Οι πηγές στην Ιστορία Κατεύθυνσης

Μερικές οδηγίες για την επεξεργασία των πηγών στην ιστορία της Κατεύθυνσης

Πηγές Λειτουργούν συµπληρωµατικά µε τις ιστορικές πληροφορίες του σχολικού βιβλίου

Οι ερωτήσεις που ζητούν αξιοποίηση των πηγών έχουν συνήθως περισσότερο από ένα µέρη.

Πηγές Κείµενα της εποχής - λόγοι πολιτικών, αποµνηµονεύµατα πρωταγωνιστών, άρθρα εφηµερίδων, εικόνες

Κείµενα νεότερων και σύγχρονων ιστορικών, ελλήνων ή ξένων, στατιστικοί πίνακες

Υφος των κειµένων

Τα κείµενα διατηρούν το ύφος της εποχής, καθαρεύουσα συνήθως στην πιο απλή µορφή π.χ ο λόγος του Βενιζέλου ή κείµενα του Κορδάτου.

Τα κείµενα των σύγχρονων ιστορικών είναι γραµµένα στην δηµοτική.

Τρόποι ανάπτυξης

Η µέθοδος της παράθεσης

Παράθεση

Παράθεση 1

Χωρίζουµε την απάντησή σε δύο διακριτά µέρη.

Στο πρώτο παρουσιάζουµε τα στοιχεία της ιστορικής αφήγησης του βιβλίου.

Στο δεύτερο καταγράφουµε τα στοιχεία της πηγής.

Η σύνδεση των δύο τµηµάτων της απάντησης µπορεί να γίνει µε µια συνδετική έκφραση.

Καλό είναι να αποφεύγουµε την αντιγραφή ολόκληρων φράσεων της πηγής όπως και την πολύ περιληπτική της απόδοση.

Όπως σε όλα τα πράγµατα και εδώ η λύση είναι η µέση οδός.

Ούτε αντιγραφή ούτε επιφανειακή προσέγγιση.

Επιλέγουµε τις πληροφορίες που είναι χρήσιµες για την απάντησή µας.

Τις ιεραρχούµε και οµαδοποιούµε τις πληροφορίες της πηγής (αν αυτό είναι δυνατό).

Δ∆είχνουµε τη σχέση της πηγής µε τα δεδοµένα του βιβλίου: συµπληρωµατική, αντιθετική, αποδεικτική κ.α.

Σε κάθε περίπτωση συνδέουµε µε την ιστορική αφήγηση του βιβλίου

Σύνθεση: η συνένωση πολλών µερικών στοιχείων σε ένα ενιαίο λειτουργικό ή αρµονικό σύνολο.

Συνδυασµός της ιστορικής αφήγησης και των πληροφοριών του παραθέµατος.

Η ιστορική αφήγηση του βιβλίου µπορεί να µας χρησιµεύσει ως δοµή για το νέο κείµενο στο οποίο θα εντάξουµε τις πληροφορίες της πηγής.

Η σχολική αφήγηση είναι κατά κάποιο τρόπο ο καµβάς της απάντησής µας.

Ξεκινάµε από την ιστορική αφήγηση του βιβλίου και στην πορεία όπου αυτό είναι δυνατό βάζουµε στοιχεία της πηγής.

Ουσιαστικά λειτουργεί η πηγή διευκρινιστικά ή συµπληρωµατικά.

Ο συνδυασµός των στοιχείων του βιβλίου και της πηγής µπορεί να είναι χρονολογικός ή θεµατικός ανάλογα µε την περίπτωση.

Χρησιµοποιούµε συνδετικές φράσεις που δείχνουν την µετάβαση από την ιστορική αφήγηση του βιβλίου σε εκείνης της πηγής.

Πρόκειται για µια « µικρή έκθεση ».

Ειδικότερα

α) χρονική ακολουθία χρησιµοποιώντας παράλληλα στοιχεία του βιβλίου και της πηγής, όχι όµως µε φράσεις του τύπου « αυτά λέει το βιβλίο », « αυτά λέει η πηγή ».

β) όχι αντιγραφή.

γ) στα παραθέµατα που είναι τεκµήρια (λόγοι, κείµενα εποχής) καλό είναι να δηλώνεται το όνοµα του ιστορικού προσώπου (π.χ. λόγος Βενιζέλου στο Σύνταγµα στις 5 Σεπτεµβρίου 1910).

δ) καλό είναι να αποφεύγουµε εκφράσεις του τύπου « όπως αναφέρει το σχολικό βιβλίο », « όπως αναφέρει η πηγή »

ε) Για κείµενα µεταγενέστερων ιστορικών µπορούµε να χρησιµοποιούµε είτε το όνοµα είτε τον τίτλο του βιβλίου όχι όµως συνέχεια.