ΑΝΑΚΡΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΤΗN ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΤΟΜΑΣΟΒΙΤΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΤΟΝΤΟΡΟΒΑ ΧΡΥΣΟΥΛΑΧΑΛΚΙΔΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑΧΑΦΙΣΙΔΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΙ ΩΘΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ; ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ

ΔΕΣΜΟΦΥΛΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ

ΔΥΟ ΦΥΛΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Μερικοί γεννιούνται εγκληματίες και άλλοι γίνονται. Η ψυχολογία αυτών των ανθρώπων διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες, όπως η οικογένεια, το σχολειό, οι παρέες , γενικά τον κοινωνικό περίγυρο. Αν και γνωρίζουν ότι θα τιμωρηθούν οδηγούνται στο έγκλημα λόγω οικονομικής συνήθως ανάγκης και καταλήγουν στη φυλακή να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις. Σε αυτή την ερευνητική εργασία θα αναφερθούμε στην ψυχολογία των εγκληματιών πριν και μέσα στη φυλακή ακόμα και στους παράγοντες που τους οδήγησαν εκεί.

Τι ωθεί τον άνθρωπο στο έγκλημα;

Ο χαρακτήρας της σύγχρονης κοινωνίας ωθεί τον άνθρωπο στον υλικό ευδαιμονισμό. Η καταναλωτική κοινωνία με τη διαφήμιση και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, ερεθίζει τις επιθυμίες και επιβάλλει στο σύγχρονο άνθρωπο «τι πρέπει να θέλει» .

Η ανεργία που στις μέρες μας απειλεί κυρίως τους νέους και η φτώχεια. Το σύμπλεγμα κατωτερότητας και η ανάγκη του ανθρώπου για

αυτοεπιβεβαίωση. Ο φόβος και η ανασφάλεια. Η εσφαλμένη κοινωνικοποίηση, η οποία είναι αποτέλεσμα της κρίσης της

οικογένειας και της ελλιπούς αγωγής. Τα μέσα μαζικής επικοινωνίας ενέχουν ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για τον

πολλαπλασιασμό της βίας και της εγκληματικότητας. Για πολλούς η μετάδοση τέτοιων σκηνών αποτελεί μέσο εκτόνωσης της επιθετικότητας του ατόμου.

Ιδεολογικοί λόγοι για την επιβολή συγκεκριμένης ιδεολογίας. Η επικράτηση ανελεύθερων καθεστώτων, οι κοινωνικές αδικίες, οι φυλετικές

διακρίσεις οδηγούν σε βίαιες εξεγέρσεις και σε πόλεμο. Ο μιμητισμός της ξενόφερτης αντικοινωνικής συμπεριφοράς ή και κάθε

προκλητικής πράξης εκ μέρους μιας μερίδας. Η οικονομική αδυναμία

Ψυχολογία κρατουμένων και δεσμοφυλάκων

Η πλειοψηφία του προέρχεται από χαμηλά κοινωνικό-οικονομικά στρώματα.

Από την άλλη ο εγκλεισμός σε σωφρονιστικά ή ψυχιατρικά ιδρύματα αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης ή επιδείνωσης ψυχολογικών διαταραχών στους έγκλειστους, σε συνάρτηση με το χρόνο παραμονής σε αυτά.

Το ασφυκτικό πλαίσιο της φυλακής σε συνδυασμό με τη μακροχρόνια παραμονή σε αυτή, εμποδίζει την αυτόνομη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου, γυρίζοντάς το πολλές φορές σε πρώιμα στάδια ψυχοσυναισθηματικής εξέλιξης.

Οι φυλακές, λοιπόν, όπως και «κάθε κλειστό ίδρυμα, λειτουργεί σαν μια μικρή, απομονωμένη, αυταρχική κοινωνία

Η παρουσία ψυχικών διαταραχών μεταξύ των εγκλείστων είναι αρκετά συχνή.

Στα πλαίσια του εγκλεισμού, ο κρατούμενος τείνει να αναπτύσσει άμυνες, συνειδητές ή ασυνείδητες.

Αντίθετα απ’ ό,τι μερικές φορές πιστεύεται, η κοινωνία των κρατούμενων διέπεται από ιεραρχίες, κώδικες, νόμους και κανόνες, ιδιαίτερα αυστηρούς πολλές φορές.

Βρίσκονται συχνά σε καταστάσεις έντασης και εγρήγορσης. Βασικά στοιχεία της είναι ο σεβασμός στην ανθρώπινη

υπόσταση και αξιοπρέπεια του κρατούμενου, όπως προβλέπεται και από το σωφρονιστικό κώδικα, η ακεραιότητα, η ευγένεια, η τυπικότητα και η ύπαρξη σαφών ορίων και κανόνων, που εκφράζονται καθαρά και με σοβαρότητα, χωρίς να είναι απαραίτητη η δυνατή φωνή, η αγένεια, η επιθετικότητα ή η άσκηση προληπτικής καταστολής, πλην επικίνδυνων καταστάσεων.

Οι άσχημες συνθήκες στις φυλακές, που συχνά δίνουν αφορμές αναταραχής των κρατουμένων, κρατώντας το προσωπικό σε επιφυλακή, δημιουργούν άγχος και κούραση.

Επιβαρυντικό ρόλο για την ψυχική, αλλά και τη σωματική, κατάσταση των εργαζομένων μπορεί να παίξουν και τα ωράρια εργασίας, λόγω των εναλλαγών των ωρών βάρδιας.

Ο ρόλος του υπαλλήλου δεν είναι ούτε δικαιοδοτικός ούτε τιμωρητικός, όσον αφορά το αδίκημα ή και τον κρατούμενο.

Πολλές φορές στο χώρο εργασίας δημιουργούνται αναπόφευκτα αντιθέσεις, παρεξηγήσεις και συγκρούσεις μεταξύ του προσωπικού. Η άμεση επίλυσή τους εξασφαλίζει την ηρεμία στον εργασιακό χώρο. Βασική προϋπόθεση είναι η θέληση και η κατανόηση της ανάγκης να λυθούν αυτά τα προβλήματα.

Διάφορα εγκλημάτων ανάμεσα στα δυο φύλα

Για αρκετά χρόνια, η γυναικεία εγκληματικότητα ήταν αόρατη στις έρευνες και τις αναφορές.

Η γυναικεία φύση (στοργική, υπομονετική, παθητική, μητρική με άλλα λόγια) δεν συνάδει με το έγκλημα (επιθετικό, βίαια, σκληρό).

Τα τελευταία χρόνια όμως, με την απελευθέρωση της γυναίκας, και την ολοένα αυξανόμενη εμπλοκή της σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας ζωής, η γυναίκα εμπλέκεται όλο και πιο πολύ στην εγκληματικότητα, η οποία αλλάζει και ομοιάζει σε πολλά αυτή την ανδρών

Παραμένουν αρκετές οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών δραστών ως προς το κίνητρο, τη μέθοδο, την κλινική εικόνα που παρουσιάζει

Επίδραση κοινωνικού περιβάλλοντος στην εγκληματικότητα

Η ανθρώπινη συμπεριφορά - είτε κοινωνικά αποδεκτή είτε όχι – ορίζεται από το πώς ένα άτομο σκέφτεται και ποια είναι τα κίνητρά τoυ. Τόσο ο κληρονομικός παράγοντας όσο και ο κοινωνικός περίγυρος συντελούν στην εγκληματική συμπεριφορά . Συχνά ο άνθρωπος καταφεύγει στην βία εξαιτίας του περιβάλλοντος στο οποίο ζει. Τις περισσότερες φορές, το μη υγιεινό οικογενειακό περιβάλλον και η βίαιη ανατροφή οδηγούν τον ενήλικα στο έγκλημα. Ως κληρονομικά αίτια θεωρούνται χημικές ανισσοροπίες στον εγκέφαλο που οφείλονται σε γονιδιακές μεταλλάξεις .

Συνεπώς , η τάση ενός ατόμου προς την επιθετική συμπεριφορά είναι μεγαλύτερη όταν τόσο κληρονομικοί όσο και κοινωνικοί παράγοντες είναι παρόντες ταυτόχρονα.

Ποιο από τα παρακάτω, πιστεύετε ότι ωθεί πιο πολύ τον άνθρωπο στο έγκλημα: α) η οικογένεια β) το περιβάλλον στο οποίο ζει γ) φίλοι-παρέες δ) το σχολείο ε) τίποτα από τα παραπάνω

22%

50%

23%

5%

A B Γ Δ Ε

Πιστεύετε πως η ύπαρξη βίας στο οικογενειακό περιβάλλον, επηρεάζει υπερβολικά το παιδί στο να διαπράξει έγκλημα;

55%

9%

36%

NAI OXI ΙΣΩΣ

Θα διαπράττατε ποτέ ένα έγκλημα;

5%

68%

27%

NAI OXI ΙΣΩΣ

Πιστεύετε πως αν κάποιος εγκληματίας μπορούσε να γυρίσει το χρόνο πίσω, θα επέλεγε να διαπράξει ξανά το έγκλημα;

9%

23%

68%

NAI OXI ΙΣΩΣ

Πιστεύετε πως η θητεία στη φυλακή, μπορεί να αλλάξει τον άνθρωπο και το πώς αντιλαμβάνεται τον σεβασμό προς τη ζωή και τον συνάνθρωπό του;

37%

18%

45%

NAI OXI ΙΣΩΣ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Ολοκληρώνοντας την συγκεκριμένη ερευνητική εργασία αντιλαμβανόμαστε ότι μπήκαμε στο μυαλό του εγκληματία. Είναι δύσκολο να κατανοήσεις τα κίνητρα αυτών των ανθρώπων όμως μέσα από αυτή την εργασία αντιλαμβανόμαστε αυτούς τους ανθρώπους αν όχι καταλαβαίνουμε. Μέσα από αυτήν κατανοούμε τους γύρω μας χωρίς να τους επικρίνουμε και κερδίζουμε γνώσεις. Αυτή η ερευνητική μας επέτρεψε να δούμε τον κόσμο με άλλο μάτι και να αντιλαμβανόμαστε τις συνέπειες των πράξεών μας.