Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι...

48
Τεύχος 2 - Μάης 2017 Καμπάνια της ΟΓΕ 2017 2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:38 πμ Page 1

Transcript of Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι...

Page 1: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

Τεύχος 2 - Μάης 2017Καμπάνια της ΟΓΕ 2017

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:38 πμ Page 1

Page 2: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΕΛΤΙΟΥΥπεύθυνη: Πόπη Ξεκαλάκη

Μέλη: Βούλα Λίτσιου, Δέσποινα Μαστρολέων, Γεωργία Τριανταφύλλου,Ολυμπία Χαλτσοτάκη, Άννα Ψυχογιού

π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α

ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΟΓΕ 2017 Το αγωνιστικό μήνυμα της ΟΓΕ να φτάσει σ’ όλες τις γυναίκες του καθημερινού μόχθου...... 4-5

ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ— Η οικονομική κρίση «χτυπάει» τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών ................................. 6-7— ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Η εμπειρία από το Δήμο Αιγάλεω..................................................... 8-9— ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ: Δημόσιες & Δωρεάν δομές Ειδικής Αγωγής

για όλα τα παιδιά............................................................................................................. 10-11

26 ΙΟΥΝΗ - ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ ............................ 12-13

ΥΓΕΙΑ Διατροφή και υγεία ................................................................................................ 14-16

ΝΕΑ ΓΥΝΑΙΚΑ Μύθοι και πραγματικότητες για τη μετανάστευση των νέων στο εξωτερικό ....................... 17-18

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ ΗΜΕΡΙΔΑ: Εναρμόνιση οικογενειακής κι επαγγελματικής ζωής στην εποχή της κρίσης .... 19-20

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ«BEST WORKPLACES»: «Καλοί» εργοδότες και «περήφανοι» εργαζόμενοι...................... 21-22

ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ Ο «χαρταετός» ..................................................................................... 23

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ Η ΟΓΕ συναντά τις γυναίκες πρόσφυγες .................................................. 24-25

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΗΘΟΠΟΙΩΝ (ΣΕΗ):100 χρόνια ιστορίας και δράσης, προσφοράς στους κοινωνικούς αγώνες ........................ 26-28

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΖΟΝ ΕΡΝΣΤ ΣΤΑΪΝΜΠΕΚ: Τα Σταφύλια της Οργής ..................... 29-31

ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΟΓΕ ΣΤΗ ΔΡΑΣΗ— Η Ομάδα Γυναικών Ραμνής της ΟΓΕ γεννήθηκε μέσα στα αγροτικά μπλόκα.

Συνεχίζει δυναμικά το δρόμο του αγώνα........................................................................ 32-33— ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Η δράση της Ομάδας Γυναικών Άργους....................................................... 34-35— ΟΜΑΔΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΑΛΛΗΝΗΣ - ΑΝΘΟΥΣΑΣ - ΓΕΡΑΚΑ:

...με τις συμβασιούχες καθαρίστριες του δήμου .................................................................. 36— ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΟΓΕ: Για ακόμα μία φορά στο στόχαστρο οι συμβασιούχοι

των δήμων............................................................................................................................ 37— ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΑΥΡΟΥ - ΜΟΣΧΑΤΟΥ: Συνάντηση με τις εργαζόμενες στη Forthnet ............ 38-39— ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ: Παρέμβαση στο δημόσιο ΙΕΚ..................................... 40-41— Τιμώντας την 8η Μάρτη με τις εργαζόμενες στο ATHENS LEDRA................................... 42-43

ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΕΜΠΟΡΟΫΠΑΛΛΗΛΟΥ «Δε θα τους χαρίσω καμία Κυριακή» ....... 44-45

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΟΓΕ Ψήφισμα συμπαράστασης στους απεργούς πείναςπολιτικούς κρατούμενους στις ισραηλινές φυλακές.................................................................. 46

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 2

Page 3: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

3

Αγαπητή αναγνώστρια. Πέρασαν περίπου τρεις μήνες από το προηγούμενο Δελτίο. Μέσα σ’ αυτό το διάστημα, εμείς,οι γυναίκες της ΟΓΕ, νιώσαμε πιο αισιόδοξες και γεμάτες αγωνιστικό παλμό εξαιτίας της πλού-σιας και πολύμορφης δράσης μας με αφορμή την πεντάμηνη καμπάνια μας με σύνθημα: Πα-λεύουμε μαζί για δημιουργική ζωή, με δικαιώματα στην εργασία και στη μητρότητα.

Βρεθήκαμε στο δρόμο του αγώνα συντονίζοντας τη δράση μας και με εργατικά σωματεία καιάλλους μαζικούς φορείς, συζητήσαμε και ανοίξαμε αγωνιστικούς διαύλους επικοινωνίας μετις εργαζόμενες, όπως χαρακτηριστικά παρουσιάζουμε σ’ αυτό το τεύχος: Στη Forthnet, στοξενοδοχείο Athens Ledra, με τις καθαρίστριες στο δήμο της Παλλήνης, με τις εργαζόμενεςστα παρασκευαστήρια στο Άργος. Έτσι απαντάμε εμείς στα παζάρια για τη «δεύτερη αξιολό-γηση», στη νέα αντιλαϊκή συμφωνία, στο νέο κύκλο κατακρεούργησης των συντάξεων, συρ-ρίκνωσης των μισθών, των δημόσιων δαπανών για την πρόνοια και ό,τι άλλο περιλάβουνκυβέρνηση και κουαρτέτο για την ανάκαμψη των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων.

Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση εμπλέκει τη χώρα μας όλο και περισσότερο στους ΝΑΤΟϊ-κούς σχεδιασμούς, σ’ ένα περιβάλλον που οι ανταγωνισμοί οξύνονται επικίνδυνα για το ποιαδύναμη θα πάρει το πάνω χέρι, συνεχίζοντας τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων σε απάν-θρωπες συνθήκες, μέσα σε καταυλισμούς και δομές παραδομένες σε διάφορους μηχανι-σμούς και ΜΚΟ, η ΟΓΕ τους αποκαλύπτει και τους καταδικάζει έμπρακτα στις γυναίκες, Ελ-ληνίδες και πρόσφυγες.

Το Δελτίο μας φιλοξενεί ένα ενδιαφέρον ρεπορτάζ από τις επισκέψεις αντιπροσωπίας της ΟΓΕστις γυναίκες πρόσφυγες στους χώρους διαμονής τους, δείχνοντας γι’ άλλη μια φορά έμπρα-κτα την αλληλεγγύη. Με αφορμή την Εργατική Πρωτομαγιά, μιλήσαμε μαζί τους για τα μικράκαι μεγάλα προβλήματά τους, μα κυρίως προσπαθήσαμε ν’ αναδείξουμε τον κοινό εχθρό μας,που μας εκμεταλλεύεται ως εργαζόμενες, και για την κερδοφορία και τους ανταγωνισμούςτου σπέρνει ανεργία, φτώχεια, πολέμους, προσφυγιά.

Αγαπητή αναγνώστρια.Στο Δελτίο μας απαντούν οι ίδιες οι εργαζόμενες και απαντούν αγωνιστικά στην απελπισία καιτις δυσκολίες της καθημερινότητας, αλλά και στη χειραγώγηση που επιχειρούν οι στοχευμένεςδιαφημίσεις στα ΜΜΕ. Απαντά η νέα φοιτήτρια, η νέα ερευνήτρια με δυναμική-αγωνιστικήδιάθεση στους ψεύτικους εργασιακούς παραδείσους που υπόσχεται η φυγή στο εξωτερικό,προβάλλοντας το «τυρί» και κρύβοντας μ’ επιμέλεια τη «φάκα». Απαντά η γυναίκα της υπαί-θρου πώς μέσα από τις αγροτικές κινητοποιήσεις γνώρισε την ομορφιά του αγωνιστικού τρό-που ζωής. Αλλά και ζητήματα που αφορούν τα παιδιά και τα δικαιώματά τους, όπως η Έκθεσητης UNICEF για την κατάσταση των παιδιών στη χώρα μας, η προσχολική αγωγή, οι μαθησια-κές δυσκολίες, η διατροφή και η υγεία, τα ναρκωτικά.

Στόχος κι αυτού του τεύχους είναι να φωτίσουμε την αγωνιστική στάση ζωής απέναντι στονατομισμό, τον ανταγωνισμό, να προβάλουμε το δικό μας πρότυπο γυναικείας συμμετοχής στηνκοινωνική δράση. Ελπίζουμε να σας κρατήσουμε καλή και γόνιμη παρέα στο ξεφύλλισμα τωνσελίδων.

Καλοτάξιδη ανάγνωση, λοιπόν!

της Σύνταξης

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 3

Page 4: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

4

Ηέναρξη της καμπάνιας μας για την εργασία, τη μητρό-τητα, τον ελεύθερο χρόνο που ξεκίνησε την 1η Μάρτηέδωσε στους Συλλόγους και στις Ομάδες μας φτερά

για να φτάσουν στις γυναίκες του καθημερινού μόχθου και ναστείλουν το αγωνιστικό τους μήνυμα. Η Παγκόσμια Μέρα τηςΓυναίκας αποτέλεσε ένα σημαντικό σταθμό για να ξεδιπλώ-σουμε τις πρωτοβουλίες μας. Στις Συνελεύσεις των Συλλόγωνμας οι ΟΓΕδίτισσες συζήτησαν συλλογικά το περιεχόμενο τηςκαμπάνιας μας, συνέβαλαν με τις σκέψεις και τους προβλημα-τισμούς τους στο σχεδιασμό της δράσης.

Κύριο μέλημα να φτάσουμε σε όσο γίνεται περισσότερες εργα-ζόμενες μισθωτές και αυταπασχολούμενες της πόλης και τηςυπαίθρου, στις άνεργες, στις φοιτήτριες και στις σπουδάστριες,στις νέες μητέρες.

Πιο έμπειρες σήμερα, ξέρουμε ότι, για να φτάσει η φωνή μαςσ’ αυτές τις γυναίκες, χρειάζεται με επιμονή και υπομονή νατις αφουγκραστούμε. Ν’ ακούσουμε τα προβλήματα και τιςανησυχίες τους και να νιώσουν ότι μπορούν να μας εμπι-στευτούν. Ξέρουμε ότι δεν έχει τόση σημασία να τους περιγράφουμε τημαύρη ζωή που βιώνουν, όσο ν’ αποκαλύπτουμε την αιτία τωνπροβλημάτων τους, ν’ αποκαλύπτουμε τι είναι αυτό που τουςστερεί τη ζωή που τους αξίζει, τι πρέπει ν’ αντιπαλέψουν γιανα έχουν μια δημιουργική ζωή με δικαιώματα στην εργασίακαι στη μητρότητα. Γιατί το πιο δύσκολο είναι να συνειδητο-ποιήσουν ποιος είναι ο πραγματικός εχθρός τους. Ποιους εξυ-πηρετούν οι πολιτικές των μνημονίων και της ΕΕ. Αν συμβείαυτό, θα κατανοήσουν ότι η ζωή τους και η ζωή των παιδιώντους δε συμβιβάζεται με τα κέρδη και την ανταγωνιστικότητατων επιχειρηματικών ομίλων.

Ταυτόχρονα με τη δράση μας δίνουμε το στίγμα της αγωνι-στικής στάσης που εμψυχώνει τις γυναίκες που βρίσκονταιέξω από το κίνημα. Με παραστάσεις διαμαρτυρίας σε υπουρ-γεία, δήμους και Περιφέρειες, σε όργανα της Δημόσιας Διοί-κησης, με πικετοφορίες, με εφημερίδες τοίχου και ταμπλό, σεπλατείες, έξω από σχολεία και παιδικούς σταθμούς, η δράσημας παίρνει μια πιο ανοιχτή μορφή και αναδεικνύει την αξίατης συλλογικότητας.

Οργανώνουμε την πολύμορφη παρέμβασή μας για να βρε-θούμε δίπλα στις εργαζόμενες, ιδιαίτερα σ’ εκείνους τους κλά-

δους που συσπειρώνουν κατά πλειοψηφία γυναίκες. Εξορμή-σεις, συσκέψεις, εκδηλώσεις μέσα κι έξω από τα εργοστάσια.Βρισκόμαστε και στηρίζουμε τις αγωνιστικές παρεμβάσεις σω-ματείων, κλαδικών κι επιχειρησιακών, Ομοσπονδιών, Επιτρο-πών Αγώνα.

Βρισκόμαστε δίπλα στις αυτοαπασχολούμενες που βιώνουντον καθημερινό εφιάλτη από τα μπιλιετάκια της ΔΕΗ, της εφο-ρίας, του ΟΑΕΕ. Η φωνή του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήμα-τος εξηγεί στις γυναίκες αυτές γιατί, όσο κυριαρχούν οι μονο-πωλιακοί όμιλοι στην οικονομία, θα ψάχνουν με το κυάλι ναβρουν το δικαίωμά τους στη μητρότητα.

Επιμένουμε, παρά τις μεγάλες δυσκολίες λόγω των κυρίαρ-χων αναχρονιστικών αντιλήψεων, να μας ακούσουν οι γυναίκεςστις αγροτικές περιοχές της χώρας μας. Ψάχνουμε τρόπους νατις προσεγγίσουμε. Οι κοινές αγωνιστικές πρωτοβουλίες μεαγροτικούς συλλόγους μπορούν να βοηθήσουν να φέρουμε τιςαγρότισσες σε επαφή με το ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα.

Πόλεμος στον πόλεμο που μας κήρυξανΔώσαμε το «παρών» στις κινητοποιήσεις και τις μεγάλες απερ-γίες ενάντια στα νέα μέτρα που έφερε η κυβέρνηση με τη συμ-φωνία της 2ης αξιολόγησης! Το 4ο μνημόνιο είναι εδώ, σπέρ-νοντας τον εφιάλτη στη ζωή των λαϊκών οικογενειών. Με τηνανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί«αντιπαλεύουμε τα μέτρα-κόλαση και τα αντίμετρα-κοροϊδία».

Από τη μια τα «μέτρα» φορτώνουν στις πλάτες μας νέα, δυ-σβάσταχτα βάρη, τσακίζοντας μισθούς και συντάξεις, επεκτεί-νοντας τις ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, κόβοντας προνοιακάεπιδόματα, καταργώντας την κυριακάτικη αργία, βάζοντας εμ-πόδια στη συνδικαλιστική δράση, αυξάνοντας τις ασφαλιστικέςεισφορές για τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες. Απότην άλλη τα «αντίμετρα» ενισχύουν με πολλούς τρόπους τουςεπιχειρηματικούς ομίλους, είτε μειώνοντας τη φορολογία τουςείτε επιδοτώντας τα λεγόμενα προγράμματα «ενεργητικής πο-λιτικής απασχόλησης». Θα επιχορηγούν δηλαδή τους εργοδότεςγια ν’ απασχολούν ανέργους με το ποσό του επιδόματος ανερ-γίας κι αυτοί θα καταβάλλουν στον εργαζόμενο μόνο το υπό-λοιπο ποσό του μισθού (226 ή 151 ευρώ) για να προσλάβουν κά-ποιον με πλήρη απασχόληση. Αυτό σημαίνει ότι θα χαρίζουνστους εργοδότες πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, που σε μεγάλοποσοστό θα είναι γυναικείο, προερχόμενο από τις λίστες τωνανέργων.

Χριστίνα Σκαλούμπακα,Πρόεδρος της ΟΓΕ

Το αγωνιστικό μήνυμα της ΟΓΕνα φτάσει σ’ όλες τις γυναίκες του καθημερινού μόχθου

Καμπάνια ΟΓΕ 2017

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 4

Page 5: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

5

Καμπάνια ΟΓΕ 2017

Η κοροϊδία τους δεν έχει όρια. Στην πραγματικότητα τα «μέτρα»κόβουν από τους εργαζόμενους και τα «αντίμετρα» χαρίζουνστους επιχειρηματικούς ομίλους!Όσο για τα ψίχουλα που ρίχνουν στους εξαθλιωμένους για να δια-χειριστούνε την ακραία φτώχεια που όλο και μεγαλώνει, θα τα πά-ρουν κι αυτά από τους εργαζόμενους. Αναδιανέμουν δηλαδή τηφτώχεια, ρουφώντας μέχρι και το μεδούλι της λαϊκής οικογένειαςγια να βγουν τα ματωμένα πλεονάσματα, για να πετάξουν στη συ-νέχεια ένα ξεροκόμματο στους πιο φτωχούς από τους φτωχούς.

Τ ην ώρα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θυσιάζει κάθε δι-καίωμά μας στο βωμό της κερδοφορίας και της ανταγω-

νιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων, δε διστάζει να δια-θέτει πολλά δισ. ευρώ για πολεμικούς εξοπλισμούς, δίνονταςστην Ελλάδα την πρωτιά ανάμεσα στις ΝΑΤΟϊκές χώρες της Ευ-ρώπης! Ολοένα και πιο βαθιά μπλέκει τη χώρα στους ιμπερια-λιστικούς σχεδιασμούς. Η Ελλάδα συμμετέχει σε 13 ΝΑΤΟϊκέςαποστολές εκτός συνόρων και δαπανά το 2% του ΑΕΠ της γιαεξοπλισμούς. Επεκτείνει για 5 χρόνια την παραμονή των αμερι-κανικών βάσεων στη Σούδα, εγκαθιδρύει το ΝΑΤΟ στο Αιγαίομε πρόσχημα τις προσφυγικές ροές. Δίνει γη και ύδωρ στουςφονιάδες των λαών παίζοντας στο παιχνίδι της μοιρασιάς για λο-γαριασμό των ελληνικών μονοπωλιακών ομίλων. Τον κομβικόρόλο της Σούδας στην υλοποίηση πολεμικών επιχειρήσεων,από την Ανατολική Μεσόγειο έως τον Περσικό Κόλπο, παραδέ-χονται ανοιχτά και με κάθε ευκαιρία οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ.

Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, που έχει την έμπρακτη στήριξη τηςκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ–ΑΝΕΛ, έχει δημιουργήσει συνθήκες μα-κροχρόνιου εγκλωβισμού σε χιλιάδες πρόσφυγες μέσα σε κα-ταυλισμούς και δομές παραδομένες σε διάφορους μηχανισμούςκαι ΜΚΟ. Χιλιάδες γυναίκες και παιδιά διαβιώνουν σε πολύ δύ-σκολες συνθήκες. Στις γυναίκες αυτές στείλαμε μήνυμα αλλη-λεγγύης και συμπαράστασης ενόψει της Πρωτομαγιάς, όταν τιςεπισκεφτήκαμε από κοντά στις δομές του Σχιστού, της Ραφήνας,του Σκαραμαγκά.

Η κατάσταση στη γειτονιά μας είναι εκρηκτική. Το φιτίλι της

έντασης απλώνεται στα Βαλκάνια. Ο αλβανικός εθνικισμός, η«ακυβερνησία» και οι ταραχές στα Σκόπια, το καζάνι του Κοσό-βου, όπου κατοικοεδρεύουν ελληνικά στρατιωτικά τμήματα στις«επιχειρήσεις ειρήνευσης και ασφάλειας» του ΝΑΤΟ και της ΕΕ,προκαλούν μεγάλη ανησυχία για τις εξελίξεις.

Η επιθετικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο εντείνεται, τη στιγμήπου η ΕΕ και το ΝΑΤΟ κάνουν τα στραβά μάτια. Επιβεβαιώνεταικαθημερινά ότι η εμπλοκή της χώρας μας στους ΝΑΤΟϊκούςσχεδιασμούς που επιδιώκει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δημι-ουργεί επικίνδυνα προηγούμενα σε βάρος των ελληνικών κυ-ριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ βρίσκουν έδαφος οι μόνιμες καιδιαχρονικές απαιτήσεις της Τουρκίας.

Η Νοτιοανατολική Μεσόγειος συγκεντρώνει το ενδιαφέροντων ιμπεριαλιστικών κέντρων, επομένως και των σχεδιασμώντους. Είναι ο πιο σημαντικός δίαυλος και διαθέτει πλούσια ενερ-γειακά κοιτάσματα για τα οποία, όπως φαίνεται, ερίζουν πολλοί.

Η Παλαιστίνη στενάζει κάτω από την ισραηλινή κατοχή και τηδολοφονική επιθετικότητα του κράτους του Ισραήλ. 6.500 Πα-λαιστίνιοι πολιτικοί κρατούμενοι αργοπεθαίνουν στις φυλακέςτου Ισραήλ. 1.900 από αυτούς ξεκίνησαν απεργία πείνας από τις17 Απρίλη ενάντια στις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης.

Η ΟΓΕ από την πρώτη στιγμή εξέφρασε την αλληλεγγύη τηςμε μήνυμα που έστειλε σε όλες τις Οργανώσεις της ΠΔΟΓ. Δεναρκέστηκε εκεί. Οργάνωσε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξωαπό την ισραηλινή πρεσβεία στις 5 Μάη και στη συνέχεια πορείαπρος την Παλαιστινιακή πρεσβεία, όπου επέδωσε στον Πρέσβηψήφισμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης στον αγώνα τωναπεργών πείνας πολιτικών κρατουμένων.

Οι εξελίξεις είναι τέτοιες, που δεν έχουμε άλλη επιλογή απότο να εντείνουμε την πάλη μας ενάντια στους ιμπεριαλιστικούςσχεδιασμούς και τα ΝΑΤΟϊκά σχέδια. Αυτήν την κατεύθυνση ση-ματοδοτεί και η συμμετοχή της ΟΓΕ στην 37η Μαραθώνια Πο-ρεία Ειρήνης, κυρίως όμως το μεγάλο αγωνιστικό της μπλοκστη συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς, που κατέληξε στην αμερι-κανική πρεσβεία. Το σύνθημά μας δίνει το στίγμα: Γυναίκα, βγεςμπροστά στον αγώνα για μια ζωή χωρίς εκμετάλλευση και κα-ταπίεση, πολέμους και προσφυγιά.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 5

Page 6: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

6

Για το παιδί

Τον Απρίλη, η Ελληνική Εθνική Επιτροπή της UNICEF πα-ρουσίασε την ετήσια Έκθεση με θέμα: «Η κατάστασητων παιδιών στην Ελλάδα 2017. Τα παιδιά της κρίσης»,

που συντάχτηκε για λογαριασμό της από επιστημονική ομάδαμε τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την παιδική ευημερία στη χώραμας σήμερα.

Η Έκθεση, σύμφωνα με την ίδια τη UNICEF, αποτυπώνει τοεπίπεδο διαβίωσης κι ευημερίας των παιδιών στην Ελλάδα,χρησιμοποιώντας εναλλακτικούς δείκτες μέτρησης της φτώ-χειας, της αποστέρησης και του κοινωνικού αποκλεισμού καιαξιοποιώντας τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα εμπειρικά δεδο-μένα (από έρευνες της ΕΛΣΤΑΤ και της EUROSTAT).

«Σχετική» και απόλυτη φτώχεια...Η Eurostat ορίζει τη σχετική φτώχεια ως την κατάσταση εκείνηστην οποία το όριο φτώχειας καθορίζεται στο 60% του αντίστοι-χου διάμεσου ισοδύναμου εισοδήματος των ατόμων μιαςχώρας. Αποδεχόμενη αυτόν τον ορισμό, η Ελληνική Επιτροπήτης UNICEF εκτιμά, σύμφωνα με την Έκθεση, ότι τα παιδιά στηνΕλλάδα αντιμετωπίζουν σαφώς υψηλότερο κίνδυνο φτώχειαςαπ’ ό,τι οι ενήλικες, με δεδομένο επίσης ότι ήδη από το 2015 με-τράμε μισό εκατομμύριο παιδιά στη χώρα που ζουν σε φτωχέςοικογένειες, με τάση περαιτέρω αύξησης τα επόμενα χρόνια.

Αν και τα στατιστικά στοιχεία έχουν πάντα μια σχετικότητα ωςπρος το εάν αντανακλούν ολοκληρωμένα την πραγματικότητα,

ορισμένα στατιστικά στοιχεία της συγκεκριμένης Έκθεσης έχουνιδιαίτερο ενδιαφέρον:

1«Ο κίνδυνος σχετικής φτώχειας των παιδιών από 23% το2009 αυξάνει σε 28,8% το 2012 και στη συνέχεια μειώνεται

ελαφρά στο 26,6% το 2014. Αυτό σημαίνει ότι μισό εκατομμύριοπαιδιά στη χώρα ζουν σε φτωχές οικογένειες. Η γραμμή όμωςσχετικής φτώχειας δεν είναι ο πλέον κατάλληλος δείκτης για νααποτυπώσει τις αλλαγές στο επίπεδο διαβίωσης τόσο του γενι-κού πληθυσμού της χώρας όσο και των παιδιών κατά την πε-ρίοδο της κρίσης και της εφαρμογής των πολιτικών λιτότητας.Αυτό, γιατί μετά από το 2009 έχουμε δραματική μείωση των ει-σοδημάτων στη χώρα, γεγονός που επιφέρει ανάλογες μεταβο-λές και στο εκάστοτε όριο σχετικής φτώχειας. Ως αποτέλεσμα,την περίοδο αυτή το όριο φτώχειας από 598 ευρώ το μήνα πουήταν το 2009 μειώνεται σε μόλις 376 ευρώ το μήνα το 2014. Μεάλλα λόγια, το όριο φτώχειας μειώθηκε κατά 37%.»

2 «Ο δείκτης υλικής αποστέρησης αποτυπώνει μια εξίσουδραματική εικόνα για την κατάσταση των παιδιών στην Ελ-

λάδα. Ο δείκτης αυτός μετρά την αδυναμία των νοικοκυριών ναικανοποιήσουν συγκριμένες βασικές ανάγκες (αγαθά και υπη-ρεσίες) που θεωρούνται κρίσιμες για την ευημερία και το επί-πεδο διαβίωσης των ατόμων, όπως πληρωμή πάγιων λογαρια-σμών, κάλυψη έκτακτων οικονομικών αναγκών, κατάλληληδιατροφή, επαρκή θέρμανση, 1 βδομάδα διακοπές και πρό-σβαση σε συγκεκριμένα διαρκή καταναλωτικά αγαθά. Ένα παιδίβιώνει αποστέρηση αν ζει σε νοικοκυριό που αδυνατεί να ικα-

Η οικονομική κρίση «χτυπάει»τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών

Βούλα Λίτσιου,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 6

Page 7: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

7

Για το παιδί

νοποιήσει τουλάχιστον 3 από τις 9 επιλεγμένες βασικές ανάγκες.Σε ακραία αποστέρηση είναι τα νοικοκυριά που αδυνατούν ναικανοποιήσουν 4 από τις 9 αυτές ανάγκες.»

3 «Το 2015 σχεδόν 1 στα 2 παιδιά στην Ελλάδα ζουν σε συν-θήκες υλικής αποστέρησης. Με ποσοστό 45% η Ελλάδα με

μεγάλη διαφορά είναι η χώρα όπου τα παιδιά αντιμετωπίζουντην υψηλότερη υλική αποστέρηση μεταξύ των 14 παλιότερωνχωρών-μελών της ΕΕ. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιοαπό αυτό που παρουσιάζει η αμέσως επόμενη σε υλική απο-στέρηση χώρα της ΕΕ-14 (Ιταλία). Αντίστοιχα υψηλό (22%) είναικαι το ποσοστό των παιδιών στη χώρα που ζουν σε συνθήκεςακραίας αποστέρησης. Το ποσοστό αυτό είναι επίσης διπλάσιοτου αντίστοιχου που εμφανίζει η χώρα με την αμέσως χειρότερηεπίδοση (Ιταλία). Χώρες όπως οι σκανδιναβικές, η Ολλανδία, ηΓερμανία και η Αυστρία εμφανίζουν κίνδυνο ακραίας αποστέ-ρησης μικρότερο του 5%. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τηδραματική κατάσταση στην οποία διαβιώνει μεγάλο μερίδιο τωνοικογενειών με παιδιά στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα καταδει-κνύουν την αδυναμία του συστήματος κοινωνικής προστασίαςτης χώρας στο πεδίο αυτό.»

«Στραγγαλίζουν» το μέλλον των παιδιών μας Τι παραδέχεται λοιπόν η UNICEF μέσω της συγκεκριμένης Έκ-θεσης; Ότι η καπιταλιστική οικονομική κρίση και οι πολιτικέςστήριξης της ανάκαμψης της κερδοφορίας των μονοπωλίων καιτων πολυεθνικών καταδικάζουν τις λαϊκές οικογένειες και ταπαιδιά τους να βυθίζονται όλο και περισσότερο στη φτώχεια, τιςοδηγούν να μην μπορούν να καλύψουν ακόμη και βασικές τουςανάγκες.

Συντελείται δηλαδή ένα συνειδητό έγκλημα σε βάρος των παι-διών μας, αντίστοιχο με τη σφαγή των παιδιών της Συρίας στοπεδίο του πόλεμου τον οποίο οι ιμπεριαλιστές προκάλεσαν, αν-τίστοιχο με τους πνιγμούς των προσφυγόπουλων στις θάλασσεςτης Μεσογείου και με την πείνα που αντιμετωπίζουν τα παιδιάτων χωρών του λεγόμενου «τρίτου κόσμου», για τα οποία «ηθι-κοί» αυτουργοί είναι επίσης οι ιμπεριαλιστές.

Οι ελληνικές κυβερνήσεις και δη η τωρινή «αριστερή» μαςκυβέρνηση, οι λυκοσύμμαχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τουΝΑΤΟ, τα «κοράκια» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θυ-σιάζουν στο βωμό του καπιταλιστικού κέρδους το βιοτικό επί-πεδο που θα έπρεπε να έχουν τα παιδιά μας σύμφωνα με τιςσύγχρονες ανάγκες τους, σύμφωνα με τα επίπεδα στα οποίαέχει φτάσει η τεχνολογική και η πολιτιστική ανάπτυξη της αν-θρώπινης κοινωνίας.

Μόνη δική μας επιλογή ο αγώνας!Γι’ αυτό, οι γυναίκες των λαϊκών οικογενειών πρέπει να βαδί-σουμε στο δρόμο του αγώνα ώστε τα παιδιά μας ν’ αποκτήσουντην πρόσβαση που δικαιούνται σε μια σειρά αγαθά. Ν’ αγωνι-στούμε για να έχουν όλα τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών δω-ρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και δωρεάν εμβολιασμούςστα σχολεία. Να παρέχονται στους μαθητές όλης της χώρας δω-ρεάν γεύματα μέσα στα σχολεία. Να έχουν πρόσβαση όλα ταπαιδιά μας σε αποκλειστικά κρατικούς, δημόσιους, δωρεάν,

σύγχρονους και ασφαλείς παιδικούς σταθμούς και να καταργη-θούν παράλληλα τα τροφεία.

Ν’ αγωνιστούμε για να σταματήσει συνολικά η βαρβαρότηταπου βιώνουμε, που βάζει στην πλάστιγγα τη ζωή μας και τη ζωήτων παιδιών μας μαζί με τα κέρδη των πολυεθνικών.

Γιατί, εν τέλει, από εμάς τις ίδιες εξαρτάται αν θα επιτρέψουμενα ζουν τα παιδιά μας χωρίς δικαιώματα, με τα «ψίχουλα» πουπέφτουν από το τραπέζι των εκμεταλλευτών μας. Από εμάςεξαρτάται αν θα συμβιβαστούμε, αν θα μείνουμε με σταυρω-μένα χέρια ή αν, όπως λέει και ο ποιητής, «θα βγούμε στο δρόμοτης φωτιάς»...

Στο δρόμο ζουν 33.000 μαθητέςστη Νέα Υόρκη!

Η εικόνα των αστέγων στους δρόμους της Νέας Υόρ-κης είναι, δυστυχώς, οικεία. Ωστόσο τα στοιχεία πουέρχονται στη δημοσιότητα δεν παύουν να προκαλούναποτροπιασμό, καθώς ανάμεσά τους είναι και 33.000μαθητές-παιδιά. Αυτά τα παιδιά πηγαίνουν κάθεμέρα στο σχολείο και μετά δεν έχουν χώρο για ναδιαβάσουν, να ξεκουραστούν, να κοιμηθούν. Πολλοίαπό τους μαθητές φιλοξενούνται τα βράδια σε διά-φορα ιδρύματα, συχνά σε διαφορετικό κάθε νύχτα.Την τελευταία χρονιά ο αριθμός των άστεγων μαθη-τών αυξήθηκε κατά 15%, δηλαδή κατά 4.000. Σε κά-ποια σχολεία το ποσοστό των άστεγων μαθητών φτά-νει το 10%. Η υπηρεσία Εκπαίδευσης της Νέας Υόρ-κης θα διαθέσει 10 εκατομμύρια δολάρια για να προ-σφέρει ανακούφιση στη νεολαία, όμως αυτή μάλλονθα είναι προσωρινή. Ο λόγος για τον οποίο πολλέςοικογένειες έχουν βρεθεί στο δρόμο είναι η δραστικήαύξηση των ενοικίων και η ταυτόχρονη μείωση τηςκρατικής πρόνοιας.

Έθνος, 26.4.2017

Βέβαια, παρά το ότι η Ελλάδα, σύμφωνα με την Έκθεσητης UNICEF –αλλά σύμφωνα και με την ίδια την πραγ-ματικότητα...– κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στηνΕυρωπαϊκή Ένωση συνολικά σε σχέση με τη φτώχειατων παιδιών των λαϊκών οικογενειών, ωστόσο δεν κα-τέχει την πρωτοκαθεδρία, ούτε το μονοπώλιο σε αυτόντον τομέα. Στο «κέντρο» του κόσμου όπως συνηθίζουννα την χαρακτηρίζουν, στο κέντρο δηλαδή του καπιτα-λισμού, τη Νέα Υόρκη, μια πόλη που μας την παρουσιά-ζουν στις ταινίες του Χόλιγουντ βαμμένη μες στη χλιδήκαι τη λάμψη, 33.000 παιδιά που πηγαίνουν στο σχολείοζουν στο δρόμο... Η καπιταλιστική βαρβαρότητα σε όλοτης το μεγαλείο!

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 7

Page 8: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

8

Για το παιδί

Δώρα Βασιλοπούλου μέλος του προεδρείου της ΟΓΕ

ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Η εμπειρία από το Δήμο Αιγάλεω

Σ ε πραγματικό «βραχνά» για τα νέα ζευγάριαμε μικρά παιδιά, έχει εξελιχθεί το θέμα τηςπροσχολικής αγωγής και στο Δήμο Αιγά-

λεω. Κι αυτό γιατί εκτός από το Γολγοθά των αι-τήσεων για εγγραφή στους δημοτικούς παιδικούςσταθμούς,. τα υψηλά τροφεία, ιδιαίτερα στουςιδιωτικούς, οι γονείς καλούνται να βάλουν βαθιάτο χέρι στην τσέπη για να καλύψουν άλλα λειτουρ-γικά έξοδα

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή..Όπως συμβαίνει στους περισσότερους Δήμους

της χώρας, έτσι και στο Αιγάλεω η διαδικασία εγ-γραφής του παιδιού σε έναν σταθμό περνάει απόσυμπληγάδες...

Στην «κοινωνική μοριοδότηση» που υπάρχει γιατην επιλογή των παιδιών που θα εγγραφούν στουςπαιδικούς σταθμούς, οι άνεργες μητέρες, οι άνερ-γοι γονείς βαθμολογούνται κάτω από τη βάση. ΟιΔιοικήσεις των Δήμων επικαλούνται τη δυνατό-τητα των άνεργων να ενταχθούν στο πρόγραμματου ΕΕΤΑΑ για τη δωρεάν φιλοξενία των παιδιών τους στουςδημοτικούς και ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς.

Όμως, η έγκριση της αίτησης μιας άνεργης μητέρας στο πρό-γραμμα του ΕΣΠΑ δεν της εξασφαλίζει απαραίτητα μια θέση στοδημοτικό παιδικό σταθμό, αν οι θέσεις έχουν καλυφθεί. Ιδιαίτεραοξυμένο είναι το πρόβλημα με τις λιγοστές θέσεις για βρέφημέσω ΕΣΠΑ στους βρεφονηπιακούς σταθμούς..

«Ε, αν δεν τα καταφέρεις ούτε μέσω ΕΣΠΑ, τότε υπάρχει καιο ιδιωτικός σταθμός», με το αντίστοιχα τσουχτερό κόστος φυ-σικά!

Ας υποθέσουμε όμως ότι εξασφαλίζεις – μετά κόπων και βα-σάνων - μία θέση για το παιδί σου σε κάποιο δημοτικό παιδικόσταθμό..

Θα πρέπει καταρχήν να φροντίσεις να ανταπεξέλθεις στα τρο-φεία που κυμαίνονται, ανάλογα με τη φορολογική δήλωση τουζευγαριού. Οι γονείς που αδυνατούν να πληρώσουν τα τροφεία,πολλές φορές λαμβάνουν εκβιαστικά ραβασάκια για την άμεσηαποπληρωμή τους. Κι αν στα τροφεία προσθέσουμε και τα χρή-

ματα που ζητούνται από τους γονείς για αναλώσιμα (από μαρ-καδόρους και υλικά για χειροτεχνίες μέχρι σαπούνια και σα-κούλες σκουπιδιών...) φτάνουμε να μιλάμε… για ένα ολόκληρομισθό!

Το ξεζούμισμα δεν τελειώνει όμως εκεί καθώς υπάρχουν μιασειρά δραστηριότητες τις οποίες πάλι πληρώνουν οι γονείς. Γιαπαράδειγμα, στα πλαίσια του καθημερινού ωρολόγιου προγράμ-ματος εντάσσονται -με την πρωτοβουλία και παρότρυνση τουΔήμου- διάφορες θεατρικές παραστάσεις, γιορτές, εκδρομές γιατα παιδιά, που συνεπάγονται οικονομική επιβάρυνση των γο-νιών με διάφορα ποσά (της τάξης των 3-8 ευρώ/παιδί). Αν κα-νείς τα αθροίσει όλα αυτά, προκύπτει ένα διόλου ευκαταφρόνητοποσό, που δεν είναι δεδομένο ότι μπορεί να το καλύψει η κάθεοικογένεια, ιδίως σήμερα που τα ποσοστά ανεργίας και απλή-ρωτης δουλειάς χτυπάνε κόκκινο. Σε περίπτωση μάλιστα πουκάποιος γονιός δεν έχει τη δυνατότητα να καλύψει το κόστος,τότε ενημερώνεται… ότι το παιδί του «δε θα παρακολουθήσειτην παράσταση αλλά θα παραμείνει σε άλλη αίθουσα του σταθ-

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 8

Page 9: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

9

Για το παιδί

μού, όπου θα απασχολείται διαφορετικά… ». Μιλάμε για απα-ράδεκτες και αντιπαιδαγωγικές πρακτικές!

Και για να μην παρεξηγηθούμε... ασφαλώς και θεωρούμεεξαιρετικά θετικό και χρήσιμο το να παρακολουθήσουν τα παιδιάμια θεατρική παράσταση, να έρθουν σε επαφή με τον πολιτισμό,με την καλλιτεχνική δημιουργία. Τέτοιου είδους δραστηριότητεςχρειάζεται να εντάσσονται στο πρόγραμμα των σταθμών.

Όμως, δεν είναι σωστό να εντάσσεται –και μάλιστα με πρω-τοβουλία του Δήμου- στα πλαίσια του καθημερινού ωρολόγιουπρογράμματος μια δραστηριότητα, όποια κι αν είναι αυτή, πουνα έχει οικονομική επιβάρυνση για τους γονείς, αντί να παρέ-χεται δωρεάν για όλα τα παιδιά.

Επιπλέον, είναι απαράδεκτο και αντιπαιδαγωγικό να γίνεταιδιαχωρισμός στα πλαίσια του καθημερινού προγράμματος με-ταξύ των παιδιών με βάση το βαλάντιο, την οικονομική δυνατό-τητα των γονιών. Δεν έχει σημασία το ποσό του εισιτηρίου. Ση-μασία έχει η λογική της ανταποδοτικότητας, πόσο μάλλον στοντομέα της προσχολικής αγωγής.

Η διοίκηση του Δήμου Αιγάλεω φορτώνει διαρκώς νέα βάρηστις ήδη επιβαρυμένες τσέπες των λαϊκών οικογενειών, πουστενάζουν με τα τροφεία καθώς και με τα συνεχόμενα μέτρα τηςκυβέρνησης που στηρίζει και η ίδια η διοίκηση με την υλοποί-ηση των αντιλαϊκών κατευθύνσεων στο επίπεδο του Δήμου. Άλ-λωστε, όπως έχει δηλώσει ο Δήμαρχος Αιγάλεω, το κράτος έχεισυνέχεια… σε ρότα εχθρική για τα λαϊκά συμφέροντα..

Τέτοιες ενέργειες που μετακυλούν το λειτουργικό κόστος καιτο κόστος των παιδαγωγικών δραστηριοτήτων στην τσέπη τωνγονιών, ανοίγουν το δρόμο σε επικίνδυνες λογικές. Για παρά-δειγμα, σε ορισμένες περιπτώσεις καλούνται να αναλάβουν οιγονείς το κόστος για το φαγητό ή για την επισκευή-συντήρησητων υποδομών των παιδικών σταθμών ή να αποδεχθούν ωςαναγκαίο κακό δωρεές από επιχειρηματικούς ομίλους, εφόσονδεν μπορούν να καλυφθούν από τον προϋπολογισμό του Δήμου.

Στα πλαίσια αυτής της λογικής, κάθε έλλειψη στα αναλώσιμαή στις υποδομές των σταθμών επιχειρείται να καλυφθεί με την«εθελοντική προσφορά» των γονιών’ πχ «ας βάλει ο κάθε γονιόςαπό 3-4 ευρώ να αγοραστούν πετσέτες ή υλικά για το σταθμό..».Και όπου αυτό δεν είναι εφικτό γιατί τα ποσά είναι πραγματικάμεγάλα, τότε το μπαλάκι πετιέται στην αναζήτηση χορηγών! Έτσι,για παράδειγμα, οι γονείς ωθούνται στο κυνήγι χορηγιών προ-κειμένου να αντικατασταθούν οι φθαρμένες κουρτίνες σε ένανσταθμό, να αντικατασταθούν τα όργανα γυμναστικής σε ένανάλλο κ.ο.κ. Μέσα από όλη αυτή την διαδικασία μάλιστα, ο Δήμος

«πέτυχε» την ανακαίνιση ενός παιδικού σταθμού και την αγοράενός βαν για τη μεταφορά του φαγητού στους παιδικούς σταθ-μούς με τις «ευγενικές χορηγίες» πολυδιαφημισμένων πολυε-θνικών κολοσσών. Τι κι αν τα συγκεκριμένα μονοπώλια ξεζου-μίζουν τους εργαζόμενούς τους, ιδιαίτερα τις γυναίκες, με τα κυ-λιόμενα και σπαστά ωράρια, τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου,την εντατικοποίηση της εργασίας.

Και για κερασάκι στην τούρτα…το Πάσχα οι γονείς κλήθηκαννα αγοράσουν μικρο-αντικείμενα, που κατασκεύασαν τα παιδιάμαζί με τις παιδαγωγούς και εκτέθηκαν σε παζάρι στους χώρουςτων σταθμών, προκειμένου σε μεγάλη εκδήλωση του Δήμουνα ενισχυθεί οικονομικά γνωστή ΜΚΟ!

Όλα αυτά τη στιγμή που οι δομές και το προσωπικό δεν επαρ-κούν για να καλύψουν τις ανάγκες όλων των λαϊκών οικογε-νειών. Πολλοί σταθμοί δέχονται περισσότερα παιδιά από όσαμπορούν να χωρέσουν, με αποτέλεσμα να τα στοιβάζουν σασαρδέλες σε ασφυκτικά μικρές αίθουσες ενώ οι παιδαγωγοίπασχίζουν να τα βγάλουν πέρα με τα πολυπληθή τμήματα. Κι αντυχόν καμία βρεφονηπιοκόμος τολμήσει να αρρωστήσει, τότεμένει μία παιδαγωγός μόνη της με 25-30 νήπια! Όπως και στηνπλειοψηφία των δημοτικών παιδικών σταθμών, οι βοηθητικέςανάγκες λειτουργίας τους καλύπτονται από εργαζόμενες με τα8μηνα προγράμματα, με κορίτσια που κάνουν πρακτική, με ό,τιαυτό συνεπάγεται για τη σχέση που αναπτύσσουν τα παιδιά μετις βρεφονηπιοκόμους. Και προκλητικά η Διοίκηση του Δήμουδηλώνει ότι θεωρεί «πάγιες και διαρκείς τις θέσεις εργασίας καιόχι τους εργαζόμενους σε αυτές». Αυτή είναι η λογική των«ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης»: μοίρασμα μια θέσηςεργασίας σε 2-3 εργαζόμενους και ανακύκλωση της ανεργίας.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση δε διστάζει να χρυσώσει το χάπιτης νέας αντιλαϊκής θύελλας που φορτώνει πάνω από 4,5 διςευρώ στις λαϊκές οικογένειες, με τα «αντίμετρα» νομιμοποίησηςτων θυσιών διαρκείας του λαού. Άνθρακες ο θησαυρός τους! Ηαύξηση του ποσοστού των θέσεων στο πρόγραμμα του ΕΕΤΑΑ(από 90.000 σε 135.000) δε σημαίνει ότι όλα τα παιδιά θα γίνουνδεκτά στους παιδικούς σταθμούς δωρεάν. Ακόμα και η εξαγγε-λία δημιουργίας νέων παιδικών σταθμών ανατίθεται σε δημο-τικές επιχειρήσεις ή σε ΚΟΙΝΣΕΠ, ΚΟΙΣΠΕ.

Η προσχολική αγωγή δεν πρέπει να είναι προνόμιο όσωνμπορούν να πληρώσουν για αυτή, ούτε παροχή πτωχοκομείουπου κατευθύνεται σε όσους ζουν στην έσχατη φτώχεια.

Η προσχολική αγωγή είναι δικαίωμα κάθε παιδιού, αποτελείλαϊκή ανάγκη για την ομαλή ψυχοσωματική και κοινωνική ανά-πτυξη του παιδιού. Αυτό είναι το κριτήριο για τις αγωνιστικέςδιεκδικήσεις της ΟΓΕ από το κράτος, οργανώνοντας σταθεράπαραστάσεις διαμαρτυρίας στο Υπουργείο, στα Δημοτικά και Πε-ριφερειακά Συμβούλια..

Η νέα χρονιά στους παιδικούς σταθμούς μπορεί να σφραγιστείαπό τα βήματα στην οργάνωση των νέων μητέρων στους γυ-ναικείους συλλόγους της ΟΓΕ, στα σωματεία, στους συλλόγουςγονέων, αλλά και στη δημιουργία συλλόγων γονέων όπου δενυπάρχουν. Να στείλουμε αγωνιστικό μήνυμα στην κυβέρνησηότι δε συμβιβαζόμαστε με τα ψίχουλα. Παλεύουμε μαζί γιαδημιουργική ζωή για εμάς και τα παιδιά μας.

Η προσχολική αγωγή είναιδικαίωμα κάθε παιδιού, αποτελείλαϊκή ανάγκη για την ομαλήψυχοσωματική και κοινωνικήανάπτυξη του παιδιού.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 9

Page 10: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

10

Για το παιδί

Γιασεμή Χατζησταματιάδου,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Δημόσιες και Δωρεάν δομές Ειδικής Αγωγήςγια όλα τα παιδιά

Π ολλές φορές χρησιμοποιούμε την έκφραση μαθησια-κές δυσκολίες για ν’ αποδώσουμε γενικότερες σχολι-κές αποτυχίες ενός παιδιού, μαθησιακές ή ακαδημαϊ-

κές. Παλιότερα, εύκολα χαρακτηρίζαμε παιδιά που δυσκο-λεύονταν στο σχολείο ως «τεμπέλικα» ή ότι δεν προσπαθούνόσο πρέπει. Αυτό δεν είναι σωστό. Σήμερα αναγνωρίζουμε ότιπολλά παιδιά που δυσκολεύονται στο σχολείο μπορεί να παρου-σιάζουν κάποια μαθησιακά προβλήματα, που τα ονομάζουμεμαθησιακές δυσκολίες. Έτσι ορίζεται η πολυποίκιλη ομάδα δια-ταραχών που εκδηλώνονται με συστηματικές δυσκολίες τιςοποίες αντιμετωπίζει ένα παιδί στη διαδικασία της μάθησης. Κά-ποιες από αυτές οφείλονται σε κοινωνικά ή οικογενειακά προ-βλήματα, σε περιπτώσεις διγλωσσίας (μιλάνε δυο γλώσσεςμέσα στην οικογένεια) και ονομάζονται δευτερογενείς μαθησια-κές δυσκολίες (εξαρτώνται από το περιβάλλον). Επίσης κάποιεςμπορεί να οφείλονται σε ενδογενείς παράγοντες, όπως η ελαφράνοητική στέρηση, οι αισθητηριακές εκπτώσεις ή ελλείμματα. Οιμαθησιακές δυσκολίες επηρεάζονται από την κοινωνική ανε-πάρκεια, τις πολιτιστικές και πολιτισμικές διαφορές μεταξύ τωνκατοίκων της χώρας που μιλούν την ίδια γλώσσα, την έλλειψηκατάλληλων παιδαγωγών που θα παρέμβουν έγκαιρα.

Συνήθως όμως ασχολούμαστε περισσότερο στην καθημερι-νότητα μας με τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, που είναι:

Η Δυσλεξία, η Δυσαριθμησία, η Δυσορθογραφία, η Δυσγραφία,δηλαδή προβλήματα του γραπτού λόγου στη γραφή και την ανά-γνωση (πρόσφατα εντάσσονται και δυσκολίες στον προφορικόλόγο, που αφορούν κυρίως την κατανόηση). Αυτές δεν οφείλον-ται σε νοητική αδυναμία, όπως οι προηγούμενες, ή σε φτωχέςπεριβαλλοντικές συνθήκες ή σε αισθητηριακές απώλειες. Δη-λαδή το νοητικό επίπεδο του παιδιού είναι φυσιολογικό, αλλάπαράλληλα υπάρχει μεγάλη απόκλιση από την αναμενόμενηεπίδοσή του στο σχολείο. Θεωρούνται διαταραχές με οργανικήβάση, ίσως και με κληρονομική επίδραση (μεγαλύτερα ποσοστάεμφάνισης μέσα στην ίδια οικογένεια ή σε συγγενείς).

Ως κύριες αιτίες των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών, θεω-ρούνται ακουστικές ή οπτικές δυσκολίες στην αντίληψη κι επε-ξεργασία των ερεθισμάτων, ελλείμματα στη βραχύχρονη μνήμηκαι τη μνήμη εργασίας, δυσκολίες στη γλωσσική επεξεργασία.

Μια σύντομη περιγραφή των βασικών συμπτωμάτων των μα-θησιακών δυσκολιών για την ορθογραφία και γραφή είναι:• η ελεύθερη γραφή – η αδυναμία να μένει στη γραμμή • η προσθήκη ή αντικατάσταση γραμμάτων • η χρήση κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων ανάμικτα• η έλλειψη τόνων ή παρατονισμός• το περιορισμένο λεξιλόγιο ή η τηλεγραφική ανάπτυξη κείμενου• η δυσκολία στην περίληψη• τα λάθη στη στίξη.

Στην ανάγνωση και κατανόηση τα συμπτώματα που εμφανίζονταισυνήθως είναι:• παράλειψη, αντικατάσταση ή προσθήκη φθόγγων, συλλαβών

ή λέξεων• καθρεπτική ανάγνωση• αργός ρυθμός ανάγνωσης• φτωχή κατανόηση γραπτού λόγου• δυσκολία στην αναδιήγηση μιας ιστορίας• δυσκολία στην κατανόηση αφηρημένων εννοιών.

Στην αριθμητική εντοπίζουμε συχνότερα:• δυσκολίες στην αναγνώριση αριθμητικών συμβόλων• μη ορθή στοίχιση των αριθμών• λανθασμένη τοποθέτηση της υποδιαστολής• δυσκολίες στη διεξαγωγή υπολογισμών• λάθη στην προπαίδεια

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 10

Page 11: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

11

Για το παιδί

• δυσκολία στην αντίληψη & εκτέλεση βασικών κανόνων / οδηγιών• δυσκολία στην κατανόηση των ακολουθιών.

Ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι απαραίτητο να πα-ρουσιάζει όλα τα παραπάνω συμπτώματα. Ακόμη και μέροςαυτών σηματοδοτεί την πιθανή ύπαρξη του προβλήματος.

Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά που εντοπίζουμε στα παιδιάαυτά είναι στο ψυχολογικό και κοινωνικό επίπεδο:• χαμηλή αυτοεκτίμηση• έλλειψη επιμονής στα έργα τους• εσωστρέφεια, ή αντίθετα επιθετικότητα• χαμηλή αυτοαποτελεσματικότητα• άγχος και στρες για τις δραστηριότητες του σχολείου• άγχος επίδοσης• αίσθημα απόρριψης από τη σχολική κοινότητα• φόβος αποτυχίας• χαμηλά ακαδημαϊκά κίνητρα• αρνητική στάση για το σχολείο• μειωμένο αίσθημα ικανοποίησης από το γνωστικό έργο.

Το πρόβλημα για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες είναι ότιη διάγνωση γίνεται αφού έχουν ήδη δεχτεί τη σχολική αποτυχίακαι απόρριψη. Δυστυχώς δεν υπάρχει πρόνοια να βοηθηθούντα παιδιά έγκαιρα, ώστε και η βελτίωση να είναι αποτελεσματι-κότερη και τα παιδιά να παρουσιάζουν λιγότερα συναισθηματικάπροβλήματα.

Νομοθετικό πλαίσιοΗ Δυσλεξία ορίζεται νομικά από το ΠΔ 465/81 και υπογραμμί-ζεται η ανάγκη για παρέμβαση και λήψη ειδικών μέτρων. Η διά-γνωση και η αξιολόγηση ορίζεται από το ΠΔ 603/82. Διατάξειςπου αφορούν στα παιδιά με ειδικές ανάγκες υπάρχουν στο Νόμο1566/85. Η Αξιολόγηση μαθητών Λυκείου (είναι σημαντικό γιατίεξετάζονται στα πανελλαδικά μαθήματα, προφορικά) βρίσκεταιστα ΠΔ 86/2001, ΠΔ 26/2002 και ΠΔ 80/2003. Η ίδρυση τωνΚΔΑΥ με το Νόμο 2817/2000, ο Κανονισμός λειτουργίας τωνΚΔΑΥ (που είναι τα Κέντρα Διάγνωσης και Αξιολόγησης καιΥποστήριξης) ακολουθεί την Υπουργική Απόφαση 4494/Γ6 του2001. Μετατροπή των ΚΔΑΥ σε ΚΕΔΔΥ (Κέντρα Διαφορικής Διά-γνωσης Αξιολόγησης και Υποστήριξης) έγινε με το Νόμο3699/2008.

Δομές αξιολόγησης και παρέμβασηςΈνα παιδί, για να διαγνωστεί με μαθησιακές δυσκολίες, πρέπειν’ απευθυνθεί σε κάποιο ιατροπαιδαγωγικό κέντρο που ανήκεισε δήμους, νοσοκομεία Παίδων, Κέντρα Ψυχικής Υγιεινής καιστα ΚΕΔΔΥ. Οι μαθητές οφείλουν ν’ απευθύνονται στα ΚΕΔΔΥτα οποία λειτουργούν στις έδρες των διοικητικών πρωτοβάθ-μιων και δευτεροβάθμιων περιφερειών, το οποίο σημαίνει ότιυπάρχει ένα κέντρο σε κάθε νομό, με εξαίρεση τους μεγάλουςνομούς, όπου λειτουργούν περισσότερα. Οι φορείς πρέπει ναστελεχώνονται με διεπιστημονική ομάδα από ψυχολόγους, ει-δικούς παιδαγωγούς, κοινωνικούς λειτουργούς, λογοθεραπευ-τές, φυσικοθεραπευτές και παιδοψυχίατρο. Τα κέντρα, μετά απότην αξιολόγηση του προβλήματος, οφείλουν να εισηγηθούν τηνκατάρτιση εκπαιδευτικού προγράμματος κατάλληλου για το συγ-

κεκριμένο παιδί, να παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη στοεκπαιδευτικό προσωπικό, να καθορίσουν την αντικατάστασητων γραπτών εξετάσεων κάποιων μαθητών με προφορικές, ναεισηγούνται την ένταξη ή κατάταξη των μαθητών σε κατάλληλασχολικά προγράμματα ή σχολικές μονάδες, να παρακολουθούντο παιδί σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Οι δομές αυτές είναι υποστελεχωμένες και δεν μπορούν νακαλύψουν τις ανάγκες. Γι’ αυτό αναγκάζονται οι οικογένειες ναπεριμένουν ένα και δύο χρόνια μέχρι να εξεταστούν τα παιδιά,από τη στιγμή που το σχολείο, μέσω του διδάσκοντος, εντοπίσεισημαντικές διαφορές στην απόδοση του παιδιού. Πολλές οικο-γένειες απευθύνονται σε ιδιωτικά κέντρα, που αφθονούν τελευ-ταία, για να παρακολουθήσουν τα παιδιά τους τα εξειδικευμέναεκπαιδευτικά προγράμματα που είναι απαραίτητα ή για να βρουντην κατάλληλη υποστήριξη. Μέχρι τώρα, μέρος των εξόδων κα-λύπτονταν από τα ταμεία και την ασφάλιση του γονέα. Αυτό γί-νεται δυσκολότερο, λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στιςκαταβολές των διδάκτρων και του μεγάλου ποσοστού των ανα-σφάλιστων οικογενειών. Καλούνται οι γονείς να δεχτούν την αύ-ξηση του κόστους θεραπειών, με την υποχρεωτική συμμετοχήτων γονιών στη δαπάνη, κι έξοδο από τα κέντρα των παιδιώνπου δεν έχουν να πληρώσουν. Η πίτα των κρατικών δαπανώνμειώνεται. Αξιοποιώντας την ανυπαρξία δημόσιων δωρεάνδομών, την εκμετάλλευση των αναγκών των παιδιών και τωνοικογενειών τους, τους γονείς να δέχονται την εμπορευματο-ποίηση και να σηκώνουν μόνοι τους το βάρος της ανάγκης εκ-παίδευσης και αποκατάστασης των παιδιών τους, δημιουργούν-ται νέα ιδιωτικά κέντρα, τα οποία τείνουν να συγκεντρώνονταισε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Οι γονείς σηκώνουνμόνοι τους το βάρος της ανάγκης εκπαίδευσης και αποκατάστα-σης των παιδιών τους.

ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ:Στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Υγείας, πρέπει πολύ έγκαιρα ναεντοπίζονται τα τυχόν μαθησιακά προβλήματα, ώστε η παρέμ-βαση να είναι άμεση σε πρώιμα στάδια, για να είναι πιο αποτε-λεσματική, πριν δεχτεί το παιδί την αποτυχία. Τα δημόσια σχολείαπρέπει να στελεχωθούν με επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευ-μένο προσωπικό (ειδικούς παιδαγωγούς, ψυχολόγους, κοινω-νικούς λειτουργούς, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές), που ναμπορεί να υποστηρίξει τις εξατομικευμένες ανάγκες των παι-διών αυτών. Οι ανάγκες τους σε εξατομικευμένες εκπαιδευτικέςπαρεμβάσεις (παράλληλη στήριξη, τμήματα ένταξης κλπ.) θαπρέπει να ικανοποιούνται με αποκλειστική ευθύνη του κράτους,χωρίς την παραμικρή οικονομική επιβάρυνση των γονιών. Οιεκπαιδευτικοί να υποστηρίζονται από εξειδικευμένη διεπιστη-μονική ομάδα, να ενημερώνονται και να επιμορφώνονται μεβάση τις ανάγκες των μαθητών. Για την υποστήριξη των παιδιώνκαι των οικογενειών τους, πρέπει να ιδρυθούν κρατικές δομέςειδικών θεραπειών και αποκατάστασης, με δωρεάν υπηρεσίεςκαι μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Το κράτος ναχρηματοδοτήσει τον ΕΟΠΥΥ με όσα χρήματα χρειάζονται γι’αυτές τις υπηρεσίες. Να γίνεται άμεση καταβολή των οφειλώνσε γονείς από τον ΕΟΠΥΥ.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 11

Page 12: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

12

26 Ιούνη - Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016

Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον έλεγχο των ναρκωτικών

ΗΕτήσια Έκθεση για το 2016 της Διεθνούς Επιτροπής τουΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών παρουσιάζει μια

ανάλυση της παγκόσμιας κατάστασης σε σχέση με την τοξι-κοεξάρτηση, σε μια προσπάθεια να διαχειριστούν με ορισμέ-νες συστάσεις τις συνδεόμενες με τα ναρκωτικά προκλήσεις.Κατά τη διάρκεια της 30ης Ειδική Συνόδου της Γενικής Συ-νέλευσης του ΟΗΕ με θέμα το παγκόσμιο πρόβλημα τωνναρκωτικών, η οποία διεξήχθη τον Απρίλιο του 2016, κατέ-ληξε σε Έκθεση που το θέμα της αφορούσε τις γυναίκες καιτα ναρκωτικά.

Μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «όταν εξετάζεται το παγκό-σμιο πρόβλημα των ναρκωτικών, είναι σημαντικό να λαμβά-νεται υπ’ όψη και η διάσταση του φύλου… Όπως για παρά-δειγμα, αναδεικνύεται από το γεγονός ότι, ενώ το 1/3 του παγ-κόσμιου αριθμού χρηστών είναι γυναίκες και κορίτσια, μόλιςένας στους πέντε αποδέκτες υπηρεσιών θεραπείας είναι γυ-ναίκα, ενώ αυξάνεται και ο αριθμός των γυναικών που συλ-λαμβάνονται για σχετικά με τα ναρκωτικά αδικήματα… »

Η Ετήσια Έκθεση για το 2016 της Διεθνούς Επιτροπήςτου ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών καταγράφει: «…οι γυναίκες και τα κορίτσια αποτελούν το 1/3 των χρη-στών παγκοσμίως, με τα επίπεδα χρήσης να είναι μεγαλύ-τερα μεταξύ των γυναικών στις χώρες υψηλού εισοδήματος.Ωστόσο, μόλις το 1/5 των συμμετεχόντων σε προγράμματα

θεραπείας είναι γυναίκες... Σε σύγκριση με τους άντρες, οιγυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να τους συντα-γογραφηθούν φάρμακα με ναρκωτική δράση ή κατά του άγ-χους, και, κατά συνέπεια, έχουν περισσότερες πιθανότητεςνα κάνουν κατάχρηση αυτών των ουσιών. Η Γερμανία καιη Σερβία, για παράδειγμα, έχουν αναφέρει ότι θανατηφόραπεριστατικά υπερβολικής δόσης συνταγογραφούμενωνφαρμάκων είναι περισσότερο συχνά μεταξύ των γυναικών.Επιπλέον, χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΒόρειαΙρλανδία, παρατηρούν μεγαλύτερη αύξηση στα περιστατικάυπερβολικής δόσης από όλες τις ουσίες μεταξύ των γυναι-κών από ό,τι μεταξύ των ανδρών…»

«…Ο αριθμός των γυναικών που συλλαμβάνονται για τασχετιζόμενα με τα ναρκωτικά εγκλήματα έχει αυξηθεί σημαν-τικά. …. Υφίσταται επίσης στενή σχέση μεταξύ της πορνείαςκαι της χρήσης ουσιών. … Η μόλυνση από τον ιό HIV και οιψυχικές διαταραχές εμφανίζουν μεγαλύτερη επικράτηση με-ταξύ των χρηστριών. …. Η Έκθεση υπογραμμίζει επίσης τησημασία των προγραμμάτων πρόληψης που απευθύνονταιειδικά σε κρατούμενες, έγκυες γυναίκες, άτομα που ζουν μετο HIV/AIDS και εκδιδόμενα άτομα. Η Επιτροπή καλεί τακράτη-μέλη να συλλέξουν και να μοιραστούν δεδομένα, μεστόχο να κατανοήσουν καλύτερα τις ιδιαίτερες ανάγκες τωνγυναικών που κάνουν χρήση, καθώς και να βελτιώσουν τηνπρόληψη, τη θεραπεία και την απεξάρτηση…»

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 12

Page 13: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

13

26 Ιούνη - Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών

Από την παγκόσμια ανασκόπησητα στοιχεία για την Ευρώπη είναι:• Στην ΕΕ εκτιμάται ότι περισσότερο από το 1/4 τουπληθυσμού των ανθρώπων ηλικίας μεταξύ 15 και 64ετών έχουν κάνει χρήση παράνομων ουσιών τουλά-χιστον μια φορά στη ζωή τους.

• Η κάνναβη είναι η πιο διαδεδομένη ουσία χρήσηςστην ΕΕ. Αναφέρεται πιο συχνά ως η κύρια ουσία χρή-σης από όσους εισάγονται πρώτη φορά σε θεραπεία,ενώ εκτιμάται ότι 51,5 εκατομμύρια ενήλικοι άνδρεςκαι 32,4 εκατομμύρια ενήλικες γυναίκες έχουν κάνειχρήση κάνναβης τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους(24,8%). Εκτιμάται ότι το 1% των ανθρώπων μεταξύ 15και 64 ετών κάνουν καθημερινή ή σχεδόν καθημερινήχρήση κάνναβης.

• Η ηρωίνη είναι το πιο διαδεδομένο οπιοειδές στηνπεριοχή. Ταυτόχρονα, γίνεται κατάχρηση και μιας σει-ράς συνθετικών οπιοειδών, όπως η μεθαδόνη, η βου-πρενορφίνη και η φεντανύλη. Σε εκθέσεις του 2016,επισημαίνεται ότι η χρήση οπιοειδών παραμένει αιτίασημαντικής ανησυχίας, ιδιαίτερα στην Ανατολική καιΝότια Ευρώπη, όπου πάνω από το 70% των ατόμωνπου εντάσσονται στα προγράμματα απεξάρτησης λαμ-βάνουν θεραπεία για χρήση οπιούχων.

• Η Ευρώπη, περιοχή παραγωγής συνθετικών ναρ-κωτικών: Επί σειρά ετών η αμφεταμίνη και το «έκ-σταση» παράγονται παράνομα στο Βέλγιο και την Ολ-λανδία, και η μεταμφεταμίνη σε χώρες της ΚεντρικήςΕυρώπης, κυρίως στην Τσεχία...

• Μέχρι πρόσφατα η επικράτηση της χρήσης «έκ-σταση» μειωνόταν σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ σεσχέση με το ανώτατο σημείο που είχε φτάσει από τιςαρχές μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2000. Πρόσφαταστοιχεία δείχνουν ότι η ουσία είναι εκ νέου ευρύτεραδιαθέσιμη. Επίσης, η δραστικότητα των προϊόντων «έκ-σταση» (δισκία, σκόνες και κρύσταλλοι) αυξάνεται απότο 2010, ενώ οι τιμές φαίνεται να παραμένουν σταθερές.Η διαθεσιμότητα προϊόντων υψηλής δόσης «έκσταση»στις παράνομες αγορές θεωρούν ανερχόμενη απειλήκαι πρόκληση για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.

• Καμιά ανάσχεση στην εμφάνιση νέων ψυχοδραστι-κών ουσιών: μέχρι το Μάη του 2016 το σύστημα έγ-καιρης προειδοποίησης της ΕΕ, το οποίο δημιουργή-θηκε το 2005, είχε εντοπίσει περισσότερες από 560νέες ψυχοδραστικές ουσίες: 100 νέες αναφέρθηκανγια πρώτη φορά το 2015. Η αυξημένη διαθεσιμότητααυτών των ουσιών … αυξάνει τους κινδύνους για τηνυγεία.

Η ΟΓΕ, από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της, πρωτοστάτησεστον αγώνα κατά των ναρκωτικών. Θεωρούμε ότι η τοξικομανίαείναι κοινωνικό πρόβλημα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται.Δεν αποδεχόμαστε την ιατρικοποίηση και ψυχιατρικοποίηση τουπροβλήματος. Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στην ενημέρωση των γυ-ναικών της εργατικής λαϊκής οικογένειας. Καταδικάζουμε τον οικο-νομικό στραγγαλισμό των δομών πρόληψης και των "στεγνών" προ-γραμμάτων απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης. Πρόληψησημαίνει διαμόρφωση εσωτερικών ατομικών και κοινωνικών αν-τιστάσεων μέσα από ένα άλλο τρόπο ζωής. Σημαίνει ενεργητικήστάση για τη ζωή σε συνδυασμό με την πάλη για την ικανοποίησητων σύγχρονων αναγκών μας.

Λέμε:� ΟΧΙ στην εξάρτηση και την υποταγή.

� ΟΧΙ σε όλα τα ναρκωτικά.

� ΟΧΙ στο διαχωρισμό «μαλακά - σκληρά».

� ΟΧΙ στα προγράμματα υποκατάστασης,που συντηρούν και δε θεραπεύουν.

Αγωνιζόμαστε για: • Κεντρικό σχεδιασμό για αποκλειστικά δημόσιες, δωρεάν, σύγχρο-

νες υπηρεσίες πρόληψης, απεξάρτησης, κοινωνικής επανένταξης,χωρίς καμιά εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, της Εκκλησίας και τωνΜΚΟ.

• Θέσπιση προγράμματος για την εφαρμογή πρωτογενούς πρόλη-ψης που θα στοχεύει στα αίτια και όχι στα αποτελέσματα της τοξι-κομανίας.

• Αποκλειστικά δημόσιες, δωρεάν, σύγχρονες θεραπευτικές κοινό-τητες «στεγνών» προγραμμάτων σε όλη την επικράτεια ανάλογαμε τις ανάγκες.

• Εξοντωτικές ποινές για τους εμπόρους. Εκπαιδευμένο σώμα δι-καστών για τα ναρκωτικά.

• Ιδιαίτερο βάρος στα προγράμματα κοινωνικής επανένταξης.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 13

Page 14: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

14

Υγεία

Έχει αποδειχθεί από επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέ-τες ο σημαντικός ρόλος που έχει η σωστή διατροφή γιατη διατήρηση και προαγωγή της υγείας του ατόμου, τόσο

στα πλαίσια της πρόληψης νοσημάτων, όσο και στα πλαίσια θε-ραπείας σε συγκεκριμένες παθήσεις.

Η Υγεία είναι η κατάσταση της πλήρους σωματικής, πνευμα-τικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσίαασθένειας ή αναπηρίας από τον άνθρωπο. Η άποψη που περιο-ρίζει την υγεία στην απουσία ασθένειας ή αναπηρίας, προβάλ-λεται και υλοποιείται από δυνάμεις, που καλλιεργούν την ατο-μική ευθύνη για την προστασία της υγείας και υπηρετούν τηνκερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων.

Κατά την περίοδο της κρίσης η αντίληψη αυτή «περνάει» πιοεύκολα λόγω των μειωμένων οικονομικών δυνατοτήτων αλλάκαι των απαιτήσεων των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκώνστρωμάτων για υγειονομικές υπηρεσίες και γενικότερα για υπη-ρεσίες που αφορούν την ποιότητα ζωής.

Είναι αδιαμφισβήτητη η αξία της επαρκούς και ισορροπημέ-νης διατροφής στην ολόπλευρη (σωματική, πνευματική) ανά-πτυξη του ατόμου κατά την διάρκεια της εμβρυικής-βρεφικής-παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Ισορροπημένη διατροφή είναι η διατροφή που περιλαμβάνεισε σωστές αναλογίες όλα τα είδη τροφίμων, έτσι ώστε να επι-τυγχάνεται η πρόσληψη όλων των μακροθρεπτικών (πρωτεΐ-νες, υδατάνθρακες, λιπίδια) και μικροθρεπτικών (βιταμίνες,μέταλλα, ιχνοστοιχεία) συστατικών που χρειάζεται ο ανθρώ-

πινος οργανισμός, για να καλύψει τις μεταβολικές και φυσιο-λογικές του ανάγκες στον μέγιστο βαθμό, χωρίς να υπάρχουνελλείψεις, ανεπάρκειες (υποσιτισμός) ή και το αντίθετο, υπερ-κατανάλωση τροφών (παχυσαρκία) που θα οδηγούσαν σε αρ-νητικές επιπτώσεις στην υγεία του ατόμου βραχυπρόθεσμα ήμακροπρόθεσμα.

Γι’ αυτό είναι κρίσιμος ο ρόλος της ισορροπημένης διατροφήςαπό τις μικρές ηλικίες (παιδική-εφηβική), στις οποίες συντε-λούνται οι πιο σημαντικές αλλαγές στην ανάπτυξη του ανθρώ-που, που σε ένα μεγάλο ποσοστό καθορίζουν και το επίπεδουγείας και ποιότητας της ενήλικης ζωής του.

Υποθρεψία (υποσιτισμός)Η πρωτοπαθής υποθρεψία (υποσιτισμός) σχετίζεται με ανε-παρκή παροχή τροφής, ενώ η δευτεροπαθής είναι αποτέλεσμανοσημάτων που οδηγούν στην δυσαπορρόφηση των θρεπτικώνσυστατικών ή σε αυξημένες μεταβολικές ανάγκες. Από εδώ και

Διατροφή και υγεία

Δάφνη Παπαδοπούλου-Ποζατζίδου,διατροφολόγος

Η Υγεία είναι η κατάσταση τηςπλήρους σωματικής, πνευματικής,ψυχικής και κοινωνικής ευεξίαςκαι όχι μόνο η απουσία ασθένειαςή αναπηρίας από τον άνθρωπο.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 14

Page 15: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

15

Υγεία

πέρα όταν μιλάμε για υποθρεψία θα αναφερόμαστε στην πρω-τοπαθή, η οποία αποκτά όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις τα χρό-νια της οικονομικής κρίσης.

H υποθρεψία σε νεογνά-βρέφη-μικρά παιδιά οδηγεί σε: στα-σιμότητα ανάπτυξης, ψυχοκινητική καθυστέρηση, σιδηροπενικήαναιμία, αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων, αυξημένο κίνδυνο γιαθάνατο. Σε έφηβους οδηγεί σε: καθυστέρηση της σωματικήςαύξησης, ανεπαρκή οστική ανάπτυξη, καθυστέρηση στην νοη-τική ανάπτυξη, σιδηροπενική αναιμία, αυξημένο κίνδυνο λοι-μώξεων. Σε ενήλικες-ηλικιωμένους οδηγεί σε: καρδιαγγειακάνοσήματα, σιδηροπενική αναιμία, διαβήτη, καρκίνο, οστεοπό-ρωση και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων (κυρίως στους ηλι-κιωμένους).

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έξαρση του φαινομένου τουυποσιτισμού, κυρίως σε παιδιά και εφήβους, λόγω της μείωσηςτου οικογενειακού εισοδήματος, με αποτέλεσμα την ραγδαίαεπιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης και την μειωμένη δυνα-τότητα να τρέφονται με υψηλής διατροφικής αξίας τρόφιμα σεεπαρκείς ποσότητες. Δεν είναι λίγες οι φορές που παιδιά στασχολεία των λαϊκών συνοικιών λιποθυμούν από την πείνα.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε εξάπλωση των διατροφικών δια-ταραχών σε παιδιά και εφήβους. Δυστυχώς υπάρχει υποτίμησητης σοβαρότητας των νόσων (νευρική ανορεξία, ψυχογενήςβουλιμία, διαταραχή υπερφαγίας) καθώς τα συμπτώματα κατάτην έναρξή τους ερμηνεύονται ως εφηβική αντίδραση ενώέχουν ψυχολογική και κοινωνική βάση. Τέτοια συμπτώματαείναι: η άρνηση τροφής, η εμμονή με το σώμα, ο συνεχής πε-ριορισμός της «γκάμας» των τροφών, η υπερβολική άσκηση καιη συνεχής ενασχόληση του εφήβου με την ποσότητα του φαγη-τού (πόσο πολύ ή λίγο έχει φάει), η κυκλοθυμία (δυστυχία ή ευ-τυχία), η έφοδος στο ψυγείο ή η αποχή από την τροφή, η απο-φυγή εξόδου με φίλους γιατί έφαγε λίγο περισσότερο ή η ζυγα-ριά δείχνει λίγο περισσότερο βάρος από το επιθυμητό κλπ.

Σ’ αυτό το φαινόμενο συμβάλλουν οι κυρίαρχες κοινωνικέςαξίες που προβάλλονται από τα ΜΜΕ, τα δίκτυα κοινωνικής δι-κτύωσης και είναι «ο αγώνας για την απόκτηση του τέλειου σώ-ματος που αποτελεί το μέσο για την κοινωνική επιτυχία». Οιέρευνες αποδεικνύουν ότι η νόσος αφαιρεί κυριολεκτικά καιμεταφορικά οποιαδήποτε επαναστατική, ριζοσπαστική σκέψηκαι ενέργεια γιατί η ανορεξία επιδρά στον εγκέφαλο, έχει βιο-λογικό υπόβαθρο. Γι’ αυτό αν καθυστερήσουμε στην αντιμετώ-πιση ο εγκέφαλος «κλειδώνει» εξαιτίας της υποθρεψίας, τουυποσιτισμού, επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό τις σκέψεις, τιςσυμπεριφορές, τη συναισθηματική κατάσταση και κατ’ επέκτασητη σωματική και ψυχική υγεία του εφήβου.

ΠαχυσαρκίαΗ παχυσαρκία ορίζεται ως η κατάσταση κατά την οποία το άτομοέχει ποσοστό σωματικού λίπους πάνω από τα φυσιολογικά επί-πεδα, γεγονός που λειτουργεί επιβαρυντικά για την υγεία του.Και στην παχυσαρκία μπορούν να υπάρχουν ελλείψεις και ανε-πάρκειες κυρίως μικροθρεπτικών συστατικών, ακριβώς γιατίδεν ακολουθείται ισορροπημένη διατροφή ώστε να καλύπτονταιοι ανάγκες του ανθρώπου. Είναι αποδεδειγμένο πως η παχυ-σαρκία σχετίζεται με την εμφάνιση άλλων νοσημάτων, όπως τα

καρδιαγγειακά, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η οστεοαρ-θρίτιδα, ορισμένοι τύποι καρκίνου, αναπνευστικά προβλήματακαθώς και ψυχιατρικές διαταραχές.

Η διατροφή που συστήνεται στο γενικό πληθυσμό (και σταπλαίσια της πρόληψης της παχυσαρκίας), βασίζεται στα μικράκαι συχνά γεύματα καθ’ όλη την διάρκεια της μέρας, και περι-λαμβάνει τροφές σε κατάλληλες ποσότητες, από όλες τις ομάδεςτροφίμων, αποφεύγοντας τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα καιtrans λιπαρά (δηλαδή τηγανιτά, βούτυρο, λιπαρό κόκκινο κρέαςκλπ.).

Για έναν εργαζόμενο και κυρίως για τη γυναίκα που έχει τηνευθύνη της οικογένειας που δουλεύει όμως πολλές ώρες τηνήμερα ή και με ακατάστατα ωράρια είναι πολύ δύσκολο να ακο-λουθήσει μια διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα ή να προ-ετοιμάσει φαγητό στο σπίτι για την ίδια και την οικογένεια της ώστενα αποφύγει την κατανάλωση πρόχειρου, έτοιμου φαγητού.

Είναι γνωστό ότι τρόφιμα όπως τα λαχανικά, τα φρούτα και ταψάρια είναι πιο ακριβά σε σχέση με τρόφιμα όπως τα αμυλούχα(ρύζι, μακαρόνια, ψωμί, πατάτες κλπ), τα οποία ναι μεν είναιάκρως απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό, όμως σε με-γάλες ποσότητες οδηγούν σε συσσώρευση λίπους και δεν μπο-ρούν να καλύψουν τις ανάγκες σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, πρω-τεΐνες κλπ. Από τα παραπάνω αναδεικνύεται ο λόγος που η πα-χυσαρκία είναι πιο συχνή στον φτωχό πληθυσμό!

Ένας άλλος παράγοντας που έχει σχέση με την παχυσαρκίαείναι η σωματική άσκηση. Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώ-ματα, όμως, από την στιγμή που δεν διαθέτουν τον απαραίτητοχρόνο, την οικονομική δυνατότητα και δεν τους παρέχονται οικατάλληλες υποδομές, δυσκολεύονται να ακολουθήσουν μιαοποιαδήποτε μορφή άσκησης. Αυτοί είναι οι λόγοι και οι αιτίεςπου το φαινόμενο της παχυσαρκίας είναι πολύ πιο σύνηθες σεφτωχά λαϊκά στρώματα, όπως αποδεικνύεται και από διάφορεςέρευνες.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 15

Page 16: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

16

Υγεία

Μια άλλη πλευρά, που σχετίζεται με την σωματική άσκησηείναι η προώθηση μέσω γυμναστηρίων, sites κλπ. συμπληρω-μάτων κυρίως πρωτεϊνικών για μυϊκή ενδυνάμωση. Όμως, ηλήψη τέτοιων σκευασμάτων λόγω της υπερβολικής πρόσληψηςπρωτεϊνών, προκαλεί βλάβη στην νεφρική λειτουργία, με πολύσοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και συνολικά στην ποιότηταζωής. Παρόλα αυτά, προωθούνται τέτοια σκευάσματα, γιατί απο-τελούν πεδίο κερδοφορίας για τις φαρμακοβιομηχανίες.

Οι φαρμακευτικές εταιρίες, έχοντας σκοπό να έχουν όλο καιμεγαλύτερο κέρδος, προωθούν συμπληρώματα και άλλασκευάσματα για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών, ενώαυτές μπορούν να καλύπτονται πλήρως αν ακολουθείται ισορ-ροπημένη διατροφή (δε μιλάμε για παθολογικές καταστάσεις,δευτεροπαθούς υποθρεψίας κλπ.).

Πρέπει να είναι ξεκάθαρο στη νέα γενιά ότι η δημιουργία ενόςαθλητικού τύπου σώματος οφείλεται στη συνεπή και ολόπλευρηεκγύμναση όλων των μυϊκών ομάδων του σώματος μέσα σταπλαίσια μια ισορροπημένης διατροφής, χωρίς την ανάγκηλήψης συμπληρωμάτων.

Ποιότητα τροφίμωνΕφόσον μιλάμε για σωστή και υγιεινή διατροφή θα πρέπει νααναφερθούμε και στην ποιότητα των ίδιων των τροφίμων, ηοποία δεν σχετίζεται μόνο με την ύπαρξη ή όχι μικροβιακούφορτίου, τοξινών ή χημικών αποβλήτων κλπ, αλλά και με τηνίδια την σύσταση τους σε θρεπτικά συστατικά.

Είναι σίγουρο, ότι η ποιότητα των τροφίμων συνδέεται άμεσα με τοντρόπο παραγωγής τους από τις βιομηχανίες και τους ποιοτικούς ελέγ-χους για την διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που αποδεικνύει ότι όταν η πα-ραγωγή γίνεται με σκοπό το κέρδος όπως συμβαίνει στο σημε-ρινό σύστημα, δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια και τηνποιότητα των τροφίμων, είναι η διάταξη για τη νόμιμη διάθεσηπιο φθηνών, μη ευαλλοίωτων τροφίμων των οποίων η ημερο-μηνία λήξης έχει παρέλθει. Ούτως ή άλλως οι ίδιες οι εταιρίεςείναι αυτές που θεωρούνται υπεύθυνες για τον ποιοτικό έλεγχο,και στα πλαίσια αυτά, ορίζουν αυθαίρετα την ημερομηνία λήξηςτων τροφίμων, με κριτήριο την χρονική περίοδο πέρα από τηνοποία το τρόφιμο δεν είναι πλέον αποδεκτό λόγω αλλοίωσηςτων οργανοληπτικών χαρακτηριστικών. Με τη διάθεση ληγμέ-νων τροφίμων, ουσιαστικά, δίνεται η δυνατότητα στις βιομηχα-νίες να αλλάξουν το εύρος διατηρησιμότητας, ώστε να βγάλουνκέρδη και από τα ληγμένα τρόφιμα. Ήδη εδώ και πολλά χρόνια,ακόμα και σε περιόδους ανάπτυξης, έβγαιναν στην αγορά προςπώληση τέτοια τρόφιμα πολύ δε περισσότερο σε περιόδους οι-κονομικής κρίσης, όπως τώρα που διευρύνεται το νομικό πλαί-σιο με τέτοιου είδους διατάξεις προς όφελος των βιομηχανιών.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η παρασκευή του εμφιαλωμένουνερού. Η αξία του νερού για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι με-γάλη, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το 70% περίπου του ανθρώπι-νου σώματος αποτελείται από νερό, και ότι το νερό είναι άκρωςαπαραίτητο για όλες τις φυσιολογικές λειτουργίες του οργανι-

σμού. Πολύ συχνά συστήνεται η κατανάλωση εμφιαλωμένουνερού. Τα πλαστικά μπουκάλια όμως, σε υψηλές θερμοκρασίες,απελευθερώνουν στο νερό χημικές ουσίες (αντιμόνιο και δι-σφαινόλη Α) που προκαλούν προβλήματα υγείας, όπως καρ-διολογικά, αναπνευστικά, καρκίνο, γιατί συσσωρεύονται στονοργανισμό και δεν μπορούν να αποδομηθούν. Πως εξασφαλί-ζεται ότι κατά την αποθήκευση και την μεταφορά των εμφιαλω-μένων νερών η θερμοκρασία είναι χαμηλή, από την στιγμή πουοι κατάλληλοι χώροι αποθήκευσης και τα μέσα μεταφοράς απο-τελούν ιδιαίτερο κόστος στις βιομηχανίες;

Σήμερα επειδή ο τρόπος παραγωγής έχειως κίνητρο το κέρδος και όχι τηνικανοποίηση των συνεχώς διευρυνόμενωνσύγχρονων αναγκών του λαού, κυριαρχούνκαι εντείνονται όλα τα παραπάνωαρνητικά, για την πλειοψηφία τουπληθυσμού φαινόμενα, ενώ υπάρχουν όλεςοι αντικειμενικές προϋποθέσεις, δηλαδή ταεπιστημονικά και τεχνολογικά μέσα, οιφυσικοί πόροι, οι πρώτες ύλες, αλλά καιέμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό,υψηλή παραγωγικότητα, που δίνουν τηδυνατότητα παραγωγής τροφίμων υψηλήςδιατροφικής αξίας, σωστής και επαρκούςδιατροφής για το σύνολο του πληθυσμού,βελτίωσης της ποιότητας ζωής και μείωσηςτης νοσηρότητας και της θνησιμότητας.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 16

Page 17: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

17

Νέα Γυναίκα

Γεωργία ΤριανταφύλλουΜέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Θ α φύγω στο εξωτερικό», αυτή είναι η πιο συχνή φράσηπου συναντάει κανείς τελευταία στις συζητήσεις μενέους ανθρώπους που πασχίζουν να βρουν μια διέ-

ξοδο απέναντι στην ανεργία ή τη δουλειά με ψίχουλα και μάλιστα...«υποκατώτατα». Η φυγή προς τη «γη της επαγγελίας», όπου«η ζωή είναι πολύ καλύτερη», «εκεί υπάρχει κράτος και δίνειευκαιρίες» φαντάζει ως το φάρμακο της σωτηρίας σε μεγάλοκομμάτι της νεολαίας.

Η συζήτηση αυτή είναι ακόμα πιο έντονη στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ,στις νέες φοιτήτριες και επιστημόνισσες. Και όχι βέβαια, τυχαία,αφού οι «ευκαιρίες» για εργασία και επαγγελματική εξέλιξη τωννέων επιστημόνων στο εξωτερικό, πολυδιαφημίζονται από παν-τού, ενώ επενδύονται εκατομμύρια σε προγράμματα κινητικό-τητας, σπουδών και πρακτικών ασκήσεων σε ξένα πανεπιστή-μια ("Erasmus" κ.ά).

Εξάλλου, η κινητικότητα βρίσκεται στον πυρήνα της στρατη-γικής της ΕΕ και τα διάφορα επιτελεία της έχουν θέσει στόχοτουλάχιστον το 20% - κατά μέσο όρο στην ΕΕ - των αποφοίτωνΤριτοβάθμιας Εκπαίδευσης να έχουν αποκτήσει την εμπειρίαμιας περιόδου σπουδών σχετικών με την Τριτοβάθμια Εκπαί-δευση ή μιας περιόδου κατάρτισης στο εξωτερικό, μέχρι το 2020.

Μην ξεχνάμε πως η ελεύθερη διακίνηση εργατικού δυναμι-κού, είναι μία από τις 4 ελευθερίες του Μάαστριχτ. Βέβαια, με

τον όρο «ελευθερία» εννοείται η απρόσκοπτη δυνατότητα τωνεπιχειρηματικών ομίλων να εκμεταλλεύονται ένα ευέλικτο,φθηνό, επιστημονικό εργατικό δυναμικό, που να μπορεί να με-τακινείται όπου γης με βάση τις ανάγκες για τα κέρδη και τηνανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων. Δεν πρό-κειται για «ελεύθερη επιλογή» των νέων επιστημόνων. Η μετα-νάστευση στο εξωτερικό προβάλλεται ως «λύση», ειδικά στιςνέες γυναίκες, μπροστά στα δυσθεώρητα ποσοστά ανεργίας καιτην εργασιακή ζούγκλα στην Ελλάδα: με την εττεροαπασχόληση,με τα προγράμματα κακοπληρωμένης, ολιγόμηνης δουλειάς, μετην απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία.

Πρόκειται, βέβαια, για προσπάθεια εξωραϊσμού της ευρω-παϊκής πραγματικότητας και καλλιέργειας μειωμένων απαιτή-σεων στη νεολαία, προσπάθεια αποδοχής της βάρβαρης πραγ-ματικότητας στην Ελλάδα, σε άλλες χώρες της ΕΕ, όλου του κό-σμου. Κρύβεται, δηλαδή, ότι για παράδειγμα και στη Γερμανίαανθούν τα mini-jobs (δηλαδή δουλειά με μερική απασχόληση)και το 70% των εργαζομένων με αυτές τις σχέσεις είναι γυναίκες.Αντίστοιχα, στη Γαλλία είχαμε περιστατικά αυτοκτονιών σε χώ-ρους δουλειάς λόγω της πίεσης, ενώ σε όλες τις «ισχυρές οι-κονομίες» είναι απελευθερωμένες οι απολύσεις. Ο «παράδει-σος» του εξωτερικού δεν είναι καθόλου όπως τον παρουσιά-ζουν. Είναι δεσμά για τις νέες και τους νέους μισθωτούς επιστή-μονες.

Μύθοι και πραγματικότητες για τη μετανάστευσητων νέων στο εξωτερικό

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 17

Page 18: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

18

Νέα Γυναίκα

Η μητρότητα στο στόχαστρο της περιβόητης «κινητικότητας»Μια σημαντική παράμετρος ιδιαίτερα για τις νέες γυναίκες είναιοι συνέπειες της μετανάστευσης στο εξωτερικό για την προσω-πική, οικογενειακή ζωή, για τη δημιουργία οικογένειας. Για μιαγυναίκα 25-30 χρονών, η οποία βρίσκει μια θέση εργασίας στοεξωτερικό, προφανώς ο χρόνος δημιουργίας οικογένειας με-τατίθεται στο μακρινό και αόριστο μέλλον. Ταυτόχρονα, υπάρ-χουν και γυναίκες που παίρνουν αυτήν την απόφαση, έχονταςήδη μικρά παιδιά, αντιμετωπίζοντας ακόμα πιο δύσκολες συν-θήκες στην προσαρμογή των παιδιών σε νέο περιβάλλον, στονέο σχολείο, σε άλλη γλώσσα.

Και βέβαια, η αβεβαιότητα είναι μόνιμος βραχνάς, καθώς ηδιάρκεια του «ταξιδιού» είναι άγνωστη. Αν πρόκειται για ερευ-νητικό πρόγραμμα, μπορεί να τελειώσει σε 2-3 χρόνια ή να πα-ραταθεί. Ενδεχομένως να αναζητήσουν κάπου αλλού δουλειά.Πάντα υπάρχει το ερωτηματικό αν θα γυρίσουν πίσω ή θα μεί-νουν για πάντα μακριά από την πατρίδα και τους δικούς τους αν-θρώπους…

«Έξω μπορώ να αναπτύξω την επιστήμη μου»...Ναι, αλλά για ποιον;Ίσως ορισμένοι νέοι και νέες να υποστηρίξουν ότι αυτή η επι-λογή αξίζει τον κόπο, εφόσον δίνει την ευκαιρία να δουλέψειςκαι μάλιστα πάνω στο αντικείμενο που σπούδασες και αγαπάς.Αυτή η ενασχόληση, όμως, από μόνη της, είναι αρκετή; Με άλλαλόγια η εφαρμογή ή η προώθηση της επιστήμης μέσω της έρευ-νας, με τον τρόπο που γίνεται μέσα σε μεγάλους μονοπωλιακούςοργανισμούς, ή σε πανεπιστήμια που λειτουργούν, όμως, γιαλογαριασμό ακριβώς τέτοιων μονοπωλίων, δίνουν την ευκαιρίαστη νέα επιστήμονα να συμβάλλει δημιουργικά στην Έρευνα καιστην παραγωγή μέσω της επιστήμης της; Μπορεί όντως να συ-νεισφέρει με τις ιδέες και τη δημιουργικότητά της, ή γίνεται ένακαλοκουρδισμένο γρανάζι με σκοπό να παράγει μόνο κέρδος,πλήρως αποξενωμένη από το ερευνητικό της έργο; Γιατί σεκάθε περίπτωση, ακόμα και η πιο σπουδαία επιστημονική ανα-κάλυψη θα γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από την πολυε-θνική. Η πολυεθνική θα κατοχυρώσει την «πατέντα» και τα απο-τελέσματα της επιστημονικής έρευνας, με στόχο τη βελτίωση τηθέση της στην κούρσα του ανταγωνισμού με άλλους επιχειρη-ματικούς κολοσσούς. Άρα το πραγματικό ζητούμενο είναι ανά-πτυξη της επιστήμης και της έρευνας για ποιον; Για τους εκμε-ταλλευτές του μόχθου μας ή για την ικανοποίηση των σύγχρο-νων κοινωνικών αναγκών; Στο επίκεντρο του προβληματισμούκάθε νέου και νέας επιστήμονα χρειάζεται να βρεθεί πώς ηπρωτοπόρα σκέψη και η ακούραστη αναζήτησης νέων δρόμωνγια την ανθρώπινη γνώση θα τεθεί στην υπηρεσία της ευημερίαςτου λαού.

Δεν ψάχνουμε «παραδείσους» μακρινούς, τους χτίζουμεενωμένες, με τα χέρια μας και το μυαλό μαςΗ απάντηση βρίσκεται στη σκέψη και στη δράση κάθε νέας μεπυξίδα την αγωνιστική, συλλογική διεκδίκηση των σύγχρονωνκοινωνικών αναγκών, όσων μας αξίζουν και μας στερούν ΕΕ,κυβερνήσεις, επιχειρηματικοί κολοσσοί. Παλεύουμε συλλογικάγια να πάρουμε στα χέρια μας τα αποτελέσματα του μόχθου μας.Έτσι που κανείς δε θα περισσεύει σε αυτόν τον τόπο, θα είναιεξασφαλισμένη για όλους και όλες η μόνιμη και σταθερή εργα-σία, με πλήρη εργασιακά, ασφαλιστικά, κοινωνικά δικαιώματα.Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να αξιοποιηθούν οι τεράστιεςδυνατότητες που δίνει η επιστημονική γνώση και η ανάπτυξητης έρευνας για τα λαϊκά συμφέροντα.

Η λύση δε βρίσκεται στη φυγή, αλλάστον οργανωμένο αγώνα. Αντί ναφύγουμε από τη χώρα μας και τουςανθρώπους μας, να παλέψουμε όλεςμαζί και με όλες μας τις δυνάμεις γιανα γκρεμίσουμε τους εκμεταλλευτέςτου μόχθου μας

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 18

Page 19: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

19

Αποκαλυπτικά

Διονυσία Σπυράτου,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

ΗΜΕΡΙΔΑΕναρμόνιση οικογενειακής κι επαγγελματικής ζωής

στην εποχή της κρίσης

Η εναρμόνιση της οικογενειακής κι επαγγελματικήςζωής αποτελεί τη βασική κατεύθυνση της ΕΕ για τιςγυναίκες. H ημερίδα, που διοργανώθηκε από την Ελ-

ληνική Αντιπροσωπία του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών και τοΛύκειο των Ελληνίδων με θέμα: «Εναρμόνιση οικογενειακής κιεπαγγελματικής ζωής στην εποχή της κρίσης» την 3.4.2017,έδωσε το στίγμα της σύγχρονης προσέγγισης γι’ αυτό το μεγάλοζήτημα στη χώρα μας και πανευρωπαϊκά.

Η συζήτηση που έγινε και οι απόψεις που διατυπώθηκαν είναιαποκαλυπτικές όσον αφορά το πώς χρησιμοποιείται το ιδεολό-γημα αυτό και πώς θα προωθηθούν οι πολιτικές της ΕΕ μέσωτων κυβερνήσεων που υπηρετούν πιστά τις επιταγές της καιμέσω γυναικείων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που απο-τελούν τους κύριους εκφραστές αυτών των ιδεολογημάτωνμέσα στο κίνημα.

Η Μίκα Ιωαννίδου, που είναι επικεφαλής της Ελληνικής Αν-τιπροσωπίας του Ευρωπαϊκού Λόμπι Γυναικών και πρώην γε-νική γραμματέας του υπουργείου Εργασίας, εξέφρασε στο χαι-ρετισμό της τη φωνή που κυριαρχεί αυτήν τη στιγμή στην ΕΕ.Δηλαδή ότι «η εναρμόνιση οικογένειας κι επαγγελματικής ζωήςαναδεικνύεται σε μείζον ζήτημα στην κρίσιμη οικονομική καικοινωνική περίοδο που διανύουμε … Αν οι γυναίκες μετείχανισόρροπα στην κοινωνική και οικονομική ζωή … τότε θα είχαμεμια καλύτερη κοινωνία και δημόσια ζωή, θα ήμασταν ευτυχέ-στεροι και, κυρίως, οικονομικά θα είχαμε καταφέρει να έχουμεμια αύξηση του ΑΕΠ κατά 13%». Αποτελεί λοιπόν στρατηγική επι-λογή της ΕΕ η είσοδος των γυναικών στην εργασία, χωρίς δι-καιώματα βέβαια, γιατί έτσι οι επιχειρηματικοί όμιλοι θ’ αυξή-σουν τα κέρδη τους ξεπερνώντας το σκόπελο της οικονομικήςκρίσης.

Η Γενική Γραμματέας Ισότητας, Φωτεινή Κούβελα, στην πα-ρέμβασή της ακολούθησε τη γνωστή κυβερνητική τακτική, πα-ρουσιάζοντας το μαύρο άσπρο. Τις μέρες που η κυβέρνηση δια-πραγματευόταν με το κουαρτέτο για το τσάκισμα των εργατικώνδικαιωμάτων και το πετσόκομμα των μισθών και των συντά-ξεων και προτείνει ως διέξοδο τα προγράμματα ανακύκλωσηςτης ανεργίας, η ΓΓΙΦ ανερυθρίαστα δηλώνει: «Δεν παρεκκλί-νουμε από τον αγώνα μας για το πλήθος των εργασιακών δικαιω-μάτων των γυναικών, ώστε η περίοδος της κρίσης να μην αναιρείτην προστασία της μητρότητας.» Εκθειάζοντας το έργο της ΓΓΙΦστον τομέα της εργασίας, αυτό που επέλεξε να προβάλει ήταν«η πρόσληψη γυναικών θυμάτων βίας από τα συμβουλευτικά

κέντρα στον τομέα της καθαριότητας της Βουλής». Δε μας είπεβέβαια κουβέντα για τα εργασιακά δικαιώματα των καθαρι-στριών αυτών, όσο και των εργαζόμενων στα κέντρα για τα θύ-ματα της βίας. Ας θυμηθούμε τους απλήρωτους για εννέα μήνεςεργαζόμενους στους ξενώνες, που τελικά πήραν τα δεδουλευ-μένα τους μετά από κινητοποίηση της ΟΓΕ. Για την εκπρόσωποτης κυβέρνησης τα στερεότυπα είναι η αιτία που οι γυναίκες δεναπολαμβάνουν στο ακέραιο όλα όσα τους αξίζουν. Τέλος, δενπαρέλειψε να προβάλει τη «σύσταση επιχειρήσεων κοινωνικήςκαι αλληλέγγυας οικονομίας από γυναίκες ως τρόπο αντιμετώ-πισης και μείωσης του ποσοστού της ανεργίας των γυναικών, καιειδικότερα των γυναικών με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, και προ-ώθηση της ισότητας των φύλων στον τομέα της επιχειρηματικό-τητας».

Η Μαριέττα Γιαννάκου, πρώην υπουργός κι ευρωβουλευτήςτης ΝΔ, ήταν η πρώτη ομιλήτρια με θέμα: «Γυναίκα, οικογένεια,επάγγελμα». Εξήγησε πως η διασφάλιση των κερδών των επι-χειρηματικών ομίλων, που όλο και δυσκολεύει όσο βαθαίνουνοι εσωτερικές τους αντιθέσεις, δεν μπορεί να συνάδει πλέονούτε καν με τις ελάχιστες θετικές ρυθμίσεις που υπήρχαν για τηγυναίκα, γιατί σήμερα αρχίζουν να συζητούνται πάλι θέματα ταοποία υποτίθεται ότι είχανε προ πολλού επιλυθεί διά των απο-φάσεων και των νόμων. «… Μέχρι πρότινος η Δύση … παρήγεπτήσεις στο Διάστημα και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε καικάποιοι άλλοι αγόραζαν. Σήμερα δεν ισχύει αυτό. Σήμερα υπάρ-χουν οι Κινέζοι, οι Ινδοί, αυτοί που λέμε BRICS κλπ. Δεν παράγειμόνο η Ευρώπη ή οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Νέα Ζηλαν-δία, η Αυστραλία ... Σήμερα υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός, οοποίος καταρχήν μειώνει τις θέσεις εργασίας στην Ευρώπη …Σήμερα, όταν μιλάμε για εργασία, τι εννοούμε; Πιθανόν μια part-time εργασία, πιθανότατα μια μη ασφαλισμένη εργασία, ιδιαί-

Αποτελεί στρατηγική επιλογή της ΕΕη είσοδος των γυναικών στην εργασία,χωρίς δικαιώματα βέβαια, γιατί έτσι οιεπιχειρηματικοί όμιλοι θ’ αυξήσουν τακέρδη τους ξεπερνώντας το σκόπελοτης οικονομικής κρίσης.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 19

Page 20: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

20

Αποκαλυπτικά

τερα όταν μιλάμε για τις γυναίκες και μη αμειβόμενη όπως αμεί-βεται η εργασία στους άντρες…»

Ήταν αποκαλυπτική στο ζήτημα της εμπορευματοποίησης τωνκοινωνικών παροχών και της πολιτικής της ΕΕ: «Γίνεται αγώναςκάθε χρόνο για να υπάρχουν οι αναγκαίοι παιδικοί σταθμοί, οιοποίοι δεν υπάρχουν τελικώς γιατί τα παιδιά είναι πολύ περισ-σότερα … Και όλα χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, η οποία κάποιαστιγμή θα έρθει και θα πει … τώρα βάλτε τα στον κρατικό προ-ϋπολογισμό γιατί αυτό είναι το σύστημα. Και τότε θα ζητηθεί απότους γονείς να πληρώσουν τους παιδικούς σταθμούς. Βέβαια, τονα μην πληρώνει κανείς τίποτα ίσως δε δημιουργεί και σωστήσχέση μεταξύ των δύο πλευρών…»

Τόνισε το θέμα της γονικής άδειας που πρέπει να δίνεται καισε άντρες. Το κριτήριο που θέτει για το ποιος θα την πάρει βρί-σκεται επί της ουσίας στην κερδοφορία της εργασίας: «… Η γο-νική άδεια βέβαια ίσως πρέπει να δίνεται σε αυτόν που δεν έχεικάποια εργασία αξιοζήλευτη ή σημαντική ή που θα μείνει στημέση…»

Σημαντικό είναι ότι κατέληξε να προτείνει πως για την προ-ώθηση της πολιτικής της ΕΕ πρέπει να μπουν μπροστά οι γυ-ναικείες οργανώσεις. Χρειάζεται «αυτοοργάνωση και ακτιβι-σμός» και «... συνένωση των οργανώσεων που πιστεύουν ταίδια πράγματα και που δέχονται τις ίδιες απόψεις, για να μπορέ-σουμε να δώσουμε ένα διαφορετικό τόνο, να αισθανθούν ότιπαίζουμε ρόλο…». Αναδεικνύει λοιπόν το ρόλο των ΜΚΟ στηνυλοποίηση αυτής της πολιτικής, που στα χρόνια της κρίσης χρει-άζεται ακόμα μεγαλύτερα στηρίγματα.

Στην εισήγησή της η Αναστασία-Βαλεντίνη Ρήγα, γενική γραμ-ματέας του Εθνικού Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών και καθη-γήτρια του Πανεπιστημίου της Κρήτης, εστίασε στην οικογένειακαι στις αλλαγές που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια. Χαρα-κτήρισε μάλιστα την οικογένεια αυτή «μεταμοντέρνα». Αναφέρ-θηκε στις διάφορες μορφές και στα νέα σχήματα και κατέληξεσε κάποια συμπεράσματα που έχουν βγει σε σχέση με το μετα-βαλλόμενο οικογενειακό μοντέλο. Επισήμανε την έκρηξη τουαριθμού των διαζυγίων σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, την πο-σοστιαία αύξηση τέλεσης δεύτερου ή τρίτου γάμου και την απο-μυθοποίηση του δόγματος του αδιάλυτου γάμου, την αύξηση οι-κογενειών με παιδιά προερχόμενα από προηγούμενους γά-μους, σημαντική αύξηση των μονογονεϊκών οικογενειών, αύ-ξηση της προγαμιαίας συμβίωσης. Ταυτόχρονα, τα ζευγάριασυγκατοικούν εύκολα και χωρίζουν ευκολότερα. Παρατηρείται

αύξηση της μητρότητας ανήλικων-έφηβων γυναικών. Ποσοστι-αία πτώση της τέλεσης γάμου και αύξηση της ηλικίας στην οποίατελείται (άνω των 30 χρόνων). Μείωση των γεννήσεων, πτώσητης γονιμότητας, αύξηση της αντισύλληψης και των εκτρώσεων.Ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Οι παραπάνω λοιπόν αλλαγές στη σύνθεση της οικογένειαςσυμπληρώνονται με αλλαγές και στη θέσπιση νόμων που, όπωςισχυρίστηκε η ομιλήτρια έχουν όρια, αφού «κανένας εξωτερικόςέλεγχος δεν μπορεί να παρέμβει στην εσωτερική σφαίρα της οι-κογένειας και να διευθετήσει το ωράριο και το είδος απασχό-λησης του κάθε συντρόφου». Το ωράριο και οι όροι εργασίας,σύμφωνα με τα λεχθέντα, αποτελούν απόφαση του ζευγαριούκαι όχι εργοδοτική επιταγή.

Η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας, η τηλεργασία,η τηλεκπαίδευση, το τηλεμπόριο, η ρομποτική υψηλής τεχνολο-γίας παρουσιάζεται ως η αιτία για τη «συρρίκνωση της αγοράςεργασίας, την εξαφάνιση της διά βίου εργασίας». Δαιμονοποιεί-ται η νέα τεχνολογία και όχι το γεγονός ότι βρίσκεται στα χέριατων επιχειρηματικών ομίλων και αξιοποιείται για να τους προ-σφέρει μεγάλα κέρδη.

Η τελευταία ομιλήτρια, Κατερίνα Δασκαλάκη, ειδική γραμμα-τέας του Λυκείου των Ελληνίδων, πρώην ευρωβουλευτής, είχεθέμα: «Εργασία και οικογενειακή χαρά. Μια δύσκολη εξίσωση».Στην ομιλία της αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της κρίσης στηνοικογένεια και στην εργασία, παρουσιάζοντας κάποια πραγμα-τικά στοιχεία, αλλά διαστρεβλωμένη τη συνολική εικόνα: «ΣτηνΕλλάδα και σε άλλες χώρες όπου υπάρχει κρίση, τυχαίνει αυτόςπου χάνει τη δουλειά του στο ζευγάρι να είναι ο άντρας … Η γυ-ναίκα δεν έχει την πολυτέλεια να πει εγώ όχι, δε θα δουλέψω,να κάτσω δίπλα σου, αγάπη μου, λοιπόν δουλεύει εκείνη.» Στηνεπόμενη όμως παράγραφο αναιρεί τα προηγούμενα λέγοντας:«Υπάρχει, και μάλιστα εξεφρασμένη, η τάση να ωθούνται οι γυ-ναίκες έξω από την αγορά εργασίας προκειμένου να βρίσκουνευκολότερα δουλειά οι άντρες.»

Επίσης παρουσιάζει εκλαϊκευμένα τι σημαίνει εναρμόνιση:«Διατυπώνονται κι επιχειρήματα, ένα από τα τρέχοντα είναι ότιοι γυναίκες μπορούν να τα καταφέρουν σε ευέλικτες, κατ’ οίκονμορφές απασχόλησης, για τις οποίες βοηθούν φυσικά οι νέες τε-χνολογίες. Με τη λογική αυτή λοιπόν, οι γυναίκες θα μπορούνεκαι να εργάζονται βιοποριστικά και να φροντίζουν τις δουλειέςτου σπιτιού και να πηγαίνουν ενδεχομένως τα παιδιά στο σχο-λείο και στο φροντιστήριο και στα παιδικά πάρτι και δεν ξέρωεγώ τι άλλο και να παρακολουθούν την πρόοδό τους, ενδεχο-μένως να φροντίζουν και ηλικιωμένα ανήμπορα άτομα και τοβράδυ να τον υποδέχονται φρεσκολουσμένες, περιποιημένεςκαι παρφουμαρισμένες με πλατύ χαμόγελο ευτυχίας: Ήτανεκαλή η μέρα σου, αγάπη μου;»

Η εκδήλωση αυτή αποτελεί μια από τις πολλές πρωτοβουλίεςγια να ενισχυθεί το οπλοστάσιο της άρχουσας τάξης, να διακι-νηθούν επιχειρήματα και ιδεολογήματα που θα χρησιμοποι-ηθούν για να πλασαριστούν πολιτικές και να κερδηθεί η ευρύ-τερη συναίνεση των γυναικών του καθημερινού μόχθου γι’αυτές. Οι γυναίκες του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος δια-βάζουμε πίσω από τα ωραία μεγάλα λόγια τι ετοιμάζουν για μας,χωρίς εμάς και οργανώνουμε την αντεπίθεσή μας.

Η πρόοδος της επιστήμης και τηςτεχνολογίας παρουσιάζεται ως η αιτία γιατη «συρρίκνωση της αγοράς εργασίας, τηνεξαφάνιση της διά βίου εργασίας».Δαιμονοποιείται η νέα τεχνολογία και όχιτο γεγονός ότι βρίσκεται στα χέρια τωνεπιχειρηματικών ομίλων και αξιοποιείταιγια να τους προσφέρει μεγάλα κέρδη.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 20

Page 21: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

21

Εργασιακά

Ευτυχία Χαϊντούτη,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

«BEST WORKPLACES»

«Καλοί» εργοδότες και «περήφανοι» εργαζόμενοι

Ο άνθρωπος στο επίκεντρο», «Όλοι μαζί σαν ένας», «Μιαδεμένη οικογένεια», «Επιτυχία με ανθρώπινο πρό-σωπο», «Η εταιρία που νοιάζεται». Κάτω από αυτούς

τους τίτλους παρουσιάζονται οι 25 επιχειρήσεις που βραβεύτη-καν για το «καλύτερο εργασιακό περιβάλλον» από τον οργανισμό«Great Place to Work Hellas». Ο συγκεκριμένος φορέας διεξάγεικάθε χρόνο την έρευνα «Best Workplaces», τα αποτελέσματατης οποίας δημοσιεύονται στη συνέχεια σε μια πολυσέλιδη έκ-δοση. Στις σελίδες της έκδοσης αυτής, στελέχη των επιχειρή-σεων περιγράφουν τη συνταγή που ακολουθούν «για ευτυχισμέ-νους εργαζόμενους».

«Η υπερηφάνεια για την εταιρία και την εργασία τους σε αυτήνείναι η υψηλότερα αξιολογούμενη διάσταση από το σύνολο τωνεργαζομένων που συμμετείχαν στην έρευνα», εξηγεί ο γενικόςδιευθυντής του «Great Place to Work Hellas». Στις επόμενες σε-λίδες, δεκάδες «περήφανοι» εργαζόμενοι μιλούν για την «εται-ρεία τους» και εκφράζουν την... ευγνωμοσύνη τους που δου-λεύουν σε αυτή.

Κέρδη με ουρά...«Όσοι δουλεύουμε στην εταιρία, αισθανόμαστε ότι είναι και δικήμας. Το οικογενειακό κλίμα και η ασφάλεια που νιώθω είναι ότιπιο σημαντικό σε αυτή την δύσκολη περίοδο». Αυτά λένε οι ερ-γαζόμενοι στην εταιρία ταχυμεταφορών «DHL». Πρόκειται γιαπολυεθνική που εξυπηρετεί 220 χώρες και 120.000 προορι-σμούς με περισσότερα από 250 ιδιόκτητα αεροσκάφη και ετήσιοτζίρο δεκάδων εκατομμυρίων. Οι εργαζόμενοι όμως πρέπει όχιμόνο να αρκεστούν αλλά να είναι και ευγνώμονες για το «οικο-γενειακό κλίμα» στο οποίο δουλεύουν.

Είναι ενδεικτικό ότι η εταιρία που βρίσκεται στην πρώτη θέση(πρόκειται για τη φαρμακευτική Pfizer) μέσα σε μία τριετία πλή-ρωσε για φορολογικές υποχρεώσεις, μισθούς και ασφαλιστικέςεισφορές των εργαζομένων 250 εκατ. ευρώ. Στο ίδιο διάστημαείχε κέρδη 430 εκατ. ευρώ!

Στην πραγματικότητα, οι επιχειρήσεις - κολοσσοί, που τακέρδη τους μετριούνται πάντα σε εκατομμύρια ευρώ κάθεχρόνο, μέσα από μια σειρά «παροχές» όπως συνταξιοδοτικάπρογράμματα, προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης, επιδό-ματα παιδικού σταθμού, ορισμένες επιπλέον άδειες και άλλαπαρόμοια - που κι αυτές δεν προορίζονται για το σύνολο τωνεργαζομένων αλλά για ένα μέρος των υπαλλήλων τους - προ-σπαθούν να φιλοτεχνήσουν την εικόνα του «εργασιακού παρα-

δείσου». Πίσω από τη βιτρίνα αυτή, παραμένει η εργασιακήζούγκλα της εντατικοποίησης της εργασίας, των ευέλικτων ερ-γασιακών σχέσεων.

Την ίδια στιγμή «βραβεύσεις» και «εύσημα» που αποδίδονταιμάλιστα από τους ίδιους τους εργαζόμενους λειτουργούν ωςμηχανισμός ενσωμάτωσης και χειραγώγησης. Δίπλα στην επι-χείρηση - πρότυπο, προβάλλει η προσπάθεια να καλλιεργηθείένα άλλο «πρότυπο»: Αυτό του εργαζόμενου που ταυτίζει τα συμ-φέροντά του με τα συμφέροντα του εργοδότη και θεωρεί δική τουυπόθεση τα κέρδη της επιχείρησης. Του εργαζόμενου που αντι-μετωπίζει την εταιρία στην οποία εργάζεται σαν μια «οικογένεια»,στην οποία αυτός και οι συνάδελφοί του μοιράζονται την εκμε-τάλλευση, όχι όμως και τα κέρδη, που καταλήγουν στην τσέπητου εργοδότη...

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 21

Page 22: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

22

Εργασιακά

Ιδιαίτερη στόχευση στις εργαζόμενες γυναίκεςΗ προσπάθεια χειραγώγησης στοχεύει ιδιαίτερα τις γυναίκες,καθώς οι επιχειρήσεις αναπτύσσουν δράσεις με στόχευση στογυναικείο εργατικό δυναμικό. Εκδηλώσεις για την 8η Μάρτη,διαγωνισμοί μόδας, διαμόρφωση χώρων μητρικού θηλασμού,ψυχολογική υποστήριξη, ακόμα και προληπτικές εξετάσειςυγείας, είναι μερικές από τις πρωτοβουλίες τους. Για παρά-δειγμα, στο πλαίσιο καμπάνιας για την πρόληψη και την κατα-πολέμηση του καρκίνου του μαστού, μια εταιρία «προσφέρεικάθε χρόνο εντός των εγκαταστάσεών της σε όλες τις εργαζόμε-νές της δωρεάν υπερήχους μαστών». Συγκεκριμένα, «σε συνερ-γασία με διαγνωστικές κλινικές και νοσοκομεία, για έναν μήνα φι-λοξενεί στις εγκαταστάσεις της εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικόκαι υπερηχογράφους με σκοπό κάθε υπάλληλος να μπορεί εντε-λώς δωρεάν να εξεταστεί κατά τη διάρκεια της εργασίας της». Οιελλείψεις των δημόσιων δομών σε προσωπικό και υλικοτεχνικόεξοπλισμό καθιστούν τον τομέα της Υγείας ένα πρόσφορο πεδίογια να αναπτύξουν οι εταιρίες το «κοινωνικό» τους πρόσωποκαι παράλληλα να εξασφαλίσουν πελατεία στους επιχειρηματι-κούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.

Το ενδιαφέρον για την «ισορροπία»οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής...Η φετινή έκδοση περιλαμβάνει ιδιαίτερη αναφορά στο ζήτηματης «ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής». Όπωςπεριγράφουν οι συντελεστές της έρευνας, τα τελευταία έξι χρό-νια «λαμβάνουμε ολοένα και περισσότερο σχόλια εργαζομένωνστις αξιολογήσεις των εταιριών που αφορούν σε υπερβολικόφόρτο εργασίας, έλλειψη ισορροπίας στην προσωπική και στηνεπαγγελματική ζωή των εργαζομένων, άγχος και στρες». Οι εται-ρίες «για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις πουέφερε η οικονομική κρίση αναγκάστηκαν να απολύσουν εργαζο-μένους», αναφέρουν οι συντελεστές της έρευνας, με αποτέλε-σμα «ένας μεγάλος όγκος της δουλειάς να συσσωρευθεί σε αυ-τούς που έμειναν πίσω». Μάλιστα, ο όγκος της δουλειάς δενμένει ίδιος αλλά αυξάνεται. «Ο εργαζόμενος θα πρέπει να θυσιά-σει από την προσωπική ή την οικογενειακή του ζωή για να μπο-ρέσει να αντεπεξέλθει στους νέους ρόλους και στις απαιτήσειςτης εργασίας του», είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει ηέρευνα. Όμως μια σειρά... παρενέργειες που προκύπτουν προ-βληματίζουν τις επιχειρήσεις, αφού ο εργαζόμενος «πλέον αρ-χίζει σιγά σιγά να μη νιώθει καλά με την εργασία του αφού αυτήεπηρεάζει τις οικογενειακές του σχέσεις, την προσωπική τουισορροπία».

...και τα κίνητρά τουΟι λόγοι για τους οποίους οι εταιρίες προβληματίζονται γύρωαπό την παραπάνω κατάσταση, περιγράφονται με αρκετά δια-φωτιστικό τρόπο: «Όταν χάνεται αυτή η ισορροπία, η αποδοτικό-τητά του πέφτει, το ηθικό καταβαραθρώνεται, οι δείκτες απουσίαςκαι εθελοντικής αποχώρησης αυξάνονται και τελικά η εταιρία πα-ρατηρεί χαμηλότερη κερδοφορία». Έτσι, τα «φιλόδοξα στρατηγικάσχέδια» των επιχειρηματικών ομίλων μεταφράζονται σε απολύ-σεις, σε χειρότερους όρους δουλειάς και ζωής για τους εργα-

ζόμενους, όπως τα ευέλικτα ωράρια εργασίας των εργαζόμε-νων μητέρων, η δουλειά και από το σπίτι, η απελευθέρωση τουωραρίου εργασίας σε μια σειρά τομείς και κλάδους της οικονο-μίας. «Η δουλειά μας, το σπίτι μας, η οικογένειά μας», «My work,sweet home», είναι το μότο άλλης επιχείρησης, που περιγράφειμάλλον εύγλωττα σε τι συνίσταται το όραμα του «καλύτερου ερ-γασιακού περιβάλλοντος».

Στα κιτάπια των επιχειρηματικών ομίλων, η έννοια της «ισορ-ροπίας» οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής περιλαμβάνειωράρια εργασίας που προσαρμόζονται στις ανάγκες της εται-ρίας, άδειες και παροχές που βρίσκονται στη διακριτική της ευ-χέρεια και πάνω από όλα «δέσμευση» των εργαζομένων στηνεπιχείρηση και τους στόχους της. Στο έδαφος των ισοπεδωμέ-νων εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, οι επιχειρημα-τικοί όμιλοι ξεδιπλώνουν το «ενδιαφέρον» τους για τον καλύτεροσυνδυασμό των απαιτήσεων της δουλειάς με τη φροντίδα τηςοικογένειας των εργαζομένων.

Με το «παραμύθι» της «καλής εταιρίας»Τη στιγμή που σμπαραλιάζουν την οικογενειακή ζωή του εργα-τικού δυναμικού, οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις αναπτύσσουνπρωτοβουλίες που απευθύνονται στην οικογένεια των εργαζο-μένων. Στο επίκεντρο βρίσκεται η προσπάθεια να διαπαιδαγω-γήσουν ακόμα και τα παιδιά των εργαζομένων στην ταξική συμ-φιλίωση. Για παράδειγμα, επιχειρηματικός όμιλος οργάνωσεεκδήλωση «με σκοπό να δουν από κοντά τα παιδιά των εργαζο-μένων τον χώρο όπου οι γονείς τους περνούν τις περισσότερεςώρες της ημέρας τους». Η εκδήλωση ξεκίνησε με αφήγηση πα-ραμυθιού με την ιστορία της εταιρίας «ειδικά γραμμένου για ταμικρότερα παιδιά». Μια άλλη εταιρία διαβεβαιώνει πως οι υπάλ-ληλοί της «μπορούν να φέρουν καθημερινά τα κατοικίδιά τους ήτα παιδιά τους στο γραφείο χωρίς πρόβλημα»!

Όλα τα παραπάνω, συμπληρώνονται με δράσεις στο πλαίσιοτης «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης», του «εθελοντισμού» καιτης «φιλανθρωπίας», της οποίες φέρνουν σε πέρας οι ίδιοι οιεργαζόμενοι των εταιριών.

Οι «βραβεύσεις» των «καλών» εργοδοτών, είναι αποκαλυπτι-κές για τις προθέσεις τους αν δούμε τι κρύβεται πίσω από τη βι-τρίνα. Αντί να στοιχηθούν πίσω από τους στόχους της ανάκαμ-ψης της καπιταλιστικής κερδοφορίας της κάθε ξεχωριστής επι-χείρησης και συνολικά του συστήματος που βασίζεται στην εκ-μετάλλευση της εργασίας τους, οι εργαζόμενες γυναίκες δενέχουν άλλο δρόμο από το να πάρουν τη θέση τους στο σωματείο,στον γυναικείο Σύλλογο της ΟΓΕ, στη συμμετοχή στον αγώνα γιατα σύγχρονα δικαιώματά τους.

Αντί να στοιχηθούν πίσω από τους στόχουςτης ανάκαμψης της καπιταλιστικήςκερδοφορίας,οι εργαζόμενες γυναίκες δενέχουν άλλο δρόμο από το να πάρουν τη θέσητους στον οργανωμένο αγώνα για τα σύγχροναδικαιώματά τους.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 22

Page 23: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

23

Χρονογράφημα

«Κι είχε ένα σίδερο μ’ ατμό και λίγο ιδρώτα στο λαιμό, Σάββατοαπόγευμα στη μέση της κουζίνας...»

Άκουγα το τραγούδι ενώ έπλενα τα πιάτα. Και σκέφτηκα ότικι εγώ έχω σιδέρωμα. Ένα βουνό που το προσπερνώ κάθεφορά και κάνω ότι δεν το βλέπω. Και μετά μπήκα σε δίλημμα.Σιδέρωμα ή ψώνια; Μετά χτύπησε το τηλέφωνο και ήταν μιαεταιρία που είχε προσφορά στα καλλυντικά και θα μου έκανανκαι μια δωρεάν περιποίηση προσώπου. «Πότε μπορείτε;», μερώτησαν. «Ποτέ», τους απάντησα κι έκλεισα συγχυσμένη το τη-λέφωνο. Συγχυσμένη που ποτέ δε θα μπορούσα να χαλαρώσωκαι ν’ απολαύσω κάτι. Ευτυχώς λείπουν τα παιδιά στο ωδείο,σκέφτηκα, γυρίζοντας στην πραγματικότητα. Να προλάβω ν’ αλ-λάξω παπλωματοθήκες και σεντόνια στα κρεβάτια. Έκλεισεβδομάδα πια. Είπα ωδείο! Έχουμε να το πληρώσουμε κι αυτό.Να πάρει η ευχή, το είχα ξεχάσει. Πάει το όνειρο για ένα και-νούργιο παντελόνι. Καινούργιο μπάλωμα στο καβάλο.

Στήνω τη σιδερώστρα τελικά κι ανοίγω την τηλεόραση. «Sh-opping star» λέγεται η εκπομπή και η... ειδήμων μαλώνει τη...star. «Μα, γλυκιά μου, είναι δυνατό να βάλεις αυτό το πράγμασε cocktail party;» Αχ ναι, λέω φωναχτά. Για πες μου τι φοράνεστα cocktail parties, γιατί έχω ένα σε λίγες μέρες! (Το βρίσιμοπαραλείπεται για ευνόητους λόγους.) Αλλαγή καναλιού. «Πώςζευγαρώνουν τα κοάλα.» «Χμ, δώσαμε, δώσαμε, φτάνει», λέωκαι κλείνω την τηλεόραση. Τα νεύρα τσίτα.

Τηλεφωνώ στο σύζυγο. «Δεν προλαβαίνω να ψωνίσω, πέρναεσύ στο γυρισμό… Τι; Όχι αγκινάρες, χρυσέ μου, ποιος έχειχρόνο να τις καθαρίσει; Φέρε κανένα κοτόπουλο να βάλω στοφούρνο.» Στα μισά του σιδερώματος καταφτάνουν τα παιδιά. Ό,τιπρόλαβα, πρόλαβα, σκέφτηκα. «Τι να φάω;», φωνάζει ο μεγά-λος. «Φάε το χέρι μου», του λέω μιμούμενη τη Βλαχοπούλου.«Κι εγώ;», λέει η μικρή. «Εσύ φάε το πόδι μου.» Τα λέω καιτρέχω να ετοιμάσω να φάνε. Κλείνω την τηλεόραση, μαζεύω τησιδερώστρα και παίρνω θέση για το διάβασμα των μαθημάτωντους. Βαθιά ανάσα! «Ήρεμα... ήρεμα...», λέω από μέσα μου. Τισου φταίνε κι αυτά; Παλιοσύστημα! Αντί να έρχονται έτοιμα απότο σχολείο, έχουν να γράφουν, να διαβάζουν και να τρέχουν σταεξωσχολικά όλη την υπόλοιπη μέρα. «Δεν πειράζει, παιδί μου»,λέω με μια γενναιοδωρία στο γιο μου. «Ας μη μάθεις τ’ άμφιατου επισκόπου, ας πιάσουμε τα μαθηματικά.»

Πριν αρχίσουμε, μου λέει: «Μαμά, ο Νικολάκης πήγε με τουςγονείς του για Πάσχα στην Ιταλία. Εμείς μπορούμε να πάμε καμιάφορά;» «Καμιά φορά…», του απαντώ κι αρχίζω να αισθάνομαιμέσα μου, κάπου στην περιοχή του στομαχιού, κάτι να σφίγγεται.Να σκοτώνεσαι στη δουλειά και να μην μπορείς να πας τα παιδιάσου μια εκδρομή. Όχι στην Ιταλία. Εντός Ελλάδας. Κάπου που

μπορεί να δουν κάτι άλλο! Κατάπια τον κόμπο λίγο πριν ανοίξειη πόρτα και μπει ο σύζυγος. «Πιάσε εσύ τη μικρή, για να βάλωτο φαγητό να γίνεται, γιατί αλλιώς αύριο θα μείνουμε νηστικοί»,του λέω.

Τελειώνουν φαγητά, διαβάσματα, μπανιαρίσματα κι επιτέλουςπερί τα μεσάνυχτα πάω και ακουμπώ το πονεμένο μου κορμίστο κρεβάτι. Πάνω που ετοιμαζόμουν να συζητήσω με το σύ-ζυγό μου τα οικονομικά μας που δε βγαίνουν όσο κι αν τα τρα-βάμε, το πηγαινέλα των παιδιών που μ’ εξοντώνει, το δόντι μουπου πονάει και δεν έχω λεφτά για να μπορέσω να πάω στο για-τρό, με προλαβαίνει αυτός. «Ξέρεις, μεθαύριο έρχεται η μαμάμου, έσπασε το πόδι της.»

Όλη η κούραση της μέρας, όλη η θλίψη της μιζέριας, όλη η αί-σθηση του ανικανοποίητου βγήκε με μια κραυγή απελπισίας!«Όχι, που να με πάρει! Αυτό μου έλειπε τώρα!» Έπεσε μια σιωπήκαι το βλέμμα του άντρα μου ήταν κάτι ανάμεσα σε κατανόηση,σε θλίψη ίσως και λίγη έκπληξη. Σηκώθηκα, πήγα στο σαλόνι,κουλουριάστηκα στην πολυθρόνα και όλο το μέσα μου βγήκε μ’ένα κλάμα που έκρυβε ένα «γιατί;». Γιατί είναι έτσι η ζωή μου;Δεν έχει καμία σχέση με ό,τι ονειρεύτηκα. Και δεν ονειρεύτηκαπολλά. Θα ήθελα να έχω μια δουλειά που να μου δίνει όσα μουχρειάζονται για να ζω με αξιοπρέπεια. Ήθελα να πηγαίνουν ταπαιδιά μου στο σχολείο και, όταν γυρίζουμε όλοι στο σπίτι ναέχουμε χρόνο που θα τον περνάμε μαζί δημιουργικά και ευχά-ριστα. Ήθελα να μη σκέπτομαι αν θα μου φτάσουν τα λεφτά γιατον οδοντίατρο. Ήθελα να μη δουλεύω και τα Σαββατοκύριακα,αλλά να είναι ελεύθερα, να μπορούμε σαν οικογένεια να έχουμεδικές μας στιγμές… Τι έγιναν όλα αυτά; Ή μάλλον, γιατί δεν έγι-ναν; Πώς κατάντησα να χαίρομαι όταν τα παιδιά μου δεν είναιστο σπίτι; Πώς κατάντησα να αισθάνομαι βάρος τους γονείς μας;Ποιος έφερε τη ζωή μου σ’ αυτό το χάλι; Ποιος με αναγκάζει ναχάνω την ανθρωπιά μου;

Αισθάνομαι ώρες-ώρες ότι θέλω να πετάξω, αλλά κάτι μεκρατά. Νιώθω σα χαρταετός που κάποιος τον ελέγχει με τοσχοινί και τον πάει δεξιά-αριστερά και, κυρίως, τον τραβάει προςτα κάτω.

Αυτό πρέπει να κάνω! Να κόψω το σχοινί και να ελευθερωθώαπό το χέρι που με ελέγχει. Να κόψω το σχοινί και να φύγωψηλά. Ίσως τότε γίνω και πραγματικός αετός.

Κάπου έχω βάλει την πρόσκληση που μου έδωσε η Μαρίααπό το Σύλλογο Γυναικών της ΟΓΕ. Γιατί αρνιόμουν τόσο καιρόνα πάω; Δεν είμαι η μόνη που βιώνει την ίδια κατάσταση. Κάτιπρέπει να κάνουμε όλες μαζί. Να κόψουμε το νήμα που μαςδένει. Ίσως και το χέρι που το κρατά.

Σηκώθηκα και άναψα όλα τα φώτα!

Ο «χαρταετός»Ολυμπία Χαλτσοτάκη,

πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Αργυρούπολης της ΟΓΕ

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 23

Page 24: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

24

Πρόσφυγες

Η ΟΓΕ συναντά τις γυναίκες πρόσφυγες...Είναι κοινός ο εχθρός μας – κοινός και ο αγώνας μας

Η αλληλεγγύη των γυναικών της ΟΓΕ στους πρόσφυγες,ιδιαίτερα στις γυναίκες και τα παιδιά, είναι αστείρευτηκαι μπορεί να ξεδιπλώνεται σε καθημερινή βάση και

με πολλούς τρόπους. Αυτή που πρόσφατα επιλέξαμε, με αφορμήτην Εργατική Πρωτομαγιά, ήταν με μια ανακοίνωση στο χέρι στ’αγγλικά και τ’ αραβικά να επικοινωνήσουμε με τις γυναίκες πρό-σφυγες. Στόχος μας ήταν να μας γνωρίσουν, να μιλήσουμε μαζίτους για τα μικρά και μεγάλα προβλήματά τους, ν’ αναδείξουμετον κοινό εχθρό μας, που σε κάθε χώρα μας εκμεταλλεύεται,και για την κερδοφορία και τους ανταγωνισμούς του σπέρνειανεργία, φτώχεια, πολέμους, προσφυγιά.

Σχιστό, Ελληνικό, Ραφήνα, Σκαραμαγκάς... και συνεχίζουμε.Ένα μικρό οδοιπορικό στους χώρους διαμονής των προσφύ-γων. Συγκλονιζόμαστε κάθε φορά που μια γυναίκα πρόσφυγαςμας ανοίγει την καρδιά της: «Έχω τρία παιδιά, βρίσκονται στηΓερμανία με τον άντρα μου. Το μικρότερο δε θέλει να μου μιλή-σει, γιατί δε με πιστεύει ότι δεν μπορώ να πάω να τους βρω...»

«Εδώ έχουμε έρθει κυρίως γυναίκες και παιδιά. Οι άντρες πρό-λαβαν κι έφυγαν. Εμείς παγιδευτήκαμε εδώ. Θέλουμε να πάμεστους άντρες μας...» «Εμείς εδώ είμαστε όλη η οικογένεια,έχουμε τρία παιδιά. Περιμένουμε... μέχρι πότε όμως...» Μπορείτο τοπίο κάθε φορά ν’ αλλάζει, αλλά οι αγωνίες, οι συζητήσειςέχουν το ίδιο περιεχόμενο.

Τι κι αν βρισκόμαστε στο πρώην στρατόπεδο του Στρατού, στοΣχιστό, στο μέσο του πουθενά... Τι κι αν βρισκόμαστε στο Ελλη-νικό, που, χωρισμένο σε τρεις δομές, δεν ξέρεις σε ποια είναι οιχειρότερες συνθήκες... Τι κι αν βρισκόμαστε στα σπιτάκια στηΡαφήνα... Τι κι αν βρισκόμαστε στο Σκαραμαγκά, την πρότυπηγια την κυβέρνηση δομή, κρανίου τόπο για το καλοκαίρι, στοέλεος του ανέμου τις άλλες εποχές... Παντού είναι πλειοψηφίατα παιδιά και οι γυναίκες. Στο Σχιστό, για παράδειγμα, φιλοξε-νούνται 820 πρόσφυγες, εκ των οποίων 250 γυναίκες και 400ανήλικοι• στη Ραφήνα 115-120 μόνο είναι γυναίκες και παιδιά.Στο δε Σκαραμαγκά, σε σύνολο 3.600 προσφύγων τα μισά είναιπαιδιά. Βλέπεις, οι χώρες της ΕΕ φρόντισαν και απορρόφησαν

Ξεκαλάκη Καλλιόπη, μέλος του Προεδρείου της ΟΓΕ

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 24

Page 25: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

25

Πρόσφυγες

το αντρικό δυναμικό, πιο παραγωγικό και ειδικευμένο, πολύτιμογια την κερδοφορία των ευρωπαϊκών επιχειρηματικών ομίλων,χωρίς φυσικά το κόστος της πρόνοιας για τα μέλη της οικογέ-νειας του κάθε πρόσφυγα εργαζόμενου.

Αξίζει να περιγράψουμε ένα συγκινητικό περιστατικό, που δεί-χνει την ανάγκη επικοινωνίας αυτών των γυναικών. Μια νέαγυναίκα από το Αφγανιστάν, στο Σχιστό, που την πλησιάσαμε καιδεν μπορούσαμε καθόλου να συνεννοηθούμε, καθώς μιλούσεμόνο φαρσί (τη γλώσσα των Αφγανών και Ιρανών), τηλεφώνησεστον άντρα της και μιλήσαμε σε ανοιχτή ακρόαση εμείς αγγλικάκι εκείνος της μετέφραζε στη γλώσσα τους. Ακόμα και σ’ αυτέςτις τόσο δύσκολες συνθήκες, νιώσαμε την ανάγκη για επικοι-νωνία και δημιουργία ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων. Στην επί-σκεψή μας στο Σχιστό συναντήσαμε τρία κορίτσια που είναιαδέλφια και πρωτοστάτησαν στη σύνταξη μιας εφημερίδας προ-σφύγων κοριτσιών του Κέντρου Φιλοξενίας Σχιστού, με τίτλοΠουλιά αποδημητικά, που την έκδοσή της υπογράφει το «Δίκτυογια τα δικαιώματα του παιδιού». Είδαμε τη δίψα για ζωή με δι-καιώματα, για μόρφωση, για πρόοδο στα μάτια αυτών των κο-ριτσιών, παρόλες τις σκληρές και δύσκολες συθήκες που ζούνε.

Κι ενώ οι γυναίκες εκφράζανε τη δίψα τους για επικοινωνία,κυβερνητικοί και άλλοι μηχανισμοί (ΜΚΟ κ.ά.), στους οποίουςέχει παραδώσει η κυβέρνηση τις δομές αυτές, μας περιόριζανκεκαλυμμένα ή απροκάλυπτα να έχουμε αυτήν την επικοινωνία.Φυσικά, όταν η κυβέρνηση εμπλέκει τη χώρα μας όλο και πε-ρισσότερο στους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς, όταν δίνει γη καιύδωρ στους φονιάδες των λαών παίζοντας το παιχνίδι της μοι-

ρασιάς για λογαριασμό των ελληνικών μονοπωλίων, όταν συ-νεχίζει τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων σ’ αυτές τις απάν-θρωπες συνθήκες, είναι επόμενο να ενοχλείται από την αντιμο-νοπωλιακή-αντιιμπεριαλιστική φωνή της ΟΓΕ. Φυσικά, η ενό-χληση δεν είναι μόνο της κυβέρνησης, αλλά και όλων τωνάλλων «αρπαχτικών» που λυμαίνονται τις δομές προς όφελοςτων κυβερνήσεων και των μονοπωλιακών ομίλων που υπηρε-τούν, με στόχο την με κάθε τρόπο εκμετάλλευση των προσφύ-γων. Δηλαδή οι ίδιοι που τους ξερίζωσαν από τα σπίτια τους, γιατους ανταγωνισμούς τους, οι ίδιοι κερδοσκοπούν ποικιλοτρό-πως εκμεταλλευόμενοι την προσφυγιά τους. Χαρακτηριστικόπαράδειγμα ζήσαμε στη Ραφήνα, όταν ένα στέλεχος της δανέζι-κης Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Danish Refugee Council(DRC) αρνήθηκε να μεταφράσει, λέγοντάς μας ότι διαφωνεί μετις θέσεις μας για τις ευθύνες ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ για τους βομ-βαρδισμούς στη Συρία, ζητώντας στη συνέχεια από το στρατιω-τικό υπεύθυνο του χώρου να μας απαγορεύσει να μοιράσουμετην ανακοίνωσή μας.

Παρόλες τις πολυποίκιλες δυσκολίες για ουσιαστική επικοι-νωνία με τις γυναίκες πρόσφυγες, εμείς, οι γυναίκες της ΟΓΕ,συνεχίζουμε, επιμένουμε, κόντρα στο ρεύμα της φιλανθρωπίας,δίνουμε το χέρι μας για να σταθούν γερά στα πόδια τους. Έχουμεβρει δρόμους επικοινωνίας και συνεχώς ανακαλύπτουμε καινέους. Αποκαλύπτουμε τον πραγματικό κοινό εχθρό μας, πουείναι το σύστημα που γεννά την ανεργία, τη φτώχεια, τον πόλεμο,την προσφυγιά. Αναδεικνύουμε την αξία της αγωνιστικής στά-σης ζωής, της συλλογικής δράσης και της αλληλεγγύης, πουείναι το κοινό μας όπλο. Στον αγώνα για τα δικαιώματα των ίδιωνκαι των οικογενειών τους δε θα είναι μόνες. Το ριζοσπαστικόγυναικείο κίνημα, η ΟΓΕ, θα είναι πάντα δίπλα τους. Μόνο μέσαστη δράση μπορεί να καταπολεμηθεί η απογοήτευση, η απελπι-σία και ο φυσιολογικός ατομικός φόβος για το αύριο.

Εμείς, οι γυναίκες της ΟΓΕ,συνεχίζουμε, επιμένουμε, κόντρα στορεύμα της φιλανθρωπίας, δίνουμεαγωνιστικά το χέρι μας για να σταθούνγερά στα πόδια τους...

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 25

Page 26: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

26

Πολιτισμός

ΣΩΜΑΤΕΙΟΕΛΛΗΝΩΝ ΗΘΟΠΟΙΩΝ (ΣΕΗ)

100 χρόνιαιστορίας και δράσης,προσφοράς στουςκοινωνικούς αγώνες

Άννα Ψυχογιού, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Σ ε όλη την πορεία της δράσης της η ΟΓΕ έκανε προσπά-θεια να προβάλει την αληθινή τέχνη, που καλλιεργεί στονάνθρωπο τη βαθύτερη συνείδηση της ανθρωπιάς του,

της δύναμής του να υποτάξει τη φύση και την κοινωνία στιςανάγκες του, που διαμορφώνει τον άνθρωπο-δημιουργό της«μοίρας» του.

Η δική μας τέχνη, η τέχνη των αγωνιστών/αγωνιστριών, δεναρκείται στην αναγνώριση της πραγματικότητας. Για τις γυναίκεςτης ΟΓΕ η πραγματική λειτουργία της τέχνης δεν είναι να μαςεφησυχάζει, είναι να μας κάνει ν’ ανησυχούμε, ν’ αναζητούμε,να ψάχνουμε κάτω από την επιφάνεια των φαινομένων, ν’ αν-ταποκρίνεται στη φράση του Βάρναλη: «Τέχνη αληθινή είναιεκείνη που συνειδητοποιεί την ανάγκη της αλλαγής, που ομο-ψυχεί το λαό, που συνειδητοποιεί τον αγώνα του κι ανοίγει τονιδανικό δρόμο για το μέλλον.»

«Φωτογραφίζοντας» ορισμένεςαπό τις πιο σημαντικές στιγμέςΕίναι προφανές λοιπόν πως, όταν επισκεφτήκαμε την έκθεσημε σπάνιο αρχειακό-φωτογραφικό υλικό, που διοργάνωσε τοΣωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) με αφορμή τα 100 χρόνιααπό την ίδρυσή του, ενθουσιαστήκαμε με την παρουσίαση τηςπαράλληλης ιστορίας του κινήματος των ηθοποιών με τουςαγώνες του λαού μας σε δύσκολες καμπές και όχι μόνο. Οι Έλ-ληνες ηθοποιοί, με σημαντικές γυναικείες προσωπικότητες ανά-μεσά τους, ήταν μπροστάρηδες στους αγώνες για κοινωνικέςκατακτήσεις και όλα αυτά αποτυπώνονταν με θαυμαστό τρόποσε αυτήν την έκθεση.

100 χρόνια ιστορίας και δράσηςΤο ΣΕΗ είναι από τα πρώτα σωματεία της χώρας, τα μέλη του

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 26

Page 27: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

27

Πολιτισμός

πρόσφεραν πολλά με τους αγώνες και την τέχνη τους στο λαϊκόκίνημα, αλλά κι εμπνεύστηκαν από αυτό. Από τη ΜικρασιατικήΚαταστροφή μέχρι το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη χούντα τωνσυνταγματαρχών, το Σωματείο πάλευε για την επιβίωσή του καιτην επιβίωση του κλάδου. Δημιούργησε μέσα σε δύσκολες στιγ-μές και μέσα από τις γραμμές του πέρασαν όλοι οι σημαντικοίκαλλιτέχνες της χώρας. Ξεδιπλώθηκε η ζωή του Σωματείουχέρι-χέρι με τη ζωή του κινήματος και την ιστορία του τόπου:Αγώνες ενάντια στον πόλεμο, στην Κατοχή, στις δικτατορίες, με-γάλες απεργιακές μάχες, αγώνας για Συλλογικές Συμβάσεις Ερ-γασίας που είναι και σήμερα επίκαιρος όσο ποτέ άλλοτε, αλλάκαι το σημαντικό ρόλο που έπαιξε στον πολιτισμό της χώραςμας. Πολύτιμη βοήθεια για όλα όσα σημαντικά παρακάτω ανα-δεικνύουμε μας έδωσε η γραμματέας του Σωματείου, ΉραΡόκου.

Η ίδρυση του Σωματείου«Πολύ σημαντική είναι η στιγμή της ίδρυσης του Σωματείου»,σημειώνει η Ήρα. «Κάθε κλάδος πριν την ίδρυση σωματείουείναι σε χειρότερη κατάσταση, και οι ηθοποιοί μέσα σε αυτούς.Δεν υπήρχαν σπουδές, τίποτα που να κατοχυρώνει το επάγ-

γελμα. Οι ηθοποιοί ήταν γε-λωτοποιοί, πήγαιναν περιο-δείες, στην Αθήνα δεν τουςδέχονταν. Ήταν αμαρτία απότην Εκκλησία να είσαι ηθο-ποιός. Με την ίδρυσή του τοΣωματείο βάζει κάποιες δι-κλείδες ασφαλείας μέσα στοκαταστατικό, είναι ένα αρ-κετά προοδευτικό καταστα-τικό για την εποχή του, το1917. Ορίζει ότι μέλος μπο-ρεί να γίνει οποιοσδήποτεανεξαρτήτως εθνικότητας,θρησκεύματος και φύλου.Επίσης αποκλείει από τους

κόλπους του τους θιασάρχεςκαι τους θεατρώνες.»

Από τα πρώτα αιτήματα τουΣωματείου σε σχέση με τηνκαλλιτεχνική εκπαίδευση είναιη ίδρυση Δραματικής Σχολής.Η πρώτη προσπάθεια έγινε τοΝοέμβρη του 1901 με τη Βασι-

λική Δραματική Σχολή, που όμως κλείνει το Γενάρη του 1902.Μαθητές της Σχολής αυτής, ανάμεσα σε άλλους, ο Βεάκης καιη Κυβέλη. Η επόμενη προσπάθεια το 1923 θα στεφθεί μ’ επιτυ-χία. Η Σχολή αυτή θ’ αποτελέσει στην πορεία τη ΔραματικήΣχολή του Εθνικού Θεάτρου.

Η συμμετοχή στο ΕΑΜ και το ΔΣΕΟι ηθοποιοί κατά την περίοδο της Κατοχής συνεχίζουν τοναγώνα τους μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ, οργανώνοντας το

θέατρο και συσσίτια για το λαό. Συμμετέχουν σε όλες τις μεγάλεςκινητοποιήσεις για την κατάργηση της επιστράτευσης το 1943,στα Δεκεμβριανά το 1944. Το θέατρο ΡΕΞ μετατρέπεται σε πα-ράνομο τυπογραφείο και οι ηθοποιοί μαζί με τους άλλους εργα-ζόμενους παλεύουν πραγματικά με κίνδυνο της ζωής τους.

«Μεγάλοι αγώνες, που στιγματίστηκαν και από τη γυναίκαηθοποιό. Γυναίκειες μορφές που ξεχωρίζουν είναι η Παπα-δούκα, η Ασπασία Παπαθανασίου, η Μαρία Φωκά και η ΑιμιλίαΥψηλάντη», σημειώνει η Ήρα. «Η Ολυμπία Παπαδούκα μας είχεαφήσει όλη της την περιουσία στο Σωματείο, τον πολύγραφο τουΕΑΜ που τον είχε στο καμαρίνι της, βιβλία κ.ά. Οι καλλιτέχνεςασχολιόντουσαν πολύ και με την προπαγάνδα. Χαρακτηριστικόείναι ένα γεγονός που είχε συμβεί στο ΡΕΞ. Η Παπαδούκα πριντην παράσταση μαζί με άλλους αγωνιστές τύπωναν τις προκη-ρύξεις ενώ βαφόντουσαν κι ετοιμαζόντουσαν. Τις προκηρύξειςτις τοποθετούσαν εκεί που άνοιγε η αυλαία ώστε, όταν ανοίξει,να πέσουν. Κάποια στιγμή τύπωνε τις προκηρύξεις, δεν είχεπρολάβει να ετοιμαστεί να βγει στη σκηνή, ανεβαίνει όπως-

Πανοραμική άποψη του θεάτρου της ΕΠΟΝστις Κορυσχάδες Μάης 1944

Απελευθέρωση. Οι ηθοποιοί στην πρώτη γραμμή.Διακρίνονται οι ηθοποιοί Καίτη Ντιριντάουα. Αννα Λώρη

και ο Σπ.Πατρίκιος πρόεδρος τότε του Σωματείου

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 27

Page 28: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

28

Πολιτισμός

όπως κι έχει βάλει τις προ-κηρύξεις μέσα στο φου-στάνι της. Όπως αρχίζει νακουνιέται πάνω στη σκηνή,αρχίζουν και πέφτουν οιπροκηρύξεις. Ο άλλος ηθο-ποιός που ήταν πάνω στησκηνή το ένταξε μέσα στοδιάλογο και της είπε: “Θαμας κάψεις, μη μας δει ηκυρία σου”, γιατί έκανε τηνυπηρέτρια.» Μια άλλη χα-ρακτηριστική ιστορία μαςαναφέρει η Ήρα: «Λίγο πριντην Απελευθέρωση είχεφτιάξει το ΕΑΜ αυτά τα ρο-λόγια, έγραφαν δώδεκαπαρά πέντε και στα γερμανικά: Ήρθε η ώρα σας. Τα είχε κι αυτάη Ολυμπία Παπαδούκα στο καμαρίνι της. Το ΡΕΞ έχει πάραπολλά σκαλιά. Πήγαινε πάνω, έπαιρνε τη μια αφισούλα, πήγαινεκάτω, τις κόλλαγε στις πλάτες των αυτοκινήτων, ανέβαινε, κα-τέβαινε, ξανά, περιγράφει πώς γέμισε όλα τ’ αυτοκίνητα στηνΠανεπιστημίου. Μέχρι κι έξω από την Γκεστάπο έφτασε.»

«Την περίοδο 1946-1949 ηθοποιοί ανεβαίνουν στο βουνό καισυμμετέχουν στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ). Γράφουνκαι παίζουν για να εμψυχώσουν το λαό που παλεύει για την απε-λευθέρωσή του. Σε αυτοσχέδιες σκηνές προσφέρουν την τέχνητους σε ανθρώπους που δεν είχαν ξαναδεί θέατρο. Πολλοί ηθο-ποιοί εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν. Αλλά και σεαυτές τις συνθήκες πολλοί είναι εκείνοι που δε λυγίζουν και μαζίμε τους συγκρατούμενούς τους προσφέρουν στη ζωή στη φυ-λακή και στην εξορία από το δικό τους πόστο, παίζουν θέατροκαι κρατούν ψηλά το ηθικό των συναγωνιστών τους. Εμβλημα-

τικές μορφές, ανάμεσά τους οΜάνος Κατράκης, η Αλέκα Παΐζη,ο Αντώνης Γιαννίδης, ο ΑιμίλιοςΒεάκης, η Καίτη Ντιριντάουα καιτόσοι άλλοι.»

«Αυτή την περίοδο είναι πολύέντονη η συμμετοχή του λαούστους αγώνες, άρα και η συμμε-τοχή των καλλιτεχνών. Εκείνητην περίοδο παράγεται η πιο ση-μαντική τέχνη, η πιο αληθινή, ηπιο πραγματική, που πηγάζειμέσα από το λαό. Δεν έχει ξανα-συμβεί αυτό στην ιστορία του Σω-ματείου», σημειώνει η Ήρα.

Κατά την περίοδο της δικτατορίαςΤο Σωματείο διαλύεται από τη Χούντα, που στη θέση του φτιάχνειτο «Εθνικό ΣΕΗ». Οι ηθοποιοί καλούν τους συναδέλφους τους ν’απομονώσουν το χουντικό σωματείο και να οργανώσουν τη δράσητους. Μέσα από την τέχνη και τον αγώνα τους αφυπνίζουν το λαό.

Η πολύμηνη απεργία στην ΕΡΤ«Η μεγαλύτερη, πολύμηνη, απεργία που έκανε το Σωματείο μαςήταν για την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης στην ΕΡΤ το 1978.Η Μαρία Φωκά έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην οργάνωσηαυτής της απεργίας», μας ενημερώνει η γραμματέας του ΣΕΗ.

Στο σήμεραΤο ΣΕΗ παλεύει για τα δικαιώματα των ηθοποιών και προσπαθείνα ενισχύσει και να πολλαπλασιάσει η δύναμη των εργαζόμε-νων του κλάδου μέσα από τη συλλογική δράση. Συμμετέχονταςστις γραμμές του ΠΑΜΕ, συμβάλλει από το δικό του μετερίζι στοναγώνα για μια κοινωνία χωρίς εκμεταλλευτές, ώστε οι εργαζό-μενοι ν’ απολαμβάνουν τον πλούτο που παράγουν.

«Η ιστορία του ΣΕΗ μας διδάσκει πως οι λαμπρές σελίδεςστην ιστορία του δεν αφορούν μόνο τις κατακτήσεις των ίδιωντων ηθοποιών απέναντι τους εργοδότες και τις εκάστοτε κυβερ-νήσεις τους. Αναδεικνύεται ο κοινωνικός ρόλος που έπαιξε τοΣΕΗ, όλα αυτά τα χρόνια, που τα μέλη του, μέσα από την τέχνητους, συστρατεύτηκαν με τους λαϊκούς αγώνες, αγκάλιασαν ταβάσανα του λαού και προσπάθησαν να δώσουν ανάταση στολαϊκό αίσθημα, ν’ ανυψώσουν το ηθικό του λαού όταν αυτό ήτανανάγκη. Γι’ αυτό και ο εορτασμός αυτός δε μένει στα όρια τουκλάδου μας, αλλά απλώνεται σε αυτούς που είναι η έμπνευσήμας και που ελπίζουμε κι εμείς να γίνουμε έμπνευση γι’ αυ-τούς.»

Ο θίασος του θεάτρου «Ακροπόλ» στα γραφεία του ΣΕΗ,κατά τη διάρκεια απεργίας του θιάσου για τα δεδουλευμένα, 1976

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 28

Page 29: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

29

Βιβλιοπαρουσίαση

ΚάποτεστηνΑμερική...

ΤΖΟΝ ΕΡΝΣΤ ΣΤΑΪΝΜΠΕΚ

«Μες στην ψυχή του λαούμεστώνουν και βαραίνουντα σταφύλια της οργής»

Σ τις 28 Οκτωβρίου του 1962 το βραβείο Νόμπελ για τηλογοτεχνία απονέμεται στον Αμερικανό συγγραφέαΤζον Στάινμπεκ.

Γεννημένος στο Σαλίνας της Καλιφόρνια το 1902, ο Στάινμ-πεκ έζησε μια ζωή γεμάτη περιπέτειες, αλλάζοντας τα επαγ-γέλματα, το ένα μετά το άλλο. Έγινε -με τη σειρά- κάου μπόισε ράντσο, βοηθός ξυλουργού, μαθητευόμενος ελαιοχρω-ματιστής, χημικός, εργάτης, δημοσιογράφος… ώσπου, ωςεπιστάτης (σ’ ένα κτήμα που κλεινόταν απ’ τα χιόνια οχτώμήνες το χρόνο!) άρχισε επιτέλους να γράφει σοβαρά.

Τα σταφύλια της οργής

Το γνωστότερο μυθιστόρημά του («Τα σταφύλια της οργής»- 1939) μιλά για την οικονομική κρίση στην Αμερική, στηδιάρκεια του μεσοπολέμου που, όπως κάθε οικονομικήκρίση του καπιταλισμού, γέννησε φτώχεια, ανεργία, ρατσι-σμό. Όταν πρωτοεκδόθηκε, το βιβλίο χτύπησε την Αμερικήσαν καταιγίδα. Σε αυτό περιγράφεται η οδύσσεια των ξεσπι-τωμένων οικογενειών που διώχτηκαν από τα χτήματά τουςστην Οκλαχόμα, παίρνοντας το δρόμο της οικονομικής«εσωτερικής» μετανάστευσης για τη «Χρυσή Δύση», χωρίςόμως να βρουν την αφθονία που περίμεναν. Μακριά απότις ασήμαντες περιουσίες τους και τα κατεστραμμένα ξυλό-σπιτά τους, που αντιπροσώπευαν τόσα χρόνια ελπίδας και

μόχθου, η ζωή παρέμενε ζοφερή, σημαδεμένη από την ίδιαεκμετάλλευση, με φορεμένα λίγο αλλιώτικα ρούχα.

Είναι διαδεδομένος ο ισχυρισμός ότι το μυθιστόρημα τε-λειώνει απαισιόδοξα… Δεν θα συμφωνήσουμε με τηνάποψη αυτή. Στην τελευταία σελίδα, μία νεαρή κοπέλα, πουμόλις έχασε το θνησιγενές βρέφος της, σώζει με το γάλα τηςέναν ετοιμοθάνατο εργάτη. Η δική μας αισιοδοξία φωτίζειμε πολύ διαφορετικό φως την κατάληξη του έργου.

Τα «Σταφύλια της Οργής» είναι ένααπό τα αριστουργήματα της παγκό-σμιας λογοτεχνίας. Αναζητήστε το σεβιβλιοθήκες ή βιβλιοπωλεία. Αξίζεινα διαβαστεί και να ξαναδιαβαστεί.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 29

Page 30: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

30

Βιβλιοπαρουσίαση

Απόσπασμα από το βιβλίο του Τζον ΣτάινμπεκΤα σταφύλια της οργής

Ο ι ιδιοκτήτες των χωραφιών έρχονταν επί τόπου, ή, πιοσυχνά, έρχονταν εκπρόσωποι των ιδιοκτητών. Έρχον-

ταν σε κλειστά αυτοκίνητα κι έψαχναν την ξερή γη με τα δά-χτυλά τους και μερικές φορές έχωναν τρυπάνια στη γη, γιανα δοκιμάσουν το χώμα. Οι ενοικιαστές, από τα ηλιοδαρ-μένα κατώφλια τους, παρακολουθούσαν στενοχωρημένοι,καθώς τα κλειστά αυτοκίνητα προχωρούσαν κατά μήκοςτων χωραφιών. Και, τέλος, οι άνθρωποι των ιδιοκτητώνοδήγησαν τ’ αυτοκίνητά τους στις αυλές των σπιτιών για νακουβεντιάσουν από τα παράθυρα. Οι μισθωτές στάθηκανδίπλα στα αυτοκίνητα για λίγο και, μετά, κάθισαν στα κότσιακι βρήκαν ξερόκλαδα για να κρατήσουν σημειώσεις στησκόνη.

Στις ορθάνοιχτες πόρτες, οι γυναίκες στέκονταν και κοί-ταζαν έξω και πίσω τους τα παιδιά –ξανθόμαλλα παιδιά, μεδιάπλατα μάταια, το ένα γυμνό πόδι πάνω στο άλλο και ταδάχτυλα να σαλεύουν. Οι γυναίκες και τα παιδιά παρακο-λουθούσαν τους άντρες που μιλούσαν με τους ιδιοκτήτες.Δεν έβγαζαν μιλιά.

Μερικοί από τους μισθωτές ήσαν γεμάτοι καλοσύνη,επειδή σιχαίνονταν αυτό που έκαναν και μερικοί ήσαν γε-μάτοι θυμό, επειδή σιχαίνονταν το ότι έπρεπε να φερθούνσκληρά και μερικοί απ’ αυτούς ήσαν ψυχροί, επειδή είχανανακαλύψει από καιρό ότι δεν μπορείς να είσαι ιδιοκτήτης,δίχως να είσαι ψυχρός. Κι όλοι τους είχαν πιαστεί σε μιακατάσταση που ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ αυτούς. Μερικοίαπ’ αυτούς σιχαίνονταν την αριθμητική που τους υποκι-νούσε κα μερικοί φοβούνταν και μερικοί λάτρευαν τηναριθμητική, γιατί τους παραχωρούσε ένα καταφύγιο απότην σκέψη και την αίσθηση. Αν μια τράπεζα ή μια χρηματο-δοτική εταιρία ήταν ιδιοκτήτρια των χωραφιών, ο άνθρωποςτους έλεγε: Η Τράπεζα –ή η εταιρία– χρειάζεται-θέλει-επι-μένει-πρέπει να έχει –λες κι η Τράπεζα ή η εταιρία ήταν ένατέρας, με σκέψη και αίσθημα, που τους είχε σαγηνέψει.Τούτοι οι τελευταίοι δεν αναλάμβαναν καμιάν ευθύνη γιατις τράπεζες ή τις εταιρίες, γιατί ήσαν άνθρωποι και σκλάβοι,ενώ οι τράπεζες ήσαν μηχανές κι αφεντικά ταυτόχρονα. Με-ρικοί από τους ανθρώπους των ιδιοκτητών το είχαν καμάριπου ήσαν σκλάβοι σε τέτοια ψυχρά και πανίσχυρα αφεντικά.Οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών κάθονταν στα αυτοκίνητακαι εξηγούσαν. Ξέρετε πως τα χωράφια είναι φτωχά. Ταέχετε σκαλίσει πολλές φορές, ένας θεός ξέρει.

Οι μισθωτές, που κάθονταν στα κότσια, κουνούσαν τα κε-φάλια τους καταφατικά και αναλογίζονταν και χάραζαν νού-μερα στη σκόνη και ναι, ήξεραν –ένας θεός ξέρει. Αν δενείχε αρχίσει να σηκώνεται η σκόνη… Αν έμενε χάμω, δενθα ήσαν τόσο άσχημα τα πράγματα.

Οι άνθρωποι των ιδιοκτητών συνέχιζαν για να καταλή-

ξουν στο θέμα τους: Ξέρετε πως το χώμα γίνεται όλο καιφτωχότερο. Ξέρετε τι κάνει το μπαμπάκι στο χώμα: του ρου-φάει το αίμα, το βυζαίνει κυριολεκτικά.

Οι μισθωτές κατένευαν –το ήξεραν, το ήξερε κι ο θεός.Αν μπορούσαν να σπείρουν και τίποτα άλλο στα διαστήματα,ίσως να ξανάδιναν λίγο αίμα στη γη.

Μπα, είναι πολύ αργά. Και οι άνθρωποι των ιδιοκτητώνεξηγούσαν τα τερτίπια και τις σκέψεις του τέρατος, που ήτανπιο δυνατό απ’ αυτούς. Ένας άνθρωπος μπορεί να κρατήσειτη γη, αν μπορεί να τρώει και να πληρώνει τους φόρους:μπορεί τότε.

Ναι, μπορεί να το κάνει αυτό, μέχρι που μια μέρα δενβγαίνει σοδειά και αναγκάζεται να δανειστεί λεφτά από τηντράπεζα.

Μα, βλέπετε, μια τράπεζα ή μια εταιρία δεν μπορούν νατο κάνουν αυτό, γιατί εκείνα τα πλάσματα δεν αναπνέουναέρα, δεν τρέφονται με παϊδάκια. Αναπνέουν κέρδη καιτρώνε τον τόκο των χρημάτων. Αν δεν τα έχουν αυτά, πε-θαίνουν, όπως πεθαίνεις δίχως αέρα, δίχως παϊδάκια. Είναιλυπηρό, μα έτσι είναι.

Οι ενοικιαστές των χωραφιών που κάθονταν στα κότσια,σήκωναν τα μάτια. Δεν μπορούμε να μείνουμε λίγο ακόμα;Ίσως η άλλη χρονιά θα είναι πλούσια. Ο θεός ξέρει πόσομπαμπάκι θα βγει του χρόνου. Και με τόσους πολέμους, οθεός ξέρει πόσο θ’ ανέβει η τιμή του μπαμπακιού. Δεν κά-νουν εκρηκτικά από το μπαμπάκι; Και στολές; Κάντε αρκε-τούς πολέμους και το μπαμπάκι θα φτάσει στα ύψη. Τηνάλλη χρονιά, ίσως. Σήκωναν τα βλέμματα ερωτηματικά.

Δεν μπορούμε να βασιστούμε σ’ αυτό. Η τράπεζα –τοτέρας, πρέπει να τρώει διαρκώς κέρδη. Δεν μπορεί να πε-ριμένει. Θα πεθάνει. Όχι, οι φόροι συνεχίζονται. Όταν τοτέρας πάψει να μεγαλώνει, πεθαίνει. Δεν μπορεί να διατη-ρηθεί στο ίδιο μέγεθος.

M αλακά δάχτυλα άρχισαν να χτυπούν τα περβάζια τωνπαραθύρων και δουλεμένα δάχτυλα σφίχτηκαν

πάνω στ’ ανήσυχα ξερόκλαδα. Στα κατώφλια των ηλιοδαρ-

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 30

Page 31: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

31

Βιβλιοπαρουσίαση

μένων σπιτιών των μισθωτών, οι γυναίκες αναστέναζαν καιμετά άλλαζαν πόδια, ώστε αυτό που ήταν κάτω, να έρθειεπάνω και τα δάχτυλα συνέχιζαν να σαλεύουν. Τα σκυλιάπλησίαζαν, οσμίζοντας τ’ αυτοκίνητα των εκπροσώπων τωνιδιοκτητών και κατουρούσαν τα τέσσερα λάστιχα, το έναμετά το άλλο. Και τα κοτόπουλα κείτονταν στη σκόνη καιανατάραζαν τα φτερά τους για να μπορέσει να φτάσει η ανα-κουφιστική σκόνη μέχρι το πετσί τους. Στους μικρούς στά-βλους, τα γουρούνια μούγκριζαν ερωτηματικά πάνω απότα λασπερά υπολείμματα του φαγητού τους.

Οι μισθωτές χαμήλωσαν το βλέμμα πάλι. Τι θέλετε να κά-νουμε; Δε μπορούμε να πάρουμε μικρότερο μερίδιο από τησοδειά –πεινάμε που πεινάμε τώρα. Τα παιδιά πεινούνδιαρκώς. Δεν έχουμε ρούχα, είναι όλα σε κακό χάλι. Αν δενήσαν κι οι γείτονες το ίδιο, θα ντρεπόμαστε να πάμε στηνεκκλησία.

Και τελικά, οι άνθρωποιτων ιδιοκτητών ήρθαν στοψητό. Το σύστημα της ενοι-κιάσεως δεν αποδίδει πια.Ένας άνθρωπος μ’ ένατρακτέρ μπορεί να πάρει τηθέση δέκα και δώδεκα οι-κογενειών. Τον πληρώνειςέναν μισθό και παίρνει όλητη σοδειά. Πρέπει να το κά-νουμε αυτό. Δεν μας αρέσει. Μα το τέρας είναι άρρωστο.Κάτι έχει πάθει το τέρας.

Μα θα την πεθάνετε τη γη με το μπαμπάκι. Το ξέρουμε. Και πρέπει να βγάλουμε μπαμπάκι γρήγορα,

προτού πεθάνει. Μετά, θα πουλήσουμε τα χωράφια. Πολλέςοικογένειες από τ’ ανατολικά θα ήθελαν να έχουν ένα κομ-μάτι γης.

Ο ενοικιαστής σήκωσε το κεφάλι έντρομος. Μα τι θα γίνειμε μας; Πώς θα τρώμε;

Πρέπει να εγκαταλείψετε τα χωράφια. Τ’ αλέτρια θα πε-ράσουν από τις αυλές των σπιτιών.

K αι τώρα οι ενοικιαστές που κάθονταν στα κότσια, ση-κώθηκαν έντρομοι. Ο παππούς την έπιασε τούτη τη

γη και αναγκάστηκε να σκοτώσει ερυθρόδερμους για νατους διώξει. Κι ο πατέρας γεν-νήθηκε εδώ και ξερίζωσε τ’αγριόχορτα και σκότωσε φίδια.Μετά, ήρθε η άσχημη χρονιά καιαναγκάστηκε να δανειστείλεφτά. Κι εμείς γεννηθήκαμεεδώ. Εκεί, στην πόρτα –και ταπαιδιά μας εδώ γεννήθηκαν. Ταχωράφια έγιναν ιδιοκτησία τηςτράπεζας μετά, αλλά εμείς μεί-ναμε και παίρναμε ένα μερίδιοαπ’ αυτά που σπέρναμε.

Όλα αυτά τα ξέρουμε. Δεν

φταίμε εμείς. Φταίει η τράπεζα. Η τράπεζα δεν είναι σαν τονάνθρωπο. Ή ένας ιδιοκτήτης με πενήντα χιλιάδες στρέμματαδεν είναι σαν τον άνθρωπο. Αυτό είναι το τέρας.

Ναι, αναφώνησαν οι γεωργοί, αλλά τα χωράφια είναι δικάμας. εμείς τα μετρήσαμε και τα σκάψαμε. Γεννηθήκαμε πάνωσ’ αυτά, σκοτωθήκαμε πάνω σ’ αυτά και πεθάναμε πάνω σ’αυτά. Και καλά να μην είναι, εξακολουθούν να είναι δικά μας.Αυτό τα κάνει δικά μας –το ότι γεννηθήκαμε εδώ, τα δουλέ-ψαμε και πεθάναμε πάνω τους. Αυτό εξασφαλίζει την ιδιο-κτησία, κι όχι τα χαρτιά που έχουν νούμερα πάνω τους.

Λυπούμαστε, αλλά δεν φταίμε εμείς. Φταίει το τέρας. Ητράπεζα δεν είναι σαν τον άνθρωπο.

Ναι, αλλά η τράπεζα είναι καμωμένη από ανθρώπους.Είναι γεγονός ότι ο κάθε άνθρωπος που δουλεύει σε τρά-πεζα σιχαίνεται αυτό που κάνει η τράπεζα. Και όμως. Η τρά-πεζα το κάνει. Η τράπεζα είναι κάτι περισσότερο από τουςανθρώπους σας λέμε. Είναι το τέρας. Το δημιούργησαν οιάνθρωποι, αλλά δεν μπορούν να το ελέγξουν.

Οι ενοικιαστές αναφώνησαν: Ο παππούς σκότωσε ερυ-θρόδερμους και ο πατέρας σκότωσε φίδια για τα χωράφια.Ίσως μπορέσουμε να σκοτώσουμε και τις τράπεζες –είναιχειρότερες από ερυθρόδερμους και φίδια. Ίσως πρέπει ν’αγωνιστούμε για να κρατήσουμε τη γη μας, όπως έκαναν οπατέρας κι ο παππούς.

Και τώρα οι άνθρωποι των ιδιοκτητών θύμωσαν: Πρέπεινα φύγετε.

Μα είναι δικά μας, φώναξαν οι ενοικιαστές. Θα…Όχι. Είναι ιδιοκτησία της τράπεζας, του τέρατος. Πρέπει

να φύγετε. Θ’ αρπάξουμε τα όπλα όπως έκανε ο παππούς όταν

ήρθαν οι ερυθρόδερμοι. Τι θα γίνει τότε;Να σας πω, πρώτα θα έρθει ο σερίφης και μετά ο στρατός.

Θα γίνετε κλέφτες, αν προσπαθήσετε να παραμείνετε, θα γί-νετε δολοφόνοι αν σκοτώσετε για να παραμείνετε. Το τέραςδεν είναι άνθρωπος, αλλά μπορεί και να αναγκάζει τους αν-θρώπους να κάνουν ό,τι θέλει.

Μετάφραση: Τζίμμυ Κορίνης

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 31

Page 32: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

32

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

Η Ομάδα Γυναικών Ραμνής της ΟΓΕγεννήθηκε μέσα στα αγροτικά μπλόκα.Συνεχίζει δυναμικά το δρόμο του αγώνα…

Εσθήρ Κυριαζή,Μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Γυναικών Χανίων

Τ Τα τελευταία χρόνια οι αγρότες σε όλη τη χώραανέπτυξαν ποικίλες κινηματικές δράσεις, επιλέ-γοντας το δρόμο του αγώνα για ν’ απαντήσουν στον

αφανισμό που οδηγούνται, ως κοινωνικό στρώμα, από μιασειρά μέτρων που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις και η ΕΕστο διάστημα αυτό.

Όλα ξεκίνησαν πέρσι το χειμώνα, όταν οι αγρότες απο-φάσισαν τις αγωνιστικές τους κινητοποιήσεις και ξεκίνησαντα μπλόκα μετά από κάλεσμα της Ενωτικής ΟμοσπονδίαςΑγροτικών Συλλόγων του Νομού Χανίων.

Οι κινητοποιήσεις αυτές ενέπνευσαν πολλούς από εμάς,μας έδωσαν ελπίδα και δύναμη και αποτέλεσαν μια πολύ-τιμη εμπειρία οργάνωσης, συσπείρωσης, ουσιαστικής αλ-ληλεγγύης.

Κάτι κινείται, κάποιοι αντιδρούν, βγαίνουν από τη μιζέρια,σπάνε το κλίμα απογοήτευσης και μοιρολατρίας. Επιλέγουνν’ αντιδράσουν, ν’ αγωνιστούν για την ίδια τους τη ζωή.

Είχαν ήδη μια βδομάδα τα μπλόκα στημένα, όταν τοΠΑΜΕ κάλεσε σε κινητοποίηση-διαμαρτυρία στο κέντροτης πόλης όλους τους εργαζόμενους.

Η πλατεία Νέων Καταστημάτων και οι γύρω δρόμοι γέ-μισαν κόσμο. Ανάμεσά τους και με έντονη παρουσία, οιαγρότες με τα πανό, τ’ αγροτικά τους, τις σημαίες τους. Δυ-ναμική πορεία. Πολλά σωματεία χαιρέτιζαν τις αγροτικέςκινητοποιήσεις και δήλωναν τη συμπαράστασή τους στοδίκαιο αγώνα τους. Οι γυναίκες του Συλλόγου Γυναικώντης ΟΓΕ ήμασταν εκεί.

Μέσα σ’ εκείνο το αγωνιστικό κι αισιόδοξο κλίμα, απο-φασίζουμε ότι πρέπει να δείξουμε έμπρακτα την αλληλεγ-γύη μας και τη συμπαράστασή μας στους αγροτικούς αγώ-νες και ιδιαίτερα στη γυναίκα αγρότισσα.

Έτσι, παίρνουμε την πρωτοβουλία και ανακοινώνουμεστον κόσμο ότι οι γυναίκες θα κρατήσουμε το μπλόκο τηνΠαρασκευή το βράδυ και ότι ο Σύλλογος Γυναικών Χανίωνκαλεί όλες τις γυναίκες να στηρίξουν την πρωτοβουλία αυτή.

Πράγματι, εκείνο το βράδυ της Παρασκευής, γυναίκεςαγρότισσες από διάφορα χωριά, αλλά και γυναίκες τηςπόλης, υπάλληλοι, επαγγελματίες, άνεργες, έδωσαν δυνα-μικά το «παρών».

Την πρώτη εκείνη Παρασκευή, όσες ήμασταν στην πα-

ράγκα του μπλόκου στα Μεγάλα Χωράφια, αποφασίσαμενα κάνουμε σταθερή τη συμμετοχή μας• έτσι, κάθε Παρα-σκευή βράδυ, τη νυχτερινή βάρδια την έκαναν οι γυναίκες.

Εκείνες οι Παρασκευές μένουν αξέχαστες στη μνήμηόλων όσων συμμετείχαμε.

Τα βράδια εκείνα… πώς να τα περιγράψω… Ήταν τόσοπλούσια, τόσο γεμάτα, που, όταν ξημέρωνε, φεύγαμε καιμε την ψυχή μας γεμάτη… Μαθαίναμε τη ζωή του αγώνακαι της αλληλεγγύης. Μαθαίναμε και δυναμώναμε, δυνα-μώναμε κι ελπίζαμε. Βγήκαμε πιο αποφασισμένες και πιοπεισμένες για το δρόμο που είχαμε ακολουθήσει.

Πρώτ’ απ’ όλα, ήρθαμε σε ουσιαστική επαφή, δημιουρ-γήσαμε δεσμούς με τις γυναίκες της υπαίθρου. Μέσ’ απότις συζητήσεις μάθαμε την καθημερινότητά τους, τα προ-βλήματά τους, μάθανε κι εκείνες τα δικά μας. Ανταλλάξαμετις σκέψεις και τους προβληματισμούς μας γι’ αυτά πουβιώνουμε σήμερα. Κάναμε μικρά ταξίδια σε παρόμοιεςστιγμές του παρελθόντος και κουβεντιάζαμε τα συμπερά-σματά μας. Ονειρευτήκαμε μαζί το αύριο. Κι όλες μαζί κα-ταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι πρέπει, είναι ανάγκη, να ορ-γανωθούμε καλύτερα και παλέψουμε για τη ζωή τη δικήμας, των παιδιών μας, της κοινωνίας που ζούμε.

Εκτός από τις συζητήσεις μας, είχαμε ποικίλες δράσειςεκείνα τα βράδια. Τραγουδούσαμε, ζωγραφίζαμε και γρά-φαμε ομαδικά ποιήματα εμπνευσμένες από τις μέρες τουαγώνα, διαβάζαμε ποιήματα ή ιστορίες από τους προηγού-μενους αγώνες του λαού μας.

Έχει τη σημασία του να πω ότι οι νύχτες εκείνες, αντικει-μενικά, δεν ήταν εύκολες. Τα μπλόκα και τις δύο φορές έγι-ναν την πιο κρύα περίοδο του χειμώνα και η βάρδια μαςέτυχε κάποιες νύχτες ιδιαίτερα δύσκολες, και όχι μόνο απότην πλευρά των καιρικών συνθηκών (όπως η προσπάθειανα έρθει η Χρυσή Αυγή, που εκδιώχτηκε).

Αυτή η πρωτοβουλία και τα βράδια που ακολούθησανζύμωσαν για τα καλά την ιδέα της δημιουργίας Ομάδας Γυ-ναικών Ραμνής (ορεινό χωριό της επαρχίας του Αποκό-ρωνα), η οποία έγινε πράξη λίγες μέρες αργότερα.

Οι γυναίκες της Ραμνής, που συμμετείχαν στα μπλόκα,κάλεσαν και τις άλλες γυναίκες, όχι μόνο του δικού τουςχωριού, αλλά και των τριγύρω, και συγκροτήθηκε η ΟμάδαΓυναικών Ραμνής που είναι μέλος της ΟΓΕ.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 32

Page 33: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

Η νεοσύστατη Ομάδα Ραμνής κατάφερε αρκετά πράγματα.Για παράδειγμα, στα χωριά αυτά, που είναι ορεινά, δεν

υπάρχουν σχολεία, πόσο μάλλον φροντιστήρια ξένων γλωσσώνή υπολογιστών ή κάποιας άλλης εξωσχολικής δραστηριότητας.Ήταν αναγκασμένες, λοιπόν, οι μητέρες να σπαταλούν πολύτιμοχρόνο και χρήμα, αφού τ’ απογεύματα ανεβοκατέβαιναν ταβουνά για να συνοδεύουν τα παιδιά τους στα πλησιέστερα με-γαλοχώρια προκειμένου αυτά να παρακολουθήσουν μαθήματααγγλικών ή ό,τι άλλο ήθελαν. Από τα πρώτα πράγματα που έκανεη Ομάδα ήταν να οργανώσει μαθήματα στο παλιό σχολείο τουχωριού φέρνοντας δασκάλους αγγλικών, υπολογιστών, παρα-δοσιακού χορού.

Ο Σύλλογος Γυναικών Χανίων, στο πλαίσιο πάντα της αλλη-λεγγύης, πρότεινε να συμβάλλει στη δημιουργική απασχόλησητων παιδιών κι έτσι, κάθε Κυριακή πρωί, δύο δασκάλες, μέλητου Συλλόγου, κάνουν θεατρική παιδεία στα 14 παιδιά της πε-ριοχής που ενδιαφέρθηκαν γι’ αυτήν τη δραστηριότητα.

Η Ομάδα πραγματοποίησε την πρώτη ανοιχτή εκδήλωση στοχωριό το καλοκαίρι που μας πέρασε. Είχαν μαζευτεί απ’ όλα ταγύρω χωριά του Αποκόρωνα. Μεγάλη επιτυχία! Έγινε γνωστήσε όλους η ύπαρξη και η δράση της Ομάδας της ΟΓΕ.

Η δεύτερη εκδήλωση της Ομάδας έγινε μετά από το Συνέδριοτης ΟΓΕ, με θέμα: «40 χρόνια ΟΓΕ». Έχοντας καλέσει γυναίκεςκαι άντρες της ευρύτερης περιοχής, μιλήσαμε για την ιστορίακαι τη δράση του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος και κα-λέσαμε τις γυναίκες να οργανωθούν σε κάθε χωριό.

Τ ον ίδιο δρόμο των περσινών κινητοποιήσεων ακολούθη-σαν και φέτος οι γυναίκες. Από την πρώτη μέρα που απο-

φασίστηκαν οι αγροτικές κινητοποιήσεις ήταν όλες εκεί. Οι Πα-ρασκευές της γυναικείας βάρδιας είναι πλέον καθιερωμένες.Οι γυναίκες, κυρίως της υπαίθρου, συσπειρώθηκαν και πάλιστα μπλόκα• γυναίκες που πριν δεν είχαν καμία παρόμοια εμ-πειρία. Η Ομάδα Γυναικών Ραμνής είναι τώρα ένας γερός πυ-ρήνας, που βοήθησε σημαντικά στην αύξηση της συμμετοχήςτων γυναικών και της ποικιλόμορφης δράσης τους στο πλευρότων αγροτών. Αυτήν τη φορά περισσότερες γυναίκες συμμετέ-χουν στα μπλόκα, ενώ οι γυναίκες που συμμετείχαν από πέρσιέχουν σταθεροποιήσει τη συμμετοχή τους. Καθημερινή παρου-

σία και προσφορά στον αγώνα έδιναν αγρότισσες που ένιωσαντην ανάγκη να υπερασπιστούν τη δουλειά τους και τη ζωή τους•να ενώσουν τη φωνή τους μ’ εκείνους που είχαν ήδη ξεσηκωθείκι έδειχναν το δρόμο του αγώνα και της διεκδίκησης. Αρκετέςαπό αυτές έφτασαν στην Αθήνα για να συμμετάσχουν στην πα-νελλαδική κινητοποίηση του Συντονιστικού των Μπλόκων, καιμάλιστα για πρώτη φορά.

Εκτός από τα παραπάνω, μεγάλη ήταν η συνεισφορά των γυ-ναικών όσον αφορά τον επισιτισμό των μπλόκων σε καθημερινήβάση. Χάρη σ’ αυτές, το «τραπέζι» της παράγκας στα ΜεγάλαΧωράφια ήταν μόνιμα στρωμένο με λογής-λογής φαγητά καιγλυκά.

Μεγάλη παρακαταθήκη, λοιπόν, τα μπλόκα. Και για τους αγρό-τες και τις αγρότισσες, αλλά και για όλους όσοι συμμετείχαν καισυμπαραστέκονταν στον αγώνα τους. Στον αγώνα τους πουέγινε αγώνας μας.

Η παράγκα των αγροτών που έγινε το μικρό μας κάστρο. Τ’ορμητήριο της ελπίδας, της άρνησης, του αγώνα.

Βάζοντας μια τελεία στην, ας πούμε, καταγραφή μιας εμπει-ρίας από την αγωνιστική δράση των αγροτών της περιοχής, θαήθελα να σας μεταφέρω μερικές από τις σκέψεις και τα συναι-σθήματα που νιώσαμε στα νυχτέρια των φετινών μπλόκων. Νατι γράψαμε εκείνη τη νύχτα… που μετά τα είπαμε ποιήματα:

«Η δύναμή μας ξεπερνά τις καταιγίδεςγιατί η ζωή είναι τόσο όμορφηκι εμείς το μέλλον θέλουμε ν’ αγγίξουμε.Στηρίζω τον αγώνα σου, τον αγώνα μουτη ζωή σου, τη ζωή μου.Αγωνίζομαι, πάει να πει ΖΩ!Μοιάζει η φωνή μας μικρή φωτιά που σιγοκαίεισε μια ατέρμονη καταιγίδα.Βάλε κι εσύ, κι εσύ κι εγώ, κι εμείς, κι όλοι μαζίτο ξυλαράκι του ο καθέναςνα δυναμώσει η φωτιά,να γίνει πυρκαγιάνα ζεστάνει τον κόσμο όλο.»

33

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 33

Page 34: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

34

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η δράση της Ομάδας Γυναικών Άργους

Σ ε όλη την περιοχή της Πελοποννήσου βρίσκονταιδεκάδες συσκευαστήρια τροφίμων. Σε αυτές τις μο-νάδες η πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού είναι

γυναίκες, με μεγάλο ποσοστό μεταναστριών.

Ιδιαίτερα την περίοδο του καλοκαιριού, οι συνθήκες ερ-γασίας είναι ανυπόφορες για τις εργαζόμενες, με ιδιαίτερηεπιβάρυνση του γυναικείου οργανισμού.

Η εντατικοποίηση της εργασίας, ιδιαίτερα την εποχιακήπερίοδο και όχι μόνο, σημαίνει για τις εργάτριες στην αλυ-σίδα παραγωγής 10-13 ώρες δουλειά, χωρίς διάλειμμα. Ηορθοστασία στη διαδικασία της διαλογής των προϊόντωνοδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μυοσκελετικές διατα-ραχές (όπως αυχενικό, προβλήματα μέσης, σπονδύλων),μαζί βέβαια με το βάρος που σηκώνουν. Χαρακτηριστικά,μια εργάτρια μπορεί να κουβαλάει μόνη της τελάρα που τοκαθένα μπορεί να ζυγίζει ακόμα και 30 κιλά. Οι μυοσκελε-τικές διαταραχές κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό (54,4%)μεταξύ των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οιεργάτριες στη βιομηχανία τροφίμων.

Το γυναικείο οργανισμό βέβαια βλάπτουν σοβαρά και οιεναλλαγές στη θερμοκρασία. Η δουλειά μπροστά σε ψυγείαμε -20ΟC εναλλάσσεται με τη δουλειά σε υψηλές θερμο-κρασίες που αναπτύσσονται κοντά στις εργαλειομηχανές,προκαλώντας σημαντικά προβλήματα στην αναπαραγω-γική υγεία των εργατριών. Όταν αναφερόμαστε σε βλάβητης αναπαραγωγικής υγείας, εννοούμε πιθανή βλάβη σεόλα τα στάδια, δηλαδή από τη δυνατότητα σύλληψης, τηνεγκυμοσύνη, τον τοκετό, ως το θηλασμό και τη λοχεία.Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αυτόματων αποβολών ή πρό-ωρου τοκετού για τις εργαζόμενες στα συσκευαστήρια πουη εργασία εμπεριέχει ορθοστασία κι επαναλαμβανόμενεςκινήσεις, σωματική πίεση, άρση βάρους και βαριά σωμα-τική εργασία. Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η επαφή με χη-μικές ουσίες, που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια τουκερατώματος των τροφίμων.

Τα κυκλικά ωράρια και η νυχτερινή εργασία αποτελούνάλλον ένα συχνό παράγοντα κινδύνου. Τα κυκλικά ωράριαδιαταράσσουν τους βιολογικούς ρυθμούς του ανθρώπουκι έχουν συνδεθεί με σειρά από ασθένειες (διαταραχέςύπνου, καρδιαγγειακά νοσήματα, σύνδρομο επαγγελματι-κής εξουθένωσης κ.ά.), ενώ έχουν καταταχτεί στους καρ-κινογόνους παράγοντες κινδύνου (αυξημένη συχνότητακαρκίνου του μαστού στις γυναίκες). Πολύ περισσότεροόταν η εναλλαγή των βαρδιών είναι απολύτως ακανόνιστη.

Στη σύγχρονη εκμεταλλευτική κοινωνία, τα μέτρα προ-

στασίας του γυναικείου οργανισμού στο χώρο εργασίας θε-ωρούνται επιπλέον κόστος, περιττό έξοδο για την εργοδο-σία και το κράτος της. Έτσι, μεταφέρονται στις πλάτες τωνίδιων των εργατριών. Όμως η επιβάρυνση της υγείας απότους χημικούς, φυσικούς, βιολογικούς ή οργανωτικούς πα-ράγοντες επαγγελματικού κινδύνου δεν είναι αναπόφευκτη,ούτε είναι ατομική ευθύνη των εργαζόμενων.

Για παράδειγμα, η εργοδοσία υποχρεούται να έχει γιατρόεργασίας και τεχνικό ασφαλείας. Ο τεχνικός ασφαλείας καιο γιατρός εργασίας συνήθως υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Ογιατρός εργασίας συμβάλλει στη συστηματική παρακολού-θηση της υγείας ανάλογα με τους επαγγελματικούς κινδύ-νους. Σε συνεργασία με τον τεχνικό ασφαλείας, συμβάλ-λουν στη μελέτη των συνθηκών εργασίας, εντοπίζουν τουςπαράγοντες κινδύνου και προτείνουν μέτρα για την αντιμε-τώπισή τους. Παράλληλα συμβάλλει στην εκπαίδευση ερ-

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 34

Page 35: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

γαζομένων, την παροχή πρώτων βοηθειών, το συστηματικό εμ-βολιασμό, πλευρές για τις οποίες απαραίτητη είναι η σταθερήπαρουσία νοσηλευτών στα εργοτάξια και τα εργοστάσια.

Αφορά το έργο της εκτίμησης της κατάστασης της υγείας τηςεργαζόμενης και του εργαζόμενου, ώστε να προφυλάσσονταιαπό εργασίες που μπορεί να επιβαρύνουν την υγεία τους και ν’αυξάνουν την πιθανότητα εργατικού ατυχήματος. Για παρά-δειγμα, μια εργαζόμενη έγκυος θα πρέπει να προστατευτεί, ίσωςκαι με αλλαγή θέσης εργασίας.

Οι επαγγελματικές ασθένειες στις εργαζόμενες, ιδιαίτερα στιςεργάτριες των συσκευαστηρίων, βρέθηκαν στο επίκεντρο της εκ-δήλωσης που οργάνωσε η Ομάδα Γυναικών της ΟΓΕ στο Άργος

μπροστά στην Παγκόσμια Μέρα της Εργαζόμενης Γυναίκας. Οι γυναίκες της Ομάδας, που μετράει μόλις 6 μήνες ζωής και

δράσης, βρέθηκαν με το φυλλάδιο της ΟΓΕ για την καμπάνια καιτην πρόσκληση για την εκδήλωση στα συσκευαστήρια της πε-ριοχής. Συζήτησαν με δεκάδες εργάτριες στα προαύλια των ερ-γοστασίων, παρά το γεγονός ότι ορισμένες φοβούνταν να πά-ρουν το υλικό της Ομάδας μπροστά στην πύλη με το άγρυπνοβλέμμα του εργοδότη από πάνω τους. Επισκέφτηκαν και άλλουςχώρους εργασίας στο Άργος (νοσοκομείο, παιδικούς σταθμούς,super markets), αλλά πραγματοποίησαν κι επισκέψεις σε σπίτιαεργαζόμενων γυναικών από το φιλικό τους περίγυρο.

Η πετυχημένη εκδήλωση στις 19 Μάρτη, στο Εργατικό ΚέντροΆργους, με θέμα: «Επαγγελματικές ασθένειες - εργασιακές σχέ-σεις», που συμμετείχαν και καινούργιες γυναίκες, δικαίωσε τουςκόπους, την επίμονη δουλειά των γυναικών της Ομάδας της ΟΓΕ.Άνοιξε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση μετά από την ομιλία της Ναυ-σικάς Μπαβελή, μέλους του ΔΣ της ΟΓΕ, και την πολύπλευρηπαρέμβαση του γιατρού ορθοπεδικού Μπαβέλλα Βασίλη, οοποίος τόνισε κλείνοντας την ομιλία του: «Όχι μόνο δεν πρέπεινα υποχωρήσουμε, να παραιτηθούμε από τις σύγχρονες ανάγκεςμας, αλλά μαχητικά και οργανωμένα να εντείνουμε τον αγώνα

και για μέτρα προστασίας από κάθε κίνδυνο για την υγεία.» Το ραντεβού ανανεώθηκε στις καθημερινές, πολύμορ-

φες και αγωνιστικές δραστηριότητες της Ομάδας Γυ-ναικών του Άργους, στις κινητοποιήσεις μαζί με

τα σωματεία του Νομού Αργολίδας που συ-σπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. «Παλεύουμε μαζίγια δημιουργική ζωή, με δικαιώματα στηνεργασία και στη μητρότητα», ήταν το κάλεσμα

για αγωνιστική δράση που σηματοδότησε τηνεκδήλωση της νέας Ομάδας της ΟΓΕ.

35

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:39 πμ Page 35

Page 36: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

36

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

ΟΜΑΔΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΑΛΛΗΝΗΣ - ΑΝΘΟΥΣΑΣ - ΓΕΡΑΚΑ

...με τις συμβασιούχες καθαρίστριες του δήμου

Κ υριακή απόγευμα, στις 26 του Μάρτη, με καφέ καικουβέντα, οι γυναίκες της Ομάδας ΓυναικώνΠαλλήνης - Ανθούσας - Γέρακα καλέσαμε στο

στέκι μας 3 γυναίκες-μέλη μας στο πλαίσιο της καμπάνιαςτης ΟΓΕ «Εργασία-μητρότητα-ελεύθερος χρόνος».

Θέλαμε, ανταλλάσσοντας απόψεις, ν’ ακούσουμε τις σκέ-ψεις, τον προβληματισμό τους, τα προβλήματά τους, κοινάτα περισσότερα, που αντιμετωπίζουμε όλες μας στην καθη-μερινότητα. Η συζήτηση είχε άξονα τα ζητήματα που βάζειη ΟΓΕ με αφορμή την καμπάνια. Ανάμεσα στις προσκαλε-σμένες μας ήταν και μια συμβασιούχα καθαρίστρια τουδήμου που δούλευε με 8μηνη σύμβαση, η οποία με πολύδισταγμό στην αρχή άρχισε να ξετυλίγει την κατάσταση πουβιώνει. Για την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια, τις δύσκο-λες συνθήκες δουλειάς, την κούραση που βιώνουν και οι25 εργαζόμενες, που όπως μας είπε: «… Με ήλιο ή με βροχήείμαστε στους δρόμους με τη σκούπα…» Της εξηγήσαμε ότιδεν είναι μόνη σ’ αυτόν τον αγώνα, ότι οι γυναίκες της ΟΓΕπαλεύουν μαζί με τις εργαζόμενες, τις γυναίκες της εργατι-κής, λαϊκής οικογένειας, τις στηρίζουν να σταθούν όρθιεςστο δρόμο της διεκδίκησης και του συλλογικού αγώνα.

Προτείναμε να επισκεφτούμε το αμαξοστάσιο του δήμου,όπου συγκεντρώνονται το μεσημέρι μετά από τη λήξη τηςβάρδιας τα συνεργεία καθαριότητας. Να γνωρίσουμε τιςυπόλοιπες συναδέλφους της, να τους μιλήσουμε, να τουςδώσουμε το τρίπτυχο της καμπάνιας. Το ραντεβού κλείστηκεκαι το μεσημέρι της Πέμπτης 6 Απρίλη αντιπροσωπία από 6γυναίκες-μέλη της Ομάδας βρεθήκαμε στο αμαξοστάσιο.

Επιστρέφοντας οι γυναίκες από τη βάρδια τους ήταν βια-στικές και κουρασμένες, μια και βρίσκονται στο δρόμο απότις 7 το πρωί. Με χαμόγελο και καλή διάθεση, εξηγούμεποιες είμαστε και γιατί βρισκόμαστε στο χώρο της δουλειάςτους. Όλες παίρνουν το υλικό της ΟΓΕ. Μερικές φοβούνταινα μιλήσουν, στο χώρο υπάρχει τρομοκρατία, αντιδραστικάστοιχεία. Κάποιες μιλάνε, στήνονται τα πρώτα πηγαδάκια.Κυριαρχεί η ανασφάλεια και η απογοήτευση για την πολι-τική κατάσταση, το αδιέξοδο. Συζητάμε μαζί τους για το δι-καίωμα στη σταθερή και μόνιμη δουλειά, για τους αγώνεςτης ΟΓΕ, για το σωματείο που πρέπει να γραφτούν και ναπαλέψουν οργανωμένα, για τα κοινά προβλήματα που μαςενώνουν. Προσπαθήσαμε να βρούμε τρόπους πιο μόνιμηςεπικοινωνίας για να τις ενημερώνουμε για τις δραστηριό-

τητες της Ομάδας. Χαρήκαμε πολύ όταν 5 από αυτές απο-φάσισαν να κρατήσουν επαφή μαζί μας.

Αυτό ήταν μόνο η αρχή. Ξαναπήγαμε μαζί με το συνδι-κάτο ΟΤΑ, αυτήν τη φορά στο πλαίσιο της Εργατικής Πρω-τομαγιάς. Άλλωστε είχαν και εκλογές στο σωματείο τουςκαι οι εργαζόμενες έπρεπε να πάρουν θέση και σ’ αυτήν τημάχη. Μοιράζοντας το υλικό της ΟΓΕ και του συνδικάτου,συζητήσαμε για την ανάγκη ενός σωματείου μάχιμου, υπε-ρασπιστή των εργατικών και άλλων κοινωνικών δικαιω-μάτων. Παρά την προσπάθεια κάποιων φασιστοειδών ναμας εμποδίσουν ν’ ακουστούμε, ήταν επιτυχία που κατα-φέραμε να τους απομονώσουμε και να μιλήσουμε με όσεςκαι όσους μπορέσαμε. Εισπράξαμε φόβο κυρίως από τιςγυναίκες, που στην πλειοψηφία τους ήταν συμβασιούχες.

Όμως εμείς, οι γυναίκες του ριζοσπαστικού γυναικείουκινήματος, επιμένουμε. Προσηλωμένες σταθερά στο στόχομας να συμβάλουμε ώστε όλο και περισσότερες γυναίκεςνα ενταχτούν στην αγωνιστική δράση. Η Ομάδα μας θαπάρει όσες πρωτοβουλίες χρειαστούν, σχεδιασμένα και μεμεράκι θα βρίσκεται δίπλα στις εργαζόμενες που παλεύουνγια σταθερή και μόνιμη δουλειά, για μια αξιοπρεπή ζωή μεδικαιώματα.

Κατερίνα Δουλουμάκη-Καπερώνη, πρόεδρος της Ομάδας Γυναικών Παλλήνης - Ανθούσας - Γέρακα

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 36

Page 37: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

37

Δελτίο Τύπου της ΟΓΕ

Για ακόμα μία φορά στο στόχαστροοι συμβασιούχοι των δήμων

Η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας καταγγέλλει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ που μεπρόσχημα την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου πετάει στο δρόμο εκατοντάδες

συμβασιούχους εργαζόμενους σ’ όλους τους δήμους της χώρας, απολυμένους και απλή-ρωτους.

Είναι όμηροι της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και των προηγούμενων. Αντί να τους μο-νιμοποιήσουν και να τους προσλάβουν με σταθερή δουλειά τους εμπαίζουν χρόνια τώρα.Ταυτόχρονα τους χρησιμοποιούν και για την επέκταση των προσωρινών μορφών απασχό-λησης και για το χτύπημα των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων.

Τους προσέλαβαν ως συμβασιούχους, γιατί η πολιτική των κυβερνήσεων απαγόρευσετις μόνιμες προσλήψεις εργατοτεχνικού προσωπικού στους δήμους από το 2011.

Η πρόσφατη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που κρίνει ως παράνομες τις ανανεώ-σεις των συμβάσεων τους έως τα τέλη του 2017 και την πληρωμή τους, ανοίγει διάπλατατην πόρτα για την απόλυση των χιλιάδων εργαζομένων που εργάζονται στις υπηρεσίες τηςκαθαριότητας, του ηλεκτροφωτισμού, του πρασίνου, των κοιμητηρίων. Ανοίγει διάπλατα τηνπόρτα για να οδηγηθούν οι υπηρεσίες αυτές των δήμων σε πλήρες αδιέξοδο, σε αδυναμίαλειτουργίας. Σύμφωνα με τη νομοθεσία οι δήμαρχοι μπορούν να ιδιωτικοποιούν τις υπηρε-σίες αυτές με πρόσχημα την έλλειψη προσωπικού. Αποτέλεσμα θα είναι οι υπηρεσίες αυτέςνα γίνουν βορά στα χέρια των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Απαιτούμε από την κυβέρνηση:

Καμία Απόλυση! Να μετατραπούν τώρα οι συμβάσειςόλων των εργαζομένων σε αορίστου χρόνου

Μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους και όλεςμε πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα

Αθήνα, 18.5.2017

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 37

Page 38: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

38

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΑΥΡΟΥ - ΜΟΣΧΑΤΟΥ

Συνάντηση με τις εργαζόμενες στη Forthnet

Σ το πλαίσιο της καμπάνιας της ΟΓΕ, που έχει θέμα τοτρίπτυχο Εργασία-Μητρότητα-Ελεύθερος χρόνος, οΣύλλογος Ταύρου-Μοσχάτου επισκέφτηκε το Τμήμα

Εξυπηρέτησης Πελατών της Forthnet στον Ταύρο. Το 65%των εργαζόμενων εκεί είναι γυναίκες, είτε με σταθερήσχέση εργασίας είτε ως επενοικιαζόμενες, με 8ωρες,6ωρες ή 4ωρες βάρδιες.

Ο χώρος από την είσοδο μέχρι τους 3 πάνω ορόφους είναιαπόλυτα ελεγχόμενος. Στην είσοδο μας ζητήθηκαν πλήρηστοιχεία ταυτότητας, ενώ οι εργαζόμενοι για να μπουν καινα κυκλοφορήσουν μέσα στο κτήριο χρειάζεται να έχουνκρεμασμένο το καρτελάκι με το όνομά τους. Στην είσοδο τουκάθε ορόφου υπάρχει πίνακας όπου αναγράφονται καθη-μερινά παροτρύνσεις για την παραγωγικότητα και την απο-τελεσματικότητά τους, όπως επίσης και συνθήματα εναντίοντων αντίπαλων επιχειρήσεων. Ο κάθε όροφος αποτελείταιαπό μια τεράστια αίθουσα με μακριά τραπέζιαμε χωρίσματα.Σε κάθε χώρισμα κάθεται ένας εργαζόμενος / μια εργαζό-μενη που καλεί πελάτες ή δέχεται κλήσεις. Οι κλήσεις είναιασταμάτητες και τα διαλείμματα λιγοστά. Στην προσπάθειάμας να τους δώσουμε το δίφυλλο της ΟΓΕ για την καμπάνιακαι να τους καλέσουμε στη σύσκεψη στον κάτω όροφο δενείχαν το χρόνο να μας μιλήσουν, απλά μας ευχαριστούσανμ’ ένα νεύμα ή ένα βλέμμα.

Εξοντωτικές συνθήκες δουλειάςΣτη σύσκεψη ήρθαν 8 γυναίκες. Μας εξήγησαν ότι είναι τόσοπιεστικές οι συνθήκες εργασίας, που είναι πολύ δύσκολο ν’αφήσουν το πόστο τους. Οι κλήσεις γίνονται με καταιγιστι-κούς ρυθμούς. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει πλάνο δου-λειάς που πρέπει να καλύψουν, διαφορετικά χρειάζεται ναδουλέψουν υπερωρία. Στις περιπτώσεις των 6ωρων και4ωρων, αν καλύψουν το πλάνο τους, αποκτούν το «δι-καίωμα» να εργαστούν 8ωρο, οπότε αυξάνεται ανάλογα καιο μισθός τους. Υπάρχει συνεχής επιτήρηση από τους ανω-τέρους τους για τη συμπεριφορά προς τους πελάτες και γιατην απόδοσή τους.

Μέσα από τη συζήτηση οι εργαζόμενες μας είπαν πόσοσυχνές είναι οι μυοσκελετικές παθήσεις, όπως και οι ενο-χλήσεις των ματιών λόγω της πολύωρης κι εντατικής ερ-γασίας στον Η/Υ. Συχνά υπάρχει καταπόνηση της φωνής

καθώς μιλούν συνεχώς στο τηλέφωνο. Το στρες είναι συ-νεχές και καθημερινό, πράγμα που δημιουργεί ψυχικά καισωματικά προβλήματα. Η ελάχιστη δυνατότητα επικοινω-νίας με συναδέλφους στη διάρκεια της εργασίας συντείνειστη άσχημη ψυχική διάθεση.

Εμπόδια στη δημιουργία οικογένειας και στη μητρότηταΗ συζήτηση με τις εργαζόμενες περιελάμβανε και τις υπό-λοιπες πτυχές της καμπάνιας. Καθώς οι περισσότερες απότις εργαζόμενες εκεί είναι νέες γυναίκες, αρκετές είναι μη-τέρες μικρών παιδιών. Επιστρατεύεται όλη η οικογένεια γιανα κρατήσει το παιδί στη διάρκεια της μέρας ή για να το πάρειαπό τον παιδικό σταθμό / το σχολείο το μεσημέρι, μέχρι νατελειώσουν τη δουλειά οι γονείς. Μας είπαν ότι τους είναιδύσκολο να συνδυάζουν τη μητρότητα με την εργασία,καθώς απαιτείται αγώνας για να εξασφαλίσουν πού θα βρί-

Αθηνά Λαζαρίδου,μέλος του Προεδρείου της ΟΓΕ

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 38

Page 39: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

39

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

σκονται τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της απουσίας τους στηδουλειά και για να βρεθεί θέση σε παιδικό σταθμό. Αλλά και τότετα έξοδα είναι δυσβάστακτα. Οι ανύπαντρες μας κατέθεσαν τονπροβληματισμό τους για τη δημιουργία οικογένειας, καθώς λεί-πουν οι οικονομικές και κοινωνικές προϋποθέσεις για να ξεκι-νήσει ένα νέο ζευγάρι τη ζωή του, να δημιουργήσει σπιτικό καιοικογένεια.

Ελεύθερος χρόνος-ανελεύθερες επιλογέςΟ ελεύθερος χρόνος είναι είτε σχεδόν ανύπαρκτος είτε δύσκολον’ αξιοποιηθεί, μας είπαν οι εργαζόμενες. Οι επαγγελματικές καιοικογενειακές υποχρεώσεις, το νοικοκυριό, η φροντίδα των παι-διών, πολλές φορές και των ηλικιωμένων, δεν αφήνουν χρόνογια τον εαυτό τους. Αλλά ακόμα και όταν υπάρχει ελεύθερος χρό-νος η οικονομική κατάσταση δεν επιτρέπει πολλές επιλογές. Μιανέα γυναίκα μας είπε ότι περνά όλο τον ελεύθερο χρόνο της κλει-σμένη στο σπίτι, πράγμα που της προκαλεί μελαγχολία.

Κουβεντιάσαμε ακόμα με τις εργαζόμενες για το τι σημαίνειελεύθερη επιλογή. Ο βομβαρδισμός με προτάσεις για ελεύθεροχρόνο ακριβοπληρωμένο στοχεύει σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρ-φωση προς αυτήν την κατεύθυνση των όποιων επιλογών μας.

Αυτή είναι η πολιτική των μονοπωλιακών ομίλων και στοντομέα των τηλεπικοινωνιών. Πρόκειται για ομίλους με υπηρε-σίες-κλειδιά που στοχεύουν στη δική τους κερδοφορία και όχιστο κοινωνικό όφελος. Προσπαθούν να δημιουργήσουν στουςεργαζόμενους την πεποίθηση ότι οι στόχοι της εταιρίας είναι καιδικοί τους, το κυνήγι της ανταγωνιστικότητας και του κέρδουςείναι και δική τους υπόθεση κι ευθύνη.

Συζητήσαμε με τις εργαζόμενες για την αιτία όλων των προ-βλημάτων τους. Αυτό που ενδιαφέρει τους επιχειρηματικούς ομί-λους είναι πως θα γίνουν πιο ανταγωνιστικοί και κερδοφόροι.

Είπαμε ότι μπροστά σε αυτήν τη λαίλαπα ατομικές λύσεις δενυπάρχουν. Αντίθετα, μόνο η συλλογική δράση μπορεί να φέρειαποτελέσματα. Ο συντονισμός με τα κλαδικά σωματεία, η δια-μόρφωση των αιτημάτων και η διεκδίκησή τους οργανωμένα-είναι ο τρόπος για να βελτιωθεί η θέση των εργαζόμενων καιικανοποιηθούν οι σύγχρονες ανάγκες των ίδιων και των οικο-γενειών τους.

Είναι στόχος της ΟΓΕ να βρίσκεται κοντά στις γυναίκες του κα-θημερινού μόχθου, να τις αφουγκράζεται, να τις μπολιάζει με τησημασία της συλλογικής δράσης, της συμμετοχής τους στουςγυναικείους Συλλόγους και Ομάδες, στα εργατικά σωματεία.Δώσαμε στις γυναίκες το Δελτίο μας για να το διαβάσουν οι ίδιες,να το δώσουν και σε συναδέλφισσές τους. Προτείναμε στις γυ-ναίκες που συμμετείχαν στη συνάντησή μας να έρθουν στουςΣυλλόγους της ΟΓΕ, να παλέψουν μαζί μας για δουλειά με δι-καιώματα, για προστασία της μητρότητας, για δημιουργικό ελεύ-θερο χρόνο, για την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών. Να μηνυποταχτούμε στη βάρβαρη πραγματικότητα που μας καταδικά-ζουν κυβέρνηση κι επιχειρηματικοί όμιλοι, να διεκδικήσουμεμαζί τη ζωή που μας αξίζει.

Είναι στόχος της ΟΓΕ να βρίσκεται κοντάστις γυναίκες του καθημερινού μόχθου,να τις αφουγκράζεται, να τις μπολιάζει μετη σημασία της συλλογικής δράσης, τηςσυμμετοχής τους στους γυναικείουςΣυλλόγους και Ομάδες, στα εργατικάσωματεία.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 39

Page 40: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

40

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Παρέμβασηστο δημόσιο ΙΕΚ

Μ ε αφορμή την καμπάνια για τα δικαιώματα τηςγυναίκας στην εργασία , στη μητρότητα, στονελεύθερο χρόνο οι γυναίκες του Συλλόγου Γυ-

ναικών Τρικάλων βρεθήκαμε δίπλα στις σπουδάστριες τουΔημόσιου ΙΕΚ της πόλης μας. Η πείρα που αποκόμισε οΣύλλογός μας από την επαφή με τις γυναίκες αυτές είναισημαντική και αποτελεί παρακαταθήκη για τη μελλοντικήδράση μας.

Στο συγκεκριμένο ΙΕΚ υπάρχουν τμήματα που απευθύ-νονται ως επί το πλείστον σε γυναίκες σπουδάστριες, όπωςγια παράδειγμα το τμήμα της κομμωτικής και το τμήμα τηςαισθητικής. Στα τμήματα αυτά συναντάς γυναίκες κάθε ηλι-κίας, από κοπέλες που μόλις τελείωσαν το σχολείο, μέχρι γυ-ναίκες εργαζόμενες, γυναίκες με παιδιά. Όλα αυτά σαν απο-τέλεσμα της ανεργίας που μαστίζει όλες τις ηλικίες, της πο-

λιτική της επανακατάρτισης που προωθείται, και της ευελι-ξίας προκειμένου να προσαρμόζεσαι η κάθε εργαζόμενη στιςαπαιτήσεις της αγοράς. Αυτά οδηγούν τις σύγχρονες γυναί-κες να είναι πάντα «στο πόδι» να μαζεύουν κατάρτιση, «εμ-πειρία», πιστοποιήσεις για να μπουν στην αγορά εργασίας.Το κυνήγι λοιπόν δεξιοτήτων που οι εκάστοτε κυβερνήσειςμαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση προωθούν, η δια βίου μά-θηση, η επανακατάρτιση, το συνεχές κυνηγητό για μια θέσηεργασίας με πενιχρά δικαιώματα δεν είναι τίποτα άλλο απότην ωμή αλήθεια που βιώνουν σήμερα εκατοντάδες χιλιάδεςγυναίκες.

Η παρέμβαση του Συλλόγου μας ξεκίνησε μοιράζοντας τουλικό της καμπάνιας της ΟΓΕ στο Δημόσιο ΙΕΚ. Δεν αρκε-στήκαμε μόνο στο μοίρασμα του υλικού αλλά κουβεντιάσαμεμαζί τους για τα ιδιαίτερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν στονχώρου των σπουδών τους.

Η ανταπόκριση που βρήκαμε από τις Σπουδάστριες ήτανιδιαίτερα θετική. Πολλές ήταν αυτές που μας «ανοίχτηκαν»για τα προβλήματα της καθημερινότητας. Για τον συνεχήαγώνα να είναι από τη μια στο μάθημα και από την άλλη στοσπίτι με τα παιδιά, την αγωνία μόλις τελειώσουν να βρουνμια δουλειά, να ανταπεξέλθουν στα καθημερινά βάρη τηςλαϊκής οικογένειας. Πολλές ήταν εκείνες που «μετράνε» ήδηαπό ένα πτυχίο και δεν μπόρεσαν να βρουν δουλειά, πουαναγκάστηκαν να γυρίσουν στα θρανία για να έχουν την δυ-νατότητα να ψάξουν δουλειά σε άλλο αντικείμενο.

Δεν μείναμε μόνο εκεί! Πήγαμε επανειλλημένα, αρχικάέξω από την πόρτα την ώρα της προσέλευσης και στη συνέ-χεια και μέσα στην αυλή και καθώς η συζήτηση μας βάθαινε,μας εμπιστεύτηκαν ακόμα περισσότερο, συζητήσαμε όλα ταπροβλήματα του δικού τους χώρου.

Μέσα από την συζήτηση αναδείχθηκαν ζητήματα πουαπό κοινού μπορούμε να παλέψουμε οι γυναίκες του γυ-ναικείου συλλόγου και οι σπουδάστριες του δημόσιου ΙΕΚ,διαμορφώνοντας και τα αντίστοιχα αιτήματα.

Έτσι λοιπόν ανοίξαμε ζητήματα όπως:

1Το γεγονός ότι παρόλο που το ΙΕΚ λέγεται Δημόσιο, στηνουσία όλοι οι Σπουδαστές πληρώνουν εκατοντάδες ευρώ

το χρόνο για να καλύψουν τα απαραίτητα, όπως οι σημει-ώσεις τους, τα υλικά για τα εργαστηριακά τους μαθήματα (πι-στολάκια, μακιγιάζ κ.τ.λ).

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 40

Page 41: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

41

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

2 Αναδείχθηκε το γεγονός της απλήρωτης εργασίας που γίνεταιμε την προστασία του ίδιου του Δημόσιου ΙΕΚ. Όλοι οι Σπου-

δαστές είναι υποχρεωμένοι να κάνουν πρακτική σε κάποιο χώροδουλειάς για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν τον κύκλο μαθη-μάτων τους, ωστόσο αυτή η εργασία είναι απλήρωτη και ανασφά-λιστη! Άρα από την μια τζάμπα εργασία για τους εργοδότες ενώαπό την άλλη ο εργαζόμενος σπουδαστής δεν έχει κανένα εργα-σιακό και ασφαλιστικό δικαίωμα, καμία αμοιβή. Όλο αυτό το εγ-χείρημα το πασπαλίζουν με την λογική ότι ο Σπουδαστής δεν είναιεργαζόμενος αλλά «μαθητευόμενος» και άρα δεν έχει δικαιώ-ματα. Μάλιστα πολλές Σπουδάστριες αναγκάζονται να αφήσουντην κανονική τους εργασία για να ανταποκριθούν στην απλήρωτηπρακτική της σχολής τους ή να εργάζονται διπλά και ταυτόχρονανα είναι και στην σχολή τους για τα μαθήματα! Θέλουν εργαζόμενοκομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους και στις απαιτήσεις τους,χωρίς δικαιώματα με συνεχές και διαρκές τρέξιμο.

3 Επιπρόσθετα μπήκε στην κουβέντα και το ζήτημα της ανα-γκαίας πιστοποίησης του πτυχίου που ισχύει στα Δημόσια ΙΕΚ.

Ακόμα λοιπόν και αν εξεταστείς επιτυχώς στα μαθήματα η από-κτηση του πτυχίου άρα και τον όποιων εργασιακών δικαιωμάτωνπου αποκτάς δεν κρίνεται στο πέρας των τεσσάρων εξαμήνων

αλλά στο πότε το Υπουργείο θα αποφασίσει να προκηρύξει τις εξε-τάσεις πιστοποίησης. Έτσι λοιπόν η πλειοψηφία των σπουδαστώνπεριμένει ακόμα και χρόνια μετά την λήξη των σπουδών του ναβγει η πιστοποίηση για να αποδείξει, αν κριθεί ως επιτυχών, ότιέχει την ικανότητα για εργασία! Ετσι η πλειοψηφία στήνεται στηνουρά του ΟΑΕΔ, μένει στην ανεργία.

Για όλα τα παραπάνω ζητήματα ο Σύλλογος μας πήρε την πρω-τοβουλία να κάνει από κοινού με τις σπουδάστριες αγωνιστικόπλαίσιο συνδυάζοντας τα προβλήματα που βιώνουν στο χώροσπουδών τους με τα ζητήματα της καμπάνιας. Το πλαίσιο αυτό θααποτελέσει τα αιτήματα πάλης των γυναικών στο χώρο αυτό καιθα δημοσιοποιηθεί τόσο στο ΙΕΚ όσο και στα Μέσα Μαζικής Ενη-μέρωσης, με σκοπό να γίνει και αντίστοιχη κινητοποίηση.

Ο Σύλλογος Γυναικών Τρικάλων μέσα από αυτήν την πολύτιμηεμπειρία θα συνεχίσει την δραστηριότητα του με σκοπό να εξει-δικεύσει την δράση του σε κάθε χώρο που ζει, εργάζεται, μορ-φώνεται κάθε γυναίκα. Για να ενωθεί η φωνή μας με κάθε γυ-ναίκα της εργατικής τάξης που βιώνει τα ίδια προβλήματα με μας.Για μια ζωή όπως λέει και η καμπάνια μας, δημιουργική με δι-καιώματα τόσο στην εργασία όσο και στην μητρότητα.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 41

Page 42: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

42

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

Τιμώντας την 8η Μάρτημε τις εργαζόμενες στο ATHENS LEDRA

Αθανασία Τζουμάνη,μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ

Ο ι Σύλλογοι της ΟΓΕ σε Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη και2ο διαμέρισμα Αθήνας (Παγκράτι, Γούβα, ΝέοςΚόσμος) τιμήσαμε τη φετινή 8η Μάρτη, Παγκό-

σμια Μέρα της Γυναίκας, στους σύγχρονους εργατικούςαγώνες με εκδήλωση που οργανώσαμε μαζί με το Σωμα-τείο των εργαζόμενων στο ξενοδοχείο «Athens Ledra»,που βρίσκονται σε πολύμηνο αγώνα για τα δεδουλευμένακαι τις θέσεις εργασίας τους.

Εξοπλισμένες με τις αποφάσεις του 12ου Συνεδρίου μας,αλλά και μπροστά στα νέα μας καθήκοντα για να τις υλο-ποιήσουμε, η συνεργασία μας με το εργατικό σωματείοαποτέλεσε φωτεινό φάρο σε αυτήν την κατεύθυνση. Αξίζεινα μεταφέρουμε την πείρα μας από την οργάνωση της εκ-δήλωσης και τον καταμερισμό των καθηκόντων της προ-ετοιμασίας της.

Η πορεία προς την κοινή μας εκδήλωσηΗ εκδήλωση οργανώθηκε απ’ όλες μας με αισιοδοξία καιμεράκι. Αφορμή για την πρωτοβουλία αυτή στάθηκε μιακοινή σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο,στα μέσα Γενάρη, με το επιχειρησιακό και το κλαδικό σω-ματείο, με φορείς, Επιτροπές Αγώνα και Λαϊκές Επιτροπέςτων γύρω περιοχών. Η απόφαση για τη συνδιοργάνωσητης εκδήλωσης πάρθηκε από τα Διοικητικά Συμβούλια τωνΣυλλόγων και ορίστηκαν σχετικές ομάδες εργασίας.

Συναντηθήκαμε στο ξενοδοχείο με τους εργαζόμενουςκαι τις εργαζόμενες από την ομάδα περιφρούρησης στο«Athens Ledra». Με ιδιαίτερο ενθουσιασμό μπήκαν μπρο-στά στον καταμερισμό των καθηκόντων για την προετοιμα-σία της εκδήλωσης τόσο οι γυναίκες των Συλλόγων μαςόσο και οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι του ξενοδοχείου.Σημαντική συμβολή στο περιεχόμενο της εκδήλωσης είχανκαι τα υλικά της ΟΓΕ για την πεντάμηνη καμπάνια μας: Ερ-γασία - Μητρότητα - Ελεύθερος Χρόνος. Λαμβάνονταςυπόψη και τις συνθήκες δουλειάς των ξενοδοχοϋπαλλή-λων, αποφασίσαμε να επικεντρώσουμε στα ζητήματα ερ-γασίας δίνοντας έμφαση στην αναζήτηση δουλειάς μέσωτων «δουλεμπορικών γραφείων» και στις εργαζόμενες μεμπλοκάκι. Φροντίσαμε να ετοιμαστούν έγκαιρα οι προ-σκλήσεις για να διακινηθούν στη Γενική Συνέλευση τωνεργαζόμενων του ξενοδοχείου. Πλαισιώσαμε την εκδή-

λωση με προβολή ντοκιμαντέρ με θέμα τους αγώνες τουεργατικού και του γυναικείου κινήματος, εντάσσοντας σεαυτό και στιγμιότυπα από τις κινητοποιήσεις των εργαζό-μενων, και με θεατρικό δρώμενο. Πρωταγωνιστές της πα-ράστασης ήταν τα παιδιά που παρακολουθούν τα μαθήματαστα Λαϊκά Φροντιστήρια της περιοχής, μαζί με τα παιδιά τωνεργαζόμενων. Με ιδιαίτερη φροντίδα στήθηκαν στο χώροπαιδότοπος και βιβλιοπωλείο. Στο τέλος της εκδήλωσηςπροσφέραμε και γευστικά εδέσματα.

Σημαντική συμβολή στη συνεργασία μας με τις εργαζό-μενες ήταν το Δελτίο της ΟΓΕ. Με αυτό συστηθήκαμε, ανοί-ξαμε τη συζήτηση μαζί τους για το ποια είναι η δική μας αν-τίληψη για τις σύγχρονες ανάγκες μας. Μιλήσαμε για τηνκοινωνική δράση και πόσο συμβάλλει στην ανάπτυξη τηςπροσωπικότητας της γυναίκας. Τις καλέσαμε να βγουν μαζίμας μπροστά στον αγώνα για μόνιμη και σταθερή δουλειά,για μια ζωή χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση. Οι περισ-σότερες άκουγαν για πρώτη φορά τι σημαίνει η 8η Μάρτη.Όλα τα προηγούμενα χρόνια η εμπειρία τους από το χώροδουλειάς τους για τη μέρα αυτή ήταν συνδυασμένη με φιέ-στες, σουαρέ και παρόμοιες εκδηλώσεις που οργανώνον-ταν εκεί από διάφορες γυναικείες οργανώσεις και φορείς-πελάτες του ξενοδοχείου, αλλοιώνοντας έτσι το αγωνιστικόμήνυμα της 8ης Μάρτη.

Από τη συζήτηση αναδείχτηκαν μια σειρά εμπόδια πουσυναντά η γυναίκα στη συμμετοχή της στην κοινωνικήδράση. Ένα από αυτά είναι και η συντηρητική αντίληψη απότο οικογενειακό περιβάλλον που θέλει τη γυναίκα εργαζό-μενη μόνο για τις όποιες οικονομικές απολαβές, ενώ θεω-

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 42

Page 43: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

43

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ στη δράση

ρεί ανώφελη έως κι επιλήψιμη τη συμμετοχή της στο σωματείοτης και στο εργατικό κίνημα.

Συναντήσαμε εκεί κι εργαζόμενες οικονομικές μετανάστριεςπου αναζήτησαν στη χώρα μας καλύτερες συνθήκες ζωής.Όπως μας είπαν, δεν είναι η πρώτη φορά που έρχονται αντιμέ-τωπες με την ανεργία και στην Ελλάδα. Κάποια μάλιστα μας είπεότι ίσως να έφταιγε και η ίδια για την απόλυσή της από προηγού-μενη δουλειά σε χώρο μαζικής εστίασης: «Παραμέλησα τονεαυτό μου κι έβαλα παραπανίσια κιλά», μας είπε. Αυτό έγινεαφορμή για ν’ ανοίξει συζήτηση για τις διάφορες ιδεοληψίες πουπροωθεί η εργοδοσία για να μεταθέσει στις εργαζόμενες την ευ-θύνη των απολύσεων, της ανεργίας. Εκτός από την εκμετάλ-λευση των εργαζόμενων γυναικών, στοχεύουν να επιβάλουνκαι στη συνείδησή μας να θεωρούμε ατομική μας ευθύνη ό,τιθα έπρεπε να είναι κοινωνικό δικαίωμα. Nα νιώθουμε υπεύ-θυνες για την ανεργία μας, την υγεία και τη μόρφωση των παι-διών μας, για τη μίζερη ζωή μας.

Η φωνή της ΟΓΕ μίλησε και στο μυαλό και την καρδιά των ερ-γαζόμενων γυναικών. Τις έκανε να νιώσουν ότι δεν είναι μόνεςτους. Τους έδειξε το δρόμο του αγώνα κόντρα στην απογοή-τευση και το συμβιβασμό. Έδωσε θάρρος και στήριξη να συνε-χίσουν να παλεύουν για το δικαίωμά τους στη μόνιμη και στα-θερή δουλειά με δικαιώματα. Όπως χαρακτηριστικά μας είπεμια εργαζόμενη, θεώρησε μεγάλη τιμή για την ίδια να την απο-καλούμε συναγωνίστρια, αφού οι γυναίκες της ΟΓΕ βρίσκονται40 χρόνια στο δρόμο του αγώνα ενώ εκείνη μόλις ξεκίνησε.

Αναδείχτηκε πόσο σημαντικό είναι «να συναντιόμαστε» οι Σύλ-λογοι και οι Ομάδες με τις εργαζόμενες στις περιοχές πουδρούμε, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε κινητοποιήσεις. Η σημασίααυτή είναι διπλή: Μαζί με τη συμπαράσταση στις διεκδικήσεις καιτα αιτήματα των εργαζόμενων, τέτοιες πρωτοβουλίες ενισχύουνκαι την αγωνιστική διάθεση των γυναικών των Συλλόγων.

Η εκδήλωσηΗ προετοιμασία αλλά και η ίδια η εκδήλωση με το αγωνιστικόπεριεχόμενο και τα μηνύματα της 8ης Μάρτη, σύμβολο αγώνα,μας εμψύχωσε όλες και όλους. Στην ομιλία της στην εκδήλωσηη εργαζόμενη στο ξενοδοχείο και μοναδική γυναίκα πρόσφαταεκλεγμένη στο ΔΣ του επιχειρησιακού σωματείου χαρακτήρισεεπίκαιρο και σήμερα τον αγώνα για την ισοτιμία των γυναικών.Υπογράμμισε ότι στον κλάδο του τουρισμού, καθώς και στο ξε-

νοδοχείο «Athens Ledra», η πλειοψηφία των εργαζόμενων είναιγυναίκες. Όπως είπε, οι εργαζόμενες αυτές είναι πιο ευάλωτεςστους εκβιασμούς και τις πιέσεις της εργοδοσίας, είτε αφορούντους μισθούς είτε τα δικαιώματά τους, ακόμα και το πότε θ’ απο-φασίσουν να γίνουν μητέρες. Αν και στον κλάδο του τουρισμούη πλειοψηφία των εργαζόμενων είναι γυναίκες, είναι μειοψηφίαοι γραμμένες στο σωματείο τους και μετρημένες στα δάχτυλατου ενός χεριού οι εκλεγμένες στα διοικητικά τους συμβούλια.

Η ίδια μας είπε πως αδιαφορούσε τα προηγούμενα χρόνια γιατις παρεμβάσεις του κλαδικού σωματείου στις περιοδείες τουστο ξενοδοχείο. Τότε θεωρούσε ότι τα ζητήματα ανεργίας καιαπληρωσιάς που έβαζαν δεν την αφορούσαν, καθώς εκείνη καιαρκετοί άλλοι δούλευαν στο ξενοδοχείο για πολλά χρόνια καιδεν είχαν αντιμετωπίσει ποτέ τέτοια ζητήματα. «Δυστυχώς ήρθεκαι η σειρά μας. Μας τα έλεγαν τότε αυτά που ζούμε σήμερα,όμως εμείς δεν τα πιστεύαμε και τώρα να, τα βρήκαμε μπροστάμας. Αν δε μας είχε προειδοποιήσει το σωματείο και σήμερα δενπαλεύαμε μέσα από αυτό, θα μας τα είχαν πάρει όλα σε μιανύχτα και θα τους χρωστούσαμε κιόλας.» Ήταν η πρώτη φοράπου μιλούσε σε πλατύ κοινό, ως εκλεγμένη του σωματείου της.«Από τις γυναίκες της ΟΓΕ πήρα κι εγώ το θάρρος», είπε χαρα-κτηριστικά. «Είναι ανάγκη, κόντρα στις μεγάλες δυσκολίες καιτα εμπόδια που αντιμετωπίζουν, οι εργαζόμενες να πάρουνμέρος στη δράση των σωματείων τους», συνέχισε συμπερα-σματικά.

Πολύτιμη εμπειρία. Συνεχίζουμε...Για εμάς, τις γυναίκες των Συλλόγων της ΟΓΕ, ήταν πολύτιμηεμπειρία να βιώσουμε στην πράξη τι σημαίνει να στηρίζουμε τοναγώνα αυτών των εργαζόμενων. Μοιραστήκαμε τους προβλη-ματισμούς τους, την αγωνία τους για τις εξελίξεις, την καθημε-ρινότητά τους. Κάναμε και δική μας υπόθεση τον αγώνα τους.

Αγωνιστικό στοίχημα αποτελεί για μας να καταφέρουμε ναδοθεί συνέχεια στην κοινή δράση που ξεκινήσαμε με τις εργα-ζόμενες. Μία από αυτές γράφτηκε και στο Σύλλογό μας τη μέρατης εκδήλωσης. Τελικά μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα φω-τίστηκαν πολλές πλευρές της αναγκαιότητας, αλλά και των με-γάλων δυνατοτήτων για την οργανωμένη συμμετοχή της γυναί-κας στο εργατικό κίνημα, στο ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα,στην αγωνιστική δράση για τα σύγχρονα δικαιώματά μας, πα-λεύοντας ενάντια στους εκμεταλλευτές του μόχθου μας.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 43

Page 44: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

Υγεία«Δε θα τους χαρίσωκαμία Κυριακή...»

Γράμμα μιας εμποροϋπαλλήλουγια την απεργία της 7ης Μάη

Ξεκινάς από το πρωί να ετοιμάσεις τα παιδιά για το σχολείο και τρέχεις κυριολεκτικά για να είσαι τοαργότερο στις 8:00 στο κατάστημα, για να κουβαλήσεις από την αποθήκη, να γεμίσεις το ράφι, να είσαιστην ορθοστασία όλη μέρα. Υποφέρεις από τη φλεβίτιδα και το αυχενικό και περιμένεις το διάλειμμα γιαλίγη ξεκούραση… αν δεν έχει δουλειά.

Και μετά σου λέει ο διευθυντής στην πρωτοχρονιάτικη γιορτή: «Εύχομαι το 2017 να έρχεστε όλες με χα-μόγελο στη δουλειά σας.»... Το χαμόγελό μας όμως έμεινε παγωμένο όταν απολύσανε τη Μυρσίνη γιατίέμεινε έγκυος και μας είπαν ότι δήθεν «έληξε η σύμβαση». Το ίδιο και όταν έδιωξαν τη μωρομάνα με 9μηνών παιδί, γιατί δεν μπορούσε να καθίσει μέχρι τις 10:00 το βράδυ στο meeting με κατεβασμένα ταρολά… χωρίς κυριολεκτικά να έχει… τρόπο διαφυγής. «Αν θες να έχεις αύριο γάλα για το παιδί σου, πρέπεινα πάει καλά η επιχείρηση, άρα να θυσιάσεις κάτι από την οικογενειακή σου ζωή…», της είπαν.

Ίσως αυτές οι σκέψεις μ’ έκαναν ν’ ανατριχιάσω όταν είδα τη διαφήμιση μιας αλυσίδας super market: «Κιεγώ από ταμίας ξεκίνησα κι έγινα διευθύντρια της επιχείρησης.»...

Σκέφτηκα να κάνουμε με τα κορίτσια του καταστήματος μια δικιά μας διαφήμιση: «Εγώ με μερική απα-σχόληση ξεκίνησα και ακόμα με μερική απασχόληση δουλεύω. Και η Μαρία ως εποχιακή ξεκίνησε καιακόμα εποχιακή δουλεύει. Όποτε την έχει ανάγκη η επιχείρηση… Και πόσα κορίτσια ξεκίνησαν τη δοκι-μαστική περίοδο στο κατάστημα, αλλά ποτέ δεν προσλήφθηκαν...»

Βρήκα ευκαιρία να βγάλω το σιχτίρισμα, την αγανάκτησή μου, όταν ήρθε η κυρία Σούλα από το γυ-ναικείο σύλλογο της ΟΓΕ, όπως πάντα χαμογελαστή, με μια ανακοίνωση στο χέρι. Πού βρίσκει αυτήν τηναισιοδοξία, τόσα χρόνια άνεργη να μεγαλώνει μόνη της ένα παιδί… «Καλά τους καταχεριάζεις, αλλά έλα καιστην Πρωτομαγιά να δεις από πού αντλώ τη δύναμη.»

… «Να κατέβω, να μην κατέβω…» «Ποιος θα διαβάσει τη μικρή στα μαθηματικά, μέχρι κι εγώ μπερδεύομαιμε το 1+1 περίπου 2.» «Μήπως να κάνω τα μπαλκόνια, να κατεβάσω τα καλοκαιρινά…» Τελικά, πήρα τηναπόφαση να πάω στην πρωτομαγιάτικη απεργιακή συγκέντρωση στο Σύνταγμα.

Πόση λάμψη είχαν οι χιλιάδες σημαίες, οι σημαίες των συνδικάτων, που κρατούσαν περήφανα στα χέριαοι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες. Πόσο φλογερά φώναζαν τα συνθήματα για τη ζωή που μας αξίζει, γιαέναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, πολέμους, προσφυγιά.

Αυτή ήταν πραγματικά η δική μας γιορτή, η γιορτή των εργαζόμενων.

Τελικά δεν ήταν τόσο δύσκολο το βήμα… Την επόμενη φορά θα πάρω τα κορίτσια και τον Βαγγέλη. Δεμε πείραξε καθόλου που Τρίτη βράδυ σιδέρωνα… Όταν, ξαφνικά, άκουσα στο έκτακτο δελτίο ειδήσεωνότι… έκλεισε η συμφωνία.

Εδώ που τα λέμε, είχα μια αγωνία… μήπως χάσουμε το «εξιτήριο» για την ανάπτυξη. Όχι ότι θα δω τίποταπαραπάνω στο πορτοφόλι, αλλά έστω να γίνουν επενδύσεις, να βρουν τόσα νέα άνεργα παιδιά δουλειά. Βέ-βαια η Αγγελικούλα βρήκε δουλειά στην ειδικότητά της για 9 μήνες και τώρα απολύεται, ούτε αποζημίωση,ούτε επίδομα ανεργίας δικαιούται.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 44

Page 45: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

Πόσο σε μαθαίνουν να ζεις με όλο και λιγότερα, να συμβιβάζεσαι με τα κομμένα κατοστάρικα από τομισθό, τη σύνταξη, από το οικογενειακό εισόδημα, από τη χρηματοδότηση στην υγεία, στην παιδεία και τόσαάλλα;

Α, ναι… θέλουν να βάλουν ταφόπλακα και στην κυριακάτικη αργία για το εμπόριο.

Και μας το έλεγε η Κυριακούλα από το Σωματείο Εμποροϋπαλλήλων, ότι, αν ξεκινήσουμε να δουλεύουμεκάποιες Κυριακές, θα έρθει οδοστρωτήρας και για τις υπόλοιπες. «Αυτό απαιτούν τα συμφέροντα και τακέρδη των μεγαλεμπόρων», μας έλεγε. Να δεις που θα το επεκτείνουν το μέτρο και σε άλλους χώρους δου-λειάς, όπως έκαναν και με τη μερική απασχόληση. Για να μας βοηθήσουν, έλεγαν, να συνδυάσουμε την οι-κογενειακή ζωή με τη δουλειά….

Και πραγματικά, πέτυχαν να είμαι «…μια εργαζόμενη μητέρα και καλή νοικοκυρά» με μισή δουλειά, μισά δι-καιώματα, μισή σύνταξη… μισή ζωή.

Μισή ζωή, με κυλιόμενα και σπαστά ωράρια, με «μαύρες» υπερωρίες και τώρα δουλειά ακόμα και τις Κυ-ριακές… Ταφόπλακα λοιπόν και στην οικογενειακή και στην κοινωνική μας ζωή.

Αυτήν τη φορά δε θα τους κάνω τη χάρη, δε θα θυσιάσω και το δικαίωμά μου στην Κυριακή Αργία. Ούτεθα παρακαλέσω την κυβέρνηση να δουλεύω έστω τις 8 Κυριακές, όπως μας λένε ορισμένοι.

Με αυτές τις σκέψεις βρέθηκα στην απεργιακή κινητοποίηση στις 7 Μάη στο Μοναστηράκι. Κάποια κο-ρίτσια από το κατάστημα φοβήθηκαν να πάρουν την ανακοίνωση του σωματείου, ν’ απεργήσουν.

Δε θα πω ψέματα. Κι εγώ δίστασα ν’ απεργήσω. Ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου. Είχα την ίδια αγωνίακαι τους ίδιους φόβους: Την απόλυση, το κομμένο μεροκάματο, τις απειλές της εργοδοσίας την επόμενημέρα.

Περισσότερο έχω το φόβο για το μέλλον των παιδιών μου. Δε θέλω να μάθουν να ζουν με κομμένα όνειρα,χωρίς ελπίδα. Δε θέλω να έχω βάλει κι εγώ τη σφραγίδα μου σ’ αυτό με τη στάση μου.

Σήμερα όμως είμαι πιο δυνατή. Δεν είμαι μόνη μου. Έχω τους συναδέλφους από το σωματείο, τα κορίτσιααπό το γυναικείο σύλλογο της ΟΓΕ. Μέσα σε αυτήν τη μεγάλη αγκαλιά συναγωνιστών γνώρισα την αξίατης συλλογικότητας και της αγωνιστικής στάσης ζωής. Ήθελα να ξέρεις ότι πλέον βλέπω τη ζωή μου μεάλλο μάτι…

Ανεβαίνω πόντο τον πόντοστιγμή τη στιγμήτην κλίμακα του αγώνακαι καλημέρα θα σου πωστις λεωφόρουςενός κόσμου που έρχεται!

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 45

Page 46: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

46

Δελτίο Τύπου της ΟΓΕ

ΨΗΦΙΣΜΑ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣΣΤΟΥΣ ΑΠΕΡΓΟΥΣ ΠΕΙΝΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ

ΣΤΙΣ ΙΣΡΑΗΛΙΝΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

Η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ) καταγγέλλει την όξυνση της ισραηλινής επιθετικότητας κατά τουπαλαιστινιακού λαού, που εκφράζεται και με την εγκληματική στάση της απέναντι στους 6.500 Παλαι-

στίνιους πολιτικούς κρατούμενους στις φυλακές του Ισραήλ. Ανάμεσα σ’ αυτούς 57 γυναίκες, 300 παιδιά εκτων οποίων 13 κορίτσια.

Από τις 17 Απρίλη πάνω από 1000 πολιτικοί κρατούμενοι ξεκίνησαν απεργία πείνας ενάντια στις απάν-θρωπες συνθήκες διαβίωσης στις ισραηλινές φυλακές. Απαιτούν να μπει τέλος στις αυθαίρετες διοικητικέςκρατήσεις, στα βασανιστήρια, στις συλλήψεις και τις κρατήσεις παιδιών, στην απομόνωση των κρατουμένων.Απαιτούν το αναφαίρετο δικαίωμά τους να έχουν ανθρώπινη υγειονομική περίθαλψη, όπως και να μπορούννα επικοινωνούν με τις οικογένειές τους, Απαιτούν επίσης μέτρα για τις ειδικές ανάγκες των γυναικών κρα-τουμένων. Ο αγώνας τους δεν αφορά μόνο τις συνθήκες κράτησής τους, αλλά συνδέεται άρρηκτα με τοναγώνα για να ζήσουν σε μια ελεύθερη πατρίδα.

Καταγγέλλουμε την βάρβαρη ισραηλινή κατοχή που τη στηρίζουν ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ. Καταγγέλλουμε καιτην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που, ενώ ματώνει ο παλαιστινιακός λαός κάτω από την ισραηλινή κατοχή,αναβαθμίζει τις στρατιωτικές και οικονομικές σχέσεις με το κράτος του Ισραήλ.

Βρισκόμαστε στο πλευρό των Παλαιστινίων γυναικών και των οικογενειών τους και εκφράζουμε την αμέ-ριστη συμπαράσταση και αλληλεγγύη μας στον αγώνα του παλαιστινιακού λαού, ιδιαίτερα στον αγώνα πουδίνουν οι χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι στις ισραηλινές φυλακές σήμερα. Η ΟΓΕ θα βρίσκεται στο πλευρότους μέχρι να τερματιστεί η ισραηλινή κατοχή στα παλαιστινιακά εδάφη, να απελευθερωθούν οι πολιτικοίκρατούμενοι, να σταματήσουν οι εποικισμοί, μέχρι να αποκτήσουν το δικό τους κυρίαρχο ανεξάρτητο παλαι-στινιακό κράτος, με το λαό κυρίαρχο, στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Απαιτούμε :

• Την άμεση απελευθέρωση όλων των Παλαιστίνιων πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές του Ισραήλ.

• Να αποχωρήσει ο ισραηλινός στρατός κατοχής και οι έποικοι από τα κατεχόμενα Παλαιστινιακά εδάφη».

Αθήνα, 5.5.2017

Π αράσταση διαμαρτυρίας στην ισραηλινήπρεσβεία οργάνωσε την Παρασκεύη

5.5.2017 το πρωί η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλά-δας, καταγγέλλοντας την όξυνση της ισραηλινήςεπιθετικότητας κατά του παλαιστινιακού λαού,που εκφράζεται και με την εγκληματική στάσητης απέναντι στους 6.500 Παλαιστίνιους πολιτι-κούς κρατούμενους στις φυλακές του Ισραήλ.

Στη συνέχεια, η πολυμελής αντιπροσωπείατης Ομοσπονδίας με πορεία έφτασε στην πρε-σβεία της Παλαιστίνης, προκειμένου να εκφρά-σει την αλληλεγγύη της στον παλαιστινιακό λαό,όπου έγινε δεκτή από τον πρέσβη της χώρας,Μαρουάν Τουμπάσι και του επέδωσε ψήφισμααλληλεγγύης και συμπαράστασης στους Παλαι-στίνιους απεργούς πείνας.

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 46

Page 47: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

Ρίξε τις κατάρες σου κι εδώ κι εδώ σκοτώνουνε τ’ άμοιρα παιδιά σου πόσο ντρέπομαι στα μάτια να σε δων’ αγγίξω το αίμα που τρέχει στην καρδιά σου.

Βάζουνε κι εδώ το χέρι τους στο φόνογδαρμένη μάνα, σφάγιο στο τσιγκέλι σου έπνιξαν το γιο και σε κερνάνε πόνο σου κλείνουν την ελπίδα σε ΝΑΤΟϊκό βαρέλι

Η Ένωση των Ευρωπαίων, σε βομβαρδίζει διαρκώςμουσική φρικιαστική, σονάτα είναι τρόμουοι εκτελεστές σου, ένας θίασος σατανικόςσε παραστάσεις του θανάτου, καταμεσής του δρόμου.

Συρματοπλέγματα και τοίχοι όπου παςμια ανάσα είσαι που διέξοδο γυρεύειπόσο ν’ αντέξεις ν΄ αγαπάςμια κοινωνία που την οργή σου την θεριεύει!

Μαρία ΓεωργούληΟμάδα Παλαιού Φαλήρου

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 47

Page 48: Τεύχος 2 - Μάης 2017 · 2018-07-05 · ανακοίνωση της ΟΓΕ στο χέρι εξηγήσαμε στις γυναίκες γιατί «αντιπαλεύουμε

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 120

ΤΗΛ./FAX: 210-36.29.460e-mail: [email protected]

www.oge.gr

2_2017 NEW_Layout 1 23/5/2017 10:40 πμ Page 48