ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩTΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ/ Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην 4η Διακρατική υπόθεση Κύπρος v. Τουρκία:Ελληνοκύπριοι Αγνοούμενοι

Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην 4η Διακρατική υπόθεση Κύπρος v. Τουρκία:Ελληνοκύπριοι Αγνοούμενοι

Καταδίκη Τουρκίας για τους αγνοούμενους της Κύπρου

Η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για τη συνεχιζόμενη παραβίαση του Άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σε σχέση με τη μη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας για διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων, στην υπόθεση "Βαρνάβα και λοιποί εναντίον Τουρκίας", που αφορά 18 Ελληνοκύπριους, εννέα από τους οποίους είναι αγνοούμενοι. Σύμφωνα με το δικαστήριο, οι εννέα εξαφανίστηκαν "υπό συνθήκες απειλητικές για τη ζωή τους". Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι αυτή η απόφαση "καταπέλτης" για την Άγκυρα ελήφθη με έξι ψήφους υπέρ και η μια κατά προερχόταν από την τουρκοκύπρια δικαστή στο ΕΔΑΔ Γκονού Ερονέν, η οποία εκπροσωπούσε την Τουρκία.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε την Τουρκία ένοχη για παραβίαση του Αρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σε σχέση με την μη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας για διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανακοίνωσε την απόφασή του στην υπόθεση «Βαρνάβα και λοιποί εναντίον Τουρκίας», που αφορά 18 Ελληνοκύπριους, εννέα από τους οποίους είναι αγνοούμενοι.

Στην απόφασή του, το ΕΔΑΔ αναφέρεται στους εννέα αγνοούμενους και σημειώνει ότι η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για "τη συνεχιζόμενη παραβίαση του Άρθρου 2 της Συνθήκης για μη συμμόρφωση των τουρκικών Αρχών σε σχέση με τη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας για διακρίβωση της τύχης των εννέα αγνοουμένων, οι οποίοι εξαφανίστηκαν υπό συνθήκες απειλητικές για τη ζωή τους".

Η απόφαση λήφθηκε με έξι ψήφους υπέρ και μια κατά. Κατά ψήφισε η Τουρκοκύπρια δικαστής στο ΕΔΑΔ Γκιονούλ Ερονεν, εκπροσωπώντας την Τουρκία.

Σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπους εννέα αιτητές, γονείς ή σύζυγοι αγνοουμένων, το ΕΔΑΔ απεφάνθη ότι υπήρξε παραβίαση του Άρθρου 3 της Συνθήκης για απάνθρωπη μεταχείριση καθώς και του Αρθρου 5 για έλλειψη αποτελεσματικής διερεύνησης για διακρίβωση της τύχης των ατόμων που αγνοούνται.

Οι υπόλοιποι εννέα αιτητές είναι γονείς ή σύζυγοι αγνοουμένων και βασίζουν την αίτησή τους στα άρθρα 2 (δικαίωμα ζωής), 3 (απαγόρευση

1

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩTΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ/ Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην 4η Διακρατική υπόθεση Κύπρος v. Τουρκία:Ελληνοκύπριοι Αγνοούμενοι

απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης), 4 (απαγόρευση καταναγκαστικών έργων), 5 (δικαίωμα ελευθερίας και ασφάλειας), 6 (δικαίωμα για δίκαιη δίκη), 8 (δικαίωμα σεβασμού προσωπικής και οικογενειακής ζωής), 10 (ελευθερία έκφρασης), 12 (δικαίωμα για γάμο), 13 (δικαίωμα για αποτελεσματική θεραπεία) και 14 (απαγόρευση διάκρισης) της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Οι προσφυγές καταχωρήθηκαν το 1990 και αφορούν τους αγνοούμενους Ανδρέα Βαρνάβα, Ανδρέα Λοϊζίδη, Φίλιππο Κωνσταντίνου, Δημήτρη Θεοχαρίδη, Πανίκο Χαραλάμπους, Ελευθέριο Θωμά, Σάββα Χατζηπαντελή, Σάββα Αποστολίδης και Λεοντή Δημητρίου Σαρμά.

Το 1998 το ΕΔΑΔ κήρυξε παραδεκτές τις προσφυγές των εννέα αγνοουμένων.

 10/01/2008

Στρασβούργο- Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε την Τουρκία ένοχη για παραβίαση του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σε σχέση με τη μη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας για διερεύνηση της τύχης των Ελληνοκυπρίων αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής του 1974. Το ΕΔΑΔ ανακοίνωσε σήμερα την απόφασή του στην υπόθεση «Βαρνάβα και λοιποί εναντίον Τουρκίας», που αφορά εννέα Ελληνοκύπριους αγνοουμένους.

Η απόφαση λήφθηκε με έξι ψήφους υπέρ και μιας κατά. Εναντίον ψήφισε η Τουρκοκύπρια δικαστής Γκονού Ερονέν, που εκπροσωπούσε την Τουρκία. Στην απόφασή του, το Δικαστήριο αναφέρεται στους εννέα αγνοούμενους και σημειώνει ότι η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για «τη συνεχιζόμενη παραβίαση του αρθρου 2 της Συνθήκης για μη συμμόρφωση των τουρκικών Αρχών σε σχέση με τη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας για διακρίβωση της τύχης των εννέα αγνοουμένων».

Οι εννέα αγνοούμενοι, σημειώνει, εξαφανίστηκαν υπό συνθήκες, απειλητικές για τη ζωή τους.

Το ΕΔΑΔ απεφάνθηκε επίσης ότι σε άλλες εννέα υποθέσεις υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 της Συνθήκης για απάνθρωπη μεταχείριση καθώς και του άρθρου 5 για έλλειψη αποτελεσματικής διερεύνησης για διακρίβωση της τύχης των ατόμων που αγνοούνται. Οι προσφυγές καταχωρήθηκαν το 1990 και αφορούν τους αγνοούμενους Ανδρέα Βαρνάβα, Ανδρέα Λοϊζίδη, Φίλιππο Κωνσταντίνου, Δημήτρη Θεοχαρίδη, Πανίκο Χαραλάμπους, Ελευθέριο Θωμά, Σάββα Χατζηπαντελή, Σάββα Αποστολίδη και Λεοντή Δημητρίου Σαρμά.

Οι δύο δικηγόροι, οι οποίοι ανέλυσαν σε συνέντευξη Τύπου την απόφαση, εκτίμησαν επίσης ως ιδιαίτερα σημαντική τη διαπίστωση του ΕΔΑΔ ότι η εργασία της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους (ΔΕΑ) και η ανεύρεση πριν από μερικούς μήνες, ύστερα από εκταφές, των λειψάνων του Σάββα Χατζηπαντελή, δεν διαφοροποιεί την ευθύνη της Τουρκίας για τη μη αποτελεσματική έρευνα για τη διακρίβωση της τύχης όλων των Ελληνοκύπριων αγνοουμένων. Ο δικηγόρος Κύπρος Χρυσοστομίδης επεσήμανε ότι το ΕΔΑΔ δικαιώνει τους αιτητές και βρίσκει ότι η κατοχική δύναμη παραβίασε μια σειρά ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ιδίων των αγνοουμένων και των οικογενειών τους.

«Παρά το χρόνο που διέρρευσε και τον πόνο που υπέστησαν και υφίστανται ακόμη οι συμπατριώτες μας συγγενείς αγνοουμένων, και που αποτελεί την τραγικότερη πτυχή του προβλήματός μας, αυτή η απόφαση του

2

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩTΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ/ Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην 4η Διακρατική υπόθεση Κύπρος v. Τουρκία:Ελληνοκύπριοι Αγνοούμενοι

ΕΔΑΔ που καταδικάζει ανεπιφύλακτα την Τουρκία είναι ιδιαίτερα σημαντική», τόνισε. Το ΕΔΑΔ στην απόφασή του διαπιστώνει ότι:

α) Υπήρξε παραβίαση του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που προστατεύει το δικαίωμα στη ζωή και απαιτεί, μεταξύ άλλων, σε πολεμικές συνθήκες από το καθ' ου η αίτηση κράτος να λαμβάνει τέτοια μέτρα ώστε να προστατεύει τη ζωή εκείνων που δεν βρίσκονται πλέον σε ενεργό ένοπλη σύρραξη ή ανταλλαγή πυρών. Ταυτόχρονα, βρίσκει ότι υπάρχει παραβίαση του ιδίου άρθρου διότι η Τουρκία απέτυχε ή απέφυγε μέχρι σήμερα να δώσει εξηγήσεις για την τύχη των αγνοουμένων και να διεξαγάγει αποτελεσματική έρευνα ώστε να διακριβωθεί η τύχη τους, από τότε που αγνοούνται, δηλαδή το 1974.

β) Παραβιάστηκε και το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που απαγορεύει την απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση. Βρίσκει, με αναφορά στη Διακρατική Προσφυγή (4η Διακρατική), ότι η "σιωπή" εκ μέρους της κατοχικής δύναμης για την τύχη των αγνοουμένων παρά τις αγωνίες και ανησυχίες των συγγενών τους, αποτελεί στην ουσία απάνθρωπη μεταχείριση των συγγενών και οικογενειών των αγνοουμένων.

γ) Υπάρχει συνεχιζόμενη παραβίαση του άρθρου 5 της ΕΣΑΔ, που διασφαλίζει το δικαίωμα στην ελευθερία και την προσωπική ασφάλεια, λόγω ακριβώς της παράλειψης εκ μέρους της κατοχικής δύναμης διεξαγωγής αποτελεσματικής έρευνας όσον αφορά την τύχη των αγνοουμένων αυτών, που ισοδυναμεί με δικαιολογημένο ισχυρισμό ότι στερήθηκαν της ελευθερίας τους τη στιγμή της εξαφάνισής τους. Ο δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης επεσήμανε ότι με την απόφασή του το ΕΔΑΔ διαπιστώνει ότι η Τουρκία δεν συμμορφώθηκε στην απόφαση (2001) του Δικαστηρίου για την 4η Διακρατική Προσφυγή της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία την καλούσε να προβεί σε αποτελεσματική έρευνα για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων.

Ο κ. Δημητριάδης εξήγησε ότι το ΕΔΑΔ δεν επιδίκασε στην Τουρκία οικονομικές αποζημιώσεις προς τους αιτητές, αλλά μόνο δικαστικά έξοδα, γιατί κρίνει ότι «το εύρημα για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία είναι αφ' εαυτού ικανοποίηση για την ηθική ζημία, που υπέστησαν οι αιτητές». Επεσήμανε, επίσης, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να καταχωρήσει στο ΕΔΑΔ τις απαιτήσεις της για αποζημιώσεις με βάση την απόφαση για την 4η Διακρατική Προσφυγή. Η απόφαση του Τρίτου Τμήματος του ΕΔΑΔ δεν είναι τελεσίδικη και εντός τριών μηνών δίδεται το δικαίωμα στους διάδικους να την εφεσιβάλουν στο «Μέγα Τμήμα» του Δικαστηρίου.

Ο πρόεδρος της Παγκύπριας Επιτροπής Συγγενών Αγνοουμένων και Αδηλώτων Αιχμαλώτων, Νίκος Θεοδοσίου, εξέφρασε την ελπίδα ότι η σημερινή απόφαση θα ενισχύσει τις προσπάθειες για διερεύνηση της τύχης ενός εκάστου των αγνοουμένων και ανέφερε ότι ήδη έχουν κατατεθεί στο ΕΔΑΔ άλλες 170 προσφυγές εκ μέρους συγγενών αγνοουμένων.

ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ - ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΔΑΔ

Η απόφαση του Τρίτου Τμήματος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) θα συζητηθεί στην εξ Υπουργών Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης, ως το αρμόδιο όργανο που εποπτεύει την εκτέλεση των αποφάσεων του Δικαστηρίου, σύμφωνα με τους δικηγόρους Αχιλλέα Δημητριάδη και Κύπρο Χρυσοστομίδη, που εκπροσώπησαν συγγενείς αγνοουμένων στην υπόθεση «Βαρνάβα και λοιποί εναντίον της Τουρκίας».

3

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩTΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ/ Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην 4η Διακρατική υπόθεση Κύπρος v. Τουρκία:Ελληνοκύπριοι Αγνοούμενοι

Οπως δήλωσαν σε διάσκεψη Τύπου για την καταδικαστική για την Τουρκία απόφαση του ΕΔΑΔ, εντός τριών μηνών δικαιούνται οι αιτητές ή η Τουρκία να προσφύγουν στην ολομέλεια του Δικαστηρίου για να εφεσιβάλουν την απόφαση, αφού δεν είναι τελεσίδικη. Η επόμενη συνεδρία του ΕΔΑΔ είναι προγραμματισμένη για τις αρχές Μαρτίου.

Οι δικηγόροι τόνισαν επίσης και την πολιτική πτυχή της απόφασης, η οποία, όπως είπαν, μπορεί να αξιοποιηθεί ως νομικό επιχείρημα προς την κατεύθυνση επιδίωξης λύσης του Κυπριακού ενώ επεσήμαναν ότι η Τουρκία, παραβιάζοντας την Ευρωπαϊκή Συνθήκη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παραβιάζει και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Στις δηλώσεις του, ο κ. Χρυσοστομίδης είπε ότι το ΕΔΑΔ δικαιώνει τους αιτητές και διαπιστώνει παραβίαση εκ μέρους της Τουρκίας σειρά ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο των ιδίων των αγνοουμένων όσο και των συγγενών τους.

Διαπιστώνεται, επεσήμανε, παραβίαση του Άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που προστατεύει το δικαίωμα της ζωής αφού η Τουρκία απέτυχε ή απέφυγε μέχρι σήμερα να δώσει εξηγήσεις για την τύχη των αγνοουμένων και να διεξαγάγει αποτελεσματική έρευνα ώστε να διακριβωθεί η τύχη τους.

4