102 Ù‡¯Ô˜ 16 πÔ‡ÏÈÔ˜ - ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 2011

¶∂ƒπµ∞§§√¡-¢√ª∏™∏

ΚΤΙΡΙΑ 2011:ΤΟ STATUS ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΤΥΠΟ «PASSIVE HOUSE»

103Ù‡¯Ô˜ 16 πÔ‡ÏÈÔ˜ - ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 2011

Τα στοιχεία τα οποία κάθε χρόνο ανακοινώνονται από διάφορους έγκυρουςφορείς για την κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια θα µπορούσαν ναχαρακτηριστούν ως απογοητευτικά, την ίδια στιγµή µάλιστα που όλες οιχώρες συνεχώς ανακοινώνουν µέτρα αλλά και δράσεις για την µείωση τηςκατανάλωσης και την µεγαλύτερη δυνατή εξοικονόµηση της ενέργειας. Κατά κοινή οµολογία δεν γίνονται ουσιώδεις παρεµβάσεις και φυσικά τοπρόβληµα παραµένει και ενισχύεται καθηµερινά. Με βάση λοιπόν τα πρόσφατα στοιχεία που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή ΕπιτροπήΕνέργειας, τα κτήρια είναι υπεύθυνα για το 40% της κατανάλωσης ενέργειαςκαθώς και για το 36% των εκποµπών άνθρακα στην Ε.Ε. (βλ. γράφηµα 1)

άρθρο:

Αλίς Κοροβέση

CoFounder at Project15

Marketing Manager | Real Estate

Consultant

104 Ù‡¯Ô˜ 16 πÔ‡ÏÈÔ˜ - ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 2011

¶∂ƒπµ∞§§√¡-¢√ª∏™∏

Στην ίδια έρευνα η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρει πως η ενεργειακήαναβάθµιση των κτηρίων είναι το «κλειδί» για την επίτευξη των στόχων πουαφορούν στην εξοικονόµηση ενέργειας αλλά και στην καλυτέρευση τουκλίµατος. Πιο συγκεκριµένα µε την ενεργειακή αναβάθµιση θα καταστείδυνατή η µείωση κατά 20% των εκποµπών άνθρακα και παράλληλα θαυπάρξει αντίστοιχα εξοικονόµηση ενέργειας σε ποσοστό 20%. (βλ. γράφηµα 2)

Σύµφωνα µε το γράφηµα 3 (τα στοιχεία είναι από έρευνες της Ε.Ε.) ηαναβάθµιση της ενεργειακής απόδοσης στα κτήρια είναι ένας αλληλένδετοςκρίκος που τα τέσσερα βασικά του στοιχεία είναι : • Ένας αποδοτικός τρόπος για την καταπολέµηση της κλιµατικής αλλαγής.• Ένας τρόπος για την ενεργειακή ασφάλεια. • Ένας τρόπος για λιγότερες εκποµπές άνθρακα.• Ένας τρόπος για δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας σε πολλούς τοµείς.

>> Κτίρια 2011:Το status της ενεργειακής

κατανάλωσης και το πρότυπο«Passive House»

γράφηµα 1

γράφηµα 2

¶∂ƒπµ∞§§√¡-¢√ª∏™∏

106

Οι τελευταίες έρευνες παράλληλα δείχνουν και κάποια αποτελέσµατα, ταοποία ουσιαστικά καταρρίπτουν τον µύθο για το ποιος τοµέας είναιυπεύθυνος για την κατανάλωση ενέργειας.

Στο γράφηµα 4 φαίνεται ξεκάθαρα ποιος είναι στην κορυφή της πυραµίδαςτης ενεργειακής κατανάλωσης. • 41% όλης της ενέργειας που καταναλώνεται στην Ε.Ε. χρησιµοποιείται από

τα κτίρια.• Το 33% χρησιµοποιείται από τις µεταφορές.• και µόλις το 26% της ενέργειας που καταναλώνεται στην Ε.Ε.

χρησιµοποιείται από την βιοµηχανία.

Κάτι σηµαντικό που θα πρέπει όλοι να γνωρίζουµε είναι πως το 68% τηςκατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια αφορά την ψύξη και την θέρµανση, όπωςκαι πως το 80% αυτής χρησιµοποιείται σε κτίρια τα οποία έχουν συνολικήεπιφάνεια µικρότερη από 1000 τµ. (γράφηµα 5 )

>> Κτίρια 2011:Το status της ενεργειακής

κατανάλωσης και το πρότυπο«Passive House»

γράφηµα 3

γράφηµα 4

Ù‡¯Ô˜ 16 πÔ‡ÏÈÔ˜ - ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 2011

107

Έχοντας λοιπόν σαν δεδοµένα όλα τα παραπάνω στοιχεία, είναι κατανοητόπως θα πρέπει άµεσα να βρεθούν λύσεις οι οποίες να έχουν σαν κύριο στόχοτην εξοικονόµηση ενέργειας στα κτήρια. Και είναι ευνόητο πως οι λύσειςαυτές δεν θα πρέπει να αφορούν µόνο τα νέα – υπό κατασκευή κτίρια, αλλάνα δοθεί και η πρέπουσα σηµασία και στα παλαιότερα κτήρια, µια που σεαυτά επισηµαίνεται το πιο έντονο πρόβληµα.

Μία από αυτές τις λύσεις σίγουρα είναι το Γερµανικό πρότυπο κατασκευής –ανακατασκευής κτηρίων “Passive House” το οποίο στην Ελλάδα και στην Ν.Α.Μεσόγειο εφάρµοσε για πρώτη φορά η εταιρία Project15. Περισσότερα στοιχεία για το πρώτο κτίριο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδααλλά και στη Ν.Α. Μεσόγειο σύµφωνα µε το πρότυπο αυτό, είναι διαθέσιµαστον ιστότοπο www.passive.gr

Τι είναι όµως το Passive House Standard ? Με το όρο Passive House ή PassivHaus όπως είναι η Γερµανική ονοµασίαεννοούµε αυστηρά τις διαδικασίες για την επίτευξη υψηλής ενεργειακήςαπόδοσης των κτηρίων µε σκοπό την µείωση στο µέγιστο βαθµό τουπεριβαλλοντικού αποτυπώµατος.

Με την εφαρµογή του προτύπου αυτού έχουµε ως αποτέλεσµα κτήριαεξαιρετικά χαµηλής ενεργειακής κατανάλωσης τα οποία απαιτούν ελάχιστηενέργεια για τη θέρµανση τους, την ψύξη τους και για το ζεστό νερό χρήσης. Το πρότυπο Passive House δεν περιορίζεται µόνο στην κατασκευή ήανακατασκευή κατοικιών. Πολλά κτίρια γραφείων, σχολεία, παιδικοί σταθµοί,σούπερ µάρκετ, νοσοκοµεία έχουν κατασκευαστεί µε το πρότυπο αυτό.

Ο σχεδιασµός ενός κτιρίου κατά το πρότυπο Passive House σε καµιάπερίπτωση δεν µπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητο στοιχείο ενός αρχιτεκτονικούσχεδίου. Είναι µέρος µίας ολιστικής διαδικασίας σχεδιασµού, και για να έχειτο µέγιστο επιθυµητό αποτέλεσµα θα πρέπει να ενσωµατωθεί µε τοαρχιτεκτονικό σχέδιο.

Παρά το γεγονός ότι έχει εφαρµοστεί σε πληθώρα νέων κτιρίων το πρότυποαυτό έχει χρησιµοποιηθεί - και έχει ήδη εξαιρετικά αποτελέσµατα όσοναφορά την ενεργειακή απόδοση - και σε ανακατασκευή παλαιότερων κτιρίων,όπου εκεί όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω εντοπίζεται και το µεγαλύτεροπρόβληµα της κατανάλωσης ενέργειας και των υψηλών εκποµπών διοξειδίουτου άνθρακα.

γράφηµα 5

>> Κτίρια 2011:Το status της ενεργειακήςκατανάλωσης και το πρότυπο«Passive House»

Ù‡¯Ô˜ 16 πÔ‡ÏÈÔ˜ - ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 2011

108 Ù‡¯Ô˜ 16 πÔ‡ÏÈÔ˜ - ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 2011

¶∂ƒπµ∞§§√¡-¢√ª∏™∏

Προϋποθέσεις Passive House Για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο Passive House θα πρέπει να πληροί µια σειράπροϋποθέσεων. Τα κτίρια θα πρέπει να σχεδιαστούν έτσι ώστε η ετήσιεςαπαιτήσεις για ψύξη και θέρµανση να µην ξεπερνούν τις 15 Kw/sq.m.Αντίστοιχα η ετήσια συνολική ενέργεια (primary energy) δεν θα πρέπει ναξεπερνά τις 120 Kw/sq.m.

Το πρότυπο κατασκευής Passive House είναι το µόνο που πλησιάζει τιςπροδιαγραφές του προτύπου µε την ονοµασία ZEH «Zero Energy Homes»δηλαδή µηδενικής κατανάλωσης κτίρια . Είναι σαφές ότι ακολουθώντας τοπρότυπο Passive House επιτυγχάνουµε την κατασκευή κτιρίων πουπραγµατικά καταναλώνουν µόλις το 10% της ενέργειας που καταναλώνουν τασυµβατικά και στην συνέχεια χρησιµοποιώντας επικουρικά Α.Π.Ε.(φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια κλπ) είναι πολύ εύκολο να επιτύχουµεκτίρια µηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης.

Σε αντίθεση µε άλλες χώρες της Ευρώπης, στην Ελλάδα ακόµα δεν υπάρχειεπίσηµος θεσµοθετηµένος ορισµός για τα «πολύ χαµηλής ενεργειακήςκατανάλωσης κτήρια» ο οποίος υφίσταται ήδη στην Αυστρία, στην Τσεχία, στην∆ανία, στην Φινλανδία, στη Γαλλία, στη Γερµανία και στο Ηνωµένο Βασίλειο(Αγγλία και Ουαλία).

Είναι σαφές λοιπόν πως είναι επιτακτική η ανάγκη για ένα επίσηµοθεσµοθετηµένο ορισµό και στη χώρα µας, ειδικά αν λάβουµε υπ’ όψιν τηνπρόσφατη οδηγία της Ε.Ε. η οποία επιβάλλει ως πρότυπο κατασκευής τακτήρια χαµηλής ή µηδενικής κατανάλωσης από το 2020 και µετά.

Ακολουθώντας τέτοια πρότυπα και ειδικά σαν αυτό του Passive House πουήδη έχει γίνει αποδεκτό στην Ευρώπη και ορίζεται ως το standard δόµησης,προκύπτουν πολλά και σηµαντικά οφέλη για το περιβάλλον, για την ποιότηταζωής µας αλλά κυρίως και για την τσέπη µας.

>> Κτίρια 2011:Το status της ενεργειακής

κατανάλωσης και το πρότυπο«Passive House»