ΦΥΣΙΚΗ Γ-ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2008 ΟΕΔΒ εναλλακτικό

399
ÕÐÏÕÑÃÅÉÏ ÅÈÍÉÊÇÓ ÐÁÉÄÅÉÁÓ ÊÁÉ ÈÑÇÓÊÅÕÌÁÔÙÍ ÐÁÉÄÁÃÙÃÉÊÏ ÉÍÓÔÉÔÏÕÔÏ ÏÑÃÁÍÉÓÌÏÓ ÅÊÄÏÓÅÙÓ ÄÉÄÁÊÔÉÊÙÍ ÂÉÂËÉÙÍ ÁÈÇÍÁ ôçò ô Ëõêåßïõ

description

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ2008 ΟΕΔΒ εναλλακτικό ΒΙΒΛΙΟ

Transcript of ΦΥΣΙΚΗ Γ-ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2008 ΟΕΔΒ εναλλακτικό

  • i

  • ii

    2000 . . . , . . () . . .

    . . . .

    , 2008

  • ~ ~

    -

    / /

    iii

  • :

    , .

    , .

    , .

    , .

    ,

    , .

    :

    .

    :

    , , , , , :

    :

    John Bardeen, William Shockley

    Walter Brattain, 1947.

    .

    iv

    , . . (),. , . , . , . , . , . . , . . (), . , . , . ,. , . , . . . . . . . , .. . , . . , .. . .. ... , COSMOTE, ... General. Electric

  • 33

    3.13.1

    .................................................................................................................................... 3

    LC .................................................................................................................. 3

    .................................................................................................... 4

    ................................................................................................................. 5

    ............................................................................... 7

    ......................................................................................... 9

    - ....................................................... 13

    .......................................................................................................................... 14

    ......................................................................................... 16

    ................................................................................................................. 16

    .............................................................................. 19

    ................................................................................................................. 19

    .......................................................................................................................... 20

    ....................................................................................................... 21

    ...................................................................................................... 22

    ...... 23

    .............................................................................. 24

    .

    Fourier ................................................................................................................................... 28

    .......................................................................................................................... 33

    ........................................................................................................................... 34

    ................................................................................................................................... 36

    - ............................................................................................................. 43

    3.23.2

    .................................................................................................................................... 47

    ....................................................................................................................... 47

    - ............................................................................. 49

    v

  • Huygens ...................................................................................................................... 50

    ............................................................................................ 51

    ...................... 51

    ............................................................. 52

    ................................................................................................................ 55

    ................................................................................................................. 56

    ................................................................................ 57

    ............................................................................................................................. 58

    ............................................................................................. 58

    ........................................... 59

    ......................................................................................................................... 61

    .................................................................................................. 61

    ..................................................................................... 65

    ................................................................................................................................. 66

    Young ........................................................................................................ 67

    ........................................................... 68

    ................................................................................ 70

    .......................................................................................................................... 72

    ............................................................. 73

    ................................................................................... 74

    ......................................................................................................... 75

    .............................................................................................................. 76

    ...................................................................................... 78

    .......................................................................................................................... 79

    ........................................................................................................................... 81

    ................................................................................................................................... 83

    - ............................................................................................................. 88

    44

    4.14.1

    .................................................................................................................................... 95

    ...................................................................................................................... 95

    vi

  • .......................................................................... 97

    ............................................................................................................ 97

    Bernoulli ................................................................................................................... 99

    Torricelli ........................................................................................................ 102

    Bernoulli ..................................................................... 104

    .......................................................................................................................................... 107

    ....................................................... 109

    ......................................................................................................................... 111

    .......................................................................................................................... 112

    ........................................................................................................................... 112

    ................................................................................................................................... 114

    - ............................................................................................................. 118

    4.24.2

    .................................................................................................................................... 121

    - ................................................................................................... 122

    ......................................................................................................................... 122

    ....................................................................................................................... 122

    .......................................................................................................................................... 124

    ................................................................... 126

    - ...................................................... 127

    - ( Steiner) ..... 129

    Steiner ............................................................................... 131

    ( ) ... 133

    ............................................................................................................................. 136

    ............................................................................................ 136

    ............................................................................................. 136

    .................................................................................................................. 139

    ........................................................................... 140

    - ........................................................................ 142

    vii

  • ..................................................................................................................... 143

    ............................................................................................. 146

    ........................................................................................... 147

    ................................................................................................. 147

    .......................................................................... 148

    ........................................................................... 149

    : ....................................... 159

    .......................................................................................................................... 157

    ........................................................................................................................... 158

    ................................................................................................................................... 159

    - ............................................................................................................. 163

    4.34.3

    .................................................................................................................................... 171

    ................................................................... 173

    ........................................................................... 175

    ...................................................................................................... 176

    ................................................................................... 179

    ................................................................................. 182

    ........................................................................................... 184

    .................................................................................... 185

    ............................................ 186

    ........................................................................................................ 187

    ............................................................................................................................ 188

    .................................................................................... 189

    ............................................................................ 189

    ............................................................................................... 192

    , , ..................................... 193

    ................................................................................... 194

    .......................................................................... 195

    -

    .................................................................................................................... 196

    viii

  • Doppler .................................................................................................................... 201

    Doppler .................................................................................. 205

    .......................................................................................................................... 207

    ........................................................................................................................... 208

    ................................................................................................................................... 210

    - ............................................................................................................. 216

    4.44.4 EI

    .................................................................................................................................... 225

    .............................................. 226

    ...................................................................................... 226

    Michelson - Morley .................................................................................... 229

    Michelson - Morley .............................................. 231

    .......................................................................... 233

    ......................................................................................... 234

    Lorentz ........................................................................................ 236

    ....................................................................... 237

    : .................................................................................................. 238

    - ...................................................................... 242

    ........................................................................................................ 245

    ......................................................................... 247

    ............................ 249

    ................................................... 255

    ................................. 258

    ................................................................................................. 260

    .......................................................................... 262

    ............................................................................ 263

    .................................................................................................................. 263

    ................................................................................................................... 263

    ............................................................... 264

    ........................................................................................ 266

    ................................................................................................................................ 270

    ix

  • .......................................................................................................................... 273

    ........................................................................................................................... 274

    ................................................................................................................................... 275

    - ............................................................................................................. 279

    4.54.5

    .................................................................................................................................... 285

    ................................................................................................ 285

    ........................................................................................................ 288

    - ....................................................... 288

    Einstein ..................................................................................... 291

    - .................... 292

    Compton ............................................................................................................. 295

    - Bohr () ................................................................... 298

    De Broglie .......................................................................................................... 299

    ........................................................... 301

    Schrdinger .................................................................................................................. 302

    ............................................................................................. 302

    ................................................................ 303

    ....................................................... 306

    ................................................................................................ 308

    ........................................................................................... 308

    ............................................................................... 309

    .................................................................................................................... 310

    () ......................................................................................................... 314

    () ............................................................................................................ 315

    ................................................................ 319

    .......................................................................................................................... 324

    ........................................................................................................................... 325

    ................................................................................................................................... 326

    - ............................................................................................................. 332

    x

  • , , .

    ~ : ; : . , . . , , , .

    . . ,, .

    . , , , , , . . . ~ , , , , , . ~ , , ,.. .

    , , . , .

    ~ , . , , (.. , ) , .

    . . , .

    , , Timeo Hominem unius libri, ( )* . ,

    * OHANIAN, . .

    xi

  • . , , . , . o . . .

    (SI) SI. . , . , . , . resis-tance reactance , , , . mol (o), , . , , . ( ), (molar)(;) , . resis-tore, , , . , . , . , . . . , , u = 5 2 /8 m/s, u = 3,24 m/s. , , , . , .

    . 3 .

    ~ , , , . . . . ~ . 1984 IUPAC ( International Union of Pure andApplied Chemistry, ~ ), Comimission on Thermodynamics ( ), 1 atm (101,325 k Pa) 100 k Pa (1 bar). 22,4 L 22,7 L.

    273,15 (0 oC), 273 .

    xii

  • 101,325 k Pa .

    . ., , .. . . . , , .

    . =0 cos , 0

    .

    .

    , , 0

    q q q/0

    .

    .

    , , , , . , , , , ., , , , , .

    .

    .

    xiii

    GB.

  • xiv

  • -

    3

  • 3.1

    ~E m (.3.1), , . , . - . T k x, x k, .

    . . , r0 (. 3.2). r = r r0 , r r0 , .

    C L, . L, C

    LC

    C, ( ) L . . ~E , , Qm .

    t = 0 (. 3.3), , . , . , m . A , , . Qm . t = 0. . .

    3

    3.1

    .

    3.2

    .

  • q i . C,

    q, . i -

    R R

    3.4.i

    RR=

    C

    qC = 1

    4 T

    3..3

    L, C .

    3.4

    R .

    MA

    f (t), t t = t2 t1 , f (t) f = f (t2) f (t1) . f (t) (t1, t2) ,

    () t, .

    f

    t

    f

    t

    f t f t

    t t=

    2 1

    2 1

    b g b g

  • m k 3.1, x F = kx.

    (3.1)

    LC 3.5. C( )

    , C = L .

    ,

    L L it

    = dd

    q

    CC =

    m

    tkx

    d

    d=

    F m m

    t= = d

    d

    5

    f (t)

    , t .

    , t, -

    f (t).

    t t f .

    . :

    d cos

    dsin

    t

    t t

    + = +b g b g

    d sin

    dcos

    t

    t t

    + = +b g b g

    f f t t t

  • (3.2)

    (3.1) (3.2) .

    (3.3)

    H (3.1)

    ,

    , , (3.3)

    (3.4)

    q: Qm : :

    0: , .

    (3.4)

    (3.5)

    (3.6)

    t = 0 , Qm 0 = 0 (3.4) (3.5)

    (3.7)

    q i, , 3.6.

    , T

    = 2

    i I t= m sinq Q t= m cos

    I Q I QL C

    m m m m= = 1

    i I t = +m sin 0b g

    iq

    tQ t = = +d

    dsinm 0b g

    q Q t LC

    = + =m cos ( )0 1,

    k

    m=x x t = +0 0cos b g

    q x

    L m

    Ck

    i

    RS||

    T||

    UV||

    W||

    1

    Li

    t Cq

    d

    d= 1

    q

    CL

    i

    t= d

    d

    6 T

    3..6

    q i

  • (3.8)

    (3.3) U LC

    ,

    , .

    q, i (3.7)

    (3.9)

    U = UE + UB

    (3.9) (3.6)

    (3.10)

    , (. 3.7).

    UC

    Q L I= =12

    1 1

    22 2m m

    UC

    q L i= +12

    1 1

    22 2

    UC

    Q t

    U L I t

    E

    B

    ==

    UV|

    W|

    1

    2

    1

    1

    2

    2

    2 2

    m2

    m

    cos

    sin

    U L iB = 12

    2

    UC

    qE = 12

    1 2

    K m= 12

    2U k x= 12

    2

    T L C= 2

    7

    3.7

    .

    UUEU

  • 3-1

    , , C = 10 F L = 0,10 H. A

    = 100 V , : ) , ) ;

    ) = 100 V

    rad / s = 1,0 103 rad / s

    .

    , (3.7)

    ) UB = UE , UB + UE = U 2UB = U

    (),

    (. 3.8).

    ,

    3-2

    LC, . i - q.

    t t

    t t1 1 1

    3 410 7 9 10= = = /410

    s =

    4s = s

    -3,

    sin

    m

    m

    I

    I=

    = =

    2

    2 2

    2 4

    i I t t= = +m sin sin 1 b g

    iI= m 2

    22

    1

    2

    1

    22 2L i L I= m

    i t i t= 1 sin 10 A, s3e j b g,

    q t q t= 10 3 cos 10 C, s3e j b g,

    I Q I Im m m m A A= = =1 0 10 10 1 03 3, ,

    LC

    = =

    1 1

    0 10 10 10 6,

    Q C Q Qm m m C C= = = 10 10 10 1 0 106 2 3,

    8 T

    3.8

  • UE + UB = E

    ,

    Qm Im . 3.9.

    ; ,

    i q . q i, Qm m .

    , . , .

    , , .

    , 3.10. - , , . , ( ),

    i

    I

    q

    Q

    2

    2

    2

    21

    m m

    + =

    i

    Q

    q

    Q

    Q

    Q

    2

    2 2

    2 2

    2 2

    2 2

    2 2m m

    m

    m

    + =

    i q Q2 2 2 2 2+ = m

    i Q q2 2 2 2 2= m

    i Q q2 2 2 2= me j

    i Q q i Q q2 2 2 2 2 2= = m me j

    1 2L C

    =iL C

    Q q2 2 21= me j

    1

    2

    1 1

    2

    1

    2

    12 2 2C

    q L iC

    Q+ = m

    9

    3.9

    3.10

    .

  • . () , .

    . ,

    F = b (3.11)

    , , . b ( ) . .

    F = F + F

    F = kx F = b F = kx b

    m = F

    (3.12)

    , . (3.12)

    (3.13)

    ,

    , , .

    . , U ,

    (3.14)

    t = nT, n = 1, 2, 3, ...

    1

    22k A U=

    k

    m=

    x A e t

    b

    m

    b

    m

    t= +=

    =

    U

    V

    |||

    W

    |||

    cos b g

    2

    4

    22

    2

    m k x b =

    10 T

    3.11

    .

    3.12

    .

  • (3.15)

    x, t, b (b1 < b2 < b3 < b4 ) (3.13) 3.13.

    A (3.13) .)

    . -

    b. b .

    )

    b , b, . x(t) [x (t + T ) x (t) ], cos (~t + ) . . , .

    )

    ~ , , . ' , , ( ) ( ).

    3-3

    , R cm, b, 20 C,

    cm,

    . k = 36 Nm

    b = 6 0 10 4, N sm

    b

    m

    22

    24 b2 > b1 3 max < A 2max < A 1 max 3 < 2 < 1 < , 1 , 2 , 3 .

    (3.16)

    x A t a

    A

    F

    b m k

    a

    m k

    b

    = =

    + FHGIKJ

    =

    U

    V

    |||||

    W

    |||||

    sin

    tan

    d

    d

    m

    dd

    dd

    b g1

    22

    ma k x b F t= + m dcos

    14 T

    3.13()

    - .

  • ().

    x (t), t, (3.16),

    (3.17)

    (3.18)

    = 0 cos (d t ) F = Fm cos d t , .

    0 d , (3.18) 3.15. (3.18),

    k

    md =m k

    d

    d

    =

    m k

    d

    d

    FHGIKJ =

    2

    0

    F

    b m k

    0

    22

    = =+ FHG

    IKJ

    dm

    dd

    t a= 0 cos d( )

    t a= d dcos b g

    x

    t= d

    d

    = bm

    22

    22

    15

    3.14

    .

    3.15

    d .

  • (3.19)

    (3.16) tan , , tan = 0 = 0, .

    , P = F

    ( 3.16) .

    , ( ), ( ), : ) ) .

    3-4

    m. - 45 . (). 10 m/s2.

    A

    ,

    = d

    LC . , R , Joule. .

    3.18

    l = 0 45, ml = 104 712,

    m

    d rad / s= 4 71,

    fd 45

    60rad / s= = 2 2

    l = gd

    2

    g=l

    P F t= m 2 dcos0

    d = ( )

    16 T

    3.17

    3.18

    M LC.

    3.16

    T

  • (3.20)

    ,

    (3.21)

    (3.21) (3.12),

    (3.13)

    , (. 3.19).

    .

    ) ()

    ) () R

    ) () .

    3-5

    L = 5,0 mH C = 2,0 F. R = 1,0 . .

    R

    L

    22

    24 2

    = , 1 < 2

    A A A= 1 2

    (3.33)

    cos

    cos

    tansin

    cos

    x A t

    A A A A A

    = += + +

    = +

    U

    V||

    W||

    b g12

    22

    1 2

    2

    1 2

    2

    x A t A t = + +1 2cos cos b gx x x= +1 2

    x A t 2 2= +cos b gx A t1 1= cos

    24 T

    3.24 3.24

    .

    3.23

  • x = (A1 A2 ) cos t 1 > 2 x = (A2 A1 ) cos (t + ) 1

  • [x2 m, t s]

    1

    . 1 = 5 m, 2 = 5 m .

    ( . 3.27)

    .

    )

    . 1 = 2 = f1 f2 . f1 f2 f1 f2.

    x = x1 + x2 = A cos 1 t + A cos 2 t = A (cos 1 t + cos 2 t)

    (3.34)

    (1 > 2 )

    . t = 2 A cos mod t .

    x (t), t, At cos av t .

    av = + 1 2 1 22

    mod = 1 22

    x A t t= 2 cos cosmod av

    x A t t= +2

    2 2

    1 2 1 2cos cosb g b g

    x t= FHGIKJ5 cos 100

    3

    = 3

    A A A A A = + + = + + + FHGIKJ =1

    222

    1 22 22 5 5 2 5 5

    1

    25cos m m

    = 23

    2

    3rad

    x t2 52= FHGIKJcos 100

    3

    x t t2 5 5 1006

    = FHGIKJ =

    FHG

    IKJsin 100

    6cos

    2

    26 T

    3.27

  • 3.28() av , t . 0 2. 3.28

    (3.35)

    f = f1 f2 (3.36) f1 < f2

    f = f2 f1

    .

    f f

    = 1

    2 1

    f

    = 1

    f f

    = 1

    1 2

    1 2

    2

    =T mod =

    27

    3.28

    .

  • , , . (. 3.29).

    (. 3.30). () 2, () , : () , () , , () , () . (), () ... , , ' ,

    g , l , k . . ' , . k, 1 2.

    g k

    M2

    2= +l

    g

    1 =l

    28 T

    3.29

    , .

    3.30

    .

    . FOURIER

    x1 = A sin 1 t x2 = B sin 2 t, 2 = 2 1.

    , x1, x2 , ( )

    x A t B t= +sin sin1 2x x x= +1 2

  • 29

    x1 , .

    1 = 0 ,2 = 2 0 , 3 = 3 0 , .... 0(),

    . 1822 J.Fourier , , Fourier, : f(t) 0 ,

    , f0 ,

    ( )

    , f (t + T0 ) = f (t) t

    0 , 1 , 2, ..., 1, 2, 3, ... f(t).

    , f (t) = a0 + a1 cos 1t + a2 cos 2 t + ... + b1 cos 1 t + b2 cos 2 t + ...

    0, 1, 2, ...., b1, b2, ..... . Fourier.

    sin sin cos sin cosa a a+ = + b g

    3 03= 2 02= ,

    10

    02= = ,

    f t A A t A t A t b g b g b g b g= + + + + + + +0 1 1 1 2 2 2 3 3 3sin sin sin . . .

    00

    2= fT

    00

    1=

    T

    00

    2=

    T T

    = =11

    2

  • ) .

    , y' y xx'

    xy, x , Ay , 1 2, . .

    ) , 1 = 2 = i) = 0

    ,

    . r (. 3.31)

    ' .

    ii) ,

    x A t

    y A t y A t

    x

    y y

    == +FHG

    IKJ =

    UV|W|

    cos

    cos

    2 sin

    = 2

    r A Ax y02 2= +

    r r t= 0 cosr A A tx y= +2 2 cosr x y= +2 2

    y x=xy

    A

    A x

    y

    = = 1

    y A ty= cosx A tx= cos

    y A t y= +cos 2b gx A tx= cos 1

    30 T

    Fourier , . , , , , . Fourier 0 , 1, 2 , ...,b1 , b2 , ... . , , , .

    3.31

    , .

  • ,

    (3.37)

    (3.37) . ' 2x 2y . ( 3.32)

    iii) ,

    . 3.33

    ) .'

    , Lissajous. Joules Antoine Lissajous, 1857. 1/2 x=Ay, , 3.34.

    : , 1 /2 ,

    , .

    A

    A

    y

    x

    = 2AA

    y

    x

    = 1

    = 32

    x

    A

    y

    Ax y

    2

    2

    2

    21+ =

    si n

    cos

    2

    2

    tx

    A

    ty

    A

    x

    y

    =

    =

    2

    2

    2

    2

    31

    3.32

    , /2.

    3.33

    .

  • , , ... 3.34 ( ) .

    .. ,

    , "" 2Ax 2Ay , . Lissajous , , .

    , 3.34.

    Lissajous . , . Lissajous. , . .

    1

    2

    3=

    1

    2

    32 T

    3.34

    Lissajous .

  • 33

    R ~ LC

    q = Qm cos (t + 0)

    i = Im sin (t + 0),

    R F = k x Fa = b

    x = A e t cos (~t + )

    ,

    R ~ F = Fm cosd t,

    x = A sin (d t ) = 0 cos (d t ),

    0 = d

    , , , (, ) d = , .

    R LC R

    R RLC = V cos d t. q i

    i = Im cos (dt) Im = d Qm . K

    d = ,

    R

    LC

    = 1

    q t Q t

    Q

    V

    R LC

    LC

    R

    b g b g=

    =+ FHG

    IKJ

    =

    U

    V

    ||||||

    W

    ||||||

    m d

    md

    dd

    dd

    sin

    tan

    1

    1

    1

    22

    = RL

    22

    24

    q Q e

    R t

    L= +m cos2 b g

    tand

    dam k

    b=

    AF

    b mk

    =+ FHG

    IKJ

    m

    dd

    22

    k

    m=

    = bm

    22

    24

    b

    m=

    2

    U L i L I t B = = +12

    1

    22 2 2

    0m sin ( )

    UC

    qC

    Q t E m cos ( )= = +12

    1 1

    2

    12 2 20

    LC

    = 1

    drasthriothtesA N A

  • 34 T

    1. BARTON

    8 , 0,25 m 0,75 m. , , . -, . . , 0,50 m , , .

    2.

    .

    1 2. .

    3.

    .

    drasthriothtes

    x q m L i b Rk Fm Vm

    RLC

    ,

    .

    r

    0=2

    p b = r2

    P I R= r2

    1

    C

  • 35

    . . , . - . ( , ).

    4.

    - . -. 45 / . , (

    k ), .

    (: k

    l0 , k0 -

    l .

    .

    .)

    5. LISSAJUS

    . , 400 Hz 200 Hz. , . , Lissajous. , 1:3, 2:3, 3:4 . .

    6.

    .. , (.. ). ,

    , g

    l , k .

    g k

    M2

    2= +l

    g

    1 =l

    1

    2450

    /

    k

    m 02. F1 = F2 = F0 cos t ;

    30

    , . ; .

    31

    . , b1 . 1. b2 = 2b1

    , .() 2 = 1,() 2 = 2 1,() 2 = 1 / 2,

    () 2 =

    ;

    32

    - , m k, , (b 0), . b. F, , .

    33

    RLC R R. , () ,() () ; .

    34

    RLC, t, ,

    ( ) .

    A1

    2

  • 41

    35

    RLC, , , ;() (

    7/1000 )

    ()

    () Joule, ,

    36

    :

    ()

    ()

    ()

    ;

    37

    : () . . . . . . . () . . . . . . R () . . . . . ..

    38

    , VR , RLC .

    39

    34 ( ) .

    40

    R . , .

    41

    RLC . () = 100. . q - t. ; . . 7/1000 .

    42

    1 2. 1 2 . 2 1. LC;

  • 42 T

    .

    43

    : () 1)

    .

    () 2) , - , -

    ) - 3) ,

    ) 4) -

    44

    RLC:() C() L()

    R() ;

    45

    RLC, , . ; RLC, .

    46

    RLC = V cost. ( ) , ;

    () .

    () .

    () .

    () i q

    , q = C . :

    q = C + q0 cos (t )) .

    47

    = A cos t = B cos t. ;() 0, () /2, () /3, () ; > 0 > 0

    48 = A cos t = B sint. ; (, ).

  • 43

    () 0, () /2, () 3 /2 ()

    49

    1 2 , () :

    ;

    50

    ) ; ;

    ) ;

    51

    3.32 . (: ( x , 0) y < 0).

    52

    , , ;

    mod = 1 22

    1

    LC L = 10 mH C = 1,0 pF. ) , ) .

    2

    L = 2 ,0 mH C1 = 30 F C2 = 60 F . .

    3

    q0 = 2,0 Cb, U = 2,0 J. 1,0 mA. L .

    4

    LC

    t = 10-4 s. L = 10 mH.

    5

    LC . t = 0 Q = 2 C.

    ,

    . C = 2 nF.

    6

    LC V = 300 V. L = 20 mH C = 2,0 F. . :() () () di /dt.

    7

    qQ= 3

    2

    3st = 10 4

    -

  • , q . U q U q.

    8

    LC L = 2,0 mH C = 20 nF t = 0, Q = 2,0 Cb. t .

    9

    L C. . C1 = 3 nF C2 = 8 nF ,

    f1 = 25 kHz -

    . . 2 = 10

    10

    . LC , 1 = 5 10- 6 s 2 = 2 10-6 s . , C1 C2

    C1 C2 = 10- 8 F2.

    11

    , m k, . b.

    12

    ,

    .

    ) . )

    .

    13

    m = 0,10 kg. ,

    .

    .

    14

    t = 7,0 s. ;

    15

    b, 3.10 . k k . d1 d2

    . -

    16

    k 100 N/m m 4,0 kg. , . 0,80 m. b = 0,40 kg/s : ) .) 1/5 . ;

    bk m

    =

    4 2

    1

    2

    2

    e j

    d

    d= 1

    2

    b = 0 6, kgs

    k = 100 Nm

    = 12

    f250

    3= kHz

    44 T

  • 45

    17

    (S.I.).

    k = 56 N/m, m = 1,0 kg

    , :

    () ()

    ()

    .

    18

    , /4. , 20 watt.

    19

    f1 = 9,0 Hz f2 = 4,0 Hz , . .

    20

    LC C = 19 F L = 2,5 m. L C 9/10 ;

    21

    C = 8,0 F V = 320 V L = 5,0 mH R = 0,30 . t = 0 . .

    22

    RLC, , 25ln2 s,

    0 = 5,0 104 rad/s. .

    23

    200 V i = 2,0 A. R = 5,0 L = 2,0 mH, :) , )

    ) .

    24

    . R R = R,

    ; f0 = 6 105 Hz.

    25

    x1 = 3 sin 10 t x2 = 4 cos 10 t

    ;

    26

    x = 3 sin 10 t y = 3 cos 10 t

    , .

    33 10 5 Hz

    b = 1 kgs

    F t= 2 2 8cos

  • 46 T

    () .

  • 3.2

    ~ , . . , , . ~ , , . .

    , . , .

    , , ( ).. , , ( ).

    , : ) , ( ) .. . ) ( ) .. ) , , .

    . , . , .

    ( ). ( ) ( ) . () , x, y(x, t)

    y (x, t) = A0 sin (t kx) , y (x, t) = A0 sin (t kx + ) (3.38)

    (t kx + ) , x = 0 t = 0 ( [0 , 2), 0 < 2).

    KYMATA 47

    3.35

    .

  • (3.38) x.

    y (x, t) = A0 sin (t + kx) (3.39)

    k ( ) () .

    (3.40)

    .

    = 2 ff ( v) ,

    .

    3.36, . ,

    t1 kx1 + = t2 k x2 + (t2 t1) = k (x2 x1)

    ~

    (3.41)

    ,

    . ..

    (3.42)

    F , ( ) ( ).

    F

    =

    = A B/

    = f

    k=

    x

    t

    k=

    k

    = 2

    48 T

    3.36

    t1 t2 (t1 > t2). .

  • , (.. ). y (x, t) Fourier () .

    , , , . , , ( ). . .

    3-8

    m = 2,0 kg L = 10 m. 800 , .

    , ,

    F .

    -

    , ,

    r .

    , , . t kr = . , t r = . , , , . (. 3.38).

    , , . , , .

    y r tA

    rt r,b g b g= sin

    st 0 16, st = 2 0 10800

    ,

    tm L

    F=t L

    =

    F L

    m= F

    =

    KYMATA 49

    3.38

    .

    3.37

  • , (. 3.39).

    , , (. 3.40), . , .. .

    HUYGENS

    Huygens, , , . Huygens, .

    t1 S1 (.3.41). S1

    . t2 S2 (), (t2 t1 ). ~, ~, ~, ... ( ) S2 , t3 S3 , (t3 t2) ... , , , ... ~, ~, ~,..., .

    50 T

    3.41

    Huygens.

    Huygens

    , . Huygens , , . Huygens Fresnel.

    3.39

    .

    3.40

    . S 1,S 2, ... .

  • , , . , , . ( ).

    , .

    3.42 , 1 2 1 2 . 1 2 :

    ) 1 > 2 , . (. 3.43).

    ) 1 < 2 , (. 3.44).

    ) , 2 , .

    , , ' , 3 ( ) , . (. 3.45). . , x x = 0, , ,

    y1 = A0 sin (t kx) ( x) y2 = A0~ sin (t + kx) ( x)

    x = 0, y1 + y2 = 0,

    0 sin t = A0~ sint,

    0 sin t = 0~ sin (t + )

    .) ,

    , . 3.46 , - . ~

    KYMATA 51

    3.42 .

    3.44

    (1 < 2).

    3.43 (1 > 2 ).

    3.45

    .

    3.46

    .

  • , , .

    ( 1), (1) ( 2), , .~ 1, 1~ 2 , (. 3.47) ,

    . :

    :

    (3.43)

    : n21 (2) (1),

    (3.44)

    , 1, 2 (1)

    (2) . Snell. , , ,

    , , .

    . .

    n

    2 1

    1

    2

    =

    sin

    sin

    n1

    22 1=

    1 = 1~

    52 T

    3.47

    .

  • Huygens. , , ~ - Fermat , , ().

    ,

    c , , . (2), (1),

    3-9

    . ( ) 2.

    .

    = 2 + 2 ( )

    2 + 2 = 180 2y + 180 2x = 360 2(x + y)

    x + y = 180o

    = 360 2 (180 ) = 2 .

    nn

    n2 1

    2

    1

    =

    nc

    =

    KYMATA 53

    3.48

    . (0 = 589 nm)

    1,309 1,544 2,417 ( ) 1,52 - 1,80

    . 20 CM 1,329 1,333 1,36 1,473 1,501

  • 3-10

    ( ) d. s. n1 n2 .

    = , , , sin = sin , = . , , .

    s

    s = AB sin = sin ( ) s = AB sin ( )

    sd

    =

    cossin cos cos sin

    AB =cos cos

    d

    d

    =

    sin

    sin

    sin

    sin

    =

    sin

    sin

    n

    n= 2

    1

    sin

    sin

    n

    n= 1

    2

    sin

    sin

    n

    n= 2

    1

    54 T

    3.49

  • 1, 2 3 3.50,

    . ~ , S1 . ,

    , 1 .

    t, = t =

    BH=2

    HE BH= = FHGIKJ t t 1 1 1

    t

    = 1

    s d n

    n n =

    LNMM

    OQPPsin

    cos

    sin1 1

    22

    12 2

    s d

    n

    n

    n

    n

    =

    L

    N

    MMMMM

    O

    Q

    PPPPP

    sin

    cos

    sin

    1

    1

    1

    2

    12

    22

    2

    cos sin sin n

    n= = 1 12 1

    2

    22

    2

    sin sinn

    n= 1

    2

    s d

    = sin

    cos sin

    cosL

    NMOQP

    KYMATA 55

    3.50

    .

  • S1~. , . 1 = 1~ . , 1 = 1~ 1 1~ (. 3.51).

    (. 3.52) ,

    ,

    ,

    S2 ( ).

    ~

    1 = 1 2 = 2 , .

    sin

    sin

    1

    2

    1

    2

    =

    sin

    sin

    1

    2

    1

    2

    =sinsin

    1

    2 1

    2

    = =

    sin

    2 =sin

    1 = ,

    HEAZ=2

    HEBH

    = FHG

    IKJ = FHG

    IKJ = t

    2

    12

    1 1

    2

    1

    1

    2 2

    AZ = = t

    21

    2

    t

    =1

    HE

    2

    2= =

    56 T

    3.52

    .

    3.51

  • (1) (2) (. 3.53),

    (1) (2 > 1 ), ( )

    c , 2 = 90.

    c , . . c 2 = 90

    .

    (3.45)

    3.53 , ( 1) (2). , (2) (1) 90 , c .

    . , , , (. 3.54). ' , ' . , ( ) .

    3-11

    c ( ), - , () n1 1,33 n2 1,00. h = 5,20 m 60 , ;

    c

    sin c

    = 1

    2

    sin

    sin

    co

    n

    902 1=

    KYMATA 57

    3.53

    - .

    3.54

    ( ).

    3.55

  • sin c = 0,752 c 48,8 60,

    L = 2h tan60o, .

    , . , , , (. 3.56).

    uygens. . , , , .

    . 3.57 , . , , .

    , . .. .

    , (. 3.58,3.59).

    sin cn

    n= =2

    1

    1

    1 33,

    58 T

    3.56

    3.57

    1882 - 1962. . - - .Sommerfeld. , (1909). 1910 P. Debye - ,. . , . 1912. .

  • . .

    ( ) : ., '

    y1 (x , t) y2 (x , t),

    y (x , t) = y1 (x , t) + y2 (x , t)

    .

    . , , .. , , ().

    ~ , .

    y1 = A0 sin (t kx),y2 = A0 sin (t kx + )

    y = y1 + y2 = A0 sin (t kx) + A0 sin (t kx + )

    KYMATA 59

    3.59

    .

    3.58

    .

  • (3.46)

    ,

    (3.47)

    = 2n,

    n = 0, 1, 2, ... = 20. .

    = (2n + 1)

    n = 0, 1, 2, ... = 0. (. 3.60).

    3-12

    .

    y1 = 5 sin (4x 2 t)

    (y1 , y2 , x cm, t s)

    .

    y t x2 5 2 46

    = +FHGIKJcos

    cos

    20=

    cos

    21=

    A A= 22

    0 cos

    y A

    t kx= +FHGIKJ2 2 20 cos sin

    sin sin cos sin + = +2

    2 2

    60 T

    3.60

    () , (.. = 0) () (.. = n).

  • A

    y = y1 + y2

    [ y, x cm, t s]

    ,

    x.

    .

    . , .

    (x = 0) , 3.61. ,

    y1 = A0 sin (t + kx)

    5 3 cm 8,66 cm

    y x t= +FHGIKJ5 3 4 2 6sin

    y x t= +FHGIKJ10 4 2 6cos

    6sin

    y x t x t= + +FHGIKJ5 4 2 5 4 2 3sin sin

    b g

    y x t2 5 4 23

    = +FHGIKJsin

    y t x t x2 5 2 4 52

    2 46

    = +FHGIKJ = +

    LNM

    OQPcos

    6sin

    KYMATA 61

    3.61

  • , x = 0, ,

    y2 = 0 sin (t kx) ()

    y = y1 + y2 = A0 [sin (t + kx) sin (t kx)]

    (3.48)

    , . , , . ,

    (x) = 2 A0 sin kx (3.49) x

    sin kx = 1

    (3.50)

    n = 0, 1, 2, ...

    20 .

    x ,

    sin kx = 0 k x = n

    (3.51)

    n = 0, 1, 2, ...

    , (. 3.62). .

    , x = 0, x = L , ' (. 3.63 - 64). , y = 0 x = 0, y = 0 x = L. (3.48) ,

    2 A0 sin kL cos t = 0 sin kL = 0 kL=n

    x n

    =2

    x n

    = +2 4

    k x n = + 2

    y = 2 A0 sin k x cos t

    sin sin sin cos = +2

    2 2

    62 T

    3.62

    2, 2, 2,... . 1, 1, 1,... .

  • ,

    (3.52)

    n = 1, 2, ...

    , (3.52).

    ()

    n = 1, 2, 3, ... (3.53)

    L: F: ( ):

    ,

    (3.54)

    . fn n - . , , (. 3.65).

    , , (. 3.66), :

    ) , , , .

    ) f, , .

    ) x = 0,

    , n = 0, 1, 2, 3, ...

    ) , ,

    f=x n =

    2

    fL

    F

    1

    1

    2=

    f nL

    F

    n = 1

    2

    F

    =

    f

    n

    n

    =

    L

    nn = 2

    2

    L n

    n

    =

    KYMATA 63

    3.63 - 64

    .

    3.65

    .

    3.66

    .

  • .' . , , .

    .

    3-13

    L = 1,00 m ,

    (x m, y cm t s)

    m = 0,01 kg () :) .) )

    .

    )

    y = 2A0 sinkx cos t

    = 2 f

    20 = 4,00 cm 0 = 2,00 cm

    n = 5

    5 .)

    F = 625 NF

    0 1250

    ,=

    5 1250F

    =5 1250

    L

    F

    t t=

    n

    Lx x

    = 5

    y An

    Lx

    n

    L

    F

    t= FHG

    IKJFHG

    IKJ2 0 sin

    cos

    n

    L

    F

    = n

    L

    F

    = 2

    2

    kn

    L= k

    L

    n

    = =2 22

    y x t= 4 00 5, sin cos 1250 b g b g

    64 T

  • ) y1 = A0 sin (t + kx) y1 = 2,00 sin (1250 t + 5 x)

    y2 = A0 sin (t kx) y2 = 2,00 sin (1250 t 5 x)

    , , . .

    ) . , . 3.67.

    n = 1, 2, ... (3.55)

    , n = 1, 2, ... (3.56)

    L .

    -

    .) :

    . 3.68.

    , n = 1, 2, ... (3.57)

    , n = 0, 1, 2, ... (3.58)

    L .

    f

    L1

    4=

    f n

    Ln2 1 2 1

    4+ = +b g

    f

    n

    n2 1

    2 1+

    +=

    L

    nn2 1

    4

    2 1+ = +

    L

    nn2 1

    4 2 1+ = +

    f

    L1

    2=

    f n

    Ln =

    2

    n

    Ln = 1 2

    L

    nn

    2=

    KYMATA 65

    3.67

    .

    3.68

    .

  • ,

    f3 = 3 f1 , f5 = 5 f1 , f7 = 7 f1 , ...

    . .

    3-14

    L = 0,75 m. , :

    ) . ) .

    ) ,

    n = 1, n = 2 n = 3

    f1 = 227 Hz, f2 = 453 Hz f3 = 680 Hz

    ) ,

    n = 1, n = 2 n = 3

    f1 = 113 Hz, f3 = 340 Hz f5 = 567 Hz

    , .

    , S1 S2 3.69. , , . , S1 S2, (1 t k r1 + 1) (2 t k r2 + 2 ) . , 1 = 2 f1 = f2 , .

    ( ) , r1 r2 . , , P, , . S1 S2 ,

    f n

    Ln2 1 2 1

    4+ = +b g

    f n

    Ln =

    2

    340 ms

    66 T

    3.69

  • y1 = A 0 sin (t k r1)y2 = A 0 sin (t kr2)

    y = y1 + y2

    (3.59)

    r2 r1 = n, n = 0, 1, 2, ... (3.60) 2A 0 .

    , n = 0, 1, 2, ... (3.61)

    () .

    , , . r1 r2 = . , . 3.70 () .

    YOUNG

    , . , 108 s, .

    , , , ().

    , , . ~, , , .

    , , .

    Thomas Young, 1801, .

    r r n 2 11

    2 = +FHG

    IKJ

    k r rn2 1

    2

    =b g + 2

    cos 0k r r2 1

    2

    =b g

    k r rn2 1

    2

    =b g cos = 1k r r2 12

    b g

    y Ak r r

    tk r r= +FHG

    IKJ2 2 20

    2 1 1 2cos sinb g b g

    KYMATA 67

    3.70

    .

  • 3.71. 1 S0 . S0 S1

    S2 2, . S1 S2 3, , (. 3.72).

    E

    3.73 3 D S1 S2 D >> , . x

  • r2 r1 = S2 B S2 BS1 S2 B = a sin , ,

    r2 r1 = sin () x

  • D = 1,50 m. d = 13,1 cm. (c = 3,00 108 m/s).

    f = 5,15 1014 Hz( 5,0934 1014 Hz)

    , X, .. . , c.

    . , LC ( Tomson) . (3.74) LC, . . , Tomson, , .

    , (. 3.75).

    , "" , . /2 , . ' , .

    /2 ..." ".

    .

    f = 3 1 5 3 10

    2 00 10 13 1 10

    8

    5 2

    ,

    , ,

    fD c

    a d= 3c

    f

    d

    D=

    3

    xd=3

    c

    f=

    Dx=

    70 T

    3.74

    3.75

  • ) . , , 3.76. ,

    (). , . , . , () . ~ , (), . .

    , 3.77, , .

    ) : , . 3.78 .

    , , .

    ( ) ( ). .

    3.79 . , . x, .

    (3.65)E E t kx

    B B t kx

    = =

    0

    0

    sin

    sin

    b gb g

    B

    E

    KYMATA 71

    3.76

    .

    3.77

    3.78

    .

  • 72 T

    . Maxwell .

    3-16

    1000 W, 6 km () 5,66 10-2 V/m. 4 MHz () = c B, .

    = 2 f = 8 106 rad/s (Hz)

    = 0 sin (t kx)B = B0 sin (t kx)

    , . .

    B t x= 1 89 8 10 8 37 10 106 2 10, ,sin (S. I. )e j

    E t x= 5 66 8 10 8 37 10 106 2 2, ,sin (S. I. )e j

    k = 8 37 10 2, m 1

    k

    c= =

    8 10

    3 10

    6

    8

    m -1c

    k=

    Bc

    E0 02

    8101 1 89

    10

    101 89 10= =

    , ,T = T

    3.79

    .

  • , , , , . . ,.. . , , , , . , . (50 Hz) , , , .

    . , . .. . ( ), . Fourier . Rngten .

    KYMATA 73

    , , , c, .

    . (. )

    : c: 0:

    (, , ).r: : r

    p0: .

    ()

    I p

    c rb g = 0

    2 4

    30

    232 sin

    22

  • () , , ' . .

    , () , , () (FM - Frequency Modulation ), . .

    74 T

    , , ,

    P = () S :

    ()

    , .

    , "" . () p0 p0 = q0l, q0 = e l 10-10 m . , P 10-74 4 .

    1014 Hz P 10-18 W

    m = Qm . :

    p0 = Qml

    ()

    , 0 = 20, l = 30 m

    400 W. = 2 5 10 6 rad

    s

    PI

    c= m

    2 2 2

    0312

    l

    pI

    0 = m l

    Pp

    c= 0

    2 4

    0312

  • () , .

    3.80 . . , 3 1011 Hz , , , . :

    KYMATA 75

    (nm) f (1014 Hz)

    390 455 7,69 6,59 455 492 6,59 6,10 492 577 6,10 5,20 577 597 5,20 5,03 597 622 5,03 4,82 622 780 4,82 3,84

    3.80 ()

    (LF)

    (VF)

    (VLF)

    X (LF)

    M (F)

    Y (F)

    (VHF)

    - (VHF)

    Super (SHF)

    E (HF)

    Y

    ()

    107-106 m

    106-105 m

    105-104 m

    104-103 m103-102 m

    102-101 m

    101-1 m1-10-1 m

    10-1-10-2 m10-2-10-3 m

    0,7-10 m

    0,410-6 m0,810-6 m

    30 Hz

    300 Hz

    3 kHz

    30 kHz

    300 kHz

    3 MHz

    30 MHz

    300 MHz

    3 GHz

    30 GHz

    300 Hz

    3000 kHz

    30 kHz

    300 kHz

    3 MHz

    30 MHz

    300 MHz

    3 GHz

    30 GHz

    3000 GHz

    3.80()

  • 3.80() .

    , :

    ) : , (. 3.81).

    , ' . ' . 30 kHz 3 MHz . ( ) 1500km, , VHF, Very High Frequency ( ).

    ) : , , ( 30 MHz), (. 3.82).

    80 km 500 km ' , . . , .

    , (Fade), .

    76 T

    3.81

    3.82

  • ) : . , , . VHF, UHF (Ultra HighFrequency, ) . 150 km. , , , . . (. 3.83).

    (. 3.84).

    (. 3.85) ( ) , ().

    3.86 :

    KYMATA 77

    3.84 3.83

    3.85 3.86

  • 78 T

    TH

    3.80() , . . :

    1) (ELF - Extremely Low Frequen-cies): 30 Hz 300 Hz. , () 50 Hz, .

    2) (VF - Voice Frequencies): 300 Hz 3000 Hz. . 20 Hz 20000 Hz, , VF.

    3) X (VLF - Very Low Frequencies): 3 kHz 30 kHz. (15 kHz 20 kHz) . VLF .

    4. (LF - Low Frequencies): 30 kHz 300 kHz. . (). , , .

    5. (MF - Medium Frequencies): 300 kHz 3000 kHz. ( ) (535 kHz 1605 kHz.), .

    6. (HF - High Frequencies): 3 Hz 30 MHz . (), . , , . , , CB.

    7. (VHF - Very High Frequencies): - 30 Hz 300 MHz. E . , , , FM( ) (88 Hz 108 MHz) ( 2 13). .

  • KYMATA 79

    8. (UHF - Ultra High Frequencies): - 300 Hz 3000 MHz. UHF ( 14 83) ( ). , , , o .

    9. (SHF - Super High Frequencies): - 3 GHz 30 GHz . .

    10. (EHF - Extremely High Frequen-cies): F 30 GHz 300 GHz. , , . , . EHF .

    : 1 GHz ,

    R x

    y 0 = A sin (t kx + )

    = 2 f

    R Huygens , ,

    .

    R ~ , . 1 = 1~, ( = )

    1, 2 1, 2

    sin

    sin

    n

    1

    221

    1

    2

    = =

    F

    =

    k

    = 2

    drasthriothtesA N A

  • 80 T

    .

    ,

    c . , , . c

    R , .

    y = 2 sinkx cos t

    n = 0, 1, 2, ... ( 20) ( ) . :

    , n = 1, 2, 3, ...

    L

    , n = 1, 2, ...

    :

    , n = 0, 1, 2, ...

    .

    R

    () :

    r2 r1 = n n = 0, 1, 2, ..., ( )

    , n = 0, 1, 2, ...

    ( )

    R Young, x , D ,

    R , . , . Maxwell. () :

    = 0 sin(t kx)B = B0 sin (t kx)

    , . , , , .

    Dx=

    r r n 2 11

    2 = +FHG

    IKJ

    f n

    Ln2 1 2 1

    4+ = +b g

    f n

    Ln =

    2

    f nL

    F

    n = 1

    2

    x n

    =2

    x n

    = +2 4

    sin

    c = 1

    2

    nc

    =

  • KYMATA 81

    , , . ,

    , , .

    , . , .

    . - , .

    . , . .

    , .. 80 Hz. 500mV. ,

    . . 1000 . , .

    .

    . , . d .

    f

    F

    = 1

    drasthriothtes

  • ( ).

    82 T

    F . . , , .

    , . 1 cm 1 cm, .

    . , . .

    , . .

    .

    , , , .. . , ,

    . . /8, , . d . d : ,.. 100, , .

    . . , . , . - 523,3 Hz (;). - , . , L0, 0,6 . L = L0 + 0,6 D ( ) . I

    = 2 f (L0 + 0,6 D) .

    , .

    L

    f= =

    2 2

  • 1

    ;

    2

    ; () y (x, t) = 5 cos (3x 5 t)() y (x, t) = 2 sin2 (2 t x)() y (x, t) = 3 sin (10 t 0,1x) + 2 cos (10 t = 0,10 x)() y (x, t) = 6e- sin (2 t x)

    () y (x, t) = 8-3 x sin (5x 3 t)3

    .() y (x, t) = 6 cos (5 t 3x)() y (x, t) = 7 sin (6x 10 t)() y (x, t) = 12 sin (2x 5 t)() y (x, t) = 6 cos (3x + 2 t) + 7 sin (3x 2 t)

    4

    i) 6sin (3 t 2x) () 2,00 m/sii) 7 cos (4x + 5t) () 1,25 m/siii) 6 cos ( 5x + 6 t) () 1,50 m/siv) 2sin ( 3x 6 t) () 1,20 m/s

    5

    ; ;

    6

    . .()

    .

    () .

    () .

    () ,

    .

    7

    , , 1 2 r1 r2 , :

    8

    , ;() () () () ()

    9

    . :() 1

    2.()

    .()

    .()

    .

    10

    d2 d1

    I

    I

    r

    r

    1

    2

    22

    12

    =

    KYMATA 83

  • , d2 = 2 d1. ;() 1 = 22 ,

    ()

    () 1 = 42

    ()

    11

    . .

    12

    :() () () () .

    13

    Huygens.

    14

    : () . . . . . . , () . . . . . . . () . . . . . . () . . . . . . .

    15

    : () . . . . . . , () . . . . . . , () . . . . . . .

    16

    .

    17

    Huygens .

    18

    .

    19

    .

    () (), ;

    20

    ;

    1 21

    2=

    1 22=

    84 T

  • 21

    ; .

    22

    ;

    23

    ( ).

    24

    , .

    25

    .

    ( ), . .()

    .()

    .()

    , , .

    26

    ( ), . (

    ).

    27

    t = 0 .

    y x ;

    28

    . ( )

    2

    KYMATA 85

  • 29

    .

    , sin,

    () , () , () , () , ()

    .

    30

    .

    .

    31

    : , (). . . . . . . () . . . . . . () . . . . . .

    32

    . .()

    .()

    .()

    .

    () .

    33

    . 1 cm/s. () 2 s () 2,5 s () 3 s () 3,5 s () 4,5 s 2 cm 4 cm.

    34

    , L, F. . .()

    () .

    () , .

    1

    2L

    F

    3

    2

    4

    3

    16

    27

    8

    9

    3

    4

    2

    3

    1

    2

    86 T

  • () .

    35

    , , , .

    36

    . . ;

    37

    ; ( , ).

    38

    , ;

    39

    , ;

    40

    % % , :

    Hooke.

    41

    :

    1) ()

    2) ()

    3) ()

    42

    : , () . . . . . . . () . . . . . .

    43

    Young

    . ;

    44

    Young ; ;

    45

    Young () ()

    . () 61014Hz () :

    L4

    L2

    1

    2L

    F

    f

    f1

    2

    100

    100= ++

    b gb g

    KYMATA 87

  • 1 :

    :() () y() ( ).

    2

    16 z 20 000 z, ,

    . 1450 m/s 340 m/s .

    3

    :() () () ()

    ( ).

    y x t x y t= 10 100sin cm sb g b g,

    y t x x y t= 10 3 0 1sin cm s, ,b g b g

    i) 7,5 1014 Hzii) 5,5 1014 Hziii) 5 1014 Hz

    46

    :() 1) () 2)

    () 3)

    47

    ;

    48

    : , () . . . . . . () . . . . . . () . . . . . . . () . . . . . . .

    49

    .

    50

    ;

    51

    , ;

    () , .

    () .

    () Huygens ( ).

    52

    ( ) : () 10 %, () 50 %, () 0 %;

    53

    ;

    54

    :()

    , .()

    .() . .

    88 T

    -

  • KYMATA 89

    4

    , , 10 m 4,0 s. 10 20 s .

    5

    ()

    () x = 5,0 cm, t = 1,0 s.

    6

    , , 16,0 cm . 0,210 kg.m-1 F = 30,0 N : ()

    () y (x, t)

    .

    7

    0,15mm F = 200 . . 7,8 103 kg.m-3.

    8

    . 1,44 m . g = 9,80 m/s2

    9

    30 m 15 m. 1,0 mm.

    . 8,9 103 kg.m-3 ,7,8 103 kg.m-3 600 N.

    10

    589nm. ) () 1,50; ) 60 , , . 1,00.

    11

    . 60, . 1,52 1,00, .

    12

    40 1,58. . n = 1,00

    13

    560 nm . 50,0 30,0. (n = 1,00)

    14

    1,660 1,620. 50 ( ) 60, , .

    15

    30 .

    y x t x y t= FHGIKJ10 2sin

    4 cm sb g b g,

  • 4/3 () ( )

    16

    450 nm 400 nm. - . 4/3() 1 ().

    17

    o

    . . . 1,00.

    18

    . =10 m/s. .() t = 4,5 s() t = 5,0 s() t = 5,5 s() t = 7,0 s

    19

    () x = 1,75 cm, t = 1,50 s() x = 8,75 cm, t = 2,25 s.

    20

    y1 y2

    y1 + y2. .

    21

    y1 + y2 x = 1,65 cm.( )

    22

    y1 + y2

    ; x = 2,5 cm .

    y t x

    y t xx y t

    1

    2

    3 2 3

    3 2 3

    = = + +FHG

    IKJ

    sin

    sin

    3

    cm, sb g

    b g,

    y x t

    y t x

    y x

    t s

    1

    2

    1 5 5 2

    1 5 2 5

    = =

    FHG

    IKJ

    ,

    ,

    ,sin

    sin

    cm

    b gb g

    y x t

    y x t

    y x

    t s

    1

    2

    2 5

    2 5

    = FHGIKJ

    = FHGIKJFHG

    IKJ

    ,

    ,

    ,sin

    10

    0,001

    3

    sin

    10

    0,001

    cm

    y x t

    y x t

    y x

    t s

    1

    2

    3 3 2

    4

    = = +

    FHG

    IKJ

    sin

    cos

    cm

    b gb g

    ,

    90 T

  • KYMATA 91

    23

    .

    .( ).

    24

    0,5 m 8100 f1 . , 10000 f2 = 100 Hz. f1 .

    25

    40,0 cm 1,00 mm f 360 Hz , . , = 7,86 103 kg .m- 3.

    26

    F f. .

    27

    0,600 m 60,0 . 0,0100 kg.m-1 . 16 Hz 20000 Hz.

    28

    1,00 m 0,800 mm. F = 800 N, :() () ()

    , 1 = 4,00 cm 2 = 3,00 cm .

    8,89 103 kg m-3.29

    100 Hz .

    4,00 %. .

    30

    444 Hz .

    . . 340 m/s-1 .

    31

    350 Hz. 340 m.s-1. 3 .

    32

    0,600 m 698Hz. .

    33

    L = 0,50 m , 675 Hz 1010 Hz . .

    y x t x y t= 12 0 6 150sin ( , ) cos ( ) c m, s,b g

  • 34

    . . 80 cm 80 cm 2,10 m, , 100 Hz 2000 Hz. 340 m/s.

    35

    500 m. ; 340 m/s.

    36

    3,00 m. A 10,0 m . 0,100 m. , 342 m/s-1.

    37

    256 Hz.

    . = 340 m/s-1.

    38

    Young 590 nm. 0,30 mm x = 0,30 cm. .

    39

    ( ) 0,50 mm, , 650 nm. D = 1,5 m. : . 2 cm ;

    40

    Young - . 0,3000 mm 3,000 m. 3,584 cm 6 ,

    92 T

  • 4

  • 4.1

    () , . , . Pascal, , " , , (), ( ).

    , , .

    (4.1)

    (4.2)

    p y, p0, y0 (. 4.2) g, .

    , , .

    , .

    . . , () , . , , . , .

    . , , . , ( ) (. 4.3).

    1 atm V0 10- 9 mm3. ,

    p p g y y= + 0 0 b g

    d

    d

    p

    yg=

    95

    4.2

    .

    4.3

    .

    4.1

    .

  • V m ' .

    . . ~, , .

    : , , . (. 4.4). , . , ,' .

    : , , , . , , , . , ,, , , , . , . .

    , , . . .. , ..

    : , , (). , , , (. 4.5).

    . ~ (. 4.6) . ~

    =

    lim

    V V

    m

    V0

    96 MHXANIKH

    4.4

    (1)

    4.5

    . 4.6

    , , .

  • , , , .

    . ' . ( ) , , (. 4.7). , , ., , .

    . . , . . , . , , , , , .

    : , .

    ) ) ) ,

    ( ) , ,

    . , Bernoulli.

    : V , , , t, t.

    (4.3)

    S.I. m3/s L3 T -1. , ,

    . (. 4.8) t , t. ,

    (4.4)

    ( ) 4.9. 1, 1 1. Q A 2 , 2 2 . t 1 ,

    = Vt

    A t

    t= =

    V

    t=

    97

    4.7

    .

    4.8

    t t

  • t 2

    V2 = 2 t = A2 2 t

    :) ,

    , . , 1, 2.

    ) . , . , 1, 2,

    m1 = m2

    1 1 2 t = 2 2 2 t

    (4.5)

    P Q

    (4.6)

    .

    , , 1 = 2 ,

    (4.7)

    (4.7) (), , . .

    A A 1 1 2 2=

    = .

    1 1 1 2 2 2 =

    m V A t2 2 2 2 2 1= =

    m V t1 1 1 1 1 1= =

    V t A t1 1 1= =

    98 MHXANIKH

    4.9

    .

  • , , , .

    4-1

    2,0 m2 . 3,0 m3 s-1, . 12 m.s -1. .

    =

    A (4.7)

    = 0,25 m2

    , 0,25 m2.

    BERNOULLI

    , (. 4.10), , 1, Q, 2.

    t (. 4.10) t + t (. 4.10), t . l1 m1 = A1 1 t l2 m2 = A2 2 t.

    m1 = m2 = 1 1 t = m (4.8)

    H m F1 F2 (. 4.10). , , m

    m Q

    ,

    E U K m g y m Q Q Q = + = +2 2212

    E U K m g y m p p p = + = +1 1212

    = A 2 0 1 512

    , ,m 2

    = AA

    A =

    = = 3 02 0

    1 51 1,

    ,,m s m s

    =

    99

  • (4.9)

    F1 = p1 A1 ( ) F2 = p2 A2 ( Q) ,

    (4.10)

    (4.11)

    (4.12)

    (4.10) (4.8), (4.9), (4.11) (4.12)

    A tg y y A t p p A t1 1 2 1 1 1 22

    12

    1 2 1 11

    2 + = b g e j b g

    m g y y m p A t p A t2 1 22

    12

    1 1 1 2 1 11

    2 + = b g e j

    W F l p A t p A tF2 2 2 2 2 2 2 1 1= = =

    W F l p A tF1 1 1 1 1 1= =

    E W WF F= +1 2

    Q PE m g y y m = = + 2 1 22 1212

    b g e j

    100 MHXANIKH

    4.10

    4.10 4.10 t t + t.

  • (4.13)

    Q , ,

    (4.14)

    : , . , .

    4.14 Bernoulli, :

    ,

    ". .

    .

    .

    .

    ' , ' Bernoulli, F1 F2 () , . .

    y1 = y2 (4.13)

    (4.15)

    , ( - ), 1 = 2 = 0

    (4.16)

    .

    4-2

    0,60 cm, 10 m. 0,15 cm, , 8,0m.s-1 : ) . ) . .

    g y p g y p1 1 2 2+ = +

    1

    2

    1

    212

    1 22

    2 p p+ = +

    pp V

    V=

    g ym

    Vg y

    U

    V= =

    1

    2

    1

    22

    2

    m

    V

    V= =

    1

    22 g y p+ +

    1

    22

    1 g y p+ + = .

    1

    2

    1

    212

    1 1 22

    2 2 g y p g y p+ + + +=

    101

  • ) (1) (2)

    A1 1 = A2 2

    2 = 0,50 m.s-1

    ) Bernoulli (1) (2)

    (1) , . p1 = 1 atm = 10

    5 .m-2

    ( p2, ;)

    TORRICELLI

    4.12 h . , . Bernoulli Q . y1 = h, y2 = 0, 1 = 0 2 = 4.13

    p1 p2 ,

    g h= 2 g h = 12

    2

    g h p p+ = +1 2 212

    p252 32 10= , Pap2 5 3 3 2 210 10 10 10 1

    210 8 0 5= + + LNM

    OQP,e j Pa

    p p g h 2 1 12

    221

    2= + + e jp p g h 2 22 1 121

    2

    1

    2+ = + +

    218= (0,15)

    (0,60)ms

    2

    2

    A

    2

    1 1

    2

    =

    102 MHXANIKH

    4.11

    4.12

    To , .

  • , h. Torricell.

    : , 4.13.

    , 1 2 1 > 2,

    A1 1 = A2 2 1 > 2

    1 < 2 Bernoulli

    1 < 2 p1 > p2

    , () , (). , , , .

    4-3

    . h1 h2, , . h1 h2.

    Torricelli, 1, (1),

    1

    2

    1

    212

    1 22

    2 p p+ = +

    103

    4.13

    .

    4.14

  • . , , ( ).

    ,

    x1 = 1t1

    , x1 = x2 ( h1) h1 = (H h2) h2 h1 + h2 = H

    BERNOULLI

    Bernoulli . , , . .

    ) : 4.15 . . , . , (1) , . (1) , , .

    x H h h2 2 24= b g

    x H h h1 1 14= b g

    th

    g1

    12=h g t1 1212

    =

    g H h1 12= b g

    104 MHXANIKH

    4.15

    .

    4.16

    . .

  • ) : Venturi , . , . , . , . h (.4.16).

    . Bernoulli ,

    ,

    , p p .

    (1) (2) p1 = p2

    h .

    ) Pilot: , . , () (. 4.17). (), , () (). ' () , (). ~, . () () . Bernoulli

    (4.17)g h

    =

    FHGIKJ

    LNMM

    OQPP

    2

    12

    b g

    1

    2

    1

    22

    22 g h

    + =

    FHGIKJb g

    1

    2

    1

    22 2 p p + =

    p p g h = b gp g H p g h g H h+ = + + b g

    p p g h g H h2 = + + b gp p g 1 = +

    1

    2

    1

    22 2 p p+ = +

    =

    A =

    105

  • p1 = p2. p1 = p p 2 = p + g h, ~

    . ,

    (4.18)

    h , ' , .

    ) - : 4.18. . .

    , 4.19.

    g h= 2

    1

    22 p p g h+ = +

    1

    202 p p+ = +

    106 MHXANIKH

    4.17

    Pitot. .

    4.18

    . .

    4.19

    .

  • , , . , .

    ) : Bernoulli . 4.20, , . , , . ( ).

    , d . , 0 (. 4.21). , , 0 . 4.21. F ,

    0. d .

    (4.19)

    . 4.19

    (4.20) d

    =

    0

    F

    A

    d

    =

    0

    F A

    d= 0

    107

    4.20

    .

    4.21

    ( ) 0 ( ).

  • -

    . , , S.I. Pa.s ML-1 T - 1 . poise (P) CGS , 1 poise =10 -1 Pa.s.

    (. 4.22). . , . F1 , F2 ., , . ' . . , , . ' , .

    , : . , . , , , , , . , , , ,

    (. 4.23). , . , . ,

    ' , .

    4.24

    . 20 C .1 8 10 5, Pa s

    F

    A=

    108 MHXANIKH

    4.22

    4.23

    m 1 (). m 2 ().

    4.24

    poise, 0 C.

  • , ' , .

    , , . . , , ...

    , , (. 4.25).

    ,

    ,

    ,

    ,

    (4.21)

    (4.22)

    C1 C2 .

    C1 C2 . C1 C2 , R .

    . ,

    Mk + L- 3 k - + + 1 - - 1 = 1 L1 T - 2

    ,

    (4.23)

    (4.21)

    ( Stokes) (4.24)F R = 6

    C R1 6=

    C R1

    k 0

    1

    1

    ===

    k 1

    3k 1 1

    1 2

    + = + + =

    =

    UV|W|

    (ML ) (ML T ) (L) (LT ) MLT3 k 1 1 1 2 =

    k

    R F=C F1 =

    C R1 k

    F C = 2 2

    F C = 1

    109

    4.25

    .

  • = 1, = 0, = 2

    H

    (4.25)

    C2

    (4.26)

    C , , () . 4.26 C .

    : , , .: .: ,

    . , . , , Stokes, .

    4-4

    R = 10 cm m = 2,0 kg . . C2

    2.

    , . . . ,

    F = mg

    = 43 m s-1

    1m s= 2

    0 1

    2 0 9 8

    3 14 1 3,

    , ,

    , ,

    R

    m g

    = 2

    42 R m g2 =

    C C 22

    2=

    C R22=

    4

    C R22

    2

    R F=[ ] [ ]C F2 2 =C R2

    110 MHXANIKH

    4.26

    .

    4.27

  • 111

    4-5

    R = 0,50 mm. 1 = 6,0 m

    .s-1. , ,) , ) 2 = 4,0 m s

    -1,) . . ( = 1,8 10-5 Pa.s)

    ) F = C1 1 F = 6R1

    F = 1,0 10-6 N) 2 , , (1 - 2). ,

    F = C1 (1 - 2) F = 6 R (1 - 2)

    F = 0,3 10-6 N) , () .

    F = 0

    = 1 = 6,0 m.s-1

    ' , . , () . , , F . , 4.31. F 4.31 . F ( ) F . : , 4.32. ., (1 > 2). , Bernoulli, . , ' . .

    F N= 6 3 14 1 8 10 0 5 10 2 05 3, , , ,

    F ( ) N= 6 3 14 1 8 10 0 5 10 6 05 3, , , , 4.28 - 30

    4.31

    4.32

    .

  • 112 MHXANIKH

    R :

    ) , , ( ) .

    1 1 = 2 2) Bernoulli,

    , ,

    , y1, y2 p1, p2 o . .

    R Bernoulli , , Pitot ...

    R , d . 0 , .

    = F/A d .

    R ,

    R,

    .

    R , .

    C R22=

    4

    C R1 6=

    F C = 2 2

    F C = 1

    d

    =

    0

    1

    2

    1

    212

    1 1 22

    2 2 g y p g y p+ + + +=

    drasthriothtesA N A

    BERNOULLI1. ,

    5 cm. . .

    2. 5 cm 5 cm .

    drasthriothtes

  • 113

    , 1 mm 2 mm . . .

    3. : 250mL . . , , , . , , , , . , , . . 5 mm.

    4. . , ,

    . , . , , . , , ( ). , . , , , . , . . , . , .

    ( ;).

  • 114 MHXANIKH

    1

    (). () ().

    i) .

    ii) .

    2

    ;

    3

    . , () . . . . . () . . . . ., . () . . . . . () . . . . . .

    4

    . - () ().

    () 1 2

    5.

    , .. (),

    30 cm . , . 30 cm .

    , Stokes .

    6.

    . , , . . , , , , 7 m - 80 kgf (kp).

  • 115

    1 2 ( ).

    () 1 2 .

    () 1 2.

    5

    ;

    6

    1 2 3:1. 1, 1 2, 2 1 2.

    .() 1 = 2 1 = 32() 1 = 32 2 = 31() 1 = 2 2 = 31() 2 = 31 1 = 2

    7

    Bernoulli () . . . . . , () . . . . . () . . . . ., () . . . . . () . . . . ..

    8

    . .

    () Bernouli .

    () , .

    () m ( ) m , Bernoulli .

    () .

    () .

    9

    () ,

    , . ;

    () , , ;

  • 116 MHXANIKH

    10

    .

    11

    .

    ; H .

    12

    ;

    13

    () ().

    14

    h1, h2, h3 .

    .

    15

    , , ,

    () 2 , () , () 4 () / 2;

    16

    ( , , ).

    17

    140 2,0 mm2 . 3,010-3m3s-1, ;

    2

  • 117

    18

    () A = .() 1/ 2 2 + g y + p = .,() 1/ 2 2 + p = .(1) N Bernouli .(2) Bernoulli .(3) .(4) Bernoulli, .

    19

    () . . , ;

    () , , , ;

    20

    , ()

    () () ;

    21

    , , () . . . . . () . . . . . () . . . . . (). . . . . .

    22

    F = C2

    2.

    () () () ()

    23

    0.

    ;

    24

    , , W .

    4

    3

    7

    9

    16

    3

    4

    =F F916

  • 118 MHXANIKH

    = 2 W () 2 W, () W, () 4 W, () 8 W C2

    2.

    25

    D1 D2 0 - 0 ,

    ( ).

    26

    R 2R . .() C1 ,

    (i) , (ii) 2 , (iii) / 4, (iv) 4 ;

    () , C22,

    (i) , (ii) 2, (iii) /2, (iv) 4 ;

    27

    , , , .(1) n (1) (2) C1 (2) kg.m

    - 1 . s- 1

    (3) C2 (3) kg.s

    - 1

    (4) C (4) kg.m

    - 1

    28

    , () . . . . . (). . . . . . () . . . . . () . . . . ..

    -

    1

    8000 m3s-1 44 106 m3. .

    2

    6,0 m s-1. A ; g = 10 m.s-2.

    3

    . 1 /2 = 5,0 h = 15 cm, 1. H

    g = 10 m.s- 2 .

    4

    . 0,20 m2 0,050 m2

    . 5,0 ms-1 2,0 105 N m-2 :() () . 1,0 103 kg m-3.

    5

    1,0 mm2 75 mm2. ,

  • 119

    , 3,5 m, 1,0 m. 10 , ; 1,0 103 kgm3 g = 9,8 m.s- 2 .

    6

    . , , . ;

    7

    0,010 m2. 2,0 10-4 m3s-1, 1,0 cm2. . . g = 10 ms-2.

    8

    30 cm 15 cm. 4,0 104 Pa 3,0 104 Pa, . 1,0 103 kg m - 3 .

    9

    H 1,75 105 Pa.

    = 6 , , . (

    , ). 103 kg m-3.

    10

    Pitot . 26,5 cm. km h-1. 0,800 103 kg m- 3 1,30 kgm-3. g = 9,80 m s- 2.

    11

    . h = 100 m 200 m3 s-1, . g = 10 ms-2 103 kg m- 3.

    12

    5,0 103 N m- 2 . m3 , 1,0 m.

    13

    20 m2 ( ). , 40 m.s-1, 50 m.s-1. . 1,3 kg m-3.

  • 14

    1,5 10-3 m. 1,0 103 kgm-3 g = 9,8 ms- 2. 1,3 kgm-3. = 1,8 10- 5 Pas

    15

    A .() ,

    ;() 20 %

    ;

    16

    5,0 cm 0,5 kg . . 1,3 kg m- 3 g = 9,8 m.s-2. c1 .

    17

    R = 40 m

    .s-1. R = 2R , . :() F = C1

    () F = C2 2

    .

    18

    2,5 m. r = 2,0 m C . 80,0 kg. 1,3 kg m-3 10 m.s-2.

    19

    . c1 ,

    20

    . m R. . . g.

    m g

    C = + FHG

    IKJ

    2

    1

    2

    120 MHXANIKH

  • 4.2

    . (), . , , . , , . .

    (. . 4.33) , (

    ) . , , , . . ,