1

Τσε Γκεβάρα

Γράμμα στους γονείς του, Γράμμα στα παιδιά του (1965)

Γράμμα στους γονείς του, 1965

Αγαπημένα μου γερόντια,

Νιώθω και πάλι κάτω από τις φτέρνες μου το ανεβοκατέβασμα των

πλευρών του Ροσινάντε (1). Ρίχνομαι πάλι στους δρόμους με την ασπίδα

μου στα χέρια.

Σας έγραψα κι ένα άλλο αποχαιρετιστήριο γράμμα, πάνε τώρα δέκα

χρόνια από τότε. Καθώς θυμάμαι, λυπόμουν που δεν ήμουν καλύτερος

στρατιώτης και καλύτερος γιατρός. Το τελευταίο δεν με ενδιαφέρει πια, μα

στρατιώτης δεν είμαι τόσο κακός.

Ουσιαστικά, τίποτε δεν έχει αλλάξει, εκτός από το ότι είμαι πολύ

περισσότερο συνειδητοποιημένος. Ο μαρξισμός μου έχει βαθιές ρίζες και

έχει εξαγνισθεί. Πιστεύω στην ένοπλη πάλη σαν μοναδκή λύση για τους

λαούς που αγωνίζονται για την απελευθέρωσή τους και είμαι συνεπής με

τις πεποιθήσεις μου. Πολλοί θα με πουν τυχοδιώκτη και είμαι, μόνο που

είμαι άλλου είδους τυχοδιώκτης, ένας από εκείνους που προβάλλουν τα

στήθη τους για να αποδείξουν τις αλήθειες τους.

Ίσως αυτό το γράμμα να είναι και το τελευταίο. Δεν το αναζητώ.

Βρίσκεται, όμως, μέσα στον λογικό υπολογισμό των πιθανοτήτων. Αν γίνει

έτσι, σας στέλνω τον τελευταίο μου χαιρετισμό.

Σας αγάπησα πολύ, μόνο που δεν ήξερα να εκφράζω την τρυφεράδα

μου. Είμαι υπερβολικά αυστηρός στις πράξεις μου και πιστεύω ότι μερικές

φορές δεν με καταλάβατε. Δεν ήταν εύκολο να με καταλάβετε, παρ΄ όλα

αυτά πιστέψτε με. Μόνο σήμερα.

Τώρα, μια θέληση που σφυρηλάτησα με χαρά καλλιτέχνη θα στηρίξει

κάποια αδύναμα πόδια και κάποια κατάκοπα πνευμόνια, θα το κάνω.

2

Να θυμάστε πού και πού αυτόν το μικρό κοντοτιέρο (2) του εικοστού

αιώνα. Φιλιά στη Σέλια, τον Ρομπέρτο, τους Χουάν Μαρτίν και Πατοτίν, την

Μπεατρίς, σε όλους.

Ένα μεγάλο αγκάλιασμα για σας, από τον άσωτο και πεισματάρη γιο

σας,

Ερνέστο

1. Ροσινάντε: Το άλογο του Δον Κιχώτη

2. condotiero: Επικεφαλής στρατιωτικής ομάδας που εκστράτευε σε

διάφορες περιοχές και χώρες στον μεσαίωνα

3

Γράμμα στα παιδιά του, 1965

Αγαπημένα μου Ιλντίτα, Αλιδίτα, Καμίλο, Σέλια και Ερνέστο.

Αν κάποτε χρειαστεί να διαβάσετε αυτό το γράμμα, θα είναι γιατί εγώ

δεν θα βρίσκομαι ανάμεσά σας. Σχεδόν δεν θα με θυμόσαστε και οι πιο

μικροί δεν θα θυμούνται τίποτε.

Ο πατέρας σας υπήρξε ένας άνθρωπος που δρούσε όπως σκεφτόταν

και, σίγουρα, υπήρξε συνεπής με τις πεποιθήσεις του. Μεγαλώστε σαν

καλοί επαναστάτες. Να μελετάτε πολύ, για να μπορέσετε να κατέχετε την

τεχνική που μας επιτρέπει να κατακτήσουμε τη φύση. Να θυμάστε ότι το

σημαντικό είναι η επανάσταση και ότι καθένας από μας, μόνος του, δεν

αξίζει τίποτε. Πάνω απ΄ όλα να είστε πάντα ικανοί να νιώθετε βαθιά μέσα

σας οποιαδήποτε αδικία διαπράττεται ενάντια σε οποιονδήποτε, σε

οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου. Είναι η πιο όμορφη ιδιότητα ενός

επαναστάτη για πάντοτε, παιδάκια. Ακόμη ελπίζω να σας δω. Ένα τεράστιο

φιλί και ένα αγκάλιασμα από τον μπαμπά.