παλάμες του. Γύρω του μέσα σ' ένα τοπίο με έντονο χρώμα Γύρω του μέσα σ' ένα τοπίο με έντονο χρώμα και φως ξετυλίγεται μια σκηνή προσφοράς και φως ξετυλίγεται μια σκηνή προσφοράς παιδιών στον παιδιών στον 'Α'Αγιο. Λεπτή τέχνη του γιο. Λεπτή τέχνη του ψηφιδωτού που ενώνει «το υπερβατικό» με το ψηφιδωτού που ενώνει «το υπερβατικό» με το «γήινο», τον άνθρωπο με το θείο και «γήινο», τον άνθρωπο με το θείο και αποτυπώνει την σχέση αγάπης του Αγίου αποτυπώνει την σχέση αγάπης του Αγίου Δημητρίου με τουςΔημητρίου με τους συμπολίτες του. συμπολίτες του.

Στοά στις κατακόμβες του Στοά στις κατακόμβες του Αγίου ΔημητρίουΑγίου Δημητρίου

Προφήτης ΗλίαςΠροφήτης Ηλίαςστη Σιάτισταστη Σιάτιστα

Οι τοιχογραφίεςΟι τοιχογραφίες

Στον Προφήτη Ηλία, μία εκκλησία που Στον Προφήτη Ηλία, μία εκκλησία που κτίστηκε το 1701 και παραμένει κλειστή εδώ κτίστηκε το 1701 και παραμένει κλειστή εδώ και χρόνια λόγω σεισμού, υπάρχουν και χρόνια λόγω σεισμού, υπάρχουν τοιχογραφίες αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων. τοιχογραφίες αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων. Παρόμοια, στον γυναικωνίτη της Αγίας Παρόμοια, στον γυναικωνίτη της Αγίας Παρασκευής, την παλαιότερη εκκλησία της Παρασκευής, την παλαιότερη εκκλησία της Σιάτιστας(1667), υπάρχουν απεικονίσεις των Σιάτιστας(1667), υπάρχουν απεικονίσεις των Σόλωνα, Πλούταρχου, Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Σόλωνα, Πλούταρχου, Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Θουκυδίδη και Σίβυλλας, ενώ ακριβώς από Θουκυδίδη και Σίβυλλας, ενώ ακριβώς από πάνω υπάρχει σχεδιάγραμμα του γενεαλογικού πάνω υπάρχει σχεδιάγραμμα του γενεαλογικού δένδρου του Ιησού. δένδρου του Ιησού.

ΠλούταρχοςΠλούταρχος

ΑριστοτέληςΑριστοτέλης

ΣίβυλλαΣίβυλλα

ΤέμπλοΤέμπλο

Στρογγυλοί ναοί με θόλο ή με τρούλοΣτρογγυλοί ναοί με θόλο ή με τρούλο

Η Ροτόντα στη ΘεσσαλονίκηΗ Ροτόντα στη Θεσσαλονίκη

Οκταγωνικοί ΝαοίΟκταγωνικοί Ναοί

ΡαβένναΡαβέννα

ΡυθμοίΡυθμοί

ΟκταγωνικόςΟκταγωνικός Μεγάλοι σε όγκο Μεγάλοι σε όγκο

ναοίναοί Τεράστιος τρούλος Τεράστιος τρούλος

χωρίς κολόνεςχωρίς κολόνες Ισοσκελής νοητός Ισοσκελής νοητός

ΣταυρόςΣταυρός ΤετράγωνοΤετράγωνο

ΒυζαντινόςΒυζαντινός Μικροί σε όγκο Μικροί σε όγκο

ναοίναοί Τρούλος στο Τρούλος στο

κέντροκέντρο Ισοσκελής ΣταυρόςΙσοσκελής Σταυρός ΤετράγωνοΤετράγωνο

Βασιλική με τρούλοΒασιλική με τρούλο

Εσωτερικό Αγίας ΣοφίαςΕσωτερικό Αγίας Σοφίας

Σταυροειδής με τρούλοΣταυροειδής με τρούλο

Άγιοι ΑπόστολοιΆγιοι Απόστολοι

Μονή Αστερίου ΚαισαριανήΜονή Αστερίου Καισαριανή

Ρομανικός ΡυθμόςΡομανικός Ρυθμός

Καθεδρικός Ναός στην Αγγλία Καθεδρικός Ναός στην Αγγλία 19031903

Το ροζ παράθυρο στην ανατολική Το ροζ παράθυρο στην ανατολική του πλευράτου πλευρά

Γοτθικός ΡυθμόςΓοτθικός Ρυθμός