Ίδρυμα ∆ιαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων ∆ιά Βίου Μάθησης

COMENIUS

ERASMUS

LEONARDO DA VINCI

GRUNDTVIG

STUDY VISITS

EUROPEAN LANGUAGE LABEL

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης 2012

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

Στόχος της παρούσας έκδοσης του βιβλιαρίου του Ιδρύματος ∆ιαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων (Ι∆ΕΠ) ∆ιά Βίου Μάθησης είναι η παρουσίαση της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης στην Κύπρο κατά τη χρονιά 2012, καθώς και η διάδοση των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων ή σχεδίων που ολοκληρώθηκαν μέσα στο 2012. Πρόκειται για την ετήσια έκδοση του βιβλιαρίου αυτού, στο οποίο, όπως και κατά τις προηγούμενες χρονιές, περιγράφονται αποτελέσματα και εμπειρίες από τη συμμετοχή Κυπρίων δικαιούχων στο Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης.

Εκτός από την περιγραφή αποτελεσμάτων και εμπειριών συμμετεχόντων στα διάφορα τομεακά Προγράμματα και ∆ράσεις του Προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης, η έκδοση περιλαμβάνει και περιγραφή των κυριότερων δραστηριοτήτων του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2012, καθώς και στατιστικά για τη συμμετοχή της Κύπρου στο Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης και τις ∆ράσεις του, στα πλαίσια της πρόσκλησης για υποβολή αιτήσεων 2012, για σκοπούς διαφάνειας και ενημέρωσης των ενδιαφερομένων.

Το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης ιδρύθηκε με την απόφαση 64.892 του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 17 Ιανουαρίου 2007, και ενεγράφη στον Έφορο Σωματείων και Ιδρυμάτων στις 30 Μαρτίου 2007, με αριθμό μητρώου 263. Το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης διοικείται από εννιαμελές ∆ιοικητικό Συμβούλιο το οποίο διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Τα λειτουργικά έξοδα του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης καλύπτονται από κονδύλια που προέρχονται τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και από την Κυπριακή ∆ημοκρατία μέσω του Γραφείου Προγραμματισμού, το οποίο, με βάση την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου 64.597 της 9ης Νοεμβρίου 2006, ορίστηκε ως Εθνική Αρχή για το Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης.

Κύρια ασχολία του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης είναι η διαχείριση των κονδυλίων που παραχωρούνται στην Κύπρο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη συμμετοχή Κυπρίων ∆ικαιούχων σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης διαχειρίζεται το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης με τα τέσσερα τομεακά του προγράμματα COMENIUS για τη Σχολική Εκπαίδευση, ERASMUS για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, LEONARDO DA VINCI για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και GRUNDTVIG για την Εκπαίδευση Ενηλίκων, καθώς και το Πρόγραμμα STUDY VISITS, για στελέχη της Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης, που λειτουργεί στα πλαίσια του TRANSVERSAL PROGRAMME του Προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης. Ακόμα, στις δραστηριότητες του Ι∆ΕΠ περιλαμβάνεται και η διαχείριση των προγραμμάτων EUROPEAN LANGUAGE LABEL, BOLOGNA EXPERTS, ECVET EXPERTS και eTWINNING, που επίσης είναι ενταγμένα στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης.

Στους σκοπούς του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης περιλαμβάνονται η προώθηση των στόχων και πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους τομείς της Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης καθώς και η προώθηση των στόχων και πολιτικών της Κυπριακής ∆ημοκρατίας στους τομείς αυτούς. Η προώθηση των πιο πάνω στόχων επιτυγχάνεται μέσω:

● της παροχής πληροφοριών στο κοινό για τα Ευρωπαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης/κατάρτισης και για τις σχετικές πολιτικές ● της επιχορήγησης της κινητικότητας ατόμων προς άλλες χώρες για σκοπούς εκπαίδευσης/κατάρτισης ● της ενθάρρυνσης της συμμετοχής στη ∆ιά Βίου Μάθηση ατόμων όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων ατόμων που ανήκουν σε μειονεκτούσες ομάδες πληθυσμού● της ανταλλαγής καλών πρακτικών στους τομείς της εκπαίδευσης/κατάρτισης μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης● της διάδοσης και της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων του Προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης

Κρίνοντας από το ενδιαφέρον των Κυπρίων για συμμετοχή στο Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης και το μεγάλο αριθμό αιτήσεων συμμετοχής που παραλαμβάνονται από το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης, φαίνεται ότι το Πρόγραμμα έχει γίνει ευρέως γνωστό στην Κυπριακή κοινωνία. Το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης θα συνεχίσει τις προσπάθειες για ενημέρωση του Κυπριακού κοινού για το Πρόγραμμα και τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που προσφέρει, με απώτερο σκοπό τη μεγιστοποίηση της επίδρασης του προγράμματος στα Κυπριακά Συστήματα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης καθώς και στην επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

∆ρ Ανδρούλα Παπαναστασίου∆ιευθύντρια Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης

1

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

∆ραστηριότητες του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης μέσα στο 2012

Το πρόγραμμα εργασίας του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης 2012 που εγκρίθηκε από την ΕΕ υλοποιήθηκε πλήρως. Το Πρόγραμμα εργασίας περιλάμβανε το χειρισμό θεμάτων που σχετίζονται με τη διαχείριση του Προγράμματος, δηλαδή την παροχή πληροφοριών σε δικαιούχους, την παροχή βοήθειας για εξεύρεση εταίρων και συμπλήρωση αιτήσεων, την αξιολόγηση και επιλογή αιτήσεων, την καταβολή των επιχορηγήσεων, την επί τόπου παρακολούθηση της υλοποίησης των σχεδίων, την αξιολόγηση τελικών εκθέσεων, τη συνεχή ενημέρωση της ιστοσελίδας και τη διοργάνωση τοπικών, εθνικών και Ευρωπαϊκών εκδηλώσεων. Εκτός από τις κύριες εκδηλώσεις που διοργάνωσε το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης κατά τη διάρκεια του 2012, οι οποίες θα περιγραφούν ξεχωριστά στις επόμενες σελίδες, το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης διοργάνωσε με επιτυχία τις εξής εκδηλώσεις:

1. Μέσα στον Ιανουάριο του 2012 πραγματοποιήθηκαν ημερίδες για παροχή βοήθειας σε ενδιαφερόμενους πιθανούς δικαιούχους για την συμπλήρωση αιτήσεων συμμετοχής στο Πρόγραμμα. Τέτοιες ημερίδες πραγματοποιήθηκαν για όλες τις δράσεις των Τομεακών Προγραμμάτων, πλην των ατομικών υποτροφιών για τις οποίες η αίτηση είναι απλή. Ανάλογα με τον αριθμό των δηλώσεων από ενδιαφερομένους, οι ημερίδες αυτές πραγματοποιήθηκαν είτε σε αίθουσα ξενοδοχείων είτε στα γραφεία του Ι∆ΕΠ.

2. Μετά την ολοκλήρωση του διαδικασίας έγκρισης των προτάσεων στα πλαίσια της πρόσκλησης 2012, μεταξύ των μηνών Ιουνίου και Σεπτεμβρίου 2012, πραγματοποιήθηκαν ημερίδες για την παράδοση των συμφωνιών επιχορήγησης στους δικαιούχους ή στους εκπροσώπους των δικαιούχων ιδρυμάτων/οργανισμών. Στόχος των ημερίδων ήταν η παροχή οδηγιών για την υλοποίηση των προτάσεων και τη διαχείριση των επιχορηγήσεων. Τέτοιες ημερίδες διοργανώθηκαν για όλες τις δράσεις των Τομεακών Προγραμμάτων, και ανάλογα με τον αριθμό των επιτυχόντων δικαιούχων, πραγματοποιήθηκαν είτε σε αίθουσα ξενοδοχείου είτε στα γραφεία του Ι∆ΕΠ. Στα πλαίσια κάποιων από τις ημερίδες, όπου κρίθηκε σκόπιμο, παρουσιάστηκαν και δείγματα καλής πρακτικής όσον αφορά τη διαχείριση Σχεδίων.

3. Κατά την περίοδο Μαΐου – Ιουνίου 2012, πραγματοποιήθηκαν επαρχιακές/ παγκύπριες (ανάλογα με το συνολικό αριθμό δικαιούχων) ημερίδες παρακολούθησης των επιχορηγουμένων Σχεδίων Συμπράξεων (Comenius, Leonardo, Grundt-vig) που εγκρίθηκαν στα πλαίσια των προσκλήσεων 2010 και 2011. Οι ημερίδες είχαν στόχο την παρακολούθηση της προόδου των Συμπράξεων από το Ι∆ΕΠ, την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των δικαιούχων και την παροχή οδηγιών για τη συμπλήρωση της έκθεσης προόδου (για τους δικαιούχους του 2012) και της τελικής έκθεσης (για τους δικαιούχους του 2011). ∆όθηκαν επίσης οδηγίες για την εισαγωγή των αποτελεσμάτων των σχεδίων τους στην Ευρωπαϊκή βάση δεδομένων European Shared Treasure (EST) για σκοπούς διάδοσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων αυτών.

4. Το ∆εκέμβρη του 2012 πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα ξενοδοχείου στη Λευκωσία Ημερίδα Πληροφόρησης για το Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης, όπου παρουσιάστηκαν τα τομεακά προγράμματα του προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης, η δομή, οι στόχοι και προτεραιότητές τους και οι πιθανοί δικαιούχοι. Η ημερίδα, διοργανώθηκε εν όψει της πρόσκλησης για υποβολή προτάσεων 2013, και είχε ως στόχο να κάνει το πρόγραμμα γνωστό στο ευρύ κοινό της Κύπρου.

2

5. Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς διοργανώθηκε αριθμός επαρχιακών εργαστηρίων eTwinning, στη διάρκεια των οποίων έγινε παρουσίαση του προγράμματος και των εργαλείων του, eTwinning Desktop και Twinspace. Η διοργάνωση των εργαστηρίων αυτών γίνεται στη βάση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από ικανοποιητικό αριθμό εκπαιδευτικών.

Εκτός από τις προαναφερθείσες δραστηριότητες πραγματοποιήθηκε, στα πλαίσια όλων των Προγραμμάτων και ∆ράσεων, ένας σημαντικός αριθμός συναντήσεων, είτε περιφερειακών σε διάφορες πόλεις, είτε παγκύπριων με μικρότερο αριθμό συμμετεχόντων στα γραφεία του Ιδρύματος, είτε και επί τόπου σε δικαιούχους οργανισμούς/Ιδρύματα, που είχαν στόχο την παροχή οδηγιών για την υλοποίηση σχεδίων και την παρακολούθηση σχεδίων.

3

Εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 25 χρόνων του Προγράμματος Erasmus

Μέσα στο 2012 εορτάστηκαν σε όλη την Ευρώπη τα εικοσιπέντε χρόνια λειτουργίας του Προγράμματος Erasmus, του πιο γνωστού Ευρωπαϊκού προγράμματος, του οποίου το όνομα έχει ταυτιστεί με την κινητικότητα των νέων.

Στα πλαίσια των εορτασμών αυτών, στην Κύπρο πραγματοποιήθηκαν τρεις εκδηλώσεις που είχαν ως απώτερο στόχο να κάνουν το πρόγραμμα γνωστό στο Κυπριακό κοινό και κυρίως στη Κυπριακή φοιτητική κοινότητα, και να παρουσιαστούν τα πλεονεκτήματα που παρέχει στους συμμετέχοντες, έτσι ώστε να αυξηθεί το ενδιαφέρον για συμμετοχή μεταξύ των φοιτητών μας.

Η πρώτη εκδήλωση υλοποιήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2012, στα πλαίσια της ∆ιεθνούς Εκπαιδευτικής Έκθεσης, ως μέρος μεγάλης εκδήλωσης που διοργανώθηκε σε συνεργασία με την ∆ιεύθυνση Εκπαίδευση και Πολιτισμός Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της πρωτοβουλίας «Youth on the Move», που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα κινητικότητας και ιδιαίτερα με το Πρόγραμμα Erasmus. Η εκδήλωση περιλάμβανε μια σύντομη αναδρομή στην συμμετοχή της Κύπρου στο Erasmus και παρουσίαση εμπειριών από φοιτητές που συμμετείχαν στην κινητικότητα. Η εκδήλωση έκλεισε με μουσικό πρόγραμμα από φοιτητές Erasmus και δεξίωση.

Οι άλλες δύο, που συνδιοργανώθηκαν με τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, πραγματοποιήθηκαν η μια στις 18 Οκτωβρίου 2012 στη Λεμεσό, στην πλατεία ∆ιοικητηρίου, και η άλλη στις 20 Οκτωβρίου 2012 στη Λευκωσία, στην πλατεία Φανερωμένης. Και οι δύο, πέραν των εμπειριών που παρουσιάστηκαν από τους εισερχόμενους και εξερχόμενους φοιτητές, είχαν τη μορφή νεανικού πάρτυ, με μουσική από φοιτητές και DJ, χορό, καθώς και άλλες εκδηλώσεις ελκυστικές στη νεολαία. Οι εκδηλώσεις που είχαν την αναμενόμενη επιτυχία, εκτός από την δημοσιοποίηση των επιτευγμάτων του Προγράμματος κατά τα 25 χρόνια λειτουργίας του, είχαν στόχο την προσέλκυση των Κύπριων φοιτητών για να ενημερωθούν για το πρόγραμμα και τα οφέλη που μπορεί να τους παρέχει.

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

4

Άτυπη συνάντηση Ευρωπαίων ∆ιευθυντών Εθνικών Φορέων Προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης (LLP NA Directors Informal Meeting)

Με την ευκαιρία της Κυπριακής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 14-16 Νοεμβρίου 2012 πραγματοποιήθηκε στη Λεμεσό συνάντηση ∆ιευθυντών των Εθνικών Φορέων που διαχειρίζονται το Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες. Στη συνάντηση έλαβαν μέρος 59 άτομα – διευθυντές ή μέλη διευθυντικών ομάδων 38 Εθνικών Φορέων από 30 χώρες καθώς και δύο εκπρόσωποι της «Γενικής ∆ιεύθυνσης Εκπαίδευση και Πολιτισμός» της Ευρωπαϊκής ην συνάντηση τίμησαν με την παρουσία τους στην εναρκτήρια τελετή ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού και ο Γενικός ∆ιευθυντής του Γραφείου Προγραμματισμού, οι οποίοι απηύθυναν χαιρετισμό στους συμμετέχοντες.

Στόχος της συνάντησης ήταν η συζήτηση της δομής και των προνοιών του νέου Προγράμματος για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση για την περίοδο 2014-2020, γνωστού ως «Erasmus for All», και των επιπτώσεων που αυτό θα έχει στη διαχείριση των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων από τους Εθνικούς Φορείς. Συζητήθηκε επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των Εθνικών Φορέων των συμμετεχουσών χωρών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων κατά την νέα φάση των προγραμμάτων.

Κατά γενική ομολογία η συνάντηση στέφθηκε με επιτυχία. Τα πορίσματά της στα οποία εκφράζονται οι απόψεις των συμμετεχόντων καθώς και εισηγήσεις για το νέο Πρόγραμμα διαβιβάστηκαν ήδη στην αρμόδια ∆ιεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επίσης, τα αποτελέσματα της ημερίδας απετέλεσαν το έναυσμα για να αρχίσουν διάφορες δραστηριότητες συνεργασίας μεταξύ των Εθνικών Φορέων, όπως στους τομείς της εκπαίδευσης/κατάρτισης του προσωπικού, καθώς και της αξιολόγησης της επίδρασης του προγράμματος στους συμμετέχοντες, τα Ιδρύματα/οργανισμούς εκπαίδευσης και κατάρτισης και στα αντίστοιχα συστήματα.

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

5

Παγκύπρια Ημερίδα με θέμα «Ενεργός Πολιτότητα»Το Ίδρυμα ∆ιαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων (Ι∆ΕΠ) ∆ιά Βίου Μάθησης, στα πλαίσια των υποχρεώσεών του για τη διάδοση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος μεταξύ του Κυπριακού κοινού, διοργάνωσε Παγκύπρια Ημερίδα με θέμα «Ενεργός Πολιτότητα». Στόχος της ημερίδας ήταν η προώθηση της ενεργούς πολιτότητας μέσω των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης που υλοποιούνται στα πλαίσια του Προγράμματος, καθώς και η διάδοση και η αξιοποίηση εμπειριών, ωφελειών και αποτελεσμάτων που αποκομίστηκαν στα πλαίσια δραστηριοτήτων του Προγράμματος. Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 28 Νοεμβρίου 2012, στο ξενοδοχείο Hilton Park στη Λευκωσία. Την εκδήλωση παρακολούθησαν περίπου 500 άτομα – εκπαιδευτικοί, μαθητές, εκπρόσωποι εταιρειών και ιδρυμάτων/οργανισμών κατάρτισης, εκπρόσωποι ιδρυμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων και ενήλικες εκπαιδευόμενοι. Η εκδήλωση περιλάμβανε χαιρετισμούς, κύρια ομιλία στο θέμα της ημερίδας, βραβεύσεις Σχεδίων-δειγμάτων καλής πρακτικής που ολοκληρώθηκαν μέσα στο 2012, καθώς και έκθεση επιλεγμένων σχεδίων Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci, Grundtvig και StudyVisits. Χαιρετισμοί απευθύνθηκαν από τον Πρόεδρο του ∆ιοικητικού Συμβουλίου του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης, εκπρόσωπο του Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, εκπρόσωπο του Γενικού ∆ιευθυντή του Γραφείου Προγραμματισμού και εκ μέρους του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού. Κύρια εισηγήτρια του θέματος ήταν η ∆ρ Μαίρη Κουτσελίνη, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κύπρου, Πρόεδρος Τμήματος Επιστημών της Αγωγής. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την απονομή τιμητικών διακρίσεων και περιήγηση στην έκθεση που διοργανώθηκε στον ίδιο χώρο.

Βράβευση ∆ιακριθέντων Σχεδίων Στα πλαίσια της εκδήλωσης, απονεμήθηκαν τιμητικές διακρίσεις σε σχολεία, ιδρύματα, οργανισμούς και εταιρείες που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης, των οποίων οι εργασίες και τα σχέδια ξεχώρισαν για την ποιότητά τους. Απονεμήθηκαν συνολικά εικοσιτέσσερις τιμητικές διακρίσεις σε σχέδια τα οποία ολοκληρώθηκαν μέσα στο 2012.

Κατάλογος Βραβευθέντων ΙδρυμάτωνCOMENIUS Σχολικές ΣυμπράξειςΠεριφερειακό Νηπιαγωγείο Φαρμακά – “Art for Learning, Art for Peace, Art for Nature, Art for Life”Γ’ ∆ημοτικό Σχολείο Μακεδονίτισσας – Στυλιανού Λένα“Respect@enviroment.eu”Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο – “Schools without violence”Γυμνάσιο Λατσιών – “Beyond All Frontiers”Λύκειο Πολεμιδιών – “Europe; Image and Identity, Myths and Reality”Β’ Τεχνική Σχολή Λεμεσού “Γρηγόρης Αυξεντίου” – “ The European Tradesman”

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

6

COMENIUS Περιφερειακές ΣυμπράξειςΕπαρχιακό Γραφείο Παιδείας Λάρνακας και Αμμοχώστου – ∆ιεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης – «Σχολικοί Ορίζοντες για τη Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό»Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας Λεμεσού – ∆ιεύθυνση ∆ημοτικής Εκπαίδευσης – «Αποτελεσματική ∆ιοίκηση – Αποτελεσματική Επικοινωνία: Ένας Κοινός Στόχος»

ERASMUSAmerican College ∆ασικό Κολλέγιο

LEONARDO DA VINCI ΚινητικότηταΠυροσβεστική Υπηρεσία Κύπρου – «Σύστημα διαχείρισης δασικών πυρκαγιών και ειδικών διασώσεων»Κέντρο Παραστατικών Τεχνών Μίτος – “Ariadne’s Walk, a journey to the Northside”Πανεπιστήμιο Frederick – “Vocational Training for Recent Graduates”Β’ Τεχνική Σχολή Λευκωσίας –“Hair On The Move”Τμήμα ∆ασών –“Training in Management of Forest Resources and Forest Pedagogy”Ταχυδρομικές Υπηρεσίες Κύπρου – Εκπαίδευση Ταχυδρομικών Λειτουργών στο θέμα «Ανάπτυξη νέων μεθόδων εργασίας και Τεχνολογιών»

LEONARDO DA VINCI ΣυμπράξειςΣΤΟΡΓΗ 2007–“Task Realignment for healthcare workers”

LEONARDO DA VINCI Μεταφορά ΚαινοτομίαςBernhard Schulte Marine Training Centre Cyprus – “Complementary Vocational Onboard – Career for Catering-personnel”

GRUNDTVIG Εκπαιδευτικές ΣυμπράξειςΤμήμα Φυλακών – Υπουργείο ∆ικαιοσύνης και ∆ημοσίας Τάξεως – “Learning in Prison” (LEA.P.) Κέντρο Κλινικής Γλωσσολογίας και Ψυχικής Υγείας – “Innovative Perspectives in Learning Disabilities”Κιβωτός – Ελπίδα –“Women Understanding Women”

GRUNDTVIG ΕργαστήριαΚέντρο Επιστημονικού ∆ιαλόγου και Έρευνας – «Σύγχρονες Αντιλήψεις της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας»Ινστιτούτο Αγροτικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης – “The vine cultivation in Cyprus, the evolution of historyand taste through the centuries”

EUROPEAN LANGUAGE LABELΕσπερινό Γυμνάσιο - Λύκειο Λεμεσού – «∆ιαδραστικό Πρόγραμμα Εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας από Αραβόφωνους»

7

Έκθεση ΣχεδίωνΗ εκδήλωση περιλάμβανε επίσης έκθεση επιλεγμένων σχεδίων που υλοποιήθηκαν στα πλαίσια των τομεακών Προγραμμάτων Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci και Grundtvig. Οι εκπρόσωποι πενήντα δύο σχεδίων που κρίθηκαν ως δείγματα καλής πρακτικής είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τα αποτελέσματα των σχεδίων τους στους παρευρισκόμενους, που περιηγήθηκαν στην έκθεση μετά το διάλειμμα, μέχρι και το τέλος της εκδήλωσης.

Συμμετοχές στην έκθεση

COMENIUS Σχολικές ΣυμπράξειςΒ’ ∆ημοτικό Σχολείο ΞυλοτύμβουΒ’ Περιφερειακό ∆ημοτικό Σχολείο ΤσερίουΑ’ ∆ημοτικό Σχολείο Πέρα Χωρίου ΝήσουΓυμνάσιο Αγίου ΒασιλείουΛύκειο Αρχαγγέλου “Απόστολος Μάρκος”Ελληνική Ιδιωτική Σχολή Φόρουμ

COMENIUS Άσκηση/Τοποθέτηση Υποψηφίων Εκπαιδευτικών Βοηθός εκπαιδευτικός: Ιφιγένεια Κυριάκου Σχολείο υποδοχής: B’ ∆ημοτικό Σχολείο Κοκκινοτριμιθιάς

COMENIUS eTwinning∆ημοτικό Σχολείο Πεύκιος Γεωργιάδης∆ημοτικό Σχολείο ΑγρούAmerican Academy Larnaca

ERASMUSΠανεπιστήμιο Frederick Πανεπιστήμιο ΚύπρουΠανεπιστήμιο ΛευκωσίαςΤΕ.ΠΑ.Κ.Ευρωπαϊκό ΠανεπιστήμιοIntercollege ΛεμεσούΑνοικτό Πανεπιστήμιο

LEONARDO DA VINCI ΚινητικότηταA’ Τεχνική Σχολή ΛεμεσούΓ’ Τεχνική Σχολή ΛεμεσούL.C. EducationalDoumag LtdΠρόσβασηKANIKA Hotels Public Company

LEONARDO DA VINCI Σχέδια Μεταφοράς ΚαινοτομίαςΠανεπιστήμιο Κύπρου

GRUNDTVIG Εκπαιδευτικές ΣυμπράξειςΠαγκύπρια Οργάνωση Πολυτέκνων Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινοτικό Συμβούλιο Πύργου Λεμεσού

ndtvig. α

8

Ημερίδα Ενημέρωσης για τη ∆ράση Comenius – eTwinning και Απονομή Ετικετών Ποιότητας

Στα πλαίσια προώθησης της ∆ράσης Comenius – eTwinning, στις 31 Οκτωβρίου 2012,το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης διοργάνωσε ημερίδα ενημέρωσης για τη ∆ράση eTwinning.

Kατά τη διάρκεια της Ημερίδας οι πρεσβευτές του προγράμματος eTwinning Μαριάννα Παφίτου, Νίκος Λεκκός και Χρήστος Παπαχριστοδούλου παρουσίασαν τους στόχους και τις δραστηριότητες της ∆ράσης, την παιδαγωγική αξία ενός σχεδίου eTwinning για τη σχολική μονάδα, καθώς επίσης και προτάσεις για τη χρήση συγκεκριμένων εργαλείων Web 2.0. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε ένα δείγμα καλής πρακτικής από τις εκπαιδευτικούς του ΣΤ’ ∆ημοτικού Σχολείου Λακατάμειας Χρυσανθέα Παπακωνσταντίνου και Άντρη Μιχαηλίδου. Οι εκπαιδευτικοί παρουσίασαν τα αποτελέσματα της σχολικής σύμπραξη Comenius με τίτλο “Our Green World”, καθώς επίσης και τους λόγους για τους οποίους επέλεξαν την πλατφόρμα του eTwinning για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση της σύμπραξης τους. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα οφέλη που αποκόμισαν από τη χρήση των εργαλείων eTwinning και σε συγκεκριμένους τρόπους αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Twinspace.

Η Ημερίδα ολοκληρώθηκε με τη βράβευση σχεδίων που διακρίθηκαν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2011-2012 με την Εθνική και Ευρωπαϊκή Ετικέτα Ποιότητας eTwinning. Συνολικά απονεμήθηκαν 5 Ευρωπαϊκές Ετικέτες Ποιότητας και 6 Εθνικές Ετικέτες Ποιότητας:

Σχολεία που έλαβαν την Ευρωπαϊκή Ετικέτα Ποιότητας1. ∆ημοτικό Σχολείο Πεύκιος Γεωργιάδης, για το σχέδιο “Zootopia”2. ΣΤ΄∆ημοτικό Σχολείο Λακατάμειας, για το σχέδιο “Our Green World”3. ∆ημοτικό Σχολείο Αγρού, για το σχέδιο “Schoolvision 2012”4. Τσίρειο Γυμνάσιο, γιατοσχέδιο “National traditions, Songs and Dances”5. American Academy Λάρνακας, για το σχέδιο “European Comedies”

Σχολεία που έλαβαν την Εθνική Ετικέτα Ποιότητας1. ΙΘ’ ∆ημοτικό Σχολείο Λεμεσού, για το σχέδιο “Αρώματα και Γεύσεις από τη Φύση στη Ζωή μας”2. ∆ημοτικό Σχολείο Πεύκιος Γεωργιάδης, για τα σχέδια “My circle of friends” και “Environment and Culture in Cities”3. Λύκειο Λινόπετρας, για τα σχέδια “USB” και “Customs Traditions of our Countries”4. Ενιαίο Λύκειο Κύκκου B΄, για το σχέδιο “Discover the Digital World Together … Safety”

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

9

Συνέδριο BOLOGNA «∆ιεθνοποίηση των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης»

Στις 20 Σεπτεμβρίου 2012, το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης σε συνεργασία με τους Bologna Experts διοργάνωσε συνέδριο με θέμα «∆ιεθνοποίηση των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης» το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Στην Ημερίδα προσκλήθηκαν καθηγητές, ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό Πανεπιστημίων και Ιδρυμάτων Ανώτερης Εκπαίδευσης, λειτουργοί της ∆ιεύθυνσης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού καθώς και φοιτητές.

Κύρια ομιλήτρια του συνεδρίου, ήταν η κα Κατερίνα Γαλανάκη, Υπεύθυνη ∆ιεθνών Σχέσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέλος της ομάδας των Bologna Experts της Ελλάδας, η εισήγηση της οποίας είχε θέμα τη «∆ιεθνοποίηση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση». Στα πλαίσια της εισήγησής της αναφέρθηκε στην ανάγκη για ύπαρξη στρατηγικής εκ μέρους του Ιδρύματος, για κατάλληλη προώθηση του Ιδρύματος, για ύπαρξη υποστηρικτικών δομών, για συμμετοχή σε προγράμματα κινητικότητας και διακρατικής συνεργασίας, για διασφάλιση της ποιότητας κλπ. ως απαραίτητες προϋποθέσεις για τη ∆ιεθνοποίηση των Ιδρυμάτων.

Επιπλέον, εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού παρουσίασε την Εθνική Πολιτική όσον αφορά τη ∆ιεθνοποίηση και την προώθηση της διαδικασίας της Bologna, και εκπρόσωποι Κυπριακών Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης παρουσίασαν τις πρακτικές ∆ιεθνοποίησης που εφαρμόζονται σ’ αυτά. Στη συνέχεια εκπρόσωπος των φοιτητών παρουσίασε τις απόψεις και τους προβληματισμούς των φοιτητών για την κινητικότητα και την εφαρμογή των διαδικασιών της Bologna και ακολούθησε συζήτηση.

Το συνέδριο χαρακτηρίστηκε ως εποικοδομητικό, τόσο από απόψεως δομής, όσο και από απόψεως περιεχομένου. Οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν σε βάθος για τις πρακτικές διεθνοποίησης και τα θετικά αποτελέσματα που αυτές έχουν τόσο για τους φοιτητές όσο και για το προσωπικό των Ιδρυμάτων.

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

10

Ημερίδα Πληροφόρησης για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πιστωτικών Μονάδων στον Τομέα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης –ECVET (European Credit System for Vocational Education and Training)

Μια από τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) σε θέματα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης είναι και η προώθηση ενός Συστήματος Πιστωτικών Μονάδων στον Τομέα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, το οποίο είναι γνωστό ως ECVET (European Credit System for Vocational Education and Training). Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι η εφαρμογή του Συστήματος σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης, έτσι ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη διαφάνεια και συμβατότητα μεταξύ των συστημάτων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην Ευρώπη και διευκολυνθεί η κινητικότητα.

Για το σκοπό της προώθησης του συστήματος στις συμμετέχουσες χώρες, η ΕΕ έχει ζητήσει από τις χώρες τη σύσταση Εθνικών ομάδων ECVET Experts, τις εργασίες των οποίων σε κάθε χώρα συντονίζει ο Εθνικός Φορέας διαχείρισης του Προγράμματος ∆ιά βίου Μάθησης (στην Κύπρο, το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης), στη βάση συγκεκριμένου σχεδίου και προγράμματος εργασίας που έχει υποβληθεί και εγκριθεί από την ΕΕ. Κύριος στόχος του παρόντος προγράμματος εργασίας είναι η ευαισθητοποίηση και η πληροφόρηση του Κυπριακού κοινού όσον αφορά το ECVET.

Στα πλαίσια του εν λόγω προγράμματος εργασίας, πραγματοποιήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2012 στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, στην αίθουσα UNESCO, ημερίδα πληροφόρησης γι’ αυτό το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πιστωτικών Μονάδων στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, η οποία διήρκησε από τις 9:30 μέχρι τις 13:00, με τη συμμετοχή όλων των μελών της Κυπριακής ομάδας των ECVET Experts. Στην ημερίδα κλήθηκαν να συμμετάσχουν εκπρόσωποι των φορέων που παρέχουν Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, καθηγητές Τεχνικών και Επαγγελματικών Σχολών Μέσης Εκπαίδευσης, λειτουργοί του Τμήματος Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του ΥΠΠ καθώς και οποιοσδήποτε άλλος ενδιαφερόμενος.

Στόχος της ημερίδας ήταν η γενική πληροφόρηση όλων των φορέων που εμπλέκονται στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση σχετικά με τις διαδικασίες εφαρμογής του συστήματος ECVET όπως περιγράφεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έτσι ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος για εφαρμογή του συστήματος στην Κύπρο.

Οι ομιλητές στην ημερίδα – οι ECVET Experts – παρουσίασαν την Ευρωπαϊκή πολιτική σε σχέση με την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, στα πλαίσια της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020», καθώς και το προτεινόμενο σύστημα ECVET, τις βασικές έννοιες και τους στόχους του. Παρουσιάστηκαν επίσης τα οφέλη που αναμένονται να προκύψουν από την εφαρμογή του Συστήματος, όπως επίσης και πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμογής του ECVET σε Τεχνικές Σχολές Μέσης Εκπαίδευσης.

Ακολούθησε συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων κατά την οποία απαντήθηκαν διευκρινιστικές ερωτήσεις σε σχέση με το ECVET. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, μοιράστηκε φυλλάδιο που ετοιμάστηκε από το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης, στο οποίο γίνεται αναφορά στους στόχους και τα οφέλη από την εφαρμογή τουECVET. Στο φυλλάδιο περιλαμβάνονταιτα στοιχεία επικοινωνίας των ECVET Experts στην Κύπρο, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι για παροχή βοήθειας σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να εφαρμόσει το σύστημα στο ίδρυμα/οργανισμό του.

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

11

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

Το Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης είναι το κοινοτικό πρόγραμμα δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που καλύπτει όλους τους τομείς της εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης κατά τη χρονική περίοδο από 1/1/2007 μέχρι 31/12/2013.

Στρατηγικός στόχος του προγράμματος:Να συμβάλει, με τη διά βίου μάθηση, στην ανάπτυξη της Κοινότητας ως προηγμένης κοινωνίας βασισμένης στη γνώση, με βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, καλύτερες και περισσότερες θέσεις απασχόλησης και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, διασφαλίζοντας, παράλληλα, ικανοποιητική προστασία του περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενιές. Αποσκοπεί ιδίως στην ενίσχυση των ανταλλαγών, της συνεργασίας και της κινητικότητας μεταξύ των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Κοινότητα ώστε να καταστούν παγκόσμιο σημείο ποιοτικής αναφοράς.

∆ομή του Προγράμματος:

Στα πλαίσια των πιο πάνω προγραμμάτων επιχορηγούνται αποκεντρωμένες δράσεις, μέσω των Εθνικών Φορέων των συμμετεχουσών χωρών, και κεντρικές δράσεις, μέσω του Εκτελεστικού Φορέα της ∆ιεύθυνσης Εκπαίδευση και Πολιτισμός της ΕΕ.

Συμμετέχουσες χώρες:

Στο πρόγραμμα συμμετέχουν τα 27 κράτη–μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 4 χώρες του Ευρωπαϊκού Χώρου (Ισλανδία, Ελβετία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία) και οι υποψήφιες χώρες Κροατία και Τουρκία.

Ιστοσελίδα της ΕΕ για το Πρόγραμμα:http://ec.europa.eu/llp

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ∆ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

Τομεακά προγράμματα

Comenius Erasmus Leonardo da Vinci Grundtvig

Σχολική εκπαίδευση

Τριτοβάθμια εκπαίδευση

Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

Εκπαίδευση ενηλίκων

Οριζόντιο Πρόγραμμα1. Συνεργασία στον τομέα πολιτικών και καινοτομίας (Επισκέψεις Μελέτης – Naric – Eurydice – Ploteus)

2. Προώθηση εκμάθησης γλωσσών3. Ανάπτυξη καινοτόμου περιεχομένου, υπηρεσιών, παιδαγωγικών προτύπων και πρακτικών βασιζόμενων στις Τεχνολογίες της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας

4. ∆ιάδοση – Αξιοποίηση αποτελεσμάτων

Πρόγραμμα Jean Monnet1. ∆ράση Jean Monnet2. Υποστήριξη ιδρυμάτων που ασχολούνται με θέματα Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης3. Υποστήριξη ευρωπαϊκών ιδρυμάτων και ενώσεων εκπαίδευσης και κατάρτισης

12

Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ∆ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ∆ιάθεση Κονδυλίων από Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης ανά Πρόγραμμα/∆ράση

(Ποσό συμβολαίων που υπογράφηκαν μέχρι 31-12-12)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ – ∆ΡΑΣΗ 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Comenius Συμπράξεις 689,500 642,000 781,000 800,000 818,000 944,000

Comenius Regio* ----- ----- 48,100 74,728 69,203 61,528

Comenius Ενδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση 80,318 90,500 105,701 93,141 81,477 68,438

Comenius Βοηθοί Εκπαιδευτικοί 17,063 29,107 32,519 32,103 46,188 45,906

Comenius Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις 20,193 21,539 23,976 26,740 33,670 34,667

Σύνολο Comenius 807,074 783,146 991,296 1,026,712 1,048,538 1,154,539

Erasmus Κινητικότητα Φοιτητών 739,300 901,803 1,003,100 1,040,626 1,017,685 1,124,750

Erasmus Κινητικότητα Προσωπικού 158,600 177,195 149,840 136,760 122,710 132,000

Erasmus Οργάνωση Κινητικότητας 52,620 58,436 65,430 70,900 66,930 96,710

Erasmus Εντατικά Μαθήματα Γλώσσας (EILC) 10,243 11,000 14,000 15,000 16,440 15,480

Erasmus Εντατικά Προγράμματα (IPs) ----- ----- ----- 91,376 113,026 131,576

Erasmus Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις ----- 1,000 5,723 4,920 5,255 5,078

Σύνολο Erasmus 960,763 1,149,434 1,238,093 1,359,582 1,342,046 1,505,594

Leonardo da Vinci Κινητικότητα 316,916 627,018 630,395 770,075 878,870 999,930

Leonardo da Vinci Συμπράξεις ----- 30,000 106,000 84,000 144,000 168,000

Leonardo da Vinci Σχέδια Μεταφ. Καινοτομίας 855,732 755,350 750,019 493,875 445,732 594,282

Leonardo da Vinci Προπαρ/στικές Επισκέψεις 4,010 4,293 10,197 8,790 5,470 3,680

Σύνολο Leonardo da Vinci 1,176,658 1,416,661 1,496,611 1,356,740 1,474,072 1,765,892

Grundtvig Συμπράξεις 269,000 207,000 288,000 286,000 292,000 364,000

Grundtvig Ενδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση 16,395 17,027 20,314 21,660 15,900 23,411

Grundtvig Visits and Exchanges* ----- ----- 3,790 2,500 3,490 3,650

Grundtvig Senior Volunteering Projects* ----- ----- 38,240 ----- 28,488 14,844

Grundtvig Workshops* ----- ----- 23,950 48,630 40,080 21,740

Grundtvig Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις 2,170 8,410 6,406 8,070 5,510 8,152

Σύνολο Grundtvig 287,565 232,437 380,700 366,860 385,468 435,797

Επισκέψεις Μελέτης 13,146 19,278 20,066 21.230 22,020 19,071

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ 3,245,206 3,600,956 4,126,166 4,131,124 4,272,144 4,880,893

∆ΙΑΘΕΣΙΜΑ ΠΟΣΑ ΑΠΟ ΕΕ 3,347,694 3,644,790 4,120,643 4,131,000 4,294,000 4,907,000

* Οι ∆ράσεις αυτές λειτούργησαν για πρώτη φορά το 2009Σημείωση: Για το ποσό του 2012 που δεν έχει απορροφηθεί ακόμα, υπάρχει χρονικό περιθώριο μέχρι τις 30/6/2013 13

ComeniusΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

14

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

Το πρόγραμμα Comenius εστιάζει στη σχολική εκπαίδευση απ’ την προσχολική αγωγή έως και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και αποσκοπεί στην:

● Ανάπτυξη της γνώσης και της κατανόησης της διαφορετικότητας των Ευρωπαϊκών πολιτισμών και γλωσσών και της αξίας της στους νέους και το εκπαιδευτικό προσωπικό.● Παροχή βοήθειας σε νέους για την απόκτηση βασικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων, που αφορούν την προσωπική τους εξέλιξη, τη μελλοντική τους απασχόληση και την ενεργό συμμετοχή τους στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.● Βελτίωση της ποιότητας και αύξηση της κινητικότητας μαθητών και εκπαιδευτικού προσωπικού ● Ενθάρρυνση της εκμάθησης ξένων γλωσσών.● Βελτίωση της ποιότητας και της Ευρωπαϊκής διάστασης της κατάρτισης των εκπαιδευτικών.

∆ικαιούχοι του Προγράμματος

∆ικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι όσοι εμπλέκονται στη σχολική εκπαίδευση● σχολεία που παρέχουν ειδική, γενική, επαγγελματική ή τεχνική εκπαίδευση● μαθητές της προσχολικής και σχολικής εκπαίδευσης μέχρι το τέλος της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ● διδακτικό προσωπικό, προσωπικό υποστήριξης και διοικητικό προσωπικό σχολικής εκπαίδευσης● μελλοντικοί εκπαιδευτικοί● εκπαιδευτικές αρχές σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο● τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα/οργανισμοί που παρέχουν κατάρτιση εκπαιδευτικών ή δραστηριοποιούνται στον τομέα της σχολικής εκπαίδευσης

Αποκεντρωμένες δράσεις

● Σχολικές Συμπράξεις - Πολυμερείς ή ∆ιμερείς● Περιφερειακές Συμπράξεις ● Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις ● Ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση διδακτικού και λοιπού εκπαιδευτικού προσωπικού ● Τοποθέτηση μελλοντικών εκπαιδευτικών σε θέσεις βοηθού σε σχολεία άλλων χωρών● Υποδοχή μελλοντικών εκπαιδευτικών σε θέσεις βοηθού ● eTwinning

15

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

Στατιστικά Comenius

Παραληφθείσες/εγκριθείσες προτάσεις ανά ∆ράση και ποσά επιχορήγησης για το Πρόγραμμα Comenius

∆ράση

2011 2012

Παραλήφθηκαν Εγκρίθηκαν

Συνολικό ποσό επιχορήγησης σε Ευρώ Παραλήφθηκαν Εγκρίθηκαν

Συνολικό ποσό επιχορήγησης σε Ευρώ

Σχολικές Συμπράξεις 104 46 818,000 110 51 944,000

Περιφερειακές Συμπράξεις

4 2 69,203 2 2 61,528

Ενδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση 76 39 81,477 84 31 70,545

Υποψήφιοι Εκπαιδευτικοί 35 5 46,188 20 5 45, 906

Προπαρασκ/τικές Επισκέψεις 45 29 33,670 48 32 34, 667

Συνολικά ποσά 1,048,538 1.1566,46

Η Κυπριακή Συμμετοχή ανά τύπο Σχολικής Σύμπραξης Comenius(αριθμός εγκεκριμένων προτάσεων)

2008-10 2009-11 2010-12 2011-13 2012-14

Πολυμερείς συμπράξεις 43 42 47 43 49

∆ιμερείς συμπράξεις 3 4 1 3 2

Σύνολο 46 46 48 46 51

Επιχορήγηση σε Ευρώ 642,000.00 781,000.00 800,000.00 818,000 944,000

16

Η συμμετοχή των Κυπριακών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων σεΠολυμερείς και ∆ιμερείς Σχολικές Συμπράξεις Comenius κατά βαθμίδα εκπαίδευσης

(αριθμός εγκεκριμένων προτάσεων)

ΤύποςΕπαιδευτικούιδρύματος

2008-10 2009-11 2010-12 2011-13 2012-14

Νηπιαγωγεία 0 1 2 1 1

∆ημοτικά 17 13 15 17 18

Γυμνάσια 3 8 9 11 13

Λύκεια 13 11 14 8 12

Τεχνικές Σχολές 5 3 4 1 3

Ειδικά 1 3 2 2 0

Ιδιωτικά 7 7 2 6 4

Σύνολο 46 46 48 46 51

Η συμμετοχή των Κυπριακών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων σεΠολυμερείς και ∆ιμερείς Σχολικές Συμπράξεις Comenius κατά επαρχία

(αριθμός εγκεκριμένων προτάσεων)

ΕπαρχίαΑριθμός σχολείων2008-10

Αριθμός σχολείων 2009-11

Αριθμόςσχολείων 2010-12

Αριθμόςσχολείων 2011-13

Αριθμός σχολείων 2012-14

Λευκωσία 23 24 24 18 16

Λεμεσός 13 9 10 15 15

Λάρνακα 8 5 8 5 11

Πάφος 1 5 5 6 7

Αμμόχωστος 1 3 1 2 2

Σύνολο 46 46 48 46 51

17

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΠολυμερείς Σχολικές Συμπράξεις

“Art for Learning, Art for Peace, Art for Nature, Art for Life”∆ημόσιο Περιφερειακό Νηπιαγωγείο Φαρμακά

Συντονίστρια Κυπριακού Ιδρύματος: Ανδρονίκη ΚανάρηΕπικοινωνία: an_kanari@yahoo.gr, nip-farmakas-lef@schools.ac.cy Χώρες προέλευσης συνεργαζόμενων σχολείων: Ελλάδα, Ισπανία, Λετονία, Ρουμανία, Πολωνία, Γερμανία, Τσεχία, Ιταλία. ∆ιάρκεια Προγράμματος: 2010 – 2012

Το διετές ταξίδι μας στον πολυκύμαντο ωκεανό της γνώσης, με σκαρί το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Comenius, είχε καταγεγραμμένο στο «Ημερολόγιο καταστρώματός του» ως επίσημο σκοπό του, τη διερεύνηση του θέματος «ΤΕΧΝΗ για τη Μάθηση, ΤΕΧΝΗ για την Ειρήνη, ΤΕΧΝΗ για τη Φύση, ΤΕΧΝΗ για τη Ζωή».

Συνεξερευνητές, σύντροφοι «Αργοναύτες» σ’ αυτό το ταξίδι, οκτώ Νηπιαγωγεία απ’ όλη την Ευρώπη. Η πυξίδα κοινή για όλους: η ΤΕΧΝΗ, η μητρική γλώσσα της ανθρωπότητας χωρίς σύνορα και διακρίσεις.

«Χρυσόμαλλο δέρας» του ταξιδιού μας, οι διακηρυγμένοι στόχοι του: η αγάπη για την τέχνη και τον πολιτισμό, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, στη φύση, στα πλάσματά της, στο θείο δώρο της ειρήνης, ανάμεσα στους ανθρώπους και στους λαούς.

Και τα καταφέραμε!

ΟΙ ΜΙΚΡΟΙ ΜΑΣ ΜΑΘΗΤΕΣ –αλλά και όσοι «ναυτολογηθήκαμε» με οποιονδήποτε τρόπο- «(Αργο)ναύτες» σ’ αυτήν την «εκστρατεία», γυρίσαμε από αυτό το ταξίδι έμπειροι - πολύπειροι ναυτικοί, με πολύτιμους θησαυρούς στα αμπάρια του καραβιού μας. Γνωρίσαμε παιδιά και ανθρώπους άλλων χωρών, τον πολιτισμό τους, την ιδιαίτερη «κουλτούρα» τους, γίναμε φίλοι. Ακούσαμε τη γλώσσα τους, απολαύσαμε τη μουσική τους, γνωρίσαμε τους καλλιτέχνες τους, παίξαμε τα παραδοσιακά τους παιγνίδια, ανταλλάξαμε κάρτες, ζωγραφιές, παραμύθια, δώρα. Συνεργαστήκαμε για την ισότητα, την Ειρήνη, την Ενωμένη Ευρώπη.

Μυηθήκαμε στα μυστικά της ΤΕΧΝΗΣ και στα μυστήρια της ΦΥΣΗΣ. Ακούσαμε τους ήχους της, εμπνευστήκαμε από τα χρώματά της, την αγαπήσαμε και ταχθήκαμε υπέρ της προστασίας της. Οργανώσαμε επισκέψεις σε μουσεία, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, διαγωνισμούς, εκθέσεις ζωγραφικής. Ζωγραφίσαμε, τραγουδήσαμε, χορέψαμε, απαγγείλαμε, δημιουργήσαμε.

ΑΥΤΟΙ οι θησαυροί θα μείνουν για πάντα φυλαγμένοι στις καρδιές μας… Ενθύμια φιλίας, ειρήνης, συνεργασίας...

18

“Respect@enviroment.eu”Γ΄∆ημοτικό Σχολείο Μακεδονίτισσας - Στυλιανός Λένας

Συντονιστής Κυπριακού Ιδρύματος: Παναγιώτης ΘεοδώρουΧώρες προέλευσης των συνεργαζόμενων σχολείων: Κύπρος, Ιταλία, Πορτογαλία (Αζόρες), Βέλγιο, Ισπανία, Σλοβενία και ΝορβηγίαΙστότοπος σχεδίου: http://www-elearn.pi.ac.cy/respect-environment/∆ιάρκεια προγράμματος 2010 – 2012

Το Γ΄ ∆ημοτικό Σχολείο Μακεδονίτισσας κατά τη σχολική περίοδο 2010 -2012 συμμετείχε στο πρόγραμμα Comenius μαζί με άλλες έξι χώρες με το σχέδιο: «Respect@enviroment.eu».

Το πρόγραμμα στόχευε σε δύο περιοχές μελέτης οι οποίες ήταν απαραίτητες για την προαγωγή της ενεργούς πολιτότητας: σεβασμός στο περιβάλλον και σεβασμός στη διαφορετικότητα.

Για την προώθηση του πρώτου στόχου το πρόγραμμα επικεντρώθηκε τόσο στη διαχείριση των απορριμμάτων και στην ανακύκλωση, όσο και στη σωστή διαχείριση και χρήση του νερού ως πηγή ζωής. Για την προώθηση του δεύτερου στόχου το πρόγραμμα αξιοποίησε την ποικιλομορφία, με ανταλλαγές εμπειριών που αφορούσαν στην κουλτούρα και τον πολιτισμό των άλλων καιστην προώθηση του σεβασμού προς τους άλλους .

Στο πρόγραμμα χρησιμοποιήθηκε μια μεγάλη ποικιλία μεθόδων και δραστηριοτήτων όπως εργασία σε ζευγάρια, τηλεδιασκέψεις, διηγήσεις ιστοριών, παιχνίδια ρόλων, προσομοιώσεις, χρήση των ΤΠΕ,λύση προβλήματος, διαγωνισμοί γνώσεων, ερωτηματολόγια, ηλεκτρονικά γλωσσάρια, ζωγραφική, κατασκευές, συνεντεύξεις, εμπειρικές μελέτες και συνεργασία με τις τοπικές αρχές.

Για την καλύτερη διάδοση του προγράμματος έγινε εμπλοκή τοπικών και κυβερνητικών αρχών, των γονέων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Επίσης δημιουργήθηκε μια εφημερίδα που αφορούσε στο πρόγραμμα, μια διαδικτυακή πλατφόρμα επικοινωνίας και η μασκότ που ταξίδευε κατά τη διάρκεια των δύο χρόνων σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν μεταφέροντας υλικό και εμπειρίες, ενώ συγχρόνως εμπλουτιζόταν σε κάθε χώρα με νέο υλικό.

Ο μακροπρόθεσμος στόχος του προγράμματος ήταν να γίνει επί μονίμου βάσεως η εφημερίδα και η πλατφόρμα ώστε να χρησιμοποιείται και από άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα.

Πολύ σημαντικό είναι ότι οι εκπαιδευτικοί ήταν ενθουσιασμένοι από την εμπειρία τους και δήλωναν περισσότερο «σοφοί» μετά από κάθε κινητικότητα εμπλουτίζοντας τη διδακτική τους διαδικασία και προσέγγιση.

Αγαπήσαμε το πρόγραμμα Comenius. Οι γνώσεις και οι εμπειρίες που αποκτήσαμε μας βοήθησαν να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε όλοι μέλη της ίδιας Ευρωπαϊκής οικογένειας ανεξάρτητα από την κουλτούρα και τη διαφορετικότητά μας.Θα μας λείψει πολύ, ειδικά τώρα που γίναμε φίλοι σαν μια μεγάλη οικογένεια. Για το σχολείο μας ήταν μια φανταστική εμπειρία και μας έδωσε την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουμε με άλλους λαούς και κουλτούρες, φέρνοντας μας πιο κοντά τον έναν στον άλλον.

19

“Beyond All Frontiers”Γυμνάσιο Λατσιών

Συντονίστρια Κυπριακού Ιδρύματος: Μαρία ΖωγράφουΧώρες προέλευσης των συνεργαζόμενων σχολείων: Κύπρος, Πολωνία, Γερμανία, Τουρκία, Βουλγαρία και Ιταλία.Ιστότοποι Σχεδίου: http://gym.latsia-lef.schools.ac.cy/http://www.massarosa1.org/BAF/index.php∆ιάρκεια προγράμματος: 2010-2012

Το Γυμνάσιο Λατσιών κατά τη σχολική περίοδο 2010-2012 συμμετείχε στη Σχολική Σύμπραξη Comenius με τίτλο: “Beyond All Frontiers”. Η σύμπραξη αυτή στόχευε στον εντοπισμό των ομοιοτήτων και διαφορών πέρα από τα καθορισμένα σύνορα σε ότι αφορά, πολιτισμό, ιστορία, ήθη και έθιμα, παραδόσεις, γλώσσα, συνήθειες και ενδιαφέροντα των νέων, καθώς και προβλήματα των μαθητών/τριών μας στην καθημερινή τους σχολική ζωή.

Με τη χρήση τεχνολογίας-πλατφόρμας, οι μαθητές από τις έξι συνεργαζόμενες χώρες επικοινώνησαν μέσω του κοινωνικού δικτύου http://www.massarosa1.org/BAF/index.php, αντάλλαξαν απόψεις και πήραν αποφάσεις σχετικά με όλα τα καθορισμένα θέματα. Τα άρθρα, οι απόψεις και οι γνώμες που δημιουργήθηκαν καταχωρήθηκαν σε εννέα τεύχη ηλεκτρονικής εφημερίδας, που ήταν το μέσο κοινοποίησης των αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων του σχεδίου.

Στα πλαίσια της διετούς συνεργασίας διεξήχθησαν πολλές δραστηριότητες που περιλάμβαναν επισκέψεις και παρουσιάσεις στα σχολεία και στις οποίες ενεπλάκησαν πλήθος μαθητών και καθηγητών.

Κατά τη διάρκεια των διακρατικών συναντήσεων σε όλες τις χώρες, πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε μουσεία, εργοστάσια, αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους, καθώς και παρουσιάσεις σε θέματα πολιτισμού, ηθών και εθίμων της κάθε χώρας. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στην κοινή πλατφόρμα του σχεδίου, στις ιστοσελίδες των σχολείων, στις σχολικές εφημερίδες και στα περιοδικά.

Η συμβολή των τοπικών αρχών και του συνδέσμου γονέων κάθε συμβαλλόμενης χώρας/περιοχής ήταν καθοριστική. Φιλοξενηθήκαμε από τα τοπικά δημαρχεία των εταιρικών σχολείων και συγκεκριμένα από τους ίδιους τους δημάρχους, που αυτό δείχνει και έμπρακτα την αγαστή συνεργασία που έχουν τα σχολεία με τις τοπικές δημοτικές αρχές.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι το πρόγραμμα Comenius έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς μαθητές να ανακαλύψουν τη διαφορετικότητα μεταξύ λαών σε θέματα κουλτούρας, πολιτισμού, ιστορίας, εθίμων, καθώς και σε θέματα καθημερινότητας τα οποία είχαν την ευκαιρία να τα ζήσουν κατά τη διάρκεια της φιλοξενίας τους από τις οικογένειες των συνεργαζόμενων σχολείων και να συνάψουν βαθιούς δεσμούς φιλίας.

Αυτή η αξέχαστη και μοναδική εμπειρία θα τους συντροφεύει για πάντα σε όλη τους τη ζωή!

20

“Schools without violence”Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο Λάρνακας

Συντονιστές Κυπριακού Ιδρύματος: Ανδρέας Λοΐζου και Ελένη ΠαπαγιάννηΧώρες Προέλευσης των συνεργαζόμενων σχολείων: Κύπρος, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Πολωνία, Αγγλία, Φιλανδία και Τουρκία.Ιστότοπος: etwinning http://new-twinspace.etwinning.net/web/p21436∆ιάρκεια Προγράμματος: 2010-2012

Το σχολείο μας συμμετείχε στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Comenius με τίτλο «Σχολεία Χωρίς Βία.» Κατά τη διάρκεια της συνεργασίας μας με άλλες επτά χώρες δουλέψαμε, μάθαμε, γνωρίσαμε και βιώσαμε μοναδικές εμπειρίες. Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας της σύμπραξης συνδυάστηκε με τον πολιτιστικό εμπλουτίζοντας τις επισκέψεις με διάφορα αξιοθέατα που στόχο είχαν να δείξουν τον πολιτισμό και την ιστορία της κάθε χώρας.

Η σύμπραξη αυτή εστίασε στο θέμα της βίας στο σχολείο. Συγκεκριμένα έγινε ανάλυση της βίας και των συγκρούσεων που συμβαίνουν μέσα στο σχολικό χώρο διερευνώντας τα αίτια. ∆ιερευνήσαμε διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισης της σχολικής βίας και εφαρμόσαμε νέες ιδέες και πρακτικές όπως τη διαμεσολάβηση. Μέσα από την Ευρωπαϊκή συνεργασία,οι μαθητές και οι καθηγητές απέκτησαν Ευρωπαϊκή συνείδηση και τρόπο σκέψης, ιδιαίτερα στο θέμα αντιμετώπισης της βίας μέσα στο σχολείο. Ο διάλογος, η επικοινωνία, η ανοχή, και ο σεβασμός είναι Ευρωπαϊκές αξίες που ενισχύθηκαν μέσα από αυτή τη διακρατική συνεργασία.

Στα πλαίσια της σύμπραξης δημιουργήθηκε ο ∆εκάλογος του Ειρηνικού σχολείου από κοινού με τους μαθητές των συμμετεχουσών χωρών. Επίσης, δημιουργήθηκε ένα βασικό λεξιλόγιο με χρήσιμες λέξεις σε όλες τις γλώσσες των εταίρων με στόχο να δοθεί η ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν αυτές τις ξένες γλώσσες.

Η χρήση του διαδικτύου και διαφόρων ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης συνέβαλε στη διαμόρφωση παραγωγικών συνθηκών επικοινωνίας και δημιουργίας. Οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να φιλοξενήσουν συμμαθητές τους από τα συνεργαζόμενα σχολεία με αποτέλεσμα να ζήσουν μία αξέχαστη εμπειρία.

Τέλος, οι μαθητές χρησιμοποίησαν τις γνώσεις των αγγλικών και γαλλικών τους και κατάφεραν να ενισχύσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες στην προσπάθεια τους να συζητήσουν, να ερμηνεύσουν και να παρουσιάσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους. Κυρίως όμως οι γνώσεις αυτές τους βοήθησαν ν’ αναπτύξουν στενούς δεσμούς φιλίας!

21

“Europe; Image and Identity, Myths and Reality”Λύκειο Πολεμιδίων

Συντονιστής Κυπριακού ιδρύματος: Μάρκος Χ΄ΜιχαήλΧώρες προέλευσης των συνεργαζόμενων σχολείων: Κύπρος, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, ΠολωνίαΙστότοπος: http://lyk-polemidia-lem.schools.ac.cy/comenius/index.htm∆ιάρκεια προγράμματος: 2010 -2012

Μαθητές και εκπαιδευτικοί του σχολείου μας είχαν την ευκαιρία μέσα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Comenius να έχουν διετή συνεργασία με αλλά πέντε σχολεία της μέσης εκπαίδευσης από διαφορετικές χώρες της ΕΕ. Ο τίτλος του σχεδίου ήταν ‘Ευρώπη; Εικόνα και ταυτότητα, Μύθοι και Πραγματικότητα‘ και είχε ως στόχο να κάνει τους μαθητές των σχολείων μας, ηλικίας μεταξύ 16 και 18 ετών, να προβληματιστούν σχετικά με το ρόλο πού διαδραματίζει η Ευρώπη στην καθημερινή μας ζωή, την δομή της και να την κατανοήσουν καλύτερα μέσα από τα μάτια των κατοίκων της κάθε χώρας.

Στα πλαίσια αυτής της διετούς συνεργασίας το σχολείο μας δημιούργησε ιστοσελίδα στην οποία όλες οι χώρες σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα αναρτούσαν τις διάφορες εργασίες των μαθητών τους υπό μορφή βίντεο ή παρουσιάσεων με θέματα τα οποία είχαν συναποφασισθεί από όλους τους εταίρους με σκοπό να γίνονται μεταξύ τους συγκρίσεις. Τα θέματα τα οποία είχαν επιλεγεί για ανάλυση και σύγκριση ήταν τα εξής:

1. H μελέτη της πολιτικής ταυτότητας μέσω συνέντευξης που οι μαθητές είχαν πάρει από ένα ευρωβουλευτή της περιοχής τους.2. Τα σημαντικότερα κτήρια στην περιοχή του κάθε σχολείου και η σημασία που έχουν στους κατοίκους. 3. Η μελέτη της εξέλιξης της πολιτισμικής ταυτότητας μέσω συνεντεύξεων μεταξύ των μαθητών και ηλικιωμένων με σκοπό να διαφανεί πώς η λαϊκή κουλτούρα έχει εξελιχθεί σε κάθε χώρα κατά τις τελευταίες δύο γενιές.4. Τα αίτια και οι συνέπειες της φτώχειας σε κάθε μία από τις χώρες που συμμετείχαν και τους τρόπους με τους οποίους η κάθε χώρα καταπολεμά τη φτώχεια με ιδιαίτερη έμφαση στις εργασίες που εκτελούνται από τις τοπικές φιλανθρωπικές οργανώσεις.

Επίσης κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του κοινού σχεδίου δημιουργήθηκε ένα κοινό ερωτηματολόγιο σχετικά με τις προοπτικές που προσφέρονται στις τοπικές επιχειρήσεις από την ευρωπαϊκή ένταξη. Από την ανάλυση του ερωτηματολόγιου εξήχθησαν συμπεράσματα όσον αφορά στην οικονομική ταυτότητα. Επιωπλέον οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με τοπικούς καλλιτέχνες, από τους οποίους πήραν συνεντεύξεις.

Στα πλαίσια της συνεργασίας, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν επισκέψεις όπου παρουσίασαν τις εργασίες τους αλλά ταυτόχρονα μπόρεσαν να δουν και τον τρόπο ζωής στις χώρες που είχαν φιλοξενηθεί.

22

“The European Tradesman”Β’ Τεχνική Σχολή Λεμεσού – Γρηγόρης Αυξεντίου.

Συντονιστής Κυπριακού Ιδρύματος: Κώστας ΣχοινήςΧώρες προέλευσης των συνεργαζόμενων σχολείων: Ελλάδα, Γερμανία, Βέλγιο, Τσεχία, Ρουμανία και Κύπρος.Ιστότοπος: www.europeantradesman.eu∆ιάρκεια Προγράμματος:2010-2012

Στόχος του σχεδίου με τίτλο “The European Tradesman” ήταν η από κοινού ετοιμασία υλικού και σημειώσεων για την καλύτερη διδασκαλία του μαθήματος των εργαστηρίων Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων για οικιακές εγκαταστάσεις. Κατά τη διάρκεια της ετοιμασίας του υλικού είχε ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι, αν και όλες οι χώρες της Ευρώπης εφαρμόζουν τους ίδιους Ευρωπαϊκούς κανόνες, εντούτοις η κάθε μία έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες και διαφορές στην εκτέλεση των εργασιών αυτών. Αρχικά το υλικό της σύμπραξης είχε παραχθεί στα Αγγλικά και στη συνέχεια μεταφράστηκε σε όλες τις τοπικές γλώσσες των χωρών που συμμετείχαν. Με τον τρόπο αυτό οι μαθητές έγιναν γνώστες όλων των ιδιαιτεροτήτων που υπάρχουν στις χώρες της Ευρώπης συμβάλλοντας έτσι στην ενδυνάμωση της Ευρωπαϊκής ταυτότητας των μαθητών.

Στο δεύτερο έτος του προγράμματος είχε γίνει πιλοτική εφαρμογή των σημειώσεων για διδασκαλία του μαθήματος σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες και στο τέλος της δεύτερης σχολικής χρονιάς, όλοι οι μαθητές είχαν παρακαθίσει στο ίδιο διαγνωστικό δοκίμιο.

Η σύμπραξη περιελάμβανε μία διακρατική συνάντηση σε κάθε συμμετέχουσα χώρα. Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων αυτών, εκτός από τα θέματα συντονισμού και αποφάσεων πραγματοποιήθηκε συστηματική επαναξιολόγηση των στόχων του προγράμματος όπως επίσης και επισκέψεις σε σχολεία και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο κλάδο των Ηλεκτρικών εγκαταστάσεων.

Στο τέλος του προγράμματος όλοι οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα πήραν πιστοποιητικό παρακολούθησης και βραβεύτηκαν οι αριστούχοι.

23

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΕυρωπαϊκό συνέδριο

Ευρωπαϊκό συνέδριο «Comenius Partnerships - Helping schools team up across Europe.”

Το διήμερο συνέδριο στην καρδιά της Ευρώπης, τις Βρυξέλλες, ήταν ένα πολυπολιτισμικό γεγονός που ώθησε τους συμμετέχοντες να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να εντείνουν τη δράση τους στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών προγραμμάτων που αποφέρουν ανυπολόγιστα οφέλη στους μαθητές και εκπαιδευτικούς.

Στις 3 και 4 Μαΐου 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργάνωσε συνέδριο αφιερωμένο στο πρόγραμμα Comenius - Σχολικές Συμπράξεις με θέμα: «Comenius Partnerships - Helping schools team up across Europe.”

Στο συνέδριο συμμετείχαν 270 εκπαιδευτικοί, διευθυντές σχολικών ιδρυμάτων, εκπρόσωποι των Εθνικών Φορέων που διαχειρίζονται το πρόγραμμα Comenius και εκπρόσωποι Εθνικών Επιτροπών / Υπουργείων Παιδείας, από περισσότερες από 30 χώρες της Ευρώπης.

Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία μέσα από διαλέξεις, παρουσιάσεις, εργαστήρια και συζητήσεις να ανταλλάξουν ιδέες, εμπειρίες και να διερευνήσουν καλές πρακτικές για την επιτυχία μιας σχολικής σύμπραξης.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν 20 Σχέδια Comenius σε εργαστήρια και σε έκθεση από σχολεία από 11 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος.

Στο συνέδριο συμμετείχαν 6 σχολεία από την Κύπρο, ύστερα από πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα σχολεία αυτά επιλέγηκαν και προτάθηκαν στην Επιτροπή από το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης, ύστερα από αξιολόγηση του έργου και της δράσης των σχολείων αυτών στο πρόγραμμα Comenius.

Την Κυπριακή αποστολή αποτελούσαν οι:Σύλβια Σολομωνίδου, Συντονίστρια Προγράμματος Comenius (Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης)Ζήνα Πουλλή, ∆ιευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης, Υπουργείο Παιδείας και ΠολιτισμούΣταυρούλα Κοτζιαμάνη, Λύκειο Αποστόλου ΜάρκουΜάριος Γιασεμής, Β΄Τεχνική Σχολή ΛεμεσούΜαρία Παυλίδου, Γυμνάσιο ΓερίουΤασούλα Ιγνατίου, Β΄ ∆ημοτικό Σχολείο Έγκωμης Ειρηναίος Γεωργίου, Β΄∆ημοτικό Σχολείο ΞυλοτύμπουΚάτια Σολωμίδου, Αγγλική Σχολή Λευκωσίας

Tασούλα Ιγνατίου - Β΄ ∆ημοτικό Σχολείο Έγκωμης

24

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΕμπειρίες συμμετέχοντων

Η συμμετοχή μου σε μία σχολική σύμπραξη Comenius ήταν μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Ως συντονίστρια του σχολείου μου αλλά και των οχτώ εταίρων είχα την ευκαιρία να εμπλακώ σε όλες τις δραστηριότητες της σύμπραξης αποκομίζοντας μοναδικές εμπειρίες, γνώσεις, δεξιότητες, φιλίες. Μία εμπειρία την οποία συστήνω ανεπιφύλακτα. Νίκη Παπαευσταθίου - ΕκπαιδευτικόςΑ’ ∆ημοτικό Σχολείο Πέρα Χωριού – Νήσου

Έφθασα στην Πολωνία και ανησυχούσα και έκλαιγα το πρώτο βράδυ. Ήθελα να επιστρέψω πίσω στους γονείς μου… Μετά την πρώτη μέρα έκανα ήδη πολλούς φίλους.Στέλιος Κυριάκου - Μαθητής Στ’ τάξηςΒ’ ∆ημοτικό Σχολείο Ξυλοτύμβου

Οι συνεχείς τηλεδιασκέψεις και οι κοινές μικροέρευνες μας έφεραν πιο κοντά. Θέλω να συνεχίσουμε.Σωτηρία Κουτσόφτα - Μαθήτρια Στ‘ τάξηςΒ’ ∆ημοτικό Σχολείο Ξυλοτύμβου

Θεωρώ ότι το Comenius πέτυχε στο να φέρει εκπαιδευτικούς και μαθητές από όλη την Ευρώπη πιο κοντά. Η ξενοφοβία και η αδιαφορία ξεπεράστηκαν μέσα από τη συνεργασία μας.Κάκια Κυριάκου - ΕκπαιδευτικόςΒ’ ∆ημοτικό Σχολείο Ξυλοτύμβου

Οι δραστηριότητες Μη Τυπικής Μάθησης, η συνεργασία μεάλλα σχολεία, το ενδιαφέρον για βελτίωση και η θέληση για συνεργασία βοήθησαν να πετύχουμε στους στόχους μας.Ρένος Γεωργίου – ΕκπαιδευτικόςΒ’ ∆ημοτικό Σχολείο Ξυλοτύμβου

Είναι η δεύτερη μου φορά σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα Comenius, αλλά η πρώτη που ένιωσα ότι έχω μια καινούρια οικογένεια. Λυπάμαι που τελειώνει.Γκεργκάνα Βασίλεβα, ∆ιευθύντρια / Συντονίστρια Βουλγαρία

∆εν ξέρω ποιον να ευχαριστήσω! Το Comenius είναι για μένα σταθμός στη ζωή μου. Με κάποιο τρόπο με έφερε κοντά σε καινούριους ανθρώπους και ιδέες και με άλλαξε. Αλεξάνδρα Κεμπίνσκα, Εκπαιδευτικός, Πολωνία

25

Με ενθουσίασε που εμπλούτισα το ελληνικό και αγγλικό λεξιλόγιό μου μέσα από διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως παιχνίδια, επισκέψεις, εκδηλώσεις κ.ά. Ευχαριστώ το Ι∆ΕΠ και εύχομαι κι άλλα παιδιά να αποκομίσουν τόσες ωφέλειες και εμπειρίες.Γιώργος Χριστοδούλου – Μαθητής Β’ ∆ημοτικό Σχολείο Τσερίου

Σίγουρα απόκτησα ανεκτίμητες εμπειρίες και εφόδια ζωής. Μέσα από τη γνωριμία και τη συνεργασία με τους εταίρους μας, απόκτησα μια πιο ενδυναμωμένη ευρωπαϊκή ταυτότητα. Ταυτόχρονα βελτιώθηκαν οι δεξιότητες επικοινωνίας σε ξένες γλώσσες και χρήσης ΤΠΕ.Βάσω Αναστασίου – ΕκπαιδευτικόςΒ’ ∆ημοτικό Σχολείο Τσερίου

Τα παιδιά του σχολείου μας μέσα από το πρόγραμμαγνώρισαν νέους από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. ∆ημιούργησαν φιλίες, απέκτησαν εμπειρίες, γνώσεις και μέσα από την κοινωνική επαφή αυτοπεποίθησηκαι σιγουριά.

Οι καθηγητές είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν άλλα εκπαιδευτικά συστήματα, να δημιουργήσουν φιλίες με συναδέλφους από άλλες χώρες και να διευρύνουν τους ορίζοντες τους.Αντουανέττα Κοντού - ΕκπαιδευτικόςΓυμνάσιο Αγίου Βασιλείου

Εκτός από τα σημαντικά και δημοφιλή αξιοθέατα που είδαμε στις χώρες που επισκεφτήκαμε, π.χ. Πύργος του Άιφελ στο Παρίσι, ένας σημαντικός χώρος που δεν πρόκειται να ξεχάσουμε ΠΟΤΕ είναι το Άουσβιτς στην Πολωνία. Εκείνος ο χώρος μας έκανε να καταλάβουμε την αξία του σεβασμού στη διαφορετικότητα και στον άνθρωπο.Μαρία Παρασκευοπούλου – Μαθήτρια Γ4’ τάξης Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο

26

Οι χώρες που επισκέφθηκα ήταν η Πολωνία το 2011 και η Αγγλία το 2012.Πάνω από όλα θέλω να ευχαριστήσω όλους τους καθηγητές που μου έδωσαν την ευκαιρία να λάβω μέρος στο πρόγραμμα Co-menius. Μέσα από αυτό το πρόγραμμα γνώρισα πολλούς άλλους μαθητές με τους οποίους συνδεθήκαμε και γίναμε φίλοι. Οι σχέσεις που δημιουργήσαμε είναι αδελφικές, έχουν γερά θεμέλια και δεν πρόκειται να ξεχάσω κανένα από τα παιδιά που συνάντησα.Ελπίζω μια μέρα να ξαναβρεθούμε. Ιωάννα Ταντελε - Μαθήτρια Γ2’ τάξης Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο

Το πρόγραμμα Comenius έχει φτάσει στο τέλος του αλλά παρά την λήξη του, οι στιγμές και οι εμπειρίες που κουβαλούμε πλέον από τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα μας αφήνουν μία μεγάλη παρακαταθήκη για το μέλλον.

Είχα την τύχη να συμμετάσχω , στο πρώτο και στο τελευταίο ταξίδι , του προγράμματος Comenius, και κρίνω τον εαυτό μου ως απίστευτα τυχερό που είχα αυτή την ανεπανάληπτη ευκαιρία. Είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός, ότι οι εμπειρίες και οι δεξιότητες που αποκομίζει κανείς από αυτό το πρόγραμμα , έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα τόσο στην επαγγελματική ζωή αλλά και στην καθημερινότητα. Γνωρίσαμε νέους ανθρώπους, κάναμε καινούριους φίλους, μάθαμε για την κουλτούρα, τα ήθη και τα έθιμα διαφορετικών λαών, γνωρίσαμε νέους πολιτισμούς, περιηγηθήκαμε στις ομορφιές ξένων τόπων, μυηθήκαμε στις παραδοσιακές τους γεύσεις. Παράλληλα, εργαστήκαμε για την εξάλειψη της βίας στα σχολεία, ξοδέψαμε ατέλειωτες ώρες για την προετοιμασία μελετών, εισηγηθήκαμε και εφαρμόσαμε τρόπους επίλυσης του προβλήματος της βίας στα σχολεία και εκπληρώσαμε με επιτυχία τον στόχο μας. Μα πάνω από όλα, στην κορυφή των εμπειριών, δημιουργήσαμε σχέσεις ζωής. Φιλίες ατράνταχτες, μοναδικές, ενώσαμε τα κομμάτια μας και τα ταιριάξαμε με ανθρώπους από άλλους λαούς. ∆ημιουργήσαμε γερούς δεσμούς μαζί τους , ανεξάρτητα φυλής, χρώματος και θρησκευτικών πεποιθήσεων. Γνωρίσαμε άτομα που άγγιξαν κυριολεκτικά την καρδιά μας... άτομα που τα λατρέψαμε... Άτομα που με τη φιλοξενία τους , τη ζεστασιά τους και το χαμόγελό τους σε αγκάλιαζαν από την πρώτη στιγμή.Θεόδωρος Φωτεινός - Μαθητής Γ1’ τάξης Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο

Οι εμπειρίες που αποκόμισα από τη συμμετοχή μου στο Πρόγραμμα ήταν από τις καλύτερες της ζωής μου και γι’ αυτό αισθάνομαι πολύ τυχερή! Γνώρισα και βίωσα καινούργιους πολιτισμούς και δημιούργησα νέες φιλίες από το Σχολείο μου αλλά και από τις άλλες συμμετέχουσες χώρες. Τo ευρωπαϊκό πρόγραμμαComeniusείναι πολύ επωφελές, διότι οι μαθητές μέσα από την ομαδικότητα, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα μαθαίνουν ένα σωρό καινούργια πράγματα και οι αναμνήσεις από τη συμμετοχή τους σε αυτά τους συντροφεύουν για μια ολόκληρη ζωή! Έλενα Στυλιανού – MαθήτριαΛύκειο Αρχαγγέλου “Απόστολος Μάρκος”

27

΄Ηταν ένα ταξίδι εμπειριών και γνώσεων. Η διαπολιτισμικότητα έγινε πραγματικότητα, η αποδοχή της διαφορετικότητας έγινε πράξη και ο αλληλοσεβασμός βίωμα.Κατερίνα Χατζηδημητρίου - ΕκπαιδευτικόςΛύκειο Αρχαγγέλου “Απόστολος Μάρκος”

Μέσα από το πρόγραμμα μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω έφηβους που ενώ κατοικούν σε άλλη χώρα έχουν τις ίδιες ανησυχίες, τα ίδια όνειρα και τα ίδια ενδιαφέροντα με τους έφηβους της χώρας μου. Είμαι πολύ χαρούμενη που έλαβα μέρος στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Comenius διότι δημιούργησα φιλίες που θα με συντροφεύουν για πάντα.Μαριάμ Λοΐζου - ΜαθήτριαΙδιωτική Σχολή Φόρουμ

Αξέχαστες εμπειρίες, όμορφες στιγμές, φιλίες που θα κρατήσουν για πάντα... Θεωρώ ότι είμαι πολύ τυχερή που είχα την ευκαιρία να λάβω μέρος σε ένα τόσο ξεχωριστό πρόγραμμα και να γνωρίσω τόσους πολλούς διαφορετικούς πολιτισμούς. Χριστιάνα Βασιλείου - ΕκπαιδευτικόςΙδιωτική Σχολή Φόρουμ

28

29

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΠεριφερειακές Συμπράξεις

Αποτελεσματική ∆ιοίκηση - Αποτελεσματική Επικοινωνία: Ένας Κοινός Στόχος

Συμμετέχουσες Χώρες: Κύπρος, ΕλλάδαΣυντονιστής Κυπριακής Εκπαιδευτικής Περιφέρειας: Ονησίφορος Ιωάννου (Πρώτος Λειτουργός Εκπαίδευσης)Επικοινωνία: onisiforos@cytanet.com.cyΙστότοπος: https://sites.google.com/site/comeregiocyel/∆ιάρκεια Προγράμματος:2010-2012

Συμμετέχοντες Φορείς - Εκπαιδευτική Περιφέρεια Κύπρου:- Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας Λεμεσού – ∆ημοτική Εκπαίδευση (Εκπαιδευτική Αρχή)- Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό ∆ημοτικό Σχολείο Τριμήκληνης- Σύνδεσμος Γονέων και Κηδεμόνων Ενιαίου Ολοήμερου Περιφερειακού ∆ημοτικού Σχολείου Τριμήκληνης

Συμμετέχοντες Φορείς - Εκπαιδευτική Περιφέρεια Ελλάδας:- ∆ιεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Μαγνησίας (Εκπαιδευτική Αρχή)- 2ο Ολοήμερο ∆ημοτικό Σχολείο Μηλεών - Καλών Νερών- Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕΕΚΠΕ) - Παράρτημα Μαγνησίας

Η Περιφερειακή σύμπραξη με τίτλο «Αποτελεσματική ∆ιοίκηση - Αποτελεσματική Επικοινωνία: Ένας Κοινός Στόχος» είχε ως στόχο, την ανταλλαγή καλών πρακτικών διοίκησης και επικοινωνίας ανάμεσα στους φορείς των συνεργαζόμενων εταίρων και την προώθηση της αυξημένης αυτονομίας φορέων που εμπλέκονται, άμεσα ή έμμεσα στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Η σύμπραξη μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας περιλάμβανε ανάμεσα σε άλλα, την ανταλλαγή επισκέψεων εκπροσώπων όλων των εμπλεκόμενων φορέων με στόχο την παρακολούθηση και την εξοικείωση με την καθημερινή λειτουργία των φορέων της συνεργαζόμενης περιφέρειας. Επίσης, άλλες δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των δύο ετών ήταν η υιοθέτηση πρακτικών, που με βάση τις εμπειρίες της συνεργαζόμενης περιφέρειας είναι αποτελεσματικές,η απόσπαση εκπροσώπων των διάφορων φορέων μιας περιφέρειας στους αντίστοιχους φορείς της συνεργαζόμενης περιφέρειας και η ανάπτυξη ενός επιστημονικού εργαλείου παρακολούθησης της επικοινωνίας ανάμεσα στους φορείς, ως μέσο αξιολόγησης της αυτονομίας τους.

Περαιτέρω, διοργανώθηκαν συναντήσεις, ημερίδες και συνέδρια που στόχευαν αφενός μεν στην ενημέρωση όλων των μελών των εμπλεκόμενων φορέων για την πορεία του προγράμματος, αφετέρου δε στην ευρύτερη προβολή των χρήσιμων συμπερασμάτων που προέκυψαν.

Στα πλαίσια της διετούς συνεργασίας, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στις δραστηριότητες διάδοσης των αποτελεσμάτων. Συγκεκριμέναδημιουργήθηκε ειδική ιστοσελίδα, πραγματοποιήθηκε έκδοση ειδικών εντύπων και έγινε καταγραφή όλων των δραστηριοτήτων σε ψηφιακό δίσκο. Όλα αυτά συνέβαλανστη διάχυση των γνώσεων που αποκτήθηκαν και στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο καιστην αξιοποίηση των διασυνδέσεων και προγραμμάτων στα οποία συμμετείχαν οι φορείς των δύο περιφερειών.

30

Σχολικοί Ορίζοντες για τη Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό

Συμμετέχουσες Χώρες: Κύπρος – ΕλλάδαΣυντονιστής Κυπριακής Εκπαιδευτικής Περιφέρειας: Κώστας ΚαραμάνοςΕπικοινωνία: costas.karamanos@cytanet.com.cyΙστότοπος: www.careerguidanceregio.eu∆ιάρκεια Προγράμματος: 2010-2012

Συμμετέχοντες Φορείς - Εκπαιδευτική Περιφέρεια Κύπρου:- Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας Λάρνακας και Αμμοχώστου – ∆ιεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης (Εκπαιδευτική Αρχή)- Γυμνάσιο Φανερωμένης Λάρνακας- Περιφερειακό Γυμνάσιο Ξυλοφάγου- Λύκειο Αγίου Γεωργίου Λάρνακας- Σύνδεσμος Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου Φανερωμένης

Συμμετέχοντες Φορείς - Εκπαιδευτική Περιφέρεια Ελλάδας:- ∆ιεύθυνση ∆ευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας - Κέντρο Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (Εκπαιδευτική Αρχή)- 10 Γενικό Λύκειο Βόλου- 30 Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας Μαγνησίας- 10 Επαγγελματικό Λύκειο Βόλου - Επιμελητήριο Μαγνησίας- Εταιρεία Ανάπτυξης του Επιμελητηρίου Μαγνησίας

Αυτή η συνεργασία, εστίασε στο έργο που επιτελείται στην εκπαίδευση από κοινού και στις δύο περιφέρειες εταίρους, στο πλαίσιο του θεσμού του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού, (ΣΕΠ). Σκοπός μας, υπήρξε η προετοιμασία των νέων για τον 21ο αιώνα. Επικεντρωθήκαμε σε δράσεις μετάβασης από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας, έχοντας υπόψη ότι το σχολείο δεν πρέπει είναι αποκομμένο από τη ζωή και θα πρέπει να προετοιμάζει ουσιαστικά, έγκαιρα και κατάλληλα τους νέους, για να μεταβούν από το δικό τους μικρόκοσμο στο μακρόκοσμο της ζωής και της αγοράς εργασίας. Οι άξονες/στόχοι που θεωρήσαμε απαραίτητους για υγιείς και δυναμικές μεταβάσεις είναι η κριτική αυτογνωσία και η κριτική κοινωνιογνωσία.

Στα πλαίσια της Περιφερειακής Σύμπραξης πραγματοποιήθηκαν πληθώρα δραστηριοτήτωνόπως ανταλλαγή επισκέψεων εργασίας και ημερίδες σε σχολεία των περιφερειών, εκπόνηση επιστημονικών μελετών επισκόπησης για τη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό και συναντήσεις εργασίας για ανταλλαγή ιδεών και καλών πρακτικών Συμβουλευτικής Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας,μεταξύ των Συμβούλων ΣΕΑ. Επίσης διοργανώθηκαν διευρυμένα Επιστημονικά Συνέδρια και σεμινάρια με θεωρητικό και βιωματικό μέρος, τόσο στη Λάρνακα όσο και στο Βόλο.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στις διαδικασίες διάδοσης και βιωσιμότητας του κοινούσχεδίου γι’ αυτό και δημιουργήθηκε από κοινού με την εταιρική χώρα έκδοση με ενδεικτικό υλικό των αποτελεσμάτων καθώς και ιστοσελίδα. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, πλήθος δημοσιεύσεων έγιναν σε τοπικά και εθνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης με σκοπό την ενημέρωση του κοινού για το Πρόγραμμα και την περαιτέρω αξιοποίηση του σχεδίου.

Η συμμετοχή σε περιφερειακές συμπράξεις Comenius είχε θετικό αντίκτυπο στους συμμετέχοντες διότι μέσω του προγράμματος έγινε σύνδεση της σχολικής εκπαίδευσης και του κόσμου της εργασίας και σωστή ενημέρωση και συμβουλευτική στήριξη των μαθητών. Επίσης, καλλιεργήθηκε πνεύμα συνεργασίαςκαι δημιουργικότητας μεταξύ των δύο Εκπαιδευτικών Περιφερειών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι μέσω του κοινού σχεδίου επιτεύχθηκε η ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος, η βελτίωση της απασχολησιμότητας και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες απόκτησαν δεξιότητες κριτικής αυτογνωσίας και κριτικής κοινωνιογνωσίας, ως βασικών παραγόντων ασφαλούς και επιτυχημένης μετάβασης και διά βίου προσωπικής και κοινωνικής εξέλιξης. Το πρόγραμμα συνέτεινε στημεγιστοποίηση της συμβολής των εκπαιδευτικών μας περιφερειών στο ρεαλιστικότερο επαγγελματικό προσανατολισμό των μαθητών, στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και στη μείωση της συνακόλουθης ανεργίας. Τέλος, το πρόγραμμα αυτό συνέβαλε στη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και στη συνέχιση της επαγγελματικής ανάπτυξης των καθηγητών-συμβούλων ΣΕΠ.

31

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΕνδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών

Κοτζιαμάνη Ελένη, ∆ασκάλα ∆ημοτικής Εκπαίδευσης∆ημοτικό Σχολείο Λευκάρων

“Outdoor Environmental Education – Taking Learning Outdoors”

Το καλοκαίρι του 2012 έλαβα μέρος σε σεμινάριο ενδοϋπηρεσιακής κατάρτισης, το οποίο διεξάχθηκε στη Σουηδία και διήρκησε μία εβδομάδα (26/8/12-2/9/12). Στο σεμινάριο συμμετείχαν 29 εκπαιδευτικοί από 11 χώρες της Ευρώπης.

Το σεμινάριο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εντατικό. Υπήρχε πληθώρα δραστηριοτήτων που κέντριζαν το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων και υποστήριζαν τη δημιουργία δυναμικής μέσα στην ομάδα. Οι δραστηριότητες περιείχαν τα

Χριστιάνα Μενοίκου, εκπαιδευτικός ∆ημοτικής Εκπαίδευσης - Εκπαιδευτική Σύμβουλος Προώθησης Υγείας,ΥΠΠ

Τίτλος σεμιναρίου: “Leading educational change”

Το εν λόγω σεμινάριο, στο οποίο συμμετείχα,πραγματοποιήθηκε στην Πράγα το Μάρτιο του 2012 (04/03/2012 – 10/03/2012). Περιλάμβανε προσεγγίσεις και στρατηγικές που στοχεύουν στην αποτελεσματική υλοποίηση προγραμμάτων εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Η επιμόρφωση ήταν ένας συνδυασμός διαλέξεων, εργασίας σε ομάδες, επισκέψεων σε πρότυπα εκπαιδευτικά ιδρύματα και αλληλεπίδρασης με εκπροσώπους επαγγελματικών φορέων που έχουν εφαρμόσει καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα στην Ευρώπη. Μέσα από τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν εξετάστηκαν οι συνθήκες και προϋποθέσεις για επίτευξη σχολικής βελτίωσης, οι παράμετροι που συνυπολογίζονται στον καταρτισμό σχεδίου δράσης, οι τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης της πολυπλοκότητας και της αντίστασης, οι παιδαγωγικές προσεγγίσεις καθοδήγησης ατόμων σε προσωπικό ή συλλογικό επίπεδο και οι μέθοδοι αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας της διαδικασίας .

Το περιεχόμενο ανταποκρίνεται πλήρως στις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες της κυπριακής κοινωνίας και προτείνει λύσεις σε διάφορα πεδία ενεργοποίησης και λήψης αποφάσεων, στοχεύοντας στην εφαρμογή αποτελεσματικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν ιδέες, να συγκρίνουν εκπαιδευτικά συστήματα και να δημιουργήσουν επαγγελματικές συνεργασίες. Παράλληλα, είχαν την ευκαιρία να επικοινωνούν μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ώστε να γίνεται ανταλλαγή εκπαιδευτικού υλικού. Μετά την ολοκλήρωση του σεμιναρίου, οι συμμετέχοντες εφάρμοσαν κάποιες δράσεις στα ιδρύματα που εργάζονται και πρότειναν διάφορες εισηγήσεις για βελτιστοποίηση των διαδικασιών που ακολουθούνται. Αναμφίβολα, το όφελος είναι μεγάλο σε επίπεδο προσωπικής/ επαγγελματικής ανάπτυξης αλλά και σε επίπεδο αναβάθμισης των διαδικασιών που πραγματοποιούνται κατά τη διεκπεραίωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

32

Μαρία Χατζηϊωάννου, ∆ασκάλα Προ-δημοτικής Εκπαίδευσης∆ημόσιο Νηπιαγωγείο Σιάς

“European Music Portfolio – A Creative Way into Language(s)”

Από 08/07/2012 μέχρι 13/07/2012 συμμετείχα στο Ευρωπαϊκό σεμινάριο« Ευρωπαϊκό Μουσικό Πορτφόλιο: Ένας ∆ημιουργικός Τρόπος Εκμάθησης Γλωσσών» στην Ελβετία.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στηριζόταν στη θεώρηση ότι οι μουσικές δεξιότητες συσχετίζονται με τις δεξιότητες για την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας,ειδικότερα στον προφορικό λόγο και την προφορά. Σκοπός του προγράμματος ήταν να ενσωματώσει μουσικές δραστηριότητες, παιγνίδια και κίνηση στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.

Ο τρόπος διδασκαλίας ήταν ευχάριστος, με πολύ λίγα θεωρητικά στοιχεία και με αρκετή πρακτική εξάσκηση! Προσφέρθηκε πληθώρα υλικού που ο κάθε εκπαιδευτικός μπορούσε να προσαρμόσει στις δικές του ανάγκες. Ακόμη, δόθηκαν ευκαιρίες για ανταλλαγή ιδεών και καλών πρακτικών ανάμεσα στους συμμετέχοντες!

Το σεμινάριο αυτό μου έχει προσφέρει την ευκαιρία να επαναξιολογήσω τον τρόπο που διδάσκω και να τον κάνω πιο ευχάριστο και δημιουργικό για τους μαθητές μου. Παρόλο που είμαι νηπιαγωγός και η διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας δεν είναι πολύ διαδεδομένη στα σχολεία μας ακόμη, πολλές από τις ιδέες που έχω πάρει τις προσαρμόζω στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας αλλά και της μουσικής.Η ανταπόκριση από τους μαθητές μου είναι καθόλα θετική και ταυτόχρονα επιζητούν συνεχώς να μάθουν καινούριο λεξιλόγιο στα αγγλικά.

Τέλος η συμμετοχή μου στο σεμινάριο μου έχει προσφέρει την ευκαιρία για γνωριμίες με Ευρωπαίους συναδέλφους, την ανταλλαγή καλών πρακτικών, αλλά κυρίως, την οικοδόμηση μελλοντικών συνεργασιών.

χαρακτηριστικά της βιωματικής μάθησης, ενώ οι ομάδες εργασίας εναλλάσονταν συνεχώς. Το πρόγραμμα περιλάμβανε δραστηριότητες γνωριμίας, επισκέψεις σε δύο σχολεία (δημοτικό και γυμνάσιο), θεατρικό παιχνίδι στο δάσος, θεματική ημέρα (με επίκεντρο το μήλο), προ-παρασκευή σχεδίων μαθήματος και υλοποίησή τους, διαλέξεις και άλλα πολλά. Τα οφέλη της συγκεκριμένης κατάρτισης δεν ήταν μόνο βραχυπρόθεσμα. Οι συμμετέχοντες ευαισθητοποιήθηκαν γύρω από περιβαλλοντικά ζητήματα, αλλά πολύ περισσότερο βίωσαν και έτσι αντιλήφθηκαν τη σημασία της διδασκαλίας στην ύπαιθρο. Επίσης, οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού κατά την εκπαιδευτική διαδικασία και πόσο διασκεδαστικά και «ανθρώπινα» μπορεί να επιτευχθεί η μάθηση, όταν αυτή προσφέρεται με ενέργεια, ενθουσιασμό και ανιδιοτέλεια. Τέλος, οι φιλίες και συνεργασίες που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου αλλά και μετά απ’αυτό, ενισχύουν την προσπάθεια των εκπαιδευτικών για συνεργασία εντός των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

33

Σοφία Καΐπη, Καθηγήτρια Ιταλικής Γλώσσας Λύκειο Βεργίνας, Λάρνακα

Τίτλος σεμιναρίου: “Sensitization training with reference to migration, racism, discrimination, culture and diversity with strategies for teaching these issues to diverse age groups”

Το εν λόγω σεμινάριο, στο οποίο συμμετείχα, διοργανώθηκε στην Ισλανδία από τις 20 μέχρι τις 25 Μαΐου 2012 και είχε ως στόχο την ενημέρωση για θέματα γύρω από τη διαπολιτισμική και την αντιρατσιστική εκπαίδευση σε σχολικό επίπεδο.

Το σεμινάριο ήταν βιωματικό, γεγονός που μας βοήθησε να κατανοήσουμε και να αντιληφθούμε καλύτερα τις διάφορες έννοιες. Καταφέραμε να βιώσουμε συναισθήματα και αντιδράσεις, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις μας ήταν εντελώς άγνωστα. Με το τέλος της κάθε δραστηριότητας είχαμε χρόνο να ανταλλάξουμε σχόλια για την αποφυγή παρόμοιων αντιδράσεων και συμπεριφορών. Από το σεμινάριο αποκομίσαμε πολλές ιδέες για δραστηριότητες που μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινή διδασκαλία. Ακόμη, μας δόθηκε σχετική βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη τόσο για θεωρητικά ζητήματα όσο και για την ανάπτυξη συγκεκριμένων διδακτικών μεθόδων.

Επιπλέον, μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε ανθρώπους από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και διαφορετικές βαθμίδες/ειδικότητες. Μπορέσαμε να ανταλλάξουμε απόψεις για το εκπαιδευτικό σύστημα της κάθε χώρας, να περιγράψουμε τις συνθήκες και τους τρόπους διδασκαλίας και να γνωρίσουμε καλύτερα τη νοοτροπία και τις συνήθειες του καθενός.

Η συνολική αποτίμηση του σεμιναρίου είναι ιδιαίτερα θετική και από την πλευρά μου προτρέπω τους συναδέλφους να επιδιώξουν μια αντίστοιχη εμπειρία.

34

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΒοηθοί Εκπαιδευτικοί

Comenius: Φιλοξενία Βοηθών ΕκπαιδευτικώνΣχολείο υποδοχής: Β΄ ∆ημοτικό Σχολείο Κοκκινοτριμιθιάς

Βοηθός Εκπαιδευτικός: Rahel Schwedler Χώρα προέλευσης: ΓερμανίαΜέντορας: Μάριος Κουρρής

Κατά τη σχολική χρονιά 2011-2012 είχαμε την ευκαιρία να φιλοξενήσουμε στο σχολείο μας, από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι το τέλος ∆εκεμβρίου, τη βοηθό εκπαιδευτικό Rahel Schwedler από τη Γερμανία.

Αν και αρχικά διατηρούσαμε κάποιες επιφυλάξεις επειδή θεωρούσαμε πως η επικοινωνία των μαθητών με τη Rahel θα ήταν δύσκολη λόγω της γλώσσας, κατά τη διάρκεια του προγράμματος είδαμε πως τα παιδιά προσαρμόστηκαν πολύ εύκολα στα νέα δεδομένα, επικοινωνούσαν με άνεση και ήταν ενθουσιασμένα με τη βοηθό εκπαιδευτικό.

Η Rahel εντάχθηκε πλήρως στο πρόγραμμα του σχολείου και ήταν ισότιμο μέλος του διδασκαλικού συλλόγου. Παρακολούθησε μαθήματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας και δίδαξε, σε συνεργασία με το προσωπικό του σχολείου, αγγλικά, ιστορία, γεωγραφία, τέχνη, μουσική, οικοκυρικά και επιστήμη σε όλες τις τάξεις του σχολείου.

Οργάνωσε μαθήματα για τη χώρα της, παρουσίασε τη γλώσσα της, τον πολιτισμό της, την παράδοσή της καθώς και διάφορα γερμανικά έθιμα. Ακόμη, με δική της πρωτοβουλία, οργανώθηκαν στο σχολείο μας απογευματινά τμήματα εκμάθησης γερμανικών για παιδιά και ενήλικες.

Συμμετείχε σε όλες τις εκδηλώσεις του σχολείου, ακόμη και τις απογευματινές. Επιπλέον, της δόθηκε η ευκαιρία να ταξιδέψει στη Σάμο μαζί με την αποστολή του σχολείου μας, στα πλαίσια της διδυμοποίησής μας με το ∆ημοτικό Σχολείο Μεσαίου Καρλοβασίου Σάμου. Ήταν πολύ εργατική, οργανωτική, μεθοδική, αποτελεσματική και η όλη παρουσία της αποτέλεσε αναμφίβολα κέρδος σε όλους τους τομείς, για το σχολείο, τους γονείς και την κοινότητά μας.

35

Λάουρα Τσιακολή

Πτυχιούχος Επιστημών της Αγωγής – ∆ημοτική Εκπαίδευση Βοηθός Εκπαιδευτικός

Είχα την τιμή να συμμετάσχω στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης - Comenius, ως βοηθός εκπαιδευτικός. Τοποθετήθηκα στην Ισπανία και συγκεκριμένα, στο δημόσιο ∆ημοτικό Σχολείο «Federico Garcia Lorca», στo Leganes, ένα χωριό της νότιας Μαδρίτης. Η τοποθέτηση μου ξεκίνησε τον Οκτώβριο της σχολικής χρονιάς 2011-2012 και ολοκληρώθηκε στις αρχές Ιουνίου.

Σκοπός της τοποθέτησης μου, ήταν η συμβολή μου στο μάθημα των Αγγλικών στις ηλικίες τεσσάρων και πέντε χρόνων του νηπιαγωγείου καθώς και σε όλα τα τμήματα της δημοτικής εκπαίδευσης. Εκτός, όμως, από το διδακτικό πρόγραμμα, ενέταξα και προσάρμοσα κατάλληλα κάποιες δικές μου δραστηριότητες στο πρόγραμμα του σχολείου, σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες των μαθητών, όπως μεταφράσεις αγγλικών τραγουδιών, ταινίες, συνταγές μαγειρικής και σοφές φράσεις γνωστών προσωπικοτήτων. Προσπάθησα παράλληλα να προωθήσω τον Ελληνικό Πολιτισμό, κουλτούρα και γλώσσα μέσα από διάφορες δημιουργικές δραστηριότητες.

Από τις πρώτες μέρες, δημιούργησα μια πινακίδα με διαφημιστικά φυλλάδια και χάρτες που αφορούσαν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για την Κύπρο, όπως τον πολιτισμό, τη θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα, κ.ο.κ, τα οποία προμηθεύτηκα πριν την άφιξη μου στην Ισπανία. Στο πλαίσιο αυτό, έγινε και μια παρουσίαση power point σε όλα τα τμήματα, η οποία περιλάμβανε βίντεο, φωτογραφίες, παραδοσιακά τραγούδια και χορούς. Οι πιο ευχάριστες, όμως, δημιουργίες ήταν αυτές που έγιναν με τη συμβολή των παιδιών στις σημαντικές γιορτές. Κατασκευάσαμε και ανταλλάξαμε χριστουγεννιάτικες και πασχαλινές κάρτες με ευχές στα ελληνικά, μαγειρέψαμε, χορέψαμε και τραγουδήσαμε αλά ελληνικά.

Κλείνοντας, προτείνω ανεπιφύλακτα σε όλους τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς που είναι γεμάτοι όρεξη και θέληση να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα Comenius, διευρύνοντας έτσι τους ορίζοντες τους μέσα από εμπειρίες του εξωτερικού.

36

37

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗeTwinning

H διαδικτυακή κοινότητα για τα σχολεία της Ευρώπης

Το eTwinning αποτελεί μία από τις ∆ράσεις του προγράμματος Comenius το οποίο εστιάζει στη σχολική εκπαίδευση, από την προσχολική αγωγή έως και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αποσκοπεί στη συνεργασία και τη δικτύωση των εκπαιδευτικών, των μαθητών και γενικά των σχολείων στην Ευρώπη μέσω της χρήσης Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ICT). Παρέχει συμβουλές, ιδέες και εργαλεία για σχέδια συνεργασίας μεταξύ σχολείων.

Η ευρωπαϊκή διαδικτυακή πύλη της δράσης eTwinning www.etwinning.net είναι ένας ασφαλής, πολυγλωσσικός δικτυακός τόπος που προσφέρει εργαλεία συνεργασίας και υπηρεσίες μέσω των οποίων εγγράφονται οι εκπαιδευτικοί, βρίσκουν εταίρους και αναπτύσσουν κοινές συνεργασίες. Λειτουργεί επίσης ως σημείο συνάντησης για τους ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς που επιθυμούν να ανταλλάξουν πόρους, να συζητήσουν και να βρουν εταίρους για άλλες δράσεις Comenius.

Πέρα από τα σχέδια διαδικτυακής συνεργασίας, το eTwinning προωθεί τα διαδικτυακά προγράμματα επιμόρφωσης (Learning Events), που λειτουργούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα οποία δίνουν την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς να επιμορφωθούν σε θέματα που αφορούν στις εξελίξεις στον τομέα της παιδαγωγικής και στη χρήση των Νέων Τεχνολογιών.

∆ραστηριότητες του Προγράμματος

● ∆ιαδικτυακές συνεργασίες σχολείων ● Ευκαιρίες επαγγελματικής κατάρτισης για εκπαιδευτικούς ● Παροχή παιδαγωγικής στήριξης και εκπαιδευτικού υλικού ● Κοινωνική δικτύωση των εκπαιδευτικών της Ευρώπης

Ποιοι μπορούν να επωφεληθούν

● Σχολικά Ιδρύματα που παρέχουν γενική, επαγγελματική ή τεχνική εκπαίδευση – από την προσχολική έως και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.● ∆ιευθυντές, διοικητικό προσωπικό, βιβλιοθηκάριοι και άλλα μέλη του σχολικού προσωπικού ● Εκπαιδευτικοί κάθε ειδικότητας. ● Μαθητές

38

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ eTWINNING

Κυπριακή Συμμετοχή στη ∆ράση eTwinning 2012

Εγγεγραμμένα Σχολεία Εγγεγραμμένοι Εκπαιδευτικοί Εγγεγραμμένα Έργα eTwinning

Νέα σχολεία

Συνολικός αριθμός σχολείων

Νέοι χρήστες

Συνολικός αριθμός χρηστών Νέα έργα Συνολικός αριθμός

ενεργών έργων

79 308 239 984 154 167

Παραληφθείσες/εγκριθείσες προτάσεις για συμμετοχή

σε Ευρωπαϊκά Εργαστήρια eTwinning

Έτος Παρελήφθησαν Εγκρίθηκαν

2009 24 16

2010 38 29

2011 60 33

2012 87 43

39

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ∆ιαδικτυακά Σχέδια eTwinning

Τίτλος Σχεδίου: “OUR GREEN WORLD”

eΤwinning – ComeniusΚυπριακό Σχολείο: ΣΤ’ ∆ημοτικό Σχολείο Λακατάμειας - Αγίου ΣτυλιανούΣυντονιστής Σχεδίου: B.∆.Χρυσανθέα ΠαπακωνσταντίνουΧώρες προέλευσης των συνεργαζόμενων σχολείων: Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ισπανία, Κύπρος,Τουρκία και Σλοβενία

Αν και το σχολείο μας συμμετείχε στη σχολική σύμπραξη Comenius με τίτλο «Our Green World» κατά τη σχολική περίοδο 2010-2012, η χρήση του eTwinning ξεκίνησε πολύ νωρίτερα εφόσον χρησιμοποιήσαμε τα εργαλεία της πλατφόρμας eT-winning για να βρούμε τους εταίρους, αλλά και το Twinspace για να οργανώσουμε και να γράψουμε την πρόταση μας.

Στη συνέχεια το Twinspace αποτέλεσε το βασικό χώρο προγραμματισμού και ανάρτησης των αποτελεσμάτων τoυ έργου μας. Ο ειδικά διαμορφωμένος χώρος για τους εκπαιδευτικούς βοήθησε στη συνεργασία με τους συναδέλφους των άλλων χωρών και ειδικότερα στο συντονισμό των κοινών μας δραστηριοτήτων όπως τη δημιουργία κοινού οικολογικού παραμυθιού, τραγουδιού, ημερολογίου, βιβλίου συνταγών με βότανα από όλες τις χώρες και τη δημιουργία μασκότ που παρουσιαζόταν σε κάθε χώρα. Επιπλέον οι μαθητές είχαν πιο άμεση συμμετοχή στο έργο εφόσον μπορούσαν να αναρτήσουν τις εργασίες τους και να έχουν εύκολη πρόσβαση σε παραδείγματα καλής πρακτικής που υλοποιούσαν άλλα σχολεία, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς που τους παρείχαμε εμείς ως εκπαιδευτικοί μέσω του συστήματος.Παράλληλες δραστηριότητες όπως η δημιουργία οικολογικών καρτών, ποιημάτων, τραγουδιών, παιχνιδιών, ανακυκλωμένου χαρτιού, δημιουργία λαχανόκηπων, βοτανόκηπων, δενδροφυτεύσεις, μελέτες ενδημικών ζώων και φυτών και άλλα, ήταν όλα εύκολα προσβάσιμα σε όλους τους μαθητές ακόμα και από το σπίτι τους ανεξάρτητα από το αν συμμετείχαν στα ταξίδια ή όχι.

Εκτός από την απλή ανάρτηση των αποτελεσμάτων της σύμπραξης, το Τwinspace συνέβαλε και στην απόκτηση δεξιοτήτων επικοινωνίας από εκπαιδευτικούς και μαθητές. Αποτέλεσε το διαδραστικό χώρο επικοινωνίας μεταξύ των συμμετεχόντων σχολείων εφόσον πραγματοποιήσαμε συνομιλίες σε πραγματικό χρόνο μεταξύ δύο-τριών τάξεων από διαφορετικές χώρες. Επιπλέον μέσω του Twinspace blog ανταλλάζαμε ιδέες και οργανώσαμε διαγωνισμό/ψηφοφορία για το λογότυπο του έργου. Κάνοντας χρήση των εργαλείων του eΤwinning, οι μαθητές που θα ταξίδευαν σε άλλες χώρες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα παιδιά που θα τα φιλοξενούσαν ή που τα ίδια θα φιλοξενούσαν στη χώρα μας.

Σε γενικές γραμμές οι δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν μέσα από διάφορα μαθήματα εντάχθηκαν στο αναλυτικό πρόγραμμα του σχολείου, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο τους στόχους της σύμπραξης μεταξύ των οποίων ήταν η δημιουργία οικολογικής συνείδησης, η προώθηση της συνεργατικής μάθησης μέσω μιας ευρωπαϊκής ομάδας, η δημιουργία δεσμών με άλλα σχολεία, η ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας, καθώς επίσης και η βελτίωση δεξιοτήτων ΤΠΕ σε εκπαιδευτικούς και μαθητές.

40

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΕυρωπαïκά Εργαστήρια eTwinning

Σεμινάριο Επαφών eTwinning για Καθηγητές Ξένων Γλωσσών

Τίτλος Εργαστηρίου: “Atelier européen de formation professionnelle eTwinning”.

Μέλπω Χαρμανή, Καθηγήτρια ΓαλλικώνΛανίτειο Λύκειο Β’, Λεμεσός

Το Νοέμβριο του 2012 μαζί με δύο άλλες καθηγήτριες των Γαλλικών από την Κύπρο συμμετείχα σ’ ένα πολύ ενδιαφέρον σεμινάριο της ∆ράσης eTwinning στην πόλη Poitiers της Γαλλίας. Στο σεμινάριο έλαβαν μέρος 90 γαλλόφωνοι καθηγητές Ξένων Γλωσσών από 20 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βασικός στόχος του σεμιναρίου ήταν η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στη χρήση παιδαγωγικών οπτικοακουστικών μεθόδων μέσα στα πλαίσια των εξ’ αποστάσεως σχολικών συνεργασιών eTwinning.

Κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τρία διαφορετικά εργαστήρια :● Να γνωρίσουμε τα διάφορα εργαλεία eTwinning και να εξοικειωθούμε με τη χρήση του Desktop και του Twinspace● Να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τη visioconférence για την ταυτόχρονη επικοινωνία μεταξύ μαθητών που βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες.● Να πληροφορηθούμε για διάφορα οπτικοακουστικά εργαλεία με σκοπό την εφαρμογή τους σε ένα σχέδιο eTwinning

Επιπρόσθετα, το Σεμινάριο αυτό αποσκοπούσε στη συνεργασία και τη δικτύωση των εκπαιδευτικών, των μαθητών και γενικά των σχολείων στην Ευρώπη, μέσω της χρήσης Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας. Μας δόθηκε η ευκαιρία να βρούμε εταίρους και να προγραμματίσουμε κοινές συνεργασίες. Το συγκεκριμένο σεμινάριο ήταν για μένα ιδιαίτερα χρήσιμο και ενδιαφέρον τόσο σε επαγγελματικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Γνώρισα ανθρώπους ξεχωριστούς με διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμούς, ενώ αντάλλαξα μαζί τους διάφορες απόψεις και ιδέες για συνεργασίες. Γενικά, ήταν πηγή πολύτιμης γνώσης και εμπειριών.

41

Comenius ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗEτήσιο Ευρωπαϊκό Συνέδριο eTwinning

Βερολίνο, 29 – 31/3/2012Αθανασοπούλου Ευανθία, Βοηθός ∆ιευθύντριαΤσίρειο Γυμνάσιο Λεμεσού

Τον Μάρτη του 2012 είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο eTwinning που διοργανώνεται κάθε χρόνο από την Κεντρική Υπηρεσία Στήριξηςσε συνεργασία με τις αντίστοιχες Εθνικές Υπηρεσίες Στήριξης eTwinning, με σκοπό τη διάδοση των αποτελεσμάτων της ∆ράσης και τη βράβευση των καλύτερων σχεδίων eTwinning σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.Στο συνέδριο συμμετείχαν περισσότεροι από 500 εκπαιδευτικοί από όλες τις συμμετέχουσες χώρες. Κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων συζητήσαμε τρόπους ανάδειξης και ενίσχυσης των σχολικών μονάδων, είδαμε δείγματα καλής πρακτικής και παρακολουθήσαμε ομιλίες και εργαστήρια χρήσιμα για την περαιτέρω εμπλοκή μας στη ∆ράση.

Με μεγάλη χαρά συνάντησα παλιούς συνεργάτες και γνώρισα καινούριους, αντάλλαξα απόψεις και εμπειρίες, απέκτησα δεσμούς φιλίας χρήσιμες διασυνδέσεις για μελλοντικές συνεργασίες. Η ανταλλαγή γνώσεων σε θέματα ΤΠΕ με τόσους Ευρωπαίους συναδέλφους, μου επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά πως το eTwinning βοηθά άμεσα και αποτελεσματικά την μαθησιακή ανάπτυξη των μαθητών, συμβάλλει στην απόκτηση δεξιοτήτων επικοινωνίας, συνεργασίας και παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία για τη σύναψη δεσμών με άλλα σχολεία στην Ευρώπη.

Επιστρέφοντας στο σχολείο μου, μετάφερα τις εμπειρίεςμου και ενέπλεξα όσο το δυνατό περισσότερους συναδέλφους στoeTwinning, εφόσον δε νοείται ευρωπαϊκή διάσταση στην παιδεία χωρίς την εμπλοκή μας σε όσο το δυνατόν περισσότερα ευρωπαϊκά προγράμματα.

42

43

ErasmusΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

44

Erasmus ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

Το Πρόγραμμα Erasmus είναι το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα που αφορά στον Τομέα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και στην ενδυνάμωση της Ευρωπαϊκής της διάστασης μέσω της ενθάρρυνσης της διακρατικής συνεργασίας κυρίως ανάμεσα στα ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Κύριος σκοπός του Προγράμματος είναι η υποστήριξη της δημιουργίας ενός ενιαίου Ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπου θα υπάρχει διαφάνεια και συμβατότητα μεταξύ των τυπικών προσόντων που αποκτούνται μέσω της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη.

Το Erasmus προσφέρει τη δυνατότητα κινητικότητας σε φοιτητές, καθηγητές και λοιπό προσωπικό μέσα από διμερείς συμφωνίες μεταξύ συνεργαζομένων Πανεπιστημίων, Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και οργανισμών/επιχειρήσεων των συμμετέχουσων στο πρόγραμμα χωρών.

Προϋπόθεση συμμετοχής των Πανεπιστημίων και Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι η απόκτηση του Ευρωπαϊκού Χάρτη Erasmus. Στην Κύπρο, στο Πρόγραμμα Erasmus συμμετέχουν σχεδόν όλα τα δημόσια και ιδιωτικά Πανεπιστήμια και άλλα ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Στις δραστηριότητες του Προγράμματος μπορούν να λάβουν μέρος όλοι οι φοιτητές και το προσωπικό των συμμετεχόντων πανεπιστημίων και ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, είτε είναι υπήκοοι χώρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα ∆ιά Βίου Μάθησης είτε υπήκοοι τρίτων χωρών.

∆ικαιούχοι του Προγράμματος

● Πανεπιστήμια και άλλα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης● Οι φοιτητές, καθηγητές και το λοιπό προσωπικό Πανεπιστημίων και άλλων Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Αποκεντρωμένες ∆ράσεις

● Κινητικότητα φοιτητών για σπουδές● Κινητικότητα φοιτητών για πρακτική εξάσκηση● Κινητικότητα καθηγητών για διδασκαλία● Κινητικότητα καθηγητών και λοιπού προσωπικού για κατάρτιση● Κινητικότητα εισερχόμενων εκπαιδευτών● Εντατικά Προγράμματα Σπουδών● Εντατικά Μαθήματα Γλώσσας● Οργάνωση της Κινητικότητας στα Ιδρύματα● Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις

45

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ERASMUS

*Σημείωση: Οι αριθμοί κινητικότητας για το 2012-13 υποδηλώνουν τις προβλέψεις των Ιδρυμάτων

*Σημείωση: Για το 2012-13 δεν υπάρχουν ακόμα διαθέσιμα στοιχεία

Αριθμοί Συμμετεχόντων – Συνολική Επιχορήγηση

2008-09 2009-10 2010-11 2011-12 2012-13*

Αριθμός ιδρυμάτων που συμμετέχουν 16 13 14 14 17

Αριθμός φοιτητών για σπουδές 144 199 249 214 316

Αριθμός φοιτητών για τοποθέτηση 13 17 15 43 80

Αριθμός καθηγητών για διδασκαλία 69 60 52 47 53

Αριθμός καθηγητών / προσωπικού για κατάρτιση

53 44 44 50 52

Συνολική Επιχορήγηση 885,394.79 1,011,434.60 1,123,607.95 985,795.20 1,353,460.00

Erasmus – Συμμετοχή ανά κλάδο σπουδών (2011-12)*

Κλάδος ΣπουδώνΑριθμός

Φοιτητών για σπουδές

Αριθμός Φοιτητών για τοποθέτηση για εργασία

Αριθμός Καθηγητών

Επιστημών της Αγωγής 22 11 3

Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Τέχνες

45 2 12

Κοινωνικές Επιστήμες, ∆ιοίκησης και Νομικές Επιστήμες

116 0 17

Επιστήμης, Μαθηματικών και Πληροφορικής

9 7 6

Μηχανικοί, Μηχανικοί Κατασκευών και Πολιτικοί Μηχανικοί

17 1 3

Γεωργικές και Κτηνιατρικές Επιστήμες

0 0 3

Επιστήμες Υγείας και Μέριμνας 13 10 1

Υπηρεσίες 1 11 2

Περιβαλλοντικές Σπουδές 0 1 0

Σύνολο 223 43 47

46

Erasmus – Χώρες προορισμού (2011-12)*

Χώρα Αριθμός φοιτητών

Αριθμός καθηγητών

Αριθμός προσωπικού

Αυστρία 3 2 4Βέλγιο 16 1 2Βουλγαρία 0 1 0Γαλλία 22 2 0Γερμανία 10 5 5∆ανία 6 4 0Ελλάδα 44 15 12Εσθονία 3 0 0Ηνωμένο Βασίλειο 37 6 9Ιταλία 14 3 0Ισπανία 55 1 4Ιρλανδία 2 0 0Ισλανδία 1 0 0Λιθουανία 2 0 1Μάλτα 1 1 0Ουγγαρία 4 1 1Ολλανδία 4 0 0Πορτογαλία 5 1 5Πολωνία 7 0 1Ρουμανία 2 1 2Σλοβενία 6 0 0Σουηδία 6 0 0Τσεχία 1 2 3Τουρκία 6 0 0Φινλανδία 9 1 1Σύνολο 266 47 50

*Σημείωση: Για το 2012-13 δεν υπάρχουν ακόμα διαθέσιμα στοιχεία

ΑΛΛΕΣ ∆ΡΑΣΕΙΣ (2012)

∆ράση Αριθμός αιτήσεων που υποβλήθηκαν

Αριθμός αιτήσεων που εγκρίθηκαν

Συνολικό Ποσό Επιχορήγησης

EILC 3 3 15,480.00€

IP 4 3 131,576.00€

47

Erasmus ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΚινητικότητα Φοιτητών - Σπουδές

Ίδρυμα αποστολής: Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Eindhoven University of Technology, ΟλλανδίαΦοιτήτρια: Σταύρη Στρατή – Τμήμα Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών

Eindhoven, η πόλη που με έκανε να ζήσω τους 6 πιο ωραίους μήνες της ζωής μου!

Πριν ένα χρόνο είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω με το πρόγραμμα ανταλλαγής ERASMUS στο Eindhoven της Ολλανδίας. Πήγα μόνη μου σε ένα άγνωστο μέρος το οποίο τελικά κατάφερε να με κάνει να μην θέλω να φύγω από εκεί, οι 6 μήνες πέρασαν τόσο γρήγορα… Το να ζω μόνη μου ήταν κάτι πρωτόγνωρο για μένα, πόσο μάλλον να ζω μόνη μου σε μια χώρα πολύ διαφορετική από την δική μου, όχι μόνο σε έκταση αλλά σε κλίμα και νοοτροπία. Έμαθα πολλά, άλλαξε ο τρόπος σκέψης μου, πλέον βλέπω τα πράγματα με άλλο μάτι, πιο διαφορετικά, πιο μακριά. Εκεί έκανα φίλους από όλο τον κόσμο και έμαθα πράγματα για κουλτούρες και συνήθειες ανθρώπων που είναι πολύ διαφορετικές από τις δικές μου. Τα διάφορα πάρτυ και τα δείπνα που κάναμε μεταξύ μας ήταν ότι πιο ωραίο για μένα.

Το πανεπιστήμιο μέσα από τον τρόπο διδασκαλίας του μου πρόσφερε πολλά τόσο σε εκπαιδευτικό επίπεδο, όσο και σε μορφωτικό. Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω εκθέσεις και φεστιβάλ τα οποία μου άνοιξαν το πνεύμα μου με βάση τον τομέα σπουδών μου. Το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο ήταν αγγλόγλωσσο με βοήθησε αρκετά στο να καλυτερέψω τα αγγλικά μου, με αποτέλεσμα να μην ντρέπομαι να τα μιλήσω μπροστά σε κόσμο.Κάποιες φορές στη ζωή μας πρέπει να τολμούμε, εάν δεν τολμήσεις ποτέ δεν θα μάθεις πως θα ήταν. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε οι ίδιοι, έχουμε κοινούς στόχους, όνειρα, ευκαιρίες που από μας εξαρτάται εάν θα τις κρατήσουμε ή εάν θα τις αφήσουμε να φύγουν. Οι ευκαιρίες που δίνονται σε εμάς τους νέους για το εξωτερικό είναι πάρα πολλές φτάνει να το θέλεις και να τις αξιοποιήσεις σωστά. Κάποτε ήμουν και εγώ εκεί! Έτσι θα λέω κάθε φορά που θα σκέφτομαι τις μοναδικές στιγμές που έζησα στην Ολλανδία οι οποίες μένουν για πάντα χαραγμένες στην καρδιά μου και αποτελούν το κοινό μου στοιχείο με εκατοντάδες άτομα από όλο τον κόσμο.

48

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο FrederickΊδρυμα υποδοχής: Tallinn University of Technology, ΕσθονίαΦοιτήτρια: Χριστίνα Ανδρέου - Τμήμα ∆ιοίκησης Επιχειρήσεων

Η συμμετοχή που είχα στο πρόγραμμα κινητικότητας φοιτητών ERASMUS ήταν μια τέλεια και καταπληκτική εμπειρία! Γνώρισα και συναναστράφηκα με άλλους φοιτητές από άλλες χώρες της Ε.Ε. Επιπλέον, μέσα από το πρόγραμμα Erasmus είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ μια άλλη χώρα πολύ διαφορετική από το μικρό νησί μας με διαφορετικές καιρικές συνθήκες, κουλτούρα, συνήθειες, κλπ. Παράλληλα, μπόρεσα να δω πώς είναι και πώς λειτουργούν άλλα πανεπιστήμια πέρα από αυτό στο οποίο φοιτώ, το Πανεπιστήμιο Frederick. Επίσης, είχα τη δυνατότητα να ζήσω πολλές και πρωτόγνωρες εμπειρίες μέσα από διάφορες συμμετοχές μου σε ταξίδια, εκδρομές και εκδηλώσεις.

Ευχαριστώ το πρόγραμμα Erasmus που μου έδωσε την ευκαιρία αυτή να συμμετάσχω στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών και θα ήθελα επίσης, να εισηγηθώ σε όλους τους φοιτητές να εκμεταλλευτούν αυτή την μοναδική ευκαιρία που τους δίνεται και να σπεύσουν να ενημερωθούν άμεσα για τα προγράμματα της ∆ιά Βίου Μάθησης γιατί το μόνο που έχουν είναι να κερδίσουν. Αυτό σας το εγγυούμαι! Εγώ θα συνεχίσω να κυνηγώ τα Ευρωπαϊκά προγράμματα έτσι ώστε να εμπλουτίσω τις εμπειρίες, γνώσεις μου καθώς ταυτόχρονα θα εμπλουτίζω το βιογραφικό μου. Σκέψου το!

49

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Πανεπιστήμιο GRANADA, ΙσπανίαΦοιτήτρια: Χαρίκλεια Τριταίου, Τμήμα Επιστημών της Αγωγής

Αν η εισαγωγή μου στο Πανεπιστήμιο ήταν για μένα (όπως και για όλους μας) η μέχρι τώρα μεγαλύτερη επιτυχία στη ζωή μου, η περίοδος που έζησα στο εξωτερικό συμμετέχοντας στο πρόγραμμα Erasmus, είναι σίγουρα η συγκλονιστικότερη και πιο όμορφη εμπειρία που μέχρι σήμερα είχα.

Στην αρχή αντιμετώπισα το πρόγραμμα, όπως όλοι μας, με επιφυλακτικότητα και διστακτικότητα. Ψάχνοντας όμως, για το τι στην πραγματικότητα είναι, και τι μπορούμε να αποκομίσουμε μέσα από τη συμμετοχή μας σε αυτό, μέρα με την μέρα οι προσωπικές μου αντιστάσεις και επιφυλάξεις κατέρρεαν και ταυτόχρονα φούντωναν οι προσδοκίες και οι ελπίδες μου. Έτσι, διάλεξα προορισμό και έκανα αίτηση. Αν με ρωτήσετε σήμερα αν οι ελπίδες και οι προσδοκίες που μου δημιουργήθηκαν επιβεβαιώθηκαν, σας απαντώ με ένα μεγάλο και δυνατό ΝΑΙ..!!!

Έζησα για ένα χρόνο σε μία καινούρια χώρα, την Ισπανία, και πιο συγκεκριμένα στη Γρανάδα. Έμαθα για τη ζωή και τις καθημερινές συνήθειες ενός εντελώς νέου για μένα λαού. Είδα τις ομοιότητες μα και τις διαφορές μας, συμμετείχα σε όλες τις πολιτιστικές και θρησκευτικές γιορτές τους, είδα με τα μάτια μου πως αν και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα μου, αυτοί οι άνθρωποι είναι σαν εμάς, με τα καλά και τα άσχημα τους. ∆ιαπίστωσα πως, όπως και στην πατρίδα μου, έτσι και εκεί, οι άνθρωποι ότι και να έχει γίνει, όπως και να είναι, πάντα θα απαντήσουν ‘’Πολύ καλά’’ όταν τους ρωτήσεις ‘’Τι κάνεις;’’ Και θα σου χαμογελάσουν πλατιά και αυθόρμητα! Έγινα ένα με τους φιλόξενους κατοίκους της πόλης μου, και όχι μόνο, καθώς ταξίδεψα σε όλη σχεδόν την Ιβηρική χερσόνησο προσπαθώντας να ανακαλύψω κάθε γωνιά της και να μοιραστώ με τους νέους μου φίλους εμπειρίες που δύσκολα θα ζούσα αν δε συμμετείχα σε αυτό το πρόγραμμα. Έκανα φίλους από αμέτρητες ευρωπαϊκές (και όχι μόνο) χώρες, έμαθα πως ζουν στη χώρα τους, μιλήσαμε αμέτρητες ώρες ανταλλάσοντας εμπειρίες, σκέψεις και απόψεις και όλοι μαζί διασκεδάσαμε και γελάσαμε. Έγινα ένα με τους νέους μου φίλους, και συνειδητοποίησα πως εκεί έξω υπάρχουν άνθρωποι νέοι, όπως εγώ, που σκεπτόμαστε το ίδιο και μοιραζόμαστε τους ίδιους φόβους, τις ίδιες ελπίδες και τις ίδιες προσδοκίες για ένα καλύτερο αύριο, για ένα καλύτερο κόσμο…

Παράλληλα συμμετείχα ως κανονική φοιτήτρια στα μαθήματα της σχολής μου, στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδα. Είχα την ανεκτίμητη εμπειρία να διαπιστώσω πως διδάσκουν εκεί την επιστήμη μου, αλλά και να γνωρίσω το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρα που με φιλοξένησε. Είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω σε νέες εκπαιδευτικές δραστηριότητες και να διδαχθώ νέες μεθόδους που μέχρι τότε δεν γνώριζα. Ήρθα σε επαφή με αξιόλογους καθηγητές, με νέες και διαφορετικές ιδέες, οι οποίοι από την πρώτη μέρα μου στο Πανεπιστήμιο με καλωσόρισαν και ήταν πρόθυμοι να με βοηθήσουν σε κάθε μου πρόβλημα. Η αποδοχή μου από τους συμφοιτητές μου ήταν κάτι παραπάνω από ζεστή, αφού με δέχτηκαν στις παρέες τους, δουλέψαμε ομαδικά κάνοντας εργασίες, διαβάσαμε μαζί και μαζί στο τέλος περάσαμε τη δοκιμασία των εξετάσεων. Αξιοποίησα όλες τις δυνατότητες που μου παρείχε το Πανεπιστήμιο, ως πλήρες και ισότιμο μέλος του, όπως μαθήματα γλώσσας και κουλτούρας, χορού, αθλητισμού και άλλες παρόμοιες δραστηριότητες.

Είχα μια φανταστική εκπαιδευτική και πολιτισμική εμπειρία. Τελειώνοντας το πρόγραμμα, επέστρεψα στη πατρίδα μου έχοντας μαζέψει γνώσεις, εικόνες και εμπειρίες που θα με συνοδεύουν σε όλη μου τη ζωή. Με βοήθησαν να διευρύνω το πνεύμα μου, τους ορίζοντες μου και την κριτική μου σκέψη. Έφυγα επίσης με την ανάμνηση των όμορφων στιγμών και των πολύτιμων φίλων με τους οποίους τις μοιράστηκα και τις δημιούργησα. Προτρέπω όλους μας, να μην χάσουμε την ευκαιρία που μας δίνεται και μέσα από αυτό το πρόγραμμα να ταξιδέψουμε ελεύθερα, να μορφωθούμε ελεύθερα, να ζήσουμε δηλαδή ελεύθερα…

50

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο ΛευκωσίαςΊδρυμα υποδοχής: BFI Wien, ΑυστρίαΦοιτήτης: Χαράλαμπος Χριστούδιας, Ανθρωπιστικές Σπουδές (Εφαρμοσμένα Πολυμέσα)

Το πρόγραμμα Erasmus είναι μια απίστευτη εμπειρία για να μάθουν οι φοιτητές για τις διαφορετικές συμπεριφορές, πολιτισμούς, τρόπους ζωής και να έρθουν σε επαφή με φοιτητές και ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Τα πιο σημαντικά οφέλη που μπορεί κάποιος να κερδίσει από τη συμμετοχή στην κινητικότητα Erasmus είναι να κάνει νέες φιλίες, ταξίδια να συμμετέχει σε δραστηριότητες και γενικά να έχει μια καλή εμπειρία. Είχα την ευκαιρία να συμμετέχω σε αυτή την συναρπαστική εμπειρία κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου του 2011. Είμαστε τώρα στη μέση του 2012 και αναπολώντας εκείνο το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μου προκαλεί συγκίνηση. Πέρασα πέντε μήνες στην όμορφη πόλη της Βιέννης-Αυστρία (1η πόλη σε ποιότητα ζωής σε όλο τον κόσμο) και ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι ήταν οι πέντε καλύτεροι μήνες της ζωής μου μέχρι τώρα. Το πιο σημαντικό γεγονός, από όλα όμως, είναι ότι εξακολουθώ να διατηρώ επαφή με όλους τους φίλους μου από την περίοδο του Erasmus μου από όλη την Ευρώπη, ακόμη και τον Καναδά και κάνουμε σχέδια για επανένωση σύντομα κάπου στην Ευρώπη!

Έτσι, εάν είστε ένας πρωτοετής, δευτεροετής ή τριτοετής φοιτητής, μην χάσετε αυτή τη μοναδική ευκαιρία και τρέξτε να συμπληρώσετε το έντυπο αίτησης για κινητικότητα Erasmus αμέσως.

51

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο ΛευκωσίαςΊδρυμα υποδοχής: ESC Rennes, ΓαλλίαΦοιτήτρια: Στέλλα Λύμπουρα, Τμήμα ∆ημόσιας ∆ιοίκησης

Είμαι η Στέλλα Λύμπουρα και είμαι φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. ‘Εχω περάσει ένα εξάμηνο στη Σχολή ESC Rennes στη Γαλλία, ως φοιτήτρια μέσα στα πλαίσια του προγράμματος κινητικότητας Erasmus.

Είμαι βέβαιη ότι ο καθένας που συμμετέχει σε αυτά τα προγράμματα έχει τους δικούς του λόγους. Για μερικούς ανθρώπους, πέρα από το σκοπό της εκπαίδευσης, είναι επίσης ένας τρόπος για να επωφεληθούν από την εμπειρία να ζήσουν μια σύντομη χρονική περίοδο στο εξωτερικό, πάρτι, επισκέψεις σε φίλους κλπ.

Προσωπικά, αυτό που με παρακίνησε να συμμετάσχω ήταν να γνωρίσω καινούργιους ανθρώπους, να ξεφύγω από τη ρουτίνα της χώρας μου και να μάθω μια νέα γλώσσα και μια καινούρια κουλτούρα. Τα τελευταία 3 χρόνια των σπουδών μου γνώρισα φοιτητές από όλο τον κόσμο που ήρθαν στην Κύπρο με τα προγράμματα Erasmus και GLS και ήθελα να έχω μια τέτοια εμπειρία και εγώ.

Συζητώντας με τους φίλους μου από το Erasmus, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το πρόγραμμα Erasmus δημιουργεί μια δική του κουλτούρα που μοιράζονται όλοι οι φοιτητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, ή οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα κινητικότητας. Για τους σπουδαστές του προγράμματος Erasmus είναι όλα διαφορετικά, είναι όλα τρόπος επικοινωνίας, έχουν την επιθυμία να δοκιμάσουν κάτι νέο, αμφισβητούν τον εαυτό τους με κάθε τρόπο. Το Erasmus δίνει την ευκαιρία να γνωρίσετε καταπληκτικούς ανθρώπους και να κάνετε νέους φίλους. Η γνωριμία με μια άλλη χώρα και τον πολιτισμό της, είναι ανεκτίμητη! Αυτό μπορεί να βοηθήσει ακόμα και σε μελλοντικές μελέτες και εργασίες. Ανοίγει ένα ευρύ φάσμα με ευκαιρίες για πρακτική άσκηση και θέσεις εργασίας και βοηθά σίγουρα τους φοιτητές να βελτιώσουν το επίπεδο των δεξιοτήτων και των επικοινωνιακών τους ικανοτήτων.

Είναι γεγονός ότι δεν έχει σημασία ποιο είναι το εθνικό, οικονομικό ή άλλο υπόβαθρο του καθενός. Στο Erasmus μάθαμε να δεχόμαστε και να σεβόμαστε τις “διαφορές”. Όλοι ήταν ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες, έμαθαν πώς να απολαμβάνουν τη ζωή, να επικοινωνούν με τους ανθρώπους που δεν μιλούν τη γλώσσα τους, γίνανε πρόθυμοι να εξερευνήσουν και να μάθουν. Πιστεύω ότι τώρα έχουμε όλοι ένα κοινό τρόπο σκέψης και αντίληψης των πραγμάτων - πιο ανοιχτόμυαλο. Είναι μια εμπειρία ζωής και κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με αυτό.

52

Ίδρυμα αποστολής: Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Instituto Politecnico de Portalegre, ΠορτογαλίαΦοιτήτρια: Ειρήνη Σμολέσκη, Τμήμα Νοσηλευτικής

Erasmus! Μια μοναδική εμπειρία για όσους τόλμησαν, ένα άπιαστο όνειρο για όσους μετάνιωσαν στο παρά-πέντε. Μια ιδέα πρόκληση για τους φοιτητές που εδώ και χρόνια χαρίζει στιγμές, εμπειρίες πρωτόγνωρες και ενώνει το φοιτητόκοσμο με ένα τρόπο παράξενο θα έλεγα. Ένας κλοιός που αντί να σε πιέζει σε ελευθερώνει, κυκλώνει γύρω σου την κουλτούρα της χώρας που σε φιλοξενεί, αφήνει το μυαλό σου να κάνει μίξη συνηθειών, να εντοπίσει ομοιότητες, να υιοθετήσει καινούριους τρόπους αντιμετώπισης καταστάσεων και να εκτιμήσει όσα σου πρόσφερε μέχρι τότε ο τόπος καταγωγής σου. Έτσι κι εγώ πίστεψα σε αυτό το ταξίδι και το απόλαυσα. Αυτή τη φορά ξεπέρασα τον εαυτό μου, τρένα, λεωφορεία, κόσμος, ένας πανικός!! Μια νέα χώρα! Κατάφερα μόνη να βγω από το καζάνι του πανικού, να βρω σωστές πλατφόρμες, εξόδους...

Ήμουν πλέον στη Πορτογαλία, έπρεπε από την Λισαβόνα να φτάσω σε μια μικρή πόλη, περίπου έξι ώρες μακριά, το Πορταλέγρε που μου χάρισε απίστευτες εικόνες και ακούσματα μαγικά! Γεύσεις που πλημμύριζαν τον ουρανίσκο μου! Όλα υπέροχα! Κατάφερα ότι φοβόμουν περισσότερο, επικοινώνησα με ξενόγλωσσους είτε χρησιμοποιώντας την αγγλική γλώσσα είτε με τον διεθνή κώδικα γλώσσας του σώματος. Έδειξα εμπιστοσύνη στον εαυτό μου και κατάφερα να με εμπιστευτούν και οι άνθρωποι εκεί, χαρούμενος κόσμος, απλός, γεμάτος αγάπη που μου έδινε δύναμη. Έκανα την πρακτική μου άσκηση σε ένα περιφερειακό Νοσοκομείο του Πορταλέγρε, ένιωσα ευπρόσδεκτη εκεί, όλοι ήταν δεκτικοί και έτοιμοι να βοηθήσουν. ∆εν μπορώ να μην αναφέρω όμως φίλους που γνώρισα εκεί και που συνέθεσαν το υπέροχο παζλ του ανεπανάληπτου πραγματικά ταξιδιού μου. Πέρασα μαζί τους δοκιμασίες, στιγμές γέλιου, αγωνίας, γεύτηκα εκπλήξεις και όταν ήρθε η στιγμή του αποχωρισμού οι πύλες των συναισθημάτων άνοιξαν διάπλατα για να μου χαρίσουν την ανεξίτηλη αυτή ανάμνηση χαράς και λύπης μαζί, γέλιο σε συνδυασμό με δάκρυα, αγκαλιά με χίλια νοήματα, ευχαριστιών, αποχαιρετισμού, αδελφοσύνης μα πάνω από όλα επανασύνδεσης.

Όλες στιγμές που ο χρόνος δεν τις σβήνει γιατί με άγγιξαν στη ψυχή!

Erasmus ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΚινητικότητα Φοιτητών - Τοποθετήσεις

53

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο FrederickΟργανισμός υποδοχής: ADFAM – Oργανισμός στήριξης εθισμένων ατόμων από ουσίες, ΛονδίνοΦοιτητής: Χριστόδουλος Χριστοδούλου - Τμήμα Γραφικών Τεχνών και ∆ιαφήμισης

Είναι μοναδική εμπειρία να συμμετέχει κάποιος στο πρόγραμμα Εrasmus για κατάρτιση. Οι εμπειρίες που αποκόμισα από αυτό το πρόγραμμα δεν αφορούσαν μόνο την δουλειά μου αλλά και τις προσωπικές μου εμπειρίες, καθώς απέκτησα μια αντικειμενικότερη άποψη του τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και επίσης μια διαφορετική οικειότητα προς την χώρα που με φιλοξενούσε.

Όσον αφορά την εργασία μου εκεί, απασχολήθηκα στο τμήμα ∆ημοσίευσης και ήμουν υπεύθυνος για τη δημιουργία ιστοσελίδας και ενημερωτικών φυλλαδίων της οργάνωσης. Μετά την τοποθέτηση αυτή μπορώ με σιγουριά να σας πω πώς είμαι πολύ πιο έτοιμος να αναλάβω οποιοδήποτε θέση μου ανατεθεί σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα και αν βρίσκομαι, καθώς η περίοδος που εργάστηκα εκεί με βοήθησε να αναπτυχθώ επαγγελματικά μαθαίνοντας να χειρίζομαι τα χρονοδιαγράμματα μου με επαγγελματισμό και με υπευθυνότητα. Το κυριότερο όμως είναι ότι εξοικειώθηκα με μία γλώσσα που μου ήταν σχεδόν άγνωστη καθώς τώρα νιώθω πολύ πιο άνετα και με περισσότερη αυτοπεποίθηση να χρησιμοποιώ αυτή την γλώσσα είτε προφορικά είτε γραπτά.

Τώρα πια αισθάνομαι πανέτοιμος να επιστρέψω στην χώρα όπου φιλοξενήθηκα και να βρω όχι μόνο δουλεία αλλά και διαμονή χωρίς να έχω οποιεσδήποτε επιφυλάξεις να χρησιμοποιώ κάποια ξένη γλώσσα.

54

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο FrederickΟργανισμοί υποδοχής: RIKOSSEURAAMUSLAITOS- Criminal Sanctions Agency/Lahdenensi-jaturva-kotiry/Harjulakodit – Lahti, ΦινλανδίαΦοιτήτρια: Φωτεινή Χαραλάμπους – Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας

Στο πρόγραμμα Erasmus συμμετείχα κατόπιν ενημέρωσης μου από το τμήμα και την υπεύθυνη του προγράμματος στο Πανεπιστήμιο Frederick. Εφόσον είχα σχεδόν ολοκληρώσει όλα μου τα μαθήματα, μου έμενε πια η πρακτική άσκηση σε συνδυασμό με τη θέληση μου να την πραγματοποιήσω σε ένα άλλο περιβάλλον, μακριά από εδώ. Έτσι, λοιπόν, βρέθηκα στο Lahti της Φινλανδίας! Μια εμπειρία που θα ζούσα ξανά από την αρχή και που αξίζει ο καθένας να επωφεληθεί ανάλογα, μέσω του προγράμματος Erasmus για κατάρτιση.

Η Φινλανδία, μια από τις σκανδιναβικές χώρες της Ευρώπης, έχει ένα πολύ ισχυρό σύστημα υπηρεσιών Πρόνοιας.Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η χώρα αυτή αποτελούσε εξαρχής το μέρος, όπου θα ήθελα να κάνω την πρακτική μου. Με τη βοήθεια του Πανεπιστημίου και του τμήματος Κοινωνικής Εργασίας, μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω το όνειρο μου πραγματικότητα όχι σε ένα αλλά σε τρεις οργανισμούς που σχετίζονταν με κακοποιημένα παιδιά, άντρες και γυναίκες, την αποκατάσταση των ηλικιωμένων αλλά και την ρύθμιση των ποινών των κατηγορουμένων. Μέσα από τις υπηρεσίες αυτές, έμαθα διαφορετικούς τρόπους χειρισμού των εκάστοτεκατηγοριών. Έχουν, επίσης υψηλά ποσοστά ασφαλείας των υποστατικών όπου στεγάζονται οι υπηρεσίες αλλά και την ανάλογη ασφάλεια που παρέχουν στους πελάτες τους ειδικά όταν οι υπηρεσίες λειτουργούν και ως άσυλο για τους ιδίους.

Μέσα από το πρόγραμμα αυτό και την μοναδική ευκαιρία που μου δόθηκε, εκμεταλλεύτηκα κάθε μου στιγμή στο Lahti της Φινλανδίας. Ήρθα σε επαφή με κόσμο εντός και εκτός των υπηρεσιών όπου εργαζόμουν ενώ και αυτοί με βοήθησαν για την γρήγορη ενσωμάτωση μου στο χώρο εργασίας αλλά και στην πόλη όπου διέμενα, καθώς και να απολαύσω στο μέγιστο δυνατό βαθμό την κουλτούρα τους. Επίσης, λόγω της γεωγραφικής θέσης της Φινλανδίας, χώρες όπως η Εσθονία, η Σουηδία και η Ρωσία ήταν πλέον πρόκληση για μένα και δεν άργησα να τις επισκεφτώ. Ομολογώ πως ήταν τα πιο όμορφα μέρη που έχω δει!

Αυτό που κερδίζει κανείς όταν φεύγει μακριά από τη χώρα καταγωγής του είναι να μην σκέφτεται και να βλέπει τα δεδομένα μικροσκοπικά αλλά από την πλατιά τους γωνία. Η συμμετοχή μου στο Erasmusγια επαγγελματική κατάρτιση αποτελεί αναμφισβήτητα εμπειρία ζωής και εύχομαι όλοι οι φοιτητές, τουλάχιστον για μία φορά στη ζωή τους, να την ζήσουν!

55

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης, ΙσπανίαΦοιτήτρια: Αντωνουδίου Χριστιάνα, Τμήμα Νομικής

Η εμπειρία μου στη Βαρκελώνη ήταν μια από τις ωραιότερες της ζωής μου. Σε επαγγελματικό επίπεδο, ήταν η γέφυρα από τις σπουδές στον επαγγελματικό χώρο. Με εμπλούτισε με γνώσεις, εφάρμοσα όσα είχα μάθει κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, βελτίωσα τη χρήση της αγγλικής αλλά και της ισπανικής γλώσσας, με γέμισε αυτοπεποίθηση και μου άνοιξε νέους ορίζοντες για μελλοντική συνεργασία. Σε προσωπικό επίπεδο, ήταν ένα μεγάλο μάθημα ζωής. Έμαθα πως να αντιμετωπίζω τις δυσκολίες μόνη μου και πώς στήνεται μια ζωή από το μηδέν. Έκανα φίλους από πάρα πολλά μέρη του κόσμου και με έμαθαν να αποδέχομαι τη διαφορετικότητα. Γνώρισα τα ήθη, τα έθιμα και γενικότερα τον τρόπο ζωής των Καταλανών. Κατά την προσωπική μου άποψη, για να γίνουμε ευρωπαίοι πολίτες είναι απαραίτητο να λαμβάνουμε μέρος σε τέτοια προγράμματα. Γι’ αυτό παροτρύνω τον κάθε φοιτητή να μη διστάσει και να συμμετέχει στο πρόγραμμα Erasmus φοιτητών για κατάρτιση γιατί μια τέτοια εμπειρία θα γεμίσει την ψυχή του με τον ομορφότερο τρόπο.

56

Ίδρυμα αποστολής: ∆ασικό Κολλέγιο ΚύπρουΊδρυμα Υποδοχής: HochschulefürangewandteWissenschast und-Kunst, Gottingen, ΓερμανίαΌνομα: Λοΐζος Κωνσταντίνου – Τμήμα ∆ασών

Στα πλαίσια του πιο πάνω κοινοτικού προγράμματος για την κινητικότητα διδακτικού προσωπικού πραγματοποιήθηκε επίσκεψη μου στο Hochschul-efürangewandteWissenschast und Kunst, στο Goettingen της Γερμανίας. Ήταν μια μοναδική εμπειρία αφού μου δόθηκε η ευκαιρία να διδάξω σε μία άλλη χώρα άτομα με διαφορετική νοοτροπία, κουλτούρα και επιστημονικό υπόβαθρο. Η όλη διαδικασία αποτελεί μια πρόκληση καθώς βασίζεται στην επιλογή του κατάλληλου θέματος, στην καλά δομημένη παρουσίαση και στην ποιοτική μετάδοση των πληροφοριών από τον διδάσκοντα προς το κοινό. Παράλληλα, υλοποιείται μια υψηλού επιπέδου συζήτηση αφού εκτός από φοιτητές, συμμετέχουν ακόμα και καθηγητές Πανεπιστημίου με εξειδίκευση και πολύχρονη πείρα σε διάφορα σχετικά θέματα.

Είχα την ευκαιρία όχι μόνο να μεταδώσω γνώση και πληροφόρηση που αφορούσε την Κύπρο αλλά και να εμπλουτίσω τις δικές μου γνώσεις με την συνεργασία που είχα με φοιτητές και καθηγητές της συγκεκριμένης Σχολής. Το κυριότερο όμως όφελος που αποκόμισα ήταν η δημιουργία γνωριμιών και ισχυρών επαγγελματικών δεσμών με άτομα τα οποία θα φανούν χρήσιμα στο μέλλον και θα μπορέσουν να προσφέρουν τεχνογνωσία, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.

Πιστεύω ότι το Κοινοτικό Πρόγραμμα της ∆ιά Βίου Μάθησης – ERASMUS για την Ανώτερη εκπαίδευση, αποτελεί ένα εποικοδομητικό και αξιόλογο τρόπο ανταλλαγής τεχνογνωσίας και πληροφόρησης. Η κινητικότητα του προσωπικού είναι μια επιτυχημένη διαδικασία αλληλογνωριμίας και συναναστροφής μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών και αποτελεί μοναδική ευκαιρία για μια αμφίδρομη διάχυση της γνώσης σε όλα τα επίπεδα μόρφωσης.

Erasmus ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΚινητικότητα Προσωπικού - ∆ιδασκαλία

57

Ίδρυμα αποστολής: Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, ΕλλάδαΚαθηγήτρια: ∆ρ Γεωργία Πετρούδη, Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Πολύ θετική υποδοχή και αποδοχή από συναδέλφους και φοιτητές του κλάδου Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εμπλοκή σε ένα αριθμό παρουσιάσεων και σεμιναρίων κατατοπιστικών για το τι συμβαίνει στα Ελληνικά Πανεπιστήμια.

Η συγκεκριμένη συνεργασία διεύρυνε τους ορίζοντες και καθιέρωσε θετικές σχέσεις μεταξύ των δύο Πανεπιστημίων με πολλές προτάσεις και εισηγήσεις για μελλοντική συνεργασία σε διάφορους τομείς.

Ίδρυμα αποστολής: Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: University of Music and Performing Arts Vienna, ΑυστρίαΚαθηγήτρια: ∆ρ Γιάννης Μυράλης, Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Το Πρόγραμμα Erasmus είναι πολύ σημαντικό στον ακαδημαϊκό χώρο γιατί μας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουμε, να συνεργαστούμε και να ανταλλάξουμε απόψεις με άλλους συναδέλφους σχετικά με τη δουλειά μας, τους φοιτητές μας και τα ιδρύματά μας. Μέσα από αυτή την επαφή ενημερωνόμαστε για νέες εξελίξεις στο χώρο, ενημερώνουμε εμείς τους συναδέλφους για τις δικές μας έρευνες και πρωτοβουλίες και αυτή η γνώση μεταφέρεται και στους φοιτητές μας μέσα από τα μαθήματά μας. Επίσης, μέσα από την ανταλλαγή διδακτικού προσωπικού στα πλαίσια του προγράμματος, μας δίνεται η ευκαιρία να προωθήσουμε την πιθανότητα μελλοντικής ανταλλαγής φοιτητών μας. Άλλη θετική επίδραση του προγράμματος είναι η ενημέρωση για άλλα συναφή προγράμματα σπουδών, σύγχρονα μαθήματα που προσφέρονται σε αντίστοιχα τμήματα του εξωτερικού, καθώς και πιθανές ευκαιρίες συνεργασίας σε ερευνητικά προγράμματα, συναυλίες, συνέδρια, ημερίδες κ.α.

58

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο FrederickΊδρυμα υποδοχής: KH Kempen University, ΒέλγιοΚαθηγήτρια: Aθανασία Τζωρτζή – Λέκτορας Μάρκετινγκ

Το επάγγελμα του Ακαδημαϊκού αποτελεί ένα ατέλειωτο ταξίδι στη γνώση γεμάτο εμπειρίες και εξερευνήσεις. Το πρόγραμμα “Erasmus - Staff Mobility” ήταν για εμένα μια αξέχαστη διαδρομή σε αυτό το ταξίδι που μου έδωσε την ευκαιρία όχι μόνο να δουλέψω για μια βδομάδα σε ένα άλλο Ακαδημαϊκό χώρο αλλά και να αποκομίσω πολλά.

Όταν έφτασα στο KH Kempen University ένοιωσα ότι είμαι μέλος μια μεγάλης παρέας που είχε κοινό στόχο να προσφέρει στους φοιτητές του μια πραγματικά «διεθνή» εμπειρία μάθησης. Μεγάλο όφελος ήταν οι εμπειρίες που απόκτησα ως άτομο τόσο μέσα από την επαφή με τους φοιτητές όσο και μέσα από την ανταλλαγή απόψεων με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες ακαδημαϊκούς. Είχα την ευκαιρία να γίνω μέλος ενός δικτύου ατόμων και να εκμεταλλευτώ κάθε στιγμή της παραμονής μου στο Βέλγιο. Αντάλλαξα απόψεις σε διάφορα θέματα που αφορούν πρακτικές διδασκαλίας και έρευνας που με βοήθησαν στη συνέχεια να βελτιώσω τη δουλειά μου. Μέσα από τις επαφές που είχα με διάφορους ακαδημαϊκούς και την ευκαιρία που είχα να τους μιλήσω για την Κύπρο και το Πανεπιστήμιο Frederick, αρκετοί από αυτούς έδειξαν ενδιαφέρον να μας επισκεφτούν στο σύντομο μέλλον. Έτσι θα έχουν και οι δικοί μας φοιτητές την ευκαιρία να ζήσουν την ευρωπαϊκή διάσταση στη μάθηση στο χώρο του Πανεπιστημίου μας.

Κοιτάζοντας πίσω στην εμπειρία που είχα το Φεβρουάριο του 2012 θα σύστηνα σε οποιοδήποτε ακαδημαϊκό έχει την ευχέρεια να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να συμμετάσχει σε τέτοιου είδους προγράμματα χωρίς δεύτερη σκέψη.

59

Ίδρυμα αποστολής: Ανοικτό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Aarhus University, ∆ανίαΚαθηγητής: Γιώργος ∆εληγιαννάκης, Τμήμα Σπουδών στον Ελληνικό Πολιτισμό

Το Πανεπιστήμιο του Aarhus ήταν το ίδρυμα υποδοχής. Βρέθηκα στην ομώνυμη πόλη της ∆ανίας την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου. Έδωσα τρεις διαλέξεις για την ιστορία των νησιών του Αιγαίου κατά την περίοδο της ύστερης ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στο πλαίσιο προσφερόμενων μαθημάτων του Τμήματος Κλασικής Αρχαιολογίας. Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που συμμετείχα στο πρόγραμμα, η προηγούμενη ως φοιτητής πριν από δώδεκα χρόνια στο πανεπιστήμιο Würzburg της Γερμανίας. Για κείνη την εμπειρία μου δεν υπάρχει καλύτερος τίτλος από το επίσημο motto του προγράμματος: Changing Lives, Opening Minds. Με είχε οδηγήσει στην απόφαση να συνεχίσω τις σπουδές μου στο εξωτερικό. ∆ώδεκα χρονιά μετά με έφερε σε μία χώρα για την οποία γνώριζα ελάχιστα πέραν του ότι αποτελεί μια από τις πιο προηγμένες ευρωπαϊκές πολιτείες στους τομείς της οικονομίας, του κοινωνικού κράτους, των δημοκρατικών θεσμών και της εκπαίδευσης. Εντυπωσιάστηκα από την οργάνωση και από τη σημασία που αποδίδει το κράτος στη δωρεάν παιδεία και τις ίσες ευκαιρίες. Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν η ανακάλυψη της μακράς παράδοσης των Κλασικών Σπουδών στην χώρα αυτή. Οι χώρες των θαλασσοπόρων Βίκινγκς σήμερα μπορούν να μας διδάξουν πολλά.

Ίδρυμα αποστολής: Ανοικτό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Danube University Krems (Donau-UniversitätKrems), ΑυστρίαΚαθηγήτρια: Σοφία Ιορδανίδου, Τμήμα Επικοινωνίας και ∆ημοσιογραφίας

Μέσα από την επίσκεψή μου στην Αυστρία με χρηματοδότηση του Erasmus προέκυψαν ευκαιρίες για συνεργασία σε εκπαιδευτικό και ερευνητικό επίπεδο. Η συνεργασία με το Danube University στο Krems (μέσω του Erasmus), μου έδωσε την ευκαιρία, συμπληρωματικά στο ειδικό πρόγραμμα που προσφέρει το Πανεπιστήμιο στις τεχνολογίες στη δημοσιογραφία και στις δημόσιες σχέσεις, να παρουσιάσω στους φοιτητές μου ένα διαφορετικό/συμπληρωματικό τρόπο προσέγγισης θεμάτων της ειδικότητάς τους. Η ενσωμάτωση των δικών μου υλικών έγινε με μεγάλη φυσικότητα, ενώ οι ανταλλαγές απόψεων και προβληματισμών συνέχισαν και εκτός των αιθουσών διδασκαλίας.

Πέραν της διδασκαλίας, οι επαφές με συναδέλφους και το networking οδήγησε στο σχεδιασμό πρότασης για double Master Program σε “Social Media and Communication”, καθώς και σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα, γεγονός που πρόσθεσε πολύ στην ήδη αναγνωρισμένη αξία ανταλλαγής διδακτικών και άλλων ακαδημαϊκών εμπειριών. Να σημειώσω τέλος, ότι ενδεχόμενη συνεργασία με την Αυστρία, χώρα της Κεντρικής Ευρώπης με πολύ καλή αποδοχή από τις Βαλκανικές χώρες και τη Μέση Ανατολή, σημαίνει αυτομάτως και επιπρόσθετη αξία για την Κύπρο, που στους κεντρικούς στόχους της είναι η διείσδυση στη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια.

60

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο Κύπρου Ίδρυμα υποδοχής: Πανεπιστήμιο Foro Italico, ΙταλίαΌνομα: Κλέα Χατζηστεφάνου - Παπαέλληνα, Τμήμα Επιστημών της Αγωγής

Πρόσφατα, εκπροσώπησα το Πανεπιστήμιο Κύπρου στο Πανεπιστήμιο «University of RomeForoItalico» της Ιταλίας μέσα από διδακτική αποστολή που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος ERASMUS.

Η δυνατότητα που μου δόθηκε κρίνεται ως πολύ σημαντική καθώς δόθηκε η ευκαιρία να αναπτυχθούν σχέσεις μεταξύ των δύο Πανεπιστημίων με επίκεντρο τον Ολυμπισμό και την Ολυμπιακή Παιδεία. Τα οφέλη της αποστολής ήταν πολλά και τα πλεονεκτήματα που αποκτήθηκαν σημαντικά, με κυριότερο την έναρξη μιας αμφίδρομης σχέσης με ακαδημαϊκούς του University of Roma Foro Italico. Επιπλέον, μου δόθηκε η ευκαιρία να βιώσω τις προσεγγίσεις και αντιδράσεις φοιτητών που προέρχονται από άλλες κουλτούρες και βιώματα για ένα θέμα που είναι παγκοσμίως γνωστό και που προβάλλει πανανθρώπινες αξίες και ιδανικά, δηλαδή τον Ολυμπισμό και την Ολυμπιακή Παιδεία.

Με αυτό τον τρόπο εμπλουτίστηκαν οι τρόποι διδασκαλίας των συγκεκριμένων διδακτικών τομέων λαμβάνοντας υπόψη τις μεθόδους και τεχνικές που έχουν τη δυνατότητα να «αγγίξουν» περισσότερους φοιτητές με ακόμη μεγαλύτερη ένταση και να μεταφέρουν ακόμη πιο αποτελεσματικά τα μηνύματα και τις αξίες που διέπουν τον Ολυμπισμό, όπως το Ευ αγωνίζεσθαι και τον εθελοντισμό

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο ΛευκωσίαςΊδρυμα υποδοχής: Leicester University, ΑγγλίαΚαθηγήτρια: Dr. Stephanie Laulhe Shailou, Καθηγήτρια Νομικής

Το πρόγραμμα Erasmus μου έδωσε την ευκαιρία να διδάξω στο πανεπιστήμιο του Leicester, Αγγλία. Ήταν μια εμπειρία που θα τη θυμάμαι, αφού με αυτή την ευκαιρία δημιούργησα νέες ακαδημαϊκές συνεργασίες τόσο σε επίπεδο έρευνας με συναδέλφους όσο και για περισσότερη συνεργασία μεταξύ των ιδρυμάτων. Μεταφέροντας την εμπειρία και την γνώση εκτός του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος που έχεις οικειοποιηθεί, σε ένα νέο περιβάλλον, σου προσφέρεται η δυνατότητα να συγκρίνεις, να βελτιώσεις πτυχές της διδασκαλίας σου αλλά και να ενδυναμώσεις τις εκπαιδευτικές σου τεχνικές υιοθετώντας καινοτομικές ιδέες του πανεπιστήμιου και του περιβάλλοντος που σε φιλοξενεί. Για μένα αποτέλεσε αναμφίβολα μια εξαιρετική εμπειρία!

61

Erasmus ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΚινητικότητα Προσωπικού - Κατάρτιση

Ίδρυμα αποστολής: Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Hochschule für Gestaltung Off enbach am Main - ΓερμανίαΌνομα: Άντρη Παντελή, Λειτουργός Γραφείου Αντιπρυτάνεως Ακαδημαϊκών Υποθέσεων

Η γνωριμία μου με την Πανεπιστημιακή ζωή μιας άλλης χώρας, μέσα στα πλαίσια του Προγράμματος Erasmus, όπως είναι η Γερμανία ήταν για μένα μια υπέροχη και αξέχαστη εμπειρία. Κατά την επίσκεψη, μου δόθηκε η ευκαιρία να εξασκήσω τα Γερμανικά μου, πράγμα που ευχαρίστησε ιδιαίτερα το προσωπικό του Πανεπιστήμιου, αλλά συνάμα τους παραξένεψε λίγο το ότι μιλούσα Γερμανικά. Στην επίσκεψη μου αυτή μου δόθηκε η ευκαιρία να ανταλλάξω απόψεις, ιδέες αλλά και τρόπους λειτουργίας των διαφόρων τμημάτων των Πανεπιστημίων μας. Στο πλαίσιο αυτό είχα την ευκαιρία να συμμετέχω στην τελετή λήξης της Ακαδημαϊκής χρονιάς, η οποία τελετή ήταν αρκετά εντυπωσιακή. Αυτό που μου έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ότι οι φοιτητές εκθέτουν τα έργα τους, μέσα στο Πανεπιστήμιο συμπεριλαμβανομένου τους διαδρόμους, αίθουσες διδασκαλίας, και η συγκεκριμένη έκθεση είναι ανοικτή τόσο για τους γονείς των φοιτητών, αλλά και για το κοινό. Με την επιστροφή μου στο ΤΕΠΑΚ, ενέταξα τις γνώσεις που απεκόμισα από το Πανεπιστήμιο της Γερμανίας, τόσο στον τρόπο λειτουργίας όσο στον τρόπο επικοινωνίας με τους υπόλοιπους συναδέρφους που εφαρμόζονται σε μια Ευρωπαϊκή Χώρα όπως είναι η Γερμανία. Θα χαρακτήριζα την επίσκεψη μου στο εξωτερικό εποικοδομητική αλλά και άκρως ενδιαφέρουσα. Το μήνυμα που θα έδινα, στους υπόλοιπους συναδέρφους είναι ότι η εμπειρία αυτή είναι πολύ σημαντική και μπορούμε να πάρουμε πολλά από τέτοιες συνεργασίες. Για το λόγο αυτό συνιστώ ανεπιφύλακτα να το δοκιμάσετε.

62

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο FrederickΊδρυμα υποδοχής: Τechnical University of Cluj-Napoca, ΡουμανίαΌνομα: Μαριάννα Μιχαήλ - Τμήμα Κινητικότητας, Συντονίστρια του προγράμματος Erasmus

∆εν είμαι παρά ένα χρόνο στη θέση αυτή και ομολογώ πως η συναναστροφή μου με τους φοιτητές, τους καθηγητές και το λοιπό προσωπικό από κάθε σχεδόν σημείο της Ευρώπης, με έφερε σε μια άλλη ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Μέσα από έναν υπολογιστή ταξιδεύω σε δευτερόλεπτα στην άλλη άκρη της ηπείρου, επικοινωνώ με συναδέλφους μου από άλλα Πανεπιστήμια ενώ όλοι μας έχουμε κοινούς στόχους.Οι πιο σημαντικοί από αυτούς είναι η προώθηση και ενημέρωση του προγράμματος Erasmusστα Ιδρύματα μας καθώς καιη παροχή βοήθειας σε εισερχόμενους κι εξερχόμενους φοιτητές, καθηγητές και λοιπό προσωπικό.

Στη προσπάθεια να ενδυναμώσουμε τη σχέση μας, να γνωριστούμε από κοντά και να αναπτύξουμε το δίκτυο του Πανεπιστημίου μας, συμμετείχαστο ΕRACON 2012 (Εrasmus Coordinators Conference). Ένα συνέδριο που πραγματοποιείται κάθε χρόνο σε μία από τις Ευρωπαϊκές Πόλεις και σε ένα από τα Ιδρύματα της εκάστοτε πόλης.

To φετινό ταξίδι για τη συμμετοχή μας στο ERACON 2012 έγινε στη Ρουμανία, στο Technical University of Cluj-Napoca.Ένα από τα πιο παλιά Πανεπιστήμια της Ευρώπης και μία από τις πιο ζεστές υποδοχές που είχαμε ποτέ. Αντιπροσώπευσα το Πανεπιστήμιο Frederickστην έκθεση που διοργάνωσαν,ενώ η χαρά ήταν μεγάλη όταν συνάντησα συναδέλφους που συνομιλούσαμε τόσο καιρό μόνο γραπτώς ή τηλεφωνικώς.

Καταφέραμε μέσα από συνομιλίες και ανταλλαγές πληροφοριών να μεγαλώσουμε το δίκτυο συνεργασίας μας ενώ υφιστάμενες συμφωνίες ενδυναμώθηκαν.

∆όθηκε, επίσης, η ευκαιρία στο Ίδρυμα μας να παρουσιάσει τα προγράμματα σπουδών του και τις ιστορίες επιτυχίας που είχαμε τα τελευταία χρόνια μέσω του προγράμματος Erasmus.

Βλέποντας πίσω συνειδητοποιώ πως η εμπειρία αυτή που μου δόθηκε είναι πολύ σημαντική και συστήνω ανεπιφύλακτα στο κάθε μέλος της Πανεπιστημιακής κοινότητας να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που του παρέχεται από το πρόγραμμα Erasmus! Είναι ανεκτίμητο το τι μπορεί να κερδίσει κανείς σε προσωπικό επίπεδο αλλά και το ίδιο το Ίδρυμα από την μεταφορά των γνώσεων, συμφωνιών και δικτύων που αναπτύσσονται.

63

Ίδρυμα αποστολής: Πανεπιστήμιο ΚύπρουΊδρυμα υποδοχής: Πανεπιστήμιο Βιέννης, ΑυστρίαΌνομα: Μουσένα Άννα-Σταυρούλα Πίττα, Βιβλιοθήκη

Το πρόγραμμα Erasmus μας έδωσε μια μοναδική ευκαιρία να ζήσουμε από κοντά το εργασιακό περιβάλλον αλλά και να γνωρίσουμε τα μέσα και τις υπηρεσίες που παρέχει η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Βιέννης.

Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα που ακολουθήσαμε περιλάμβανε ξεναγήσεις σε διάφορα τμήματα της Βιβλιοθήκης (Κεντρική Βιβλιοθήκη, Αναγνωστήριο, Τμήμα Ψηφιοποίησης, Τμήμα ∆ημοσίων Σχέσεων κτλ.) αλλά και σε άλλες Βιβλιοθήκες εκτός Πανεπιστημιούπολης όπως της θεολογικής Σχολής, της Ιστορίας της Τέχνης και Αρχιτεκτονικής, της Αγγλικής Φιλολογίας κ.ά.).

Η γνωριμία με συναδέλφους από άλλη χώρα ήταν εποικοδομητική σε θέματα που αφορούν τον κλάδο μας και η ανταλλαγή απόψεων μας βοήθησε να εκτιμήσουμε και τις δικές μας υπηρεσίες και παροχές σαν Βιβλιοθήκη αλλά και να αντιληφθούμε εάν υστερούμε σε κάποιον τομέα.

64

Erasmus ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΕντατικά Προγράμματα (IPs)

Τίτλος Σχεδίου: Creativity, Improvisation and World Music in EducationΚυπριακό ίδρυμα: Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο ΚύπρουΧώρες προέλευσης εταίρων: Ιταλία, Εσθονία

Περιγραφή

Ο αυτοσχεδιασμός και η δημιουργικότητα αποτελούν βασικές δραστηριότητες και δεξιότητες σε κάθε σύγχρονο αναλυτικό πρόγραμμα μουσικής. Το ίδιο ισχύει και για το νέο αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος μουσικής στην Κύπρο που πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή. Με αυτό το σκεπτικό διοργανώθηκε το Εντατικό Πρόγραμμα Erasmus (IP) με τίτλο«∆ημιουργικότητα, αυτοσχεδιασμός και μουσικές του κόσμου στην εκπαίδευση.» Το Πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με εξαιρετική επιτυχία από τις 26 Αυγούστου μέχρι τις 7 Σεπτεμβρίου 2012. Σε αυτό έλαβαν μέρος 18 φοιτητές και 7 καθηγητές από το Κονσερβατόριο της Κοσένζα στην Ιταλία, την Εσθονική Ακαδημία Μουσικής και Θεάτρου και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το οποίο ήταν ο κύριος διοργανωτής του Προγράμματος. Συντονιστής του Προγράμματος ήταν ο ∆ρ. Γιάννης Μυράλης (y.miralis@euc.ac.cy), αναπληρωτής καθηγητής Μουσικής Παιδαγωγικής και Σαξοφώνου και Αντιπρόεδρος του Τμήματος Τεχνών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.

Συμμετέχοντες

Το πρόγραμμα αφορούσε κυρίως φοιτητές που σπουδάζουν σε μουσικά τμήματα πανεπιστημίων ή/και κονσερβατορίων, καθώς και φοιτητές από παιδαγωγικά τμήματα προσχολικής και δημοτικής εκπαίδευσης.

Στόχοι και δραστηριότητες

Το Πρόγραμμα στόχευε στον εμπλουτισμό των γνώσεων και δεξιοτήτων των φοιτητών σχετικά με τη δημιουργικότητα, τον αυτοσχεδιασμό και τις μουσικές του κόσμου στην εκπαίδευση. Απώτερος στόχος ήταν η βελτίωση της διδασκαλίας της μουσικής σε όλα τα επίπεδα και η μεταφορά σχετικώνμεθόδων, προσεγγίσεων, εμπειριών και καινοτομιών. Στο Πρόγραμμα καλύφθηκαν θέματα όπως σκηνική παρουσία, ποιητικός και φωνητικός αυτοσχεδιασμός, δραματουργία, ηχητικός σχεδιασμός, αυτοσχεδιασμός στη τζαζ, παραδοσιακή και σύγχρονη μουσική, ιστορική εξέλιξη του αυτοσχεδιασμού, παιδαγωγικές προσεγγίσεις για τη διδασκαλία του αυτοσχεδιασμού, διδασκαλία των μουσικών του κόσμου, καθώς και βασικές αρχές αυτοσχεδιαστικού θεάτρου (PlaybackTheatre). Οι δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν ήταν δομημένες και ημι-δομημένες πρόβες, σεμινάρια, διαλέξεις και συναυλίες. Παράλληλα διοργανώθηκαν επισκέψεις εκπαιδευτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα στον Πρωταρά, Λάρνακα και Λεμεσό.

Εμπειρίες φοιτητών από το πρόγραμμα Erasmus IP

Ραφάηλια Αυγουστή:Το πρόγραμμα Erasmus που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι ήταν μία ξεχωριστή εμπειρία με γεμάτο και δημιουργικό πρόγραμμα. Tο κυριότερο που πήραμε ήταν η ζωντανή επαφή με το γνωστικό μας αντικείμενο.

Βασίλης Βασιλείου:Ήταν μία διαφορετική μουσική εμπειρία, η οποία καλλιέργησε τη σκέψη αλλά και την εκτέλεση του αυτοσχεδιασμού. Περάσαμε όμορφες στιγμές με τα άτομα που γνωρίσαμε και δημιουργήσαμε δυνατές σχέσεις τις οποίες κρατούμε μέχρι σήμερα.

Χριστίνα Παπαϊωάννου:Μια αξέχαστη εμπειρία τόσο σε διδακτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Το πρόγραμμα αυτό, μου έδωσε την ευκαιρία να μάθω να εκφράζω τις ιδέες μου, μέσο του αυτοσχεδιασμού, να μάθω να συνυπάρχω σε μια ομάδα η οποία πολλές φορές δεν μιλούσε την ίδια γλώσσα (λεκτική ή μουσική), με εμένα, αλλά και να βιώσω την εμπειρία της ζωντανής μουσικής εκτέλεσης. Έντονα χαραγμένα στην μνήμη μου, είναι όλα τα μαθήματα που κάναμε και από το καθένα ξεχωριστά έχω αποκομίσει κάτι πολύτιμο.

65

Τίτλος Σχεδίου: Reconfi guring Values and Knowledge for Sustainable CommunitiesΚυπριακό ίδρυμα: Πανεπιστήμιο ΚύπρουΧώρες προέλευσης εταίρων: Λιθουανία, Ηνωμένο Βασίλειο

Τα τελευταία δύο χρόνια, ως ένας από τους συντονιστές της κοινής πρωτοβουλίας για το ErasmusIP Summer School μεταξύ των πανεπιστημίων Κύπρου, Queen’sUniversityBelfast και MykolasRomerisUniversity της Λιθουανίας, είχα την τύχη να συνεργαστώ στενά με τις καθηγήτριες ∆ρα Αναστασία Νικολοπούλου και ∆ραEgleBileviciute, για τη συγκρότηση ιδεών, το σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος.

Αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό αυτού του προγράμματος είναι ότι αποτελεί την πρώτη μας προσπάθεια να επεκτείνουμε την ιδέα της «αειφόρου ανάπτυξης», έτσι ώστε να υπερβαίνει τους περιορισμούς που ορίζουν οι παραδοσιακοί επιστημονικοί κλάδοι, όπως οι περιβαλλοντικές και φυσικές επιστήμες, και να περικλείει τις οπτικές των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών. Το εγχείρημα ήταν μοναδικό. Πουθενά αλλού δεν είχε δοκιμαστεί. Επιπλέον παρουσίαζε και προκλήσεις και ευκαιρίες να γεφυρωθούν τα κενά ανάμεσα στη δημιουργία γνώσης, την καταλληλότητα και την υλοποίησή της για τις επόμενες γενιές, ιδίως τους νέους.

Το Θερινό Σχολείο “Reconfi guring Values and Knowledge for Sustainable Communities” πρόσφερε το έδαφος για να διερευνηθεί ένα φάσμα ιδεών που δανειστήκαμε από αρχαίους φιλόσοφους, όπως τον Πλάτωνα και τον Σωκράτη, αλλά και σύγχρονους φιλοσόφους και στοχαστές, που εντρυφούν στην κριτική σκέψη και είναι πρόθυμοι να καταργήσουν τα όρια που επιβάλλει το αντικείμενο κάθε επιστημονικού κλάδου, προκειμένου οι αξίες και η γνώση που συνδέεται με τις αειφόρους κοινωνίες να γίνουν ευρύτερα κατανοητές. Η κατανόηση των τοπικών κοινωνιών, όπως είδαμε στον Αγρό, έχει θεμελιώδη σημασία στην ανάπτυξη ανοχής απέναντι στις διαφορετικές απόψεις που αναδύθηκαν μέσα από εργαστηριακά μαθήματα και διαλέξεις σε μικρές ομάδες. To πρόγραμμα παρουσίασε μια διεπιστημονική προσέγγιση στις παγκόσμιες προκλήσεις, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα παγκόσμιων και τοπικών οπτικών: από τις αναγκαιότητες της αρχιτεκτονικής, στις νομικές ταυτότητες, από περιβαλλοντικές και εδαφικές δυναμικές στην κλιματική αλλαγή, και από ενασχολήσεις εμπνευσμένες από τον Μontaigne στις θερμικές νησίδες.

Οι φοιτητές του Erasmus IP είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα διεθνές πρόγραμμα σπουδών που τους έδινε την ευκαιρία να δουν από κοντά διαφορετικές μεθόδους διδακτικής, διεθνείς φοιτητές και διδακτικό προσωπικό, και να αποκτήσουν νέες εμπειρίες στην παιδαγωγική φιλοσοφία. Γνώρισαν μεθόδους οικοδόμησης συναίνεσης, διαπραγμάτευσης, διαβούλευσης και κριτικής σκέψης. Οι κεντρικές δεξιότητες που απέκτησαν στο Θερινό Σχολείο κάλυπταν τον κριτικό και αναλυτικό χειρισμό της πληροφόρησης, καθώς και την ανάπτυξη κατανόησης, διορατικότητας, ακεραιότητας, τεκμηριωμένης επιχειρηματολογίας και γραπτών και προφορικών επικοινωνιακών δεξιοτήτων. Οι φοιτητές συζήτησαν γύρω από θέματα ηθικής και πολιτικής που σχετίζονται με την αειφόρο ανάπτυξη. Κεντρικά στοιχεία που ενισχύθηκαν μέσα στο πλαίσιο των προκλήσεων κάθε επιστημονικού κλάδου ήταν η σημασία της ομαδικής εργασίας, της διαπραγμάτευσης, της αυτοπειθαρχίας και της διαχείρισης χρόνου. Απόλαυσαν επίσης τη φιλοξενία του Αγρού, αλλά και την κυπριακή κουζίνα, την κουλτούρα, τον καιρό και τις ζεστές θάλασσες της Κύπρου.

Dr M. Satish Kumar, Queen’s University Belfast∆ιευθυντής, Queen΄s University Belfast-India Initiative, Αναπληρωτής Καθηγητής, Σχολή Γεωγραφίας, Αρχαιολογίας, και ΠαλαιοοικολογίαςΣυντονιστής Erasmus IP, Πανεπιστήμιο Queen’s University Belfast

Εμπειρίες από φοιτητές και καθηγητές του Σχεδίου κατά το Β΄έτος της υλοποίησής του

Jurate Slepikaite Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια (ΜΑ) στις Περιβαλλοντικές ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Mykolas Romeris, Λιθουανία

Μετά από τρεις εβδομάδες παρακολούθησης διαφορετικών διαλέξεων, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η επικοινωνία μεταξύ μας έχει τεράστια σημασία. Η πιο σημαντική εμπειρία ήταν όταν ο καθηγητής μοιραζόταν την προσωπική του εμπειρία γύρω από ένα θέμα και μετά κατάφερνε να μας συμπαρασύρει όλους στη συζήτηση κι έτσι ένιωθες κι εσύ την ευθύνη για την εύρεση μιας λύσης στα ερωτήματα που συζητούσαμε. Ήταν και μια ευκαιρία να αποκτήσεις την πρακτική εξάσκηση που συχνά μας λείπει. Για μένα, από τις πολυτιμότερες στιγμές, που με γέμιζαν έμπνευση, ήταν οι κουβέντες μας με τους καθηγητές, τότε που μάθαινα για τις εμπειρίες τους, ανταλλάσσαμε ιδέες, και στοχαζόμουν το δικό μου μέλλον. Ελπίζω να κρατήσουμε επαφή με όσους γνώρισα όλον αυτό τον καιρό. Τώρα πλέον καταλαβαίνω ό τι η αειφόρος ανάπτυξη έχει ένα πολύ πιο ευρύ και βαθύ πεδίο. Ανυπομονώ να συμβάλλω στη δημιουργία καλύτερων κοινωνιών μέσα από τη δουλειά μου και την πρωτοβουλία για το μέλλον.

66

Declan Cole, Μεταπτυχιακός Φοιτητής (MA), Σχολή Γεωγραφίας, Αρχαιολογίας, και Παλαιοοικολογίας, Πανεπιστήμιο Queen’s University Belfast

Στο διάστημα που πέρασα στον Αγρό απέκτησα σπουδαίους φίλους και ήταν ιδιαίτερα θετικό ότι γνώριζες νέες ιδέες και κουλτούρες σε ένα περιβάλλον εκπαιδευτικό. Το Erasmus Intensive Program βελτίωσε αφάνταστα την κριτική σκέψη μου, κάτι που ελπίζω να αξιοποιήσω όταν επιστρέψω στο Queen’s University Belfast για το τελευταίο έτος των σπουδών μου. Είναι σημαντικό να λαμβάνεις υπόψη και τις δύο πλευρές ενός επιχειρήματος, ιδίως όταν προσπαθείς να πείσεις τον αναγνώστη να δει τα πράγματα από συγκεκριμένη οπτική. Οι άνθρωποι που συνάντησα ήταν αποφασιστικής σημασίας για το πρόγραμμα. ∆εν υπάρχει σπουδαιότερο από το ανθρώπινο κεφάλαιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτό το πρόγραμμα έκαναν επιτυχία άνθρωποι με διαφορετικές απόψεις για την πολιτική, την κοινωνία και την οικονομία, καθώς και με την προσωπικότητά τους. Αναμφίβολα, η επίδραση του Erasmus Intensive Program σε μένα, ως άνθρωπο, αλλά και στους επαγγελματικούς στόχους μου, θα είναι τεράστια. Σκοπεύω ως άτομο να έχω σφαιρική άποψη των πραγμάτων και πολλές δεξιότητες, ώστε να καταφέρω εύκολα να απορροφηθώ επαγγελματικά στο μέλλον. Η αειφόρος ανάπτυξη είναι ένα θέμα που με αγγίζει βαθιά και ευελπιστώ να δω την Ευρώπη ως μέρος όπου τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας να μπορούν να προοδεύσουν ακόμη και κάτω από τόσο σκληρές οικονομικές συνθήκες.

Dr Egle Bileviciute, Καθηγήτρια, Νομική Σχολή, Πανεπιστήμο Mykolas Romeris, Λιθουανία, Συντονίστρια, Πανεπιστήμο Mykolas Romeris, Λιθουανία

Το Εντατικό Πρόγραμμα Erasmus IP πρόσφερε σε όσους φοιτητές και καθηγητές συμμετείχαν μια μοναδική ευκαιρία: να μοιραστούν τη γνώση διαφορετικών επιστημών και αντικειμένων μαζί με τις εμπειρίες διαφορετικών επιστημόνων και πανεπιστημιακών. Η ανθρωπιστική προσέγγιση στην αειφόρο ανάπτυξη που παρουσιάστηκε στα Εντατικά Προγράμματα Erasmus του 2011 και 2012 έχει πολύ σημαντικό ρόλο στο να δουν οι φοιτητές τον εαυτό τους ως ενεργό πολίτη στην κοινωνία. Πολλοί αντιλαμβάνονται τη σημασία της αειφόρου ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά παρόλα αυτά δεν ξέρουν πάντα πώς να συμβάλλουν ενεργά και έτσι αποκαρδιώνονται ή αισθάνονται αποκλεισμένοι από τη δημόσια σφαίρα. Κατά τη διάρκεια των δύο Εντατικών Προγραμμάτων Erasmus φοιτητές και καθηγητές εφάρμοσαν διάφορες μεθόδους, όπως διαλέξεις, συζητήσεις, εκπαιδευτικές ταινίες, εργαστηριακά μαθήματα, ανάλυση διαλέξεων, εκπαιδευτικές εκδρομές, και είχαν έντονη δραστηριότητα. Οι οπτικές όσων συμμετείχαν και η κατανόηση της αειφόρου ανάπτυξης και της σημασίας της διευρύνθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Η επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη πολυπολιτισμικών ομάδων από πολλαπλούς επιστημονικούς κλάδους άλλαξε τη ζωή και τα μελλοντικά σχέδιά όσων συμμετείχαν, δίνοντάς τους τις δεξιότητες και τη γνώση που είναι απαραίτητη για να συμμετέχουν ενεργά στη δημόσια σφαίρα.

Dr Paulo Pereira, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Περιβαλλοντικής Πολιτικής και ∆ιοίκησης, Πανεπιστήμιο Mykolas Romeris, Λιθουανία

Η αειφόρος ανάπτυξη είναι ζήτημα που αγγίζει όλες τις πτυχές της ζωής μας. Είναι μεν δύσκολο, αλλά σημαντικό να παρουσιαστεί στις γενιές του μέλλοντος αυτή η προσέγγιση από πολλαπλούς επιστημονικούς κλάδους. Από παιδαγωγικής άποψης, πρέπει να κάνουμε κατανοητή την πληροφόρηση γύρω από την αειφόρο ανάπτυξη στους φοιτητές διαφορετικών επιστημονικών κλάδων και πολιτισμών, για να μπορέσουν να διαμορφώσουν τη συμπεριφορά τους και τη στάση τους έτσι ώστε να στηρίζουν τις αρχές της. Πέρα από το να ορίσουμε απλά τι σημαίνει αειφόρος ανάπτυξη, είναι απαραίτητο να δείξουμε τη σημασία της και τους λόγους που επιβάλλουν την πρακτική εφαρμογή της.

Στην «Ευρώπη της διαφορετικότητας» ο στόχος μας είναι κοινός. Η επίτευξή του σε μια τάξη φοιτητών διαφορετικών ακαδημαϊκών επιπέδων, γνωστικών κλάδων και πολιτισμών είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ωστόσο, στο Εντατικό Πρόγραμμα Erasmus τα καταφέραμε. Αυτό αποτελεί ένα τεράστιο βήμα προς την ιδέα της αειφόρου ανάπτυξης, που θα θέλαμε να δούμε να υλοποιείται και να διαδίδεται σε άλλα πανεπιστήμια και προγράμματα. Πολύ σημαντικό ήταν να ενεργοποιήσουμε τους φοιτητές απέναντι σε προβλήματα και λύσεις, τόσο έξω στη ζωή, όσο και μέσα στην τάξη. Μέσα από τις δραστηριότητες αυτές, ανέπτυξαν θεωρητικές και πρακτικές απόψεις για την ανθρώπινη δραστηριότητα και διερωτήθηκαν κατά πόσο βελτιώνει ή βλάπτει το περιβάλλον. Επιπλέον, σημασία δόθηκε στο ενδεχόμενο «επιστρεφόμενο αποτέλεσμα» (“boomerang eff ect”) των πράξεών μας, θετικό ή αρνητικό. Η επίδρασή μας στο περιβάλλον επιστρέφει σε εμάς με άλλες μορφές, άρα είναι σημαντικό να λαμβάνουμε υπόψη στις συζητήσεις μας πώς δρούμε ως κοινωνία για να αποφεύγουμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην κοινωνία μας με στόχο να αποφεύγουμε τον αντίκτυπο στο περιβάλλον.

67

Leonardo Da VinciΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

68

Το Πρόγραμμα Leonardo da Vinci προωθεί τη συνεργασία μεταξύ ιδρυμάτων, φορέων, οργανισμών, ή επιχειρήσεων του Ευρωπαϊκού χώρου που παρέχουν επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, και αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας και της ελκυστικότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Ευρώπη. Στα πλαίσια του προγράμματος επιχορηγούνται σχέδια κινητικότητας και συνεργασίας καθώς και δραστηριότητες κατάρτισης που πραγματοποιούνται στις συμμετέχουσες χώρες.

∆ικαιούχοι του προγράμματος

● Ιδρύματα/οργανισμοί που παρέχουν επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ● ενώσεις/αντιπρόσωποι εμπλεκομένων στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ● ενώσεις καταρτιζομένων, γονέων και εκπαιδευτικών ● επιχειρήσεις/κοινωνικοί εταίροι/παράγονες της αγοράς εργασίας ● επιμελητήρια και άλλες επαγγελματικές οργανώσεις ● οργανισμοί που παρέχουν καθοδήγηση και συμβουλευτική για τη ∆ιά Βίου Μάθηση ● φορείς αρμόδιοι για τα συστήματα και τις πολιτικές επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης ● ερευνητικά κέντρα και οργανισμοί που ασχολούνται με ζητήματα ∆ιά Βίου Μάθησης ● ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ● εθελοντικοί οργανισμοί ● μη κυβερνητικές οργανώσεις

Αποκεντρωμένες ∆ράσεις

● Κινητικότητα ατόμων για επιμόρφωση/κατάρτιση - ατόμων στην αρχική επαγγελματική κατάρτιση (IVT) - ατόμων στην αγορά εργασίας (PLM) - επαγγελματιών εκπαιδευτών στην επαγγελματική εκπαίδευση/κατάρτιση (VETPRO)● Συμπράξεις μεταξύ Ιδρυμάτων/οργανισμών● Πολυμερή Σχέδια Μεταφοράς Καινοτομίας μεταξύ οργανισμών/ιδρυμάτων● Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις

Leonardo Da VinciΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

69

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ LEONARDO DA VINCI

Παραληφθείσες/εγκριθείσες προτάσεις και ποσά επιχορήγησης

για το Πρόγραμμα Leonardo da Vinci

∆ράση

2011 2012

Παραλήφθηκαν Εγκρίθηκαν Συνολικό ποσό επιχορήγησης Παραλήφθηκαν Εγκρίθηκαν Συνολικό ποσό

επιχορήγησης

Κινητικότητα 77 46 878,870.00 62 46 999,930.00

Μεταφορά Καινοτομίας 15 2 445,732.00 14 3 594,282.00

Συμπράξεις 37 9 144,000.00 48 11 168,000.00

Προπαρασκ/τικές Επισκέψεις 9 4 5,470.00 11 3 3,680.00

Συνολικά ποσά 1,474,072.00 1,765,892.00

Κατανομή κονδυλίων ανά τύπο σχεδίου Leonardo da Vinci - Κινητικότητα

2009 2010 2011 2012

Τύπος Σχεδίου

Αριθμός σχεδίων

Ποσό επιχορήγ.

Αριθμός σχεδίων

Ποσό επιχορήγ.

Αριθμός σχεδίων

Ποσό επιχορήγ.

Αριθμός σχεδίων

Ποσό επιχορήγ.

IVT 3 99,290 6 270,635.29 4 159,106.00 12 512,195.00

PLM 19 365,129 19 400,395.61 34 636,036.00 25 398,280.00

VETPRO 11 165,976 8 99,044.00 8 83,728.00 9 89,455.00

ΣΥΝΟΛΟ 33 630,395 33 770,074.90 46 878,870.00 46 999,930.00

Κατανομή σχεδίων Leonardo da Vinci - Κινητικότητα ανά τύπο οργανισμού

Τύπος Οργανισμού 2008 2009 2010 2011 2012

Τεχνικές Σχολές 7 4 6 2 11

Αθλητικά Σωματεία 2 - 1 4 1

Υπηρεσίες Υγείας 9 4 2 5 3

Πρωτογενής Τομέας - - - 8 3

Τουριστική και επισιτιστική Βιομηχανία - - - 8 3

Παραστατικές και εικαστικές Τέχνες - - - 3 -

Άλλες ∆ημόσιες Υπηρεσίες 1 1 3 1 3

Κατασκευαστικός Τομέας - - - 2 5

Ιδιωτικά Ιδρύματα / Οργανισμοί / Επιχειρήσεις 7 24 14 13 17

70

Κατανομή σχεδίων Leonardo da Vinci - Κινητικότητα ανά επαρχία

Επαρχία 2008 2009 2010 2011 2012

Λευκωσία 15 16 14 11 17

Λεμεσός 8 14 12 26 14

Λάρνακα - - - - 1

Πάφος 4 3 7 9 11

Αμμόχωστος 1 - - - 3

Αριθμός συνεργασιών με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες στα πλαίσια της ∆ράσης

Leonardo da Vinci - Κινητικότητα

Χώρα προορισμού 2008 2009 2010 2011 2012

Αυστρία - 1 - 2 -

Βέλγιο - - - - 2

Βουλγαρία 1 - 1 2 1

Γαλλία 1 - - 2 1

Γερμανία 4 5 4 7 4

Ελλάδα 15 12 10 12 13

Εσθονία 1 - - - -

Ηνωμένο Βασίλειο 3 5 8 4 4

Ιρλανδία 1 1 - - 1

Ισπανία 1 1 2 2 6

Ιταλία 2 3 7 13 6

Λετονία - - 1 - -

Λιθουανία 1 5 1 - -

Νορβηγία - - - - 1

Ολλανδία - 1 - 2 3

Πολωνία 1 - 1 1 1

Πορτογαλία - - - 3 1

Ρουμανία - 1 - 1 1

Σλοβενία - - 1 - -

Σουηδία - 2 - 1 6

Τσεχία - - 1 2 -

Φινλανδία 2 1 1 1 2

71

Leonardo Da Vinci ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ - Κινητικότητα

∆ικαιούχος Οργανισμός: Β΄ Τεχνική Σχολή Λευκωσίας

Τίτλος Σχεδίου: Hair On The MoveΟργανισμός Υποδοχής: Střední odborné učiliště obchodu a služeb, Olomouc, Τσεχίας∆ιάρκεια τοποθέτησης: 2 εβδομάδεςΑριθμός Συμμετεχόντων: 18 δικαιούχοι

Κατά τη διάρκεια του 2011 η Β΄ Τεχνική Σχολή Λευκωσίας υλοποίησε το πρόγραμμα “Hair On The Move“ σε συνεργασία με το σχολείο Střední odborné učiliště obchodu a služeb στο Olomοuc Τσεχίας. Το πρόγραμμα επιχορηγήθηκε από το Ίδρυμα ∆ιαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων ∆ιά Βίου Μάθησης και το πρόγραμμα Leonardo da Vinci – Mobility.

Η γοητευτική και όμορφη πόλη του Olomouc η οποία βρίσκεται δίπλα από τον ποταμό Μοράβα στην κεντρική Μοραβία με περίπου 100.000 κατοίκους, είναι η πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της ∆ημοκρατίας της Τσεχίας και σίγουρα μια από τις πιο όμορφες. Είναι το κέντρο με την μεγαλύτερη ιστορική ζώνη μετά την Πράγα. Το γραφικό κέντρο της πόλης, με μεγαλοπρεπής καθεδρικούς ναούς όπως τον ναό “St.Kopeceek”, επιβλητικά κτήρια, όπως την Θεολογική Σχολή, πολυάριθμα καταστήματα και εστιατόρια, όλα με ένα μοναδικό χαρακτήρα, προστίθενται στην ομορφιά της πόλης. Αυτά σε συνδυασμό με την φιλικότητα των ανθρώπων της.συνέβαλαν στην απόκτηση μιας υπέροχης εμπειρίας.

Κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της παραμονής μας στο Olomouc, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να εξοικειωθούν και να εφαρμόσουν νέες πρακτικές εργασίας στον τομέα της κομμωτικής που διδάχτηκαν από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου στην Τσεχία. Το πρόγραμμα περιλάμβανε καθημερινά πρακτική στο σαλόνι κομμωτικής του σχολείου, το οποίο επισκέπτονταν ακόμα και απλοί πολίτες ως πελάτες. Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με μια διαφορετική μορφή εργασίας σε μια διαφορετική κουλτούρα. Όσον αφορά τον πολιτισμικό τομέα, η καθημερινή τους τριβή με τους μαθητές της Τσεχίας, με διαφορετικές εμπειρίες και γνώσεις, τα διαφορετικά ήθη και έθιμα της χώρας και η διαφορετική γλώσσα, συνέβαλε στον να εμπλουτίσουν την προσωπικότητα τους αλλά και να ωριμάσουν.

Συνειδητοποίησαν έμπρακτα τη σημασία της διαπολιτισμικότητας. Αντάλλαξαν πληροφορίες, κατάλαβαν ότι τα σύνορα των λαών έχουν καταργηθεί και οι ευκαιρίες τους για εργοδότηση δεν περιορίζονται μόνο στα στενά σύνορα της πατρίδας τους. Επιπλέον το πρόγραμμα Leonardo da Vinci - Κινητικότητα έδωσε την ευκαιρία στους μαθητές να αναπτύξουν αυτονομία, να προσαρμόζονται καλύτερα σε ένα καινούργιο περιβάλλον, σε μια ξένη χώρα. Έτσι ενισχύθηκε η αυτοεκτίμησή και η υπευθυνότητα τους σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Σε γενικές γραμμές η ανταλλαγή γνώσεων και δεξιοτήτων είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών αλλά και την εκμάθηση καινούργιων πρακτικών εργασίας στον Κλάδο ΚομμωτικήςΗ συνεργασία των δύο εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ήταν άψογη και ωφέλησε αμοιβαία τα δύο σχολεία. Η προώθηση της κινητικότητας συμβάλλει σημαντικά στη σύγκλιση των εκπαιδευτικών συστημάτων επαγγελματικής κατάρτισης στην Ευρώπη και οδηγεί σε μια πιο ολοκληρωμένη και εκσυγχρονισμένη εκπαίδευση.

72

∆ικαιούχος Οργανισμός: Γ’ Τεχνική Σχολή Λεμεσού

Τίτλος Σχεδίου: Healthy Food in HospitalityΟργανισμοί Υποδοχής: Mänttä Regional Vocational Education Centre (MSKK) (Finland), Istituto Professionale di Stato per i Servizi Alberghieri della Ristorazione e Turistici “G. Varnelli” (Italy) και Berufl iches Schulzentrum für Wirtschast “ (Germany)∆ιάρκεια τοποθέτησης: 2 εβδομάδες στην Ιταλία και Φινλανδία και 3 εβδομάδες στη Γερμανία

Αριθμός Συμμετεχόντων: 16 δικαιούχοι και 4 συνοδοί Φιλανδία: 5 δικαιούχοι και 1 συνοδός Γερμανία: 7 δικαιούχοι και 2 συνοδοί Ιταλία: 4 δικαιούχοι και 1 συνοδός

Στα πλαίσια του προγράμματος Leonardo da Vinci – Κινητικότητα, οι συμμετέχοντες από την Γ΄ Τεχνική Σχολή Λεμεσού, οι οποίοι είναι μαθητές του κλάδου των ξενοδοχειακών, είχαν την ευκαιρία εκτός από την πολιτισμική και γλωσσική επιμόρφωση, να καταρτιστούν σε θέματα όπως η φυσική διατροφή, τα βιολογικά τρόφιμα, η διαμόρφωση ορθών μενού διατροφικά, το σερβίρισμα και την προώθηση των υγιεινών τροφών. Έτσι απέκτησαν επιπλέον επαγγελματικές δεξιότητες στον τομέα τους ώστε να είναι σε θέση να εντοπίζουν τις κατηγορίες στη διατροφή που διασφαλίζουν τόσο την υγεία όσο και την ισορροπημένη σχέση του ανθρώπου με την φύση.

Η άψογη συνεργασία της σχολής μας με τις επαγγελματικές σχολές MSKK της Mänttä στη Φινλανδία, το IPSSART “G. VARNELLI “ της Cingoli στην Ιταλία και την Berufl iches Schulzentrum für Wirtschast ” της ∆ρέσδης στη Γερμανία, βοήθησε ώστε οι μαθητές σε συνεργασίας με τους εκπαιδευτές τους να εξερευνήσουν νέες εκπαιδευτικές μεθόδους και πρακτικές αλλά και τις νέες τάσεις στις Ξενοδοχειακές και Επισιτιστικές επιχειρήσεις όσον αφορά τα υγιεινά τρόφιμα και τους τρόπους παρασκευής τους.

Ταυτόχρονα η πρακτική εξάσκηση, που πραγματοποίησαν οι μαθητές σε πραγματικές συνθήκες εργασίας (εστιατόρια και ξενοδοχεία), τους έφερε πιο κοντά στο σκανδιναβικό, ιταλικό και γερμανικό πολιτισμό αλλά και επαγγελματικό περιβάλλον.

Εκτός από το εκπαιδευτικό μέρος, το πρόγραμμα είχε και πολιτιστικό-ψυχαγωγικό χαρακτήρα αφού τόσο οι μαθητές, όσο και οι συνοδοί είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν και άλλες πόλεις και να γνωρίσουν από κοντά τόσο ιστορικά μνημεία και μουσεία όσο και τα ήθη και έθιμα των χωρών αυτών αλλά και να γευτούν τα τοπικά φαγητά και εδέσματα τους.

Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι οι μαθητές, ακόμα και μετά από την επιστροφή τους στην Κύπρο, διατηρούν ακόμη την επικοινωνία τους με τους μαθητές των χωρών που επισκέφθηκαν.

73

∆ικαιούχος Οργανισμός: Πανεπιστήμιο Frederick

Οργανισμοί Υποδοχής: Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής του ΙΚΑ (Ελλάδα), Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινήτειου Νοσοκομείου (Ελλάδα), PASF ID SL (Ισπανία), D’Art Design Resource Center (Φιλανδία), Lightweight Structures B.V (Ολλανδία).Τίτλος Σχεδίου: Vocational Training for Recent Graduates∆ιάρκεια Τοποθέτησης: 12 εβδομάδες (6 συμμετέχοντες), 8 εβδομάδες (2 συμμετέχοντες), 6 εβδομάδες (1 συμμετέχοντας)Αριθμός Συμμετεχόντων: 9

Το Πανεπιστήμιο Frederick, μέσω του προγράμματος Leonardo da Vinci - Κινητικότητα, προσφέρει στους απόφοιτούς του την ευκαιρία ν’ αποκτήσουν την πρώτη τους επαγγελματική εμπειρία στην αγορά εργασίας ευρωπαϊκών χωρών, εξασφαλίζοντάς τους ένα ανταγωνιστικό για την επαγγελματική τους εξέλιξη πλεονέκτημα.

Το συγκεκριμένο σχέδιο υλοποιήθηκε κατά τη χρονική περίοδο από Αύγουστο έως και ∆εκέμβριο του 2011 και αφορούσε την τοποθέτηση σε χώρους εργασίας 9 συμμετεχόντων:

Τέσσερις (4) απόφοιτοι του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας εργάστηκαν για περίοδο 12 εβδομάδων σε οργανισμούς στην Ελλάδα:

Η Χριστίνα Νικολάου και η Ιωάννα Αριστείδου εργάστηκαν στο Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής του ΙΚΑ. Η Μαρία Ιωάννου και η Μισέλ Κυριάκου εργάστηκαν στην Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινήτειου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου.“… Μέσα από την κατάρτιση αυτή έμαθα πάρα πολλά, ανέλαβα δύσκολες περιπτώσεις και αντιμετώπισα άτομα με ψυχιατρικά προβλήματα και με προβλήματα εθισμού σε διάφορες ουσίες.”“… Το πρόγραμμα Leonardo Da Vinci μου πρόσφερε όλα όσα χρειαζόμουν ώστε να μπορώ να αποκαλώ τον εαυτό μου ‘επαγγελματία κοινωνική λειτουργό’. Όλα όσα γνώριζα στη θεωρία, είχα την ευκαιρία να τα εφαρμόσω στην πράξη.”

Τέσσερις (4) απόφοιτοι του Τμήματος Γραφικών Τεχνών και ∆ιαφημιστικού Σχεδίου εργάστηκαν σε οργανισμούς στην Ισπανία και Φιλανδία:

Ο Γιώργος Χατζηλούκας και η Χρύσω Θεμιστοκλέους εργάστηκαν στην Ισπανία στο Γραφιστικό και ∆ιαφημιστικό Γραφείο PASFIDSL, για περίοδο 8 εβδομάδων ο καθένας, ο Σάββας Θωμά και ο Νίκος Νικολάου στο D’Art Design Resource Center, το κέντρο διασύνδεσης με τον επιχειρηματικόκόσμο του τμήματος Εφαρμοσμένων Τεχνών στο ΠανεπιστημίουJoensuu της Φινλανδίας, για περίοδο 12 εβδομάδων ο καθένας.“Η εμπειρία αυτή με βοήθησε σε επαγγελματικό, αλλά και προσωπικό επίπεδο. Έμαθα να συμπεριφέρομαι ως επαγγελματίας και να βρίσκω γρήγορες λύσεις για μοντέρνο, λειτουργικό και εύχρηστο σχεδιασμό. Ανέπτυξα δεξιότητες παρουσίασης της δουλειάς μου, κάτι που με βοήθησε αρκετά όταν έπρεπε να αρχίσω την επαγγελματική μου πορεία στην Κύπρο”.

Ένας (1) απόφοιτος του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών εργάστηκε σε εταιρεία μεταλλικών κατασκευών και μελετών μεγάληςκλίμακας στην Ολλανδία:

Ο Νικόλας Ιωάννου εργάστηκε για περίοδο μόλις έξι (6) εβδομάδων στην εταιρεία Light weight Structures B.V. στην Ολλανδία. Με την ολοκλήρωση του προγράμματοςLeonardodaVinci, του έγινε πρόταση από την εταιρεία και εργοδοτήθηκε άμεσα. Ο Νικόλας τώρα βρίσκεται στην Ολλανδία, συνεχίζει να εργάζεται στην ίδια εταιρεία, ενώ παράλληλα παρακολουθεί Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο του Delst .

“… Βλέποντας την πορεία μου μετά τη συμμετοχή μου στο πρόγραμμα (σήμερα δουλεύω και σπουδάζω στην Ολλανδία), μπορώ να πω με σιγουριά ότι το Leonardo da Vinci – Κινητικότητα, μου χάραξε ένα νέο επαγγελματικό και προσωπικό δρόμο.”

Αξίζει να σημειωθεί πως ένας εξίσου σημαντικός στόχος του συγκεκριμένου σχεδίου, ήταν και η προσωπική ανάπτυξη των συμμετεχόντων, η οποία επιτεύχθηκε μέσα από την εργασία και την καθημερινή τους τριβή με νέες κουλτούρες.

74

∆ικαιούχος Οργανισμός: ΜΙΤΟΣ κέντρο παραστατικών τεχνώνΤίτλος Σχεδίου: Ariadne’s Walk, a journey to the NorthsideΟργανισμός Υποδοχής: Stowarzyszenie Upowszechniania Inicjatyw Kulturalnych Sztuka Nowa, Πολωνία∆ιάρκεια Τοποθέτησης: 3 βδομάδεςΑριθμός Συμμετεχόντων: 6

Το ΜΙΤΟΣ, κέντρο παραστατικών τεχνών πραγματοποίησε το σχέδιο “Ariadni’sWalk, a journey to the Northside”, από τις 23 Απριλίου μέχρι τις 14 Μαϊου 2012 στην Πολωνία. Η συνάντηση αφορούσε στην κατάρτιση επαγγελματιών του Θεάτρου, του Χορού και των Εικαστικών σε σύγχρονεςπρακτικές του Σωματικού Θεάτρου με θέμα το μύθο της Αριάδνης.

Ο συνεργαζόμενος εταίρος οργανισμός Stowarzyszenie Upowszechniania Inicjatyw Kulturalnych Sztuka Nowa, μαζί με την στήριξη του Ινστιτούτου Γκροτόφσκυ, έδωσαν μια εξαιρετική ευκαιρία στους συμμετέχοντες να έρθουν σε επαφή με την πλούσια πολωνική θεατρική παράδοση, γλώσσα και κουλτούρα.

Τις πρώτες βδομάδες φιλοξενήθηκαν στο Βρότσλαβ, στον ιστορικό χώρο της Brzezinka, όπου εκπαιδευτές και δικαιούχοι έμεναν όλοι μαζί. Εκεί δούλεψαν εντατικά με το σώμα και τη φωνή, με τη ζωντανή παρουσία του Performer, την ανάπτυξη της επικοινωνίας, τη σύνθεση δράσεων, την ανάλυση, την ανταλλαγή, τη θεωρητική αναζήτηση του μύθου της Αριάδνης, την προβολή οπτικοακουστικού υλικού. Τα αποτελέσματα της εμπειρίας αυτής παρουσιάστηκαν σε καλεσμένους ακαδημαϊκούς, καλλιτέχνες και μέλη του Ινστιτούτου Γκροτόφσκι. Το σχέδιο ολοκληρώθηκε στη Βαρσοβία, στο Warsaw Cultural Center με μια δεύτερη ανοικτή παρουσίαση των αποτελεσμάτων στο κοινό.

Κατά τη διάρκεια του προγράμματος οι συμμετέχοντες είχαν επίσης την ευκαιρία να αναπτύξουν την αγγλική θεατρική ορολογία αλλά και να γνωρίσουν βασικό λεξιλόγιο στην Πολωνική γλώσσα. Παράλληλα παρακολούθησαν παραστάσεις και επισκέφθηκαν εκθέσεις, μουσεία κλπ.

Με την ολοκλήρωση του σχεδίου, πραγματοποιήθηκε η δημιουργία ντοκιμαντέρ το οποίο παρουσιάστηκε το Νοέμβριο 2012, στο Θέατρο Μελίνα Μερκούρη, μαζί με τις εμπειρίες των συμμετεχόντων. Το ∆εκέμβριο του 2012, οι συντελεστές από το ∆ικαιούχο οργανισμό και τον οργανισμό Υποδοχής ξανασυναντήθηκαν, στα πλαίσια της Κυπριακής Προεδρίας της Ε.Ε, οπότε και ολοκληρώθηκε η δουλειά πάνω στο μύθο της Αριάδνης με θεατρική παράσταση, εικαστική έκθεση και έκδοση βιβλίου.

75

∆ικαιούχος οργανισμός: Πυροσβεστική Υπηρεσία Κύπρου

Τίτλος σχεδίου:«Σύστημα διαχείρισης δασικών πυρκαγιών και ειδικών διασώσεων»Οργανισμός υποδοχής: Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας∆ιάρκεια τοποθέτησης: 2 εβδομάδεςΑριθμός συμμετεχόντων: 20 δικαιούχοι

Το εν λόγω σχέδιο υλοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Leonardo da Vinci – Κινητικότητα. Η τοποθέτηση των συμμετεχόντων στη σχολή επιμόρφωσης του Ελληνικού Πυροσβεστικού Σώματος έγινε σε δύο ροές. Κάθε ροή αποτελείτο από 10 βαθμούχους πυροσβέστες και είχε διάρκεια δύο εβδομάδες. Η πρώτη ροή πυροσβεστών, παρακολούθησε το πρόγραμμα από τις 6 Νοεμβρίου μέχρι τις 19 Νοεμβρίου του 2011και η δεύτερη ροή από τις 29 Ιανουαρίου μέχρι τις 11 Φεβρουαρίου του 2012.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία Κύπρου με το Ελληνικό Πυροσβεστικό Σώμα συνεργάζονται και αλληλοϋποστηρίζονται τόσο σε θέματα εκπαίδευσης (θεωρητικό μέρος και πρακτικό) όσο και έμπρακτα σε περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών

Το πρόγραμμα εκπαίδευσης έγινε μετά από συνεννόηση των δύο συμβαλλόμενων Πυροσβεστικών Σωμάτων και ήταν με τέτοιο τρόπο διαμορφωμένο ώστε να ικανοποιεί τις ανάγκες της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου αλλά και τις εκπαιδευτικές δυνατότητες του Ελληνικού Πυροσβεστικού Σώματος.

Με το τέλος του προγράμματος, όλοι οι συμμετέχοντες δήλωσαν την ικανοποίηση τους εφόσον εμπλούτισαν τις γνώσεις και τις ικανότητες τους στα πεδία των ειδικών διασώσεων, σε περιπτώσεις σεισμών και κατολισθήσεων, σε διασώσεις σε ορεινούς όγκους και σπήλαια, σε τακτικές επέμβασης και διάσωσης από ορμητικά νερά και χιονοσκεπείς περιοχές. Επίσης, η εκπαίδευση και η επιμόρφωση στο σύστημα διαχείρισης δασικών πυρκαγιών βοήθησε πολύ στον εμπλουτισμό των γνώσεων και την γνωριμία τους με νέους τρόπους όσον αφορά την τακτική αεροπυρόσβεσης, τις τακτικές επέμβασης πεζοπόρων τμημάτων και γενικά την στρατηγική κατάσβεσης δασικών πυρκαγιών.

Πέραν των πιο πάνω, οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν τις ικανότητες τους στο να θέτουν στόχους στις τακτικές που θα επιλέξουν να ακολουθήσουν, να συντονίζουν και να συνεργάζονται με άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες όπως η Αστυνομία, η Πολιτική Άμυνα, η Υπηρεσία Ασθενοφόρων, τα πτητικά μέσα, οι τοπικές Αρχές και σε περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών, να εκτιμούν σωστά τις ικανότητες των ιδίων αλλά και των υφισταμένων τους, να προγραμματίζουν και να υλοποιούν ενέργειες και τακτικές ανάλογα με το είδος του επεισοδίου, να εκτιμούν το βαθμό επικινδυνότητας σε σχέση με την ασφάλεια του προσωπικού, των πολιτών και της περιουσίας και να κάνουν σωστή διαχείριση κρίσεων και φαινομένων έντονου στρες.

Η τοποθέτηση συνέβαλε σημαντικά στην περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων συνεργασίας των δύο πυροσβεστικών σωμάτων αφού οι τακτικές και οι μέθοδοι αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών και διασώσεων θα είναι ως επί το πλείστον κοινές ενώ η διαχείριση των επεισοδίων θα γίνεται με κοινό κώδικα. Επίσης, η εκπαίδευση αυτή βοήθησε στη περαιτέρω εμβάθυνση και προώθηση του Συμφώνου Συνεργασίας των δύο Πυροσβεστικών Σωμάτων που υπογράφτηκε από τους δύο Αρχηγούς τόσο σε θέματα Πυρόσβεσης όσο και ∆ιάσωσης.

76

∆ικαιούχος οργανισμός: Τμήμα ∆ασών

Τίτλος Σχεδίου: “Training in Management of Forest Resources and Forest Pedagogy”Οργανισμοί υποδοχής: Harz Mountains Nationalpark (Γερμανία), Forestry Education Center of Lower Saxony in Münchehof (Γερμανία), Grampus Heritage & Training Limited (ΗνωμένοΒασίλειο.), Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Ελλάδα).∆ιάρκεια τοποθετήσεων: από 2 μέχρι και 4 εβδομάδεςΣυνολικός αριθμός συμμετεχόντων: 10 δικαιούχοι

Μέσω του σχεδίου που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος LeonardodaVinci - Κινητικότητα, το Τμήμα ∆ασών είχε την ευκαιρία να τοποθετήσει δέκα (10) συνολικά Λειτουργούς για σκοπούς εκπαίδευσης και κατάρτισης, σε τέσσερεις διαφορετικούς οργανισμούς, δύο εκ των οποίων εδρεύουν στην Γερμανία, ένας στο Ηνωμένο Βασίλειο και ένας στην Ελλάδα.

Οι Λειτουργοί εκπαιδεύτηκαν σε θέματα τα οποία αφορούσαν το Φυσικό Περιβάλλονκαι την ∆ασοπονία και πιο συγκεκριμένα τη ∆ασική ∆ιαχείριση, τη ∆ασική Αναψυχή, τη ∆ιαχείριση Εθνικών ∆ασικών Πάρκων, την ∆ασική Προστασία, την ∆ασική Εκπαίδευση και τη ∆ασική Παιδαγωγική. Επίσης ασχολήθηκαν με θέματα τα οποία αφορούν την Ασφάλεια και Υγεία στο χώρο εργασίας καθώς και τη ∆ιαχείριση Τράπεζας Σπόρων.

Η επιστήμη της ∆ασοπονίας αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για την σωστή διαχείριση και αειφόρα απόδοση των δασών. Το σχέδιο που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Leonardo daVinci - Κινητικότητα αποτέλεσε μία μοναδική ευκαιρία για συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων οργανισμών και προώθησε την αμφίδρομη μεταφορά πληροφοριών και γνώσης. Συνέβαλε στη δημιουργίαδικτύου συνεργασιών μεταξύ επιστημόνων, το οποίο εμπλουτίζεται συνεχώς με τις εμπειρίες και πρακτικές που εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι χτίζεται μια δεξαμενή ιδεών από την οποία ο κάθε επιστήμονας αντλεί τις απαραίτητες πληροφορίες για βελτίωση των ικανοτήτων του όπου και οποτεδήποτε χρειαστεί.

Παράλληλα, δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωρίσουν την κουλτούρα άλλων Ευρωπαϊκών χωρών και να δημιουργήσουν ισχυρότερουςεπαγγελματικούς και διαπροσωπικούς δεσμούς με τους συναδέλφους τους στις χώρες αυτές.

Το Τμήμα ∆ασών βρίσκεται σε συνεχή επαφή με όλα τα εμπλεκόμενα Ιδρύματα και Οργανισμούς για την συνεχή αναβάθμιση του αλλά και την παρακολούθηση των εξελίξεων που αφορούν την ∆ασοπονία και γενικότερα το Φυσικό Περιβάλλον.

Σαν τμήμα έχουμε επενδύσει στο πρόγραμμα Leonardo da Vinci - Κινητικότητα εφόσον μέχρι σήμερα με την βοήθεια του έχει εισρεύσει στις μονάδες μας σημαντικό πληροφοριακό υλικό. Αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την βελτιωμένη και ορθότερη λειτουργία σε όλους τους τομείς του τμήματος μας.

77

∆ικαιούχος οργανισμός: Up-to-Date Training Ltd Τίτλος Σχεδίου: “Sustainable Solid Waste Management – Recycling of Waste Materials”Οργανισμός Υποδοχής: PASSAVANT ROEDIGERΧώρα Προορισμού: Γερμανία∆ιάρκεια Τοποθέτησης: 1 εβδομάδαΑριθμός Συμμετεχόντων: 8 δικαιούχοι Στα πλαίσια του Προγράμματος Leonardo da Vinci - Κινητικότητα μηχανικοί και υγειονομικοί λειτουργοί των δήμων και Συμβουλίων Αποχετεύσεων της Κύπρου, μετέβηκαν στην πόλη Munster της Γερμανίας. Στόχος του σχεδίου ήταν η εκπαίδευση και κατάρτιση των στελεχών της αυτοδιοίκησης, στην οργάνωση, υλοποίηση, διαχείριση και λειτουργία των συστημάτων διαχείρισης των απορριμμάτων, ώστε να μπορέσουν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη των φορέων διαχείρισης τους στην Κύπρο.

Πριν από την κινητικότητα οι συμμετέχοντες συμμετείχαν σε διήμερο σεμινάριο με θέμα σχετικό με το περιεχόμενο του σχεδίου («Βιώσιμες βιομηχανικές περιοχές και άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις»). Επιπλέον οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν για το αναλυτικό πρόγραμμα της τοποθέτησης τους στη χώρα υποδοχής.

Η Κινητικότητα υλοποιήθηκε επιτυχώς. Όλα κύλησαν ομαλά, χωρίς κανένα πρόβλημα. Ακολουθήθηκε το αναλυτικό πρόγραμμα όπως αυτό ορίστηκε πριν από την πραγματοποίηση του ταξιδιού.

Το πρόγραμμα περιλάμβανε επισκέψεις σε μονάδες υψηλής τεχνολογίας που ασχολούνται με το διαχωρισμό, την επεξεργασία και γενικά τη διαχείριση των απορριμμάτων. Οι συμμετέχοντες ήρθαν σε επαφή με διαδικασίες όπως τη διαλογή και επεξεργασία του 85% των απορριμμάτων, κατά την οποία τα «χρήσιμα υλικά» ανακτώνται, τα σημεία καύσης των αποριμμάτων μειώνονται και συνεπώς το κόστος επεξεργασίας μειώνεται. Επιπλέον ήρθαν σε επαφή με την εκμετάλλευση των βιοαποικοδομήσιμων υλικών, την παραγωγή βιοαερίου - από τη λάσπη των λυμάτων - που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας αλλά και με την παραγωγή ενέργειας από την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε παλιές χωματερές.

Αυτό που μας εντυπωσίασε είναι η ευαισθητοποίηση των κατοίκων σε περιβαλλοντικά θέματα καθώς και η πειθαρχία που επιδεικνύουν. ∆ιαχωρίζουν τα σκουπίδια και τα στέλλουν σε μικροβιοτεχνίες για επεξεργασία.

Τα οφέλη της κινητικότητας ήταν πολλά και η εμπειρία αξέχαστη και επικοδομητική. Οι συμμετέχοντες ήρθαν σε επαφή με διαδικασίες οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό εφαρμόσιμες και στην Κύπρο. Επιπλέον ήταν σημαντική η συνεργασία με επαγγελματίες τόσο από το δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, η οποία πέραν του ότι ενίσχυσε το δίκτυο των συνεργασίων μας με φορείς σαφώς πιο ενημερωμένους στον τομέα, μας οδήγησε και στο συμπέρασμα ότι πρέπει πρώτα να αποκτήσουμε ο καθένας ατομικά «πράσινη συνείδηση». Μόνο τότε θα επιτευχθεί μια καθοριστική αλλαγή στον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα απορρίμματα. Τέλος μέσω του προγράμματος Leonardo da Vinci - Κινητικότητα αποκτήσαμε εκτός από επαγγελματικές και φιλικές σχέσεις με τους εταίρους μας στη Γερμανία.

Οι συμμετέχοντες μετέφεραν κατά την επιστροφή τους, τις τεχνικές γνώσεις που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της κινητικότητας, στους συναδέλφους τους, συμβάλλοντας έτσι στη ‘μετάγγιση’ του παραδείγματος της πόλης Munster, με σκοπό την εφαρμογή του και στην Κύπρο.

78

Leonardo Da Vinci ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ - Συμπράξεις

∆ικαιούχος Οργανισμός: ΣΤΟΡΓΗ

Τίτλος Σχεδίου: “Task Realignment for healthcare workers” Χώρες Προέλευσης των Εταίρων: Βέλγιο, Ολλανδία, Τουρκία

Στόχοι της Σύμπραξης● Η περιγραφή των διαφορετικών ομάδων που εμπλέκονται στην φροντίδα του ασθενούς (άμεσες & έμμεσες) περιγραφή των καθηκόντων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων για τις διάφορες ομάδες. ● Η διατύπωση προτάσεων για την οργάνωση των καθηκόντων σε τμήματα εντατικής θεραπείας.● Η διατύπωση εισηγήσεων για την επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και οργανωτικές δράσεις που αφορούν την ανακατάταξη καθηκόντων στο Τομέα Νοσηλείας Ασθενών. ∆ραστηριότητες και αποτελέσματα

Σε αυτή την σύμπραξη υπήρξε ανταλλαγή γνώσεων σχετικά με την ανακατάταξη καθηκόντων, προκειμένου να βελτιωθεί η νοσοκομειακή οργάνωση εξαιτίας του γεγονότος ότι υπάρχει έλλειψη εργαζομένων στον τομέα Υγείας, ιδίως νοσηλευτών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Η Σύμπραξη των εταίρων ήταν ένας ιδανικός συνδυασμός από νοσοκομεία, ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης (δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση), κοινωνικούς εταίρους και οργανισμούς εξειδικευμένους στην περίθαλψη των ηλικιωμένων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Το δίκτυο των εταίρων έχει χρησιμοποιηθεί για τη διάδοση των αποτελεσμάτων του σχεδίου τα οποία αφορούν περιγραφή των αποτελεσμάτων και ανάπτυξη μιας κατευθυντήριας γραμμής εργασίας.

Πραγματοποιήθηκαν τέσσερεις συναντήσεις καθώς και τρεις κλινικές εκπαιδευτικές εκδρομές (Clinical Field Trips) στις χώρες των εταίρων. Επιπλέον αναπτύχθηκε σχετικό Επιστημονικό Άρθρο καθώς και CD-Rom παρουσιάσεων που αφορούσαν την Ανακατάταξη Καθηκόντων στον τομέα Υγείας.

Μέσα από τις συναντήσεις παρέχονταν η ευκαιρία στους εταίρους να παρουσιάσουν και να συζητήσουν για το έργο τους. Επιπρόσθετα δημιουργήθηκε ένα σημαντικό δίκτυο για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Κλινικών και Ακαδημαϊκών ερευνητών. Πέραν των παρουσιάσεων πραγματοποιήθηκε μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης σχετικά με το τελικό προϊόν της εταιρικής μας σχέσης.

Μία από τις τρεις εκδρομές πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2011 στην Κύπρο. Οι εταίροι επισκέφθηκαν ένα δημόσιο και ένα ιδιωτικό Νοσοκομείο. Σκοπός της Κλινικής εκδρομής ήταν η παροχή εκπαιδευτικής παρατήρησης για μη-πειραματική έρευνα και να παρέχει στους συνεργάτες μια εμπειρία έξω από τον δικό τους οργανισμό και από μια πολιτιστική άποψη ενός άλλου τομέα Υγείας. Ο στόχος αυτής της εκδρομής ήταν να παρατηρήσει τις υπηρεσίες υγείας στη φυσική τους κατάσταση και ενδεχομένως την συλλογή πληροφοριών.

Σε μια δεύτερη φάση, η παραγωγή της σύμπραξης θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για μια πιο εμπεριστατωμένη πρόταση Μεταφοράς Καινοτομίας.

79

∆ικαιούχος Οργανισμός: Πανεπιστήμιο Κύπρου

Τίτλος Σχεδίου: “Seize Life Through Gaming” (SEILING)Xώρες Προέλευσης των Εταίρων: Ελλάδα, Ιταλία, Ιρλανδία, Σλοβενία και Γερμανία

Ο κύριος στόχος του σχεδίου ήταν να παρέχει ένα εναλλακτικό τρόπο εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης με την χρήση διαδραστικού περιεχομένου προσαρμοσμένο σε εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης, στοχεύοντας κυρίως τις κατηγορίες ανθρώπων χωρίς επαρκή εξειδίκευση (less qualifi ed workers). Αναπτύχθηκε εκπαιδευτικό υλικό βασισμένο σε εξελιγμένα παιχνίδια προσομοίωσης με απώτερο στόχο να προωθηθεί η εκμάθηση δεξιοτήτων παίζοντας «παιχνίδια» και διασκεδάζοντας.∆όθηκε ιδιαίτερη σημασία στην ετοιμασία των σεναρίων των «παιχνιδιών» έτσι ώστε να είναι ελκυστικά και διασκεδαστικά στην χρήση τους αλλά και παράλληλα να προσαρμόζονται ανάλογα με τις ανάγκες και τις ικανότητες του χρήστη. Επιπρόσθετα τα «παιχνίδια» περιλαμβάνουν άμεση αξιολόγηση και καθοδήγηση του χρήστη (π.χ. τεστ αξιολόγησης), σχετικό βοηθητικό εκπαιδευτικό υλικό (π.χ. interview tips) καθώς και «ανταμοιβές» (π.χ. το βιογραφικό τους σε μορφή Europass). Συνολικά έχουν αναπτυχθεί 5 «παιχνίδια» που στόχο έχουν να υποβοηθήσουν τον χρήστη στην διαδικασία εξεύρεσης εργασίας και στην αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου του.

Τα «παιχνίδια» που αναπτύχθηκαν είναι:1. Επιλογή καριέρας όπου ο χρήστης μπορεί να ανακαλύψει τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντα του στη βάση της θεωρίας του Holland2. Ετοιμασία βιογραφικού όπου ο χρήστης μέσω ενός συμβούλου εκπαιδεύεται πώς να ετοιμάσει το βιογραφικό του βασισμένο στο Europass CV3. Εξεύρεση εργασίας όπου ο χρήστης εκπαιδεύεται πώς να διαβάζει “πίσω” από τις αγγελίες εξευρέσεως εργασίας4. Προετοιμασία για συνέντευξη όπου ο χρήστης μαθαίνει μέσω μίας εικονικής συνέντευξης πώς να αντιμετωπίζει τις συνεντεύξεις και ποιές είναι οι κατάλληλες απαντήσεις 5. ∆ιαχείριση χρόνου στην εργασία όπου ο χρήστης εκπαιδεύεται πώς να κατηγοριοποιεί τις εργασίες του ανά προτεραιότητα

Επιπρόσθετα από τα «παιχνίδια» το πρόγραμμα περιλάμβανε και την ανάπτυξη διαδικτυακής πλατφόρμας (www.thejob-game.eu) πουκαλύπτει όλες τις ανάγκες των χρηστών-στόχων όπως ενημέρωση για θέματα εργοδότησης και εκπαίδευσης, εργαλεία για επικοινωνία και συνεργασία των χρηστών (forumandchat), μεθόδους καλής πρακτικής, εργαλεία αξιολόγησης κ.α. Η πλατφόρμα και όλο το εκπαιδευτικό υλικό προσφέρεται σε 5 γλώσσες (Αγγλικά, Ελληνικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Σλοβένικα) και το περιεχόμενο έχει προσαρμοστεί αναλόγως με τηνχώρα στόχος (localization). Επιπρόσθετα, η πλατφόρμα προσφέρει την δυνατότητα εμπλουτισμού του εκπαιδευτικού υλικού από άλλους επαγγελματίες εκπαιδευτές.

Το πρόγραμμα εργασιών για την υλοποίηση του SEILING περιλάμβανε την καταγραφή και ανάλυση των απαιτήσεων των χρηστών, τον καθορισμό του τεχνολογικού υπόβαθρου και της αρχιτεκτονικής της πλατφόρμας, την ετοιμασία και επεξεργασία των σεναρίων, την υλοποίηση και δοκιμή της πλατφόρμας, την αξιολόγηση της πλατφόρμας από τους χρήστες σε πραγματικό περιβάλλον και τέλος τις εργασίες διαχείρισης του έργου. Παράλληλα ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου με διάφορες ενέργειες όπως ετοιμασία ιστοσελίδας και παρουσίας στο facebook, ετοιμασία ενημερωτικών φυλλαδίων ανά εξάμηνο, καμπάνιες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, παρουσιάσεις σε συνεργάτες και ενδιαφερόμενους φορείς, συμμετοχή σε συνέδρια και εκθέσεις κ.α.

Τα αποτελέσματα του έργου είναι πολύ ενθαρρυντικά. Οι χρήστες-αξιολογητές της πλατφόρμας πέρασαν κατά μέσο όρο πάνω από 4 ώρες συνεχόμενης εκπαίδευσης χωρίς εκπαιδευτή κάτι που δεν μπορούσαν να κάνουν με την παραδοσιακή μέθοδο εκπαίδευσης στην τάξη. Η μεγαλύτερη πλειοψηφία αυτών ξαναδοκίμασε τα παιχνίδια και εκτός του πλαισίου των δοκιμών. Το πιο ενθαρρυντικό όμως είναι το γεγονός ότι οι χρήστες ανάφεραν ότι ανέπτυξαν πλήρως τις δεξιότητες για τις οποίες εκπαιδεύτηκαν και αυτό αποδεικνύεται από τα σκορ στα τεστ αξιολόγησης. Επιπρόσθετα αποδείχτηκε ότι η φιλοσοφία εκμάθησης του SEILING μπορεί να καλύψει και ικανοποιήσει τις απαιτήσεις και άλλων ομάδων χρηστών όπως των ηλικιωμένων ακόμα και των μαθητών λυκείου.

Leonardo Da Vinci ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ - Σχέδια Μεταφοράς Καινοτομίας

h h h hhhh

80

Τα συμπεράσματα της ερευνητικής ομάδας από το πρόγραμμα είναι ότι για να πετύχει αυτή η προσέγγιση χρειάζονται καλά σχεδιασμένα και καινοτόμα σενάρια με επίκεντρο την εμπειρία του χρήστη όπως επίσης και μια δημιουργική ομάδα ανάπτυξης για την μετατροπή των σεναρίων σε παιχνίδια. Τέλος, η άμεση αξιολόγηση καθώς και η συνεχής καθοδήγηση του χρήστη είναι απαραίτητα στοιχεία στην διατήρηση του ενδιαφέροντος του χρήστη στην εκπαιδευτική διαδικασία.

81

GrundtvigΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

82

To Πρόγραμμα Grundtvig στοχεύει στην παροχή ευκαιριών στους ενήλικες για να βελτιώσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, για την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών προκλήσεων ενός συνεχιζόμενα γηράσκοντος πληθυσμού στην Ευρώπη. Μέσω του Προγράμματος Grundtvig η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχορηγεί δράσεις για την προώθηση της ευρωπαϊκής συνεργασίας, της ποιότητας, της καινοτομίας και της ευρωπαϊκής διάστασης σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης ενηλίκων.

∆ικαιούχοι του Προγράμματος

● Ιδρύματα / οργανισμοί / φορείς που δραστηριοποιούνται στην τυπική, μη τυπική ή άτυπη εκπαίδευση ενηλίκων ● ∆ιδακτικό και λοιπό προσωπικό αυτών των ιδρυμάτων και των οργανισμών● Φορείς εθελοντισμού● Τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα που συμμετέχουν / συμβάλλουν στην εκπαίδευση ενηλίκων● Ενήλικες εκπαιδευόμενοι

Αποκεντρωμένες δράσεις ● Εκπαιδευτικές Συμπράξεις ● Σχέδια Εθελοντισμού για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας● Εργαστήρια Grundtvig ● Ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση προσωπικού της εκπαίδευσης ενηλίκων ● Επισκέψεις και ανταλλαγές προσωπικού της εκπαίδευσης ενηλίκων● Τοποθέτηση (μελλοντικών) εκπαιδευτών ενηλίκων σε θέσεις βοηθού ● Προπαρασκευαστικές Επισκέψεις

Grundtvig ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

83

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ GRUNDTVIG

Παραληφθείσες/εγκριθείσες προτάσεις και ποσά επιχορήγησης για το Πρόγραμμα Grundtvig

∆ράση

2011 2012

Παραλήφθηκαν ΕγκρίθηκανΣυνολικό ποσό επιχορήγησης σε Ευρώ

Παραλήφθηκαν ΕγκρίθηκανΣυνολικό ποσό επιχορήγησης σε Ευρώ

Εκπαιδευτικές Συμπράξεις 59 18 292,000 73 23 364,000

Ενδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση 21 7 15,900 65 11 23,155

Επισκέψεις και Ανταλλαγές 4 3 3,490 5 2 3, 650

Εργαστήρια 13 2 40,080 10 1 21,740

Σχέδια Εθελοντισμού για Άτομα Μεγαλύτερης Ηλικίας

4 2 28,488 2 1 14,844

Προπαρασκ/τικές Επισκέψεις 7 5 5,510 7 6 8152

Συνολικά ποσά 385,468 435,541

Κυπριακή Συμμετοχή στις Εκπαιδευτικές Συμπράξεις Grundtvig

2007-09 2008-10 2009-11 2010-12 2011-13 2012-14

Εκπαιδευτικές Συμπράξεις 17 17 20 21 18 23

Επιχορήγηση σε Ευρώ 207,000 207,000 288,000 286,000 292,000 364,000

Grundtvig ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

84

Συμμετοχή των Κυπριακών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στις Εκπαιδευτικές Συμπράξεις Grundtvig κατά επαρχία

ΕπαρχίαΑριθμός Ιδρυμάτων 2008-10

Αριθμός Ιδρυμάτων 2009-11

Αριθμός Ιδρυμάτων

2010-12

Αριθμός Ιδρυμάτων 2011-13

Αριθμός Ιδρυμάτων 2012-14

Λευκωσία 10 12 12 10 15

Λεμεσός 6 6 7 5 4

Λάρνακα - - 1 1 4

Πάφος 1 2 1 2 0

Σύνολο 17 20 21 18 23

85

“Learning in Prison” (LEA.P.)

Κυπριακό ίδρυμα: Τμήμα Φυλακών Κύπρου – Υπουργείο ∆ικαιοσύνης και ∆ημοσίας Τάξεως Συντονιστής: Τάσος ΤραττονικόλαςΧώρες προέλευσης εταίρων: Κύπρος, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ισπανία, ΕλλάδαΙστότοπος: https://sites.google.com/site/leaplatform/homeΕπικοινωνία: o_tassos@hotmail.com∆ιάρκεια Σύμπραξης: 2010 - 2012

Η σύμπραξη είχε ως σκοπό να ανακαλύψει τις ευκαιρίες μάθησης που παρέχονται σήμερα στα σωφρονιστικά ιδρύματα και κατά πόσο υπάρχει ενδιαφέρον στην οικοδόμηση ζωής των κρατουμένων.

Το εγχείρημα αυτό επιτεύχθηκε μετά από την διερεύνηση των καλών πρακτικών σε θέματα τυπικής αλλά και άτυπης εκπαίδευσης οι οποίες έχουν εφαρμοστεί και έχουν καλά αποτελέσματα στην Ευρώπη.Η υλοποίηση του προγράμματος αποδείχθηκε χρήσιμη τόσο για την δημιουργία σχεδιασμού παρέμβασης όσο και για την ανταλλαγή πληροφοριών και πρακτικών μεταξύ των εταίρων.

Για την επίτευξη του κύριου στόχου διεξήχθηκαν ταυτόχρονα μια σειρά από σεμινάρια και επισκέψεις στα σωφρονιστικά ιδρύματα των χωρών που συμμετείχαν στη σύμπραξη. Κάθε εταίρος παρουσίασε σε κάθε εργαστήρι μία καλή πρακτική την οποία εφάρμοσε στα σωφρονιστικά ιδρύματα με σκοπό την επέκταση της γνώσης, τη μεθοδολογία, τους πόρους καθώς και τις επαγγελματικές δεξιότητες και τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν. Ο πληθυσμούς των σωφρονιστικών ιδρυμάτων αυξάνεται και θα πρέπει να υπάρχει ενεργός συμμετοχή από τους κρατούμενους οι οποίοι θα αναπτύξουν τις ικανότητες τους έτσι ώστε να είναι προετοιμασμένοι για την ομαλή επανένταξη τους στην κοινωνία.

Εκτός από την παροχή της πλατφόρμας ανταλλαγής πληροφοριών, τα εργαστήρια επέτρεψαν στους εταίρους να συγκρίνουν καλυτέρα μοντέλα μάθησης που εφαρμόζονται μέσα από το ιδιαίτερα δύσκολο περιβάλλον όπως είναι ο χώρος της φυλακής, με στόχο να δημιουργήσουν τις αντίστοιχες κατευθυντήριες γραμμές. Κάθε εταίρος είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τις εμπειρίες μάθησης που δημιούργησε σε μια ή περισσότερες διαφορετικές σφαίρες εκπαίδευσης προσαρμοσμένες σε διάφορες ομάδες κρατουμένων..

Grundtvig ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝΕκπαιδευτικές Συμπράξεις

86

“Innovative Perspectives in Learning Disabilities”

Κυπριακός Οργανισμός: Κέντρο Κλινικήs Γλωσσολογίας και Ψυχικής ΥγείαςΣυντονίστρια: Πωλίνα Λιασή, Λογοπαθολόγος – ΛογοθεραπεύτριαΧώρες προέλευσης εταίρων: Κύπρος, Ιταλία, Ρουμανία, Γερμανία, ΕλλάδαΙστόστοπος: http://www.learning-disabilities.odl.org/Επικοινωνία: pliasi@hotmail.com∆ιάρκεια Σύμπραξης: 2010 – 2012

Οι συμμετέχοντες εταίροι στη σύμπραξη Grundtvig ξεκίνησαν μέσα από διαφορετικό εκπαιδευτικό υπόβαθρο, αλλά με κοινή ομάδα στόχο τα άτομα με Μαθησιακές ∆υσκολίες (Μ∆). Ο κύριος στόχος του προγράμματος ήταν να βελτιωθεί η πληροφόρηση στον τομέα, μέσω της δημιουργίας ιστοσελίδας στο διαδίκτυο η οποία ήταν το βασικό εργαλείο που δημιουργήθηκε στα πλαίσια της σύμπραξης.

Οι γονείς επωφελήθηκαν σημαντικά από αυτό το εγχείρημα αφού μπορούσαν να πληροφορηθούν για βασικά θέματα σε μαθησιακές δυσκολίες μέσω του διαδικτύου και ακολούθως βοήθησαν μερικώς τα παιδιά τους. Επίσης, οι γονείς διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο με τις απόψεις τους συμπληρώνοντας σχετικό ερωτηματολόγιο το οποίο βρίσκεται στην ιστοσελίδα του προγράμματος μας.

Η πληροφορική μαζί με τη συνδρομή των γονέων δεν αντικατάστησε, αλλά βοήθησε στη θεραπεία και βελτίωση των ικανοτήτων των ατόμων με Μ∆. Η βασική ενημέρωση και κατάρτιση των γονέων σε επιμέρους θέματα Μ∆, συμβάλλει στη μείωση των επισκέψεων τους στους επαγγελματίες και μειώνει το κόστος της θεραπείας. Η ιστοσελίδα φιλοξένησε υλικό από διάφορες χώρες όπως, Ιταλία, Ρουμανία, Γερμανία, Ελλάδα και Κύπρο. Κεντρικοί άξονες της πληροφόρησης ήταν το εκπαιδευτικό υλικό, νομοθεσίες, οδηγίες για γονείς, χρήσιμες συνδέσεις και σχετικό ερωτηματολόγιο.

Σχόλια γονιών που χρησιμοποίησαν τα εργαλεία που παρήχθησαν από το πρόγραμμα:

«Χρήσιμες πληροφορίες και απλά διατυπωμένες για τον καθένα μας»

«Προσφέρω και εγώ τώρα στο παιδί μου την εκπαίδευση του»

87

“The vine cultivation in Cyprus, the evolution of historyand taste through the centuries”

∆ιοργανωτής: Ινστιτούτο Αγροτικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΙΑΠΑ)Συντονιστής: Γιάννος ΜαυρομμάτηςΕπικοινωνία: ymavrommatis@yahoo.grΙστότοπος: http://www.iapacyprus.eu/∆ιάρκεια Εργαστηρίου: 30 Οκτωβρίου – 5 Νοεμβρίου 2011

Το Ινστιτούτο Αγροτικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΙΑΠΑ) διοργάνωσε εργαστήριο από τις 30 Οκτωβρίου μέχρι τις 5 Νοεμβρίου 2011. Συμμετείχαν 13 συμμετέχοντες από 5 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Λετονία, Βουλγαρία, Πολωνία, Ουγγαρία και Ελλάδα) οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν βασικές γνώσεις γύρω από το κρασί και τη διασύνδεση του με την κυπριακή γη και την ιστορία του τόπου. Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε στην περιοχή κρασοχωριών Λεμεσού και Πιτσιλιάς ενώ το πρακτικό μέρος του εργαστηρίου πραγματοποιήθηκε σε Οινοποιείο στο χωριό Πελένδρι.

Οι συμμετέχοντες, με τη λήξη του εργαστηρίου, ήταν σε θέση να γνωρίζουν τη διαδικασία παραγωγής κρασιού από τον αμπελώνα στο ποτήρι και παράλληλα ανέπτυξαν βασικές δεξιότητες γευσιγνωσίας. Οι συμμετέχοντες είναι πλέον σε θέση να αναγνωρίζουν τα φυσικά γνωρίσματα των διαφόρων ποικιλιών, να περιγράφουν το κρασί με τους τεχνικούς όρους της επιστήμης της οινολογίας και να αξιολογούν την ποιότητα του. Απέκτησαν παράλληλα μία εικόνα για τη διασύνδεση της παραγωγής κρασιού με την πολιτιστική παράδοση της Κύπρου, τα ήθη και έθιμα του λαού που συνδέονται με την παράδοση αυτή καθώς επίσης και τη διασύνδεση του οίνου με τη γαστρονομία.

Για την επίτευξη του γενικού σκοπού και των επί μέρους στόχων του εργαστηρίου είχε δομηθεί ένα πρόγραμμα προοδευτικής μάθησης η οποία συνδύαζε θεωρητικό υπόβαθρο και πρακτική άσκηση και διαχωριζόταν στις εξής τέσσερις βασικές κατηγορίες: τη θεωρητική παρουσίαση της καλλιέργειας των αμπελιών στην Κύπρο, την πρακτική άσκηση στον αμπελώνα, τη θεωρητική παρουσίαση της παρασκευής οίνου και γευσιγνωσίας και την πρακτική άσκηση σε οινοποιία που διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές.

89

«Σύγχρονες Αντιλήψεις της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας»

∆ιοργανωτής: Κέντρο Επιστημονικού ∆ιαλόγου και ΈρευναςΣυντονιστής: Μιχάλης Κοντός ∆ιάρκεια Εργαστηρίου: 23 – 29 Απριλίου 2012

Βασικός στόχος του εργαστηρίου ήταν η μελέτη της πρόσληψης της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας στη σύγχρονη Ευρώπη, με επίκεντρο την Ιταλία, την Ελλάδα και την Κύπρο.

Συντονιστής του έργου ήταν ο Μιχάλης Κοντός, διευθυντής του ΚΕ∆Ε, επιστημονική σύμβουλος η ∆ρ. Ιωάννα Χατζηκωστή και ειδικός επιστήμονας και σύμβουλος επί εκπαιδευτικών θεμάτων ο ∆ρ. Αντώνης Μακρινός.

Θεματικά, το εργαστήριο εστίασε στην ανάγνωση και ερμηνεία των σημείων πρόσληψης στην πολιτική, την τέχνη και τη διαφήμιση. Σε σχέση με τους εκπαιδευόμενους και τις δεξιότητές τους, στόχος του εργαστηρίου ήταν η καλλιέργεια της δυνατότητας αναγνώρισης και ερμηνείας των σημάτων πρόσληψης της αρχαιότητας στη σημερινή εποχή. Σε αυτό το πλαίσιο ζητήθηκε από τους εκπαιδευόμενους να συμμετάσχουν σε μια διαδραστική διαδικασία που περιελάμβανε εκπαιδευτικές δραστηριότητες κατάλληλα σχεδιασμένες. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν διαλέξεις και παρουσιάσεις από ειδικούς, επισκέψεις σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, επιτόπιες παρατηρήσεις και καταγραφές, συμπλήρωση ερωτηματολογίων και ασκήσεις αξιολόγησης. Επιπλέον, οι εκπαιδευόμενοι παρουσίασαν επιτυχώς περιπτώσεις πρόσληψης από τις χώρες καταγωγής τους, στα πλαίσια της προετοιμασίας που τους ζητήθηκε να κάνουν πριν την έναρξη του εργαστηρίου. Όλοι οι εκπαιδευόμενοι ανταποκρίθηκαν θετικά και με ενθουσιασμό, ενώ η αλληλεπίδραση μεταξύ διαφόρων ευρωπαϊκών εθνικοτήτων ανέδειξε την κοινή πολιτιστική μας κληρονομιά αλλά και τις κοινές τάσεις πρόσληψης και ερμηνείας των σημάτων της ευρωπαϊκής αρχαιότητας.

Στο Εργαστήριο συμμετείχαν δεκαπέντε εκπαιδευόμενοι από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, τη Ρουμανία, τη Τσεχία και τη Λετονία. Επιπλέον, ως εκπαιδευτές συμμετείχαν ακαδημαϊκοί από την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Grundtvig ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝΕνδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση Εκπαιδευτών Ενηλίκων

90

Τίτλος σεμιναρίου: “Autobiographical Methodologies in Adult Education”

Ελένη ∆αμιανίδου, Καθηγήτρια Ελληνικής ΦιλολογίαςΕσπερινό Γυμνάσιο και Λύκειο Λεμεσού

Στα πλαίσια των προγραμμάτων για ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση, παρακολούθησα το σεμινάριο με θέμα «Αυτοβιογραφικές μέθοδοι στην εκπαίδευση» που οργανώθηκε από το CIAPE και διεξήχθη στη Ρώμη από τις 9 ως τις 13 Απριλίου 2012. Το σεμινάριο στηριζόταν κυρίως στη θεωρία ότι οι μέθοδοι αυτές οδηγούν στη δημιουργία προσωπικής σχέσης του εκπαιδευόμενου με το εκάστοτε πεδίο σπουδών. Επιπρόσθετα, η συλλογή ιστοριών ζωής είναι ένας τρόπος να μάθει κανείς για τα μεγάλα γεγονότα τα οποία σημάδεψαν την ιστορία της Ευρώπης κατά τον προηγούμενο αιώνα.

Το σεμινάριο περιλάμβανε πληθώρα εκπαιδευτικών μεθόδων, όπως σύντομες διαλέξεις, πρακτικά εργαστήρια, ομαδική εργασία, εργασία σε ζευγάρια, παρουσιάσεις, συζητήσεις, επισκέψεις πολιτιστικού περιεχομένου και εκπαιδευτικές δραστηριότητες εκτός των αιθουσών διδασκαλίας. Ως μέρος των ασκήσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου έγραψα και μοιράστηκα με τους άλλους συμμετέχοντες την αυτοβιογραφία μου.

Το σεμινάριο ήταν άρτια οργανωμένο και το περιεχόμενο του επιστημονικό. Θεωρώ ότι συνέβαλε στην επαγγελματική μου ανάπτυξη, με βοήθησε να διευρύνω τον επαγγελματικό μου κύκλο μέσα από τη δημιουργία σχέσεων συνεργασίας με συναδέλφους από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και μου έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσω άλλες κουλτούρες και άλλες συνήθειες και έτσι να αναπτύξω διαπολιτισμική συνείδηση. Ως εκ τούτου, συστήνω ανεπιφύλακτα την παρακολούθηση τέτοιων προγραμμάτων, αφού μόνο θετικά οφέλη αποκομίζονται από τη συμμετοχή, τόσο σε προσωπικό όσο και επαγγελματικό επίπεδο.

91

Study visitsΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Η δράση Επισκέψεις Μελέτης έχει ως στόχο τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και εμπειριών μεταξύ Ευρωπαίων αρμοδίων λήψης αποφάσεων και ειδικών στον τομέα της Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης. Οι Επισκέψεις Μελέτης δίνουν τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να ενημερωθούν σχετικά με τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές δομές και μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.

Κάθε χώρα μπορεί να συμμετάσχει στο Πρόγραμμα με δύο τρόπους: Με τη συμμετοχή δικαιούχων σε Επισκέψεις Μελέτης που διοργανώνονται σε άλλες συμμετέχουσες χώρες και με τη διοργάνωση Επισκέψεων Μελέτης από φορείς που δραστηριοποιούνται στους τομείς της Εκπαίδευσης και της Επαγγελματικής Κατάρτισης. Οι Επισκέψεις Μελέτης διαρκούν συνήθως μια εβδομάδα.

Στο Πρόγραμμα μπορούν να συμμετάσχουν

● Υπεύθυνοι σε θέματα Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης● ∆ιευθυντές Τμημάτων, Πρώτοι Λειτουργοί και Επιθεωρητές Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης ● Προσωπικό Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και Στελέχη Ιδρυμάτων Επαγγελματικής Κατάρτισης● Σχολικοί Σύμβουλοι και Σύμβουλοι Επαγγελματικού Προσανατολισμού● ∆ιευθυντές Σχολείων και Ιδρυμάτων Επαγγελματικής Κατάρτισης● Στελέχη Επαγγελματικών και Τεχνικών Επιμελητηρίων ● Εκπρόσωποι Οργανωμένων Υπαλλήλων και Συντεχνιών κλπ.

Αιτήσεις και ποσά επιχορήγησης για το Πρόγραμμα

Επισκέψεις Μελέτης

Έτος Παρελήφθησαν Εγκρίθηκαν Συνολικό ποσό επιχορήγησης

2007 26 9 13,146

2008 22 13 19,278

2009 23 12 20,066

2010 17 13 21,230

2011 34 14 22,020

2012 24 14 19,071

92

Τίτλος Επίσκεψης Μελέτης: «A comprehensive NQF: Policy-makers, stakeholders and project-based implementation»

Θεόδωρος ΤζιοβάνιΛειτουργός Οργανισμού Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ)

Η συμμετοχή μου στην Επίσκεψη Μελέτης με τίτλο «A comprehensive NQF: Policy-makers, stakeholders and project-based implementation» που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι, Ρουμανία, μεταξύ 15 και 18 Οκτωβρίου 2012 υπήρξε μια ιδιαίτερα χρήσιμη και διαφωτιστική εμπειρία.

Κατά τη διάρκεια της Επίσκεψης μας έγινε παρουσίαση του Ρουμάνικου Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ), της αρμόδιας για τη λειτουργία του αρχής και του Ρουμάνικου συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης. Μεταξύ άλλων, ακολούθησαν επισκέψεις σε εκπαιδευτικά κέντρα, κέντρα αξιολόγησης, στο πανεπιστήμιο Politehnica University of Bucharest, σε εκκολαπτήριο επιχειρήσεων και το Τραπεζικό Ινστιτούτο Ρουμανίας.

Στόχος αυτών των επισκέψεων ήταν η παρουσίαση των διάφορων τρόπων αξιοποίησης του Ρουμάνικου Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) και της παρεχόμενης με αυτό υποστήριξης κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ιδιομορφίες και ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας. Σε αυτό το ευρύ φάσμα συμπεριλαμβάνονται η απλή εκπαίδευση και πιστοποίηση προσόντων μέχρι την επανεκπαίδευση και αποκατάσταση απόστρατων αξιωματικών των ενόπλων δυνάμεων και την αποκατάσταση ατόμων με ελαφριά νοητική στέρηση.

Παράλληλα με τις επισκέψεις και τις επαφές με τους διάφορους φορείς, μου δόθηκε η ευκαιρία να ανταλλάξω απόψεις με τους άλλους συμμετέχοντες για τις πρακτικές που ακολουθούνται στις δικές τους χώρες. Κοινή διαπίστωση των συμμετεχόντων ήταν πως σε εθνικό επίπεδο υπάρχει πολύ μεγάλη διαφοροποίηση στην ταχύτητα και τρόπο εφαρμογής των ΕΠΠ καθώς και η ανάγκη καλύτερης διασύνδεσης των διαφόρων εκπαιδευτικών συστημάτων, και ιδιαίτερα της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, με την αγορά εργασίας.

Η συμμετοχή μου στη συγκεκριμένη Επίσκεψη Μελέτης υπήρξε ιδιαίτερα επωφελής διότι απόκτησα χρήσιμη εμπειρία για τους πολλούς δημιουργικούς και παραγωγικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να αξιοποιηθεί ένα ολοκληρωμένο ΕΠΠ εκεί και όπου υπάρχει. Αυτή η εμπειρία αποκτά ιδιαίτερη σημασία αναλογιζόμενος την προγραμματιζόμενη εφαρμογή του Κυπριακού ΕΠΠ κατά το 2013.

93

European Language Label

Το πρόγραμμα European Language Label που διαχειρίζεται το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης, είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στα πλαίσια του Προγράμματος ∆ιά Βίου Μάθησης, η οποία προωθεί τον πολυγλωσσισμό και πολυπολιτισμό ανάμεσα στους πολίτες της Ευρώπης. Στα πλαίσια του προγράμματoς αυτού διοργανώνεται από το Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, διαγωνισμός που αφορά καινοτόμες μεθόδους και προγράμματα διδασκαλίας Γλωσσών.

Ο ∆ιαγωνισμός Ευρωπαϊκής ∆ιάκρισης Γλωσσών που ολοκληρώθηκε μέσα στο 2012, είχε προκηρυχτεί στην αρχή της σχολικής χρονιάς 2010-11. Στα πλαίσια του διαγωνισμού αυτού, μετά την υποβολή των εργασιών και αξιολόγηση από αρμόδια επιτροπή τον Απρίλη του 2012, απονεμήθηκε διάκριση στο Εσπερινό Γυμνάσιο – Λύκειο Λεμεσού για τη συμμετοχή με θέμα «Εκμάθηση Γλωσσών στην Πράξη». Το σχέδιο αυτό έλαβε μέρος σε έκθεση σχεδίων που διακρίθηκαν με την Ευρωπαϊκή ∆ιάκριση European Language Label σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Η έκθεση αποτελούσε μέρος μεγάλου συνεδρίου για την πολυγλωσσία που διοργανώθηκε το Σεπτέμβριο του 2012 στη Λεμεσό, στα πλαίσια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απονομή της διάκρισης στην Κύπρο έγινε στα πλαίσια της εκδήλωσης του Ι∆ΕΠ ∆ιά Βίου Μάθησης για τη διάδοση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2012 στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου. Στο διακριθέν εκπαιδευτικό ίδρυμα απονεμήθηκε ∆ίπλωμα και τιμητική πλακέτα καθώς και χρηματικό βραβείο ύψους 500 Ευρώ που παραχώρησε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Όπως προνοείται από το ∆ιαγωνισμό, του παραχωρήθηκε επίσης άδεια για να χρησιμοποιεί το λογότυπο της Ευρωπαϊκής ∆ιάκρισης Γλωσσών στα έντυπα που θα παραχθούν ή θα χρησιμοποιηθούν.

Σύντομη περιγραφή του Σχεδίου που διακρίθηκε:

« Εκμάθηση Γλωσσών στην Πράξη », Εσπερινό Γυμνάσιο – Λύκειο ΛεμεσούΤο συγκεκριμένο ηλεκτρονικό και διαδραστικό πρόγραμμα δημιουργήθηκε από το Εσπερινό Γυμνάσιο-Λύκειο Λεμεσού, ένα σχολείο προσανατολισμένο προς την εκπαίδευση ενηλίκων οι οποίοι δεν είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν απολυτήριο Μέσης εκπαίδευσης. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων χρόνων, Αραβόφωνοι μαθητές (Παλαιστίνιοι και Ιρακινοί πρόσφυγες) γράφτηκαν στο σχολείο με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η άμεση ανάγκη για εξεύρεση υλικού για εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας. Το ηλεκτρονικό αυτό πρόγραμμα σχεδιάστηκε για να βοηθήσει αυτή την ομάδα των μαθητών να αποκτήσει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, δεξιότητες και γνώσεις για τη σωστή χρήση της Ελληνικής γλώσσας. Η γνώση της ελληνικής γλώσσας προσφέρει σε αυτούς τους μαθητές τη δυνατότητα να γίνουν ενεργά μέλη της κυπριακής κοινωνίας, στην οποία επιθυμούν να ενταχθούν, και να γνωρίσουν την Κυπριακή Ιστορία, πολιτισμό, οικονομία και κοινωνία, και κατ’ επέκταση ένα κομμάτι του Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Επίσης, η γνώση αυτή τους βοηθά, ως μαθητές, να παρακολουθούν σε ικανοποιητικό βαθμό όλα τα μαθήματα και τις σχολικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στο σχολείο.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορεί να χαρακτηριστεί ως καινοτομία, αφού για πρώτη φορά δημιουργήθηκε ηλεκτρονικό υλικό για αραβόφωνους μαθητές. Η δημιουργία του προγράμματος αυτού ήταν η αιτία να βοηθηθεί η συγκεκριμένη ομάδα μαθητών για να καλύψουν άμεσα και αποτελεσματικά τις καθημερινές τους ανάγκες για να επικοινωνήσουν με τους άλλους ανθρώπους γύρω τους.

94

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ίδιοι οι μαθητές έλαβαν μέρος στο σχεδιασμό και στη δημιουργία των διαλόγων οι οποίοι περιέχονται στο πρόγραμμα και έγιναν με βάση τις ανάγκες και τις προσδοκίες τους. Οι διάλογοι δημιουργήθηκαν και ηχογραφήθηκαν από τους ίδιους τους μαθητές. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του προγράμματος, όλοι οι μαθητές του σχολείου, Ελληνόφωνοι και Αραβόφωνοι συνεργάστηκαν αρμονικά και αποτελεσματικά, ανταλλάσσοντας ιδέες και απόψεις για ένα κοινό στόχο, γεγονός που οδήγησε σε ένα πλούσιο και γόνιμο διαπολιτισμικό διάλογο.

Η συγκεκριμένη μέθοδος, λόγω της επιτυχούς εφαρμογής της, έχει αποφασιστεί ότι θα χρησιμοποιηθεί ως βάση για την ανάπτυξη προγραμμάτων εκμάθησης άλλων Ευρωπαϊκών γλωσσών για μετανάστες.

Περισσότερες πληροφορίες για το Πρόγραμμα, τη μέθοδο και τα μαθήματα υπάρχουν στην ιστοσελίδα του σχολείου:http://gym-esperino-lem.schools.ac.cy

95

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Ι∆ΕΠ ∆ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

1 Ανδρούλα Παπαναστασίου ∆ιευθύντρια

2 Σύλβια ΣολομωνίδουΑνώτερη Λειτουργός

Συντονίστρια των Προγραμμάτων COMENIUS, GRUNDTVIG και STUDY VISITS

3 Ρούλα Κυρίλλου

Ανώτερη Λειτουργός

Συντονίστρια Προγραμμάτων ERASMUS, LEONARDO DA VINCI, BOLOGNA και ECVET EXPERTS και EUROPEAN LANGUAGE LABEL

4 Μαρία Χριστοφίδου Λειτουργός Προγράμματος COMENIUS – Σχολικές και Περιφερειακές Συμπράξεις

5 Μαρία Χατζηγεωργίου

Λειτουργός Προγράμματος GRUNDTVIG – Εκπαιδευτικές Συμπράξεις, Εργαστήρια και Σχέδια Εθελοντισμού για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και Προπαρασκευαστικών Επισκέψεων για τα Προγράμματα COMENIUS και GRUNDTVIG

6 Στέλλα ∆ημητρίου Λειτουργός Προγραμμάτων COMENIUS και GRUNDTVIG – Ατομική Κινητικότητα, BOLOGNA και ECVET EXPERTS

7 Θέκλα Χριστοδουλίδου Λειτουργός Προγραμμάτων COMENIUS – eTWINNING, STUDY VISITS

8 Παναγιώτα ΖαρήΛειτουργός Προγραμμάτων ERASMUS, LEONARDO DA VINCI – Συμπράξεις και Σχέδια Μεταφοράς Καινοτομίας, EUROPEAN LANGUAGE LABEL

9 Ελισάβετ ΠατσαλίδουΛειτουργός Προγραμμάτος LEONARDO DA VINCI – Κινητικότητα και Προπαρασκευαστικών Επισκέψεων για τα Προγράμματα ERASMUS και LEONARDO DA VINCI

10 Ηλέκτρα Ταμάνη Λειτουργός Πληροφορικής

11 Πάρης Σάββα Λειτουργός Οικονομικής ∆ιαχείρισης

12 Κυπρούλα Νικολάου Βοηθός Γραμματειακός Λειτουργός - Λογιστήριο

13 Άντρη Καλλή Βοηθός Γραμματειακός Λειτουργός - Λογιστήριο

14 Βασιλική ∆ημοσθένους Βοηθός Γραφείου - Υποδοχή

Ίδρυμα ∆ιαχείρισης ΕυρωπαϊκώνΠρογραμμάτων ∆ιά Βίου Μάθησης

∆ιεύθυνση: Προδρόμου και ∆ημητρακοπούλου 2, 1090 Λευκωσία ή Τ.Θ 25484, 1310, ΛευκωσίαΤηλέφωνο: 22 448888Φαξ: 22 678787Ιστοσελίδα: www.llp.org.cye-mail: info@llp.org.cy

96

Προδρόμου και ∆ημητρακοπούλου 2,1090 Λευκωσία ή Τ.Θ 25484, 1310 Λευκωσία, email: info@llp.org.cy

www.llp.org.cy