3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 14 Ιουνίου 2015 • Αρ. φ. 1255 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Γ. Αγγέλης: ΟριακήδιαπραγμάτευσηΟι κινήσεις της ελληνικής πλευράςκαι των δανειστών στο τραπέζιτης διαπραγμάτευσης σελ. 7

...∆. Σμυρναίος: Οι ρόλοιάλλαξαν, τα τελεσίγραφασυνεχίστηκανΑυτή τη φορά το ρόλοτου “θυμωμένου” ανέλαβετο ∆ΝΤ σελ. 6

...Μ. Μπαρσέφσκι: Μπροστάσε κρίσιμα διλήμματακαι δύσκολες επιλογέςΗ ενότητα του κόμματος αποτελείστρατηγική παράμετρο σελ. 10

...TTIP: Υπό το φόβοτης καταψήφισης,αναβλήθηκε η συζήτησηΣημαντική επιτυχία του κινήματοςενάντια στη συμφωνία σελ. 8

...Τουρκία: Το τέλοςτης παντοδυναμίαςτου Ερντογάν;Σαφές μήνυμα για την ενίσχυσητης δημοκρατίας, το αποτέλεσματων εκλογών σελ. 20

...Θέατρο:Ενώ το πλοίο ταξιδεύει72 χρόνια μετά το πρώτο τουανέβασμα έρχεται πάλι στη σκηνήτο έργο της ΓαλάτειαςΚαζαντζάκη σελ. 25

ΣύνοδοςΚορυφήςτων ΛαώνΤης Ελένης Σταματάκη*

Εκατοντάδες ακτιβιστές,διανοούμενοι και βουλευ-τές από τις χώρες της Λα-

τινικής Αμερικής, της Καραϊβι-κής και της Ευρώπης που δρα-στηριοποιούνται σε τομείςόπως η διεθνής αλληλεγγύη, τοπεριβάλλον, τα ανθρώπινα δι-καιώματα και τα ΜΜΕ, συναν-τηθήκαμε στις Βρυξέλλες πα-ράλληλα με τη Σύνοδο Κορυ-φής των Λαών, προκειμέ-νου να δείξουμε την αλληλεγ-γύη μας στους δοκιμαζόμενουςλαούς της Λατινικής Αμερικής,να οργανώσουμε τον αγώνα μαςενάντια στη λαίλαπα του καπι-ταλισμού, να διεκδικήσουμεαυτό που μας ανήκει, το φυσικό

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Η καυτή πατάτα τωνιδιωτικοποιήσεωνΡεπορτάζ, κείμενατων Ορέστη Φ. Αθανασίου,Γιώργου Βελεγράκη, ∆α-νάης Ψωμοπούλου

σελ. 16, 17

∆εν υπάρχουν περιθώριαγια άλλες υποχωρήσεις

Η τακτική των δανειστών «μια ζεστό, μια κρύο», που παρακο-λουθούμε τα τελευταία εικοσιτετράωρα, δεν αφήνει περιθώριαγια αμφιβολίες ως προς το στρατηγικό στόχο των εκπροσώπωντους. Αυτό που επιζητούν, δεν είναι ο συμβιβασμός, αλλά η εξώ-θηση σε μια στενωπό, όπου δεν θα υπάρχουν περιθώρια ελιγμώνγια την ελληνική κυβέρνηση.

Μόνο έτσι εξηγείται η φαινομενικά αλλοπρόσαλλη στάση τουςνα κάνουν πως δεν υπάρχει το κείμενο των 47 σελίδων που κα-τέθεσε η ελληνική πλευρά και, επιπλέον, ουσιαστικά να απορρί-πτουν κάθε «βελτιωτική» πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης,που επιχειρεί να κρατήσει τη διαπραγμάτευση ενεργή.

Η Αθήνα πράττει ορθά που, παρά τις απειλές για τελεσίγραφα,ελίσσεται φέρνοντας εναλλακτικές προτάσεις, αποκρούονταςέτσι την τεράστια επικοινωνιακή επιχείρηση να υποδειχθεί σανυπεύθυνη για την αποτυχία της διαπραγμάτευσης εξαιτίας της«αδιαλλαξίας» της και των «εκβιασμών» της.

Οφείλει, όμως, να το κάνει με πλήρη συνείδηση ότι σε αυτή τη

διαδικασία κινδυνεύει σε κάθε βήμα να αποκλειστεί σε αδιέξοδαπου θα την υποχρεώσουν σε παράδοση άνευ όρων. Η σταθερήτης στάση στις διακηρυγμένες γραμμές άμυνάς της, όπως δεί-χνουν και οι πρόσφατες εξελίξεις που υποχρεώνουν τους δανει-στές σε κάποιους ελιγμούς της τελευταίας στιγμής, είναι ο εν-δεδειγμένος τρόπος για να οδηγηθεί η διαπραγμάτευση σε έναναποδεκτό συμβιβασμό.

Εδώ που έχουμε φτάσει, μόνο όποιος δεν θέλει (κάνει πως) δενκαταλαβαίνει ποιος δεν επιθυμεί συμφωνία. Όσο κι αν την επι-θυμεί, όμως, η ελληνική πλευρά, δεν θα πρέπει να προβάλλει τιςεπιθυμίες της πάνω στην πραγματικότητα: συμφωνία μπορεί ναυπάρξει μόνο αν την επιδιώκουν σταθερά όλες οι πλευρές. Χωρίςδιάθεση για παραδοξολογίες, η μπάλα βρίσκεται πραγματικά στακαρέ των δανειστών και όχι της Αθήνας, όπως ισχυρίζονται.

•

Κωνσταντίνος Τσουκαλάς:Το ευρωπαϊκό γίγνεσθαιείναι εκκρεμές

Σελίδες 30, 31

Λουτσιάνα Καστελίνα:Η Ελλάδα δίνει στην Ευρώπημια μοναδική ευκαιρία

Σελίδα 12

Πιερ Καλφά: Η μάχητου ελληνικού λαού,είναι η δική μας μάχη

Σελίδες 8, 9

ΕΡΤ: Το μαύροπήρε χρώμα!«Ιστορική η ημέρα. Την ΕΡΤ άνοιξαν οιεργαζόμενοι, όχι η κυβέρνηση», δήλωσε οΑλέξης Τσίπρας στη μεγάλη γιορτή για τηνεπαναλειτουργία της δημόσιαςτηλεόρασης, δύο χρόνια μετά το αυταρχικόμαύρο που είχε επιβάλει η κυβέρνησηΣαμαρά. Τουλάχιστον 4.000 άνθρωποικατέκλυσαν το βράδυ της Πέμπτης τονπροαύλιο χώρο του Ραδιομεγάρου, για ναγιορτάσουν μαζί με τους εργαζομένους τηναποκατάσταση του θεσμού και τη δικαίωσηενός αγώνα που δόθηκε από την πρώτηστιγμή από την πλειονότητα της κοινωνίας.Με τη σειρά μας να ευχηθούμε στουςδημοσιογράφους και στους τεχνικούς πουεπέστρεψαν στα πόστα τους, καλή αρχή γιαμια δημοκρατική δημόσια τηλεόραση.

•

Φω

το:Μ

άριο

ςΛώ

λος

ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΑΠΕΙΛΕΣ, Η ∆ΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

22 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 •FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΗλεκτρονική ∆ιεύθυνση:

epohigr@gmail.comwww.epohi.gr

Κωδικός εντύπου: 3341ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Ας ξεκινήσουμε με μια αναγκαία και ευ-χάριστη παραδοχή: το ότι άνοιξε η νέαΕΡΤ είναι σίγουρα μια ευτυχής εξέλιξη.Και ας συνεχίσουμε με μια ακόμη: το ότιέκλεισε η ΝΕΡΙΤ είναι μία ευτυχής εξέ-λιξη. ∆εν είμαι, άλλωστε, σίγουρος αν ταδύο γεγονότα πρέπει να ταυτίζονται. Απόδω και πέρα πρέπει νομίζω να ζυγίσουμετο πόσο νέα είναι η ΕΡΤ και το πόσοέκλεισε η ΝΕΡΙΤ. Ή για να είμαστε συγκε-κριμένοι: το κατά πόσο το νέο αυτό δημό-σιο δίκτυο ενημέρωσης θα διαφέρει απότο παλιό και θα καταφέρει να αντιμετω-πίσει τις χρόνιες παθογένειες (παθογέ-νειες που έχω την αίσθηση πως δενυπήρξε ούτε ένας αλληλέγγυος που δεντις αναγνώριζε) διαμορφώνοντας καιπροσφέροντας κάτι -στη βάση του και όχιστην επιφάνεια- καινούριο. Και ταυτό-χρονα πως θα παύσει το τραγούδι της ησοδειά των καταφατικών κεφαλών, τουδημοσιογράφου ως ντουντούκα της κυ-βέρνησης, των κρατικών καναλιών σεθέση μπαλκονιών της εκάστοτε εξου-σίας.

Ας είμαστε αισιόδοξοι όπως σε κάθεκαινούριο ξεκίνημα έχοντας γνώσηπως είναι αρκετά αυτά που συνηγο-

ρούν προς το γεγονός πως θα φάμε τα μού-τρα μας. Και ας μην ξεχνάμε ποτέ-άσχετα μετην οποιαδήποτε εξέλιξη της νέας ΕΡΤ- πωςτο κλείσιμο της δημόσιας τηλεόρασης ήτανμια πράξη αντιδημοκρατική, αλαζονική καιβαθύτατα αυταρχική, ταυτισμένη σε απόλυτοβαθμό με τη συγκυβέρνηση Ν∆-ΠΑΣΟΚ καιτην περαιτέρω πολιτική τους.

Ας μη βιαστούμε να βγάλουμε συμπερά-σματα, λοιπόν. Ακόμη και αν το δίδυμο Τσα-κνής-Ταγματάρχης μας φαίνεται απογοητευ-τικό (σίγουρα θα προτιμούσαμε το Τσακνής-Μαχαιρίτσας. Την άποψή μας για τον Ταγμα-τάρχη την εκφράσαμε και σε προηγούμεναάρθρα), ακόμη και αν τόσα από τα πρόσωπαπου αντικρίσαμε αυτές τις πρώτες μέρες μαςθύμιζαν ό,τι πιο λάθος, τόσο στην ΕΡΤ όσοκαι στη ΝΕΡΙΤ (στο μυαλό μου έρχονται κα-τευθείαν οι δύο δημοσιογράφοι-μαϊντανοίαπό το τελευταίο διάγγελμα του Αντώνη Σα-μαρά). Ακόμη και αν η ΠΟΣΠΕΡΤ έβγαλε τηνανεκδιήγητη ανακοίνωση πως πρέπει ναυπάρξουν επιπλέον προσλήψεις για «συγγε-νείς Α’ βαθμού των νεκρών μας και μικρόαριθμό εργαζόμενων αλληλέγγυων», ταυτί-ζοντας ουσιαστικά την αλληλεγγύη με το διο-ρισμό, κουρελιάζοντας την πρώτη και θέτον-τας σε μια θολή αμφιβολία τα κριτήρια με ταοποία συμβαίνει ο δεύτερος (στο σημείο αυτόκαι για να μην μπερδευόμαστε ας δηλώσουμεαλληλέγγυοι προς τον αγώνα των εργαζομέ-νων της ΕΡΤ αλλά όχι και στον πρόεδρο τηςΠΟΣΠΕΡΤ, Παναγιώτη Καλφαγιάννη. Και ναξεκαθαρίσουμε πως αν και αλληλέγγυοι δενεπιθυμούμε διορισμό). Ας μηνβιαστούμε να βγάλουμε συμπε-ράσματα ακόμα και όταν οι εξε-λίξεις μας ξαφνιάζουν θετικά,όπως π.χ. η τοποθέτηση τουΠάνου Χαρίτου ως παρουσιαστήτου κεντρικού δελτίου ειδήσεωντης ΕΡΤ.

Αίτημα για αντικειμενικήενημέρωση

Αν κάτι μπορούμε να εξάγουμεως συμπέρασμα από τα ευχητή-ρια, τις δηλώσεις και τις υπο-σχέσεις αυτό είναι ένα γενικό-

τερο αίτημα προς μια αντικειμενική ενημέ-ρωση. Το κατά πόσο κάτι τέτοιο επιτυγχάνε-ται (αν υποθέσουμε πως υπάρχει κάτι τέτοιο,αλλά αυτό είναι το θέμα μιας άλλης συζήτη-σης) δεν θα κριθεί -μόνο- από τον τρόπο αν-τιμετώπισης των κομμάτων τις αντιπολίτευ-σης, από το κατά πόσο θα κρατηθούν ίσεςαποστάσεις, ή από το κατά πόσο θα απο-φευχθεί κάθε στάση, σχόλιο ή καταγραφή ρε-βανσισμού, αλλά αντίθετα από το κατά πόσοτο κρατικό δίκτυο θα μπορέσει να λειτουρ-γήσει ακόμη και κόντρα στο συμφέρον τηςκυβέρνησης σε περιπτώσεις που το επιτάσ-σει η δημοσιογραφική δεοντολογία και τοδημόσιο αίσθημα. Γιατί ένας δημόσιος χώροςδεν έχει ως πρώτο μέλημα τη νομή του χρό-νου και της αλήθειας ανάμεσα στα διάφορακομματικά επιτελεία, αλλά ορίζεται πρωτί-στως ως ένας χώρος σε ευθύ διάλογο με τηνκοινωνία, ως προϊόν της.

Αυτό που θα καθιστούσε, λοιπόν, νέα τηΝέα Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση θαήταν μια νέα ανοιχτότερη δομή προς την κοι-νωνία (δεν γράφουμε ανοιχτή για να μην κα-τηγορηθούμε ως ουτοπιστές). Όσο μιαπλεύση προς αυτή την κατεύθυνση δεν κατα-γράφεται, λίγη σημασία θα παίζουν τα πρό-σωπα (θετικά ή αρνητικά) και οι αποκλίσειςαπό το παλαιό και γερασμένο χαρακτήρα της-τότε- ΕΡΤ θα είναι μάλλον μικρές και με-τρήσιμες.

Περισσότερο από μια χαμένη ευκαιρία

Πρέπει, άλλωστε, να αντιληφθούμε πως τοστοίχημα της ΕΡΤ είναι πολύ σημαντικότερογια την κυβέρνηση απ’ όσο φαίνεται. Όχιμόνο γιατί ο φορέας αναδείχθηκε ως κεν-τρικό σύνθημα και αίτημα μέσα στην εποχήτων μνημονίων (πρώτο στη σειρά μιας σειράςαιτημάτων όπως οι καθαρίστριες, η εξόρυξηστις Σκουριές κτλ όπου η πρακτική σημασίαδημιούργησε εν πολλοίς και έναν ταυτό-χρονο συμβολισμό, ο οποίος σε κάποιες πε-ριπτώσεις ξεπέρασε τον ίδιο τον πρακτικόχαρακτήρα του αιτήματος). Αλλά γιατί τοόποιο αποτέλεσμα θα λειτουργήσει ως το πιοεξωστρεφές αποτύπωμα της κυβέρνησης.Όχι μόνο ως ένα αποτύπωμα που θα μας επι-σκέπτεται ανά πάσα στιγμή στις τηλεοράσειςκαι τα σαλόνια μας, αλλά ταυτόχρονα ως ένααποτύπωμα που θα κουβαλά και όλα τα υπό-λοιπα αποτυπώματα.

Οι ισορροπίες που πρέπει να κρατηθούνείναι, λοιπόν, πολλές και οι κίνδυνοι ακόμηπερισσότεροι. Αλλά ακριβώς λόγω αυτώντων συνθηκών, το σημείο ΕΡΤ ορίζεται ωςένα σημείο αποδείξεων. Και ακόμη περισσό-τερο ως ένα σημείο δυνητικών ρήξεων καιαναδιαμορφώσεων από το οποίο θα ξεπηδή-σει το νέο. Σε διαφορετική περίπτωση θα κά-νουμε λόγο για κάτι πολύ περισσότερο απόαπλά μια χαμένη ευκαιρία.

tsalapatis.blogspot.gr

μας πλούτο, την εθνική μας κυριαρχία και φυσικά να καταστρώσουμεσχέδιο ενάντια στις ύπουλες μεθόδους προπαγάνδας και την τεχνικήπλύσης εγκεφάλου των ΜΜΕ.

Μια μεγάλη επιθυμία του Ούγκο Τζάβες, η κοινή πλεύση ΛατινικήςΑμερικής και Ευρώπης παίρνει τώρα σάρκα και οστά.

Εκατοντάδες συμμετείχαν στη μεγάλη πορεία αλληλεγγύης στην Βε-νεζουέλα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Συνόδου των Λαών,την Τετάρτη 10 Ιουνίου. Οι διαδηλωτές διέσχισαν τις κεντρικές λεω-φόρους της βελγικής πρωτεύουσας, κρατώντας σημαίες, πανό καιφωνάζοντας συνθήματα κατέληξαν στην πλατεία Σιμόν Μπολι-βάρ, όπου βρίσκεται το άγαλμα του Σιμόν Χοσέ Αντόνιο Μπολίβαρ.

Η Σύνοδος των Λαών περιελάμβανε διαλέξεις, συζητήσεις και συ-ζητήσεις στρογγυλής τραπέζης. Βασικά θέματα αποτέλεσαν η κλιμα-τική αλλαγή, οι συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και η παγκόσμια δύ-ναμη των ΜΜΕ. Έχουμε πολλά να μάθουμε από τις διεργασίες πουαναπτύσσονται στη Λατινική Αμερική, προκειμένου κι εμείς να πεί-σουμε τους πολίτες για την αναγκαιότητα της κοινωνικής αλλαγής.Είναι πολύ σημαντικό να σταθούμε ενωμένοι ενάντια στην κατα-στροφή που συντελείται.

Παρών και ο Ραφαέλ Κορέα

Η τελετή λήξης της Συνόδου Kορυφής των Λαών, την Πέμπτη 11Ιουνίου, έγινε παρουσία του προέδρου του Ισημερινου, Ραφαέλ Κορέα.Ηρθε σαν τον άνεμο, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, προκειμένουνα απευθύνει χαιρετισμό, έφυγε σαν την αστραπή και στο πέρασμάτου σάρωσε τα πάντα. Ο άνθρωπος που «ελευθέρωσε» τον Ισημερινόαπό το ∆ΝΤ, που δεν δίστασε να προσφέρει καταφύγιο στην πρεσβείατου Ισημερινού στο Λονδίνο στον νούμερο ένα καταζητούμενο τωνΗΠΑ, τον ιδρυτή του Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ, ήταν ποταμός απο-καλύψεων, τα έβαλε με όλους και με όλα, με το οργανωμένο έγκλημακαι με τις πολυεθνικές, χρησιμοποιώντας τη γνωστή, επαναστατική,αντιαμερικανική πολιτική του. Πανέξυπνος και χαρισματικός, δεν δί-στασε λίγους μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας το 2006 να απε-λάσει τον εκπρόσωπο της Παγκόσμιας Τράπεζας και να απομακρύνειτις ναυτικές βάσεις των ΗΠΑ. Το μέρος του κρατικού προϋπολογι-σμού που πήγαινε στην αποπληρωμή του χρέους μειώθηκε στο μισό,ενώ οι πόροι για τις κοινωνικές δαπάνες υπερδιπλασιάστηκαν. Με τηστάση του αυτή έγινε εξαιρετικά δημοφιλής, κατάφερε μέσα σε λίγαχρόνια να φέρει μια οικονομική αναγέννηση στη χώρα και ηγείταιπλέον του αντιαμερικανικού μπλοκ στη Λατινική Αμερική.

«Έχω χάσει τον ύπνο μου, η απόφαση αυτή μας κόστισε δάκρυα καιιδρώτα, αλλά πιστεύω ότι κάνουμε το σωστό. Κάποια κράτη δεν μπο-ρούν να δεχτούν ότι θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι. Η ζωή για εμάςείναι πάνω από το χρέος. Όλοι ενωμένοι, αλληλεγγύη για όλους».

Αλληλεγγύη στην Βενεζουέλα, ο πρόεδρος της οποίας θέλει να προ-ωθήσει την περιφερειακή συνεργασία μεταξύ των χωρών της Λατινι-κής Αμερικής και την απαγκίστρωσή τους από τους βόρειους γείτονέςτους, μέσω της αύξησης των εσόδων από την πώληση του πετρελαίου.Μια τέτοια πολιτική παραπέμπει στο πρόβλημα της ανακατανομής τουπαραγόμενου πλούτου σε παγκόσμια κλίμακα.

Αλληλεγγύη στην Κούβα. Η ΕΕ επιμένει στη διατήρηση της λεγόμε-νης «κοινής θέσης» που στοχεύει στην απομόνωση της σοσιαλιστικήςεπανάστασης της Κούβας. Αυτή η κοινή θέση εφαρμόζεται παράλληλαμε το συνεχιζόμενο οικονομικό, χρηματοπιστωτικό και εμπορικό απο-κλεισμό των ΗΠΑ κατά της Κούβας. Ο σκοπός αυτών των πολιτικώνήταν και εξακολουθεί να είναι η διατήρηση μιας ασφυκτικής πίεσηςενάντια στο λαό της Κούβας προκειμένου να απεμπολήσει την ανε-ξαρτησία του και τη σοσιαλιστική του επανάσταση.

Φωτογραφίες: Ελένη Γρηγοριάδου

* H E. Σταματάκη είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α’ Πειραιά και Νήσων.

Σύνοδος Κορυφής των ΛαώνΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Το σημείο ΕΡΤ:υποχρέωση για κάτι νέο

Του Νίκου Τσαγκρή

Παρατηρώντας, με ανθρωπολο-γική διάθεση, τον αέναο δημό-σιο διάλογο για τη διαπραγμά-

τευση (στη Βουλή, στα κανάλια, στονΤύπο, στα social media), βλέπω τουςηττημένους να ζωντανεύουν, να σηκώ-νουν κεφάλι. Και να μιλούν, να βγά-ζουν γλώσσα, να αγορεύουν σαν τιμη-τές των νικητών: είδα τον ηττημένοσφαγέα μισθωτών και συνταξιούχων,Γιάννη Βρούτση, ας πούμε, να στηλι-τεύει τον νικητή και λυτρωτή χιλιάδωναπολυμένων του ∆ημοσίου, Γιώργο Κα-τρούγκαλο.

Ένας άλλος, κατά κράτος ηττημένοςαυτός (κορυφαίος αξιωματούχοςπασών των μνημονιακών κυβερνήσεων,που βαρύνεται με αναρίθμητες πολιτι-κές πράξεις κινούμενες στο πεδίο τηςεσχάτης προδοσίας), καθώς αγόρευεστη Βουλή έμοιαζε σαν χοντρό φίδι,που το πατούν στο κεφάλι και χύνειαπό τη διχαλωτή γλώσσα του το τελευ-ταίο δηλητήριο κατά του, οριστικούπια, νικητή του.

Η τελευταία αυτή παρατήρηση, που,υπερβαίνοντας την πολιτική ανθρωπο-λογία, φαντασιώνεται ερπετά της πολι-τικής ζωολογίας, μου έφερε στο νουμια πρωτόγονη ανάλυση για το δέοντων νικητών: «όταν νικάς έναν εχθρό,του τρως την καρδιά. Έτσι οι Θεοί κα-τακυρώνουν τη νίκη σου. Έτσι οι Θεοίεξασφαλίζουν τη συνέχιση της διασκέ-δασής τους: καταναλώνεις την καρδιάτου εχθρού σου, έτσι ώστε να μην μπο-ρεί να ειπωθεί ότι ο εχθρός σου υπάρ-χει». «Εκτός απ’ το βαθμό όπου εκείνοςυπάρχει μέσα σου», σημειώνει εν κατα-κλείδι με φροϋδική σοφία ο… πρωτό-γονος αναλυτής.

Σενάρια διάσπασης

Η αλήθεια είναι ότι, προς το παρόντουλάχιστον, ελάχιστα είναι τα συμ-πτώματα ανθρωποφαγίας στις τάξειςτων «νικητών». Και ίσως αυτός είναι ολόγος, που οι «ηττημένοι» ζουν και ευ-δοκιμούν και σηκώνουν κεφάλι. Και μι-λούν, και βγάζουν γλώσσα, και αγο-ρεύουν σαν τιμητές των «νικητών». Καιπαίζουν παιγνίδια με το ΣΥΡΙΖΑ, στή-νουν παγίδες στην κυβέρνηση και υπο-νομεύουν με χίλιους δύο τρόπους τηδιαπραγμάτευση. Και απεργάζονταισχέδια αποδόμησης του Αλέξη Τσίπρα,ακόμα και διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ: «στοεσωτερικό της γερμανικής κυβέρνησηςκαι του ∆ΝΤ εκπονήθηκε σχέδιο διά-σπασης του ΣΥΡΙΖΑ», αποκαλύπτει οδημοσιογράφος του Channel 4, ΠολΜέισον.

«Σιγά μη χρειάζεται σχέδιο της γερ-μανικής κυβέρνησης και του ∆ΝΤ για

να ανακατευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ», σκεφτό-μουν καθώς διάβαζα την συγκεκριμένη«αποκάλυψη». Μόλις προχτές, άλλω-στε, σε κείμενό μου (σε αριστερό-στροφο blog) για τις ενδοκυβερνητικέςκαι εσωκομματικές φουσκοθαλασσιέςγύρω απ’ τη διαπραγμάτευση, έγραφατα εξής: πολλοί δεν έχουν το προτέ-ρημα της ατομικής αυτογνωσίας και,καταλαβαίνετε, είναι αδύνατον να συμ-βάλλουν στην κατάκτηση της συλλογι-κής πολιτικής αυτογνωσίας ιδιαίτερασε ένα «κόμμα» που δεν έστερξε ναγίνει κόμμα πριν κυβερνήσει – βρέθηκενα κυβερνά με ένα κορμό πολιτικά συν-τεταγμένων δυνάμεων στηριζόμενο σεασταθή άκρα, αποτελούμενα από ένασυνονθύλευμα ασύντακτων ιδεολογι-κών αποκλίσεων, ανήμπορων να κατα-νοήσουν και να αναλύσουν την πα-ρούσα κοινωνική πραγματικότητα: ναπροσλάβουν το συλλογικό πολιτικό«θέλω» των Ελλήνων, το πλειοψηφικόκοινωνικό «θέλω», να το εκφράσουνστο επίπεδο της κυβερνητικής πολιτι-κής, της εφαρμοσμένης, δηλαδή, πολι-τικής.

Κι αυτοί… «καρφώνονται»

Αλλά αυτά είναι εσωστρεφή πράγ-ματα, πολυτελείς παρατηρήσεις, πουπερισσεύουν εκεί έξω, στα χαρακώ-ματα της εμπόλεμης ευρωζώνης. Εκεί,η «εκπόνηση σχεδίου διάσπασης τουΣΥΡΙΖΑ στο εσωτερικό της γερμανικήςκυβέρνησης και του ∆ΝΤ» δεν είναι θε-ωρία συνωμοσίας, αλλά γεγονός: «στό-χος τους, να καταστήσουν τον Τσίπραεπικεφαλής μιας κυβέρνησης εθνικήςενότητας με ένα κομμάτι της Νέας ∆η-μοκρατίας, που, όπως ένας από αυτούςμου είπε, θα ήθελε να βοηθήσει τονΑλέξη», ολοκληρώνει την αποκάλυψήτου, ο Πολ Μέισον (Αυγή 8/6/2015).

«Το σενάριο αυτό τέλειωσε αυτή τηνεβδομάδα», ευελπιστεί, εν κατακλείδι,ο ξένος συνάδελφος, αλλά επιτρέψτεμου να αμφιβάλλω. Όχι μόνον με βάσηεισαγόμενες πληροφορίες, που θέλουντο σκληρό πυρήνα του γερμανικού δι-ευθυντηρίου να υποστηρίζει το συγκε-κριμένο σενάριο, ως «τη μόνη συνταγήπροστασίας της ευρωζώνης από τον ιότου ΣΥΡΙΖΑ», αλλά και με ανοιχτές εν-τόπιες, προφορικές (Σαμαράς – Στ. Θε-οδωράκης) και γραπτές, αιτιάσεις:μετά τη συναινετική στάση Σαμαρά στηΒουλή «δεν πρέπει η Εθνική Συνεν-νόηση να θεωρείται άπιαστος στόχος»,«καρφώνεται» ο Σταύρος Ψυχάρης στοτελευταίο άρθρο του στο Βήμα της Κυ-ριακής.

Ε, λοιπόν, η «Εθνική Συνεννόηση»,δηλαδή το «σχέδιο διάσπασης του ΣΥ-ΡΙΖΑ» που, σύμφωνα με τον Πολ Μέι-σον εκπονήθηκε στο εσωτερικό της

γερμανικής κυβέρνησηςκαι του ∆ΝΤ με στόχο,κλπ. κλπ. κλπ.» πρέπεινα θεωρείται άπιαστοςστόχος, λέω εγώ. Και λέωότι τις προηγούμενες δυο– τρεις μέρες παρακολου-θήσαμε τις τελευταίεςπράξεις του συγκεκριμέ-νου δράματος

Τώρα ο συνωμοτικόςτους χρόνος τελειώνει –οι επιλογές τους περιορί-ζονται ανάμεσα στην ήτταή την καταστροφή: μιαυποχώρησή τους(το πιθα-νότερο) μπρος στηνΑθήνα θα είναι μια πολι-τική ήττα – μια ώθησηπρος ένα Grexit θα είναικαταστροφή».

44 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ακόμα ονειρεύονταιδιάσπαση ΣΥΡΙΖΑ!Ενώ οι επιλογές του σκληρού πυρήνα των πιστωτών περιορί-ζονται μεταξύ ήττας ή καταστροφής, το σχέδιο με τον κωδικό“Εθνική Συνεννόηση” παραμένει ενεργό.

Του

∆Η

ΜΗ

ΤΡΗ

ΠΕΤ

ΣΕΤΙ

∆Η

Ητελευταία σημαντική γνωστήπρωτοβουλία, όταν γράφον-ταν αυτές οι γραμμές την Πα-

ρασκευή το βράδυ, ήταν η επικοινω-νία του έλληνα πρωθυπουργούΑλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο τηςΚομισιόν κ. Γιούνγκερ και η συγκρό-τηση -διευρυμένης μάλιστα- αντι-προσωπείας που θα πήγαινε στιςΒρυξέλλες για συνέχιση των δια-πραγματεύσεων, χθες Σάββατο.Ύστερα από τη στασιμότητα στις συ-ζητήσεις των Βρυξελλών και τηναποχώρηση του ∆ΝΤ, ασυνήθισταθορυβωδώς, από τις διαπραγματεύ-σεις, η εξέλιξη αυτή, με πρωτοβου-λία μάλλον της ελληνικής πλευράς,δημιουργούσε μια κάποια ελπίδα γιαπροσέγγιση και επίτευξη συμφω-νίας. Η οποία, όμως, όταν εξέταζεκανείς τις τελευταίες εξελίξεις γινό-ταν εξαιρετικά αμυδρή.

Τα πάντα μπορεί να συμβούν

Ο λόγος είναι ότι κανένα από ταμείζονα προβλήματα, που ανέκυψανκατά τις ως τώρα διαπραγματεύσεις,και καμία από τις μείζονες διαφω-νίες είναι εύκολο να γεφυρωθούν, μεβάση τα όσα έχουν γίνει γνωστά.Ούτε, όμως, από όσα πληροφορού-μαστε για το περιεχόμενο των νέωνελληνικών προτάσεων που θαέφερνε στις Βρυξέλλες η αντιπροσω-πεία με επικεφαλής τον αντιπρόεδροΓιάννη ∆ραγασάκη, είναι πολύ πι-θανό να αλλάξει αισθητά το κλίμα.

Ωστόσο, η κατάσταση δεν μπορείνα μείνει στάσιμη εσαεί. ∆ύο ημερο-μηνίες, η 18η Ιουνίου που συνεδριά-

ζει το Γιούρογκρουπ και η 30η Ιου-νίου, που η Ελλάδα θα πρέπει να κα-ταβάλλει 1,6 δισ. ευρώ στο ∆ΝΤ και,όπως είναι γνωστό σε όλους, δεν ταδιαθέτει, λειτουργούν πιεστικά καιγια την ελληνική κυβέρνηση, αλλάκαι για τους δανειστές, ιδίως για το∆ΝΤ. Το φάντασμα των δύο αυτώνημερομηνιών είναι πάνω από τα κε-φάλια των διαπραγματευτών και κα-νείς δεν μπορεί να προφασιστεί ότιδεν νιώθει τη σκιά του. Επομένως,κάτω από αυτό το βάρος τα πάνταμπορεί να συμβούν ή να δρομολογή-σουν παρεμβάσεις για να μη συμ-βούν.

Και οι δύο πλευρές προσέρχονταιμε τις δικές τους ανελαστικότητες.Πλέον, έχουν και μια εξόφθαλμακοινή βάση, ότι δηλαδή και οι δύοπλευρές αντιλαμβάνονται πως τονπρώτο λόγο έχει η πολιτική, για ναπαρθούν αποφάσεις, που θα είναισυμβατές με την ιστορικότητα τηςεποχής και τις ανάγκες της Ευρώ-πης. Ως τώρα το έλεγε φανερά η ελ-ληνική πλευρά, όμως και οι δανει-στές, όπως φάνηκε και με τη στάσητου ∆ΝΤ, δεν μπορούν πια να κρύ-ψουν ότι τα κίνητρά τους είναι πολι-τικά.

Χωρίς περιθώριαυποχωρήσεων

Εξετάζοντας τις θέσεις των δύοπλευρών, οι πλέον ανελαστικές είναιαυτές της ελληνικής πλευράς. Προ-σήλθε στις διαπραγματεύσεις με τιςθέσεις της και στη συνέχεια πρότεινετη δική της άποψη για μια συνθετική

Η 18η ΚΑΙ Η 30η ΙΟΥΝΙΟΥ

Το φάντασμα δύοαλληλοσυνδεόμενων η μερομηνιών

Είναι, πραγματικά, σπάνιο ιστορικά να μιλούνγια συνέχιση του διαλόγου οι δανειστές,εμμένοντας σταθερά και προκλητικά, ως χθεςΣάββατο, στην κοινή επεξεργασία τους όπωςτην παρουσίασε ο κ. Γιούνγκερ πριν δέκαμέρες!

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ρητορική της αλήθειαςή της απελπισίας;∆εν απαιτούν από τον ΣΥΡΙΖΑ να πει συγγνώμη,από το λαό την απαιτούν

Οταν απορούμε για την άτεγκτηστάση των δανειστών στη δια-πραγμάτευση, συχνά ακούμε ως

εξήγηση ότι αυτό που θέλουν είναι νακατασταλεί κατά οποιοδήποτε τρόπο ηελληνική απόπειρα αναζήτησης άλλουτρόπου και δρόμου. Γι’ αυτό επιμένουντόσο.

Από την πλευρά των δανειστών θαμπορούσε η στάση αυτή να θεωρηθείαναμενόμενη. Το εκ πρώτης όψεως πα-ράδοξο είναι ότι υπάρχουν και οφειλέ-τες που θεωρούν τη στάση αυτή των δα-νειστών ορθή και σωτήρια. Καθώς, μά-λιστα, κορυφώνεται η διαπραγματευ-τική διαδικασία, υψώνουν ακόμη περισ-σότερο τη φωνή τους εναντίον όσωνεπιμένουν να αμφισβητούν τη λογικήτου μνημονιακού μονόδρομου της λιτό-τητας και της εσωτερικής υποτίμησης.

∆εν ήταν πάντοτε έτσι. Το πρώτο καιτο δεύτερο μνημόνιο επιβλήθηκαν καιεφαρμόστηκαν από τις διαδοχικές κυ-βερνήσεις και συγκυβερνήσεις με τοπρόσχημα ότι δεν μπορούσαν να κάνουναλλιώς και ότι κανείς από τους τότε κυ-βερνώντες δεν ήταν ανόητος να θέλει ναεπωμιστεί το καταστροφικό πολιτικόκόστος μιας τόσο «αντιδημοφιλούς» πο-λιτικής.

«Πείτε την αλήθεια»

Αυτή η ρητορική τούς εξυπηρετούσεκαι τους φαινόταν επαρκής, όσο η πλει-ονότητα του εκλογικού σώματος πειθό-ταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να τουςυπερψηφίζει, ώστε να μπορούν να συ-νεχίζουν ανενόχλητοι την πολιτική πουυποτίθεται ότι δεν επιθυμούσαν. Μόλις,όμως, δόθηκε η δυνατότητα να δοκιμα-στεί μια διαφορετική πολιτική, η ρητο-ρική τους έγινε επιθετική αλλάζονταςεπιχειρηματολογική βάση.

Στην πολιτική τής νέας κυβέρνησηςπου προέκυψε από τις εκλογές της 25ηςΙανουαρίου, δεν είδαν μια νομιμοποι-ημένη από τη λαϊκή ψήφο αναζήτησηεναλλακτικής λύσης στο υπαρκτό πρό-βλημα. Είδαν μια απειλή: αν η νέα πολι-τική αποκτούσε ελπίδες επιτυχίας, τότετο πολιτικό οικοδόμημά τους κινδύνευεσοβαρά να υποστεί μακροχρόνια βλάβη.Καθώς, μάλιστα, άρχισε η νέα κυβέρ-νηση να συναντάει όλο και μεγαλύτερεςδυσκολίες στη διαπραγμάτευση, ανα-θάρρησαν.

Από ένα σημείο και μετά, με αποκο-ρύφωμα τη πρόσφατη συζήτηση προημερήσιας διάταξης στη Βουλή, άρχισανσυστηματικά να καλλιεργούν τη ρητο-ρική της αλήθειας και του ψεύδους.Τώρα, δεν εμφανίζονται ως πολιτικέςδυνάμεις που νιώθουν, έστω και προ-σχηματικά, την ανάγκη να απολογηθούνγια τις επιλογές τους. Είναι οι ιεροκή-ρυκες που καλούν τη νέα κυβέρνηση«να πει την αλήθεια στο λαό» και ταυτό-χρονα «να ζητήσει συγγνώμη για τα ψέ-ματα που του είπε» προεκλογικά, για νατον εξαπατήσει. Αυτόν τον βασικό όροέθεσε ο κ. Σαμαράς, προκειμένου ναπραγματοποιηθεί η «μεγάλη εθνική συ-νεννόηση».

Ίσως πει κάποιος ότι αναμενόμενοείναι η αντιπολίτευση να πιέζει την κυ-βέρνηση, ώστε να μετακινηθεί προς τομέρος της. ∆υστυχώς δεν πρόκειται περίαυτού. Η ρητορική τής αλήθειας και τουψεύδους πάει πολύ βαθύτερα και μα-κρύτερα.

Ποιος θα ζητήσει συγγνώμηαπό ποιον;

Όταν ο κ. Σαμαράς και ο κ. Βενιζέλοςζητούν από τον ΣΥΡΙΖΑ «να πει την αλή-θεια» απαιτούν ρητά να δεχθεί τη μόνηαλήθεια: ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμοςαπό το δρόμο των μνημονίων, της λιτό-τητας, της εσωτερικής υποτίμησης. Καιόταν του ζητούν να παραδεχθεί ότι «είπεψέματα στο λαό», απαιτούν να ομολο-γήσει ότι συνειδητά τον παραπλάνησεκαι ότι τώρα, βλέποντας την αλήθεια,ζητάει συγγνώμη και τον καλεί να δεχ-θεί κι αυτός το φως το αληθινό: είναιαδύνατο ένας λαός, μια κυβέρνηση, μιακοινωνία να διεκδικήσει ένα διαφορε-τικό μέλλον από αυτό που τους επιφυ-λάσσει η παραδοχή της μόνης αλήθειας.

Η ρητορική της αλήθειας μεταμορφώ-νεται έτσι σε ρητορική της απελπισίας.Όποιος δέχεται την αλήθεια και ομολο-γεί τα ψεύδη, περνάει στο βασίλειο τηςαπελπισίας. Κατά την είσοδό του εκείδιαβάζει την ίδια επιγραφή που δέσποζεστην πύλη της Κόλασης του ∆άντη:«Αφήστε έξω κάθε ελπίδα…»

Τετάρτη βράδυ, στην εκπομπή Onlineτου Μέγκα, ο κ. Βενιζέλος αποφαινότανότι «η πλειοψηφία στηρίζει ακόμα τηνκυβέρνηση, γιατί η κοινωνία δεν θέλεινα παραδεχθεί ότι έκανε λάθος»! Μεάλλα λόγια, αυτός που πρέπει να ζητή-σει, τελικά, συγγνώμη, δεν είναι ο ΣΥ-ΡΙΖΑ, είναι ο λαός. Αυτός πρέπει ναομολογήσει ότι έζησε μέσα στο ψέμα.Και, προφανώς, να υποσχεθεί ότι δεν θατο ξανακάνει. Γιατί η παραδοχή τουαμαρτήματος συνεπάγεται και έμπρα-κτη μετάνοια.

Και δεν είναι μόνο ο κ. Βενιζέλος καιο κ. Σαμαράς. Οι σύμμαχοί τους διαμορ-φωτές της κοινής γνώμης τούς συντρέ-χουν με συνέπεια στην καλλιέργεια τηςεθνικής απελπισίας. Ο κ. Παπαχελάςτης «Καθημερινής» (10/6), αφού διε-κτραγωδεί όσα πάθαμε και μάθαμε επίπέντε μήνες από τις 25 Ιανουαρίου,εκτιμά ότι βρισκόμαστε πια ξανά στηναδιατάρακτη «γραμμική πορεία τωνπραγμάτων», χωρίς επικίνδυνες εξάρ-σεις. Έχουν διαψευστεί όλες οι προσ-

δοκίες και «αν ο κ. Τσίπρας δεν εξηγή-

σει την πραγματικότητα [το άλλο όνοματης αλήθειας…] στο λαό, δεν έχει κα-νένα μέλλον». Τον παροτρύνει δε «ναπάει κόντρα στο ρεύμα», «να εξηγήσειδύσκολες αλήθειες». ∆ιότι «κάπου εδώτελειώνει το τετράμηνο εθνικό μαςφροντιστήριο» και αυτό που θα έπρεπενα έχουμε, κατά τη γνώμη του, διδαχθεί,είναι πως ό,τι δεν αποτελεί παραδεδεγ-μένη «πραγματικότητα» ή «δύσκοληαλήθεια», είναι επικίνδυνος «μύθος».

«Αλήθεια» εναντίον προσδοκιών

Έχουν εσωτερικεύσει τόσο το λόγοκαι τη λογική των δανειστών, που ο κ.Παπαδημητρίου, στο ίδιο φύλλο της«Κ» μιλάει για την ευρωπαϊκή « κρίσηπου έχει προκαλέσει ο ελληνικός εκβια-σμός»! Ο κ. Σόιμπλε θα το διατύπωνε,ίσως, λίγο πιο ευγενικά…

Είναι ο ίδιος άνθρωπος που από τοδελτίο ειδήσεων του Σκάι κάλεσε το∆ΝΤ να επιμείνει μέχρι τέλους στην κα-τάργηση των συλλογικών διαπραγμα-τεύσεων και τη μείωση του κατώτατουμισθού, για να μη γυρίσει τριάντα χρό-νια πίσω!

Ας μην αναζητούν άλλες ερμηνείεςγια την όλο και διευρυνόμενη απόστασημεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ν∆ στις δημοσκοπή-σεις. Όσο πιο βαθιά χώνονται στηναφομοίωση της πολιτικής των δανει-στών, τόσο πιο μακριά θα βρίσκονταιαπό την πλειοψηφία. Ακόμη κι όταναυτή η πλειοψηφία δεν θα νιώθει πλή-ρως ικανοποιημένη από την κυβέρνηση.Όσο θα της διδάσκουν τη «ρεαλιστική»απελπισία, τόσο θα την απωθούν. Χωρίςελπίδα δεν έζησε ποτέ κανείς. Πεθαίνειτελευταία, γιατί σβήνει με τη γέννησητων απελπισμένων. Έτσι ακριβώς μαςθέλουν όσοι επικαλούνται την αλήθειασαν αντίδοτο στην ειλικρίνεια των μι-κρών και μεγάλων προσδοκιών. Αλλάακόμη και οι προσδοκίες που διαψεύ-δονται σε κάποιες φάσεις της μάχης,μπορεί να αποδειχθούν ισχυρότερες καιαποτελεσματικότερες από την πρό-σκληση σε παραδοχή της απελπισίας.

Χ. Γεωργούλας

Του

ΣΤΑΘ

Η

πρόταση, κάνοντας προς τούτο ου-σιώδεις υποχωρήσεις. Όχι μόνοδεν έχει περιθώρια να κάνει άλλεςυποχωρήσεις στο δημοσιονομικό,αλλά επιπλέον προσέρχεται μεπροτάσεις για το χρέος, την ανά-πτυξη και τα εργασιακά, ενώ δενδέχεται, σ’ αυτή τη φάση, συζή-τηση για το ασφαλιστικό, πέραντου περιορισμού των πρόωρωνσυνταξιοδοτήσεων.

Το κρίσιμο είναι, μ’ άλλα λόγια,ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί μέτραπου μας παγιδεύουν στην ύφεση,μέτρα που δεν έχουν έστω και πε-ριορισμένα το στοιχείο της ανα-διανομής και ταυτόχρονα να αφή-σει απ’ έξω το μέγα πρόβλημα τουχρέους και το εργασιακό. Πρόκει-ται για μίνιμουμ εξασφαλίσεις, πουτο μόνο που φιλοδοξούν είναι νασηματοδοτούν την αρχή της αντι-στροφής του καθοδικού σπιράλκαι την έναρξη, έστω περιορι-σμένα της ανόδου.

Μπροστά σ’ αυτές τις μίνιμουμπροτάσεις που, όπως προκύπτειαπό τις τοποθετήσεις εξεχουσώνπροσωπικοτήτων σε Ευρώπη καιΗΠΑ, συγκεντρώνουν και τηνηθική πέρα από την πολιτική στή-ριξη έρχονται οι δανειστές με προ-τάσεις, που ολόκληρη η ελληνικήΒουλή συμφώνησε ότι δεν μπο-ρούν να γίνουν αποδεκτές. Είναι,πραγματικά, σπάνιο ιστορικά ναμιλούν για συνέχιση του διαλόγουοι δανειστές, εμμένοντας σταθεράκαι προκλητικά, ως χθες Σάββατο,στην κοινή επεξεργασία τους όπωςτην παρουσίασε ο κ. Γιούνγκερπριν δέκα μέρες!

Μείζον σφάλμα

Αν κάποιος, εντούτοις, έχει περι-θώριο να υποχωρήσει είναι οι δα-νειστές. Βρίσκεται στο τραπέζι μιαπρόταση που τους εξασφαλίζει ωςδανειστές μακροπρόθεσμα. Ιδιαί-τερα, η πρόταση για παράτασηεννέα μηνών της συμφωνίας, χωρίςκαθόλου νέο δανεισμό αυτό το διά-στημα (το αναλύει ο συνάδελφος Γ.Αγγέλης στη συνέντευξή του στησελίδα 7) είναι μια πρόταση λογικήκαι προετοιμαστική για την τελικήσυζήτηση για το χρέος.

Από αυτή την άποψη δεν μπορείνα είναι κανείς αισιόδοξος ότι χθεςή σήμερα στις Βρυξέλλες θα γίνουνανατροπές. Η μεν ελληνικήπλευρά, όπως προκύπτει και απότις προτάσεις που κομίζει, θα επι-μείνει στις απόψεις της. Οι δε δα-νειστές, ιδίως σε αυτή τη φάση πουτο ∆ΝΤ ασκεί πιέσεις, όχι μόνοστην Ελλάδα, αλλά και στην ευρω-ζώνη και αποστασιοποιείται για να«κληθεί» εκ νέου -Σόιμπλε, Ντάι-σελμπλουμ και σία το εξέφρασανήδη- κατακτώντας έτσι πιο προ-ωθημένες θέσεις, δεν αναμένεταινα αλλάξουν ριζικά στάση.

Όμως, υπάρχει πολύς χρόνοςμέχρι τις 30 Ιουνίου, την ημερομη-νία δηλαδή που θα αποδειχθεί, ανδεν το προνοήσουν έγκαιρα, ότι οιδανειστές έκαναν ένα μείζονσφάλμα. Τόσος είναι ο χρόνος, πουαρκεί και για τους δανειστές, επο-μένως, να αλλάξουν στάση και ναδεχθούν τον πυρήνα των ελληνι-κών προτάσεων.

Παύλος Κλαυδιανός

Η 18η ΚΑΙ Η 30η ΙΟΥΝΙΟΥ

Το φάντασμα δύοαλληλοσυνδεόμενων η μερομηνιών

66 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

Αν κάποιοι είχαν πιστέψει ότι οιδιαφωνίες μεταξύ των θεσμών θαμπορούσαν να αποβούν χρήσιμοι

για την Αθήνα, σε αυτή τη δίχως προ-ηγούμενο διαπραγμάτευση, το βράδυ τηςΠέμπτης αποδείχτηκε για μια ακόμαφορά ακριβώς το αντίθετο. Μετά τον κ.Γιούνκερ που το περασμένο Σαββατοκύ-ριακο δήλωνε «εκνευρισμένος με την Ελ-λάδα», τώρα το ρόλο του κακού πουέφυγε σε ένδειξη... διαμαρτυρίας από τιςσυνομιλίες των Βρυξελλών ανέλαβε ναπαίξει το ∆ΝΤ. Οι εκπρόσωποί του ανα-κοίνωσαν ότι η απόσταση που τους χω-ρίζει από την ελληνική πλευρά είναιπολύ μεγάλη και αποχώρησαν με θόρυβοαπό το τραπέζι των συνομιλιών. Την ίδιαστιγμή, οι οπαδοί του Grexit στο Βερο-λίνο πανηγύριζαν και δήλωναν σε όλουςτους τόνους, ότι η στιγμή εκπλήρωσηςτων ονείρων τους έχει έρθει πιο κοντά.Ο γνωστός για τις σκληρές του θέσεις οι-κονομολόγος, Γιούργκεν Σταρκ, έγραφεστην «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» ότι«δεν είναι η πιθανή έξοδος της Ελλάδαςπου απειλεί την ευρωζώνη, αλλά η πα-ραμονή της σε αυτή πάση θυσία». Καιεξηγούσε ότι η απόφαση του ∆ΝΤ ουσια-στικά θέτει τους Ευρωπαίους προ τωνευθυνών τους για να πάρουν τη σκληρήαπόφαση. Αφού χαρακτήριζε την Ελ-λάδα «αποτυχημένο κράτος που δεν δια-θέτει ούτε την πολιτική βούληση για με-ταρρυθμίσεις, ούτε τα θεσμικά εργαλείαγια να τις υλοποιήσει», έκλεινε το άρθροτου λέγοντας πως «πραγματική πολιτικήηγεσία για την Ευρώπη σημαίνει να έχεικανείς το θάρρος να δώσει τέλος σε όλοαυτό το παιχνίδι». ∆ϊχως αμφιβολία οΒόλφγκανγκ Σόιμπλε θα πρέπει να χα-μογελούσε διαβάζοντας μια τέτοια ανά-λυση, την ώρα που ο φίλος του ΓενςΒάιντμαν, κεντρικός τραπεζίτης της Γερ-μανίας, απολάμβανε να υπενθυμίζει ότιο «ο χρόνος τελειώνει».

Το μαρτύριο «κρύο-ζέστη» συνεχί-στηκε, λοιπόν, μετά από μια τριμερή στιςΒρυξέλλες, που έδειξε προς στιγμή ναξεμπλοκάρει τα αδιέξοδα για να φτά-σουμε πάλι το πρωί της Παρασκευής ναακούμε από πολλές πλευρές να γίνεταιλόγος για την απόλυτη εμπλοκή.

Από ένα σημείο και μετά, το ερώτημαείναι θεμιτό. Τελικά, ποιός κοροϊδεύει

ποιόν; Εννοεί πραγματικά η κυρία Μέρ-κελ όσα λέει, όταν μιλά για ανάγκη νααποφευχθεί πάση θυσία μια έξωση τηςΕλλάδας από την ευρωζώνη; Και αν ναι,μέχρι πού μπορεί να φτάσει; Είναι έτοιμηνα κάμψει ή να παρακάμψει τις περι-βόητες αντιδράσεις μέσα στην κοινοβου-λευτική της ομάδα, για τις οποίες τόσαπολλά έχουν γραφτεί; Θέλει να διακιν-δυνεύσει τη σχέση της με τον Βόλφγ-κανγκ Σόιμπλε; Και, κυρίως, μπορεί νααναλάβει το βάρος για μια πολιτική λύσηπου θα ξεπερνούσε τις «αγκυλώσεις»του ∆ΝΤ ως τεχνικού θεσμού; Ετσι κι αλ-λιώς υπάρχουν αρκετές φωνές που μι-λούν για απεξάρτηση από τον οργανισμόμε έδρα την Ουάσιγκτον και για ανά-ληψη της ευθύνης, αλλά και του κόστουςτης λύσης, αποκλειστικά από τους Ευ-ρωπαίους. Ολα αυτά, βέβαια, απαιτούνχρόνο ή ταχύτατες αντδράσεις που,μέχρι τώρα, ποτέ δεν έχει δείξει η γερ-μανίδα καγκελάριος. Θα ήταν, μάλλον,υπερβολικά αισιόδοξος, λοιπόν, όποιοςπερίμενε να συμβεί έτσι ξαφνικά κάτι τέ-τοιο.

Η ώρα της αλήθειας

Αντίθετα, αυτό που φαίνεται να συμ-βαίνει, είναι ότι η σκλήρυνση της στάσηςτου ∆ΝΤ βολεύει πολύ όσους ήθελαν,έτσι κι αλλιώς, να κρυφτούν πίσω τουκαι να έχουν ένα άλλοθι σε περίπτωσηρήξης. Βεβαίως, αυτή η εξέλιξη διαψεύ-δει και την αισιόδοξη προφητεία τηςκαγκελαρίου Μέρκελ ότι «όπου υπάρχειθέληση υπάρχει και ο δρόμος», τηνοποία είχε κάνει από τις Βρυξέλλες. Ταυ-τόχρονα διαψεύδει και τις διαρροές περίτμηματικής καταβολής δόσεων προς τηνΕλλάδα, αν γίνει έστω και μια σημαντικήμεταρρύθμιση. Από την άλλη, οι συνερ-γάτες της γερμανίδας καγκελαρίουφρόντιζαν να διαρρεύσουν σε διάφορουςέμπιστους δημοσιογράφους τις αμφιβο-λίες της «σιδηράς κυρίας» για το αν μπο-ρεί να εμπιστευτεί την κυβέρνηση Τσί-πρα. Θεωρεί ότι οι αντιδράσεις που θασυναντήσει η κυβέρνηση στο εσωτερικότης χώρας για να περάσει μια συμφωνίαπου θα ικανοποιεί τους δανειστές, θαείναι τεράστιες και θα την εμποδίσουν,αν όχι να την περάσει από τη Βουλή, σί-γουρα να την εφαρμόσει.

Η ώρα της αλήθειας, πάντως, δεν φτά-

νει μόνο για την κυρία Μέρκελ, αλλά καιγια την ελληνική κυβέρνηση, που βλέπειότι κάθε φορά που αποφασίζει να κάνειένα βήμα «καλής θέλησης» βρίσκεταιξαφνικά αντιμέτωπη και με νέα τελεσί-γραφα και με νέες απαιτήσεις. Ηδη, ησυμπεριφορά του κυρίου Γιούνκερ, πουθυμίζει τη μια παρεξηγημένο έφηβο καιτην άλλη γεμάτο κατανόηση πατερούλη,είχε προβληματίσει πολλούς και έχειγκρεμίσει και κάποιες ψευδαισθήσεις.Οπως και οι συνεχείς παραινέσεις προςτον Ελληνα πρωθυπουργό να αλλάξεικυβέρνηση. Παραινέσεις που συνέχισεκαι αυτή την εβδομάδα ο πρώτος διδά-ξας του είδους Μάρτιν Σουλτς, ο οποίοςέχει μετατρέψει σε όνειρο ζωής να κάνει«συγκυβερνήτη» το κόμμα που θεωρείπιο εύκολα χειραγωγίσιμο και απολύτως

ελεγχόμενο από τις διαθέσεις του, δη-λαδή, το Ποτάμι. Οσο και αν απεχθάνε-ται κανείς τις δραματοποιήσεις, η κατά-σταση που διαμορφώνεται πλέον φέρνειστο νου το μύθο με τη Σκύλλα και τη Χά-ρυβδη. Οι επιλογές που προτείνονταιαπό τους «εταίρους μας», όταν μονότοναεπαναλαμβάνουν πως «η μπάλα βρίσκε-ται στο γήπεδο της Ελλάδας», είναι δύο.Έξωση ή υποταγή. Αποχαιρετισμός στηνευρωζώνη ή σχηματισμός μιας νέας τε-χνητής πλειοψηφίας γερμανικών προ-διαγραφών. Μόνο που η κυβέρνηση,αλλά και ολόκληρη η κοινωνία, μοι-άζουν ακόμα ανέτοιμες να απαντήσουνσε ένα τέτοιο δίλημμα.

•

Πολλοί μιλούν γιααπεξάρτηση από

το ∆ΝΤ. Αυτό, βέ-βαια, απαιτεί

χρόνο ή ταχύτα-τες αντδράσεις

που, μέχρι τώρα,ποτέ δεν έχει δεί-

ξει η γερμανίδακαγκελάριος.

Οι ρόλοι άλλαξαν,τα τελεσίγραφα συνεχίστηκαν

∆ιεθνής συνάντηση αλληλεγγύηςΤετραήμερη διεθνή συνάντηση μετίτλο «Αλληλεγγύη και κοινόςαγώνας κατά των πολιτικών λι-τότητας, των πλειστηριασμώνκαι των εξώσεων στην Ευρώπη»,διοργανώνουν οι : Αλληλεγγύηγια όλους, Encounter Athens, Plat-form against Auctions, EuropeanCoalition for the Right to Housingand the City, Rosa Luxemburg Fo-undations Brussels office, στηνΑρχιτεκτονική σχολή του ΕΜΠ.Την πρώτη μέρα (20/6, 12-8 μ.μ.)θα πραγματοποιηθούν τα εξής σε-μινάρια: 1) Κατοικία και υφαρ-παγή γης (νεοφιλελεύθερες πολι-τικές για τον αστικό χώρο), 2) Τοχρέος ως μέσο κοινωνικού ελέγ-χου (πλειστηριασμοί και εξώσεις)και 3) Άμεσες ανάγκες στέγασης:υποδοχή μεταναστών στον ευρω-παϊκό νότο. Τη δεύτερη μέρα(21/6) τα εξής: 1) Εναλλακτικέςπολιτικές στέγασης, 2) Συλλογι-κές μορφές ιδιοκτησίας, ο αστι-

κός χώρος ως κοινό αγαθό και 3) Σχεδιάζοντας και συντονίζοντας τις δράσειςμας. Στις 22 και 23 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί η ετήσια συνάντηση του Ευρω-παϊκού Συντονισμού - Γενική συνέλευση και ομάδες εργασίας (δράσεις κατά τωνεξώσεων, έρευνα στην χρηματιστικοποίηση), χάρτα του European Coalitionfor the Right to Housing and the City.

Ο Γιούνκερ μίλησε πάλι στον Τσίπρα, η Μέρκελ και ο Ολάντ ξενύχτησαν πάλι μαζί του, αλλάαυτή τη φορά το ρόλο του “θυμωμένου” τον ανέλαβε το ∆ΝΤ, δίνοντας πάσα στους σκληροπυρηνικούςνα απαιτήσουν το Grexit

Τελικά, ποιός κοροϊδεύειποιόν; Εννοεί πραγματικά ηκυρία Μέρκελ όσα λέει,όταν μιλά για ανάγκη νααποφευχθεί πάση θυσίαμια έξωση της Ελλάδαςαπό την ευρωζώνη; Και ανναι, μέχρι πού μπορεί ναφτάσει;

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015 77ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Άκρως αντιφατικές οι εξελίξεις, εξαι-ρετικά σύνθετο το παιχνίδι. Τι βλέπειςμε βάση την μεγάλη εμπειρία σου;

Ένα πράγμα, εν τούτοις, είναι σαφές.Πλησιάζουμε, έτσι κι αλλιώς, σ’ έναοριακό τέλος μιας διαπραγμάτευσης τεσ-σάρων μηνών και ούτως ή άλλως όλες οιπλευρές, σε μια τέτοια στιγμή, τραβάνετα πιο ισχυρά χαρτιά τους. Επομένωςείναι αναμενόμενο να εμφανίζεται μίασκλήρυνση όλων των πλευρών. Εννοώκαι της κυβέρνησης καθώς η στάση της,τελευταία, δείχνει ότι είναι σταθερή η το-ποθέτησή της για πολιτική διαπραγμά-τευση. Έχει, μάλιστα, και ένα προηγού-μενο στοιχείο, τη μετάθεση της δόσηςπρος το ∆ΝΤ και το πακετάρισμα για τοτέλος του μήνα.

Αυτό ήταν, κατά τη γνώμη μου, πολύσοβαρό στοιχείο.

Πράγματι. Παραδόξως, ήταν και μιααναγκαία ανάπαυλα για όλους, γιατί αυ-τομάτως η κίνηση αυτή έδινε χρόνο ωςτο τέλος του μήνα. ∆ιαφορετικά ο χρό-νος θα μέτραγε ως τις 12 του μηνός.Όλοι κέρδισαν χρόνο. Βέβαια, κανέναςδεν ξεχνά τις αγκωνιές του άλλου. Το∆ΝΤ θεώρησε την ελληνική απόφασηγερή αγκωνιά. Η αποχώρηση από τη δια-πραγμάτευση έχει σχέση μ’ αυτό.

Το ∆ΝΤ και η ΕΚΤ υπό πίεση

Πώς θα κινηθεί τώρα το ∆ΝΤ;Το ∆ΝΤ, έχω αναφέρει και παλαι-

ότερα, είναι σε εξαιρετικά δύσκολη θέσηστην περίπτωση της Ελλάδας όχι μόνογενικά, αλλά και πολύ συγκεκριμένα. Ηκ. Λαγκάρντ και ο κ. Τόμσεν είναι σεπολύ δύσκολη θέση αν στο τέλος τουμήνα δεν πληρωθεί το 1,6 δισ. ευρώ.Είναι απολύτως εκτεθειμένοι απέναντιστο Ταμείο και είναι υποχρεωμένοι ναδώσουν εξηγήσεις. Ο κ. Τόμσεν, ωςυπεύθυνος της Ευρώπης, και η κ. Λαγ-κάρντ, προφανώς, η οποία ετοιμάζεταιγια μια δεύτερη θητεία και αυτό μπορείνα της στοιχίσει. Κατά συνέπεια, πι-στεύω, ότι από τώρα μέχρι και την τε-λευταία στιγμή η κ. Λαγκάρντ θα κάνειτα αδύνατα δυνατά, και προς τις δύοπλευρές για να εξασφαλισθεί το ποσότων 1,6 δισ. ευρώ.

Με τα δεδομένα της Ελλάδας αυτόείναι αδύνατο και το γνωρίζουν πολύκαλά όλοι.

Ακριβώς, και αυτό είναι και το και-νούργιο στοιχείο. Άρα το βλέμμα οδηγεί-ται προς τη μεριά της ευρωζώνης. Εκείείναι τα πράγματα και επίκειται μια πολύσκληρή εβδομάδα. Γι’ αυτό ίσως και ηΕΚΤ πρόλαβε, με την αύξηση της ρευ-στότητας μέσω ΕLA, να καλύψει συσσω-ρευμένες υστερήσεις στις τράπεζες. Εί-

μαστε, λοιπόν, στο σημείο, που όλες οιπλευρές είναι υποχρεωμένες να χτυπή-σουν το χέρι στο τραπέζι και γι’ αυτό οιεπικοινωνίες μπορεί να πάρουν ως καιτελεσιγραφικό χαρακτήρα.

Τα σημερινά (σ.σ. Παρασκευή μεση-μέρι) τηλεγραφήματα δίνουν χαλαρό-τερο τόνο.

Είναι σαφές αυτό, γιατί υπάρχει καιένα άλλο στοιχείο, το οποίο προκύπτει,με μεγάλη καθυστέρηση βέβαια, ως πλη-ροφορία από τη συνάντηση των πέντετης προηγούμενης ∆ευτέρας στο Βερο-λίνο, στο πλαίσιο της οποίας ανάμεσαστ’ άλλα που συζητήθηκαν ήταν ότι,πρώτον, δεν πρέπει να συμβεί Grexit καιδεύτερον, ότι αν τυχόν συμβεί, να γίνεικατανοητό στην κοινή γνώμη ότι δενφταίνε οι δανειστές. Πρόκειται για έναπαράγοντα αρκετά ισχυρό. Μην ξεχνάμεότι υπάρχει και το εσωτερικό κλίμα κάθεπλευράς. Υπήρξε, βέβαια, μια διαρροήτην Παρασκευή από το ΓιουρογουορκινκΓκρουπ, στην οποία αναφέρεται, σύμ-φωνα με το Ρόϊτερ, ότι για πρώτη φοράσυζητήθηκε ακόμη και το ενδεχόμενοατυχήματος, δηλαδή χρεοστασίου, Βέ-βαια, το ίδιο τηλεγράφημα δεν διευκρι-νίζει αν υπήρξαν προτάσεις και συζή-τηση επ’ αυτού. Πρόκειται για θέμα, βε-βαίως, που αν συζητήθηκε, συζητήθηκεγια πρώτη φορά (σ.σ. διαψεύστηκε απότο Μαξίμου) και πιέζει την ελληνικήπλευρά.

Προωθητική πρότασητης ελληνικής πλευράς

Περιμένουν από την Ελλάδα καινούρ-γιες προτάσεις;

Έχουν γίνει καινούργιες προτάσεις.Πιστεύω, όμως, ότι δεν έχει γίνει αρκετάσαφές τι ακριβώς ειπώθηκε. Η έννοιατης παράτασης του προηγούμενου προ-γράμματος έχει δύο εκδοχές. Η μία, είναιαυτή της τρίμηνης παράτασης, που προ-τείνει η Κομισιόν και απηχεί και τις από-

ψεις του Βερολίνου. Αυτό είναι εξαιρε-τικά σκληρό πολιτικά, γιατί θα εφαρμο-στούν, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα,μέτρα που δεν άντεξαν ούτε οι προηγού-μενες κυβερνήσεις, πόσο μάλλον αυτή,για να αποφευχθεί το χρεοστάσιο. Ηάλλη είναι η πρόταση παράτασης, απότην ελληνική πλευρά, για εννέα μήνες,όπως παρουσιάστηκε στον Τύπο, αλλάέχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, τοοποίο δεν επισημάνθηκε και ίσως είναιτο καταλυτικότερο. Η πρόταση αφο-ρούσε μια παράταση του προγράμματοςγια εννέα μήνες, τα χρηματοδοτικά ερ-γαλεία της οποίας –και αυτό είναι τοάγνωστο στοιχείο– προέβλεπαν ότι δενθα χρειαζόταν να γίνει δανεισμός απότην πλευρά της ευρωζώνης. Και αυτό γιανα διευκολυνθεί η υιοθέτησή της. Είναιδυνατόν αυτό; Ναι, είναι και μπορεί ναυποστηριχθεί τεχνοκρατικά.

Αυτό πιέζει και πολιτικά;Ασφαλώς, μία συμφωνία για ένα εννε-

άμηνο έχει πίσω της πολιτικό επιχεί-ρημα. ∆ιότι μια πολιτική θα μπορούσε ναγίνει διαφορετικά πολιτικά διαχειρίσιμηστο εννεάμηνο απ’ ότι στο τρίμηνο. Πολύπερισσότερο αν υπάρξουν φυσιολογικές

ροές χρηματοδότησης, ας το πούμε έτσι,που να μην έχουν, δηλαδή, σχέση με δά-νεια κτλ. Αυτό που γνωρίζουμε ως τώρα,δυστυχώς, είναι ότι αυτό το τμήμα τηςπρότασης δεν έγινε αποδεκτό ούτε απότην Κομισιόν, ούτε από το ∆ΝΤ. ∆εν έχειαπορριφθεί, αλλά δεν αποτελεί και αντι-κείμενο συζήτησης.

Πιθανός νέος κύκλοςδιαπραγματεύσεων

Αυτό, όμως διευκολύνει τους δανει-στές και στη συζήτηση για το χρέοςκαθώς εμπεριέχει ένα είδος μορατόρι-ουμ. ∆εν είναι κίνητρο;

Βεβαίως, αυτή ήταν, εξάλλου, και ησκοπιμότητα της πρόταση. Άρα, τα περι-θώρια να γνωρίσουμε και νέους δια-πραγματευτικούς κύκλους, κάτω απ’αυτή την πίεση που ασκούν όλες οι πλευ-ρές, δεν έχουν εξαφανισθεί.

Ναι, αλλά στις 18 Ιουνίου το Γιούρογ-κρουπ πρέπει να αποφασίσει, για να ναπληρωθούν τα 1,6 δισ. ευρώ στις 30 Ιου-νίου.

Το διαπραγματευτικό παιχνίδι πουπαίζεται αυτή τη στιγμή, είναι συνθετό-τερο. Μην ξεχνάμε ότι στις 18 του μήνα,που λέγαμε πριν ότι θα συνεδριάζει τοΓιούρογκρουπ, ο πρωθυπουργός ΑλέξηςΤσίπρας θα είναι στην Πετρούπολη σεσυνάντηση με το Ρώσο πρόεδρο Βλ. Πού-τιν. Τυχαίο ή όχι έχει πάντως το βάροςτου ως γεγονός.

Οι στιγμές, οπωσδήποτε, είναι πολύκρίσιμες!

Σίγουρα, οι εξελίξεις πυκνώνουν εξαι-ρετικά. Όταν συζητάμε, πάντως, για τιςτράπεζες, άποψή μου είναι, ότι η ΕΚΤ,δεν θα κάνει τίποτε πριν αποφασίσουν οιπολιτικοί. Σε καμία περίπτωση. Έστωκαι αν η ΕΚΤ είναι υποχρεωμένη να λει-τουργεί προληπτικά. Γι’ αυτό, εξάλλου,την προηγούμενη Τετάρτη διοχέτευσε τα2,3 δισ. ευρώ, μέσω ELA. Είναι αποτέλε-σμα της προληπτικής δραστηριότητάςτης.

Ο κ. Σόιμπλε εξακολουθεί, τις τελευ-ταίες μέρες, να μην μιλά. Είναι σύμ-πτωση;

Νομίζω ότι ούτε αυτό είναι τυχαίο.Επιχειρήσαμε να διερευνήσουμε τι ακρι-βώς ισχύει, ως προς τις σχέσεις του μετην κ. Μέρκελ, και το αποτέλεσμα ήτανδύο εκδοχές. Η μία που έλεγε ότι δενείναι τίποτε περισσότερο από ένα παι-χνίδι πολιτικής μεταξύ Μέρκελ και Σόιμ-πλε, για το θέμα της Ελλάδας. Η άλληλέει ότι η πολιτική προσέγγιση της Μέρ-κελ έχει πλευρές, που δεν περιλαμβά-νονται στη λογική του κ. Σόιμπλε, όπωςπ.χ. τα γεωπολιτικά. Όμως, δεν πρόκει-ται να διαταράξουν την υπάρχουσα συ-ναίνεση, σε καμία περίπτωση.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΓΕΛΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΑΝΑΛΥΤΗ

Οριακή διαπραγμάτευση μεπιεσμένους τους δανειστές

Ο πολιτικός αναλυτής Γιάννης Αγγέλης μιλά στην Εποχήγια τις κινήσεις της ελληνικής πλευράς και τωνδανειστών στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, αναλύονταςτις πιέσεις που ασκούνται εκατέρωθεν.

Πλησιάζουμε σ’ έναοριακό τέλος μιας δια-πραγμάτευσης τεσσά-ρων μηνών και ούτως ήάλλως όλες οι πλευρές,σε μια τέτοια στιγμή,τραβάνε τα πιο ισχυράχαρτιά τους.

“

88 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Την συνέντευξη πήρεη ∆ανάη Ψωμοπούλου

Πιστεύετε ότι η Ευρώπη είναι σήμεραασύμβατη με μια άλλη πολιτική εκτόςαπό εκείνη του νεοφιλελευθερισμού;

Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα γνώρισεμια στροφή το 1986 με την Ενιαία Ευρω-παϊκή Πράξη και από τότε, συνθήκη μεσυνθήκη, οδηγία με οδηγία, οι μηχανι-σμοί της Ευρώπης κατέληξαν να απο-κλείσουν την οικονομική και κοινωνικήπολιτική από το δημοκρατικό διάλογοκαι την απόφαση των πολιτών. Υπήρξεεπίσης μια αμφισβήτηση της λαϊκής κυ-ριαρχίας. Αυτό που η νίκη του ΣΥΡΙΖΑαμφισβητεί, πέρα από την ίδια την πολι-τική της λιτότητας, είναι ακριβώς αυτόςο τρόπος οικοδόμησης της Ευρώπης.Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο, ηαντιπαράθεση που λαμβάνει χώρα σή-μερα ανάμεσα στην ελληνική κυβέρ-νηση, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς καιτις διαφορετικές ευρωπαϊκές κυβερνή-σεις δεν αφορά κατά βάση οικονομικάζητήματα, αλλά έχει μια πολιτική διά-σταση. Η οικονομία είναι αυτό που φαί-νεται. Συζητάμε για το ύψος του πρωτο-γενούς πλεονάσματος ή για την μεταρ-ρύθμιση των συντάξεων, τις ιδιωτικο-ποιήσεις κλπ. Αλλά στο βάθος το ζή-τημα είναι το εξής: Είναι ικανή η Ευρω-παϊκή Ένωση να αποδεχθεί το γεγονόςότι ο λαός μιας χώρας ξαναπαίρνει σταχέρια του την κυριαρχία; Και αν το απο-δεχθεί, υπάρχει προφανώς ο κίνδυνοςτης μετάδοσης σε όλη την Ευρώπη καιειδικότερα στην Ισπανία με την άνοδοτων Podemos. Αυτό που διακυβεύεταιείναι το τι είδους ευρωπαϊκό οικοδό-μημα, τι είδους Ευρώπη θέλουμε. Γιααυτόν τον λόγο η αντιπαράθεση σήμεραείναι τόσο δύσκολη και τόσο σκληρή. Τοζήτημα που αναδείχθηκε με την νίκη τουΣΥΡΙΖΑ, είναι ότι δεν θέλουμε απλώς ναεφαρμόζουμε τους αριθμούς και τουςκανόνες. Θέλουμε να συζητάμε και νααποφασίζουμε για την οικονομική πολι-τική που θα εφαρμόσουμε.

Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε προ-φανώς υπάρχει μια σοβαρή δυσκολίαεπίλυσης της κατάστασης…

Πρόκειται για ένα συσχετισμό δυνά-μεων, ένα μπρα-ντε-φερ. Θα υπήρχε –ήτουλάχιστον αυτό υποστηρίζουν κά-ποιοι- μια απλή λύση, που θα συνίστατοστο να βγει η Ελλάδα από το ευρώ.Ωστόσο, μια τέτοια λύση είναι απρόβλε-πτη. Μια έξοδος της Ελλάδας από τοευρώ θα είχε ανεξέλεγκτες συνέπειες.Θα σήμαινε μια τεράστια υποτίμηση τουνέου νομίσματος και άρα μια περαιτέρωεξαθλίωση του ελληνικού λαού. Θα σή-μαινε επίσης μια αύξηση στις τιμές τωνεισαγωγών και πιθανώς μια κερδοσκο-πική επίθεση στο νέο νόμισμα. Μια έξο-δος από το ευρώ διατρέχει τον κίνδυνονα είναι χαώδης. Βεβαίως, η υποτίμησητου νομίσματος θα βελτίωνε την αντα-γωνιστικότητα, ωστόσο η χώρα δεν έχεικαι πολλά πράγματα να εξάγει. Μια έξο-δος από το ευρώ θα σήμαινε ακόμη –καιαυτό είναι το ενδιαφέρον στοιχείο- ότι ηΕλλάδα θα αποκτούσε και πάλι τονέλεγχο στο τύπωμα χρήματος και θαμπορούσε να χρηματοδοτήσει τις απα-ραίτητες επενδύσεις για την αναθέρ-μανση της οικονομίας. Από την άλλη, θαέπρεπε η χώρα να βρει εξωτερική χρη-

Ως πρώτη σημαντική επιτυχία του κινήματος ενάν-τια στην αμφιλεγόμενη ∆ιατλαντική Συμφωνία Εμ-πορίου και Επενδύσεων (TTIP), μπορεί να θεωρη-

θεί η αναβολή ψηφοφορίας της στο Ευρωπαϊκό Κοινο-βούλιο στις 10/6, ύστερα από απόφαση του προέδρου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς. Ο λόγος πουεπικαλέστηκε είναι ο μεγάλος αριθμός τροπολογιών πουκατατέθηκαν για το κείμενο ψηφίσματος. Οι ευρωομάδεςτης Αριστεράς, GUE/NGL, και των Πρασίνων αντέδρασανστην αναβολή της συζήτησης, ενώ την απόφαση καταψή-φισαν και 41 ευρωβουλευτές της ομάδας των Σοσιαλιστών∆ημοκρατών.

Λίγο πριν την απόφαση για την αναβολή της ψηφοφο-ρίας είχαν συγκεντρωθεί πάνω από 2.000.000 υπογραφές,πολιτών από κράτη - μέλη της ΕΕ, ενάντια στην TTIP. Οιυπογράφοντες εξέφραζαν την αντίθεση τους και στηCETA, την αντίστοιχη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με-ταξύ ΕΕ και Καναδά. Στη Γερμανία, όπου μόνο το 18% τωνπολιτών υποστηρίζει την TTIP, έχουν συγκεντρωθεί πάνωαπό 1.000.000 υπογραφές ενάντια στις δύο συμφωνίες. Ημυστικότητα με την οποία διεξάγονται οι διαπραγματεύ-σεις για τη διατλαντική συμφωνία τα δύο τελευταία χρό-νια, δημιουργεί ανησυχία σε μεγάλο αριθμό ευρωπαίων πο-λιτών.

Κίνδυνος για περαιτέρω ηγεμονία των αγορών

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η διάταξη για τη δημιουρ-γία μηχανισμού Επίλυσης ∆ιαφορών Επενδυτή Κράτους. ΟISDS( Investor State Dispute Settlement) δίνει τη δυνατό-τητα σε ιδιωτικές εταιρείες να προσφεύγουν σε διεθνείςμηχανισμούς διαιτησίας ενάντια σε κράτη, όταν κρίνουνότι το νομοθετικό έργο των κυβερνήσεων οδηγεί σε μεί-ωση των κερδών τους. Ενδεικτική περίπτωση για τους κιν-δύνους που κρύβει αυτός ο μηχανισμός, είναι η υπόθεσητης Vattenfall.Η σουηδική ενεργειακή εταιρείας μήνυσε το2011 τη γερμανική κυβέρνηση για την απόφαση να τερμα-τίσει το πυρηνικό της πρόγραμμα μέχρι το 2022. Θεωρών-τας ότι θα ζημιωνόταν από το κλείσιμο των πυρηνικών ερ-γοστασίων, απαίτησε αποζημίωση 3,7 δισεκατομμυρίωνευρώ από το γερμανικό κράτος. Αξιοσημείωτο είναι το γε-γονός ότι η μεταστροφή της ενεργειακής πολιτικής τηςΓερμανίας ήταν αναγκαία μετά το ατύχημα στο πυρηνικόεργοστάσιο της Φουκουσίμα, στην Ιαπωνία, το 2011.

Το τμήμα Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασεμε ανακοίνωσή του έντονη αντίθεση απέναντι στη συγκε-κριμένη συμφωνία. «Η TTIP θέτει υπό αμφισβήτηση όχιμόνο τους δασμούς στα διάφορα προϊόντα, αλλά και τιςδιάφορες προδιαγραφές (περιβαλλοντικές, υγειονομικές)που πρέπει να τηρούν οι εταιρείες προκειμένου να παρά-γουν και να εμπορεύονται τα προϊόντα τους , αφού με τηνTTIP οι προδιαγραφές θα περιοριστούν στο ελάχιστο κοινόπαρονομαστή των προδιαγραφών που ισχύουν σε ΕΕ καιΗΠΑ». Τονίζεται, επίσης, ο κίνδυνος πλήρους ιδιωτικο-ποίησης δημόσιων υπηρεσιών, όπως η υγεία και η παιδεία.

Από την πλευρά της κυβέρνησης ο υπουργός Οικονο-

μίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργος Στα-θάκης, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτήτου ΣΥΡΙΖΑ, Κώστα Λαπαβίτσα, για το αν έχουν γίνει όλεςοι απαραίτητες κυβερνητικές ενέργειες για να αποτραπεί ηέγκριση της TTIP από τα κράτη - μέλη ήταν ιδιαίτερα επι-κριτικός. «Έχουν πραγματοποιηθεί 9 γύροι διαπραγμα-τεύσεων. Η συμφωνία αυτή γίνεται και προχωρά υπό ένααυστηρό καθεστώς αδιαφάνειας. Την περιβάλλει υπερβο-λική μυστικότητα». Ο ίδιος εκτίμησε ότι η ολοκλήρωσητων διαπραγματεύσεων θα καθυστερήσει και δεν θα έχειολοκληρωθεί πριν τη λήξη της τρέχουσας αμερικανικήςΠροεδρίας. Τόνισε, επίσης, ότι η κυβέρνηση λόγω τηςαδιαφάνειας της διαδικασίας, της προβλεπόμενης δημι-ουργίας του ISDS, αλλά και της υποβάθμισης των εθνικώνπροτεραιοτήτων κάθε κράτους – μέλους, διαφωνεί με τηνέγκριση της συμφωνίας. «Έχουμε διατυπώσει τις επιφυ-λάξεις μας για οποιαδήποτε συνέχιση της διαδικασίας μετους όρους που γίνεται σήμερα. Αν και δύσκολα θα ολο-κληρωθεί το επόμενο χρονικό διάστημα, η ελληνική κυ-βέρνηση πρέπει να παραμείνει σε εγρήγορση, ώστε να μηνεπιτραπεί χαλάρωση των ρυθμιστικών κανόνων».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Ν. ΧΟΥΝΤΗΣ

Η κυβέρνησησυμπαρατάσσεταιστον αγώνα ενάντιαστην ΤΤΙΡ

«Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση, διατυπώνοντας σεκάθε επίπεδο τις αμφιβολίες της για τις πραγματικέςστοχεύσεις της συμφωνίας ΤΤΙΡ που προωθούνται εδώκαι 2 χρόνια, προσπαθεί να συνδιαμορφώσει συμμαχίεςμε άλλα κράτη-μέλη, για την απαλοιφή των όρωνεκείνων, με τους οποίους διακυβεύεται το ευρωπαϊκόκοινωνικό κεκτημένο και τίθενται σε κίνδυνο ταεργασιακά δικαιώματα, τα προσωπικά δεδομένα, ηδιατροφική ασφάλεια, το περιβάλλον, η δημοκρατία, προςόφελος των πολυεθνικών.

Συμπαρατάσσεται με όλες τις κοινωνικές καιδημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις που θεωρούναδιαπραγμάτευτο το δικαίωμα κάθε κυβέρνησης νανομοθετεί και να αποφασίζει τους κανόνες τηςεπενδυτικής δραστηριότητας, με γνώμονα το δημόσιοσυμφέρον», όπως δήλωσε στην «Εποχή» ο αναπληρωτήςυπουργός Εξωτερικών, Ν. Χουντής.

Υπό το φόβο της καταψήφισης,αναβλήθηκε η συζήτησηΣημαντική επιτυχία του κινήματος ενάντια στη συμφωνία

Εάν η ελληνικήκυβέρνηση υποκύψειστις επιταγές τωνευρωπαϊκών θεσμών,κάθε πολιτικήεναλλακτική στηνΕυρώπη θα πεθάνει.

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015 99ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ματοδότηση, προκειμένου να ισορροπή-σει το εμπορικό ισοζύγιο, που θα είναιελλειμματικό και δεν βλέπω πως θαμπορούσε να βρει αυτήν την εξωτερικήχρηματοδότηση. Επιπρόσθετα, δεδομέ-νου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί να μεί-νει εντός ευρώ, θα απαιτείτο ένα δημο-ψήφισμα για να αλλάξει αυτή η εντολή.

Υπάρχει η δυνατότητα μιας αλλαγήςτου συσχετισμού δυνάμεων στην Ευρώπηστο μέλλον;

∆εν θα υπήρχε μέλλον στην Ευρώπηχωρίς μια μεγάλη πολιτική κρίση. Αυτή ηκρίση ξεκίνησε στην Ελλάδα με τηνάνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Γι’ αυτόπρέπει η ελληνική κυβέρνηση να επιτύ-χει. Επειδή μια αποτυχία της ελληνικήςκυβέρνησης θα είναι μια αποτυχία γιαόλους. Θα ήταν το τέλος κάθε ελπίδαςπολιτικής αλλαγής στην Ευρώπη. Αυτόςείναι εξάλλου και ο λόγος που οι νεοφι-λελεύθερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θέ-λουν να αποτύχει η ελληνική κυβέρνηση,είτε εξερχόμενη από το ευρώ, είτε υπο-χωρώντας από το πρόγραμμά της. Πρέ-πει η ελληνική κυβέρνηση να πετύχει.Είναι το πρώτο βήμα που μπορεί να οδη-γήσει και σε άλλα. Αυτό που διακυβεύε-ται σήμερα δεν είναι απλώς η μοίρα τουελληνικού λαού. Είναι η μοίρα ολόκλη-ρης της Ευρώπης. Εάν η ελληνική κυ-βέρνηση υποκύψει στις επιταγές των ευ-ρωπαϊκών θεσμών, κάθε πολιτική εναλ-λακτική στην Ευρώπη θα πεθάνει. Η ελ-ληνική κυβέρνηση έχει προφανώς μιαευθύνη απέναντι στο λαό της, έχει όμωςεπίσης μια ευθύνη απέναντι στους λαούςόλης της Ευρώπης. Και για αυτόν τονλόγο πρέπει σήμερα να εξηγήσουμε ότιη μάχη του ελληνικού λαού, είναι η δικήμας μάχη. ∆εν είμαστε απλώς αλληλέγ-γυοι με τον ελληνικό λαό. Είμαστε μαζίτου σε μια κοινή μάχη.

Πώς θα περιγράφατε την κατάστασηστην οποία έχουν περιέλθει οι διαπραγ-ματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης μετους θεσμούς;

Είναι αλήθεια ότι η ελληνική κυβέρ-νηση βρίσκεται σε μια κατάσταση πολύδύσκολη. Σήμερα, βλέπουμε πως οι δια-πραγματεύσεις ανάμεσα στους θεσμούςκαι την Ελλάδα είναι ιδιαιτέρως ασύμμε-τρες. ∆εν υπάρχει στην Ευρώπη ένα ση-μαντικό λαϊκό κίνημα για να υποστηρί-ξει την ελληνική κυβέρνηση. Για τηνώρα, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κα-ταφέρει να δημιουργήσει σημαντικέςρωγμές στους αντιπάλους. Και έχει βρε-θεί σχετικά απομονωμένη σε συνθήκεςπου ο συσχετισμός δυνάμεων είναι πολύδυσμενής. Σε αυτό το πλαίσιο, ένας συμ-βιβασμός δεν μπορεί παρά να είναικακός, αφού κάθε συμβιβασμός προ-ϋποθέτει ένα συσχετισμό δυνάμεων καιόταν αυτός ο τελευταίος είναι δυσμενήςκαι ο ίδιος ο συμβιβασμός δεν θα είναιπολύ καλός. Θα πρέπει η ελληνική κυ-βέρνηση να βελτιώσει το συσχετισμό δυ-νάμεων στη διαπραγμάτευση.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΙΕΡ ΚΑΛΦΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΤΗΣ ATTAC

Η μάχη του ελληνικού λαού,είναι η δική μας μάχη

Ο Πιέρ Καλφά, γάλλος συνδικαλιστής, μέλος του επιστημονικού συμ-βουλίου του ATTAC και συν-πρόεδρος του Iδρύματος Kοπέρνικος(Fondation Copernic) συνομιλεί με την Εποχή περιγράφοντας τις προ-οπτικές αλλαγής του συσχετισμού δυνάμεων και του κυρίαρχου υπο-δείγματος στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα δίνει και μια διαφορετικήεκδοχή της διαπραγματευτικής τακτικής, που θα μπορούσε να ακο-λουθήσει η ελληνική κυβέρνηση στο υπάρχον αρνητικό πλαίσιο.

Στο άρθρο σας «Ελλάδα, η ώρα των επιλογών», αναφέρεστεσε μια εναλλακτική τακτική, που θα μπορούσε να βοηθήσει στηβελτίωση του συσχετισμού δυνάμεων. Μπορείτε να μας εξη-γήσετε λίγο περισσότερο αυτή σας τη θέση;

Για να κάνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να βρει και πάλι περιθώ-ρια ελιγμών και για αυτό πρέπει να κάνει μονομερείς ενέργειες.Υπάρχουν τριών ειδών δυνατές ενέργειες, κατά τη γνώμη μου.Η πρώτη είναι ένα μορατόριουμ στην αποπληρωμή του χρέουςγια το 2015. Να πει στους δανειστές «θέλουμε να διαπραγμα-τευθούμε, θέλουμε ένα λογικό συμβιβασμό, αλλά αφού δεν θέ-λετε να διαπραγματευτείτε με λογικό τρόπο, θα προβούμε γιατην ώρα σε ένα μορατόριουμ».

Το μορατόριουμ δεν σημαίνει ότι δεν θα πληρώσουμε ποτέ,αλλά ότι στην παρούσα φάση δεν πληρώνουμε. Ανοίγουμε τησυζήτηση για το χρέος. Προφανώς αυτό έχει συνέπειες. Αυτόσημαίνει ότι η αντιπαράθεση εντείνεται. Το δεύτερο σημείοείναι ότι πρέπει να σταματήσει η εκροή κεφαλαίων που οδηγείσε μια αφαίμαξη της χώρας, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτήντην έκφραση. Χρειάζονται έλεγχοι κεφαλαίων. ∆εκάδες δισε-κατομμύρια φεύγουν από τις τράπεζες στην Ελλάδα και τοπο-θετούνται πιθανότατα στο εξωτερικό ή στα στρώματα και αυτόπρέπει να σταματήσει. Οι έλεγχοι κεφαλαίων είναι αντίθετοιμε τις ευρωπαϊκές συνθήκες, ωστόσο εφαρμόστηκαν στην πε-ρίπτωση της Κύπρου. Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να βασιστείστο προηγούμενο της Κύπρου. Τέλος –και αυτή είναι η τρίτηενέργεια- θα πρέπει να επιλυθεί η κρίση ρευστότητας. ∆ιότιβλέπουμε ότι σήμερα, η Ελλάδα πάσχει βασικά από μια κρίσηρευστότητας. Τα φορολογικά έσοδα από την αρχή του χρόνουείναι κατώτερα κατά ένα δισεκατομμύριο περίπου από αυτό πουπερίμενε η ελληνική κυβέρνηση. Οι μισθοί πρέπει να συνεχί-σουν να πληρώνονται κάθε μήνα και θα πρέπει να γίνουν επεν-

δύσεις για να ανακάμψει η οικονομική δραστηριότητα και ναεπιλυθεί η ανθρωπιστική κρίση. Πρέπει να επιλυθεί αυτό τοπρόβλημα της ρευστότητας. Για αυτό, ορισμένοι οικονομολό-γοι υποστηρίζουν την έκδοση συμπληρωματικών τίτλων πλη-ρωμής ή IOU («I owe you»), ένα «νόμισμα», του οποίου η αξία θαήταν εγγυημένη από τα φορολογικά έσοδα. Θα επέτρεπε τηναναθέρμανση της οικονομίας, την πληρωμή μισθών και συντά-ξεων και την αποκατάσταση των δημόσιων υπηρεσιών. ∆εδο-μένης της ανταλλαξιμότητας και της ευθυγράμμισης ενός τέ-τοιου τίτλου με το ευρώ, ένας τέτοιος μηχανισμός μοιάζει στηνπραγματικότητα με μια βραχυπρόθεσμη πίστωση που δίνουν οιπολίτες στην κυβέρνησή τους. ∆εν έχουμε λοιπόν να κάνουμεμε μια περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, πουθα ακολουθείτο από μια υποτίμηση του νέου νομίσματος, καθώςτο ευρώ θα παρέμενε το εθνικό νόμισμα. Στην περίπτωση τηςΕλλάδας θα επρόκειτο για μια χειρονομία τόσο πολιτική όσο καιοικονομική, που θα ενίσχυε σημαντικά την θέση της χώρας στιςδιαπραγματεύσεις.

Μια τέτοια χειρονομία και μια τέτοια τακτική θα ήταν –κατάτη γνώμη σας- καλύτερες για τις διαπραγματεύσεις;

Πιστεύω ότι θα δημιουργούσε έναν καλύτερο συσχετισμό δυ-νάμεων για την Ελλάδα. Πιστεύω ότι ο Γ. Βαρουφάκης είχεάδικο όταν έλεγε ότι η Ελλάδα δεν έχει plan B. ∆ιότι από τηστιγμή που λες ότι δεν υπάρχει plan B, αυτό σημαίνει ότι είσαιστα χέρια του πιο δυνατού. Αυτό που θα έπρεπε να πει είναι ότιθέλουμε να μείνουμε στο ευρώ. Αλλά δεν θέλουμε να υφιστά-μεθα μια οικονομική ασφυξία και δεν θέλουμε ο λαός να συνε-χίσει να υφίσταται μια κοινωνική καταστροφή. Και αφού ταάλλα ευρωπαϊκά κράτη δεν θέλουν να διαπραγματευτούν ένανκαλό συμβιβασμό, παίρνουμε μονομερή μέτρα. Μέτρα τα οποίαείμαστε έτοιμοι να ανακαλέσουμε εάν οι διαπραγματεύσεις επι-τύχουν. Αυτό που προσπαθήσαμε να δείξουμε με αυτό το κεί-μενο (το άρθρο «Ελλάδα, η ώρα των επιλογών» το οποίο συνυ-πογράφουν ο Π. Καλφά και ο Α. Κουκιέ και δημοσιεύθηκε στηνΕποχή της 24ης Μαΐου), είναι ότι υπάρχει ένας δρόμος ανάμεσαστην παράδοση και την έξοδο από το ευρώ. Αν όμως αυτός δενείναι εφαρμόσιμος, θα ήταν καλύτερη μια έξοδος από το ευρώ,παρά μια παράδοση που θα σκότωνε κάθε ιδέα ότι υπάρχει αρι-στερή εναλλακτική στην Ευρώπη.

•

Υπάρχει άλλος δρόμοςμεταξύ παράδοσηςκαι εξόδου

1100 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Νέα ηγεσίαστη ∆ΗΜΑΡ

Το προηγούμενο σαββατοκύριακο η∆ΗΜΑΡ πραγματοποίησε το 4ο συνέ-δριο της από την ίδρυση της το 2010.

Για πρώτη φορά όμως αλλάζει η ηγεσίατης, μιας και ο Φώτης Κουβέλης δενέθεσε υποψηφιότητα. Τα τελικά αποτελέ-σματα μεταξύ των 4 υποψήφιων, διαμορ-φώθηκαν ως εξής: Θανάσης Θεοχαρόπου-λος 312 ψήφοι (52,88%), Μαρία Γιαννα-κάκη 241 ψήφοι (40,84%), Βαγγέλης Ιντζί-δης 18 ψήφοι (3,05%), Αλέξανδρος Πολυ-χρονιάδης 6 ψήφοι (1,01%), Λευκά – άκυρα13 (2,20%).

Ο νέος πρόεδρος του κόμματος, Θανά-σης Θεοχαρόπουλος, αφού ευχαρίστησετους συνέδρους για την υποστήριξη τους,δήλωσε πως πρόκειται για μια εντολήανανέωσης και επανεκκίνησης. Προσδιό-ρισε το πολιτικό στίγμα της ∆ΗΜΑΡ σεσχέση με δυο άκρα: «ρήξη του χώρου τουδημοκρατικού σοσιαλισμού με τον νεοφι-λελευθερισμό και ρήξη της κυβέρνησηςμε τον αριστερισμό και εθνικολαϊκισμό»,ενώ τόνισε την ανάγκη εθνικής συνεννόη-σης ενάντια σε λαϊκισμό, πελατειακέςσχέσεις και συντηρητικές πολιτικές.

Ο 36χρονος νέος ηγέτης κάνει λόγο γιαευρύτερες συμμαχίες, περιφρουρώνταςτην αυτονομία του κόμματος. Για τηνεκλογή του τον συνεχάρη το σύνολο τουπολιτικού κόσμου. Στη νέα 83μελή κεν-τρική επιτροπή μεταξύ των πρώτων πουεξελέγησαν, είναι πρώην βουλευτές τουκόμματος και γνωστά στελέχη της όπωςοι Ν. Τσούκαλης, ∆ημ. Χατζησωκράτης, Θ.Μαργαρίτης, Μαρία Κουβέλη, Σ. Παπαθα-νασίου, Στ. Μαλέλης, Θ. Ψύρρας, Χρ. Μα-χαίρας κ.ά.

Αλλαγή σελίδας

Η ∆ΗΜΑΡ γύρισε σελίδα λοιπόν. Ο Θα-νάσης Θεοχαρόπουλος συναντήθηκε τηνΠέμπτη με τον Πρόεδρο της ∆ημοκρατίας.«Να ξαναβρεί η ∆ΗΜΑΡ τον δρόμο της,γιατί μπορεί να συμβάλλει, με βάση τηνπαράδοσή της, στη σταθερή ευρωπαϊκήπορεία της χώρας», ευχήθηκε ο ΠροκόπηςΠαυλόπουλος στο νέο Πρόεδρο της∆ΗΜΑΡ, τον οποίο δέχθηκε στο Προ-εδρικό Μέγαρο.

Από την πλευρά του ο κ. Θεοχαρόπου-λος δήλωσε ότι «αυτός είναι ο στόχος, ναμπορέσουμε να συμβάλουμε από την μεριάμας στην επίλυση των προβλημάτων τηςκοινωνίας, γιατί είναι κρίσιμες οι στιγμέςεντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης - όπωςπολύ σωστά είπατε - και της Ευρωζώνης,με στόχο να προχωρήσουμε μπροστά καινα δούμε τα πραγματικά προβλήματα πουαντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η χώρα».

Και συμπλήρωσε λέγοντας ότι «χρει-άζεται εθνική συνεννόηση για όλα αυτά ταζητήματα».

Τέλος στην πρώτη ανακοίνωση πουεξέδωσε η ∆ΗΜΑΡ υπό τον νέα της ηγε-σία χαιρετίζει την επαναλειτουργία τουδημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα τηςΕΡΤ, επισημαίνοντας πως το μαύρο στιςοθόνες πριν από δύο χρόνια ήταν ηαφορμή για την αποχώρησή της από τηντρικομματική κυβέρνηση.

Β.Ρ.

Το σχέδιο της πολιτικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ και μέσωαυτού της ευρωπαϊκής αριστεράς, είτε με τη μορφήτης σύντομης αριστερής παρένθεσης, είτε της ταπεί-

νωσής του, διαμέσου της αποδοχής μνημονιακών δεσμεύ-σεων χειρότερων ακόμη κι από τα μέτρα που περιέχοντανστο διαβόητο «μέιλ Χαρδούβελη», ήταν ξεκάθαρο από τηναρχή των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές. Όπωςσαφής ήταν η πρόθεσή τους να μην αποδεχθούν τη λαϊκή εν-τολή, αλλά να μας οδηγήσουν σε μια κατάστασης πλήρουςοικονομικής ασφυξίας, σε τέτοιο βαθμό ώστε τα περιθώριααντίστασης της ελληνικής κυβέρνησης να είναι εξαιρετικάπεριορισμένα.

Αποδυναμώθηκαντα διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα

Ο επώδυνος συμβιβασμός που επιτεύχθηκε με την προ-σωρινή «συμφωνία-γέφυρα» απέτρεψε την προσπάθειαστραγγαλισμού μιας κυβέρνησης που δεν είχε προλάβειακόμη να δώσει έμπρακτα «δείγματα γραφής», παρέχοντάςτης χρόνο να διεξαγάγει μια σκληρή διαπραγμάτευση μετους «θεσμούς», διαπραγμάτευση που απέσπασε ένα πολύμεγάλο ποσοστό αποδοχής από την ελληνική και τη διεθνήκοινωνία. Ωστόσο, έγιναν λάθη που αποδυνάμωσαν πολύ-τιμα διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα. Το γεγονός ότι σταπροαπαιτούμενα της συμφωνίας δεν τέθηκε ευθύς εξαρχήςτο θέμα της διασφάλισης της ρευστότητας για τη χρηματο-δότηση της οικονομίας, η ατολμία λήψης μονομερώς νομο-θετικών μέτρων που θα υλοποιούσαν σε ευρύτερη κλίμακατο πρόγραμμα της ∆ΕΘ, και, κυρίως, η εγκατάλειψη τηςπροσπάθειας για μια μόνιμη διεκδικητική παρουσία του λαϊ-κού παράγοντα στο προσκήνιο, στοίχισαν στη δυναμική τηςδιαπραγμάτευσης.

Το ότι δεν θα υπήρχαν εύκολες ή ανώδυνες λύσεις και ότιη διαπραγμάτευση θα ήταν μια μακρόσυρτη διαδικασία πουθα εμπεριείχε σημαντικές υποχωρήσεις και συμβιβασμούς,ήταν επίσης αναμενόμενο. Πράγματι, η ανάκτηση των απω-λειών που έχει υποστεί η ελληνική κοινωνία και οικονομίαπροϋποθέτει ένα βάθος χρόνου, στο πλαίσιο του οποίου ηκοινωνική «γείωση» του κόμματος και ο προωθητικός τουρόλος στα εργατικά και κοινωνικά κινήματα ανάγεται σε κα-θοριστικό παράγοντα. Από την άποψη αυτή, η απόφαση τηςΚΕ, που θέτει «κόκκινες γραμμές», αλλά και παρέχει δυνα-τότητα ευελιξίας στη διαπραγματευτική ομάδα της κυβέρ-νησης, σε συνδυασμό με την προτροπή της για άνοιγμα προςτις κοινωνικές αντιστάσεις, είναι σωστή.

Τα όρια των υποχωρήσεων

Ωστόσο οι όποιες (θεμιτές) υποχωρήσεις έχουν και ανυ-πέρβλητα όρια. Όρια που, αν παραβιαστούν, οδηγούν, αντι-κειμενικά, σε απόπειρα διαχείρισης ενός εκ προοιμίου αδιέ-ξοδου νεοφιλελεύθερου μοντέλου, χωρίς προοπτική εξόδουαπό την ύφεση και χωρίς αξιόπιστη δυνατότητα παραγωγι-κής ανασυγκρότησης. Η ελληνική συμβιβαστική πρότασηπρος τους «θεσμούς», μία πρόταση που έχει ήδη ξεπεραστείαπό την υπέρμετρη αδιαλλαξία των δανειστών, υπερβαίνειήδη σε αρκετά σημεία τις «κόκκινες γραμμές», δημιουργών-τας προβλήματα στη σχέση μας με κοινωνικά στρώματα των«από κάτω» που μας στήριξαν και δυσχεραίνοντας σοβαράτο έργο της ανασυγκρότησης. Κυρίως, όμως, αν η συμφω-

νία δεν συνοδευτεί από μια πραγματική αναδιάρθρωση τουμη βιώσιμου χρέους, την κάλυψη του δημοσιονομικού κενούκαι ένα αναπτυξιακό πακέτο για την επανεκκίνηση της οι-κονομίας, θα είναι ασύμβατη με τους στόχους μας.

Μία αριστερή κυβέρνηση μπορεί να κάνει υποχωρήσεις,δεν μπορεί όμως να κάνει τα πάντα. Η διαπραγμάτευση ανά-μεσα στην πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης και τις απα-ράδεκτες προτάσεις που γνωστοποίησε ο κ. Γιουνκέρ στονΈλληνα πρωθυπουργό είναι αδιανόητη.

Το κυριότερο όπλο μας στη διάρκεια της διαπραγμάτευ-σης υπήρξε το μήνυμα που εκπέμψαμε ότι αν αναγκαστούμενα διαλέξουμε μεταξύ μισθών /συντάξεων και της πληρωμήςτης δόσης του χρέους, θα διαλέξουμε τους μισθούς και τιςσυντάξεις. Η κίνηση αυτή ενέχει την προειδοποίηση προςτους δανειστές για την πιθανότητα μιας ρήξης και γνωρί-ζουμε ότι μια τέτοια ρήξη, που θα είχε ως ενδεχόμενο επα-κόλουθο ακόμη και μια έξοδο από το ευρώ, δεν θα ήτανεπώδυνη μόνο για τη χώρα μας. Θα είχε τεράστιες συνέπειεςτόσο για τις αγορές, που έχουν μεν περικόψει αλλά όχι καιεκμηδενίσει τις απώλειες τους, όσο και για την ίδια την υπό-σταση της ευρωζώνης. Θα είχε, επίσης, γεωστρατηγικές συ-νέπειες επ’ ουδενί αμελητέες. Αυτό, λοιπόν, το διαπραγμα-τευτικό «χαρτί» πρέπει να αξιοποιήσουμε στο έπακρο. Γιατί,πράγματι, δεν μπορείς να διανοηθείς τη διαπραγμάτευση, ανδεν διανοηθείς, με πραγματικούς όρους, τη ρήξη.

∆ιαπραγματευτικό χαρτί

Η επιλογή αυτή είναι προτιμότερη από μια κακή συμφω-νία, που και δεν θα έλυνε κανένα πρόβλημα και θα σηματο-δοτούσε μια ενσωμάτωση της αριστεράς στο νεοφιλελεύ-θερο σχέδιο. Μία ενσωμάτωση που θα οδηγούσε στην πολι-τική της ήττα και, εν τέλει, στην απαξίωση και στη διάλυσητης.

Το ενδεχόμενο να βρεθούμε μπροστά σε μια τέτοια κρί-σιμη επιλογή δεν είναι διόλου απίθανο, δεδομένου ότι απότην αντίσταση που προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ κρίνεται όχι μόνοτο μέλλον της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και των ευρωπαϊ-κών λαών. Κρίνεται το αν οι πολιτικές της ακραίας νεοφι-λελεύθερης λιτότητας και η αποδόμηση των εργασιακών καικοινωνικών κατακτήσεων θα επιβληθούν ως κυρίαρχο υπό-δειγμα για όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Η όποια στάση μας θακρίνει και τη δυναμική των κινημάτων αντίστασης στην Ευ-ρώπη. Σε περίπτωση αδιεξόδου, είναι πολύ πιθανό να χρει-αστούμε μια νέα λαϊκή εντολή σκληρότερης διαπραγμάτευ-σης, η οποία θα εμπεριέχει, φανερά και ξεκάθαρα, όλα ταενδεχόμενα. Μια ρήξη που θα συνοδευόταν και από έξοδοαπό το ευρώ είναι, αναμφίβολα, μια πολύ δύσκολα διαχει-ρίσιμη οικονομικά και κοινωνικά κατάσταση, τουλάχιστονστην αρχική της περίοδο. Και σίγουρα, είναι μια πολιτικήεπιλογή που προϋποθέτει σχέση ειλικρίνειας με την κοινω-νία και ενεργή συναίνεση μεγάλου τμήματος της. Μία διολί-σθηση, όμως, σε ένα μνημονιακό σενάριο, θα ήταν κατα-στροφική.

Βρισκόμαστε μπροστά σε κρίσιμα διλήμματα και δύσκο-λες επιλογές, η αριστερά όμως έχει αποδείξει ότι δεν είναιγια τα εύκολα, αλλά για τα δύσκολα. Και για να βγάλουμεπέρα σε αυτά τα δύσκολα, η ενεργή συμμετοχή και η ενό-τητα του κόμματος μας αποτελεί στρατηγική παράμετρο.

Μάνια Μπαρσεφσκι

Η αριστερά έχει αποδείξει ότι δεν είναι για τα εύκολα, αλλά για τα δύ-σκολα. Και για να βγάλουμε πέρα σε αυτά τα δύσκολα, η ενεργή συμμετοχήκαι η ενότητα του κόμματος μας αποτελεί στρατηγική παράμετρο.“

Μπροστά σε κρίσιμα διλήμματακαι δύσκολες επιλογές

Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015 1111ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Απ’ όλα έχει το μαγαζίΗείδηση δημοσιεύεται στα «Νέα», στις σελίδες του

«Μικροπολιτικού», αλλά και με «χτύπημα» στηνπρώτη σελίδα: «Η ΕΥΠ ξαναπερνά στα χέρια του Πα-νούση».

Υπενθυμίζουμε ότι βρισκόταν «στα χέρια» του πρω-θυπουργού και η αλλαγή αυτή ερμηνεύεται από τηνκαλή εφημερίδα Η εί ως «μία ακόμα στήριξη του κ. Πα-νούση από τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα».

Υπάρχει, όμως, διχογνωμία, όπως φαίνεται. Στηνάλλη παραπολιτική σελίδα των «Νέων» ο κ. Γ. Παπα-χρήστος έχει διαφορετική «ενημέρωση»: ο κ. Πανού-σης είναι απαυδισμένος και ζητάει συνάντηση με τονπρωθυπουργό, για να εκθέσει τα παράπονά του. Και όχιμόνο: ίσως «η συνάντηση οδηγήσει τον Πανούση σε πα-ραίτηση από την κυβέρνηση – έτοιμο τον κόβω», κατα-λήγει ο δαιμόνιος ρεπόρτερ.

Είναι δυνατόν να συμβαίνουν και τα δύο; Η μεταμον-τέρνα δημοσιογραφία δεν το αποκλείει. Πάντως, φαί-νεται κάπως δύσκολο η ζωή να επιβεβαιώσει και τιςδύο πληροφορίες, ομού, μαζί και ταυτόχρονα.

Το καλό μαγαζί, όμως, οφείλει να έχει εμπορεύματαγια όλα τα γούστα των πελατών.

Καλή συνέχεια…Νέο πρόσωπο στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της

νέας ΕΡΤ. Πρόσωπο οικείο από τις τηλεοπτικέςανταποκρίσεις στα θέατρα των πολεμικών συγκρού-σεων των τελευταίων ετών. Ο Πάνος Χαρίτος.

Πολύ πριν τον δούμε στη μικρή οθόνη, τον γνωρί-σαμε σαν νέο συνάδελφο, με φιλοδοξίες αλλά και σε-μνότητα και εργατικότητα, στη συντροφιά της «Επο-χής».

Αρκετά από τα πρώτα του κείμενα στη δημοσιογρα-φική πιάτσα δημοσιεύτηκαν στις σελίδες της και η συ-νεργασία συνεχίστηκε για πολλά χρόνια έκτοτε. Φυσικό

είναι να χαιρόμαστε για την επιλογή και να του ευχό-μαστε καλή συνέχεια στη νέα υπεύθυνη θέση, με τιςίδιες αρχές και το ίδιο πάθος. Για τον κοινό στόχο: δη-μόσια ραδιοτηλεόραση δημοκρατική, αντικειμενική,χρήσιμη πολιτιστικά και ενημερωτικά για όλους αυτούςπου έχουν ανάγκη να αμυνθούν απέναντι στο χαμό τηςπαραπληροφόρησης και της υποκουλτούρας των ιδιω-τικών καναλιών.

Κείμενα υπογραφώνΜιας και έγινε η αρχή με το κείμενο που ζητούσε την

απόσυρση της Ε. Παναρίτη από τη θέση του εκ-προσώπου της χώρας για το ∆ΝΤ, οι βουλευτές του ΣΥ-ΡΙΖΑ είπαν να το συνεχίσουν και έτσι είχαμε νέο κεί-μενο υπογραφών αυτή τη φορά για την επαναφορά τωνεργασιακών σχέσεων, το οποίο υπογράφεται από 22βουλευτές. Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με το πε-ριεχόμενο του κειμένου, αλλά και κανείς δεν μπορεί ναπαραβλέψει το γεγονός ότι η πρωτοβουλία πάρθηκεμόλις λίγες μέρες αφού ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσεστη Βουλή ότι το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθείεντός των επόμενων ημερών. Ας είναι! Αν είναι να πε-ράσουμε νομοσχέδιο που να επαναφέρει τις εργασια-κές σχέσεις στην προ του μνημονίου κατάσταση, αςείναι και έτσι!

Υπεράνω του νόμουΥπεράνω του νόμου νομίζει ότι είναι ο ειδικός εφέ-

της ανακριτής κ. Νικόπουλος, ο οποίος απέρριψετο δικαίωμα του Νίκου Ρωμανού να σπουδάσει στησχολή του με αυτοπρόσωπη παρουσία, παρότι το κέρ-δισε ύστερα από 31 μέρες απεργίας πείνας, με ομό-φωνη ψήφιση αντίστοιχης διάταξης από τη Βουλή. Καιπάλι, όμως, ο κ. Νικόπουλος αδιαφορεί για τον νομο-θέτη, αλλά και το γράμμα του νόμου και του απαγο-

ρεύει το κεκτημένο αυτό δικαίωμα. Αντίστοιχα, απέρ-ριψε την αίτηση αποφυλάκισης της Εύης Στατήρη, πα-ρότι κάθε λόγος κράτησής της έχει αρθεί με νομοθετικήρύθμιση, η οποία και πάλι υπερψηφίστηκε στη Βουλή.Η Πρωτοβουλία για τα ∆ικαιώματα των Κρατουμένων«απαιτεί την απομάκρυνση του κ. Νικόπουλου από τηθέση του ειδικού εφέτη, καθώς ο ίδιος παραβιάζει τονόμο τον οποίο οφείλει να υπηρετεί», ενώ ζητά να εγ-κριθούν τα αιτήματα των Ν. Ρωμανού και Ευ. Στατήρη

Μαρσέλ & Μισέλ

Κοπτοραπτική

Λίγες μέρες έμειναν...

Ηαντιπολιτευτική τακτική του Πο-ταμιού τον τελευταίο καιρό έχεισυγκροτηθεί περίπου όπως

εκείνη της Νέας ∆ημοκρατίας. Χαρακτη-ριστικό παράδειγμα, οι σχεδόν ταυτόση-μες ανακοινώσεις των δυο κόμματων γιατο άνοιγμα της ΕΡΤ: «Θα κοστίσει, βέ-βαια, αρκετά παραπάνω στον ελληνικόλαό, αλλά θα απολαύσει την κομματικήπροπαγάνδα του ΣΥΡΙΖΑ σε όλο της τομεγαλείο», έγραφε σε ανακοίνωση της ηΝ∆ και συμπλήρωνε το Ποτάμι την Πέμ-πτη το μεσημέρι: «Υπουργοί της Κυβέρ-νησης παρελαύνουν, ενημέρωση βασι-σμένη στα non paper του Μαξίμου και“επαναστατικός” οίστρος για τη νίκη τουκινήματος (της νυν και αεί ΠΟΣΠΕΡΤ)συνθέτουν μια γνωστή από τα παλιά ει-κόνα σε όλους μας. Μόνο οι Μπόλεκ καιΛόλεκ λείπουν». Περίπου το ίδιο σκη-νικό και στο καυτό ζήτημα της διαπραγ-μάτευσης. Την Τετάρτη, η κινδυνολογίαείχε φτάσει στο μη παρέκει για το κόμματου Κέντρου. Ανακοίνωνε πως φτάνει ηώρα μηδέν για τη χώρα και πως το ενδε-χόμενο μιας καταστροφικής ρήξης αυ-ξάνεται. Τα ίδια ανακοίνωνε και η Νέα∆ημοκρατία.

Το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκηείχε όμως δυο πολύ συγκεκριμένες υπο-χωρήσεις σε υποτιθέμενα αξιακά του ζη-τήματα την προηγούμενη εβδομάδα.

Έμφυλη βία

Η αν. Υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγ-γύης Θεανώ Φωτίου αναγκάστηκε να

αποχωρήσει από την τηλεοπτική εκ-πομπή της Όλγας Τρέμη έπειτα από χει-ρονομίες και φωνές του βουλευτή Γρη-γόρη Ψαριανού. Μάλιστα, η Γενική Γραμ-ματεία Ισότητας κατήγγειλε το γεγονός:«από τη χρήση επιφωνημάτων που συνη-θίζονται για να τραβήξουν την προσοχήζώων, μέχρι το χτύπημα του χεριού στοτραπέζι, την ένταση της φωνής, τουςυβριστικούς χαρακτηρισμούς και τέλοςτην απειλητική στάση σώματος προς τησυνομιλήτρια, αποτελούν κατεξοχήν πα-ραδείγματα τρόπων με τους οποίουςασκείται η έμφυλη βία στο δημόσιο χώροαλλά και στην καθημερινότητα». Και ηανακοίνωση καταλήγει: «Πιστεύουμε ότι

φαινόμενα όπως το χθεσινό, δημιουρ-γούν συνθήκες αναπαραγωγής έμφυλωνστερεοτύπων και απενοχοποίησης τηςέμφυλης βίας είτε στο δημόσιο είτε στονιδιωτικό χώρο». Το Ποτάμι σχολίασε τογεγονός ως εξής: «Την έντονη αντίδρασητου βουλευτή του Ποταμιού, ΓρηγόρηΨαριανού, προκάλεσε η αήθης φραστικήεπίθεση της Θεανώς Φωτίου. Η αναπλη-ρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγ-γύης, έκανε προσωπική επίθεση κατάτου κ. Ψαριανού, λέγοντάς του ότι “εί-σαστε με τους δανειστές και λέτεψεύδη”. Η προσβολή της κας Φωτίουπροκάλεσε τη δικαιολογημένη έκρηξητου κ. Ψαριανού, καθώς αποτελεί συνέ-

χεια μίας παραπλανητικής ρητορικής».

Ιθαγένεια στο τέλοςτου ∆ημοτικού

Η δεύτερη υποχώρηση ήταν σε ό,τιαφορά το νομοσχέδιο ιθαγένειας για ταπαιδιά των μεταναστών. Το Ποτάμι μπο-ρεί να ψήφισε επί της αρχής το νομο-σχέδιο, όμως η πρόταση του είναι νααποκτά ιθαγένεια το όποιο παιδί μετάτην περάτωση της πρωτοβάθμιας εκπαί-δευσης, διάταξη που αν περνούσε θαεπέκτεινε χρονικά το όριο. Η αιτιολογίααφορούσε πως με αυτόν τον τρόπο τίθε-ται το παιδί στο επίκεντρο, καθώς και ηουσιαστική ένταξη του. Θέση που ουσια-στικά αποτελεί και θέση της Νέας ∆ημο-κρατίας…

Βασίλης Ρόγγας

Το Ποτάμι αντιγράφειτη Νέα ∆ημοκρατία; “∆ικαιολογημένη”

χαρακτήρισε την“έκρηξη του κ.Ψαριανού” το Ποτάμι,την ίδια ώρα πουπρότεινε χρονικήεπέκταση στηναναγνώριση τηςιθαγένειας καικατήγγειλε την ΕΡΤ ως“γνωστή από τα παλαιάεικόνα”.

“

1122 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Της Λουτσιάνα Καστελίνα*

ΗΕλλάδα είναι η πρώτη χώρα μεκυβέρνηση της Αριστεράς, μετάτην Οκτωβριανή Επανάσταση.

Υπήρξαν και άλλες μεταπολεμικές κυ-βερνήσεις της Αριστεράς, που υποστη-ρίχθηκαν όμως από στρατιωτικές δυνά-μεις. Αυτό είναι και το κύριο πρόβληματης Ελλάδας: η Ευρώπη του 21ου αιώναδεν έχει την εμπειρία του τι σημαίνει ηαριστερά να κυβερνά. Πρέπει όμως νασυνειδητοποιήσουμε ότι κυβέρνηση καιεξουσία δεν ταυτίζονται.

Η κυβέρνηση είναι σαφώς ένα πολύσημαντικό στάδιο, όμως αυτό δεν ση-μαίνει ότι έχουμε την εξουσία. Ανέχουμε την εξουσία, έχουμε ένα σημαν-τικό εργαλείο για να φτάσουμε στονκοινωνικό μετασχηματισμό, να χτί-σουμε μια εναλλακτική κοινωνία, ν’ αλ-λάξουμε τον τρόπο που παράγουμε, κα-ταναλώνουμε και ζούμε. Σε αυτή τηνκοινωνία θα έχουμε καταφέρει ν’ αλλά-ξει η κουλτούρα των ανθρώπων, ο τρό-πος ζωής τους. Και αυτό είναι μιαμακρά, αλλά σημαντική διαδικασία.

Το πρώτο, λοιπόν, που πρέπει να κά-νουμε είναι να συνειδητοποιήσουμε τηνκατάσταση. Φυσικά το χτίσιμο μιαςεναλλακτικής κοινωνίας δεν είναι εφι-κτό με τον τρόπο που προσπάθησε νατο κάνει η οκτωβριανή επανάσταση,αλλά πρέπει να χτίσουμε σχέσεις με τηνκοινωνία. Όμως δεν πρέπει να αυταπα-τόμαστε, καθώς οι εκλογές δεν αρκούνγια να γεννηθεί η νέα αυτή κοινωνία. Ηεναλλακτική κοινωνία προκύπτει μέσααπό μια μακρά και συνεχή διαδικασίακοινωνικού μετασχηματισμού. Φυσικά,η κυβέρνηση είναι ένα τεράστιο βήμαπρος αυτή, όμως θεωρώ πως είναι πολύκρίσιμο να απαντηθεί το ερώτημα ποιοείναι το επίπεδο των συμβιβασμών πουμπορεί να γίνουν και ποιοι δεν είναιανεκτοί.

Συμβιβασμός, αλλά ποιος;

Σαφώς η κυβέρνηση της Αριστεράςπρέπει να κάνει συμβιβασμούς, αφούδεν έχει κατακτήσει το 100% της εξου-σίας. Ακούω συνεχώς στην Ιταλία να ζη-τούν από την ελληνική κυβέρνηση να

μη συμβιβαστεί. Ξεχνάμε, όμως, ότιυπάρχει καλός και κακός συμβιβασμός.Το ζητούμενο είναι να ορίσουμε το όριοαυτών και γι’ αυτό πρέπει πάντα να βλέ-πουμε ποια θα είναι η εναλλακτική, ανμετά το συμβιβασμό η κατάληξη θαείναι καλύτερη ή χειρότερη. Η από-συρση της Ελλάδας από τη διαπραγμά-τευση θα χειροτερέψει τα πράγματα.Ίσως είναι σκληρό αυτό που λέω, αλλάνομίζω ότι ο μόνος τρόπος η ελληνικήκυβέρνηση -ο φίλος μου Αλέξης Τσί-πρας και οι υπόλοιποι σύντροφοι, οιοποίοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή σεπολύ δύσκολη θέση- να δώσει λύση σεαυτό το πρόβλημα, είναι να απευθύνειαυτό το ερώτημα στο λαό και να συνα-ποφασίσουν. Αν η απόφαση παρθείμόνο από την κυβέρνηση, και ο λαόςτης Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης,δεν συνδράμουν σε αυτό, η απόφασητης κυβέρνησης θα είναι μετέωρη.

Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε κατάνου ότι για πρώτη φορά η χάραξη μιαςευρωπαϊκής πολιτικής γραμμής έχειγίνει αντικείμενο συζήτησης από όλουςτους λαούς της Ευρώπης. Είναι η πρώτηφορά από τη γέννηση της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης που συμβαίνει αυτό. Εδώ και50 χρόνια η ΕΕ αποφασίζει χωρίς να συ-ζητά με τους λαούς και αγνοώντας τηναριστερά. Αυτή τη φορά κάθονται στοίδιο τραπέζι των συζητήσεων. Η Ελ-λάδα δίνει στην Ευρώπη μια μοναδικήευκαιρία, καθώς για πρώτη φορά η πο-λιτική γραμμή της Ευρώπης κρίνεταιαπό τους λαούς.

Μην αφεθείτε στην κυβέρνηση

∆εν μπορώ να απαντήσω ποιο είναι τοόριο ανάμεσα στον καλό και κακό συμ-βιβασμό, δείχνω εμπιστοσύνη στην ελ-ληνική κυβέρνηση, και ελπίζω πως θασυναποφασίσει με το λαό. Όμως, προ-σοχή. Είναι πολύ σημαντικό το κόμμανα μη χάσει την κοινωνική γείωσή του,διότι το κόμμα θα το χρειαστούμε αν χά-σουμε την κυβέρνηση. Ένα κόμμα ανχάσει την κοινωνική του γείωση, αν δενείναι ενεργό μέρος της κοινωνίας, είναινεκρό. Έτσι οι προσπάθειες, για παρά-δειγμα, που έχει κάνει το κόμμα με τιςδομές αλληλεγγύης δεν πρέπει να στα-ματήσουν, αντίθετα πρέπει να εντα-θούν. Το κόμμα δημιουργεί κανάλιακοινωνικοποίησης του λαού. Μην αφε-θείτε στην κυβέρνηση.

Ο Τάσος (Κορωνάκης) ανέφερε πριντο ρόλο των τοπικών επιτροπών καισυμφωνώ μαζί του πως είναι πολύ ση-μαντικός. Πιστεύω ότι δεν πρέπει ναφύγουμε από την Ευρώπη και την ευ-ρωζώνη, γιατί αυτό θα έχει επίπτωσηκυρίως σε εθνικό επίπεδο, και η Ελ-λάδα θα χαθεί στην παγκοσμιοποίηση.Και αν συμβεί αυτό, θα αποδυναμωθεί ολαός.

Επαναπροσδιορισμόςτης Ευρώπης

Η Ευρώπη προσφέρει μια δυνατότητανα μη συνθλιβεί η χώρα από την παγκο-σμιοποίηση. Γνωρίζω για ποια Ευρώπημιλάω, όμως δεν πρέπει να μεμψιμοι-ρούμε γιατί έχουμε αυτή την Ευρώπη,αλλά να δώσουμε τη μάχη να την αλλά-ξουμε. Νομίζω ότι η συζήτηση υπέρ ήκατά της Ευρώπης είναι χαζή. Το βλέπωκαι στην Ιταλία, ψηφίζουμε για να αλ-λάξουν κάποια κριτήρια στην Ευρώπη,ποτέ δεν παλέψαμε να γίνουν δραστι-κές κριτικές αλλαγές. Πρέπει να απο-

δεχτούμε την Ευρώπη, αλλά να την επα-ναπροσδιορίσουμε. Αυτός είναι έναςπολύ σημαντικός αγώνας που έχουμενα δώσουμε και ήδη κερδίσαμε τηνπρώτη μάχη.

Το 1999 δώσαμε για πρώτη φορά τημάχη ενάντια στην οικονομική παγκο-σμιοποίηση. Και αυτή ήταν η αρχή γιανέα κοινωνικά κινήματα, το Σιάτλ, τοΠόρτο Αλέγκρε, τη Γένοβα, τότε γεννή-θηκε το Κοινωνικό Φόρουμ. ∆ώσαμε τημάχη μέσα στα κοινοβούλια, αλλά καιστην κοινωνία. Ήταν η πρώτη φοράπου οργανώσεις από κάθε γωνιά τουπλανήτη κινητοποιήθηκαν ενάντια στηνπαγκοσμιοποίηση. Και η μάχη αυτή δό-θηκε και εντός της Ευρώπης. Τώραέχουμε να δώσουμε μια παρόμοια μάχη,ενάντια στην ΤΤΙΡ και εμείς οφείλουμενα κινητοποιηθούμε, όπως τότε.

Μπορούμε να πετύχουμε να αλλά-ξουμε την Ευρώπη; ∆εν το ξέρω. Τομόνο που ξέρω είναι ότι είναι μια μάχηπου πρέπει να δώσουμε. Όμως πρώτομέλημά μας είναι να έχουμε την κοινήγνώμη μαζί μας, αυτό θα μας δώσει δύ-ναμη. Γιατί στην Ευρώπη είμαστε πιοαδύναμο, απ’ ό,τι σ’ εθνικό επίπεδο;Γιατί σ’ εθνικό επίπεδο έχουμε κερδίσειτην κοινή γνώμη, ενώ σ’ ευρωπαϊκό επί-πεδο όχι. Κάθε επίτροπος εξυπηρετείτα συμφέροντα της χώρας του και όχιτης Ευρώπης. Έτσι, είναι ελεύθερος νακάνει ό,τι θέλει, αφού δεν καταφέραμενα χτίσουμε μια ενιαία δομή, ενιαίεςενώσεις, ενιαία κόμματα, ενιαία κοινήγνώμη, ενιαία μίντια, ενιαία κινητοποί-ηση. Η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει,αλλά πρέπει να κάνουμε κάτι για ναγίνει αυτό. Και το πρώτο βήμα είναι ναδημιουργηθεί κοινή γνώμη, να συνειδη-τοποιήσει η Ευρώπη ότι δημοκρατία δενσημαίνει μόνο εκλογές.

Να κρατήσετε το όριο

Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα, απότην οκτωβριανή επανάσταση, που ψή-φισε την Αριστερά στην κυβέρνηση. ∆ενπερίμενα ποτέ ότι η Ελλάδα θα ήταν ηπρώτη χώρα, αλλά έτσι έγινε. Και τοπείραμα της Αριστεράς ξεκινά από τηνΕλλάδα. Το μόνο, λοιπόν, που μπο-ρούμε να κάνουμε είναι να σας στηρί-ξουμε όσο μπορούμε. Καταλαβαίνω τοβάρος που πέφτει στους ώμους σας,όμως πιστεύω ότι θα τα καταφέρετε.Μην αγχώνεστε. Το μόνο σίγουρο είναιότι θα υπάρξουν υποχωρήσεις, για ναμπορέσετε να προχωρήσετε. Το βασικόείναι να κρατήσετε το όριο που ανέφεραπριν και τους στόχους σας, να μείνετεστο μονοπάτι που χάραξε η Αριστερά.Το ξαναλέω, μην αγχώνεστε. Είναι έναςπόλεμος μακράς διάρκειας. ∆εν θαχαθεί στο τέλος του Ιουνίου, όπως προ-σπαθούν να σας πουν. Σας πιέζουν ότιόλα πρέπει να λήξουν ως τότε. Εσείςοφείλετε να μη χάσετε το στόχο σας καινα κρατήσετε ανοιχτή την πόρτα, γιατί οπόλεμος θα συνεχιστεί, για δεκαετίεςπιθανά.

* Το κείμενο αποτελεί τη δευτερο-λογία της Λουτσιάνα Καστελίνα στηνεκδήλωση που οργάνωσε το ινστι-τούτο Νίκος Πουλαντζάς (11/6) μετίτλο «Ένα αριστερό πολιτικό σχέδιογια την Ευρώπη», την περασμένηΠέμπτη. Η εκδήλωση ήταν στο πλαί-σιο του κύκλου συζητήσεων «Από τοχρέος και τη λιτότητα στη διεκδί-κηση της δημοκρατίας», και με ομι-λητή τον γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑΤάσο Κορωνάκη.

Είναι ένας πόλεμος μα-κράς διάρκειας. ∆εν θαχαθεί στο τέλος τουΙουνίου, όπως προσπα-θούν να σας πουν. Σαςπιέζουν ότι όλα πρέπεινα λήξουν ως τότε.Εσείς οφείλετε να μηχάσετε το στόχο σας καινα κρατήσετε ανοιχτήτην πόρτα, γιατί ο πόλε-μος θα συνεχιστεί, γιαδεκαετίες πιθανά.

“

Η Ελλάδα δίνει στην Ευρώπημια μοναδική ευκαιρία

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 1133ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Με ι διαί τε ρο εν δια φέ ρον α να μέ νο -νται οι ε ξε λί ξεις στον ε νερ γεια -κό το μέα, τό σο ε ξαι τίας των δια-

πραγ μα τεύ σεων με τα ξύ Ελλά δας και ΕΕ-∆ΝΤ, ό σο και ε νό ψει της ε πί σκε ψης τουΑ. Τσί πρα στην Αγ. Πε τρού πο λη στις 16Ιου νίου, στα πλαί σια του ∆ιε θνούς Οι κο -νο μι κού Φό ρουμ.

Η ση μα ντι κό τε ρη ε ξέ λι ξη των η με ρώνή ταν η κα τά θε ση τρο πο λο γίας στο νο μο -σχέ διο για την τρο πο ποίη ση του κώ δι και θα γέ νειας. Η τρο πο λο γία αυ τή προ βλέ -πει τη σύ στα ση ∆η μό σιας ε νερ γεια κής ε -ται ρίας ε πεν δύ σεων, που ε κτός των άλ -λων, α να μέ νε ται να εί ναι το ό χη μα για τησυμ με το χή της χώ ρας μας στην κα τα -σκευή του ελ λη νι κού τμή μα τος του α γω -γού. Ο λε γό με νος και Τέρ κις Στρι μ, ο ο -ποίος α ντι κα τέ στη σε τα σχέ δια της Ρω- σι κής πλευ ράς για το South Stream, θαμε τα βάλ λει ση μα ντι κά την τρο φο δο σίατης Ευ ρώ πης σε φυ σι κό αέ ριο. Ξε κι νώ -ντας α πό τη Ρω σία, θα δια σχί ζει την Κα- σπία και μέ σω της Τουρ κίας θα φτά νειστα ευ ρω παϊκά σύ νο ρα, ό ταν μέ χρι τώ ραη Γερ μα νία α πο τε λεί τον α πο κλει στι κό ε -ξα γω γέα ρω σι κού α ε ρίου προς την κε ν-τρι κή Ευ ρώ πη, μέ σω του Νόρ ντ Στριμ.

Γεω πο λι τι κό ό πλο

Η κί νη ση της ελ λη νι κής κυ βέρ νη σης έ -δω σε γι’ άλ λη μια φο ρά, την ευ και ρίαστον α με ρι κά νι κο πα ρά γο ντα να το νί σειτην έ ντο νη ε νό χλη ση του, δια βλέ πο νταςτην α πο φα σι στι κό τη τα της ελ λη νι κήςκαι ρω σι κής δι πλω μα τίας.

Συ γκε κρι μέ να, ο ει δι κός α πε σταλ μέ -νος του Στέιτ Ντι πάρ τμε ντ, κ. Χόχ σταϊν,ση μείω σε ό τι «με τις κι νή σεις αυ τές, ηΕλλά δα με τα τρέ πε ται σε μέ ρος του προ- βλή μα τος στην πε ριο χή». Από την πλευ -ρά του, ο υ πουρ γός Πα ρα γω γι κής Ανα- συ γκρό τη σης κ. Λα φα ζά νης διε μή νυ σεό τι «η Ελλά δα δεν εί ναι «οι κό πε δο» καιδεν εκ βιά ζε ται, ού τε θεω ρεί ό τι με τις ε -νερ γεια κές ε πι λο γές της γί νε ται μέ ροςκα νε νός προ βλή μα τος».

Στην ε πί σκε ψη του Α. Τσί πρα στην Αγ.Πε τρού πο λη εί ναι πι θα νόν να συμ φω νη -θούν το χρο νο διά γραμ μα (ό ριο κα τα -σκευής ως το 2019) αλ λά κυ ρίως το οι- κο νο μι κό μέ ρος του σχε δίου, που εν δέ -χε ται να πε ρι λαμ βά νει προ κα τα βο λή τωνκερ δών α πό τα τέ λη διέ λευ σης προς τηνΕλλά δα.

Σε κά θε πε ρί πτω ση, σύμ φω να με τηνά πο ψη, που προ κρί νει το γεω πο λι τι κόπα ρά γο ντα στις τρέ χου σες δια πραγ μα -τεύ σεις με τους ε ταί ρους, το συ γκε κρι -μέ νο θέ μα έ χει προ σφέ ρει έ να δι πλω μα -τι κό ό πλο στην ελ λη νι κή πλευ ρά σταπλαί σια της δια πραγ μά τευ σης, με τον ευ- ρω παϊκό και τον α με ρι κά νι κο πα ρά γο ντανα προ σπα θούν να α πο τρέ ψουν μια τέ- τοια ε ξέ λι ξη, που θα μείω νε την οι κο νο -μι κή ε ξάρ τη ση της Ρω σίας α πό τη Γερ μα- νία.

Πέ ρα α πό γεω πο λι τι κέσκο πι μό τη τες

Σε μια τέ τοια πε ρίο δο ό μως, που ο ε -νερ γεια κός το μέ ας α πο τε λεί θέ μα προ- στρι βών ε ντός και ε κτός συ νό ρων, τί θε -ται εκ των πραγ μά των το ε ρώ τη μα του ε -θνι κού ε νερ γεια κού σχε δια σμού. Με βά -ση το πρό γραμ μα του ΣΥ ΡΙ ΖΑ, ο ε θνι κόςε νερ γεια κός σχε δια σμός προϋπο θέ τει τησυμ με το χή στις δια φο ρε τι κές κλί μα κες(το πι κό, πε ρι φε ρεια κό, ε θνι κό, διε θνές),το σχέ διο οι κο λο γι κού με τα σχη μα τι σμούτου πα ρα γω γι κού μο ντέ λου, την α νά δει -

ξη των τε χνο λο γι κών α ντι φά σεων κά θεε πι λο γής στο ε νερ γεια κό μείγ μα, τις δυ- να τό τη τες εν δο γε νούς α νά πτυ ξης και α -ξιο ποίη σης της εγ χώ ριας τε χνο γνω σίαςκαι μια σει ρά α πό άλ λους πα ρά γο ντες(συ νέρ γειες με άλ λους κλά δους της πα- ρα γω γι κής α να συ γκρό τη σης, γεωρ γία,μι κρο με σαίες ε πι χει ρή σεις), οι ο ποίοιδεν μπο ρούν να πε ριο ρι στούν στα ζη τή -μα τα των γεω πο λι τι κών σχε δια σμών. Ηε μπει ρία της Ου κρα νίας δεί χνει με ποιοντρό πο γεω πο λι τι κά πλε ο νε κτή μα τα με- τα τρέ πο νται σε πα γί δες για τη δη μο κρα -τία και τους λα ούς.

Ο ε νερ γεια κός το μέ ας ως χώ ρος τα ξι -κών συ γκρού σεων, συμ βι βα σμών καιπροω θη τι κών κι νή σεων α φο ρά την οι κο -νο μία και την κοι νω νία πο λύ πε ρισ σό τε -ρο α π’ ό τι θεω ρεί ο ση με ρι νός δη μό σιοςδιά λο γος. Εί ναι ευ θύ νη της Αρι στε ράς ναε νερ γο ποιή σει τα α ντα να κλα στι κά ε νόςα νοι χτού δη μό σιου δια λό γου, που θα βά -ζει ό λες τις πα ρα μέ τρους στο τρα πέ ζι.Αλλιώς υ πάρ χει ο κίν δυ νος, στη συ γκε -κρι μέ νη πο λι τι κή συ γκυ ρία, να ε γκλω βι -στού με σε ε πι λο γές με κρι τή ρια τα κτι -κής, δε σμευό με νοι έ τσι σε μα κρο πρό θε -σμες ε πι λο γές, που τε λι κά κα θο ρί ζουντην στρα τη γι κή.

Πε δίο τα ξι κής πά λης

Ανι χνεύο ντας λοι πόν, αυ τόν το χώ ροτα ξι κών συ γκρού σεων στο πε δίο τωνδια πραγ μα τεύ σεων με τα ξύ Ελλά δας καιΕΕ-∆ΝΤ, μπο ρού με να πού με ό τι ο το μέ -ας της ε νέρ γειας συ γκε ντρώ νει πλή θοςπυ ρών α πό τη με ριά των δα νει στών. Εν-δει κτι κό των α παι τή σεων εί ναι ό τι α πα -ντώ ντας στη 47σέ λι δη πρό τα ση-βά ση συ- ζή τη σης της ελ λη νι κής πλευ ράς, α ξίω -σαν την πλή ρη πα ρά δο ση του ε νερ γεια -κού το μέα και των βα σι κών υ πο δο μώντης χώ ρας στις ο ρέ ξεις των ι διω τι κώνσυμ φε ρό ντων.

Συ γκε κρι μέ να, οι α παι τή σεις πε ριε -λάμ βα ναν την ι διω τι κο ποίη ση του Α∆ -ΜΗΕ και της «μι κρής ∆Ε Η», με τις γερ- μα νι κές, γαλ λι κές, ι τα λι κές αλ λά και κι- νέ ζι κες ε ται ρείες να έ χουν δεί ξει ή δη τοεν δια φέ ρον τους για μια τέ τοια ε ξέ λι ξη.Επι πλέ ον, ζη τεί ται η πώ λη ση των ∆Ε -ΣΦΑ, ∆Ε ΠΑ και ΕΛ ΠΕ σε ι διώ τες, το ά -νοιγ μα της λια νι κής α γο ράς φυ σι κού α ε -ρίου κα θώς και η ε πι πλέ ον θε σμι κή ε νί -σχυ ση της α νε ξαρ τη σίας της ΡΑ Ε.

Από τη με ριά της, η Κυ βέρ νη ση αρ νεί -ται σε ό λους τους τό νους την πώ λη σητου Α∆ ΜΗΕ και της μι κρής ∆Ε Η, ε νώκρί νο ντας α πό τη 47σέ λι δη κα τά λη ξητων τε χνι κών κλι μα κίων, ό πως κα τα τέ -θη κε α πό την ελ λη νι κή πλευ ρά, εί ναι έ -τοι μη να συ ζη τή σει την α να μόρ φω ση τηςχον δρι κής α γο ράς προ μή θειας στην η λε-κ τρι κή ε νέρ γεια, υιο θε τώ ντας πι θα νά το

γαλ λι κό μο ντέ λο δη μο πρα σιών ΝΟ ΜΕ. ∆εν εί ναι λί γοι βέ βαια ό σοι θεω ρούν ό -

τι, ι κα νο ποιώ ντας το δια καή πό θο των ι -διω τών να α πο κτή σουν πρό σβα ση σεφτη νό τε ρη και δια φο ρο ποιη μέ νη πα ρα -γω γή (λι γνί τες, υ δρο η λεκ τρι κά), θα προ- κύ ψει στα δια κά η πλή ρης ε μπο ρευ μα το -ποίη ση της η λεκ τρι κής ε νέρ γειας και ηπτώ χευ ση της ∆Ε Η.

Επι πλέ ον, φέ ρε ται να έ χει γί νει α πο δε -κτή η πε ραι τέ ρω α πε λευ θέ ρω ση της α γο- ράς φυ σι κού α ε ρίου και η ε νί σχυ ση τηςα νε ξαρ τη σίας της ΡΑ Ε. Πο λι τι κές δύ- σκο λες στην ε φαρ μο γή τους, δε δο μέ νουό τι έρ χο νται σε σύ γκρου ση με τις προ- γραμ μα τι κές ε πι διώ ξεις του ΣΥ ΡΙ ΖΑ.

Η ε φαρ μο γή της α πε λευ θέ ρω σης α γο -ράς φυ σι κού α ε ρίου θα έ χει ά με σες καιπι θα νόν μα κρο πρό θε σμες συ νέ πειες, τό -σο λό γω της αύ ξη σης των τι μο λο γίων, ό -πως έ γι νε σε ό σες χώ ρες της ΕΕ ε φάρ -μο σαν την α πε λευ θέ ρω ση, ό σο και ε ξαι -τίας της ί διας της φύ σης του δι κτύου, ηε πέ κτα ση του ο ποίου (κυ ρίως στην Αττι -κή) έ χει στα μα τή σει ε δώ και χρό νια. Θε-ω ρεί ται ό τι η εί σο δος πολ λών προ μη -θευ τών στην εκ με τάλ λευ ση ε νός «α νώ ρι -μου δι κτύου», θα δυ σκο λέ ψει α κό μα πε- ρισ σό τε ρο τα ό ποια σχέ δια ε πέ κτα σηςτων α στι κών δι κτύων φυ σι κού α ε ρίου ήκαι της δη μιουρ γίας νέων.

Ενερ γεια κή φτώ χειακαι ε νερ γεια κή α σφά λεια

∆εν θα μπο ρού σε ε πί σης να πε ρά σει α -πα ρα τή ρη τη η προ κλη τι κή α παί τη ση τωνδα νει στών για κα τάρ γη ση του ε πι δό μα -τος θέρ μαν σης και αύ ξη ση του ΦΠΑ 23%στην ε νέρ γεια. Όλα αυ τά ό ταν οι ο φει -λές προς τη ∆Ε Η φτά νουν τα 2δις ευ ρώ,ε νώ 150.000 οι κο γέ νειες έ χουν κά νει αί- τη ση για δω ρεάν ρεύ μα στο ν/σ για την α -

ντι με τώ πι ση της αν θρω πι στι κής κρί σης. Η βόμ βα της ε νερ γεια κής πε νίας έ χει

ε κρα γεί προ πολ λού. Κά τι που το νί στη -κε και α πό τον υ πουρ γό Πα ρα γω γι κήςΑνα συ γκρό τη σης κ. Λα φα ζά νη στο πρό- σφα το Συμ βού λιο υ πουρ γών Ενέρ γειαςτης ΕΕ με θέ μα την ε νερ γεια κή α σφά -λεια: «∆εν μπο ρού με να μι λά με για ε νερ -γεια κή α σφά λεια, ό ταν έ να στα τέσ σε ρανοι κο κυ ριά α δυ να τεί να πλη ρώ σει τιςπιο στοι χειώ δεις ε νερ γεια κές του α νά -γκες και ζει σε μια κα τά στα ση α πό λυ τηςε νερ γεια κής έν δειας και α βε βαιό τη τας».

Αξιο ση μείω τη ή ταν ε πί σης η το πο θέ -τη ση του κ. Λα φα ζά νη στην α να γκαιό τη -τα κα τα σκευής πλω τού τερ μα τι κούσταθ μού LNG στην Β. Ελλά δα, ως έρ γουε νί σχυ σης της ε νερ γεια κής α σφά λειαςστη ΝΑ Με σό γειο και ως ορ γα νι κού τμή- μα τος του κά θε του δια δρό μου προς τηΒουλ γα ρία, Ρου μα νία και άλ λες χώ ρες.

Το νί ζο ντας τέ λος την κρί σι μη ση μα σίατης ι σχυ ρής δη μό σιας πα ρέμ βα σης στηνε νερ γεια κή α σφά λεια, ο κ. Λα φα ζά νηςδή λω σε ό τι « η ε νερ γεια κή ευ ρω παϊκή έ -νω ση, που θα συ ντε λεί ται με ό ρους α γο -ράς, μπο ρεί να εν θαρ ρύ νει στα κρά τη, ε -πι λο γές φτη νού κό στους στην ε νέρ γεια,προ κει μέ νου να ε νι σχύ σουν τις ε νερ -γεια κές ε ξα γω γές τους. Το γε γο νός αυ τόμάλ λον θα έ χει ως συ νέ πεια την ε πι λο -γή, εν δε χο μέ νως α πό αρ κε τά κρά τη μέ -λη, ρυ πο γό νων τε χνο λο γιών φθη νού κό- στους ή και της πυ ρη νι κής ε νέρ γειας,προ κει μέ νου να α πο κτή σουν α ντα γω νι -στι κό πλε ο νέ κτη μα. ∆εν δια κρί νω πώς ηΕπι τρο πή σκέ φτε ται να α ντι με τω πί σειτέ τοιους κιν δύ νους». Άκρως εν δια φέ -ρου σα ε πι σή μαν ση, ι διαί τε ρα βέ βαια γιατην α ντι με τώ πι ση τέ τοιων κιν δύ νωνστον ελ λη νι κό ε νερ γεια κό χώ ρο.

Κ. Χρι στο δου λό που λος

Εκλέχθηκε νέο ∆Σ στον ΣΦΕΑΣε Συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Συνδέσμου Φυλακι-

σθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 στο ΕΑΤ-ΕΣΑ, τη ∆ευ-τέρα 8 Ιουνίου 2015, το ∆.Σ. που αναδείχτηκε από τις εκλογές της 31ης Ιου-

νίου 2015 συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής:Πρόεδρος: Μανταίος Κώστας, Αντιπρόεδρος: Χαλβατζής Σπύρος, Γεν. Γραμμα-

τέας: Θεοφυλακτοπούλου Ευαγγελία, Ειδ. Γραμματέας: Στίνης Θεόδωρος, Ταμίας:Ξενάκη Ζωή, Υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων: Ξαρχουλάκος Γιάννης, Υπεύθυνος Ορ-γανωτικού: ∆ούρος Βασίλης

Μέλη: Απανωμεριτάκης Νίκος, ∆εμουρτζίδης Βασίλης, Καλαματιανός Βασίλης,Καλογήρου Θεόδωρος, Κούκου Κωνσταντίνα, Κυζίλης Κλεάνθης, Παναγιωτακόπου-λος Θανάσης, Σαραφιανός Γιώργος, Σπυριδάκης Μιχάλης, Σταθάκος Πέτρος, Στα-ματάκης Γιάννης, Σωτήρη Αγγελική, Τζιαντζής Θεόδωρος, Φιλιππάκης Γιώργος.

Την Εξελεγκτική Επιτροπή απαρτίζουν οι: Γιούργος Κωστής, Καλαφάτης Θανά-σης, Φράγκος Βαγγέλης

•

Είναι ευθύνη της Αρι-στεράς να ενεργοποι-ήσει τα αντανακλαστικάενός ανοιχτού δημόσιουδιαλόγου, που θα βάζειόλες τις παραμέτρουςστο τραπέζι.

“

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Τμήμα των διαπραγματεύσεωνκαι πεδίο ταξικής πάλης

1144 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Εικοσιτετράωρη απεργία κήρυξαν οιφαρμακοποιοί την Τετάρτη, 10Ιουνίου, σε όλη την Ελλάδα δια-

μαρτυρόμενοι για το νέο νομοσχέδιο,που προβλέπει την διάθεση μη συνταγο-γραφούμενων φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ)από σούπερ μάρκετ. Η κυβέρνηση σκο-πεύει να το καταθέσει προς διαβούλευσηστις 20 Ιουνίου.

Μια ημέρα αργότερα από την απεργία,ο υπουργός Υγείας, Π. Κουρουμπλής,δήλωσε κατά τη συνάντησή του με τουςφαρμακοποιούς του Πανελλήνιου Φαρ-μακευτικού Συλλόγου, ότι βρίσκεται στοπλευρό τους και είναι σύμφωνος με τααιτήματα τους. Η απελευθέρωση τωνΜΗΣΥΦΑ, όμως, είναι πλέον θέμα προςδιαπραγμάτευση με τους δανειστές.Πρόκειται για απαίτηση των θεσμών,αλλά δεν αποκλείει το ενδεχόμενο νααποφευχθεί η απελευθέρωση στην πώ-

ληση φαρμάκων, εάν η κυβέρνηση κατα-φέρει να πείσει τους εκπροσώπους.

Οι φαρμακοποιοί αντιτάσσονται στηνπροοπτική της εμπορευματοποίησης τουφαρμάκου, καθώς, όπως τονίζουν, πρό-κειται για «κοινωνικό αγαθό και όχι εμ-πόρευμα». Επισημαίνουν, ακόμα, ότι μετη ρύθμιση οι τιμές θα ανέβουν σε ανά-λογα επίπεδα με αυτά της υπόλοιπης Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης. Αμφιβάλλουν για τοαν η ελεύθερη αγορά μπορεί να σεβαστείτον κλάδο τους και τον ίδιο τον κατανα-λωτή, σημειώνοντας ότι δεν θα υπάρξειούτε, έστω, κάποιο δημοσιονομικό όφε-λος για τη χώρα μας. «∆εν πρέπει να επι-τραπεί η μετατροπή του φαρμάκου σεεμπόρευμα, σε αγοραίο προϊόν. Αν τοκάνει αυτό η αριστερά χάνει την ψυχήτης. Η υγεία του πολίτη είναι πάνω απότο κέρδος» τόνισε ο φαρμακοποιόςΙωάννης Παπαδόπουλος και έριξε το

βάρος στο καρτέλ των αλυσίδων λιανι-κού εμπορίου που προσπαθούν να αυξή-σουν τα κέρδη τους με την πώληση φαρ-μάκων.

∆ιαλυμένος ο κλάδος απότην προηγούμενη κυβέρνηση

Στην απεργία συμμετείχε σχεδόν σύσ-σωμος ο κλάδος των φαρμακοποιών,καθώς τα τελευταία χρόνια είχε θιγείαπό τα μέτρα της προηγούμενης κυβέρ-νησης με την απελευθέρωση του ωρα-ρίου, αλλά και με τις καθυστερήσειςπληρωμών των οφειλών του ΕΟΠΥΥ.Εάν σε αυτά προστεθεί ο νέος νόμος, θε-ωρούν ότι θα αποτελέσει τον καταλύτηγια την διάλυση του φαρμακείου της γει-τονιάς. Οι φαρμακοποιοί διατείνονταιότι το φαρμακείο δεν μπορεί να αντικα-τασταθεί από μια φαρμακευτική γωνιάστις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Οφαρμακοποιός είναι πάνω από όλα επι-στήμονας και σύμβουλος του κατανα-λωτή. Με την αλλαγή αυτή φοβούνταιότι θα αυξηθούν τα ποσοστά δηλητηριά-σεων και γενικότερα των προβλημάτωνυγείας, λόγω ελλείψεως ενημέρωσηςαπό τους ειδικούς και της αμφιβόλουποιότητας διαχείρισης που μπορεί νακάνει ένα σούπερ μάρκετ σε ένα τέτοιοτμήμα. Συνεπώς θα επιβαρυνθούν οι νο-σοκομειακές δαπάνες σε μια εποχή όπουυπάρχουν ήδη σοβαρά προβλήματα καιέλλειψη χρηματοδότησης.

Άλλωστε, και ο Παγκόσμιος Οργανι-σμός Υγείας εφιστά την προσοχή στοσυγκεκριμένο ζήτημα και υποστηρίζειότι τα φάρμακα πρέπει να παραμείνουνστα φαρμακεία. Στην Σουηδία όπου έχειήδη εφαρμοστεί αυτό το μέτρο πρό-σφατα ανακάλεσαν την απόφασή τουςκαι σταματούν την ελεύθερη πώλησηφαρμάκων μετά την αύξηση ποσοστού

δηλητηριάσεων. Για την ακρίβεια, τα λε-γόμενα μη συνταγογραφούμενα φάρ-μακα στην ουσία είναι φάρμακα μη απο-ζημιούμενα από τον ΕΟΠΥΥ. Έχουν, δη-λαδή, εξαιρεθεί από τα ασφαλιστικά τα-μεία τα τελευταία χρόνια, εν μέσω κρί-σης, για να αυξηθεί η ιδιωτική δαπάνηστην υγεία. Τα επιστημονικά κριτήριαβάσει των οποίων έχουν εξαιρεθεί είναιάγνωστα και προφανώς θεωρείται εξαι-ρετικά αμφιλεγόμενη αυτή η ρύθμιση.

Ο πρόεδρος του φαρμακευτικού συλ-λόγου Μαγνησίας, Κώστας Ματσιώλης,αναφέρει εκτός της απελευθέρωσηςστην πώληση και άλλα προβλήματα τουκλάδου, που ο υπουργός Υγείας είχε δε-σμευτεί να επιλύσει. «Πέρα από την πα-ραμονή του φαρμάκου στο φυσικό τουχώρο, όπως λένε οι φαρμακοποιοί, απαι-τούμε και την αλλαγή του ωραρίου πουεπέβαλλε η κυβέρνηση Σαμαρά, το οποίοείναι εξοντωτικό. Θέλουμε να επανεξε-ταστεί το θέμα του ιδιοκτησιακού καθε-στώτος των φαρμακείων. Συγκεκριμένα,να μην επιτρέπεται η δημιουργία αλυσί-δας φαρμακείων και οι πολλαπλέςάδειες ανά φαρμακοποιό. Ζητάμε, επί-σης, κατάργηση του ενός ευρώ ανά συν-ταγή, των ασφαλιστικών τιμών και τηνεπαναφορά της συμμετοχής των ασφα-λισμένων σε λογικά επίπεδα, τη διατή-ρηση του ΕΚΑΣ για τους χαμηλοσυνταξι-ούχους και τέλος, την επάνδρωση όλωντων δομών υγείας πανελλαδικά.»

Όλγα Βερελή

«Το Ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων Αρρένων Στοι-χειώδους Εκπαίδευσης Βόλου αποσκοπείστην παροχή κοινωνικής υποστήριξης, εκ-

παίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης σε ανήλικααγόρια με αντικοινωνική συμπεριφορά ή με δυσκολίεςκοινωνικής προσαρμογής. Απώτερος στόχος του είναιη κοινωνική τους ένταξη μέσω της παροχής σωστήςπαιδείας. Το Ίδρυμα φιλοξενεί ανήλικους παραβάτες,ηλικίας 8 έως 18 ετών από όλη την Ελλάδα».

Στην πραγματικότητα οι ανήλικοι κοιμούνται σεστρώματα στο πάτωμα ανά 60 άτομα, σε θαλάμους χω-ρητικότητας 20 ατόμων, σε απαράδεκτες συνθήκεςκράτησης,. Η διαδρομή που οδηγεί στο δεύτερο καιτρίτο θάλαμο περνά μέσα από τον πρώτο, με ότι συνε-πάγεται αυτό για την ηρεμία των παιδιών. Από τότε,άλλωστε, που έκλεισε το ίδρυμα Κορυδαλλού, αυξή-θηκε ο αριθμός των φιλοξενούμενων τροφίμων στοίδρυμα ανηλίκων Βόλου.

Στις 20 Μαίου με υπουργική απόφαση του υπουργού∆ικαιοσύνης, Νίκου Παρασκευόπουλου (αρ. 2331), ανα-στέλλονται οι εισαγωγές ανηλίκων στο ίδρυμα αγω-γής αρρένων Ν. Ιωνίας Βόλου, για σωφρονισμό ωςαναμορφωτικό μέτρο, καθώς στερείται των υποδο-μών, αλλά και των συνθηκών, ώστε να μπορεί να φι-λοξενήσει επιπλέον ανήλικους. Η απόφαση ελήφθηκατόπιν αυτοψίας από το γενικό γραμματέα Αντεγκλη-ματικής Πολιτικής του υπουργείου ∆ικαιοσύνης, Ευ-τύχη Φυτράκη συνοδεία συμβούλων του, Ματίνα Πού-

λου και Πάνο Λάμπρου.Παράλληλα, δεν λείπουν και οι συχνές καταγγελίες

για βιασμούς μεταξύ των ανηλίκων κρατούμενων.Παρά το γεγονός αυτό, εξακολουθούν αγόρια 8 ετώννα κοιμούνται στον ίδιο θάλαμο με 21χρονους ή15χρονους συγκρατούμενούς τους, ενώ δεν έχειπραγματοποιηθεί καμιά έρευνα για τυχόν ευθύνες τουπροσωπικού ή της διοίκησης.. Πρόσφατα, εκδικάστηκεπεριστατικό βιασμού που συνέβη το καλοκαίρι του2014. Οι δράστες μεταφέρθηκαν στις φυλακές ανηλί-κων. Όταν εκτίσουν την ποινή τους, και αν δεν έχει πα-ρέλθει το 21ο έτος της ηλικίας τους, θα επιστρέψουνστο ίδρυμα. Θα κοιμούνται, δηλαδή, ξανά στον ίδιο θά-λαμο με το θύμα ή τα θύματα βιασμού.

Έντονο είναι και το φαινόμενο της συνέχισης τηςπαραβατικότητας. Τα παιδιά συχνά δραπετεύουν πη-δώντας τα κάγκελα έως ότου εντοπιστούν από τηναστυνομία και παραδοθούν στο ίδρυμα ή επιστρέψουναυτοβούλως, φέρνοντας μαζί τους ποσότητες ναρκω-τικών. Το ποσοστό χρήσης ναρκωτικών στα παιδιά τουιδρύματος είναι ιδιαίτερα μεγάλο. Ας σημειωθεί πωςοι κρατούμενοι έχουν διαπράξει από δολοφονίες ωςμικροκλοπές. Η εκδίκαση αυτών των αδικημάτων καιη έκτιση ποινής στις φυλακές ανηλίκων, συχνά σημαί-νει πως θα επιστρέψουν μετά το πέραςτης ποινής στο ίδρυμα.

Καμία πραγματική μέριμναγια κοινωνική ένταξη

Συνήθως τα παιδιά προέρχονται απόακατάλληλα οικογενειακά περιβάλλοντα(γονείς στη φυλακή, χρήστες, αλκοολικοίκ.α), στα οποία, όμως, και επιστρέφουνστο 21ο έτος τους, λόγω οικειότητας καιμη ετοιμότητας ένταξης στην κοινωνία.Στο χώρο λειτουργεί σχολείο στο οποίοεργάζονται και κοινωνικοί λειτουργοί.Αυτό, όμως δεν αρκεί. ∆εν αρκεί η πα-ρουσία παιδοψυχολόγου για μικρό χρο-

νικό διάστημα, ούτε η υπέρογκη δουλειά των λίγωνυπαλλήλων και των κοινωνικών λειτουργών. Η κάθεμία περίπτωση χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης καιπροσέγγισης.

∆εν υπάρχουν ακόμη, οι κοινωνικές δομές που θαυποδεχτούν και θα φιλοξενήσουν τα παιδιά μετά,μέχρι να μπορούν να είναι οικονομικά αυτόνομα, μέσωεργασιακής απασχόλησης ή μετά το πέρας των σπου-δών τους, εάν το επιθυμούν. Όσον αφορά στους σω-φρονιστικούς υπαλλήλους, είναι πολύ λίγοι συγκρι-τικά με τον αριθμό των παιδιών, αλλά και την έκτασητου ιδρύματος (4 στρέμματα). Ενώ έχουν και οι ίδιοιβρεθεί θύματα ξυλοδαρμού από κρατούμενους. Χαρα-κτηριστικό είναι ότι σε κάθε βάρδια πρέπει να υπάρ-χουν πέντε φύλακες και λόγω των ελλείψεων, υπάρ-χει μόνο ένας.

Συνεπώς, πρόκειται για ένα ίδρυμα που δεν μπορείνα επιτελέσει τον κοινωνικό του ρόλο, καθώς τα παι-διά επιστρέφουν στην ανομία, αλλά ταυτόχρονα δενυποστηρίζεται και από το κράτος με κοινωνικές δομέςκαι στελέχωση, κάτι αναγκαίο για τη ζωή και το μέλ-λον των κρατούμενων παιδιών.

Ηλέκτρα Προσήλια

Το ίδρυμαπου ξέχασετο Κράτος

Το φάρμακο είναικοινωνικό αγαθό, όχι εμπόρευμα Ο Παγκόσμιος

Οργανισμός Υγείαςεφιστά την προσοχή καιυποστηρίζει ότι ταφάρμακα πρέπει ναπαραμείνουν σταφαρμακεία.

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 1155ΘΕΜΑΤΑ

Σε παλιότερο κείμενο της στήλης,ασχοληθήκαμε με την κατάργησητων εισαγωγικών εξετάσεων στα

πειραματικά γυμνάσια και λύκεια πουπροσθέτει ένα αριστερό πρόσημο στηνπολιτική του υπουργείου Παιδείας. Επί-σης, μιλήσαμε για την «υπέρτατη» αξίατης αριστείας, όπως καλλιεργήθηκε απόδιάφορους αραχνιασμένους καθεστωτι-κούς πολιτικούς και ψευτοελίτ διανοού-μενους, που στήνουν εκδηλώσεις καικαμπάνιες με την αμέριστη βοήθεια τωνσυστημικών ΜΜΕ και, δυστυχώς, βρί-σκουν ανταπόκριση στην απολίτικη με-γαλομανία αρκετού κόσμου. Στην άλλη

όχθη, όμως, από τα σχολεία της «αρι-στείας» υπάρχουν και κάποια άλλα σχο-λεία όπου φοιτούν παιδιά ενός κατώτε-ρου Θεού. Είναι τα εσπερινά γυμνάσιακαι λύκεια που δημιουργήθηκαν για τιςεκπαιδευτικές ανάγκες παιδιών πουεπειδή εργάζονται δεν έχουν χρόνο ναπαρακολουθήσουν τα μαθήματα τωνημερήσιων σχολείων. Επίσης, σ’ αυτάδοκιμάζουν μια τελευταία ευκαιρία γιασπουδές και ενήλικοι εργαζόμενοι οιοποίοι ,κυρίως λόγω οικονομικών δυ-σκολιών, αναγκάστηκαν στο παρελθόννα εγκαταλείψουν το σχολείο, θύματατης ολοένα αυξανόμενης σχολικής διαρ-

ροής.Για την εισαγωγή των αποφοίτων των

εσπερινών λυκείων στα πανεπιστήμιακαι τα τεχνολογικά ιδρύματα έχουν προ-βλεφθεί ειδικές εξετάσεις, με μικρότερηύλη μαθημάτων κι ευκολότερα θέματααπό τις πανελλαδικές εξετάσεις. Αυτό τογεγονός φαίνεται να εκμεταλλεύονταικάποιοι «πονηροί» μαθητές που φεύγουναπό τα ημερήσια λύκεια, κάνουν εικονι-κές προσλήψεις σε ιδιωτικές επιχειρή-σεις και παρουσιάζονται ως εργαζόμενοιπου δικαιούνται να εγγραφούν στα εσπε-ρινά λύκεια. Κι επειδή, φυσικά, δεν δου-λεύουν έχουν τον χρόνο να παρακολου-θήσουν φροντιστήρια, να εκμεταλλευ-τούν τις ευνοϊκότερες συνθήκες εξετά-σεων που προαναφέρθηκαν και να βρί-σκονται σε πιο πλεονεκτική θέση καιαπό τους συμμαθητές τους που εργάζον-ται, αλλά και από τους μαθητές των ημε-ρήσιων λυκείων που ανεβαίνουν τονΓολγοθά των πανελλαδικών εξετάσεων.

Τέτοιες φήμες κυκλοφορούν κατά και-ρούς και γίνονται γνωστές στο περιβάλ-

λον των σχολείων, χωρίς να υπάρχουναντιδράσεις. Μια ερμηνεία αυτής της κα-τάστασης είναι η εξής: οι διευθυντές κιοι καθηγητές των εσπερινών λυκείωνδεν αντιδρούν γιατί τους συμφέρει ναέχουν περισσότερους μαθητές, ώστε νασυμπληρώνονται τα τμήματα, να δια-σφαλίζεται το ωράριό τους και να μηναπειλείται συγχώνευση των σχολείωντους. Όπως έχουμε πληροφορηθεί, γι’αυτό το θέμα έχουν σταλεί επιστολές στουπουργείο Παιδείας, στις οποίες δεν δό-θηκε καμιά απάντηση. Όσο κι αν είναιδύσκολο να αποδειχθεί και να αντιμετω-πιστεί αυτό το πρόβλημα, το υπουργείοδεν μπορεί να το κρύβει κάτω από τοχαλί. Γιατί, πέρα από τα μεγάλα κι επί-καιρα ζητήματα της οικονομίας και τωνσυζητήσεων με τους δανειστές υπάρχουνκαι κάποια άλλα μικρά(;) κι ευαίσθηταζητήματα, πάνω στα οποία η κυβέρνησηπρέπει να δείξει ένα διαφορετικό, «αρι-στερό» πρόσωπο. Αυτό περιμέ-νει ο κόσμος…

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Τα σχολεία ενός κατώτερου Θεού

Γιώργος Γιαννουλάτος:Υπόδειγμα μαχητή

ΗΕταιρεία Μελέτης της Ιστορίας της ΑριστερήςΝεολαίας (Ε.Μ.Ι.Α.Ν.) εκφράζει την άφατη λύπητης για το θάνατο του φίλου και συντρόφου

Γιώργου Γιαννουλάτου, αγωνιστή της δημοκρατίας καιτου σοσιαλισμού. Ο Γιώργος Γιαννουλάτος, που γεννή-θηκε το 1937 στην Αθήνα, εντάχθηκε από πολύ νωρίςστη Νεολαία της Ε∆Α. Συμμετείχε στο κίνημα των οι-κοδόμων, στους αγώνες για το Κυπριακό και υπήρξεαπό τους πρωτομάχους κομμουνιστές φαντάρους πουαγωνίστηκαν για την κατάργηση του στρατοπέδου κα-ταναγκαστικής εργασίας στον Κολυνδρό Πιερίας. Στησυνέχεια πάλεψε για την ανατροπή του παλατιανούπραξικοπήματος μαζί με τον Σωτήρη Πέτρουλα και άλ-λους νέους εργάτες και φοιτητές μέσα από τις γραμ-μές της αριστερής εξωκοινοβουλευτικής οργάνωσηςΣοσιαλιστικής Συνείδηση (ΣΟΣΥΝ). Στη μεταπολίτευσηπρωταγωνίστησε στη δημιουργία συνεργατικών σχη-μάτων στο χώρο του επίπλου και υπήρξε από τους στυ-λοβάτες του εγχειρήματος της Εταιρείας Μελέτης τηςΙστορίας της Αριστερής Νεολαίας (Ε.Μ.Ι.Α.Ν.).

Ο Γιώργος Γιανουλάτος αποτελεί υπόδειγμα νεο-λαίου εργάτη μαχητή για τους νέους αγώνες που έρ-χονται στη πατρίδα μας. Η Εταιρεία Μελέτης της Ιστο-ρίας της Αριστερής Νεολαίας (Ε.Μ.Ι.Α.Ν.) συμπαρίστα-ται και σφίγγει το χέρι των οικιών του, των πολυαγα-πημένων παιδιών, εγγονών και της συζύγου του.

Από αρι-στερά:ΓιώργοςΓιαννουλά-τος, Θεό-δωρος Κα-ζέλης καιΣτέφανοςΒελδιμή-ρης.

ΠροσφοράΣτη μνήμη του αγαπητού μας Βαγγέλη Αθανασό-

πουλου δικηγόρου, που έφυγε από κοντά μας στις 4Ιουνίου, η Ολυμπία, ο ∆ημήτρης και η ΑμαρυλλίςΣτεργίου προσφέρουν στην Εποχή το ποσό των 100ευρώ.

ΟΠαναγιώτης Αρώνης ήταν μια ξεχωριστή προ-σωπικότητα του κομμουνιστικού και αριστε-ρού κινήματος, για τη συμμετοχή του στην

Εθνική Αντίσταση και τους λαϊκούς αγώνες της χώραςμας. Γεννήθηκε το 1924 στην Νέα Κορώνη Μεσσηνίαςκαι από πολύ νωρίς εντάχθηκε στην αριστερά. Αλλάας δούμε πώς περιγράφει ο ίδιος σ’ ένα σύντομο κεί-μενο το ταξίδι αυτό με τον τίτλο «Μισός αιώνας»:«Κοντεύει να συμπληρωθεί μισός αιώνας από τότεπου εντάχθηκα, εθελοντικά, στον Αγώνα για την εξυ-πηρέτηση των συμφερόντων της Πατρίδας και τουΛαού μας. ΕΑΜ Νέων, Κομμουνιστική Νεολαία,ΕΠΟΝ, ΕΛΑΣ, ΚΚΕ, Ε∆Α, ΚΚΕ Εσωτερικού, ΕλληνικήΑριστερά, Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προ-όδου [το κείμενο αυτό έχει γραφτεί πριν τη δημιουρ-γία της ∆ημοκρατικής Αριστεράς και γι’ αυτό δεν ανα-φέρεται].

Ζωή σκληρή, ανέχεια, κακουχίες, κίνδυνοι, συλλή-ψεις, τρομοκρατία, βασανιστήρια, εκτοπίσεις, στρα-τοδικεία, καταδίκες, μακρόχρονη φυλάκιση. ∆εκαο-χτώ χρόνια στις φυλακές και τις εξορίες. ∆εκαοκτώχρόνια κλεμμένα από τη ζωή δεν είναι μικρή υπό-θεση». Και προσθέτει: «Αν σ’ αυτά προστεθούν κιάλλα δεκαπέντε χρόνια διώξεων, παράνομης και αφύ-σικης ζωής μακριά από οικογένεια, τότε διαπιστώνειςότι η μισή σχεδόν ζωή σου κύλησε κάτω από άκρωςαντίξοες συνθήκες». Και καταλήγει: «Κι όμως, ανήταν να ξαναγεννιόμουν»… ∆εν συμπλήρωσε τηφράση του, την κλασική πια για τους αριστερούςμπροστά στα στρατοδικεία ή στο τέλος της ζωής τους:«τον ίδιο δρόμο θα ακολουθούσα».

Ο Παναγιώτης Αρώνης διακρίθηκε για την αγωνι-στικότητά του ως καπετάνιος του 1ου Σώματος Στρα-τού της ΕΛΑΣ της Αθήνας και του πρότυπου τάγμα-τος. Επίσης, για τη συνέπειά του και τη στάση του στιςφυλακές και τις εξορίες. Το ίδιο και ως καθοδηγητής–που τιμούσε τον τίτλο αυτό– από τις οργανώσεις πουπέρασε. Εμείς οι νεότεροι τον συναντήσαμε στην Ε∆Α.Η συνεργασία μαζί του, πέρα από το ότι ήταν ευχάρι-στη, ήταν και μια εγγύηση για την αντιμετώπιση τωνδύσκολων καταστάσεων.

Η συνεργασία αυτή διεκόπη με το πραξικόπημα τηςχούντας το 1967. Ο Παναγιώτης συνελήφθη και εξο-ρίστηκε σε Γυάρο, Παρθένι, Λέρο και Ωρωπό, απ’όπου και αποφυλακίστηκε στις 12.4.1971. Μετά τη με-ταπολίτευση εντάχθηκε στην ανανεωτική αριστεράκαι στο ΚΚΕ Εσωτερικού.

Ήταν δημιουργικός και ανήσυχος άνθρωπος. Συζη-τούσε τα πάντα και ερευνούσε. Καρπός της προσπά-θειάς του ήταν τα κείμενα που δημοσιεύτηκαν στην«Αυγή», την «Εποχή» και άλλα έντυπα της Αριστεράς.Ο Π. Αρώνης με τα γραπτά του, που ξεχειλίζουν απόανθρωπιά, αναφέρεται σ΄ ένα ευρύτατο φάσμα θεμά-

των. Μερικά από τα βιβλία του είναι: • Τι κόσμος!1987, • Εμφύλιος – η άλλη όχθη 1990 • Ο φίλοςΈκτωρ 1995, • Οι μισοί στα σίδερα (Φιλίστωρ 1966)•Οδοιπορικό Μακρόνησος, Εθνική Αντίσταση 1997 •Μικρή πατρίδα 1998 • Χρήστος Πολίτης 2000 •Όλυμπος: Το βουνό των Θεών 2001.

Ο Παν. Αρώνης υπήρξε τακτικός συνεργάτης της«Εποχής» και επισκεπτόταν συχνά τα γραφεία τηςστην οδό Ακαδημίας. Απέφευγε συστηματικά να μι-λήσει γι’ αυτή την πλευρά της δράσης του, τη συγγρα-φική, ιδιαίτερα μετά το 1987. Πάντα μας έλεγε πωςείχε ανάγκη να μιλήσει, κι αυτό έκανε.

Ο Παναγιώτης δεν μιλούσε μόνο, αλλά και δρούσε.Μετείχε ενεργά στα αντιστασιακά σωματεία, ήτανιδρυτικό μέλος της ΠΕΚΑΜ (Πανελλήνια Ένωση Κρα-τούμενων Αγωνιστών Μακρονήσου) και για αρκετάχρόνια γραμματέας της. ∆ούλεψε ακούραστα για τηδιάσωση του Ιστορικού Αρχείου και της Βιβλιοθήκηςτης Εθνικής Αντίστασης. Ο Παναγιώτης έφυγε σεμνάκαι αθόρυβα κάνοντας την τελευταία του προσφορά,το ίδιο το σώμα του προς τους φοιτητές της ιατρι-κής...

Θα τον τιμήσουμε με πολιτικό μνημόσυνο στο Πνευ-ματικό Κέντρο του ∆ήμου Καισαριανής, στις 25 Ιου-νίου στις 7 μ.μ.

Μ. Αρβανίτης

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΩΝΗΣΈνας σεμνόςκαι δημιουργικός αγωνιστής

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 1177ΤΟ ΘΕΜΑ1166 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015ΤΟ ΘΕΜΑ

Του Ορέστη Φ. Αθανασίου

Μια πολύ δυσάρεστη αίσθηση παρα-σκηνίου και πολυπλόκαμων επι-χειρηματικών παιγνίων (με την

πολύτιμη συνδρομή πρόθυμων ΜΜΕ) απο-κομίζει όποιος επιχειρήσει να ξετυλίξει τοκουβάρι των πρόσφατων εξελίξεων στοθέμα των ιδιωτικοποιήσεων.

Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε ταπράγματα σε μια σειρά για να εξηγήσουμετι εννοούμε.

Στο κεφάλαιο των ιδιωτικοποιήσεωντης γνωστής πια 47σέλιδης έκθεσης προςτους δανειστές υπάρχει πληθώρα (κοστο-λογημένων) ιδιωτικοποιήσεων που η κυ-βέρνηση δεσμεύεται να υλοποιήσει. Στοβωμό επίτευξης συμφωνίας θεωρείταιαναπόφευκτη η παραχώρηση των 14 αε-ροδρομίων (εντός του 2015, ώστε να κα-λυφθεί το μεγαλύτερο μέρος των προϋπο-λογισθέντων εσόδων ύψους 1,56 δισ.Ευρώ), η εκποίηση του ΟΛΠ, της ΤΡΑΙ-ΝΟΣΕ, ποσοστού του αεροδρομίου Σπά-των, του Αστέρα Βουλιαγμένης, του∆ΕΣΦΑ, και της Εγνατίας Οδού.

Βέβαια, στην έκθεση αναφέρονται καιπροϋποθέσεις γι’ αυτές τις ιδιωτικοποι-ήσεις: 1) ελάχιστο επίπεδο επενδύσεωνγια κάθε αποκρατικοποίηση, 2) προστασίατων εργασιακών δικαιωμάτων, 3) δεσμεύ-σεις που θα εξασφαλίζουν οφέλη στις το-πικές κοινωνίες, 4) δημόσια συμμετοχήενός σημαντικού (πιθανώς μειοψηφικού)μεριδίου στο μετοχικό κεφάλαιο, 5) προ-στασία του περιβάλλοντος και της πολιτι-στικής κληρονομιάς, και 6) μέρος τωνεσόδων να χρησιμοποιηθούν για την ανα-χρηματοδότηση των ασφαλιστικών τα-μείων, ενώ το ποσοστό που θα παραμείνειστο κράτος, θα προορίζεται για την ενί-σχυση της αναπτυξιακής τράπεζας.

Αυτή είναι η επίσημη επιχειρηματολογίαγια τη διαπραγμάτευση. Η κυβέρνηση,σύμφωνα με αυτό το επιχείρημα, υποχω-ρεί σε έναν τομέα, που φέρει μεν σημαν-τικό συμβολικό φορτίο στη συνείδηση με-γάλου μέρους του κόσμου που την ψή-φισε, αλλά κερδίζει χρόνο και αποτρέπειτα χειρότερα. Το γράφουμε στρογγυλά,γιατί σε δηλώσεις πολλών στελεχών αυτήη εκλογίκευση φθάνει στα όρια του πολι-τικού κυνισμού: αν είναι να σώσουμε μι-σθούς και συντάξεις, ας δώσουμε αερο-δρόμια και λιμάνια και αργότερα θα δούμετι μπορεί να γίνει, λένε.

Είναι όντως έτσι τα πράγματα; Μήπωςέτσι «ανεπαισθήτως», που λέει και ο ποι-ητής, υψώνουμε τείχη με την προοπτικήεξόδου από το Μνημόνιο που δεν θα μπο-ρέσουμε να υπερβούμε;

Εύκολες απαντήσεις δεν υπάρχουν.Εξάλλου αν υπήρχε κάποια άλλη «έξυπνη»ή «δημιουργική» λύση σίγουρα θα τηνείχαν σκεφθεί στην κυβέρνηση. Το πρό-βλημα είναι αν μπορούν να υλοποιηθούνοι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί, ακόμη

και αν τις δεχθούν τυπικά οι δανειστές.Εδώ είναι ο κόμπος.

Το ΤΑΙΠΕ∆

Η πρώτη ένσταση κατατέθηκε ήδη σεκείμενο του Πέτρου Σταύρου στο Redno-tebook: τα 3,5 δισ. έσοδα από ιδιωτικο-ποιήσεις, που προβλέπει σε βάθος διετίαςη πρόταση, εύκολα μετατρέπονται σε νέακλιμακούμενα πρωτογενή πλεονάσματα,καθώς και νέα φορολογικά μέτρα, όταν οι«πωλήσεις» δεν πραγματοποιηθούν «επι-τυχώς».

∆εύτερον, οι έξι προϋποθέσεις δεν αρ-κούν για την κατοχύρωση του δημοσίουσυμφέροντος. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσεμια σε βάθος τομή στο μηχανισμό τωνιδιωτικοποιήσεων: το ΤΑΙΠΕ∆. Ένα Τα-μείο που, σύμφωνα με τον νόμο3986/2011, έχει αποκλειστικό σκοπό τηνεκποίηση πάσης φύσεως περιουσιακώνστοιχείων του ∆ημοσίου -ακόμα και αιγια-λούς, παραλίες και υγροβιότοπους- δημό-σιες επιχειρήσεις (όπως τον ΟΛΠ και τη∆ΕΗ), ενώ το προϊόν αξιοποίησης χρησι-μοποιείται αποκλειστικά για την αποπλη-ρωμή του δημοσίου χρέους της χώρας. Γιανα μπλοκαριστεί η λειτουργία του, έναςτρόπος υπήρχε. Να καταργηθεί.

Η κυβέρνηση όμως επέλεξε μια εμβαλω-ματική λύση. Πέρασε ένα νόμο με ασαφείςδιατάξεις, που παραπέμπει σε άλλο νομο-σχέδιο στο μέλλον, με το οποίο θα συστα-θεί ένα Ταμείο Αξιοποίησης ΕθνικούΠλούτου (η έκτη προϋπόθεση της ελληνι-κής πρότασης), ενώ διατήρησε το ΤΑΙΠΕ∆αλλάζοντας τη διοίκησή του. Το αποτέλε-σμα είναι το Ταμείο να συνεχίζει τη δου-λειά που έκανε, παρεμβαίνοντας μάλιστακαι στην ουσία της ακολουθούμενης πολι-τικής. Πότε η διοίκηση του ΤΑΙΠΕ∆ δια-μηνύει τη δυσαρέσκειά της γιατί αποκλεί-στηκε από την επιτροπή για τα ΕΛΤΑ, πουσυνέστησε ο Γιάννης ∆ραγασάκης, πότεθεωρεί «τρικλοποδιά» την εξαγγελία Βα-λαβάνη για παραχώρηση 12 στρεμμάτωντου Ελληνικού σε δήμους της περιοχής(βλέπε θέμα σε διπλανή στήλη), πότε πα-ρεμβαίνει απροκάλυπτα στα εργασιακάτου ΟΛΠ, όπως φάνηκε τις τελευταίεςμέρες.

Εναλλακτική πρόταση

Το ΤΑΙΠΕ∆ προχωρά το διαγωνισμό γιατον ΟΛΠ με υποβολή δεσμευτικών προ-σφορών τη 17η Σεπτεμβρίου. Η μόνη τρο-ποποίηση που φαίνεται να διεκδικεί το ελ-ληνικό ∆ημόσιο, είναι να αυξηθεί το ετή-σιο τίμημα, που σήμερα ανέρχεται στο 2%επί του κύκλου εργασιών του ΟΛΠ, σε3,5%, παρά κάποιες δηλώσεις υπουργώνπως οι όροι παραχώρησης θα επανεξετα-στούν. Το ποσοστό που θα πουληθεί πα-ραμένει 67% με εκχώρηση του μάνα-τζμεντ, απλώς έχει σπάσει σε δύο κομμά-

τια: το 51% θα πουληθεί τώρα, το υπό-λοιπο αργότερα και λογικά στον ίδιο πλει-οδότη. Έτσι παραμερίζεται η πρόταση πουκατέθεσαν τα δύο μέλη του διοικητικούσυμβουλίου του ∆ικηγορικού ΣυλλόγουΠειραιά, με την οποία φαίνεται πως συμ-φωνούν και άλλοι φορείς της πόλης, όπωςτο Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο, καιη οποία συγγενεύει με την τέταρτη προ-ϋπόθεση (διατήρηση από την πλευρά του∆ημοσίου σημαντικού μεριδίου στο μετο-χικό κεφάλαιο).

Η πρόταση Βρέλλου-Καρδαρά προβλέ-πει: κοινοπραξία μεταξύ του ΟΛΠ και τουεπενδυτή, έτσι ώστε ο ΟΛΠ να παραμείνειστο ∆ημόσιο, αλλά κάποιες συγκεκριμένεςεπιχειρηματικές και εμπορικές δραστη-ριότητες να ασκούνται σε συνεργασία μεεπενδυτή (Έλληνα ή ξένο) με τη μορφή«Σ∆ΙΤ».

Παρέμβαση

Ο ∆ικηγορικός Σύλλογος Πειραιά, μαζίμε την ομοσπονδία εργαζομένων στα λι-μάνια (ΟΜΥΛΕ) έχουν προσφύγει στο Συμ-βούλιο της Επικρατείας κατά της μεταβί-βασης των μετοχών του ΟΛΠ στο ΤΑΙΠΕ∆.Η συζήτηση της προσφυγής αναβλήθηκεγια τις 6 Οκτωβρίου. Πάλι κύκλοι του ΤΑΙ-ΠΕ∆ διοχετεύουν την ανησυχία τους «κατάπόσον αυτή η εξέλιξη χρησιμοποιηθεί ωςέμμεσος τρόπος, για να καθυστερήσει εκνέου η ολοκλήρωση του διαγωνισμού».

Αλλά η διοίκηση του Ταμείου δεν περιο-ρίστηκε στην έκφραση ανησυχιών. ΤηνΠαρασκευή είχε προγραμματιστεί συνε-δρίαση του διοικητικού συμβουλίου τουΟΛΠ, όπου θα επικυρωνόταν η νέα διετήςΣυλλογική Σύμβαση Εργασίας των εργα-

ζομένων. Η σύμβαση αυτή δεν προβλέπειαυξήσεις, απλώς κατοχυρώνει τους υπάρ-χοντες μισθούς και θα αντικαθιστούσε τηνπροηγούμενη που έχει λήξει. Για την υπο-γραφή τής σύμβασης είχε δώσει το πρά-σινο φως και ο αναπληρωτής υπουργόςΝαυτιλίας Θ. ∆ρίτσας. Την τελευταίαστιγμή, το ΤΑΙΠΕ∆ με έγγραφό του ζήτησενα αφαιρεθεί το θέμα από την ημερήσιαδιάταξη. Όπως ενημέρωσε την ΟΜΥΛΕ οδιευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕ∆ Α. Λε-ούσης, «υπάρχει θέμα ως προς τη διετίατης ΣΣΕ σύμφωνα με εντολή του κ. Σαγιάαπό την κυβέρνηση». Η ΟΜΥΛΕ επισκέ-φθηκε αμέσως μετά τον υπουργό Εργα-σίας Π. Σκουρλέτη, ο οποίος σύμφωνα μεανακοίνωση της Ομοσπονδίας, δεσμεύ-τηκε να κάνει παρέμβαση σε υψηλό κυ-βερνητικό επίπεδο. Στη συνέχεια, καταγ-γέλλει η ΟΜΥΛΕ, «δεχθήκαμε τηλεφώ-νημα από τον πρόεδρο του ΤΑΙΠΕ∆ κ. Πι-τσιόρλα, ο οποίος ζήτησε να συναντη-θούμε από ∆ευτέρα και δήλωσε πως ωςΤΑΙΠΕ∆ δεν έχει πρόβλημα με την υπο-γραφή της διετούς ΣΣΕ».

Οι εργαζόμενοι εκτιμούν πως αυτή η πα-ρέμβαση σε συνδυασμό με την αναβολήτης προγραμματισμένης για χθες ΣάββατοΓενικής Συνέλευσης του ΟΛΠ, όπου θαοριζόταν η νέα διοίκηση μετά την παραί-τηση Ανωμερίτη, υποκρύπτει τον κίνδυνονα μην υπογραφεί καινούργια σύμβασηκαι να εξαντληθεί η μετενέργεια της προ-ηγούμενης, που ήδη τρέχει, με αποτέλε-σμα να παραδοθούν στον ιδιώτη επενδυτήχωρίς εργασιακά δικαιώματα. «Είναιπλέον φανερό σε όλους ότι ετοιμάζουν έναεργασιακό καθεστώς μεσαίωνα παρόμοιο,με αυτό της COSCO», καταλήγει η ανακοί-νωσή τους.

Του Γιώργου Βελεγράκη

Στο σκάκι της διαπραγμάτευσης των τελευταίωνημερών γίνεται όλο και περισσότερο φανερό ότι«οι θεσμοί» δεν ξέρουν, δεν μπορούν και δεν θέ-

λουν να χαράξουν οποιοδήποτε άλλο δρόμο από αυτότης λιτότητας και της νεοφιλελεύθερης αναδιάρθρω-σης. Η λιτότητα και η εσωτερική υποτίμηση, όπωςσωστά έχει επισημανθεί στην αρθρογραφία της Αρι-στεράς τελευταία, δεν είναι μια παράπλευρη συνέπειατης εξυπηρέτησης του χρέους αλλά μια στρατηγικήεπιλογή για τη συσσώρευση του κεφαλαίου που βρί-σκεται -ακόμα- σε κρίση.

∆εν γεννάει καμία απορία, λοιπόν, το γεγονός ότι οιιδιωτικοποιήσεις και η εκποίηση των δημόσιων αγα-θών αποτελεί μια κόκκινη γραμμή από την πλευρά τωνθεσμών. Είναι ο πυρήνας της στρατηγικής τους πουεφαρμόστηκε με «απόλυτη επιτυχία» κατά τα λεγό-μενα τους τόσο σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκούνότου, όσο και στις προς ένταξη χώρες της ανατολι-κής Ευρώπης. «Κάντε όπως στη Λετονία», μας λένε όχιμόνο σε επικοινωνιακό, αλλά και σε απόλυτα υλικόεπίπεδο.

Λάθος στρατηγική

Είναι όμως απορίας άξιο πώς η ελ-ληνική κυβέρνηση, η αριστερή ελ-ληνική κυβέρνηση, αποδέχεταιαυτή τη στρατηγική. Στο κείμενοτων 47 ή 47+ σελίδων προςτους θεσμούς παρουσιάζεταιένας πολύ ωραίος πίνακαςόπου αναθεωρείται μεν, δενκαταργείται δε το πρόγραμματων ιδιωτικοποιήσεων που οιμνημονιακές κυβερνήσεις μαςεπέβαλλαν τα προηγούμεναχρόνια. Μέσω της δημιουργικήςασάφειας, η ελληνική κυβέρνησηπροσπαθεί να θέσει κάποιες προ-ϋποθέσεις1 για την «προστασία τουδημοσίου συμφέροντος», παρά τιςιδιωτικοποιήσεις. Έχω την αίσθηση ότι οιιδιώτες επενδυτές δεν έχουν κανένα πρό-βλημα να τηρήσουν αυτές τις δεσμεύσεις. Έχω την αί-σθηση, επίσης, ότι οι ίδιοι δεν είναι καθόλου ασαφείςως προς τις προθέσεις τους: Φθηνή γη και χώρος γιαεπενδύσεις υψηλής και μακροχρόνιας κερδοφορίας,κάτι που τους παρέχεται.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι σε στρατηγικό και πολιτικόεπίπεδο που δείχνουν ότι τόσο για το δημόσιο συμφέ-ρον στην Ελλάδα όσο και για την Αριστερά είναι λάθοςνα συνεχίσει αυτή τη στρατηγική των ιδιωτικοποι-ήσεων. Θα σταθώ σε έναν, που όμως είναι κομβικός:

«Το κεφάλαιο επιστρέφει στη γη»

Ο καπιταλισμός βρίσκεται ακόμα σε παγκόσμιακρίση. Προφανώς το κόστος αυτής της κρίσης πλη-ρώνει η κοινωνία, τη στιγμή που το κεφάλαιο ψάχνεινέους χώρους επενδύσεων για τη συσσώρευση και τηνκερδοφορία του. Ένα μέρος του κεφαλαίου, σε αυτότο πλαίσιο, απομακρύνεται από τις παραγωγικές επεν-

δύσεις και «επιστρέφει» στη γη προκειμένου (με πολύχαμηλό κόστος στις περισσότερες περιπτώσεις) ναεπενδυθεί και να αξιοποιηθεί μέσω ενοικίων. Πρόκει-ται για μια σύγχρονη υφαρπαγή γης2, η οποία δεναπαιτεί στρατούς ή άμεση φυσική βία3, αλλά έξυπνουςκαι ευέλικτους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και κυ-βερνήσεις που είτε είναι πολιτικά αδύναμες είτε βρί-σκονται σε κρίση χρέους. Πέρα από τη γνωστή γαι-οπρόσοδο έχουμε σήμερα και μια σειρά από ασφάλι-στρα κινδύνου και άλλα χρηματιστηριακά εργαλεία,που κάνουν τις επενδύσεις στη γη σχετικά ασφαλείςκαι με υψηλή κερδοφορία σε μακροχρόνιο επίπεδο.Τα πολλά παραδείγματα τέτοιων υφαρπαγών όχι μόνοστον παγκόσμιο νότο, αλλά και στον «ανεπτυγμένο»παγκόσμιο βορρά το επιβεβαιώνουν.

Ας αναρωτηθούμε, επίσης, κατά πόσο το δημόσιοσυμφέρον, η εργασία και η προστασία του περιβάλ-λοντος εξασφαλίζονται από αυτή τη στρατηγική. Ησυγκέντρωση της γης και των (μέχρι σήμερα) δημό-σιων υποδομών στα χέρια λίγων είναι αναγκαία προ-ϋπόθεση αυτής της στρατηγικής. Πρόκειται για τηνπροσπάθεια εγκαθίδρυσης μονοπωλίων, τα οποία κα-θορίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού. ∆εν είναι τυ-

χαίο ότι όλα τα περιφερειακά αεροδρόμια διεκ-δικούνται από έναν γερμανικό όμιλο ή ότι

η COSCO μαζί με τον ΟΛΠ «συμπα-ρασύρει» και τον ΟΣΕ. Η συγκέν-

τρωσης γης και κεφαλαίου τουςεπιτρέπει μακροχρόνια να δια-

πραγματεύονται με τους δι-κούς τους όρους συλλογι-κές συμβάσεις εργασίας,τήρηση ή όχι περιβαλλον-τικών νομοθεσιών ήακόμα και φόρους προςτο δημόσιο. Και πάλι μιαματιά στην κοντινή μαςΕυρώπη και όχι στον μα-

κρινό παγκόσμιο Νότο θαμας πείσει.Τέλος, να θυμίσω, ότι οι

μνημονιακές κυβερνήσεις έθε-σαν τις βάσεις αλλά δεν ολοκλή-

ρωσαν το πρόγραμμα ιδιωτικοποι-ήσεων. Σε μια περίοδο που το δημόσιο

(είτε αυτό αφορά το λόγο είτε την κοινωνικήασφάλιση, το χώρο και τις παροχές) συρρικνώνεταισυνεχώς έναντι των ιδιωτικοποιήσεων και της αγοράςδεν νομίζω ότι επιτρέπεται στην Αριστερά να είναιαυτή που θα ολοκληρώσει τα ήδη ημί- πεπραγμένα. Ητήρηση των δικών μας ιστορικών, στρατηγικών καιπολιτικών κόκκινων γραμμών πρέπει να επανανοημα-τοδοτηθεί και σε αυτό το επίπεδο.

* Ο Γ. Βελεγράκης είναι υποψήφιος διδάκτορας Πολι-τικής Οικολογίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Σημειώσεις: 1. Οι προϋποθέσεις αυτές αφορούν ένα ελάχιστο επίπεδο επένδυσης

για κάθε ιδιωτικοποίηση, την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων,την εξασφάλιση ωφελειών για τις τοπικές κοινωνίες, τη συμμετοχή τουδημοσίου και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλον-τος .

2. Από το βιβλίου του Κ. Χατζημιχάλη (2014) «Κρίση χρέους και υφαρ-παγή γης», εκδόσεις ΚΨΜ.

3. Αν και σε πολλές περιπτώσεις συμβαίνει και αυτό.

Το σχέδιο τροποποίησης του Κώδικα Πολιτικής ∆ι-κονομίας, που κατέθεσε το περασμένο φθινόπωροστη Βουλή η κυβέρνηση Σαμαρά –Βενιζέλου, κατα-

δικάστηκε από το σύνολο του νομικού κόσμου, συνέβαλεστην ανάπτυξη των κινημάτων ενάντια στους πλειστηρια-σμούς και στάθηκε αιτία για την δίμηνη πανελλαδικήαποχή των δικηγόρων, η οποία έχει ανασταλεί μέχρι τηνοριστική απόσυρσή του, επανέρχεται στην επικαιρότηταμετονομαζόμενο σε Chamilothori Plan από την κυβέρνησημε πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ και γίνεται δεκτό ως βάση συζήτη-σης με ελάχιστες βελτιώσεις.

Ενδεικτικά με το σχέδιο Χαμηλοθώρη εισάγονται οι εξής«καινοτομίες»:

- Καταργείται στην ουσία η προφορική διαδικασία στααστικά δικαστήρια και η δημοσιότητα της δίκης, με τηνυποκατάσταση των μαρτυρικών καταθέσεων από ένορκεςβεβαιώσεις και την κατ’ εξαίρεση εξέταση μαρτύρων, αναυτό κριθεί αναγκαίο από τον δικαστή.

- Νομοθετούνται οι fast track πλειστηριασμοί, περιορί-ζονται οι προθεσμίες και τα μέσα άμυνας του οφειλέτη σεμία ανακοπή πριν και μία μετά τον πλειστηριασμό.

- Επιτρέπονται πλέον οι πολλαπλές κατασχέσεις στοίδιο αντικείμενο.

- Εισάγεται ο «μοντερνισμός» του ηλεκτρονικού πλει-στηριασμού, οι λεπτομέρειες του οποίου θα καθοριστούνμε υπουργική απόφαση.

- Για την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου που κατάσχε-ται, θα λαμβάνεται υπόψη η εμπορική του αξία, όπως αυτήπροσδιορίζεται κατά τον χρόνο κατάσχεσης.

Προκλητικά μεροληπτικές διατάξεις

Ειδικότερα σε σχέση με τα κόκκινα δάνεια και τους πλει-στηριασμούς, το ποιοτικά διαφορετικό στοιχείο, σε σχέσημε άλλες καλύτερες Ή χειρότερες νομοθετικές πρωτο-βουλίες, είναι ότι με το συγκεκριμένο νομοθέτημα δεν επι-διώκεται απλώς η άρση έκτακτων/προσωρινών προστα-τευτικών μέτρων για τους υπερχρεωμένους δανειολήπτες.Στην περίπτωση της τροποποίησης του Κώδικα Πολιτικής∆ικονομίας έχουμε την κατάργηση του διαχρονικά ισχύον-τος δικαίου της αναγκαστικής εκτέλεσης (κατασχέσεις,πλειστηριασμοί), που ίσχυε και πριν την κρίση, και αφο-ρούσε (αφορά) το σύνολο των ιδιωτικών συναλλαγών, απόοποιαδήποτε αιτία (δάνεια, χρέη προς ιδιώτες,λογαρια-σμοί κ.λπ.). Το συγκεκριμένο σχέδιο εισάγει προκλητικάμεροληπτικές διατάξεις σε βάρος του οφειλέτη (δανει-ολήπτη) κατά το στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης(πλειστηριασμός), σε όφελος του δανειστή, έχει ακραίαταξικά χαρακτηριστικά, συντάχθηκε καθ’ υπαγόρευση

των τραπεζών και δεν μπορεί να αποτελέσει βάση οποι-ασδήποτε συμφωνίας μιας κυβέρνησης που στηρίχτηκεστην πλειοψηφία αυτού του κόσμου,τον οποίο η εφαρ-μογή του αδικεί, στοχοποιεί και οδηγεί σε αδιέξοδο, γι΄αυτό και είναι ακατανόητο και προβληματικό να περιλαμ-βάνεται στο 47σέλιδο σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησηςπρος τους δανειστές.

Φανερή απόκλιση

Από τη συνολικότερη ανάγνωση του κειμένου των 47 σε-λίδων είναι φανερή η απόκλιση από τις προεκλογικές δε-σμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ στο θέμα της αντιμετώπισης τηςιδιωτικής υπερχρέωσης, ενώ η ρύθμιση των κόκκινων δα-νείων επιδιώκεται να υλοποιηθεί έχοντας ως βάση νομο-θετήματα που είχε εισάγει η προηγούμενη κυβέρνηση, ταοποία είχαν κριθεί ανεπαρκή στην πράξη και είχαν προ-καλέσει οξυμένες αντιδράσεις από την πλειοψηφία τηςκοινωνίας.

Αναγκαία λοιπόν η διαπραγμάτευση, μεγάλη η μάχηαλλά δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε για ποιους δίνεται αυτήη μάχη και ποιος είναι ο τελικός σκοπός της, να μην θυ-σιάσουμε την αξιοπρέπεια και την ελπίδα στο όνομα μιαςκαταστροφικής ισορροπίας τρόμου, δεν έχουμε το δι-καίωμα να απογοητεύσουμε τον κόσμο μας και τους εαυ-τούς μας στο όνομα μιας πάση θυσία συνθηκολόγησης καιδεν θα το κάνουμε

∆ανάη Ψωμοπούλου

Αν είναι να σώσουμε μισθούς και συντάξεις, αςδώσουμε αεροδρόμια και λιμάνια και αργότεραθα δούμε τι μπορεί να γίνει, λένε. Είναι όντωςέτσι τα πράγματα; Μήπως έτσι“ανεπαισθήτως”, που λέει και ο ποιητής,υψώνουμε τείχη με την προοπτική εξόδου απότο Μνημόνιο που δεν θα μπορέσουμε ναυπερβούμε;

“Η καυτή πατάτα των ιδιωτικοποιήσεωνΟι μνηστήρες, η κυβέρνηση και οι εναλλακτικές προτάσεις

Εντονες αντιδράσεις από το ΤΑΙΠΕ∆ αλλά και από δημάρχους τηςπεριοχής προκάλεσε η απόφαση της Νάντιας Βαλαβάνη και τουΓιάννη Τσιρώνη παραχώρησης 12 στρεμμάτων στο Ελληνικό για

την κατασκευή μονάδας διαχείρισης σκουπιδιών. Η πρόταση για κα-τασκευή της μονάδας είχε κατατεθεί από τον δήμο Ελληνικού - Αρ-γυρούπολης και είχε ενσωματωθεί στη μελέτη του ΕΜΠ για τη δημι-ουργία Μητροπολιτικού Πάρκου. «Η πρόταση», έγραψε ο συντονιστήςτης μελέτης Ν. Μπελαβίλας στο Barikat.gr, «αφορά ένα ολοκληρω-μένο σχέδιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων, που συγκροτείταιστην ιδέα της κατανομής μικρών καθαρών τοπικών διαδημοτικώνμονάδων διαχείρισης με χωρικά δίκαιο τρόπο στον Πειραιά, στονΤαύρο - Μοσχάτο, στο Ελληνικό και αλλού, δηλαδή σε ενότητεςδήμων οι οποίοι έως τώρα έστελναν τα απορρίμματά τους χύδην καιανεξέλεγκτα στις βόρειες και δυτικές χωματερές». Αρκετά δημοσι-εύματα χαρακτήρισαν την απόφαση ως ενέργεια «αποδόμησης τουΤΑΙΠΕ∆, που δεν τη γνώριζε και αιφνιδιάστηκε», η οποία βάζει σε κίν-δυνο όλο το σχέδιο της επένδυσης της Lamda Development. Μάλι-στα οι δήμαρχοι της περιοχής έσπευσαν να εμφανιστούν «βασιλικό-τεροι του βασιλέως». Ο δήμαρχος Ελληνικού - Αργυρούπολης Γ.Κωνσταντάτος χαρακτήρισε «άστοχη» την πρόταση, ο δήμαρχος Αλί-μου Ανδρ. Κονδύλης αρνήθηκε να συζητηθεί επί της ουσίας το θέμαστο δημοτικό συμβούλιο προτείνοντας την εκπόνηση νέας μελέτης

αντί να αξιοποιήσει τη μελέτη του ΕΜΠ, ενώ ο δήμαρχος ΓλυφάδαςΓιώργος Παπανικολάου δήλωσε πως θα απαιτηθεί ένας χώρος με-ταφόρτωσης απορριμμάτων, αλλά που θα αφορά πρωτίστως τασκουπίδια των δυνητικά 30.000 ενοίκων της πόλης που θέλει ναφτιάξει η Lamda. Αλλά μάλλον όσοι ελπίζουν πως «τα σκουπίδια» θακάνουν την εταιρεία να ακυρώσει τα σχέδιά της μάλλον βιάστηκαν.Ο λόγος είναι πολύ απλός. Η Lamda Development έχει αγοράσει τόσοφθηνά αυτό το «φιλέτο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης», που δεν θατης κοστίσει τίποτα να παραχωρήσει 12 στρέμματα. Αντίθετα, τηςδίνει την ευκαιρία να δείξει και το «κοινωνικό της πρόσωπο». Εκείνοπου φαίνεται να απασχολεί το επενδυτικό σχήμα, είναι να προχωρή-σουν οι διαδικασίες στις οποίες είχε δεσμευτεί η προηγούμενη κυ-βέρνηση (προεδρικά διατάγματα για το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανά-πτυξης) και να προχωρήσει η τροποποίηση που θα επιτρέπει τη χο-ρήγηση άδειας καζίνο, κάτι που φαίνεται να ενδιαφέρει πολύ την κοι-νοπραξία. Όπως και να έχει πάντως, αν αυτή η απόφαση των υπουρ-γών σηματοδοτεί την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σεαποφασιστικές ενέργειες στο θέμα του Ελληνικού (το οποίο έχει εγ-γράψει με αστερίσκο στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και χωρίςπρόβλεψη εσόδων έως το 2020), είναι καλοδεχούμενη.

Ο.Α.

Ποιος φοβάταιτα σκουπίδια στοχώρο του Ελληνικού

Πλειστηριασμοίκαθ’ υπαγόρευσητων τραπεζών;

Γιατί είναι αδιαπραγμάτευτηη στρατηγική των ιδιωτικοποιήσεων;

1188 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

∆ανία: Ίδιοι συγκυβερνώντεςμε άλλο πρωθυπουργόΗ δανή πρωθυπουργός δεν φρόντισε να υλοποιηθείκαμία από τις προεκλογικές δεσμεύσεις της πουαφορούσε τις γυναίκες. σελ. 19ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Των Ελένα Παρένοκαι Χαβιέ Χερέρο*

Φανταστείτε ένα δάσκαλο, μιαακτιβίστρια και ένα δικηγόρο,που αποφασίζουν να συμμετά-

σχουν στα κοινά. Φανταστείτε ότιιδρύουν ένα κόμμα, που αγκαλιάζεταιαμέσως από τον απλό λαό και τουςδιανοούμενους. Φανταστείτε αυτό τοκόμμα, σε λίγους μήνες, να κερδίζει τιςδημοτικές εκλογές σε ορισμένες πό-λεις της Ισπανίας και σε άλλες το καλόεκλογικό αποτέλεσμα να επιτρέπει τησυμμετοχή του στη διακυβέρνηση.Αυτό συνέβη στην Ισπανία, στις 24Μαΐου, ημερομηνία κατά την οποίααπλοί πολίτες εισήλθαν στη δημόσιαδιοίκηση. Οι βάρβαρες πολιτικές τα τε-λευταία χρόνια ήταν τόσο σκληρές πουτα μηνύματα φόβου ενάντια στα νέααριστερά κόμματα δεν είχαν κανένααπολύτως αποτέλεσμα.

Στην αλλαγή αυτή, στους περισσότε-ρους δήμους και αυτόνομες περιοχές,πρωτοστατεί το Ποδέμος. Στους μεγα-λύτερους δήμους υπάρχει σύγκλιση μεάλλες δυνάμεις της αριστεράς στηβάση δημοφιλών υποψηφίων, όπωςσυνέβη στην περίπτωση του Barcelonaen Com ( Βαρκελώνη Από Κοινού ) ήτου Ahora Madrid ( Μαδρίτη τώρα ),όπου σημειώθηκαν δύο από τις μεγα-λύτερες νίκες της 24ης Μαΐου, επιτρέ-ποντας στους συνδυασμούς να πάρουντην εξουσία. Το Ahora Madrid, με επι-κεφαλής τη δικαστή Μανουέλα Καρ-μένα, θα συμμαχήσει με το Σοσιαλι-στικό Κόμμα διώχνοντας το ΛαϊκόΚόμμα (PP), που κυβερνούσε για πάνωαπό 20 χρόνια. Το Barcelona en Com,με επικεφαλής την ακτιβίστρια κατά

των εξώσεων Άντα Κολάου, κέρδισετην πλειοψηφία σε μια πολύ σκληρήεκλογική μάχη με το CiU, ένα δεξιόεθνικιστικό κόμμα. Στη Βαλένθια,ιστορικό προπύργιο του Λαϊκού Κόμ-ματος και φωλιά της διαφθοράς του,πιθανότατα αυτό θα αναγκαστεί νααποχωρήσει από την περιφερειακή αυ-τοδιοίκηση, εάν το PSOE y Comproms,ιστορικός συνασπισμός των αριστερώνπαρατάξεων στην περιοχή, καταφέρεινα καταλήξει σε μια συμφωνία, στηνοποία θα μπορούσε να προστεθεί καιτο Ποδέμος.

Μετά την 24η Μαΐου το Ποδέμος έχειδιαπιστώσει ότι η σύγκλιση με άλλεςομάδες της αριστεράς μπορεί τελικάνα είναι το κλειδί για να επιτύχουν κα-λύτερα αποτελέσματα, καθώς στουςδήμους και στις κοινότητες που κατέ-βηκε αυτοδύναμα, τα αποτελέσματαήταν καλά, αλλά όχι αρκετά, ώστε νακατορθώσουν να κερδίσουν το χρυσόμετάλλιο, στο οποίο τόσο συχνά ανα-φέρθηκε ο Πάμπλο Ιγκλέσιας. To Πο-δέμος επιθυμεί να κατακτήσει τοχρυσό μετάλλιο, όχι το αργυρό ούτε τοχάλκινο. Οι αυτοδιοικητικές εκλογέςχρησίμευσαν ως πρόβα για τις βουλευ-τικές εκλογές που θα διεξαχθούν τοτέλος του χρόνου.

Έτσι, η δεξιά έμεινε εκτός στις τρειςβασικότερες περιφέρειες, χάρη στοθρίαμβο της παράταξης των απλών πο-λιτών. Σε αυτές τις τρεις, ο ρόλος τουΠοδέμος είναι αυτός της σύμπραξης μεάλλες δυνάμεις για την εξουσία. Καιστις τρεις αυτές περιφέρειες πρωτο-στατούν γυναίκες: η Άντα Κολάου στηΒαρκελώνη, η Μανουέλα Καρμένα στηΜαδρίτη και η Μόνικα Όλτραστη Βα-λένθια. Η πολιτική επανάσταση στην

Ισπανία έχει γυναικείο όνομα!

Οι πολίτες σπάνε το φόβο

Τι σημαίνει όμως ο θρίαμβος των δη-μοφιλών υποψηφίων για τα κόμματαπου εκπροσωπούν την παλαιά πολι-τική; Είναι κάτι πολύ περισσότερο απόμια απλή προειδοποίηση. Σηματοδοτείτο τέλος των προνομίων τους, το τέλοςστις εναλλαγές κυβερνήσεων, που συ-νέβαινε για δεκαετίες. Είναι η υποχρέ-ωση να αρχίσει να σκέφτεται κανείς τοσύνολο των απλών πολιτών και να αν-τιλαμβάνεται ο καθένας την πολιτικήως κοινωνικό χρέος. Από τώρα και στοεξής, ο κόσμος θα είναι σε εγρήγορσηεπειδή καταλαβαίνει ότι η κρίση ( ή αλ-λιώς αυτή η απάτη ) δημιουργήθηκεώστε να πλουτίσουν κάποιοι λίγοι.Στην Καταλονία, με εξαίρεση το θέματης ανεξαρτητοποίησης, οι οικονομι-κές πολιτικές του CiU είναι παρεμφε-ρείς με αυτές του Λαϊκού Κόμματος. Σεαυτές τις δημοτικές εκλογές οι ψηφο-φόροι έδωσαν μεγαλύτερη έμφασηστον κοινωνικό και οικονομικό χαρα-κτήρα των κομμάτων και λιγότεροστον εθνικιστικό ή μη χαρακτήρα τους.

Μία εικόνα έκανε το γύρο του κό-σμου με το που η Άντα Κολάου κέρδισετη δημαρχεία της Βαρκελώνης. Μίαφωτογραφία που τραβήχτηκε πριν απόμερικά χρόνια, στην οποία δύο ΜΑΤα-τζήδες την τραβάνε σηκωτή από μίαδιαμαρτυρία ενάντια στις εξώσεις.Αυτή είναι η νέα δήμαρχος της Βαρκε-λώνης. Στη Μαδρίτη βρίσκεται ο Πάμ-πλο Παντίγια, ως αναπληρωτής τουΠοδέμος, ένας από τους πλέον προβε-βλημένους ακτιβιστές της οργάνωσηςJuventud Sin Futuro ( Νεολαία Χωρίς

Μέλλον). Στην Ανδαλουσία, η υποψή-φια του Ποδέμος, Τερέζα Ροντρίγκεζ,είναι σήμερα αναπληρώτρια της αντι-πολίτευσης στην κυβέρνηση και μέχριχθες παρέμενε μία ένθερμη αντικαπι-ταλίστρια. Η γενικότερη αίσθηση τωνπερισσοτέρων είναι ότι “κέρδισαν οιδικοί μας”. Από την άλλη, πολλοί αι-σθάνονται φόβο. Το φόβο που δημι-ουργείται από τον τεράστιο μηχανισμότων μέσων ενημέρωσης του παλαιούπολιτικού ρεύματος. Πιθανότατα γιατίδεν γνωρίζουν ότι αυτοί που έρχονταιτώρα στην εξουσία, όντως θα κυβερνή-σουν για όλους τους πολίτες και για τοκοινό καλό. Η ταξική πάλη εμφανίζε-ται σε κάθε συζήτηση, αποτέλεσμαενός τεταμένου κλίματος, στο οποίοαυτή τη φορά πράγματι ο φόβος άλ-λαξε στρατόπεδο. Αλλά πέρα από τοφόβο, αυτό που αποπνέουν οι προτά-σεις του νέου πολιτικού ρεύματος είναιαξιοπρέπεια και κοινή λογική.

Πάνε μόνο τέσσερα χρόνια από τότεπου χιλιάδες πολιτών καταλαμβάναμετις πλατείες, ζητώντας απλά ο φόβοςνα αλλάξει στρατόπεδο. Τα παλαιά πο-λιτικά κόμματα, το Λαϊκό και το Σο-σιαλιστικό, δεν έλαβαν σοβαρά αυτήτην προειδοποίηση. Μάλιστα το ΛαϊκόΚόμμα προκάλεσε το κίνημα 15M ναιδρύσει κόμμα και να κατέβει στιςεκλογές. Πιθανώς σήμερα να έχουν με-τανιώσει για αυτή την πρόκληση. Η πο-λιτική αλλαγή στην Ισπανία μόλιςτώρα άρχισε.

*Ελένα Παρένο ( Βαρκελώνη 1980)Είναι δημοσιογράφος κι εργάζεται στηνεφημερίδα El Periódico de Catalunya,όπου είναι υπεύθυνη των ειδήσεων στηδιαδικτυακή έκδοση και εστιάζει επίσηςσε ρεπορτάζ για κοινωνικά θέματα. Συ-νεργάζεται επίσης με το Sentit Crític, κα-ταλανικό διαδικτυακό μέσο ερευνητι-κής δημοσιογραφίας. Το 2011 συμμε-τείχε στις κατασκηνώσεις στις πλα-τείες του κινήματος 15Μ στη Βαρκε-λώνη, κίνημα με το οποίο έχει συνδεθείστενά.

Χαβιέ Χερέρο: Ακτιβιστής και φωτο-ρεπόρτερ

Μετάφραση: Ειρήνη Τσουμάνη

ΚΟΣΜΟΥΙΣΠΑΝΙΑ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Επίθεση στα κάστρατης εξουσίας “Το Ποδέμος έχει

διαπιστώσει ότι ησύγκλιση με άλλεςομάδες της αριστεράςμπορεί τελικά να είναιτο κλειδί για ναεπιτύχουν καλύτερααποτελέσματα, καθώςστους δήμους και στιςκοινότητες πουκατέβηκε αυτοδύναμα,τα αποτελέσματα δενήταν καλά

Τουρκία: Το τέλος της παντο-δυναμίας του Ερντογάν;Η εκλογική αναμέτρηση έλαβε τη μορφήδημοψηφίσματος για τα σχέδια του τούρ-κου προέδρου σελ. 20

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 1199∆ΙΕΘΝΗ

Του Νίκου Σερβετά

Σαν να βλέπεις το ίδιο έργο με μι-κρές παραλλαγές στους διαλόγουςκαι βέβαια διαφορετικούς πρωτα-γωνιστές. ∆εξιοί και Σοσιαλδημο-κράτες κυβερνούσαν επί τέσσεραχρόνια με κυβέρνηση μειοψηφίαςκαι για το λόγο αυτό είναι αναγκα-σμένοι να συνεργάζονται κατά πε-ρίπτωση με μικρά κόμματα.Στην πρωθυπουργική καρέκλα της∆ανίας κάθησε για πρώτη φοράστην ιστορία της χώρας –και αφούσυμπληρώθηκαν 100 χρόνια απότότε που οι γυναίκες πήραν το δι-καίωμα του εκλέγειν και εκλέγε-σθαι–γυναίκα, η επικεφαλής τουΣοσιαλδημοκρατικού Κόμματος,Χέλε Θόρνινγκ Σμιντ. Το κόμμα τηςήταν το δεύτερο μεγαλύτερο, σήμ-φωνα με τα αποτελέσματα τωνεκλογών του 2011, αλλά θεωρείταιδεδομένο πλέον ότι αυτοί που μπο-ρούν να εφαρμόσουν τη συντηρη-τική πολιτική χωρίς μεγάλες κοι-νωνικές συγκρούσεις, είναι οι Σο-σιαλδημοκράτες και έτσι μάλλον ηκυρία Θόρινγκ Σμιντ έγινε πρωθυ-πουργός.

Χρειάστηκε να γίνουν εννέα ανα-σχηματισμοί της κυβέρνησηςμέσα σε τέσσερα χρόνια, πρωτο-

φανές για τα δεδομένα της χώρας,προκειμένου να ψηφιστούν νόμοι γιατις ιδιωτικοποιήσεις, τη συρρίκνωσητου κράτους πρόνοιας και τις μειώσειςφόρων στις μεγάλες εταιρείες και σειδιώτες με υψηλά εισοδήματα, ώστε η∆ανία να πάρει τον αξιοζήλευτο τίτλοτης «ανταγωνιστικής χώρας». Σήμερα,στη μόλις τριών εβδομάδων προεκλο-γική περίοδο, Συντηρητικοί και Σο-σιαλδημοκράτες δηλώνουν ότι η χώραβγήκε από την κρίση και για την επό-μενη περίοδο ο στόχος θα είναι: «Ναδιαφυλάξουμε τη ∆ανία που ξέρουμε».

Στο στόχο αυτόν, βέβαια, δεν περι-λαμβάνεται η ανεργία, που ειδικά με-ταξύ των νέων αγγίζει διψήφιο αριθμό,αλλά η μείωση του αριθμού των ξένωνπου φθάνουν στη χώρα και παίρνουνάσυλο. Τη διάθεση που επικρατεί ανα-φορικά με τους ξένους ενίσχυσε η βομ-βιστική επίθεση που έγινε τον περα-σμένο Φεβρουάριο σε ΠολιτιστικόΚέντρο, στην Κοπεγχάγη και η οποίαείχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο δύο αν-θρώπων, μεταξύ των οποίων και τουβομβιστή. Όσο κι αν προσπαθούσαν τα

ούτως ή άλλως μικρά κόμματα και ορ-γανώσεις της Αριστεράς να συγκρατή-σουν το αυξανόμενο ξενοφοβικό κλίμαδεν τα κατάφεραν. Το κλίμα άλλαξε μεπολύ εντυπωσιακό τρόπο όταν, πριναπό λίγες μέρες, η Ένωση Εργοδοτώντης ∆ανίας εξέδωσε ανακοίνωση στηνοποία εν ολίγοις αναφέρει ότι χωρίςτους ξένους η ∆ανία θα σταματήσει ναπαράγει, καθώς αυτοί απασχολούνταιστην παραγωγή ενώ οι ∆ανοί πολίτεςστις υπηρεσίες.

Άσκοπες δημοσκοπήσεις

Σε κύριο άρθρο της, την Τρίτη, η σο-σιαλδημοκρατικών πεποιθήσεων εφη-μερίδα «Politiken» αναφέρει ότι οιεκλογές της ερχόμενης Πέμπτης ανα-μένεται να είναι για ακόμα μία φορά ηκαταστροφή των εταιρειών δημοσκο-πήσεων. Παρόλο που διεξάγονται τέσ-σερις έως πέντε τέτοιου είδους δημο-σκοπήσεις την ημέρα, ποτέ τα τελευ-ταία χρόνια δεν κατάφεραν να προβλέ-ψουν το πραγματικό αποτέλεσμα πουβγήκε από την κάλπή. Το άρθρο κατα-λήγει ότι τα αποτελέσματα των δημο-σκοπήσεων, δημοσιεύονται περισσό-τερο για να δώσουν ώθηση σε κάποιακόμματα ή να απογοητεύσουν τους πι-θανούς ψηφοφόρους άλλων κομμάτωνπαρά για να καταγράψουν τις τάσειςτου εκλογικού σώματος.

Τα τελευταία χρόνια αν κάτι είναιαπολύτως καταγεγραμμένο στις χώρεςτου Βορρά είναι ότι έχουν πάψει ναυφίστανται τα παραδοσιακά μπλοκ«σοσιαλιστικών – αστικών» κομμάτων.Έχουν αντικατασταθεί από μπλοκ«φιλο – αντί ΕΕ» τα οποία όμως είναιπολύ πιο χαλαρά και με αντικρουόμε-νες μεταξύ τους δυνάμεις καθώς π.χ.αντιευρωπαϊστές δηλώνουν και οι Αρι-στεροί και οι ακροδεξιοί. Υπενθυμίζε-ται ότι προκειμένου να υπερψηφίσουνοι ∆ανοί τη Συμφωνία του Μάαστριχεξαιρέθηκε η χώρα τους από τέσσεραβασικά σημεία που συνθέτουν σήμερατην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης(βλέπε διπλανή στήλη) οπότε η έννοια«αντι- ευρωπαϊστής» ή «ευρωσκεπτικι-στής» στη ∆ανία έχει τελείως διαφορε-τικό νόημα απ’ ό,τι στις υπόλοιπεςχώρες της Ένωσης.

Η Αριστερά

Με όλα αυτά τα δεδομένα η «Κοκ-κινο – Πράσινη Συμμαχία» (μέλος τουΚόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς)η οποία μετέχει στις εκλογές ως ο βα-

σικός πόλος ενός ευρύτερου σχήματοςμε τον τίτλο «Ενωτικό Ψηφοδέλτιο»(Enhetslista) αναμένεται να κρατήσειτις δυνάμεις της, παρόλο που η συμμε-τοχή της σε υπερψήφιση νόμων τηςσυντηρητικο-σοσιαλδημοκρατικής κυ-βέρνησης έφερε ορισμένα ρήγματα στοεσωτερικό της. Ένα νέο αριστερόσχήμα με τον τίτλο Allternative θα συμ-μετέχει για πρώτη φορά στις εκλογέςκαι αναμένεται να ξεπεράσει το όριοτου 2% και να εκπροσωπηθεί στηβουλή. Τα στελέχη του προέρχονταιαπό τον ευρύτερο χώρο της Αριστεράςκαι της Οικολογίας και η ηγεσία τωνΣοσιαλδημοκρατών βλέπει το χώροαυτό ως εν δυνάμει σύμμαχο. Όμως, τοπιθανότερο όλων είναι ότι στο τέλοςτης εβδομάδας θα έχουμε στη ∆ανίακυβέρνηση από τα ίδια κόμματα πουκυβερνούσαν την τελευταία τετραετίαμε αλλαγή όμως στο πρόσωπο τουπρωθυπουργού: ο συντηρητικός ΛαρςΛέκε Ράσμουσεν θα αντικαταστήσειτην Χέλε Θόρνινγκ Σμίντ.

Η δανή πρωθυπουργός Θόρινγκ Σμιντ δενφρόντισε να υλοποιηθεί καμία από τιςπροεκλογικές δεσμεύσεις της πουαφορούσε τις γυναίκες. Αντίθετα, έδωσεπολλές αφορμές για να ασχολείται ηκοινή γνώμη με τις εκκεντρικέςεμφανίσεις της και την κοσμοπολίτικηπροσωπική ζωή της.

“ΕΝ ΟΨΕΙ ΕΚΛΟΓΩΝ Η ∆ΑΝΙΑ

Ίδιοι συγκυβερνώντεςμε άλλο πρωθυπουργό

Εξαιρέσειςτου ΜάαστριχΧρειάστηκαν δύο δημοψηφίσματαγια να επικυρώσουν οι ∆ανοί τηνπερίφημη Συμφωνία του Μάαστριχκαθώς στο πρώτο, που έγινε το1992, η ετοιμηγορία ήταν αρνητική.Για να υπερψηφιστεί ένα χρόνο αρ-γότερα, η χώρα «πέτυχε» και οιΒρυξέλες «δέχθηκαν» τέσσερα ση-μεία από τα οποία εξαιρείται ηχώρα: 1. Ο όρος «ευρωπαίος πολίτης»δεν μπορεί ποτέ να γίνει ισχυρότε-ρος του «δανού πολίτη».2. Η ∆ανία εξαιρείται από την υιο-θέτηση του ευρώ και η ΚεντρικήΤράπεζα της ∆ανίας συνεχίζει ναέχει την ευθύνη της νομισματικήςπολιτικής της χώρας.3. Η χώρα δεν συμμετέχει στονπρογραμματισμό και στην εφαρ-μογή αμυντικής πολιτικής της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης.4. Η ∆ανία βρίσκεται έξω από τιςδιακρατικές συνεργασίες αναφο-ρικά με νομικά ζητήματα εσωτερι-κής πολιτικής της Ένωσης.

2200 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Της Αθηνάς Σκούρτα

Οι κρίσιμες βουλευτικές εκλογέςπου διεξήχθησαν στην Τουρκία,την Κυριακή 7 Ιουνίου 2015,

αποτέλεσαν αναμφίβολα ένα κομβικόσημείο στη σύγχρονη ιστορία τηςχώρας. Η προσέλευση στις κάλπες άγ-γιξε το 86%, ένα ιδιαίτερα υψηλό πο-σοστό συμμετοχής, το οποίο μεταφρά-ζεται σε περισσότερους από 45 εκα-τομμύρια τούρκους πολίτες. Το σημαν-τικότερο διακύβευμα των εκλογώναυτών υπήρξε φυσικά η ενδεχόμενημετατροπή του συστήματος διακυβέρ-νησης σε προεδρικό, το οποίο αποσκο-πούσε στην υπερσυγκέντρωση τωνεξουσιών στο πρόσωπο του προέδρουΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Υπό αυτό το πρίσμα, η εκλογική ανα-μέτρηση του Ιουνίου, έλαβε και μιαμορφή έμμεσου δημοψηφίσματος γιατα σχέδια και τις φιλοδοξίες του τούρ-κου προέδρου, τα οποία επικρίθηκανέντονα, με αποτέλεσμα να οδηγήσουντο Κόμμα ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης(ΑΚΡ) σε πρωτοφανή μείωση της εκλο-γικής του δύναμης. Έτσι, το ΑΚΡ απώ-λεσε την κομματική του κυριαρχία στοτουρκικό κοινοβούλιο, για πρώτηφορά μετά την άνοδο του στην εξουσίατο 2002, συγκεντρώνοντας το 41% τωνψήφων σε εθνικό επίπεδο. Εξασφαλί-ζοντας, δηλαδή, μόλις 258 έδρες, ενώ οαπαιτούμενος αριθμός για το σχηματι-σμό αυτοδύναμης κυβέρνησης ανέρχε-ται στις 276 επί συνόλου 550 εδρών.1

Η εξέλιξη αυτή σημαίνει πως το ΑΚΡως πρώτο, αλλά όχι κυρίαρχο κόμμαστις εκλογές, θα πρέπει να σχηματίσειείτε κυβέρνηση συνεργασίας, είτε κυ-βέρνηση μειοψηφίας. Αυτό θα απαι-τούσε τη στήριξη ενός από τους υπό-λοιπους κομματικούς σχηματισμούςεντός τουρκικής εθνοσυνέλευσης, γε-γονός που κρίνεται μέχρι στιγμής απί-θανο. Απίθανο κρίνεται, επίσης, και τοσενάριο σχηματισμού κυβέρνησης συ-νεργασίας, εφόσον το Ρεπουμπλικα-νικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το ΚόμμαΕθνικιστικού Κινήματος (MHP), αλλάκαι το ∆ημοκρατικό Κόμμα των Λαών(HDP), έχουν απορρίψει, τουλάχιστονπρος το παρόν, οποιοδήποτε ενδεχό-μενο συνεργασίας με το ΑΚΡ. Στην πε-ρίπτωση που δεν επιτευχθεί κανενόςείδους συμφωνία που θα οδηγήσει στοσχηματισμό κυβέρνησης εντός 45 ημε-ρών, η χώρα θα πρέπει να οδηγηθεί εκνέου σε εκλογές, όπως προβλέπει τοτουρκικό Σύνταγμα.

Ο αυταρχισμός δεν έγινε δεκτός

Τι θα σήμαιναν, όμως, οι επαναλη-πτικές εκλογές; Θα μπορούσαν να επι-φέρουν διαφορετικά αποτελέσματα; Ηαπάντηση είναι, μάλλον, αρνητική. Τααποτελέσματα των εκλογών κινήθη-καν, λίγο έως πολύ, μέσα στο πλαίσιοπου προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις. ΤοΑΚΡ είχε αρχίσει να παρουσιάζει ση-μαντική πτώση στα ποσοστά του ήδηαπό τον Σεπτέμβριο του 2014. Αμέσωςμετά, δηλαδή, τις τουρκικές προεδρι-κές εκλογές και τον ολοένα αυξανό-μενο αυταρχισμό της πολιτικής ηγε-σίας της χώρας. Καταλυτικό ρόλο δια-δραμάτισε, επίσης, η είσοδος του ∆η-μοκρατικού Κόμματος των Λαών(HDP) στην εθνοσυνέλευση, το οποίο

κατάφερε να ξεπεράσει το εκλογικόόριο του 10%, με συνέπεια να υπάρξει,για πρώτη φορά στην ιστορία του τουρ-κικού κράτους, εκπροσώπηση τηςκουρδικής μειονότητας στο τουρκικόκοινοβούλιο. Το HDP συγκέντρωσε το13% των συνολικών ψήφων, εξασφα-λίζοντας 80 έδρες.

Ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς πέτυχε αυτήντην ιστορική νίκη, όχι μόνον εξαιτίαςτου τέλματος στο οποίο είχε περιέλθειη ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ τηςκυβέρνησης του ΑΚΡ και των Κούρ-δων, αλλά και εξαιτίας της ώθησης πουέδωσαν στους τελευταίους τα γεγονόταστο Κομπάνι. Επιπλέον, το HDP ενι-σχύθηκε εν πολλοίς από τούρκους φι-λελεύθερους ψηφοφόρους, οι οποίοιβρήκαν στο HDP την απάντηση πουέψαχναν για να εμποδίσουν την υλο-ποίηση των φιλόδοξων σχεδίων του Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν και την κλιμά-κωση της αυταρχικής διακυβέρνησηςτης χώρας υπό το ΑΚΡ.

Για πρώτη φορά, μετά το 1999, θαεκπροσωπηθούν τέσσερα κόμματαστην εθνοσυνέλευση. Αυτό αποτελείαναμφίβολα ένα δείγμα πλουραλισμού,καθώς και ένα σαφές μήνυμα τωντούρκων πολιτών για την ενίσχυση τωνδημοκρατικών διαδικασιών τόσο σε θε-σμικό, όσο και σε πολιτικοκοινωνικόεπίπεδο. Με δεδομένες τις «παρατυ-πίες» που σημειώθηκαν σε άλλες εκλο-γικές αναμετρήσεις στη χώρα, με απο-κορύφωμα τις δημοτικές εκλογές του2014, τις βίαιες επιθέσεις που δέχτη-καν κόμματα της αντιπολίτευσης,καθώς και την προσπάθεια περαιτέρωπόλωσης του προεκλογικού κλίματοςαπό το ΑΚΡ, είναι πολύ σημαντικό πωςη μέρα των βουλευτικών εκλογών δενστιγματίστηκε από φαινόμενα βίας ήνοθείας, καταδεικνύοντας πως η τουρ-κική δημοκρατία είναι ακόμα ζωντανή.

Νέα δεδομέναστην εξωτερική πολιτική;

Είναι γνωστό ότι ο αυταρχισμός καιοι βλέψεις του τούρκου προέδρουείχαν τεράστια επίδραση στην εξωτε-ρική πολιτική της χώρας. Η διεθνήςαπομόνωση στην οποία έχει περιέλθειη Τουρκία σχετίζεται εν πολλοίς με την

επιθετική στάση και ρητορική που υιο-θέτησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέ-ναντι στη ∆ύση, κυρίως μετά τα γεγο-νότα στο πάρκο Γκεζί το καλοκαίρι του2013. Παράλληλα, η τροπή που έλαβανοι αραβικές εξεγέρσεις με βασικότερητην ανατροπή των Αδελφών Μουσουλ-μάνων στην Αίγυπτο, έφεραν την τουρ-κική περιφερειακή πολιτική σε αδιέ-ξοδο. Το αδιέξοδο αυτό ενισχύθηκεαπό τις εξελίξεις της συριακής κρίσης,που αποτελεί, ίσως, την πιο σημαντικήπρόκληση ασφάλειας για το τουρκικόκράτος, εφόσον η έκβασή της συνδέε-ται άμεσα και με το κουρδικό ζήτημα.

Κατά συνέπεια, θα μπορούσε να θε-ωρήσει κανείς ότι η πρόσφατη ανακα-τανομή ισχύος μπορεί να αποτελεί ένασημάδι αλλαγής της τουρκικής εξωτε-ρικής πολιτικής. Η τάση του εκλογικούσώματος, όπως καταγράφηκε και σεερωτήσεις δημοσκοπήσεων προεκλο-γικά, είναι φοβική ως προς την περαι-τέρω εμπλοκή της Άγκυρας στη ∆αμα-σκό. Έχει, επίσης, διατυπωθεί έντοναη ανησυχία των τούρκων πολιτών γιατη συγκρουσιακή πολιτική που έχειακολουθήσει η κυβέρνηση του ΑΚΡαπέναντι στο Κάιρο και στο Τελ-Αβίβ.∆ιότι αφενός διαταράσσει τις ισορρο-πίες σε μία ήδη χαοτική περιοχή και,αφετέρου μειώνει τις εν δυνάμει αγο-ρές για τα τουρκικά προϊόντα.

Η νέα δομή του κοινοβουλίου, σε

συνδυασμό με τους φόβους και τις αι-τιάσεις των ψηφοφόρων, θα μπορούσενα οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές,όχι μόνο στην εσωτερική, αλλά καιστην εξωτερική πολιτική της χώρας.Κατ’επέκταση, η Άγκυρα θα μπορούσενα επιστρέψει στη συνεργασία με πα-ραδοσιακούς της συμμάχους, όπως οιΗνωμένες Πολιτείες για την καλύτερηδιαχείριση των περιφερειακών προ-κλήσεων και απειλών. Όπως και νασυμβάλλει στην επίλυση των προβλη-μάτων με τα γειτονικά της κράτη, αλλάχωρίς την εμμονή της κυριαρχίας στηΜέση Ανατολή και να υιοθετήσει μιαπολιτική που θα χαρακτηρίζεται απόσυνέπεια, θεσμικότητα και προβλεψι-μότητα.

Συρία και ISIS

Ως εκ τούτου, ο τερματισμός του πο-λιτικού μονοπωλίου του ΑΚΡ θα μπο-ρούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπισητης συριακής κρίσης, η οποία έχει απο-κτήσει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικήςκρίσης αφού, όπως προβλέπεται σύμ-φωνα με το Πρόγραμμα Ανάπτυξηςτων Ηνωμένων Εθνών, ο αριθμός τωνπροσφύγων θα φθάσει τα 2,5 εκατομ-μύρια μέχρι το τέλος του 2015. Τέλος,η τουρκική πολιτική θα μπορούσε νασυμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμε-τώπιση της μείζονος περιφερειακήςαπειλής του Ισλαμικού Κράτους τουΙράκ και του Λεβάντε (ISIS).

Κλείνοντας, υπενθυμίζουμε ότι οτούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Ντα-βούτογλου δήλωσε την παραίτηση του,όπως είχε υποσχεθεί ότι θα έκανε στηνπερίπτωση που το κόμμα του δεν εξα-σφάλιζε την απαραίτητη πλειοψηφία.Έτσι, τίθεται εκ νέου θέμα διαδοχήςγια την προεδρία του Κόμματος ∆ι-καιοσύνης και Ανάπτυξης και, ίσως,έχει έρθει η ώρα για τον τούρκο πρό-εδρο να θέσει σε προτεραιότητα αυτήτη φορά το καλό της χώρας του και όχιτην εξυπηρέτηση των προσωπικών τουφιλοδοξιών.

* Η Αθηνά Σκούρτα είναι διεθνολό-γος - τουρκολόγος, απόφοιτη τουμεταπτυχιακού του τμήματος Με-σογειακών Σπουδών του πανεπι-στημίου Αιγαίου.

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Το τέλος της παντοδυναμίαςτου Ερντογάν;

Για πρώτη φορά, μετάτο 1999, θα εκπροσω-πηθούν τέσσερα κόμ-ματα στην εθνοσυνέ-λευση. Αυτό αποτελείαναμφίβολα ένα δείγμαπλουραλισμού, καθώςκαι ένα σαφές μήνυμαγια την ενίσχυση τηςδημοκρατίας.

“Η εκλογική αναμέτρησηέλαβε τη μορφή δημοψη-φίσματος για τα σχέδιατου τούρκου προέδρου

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 2211∆ΙΕΘΝΗ

Της Βιβής Κεφαλά

Η ανατροπή του ισλαμιστή προ-έδρου της Αιγύπτου, ΜωχαμεντΜόρσι, στις 3 Ιουλίου 2013, από τοστρατηγό Αμπντέλ Φάταχ αλ Σίσσι,στηρίχθηκε στις κατηγορίες ότιπροκάλεσε τον θάνατο διαδηλω-τών, ότι απέδρασε από τη φυλακήτον Ιανουάριο του 2011, μαζί μεεκατόν πέντε μέλη της Μουσουλ-μανικής Αδελφότητας, και ότιέδρασε κατά της ασφάλειας τουκράτους.

Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, στις16 Μαΐου 2015, ολοκληρώθηκε ηδίκη του Μωχάμεντ Μόρσι και

των συγκατηγορούμενών του καταλή-γωντας στη δικαστική απόφαση τηςθανατικής ποινής για τον έκπτωτοπρόεδρο και για ορισμένους από τουςσυγκατηγορούμενους του. Για τουςυπόλοιπους προβλέπεται ισόβια κά-θειρξη. Ωστόσο, το εάν και πότε θαεκτελεστεί η ποινή που επιβλήθηκεστους κατηγορούμενους παραμένειάγνωστο, δεδομένου ότι οι καταδικα-σθέντες έχουν δικαίωμα να ασκήσουνέφεση. Η δικαστική απόφαση ετέθη,επίσης, υπ’ όψιν του Μεγάλου Μουφτήτης χώρας, ο οποίος αποφάνθηκε επίτου προκειμένου, αν και η γνώμη τουδεν είναι δεσμευτική για την κυβέρ-νηση, και η οποία δεν έχει γίνει γνω-στή μέχρι στιγμής.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η από-φαση προκάλεσε έντονες αντιδράσειςτόσο στο εσωτερικό της Αιγύπτου απότους οπαδούς του έκπτωτου προ-έδρου, όσο και σε διεθνές επίπεδο,καθώς ο ΟΗΕ, οι ΗΠΑ και η ΕΕ την κα-ταδίκασαν. Ενώ η ∆ιεθνής Αμνηστίακατηγόρησε ευθέως το αιγυπτιακό κα-θεστώς για πολιτική σκοπιμότητα. Σεκάθε περίπτωση, τα ερωτηματικά πουγεννά η καταδίκη του ΜωχάμεντΜόρσι είναι πολλά, όπως, για παρά-δειγμα, το γιατί επετράπη στον Μωχά-μεντ Μόρσι να λάβει μέρος στις προ-εδρικές εκλογές, αφού θεωρείται δρα-πέτης των φυλακών; Ή το ποιός ήτανο πραγματικός λόγος της δίωξης. Πε-ρισσότερα, όμως, είναι τα διακυβεύ-ματα που εμπεριέχει η απόφαση τόσογια την ίδια την Αίγυπτο, όσο και για

την περιφερειακή ασφάλεια.

Το εσωτερικό διακύβευμα

Η πολιτική πορεία της Αιγύπτου,από την ανατροπή του Χόσνι Μουμπά-ρακ μέχρι σήμερα, παραμένει ιδιαίτεραταραγμένη και χαρακτηρίζεται από τηναδυσώπητη πάλη για την εξουσία πουδιεξάγεται ανάμεσα στον στρατό καιτους ισλαμιστές. Τα κοσμικά κόμματατης αντιπολίτευσης το μόνο που μπο-ρούν κάνουν είναι να παρακολουθούνανίσχυρα αυτήν την πάλη και να στη-ρίζουν εμμέσως ή αμέσως το καθεστώςτου προέδρου Αλ Σίσσι. Οι λόγοι πουεξηγούν αυτήν τη στάση είναι αφενός,η μειωμένη πολιτική τους απήχηση καιαφετέρου, ότι η απάντηση στο δίλημμαστρατός ή ισλαμιστές, φαίνεται να κλί-νει υπέρ ενός κοσμικού καθεστώτος,έστω και αυταρχικού, παρά υπέρ τωνισλαμιστών.

Σε κάθε περίπτωση, στρατός και ισ-λαμιστές αλληλοκατηγορούνται ότι θέ-τουν σε κίνδυνο το μέλλον της χώρας,καταπατούν τη δημοκρατία και ότι τομόνο που τους ενδιαφέρει είναι η πα-ραμονή τους στην εξουσία. Κατά έναν,εκ πρώτης όψεως παράδοξο, τρόπο οικατηγορίες φαίνεται να είναι αληθείςτόσο για τους ισλαμιστές όσο και γιατο στρατό. Πράγματι, ο ΜωχάμεντΜόρσι ήταν ο πρώτος πραγματικά δη-μοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος τηςχώρας, και εξέφραζε κατά συνέπεια τηλαϊκή βούληση. Κατά τη διάρκεια τηςθητείας του, όμως, έδειξε να χρησιμο-ποιεί τους δημοκρατικούς θεσμούς καιδιαδικασίες, ώστε να παγιώσει τη θέσητου και να μετατρέψει την Αίγυπτο σεένα θεοκρατικό κράτος, όπου βεβαίωςη δημοκρατία δεν έχει θέση. Ο στρατόςαπό την πλευρά του, θεωρεί ότι εκ-προσωπεί την εσωτερική νομιμότητακαι ασφάλεια και, επομένως, ότι έχεικάθε δικαίωμα να επεμβαίνει όποτε τοκρίνει σκόπιμο, ακριβώς, για τη δια-φύλαξη της. Ως εκ τούτου, ένας πρό-εδρος που ευθύνεται για τη δολοφονίαδιαδηλωτών και ο οποίος επιδιώκειτην αλλαγή του πολιτικού συστήματοςγια ίδιον όφελος είναι ένας επικίνδυ-νος πρόεδρος και πρέπει να εκπέσειτου αξιώματος του και να δικαστεί.

Είναι σαφές, ότι τα επιχειρήματατων δύο πλευρών είναι απλώς λογικο-

φανή και βεβαίως δεν απηχούν τιςπραγματικές τους βλέψεις, δηλαδή, τηδημιουργία ενός απόλυτα ελεγχόμενουπολιτικού πλαισίου, εντός του οποίουθα μπορούν να παραμένουν στην εξου-σία, αδιαφορώντας, όχι μόνο για τη δη-μοκρατία, αλλά και για την επίλυσητων τεράστιων οικονομικών και κοι-νωνικών προβλημάτων της χώρας.

Αυτήν τη στιγμή, ο στρατός φαίνεταινα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέσηέναντι των ισλαμιστών, τουλάχιστον σεό,τι αφορά το πεδίο της εσωτερικήςπολιτικής, καθώς το κόμμα των Αδελ-φών Μουσουλμάνων έχει κηρυχθεί πα-ράνομο ήδη από το 2013 και επομένωςδεν μπορεί να συμμετάσχει στις εκλο-γές, όποτε και εάν γίνουν. Πολλά στε-λέχη τους βρίσκονται στη φυλακή, ενώο ηγέτης τους αντιμετωπίζει τη θανα-τική ποινή. Ωστόσο, η εκτέλεση τηςθανατικής κάθε άλλο παρά θα ευνοή-σει το καθεστώς αλ Σίσσι, διότι θα ενι-σχύσει την ιδέα των ισλαμιστών ότι ηδίκη Μόρσι ήταν παρωδία με στόχο τηνεκτέλεση του, αποκλείοντας έτσι τηνπιθανότητα εθνικού διαλόγου και συμ-φιλίωσης. Επί πλέον, θα πρέπει νααναμένεται ότι σε περίπτωση που εκτε-λεστεί ο έκπτωτος πρόεδρος, οι ισλα-μιστές θα αντιδράσουν δυναμικά εναν-τίον του καθεστώτος, κλιμακώνονταςτις τρομοκρατικές επιθέσεις, αλλά και,ενδεχομένως, συνεργαζόμενοι στενάμε τρομοκρατικές ομάδες, όπως το Ισ-λαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λε-βάντε (ΙΚΙΛ).

Το περιφερειακό διακύβευμα

Έτσι, η εντεινόμενη εσωτερική πολι-τική διαμάχη στην Αίγυπτο μεταφέρε-ται στο περιφερειακό υποσύστημα, τοοποίο δοκιμάζεται σκληρά από τιςανοικτές κρίσεις στο Ιράκ και τηνΣυρία, που έχουν επιδεινωθεί δραμα-τικά από την προέλαση του ΙΚΙΛ.Πράγματι, εάν η εσωτερική πολιτικήπόλωση και αντιπαλότητα που υπάρ-χει στην Αίγυπτο μετατραπεί, π.χ. μεαφορμή την εκτέλεση του ΜωχάμεντΜόρσι, σε ανοικτή κρίση, τότε η χώραβρίσκεται αντιμέτωπη με το εφιαλτικόενδεχόμενο ενός εμφυλίου πολέμου,τη διάρκεια και την έκβαση του οποίουκανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Μεδεδομένο το ιδιαίτερο πολιτικό βάρος

της Αιγύπτου, η πιθανότητα να ξεσπά-σει ανοιχτή σύγκρουση, και μάλισταένοπλη, στο εσωτερικό της Αιγύπτουθα αποτελούσε ένα μοιραίο πλήγμαστην περιφερειακή σταθερότητα καιασφάλεια, που δοκιμάζονται σκληράεδώ και χρόνια από τις κρίσεις στοΙράκ, την Συρία, την Λιβύη, την Υεμένηκαι την δράση του ΙΚΙΛ.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η κατά-σταση που επικρατεί στην Αίγυπτο δη-μιουργεί κινδύνους για ορισμένους πε-ριφερειακούς δρώντες, ενώ για άλλουςθεωρείται ως γόνιμο πεδίο άσκησηςεξωτερικής πολιτικής. Έτσι, η Σαου-δική Αραβία έχει κάθε λόγο να στηρί-ζει το αιγυπτιακό καθεστώς, εκτιμών-τας ότι η νίκη του στρατού στην πάλημε τους ισλαμιστές για την εξουσία,ενισχύει και το δικό της καθεστώς καιαπομακρύνει τον ισλαμικό κίνδυνοπου υπάρχει, όχι μόνο στο εσωτερικότης, αλλά και στα νότια σύνορα της.Στον αντίποδα φαίνεται να βρίσκεται ητουρκική πολιτική η οποία, υπό τον ισ-λαμιστή πρόεδρο Ερντογάν, θα επιθυ-μούσε ένα ισλαμικό καθεστώς στηνχώρα του Νείλου, όπως άλλωστε προ-κύπτει από την στήριξη που παρείχε ηΆγκυρα στο καθεστώς Μόρσι και τιςκατηγορίες που εκτοξεύει με κάθε ευ-καιρία εναντίον του καθεστώτος ΑλΣίσσι.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα αντιτι-θέμενων συμφερόντων, οι δυτικοί σύμ-μαχοι της Αιγύπτου βρίσκονται σεεξαιρετικά δύσκολη θέση, δεδομένουότι το καθεστώς του Καΐρου γίνεταιόλο και πιο αυταρχικό και ταυτόχρονασυνεχίζει να είναι αναποτελεσματικό.Ωστόσο, δεδομένης της ευρύτατης καιβαθειάς κρίσης που μαστίζει τη ΜέσηΑνατολή, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τουςδεν έχουν άλλη επιλογή από το να τοστηρίξουν, καθώς έχουν απόλυτηανάγκη από ένα σταθερό και φιλοδυ-τικό καθεστώς, όπως αυτό του προ-έδρου Αλ Σίσσι.

Αν, όμως, μια τέτοια πολιτική φαί-νεται αποδοτική βραχυπρόθεσμα, στηνπραγματικότητα μειώνει ακόμα περισ-σότερο την επιρροή και αξιοπιστία της∆ύσης στα μάτια του αραβικού κό-σμου, ο οποίος διαπιστώνει, για μιαακόμα φορά, ότι η χρήση δύο μέτρωνκαι δύο σταθμών αποτελεί μια σταθεράτης δυτικής πολιτικής.

Η καταδίκη του Μωχάμεντ Μόρσι σε θανατική ποινή μπορεί να προκαλέσει εκ νέου αναταραχές στη χώρα.

Εάν η εσωτερική πολι-τική πόλωση μετατρα-πεί, π.χ. με αφορμή τηνεκτέλεση του Μωχά-μεντ Μόρσι, σε ανοικτήκρίση, τότε η χώρα βρί-σκεται αντιμέτωπη μετο εφιαλτικό ενδεχό-μενο ενός εμφυλίου πο-λέμου

“

Η κεφαλική ποινή, ο ΜωχάμεντΜόρσι και το μέλλον της Αιγύπτου

2222 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Η αίσθηση ότι οι δύο αντιμαχόμενεςπλευρές τηρούσαν εν γένει τη συμ-φωνία κατάπαυσης του πυρόςέπαψε στις 3 Ιούνη, όταν σφοδρέςμάχες ξέσπασαν στην περιοχή Μα-ρίνκα, για τις οποίες το Κίεβο υπο-στηρίζει ότι άρχισαν από τους ρω-σόφωνους αυτονομιστές, ενώ οιηγεσίες των δύο αυτοανακηρυγμέ-νων Λαϊκών ∆ημοκρατιών υποστη-ρίζουν ότι στήθηκε προβοκάτσιααπό τον ουκρανικό στρατό. Οιμάχες συνεχίστηκαν με ιδιαίτερησφοδρότητα μετά τις 8 Ιούνη με αρ-κετούς νεκρούς και τραυματίεςαπό τις δύο πλευρές, νότια και δυ-τικά του Ντονιέτσκ και του Λουγ-κάνσκ. Την ίδια στιγμή, πραγματο-ποιούνται ευρείας κλίμακας στρα-τιωτικά γυμνάσια στο Ροστόβ πολύκοντά στα ρώσο-ουκρανικά σύνορα.Η Μόσχα αρνείται κατηγορηματικάότι τα γυμνάσια αυτά έχουν σχέσημε την όξυνση της κατάστασης στηνΟυκρανία.

Εν τω μεταξύ, στις 10 Ιούνη έγινεστο Παρίσι συνάντηση των πολι-τικών διευθυντών του «κουαρτέ-

του της Νορμανδίας» (Ρωσία – Ουκρα-νία – Γερμανία – Γαλλία), όπου εξετά-στηκε η πορεία υλοποίησης των συμ-φωνιών του Μινσκ για τη διευθέτησητης σύγκρουσης στο Ντονμπάς της Ου-κρανίας. Πριν την έναρξη των εργα-σιών του «κουαρτέτου της Νορμαν-δίας», οι εκπρόσωποι του Ντονιέτσκκαι του Λουγκάνσκ δήλωσαν ότι δεν θαείχαν αντίρρηση το Ντονμπάς να απο-τελεί τμήμα της Ουκρανίας. Οι εκπρό-σωποι των δύο Λαϊκών ∆ημοκρατιώνπρότειναν να περιληφθεί στο νέο Σύν-ταγμα της Ουκρανίας ότι «ξεχωριστέςπεριοχές με ειδικό στάτους αποτελούναναπόσπαστο συστατικό στοιχείο τηςΟυκρανίας» και ότι το Κίεβο πρέπει να

υπογράψει με αυτές τις περιοχές συμ-φωνίες οικονομικής, κοινωνικής καιπολιτιστικής ανάπτυξης και να ανα-γνωρίσει την οικονομική τους αυτοτέ-λεια.

Με βάση αυτή την πρόταση η ουκρα-νική κυβέρνηση θα ορίζει τις δικαστι-κές αρχές και το γενικό εισαγγελέα,ενώ οι τοπικές αρχές θα ορίζουν τη«λαϊκή πολιτοφυλακή», που θα προκύ-ψει από τη νομιμοποίηση των ενόπλωντμημάτων τους. Οι εκλογικές επιτρο-πές των δύο περιοχών θα είναι ανεξάρ-τητες από την κεντρική εκλογική επι-τροπή. Επίσης, προτείνουν η Ουκρανίανα παραμείνει ουδέτερη και να μη συμ-μετέχει σε στρατιωτικούς συνασπι-σμούς.

Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνησητου Κιέβου δεν αναγνωρίζει τις αυτοα-νακηρυγμένες Λαϊκές ∆ημοκρατίες ωςδιαπραγματευόμενες πλευρές. Προτεί-νει να γίνουν τοπικές εκλογές στα τέλη

Οκτώβρη για την ανάδειξη των διοική-σεων των δύο περιοχών, με τις όποιεςθα προχωρήσει σε διάλογο.

Η στάση των ΗΠΑ

Ωστόσο, το αμερικανικό Κογκρέσοπεριέλαβε σε σχέδιο νόμου αλλαγέςστον κρατικό προϋπολογισμό για προ-μήθεια οπλικών συστημάτων στην Ου-κρανία. Οι αλλαγές που πρότεινε η Γε-ρουσία προβλέπουν την πώληση αν-τιαρματικών πυραυλικών συστημάτων,όλμων, εκτοξευτών χειροβομβίδων καιπυρομαχικών. Το Κογκρέσο με αυτό τοσχέδιο νόμου έρχεται σε αντίθεση μετην αμερικανική κυβέρνηση και τηνΕΕ, που μέχρι στιγμής έχουν εκφράσειτην αντίθεσή τους σε ενδεχόμενη προ-μήθεια επιθετικών όπλων στην κυβέρ-νηση του Κιέβου. Η πρόταση αυτή δενεπιτρέπει στην αμερικανική κυβέρνηση

τη χορήγηση πάνω από το μισό των 300εκατ. δολαρίων που έχουν εγκριθεί γιαβοήθεια στην Ουκρανία, αν το 20% δενεκταμιεύεται για προμήθεια όπλων.

Μέχρι τώρα, όπως υποστηρίζει η«New York Times», η κυβέρνηση Ομ-πάμα αρνιόταν την προμήθεια επιθετι-κών όπλων προς την Ουκρανία για νααποφύγει την κλιμάκωση της αιματο-χυσίας και να μη δώσει νέα προσχή-ματα στον Βλαντίμιρ Πούτιν. Για τιςδυνατότητες προμήθειας όπλων έχειαρχίσει συζήτηση από τις αρχές Φλε-βάρη, λίγο πριν τη συμφωνία του«κουαρτέτου της Νορμανδίας». Ο αμε-ρικανός πρόεδρος απομακρύνθηκεαπό την ιδέα της προμήθειας οπλικώνσυστημάτων στην Ουκρανία μετά τοταξίδι στην Ουάσιγκτον της ΆγκελαΜέρκελ. Αντίθετη είναι και η Γαλλία.

Στο ίδιο σχέδιο προβλέπεται να στα-ματήσει η εκπαίδευση από αμερικα-νούς στρατιωτικούς του ακροδεξιούτάγματος «Αζόφ». Στο Κογκρέσο κατα-τέθηκαν στοιχεία από την αγγλική«Daily Telegraph», όπου τα μέλη τουδεν αρνούνται τις ρατσιστικές και αν-τισημιτικές τους απόψεις, ενώ έχουνως σύμβολό τους το «Wolfsangel» πουτο χρησιμοποιούσαν οι μεραρχίες τωνSS «Das Reich» και «Nederland».

Η εκπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ,Σαμάντα Πάουερ προσπάθησε να δι-καιολογήσει το σχέδιο που προτείνεταιαπό τη Γερουσία, λέγοντας ότι γίνεταιμεταφορά όπλων από τη Ρωσία στοΝτονμπάς, μετά τη συμφωνία κατά-παυσης του πυρός. Επίσης, τόνισε ότιη Ουάσινγκτον θεωρεί ότι στο πλευρότων δύο περιοχών της Ανατολικής Ου-κρανίας πολεμούν έμπειροι ρώσοιστρατιωτικοί. Η Μόσχα απέκρουσεαυτές τις κατηγορίες, υποστηρίζονταςότι οι ρώσοι που πολεμούν στην Ανα-τολική Ουκρανία πήγαν εθελοντικά.

Μιχάλης Ρένεσης

Αιματηρές συγκρούσειςστην Ουκρανία

Αμεσα και κατασταλτικά μέσα αποφάσισε να πάρειτο Λονδίνο για τον περιορισμό των αστέγων, οιοποίοι έχουν αυξηθεί αισθητά από το 2010, 55%

στην περιοχή της Αγγλίας και 79% μέσα στο ίδιο τοΛονδίνο. Συγκεκριμένα, στο Λονδίνο τοποθετήθηκαν

διαφόρων ειδών καρφιά σε εσοχές κτιρίων ή διαζώ-ματα, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προσωρι-νές στέγες, και ανάμεσα στις θέσεις σε παγκάκια, συν-θλίβοντας μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο τα λι-γοστά εναπομείναντα δικαιώματά των αστέγων.

Στηριζόμενο στα παραπάνω, το συμβούλιο του Χά-κνεϊ ψήφισε το λεγόμενο PSPO, δηλαδή την «ΕντολήΠροστασίας ∆ημοσίου Χώρου», σύμφωνα με το οποίοη αστυνομία και οι αξιωματούχοι του συμβουλίου είναιεξουσιοδοτημένοι να επιδώσουν άμεσο πρόστιμο 100λιρών με δυνατότητα προέκτασης έως τις 1.000 λίρες(1.370,34 ευρώ), πιθανότητα σύλληψης και σπίλωσητου ποινικού μητρώου σε όσους αστέγους δεν συμ-μορφώνονται με την απαγόρευση κατάκλισης, ούρησηςή αφόδευσης σε ανοιχτό δημόσιο χώρο, επαιτείας,πόσης αλκοόλ, λεκτικής προσβολής, έντονης αγενούςομιλίας και χρήσης ναρκωτικών σε δημόσιες τουαλέ-τες.

Γενική κατακραυγή

Αυτό το σχέδιο δεν δόθηκε ποτέ σε δημόσια διαβού-λευση, αντίθετα με άλλες περιοχές όπως αυτή της Οξ-φόρδης, όπου απορρίφθηκε αμέσως λόγω της έντονηςκατακραυγής του κόσμου. Λόγω της έντονης κριτικήςκαι αγανάκτησης, η αντιδήμαρχος του Χάκνεϊ, SophieLinden, αιτιολόγησε σε ιστότοπο αυτή τη νέα μορφήστρατηγικής περιορισμού της ευαίσθητης αυτής μει-ονότητας ως «επιχείρηση να βοηθηθούν οι άστεγοι οιοποίοι επανειλημμένα και για μεγάλη χρονική περίοδοαντιστέκονταν σε όλες τις προσπάθειες που καταβά-λαμε να τους βρούμε σπίτι και να τους βοηθήσουμε,

δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στους υπόλοι-πους κατοίκους με εμφάνιση αντικοινωνικής συμπερι-φοράς», ενώ συμπλήρωσε ότι «αυτή η επιβολή θα χρη-σιμοποιείται πάντα ως τελικό μέσο.

Στον αντίποδα, χιλιάδες άνθρωποι συλλέγουν υπο-γραφες απαιτώντας την άμεση ακύρωση του ψηφίσμα-τος. Η επικεφαλής της εκστρατείας, Zahira Patel,έγραψε στο Chance.org: «Είναι παράλογο να επιβάλλε-ται πρόστιμο 1.000 λιρών σε κάποιον που είναι ήδηάστεγος και παλεύει να επιβιώσει. Οι άνθρωποι δενπρέπει να τιμωρούνται για έγκλημα επειδή δεν έχουνστέγη πάνω από το κεφάλι τους, δεν υπάρχει τίποταεγγενώς αντικοινωνικό ή εγκληματικό σχετικά μετους άστεγους».

Οι Digs, μια ομάδα που διοργανώνει διαφόρων ειδώνεκστρατείες, παρακινεί τους κατοίκους του Χάκνεϊ ναστείλουν ηλεκτρονικά μηνύματα στους συμβούλουςδιαμαρτυρόμενοι. Ο Mark McPherson, διευθυντήςστρατηγικής στο Homeless Link, ανακοίνωσε ότι «οποι-αδήποτε κίνηση ποινικοποίησης του φαινομένου τωναστέγων θα μπορούσε απλά να δημιουργήσει επιπρό-σθετα προβλήματα».

Όπως και να έχει, το συμβούλιο δεν φαίνεται πρό-θυμο να αποσύρει τη θέση του ή να την τροποποιήσειστο άμεσο μέλλον. Οι άστεγοι της περιοχής, σε μία πε-ρίοδο που βλέπουν τη ζωή τους να ευτελίζεται καιάλλο, βρίσκονται αναγκασμένοι να αποδεχτούν ταπεινάτη νέα μοίρα τους, με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτό γιατους ίδιους.

Κωνσταντίνα Ειρήνη Ζούνη

Πρόστιμοαν είσαι άστεγοςστην Αγγλία

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 2233∆ΙΕΘΝΗ

www.todosunidosdescolo-nizarpr.blogspot.com

∆ι καίω μα στηναυ το διά θε ση

Ξε κί νη σαν οι προ ε τοι -μα σίες για την η μέ ρα

δρά σης που θα γί νει στις 22Ιου νίου σε διά φο ρες α με ρι κα -νι κές πό λεις για το δι καίω ματου Πουέρ το Ρί κο στην α νε -ξαρ τη σία και την αυ το διά θε -ση. Η α ποι κιο κρα τία της χώ -ρας α πό τις Η ΠΑ ξε κί νη σε το1898, και σύμ φω να με πρό -σφα τη δη μο σκό πη ση το 65%των κα τοί κων ζη τά ει τηνπλή ρη α νε ξαρ τη σία και τάσ -σε ται κα τά του ει δι κού κα θε -στώ τος που ι σχύει σή με ρα,σύμ φω να με το ο ποίο τοΠουέρ το Ρί κο βρί σκε ται υ πότην κυ ριαρ χία των Η ΠΑ.

www.stopasyllaw.blogsport.eu

Ενά ντια στονρα τσι στι κό νό μο

Συ νε χί ζε ται με με γά ληε πι τυ χία στην Γερ μα νία

η εκ στρα τεία ε νά ντια στονλε γό με νο νό μο «για τον ε πα -να προσ διο ρι σμό του δι καιώ -μα τος στην δια μο νή», πουπρό κει ται να ψη φί σουν μέ χριτο τέ λος Ιου νίου το CDU καιτο SPD. Ακτι βι στές α να φέ -ρουν ό τι ο νό μος α πο τε λείάλ λη μια τε ρά στια αυ στη ρο -ποίη ση των κα νο νι σμών πο λι -τι κής α σύ λου και με τα νά -στευ σης. και ό τι στό χος τουεί ναι ο πε ριο ρι σμός των πο λι -τι κών δι καιω μά των των με -τα να στών και των προ σφύ -γων μέ σω της ε πέ κτα σης τωνα πα γο ρεύ σεων στην εί σο δοκαι στην δια μο νή.

www.facebook.com/pages/Oposicion-Indignada

Στους δρό μουςμέ χρι την α να τρο -πή

Αψη φώ ντας την στρα -τιω τι κο ποίη ση και τον

αυ ταρ χι σμό του κα θε στώ τος,χι λιά δες νέ οι άν θρω ποι στηνΟνδού ρα δη λώ νουν α πο φα σι -σμέ νοι να πα ρα μεί νουν στουςδρό μους μέ χρι την πα ραί τη σητου προέ δρου Χουάν Ορλά ντοΕρνά ντες. Η ε ξέ γερ ση τωντε λευ ταίων η με ρών, που ξε -κί νη σε α πό μια ο λο νύ χτια κι -νη το ποίη ση στην πρω τεύου σαΤε γκου σι γκάλ πα α πέ να ντιστην κυ βερ νη τι κή δια φθο ρά,ορ γα νώ νε ται αυ θόρ μη τα μέ -σω κοι νω νι κών δι κτύων χω -ρίς κα μιά πο λι τι κή κά λυ ψηκαι αυ τα πά τες, και α πο τυ πώ -νει την ορ γή με γά λων κοι νω -νι κών στρω μά των α πό τηνφτώ χεια, την α να σφά λεια καιτην έλ λει ψη ευ και ριών.

∆η μή τρης Γκι βί σηςgivisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Την συνέντευξη πήρεο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Τα αποτελέσματα των εκλογών της24ης Μαΐου επιβεβαίωσαν το ρήγμα πουέχει δημιουργηθεί στο καθεστώς;

Τα αποτελέσματα των τοπικών εκλο-γών ήταν ένα μεγάλο χτύπημα στο δι-κομματισμό. Η νίκη των υποψηφίων τηςλαϊκής ενότητας στη Μαδρίτη, τη Βαρ-κελώνη, τη Σαραγόσα, τη Λα Κορούνιακαι το Σαντιάγο ντε Κομποστέλα, μεταξύάλλων, άνοιξε το δρόμο για μια βαθιάαλλαγή στις πόλεις και σε όλη τη χώρα.Τα αποτελέσματα έχουν δείξει ότι όπουδεν υπάρχει ενότητα, το σύστημα είναισε θέση να μετασχηματίσει τον εαυτότου, είτε με την αλλαγή ηγετών είτε μεένα νεοφιλελεύθερο κόμμα όπως οι Σι-ουδαδάνος. Θεωρώ ότι οι εκλογές αυτέςέδειξαν τον τρόπο για την αλλαγή τουκαθεστώτος και θέτουν ένα δίλημμα ζω-τικής σημασίας για επίλυση τους επόμε-νους μήνες: ή σε βάθος μετασχηματι-σμός ή αποκατάσταση του καθεστώτος.

Ποια είναι η πρόκληση από εδώ καιπέρα για τις κοινωνικές ομάδες που στή-ριξαν τα ριζοσπαστικά και κινηματικάψηφοδέλτια;

Η βασική πρόκληση είναι να διατηρη-θεί η κοινωνική κινητοποίηση και ναπροωθηθεί η λαϊκή οργάνωση σε επί-πεδο βάσης. Υπάρχει μια εκλογική ψευ-δαίσθηση, που εκφράζει την αντίληψηότι η αλλαγή συνδέεται με τις καλέςιδέες και τη διαφάνεια στην διαχείριση.Αυτή η ψευδαίσθηση έχει προκαλέσειεξασθένιση της κινητοποίησης και τηςκοινωνικής οργάνωσης τους τελευταί-ους μήνες. Τα συμφέροντα της προνομι-ούχας μειοψηφίας, που κατέχει την οι-κονομική και κοινωνική δύναμη, μπο-ρούν να αντιμετωπιστούν μόνο από μιακαλά οργανωμένη κοινωνική πλειοψη-φία. Ο πυρήνας του πνεύματος του 15 Μείναι να ανακτήσουμε ξανά τους δρό-μους.

Κατά τη γνώμη σου μπορεί το αίτημαγια κοινωνική αλλαγή να πραγματοποι-ηθεί χωρίς τη συνεργασία του Ποδέμοςμε άλλες δυνάμεις, όπως για παρά-δειγμα με την Ενωμένη Αριστερά;

Μόνο η λαϊκή ενότητα θα ανοίξει τοδρόμο για την αλλαγή στη χώρα. Τα απο-

τελέσματα στις δημοτικές εκλογές ήτανσαφή, όπου δεν υπήρχαν συνθετικές δια-δικασίες δεν άνοιξε μια προοπτική γιατην συνέχεια. Παρά το γεγονός ότι τοΠοδέμος προσπαθεί να προχωρήσειμόνο του, η πολιτική πραγματικότηταείναι αμείλικτη και ελπίζω ότι τελικά θαεπικρατήσει η ενότητα. ∆εν είναι οι συμ-φωνίες μεταξύ των κομμάτων, αλλά κυ-ρίως η κοινωνική δυναμική που θα κα-θορίσει τις εξελίξεις. Είμαστε σε έναπολύ δυναμικό και πλουραλιστικό σκη-νικό, βρισκόμαστε σε αναβρασμό. Μερι-κές φορές αυτό το τοπίο είναι εξοργι-στικό, λόγω της πολυπλοκότητάς του,αλλά αυτό είναι το αποτέλεσμα της κρί-σης νομιμοποίησης του καθεστώτος,που μας επιτρέπει να ονειρευόμαστε για

μια αλλαγή στο βάθος.Θεωρείς ότι υπάρχουν περιθώρια να

ανατραπεί η κατάρρευση του δικομματι-σμού;

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι μ’ ένα δί-λημμα. Το αν η έξοδος από την κρίση θααντιμετωπιστεί με μια αποκατάστασητου δικομματισμού με επιφανειακές αλ-λαγές ή με ένα ριζικό μετασχηματισμότης λαϊκής οργάνωσης, εξαρτάται απόεμάς. Είναι μια μεγάλη ευθύνη, αλλά καιμια μοναδική ευκαιρία από τη λήξη τηςδικτατορίας, τη δεκαετία του ΄70, καιμετά. Είναι δυνατή η αποκατάσταση;Ναι. Είναι δυνατή η αλλαγή; Πάρα πολύ.Μέχρι το Νοέμβριο το κάθε βήμα, η κάθεκίνηση, η κάθε συμφωνία θα είναι καθο-ριστική.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΟΥΡΙΤΣΙΟ ΒΑΛΙΕΝΤΕ,ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Η λαϊκή ενότητα ανοίγειτο δρόμο για την αλλαγή

Ο Μαουρίτσιο Βαλιέντε, βουλευτήςτης Ενωμένης Αριστεράς από το2011 μέχρι το 2015 και εκλεγεμένοςδημοτικός σύμβουλος με το συνδια-σμό “Μαδρίτη τώρα” στις πρόσφα-τες περιφερειακές και δημοτικέςεκλογές, μιλά στην “Εποχή” για τααποτελέσματα τους, την προσπά-θεια του δικομματισμού της Ισπα-νίας να αποφύγει την κατάρρευσηκαθώς και το πρόγραμμα που θαεφαρμόσει η αριστερά στη Μαδρίτη

Ποιες οι προτεραιότητες του συνδυα-σμού «Μαδρίτη τώρα»;

Πρώτα από όλα είναι η ικανοποίηση τωνβασικών κοινωνικών αναγκών, που προ-κύπτουν από την κατάσταση έκτακτηςανάγκης, όπως το δικαίωμα στη σίτιση καιτη στέγαση, η καταπολέμηση της φτώ-χειας κλπ. Συγχρόνως, είναι η καθαριό-τητα της πόλης, τόσο στην κυριολεκτικήόσο και στη μεταφορική έννοιά της, με τηνκαταπολέμηση της διαφθοράς και την

προσπάθεια του δημοτικού συμβουλίου να βάλει τέλος στα τοπικά πελατειακά δί-κτυα. Θα χρειαστούμε μια μεγάλη κοινή προσπάθεια για να ξεκινήσει μια πρώτηδέσμη μέτρων, που πρέπει να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των κα-τοίκων της πόλης.

Μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο που θέτει η πολιτική της λιτότητας και των περι-κοπών, τι περιθώρια έχει σήμερα ο ∆ήμος Μαδρίτης για άσκηση ουσιαστικής κοι-νωνικής πολιτικής;

Το ευρωπαϊκό, το εθνικό και το περιφερειακό νομοθετικό πλαίσιο περιορίζουν ταπεριθώρια ελιγμών της πόλης. Παρόλα αυτά, έστω και χωρίς πλειοψηφία, πι-στεύουμε ότι μπορούμε να προωθήσουμε τρεις κύριους τομείς της δραστηριότητάςμας: το λογιστικό έλεγχο του χρέους για την ενίσχυση της οικονομικής αυτονομίαςτου δημοτικού συμβουλίου, την ενίσχυση του δημόσιου τομέα για να μπούμε σε μιαπορεία αντιστροφής των μεγάλων ιδιωτικοποιήσεων και τη διοικητική αποκέν-τρωση των δομών, που θα ενισχύσει τον εκδημοκρατισμό της τοπικής λειτουργίας.Θα δημιουργήσουμε επίσης το συμβούλιο των κοινωνικών δικαιωμάτων, που θα είναιο κύριος στόχος της δημοτικής δράσης. Είναι προφανές, ότι θα έχουμε περιορισμούςστην δημιουργία θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα, στην δυνατότητα δανεισμούγια τις δημόσιες επενδύσεις και στην παύση των ιδιωτικοποιήσεων. Ωστόσο, πι-στεύουμε ότι υπάρχει περιθώριο για να προωθήσουμε το σχέδιό μας και να αποδεί-ξουμε ότι μπορούμε να κάνουμε τα πράγματα με τρόπο διαφορετικό. Σε κάθε περί-πτωση, η αλλαγή σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης πρέπει να γίνει ταυτόχρονα μετην ενίσχυση των κοινωνικών δυνάμεων στο επίπεδο του κράτους και αποτελείμέρος μιας εξέγερσης ενάντια στις πολιτικές λιτότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςστις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου.

Προτεραιότηταοι βασικέςκοινωνικέςανάγκες

2244 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Από την απαισιοδοξία της νόησηςστην αισιοδοξία της πράξης

Εμπνευση για την κεντρική έκθεση της 5ης Μπιενάλε Σύγχρο-νης Τέχνης Θεσσαλονίκης αποτελεί ο αφορισμός του

Γκράμσι: «Είμαι απαισιόδοξος λόγω νόησης και αισιόδοξος λόγωθέλησης». Ορίζοντας την κρίση ως τη συγκυρία που «το παλιό πε-θαίνει και το καινούργιο αδυνατεί να γεννηθεί», οι συμμετέχον-τες καλλιτέχνες από 34 χώρες επισημαίνουν ορισμένα από τα πιοσημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η Μεσόγειος σήμερα,αφήνοντας παράλληλα το απαραίτητο περιθώριο σε αυτό που οΜπλοχ ονόμασε «προοδευτική ονειροπόληση», απαραίτητη συν-θήκη για την υπέρβαση των αδιεξόδων. Εντός αυτού του πλαι-σίου, η Τέχνη καλείται να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, ιδωμέ-νης ως μίας πράξης ιδεαλιστικής, κριτικής, χειραφετητικής.Εκτός από τις εκθέσεις, η Μπιενάλε (που λειτουργεί από τις 23Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου), πλαισιώνεται από διάφορεςδράσεις.

Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Κολοκοτρώνη 21, Σταυ-ρούπολη, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310589141)

Στιγμές

Στη δεύτερη ατομική του έκθεση ζω-γραφικής, ο Γιώργος Κορμπάκης

πραγματεύεται τις έννοιες της καθημε-ρινότητας, του οικείου και του ανθρώ-πινου ψυχισμού σε διάλογο με την κοι-νωνία. Με σημεία αναφοράς έργα τωνΛύτρα, Richter και Vermeer, χαρτο-γραφούνται χειρονομίες, χώροι καιδιάφορα συναισθήματα, με σκοπό ναδιερευνηθεί η διαχρονικότητα της πα-ρουσίας του ανθρώπου στην Ιστορίατης Τέχνης. Ο καλλιτέχνης μάς προ-τείνει παράλληλα το έργο δύο επίσηςνέων εικαστικών, της Ειρήνης Που-λιάση και της Χριστίνας Τζάνη, καθώςόλοι μαζί συμμετέχουν στην πλατ-φόρμα Μακρύ Όχημα. Η έκθεση διαρ-κεί έως τις 4 Ιουλίου. Ωράριο: Τρίτη,Πέμπτη, Παρασκευή 11π.μ. – 3μ.μ. και6 – 8.30μ.μ., Τετάρτη, Σάββατο 11π.μ.– 3μ.μ.

Αίθουσα Τέχνης Τεχνοχώρος (Λεμ-πέση 4 & Μακρυγιάννη, Αθήνα, τηλ.:2111823818)

Ο Καζιμίρ Μάλεβιτς και οι μαθητές του

Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη δημιουργία του Μαύρου Τε-τραγώνου και την εμφάνιση του κινήματος του σουπρεματι-

σμού, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο πλαίσιο της5ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, παρουσιάζειέργα και αρχειακό υλικό από τη Συλλογή Κωστάκη που αναφέ-ρονται στην ιστορική Τελευταία Φουτουριστική Έκθεση 0,10, στοκίνημα του σουπρεματισμού, στους συνοδοιπόρους του Μαλέβιτςκαθώς και στον εκπαιδευτικό ρόλο του καλλιτέχνη. Την έκθεση,που θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 10 Οκτωβρίου, έχει επιμελη-θεί η Μαρία Τσαντσάνογλου μαζί με τις ∆όμνα Γούναρη και Αγ-γελική Χαριστού.

Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Κολοκοτρώνη 21, Σταυ-ρούπολη, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310589141)

Τετράδια 1994–2014

Σε επιμέλεια του Ντένη Ζαχαρόπουλου, στο πλαίσιο του Φε-στιβάλ Αθηνών 2015 παρουσιάζεται μέχρι τις 5 Ιουλίου η έκ-

θεση του ∆ημήτρη ∆ημητριάδη: Τα Τετράδια προσεγγίζουν τονορατό και αόρατο, το ρητό και άρρητο κόσμο του συγγραφέα, οοποίος εδώ και είκοσι χρόνια διερευνά το όριο μιας πράξης πουαδιαφορεί παντελώς για τη μετατροπή του υποκειμένου σε αντι-κείμενο και τα χρώματα ξεπετιούνται αναπάντεχα, θεσπίζονταςπαράλληλα μια απροσδόκητη νομοτέλεια. Η έκθεση αυτή μετα-τρέπει το χώρο του μουσείου σε ένα αχανές αναγνωστήριο, φιλο-ξενώντας εκατοντάδες τετράδια και χιλιάδες ιδιόχειρες σελίδεςστη διάθεση του θεατή, ο οποίος έχει την ευκαιρία να τις αγγίξειμε τα μάτια ή με το χέρι, με τις αισθήσεις ή με το νου. Κι αυτό τοάγγιγμα αποτελεί την ουσία της έκθεσης. Ωράριο: Πέμπτη 1 –9μ.μ., Παρασκευή, Σάββατο 11π.μ. – 7μ.μ., Κυριακή 11π.μ. – 4μ.μ.

Μουσείο Άλεξ Μυλωνά – Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέ-χνης (Πλ. Αγίων Ασωμάτων 5, Θησείο, Αθήνα, τηλ.:2103215717)

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣΧΑΡΤΗΣ

Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου• catana@freemail.gr

Ένα παζλ στον αέραΓια τη λογική του φετινού Plissken FestivalTου Γιάννη-Ορέστη Παπαδημητρίου

«Ένα φεστιβάλ με απόθεμα αναμνήσεων γιατο μέλλον» (ΓΚΡΕΚΑ). «Η πιο ενδιαφέρουσαφεστιβαλική πρόταση τα τελευταία χρόνιαστην Ελλάδα και δικαίως» (VICE). «Και τουχρόνου εκεί θα είμαι. Tο ξέρω ακόμα καιχωρίς να ξέρω το line-up, επειδή δεν με νοι-άζει το line-up: Εμπιστεύομαι το Φεστιβάλ»(Oneman.gr). Είναι από τις λίγες περιπτώ-σεις, που οι αντιδράσεις του Τύπου φαίνεταινα αντανακλούν πλήρως την περιρρέουσαδιάθεση όσων επισκέφθηκαν το φετινό – 5οστη σειρά – Plissken Festival στο Κέντρο Πο-λιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» του ΙδρύματοςΜείζονος Ελληνισμού, την προηγούμενηεβδομάδα.

Οενθουσιασμός του πολυπληθούς κοινούδεν είναι σε καμία περίπτωση αδικαιο-λόγητος. Το Plissken φέτος περιείχε 65

καλλιτεχνικά ονόματα, αριθμός που φαντάζειαδιανόητος για την παρούσα κατάσταση της ελ-ληνικής οικονομίας – ειδικά αν συνυπολογί-σουμε το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφίατων καλλιτεχνών είναι ξένοι, πράγμα που αυξά-νει ποικιλοτρόπως το οικονομικό κόστος γιατην εμφάνισή τους. Οι παλαιότερες εκδοχές τουφεστιβάλ το είχαν φτάσει μέχρι τις προτάσειςτου κορυφαίου παγκοσμίως μουσικού ιστότο-που, Pitchfork, για τα καλοκαιρινά φεστιβάλ, μετον ίδιο τον ιστότοπο να επαινεί την επιχειρη-ματική ικανότητα των διοργανωτών στην υπέρ-βαση των αντικειμενικών προβλημάτων πουπροέκυπταν από την οικονομική κρίση στην Ελ-λάδα. Αυτόν τον έπαινο τον καλοδέχθηκαν καιτον αναπαρήγαγαν τόσο τα εγχώρια εναλλα-κτικά και πολιτιστικά ΜΜΕ, όσο και οι ίδιοι οιδιοργανωτές σε συνεντεύξεις τους.

Ένα φεστιβάλ, ωστόσο, δεν κρίνεται από τοεπιχειρηματικό δαιμόνιο, αλλά από τη δυνατό-τητα να επιτελεί ένα συγκροτητικό ρόλο στις τά-σεις της εποχής του ή στην ιστορικότητα μιαςπροηγούμενης. Το φετινό Plissken – γιγαντώ-νοντας κάποιες ενδείξεις που ήδη αχνοφαίνον-ταν στις προηγούμενες διοργανώσεις – φάνηκενα κινείται προς μια άλλη κατεύθυνση που πα-ρέκαμπτε αυτές τις αξιώσεις, για χάρη μιας ετε-ρόκλητης σύνθεσης με αρκετά ασαφή – αν όχιανύπαρκτα – στοιχεία συνοχής.

Ολοκληρωτικά τυχαία επιλογή

Είναι αλήθεια πως η φετινή σύνθεση του φε-στιβάλ περιείχε κάποιες εξαιρετικά σημαντικέςαπό πολιτιστικής άποψης παρουσίες. Η πειρα-ματική τέκνο του Andy Stott, ο τραγουδοστρα-φής θόρυβος της Pharmakon, η γκροτέσκα ποπτου Perfumed Genius και τα νεο-βαριετέ περ-φόρμανς του Beardyman, συνθέτουν το πορ-τρέτο μιας ιδιαίτερης όψης της εποχής μας.Αποτυπώνουν το σημερινό μεταιχμιακό πεδίοόπου υποκλέπτονται οι καινοτομικές ελευθε-ρίες της κεκλεισμένης εντός των ακαδημαϊκώνθυρών avant-garde και μεταφέρονται στα εξώ-τερα διαζώματα της ποπ κουλτούρας, ένα πεδίοπου από τη δεκαετία του ’60 μέχρι σήμερα έχειφιλοξενήσει σύσσωμη την πολλαπλότητα τωνπιο ριζοσπαστικών προσεγγίσεων στη μουσικήκαι την πλειονότητα των αριστουργημάτων της.Στο σύνολό του, αυτός ο χώρος εκφράστηκεμόνο σε μια ισχνή μειοψηφία, διάχυτη στα 65

ονόματα του φεστιβάλ – αν και έτυχε μιας κα-λύτερης μοίρας απ’ τις αξιώσεις ιστορικότηταςπου περιορίστηκαν στον Τόνι Άλεν, τον σπου-δαίο ντράμερ του θρυλικού Φέλα Κούτι.

Για φέτος, το Plissken έκανε μια ολοκληρω-τικά τυχαία επιλογή που κατέπνιγε τις ουσια-στικές του προτάσεις, είτε απομονώνοντάς τεςσε εξωφρενικό βαθμό, είτε υπάγοντάς τες στηνίδια κατηγορία με πρόδηλα εφήμερους καλλι-τέχνες που – ελλείψει ουσιαστικής δημιουργι-κότητας ή παγιωμένης κοινωνικής αναφοράς –καταλήγουν να χρησιμεύουν μόνο για παραγέ-μισμα συναυλιακού, ραδιοφωνικού και μιντια-κού χρόνου. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουνπολλά ονόματα της φετινής διοργάνωσης, όπωςοι Whomadewho και οι Buke and Gase, που δενθα ξέφευγαν ποτέ από την παρεΐστικη αναγνώ-ριση αν δεν είχαν την υποστήριξη εναλλακτικώνΜΜΕ ή του παρελθόντος συντελεστών τους σεπιο επιτυχημένα σχήματα (χωρίς αυτό να ση-μαίνει ότι κι εκείνα ήταν αξιόλογα). Το Plisskenάντλησε ακόμα κι απ’ τα εφήμερα ονόματα τουπαρελθόντος και επέλεξε τους Mogwai, ...AndYou Will Know Us By the Trail of the Dead καιTwilight Sad, που ήταν απ’ τα πιο προπαγανδι-σμένα ονόματα του φεστιβάλ, παρότι – όπωςέλεγε ο Γκι Ντεμπόρ κάποτε για κάποιους σύγ-χρονούς του - «έριχναν τον κεραυνό τους για δε-καπέντε χρόνια, χωρίς να καταφέρουν ποτέ ναθαμπώσουν ιδιαιτέρως τον αιώνα».

Αθροιστική αντίληψη

Τέλος, μια πληθώρα ονομάτων με σπουδαίοέργο στο δικό τους ιδιαίτερο πεδίο εμφανίστηκεστο φεστιβάλ (Squarepusher, Electric Wizard,Xylouris/White, Mudhoney κ.ά.) χωρίς να έχεικάποιο – έστω και ελάχιστα συναφές – ταίριπροκειμένου να δώσει κάποιο στίγμα. Μια ιδι-αίτερη αντίληψη αρχαιολογίας, που θυμίζει πε-ρισσότερο το θησαυρισμό των διαφόρων μαική-νων, παρά θεματικό μουσείο.

Το Plissken festival βασίστηκε σε μια αθροι-στική αντίληψη των εισιτηρίων που υπονόμευσεσε μεγάλο βαθμό μια προδιάθεση που όντως εν-δημεί στο όλο εγχείρημα: να μιλήσει καθορι-στικά για μια εποχή, η οποία έχει αρχίσει να αν-τικαθιστά με ταχύτατους ρυθμούς τα σημείααναφοράς της. Η αξίωσή αυτή είναι ιδιαίτερασημαντική, όχι μόνο επειδή η ψυχαγωγική τουαξία αποτελεί όντως κατάκτηση, αλλά καιεπειδή είναι από τις ελάχιστες διοργανώσειςστην Ελλάδα σήμερα που μπορούν να διεκδική-σουν έναν σοβαρό πολιτιστικό ρόλο.

Ένα φεστιβάλ δεν κρίνεταιαπό το επιχειρηματικόδαιμόνιο, αλλά από τηδυνατότητα να επιτελεί ένασυγκροτητικό ρόλο στιςτάσεις της εποχής του ήστην ιστορικότητα μιαςπροηγούμενης.

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αδικα ξεχασμένη για χρόνια,παρόλο που κατά καιρούς όλοκαι ξεπηδούσανν δημοσιεύ-

ματα γι’ αυτήν εδώ κι εκεί, στη σκιάτου Ν. Καζαντζάκη, η Γαλάτεια έχεινα επιδείξει ένα πολύ ιδιαίτερο έργομε γλωσσική δύναμη και ιδεολογικόενδιαφέρον. Ακριβώς αυτό είδαν νε-ότεροι μελετητές και επέστρεψαν τατελευταία χρόνια στο έργο της, με-γάλο μέρος του οποίου έχει επανεκ-δοθεί με σοβαρή φιλολογική επιμέ-λεια.

Μια σημαντική πλευρά του έργουτης είναι τα θεατρικά της κείμενα. Ηθεατρολόγος Βαρβάρα Γεωργοπού-λου, που της αφιέρωσε μια πλούσιασε υλικό και παρατηρήσεις μελέτη μετον τίτλο «Γυναικείες διαδρομές: ΗΓαλάτεια Καζαντζάκη και το θέατρο»(εκδ. Αιγόκερως), τονίζει τη φεμινι-στική πλευρά του έργου της. Γι’ αυτήνο σοσιαλισμός ήταν συνδεδεμένος μετη γυναικεία χειραφέτηση. Γι’ αυτόεπιλέγει το «Θέατρο των ιδεών» γιατην ενσάρκωση των δραματουργικώντης στόχων, ενώ βρίσκει στο θριαμ-βεύοντα τότε νατουραλισμό το καλλι-τεχνικό ρεύμα που θα την στεγάσει.

Καθαρόαιμοεξπρεσιονιστικό δράμα

Το 1932 παρουσιάζεται στο Εθνικότο έργο της «Ενώ το πλοίο ταξιδεύει»,σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη, για τοοποίο η Β. Γεωργοπούλου υποστηρί-ζει ότι είναι το μόνο καθαρόαιμο εξ-

πρεσιονιστικό δράμα της μεσοπολε-μικής περιόδου. Το έργο είχε κατατε-θεί σε διαγωνισμό του Εθνικού αλλά,ενώ θεωρήθηκε το καλύτερο, δενβραβεύτηκε. Ήταν δύσκολο για τηνεποχή να το κατανοήσει: κινείταιάνετα μέσα στο μοντερνισμό και είναισαφώς επηρεασμένο από τον «Μαλ-λιαρό πίθηκο» του Ευγένιου Ο’ Νιλ,που συνιστά τη δική του εξπρεσιονι-στική στροφή. Το έργο δέχτηκε ομο-βροντία επιθέσεων από δεξιά και αρι-στερά -«αθλία καταγραφή κακοτέ-χνων φωτογραφιών», «ύβρις εναντίοντης ∆ημοκρατίας»…- κάνοντας έναεκ των ελαχίστων υπερασπιστών του,τον Red, κριτικό της εφημερίδας«Ακρόπολις» να γράψει πως το έργοδεν έχει τίποτε να ζηλέψει από ταξένα έργα της εποχής και πως οι αν-θρώπινοι τύποι που παρουσιάζονταιείναι πολύ ζωντανοί και πραγματι-κοί1. Μάλιστα μετά την έκδοση τουΜεγάλου Ανατολικού του Εμπειρίκουθα μπορούσε να θεωρήσει κανείς ότιτα δύο έργα –πολύ διαφορετικά βε-βαίως- έχουν μια μυστική ακούσιασυνομιλία.

Πράγματι είναι έργο που, ακόμακαι σήμερα, 72 χρόνια μετά, εξακο-λουθεί να έχει ενδιαφέρον ιδεολογικάκαι παραστασιολογικά. Ένα πλοίοταξιδεύει κι εμείς παρακολουθούμετον απόπλου και τη ζωή των επιβα-τών στην πρώτη, τη δεύτερη και τηντρίτη θέση αλλά και τη ζωή του πλη-ρώματος, ιδίως των θερμαστών στομηχανοστάσιο. Παρελαύνουν πάραπολλοί ανθρώπινοι τύποι και σχέσεις,δημιουργώντας ένα πανόραμα τηςκοινωνίας της εποχής: θρησκόλη-πτοι, μοιρολάτρες, λάγνοι, απελπι-σμένοι, φτωχοί, πλούσιοι… Της γηςοι κολασμένοι και τα αφεντικά τηςκοινωνίας με της μοίρες της δεμένεςπάνω στο πλοίο. Και είναι γνωστό ότιη μεταφορά της πόλης ως πλοίο είναιπαλιά και πολυχρησιμοποιημένη, έρ-χεται από τα αρχαία χρόνια (π.χ. στονπερίφημο μονόλογο του Κρέονταστην Αντιγόνη).

Πειραματισμός με νέες μορφές έκ-φρασης

Η «Ομάδα 7» δημιουργήθηκε το2003 από τους ηθοποιούς και σκηνο-θέτες Βίκυ Μαστρογιάννη και Βαγ-γέλη Παπαδάκη. Στόχος της δουλειάςτους είναι ο πειραματισμός με νέεςμορφές έκφρασης, έτσι ώστε να συν-

δυάσει την ιδιαιτερότητα της πολιτι-σμικής πραγματικότητας της Ελλά-δας με μεταμοντέρνες θεατρικές με-θόδους. Μέρος των πειραματισμώντους είναι ο ρόλος των κειμένων σεμια παράσταση, είτε πρόκειται για θε-ατρικά έργα είτε για άλλο κειμενικόυλικό που πρέπει να φτάσει στησκηνή. H παράσταση του Ενώ τοπλοίο ταξιδεύει έμεινε πιστή στις δια-τυπωμένες θέσεις της ομάδας.

Το κείμενο «πειράχτηκε» αλλά όχιπολύ. Αφαιρέθηκαν μερικά πρόσωπαχωρίς να χαθεί τίποτε ούτε από τη βα-σική ιστορία ούτε από το ιδεολογικόυπόστρωμα. Αντιθέτως, είχε λόγο ηπαρουσία του ποιήματος της Καζαν-τζάκη «Αμαρτωλό» που μπήκε εμβό-λιμο σε κατάλληλη στιγμή.

Επιλέχθηκε μια μέθοδος προσέγγι-σης που «αφηγηματοποιούσε» τοδραματικό. Γι’ αυτό το λόγο υπερτο-νίστηκε ο ρόλος του πλοιάρχου πουλειτουργούσε ως αφηγητής-θεός(πράγμα που τονιζόταν και από τηνχριστική εμφάνιση του ηθοποιού).Όλη η δράση εικονοποιούσε τηναφήγηση του καπετάνιου. Ο εξπρε-σιονισμός του κειμένου συναντήθηκεγόνιμα και λαμπερά με τις αισθητικέςεπιλογές της ομάδας τόσο ερμηνευ-τικά όσο και στην όψιν της παράστα-σης.

Ιστορική αναλογία

Η σκηνοθέτρια «διάβασε» ορθά καιανέδειξε το πολιτικό επίπεδο, αφή-νοντας στον θεατή να δει, αλλά όχιπιεστικά και με μονομέρεια, την τα-ξική διάρθρωση του πλοίου τόσο χω-ρικά (οι πάνω και οι κάτω) όσο καιστο αποτύπωμά της σε συμπεριφο-

ρές, στάσεις ζωής, αντιλήψεις τωνεπιβατών. Η προσέγγιση των χρόνωντου Μεσοπολέμου με ό,τι συμβαίνεισήμερα είχε ενδιαφέρον επειδή ακρι-βώς δεν έπεσε στην παγίδα ομοιοτή-των, αλλά έφτασε σε μας ως ιστορικήαναλογία από τη μελέτη της οποίαςέχουμε πολλά να ωφεληθούμε. Ση-μαντική συνεισφορά στην κατανόησηη χιουμοριστική χροιά με την οποίααντιμετωπίστηκε η αναλογία (να ση-μειωθεί ότι το χιούμορ παίζει ρόλο ενγένει στην παράσταση). Οι ιστορικέςαναφορές -με βίντεο γυρισμένα σεκεντρικά σημεία της σύγχρονης Αθή-νας αλλά με τρόπο που να θυμίζουνβωβό κινηματογράφο- λειτουργούσανως ιντερμέδια μεταξύ των σκηνών.Ικανοποιητικές ερμηνείες από το σύ-νολο της ομάδας που δουλεύει με συ-νοχή και συλλογικότητα (ΑνδρονίκηΑβδελιώτη, Γιώργος Ανδράκης, Αλκι-βιάδης Ζούπας, Μαίρη Λούση, ΜάνοςΠαπαδάς, Βασιλική Σκευοφύλαξ,Νίκος Χρηστίδης). Μια ιδιαίτερη ανα-φορά αξίζει στο Μάνο Παπαδά που,στο ρόλο του καπετάνιου, ενορχή-στρωσε μαεστρικά όλη την παρά-σταση. Λειτουργική η διαμόρφωσητου σκηνικού χώρου από την ΕλένηΝανοπούλου και εύγλωττοι φωτισμοίαπό τον Γιώργο Ζαφειρίου που επιμε-λήθηκε και τα βίντεο της παράστα-σης.

Μαρώ Τριανταφύλλουmaro33@otenet.gr

Σημείωση

1. Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου,http://www.nt-archive.gr/viewFiles1.aspx?playID=96&pubID=326

Η σκηνοθέτρια “διάβασε” ορθάκαι ανέδειξε το πολιτικόεπίπεδο, αφήνοντας στονθεατή να δει, αλλά όχι πιεστικάκαι με μονομέρεια, την ταξικήδιάρθρωση του πλοίου τόσοχωρικά όσο και στοαποτύπωμά της σεσυμπεριφορές, στάσεις ζωής,αντιλήψεις των επιβατών.

““Κ”, μια αλληγορίαγια τον Κ.όσμο, του Τσιμάρα Τζανάτου

Το Τεχνοδρομώ συμμετέχει στη διημερίδα που διοργανώνει η ΣτέγηΓραμμάτων και Τεχνών «Θέατρο και Φυλακή - Θέατρο και Επανέν-ταξη», με το έργο «Κ» που αναφέρεται στους Κ.ρατούμενους και

αφορά τους ίδιους με αφορμή τους ίδιους. Είναι μια θεατροποιημένη μορ-φοποίηση της δικής τους εμπειρίας ως οροθετικών, ως εξαρτημένων, ωςΚ.ρατουμένων και ως ανθρώπων.

Ένας από τους στόχους του Τεχνοδρομώ και της ομάδας ήταν η παρου-σίαση του «Κ» εκτός φυλακής, έτσι που η φωνή τους να συναντήσει με μιασυμβολικότητα τον Κ.όσμο, στον Κόσμο. Η συμμετοχή των ιδίων, όντας στηφυλακή, εκ των πραγμάτων αδύνατη. Η παρουσία όσων αποφυλακίστηκανμη εφικτή. Και ο ουσιαστικός λόγος και στις δύο περιπτώσεις, πέραν τωνπρακτικών, είναι πώς η ομάδα παραμένει η πιο κοινωνικά στιγματισμένη -λόγω οροθετικότητας. Ούτως ή άλλως θα βρίσκονται εκεί με τη φωνήτους αποτυπωμένη στο «Κ» έχοντας συσπειρώσει μια ομάδα ανθρώπων

που πήρε το μήνυμα από αυτούς για να το μεταφέρει στην Κ.οινωνία.Σκηνοθεσία: Χρύσα Καψούλη-DameBlanche, μουσική: Νίκος Νικο-

λακόπουλος, ενδυματολόγος: Άση ∆ημητρολοπούλου, σχεδιασμόςφωτισμών: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη. Performers: Adrian Frieling, ΜάνοςΚαρατζογιάννης, Βασίλης Μπατσακούτσας, Λευτέρης Παπακώστας,Θανάσης Πατριαρχέας, Τσιμάρας Τζανάτος, ∆έσποινα Χατζηπαυλί-δου, Michele Valley, Σπύρος Βάρελης, Πολυξένη Θάνου, Θάνος Κυρια-κίδης, Μορφέας Παπουτσάκης, Μηνάς Σπανάκης, Γιάννης Τσαπαρέγ-κας και η Εύρηκα. Την Παρασκευή 12 Ιουνίου, στις 9μ.μ., στη ΣτέγηΓραμμάτων και Τεχνών.

•

ΑΠΟ

ΤΗ

Ν Π

ΛΕΥΡ

Α ΤΟ

Υ Θ

ΕΑΤ

Η

ΘΕΑΤ

ΡΙΚ

Α Ν

ΕΑ

72 χρόνια μετά το πρώτο του ανέβασμα στο ΕθνικόΘέατρο, έρχεται πάλι στη σκηνή το έργο της ΓαλάτειαςΚαζαντζάκη «Ενώ το πλοίο ταξιδεύει». Η παράστασηανέβηκε από την «Ομάδα 7» και σκηνοθετήθηκε απότην Βίκυ Μαστρογιάννη. Η Γαλάτεια Καζαντζάκη, τογένος Αλεξίου, πρώτη σύζυγος του Νίκου Καζαντζάκηκαι αδελφή της συγγραφέως Έλλης Αλεξίου, είναι μιαξεχωριστή παρουσία στα ελληνικά γράμματα.

Γεννημένη στην Κρήτη το 1886, γρήγορα έδειξε τοταλέντο της στη λογοτεχνία και τη δοκιμιογραφία αλλάκαι τη μαχητικότητά της. Κομμουνίστρια,δημοτικίστρια, στρατευμένη στους αγώνες για έναδικαιότερο κόσμο, με μεγάλο μέλημα για τις γυναίκεςκαι την τύχη τους σε ένα ανδροκρατούμενο κόσμο.Πήρε μέρος δυναμικά στα μεγάλα πνευματικάζητήματα της εποχής της και ήταν από τους λίγους της

εποχής της με συγκροτημένη και σαφώςεκπεφρασμένη θέση για τους διανοούμενους και τορόλο τους στην ελληνική κοινωνία τους θεωρώνταςότι έπρεπε να εκφράζουν τα λαϊκά αιτήματα και ναείναι «σάρκα από τη σάρκα του λαού». Έγραψε πολλάκαι ασχολήθηκε με πολλά είδη: μυθιστόρημα, διήγημα,ποίηση και βέβαια θέατρο.

•

Ενα πλοίο ταξιδεύεισε ορθή πορεία μέσα στο χρόνοΓαλάτειας Καζαντζάκη, “Ενώ το πλοίο ταξιδεύει”, από την Ομάδα 7 στο Ιδρυμα Μ. Κακογιάννης

2266 Η ΕΠΟΧΗ 14 Iουνίου 2015ΜΟΥΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Με μία ωραία και μεγάλη μουσική βόλτα στην Αττική ξε-κινάει το καλοκαίρι της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.Η πρώτη συναυλία της θερινής σεζόν πραγματοποι-

ήθηκε στις 11 Ιουνίου, στον πανέμορφο κήπο του ΒυζαντινούΜουσείου, με στόχο τη στήριξη του ∆ιεθνούς Μουσικού Φε-στιβάλ της Αίγινας με σολίστ την σπουδαία Ελληνίδα πιανίστακαι καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Ντόρα Μπακο-πούλου και υπό τη μουσική διεύθυνση του 41χρονου γάλλουαρχιμουσικού Nicolas Krauze. Η συναυλία αυτή αποτέλεσεκατά κάποιο τρόπο και το «πρελούδιο» της εμφάνισης της Ορ-χήστρας στο Φεστιβάλ, τέλη Αυγούστου, σ’ ένα ακόμα μουσικόραντεβού μεταξύ των δύο θεσμών που τα τελευταία χρόνια συ-νεργάζονται τακτικά. Ακολούθησε η πρώτη συνεργασία τηςΚ.Ο.Α με την Ακαδημία Αθηνών στο ιστορικό νεοκλασικό κτί-ριο της Λεωφόρου Πανεπιστημίου. Υπό τη μπαγκέτα του Ni-colas Krauze και πάλι και με σολίστ τον κορυφαίο στα πρώτατης βιολιά Γιώργο Μάνδυλα. Κορυφαίοι μουσικοί στις τρομ-πέτες της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών είναι οι ΠαναγιώτηςΚαίσαρης και Γιάννης Καραμπέτσος που θα «πρωταγωνιστή-σουν» στη συναυλία που θα δώσει η Ορχήστρα την Παρασκευή19 Ιουνίου, στις 9μ.μ., με ελεύθερη είσοδο, στο υπαίθριο θέα-τρο ∆εξαμενής του ∆ήμου Κρωπίας (Κορωπί), στο πλαίσιο τουΦεστιβάλ «Σφήττεια», υπό τη μουσική διεύθυνση του 25χρο-νου βρετανού, ταχύτατα ανερχόμενου αρχιμουσικού WilliamKunhardt. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει: την Εισαγωγή από τηνόπερα «Ο κουρέας της Σεβίλης» του Τζοακίνο Ροσίνι, το Κον-

τσέρτο για δύο τρομπέτες και έγχορδα του Αντόνιο Βιβάλντι,το Concertino Classico για δύο τρομπέτες του Γιόζεφ Χόροβιτς,, αποσπάσματα από τις δύο ορχηστρικές σουίτες από τηνόπερα «Κάρμεν» του Ζορζ Μπιζέ και το Αυτοκρατορικό Βαλς(Βαλς του Κάιζερ) του Γιόχαν Στράους (υιού).Ένα 24ωρο αρ-γότερα, το Σάββατο 20 Ιουνίου, στις 9μ.μ., με ελεύθερη εί-σοδο, στο Ευριπίδειο θέατρο της Σαλαμίνας, η Κ.Ο.Α., σε συ-νεργασία με το ∆ιεθνές Φεστιβάλ «Συμφωνία» Πειραιά καινήσων Αργοσαρωνικού δίνει μία ακόμα συναυλία, με σολίσταυτή τη φορά τον κορυφαίο στα πρώτα της βιολιά Γιώργο Μάν-δυλα και υπό τη μουσική διεύθυνση του William Kunhardt. Τοπρόγραμμα περιλαμβάνει: την Εισαγωγή από την όπερα «Οκουρέας της Σεβίλης» του Τζοακίνο Ροσίνι, το Czardas, γιαβιολί και ορχήστρα του Βιτόριο Μόντι, τον «Κορυδαλλό» τουΓκριγκοράς Ντινίκου, τον Στοχασμό (Meditation) από τηνόπερα «Θαΐς» του Ζιλ Μασνέ, αποσπάσματα από τις δύο ορχη-στρικές σουίτες από την όπερα «Κάρμεν» του Ζορζ Μπιζέ καιτο Αυτοκρατορικό Βαλς (Βαλς του Κάιζερ) του Γιόχαν Στρά-ους (υιού).

Τα επόμενα καλοκαιρινά συναυλιακά ραντεβού της Κ.Ο.Α.είναι στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής και στο Αεροδρόμιο(21/6), με αφορμή την Πανευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής, στοΩδείο Ηρώδου Αττικού για τις συναυλίες (6/7 και 14/7) που εν-τάσσονται στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και στους∆ελφούς (18/7), σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό ΠολιτιστικόΚέντρο ∆ελφών.

Τα πρώτα καλοκαιρινάραντεβού της Κ.Ο.Α.

Steel-bandαπό Φίλουςστη Στέγη

Το steeldrum ή steelpan είναι ένααπό τα ελάχιστα ακουστικάόργανα που δημιουργήθηκαν τον

20ό αιώνα. Ξεκίνησε ως ένασυνοδευτικό κρουστό όργανο, από τιςφτωχογειτονιές του Τρινιντάντ καιπολύ σύντομα κατέκτησε Αμερική καιΕυρώπη. Steel-bands βρίσκονταιπλέον σχεδόν παντού στον κόσμο:Ευρώπη, Αφρική, Αυστραλία ακόμηκαι στην Ιαπωνία. Στην πορείαδημιουργήθηκε μία ολόκληρηοικογένεια οργάνων κάτω από το ίδιοόνομα, που μπορεί όχι μόνο νααναπαράγει μουσική συνοδεία αλλάκυρίως, τη βασική μελωδία.Κατασκευασμένο συχνά απόχρησιμοποιημένα βαρέλια, το steel-pan παράγει μελωδίες και ρυθμούςαπό όλα σχεδόν τα είδη μουσικής,ακόμα και κλασική. Μετά από μήνες διασκεδαστικώνμαθημάτων steel-drum, οι Φίλοι τηςΣτέγης πρωταγωνιστούν καιανεβαίνουν στη σκηνή για να δώσουντην πρώτη τους συναυλία με τησυμμετοχή βρετανών μουσικών πουέρχονται στην Αθήνα αποκλειστικάγια αυτήν την εμφάνιση. Συμμετέχουν οι Φίλοι: ΣάββαςΑυγουστάτος, Μαρία Θεοχάρη,Κώστας Λιναρδάτος, Επανεινώνδας-Ιωάννης Μπικάκης, και ο δάσκαλόςτους Λουδοβίκος Μορώ (Σωματείο«Πανδώρα»). Μαζί τους οικαλλιτέχνες της μπάντας Realsteel:Leroy Marcel Clarke, Joseph ColinFriend, Matthew Ian Gosling, ToussaintClarke.Την Τετάρτη 17 Ιουνίου, στις 8.30μ.μ.,στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.Είσοδος ελεύθερη.

Μια μοναδική βραδιά με μια αναδρομή σε τραγού-δια με μουσικές και στίχους του Φίλιππου Πλιά-τσικα και του Γιάννη Μηλιώκα που, εδώ και του-

λάχιστον δύο δεκαετίες, άγγιξαν με τον τρόπο τους τιςζωές χιλιάδων ανθρώπων από το 1989 μέχρι σήμερα. Μιαξεχωριστή εκδοχή πολύ γνωστών αλλά και «κρυμμένων»κομματιών από την εποχή των Πυξ Λαξ και της προσωπι-κής πορείας του Φίλιππου Πλιάτσικα, αλλά και τραγού-δια από την ιδιαίτερη καλλιτεχνική διαδρομή του ΓιάννηΜηλιώκα, θα δημιουργήσουν μια αναπάντεχη ατμόσφαιραστον πιο μουσικό κήπο της Αθήνας. Μαζί τους στη σκηνήθα βρεθούν ακόμη ο Μανώλης Φάμελλος και ο Στάθης∆ρογώσης. Στο πρόγραμμα, όπου η ευαισθησία και η φαν-τασία του Φ. Πλιάτσικα συναντούν το χιούμορ και τον τρυ-φερό σαρκασμό του Γ. Μηλιώκα, περιλαμβάνονται όλα τααγαπημένα τραγούδια τους αλλά και πολλές εκπλήξεις!Ειδικά όμως για αυτή τη συναυλία, ο Μ. Φάμελλος και ο Σ.∆ρογώσης θα φέρουν μαζί τους «Ένα μεγάλο φωτεινό κα-λοκαίρι» και το «Βιαστικό πουλί του Νότου».

Την Παρασκευή 19 Ιουνίου, στις 9μ.μ., στον Κήπο τουΜεγάρου Μουσικής Αθηνών. Τιμή εισιτηρίων: 12 και 10ευρώ (προπώληση).

Από τις 21 έως και τις 24 Ιουνίου,το Κέντρο Πολιτισμού ΊδρυμαΣταύρος Νιάρχος υποδέχεται το

κοινό και διοργανώνει τετραήμερες εκ-δηλώσεις για όλη την οικογένεια. Μέσααπό τη συμμετοχή τους στις εκδηλώ-σεις, οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατό-τητα να δουν από πολύ κοντά την εξέ-λιξη του έργου και να βιώσουν μια ολο-κληρωμένη «εμπειρία από το μέλλον»,καθώς όλες οι προγραμματισμένες εκ-δηλώσεις αποτελούν μικρογραφία τωνδραστηριοτήτων που θα μπορούν ναπραγματοποιούνται στο ΚΠΙΣΝ, μόλιςαυτό ξεκινήσει τη λειτουργία του. Γιατέσσερις ημέρες και νύχτες, το ΚΠΙΣΝμεταμορφώνεται σε ζωντανή σκηνή,όπου καλλιτέχνες από την Ελλάδα καιτο εξωτερικό θα χορέψουν, θα τραγου-δήσουν και θα δώσουν πρωτοποριακέςπαραστάσεις. Παράλληλα, κατά τηδιάρκεια των εκδηλώσεων, ο χώρος θα

μετατραπεί σε ένα υπαίθριο σινεμά μεπροβολές video art, σε ένα επιδαπέδιοσκάκι, σε ένα πολυμορφικό γήπεδοάθλησης και σε ένα δημιουργικό πεδίο,όπου δεκάδες εργαστήρια θα ενεργο-ποιήσουν όλες τις αισθήσεις μας.

Τη μεγάλη γιορτή γνωριμίας με τοΠάρκο Σταύρος Νιάρχος, ανοίγει ο ∆ιο-νύσης Σαββόπουλος, ευαίσθητος ποι-ητής και χρονογράφος της ελληνικήςζωής, διαρκώς παρών με τα πολλά τουπρόσωπα, σε μια συναυλία με τα τρα-γούδια και τις μπαλάντες του, διαχρο-νικά και στοχαστικά, με το αναλλοίωτοστιλ του, με εκείνο που μεταμόρφωσετο ελληνικό τραγούδι από τη δεκαετίατου ’60. Σ’ αυτή τη γιορτή πλάι στη θά-λασσα, στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, ο∆ιονύσης Σαββόπουλος έχει δίπλα του,εκτός από τους μόνιμους συνεργάτεςτου, την Μπάντα του Πολεμικού Ναυτι-κού υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Τσι-

λιμπάρη και τη Χορωδία του ΜουσικούΣχολείου Πειραιά, υπό την καλλιτεχνικήεπιμέλεια του Γεώργιου Κανδρεβιώτη.Σολίστ: Ορέστης Πλακίδης, ΓιώτηςΚιουρτσόγλου, Βαγγέλης Καρύπης

Τη συναυλία ανοίγει η Undergroun-dYouthOrchestra, μια ορχήστρα νέωνσπουδαστών μουσικής, ηλικίας 10 έως22 ετών, με διευθυντή το δημιουργό της,Κώστα Ηλιάδη.

Την Κυριακή 21 Ιουνίου, στις 9μ.μ.,στο Ξέφωτο του Πάρκου Σταύρος Νιάρ-χος. ∆ωρεάν είσοδος. ∆ιατίθεται δω-ρεάν parking στον χώρο του Tae KwonDo, για τη διευκόλυνση του κοινού.Μικρά λεωφορεία θα αναχωρούν τα-κτικά από το σταθμό μετρό Συγγρού Φιξγια τη δωρεάν μεταφορά του κοινού στοχώρο των εκδηλώσεων. Η είσοδος τουεργοταξίου για τις εκδηλώσεις βρίσκε-ται στη συμβολή των οδών Ευριπίδου &∆ημοσθένους (Καλλιθέα).

Γιορτή γνωριμίαςμε το ΠάρκοΣταύρος Νιάρχος

Πλιάτσικαςσυναντά

Μηλιώκα

Κ. Π. Καβάφη«Το Λεξικό παραθεμάτων»Φιλ. Επιμ. Μιχάλης ΠιερήςΕκδ. Ίκαρος, Φεβ. 2015

Ηαναγγελία της ύπαρξης «Λεξικούπαραθεμάτων» Καβάφη έγινε α-πό τον Γ. Π. Σαββίδη στο αφιέ-

ρωμα του περιοδικού «Νέα Εστία» γιατην 100ετηρίδα από τη γέννηση τουποιητή, στο τεύχος της 1ης Νοε. 1963,πληροφορεί ο Μιχάλης Πιερής, εκκινώ-ντας την εισαγωγή του. Ακριβέστερα, ηαναγγελία τοποθετείται στο επετειακό1963, αλλά λίγους μήνες νωρίτερα. ΟΣαββίδης την ενέθεσε σε υποσημείωσηεισαγωγικού σημειώματος στο Γλωσσά-ρι για τον «∆ωδεκάλογο του Γύφτου», τοενταγμένο στον τρίτο τόμο Απάντων Κω-στή Παλαμά, που μόλις είχε καταρτίσει.Εκεί, δεν κάνει απλή μνεία ύπαρξης τουΛεξικού, αλλά προβαίνει σε μία εξαγγε-λία, που δείχνει όλο τον ενθουσιασμόπου τότε τον διακατείχε. Καθώς τοΓλωσσάρι ήταν η πρώτη του γλωσσικήμελέτη, σχολιάζει: “∆εν λογαριάζω ωςμελέτη τις «γλώσσες» που περιλαμβάνο-νται στα σχόλια της λαϊκής έκδοσης τουΚαβάφη την οποία επιμελήθηκα για τον«Ίκαρο». Ετοιμάζω, όμως, την δημοσίευ-ση του ανέκδοτου καβαφικού «Λεξικού»,συνδυασμένη με ευρετήριο λέξεων τωνποιημάτων του.”

Με την φιλολογική αναφορά σε«γλώσσες», παραπέμπει στις λεκτικές ι-διομορφίες του Καβάφη, για τις οποίεςπαραθέτει ερμήνευμα στις σημειώσειςτης “πρώτης τυποποιημένης έκδοσης”,που κυκλοφόρησε επετειακά, Ιούν.1963. Συμπτωματικά, την ίδια ημερομη-νία έχει και το ανάτυπο από το Γλωσσά-ρι του Παλαμά, που φέρει τον μετριοπα-θή χαρακτηρισμό “σχεδίασμα”. Λίγο νω-ρίτερα, εντός του ίδιου έτους, επετειακόκαι για τον Παλαμά, θα πρέπει να κυκλο-φόρησε ο εν λόγω τρίτος τόμος των Απά-ντων του. Στο αφιέρωμα Καβάφη της«Νέας Εστίας», το κείμενο του Σαββίδηφέρει τον τίτλο «Το Αρχείο Κ. Π. Καβά-φη», συνοδευμένος με τον μετριαστικόυπότιτλο, “Μια πρώτη ενημερωτική έκ-θεση”. Ο Σαββίδης παραμένει μεν μετρη-μένος στους χαρακτηρισμούς των πονη-μάτων του, όμως, ανυπομονεί να διαλα-λήσει το “εάλω η Πόλις”. ∆εν είναι καιμικρός άθλος, μία δεκαετής πολιορκία.Από το 1953, που γνωρίζει “τον κληρο-νόμο του Ποιητή”, Αλέκο Σεγκόπουλο,διεκδικεί, με το πείσμα ερωτευμένου πουζητά την χείρα της καλής του, την ανά-θεση του Αρχείου Καβάφη, διαγκωνιζό-μενος με πείσμα έτερους μνηστήρες. Ιαν.1963, παίρνει επισήμως το δικαίωμα“μελέτης και έκδοσης του κυρίωςΑρχείου”. Το μικροφωτογραφεί ολόκλη-ρο για μήνες και 28 Απρ. 1963, σπεύδεινα προαναγγείλει από «Το Βήμα» τηνπροσεχή “έκθεση της εξερεύνησής του”.Αυτό ανωνύμως, σε σύντομο πρόλογο,στο άρθρο, «Ο Καβάφης, ευρωπαίος καισημερινός», του Κ. Θ. ∆ημαρά.

Σε εκείνη την αρχική περιγραφή τουΑρχείου σχολιάζει αναλυτικά, σε 14 ενό-τητες, τα “χειρόγραφα” του Καβάφη.Στην 9η ενότητα, γράφει: “Γλωσσικέςσημειώσεις – ξεχωριστά πρέπει να ανα-φερθεί το Λεξικό του Καβάφη, μια χρη-στική συλλογή ασυνήθιστων λέξεων ήνεολογισμών συνοδευμένων από απο-κόμματα εντύπων ή αντίγραφα περικο-πών όπου απαντούν, με ένα σχεδίασμακατατοπιστικής εισαγωγής.” Παρά τιςμεγάλες προσδοκίες, που είχαν γεννήσειαυτές οι πρώτες μνείες του Λεξικού, αυ-τό δεν δημοσιεύτηκε, ούτε καν αναφέρ-θηκε, μέχρι το επόμενο μεγάλο επετεια-κό έτος Καβάφη, το 1983, όπου συμπλη-ρώθηκε 50ετηρίδα από τον θάνατό του.Τότε επανήλθε με μία “πρόδρομη ανα-κοίνωση”, όπως την χαρακτήριζε και την

οποία τιτλοφορούσε, «Ένα Λεξικό τουΚαβάφη». Σε αυτήν, παρουσίασε το “σχε-δίασμα εισαγωγής”, που είχε ετοιμάσει οΚαβάφης, δίνοντας υπό μορφή καταλό-γου, χωρίς τα παραθέματα, τις 529 λέ-ξεις που το αποτελούν.

Κι όμως, εντός της ενδιάμεσης εικοσα-ετίας, το Αρχείο δεν είχε μείνει ανενερ-γό. Εκτός από την τακτοποίησή του, ση-μαντικές ενότητες από τα ανέκδοτα χει-ρόγραφα είχαν δημοσιοποιηθεί. Το Λεξι-κό, ωστόσο, φαίνεται να μην πήρε σειράπροτεραιότητας. Από τους πρώτους με-ταπολιτευτικούς συνεργάτες του Σαββί-δη, ο Πιερής, με ιδιαίτερο τομέα δραστη-ριότητας, το “νοικοκύρεμα” του Αρ-χείου, έκανε “μια πρώτη μεταγραφή τωνλημμάτων και των παραθεμάτων την πε-ρίοδο 1980-1983”. Από τότε μέχρι σήμε-ρα, μία 30κονταετία, ο Καβάφης αποτε-

λεί για αυτόν ένα από τα θέματα έρευ-νας. ∆ίπλα σε Σεφέρη και Κώστα Μόντη,ο Αλεξανδρινός έχει μάλλον το μεγαλύ-τερο “μερτικόν”. Μετρούμε 45 δημοσιεύ-ματα ευρέως φάσματος, μία συναγωγήμελετημάτων, τη φιλολογική επιμέλειατων «Πεζών» Καβάφη, καθώς και δυοσυλλογικών τόμων. Με αυτά ως δεδομέ-να, η έκδοση του Λεξικού άργησε, πουσημαίνει πως αυτό, ούτε για τον Πιερή,είχε σειρά προτεραιότητας.

Εύλογα γεννιέται το διττό ερώτημα:Μήπως, τελικά, το Λεξικό δεν παρουσία-ζε το ενδιαφέρον, που αρχικά του απο-δόθηκε; Ή, καθόσον ανολοκλήρωτο, ηπαρουσίασή του αποτελούσε δύσκολοεγχείρημα; Στην εισαγωγή του ο Πιερής,“για τη σχέση του περιεχομένου του Λε-ξικού με την ποίηση του Καβάφη”, ανα-φέρει ως παραδειγματικές περιπτώσειςδέκα λέξεις, που ενσωματώθηκαν σε δώ-δεκα ποιήματα του κανόνα. ∆εν γίνεται,όμως, σαφές, αν αυτές προέκυψαν μετάαπό σύγκριση με τον «Πίνακα λέξεωντων 154 ποιημάτων», που έχει καταρτί-σει ο Ξ. Α. Κοκόλης, η οποία να απέδω-σε μόνο αυτήν την περιορισμένη σοδειά(10 επί συνόλου 3.343 λέξεων). Παρό-μοιοι πίνακες, από όσο γνωρίζουμε, δενυπάρχουν για το υπόλοιπο ποιητικό σώ-μα του Καβάφη. Οπότε μένει ζητούμενοκατά πόσο ο Καβάφης κατέφυγε “στιςλεξικογραφικές του προσθήκες”. Με άλ-λα λόγια, πόσο χρήσιμη του φάνηκε αυ-τή “η μικρή συλλογή λέξεων”. Αν και οπροσδιορισμός της χρήσης του Λεξικούαπό τον Καβάφη είναι μάλλον μία πολύστενή θεώρηση της αξίας του. Όπως καιο περιορισμός του ως βοήθημα στο λεξι-κογραφικό εργαστήρι του ποιητή.

Για τα βασικά χαρακτηριστικά του Λε-ξικού, δηλαδή το πώς ο Καβάφης ξε-

κίνησε, το πότε και για πόσο λειτούργη-σε ως ερασιτέχνης λεξικογράφος, ο Πιε-ρής υιοθετεί τις εικασίες του Σαββίδη,

καθώς φαίνεται ότι αποδείχθηκαν ακρι-βείς και μετά τον δικό του, ενδελεχή έ-λεγχο. Ας μην παραβλέπουμε, ωστόσο,πως το “σχεδίασμα εισαγωγής” του Κα-βάφη είναι απροσδόκητα κρυπτικό.Εκεί γράφει: “Η αρχή αυτής της μικρήςσυλλογής λέξεων ήτο η επιθυμία να συ-μπληρώσω ένα Λεξικόν το οποίον μετα-χειριζόμουν πολύ και το οποίον μ’ εστά-θη πολύ χρήσιμον. Ο διαπρεπής λόγιοςο οποίος το είχε συνθέσει περιέλαβε στοέργον του πολλές λέξεις της δημοτι-κής...” Απορία, όχι μόνο φιλολογική,προκαλεί η απόκρυψη ονόματος λεξικο-γράφου και λεξικού. Ο Σαββίδης προ-κρίνει το «Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσ-σης» του Σκαρλάτου Βυζάντιου έναντιτων άλλων Λεξικών του και έναντι εκεί-νων έτερων ξένων λογίων. “Ο Καβάφηςέκανε συστηματική χρήση λεξικών”, ό-

πως τονίζει ο Πιερής. Στην κατάρτισητου Λεξικού του, καταφεύγει σε τρίαΕλληνογαλλικά λεξικά (Άγγ. Βλάχου,Νικ. Κοντόπουλου, Felix-DesireDeheque) και το Glossarium του DuCange, ενώ αναφέρει εν παρόδω άλλα ο-κτώ και δυο τουλάχιστον ακόμη τα έχεικατά νου, το Ουέμπστερ και των Λίντελ-Σκότ. ∆εν παραπέμπει, ωστόσο, στα τέσ-σερα Λεξικά του Βυζάντιου: Ελληνογαλ-λικό, Γαλλοελληνικό, «Λεξικόν της καθ’ημάς ελληνικής διαλέκτου», «Λεξικόντης Ελληνικής Γλώσσης».

Ως “πρότυπο” για την συμπερίληψηπαραθεμάτων στο λήμμα κάθε λέξης, πέ-ραν του ερμηνεύματος, ο Πιερής αποκλί-νει προς το Glossarium του Du Cange.Παρεμπιπτόντως, προς σύνδεση με τιςελληνικές εγκυκλοπαίδειες, θα ήτανχρήσιμη η αναφορά του εξελληνισμένουονόματος του λεξικογράφου ΚαρόλουΝτυ Φρεσν, ηγεμόνα του Κανζ. Πρόκει-ται για τον ∆ουκάγγιο, που θεωρείται“πατήρ των εν τη ∆ύσει βυζαντινώνσπουδών”. Το Glossarium είναι έκδοσητου 1688, δέκα χρόνια μετά αντίστοιχουλατινικού. Πιστεύουμε ότι προκαλεί σύγ-χυση η αναφορά του, στον βιβλιογραφι-κό κατάλογο, ως Domino Du Cange-Carolo Du Fresne, με παραπομπή στηνέκδοση, “Vratislaviae 1891”. Η εύρεση,πάντως, στη βιβλιοθήκη του Καβάφημίας τόσο όψιμης έκδοσής του μάλλον α-ποδυναμώνει την υποψηφιότητά του ως“πρότυπο”.

Ίσως, ο Καβάφης την ιδέα ενός Λεξι-κού μετά παραθεμάτων να την παίρνει α-πό το «Λεξικόν της καθ’ ημάς ελληνικήςδιαλέκτου» του Βυζάντιου, του οποίου ητρίτη έκδοση, του 1874, ήταν κοντινήτης παραμονής του στην Κωνσταντινού-πολη. Στην οικία Φωτιάδη, όπου φιλοξε-νήθηκε, θα είχε την ευκαιρία να εντρυ-φήσει σε όλα τα Λεξικά Βυζάντιου, μέχριστην τρίτομη μελέτη του, «Η Κωνσταντι-

νούπολις». Αυτός είναι ένας επιπλέονλόγος, που προκαλεί έκπληξη η αποσιώ-πηση της λεξικογραφικής εργασίας ενόςτόσο ευκλεούς προγόνου. Λογικότερο θαμας φαινόταν τα “χαρτάκια”, με τις “έ-μορφες λέξεις” και “τη φράση ανάμεσαπου βρίσκεται” καθεμιά λέξη, να τα έβα-ζε και στα τρία Λεξικά του Βυζάντιου,που θα πρέπει να είχε σε συνεχή χρήση.Χρήση, μέχρι και ανάγνωση, αφού ο Κα-βάφης συμβουλευόταν άλλα και ξεψά-χνιζε λεξικά ως συλλέκτης σπάνιων λέ-ξεων. Ειδάλλως, πώς εξηγείται εκείνο τοφύλλο αναφοράς με τις 52 λέξεις τις α-ντιγραμμένες από το Ελληνογαλλικό Λε-ξικό του Deheque. Ή, ακόμη, οι 11 λέ-ξεις, οι σημειωμένες στα περιθώρια σε-λίδων του Ελληνογαλλικού του Βλάχουκαι μερικές άλλες σκόρπια καταγεγραμ-μένες, που εντόπισε ο Πιερής, εμπλουτί-ζοντας τα λήμματα του Λεξικού από 529σε 561.

Για το πότε ο Καβάφης ξεκίνησε τησυλλογή λέξεων, προτείνεται ο Αύ-

γουστος του 1891, όταν αποδίδει στα ελ-ληνικά το μπωντλαιρικό σονέτο «Αντιμι-λήματα», από τα «Άνθη του κακού», συν-θέτοντας το τελικά “αποκηρυγμένο”,«Αλληλουχία κατά Βωδελαίρον». Εκεί,για τη μετάφραση της λέξης ambre, κα-ταφεύγει, σύμφωνα με τα παραθέματα,στα βιβλία αναφοράς της Βιβλιοθήκηςτου και επιλέγει το άμβαρις, που είναιμία από τις θησαυρισμένες λέξεις. ∆εν υ-πάρχει παράθεμα από το ελληνικής δια-λέκτου Λεξικό του Βυζάντιου, που κατα-γράφει τα άμβαρις, άμπαρη και άμπαρι.Πιθανώς, πράγματι, το άμβαρις να αντι-στοιχεί σε ένα από τα πρώτα “χαρτάκια”.Γενικότερα, οι λέξεις-λήμματα θα μπο-ρούσαν να χωριστούν ως προς τη χρονο-λόγησή τους σε δυο κατηγορίες. Μίαπρώτη ομάδα με τα λήμματα, όπου όλατα παραθέματα αντλούνται από βιβλία α-ναφοράς ή εκδόσεις πριν το 1891, μη βο-ηθώντας στη χρονολόγησή τους. Και μίαδεύτερη, με παραθέματα από μεταγενέ-στερες πηγές, όπου η πιο όψιμη χρονο-λογία μπορεί να εκληφθεί ως έναterminus post quem, τοποθετώντας τηνκατάρτιση του λήμματος, με τη συρραφήπαραθεμάτων, μετά αυτήν την ημερομη-νία. Στην περίπτωση, μάλιστα, ενός μόνοπαραθέματος από τον Τύπο ή και απόπρόσφατη έκδοση, θα μπορούσε η γρα-φή του λήμματος να θεωρηθεί συγχρονι-κή. Όπως κι αν έχει, σε κάθε λήμμα ταενδιάμεσα σχόλια του Καβάφη αποβαί-νουν πολύτιμα, τόσο για τη χρονολόγη-σή του όσο και για τον κομβικό ρόλο πουαποδίδει σε κάποια πρόσωπα και έργα.Η συμπλήρωση των παραθεμάτων, μεβάση τις πηγές, από τον επιμελητή, είναιιδιαίτερα βοηθητική, ωστόσο, τα σχόλιαδεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να έ-χουν παραληφθεί.

Κατά τη γνώμη μας, πάντως, η βασικήδιαφορά μεταξύ των παραθεμάτων καικατ’ επέκταση, των λημμάτων του Λεξι-κού, από τα γλωσσάρια, που μπορεί ναείχε κατά νου ο Καβάφης, έγκειται στησταχυολόγηση λέξεων από τον Τύπο.Αυτή, ουσιαστικά, ξεκινάει μετά το πρώ-το ταξίδι του Καβάφη στην Αθήνα, Αύγ.1901. Εδώ, θα πρέπει να μνημονεύσουμετον Στέφανο Κουμανούδη και “τον μονα-δικό θησαυρό”, που εκείνος, κατά τον Κ.Θ. ∆ημαρά, “εδωροφόρησε στην νέα ελ-ληνική παιδεία” την «Συναγωγή νέων λέ-ξεων», καθώς στηρίχτηκε κατά πολύστον Τύπο. Το 1983, ο Σαββίδης σχολία-ζε σχετικά με το Λεξικό: “Πιστεύω πως οΚαβάφης, με τον αυτοδίδακτο, πραγμα-τιστικό του τρόπο, συνεχίζει – ασύνειδα,ίσως – την αξεπέραστη προσπάθεια της«Συναγωγής» του Κουμανούδη.” Το πό-σο “ασύνειδα” ενεργούσε ο Καβάφης ε-λέγχεται με βάση τις ημερομηνίες: οΚουμανούδης απεβίωσε στις 19 Μαΐ.

1096 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 2277ΒΙΒΛΙΟ

Λε ξι κο γρά φος Κα βά φης

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

2288 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

1899, στο «Ημε ρο λό γιον Σκό κου 1900», ό που δη μο -σιεύε ται το ποίη μα «Κε ριά» του Κα βά φη, υ πάρ χει νε -κρο λο γία του. Φθι νό πω ρο 1900, κυ κλο φό ρη σε η «Συ -να γω γή» και ο α πό η χος στους φι λο λο γι κούς κύ κλουςθα κρά τη σε του λά χι στον μέ χρι την ά φι ξη του Κα βά φη.

Ως προς τις πη γές, οι δυο συ να γω γές λέ ξεων Κου μα -νού δη-Κα βά φη συ μπί πτουν σε έ ξι α πό τα λε ξι κά, σταο ποία πα ρα πέ μπουν ή και δέ κα, εάν στον Κα βά φη προ -σθέ σου με και τα λε ξι κά του Σκαρ λά του. Ως προς τις ε -φη με ρί δες, ο Κα βά φης αν τλεί α πό 10: δυο της Αλε ξάν -δρειας («Εφη με ρίς», «Τα χυ δρό μος»), ε πτά α θη ναϊκές,ό που, με ε ξαί ρε ση την εφ. «Αθή ναι», που ξε κι νά ει το1902, οι άλ λες βρί σκο νται και στον κα τά λο γο Κου μα -νού δη («Ακρό πο λις», «Το Άστυ», «Νέ ον Άστυ» στον Κα -βά φη, «Εμπρός», «Νέα Ελλάς», «Πα τρίς», «Σκριπ»), ό -πως και η δέ κα τη, η «Νέα Ημέ ρα» της Τερ γέ στης. ∆ια -φο ρο ποιού νται στα πε ριο δι κά. Ο Κα βά φης αν τλεί α πό18 πε ριο δι κά, ό που μό νο ο «Παρ νασ σός» βρί σκε ταιστον “κα τά λο γο πε ριο δι κών συγ γραμ μά τω ν” του Κου -μα νού δη. Τέ λος, α πό τις 529 λέ ξεις του Κα βά φη οι 55υ πάρ χουν και στον Κου μα νού δη. Μία σύ μπτω ση της τά -ξεως του 10%, που δι πλα σιά ζε ται, αν λη φθούν υ πό ψηοι θε μα τι κά ό μοιες λέ ξεις, εί ναι α ξιο ση μείω τη, δε δο μέ -νης και της γλωσ σι κής α πό στα σης του Κου μα νού δη.

Κα τά τα άλ λα, ο Κα βά φης δεν φαί νε ται να πα ρα κο -λου θεί συ στη μα τι κά ε φη με ρί δες και πε ριο δι κά. Εξαί ρε -

ση α πο τε λούν τα «Πα να θή ναια», α πό ό που αν τλεί πα -ρα θέ μα τα ό σο διά στη μα πα ρα μέ νει συ νερ γά της, 1901-1912. Το ί διο ι σχύει και για το «Ημε ρο λό γιον Σκό κου».Σε πολ λές πε ρι πτώ σεις ξε φυλ λί ζει συ γκε κρι μέ να τεύ χηπε ριο δι κών. Ή, α κό μη, πα ρα κο λου θεί μία ε φη με ρί δαγια ο ρι σμέ νη πε ρίο δο, με κί νη τρο τα τρέ χο ντα ε θνι κάθέ μα τα. Όπως, λ.χ., την εφ. «Νέα Ελλάς» ή τα πε ριο δι -κά «Ελλη νι σμός» και «Κρη τι κή Στοά» (Μα κε δο νι κό,Βαλ κα νι κοί, Με σο λυ μπιά δα 1906, Κρη τι κά). Πριν το1901, υ πάρ χουν δυο πα ρα πο μπές στους ε τή σιους τό -μους 1884, 1894, του μη νιαίου πε ριο δι κού «Παρ νασ -σός» και στο χρι στου γεν νιά τι κο φύλ λο του 1897 της«Ακρό πο λης». Ενώ, σε δυο πε ριο δι κά, φαί νε ται να εν -δια φέ ρε ται μό νο για διη γή μα τα του Πα πα δια μά ντη(«Τέ χνη» Απρ. 1899, «Πε ριο δι κόν μας» ∆εκ. 1900). Πά -ντως, με τά το 1901, κα τα λο γρά φη ση των ε ντύ πων σύμ -φω να με τις χρο νο λο γι κές πα ρα πο μπές, δί νει σα φή ει -κό να αυ τής της λε ξι κο γρα φι κής ε να σχό λη σης.

Όσο α φο ρά τις προ γε νέ στε ρες του 1901 εκ δό σεις βι -βλίων α να φο ράς και πα λαιό τε ρων συγ γρα φέων, οι πη -γές του Κα βά φη, στο βαθ μό που υ πο δη λώ νουν αι σθη -τι κές προ τι μή σεις, έρ χο νται ως αμ φι σβή τη ση της πα -ρα τή ρη σης του Πέ τρου Κο λα κλί δη, που διέ βλε πε, στο“δού λε μα της γλώσ σας”, “τον α πο κλει σμό λέ ξεων πουα νή κουν στη λε γό με νη ποιη τι κή πα ρά δο ση”. Υπάρ χουνπολ λα πλά πα ρα θέ μα τα α πό βι βλία, ό πως «Ερω τό κρι -τος», «∆ιή γη σις Απολ λω νίου», «Τρα γού δια ρω μαίι κα»του Πασ σό φ, εκ δό σεις Σά θα, Λε γκράν και Νικ. Πο λί -

τη. Ιδιαί τε ρη θέ ση έ χουν τα κρη τι κά ποιή μα τα της συλ -λο γής Αγα θάγ γε λου Ξη ρου χά κη και κυ ρίως, τα «Κυ -πρια κά» του Αγιο πε τρί του Αθα νά σιου Σα κελ λά ριου.Την ί δια ε ντύ πω ση δη μιουρ γούν οι ε πι λο γές α πό πα -λαιό τε ρους και συ γκαι ρι νούς του συγ γρα φείς.

Όσο για το πό σο κρά τη σε η ε να σχό λη ση του Κα βά -φη με το λε κτι κό ε ρά νι σμα, ο Σαβ βί δης πα ρα τη ρεί ό τιη προ σπά θεια “α το νεί με τά το 1917”, με “πιο ό ψι μαχρο νο λο γη μέ νο λήμ μα” α πό τα «Μυ στή ρια της Κε φα -λο νιάς» του Λα σκα ρά του, σε α λε ξαν δρι νή έκ δο ση του1929. Ου σια στι κά, δια κό πτε ται με τά το 1914, με μό λιςπέ ντε πα ρα θέ μα τα στην ε πό με νη τριε τία. ∆η λα δή, ό τανο Κα βά φης με τα το πί ζει το κέ ντρο βά ρους των εν δια φε -ρό ντων του α πό την Αθή να στην κο σμο πο λί τι κη Αλε -ξάν δρεια. Θα λέ γα με ό τι το «Λε ξι κό πα ρα θε μά των» εί -ναι έρ γο της α θη ναϊκής του πε ριό δου. Αλλού α να λυ τι -κό τε ρα και πε ρισ σό τε ρα ε πί του Λε ξι κού. Προ σώ ραςμέ νου με ευ γνώ μο νες στον Πιε ρή για το κα βα φι κό α πο -θη σαύ ρι σμα, που φρό ντι σε με α φο σίω ση στον Αλε ξαν -δρι νό, αλ λά και ως χρέ ος α πέ να ντι στον ∆ά σκα λό του.Πρό κει ται ε πι πλέ ον, για μία ση μα ντι κή έκ δο ση ως α -πο χαι ρε τι σμός “στην Αλε ξάν δρεια που φεύ γει”. ΣτηνΑλε ξάν δρεια που χά νου με, με την τε λευ ταία με τοι κε σίατων κα βα φι κών κα τά λοι πων.

Μ. Θε ο δο σο πού λου

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

Λε ξι κο γρά φος Κα βά φης

Σε μια συνέντευξή του στον ΓρηγόρηΜπέκο, στο Βήμα, το 2014, ο Τζόνα-θαν Λέθεμ έλεγε ότι «στην ίδια τημυθολογία της αμερικανικής ταυτό-τητας ενυπάρχει μια πολύ ξεκάθαρηκαι εχθρική διάθεση απέναντι στηνιδέα ότι υπάρχουν τάξεις σε αυτή τηχώρα. Η αυτοϊκανοποιητική πεποί-θηση ότι με έναν τρόπο είμαστε μιααπολύτως ισότιμη κοινωνία είναι τοπιο αγαπημένο ψέμα της κουλτούραςμας, και υπάρχει ταυτοχρόνως με μιαεξωφρενική φαντασίωση ότι ο καθέ-νας μπορεί να εισχωρήσει στο βασί-λειο των πλουσίων ανά πάσαστιγμή». Με αυτή τη μυθολογία έρχε-ται να αναμετρηθεί στο καινούργιοτου βιβλίο ο Λέθεμ, γράφοντας μιασάγκα για τρεις γενιές αριστερώνστις ΗΠΑ, καθώς στο φόντο εξελίσ-σονται τα μεγάλα κοινωνικoπολιτικάγεγονότα που σημάδευαν τη χώρακαι τον πλανήτη, ξεκινώντας από τηνέκθεση του Χρουστσόφ στο 20ό Συ-νέδριο του ΚΚΣΕ, το 1956, με τοναναπάντεχο τίτλο «Για την προσωπο-λατρία και τις επιπτώσεις της», πουέριχνε φως σε ένα μέρος από τασκοτάδια της σταλινικής περιόδου.῾

«Ήθα σταματήσεις να πηδάςμαύρους μπάτσους ή θαπάρεις πόδι από το Κομ-

μουνιστικό Κόμμα»: αυτή είναι η πρώτηπρόταση του βιβλίου και εκτοξεύεται τοφθινόπωρο του 1955 από την ειδική επι-τροπή που έχει στείλει το κόμμα στηΡόουζ Ζίμερ, την «Κόκκινη Βασίλισσα»του Σάνισαϊντ Γκάρντενς της Νέας Υόρ-κης. Η κομματική επιτροπή εισβάλλει,

νομιμοποιημένη, στην ιδιωτική ζωή τηςΡόουζ και χαρακτηρίζει την ερωτικήσχέση της με τον μαύρο αστυνομικό«υπερβάλλοντα ζήλο στον αγώνα υπέρτης ισότητας των νέγρων». Η Ρόουζ δια-γράφεται από το κόμμα λίγο προτού οιΝιού Γιορκ Τάιμς δημοσιεύσουν μετα-φρασμένη την ιστορική ομιλία του Χρου-στσόφ. Η Ρόουζ, μια κομμουνίστρια πουσκληραίνει διαρκώς μέσα στην καθημε-ρινή περιπέτεια να είναι αριστερή στιςΗΠΑ, συγκρούεται με την εξουσία τόσοτου κράτους όσο και του κόμματος,όντας όμως και η ίδια ένας άνθρωποςεξουσιαστικός, κάτι το οποίο ο Λέθεμίσως επενδύει με μια γενική συμβολικήαξία για μια Αριστερά που πολέμησε τηνεξουσία αναπαράγοντας πολλές φορέςπαρόμοια εξουσιαστικά μοντέλα.

Προσωπικές ιστορίες,μεγάλα γεγονότα

Κόρη της Ρόουζ είναι η Μίριαμ: «μιαμπολσεβίκα των πέντε αισθήσεων», πουθα φτάσει τελικά μέχρι την επαναστατη-μένη Νικαράγουα των Σαντινίστας. «Ηταυτότητά μου ήταν Νεοϋορκέζα και αρι-στερή. Μια αντι-Αμερικανίδα Αμερικα-νίδα, πράγμα που ήταν ήδη αρκετά πο-λύπλοκο, ένας ρόλος που απαιτούσε συ-νεχή επαγρύπνηση», λέει κάπου η Μί-

ριαμ πασχίζοντας να περιγράψει τηνταυτότητά της μέσα στο εχθρικό έδαφοςόπου ζει.

Και μετά, ο Άλμπερτ, ο γερμανός αρι-στοκράτης και σύζυγος της Ρόουζ πουμετά τον πόλεμο επιστρέφει στη Γερμα-νία με εντολή του κόμματος, ο Σίσερο,γιος του μαύρου εραστή της Ρόουζ, οτραγουδιστής της φολκ Τόμι Γκόγκαν,σύζυγος της Μίριαμ, ο γιος της Μίριαμ,Σέρτζιους, και άλλοι, και άλλοι. Παράλ-ληλα με τις προσωπικές ιστορίες όλωναυτών των χαρακτήρων, παρελαύνουνστο φόντο πολλά σημεία αναφοράς τόσοτης ιστορίας της Αριστεράς όσο και τηςκοινωνικοπολιτικής ιστορίας των ΗΠΑ:ο φόβος την εποχή του Ψυχρού Πολέμου(«μη λες ούτε καν τη λέξη καπιταλισμός,από τρόμο για το υπονοούμενο αντίθετότου») ο αγώνας για τα δικαιώματα τωνΜαύρων, το Καλοκαίρι της Ελευθερίαςτου 1964, η Κου-Κλουξ-Κλαν, το φλεγό-μενο Μισισίπι το Γκρίνουιτς Βίλατζ που«μέσα σε μια δεκαετία διέσπειρε τηνενέργειά του παντού» στη Νέα Υόρκη το«Στόουνγουολ», οι διώξεις και οι αγώνεςτων ομοφυλοφίλων ο φόβος της παρα-κολούθησης, το FBI και ο μακαρθισμόςοι χίπις, η ψυχεδέλεια, η αμφισβήτησητα κινήματα αλληλεγγύης στη ΛατινικήΑμερική οι Γουέδερμεν οι πορείες κατάτης Ατομικής Ενέργειας το διάχυτοκλίμα επιτήρησης και καταστολής μετάτην 11η Σεπτεμβρίου το κίνημα Occupy.

Οικογενειακή ζωή, έναςκατακλυσμός από μοναξιές

Όλα αυτά τα γεγονότα τρέχουν στοβάθος και αποτυπώνονται μέσα από τοπρίσμα των προσωπικών σχέσεων καιιστοριών των πρωταγωνιστών του μυθι-στορήματος. «Η οικογενειακή ζωή, έναςκατακλυσμός από μοναξιές», έγραφε σεένα διήγημά του που δημοσιεύτηκε στοNew Yorker ο Λέθεμ. Περιπλανώμενοςσε αυτές τις μοναξιές, ο Λέθεμ θέλει νασκιαγραφήσει στο φόντο ένα μεγάλοκοινωνικοπολιτικό πανόραμα μετατοπί-ζοντας διαρκώς τις αφηγηματικέςφωνές (χρησιμοποιεί ακόμα και επιστο-λές μέσα από τα αρχεία της Στάζι), παί-ζοντας με τις χρονικές στιγμές ή περιό-δους και αποτυπώνοντας πάντα εξαιρε-τικά το κλίμα στη Νέα Υόρκη στις επο-χές που επιλέγει.

Σαρκαστικός πολλές φορές, πάντα μεκριτική ματιά, συχνά σκληρά επικριτι-κός, ο Λέθεμ περιγράφει τα ιδανικά, τιςαποτυχίες, τις αυταπάτες, τις διαψεύ-σεις, τα φετίχ (οι αναφορές στη μουσική,στον Ντίλαν, στην επιμονή σε μια«παλιά, καλή φολκ», στην άρνηση κά-ποιων να αποδεχτούν τη νέα εποχή πουεισβάλλει, είναι εξαιρετικές), τις δεύτε-ρες προσπάθειες εκείνων που στρατεύ-τηκαν στην Αριστερά των ΗΠΑ, διηγού-μενος με έναν τρόπο και ένα κομμάτι τηςπροσωπικής του ιστορίας.

Ένα πολιτικό βιβλίο, λοιπόν, που μι-λάει για πολιτική μιλώντας για τους αν-θρώπους που κάνουν πολιτική, κυρίωςγια τη μητέρα και την κόρη, τις δύο Κόκ-κινες Βασίλισσες. Την Κόκκινη Βασί-λισσα –μια από τις «πρωταγωνίστριες»στο Μέσα από τον καθρέφτη (τη συνέ-χεια της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμά-των) του Λούις Κάρολ– την συναντάμε(ως απλή αναφορά, βέβαια) και στιςΣκιές του Μπρούκλιν, το προηγούμενοβιβλίο του Λέθεμ που μεταφράστηκε σταελληνικά (μτφ. Κ. Καλτσάς, εκδ. Κέ-δρος). Κάποια εμμονή του Λέθεμ; Έχουνάραγε κάποια σχέση οι δικές του Κόκκι-νες Βασίλισσες με την Κόκκινη Βασί-λισσα του Κάρολ; Μετά την ανάγνωσητων βιβλίων του Λέθεμ, μια ματιά στιςκλασικές περιπέτειες της Αλίκης ίσωςμπορεί να δώσει κάποια απάντηση.

Κώστας Αθανασίου

Μικρά σχόλιαγια βιβλία που διάβασα

Αριστερέςστην «κοιλιάτου κτήνους»

Τζόναθαν Λέθεμ “Οι κόκκινες βασίλισσες”(μτφ. Ελένη Ηλιοπούλου,

εκδ. Κέδρος, 2015)

Η Ρόουζ συ γκρούε ται μετην ε ξου σία τό σο τουκρά τους ό σο και τουκόμ μα τος, ό ντας ό μωςκαι η ί δια έ νας άν θρω -πος ε ξου σια στι κός, κά τιτο ο ποίο ο Λέ θεμ ί σωςε πεν δύει με μια γε νι κήσυμ βο λι κή α ξία για μιαΑρι στε ρά που πο λέ μη σετην ε ξου σία α να πα ρά γο -ντας πολ λές φο ρές ε -ξου σια στι κά μο ντέ λα.

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Πέρασαν 71 χρόνια από εκείνη τημέρα που ξαφνικά σκοτείνιασε οκόσμος. Ήταν 10 Ιουνίου 1944

όταν, σαν μαύρο πέπλο, έπεσε στα μάτιατου 4χρονου αγοριού το βάρος της Ιστο-ρίας χωρίζοντας τη ζωή του στα δύο.

Εκείνη τη μέρα ο Αργύρης Σφουντούρης,όπως ήταν το όνομα του αγοριού, πέ-ρασε σε μια βίαιη ενηλικίωση με τουςεφιάλτες να τον κυνηγούν σε ολόκληρητη ζωή του.

Τα χρόνια πέρασαν, ο Αργύρης μεγά-λωσε και έμαθε να αναμετριέται με ταφαντάσματα. Όμως ποτέ δεν ξέχασε!

Αντίθετα, δεν σταμάτησε ποτέ τη φρικτήεκείνη μνήμη των παιδικών του χρόνωννα την μεταδίδει ώστε να μείνει ζωντανήη Ιστορία, να μην ξεχαστεί και ως δί-δαγμα να μην επαναληφθεί.

Στο ∆ίστομο, η εκδικητική μανία τωνγερμανικών δυνάμεων κατοχής άφησεπίσω της 218 νεκρούς, άνδρες, γυναίκεςκαι παιδιά. Με τον τρόπο αυτό οι ναζί εκ-δικήθηκαν μια επίθεση ανταρτών εναν-τίον μιας στρατιωτικής τους ομάδας.Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και οι γο-νείς του Αργύρη μαζί με 30 άλλους συγ-γενείς του! Ο Αργύρης θα μεγαλώσει σεορφανοτροφείο μαζί με άλλα παιδιά πουείχαν χάσει τους γονείς τους στον πό-λεμο. Μέχρι τη μέρα που μια αποστολήτου Ερυθρού Σταυρού έρχεται να διαλέ-ξει μερικά από τα ορφανά για να τα με-ταφέρει σε κάποια ξένη χώρα. Έτσι, οΑργύρης βρέθηκε στην Ελβετία στο παι-δικό χωριό Πεσταλότσι, μεγάλωσε μα-κριά από τα δραματικά γεγονότα που ση-μάδεψαν τη μεταπολεμική Ελλάδα,σπούδασε, απέκτησε οικογένεια αλλάποτέ δεν ξέχασε.

Ο σκηνοθέτης Στέφαν Χάουπ, γνώρισετον Αργύρη Σφουντούρη, όταν ανέβασετην «Ασκητική» του Καζαντζάκη. «Έψα-χνα μια ανδρική φωνή που θα μπορούσενα διαβάσει στην παράσταση κάποιακομμάτια στα ελληνικά», λέει.. Μετά απόχρόνια και με έκπληξη, συμπληρώνει οΧόουπ, έμαθα πως η μετάφραση στα γερ-μανικά του κειμένου που είχαμε ανεβά-σει, είχε γίνει από τον Αργύρη Σφουν-τούρη. Κάπως έτσι έμαθε και για τηνπροσωπική ιστορία του και κάποιαστιγμή αποφάσισε να γυρίσει την ταινία«Ένα τραγούδι για τον Αργύρη», τοοποίο προβλήθηκε στο 9ο ΦεστιβάλΝτοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το 2007,όπου και κέρδισε το Βραβείο Κοινού. Τα

τρία χρόνια που χρειάστηκαν για να ολο-κληρωθεί η ταινία ήταν οδυνηρά για τονΑργύρη Σφουντούρη, αφού χρειάστηκενα περάσει μέσα σε λίγους μήνες όλαόσα είχε ζήσει τα τελευταία 50 χρόνια.

Η ταινία προβάλλεται στην Ελλάδα -δεν θυμάμαι εάν είχε προβληθεί στις αί-θουσες και το 2007- σε μια ιδιαίτερηστιγμή αφού το θέμα των γερμανικώναποζημιώσεων έχει μπει ανοιχτά στοτραπέζι. Και είναι μία ταινία από εκείνεςπου κρατούν σφιχτά μέσα τους την ιστο-ρική μνήμη και έχουν τη δυνατότητα με-τάδοσής της στις νεότερες και τις επό-μενες γενιές.

Βιώματα, μνήμη, τραύματα αλλά καιθέληση για ζωή και πίστη σε έναν κόσμοπου μπορεί να είναι καλύτερος. «∆ενξέρω ποιος μού ’χει δώσει το δίδαγμα.Τουλάχιστον η ζωή με έχει προστατέψεινα πιστεύω και να αγωνίζομαι γι’ αυτό:να μην παραδεχόμαστε την αδικία όσομικρή ή μεγάλη και αν είναι. Να την πο-λεμούμε», λέει σε συνέντευξή του στοnewsbomb.gr. Από την πλευρά του, οσκηνοθέτης λέει: «Η ταινία είναι έναςφόρος τιμής στους ανθρώπους που είχανπαρόμοια βιώματα στην παιδική τουςηλικία και που, παρόλα αυτά, επιβίωσανκαι τώρα θέλουν να ζήσουν χωρίς νακλείνονται στον εαυτό τους ούτε και ναυποχωρούν».

Όταν έχω απέναντί μου μια τέτοια ται-νία η οποία είναι βουτηγμένη στην ιστο-ρική μνήμη, την ανθρώπινη τραγωδίακαι ένα τεράστιο συναισθηματικό βάρος,θεωρώ πως πρέπει να την αντιμετωπίσωως τέτοια και μόνον. Έτσι το μόνο πουέχω να προσθέσω είναι να σας προ-τρέψω να την δείτε!

strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com

«ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥ∆Ι ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ»

Μέσα από τα μάτια ενός παιδιού

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ«Οικογένεια Μπελιέ» (La famille

Belier) του Ερίκ Λαρτιγκό: Στηνοικογένεια Μπελιέ όλοι είναικουφοί εκτός από την Πολά, τηνκόρη. Η Πολά έχει ένα βαρύέργο, αφού εργάζεται μαζί μεόλη την οικογένεια αλλά τηνίδια στιγμή αποτελεί και τονεπικοινωνιακό κρίκο με τονυπόλοιπο κόσμο. Όμως η Πολάέχει υπέροχη φωνή, μπαίνει στηχορωδία του σχολείου και ανοί-γεται μπροστά της μια λαμπρήπροοπτική: να εισαχθεί σε μιασχολή μουσικής στο Παρίσι! Ναιαλλά πώς θα καταφέρει να αφή-σει την οικογένειά της και επι-πλέον πώς θα μπορέσει να τηνπείσει αφού κανείς δεν μπορείνα την καταλάβει; Η ταινία έγινετεράστια επιτυχία στη Γαλλία -7,5 εκατομμύρια εισιτήρια- ενώέκανε πρεμιέρα στη χώρα μαςστο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κι-νηματογράφου και κέρδισε τοΒραβείο Κοινού.

«Jurassic world» του Κόλιν Τρε-βόροου: Η τέταρτη ταινία μέσασε 22 χρόνια με το πάρκο δεινο-σαύρων, πρωτοδιδάξαντος τουΣτίβεν Σπίλμπεργκ, ο οποίοςσκηνοθέτησε δύο από αυτές καιτώρα είναι παραγωγός.

«Καταδίωξη σε δύο ηπείρους»(Survivor) του Τζέιμς Μακ Τιγκ:Μία έκρηξη βόμβας σκοτώνειόλους τους συνεργάτες μιαςυπαλλήλου του αμερικανικούυπουργείου Εξωτερικών η

οποία διορίστηκε στην πρε-σβεία στο Λονδίνο. Στη συνέ-χεια παγιδεύεται και γίνεταιστόχος για εγκλήματα που δενέχει διαπράξει.

«∆ιακοπές στη Βενετία» (Sum-mertime) του Ντέιβιντ Λιν: Στηθαυμάσια αυτή ταινία του 1956παρακολουθούμε το ταξίδι τηςΤζέιν, μιας μοναχικής γυναίκας,στη Βενετία. Με μια κάμερα στοχέρι περιπλανιέται στην πόλη,χαίρεται την ανεξαρτησία τηςαλλά παρακολουθεί με μικρήζήλια τα ζευγάρια που κυκλο-φορούν παντού. Η συνάντησήτης με το Ρενάτο θα την φέρειμπροστά σε πρωτόγνωρα αι-σθήματα. Νιώθει τον έρωτα νατσιμπά την καρδιά της και ενώείναι έτοιμη να τον ζήσει, ανα-καλύπτει πως είναι παντρεμέ-νος.

«Zvenigora» του ΑλεξάντερΝτοβζένκο: Η ταινία ξεκινά μετη συνάντηση του γέροντα μεμια ομάδα Ουκρανών Κοζάκωναπό το παρελθόν, που αναζη-τούν το θησαυρό που λέγεταιότι είναι θαμμένος στους λό-φους του Σβενιγκόρα. ∆ιατρέ-χοντας αιώνες ιστορίας, φτάνειστο παρόν που σημαδεύεται απότον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τηνΟκτωβριανή Επανάσταση καιτον εμφύλιο. Αριστουργηματικήταινία παραγωγής 1928.

Σινεφίλ

Υποδηματοποιός τέταρτης γενιάς, ο Μάξ Σίμκιν ζει με τη μητέρα του στη Νέα Υόρκη.Εργάζεται καθημερινά στο υποδηματοποιείο, μοναδικός του φίλος είναι ο διπλανόςκουρέας, Τζίμι, άνθρωποι μπαινοβγαίνουν στο μαγαζί του, η ακτιβίστρια Κάρμεν

του ζητά να αγωνιστεί για να μην αλλάξει η φυσιογνωμία της γειτονιάς. Όταν χαλάει η μη-χανή που επισκευάζει τα παπούτσια, θα χρησιμοποιήσει μια παλιά ραπτομηχανή πουυπάρχει στο υπόγειο. Τότε θα ανακαλύψει πως φορώντας τα παπούτσια των πελατώντου… παίρνει τη μορφή τους! Στην αρχή θα τρομάξει, στη συνέχεια θα αρχίσει να το δια-σκεδάζει μέχρις ότου μπλέξει χοντρά με συμμορίες, μαφιόζους και δολοφόνους! Τελικάόλα θα διευθετηθούν, ο Μαξ θα ξαναβρεί το χαμένο του πατέρα και θα γνωρίσει τονέρωτα. Κι όλα αυτά αφού προηγουμένως έχει εξοντώσει όλους τους κακούς!

Με την ταινία «Τα ξένα παπούτσια» (The cobbler), ο Τόμας Μακάρθι σκηνοθετεί ένασύγχρονο παραμύθι με φόντο τη Νέα Υόρκη. Το μεταφυσικό στοιχείο επάνω στο οποίο βα-σίζεται η ιστορία του τον βοηθά να προβεί σε κάθε είδους αυθαιρεσίες ώστε να δημιουρ-γήσει την πλοκή που χρειάζεται. Όχι τίποτε το ιδιαίτερο, βέβαια, αλλά το αποτέλεσμαείναι, αν μη τι άλλο, ευχάριστο.

Σε χαρακτηριστικούς ρόλους εμφανίζονται ο Στιβ Μπουσέμι, η Έλεν Μπάρκιν και οΝτάστιν Χόφμαν. Όμως όλη η ταινία είναι στημένη επάνω στον Άνταμ Σάντλερ, έναν απότους πιο ταλαντούχους σύγχρονους αμερικανούς κωμικούς, ο οποίος δίνει στο ρόλο τουΜαξ τη μοναχικότητα και τη μελαγχολία του χαρακτήρα τον οποίο ερμηνεύει. Αν και η ται-νία διαφημίζεται ως κωμωδία, μόνον τέτοια δεν είναι. Αν κάτι κυριαρχεί, αυτό είναι η

απογοήτευσητου ήρωα απότη ζωή του οοποίος θεωρείτον εαυτό τουμετριότητα. Εντέλει ο Μα-κάρθι, μέσααπό αυτό τοσύγχρονο πα-ραμύθι αγγίζειθέματα όπωςη αυτογνωσία,η αξία της οι-κογένειας, ηαποδοχή τουεαυτού μας.

Στρά. Κερ.

«ΣΕ ΞΕΝΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ»

Ένα σύγχρονο παραμύθι

3300 Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα ∆ρόσου

Στην πρώτη ομιλία σας στη Βουλή εί-χατε πει «ο αγώνας κατά της λιτότηταςείναι ένας αγώνας για την επανεκκί-νηση της ιστορίας, ένας αγώνας για τηναποκατάσταση του μέλλοντος», κατα-λήγοντας πως «τον αγώνα αυτό πρέπεινα τον διεξάγουμε ανυποχώρητοι». Τέσ-σερις μήνες μετά, ποια η άποψή σας γιατην πορεία της διαπραγμάτευσης;

Επειδή ο αγώνας είναι εξαιρετικά ση-μαντικός για το μέλλον μας, αλλά και τομέλλον της Ευρώπης, θεωρώ ότι μεσού-σης της διαπραγμάτευσης όλοι εμείςπου δεν μετέχουμε αυτής και δεν γνω-ρίζουμε λεπτομέρειες, το καλύτερο πουέχουμε να κάνουμε είναι να σιωπούμε.Πιστεύω ότι δεν προσφέρουμε υπηρε-σίες σ’ εκείνο που από κοινού επιδιώ-κουμε, με το να εκφέρουμε τώρα σκλη-ρές ή μη σκληρές απόψεις. ∆εν μπο-ρούμε να γνωρίζουμε που σταματάνε οιτακτικοί ελιγμοί και που αρχίζουν οιστρατηγικές επιλογές και γι’ αυτό τολόγο, εγώ τουλάχιστον, δεν θέλω να πωτίποτα, μέχρι να οριστικοποιηθεί είτεπρος τη μία είτε προς την άλλη κατεύ-θυνση.

Το ευρωπαϊκό πείραμα απέτυχε

Θεωρείτε πως το μέλλον της Ευρώ-πης είναι δυσοίωνο;

∆εν μπορώ να προδικάσω, αλλά πι-στεύω ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμησυγκυρία και πως όλες αυτές οι σω-ρευόμενες αντινομίες θα οδηγήσουνπρος τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. ΗΕυρώπη άρχισε ως κοινοπραξία άν-θρακα και χάλυβα, πήγαμε μετά στηνκοινή αγορά, ακολούθησε η ΕυρωπαϊκήΈνωση, για να καταλήξουμε στη νομι-σματική ένωση. Όλα αυτά είναι στάδιαπρος ένα άγνωστο μέλλον. Η Ευρώπηείναι το μόνο εγχείρημα πολιτειογένε-σης, το οποίο δεν φτιάχτηκε πάνω στηβάση συγκεκριμένων προδιαγραφών,αλλά εμφανίζεται ανοιχτό, ατελές καισταδιακό. Αυτή η σταδιακότητα της Ευ-ρώπης κατέστησε αδύνατη, μέχρι τώρα,την πολιτική ένωση και την πολιτιστικήσύγκλιση και εξ αυτού η οικονομικήσύγκλιση οδηγείται σε αδιέξοδο.

Θεωρείτε πως η Ευρώπη απέτυχε; Το ευρωπαϊκό πείραμα απέτυχε όταν

μετά την κατάρρευση του τείχους και τησυνθήκη του Μάαστριχ (1989) επικρά-τησαν στην Ευρώπη οι τάσεις εκείνεςπου επιτρέπουν την εμφάνιση κόλου-ρου πολιτικού συστήματος, σε αντιδια-στολή προς μια μη ολοκληρώσιμη οικο-νομική ενοποίηση. Αυτές οι αντιφάσειςτου ευρωπαϊκού γίγνεσθαι βρίσκονταιμπροστά μας. ∆εν είναι τυχαίο ότι η Ευ-ρώπη δεν έχει πολιτικό σύνταγμα, αλλάδιέπεται από «οικονομικό σύνταγμα»,το Μάαστριχ. ∆εν είναι τυχαίο, λοιπόν,ότι επιβάλλεται η συνταγματική λιτό-τητα. Αυτή η αντίφαση τι σημαίνει; Τοσύστημα της κατασκευής της ΕΕ δενυπακούει σ’ ένα συγκεκριμένο σχέδιο.Γι’ αυτό σήμερα είναι εκκρεμές το ευ-ρωπαϊκό γίγνεσθαι.

Όμως το πρόβλημα της Ευρώπης δεντο αντιμετωπίζει μόνο η Ελλάδα, αλλάσιγά σιγά όλες οι χώρες. Παρ’ όλα αυτάη αντίδραση των ευρωπαίων αξιωμα-τούχων μοιάζει σαν να μην θέλουν νααντιμετωπίσουν την πραγματικότητα...

Σαφώς, το πρόβλημα αφορά όλη τηνΕυρώπη, απλά έλαχε στην Ελλάδα νααποτελέσει το καταλυτικό σημείο τρι-βής, μέσω του οποίου εκρήγνυνται διά-φορες καταστάσεις. Βρισκόμαστε πιαστο σημείο μηδέν. Πλέον, δεν είναι δυ-νατόν να επιβιώσουν αλώβητοι όχι μόνοοι περιφερειακοί λαοί, όπως οι Έλλη-νες, οι Πορτογάλοι και οι Ιρλανδοί,αλλά ακόμα και οι λαοί του κεντρικούευρωπαϊκού σώματος, όπως οι Γάλλοι,οι Ιταλοί και ίσως και οι Γερμανοί, οιοποίοι υφίστανται μια συνεχή υποβάθ-μιση του βιοτικού τους επιπέδου και μιασυνεχή απομείωση της δυνατότητάςτους να παρεμβαίνουν στο πολιτικό καιτο κοινωνικό προσκήνιο ως κοινωνικέςδυνάμεις. Γι’ αυτό πιστεύω ότι οι αντι-δράσεις είναι πολύ μεγάλες. Φοβούνταιένα κατεστημένο, το οποίο είναι πολι-τικό, οικονομικό, διοικητικό, ένα κατε-στημένο που χαρακτηρίζεται από έλ-λειμμα δημοκρατίας, πολιτικής και αν-τιπροσωπευτικότητας. Αυτοί τρέμουνότι με την τυχόν αφετηρία νέων κοινω-νικών κινημάτων ή νέων πολιτικώνεξουσιών στις περιφερειακές χώρες θαοδηγηθούμε σ’ ένα ντόμινο που θα κα-ταστήσει αδύνατη την αναπαραγωγήτου συστήματος όπως το ξέρουμε.

Το ντόμινο αυτό, όμως, είναι πολύκοντά. Το αποτέλεσμα των περιφερει-ακών και δημοτικών εκλογών στηνΙσπανία δείχνει πως τα κινήματα και η

Αριστερά κερδίζουν την εμπιστοσύνητου κόσμου. Μπορεί η Ελλάδα να απο-τελέσει τη θρυαλλίδα;

Όλα είναι πιθανά. ∆εν πρέπει να νο-μίζουμε πως το παιχνίδι έχει κερδηθεί,είναι ακόμα -και πάντα- στην αρχή του.Αυτή η βλακώδης αντίληψη ότι η ιστο-ρία τελείωσε, η οποία είναι μια προ-σπάθεια νεοφιλελεύθερης εμπέδωσηςμόνιμου κατεστημένου κοινωνικών σχέ-σεων, δείχνει ακριβώς πόσο τρέμουντην ιστορία εκείνοι που επιθυμούν νατην τελειώσουν. ∆εν είμαι απαισιόδοξοςμακροπρόθεσμα, αλλά δεν μπορώ ναπω ότι μπορώ να φανταστώ ποια θαείναι τα επόμενα στάδια που θα επιτρέ-ψουν σε μια Ευρώπη της Αριστεράς νακερδίσει. Οι αντιδράσεις είναι λυσσα-

λέες, σχεδόν απρόβλεπτες. Εάν έχουμεαντίστοιχες με την Ελλάδα εξελίξεις σεάλλες ευρωπαϊκές χώρες, τότε το παι-χνίδι θα αλλάξει τελείως.

Γι’ αυτό επιμένω στη σημασία τουεκλογικού αποτελέσματος της Ισπα-νίας...

Ακριβώς. Και αυτό το βλέπουμε καιπέρα από την Ευρώπη. Το τελευταίοτρίμηνο συμμετείχα σε συναντήσειςεκτός Ευρώπης, σε μια λατινοαμερικά-νικη σύναξη της Αριστεράς και σε μιασύνοδο της αμερικάνικης αριστεράς.Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότιπέραν του Ατλαντικού, η λέξη Ελλάδαθα οδηγούσε σε παραλήρημα των ακρο-ατών. Είμαστε αυτή τη στιγμή στο επί-κεντρο της παγκόσμιας ελπίδας. Βρι-

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΤΣΟΥΚΑΛΑ

Το ευρωπαϊκό γίγ νεσθαι είναι εκκρεμές Με τις εξελίξεις για την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη, να είναικαταιγιστικές, αναμένοντας την πολυσυζητημένη συμφωνία, μιλάμε μετον Κωνσταντίνο Τσουκαλά για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και τομέλλον που διαφαίνεται να έχει. Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής,ώστε η σημερινή Ευρώπη να μετεξελιχθεί σε Ευρώπη των λαών ή νακυριαρχήσει η νεοφιλελεύθερη συναίνεση.

Αλήθεια, πώς φτάσαμε από το όραμα της Ευρώπης στη ση-μερινή ευρωπαϊκή πολιτική;

Υπάρχει ένα τεράστιο ευρωπαϊκό παράδοξο, το οποίο συνο-ψίζεται στο εξής ερώτημα: πώς εξηγείται μια περιοχή, η Ευ-ρώπη, στο πλαίσιο της οποίας οργανώθηκαν οι πιο προωθη-μένες σοσιαλδημοκρατικές μορφές στην ιστορία της ανθρω-πότητας, στο πλαίσιο της οποίας έγινε μια συστηματική προ-σπάθεια ανακατανομής εισοδημάτων και πόρων και υλοποί-ησης μιας όσο το δυνατόν μεγαλύτερης κοινωνικής δικαιοσύ-νης, να επικρατήσει ξαφνικά μια απόλυτη νεοφιλελεύθερη συ-ναίνεση; Πώς δηλαδή η σοσιαλδημοκρατική συναίνεση μετα-τράπηκε σε νεοφιλελεύθερη; Το ερώτημα είναι μείζον και πα-ράδοξο, με την έννοια ότι η Ευρώπη είναι κατεξοχήν περιοχήτου κόσμου, όπου ζούσε έως πρόσφατα κάτω από την ιδεο-λογική επήρεια των αρχών της γαλλικής επανάστασης καιτων αξιών του ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού. Πώς συμβαίνειη Ευρώπη που γέννησε και υλοποίησε αυτές τις ιδέες επίτριάντα χρόνια να μετατραπεί εν μια νυκτί σε μία διάχυτη νε-οφιλελεύθερη συναίνεση;

Το πρόβλημα είναι μεγάλο αν σκεφτεί κανείς ότι από όλεςτις άλλες μεγάλες χώρες του κόσμου, η Ευρώπη είναι κατε-ξοχήν πιο πειθήνια πολιτική δύναμη, σε ότι αφορά την άκριτη

αποδοχή των νεοφιλελεύθερων συνταγών. ∆εν συμβαίνει τοίδιο στις ΗΠΑ, ούτε στις άλλες μεγάλες οικονομικές δυνά-μεις, όπως η Κίνα και η Ρωσία. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις,το ερώτημα του πώς εντάσσεται η κάθε πολιτική εξουσία στοπαγκόσμιο σύστημα είναι πάντα αντικείμενο μιας ιστορικήςδιαπραγμάτευσης. Η Ευρώπη δεν διαπραγματεύεται, έχει απο-δεχτεί τη Συναίνεση της Ουάσινγκτον (αποκρατικοποιήσεις,κατάργηση ανακατανεμικής λειτουργίας του κράτους, σφυρο-κόπημα του κοινωνικού κράτους και των παροχών, απόλυτηδημοσιονομική λιτότητα, πλήρης απελευθέρωση του εμπορίουκαι των επενδύσεων κ.λπ.). Αυτά σε καμία άλλη περιοχή τουκόσμου δεν έγιναν ολοκληρωτικά δεκτά, όσο έγιναν στην Ευ-ρώπη.

Ευρώπη,η πιο πειθήνιαπολιτική δύναμη

Εις πείσμα της “κοινής” ή κοινότατηςλογικής, οι άνθρωποι εξακολουθούννα ελπίζουν, να πείθονται ότι ο ΣΥΡΙΖΑθα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μαςβγάλει από αυτή τη δεινή θέση με τιςκαλύτερες δυνατές προϋποθέσεις καιτα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Ιουνίου 2015 3311ΘΕΩΡΙΑ

σκόμαστε, λοιπόν, σε μια φάση κλειδί,όπου όλα είναι πλέον δυνατά.

Αναζητώντας τα όρια

Ο Κ. ∆ουζίνας, σε άρθρο του στηνΕφημερίδα των Συντακτών, ανέφερεπως επιχερείται ένα «πολύ ευρωπαϊκόπραξικόπημα», με την έννοια ότι κά-νουν τα πάντα να απαξιώσουν την ελ-ληνική κυβέρνηση. Συμφωνείτε με αυτήτην άποψη;

Συμφωνώ. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδαείναι ένα αντικείμενο διάχυτου ευρω-παϊκού ή και παγκόσμιου καπιταλιστι-κού πειραματισμού, ο οποίος δεν είναιοικονομικός. Το ζήτημα που απασχολείτους Ευρωπαίους δεν είναι αν τα μέτραλιτότητας θα αποδώσουν. Το πείραμαείναι πολιτικό. Το πρόβλημα που τίθε-ται από τους Ευρωπαίους είναι σε ποιοβαθμό και για πόσο καιρό είναι δυνατόννα συγκρατήσουν πολιτικές ισορροπίεςσε μια χώρα που υφίσταται τα πάνδεινα.Σαφώς γνωρίζουν πως από ένα σημείο

και πέρα υπάρχουν όρια, όμως πειρα-ματίζονται με αυτά τα όρια. Οι αμφίση-μες και αμφίθυμες τακτικές ευρωπαϊ-κών κλιμακίων είναι μια προσπάθειαδιαπραγμάτευσης της μεγάλης δύνα-μης, όσον αφορά τα όρια που μπορεί ναεπιβάλλει στους μικρούς τη θέλησήτης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναιδυνατόν να αποδεχθεί κανείς ότι μπο-ρούμε να τα σπάσουμε ατιμωρητί μετους Ευρωπαίους.

Πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερα να μηνείχαμε μπει στο ευρώ. Αλλά αυτό το πι-στεύω τώρα, εκ των υστέρων. Τότεήμουν φανατικός υποστηρικτής του ναμπούμε στην ευρωζώνη, όπως και τα9/10 των συμπατριωτών μας. Θεωρούσαπως θα έφερνε καλά αποτελέσματα.Αυτό, όμως, διαφέρει από τη συζήτησηεξόδου από το ευρώ, είτε αυτή πάρει τημορφή μιας ελληνικής πρωτοβουλίαςείτε πάρει τη μορφή μιας αποβολής.

•

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΤΣΟΥΚΑΛΑ

Το ευρωπαϊκό γίγ νεσθαι είναι εκκρεμές

Κυριακή 14 Ιουνίου**Συζήτηση με τίτλο: «Μπροστά στο νέο νόμο για την

ιθαγένεια των παιδιών των μεταναστών», στις 7 μ.μ.,στο κτίριο της ΕΡΤ3 (Λεωφόρος Στρατού και Καυταν-τζόγλου γωνία). Μιλούν οι Γ. Γαϊτάνη, Έ. Τελλή, Ν.Γκλαρνέτατζης.

** Συζήτηση με θέμα «Παιδεία, δημόσιο αγαθό» διορ-γανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Ωραιοκάστρου, στις 8 μ.μ. στο κτίριοΠαύλος Μελάς. Μιλά ο Τ. Κουράκης.

** Ο ΣΥΡΙΖΑ Λυκόβρυσης διοργανώνει συζήτηση γιατο κυβερνητικό έργο (απολογισμός και προσδοκίες),στις 10.30 π.μ., στην αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστά-κης». Μιλά η Θ. Φωτίου.

∆ευτέρα 15 Ιουνίου**Τιμητική εκδήλωση στη μνήμη του Μπάμπη Πρωτο-

παπά, στις 6.30 μ.μ., στο αμφιθέατρο Τρίτση (Ακαδημίας50). Μιλούν οι Ν. Κωνσταντόπουλος, Στ. Παπανικολάου,Θ. Παπαθεοδώρου, Β. Γιαννουδάκη, Γ. Μπαλάφας, Π. Τρι-γάζης.

**Παρουσίαση επανέκδοσης της πεζογραφικής τρι-λογίας του Μπάμπη Κλάρα., στις 8 μ.μ., στο Polis Art Cafe(Πεσματζόγλου 5 & Σταδίου) από τις εκδόσεις ΚΨΜ καιτην οικογένεια Μπάμπη Κλάρα. Μιλούν οι Ι. Παπαθανα-σίου, Πρ. Παπαστράτης, Φ. Οικονομίδης, Φ. Οικονομίδης,Α. Κατσίκη Γκίβαλου. Συντονίζει ο Η. Νικολακόπουλος.Παίζουν οι Α. Έδεν, Α. Βλάχος, Μ. Μανιός, Β. Μήτσης.

Τρίτη 16 Ιουνίου**Πάρτυ διοργανώνουν οι Φίλοι των ΑΣΚΙ και ο ρ/σ

στο Κόκκινο 105,5, στις 9 μ.μ., στον κήπο του ΣυλλόγουΕλλήνων Αρχαιολόγων, Ερμού 134-136.

**Εκδήλωση με τίτλο:«Γυναίκες, Σώμα και ΚοινωνικήΑναπαραγωγή», διοργανώνει το Ινστιτούτο Πουλαντζά,στις 6.30 μμ, στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής του ∆ήμουΘεσσαλονίκης (Αγγελάκη 13). Μιλά η Σίλβια Φεντερίτσι.

Τετάρτη 17 Ιουνίου**Ανοιχτή πολιτική συζήτηση με ομιλητή τον Ν. Βού-

τση διοργανώνει η ΟΜ Πατησίων, στην πλατεία ΑγίουΑνδρέα στη Λαμπρινή.

** Εκδήλωση με τίτλο «Η κομποστοποίηση στο σπίτικαι τη γειτονιά», διοργανώνει η δημοτική παράταξη“Πεντέλη εν ∆ράσει - Ριζοσπαστική ΣυνεργασίαΠολιτών”, στις 6 μ.μ., στην αίθουσα πολλαπλώνχρήσεων (πρώην δημαρχείο, Ηγ. Μακρυγιάννη 2).Μιλούν οι Μ. Κάτια, ∆. Χωματίδης.

Πέμπτη 18 Ιουνίου** Συναυλία αλληλεγγύης για τη νέα αποστολή

της Πρωτοβουλίας «Ένα Καράβι για τη Γάζα» -Στόλος της Ελευθερίας, στις 7 μ.μ., στα Προπύ-λαια. Συμμετέχουν: Γεια σου Τάκη (Σπυριδούλα &∆.Πουλικάκος), Κάτω από το ∆έντρο, Μ. Φριν-τζήλα, Π. Τσεβάς, Στ. ∆ρογώσης,Υπόγεια Ρεύ-ματα, ALPHA BANG, Φράξια, Radio sol, ∆.. Καρού-σος, DJ HUMAN, Μ. Παπαδημητρίου, Μ. Αγρίτη, Μ.Γιούργος, Μ. Καπερώνης, Μ. Καστρησίου, Α. Κε-φαλά, Σ. Στάικου, Α. Χατζησοφιά.

** Οι εκδόσεις Καστανιώτη και ο Ianos (Στα-δίου 24) παρουσιάζουν το βιβλίο της Ρ. Γαλανάκη«Η άκρα ταπείνωση», στις 8.30 μ.μ. Μιλούν οι Κ.Σχινά, Μ. Χαρτουλάρη, Β. Χατζηβασιλείου και ησυγγραφέας. Παρασκευή 19 Ιουνίου

**Γιορτή για τα παιδιά διοργανώνει η Ανοιχτή

Πόλη της 6ης δημοτικής κοινότητας, στις 6μμ, στηνπλατεία του Άγιου Παντελεήμονα. Στηρίζουν η ΚίνησηΚατοίκων 6ης κοινότητας, η δομή αλληλεγγύης «τοΜυρμήγκι» και το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών.

Κυριακή 21 Ιουνίου** Πανελλαδική συνέλευση του Καραβανιού Αγώνα &

Αλληλεγγύης στις 11 π.μ Ακολουθεί συζήτηση με τουςαγωνιστές εργάτες του εργοστασίου DITA από τη Βοσ-νία (6 μ.μ.) και συναυλία με τους Nigredo, Flow Advan-tage, Social Waste.

•

Η Ευρώπη είναι το μόνο εγχείρημα πολιτειογένεσης,το οποίο δεν φτιάχτηκε πάνω στη βάση συγκεκριμέ-νων προδιαγραφών, αλλά εμφανίζεται ανοιχτό, ατε-λές και σταδιακό. Αυτή η σταδιακότητα της Ευρώπηςκατέστησε αδύνατη, μέχρι τώρα, την πολιτική ένωσηκαι την πολιτιστική σύγκλιση και εξ αυτού η οικονο-μική σύγκλιση οδηγείται σε αδιέξοδο.

“ Παρά την αμείλικτηπίεση που ασκούν οι Ευ-ρωπαίοι στην Ελλάδα, οιδημοσκοπήσεις και όχιμόνο, δείχνουν πως ο κό-σμος δεν πτοείται, αλλάσυνεχίζει να στηρίζει τηνπροσπάθεια της ελληνι-κής κυβέρνησης. Τι δεί-χνει αυτό;

Αυτό είναι το πιο ελπι-δοφόρο σημάδι από όλα. Εις πείσμα της «κοινής» ή κοινότατης λογικής, οι άν-θρωποι εξακολουθούν να ελπίζουν, να πείθονται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει ό,τι είναιδυνατόν για να μας βγάλει από αυτή τη δεινή θέση με τις καλύτερες δυνατές προ-ϋποθέσεις και τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπεινα θεωρούμε δεδομένη τη στήριξη του κόσμου στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτή τη στιγμήτο πιο ελπιδοφόρο σημάδι είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία του λαού δεν είναιέτοιμη να αποδεχτεί ότι υπάρχει άλλη πολιτική λύση, εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτή η στήριξη μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι η κοινωνία αλλάζει; Υπάρχει μεγαλύτερο τεκμήριο αλλαγής από το ότι αίφνης η αριστερά κοντεύει

να φτάσει το 40%, για πρώτη φορά στην ιστορία της; Υπάρχει πιο αδιάψευστο τεκ-μήριο από το γεγονός ότι εις πείσμα των ΜΜΕ και των Ευρωπαίων, εξακολουθείο λαός να ελπίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μας βγάλει από αυτή την καταστροφική πορεία;∆εν ξέρω αν αυτό θα οδηγήσει στο μετασχηματισμό της κοινωνίας, αλλά στο επί-πεδο της πολιτικής εκπροσώπησης, δράσης και συνείδησης, είναι σαφές ότι βρι-σκόμαστε ήδη σε μια νέα φάση. ∆εν θα χρειαστεί να περιμένουμε άλλο. Φυσικά, ηατμόσφαιρα αυτή δεν μας προφυλάσσει ούτε από τις ενδεχόμενες καταστροφέςούτε από τα πισωγυρίσματα. Όμως, πρόκειται σαφώς για ένα τεράστιο κοινωνικό,πολιτικό και κυρίως ιδεολογικό κεκτημένο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ τι πρέπει να κάνει για να μη χάσει την εμπιστοσύνη που έχει κερδί-σει;

Να αγωνίζεται, να μετέχει, να πιστεύει, να ελπίζει, να στηρίζει και να μην ανοί-γει τα αυτιά του σε προφανώς υποβολιμαίες κακοήθεις και ψευδολόγες προσπά-θειες, οι οποίες πάνε να υπονομεύσουν την προσπάθεια που γίνεται μέχρι τώρα.Πιστεύω ότι οι συμπολίτες μας το έχουν καταλάβει αυτό και γι’ αυτό ακόμα καισήμερα το ποσοστό των ανθρώπων που στηρίζουν ανεπιφύλακτα τον ΣΥΡΙΖΑ είναιπολύ μεγάλο, όπως και το ποσοστό των ανθρώπων που υποστηρίζουν επιφυλα-κτικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτά που συμβαίνουν σήμερα ήταν ανέλπιστα πριν ένα χρόνο.Κανείς δεν θα μπορούσε να εκφράσει την ελπίδα ότι θα συμβούν. Αυτή τη στιγμήέχουμε καβαλήσει το άρμα της ελπίδας και δεν ξέρουμε πώς να τη χαρακτηρί-σουμε. Κοιτάμε κάτω και βλέπουμε τη γη να φεύγει μπροστά στα πόδια του αλό-γου και απλώς δεν ξέρουμε σε τι απόσταση από τη γη βρισκόμαστε. Είμαστε χα-μένοι στην τρομακτική ιστορική μεταβολή, την οποία συνεπέφερε το άλογο τουΣΥΡΙΖΑ.

Ελπιδοφόροσημάδι, η στήριξηστο ΣΥΡΙΖΑ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ εκδηλώσεων“

Του Νίκου Μανιού

Αν θέλει κάποιος να μιλήσει γιατον Άρη, ανοίγονται μπροστά τουδύο επιλογές: η μία είναι να μιλή-

σει ως ιστορικός, κάτι που δεν μπορώ νακάνω, αλλά και που δεν μου αρέσει,αφού είναι όλα γραμμένα, αλήθειες καιψέμματα έχουν γεμίσει χιλιάδες σελίδες.Η άλλη επιλογή είναι να μιλήσει ως έναςαπλός άνθρωπος που έχει εμπνευστείαπό τους αγώνες του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ.Χρειάζεται να προσεγγίσω το φαινόμενοΆρης Βελουχιώτης μέσα από τη γνώσηκαι την εμπειρία μου και ίσως φανώ λίγοανορθόδοξος.

Επειδή δίνω ιδιαίτερη σημασία στοσυμβολισμό του αγώνα, θα ξεκινήσωεπισημαίνοντας τί έκανε ο Άρης στις 7Ιούνη στη ∆ομνίστα. ∆εν άρχισε τις του-φεκιές, δεν έκανε διακηρύξεις κομματι-κές. Φώναξε τον δάσκαλο και τον παπάτου χωριού, προσκύνησε τον δεύτερο,κομουνιστής όντας, γιατί είχε άποψη γιατο ρόλο που μπορούσε να παίξει η εκ-κλησία. Τον δάσκαλο τον κάλεσε γιατίπίστευε ότι η παιδεία ήταν ένα βασικόόπλο που θα μπορούσε να χρησιμοποι-ήσει ο λαός για να απελευθερωθεί απότη σκλαβιά και τις δεισιδαιμονίες. ∆ενείναι τυχαίο ότι, πριν έρθει εδώ, έκανεεπαφή με ένα κομματικό μέλος, από ταελάχιστα που υπήρχαν την εποχή εκείνη,τον δάσκαλο από το Κρίκελλο, ο οποίοςτου έδωσε τη σημαία του σχολείου, βά-ζοντας σε κίνδυνο τη ζωή του και οοποίος βρήκε τραγικό τέλος από τουςεχθρούς.

Αγροτική επανάσταση

Ο πρώτος συμβολισμός που έδωσε οΆρης ήταν ότι χρειάζεται να πάμε σεαυτόν τον αγώνα με το λαό στο πλευρόμας και με τους εκφραστές του λαού,που είναι η εκκλησία και η παιδεία. ∆ενείναι τυχαίο ότι αργότερα στρατεύθηκαναρκετοί ιερείς στον αντάρτικο αγώναενάντια στους κατακτητές. Ο Άρης εξέ-φρασε κατι για το οποίο ακόμα αναρω-τιόμαστε, ότι η παράδοση των αγώνωνενός λαού ποτέ δεν πάει χαμένη. Ποιόςκουβέντιαζε το 1940 για την επανάστασητου 1821; Ο Άρης εμπνεύστηκε και ενέ-πνευσε με τα κηρύγματα του 1821. Θαόφειλε «λογικά» να ακολουθήσει τη θε-ωρία του κομουνιστικού κινήματος, δη-λαδή εργατική επανάσταση. Έκανε,όμως, το ακριβώς αντίθετο, ακολούθησετην παράδοση και έκανε αγροτική επα-νάσταση. Όχι ότι δεν βγήκαν πολλοί ερ-

γάτες στα βουνά, ήδη είχε φέρει τον Μα-νώλη Τσάφο, εργάτη από την Καισα-ριανή, ο οποίος ήταν δίπλα του μέχρι τιςτελευταίες ημέρες. Ο σύντροφος και συ-ναγωνιστής του Άρη, Γιώργος Χουλιά-ρας, λέει ότι θα μπορούσαμε να κατηγο-ρήσουμε τον Άρη ως πρώτης ταξης σω-βινιστή. Απευθύνθηκε, λοιπόν, στο λαό,λύνει ευθύς εξαρχής τη σχέση αντάρτι-κου, στρατού και λαού, ότι δηλαδή δενκάνει πλιάτσικο στις περιουσίες του κό-σμου. Αντιθέτως η πρώτη πράξη του,όταν πήραν τρόφιμα από μια ιταλικήαποθήκη, ήταν να τα μοιράσει σταχωριά, κάτι που έκανε συνεχώς.

Η άλλη αιρετική προσέγγιση του Άρηήταν ότι δεν πήρε εντολή από το κόμμανα ανέβει επάνω, αλλά πήρε έγκριση. Ηάποψη ότι δεν κάνουμε ένοπλο αγωνα,αλλά κάνουμε αγώνα μέσα στις πόλεις,ήταν κυρίαρχη στο κομουνιστικό κίνηματο πρώτο διάστημα της Κατοχής. Μιαακόμα χαρακτηριστική επιλογή του Άρηήταν ότι δεν βγήκε να κάνει προσηλυτι-σμό, να κάνει τους ανθρώπους και κο-μουνιστές και αντάρτες, πρώτα να φτιά-ξει οργανώσεις και μετά να ολοκληρώ-σει την έννοια της αντίστασης. Πρώταδημιουργεί έναν ολόκληρο στρατό αν-ταρτών και έπειτα κάποιοι από αυτούςστη συνέχεια πέρασαν και στο κόμμα. Γι’αυτό και η στρατιωτική δύναμη του ΚΚΕήταν δυσανάλογη σε σχέση με την πολι-τική του δύναμη. Αυτό, βέβαια, δεν σή-μαινε ότι οι καπεταναίοι και ο Άρης δενήταν υπάκουοι στη γραμμή του κόμμα-τος μέχρι θανάτου. Ο Άρης, ήδη από τιςαρχές του 1943, διατύπωσε την άποψηότι ο επόμενος ζυγός στην Ελλάδα θαείναι ο εγγλέζικος. Παρόλα αυτά απέ-φευγε να κάνει πράξεις εναντίον των Εγ-γλέζων και δέχτηκε την υποταγή των αν-τιστασιακών οργανώσεων στο συμμα-χικό στρατηγείο του Καΐρου, αν και μεβαριά καρδιά.

Τρία χρόνια ήταν αρκετά

Θα μου επιτρέψετε να κάνω μια σύγ-κριση που δεν είναι ιστορικά δόκιμη,αλλά υπάρχουν κοινά στοιχεία. Με τονΤσε Γκεβάρα. Ο Άρης σε τρία χρόνιαιστορικής αντίστασης και δράσης ήταν οπρώτος καπετάνιος και σύμβολο σε όλητην Ελλάδα. Στα τρία χρόνια ακριβώςήρθε σε ρήξη με το κόμμα και κυριολε-κτικά οδηγήθηκε στο θάνατο. Το ίδιο συ-νέβη με τον Τσε. Αφού απογοητεύθηκεαπό όσα συνέβαιναν από τον φίλο τουτον Φιντέλ Κάστρο, έφυγε έξω από τηνΚούβα για να δείξει τη θεωρία του και

την επαναστατική του δουλειά. Είχε τοίδιο τέλος με τον Άρη, προδομένος καιπερικυκλωμένος από παλιούς του συν-τρόφους. Το 2003, είχαμε την τύχη νακάνουμε μια παρουσίαση, στην Πάτρα,με έναν Κουβανό που ακολούθησε τονΤσε σε όλη τη Λατινική Αμερική, μέχριτο θάνατό του. Κι εκείνος είχε τον ίδιοκαημό. Τρία χρόνια, λοιπόν, ήταν αρκετάγια να δείξει, εκτός από την πίστη καιτην αγωνιστικότητά του, τις κατευθύν-σεις. Ο Άρης δεν είχε στο νου του να τε-λειώσουμε με τον πόλεμο και να δώ-σουμε την εξουσία ξανά σε κάποιους επι-τήδειους. Μιλούσε για λαοκρατία, γιααπελευθέρωση εθνική, αλλά όχι μόνοαπό τον κατακτητή.

Πίστη στους νέους

Κάτι ακόμα σημαντικό για τον Άρη: πί-στεψε πολύ στους νέους. ∆εν στράφηκεκυρίως στους ήδη οργανωμένους κομου-νιστές να τους βγάλει στο βουνό. Είχεμεγάλη εμπιστοσύνη στη νεολαία καιήταν αυστηρός στους όρκους που έδι-ναν, γιατί ήξερε ότι ήταν 18 χρονών παι-διά. Ορκίζονταν ότι θα είναι πιστοί στοναγώνα, ότι δεν θα πειράξουν κανενός τηνπεριουσία και την οικογένεια. Αν δενείχαν απόλυτη πίστη στον αγώνα, δεντους έπαιρνε μαζί του. Επομένως, κάτιπου λείπει πολύ, όλα τα χρόνια που εγώείμαι στην Αριστερά, είναι η εμπιστο-σύνη στους νέους. ∆εν έχει σημασία αντους επικαλούμαστε, σημασία έχει αν

τους δίνουμε τη δυνατότητα. Φωτεινήεξαίρεση αποτελεί το γεγονός ότι επιτέ-λους έχουμε πρωθυπουργό 41 ετών, οοποίος είναι γέννημα της κομουνιστικήςαριστεράς, με όλα τα λάθη που έχεικάνει. Γιατί λάθη δεν κάνει μόνο όποιοςδεν κάνει τίποτα.

Το κύριο δίδαγμα, νομίζω, που βγαίνειαπό τη στάση και τη ζωή του Άρη είναιότι χρειάζεται να είμαστε παρόντες μεόλες τις μορφές αγώνα. Ανάλογα με τηνεποχή χρειάζεται να χειριζόμαστε τιςμορφές πάλης και την κοινωνία με τέ-τοιο τρόπο, ώστε να είμαστε συμβατοίμαζί της. ∆εν ακολούθησε ολόκληρη ηκοινωνία τον Άρη, εμπνεύστηκε όμωςαπό αυτόν, τον αποδέχτηκε. Και σήμερα,λέμε: μα δεν βγαίνει ο κόσμος στοδρόμο. Ποτέ δεν βγαίνει όλος ο κόσμος,βγαίνουν οι πρωτοπόροι. Αν περίμενε οΆρης, και οι άλλοι, να βρεθεί ένας λόχοςγια να ξεκινήσει, δεν θα είχε ξεκινήσειποτέ. Χρειάζεται, λοιπόν, να μπαίνουμεμπροστά εμείς. Εμείς να γινόμαστε ηπρωτοπορία, η μαγιά ενός κινήματος. Τοπροζύμι φουσκώνει από τη μαγιά, μηνπεριμένουμε να βρούμε έναν τόνοαλεύρι, για να μοιράσουμε τον άρτο τηςαντίστασης στο λαό.

Το κείμενο αποτέλεσε την ομιλία τουβουλευτή Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ,Νίκου Μανιού, στις εκδηλώσεις μνή-μης της Εθνικής Αντίστασης και τουΆρη Βελουχιώτη, στη ∆ομνίστα Ευρυ-τανίας, στις 7 Ιουνίου 2015.

ΕΕµµεείίςς νναα γγιιννόόµµαασσττεεηη µµααγγιιάά ττοουυ κκιιννήήµµααττοοςς

7700 ΧΧΡΡΟΟΝΝΙΙΑΑ ΑΑΠΠΟΟ ΤΤΟΟ ΘΘΑΑΝΝΑΑΤΤΟΟ ΤΤΟΟΥΥ ΑΑΡΡΗΗ ΒΒΕΕΛΛΟΟΥΥΧΧΙΙΩΩΤΤΗΗ

Ο πρώτος συμβολισμός που έδωσε ο Άρης ήταν ότιχρειάζεται να πάμε στον αγώνα με το λαό και τουςεκφραστές του στο πλευρό μας.“