Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy | €2,50

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 • Eτος 12ο • Aρ. φύλλου 583

Ανησυχίες για το ενδεχόμενο οι εκθέσειςτου ΟΟΣΑ και της Moneyval να περιέχουναρνητικά στοιχεία λόγω του θέματος τωνδιαβατηρίων εκφράζουν οικονομικοί πα-ράγοντες. Οι δύο εκθέσεις αναμένονταιμέσα στο επόμενο εικοσαήμερο. Και οιδύο θεσμοί έχουν κρούσει πολλάκις τονκώδωνα του κινδύνου αναφορικά με το

πρόγραμμα. «Το κλίμα είναι περίεργο καιτα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι μι-κτά», ανέφερε στην «Κ» πηγή από τηνεπαγγελματική ομάδα των λογιστών.«Ήδη ήταν βαρύ το κλίμα, αλλά τα τε-λευταία γεγονότα φαίνεται να έδωσανκαι τη χαριστική βολή», ανέφερε χαρα-κτηριστικά. Οικονομική, σελ. 5

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΕΝΘΕΤΟ «ΖΩΗ»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου στην «Κ»Η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου μιλάειστην «Κ» για το όραμά της, την ανάγκη μεγάλων χορηγών που ενδιαφέ-ρονται για το ρηξικέλευθο, το πάντρεμα παράδοσης και νέας ματιάς καισημειώνει ότι δεν έχουμε την τέχνη που μας αξίζει. Ζωή, σελ. 1

ΘΕΑΤΡΟ

«Το κουκλόσπιτο» του Ίψεν από την ΕΘΑΛΗ Βασιλική Κυπραίου μιλάει στην «Κ» για το εμβληματικό έργο του Ερρί-κου Ίψεν «Το κουκλόσπιτο» που ανεβάζει η Δεύτερη Σκηνή της ΕΘΑΛ. ΗΒασιλική υποδύεται τη Νόρα, μια γυναίκα που καταφέρνει να ξεφύγει απότα δεσμά της κοινωνίας και να αναζητήσει την αλήθεια της. Ζωή, σελ. 3

ΜΟΥΣΕΙΑ

Η «Κ» επισκέφθηκε το ΜοΜΑΤο ανακαινισμένο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και τηνέα συλλογή του επισκέφθηκε η «Κ». Το 30% των έργων θα αλλάζει τμη-ματικά, ώστε κάποια στιγμή να εκτεθούν τα περίπου 200.000 που έχειστις αποθήκες του. Ζωή, σελ. 4

Είμαστε το κόμματης μεσαίας τάξηςΗ στρατηγική του Κ. Μητσοτάκη

Η στήριξη της μεσαίας τάξης και η στροφήπρος το Κέντρο είναι στρατηγικές επιλογέςπου ο Έλληνας πρωθυπουργός ΚυριάκοςΜητσοτάκης είναι αποφασισμένος νασυνεχίσει και την οποία θα ακολουθήσεικαι η Ν.Δ. Άνοιγμα της βεντάλιας και σεπεδία όπως το περιβάλλον. Σελ. 19

Aνώφελη επίσκεψη Ερντογάν στις ΗΠΑΠροβληματίζεται η Ουάσιγκτον

Με την επίσκεψη στον Λευκό Οίκο ο Τούρ-κος πρόεδρος και οι συνεργάτες του επι-χείρησαν να προβάλουν στην αμερικανικήπλευρά τις θέσεις της Άφκυρας σε σειράζητημάτων. Ο διεθνής Τύπος τονίζει ότι ηεπίσκεψη Ερντογάν δεν έδωσε λύσεις σταπροβλήματα ΗΠΑ και Τουρκίας. Σελ. 22

Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

ΑκάμαςΗ πυρκαγιά στο δάσος του Ακάμα έφερεγια ακόμη μία φορά στο προσκήνιο ένααπό τα διαχρονικά προβλήματα πουαντιμετωπίζει η Πολιτεία μας, τις προ-σωπικές ατζέντες, οι οποίες έχουν τοδεσμείν και λύειν σε πολλά ζητήματαδημοσίου συμφέροντος. Οι φωνές πουθέλουν ιδιωτικά συμφέροντα να πα-ρεμβαίνουν με τρόπο καταστροφικόκαι να θέτουν σε κίνδυνο ακόμα καιτον δημόσιο περιβαλλοντικό μας πλούτοπληθαίνουν και οι πολίτες αυτής τηςχώρας μοιάζουν ανήμποροι να διεκδι-κήσουν τα δικαιώματά τους. Την πάθαμεμε την υπόθεση χαλλούμι, που δεν κα-ταφέραμε να διασφαλίσουμε το ση-μαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν μας,γιατί τα λεφτά είναι πολλά, αλλά ταδιεκδικούν λίγοι, έτσι και με τον Ακάμα,τα συμφέροντα των ολίγων απορροφούντο οξυγόνο των πολλών, που η φύσηχάρισε απλόχερα σε όλους. Το νου μας,οι καιροί ου μενετοί.

ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

Πενταμερής τύπουΚραν Μοντάναεντός Δεκεμβρίου

Το Κυπριακό, αλλά καιοι δυνατότητες στενό-τερης συνεργασίαςανάμεσα στην Ουάσιγ-κτον και τη Λευκωσία

θα βρεθούν στο επίκεντρο των συνο-μιλιών που θα έχει αυτή την εβδομά-δα με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντι-πάρτμεντ Μάικ Πομπέο, αναφέρει σεσυνέντευξή του στην «Κ» ο υπουργόςΕξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης.Προβλέπει ότι εντός του Δεκεμβρίουμπορεί να πραγματοποιηθεί πενταμε-ρής Διάσκεψη στο πρότυπο του Κραν-Μοντανά, τονίζοντας, ωστόσο, ότι κάτιτέτοιο δεν μπορεί να γίνει αν δεν πε-τύχει πρώτα η τριμερής συνάντησηστο Βερολίνο μεταξύ Αναστασιάδηκαι Ακιντζί με τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντό-νιο Γκουτέρες. Σελ. 6

Φόβοι για αρνητικές αξιολογήσειςΤο θέμα των διαβατηρίων στις εκθέσεις ΟΟΣΑ και Moneyval

Η πρόσφατη πυρκαγιά στο Εθνικό ΔασικόΠάρκο του Ακάμα, που κατέκαψε 70 εκτάριαπυκνής πευκόφυτης γης, έφερε στο προ-σκήνιο την ανάγκη προστασίας του. Ουπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής λέειστην «Κ» ότι τα σχέδια για τη δημιουργίατου Πάρκου προχωρούν βάσει σχεδια-γράμματος και ότι το Πάρκο θα ξεκινήσει

τη λειτουργία του το 2022. Μέχρι το τέλοςτου έτους το Υπουργείο θα ενημερώσειτο Υπουργικό για όσα έχουν γίνει έως σή-μερα, ώστε να δρομολογηθούν οι δράσειςτου 2020. Στη γη που κάηκε επειδή είναικρατική δεν υπάρχει καμία περίπτωση ναυπάρξει οποιαδήποτε ανάπτυξη, ούτε νααλλάξει το καθεστώς ιδιοκτησίας. Σελ. 16

Ο Ακάμας φλέγεται, εμείς άδουμεΤο Εθνικό Δασικό Πάρκο μοχλός ανάπτυξης για όλη την περιοχή

ΠΑΙΔΕΙΑ-ΤΕΤΡΑΜΗΝΑ

Η αβεβαιότητα οδηγείστα φροντιστήριαΑυξημένη παρουσιάζεται η ζήτησηγια ενισχυτική διδασκαλία από μαθη-τές της Α’ Λυκείου ήδη από την αρχήτης χρονιάς, μιας και η εφαρμογή τουνέου θεσμού των τετραμήνων φαίνε-ται να προκαλεί άγχος και πίεσηστους μαθητές. Οι ποιοτικές διαφο-ρές με τα προηγούμενα χρόνια, το αί-σθημα αβεβαιότητας που διακρίνουνοι ιδιοκτήτες φροντιστηρίων και η ση-μειολογία του Νοέμβρη. Σελ. 15

Την ώρα που ο Αβέρωφ Νεοφύτου γύριζε τιςεπαρχίες βλέποντας μικρομεσαίες επιχειρή-σεις, ο Άντρος Κυπριανού έκανε διαβουλεύ-σεις και με τους πολιτικούς αρχηγούς τουΕνδιάμεσου και με τις ευρύτερες Νέες Δυ-νάμεις, ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος άνοιγε

διάλογο με τους πολίτες σε κάθε δήμο καικοινότητα. Κινήσεις που θυμίζουν περισσό-τερο καυτή προεκλογική περίοδο παρά ένασυνηθισμένο φθινόπωρο. Οι τρεις πολιτικοίαρχηγοί καταδεικνύουν πως μπήκαν σε προ-εκλογικό μαραθώνιο καθώς οι βουλευτικές

εκλογές του 2021 θα καθορίσουν ποια είναιη θέση τους στην κομματική σκακιέρα. ΟΑβέρωφ Νεοφύτου αντιλαμβάνεται πωςυπάρχει θέμα εικόνας για τον ίδιο και επιχειρείάνοιγμα στη βάση. Ο Άντρος Κυπριανού βρί-σκεται σε συνεχή διαβούλευση με πολιτικούς

αρχηγούς, προσπαθώντας παράλληλα νασυγκεντρώσει την ευρύτερη Αριστερά κοντάτου, ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος, αντι-λαμβανόμενος πως η πολιτική του τρίτουδρόμου δεν του βγήκε, επιχειρεί συνεννόησημε το ΑΚΕΛ. Σελ. 9

Σε προεκλογικό μαραθώνιο οι αρχηγοί Αβέρωφ και Νικόλας κατεβαίνουν στη βάση, ενώ ο Άντρος ψάχνει σοβαρή πρόταση στην οικονομία

Eχουμε καταλήξει ότι ο καρκίνος δεν είναι μία ασθένεια, αλλά πολλές επομένως δεν υπάρχει μια μαγική λύση για όλες. Eχουμε καταφέρει ώςένα βαθμό (όχι απολύτως, αλλά σε αρκετά μεγάλη έκταση) να μετατρέψουμε τον καρκίνο σε χρόνια νόσο, κάτι σαν τον διαβήτη. Αυτά και άλλαπολύ σημαντικά λέει στη συνέντευξη του στην «Κ» ο Πρόεδρος του Ακτινολογικού Τμή- ματος στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Σχολής Sto-ny Brook, της Νέας Υόρκης (SUNY) Μαρκ Σβάιτσερ, ένα από τα κορυφαία ονόματα της αμερικανικής ιατρικής στην ειδικότητά του. Σελ. 23

Μετατρέπουμε τον καρκίνο σε κάτι σαν τον διαβήτη ΤΡΙΜΕΡΗΣ

Δύο δρόμοιοδηγούνστο Βερολίνο Ενώ η Λευκωσία εξέφραζε βεβαιότητα γιατην απροθυμία της Τουρκίας να πάει σεάτυπη Πενταμερή πριν τις «εκλογές», πλέονη κυβέρνηση αλλάζει ρητορική και επιση-μαίνει την ετοιμότητά της για πρόοδο. Ήδητα Ηνωμένα Έθνη έχουν χαμηλώσει τονπήχη για το αποτέλεσμα. Σελ. 5

ΑΓΚΥΡΑ

Ψάχνει συμμάχουςκαι συμβιβασμούςΑδυναμία της Άγκυρας θεωρείται η περιφε-ρειακή της απομόνωση στην Ανατολική Με-σόγειο. Γι ́αυτό, Τούρκοι ερευνητές μελετούνφόρμουλες που θα ικανοποιούν όλες τιςπλευρές. Δύο αναλύσεις εξηγούν πώς σκέ-φτεται η Άγκυρα σε μια περίοδο που η έντασηστην περιοχή παραμένει ψηλή και το Κυ-πριακό έρχεται στο προσκήνιο. Σελ. 7

ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΙ ΤΗΛΛΥΡΙΑΣ

Ταυτοποιήθηκαν οστάτου Γιώργου ΕικοσάρηΧρειάστηκε να περάσουν 55 χρόνιαμέχρι να επιστρέψει ο ήρωας Γιώρ-γος Εικοσάρης στο Δάλι. Τα οστά τουταυτοποιήθηκαν και ο Επίτροπος Προ-εδρίας ενημέρωσε τον αδελφό τουΠαναγιώτη Εικοσάρη την περασμένηεβδομάδα. Τα ρεπορτάζ της «Καθη-μερινής» και του Ανδρέα Παράσχουήταν ο καταλύτης για την απαρχή τωνερευνών. «Η μνήμη δεν έχει διακό-πτη», λέει στην «Κ» ο αδελφός τουΠαναγιώτης, ο οποίος τώρα θα μπο-ρέσει να τελέσει την κηδεία που πρέ-πει στον αδελφό του. Σελ. 10

ΔΙΕΘΝΗ

Ο Ντόναλντ Τραμπκοντά στην καθαίρεση Η κρίσιμη κατάθεση της πρώην πρέ-σβειρας των ΗΠΑ στην Ουκρανία,Μαρίας Γιοβάνοβιτς, άναψε φωτιέςστον Λευκό Οίκο. Η Δημοκρατικήπρόεδρος της Βουλής Νάνσι Πελόσιχρησιμοποίησε για πρώτη φορά τηλέξη «δωροδοκία» – αδίκημα που νο-μιμοποιεί ενδεχόμενη παραπομπήτου Ντόναλντ Τραμπ. Σελ. 21

EPA

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Αρχισυντάκτης: ΑΛΚΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ • Υπεύθυνος Υλης: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ • Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΟΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε

τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ: O εν Βερολίνω αν-ταποκριτής του Ηνωμένου Αμερικανικού Τύπου επιστέλλειεις τας αμερικανικάς εφημερίδας συνέντευξιν μετ’ επισήμουπολιτικής προσωπικότητος του γερμανικού υπουργείουτων Εξωτερικών, εις την οποίαν ο ομιλητής διεβεβαίωσενότι ολόκληρος η Γερμανία δεν ζη αυτήν την στιγμήν παράμε ένα και μόνον σκοπόν: την κατασυντριβήν της βρε-ταννικής αυτοκρατορίας. «Ο γερμανικός στρατός, πει-θαρχών απολύτως εις τους αρχηγούς του, είναι έτοιμοςομού μετά των εναερίων και κατά θάλασσαν δυνάμεωντου Γ΄ Ράιζ να φέρη μετά κεραυνοβόλου ταχύτητος καιαποτελεσματικότητος τας εντολάς αι οποίαι θα δοθούναπό το Ανώτατον Γερμανικόν Επιτελείον. Η μέλλουσανα εξαπολυθή επίθεσις θα είναι άνευ προηγουμένου ειςτην ιστορίαν των πολέμων. Το Ανώτατον ΓερμανικόνΕπιτελείον ουδαμώς λαμβάνει υπ’ όψει ή επηρεάζεταιαπό τα δημοσιευόμενα σχετικώς εις τον εχθρικόν Τύπον.Εχει τα σχέδιά του και θα τα φέρη εις πέρας μετά κατα-πλησσούσης δραστηριότητος». [...] Αι δηλώσεις αυταίαποτελούν ίσως τον πρόλογον του «κεραυνοβόλου» πο-λέμου [φωτ. βομβαρδισμός Λονδίνου].

Ο Φ Ι Λ Ι Σ Τ Ω ΡΕπιλογή και επιμέλεια:

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΚΑΚΗΣ, ΜΥΡΤΩ ΚΑΤΣΙΓΕΡΑ

80 χρόνια πρίν στην «Κ»17.XI.1939

Κράτος, από την αρχαι-οελληνική του καταγωγήσημαίνει ισχύς. Η έννοιαέγινε ταυτόσημη της ορ-γανωμένης πολιτικήςοντότητας, η οποία μο-

νοπωλεί τη χρήση νόμιμης εξουσίαςσε μια καθορισμένη γεωγραφικά πε-ριοχή. Στις αστικές δημοκρατίες η πο-λιτική αυτή οντότητα αναδεικνύεταικρατούσα μέσα από εκλογικές διαδι-κασίες σε καθορισμένα από το σύν-ταγμα πλαίσια. Η πολιτική οντότηταπου επιτυγχάνει, κυβερνά ύστερα απόλαϊκή εντολή και οι εκλογείς ευθύνονταιγια τον ηγέτη που εξέλεξαν να τουςυπηρετεί. Αν αυτός και η κυβέρνησήτου δεν αίρονται στο ύψος των περι-στάσεων, στην επόμενη εκλογική δια-δικασία οι εκλογείς μπορούν να επι-λέξουν άλλο. Στην προκειμένη περί-πτωση, ο εκλεγμένος πρόεδρος τηςΚύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, έχειλάβει για δεύτερη θητεία λαϊκή εντολήνα κυβερνήσει τον τόπο, γεγονός πουεξυπακούεται ότι η πλειοψηφία τουλαού (55,99%) θεώρησε τον Φεβρουάριοτου 2018 ότι είναι κατάλληλος να κυ-βερνήσει για άλλα πέντε χρόνια. Στιςκοινοβουλευτικές δημοκρατίες αν ηκυβέρνηση δεν ικανοποιεί με την από-δοση της την πλειοψηφία της Βουλής,μπορεί το Σώμα να άρει την εμπιστο-σύνη του και η κυβέρνηση είναι αναγ-κασμένη να καταφύγει στις κάλπες.Στην προεδρευόμενη δημοκρατία τηςΚύπρου κάτι τέτοιο δεν υπάρχει αλλάούτε και οτιδήποτε άλλο μπορεί να κα-τεβάσει τον πρόεδρο από την προεδρικήκαρέκλα πλην του θανάτου του. Υπάρ-χει, όμως, η δημοκρατία που δίνει τηδυνατότητα στον πολίτη να διαδηλώσειδημόσια την αντίθεσή του με την πο-λιτική της κυβέρνησης ή της Βουλής.Αυτά, με αφορμή αντιδράσεις από τουςπολίτες που καταλογίζουν στους δη-μοσιογράφους συλλήβδην ευθύνεςεπειδή καλύπτουμε τάχατες την εξό-φθαλμη πλέον διαφθορά κυβερνητικώνκαι πολιτικών αξιωματούχων. Έχωπολλάκις γράψει ότι παρόλα τα «εκκω-φαντικά» σκάνδαλα που ταλανίζουντη ζωή στη χώρα μας και που στις πλεί-στες περιπτώσεις πλήττουν την πλει-οψηφία στην τσέπη της (βλ. ΧΑΚ, τρα-πεζικό σκάνδαλο, Κούρεμα) δεν είδαμετην ισχύ εκείνη που εκλέγει προέδρουςκαι βουλευτές, να ξεχύνεται στους δρό-

μους και να διεκδικεί από το κράτοςτο δίκιο του. Αντίθετα το κράτος, αντίνα προσπαθεί να αποκαθιστά τις ισορ-ροπίες στην οικονομία, διοχετεύονταςκαι ψωμί στην πραγματική οικονομία,με το σύστημα «χρυσά διαβατήρια»,αποδείχθηκε ότι στήριξε ντιβέλοπερ,ελεγκτικά και δικηγορικά γραφεία καιάφησε ανοικτές μαύρες πόρτες γιαΚαμποτζιανούς, Μαλαισιανούς και άλ-λους φορείς αμφιβόλου ποιότητας χρή-ματος και τώρα που μας βγάλανε στησέντρα οι ξένοι, ποιεί τη νήσσαν. Όπωςπαλιά (βλ. ΧΑΚ, Τραπεζικό σκάνδαλο,Κούρεμα). Την περασμένη Τετάρτη,ένας άνθρωπος 70 χρόνων, ο Πανα-γιώτης Εικοσάρης, που για 55 χρόνιαπροσπαθούσε να βρει μια άκρη στηντραγική ιστορία του αδελφού του πουσκοτώθηκε από τουρκική ναπάλμ στηνΤηλλυρία, δικαιώθηκε. Το κράτος πουγια μισό αιώνα ήταν σε νάρκη ξύπνησε,καθώς τώρα κινητοποιήθηκαν άνθρω-ποι με ευαισθησίες που βρίσκονταιστο πρόγραμμα εκταφών της ΚΔ καιμέσα σε διάστημα ενός έτους, έγινε ηέρευνα και η ανασκαφή και ταυτοποι-ήθηκε ο πρώτος πεσών, ο 20χρονοςήρωας Γιώργος Εικοσάρης. Είναι καιο Φώτης Φωτίου και ο Καλλής Ξενο-φώντος κράτος και Κ.Δ., όπως είναι καιη Νομική Υπηρεσία Κ.Δ. η οποία βρί-σκεται στο ΕΔΑΔ αντίδικος της οικο-γένειας του Χριστοφή Βασιλείου Πασ-σιά, από την Ξυλοφάγου, ο οποίος είχεεκτελεστεί από τους εισβολείς στηΛευκωσία. Ο Πασσιάς ήταν θαμμένοςστο Κοιμητήριο Λακατάμειας εν γνώσειτης Κ.Δ., η σύζυγος και τα τρία παιδιάτου είχαν κρατηθεί στο σκοτάδι καιτον θεωρούσαν για 26 χρόνια αγνοού-μενο. Το επαρχιακό Δικαστήριο επιδί-κασε αποζημίωση 50.000 ευρώ στη σύ-ζυγο και 25.000 ευρώ σε κάθε ένα απότα παιδιά του. Η ΚΔ έκανε έφεση, τοΑνώτατο αποφάνθηκε ότι το κράτοςείχε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τουκαι τώρα οι δύο πλευρές ευρίσκονταιενώπιον του ΕΔΑΔ! Είναι να διερωτάταικανείς ποιο από τα δύο είναι το δικόμας κράτος; Διότι τελικά το κράτος εί-μαστε εμείς, εσείς, φτάνει να το θέλουμε,φτάνει να μην ανεχόμαστε να εξευτε-λίζεται η οικογένεια του κάθε ΒασίληΠασσιά που έδωσε τη ζωή του για τηναξιοπρέπεια αυτού του τόπου.

Το κράτος είμαστε εσείς!

ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝΓράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

paraschosa@kathimerini.com.cy

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Ο Μ Η Ρ Ο Υ & Σ Ε Β Ε Ρ Η / Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓΟΡΑΣ

Λίγοι περίμεναν τόση απαισιοδοξία στην έκ-θεση καλών υπηρεσιών του Γκουτιέρες. Όχιότι υπάρχει κάποιος που ατενίζει με αισιοδο-ξία το δείπνο της 25ης Νοεμβρίου στο Βερολί-νο, αλλά από τον οικοδεσπότη αναμενόταν μιακάποια περισσότερη αισιοδοξία. Μπας και είχεαπόλυτο δίκαιο τελικά ο Νίκαρος και θα μαςμείνουν μόνο τα έξοδα; Η συγκυρία πάντως εί-ναι πλήρως αρνητική για επανέναρξη των συ-νομιλιών. Όπως μου έλεγε προχθές πηγή μουπου γνωρίζει: «Η Τουρκία δεν σταματάει νακάνει επίδειξη δύναμης και να θέτει μαξιμαλι-στικές επιδιώξεις εις βάρος ακόμα και τωνΤουρκοκυπρίων στην εκμετάλλευση της ΑΟΖ.

Την ίδια ώρα στα κατεχόμενα, λόγω προεκλο-γικού και επετειακών συγκυριών, γίνεται δια-γωνισμός αδιαλλαξίας. Ο Ακιντζί, εξαρτώμε-νος από την Τουρκία, και να ήθελε δεν έχει καιπολλά περιθώρια ελιγμών. Άστε που κάποιοιείναι πεπεισμένοι ότι πια «δεν θέλει». Πάντως, η εγκατάλειψη από τη Λουτ των όρωναναφοράς φανερώνει πως οι πλευρές αντί ναπλησιάζουν μάλλον απομακρύνονται, όπωςκαι ο Γκουτιέρες μαρτυρεί στην έκθεσή του.Ό,τι και να τους ταΐσει στο Βερολίνο δύσκολαθα καταφέρει να ξαναβρούν τους παλιούς, κα-λούς (κατά άλλους ρομαντικούς) εαυτούςτους. Όταν ραγίσει το γυαλί...

Ο Άντρος όμως το ξεκαθάρισε: «Θα κρίνουμετον πρόεδρο από τα αποτελέσματα της Τριμε-ρούς». Του υποδεικνύει πως πρέπει να πάειεπαρκώς προετοιμασμένος, έτοιμος για κάθεενδεχόμενο και προειδοποίησε πως μετά τηντριμερή «θα έχουμε πολλά να πούμε», σημει-ώνοντας πως δεν αναιρεί όσα είπε για πληρο-φορίες που φέρουν τον Νίκαρο να συζητάειακόμα λύση συνομοσπονδίας. Υπάρχουν άρα-γε και πιο σοβαρές κατηγορίες από αυτές; Τε-λικά θα αναμένουμε με διπλή αγωνία την ολο-κλήρωση της Τριμερούς.

Το μπάχαλο στην ΕΔΕΚ μετά την πειθαρχικήέρευνα κατά του Παπαδάκη καλά κρατεί. Ο ευ-ρωβουλευτής κατήγγειλε δημόσια το κόμματου ότι δεν τον ενημέρωσε για τις εις βάροςτου κατηγορίες και πως έμαθε από δημοσιο-γράφους ότι βρίσκεται υπό πειθαρχικό έλεγ-χο. Δεν αποκλείεται μάλιστα το θέμα να κατα-λήξει στο δικαστήριο και να λάβει ανεξέλεγ-κτες διαστάσεις. Αληθεύει πως από τη βάσητου κόμματος έχουν αρχίσει έντονες αντιδρά-σεις για τον τρόπο χειρισμού της υπόθεσηςαπό τον Σιζό; Τον πιο άχαρο ρόλο φαίνεται πως

έχει ο Κωστής Ευσταθίου που ανέλαβε τηνπειθαρχική έρευνα. Αν και κάποιοι αναμένουνπως θα πρέπει και αυτός να τοποθετηθεί δη-μόσια για να ξεκαθαρίσει τη θέση του.

Τις πληροφορίες που ήθελαν το ΑΚΕΛ να έχειπρόβλημα με τον Τουρκοκύπριο ευρωβουλευ-τή του Νιαζί Κιλγίργιουρεκ για το ποσό πουοφείλει να καταθέτει στο κόμμα από τον μισθότου, στη βάση συμφωνίας, διαψεύστηκαν απότον Άντρο ως ανακριβείς. «Δεν έχουμε κανέναπρόβλημα με τον Νιαζί, η συνεργασία προχω-ρεί μια χαρά» ανέφερε ο Άντρος αλλά κάποιοιφαίνεται πως δεν έχουν πειστεί αφού τα σχό-λια δίνουν και παίρνουν. Πάντως ο ίδιος ο ευ-ρωβουλευτής, που δεν μασάει τα λόγια του,δεν μίλησε ακόμα για το θέμα.

Ο Άης… Φούλης μόλις έκανε το νέο θαύματου. Μετά τη συνάντηση που είχε ο Αβέρωφμε τον CEO της Τράπεζας Κύπρου, εκδόθηκεεπίσημη ανακοίνωση της τράπεζας με τηνοποία αναστάλθηκαν οι νέες χρεώσεις προςτους πελάτες της που κρίθηκαν από υπερβολι-κές μέχρι... μονοπωλιακές. Μπορεί ο Στεφά-νου να τον χαρακτήρισε ειρωνικά Άη Γιώρκη

αλλά το θαύμα του το έκανε. Ως Άης Φούληςόμως. Είχε δηλώσει με σιγουριά πως οι χρεώ-σεις θα αποσυρθούν και ως εκ θαύματος, μεμία και μόνο επίσκεψή του στον CEO, αποσύρ-θηκαν! Όπως μου έλεγε η μάνταμ του Φούλη:«Πέτυχε με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: Τηναπόσυρση των χρεώσεων, πείθοντας ταυτό-χρονα και την τράπεζα ότι έτσι δείχνει το αν-θρώπινο πρόσωπό της αλλά και να δείξει σεόλους και ειδικά στο ΑΚΕΛ πως δεν είναι μόνομε κατηγορητήρια που κάνεις πολιτική αλλάκαι με πράξεις και επισκέψεις-κλειδιά».

Πάντως, την επομένη που ο Στεφάνου τον...έχρισε Άη Γιώρκη ο Φούλης βγήκε στο Τρίτοτου ΡΙΚ. Ενώ μιλούσε στη Βρετού της ανέφε-ρε: «Σας μιλάει ο Άης Γιώρκης», μετατρέπον-τας ατάκα κι επί τόπου το μειονέκτημα σε πλε-ονέκτημα...

KOYIZ: Σε ποιο κόμμα του Ενδιάμεσου ενδέ-χεται να ξεσπάσει κρίση ίσως και πριν από ταΧριστούγεννα; Ο πόλεμος μεταξύ δύο στελε-χών χαρακτηρίζεται ως καζάνι που βράζει. Καιδεν αναφέρομαι στην ΕΔΕΚ...

«Αργά, αργά, βαριά, βαριά...»

Ο απογοητευμένος Γκουτιέρες, το μπάχαλοστην ΕΔΕΚ και ο Άης Φούλης

Η κλιματική αλλαγή απειλεί την παιδική υγείαΗ κλιματική κρίση αποτελεί καθοριστικόπαράγοντα της υγείας των σημερινώνπαιδιών που θα διαρκέσει για ολόκληρητη ζωή τους, προειδοποιούν 120 ειδικοίαπό 35 οργανισμούς, μεταξύ των οποίωνο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ηΠαγκόσμια Τράπεζα, το πανεπιστήμιοΓέιλ κ.ά. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι ηυπερθέρμανση του πλανήτη ήδη προ-καλεί βλάβες. Τα παιδιά είναι ιδιαίτεραευάλωτα και η διεθνής ομάδα ειδικώνκρούει τον κώδωνα του κινδύνου, επι-σημαίνοντας ότι η παγκόσμια άνοδοςτης θερμοκρασίας θα προκαλέσει αύξησητων βακτηρίων που προξενούν θανα-τηφόρο διάρροια, ενώ οι χειρότερες απο-δόσεις των καλλιεργειών θα προκαλέ-σουν υποσιτισμό.

Η ετήσια έκθεση «Αντίστροφη μέ-τρηση για την υγεία και την κλιματικήαλλαγή» (Countdown on Health andClimate Change), που δημοσιεύει το ια-τρικό περιοδικό Lance, αναλύει τις συ-νέπειες που έχει η αύξηση της παγκό-σμιας θερμοκρασίας στην ανθρώπινηυγεία. Ευάλωτοι, εκτός από τα παιδιά,είναι και οι ηλικιωμένοι, ιδιαίτερα όσοναφορά τους καύσωνες, καθώς αδυνατούννα ρυθμίσουν τη θερμοκρασία τουςαλλά και την ισορροπία των υγρών στονοργανισμό τους.

Οι συντάκτες της μελέτης δια-πίστω-σαν ότι, το 2018, 220 εκατομμύρια πε-ρισσότεροι άνθρωποι, μεγαλύτεροι των65 ετών, έζησαν περιόδους καύσωνα,συγκριτικά με το 2000. Σε ιδιαίτερα επι-σφαλή θέση, αναφέρει η έκθεση, βρέθηκεη Ευρώπη, εξαιτίας της γήρανσης του

πληθυσμού της, αλλά κι επειδή οι πε-ρισσότεροι ηλικιωμένοι ζουν σε μεγάλακαι ζεστά αστικά κέντρα. Η έκθεση τουLancet για το 2019, που συμπίπτει μετις καταστροφικές πυρκαγιές στην Αυ-στραλία, διαπίστωσε ότι η ανθρώπινηέκθεση στις φωτιές διπλασιάστηκε συγ-κριτικά με το 2000. Οι δασικές πυρκαγιέςδεν προκαλούν μόνον οικολογική κα-ταστροφή και θανάτους, αλλά έχουν κιεξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές καικοινωνικές επιπτώσεις.

Ο Νικ Ουάτς, διευθύνων σύμβουλοςτου Lancet Countdown, επισημαίνειπως «το ανοσοποιητικό σύστημα και τοσώμα των παιδιών ακόμη αναπτύσσον-ται, γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωταστις ασθένειες και στους περιβαλλον-τικούς ρύπους. Οι βλάβες που προκα-λούνται στα πρώτα έτη της παιδικής

ηλικίας διαρκούν μια ολόκληρη ζωή.Χωρίς την άμεση δράση όλων των κρα-τών, η κλιματική αλλαγή θα είναι ο κα-θοριστικός παράγοντας της υγείας μιαςολόκληρης γενιάς». Προκειμένου να κα-ταλήξουν σε συμπεράσματα, οι ειδικοίπαρακολούθησαν 41 δείκτες, μεταξύτων οποίων και η μετάδοση των λοιμω-δών νόσων. Ετσι διαπίστωσαν ότι, εξαι-τίας της κλιματικής αλλαγής, η ικανότητατου δάγκειου πυρετού να μεταδίδεταιμε τα κουνούπια το 2017 ήταν στο δεύ-τερο υψηλότερο επίπεδο που καταγρά-φηκε από το 1950 έως σήμερα. Τα εννιάαπό τα δέκα ευνοϊκότερα χρόνια για τημετάδοση της επώδυνης λοίμωξης κα-ταγράφηκαν μετά το 2000.

Η έκθεση διαπιστώνει ότι το 2018ήταν η δεύτερη «ευνοϊκότερη» χρονιάγια τη μετάδοση των βακτηρίων της χο-

λέρας, που προκαλούν θανατηφόρεςδιάρροιες, αλλά και μολύνσεις τραυμάτωνσε όλο τον κόσμο. Επίσης, ο Ουάτς επι-σήμανε ότι μόλις τον περασμένο Οκτώ-βριο καταγράφηκε το πρώτο εγχώριοκρούσμα εγκεφαλίτιδας από κρότωνες(τσιμπούρια) στη Βρετανία. Επιπλέον,η έκθεση διαπιστώνει πως πολλές καλ-λιέργειες σιτηρών έχουν ελάχιστη από-δοση, λόγω της ανόδου της θερμοκρα-σίας, με αποτέλεσμα άνθρωποι να υπο-σιτίζονται, κυρίως τα βρέφη.

Αυτή τη χρονιά οι ερευνητές, για πρώ-τη φορά, εξέτασαν και τις συνέπειες τηςέκθεσης στις δασικές πυρκαγιές. «Σεπαγκόσμιο επίπεδο, αυτή η έκθεση αυ-ξάνεται», δήλωσε η Ελίζαμπεθ Ρόμπινσον,καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Ρέν-τινγκ και μεταξύ των συντακτών της έκ-θεσης, τονίζοντας ταυτόχρονα πως είναιάμεση ανάγκη να περιοριστούν οι γε-ωργικές εκπομπές αερίων που ευθύνονταιγια την υπερθέρμανση του πλανήτη,κάτι που είναι εφικτό εφόσον οι άνθρωποιεπιλέξουν διατροφή με βάση τα εποχιακάφυτικά προϊόντα. Τέλος, η Βρετανίδακαθηγήτρια τόνισε ότι η υπάρχουσα τε-χνολογία μπορεί να αντιμετωπίσει τηνκλιματική αλλαγή και ότι αυτή η προ-σέγγιση έχει νόημα κυρίως από οικονο-μικής άποψης, έστω και αν γίνει μόνογια λόγους υγείας, ιδίως καθώς η ατμο-σφαιρική ρύπανση από την καύση ορυ-κτών καυσίμων κοστίζει τρισεκατομμύριαδολάρια. Οι σημερινές επιλογές είναι«ολοκληρωτικά πολιτικές», δήλωσε.

Καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα και το σώμα των παιδιών ακόμη αναπτύσσονται, εί-ναι πιο ευάλωτα στις ασθένειες και στους περιβαλλοντικούς ρύπους.

Ο Σπονδοφόρος απουσιάζει.

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Ηνωμένα Eθνη- Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ

Η συμπερίληψη των δύο ενημερω-τικών σημειωμάτων των ηγετών,με αναφορές στα όσα έκαναν γιατην υλοποίηση των προνοιών τουψηφίσματος 2483 του Σ.Α., είναι τονέο στοιχείο της έκθεσης καλώνυπηρεσιών του γενικού γραμματέατου ΟΗΕ, ανεπίσημο αντίγραφο τηςοποίας δόθηκε στα μέλη του Συμ-βουλίου Ασφαλείας. Και τα δύο ση-μειώματα είναι δεκασέλιδα και κα-λύπτουν τις εξελίξεις από το ΚρανΜοντάνα και μετά, με πολλές ανα-φορές την τελευταία προσπάθειαγια να υπάρξει συμφωνία στουςόρους αναφοράς.

Το γεγονός ότι τα σημειώματαδημοσιεύονται στο σύνολό τουςπροκαλεί φόβους ότι θα σηματοδο-τήσουν την έναρξη ενός νέου γύρουαλληλοεπίρριψης ευθυνών και μά-λιστα στις παραμονές του δείπνουτων ηγετών με τον γ.γ. του ΟΗΕ στοΒερολίνο, στις 25 Νοεμβρίου.

Από την άλλη, το γεγονός ότι πε-ριέχονται αναλυτικά οι απόψεις τωνδύο ηγετών για όλα τα θέματα, συμ-περιλαμβανομένων και των προτά-σεών τους για τους όρους αναφοράςκαι τη μεθοδολογία, δίνει αφενόςτη δυνατότητα στον γενικό γραμ-ματέα να επιχειρήσει συγκερασμότων απόψεων και αφετέρου στο Σ.Α.να έχει πλήρη εικόνα των θέσεωντων πλευρών κι αν το κρίνει σκόπιμονα έχει αμεσότερη εμπλοκή.

Είναι, πάντως, χαρακτηριστικόπως τόσο ο πρόεδρος Νίκος Ανα-στασιάδης, όσο κι ο Τουρκοκύπριοςηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, χρησι-μοποιούν μεγάλο αριθμό αποσπα-σμάτων εκθέσεων του γενικού γραμ-ματέα, για να στηρίξουν την ορθό-τητα των θέσεών τους.

Πρόεδρος ΑναστασιάδηςΤο σημείωμα του προέδρου της

Δημοκρατίας χωρίζεται σε τρεις ενό-τητες:

1. Στις προσπάθειες για την επα-νέναρξη της ειρηνευτικής διαδικα-σίας, όπου παρατίθενται οι διάφορεςπροτάσεις που υποβλήθηκαν απότον πρόεδρο της Δημοκρατίας, συμ-περιλαμβανομένων και ΜΟΕ.

2. Στους παράγοντες που εμπο-δίζουν την επανάληψη της ειρηνευ-τικής διαδικασίας, όπου υπάρχουναναφορές, α) στην εμμονή της τουρ-κικής πλευράς σε προτάσεις για τηδιακυβέρνηση οι οποίες θα οδηγή-σουν σε μη λειτουργικό κράτος καισε αδιέξοδα, β) στις τουρκικές προ-κλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, το Βα-ρώσι και σε περιοχές της ουδέτερηςζώνης, και γ) στην αμφισβήτησηαπό μέρους της Τουρκίας ότι μπορείνα υπάρξει διευθέτηση στη βάσητων καθιερωμένων παραμέτρων.

3. Στην πορεία προς τα εμπρός.Ο πρόεδρος Αναστασιάδης ανα-

φέρει στο σημείωμά του πως απότον διορισμό της Τζέιν Χολ Λουτ,έχει δεσμευτεί εποικοδομητικά μαζίτης σε μια προσπάθεια να συμφω-

νηθούν όροι αναφοράς, βάσει τωνοποίων θα επαναληφθεί η διαδικασίακαι υπενθυμίζει τις εισηγήσεις τουπου περιέχονται στην επιστολή προςτον γ.γ. του ΟΗΕ, στις 14 Ιουνίου2019:� Nα διεξαχθεί τριμερής συνάντησημεταξύ των ηγετών των δύο κοινο-τήτων και της Λουτ, προκειμένουνα συζητηθούν τρόποι αντιμετώπι-σης δυσκολιών όσον αφορά τη συμ-φωνία επί των όρων αναφοράς και� Nα διεξαχθεί τριμερής συνάντησημεταξύ των ηγετών των δύο κοινο-τήτων και του γ.γ. των Η.Ε., προκει-μένου να αξιολογηθεί η τρέχουσακατάσταση και να διερευνηθούν οιδυνατοί τρόποι για να προχωρήσου-με μπροστά.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης ανα-φέρεται στην συνάντηση της 9ηςΑυγούστου με τον Μουσταφά Ακιν-τζί, στη συναντίληψη που επιτεύχ-θηκε επί της αρχής, πως οι όροι ανα-φοράς εντολής πρέπει να συνίσταν-ται από α) την κοινή δήλωση της11ης Φεβρουαρίου 2014, 2) το πακέτοπλαίσιο έξι σημείων που εκπονήθηκεαπό τον γ.γ. του ΟΗΕ στο Κραν Μον-τάνα και γ) τις συγκλίσεις που επι-τεύχθηκαν μέχρι τη Διάσκεψη τουΚραν Μοντάνα.

Σημειώνει ότι συμφώνησε με τονΤουρκοκύπριο ηγέτη ότι κανείς απόεμάς δεν θα επιμείνει στην ερμηνείατων στοιχείων της δέσμης του γ.γ.των Η.Ε., στους τους όρους αναφοράςκαθ’ αυτούς, ενώ υπογράμμισε τηναξία της αποδοχής γραπτών προ-τάσεων της τ/κ πλευράς σχετικά μετο πακέτο των έξι σημείων τουUNSG, παρόμοιο με εκείνο που υπέ-βαλε η ε/κ πλευρά στο Κραν Μον-τάνα. «Δυστυχώς, αναφέρει ο πρό-εδρος της Δημοκρατίας, μετά απόδιαβουλεύσεις με άλλους ενδιαφε-ρομένους, δεν έγινε δεκτή αυτή ηκατανόηση και, κατά την επίσκεψητης κ. Λουτ στην Κύπρο στις αρχέςΣεπτεμβρίου, η τ/κ πλευρά επέμεινενα συμπεριλάβει μονομερείς ερμη-νείες ενός στοιχείου της δέσμης τουΟΗΕ, καθώς και άλλα στοιχεία πουπροκαταλάμβαναν τόσο το δρόμοπρος τα εμπρός όσο και την ουσίατων διαπραγματεύσεων. Εξακολουθώνα είμαι πεπεισμένος ότι το μινιμα-λιστικό έγγραφο που ενσωματώνειτο πνεύμα του τι συμφωνήθηκε στις9 Αυγούστου 2019 είναι ο μόνοςτρόπος να προχωρήσουμε».

Αποφεύγοντας να υπεισέλθει σελεπτομέρειες, σημειώνει πως θαπρέπει να είναι σαφές ότι ο στόχοςτης επίτευξης συμφωνίας σχετικάμε τους όρους αναφοράς είναι ναανοίξει ο δρόμος προς την κατεύ-θυνση της επανέναρξης της δια-πραγματευτικής διαδικασίας και ωςεκ τούτου πρέπει να αποφύγουμε:� Την εισαγωγή διατάξεων που δεναποκλείουν πιθανές λύσεις του κυ-πριακού προβλήματος οι οποίες αν-τιβαίνουν στα ψηφίσματα του Συμ-βουλίου Ασφαλείας των ΗνωμένωνΕθνών. � Την επιμονή σε προϋποθέσεις ότιθα πρέπει να επιλύσουμε επιλεκτικά

ένα από τα έξι συστατικά του πλαι-σίου του γ.γ. πριν από την επανέ-ναρξη των διαπραγματεύσεων. Αυτόςείναι ο λόγος για τον οποίο η πλευράμας δεν έθιξε ποτέ τις ανησυχίεςκαι προβληματισμούς που θα θέλαμενα συμπεριλαμβάνονται στο κείμενοτων όρων - ειδικότερα όσον αφοράτην ασφάλεια και τις εγγυήσεις, τουςχάρτες των εδαφικών προσαρμογώνπου απέσυραν οι Τουρκοκύπριοι,το περιουσιακό, τις παραβιάσειςστην αποκλειστική μας ζώνη και τοθέμα της Αμμοχώστου.

«Το προαναφερθέν είναι σύμφω-νο με την αρχή και τη φιλοσοφίατου Γενικού Γραμματέα των Ηνω-μένων Εθνών ότι, ανεξαρτήτως τηςδιαφορετικής αντίληψης των μερών,το πλαίσιο του θα μπορούσε να απο-τελέσει τη βάση για τη διεξαγωγή

των συζητήσεων με ολοκληρωμένοτρόπο και ως πακέτο και όχι με επι-λεκτικό τρόπο από τα δύο μέρη,οδηγώντας σε μια στρατηγική συμ-φωνία», γράφει ο πρόεδρος Αναστα-σιάδης.

Εν όψει της επικείμενης επίσκε-ψης Λουτ στην Κύπρο και της συ-νάντησης μεταξύ των ηγετών καιτου γενικού γραμματέα στο Βερολίνο,ο πρόεδρος Αναστασιάδης επανα-λαμβάνει την ισχυρή δέσμευσή τουνα επιτευχθεί το συντομότερο δυ-νατόν συμφωνία σχετικά με τουςόρους αναφοράς, καθώς και τηνετοιμότητά του να οργανωθεί μιαάτυπη διάσκεψη σε μορφή ΚρανΜοντάνα, προκειμένου να συμφω-νηθούν οι λεπτομέρειες μιας ενδε-χόμενης ουσιαστικής συνάντησηςγια ολοκληρωμένες διαπραγματεύ-σεις.

«Μια τέτοια σταδιακή προσέγγισηθα επέτρεπε μια καλά προετοιμα-σμένη διαπραγμάτευση, η σημασίατης οποίας τονίστηκε και από τονΓενικό Γραμματέα των ΗνωμένωνΕθνών στην έκθεσή του της 16ηςΑπριλίου 2019», γράφει.

Αναφέρεται επίσης στην πρότασήτου για αποκέντρωση των εξουσιών,καθώς και στην πιθανότητα το σύ-στημα από προεδρικό, να γίνει μεμη εκτελεστικούς πρόεδρο και αν-τιπρόεδρο και με πρωθυπουργό καιαντιπρόεδρο κυβέρνησης.

Τονίζει πως στη συμφωνία για

τους όρους αναφοράς παρουσιά-στηκε ένα συγκεκριμένο εμπόδιο,με τη μορφή της επιμονής να ερμη-νευθεί η πολιτική ισότητα ως βέτοτης τουρκοκυπριακής κοινότηταςσε όλες τις αποφάσεις όλων τωνομοσπονδιακών θεσμών.

«Πέραν του γεγονότος ότι αυτήη ερμηνεία δεν είναι και δεν θα μπο-ρούσε να εξαχθεί από τον συμφω-νημένο ορισμό της πολιτικής ισό-τητας, πρέπει να υπενθυμίσω ότι ηύπαρξη ενός πολύ πιο περιορισμένουπαρόμοιου δικαιώματος αρνησικυ-ρίας δημιούργησε την συνταγματικήκρίση στην Κύπρο στην αρχή. Πρέ-πει επίσης να τονίσω ότι μια τέτοιαδιάταξη στον διακανονισμό όχι μόνοθα καθιστούσε το κράτος δυσλει-τουργικό, αλλά θα απέτρεπε εντελώςτον σκοπό της επανένωσης. Είμαιαπόλυτα πεπεισμένος ότι η πρότασητου γ.γ. του ΟΗΕ στο πακέτο τωνέξι σημείων του, δηλαδή η θετικήψηφοφορία σε συγκεκριμένους φο-ρείς όπου τα ζωτικά συμφέροντακάθε κοινότητας ή κράτους μέλουςενδέχεται να επηρεαστούν, υπό τονόρο ότι υπάρχει αποτελεσματικόςμηχανισμός επίλυσης των αδιεξόδων,είναι η μοναδική φόρμουλα πουμπορεί να μας οδηγήσει σε μια ση-μαντική ανακάλυψη σε αυτό το θέμα.Είμαι, επίσης, πεπεισμένος ότι η εν-σωμάτωση διαχωριστικών και αδιέ-ξοδων μηχανισμών λήψης αποφά-σεων στη διευθέτηση, θα την κα-ταστήσει μη βιώσιμο. Οι συγκλίσειςπου έχουν ήδη επιτευχθεί στην απο-τελεσματική συμμετοχή συνιστούντις πιο εκτεταμένες ρυθμίσεις κα-τανομής της εξουσίας που υπάρχουνοπουδήποτε».

Τέλος, ξεκαθαρίζοντας ότι για ναξεκινήσουν ουσιαστικές διαπραγ-ματεύσεις χρειαζόμαστε ένα περι-βάλλον που θα επιτρέψει την πραγ-ματοποίηση εποικοδομητικών συ-ζητήσεων, καλεί «τον γενικό γραμ-ματέα του ΟΗΕ, την αποστολή καλώνυπηρεσιών του στην Κύπρο και ταΜόνιμα Μέλη του ΓραμματειακούΣυμβουλίου, ως θεματοφύλακα τουδιεθνούς δικαίου και των αξιών καιαρχών της οικογένειάς των Ηνωμέ-νων Εθνών, να υιοθετήσουν μιαισχυρή στάση ως προς την Τουρκία.Αφενός για να τερματίσει τις παρά-νομες δραστηριότητές της και νααπέχει από κάθε προκλητική πράξηκαι αφετέρου να τερματίσει τις αρ-νητικές παρεμβάσεις της όσον αφοράτις δικοινοτικές πτυχές της διαπραγ-ματευτικής διαδικασίας και να συγ-κεντρώσει τις προσπάθειές της καινα εργασθεί εποικοδομητικά γιατην επίτευξη συνολικής διευθέτησηςτου κυπριακού προβλήματος».

Μουσταφά ΑκιντζίΤο σημείωμα του Τουρκοκύπριου

ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί επισυνά-πτεται στην έκθεση υπό τον τίτλο

«Δράσεις της Τουρκοκυπριακήςπλευράς που αναλήφθηκαν σε υπο-στήριξη των σχετικών τμημάτωντου ψηφίσματος 2483 του Σ.Α., μετην άποψη της επίτευξης μιας βιώ-σιμης και συνολικής διευθέτησης».

Χωρίζεται επίσης σε τρεις ενό-τητες:

1. Δράσεις που αναλαμβάνονταιπρος υποστήριξη της επίτευξης μιαςβιώσιμης και συνολικής διευθέτη-σης.

2. Δράσεις που αναλαμβάνονταιγια την υποστήριξη της οικοδόμη-σης εμπιστοσύνης καθώς και γιατην προώθηση της διακοινοτικήςσυνεργασίας, όπου περιλαμβάνονταιαναφορές για α) επαφές και συμφι-λίωση, β) μέτρα οικοδόμησης εμ-πιστοσύνης, γ) Τεχνικές Επιτροπές,δ) δημιουργία μηχανισμών για απευ-θείας επαφές και ε) εργασίες τηςΕπιτροπής για τους Αγνοούμενους.

3. Δράσεις που αναλαμβάνονταιγια την αποφυγή των τάσεων σεσχέση με τους υδρογονάνθρακες.

Αιτιολογώντας τη στάση του στιςδιαβουλεύσεις για συνομολόγησητων όρων αναφοράς, ο ΜουσταφάΑκιντζί αναφέρει πως λόγω τωναποτυχιών που σημειώθηκαν τα τε-λευταία δύο χρόνια, η σαφήνειατης διαδικασίας, τόσο από πλευράςουσίας όσο και μεθοδολογίας, έχειαποκτήσει ύψιστη σημασία για τηντουρκοκυπριακή πλευρά.

«Ως εκ τούτου, οι όροι αναφοράςθα πρέπει να αντιμετωπιστούν κατάτρόπο που να μην αφήνει αμφιβολίεςγια τις πλευρές και να μην υπάρχειπεριθώριο για διαφορετικές ερμη-νείες και αναστροφή. Για το σκοπόαυτό, η τουρκοκυπριακή πλευράπρότεινε τα ακόλουθα κύρια στοι-χεία που πρέπει να συμπεριληφθούνσε συνάρτηση με τις απόψεις τουΓενικού Γραμματέα και των πρό-σφατων ψηφισμάτων του Συμβου-λίου Ασφαλείας:

Επί της ουσίας: δέσμευση γιατην κοινή δήλωση της 11ης Φε-βρουαρίου 2014, τις προηγούμενεςσυγκλίσεις συμπεριλαμβανομένωντων υποσημειώσεων και το πλαίσιοτων έξι σημείων που υπέβαλε ο Γε-νικός Γραμματέας στις 30 Ιουνίου2017. Η ανανεωμένη δέσμευση γιατην καθιερωμένη παράμετρο τηςπολιτικής ισότητας στο σύνολό τηςείναι επίσης εξαιρετικά σημαντικήγια να δείξει την ειλικρίνεια τωνπλευρών στη δέσμευσή τους σεπροηγούμενες συγκλίσεις, ιδίωςστην αρχή της αποτελεσματικήςσυμμετοχής, η οποία κατοχυρώνεταιστον ορισμό του ΟΗΕ για την πο-λιτική ισότητα που υποστηρίζει τοΣυμβούλιο Ασφαλείας. Ως εκ τούτου,με το τελευταίο ψήφισμά του, τοΣυμβούλιο Ασφαλείας κάλεσε τιςπλευρές ‘’να ανανεώσουν τις προ-σπάθειές τους για την επίτευξη μιαςδιαρκούς, συνολικής και δίκαιης δι-

ευθέτησης βασισμένης σε δικοινο-τική, διζωνική ομοσπονδία με πο-λιτική ισότητα, όπως ορίζεται στιςσχετικές αποφάσεις του ΣυμβουλίουΑσφαλείας, του ψηφίσματος του716 (1991)’’».

Σε σχέση με την πρόταση Ανα-στασιάδη για αποκεντρωμένη ομο-σπονδία, ο κ. Ακιντζί αναφέρει πωςδήλωσε πρόθυμος να εξετάσει τοθέμα, εάν οι δύο πλευρές είναι σεθέση να συμφωνήσουν σε μια δέ-σμευση για τα τρία κύρια στοιχείασχετικά με ουσία ως αναφορά.

«Μέχρι στιγμής, γράφει, ο Ελλη-νοκύπριος ηγέτης αναφέρθηκε μόνοστην αρχή της αποκέντρωσης, αλλάαπέφυγε να ονομάσει ποιες συγκε-κριμένες αρμοδιότητες προτείνεινα παραμείνουν στην ομοσπονδιακήκυβέρνηση, αφήνοντας ασαφή τηνουσία του θέματος, παρά τις επα-νειλημμένες εκκλήσεις του Τουρ-κοκύπριου ηγέτη» .

Το δεύτερο κύριο στοιχείο πουθέτει ο κ. Ακιντζί αφορά στη μεθο-δολογία, όπου εστιάζεται ιδιαίτεραστην φράση «με χαρακτήρα επεί-γοντος» που συμπεριλαμβάνεταισε πολλές αναφορές του γ.γ. για τηνολοκλήρωση της διαδικασίας, αλλάκαι του Σ.Α.

«Σύμφωνα με αυτήν την αξιολό-γηση, και αντλώντας επίσης απότα διδάγματα της τελευταίας δια-δικασίας, η οποία τελείωσε χωρίςαποτέλεσμα, η τουρκοκυπριακήπλευρά τόνισε με συνέπεια τηνανάγκη σχεδιασμού μιας σωστήςδιαδικασίας προσανατολισμένηςστα αποτελέσματα. Αναμφισβήτητα,αυτή η αναγκαιότητα απορρέει απότο γεγονός ότι η συνέχιση των δια-πραγματεύσεων για χάρη των δια-πραγματεύσεων εξυπηρετεί μόνοτη συνέχιση του μη βιώσιμου statusquo, το οποίο πλήττει περισσότεροτον τουρκοκυπριακό λαό και τοναφήνει στο κενό».

Πάντως, δηλώνει ότι η τουρκο-κυπριακή πλευρά είναι επίσης έτοι-μη, όπως εκφράζει διαρκώς, «γιατην πραγματοποίηση ανεπίσημωντριμερών και πενταμερών συναν-τήσεων που θα ζητήσει ο γενικόςγραμματέας στο εγγύς μέλλον».

Να σημειώσουμε, τέλος, ότι στοκεφάλαιο των υδρογονανθράκων,ο κ. Ακιντζί παραθέτει τις γνωστέςθέσεις του, καθώς και την πρότασηπου υπέβαλε στις 13 Ιουλίου 2019.

«Παρόλο που η ελληνοκυπριακήπλευρά απέρριψε την πρόταση χωρίςνα ξεκινήσει διάλογο, γράφει ο Μου-σταφά Ακιντζί, η τουρκοκυπριακήπλευρά εξακολουθεί να είναι πε-πεισμένη ότι αυτή η πρόταση, ηοποία εξακολουθεί να βρίσκεταιστο τραπέζι, έχει τη δυνατότητανα προκαλέσει ευρύτερη συνεργασίακαι αλληλεξάρτηση μεταξύ των αν-τιμαχομένων στην Ανατολική Με-σόγειο και πέραν αυτής».

Τι ζητούν Αναστασιάδης- Ακιντζί για τις συνομιλίεςΤα θέλω των ηγετών για όρους αναφοράς και την μεθοδολογία της διαδικασίας

�������

Τόσο ο πρόεδρος Αναστα-σιάδης, όσο κι ο Μουστα-φά Ακιντζί, χρησιμοποι-ούν μεγάλο αριθμό απο-σπασμάτων εκθέσεων τουγενικού γραμματέα, γιανα στηρίξουν την ορθό-τητα των θέσεών τους.

Εν όψει της επικείμενης επίσκεψης Λουτ στην Κύπρο και της συνάντησης των δύο ηγετών με τον γ.γ. των Η.Ε. στο Βερολίνο, ο πρόεδρος Αναστασιάδης επανα-λαμβάνει την ισχυρή δέσμευσή του να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν συμφωνία σχετικά με τους όρους αναφοράς.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Οι δύο δρόμοι για το Βερολίνο Χαμηλώνει ο πήχης των προσδοκιών για την Τριμερή, χωρίς να αποκλείεται ανάληψη πρωτοβουλιών από Ακιντζί

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Oταν την περασμένη Κυριακή κυ-βερνητικοί κύκλοι διέρρεαν τις εκτι-μήσεις τους στο Κυπριακό Πρακτο-ρείο Ειδήσεων, ότι η Τουρκία δενείναι έτοιμη και δεν θέλει άτυπηΠενταμερή πριν από τις «εκλογές»στα Κατεχόμενα, πολλοί ήταν εκείνοιπου διερωτήθηκαν από πού πηγάζειαυτή η σιγουριά για το ποια είναι ηθέση της Άγκυρας από πλευράς τηςΛευκωσίας, δεδομένου ότι είναι καλάγνωστός ο οδικός της χάρτης. Υπήρ-ξαν και εκείνοι εντός της κυβέρνησηςπου το είδαν ως επανάληψη προ-ηγούμενων συνομιλιών, όταν η Λευ-κωσία πήγαινε στο τραπέζι των συ-νομιλιών με το δεδομένο και εν πολ-λοίς με τον εφησυχασμό ότι η Τουρ-κία θα είναι αδιάλλακτη καιαρνητική.Βεβαιότητα που στοίχισε αρκετέςφορές στην πλευρά μας και αυτόακριβώς ενεργοποίησε εκ των υστέ-ρων την κυβέρνηση να αλλάξει ρη-τορική μετά το Εθνικό Συμβούλιο,τονίζοντας την ετοιμότητα του προ-έδρου για συνομιλίες και αποφεύ-γοντας τις όποιες εκτιμήσεις για τοτι θα κάνει τελικώς η Άγκυρα.

Η πληροφορία για το ότι η Τουρ-κία δεν θέλει Πενταμερή σε αυτήτη χρονική συγκυρία προήλθε πρώ-τα από τη Νέα Υόρκη μετά και τιςεπαφές που έκανε ο Ε/κ διαπραγ-ματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης,με τον μόνιμο αντιπρόσωπο τηςΤουρκίας στον ΟΗΕ Φεριντούν Σι-νιρλίογλου. Παρόμοια θέση εξέφρα-σε ο Ταγίπ Ερντογάν στον ΑντόνιοΓκουτιέρες σε πρόσφατη συνομιλίαπου είχαν οι δύο.

Η συνάντηση με ΔένδιαΤην ίδια πληροφόρηση έστειλε

και η Αθήνα στη Λευκωσία μετάκαι την συνάντηση του ΈλληναΥΠΕΞ Νίκου Δένδια με τον Τούρκο

ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσο-γλου. Η Αθήνα έχει διαμηνύσει εδώκαι καιρό πως δεν ευνοεί μία άτυπηπενταμερή (προτεραιότητές της εί-ναι το μεταναστευτικό και οι με-ταρρυθμίσεις), με τον Κυριάκο Μη-τσοτάκη να μην είναι διατεθειμένοςνα συρθεί σε μία Πενταμερή και ναβρεθεί προ εκπλήξεων είτε συζη-τώντας είτε υπογράφοντας τελικώςάλλες μορφές λύσης. Επιφυλάξειςπου εξέφρασε και στον Νίκο Ανα-στασιάδη και όπως όλα δείχνουνκαι στον γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρο Κυ-

πριανού, ο οποίος σε δηλώσεις τουεξέφραζε έντονες ανησυχίες για τοπού οδεύουν τα πράγματα, υπο-γραμμίζοντας τη σημασία της Τρι-μερούς. Οι ανησυχίες της Αθήναςφαίνεται πως τέθηκαν και στην πρό-σφατη συνάντηση Δένδια - Τσα-βούσογλου, όπου σύμφωνα με ανώ-τατες διπλωματικές πηγές και ο κ.Τσαβούσογλου εξέφρασε τη θέσηότι ίσως να είναι καλύτερα να κα-θυστερήσει η άτυπη Πενταμερής.Η Άγκυρα φαίνεται πως δεν ευνοείεξελίξεις για τρεις βασικούς λόγους:1) Όσο περνά ο χρόνος χωρίς δια-πραγματεύσεις είναι πιο εύκολο ναπροκαλέσει νέα δεδομένα στο Κυ-πριακό, τόσο σε ό,τι αφορά τις γε-ωτρήσεις όσο και στο κεφάλαιο τηςΑμμοχώστου, 2) Προτιμά να μη βρί-σκεται ο Μουσταφά Ακιντζί στοτραπέζι των διαπραγματεύσεων,αλλά κάποιος άλλος και γι’ αυτόακριβώς προτιμά οι όποιες εξελίξειςνα γίνουν μετά τις «εκλογές» και 3)έχει άλλες προτεραιότητες τη δε-

δομένη στιγμή (π.χ. Συρία και δράσηστη νοτιοανατολική Μεσόγειο, ζη-τήματαεσωτερικής διακυβέρνησης).Σε αυτό το πλαίσιο, όπως δηλώνουνδιπλωματικές πηγές της Λευκωσίας,η Τζέιν Χολ Λουτ, έχει κατεβάσειπολύ τον πήχη των προσδοκιών γιατο τι αναμένεται να βγει από τηνΤριμερή του Βερολίνου. Αυτό τομήνυμα φαίνεται πως έστειλε καιστους δύο διαπραγματευτές κατάτην τηλεδιάσκεψη των προηγού-μενων ημερών.

Αντικρουόμενες θέσεις Μπορεί όμως να υπάρξει τέτοια

βεβαιότητα για το πώς θα κινηθείη Τουρκία δεδομένου ότι αρκετέςφορές αιφνιδίασε τελικώς με τη στά-ση της; Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυ-πριανού κατά τη συνεδρία του Εθνι-κού Συμβουλίου ανέφερε πως μετάκαι από τις επαφές που είχε με τοΡεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμαδεν είχε την ενημέρωση πως η Άγ-κυρα δεν ευνοεί άτυπη Πενταμερή.

Και ο υπουργός Εξωτερικών ΝίκοςΧριστοδουλίδης, όμως, επεσήμανεστο Εθνικό Συμβούλιο πως η δικήμας πλευρά θα πρέπει να είναι ιδι-αίτερα προσεκτική και να μην πάειστο Βερολίνο με το σκεπτικό ότι δενθα γίνει τίποτα. Έκρουσε τον κώ-δωνα πως αν η Λευκωσία πάει μεαυτή την προσέγγιση θα βρεθεί ενώ-πιον εκπλήξεων. Καθόλου τυχαίοσυνεπώς ότι μετά το Εθνικό Συμ-βούλιο, χαμήλωσαν οι τόνοι και οιόποιες εκτιμήσεις για το τι θέλει ηΤουρκία και δόθηκε έμφαση στηθέληση του προέδρου για πρόοδο.

Η δύναμη των δείπνων«Ακόμα κι αν ισχύει η απροθυμία

της Άγκυρας, αν ο Ακιντζί έρθει στοΒερολίνο έτοιμος για ανακοινώσειςεμείς τι θα πούμε; Πώς δεν θέλει ηΤουρκία;», διερωτούνται διπλωμα-τικές πηγές, οι οποίες επισημαίνουνπως και για λόγους ουσίας και γιαλόγους τακτικής, η πλευρά μας θαπρέπει να βρίσκεται ένα βήμα πιομπροστά. Σε αυτό το πλαίσιο αφή-νεται ανοικτό και το ενδεχόμενονα υπάρξουν εξελίξεις στην τριμερήδιάσκεψη του Βερολίνου. Ενδεικτικόάλλωστε το δείπνο της 1ης Δεκεμ-βρίου του 2017 μεταξύ των δύοηγετών που οδήγησε στη Γενεύηαλλά και η συνάντηση του κ. Γκου-τιέρες στη Νέα Υόρκη με τους δύοηγέτες στις 4 Ιουνίου του 2017 πουοδήγησε στο Κραν Μοντάνα. Οιίδιες πηγές δεν αποκλείουν τον κα-ταλυτικό ρόλο που μπορεί να παίξειο Τ/κ ηγέτης, ο οποίος μπορεί νααναλάβει πρωτοβουλίες που θα ανοί-ξουν τον δρόμο και θα οδηγήσουνσε συγκλίσεις. Η στάση του άλλωστεστο Κυπριακό, θεωρείται και το κύ-ριο προεκλογικό του όπλο που εν-δεχομένως και να τον ενισχύσειαλλά και να τον αναδείξει εκ νέουστην ηγεσία της τ/κ πλευράς.

Τα σενάρια για το αποτέλεσμα

Ποιο μπορεί να είναι το αποτέ-λεσμα της συνάντησης στο Βε-ρολίνο; Οι τόνοι έχουν χαμη-λώσει αρκετά από τα ΗνωμέναΈθνη γύρω από το πού αναμέ-νεται να οδηγηθεί η συνάντη-ση. Δεν πέρασε απαρατήρητο,άλλωστε, πως στην έκθεσηΓκουτιέρες, η οποία δημοσιο-ποιείται δέκα μέρες πριν απότην τριμερή και στην οποία δενγίνεται ξεκάθαρη αναφοράστην ημερομηνία της διάσκε-ψης, παρουσιάζεται ως μιακοινή άτυπη συνάντηση που θααποτελέσει «ένα δυνητικάεποικοδομητικό βήμα στηνπροσπάθεια να βρεθεί έναςαμοιβαία αποδεκτός τρόποςπρος τα εμπρός». Πιθανό σε-νάριο θεωρείται να μην υπάρ-ξει κανένα ουσιαστικό αποτέ-λεσμα, κάτι που θα δυσκολέ-ψει τα πράγματα στη συνέ-χεια. Είναι βεβαίως ένα σενά-ριο που θα πρέπει να θεωρεί-ται απομακρυσμένο, καθώς τό-σο τα Ηνωμένα Έθνη όσο και οίδιος ο γ.γ. δεν θέλουν να βγειπρος τα έξω ότι η συνάντησηδεν ήταν τίποτα άλλο παρά μίατρύπα στο νερό. Υπάρχει βε-βαίως το σενάριο συνομολόγη-σης των όρων αναφοράς, κάτιπου επί του παρόντος δεν φαί-νεται πολύ πιθανό βάσει καιτης Έκθεσης. Το τρίτο σενάριοεπικεντρώνεται στην έκδοσηενός κοινού ανακοινωθέντοςστο οποίο να εκφράζεται η ευ-ρεία συναντίληψη των δύοπλευρών για τους όρους ανα-φοράς και το πώς προχωρού-με, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ηόποια συμφωνία. Δεν αποκλεί-εται βεβαίως και το σενάριο ναμην καταλήξουν οι δύο πλευ-ρές σε συμφωνία στους όρουςαναφοράς αλλά σε οδικό χάρ-τη για τα επόμενα βήματα.

�������

Ο Γκουτιέρες έστειλε μή-νυμα πως δεν επιδιώκε-ται απαραίτητα συνομο-λόγηση των όρων αναφο-ράς στην Τριμερή, αλλάευρεία συναντίληψη για το πώς προχωράμε.

Η Λευκωσία εξέφραζε αρχικά βεβαιότητα για την αρνητική στάση που θα τηρήσει η Τουρκία σε μία άτυπη Πενταμερή, ρη-τορική που άλλαξε τις τελευταίες μέρες, ενθυμούμενη όλες τις φορές που η Τουρκία εξέπληξε τελικώς με τη στάση της.

ΚΥΠ

Ε

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Συνέντευξη στον ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟ

Το Κυπριακό, αλλά και οι δυνατότητεςστενότερης συνεργασίας ανάμεσαστην Ουάσιγκτον και τη Λευκωσίαθα βρεθούν στο επίκεντρο των συ-νομιλιών που θα έχει αυτή την εβδο-μάδα με τον επικεφαλής του ΣτέιτΝτιπάρτμεντ Μάικ Πομπέο αναφέ-ρει, μεταξύ άλλων, στη σημερινήσυνέντευξή του στην «Κ» ο υπουρ-γός Εξωτερικών της Κυπριακής Δη-μοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης.Προβλέπει ότι εντός του Δεκεμβρίουμπορεί να πραγματοποιηθεί πεν-ταμερής Διάσκεψη στο πρότυποτου Κραν Μοντάνα, τονίζοντας,ωστόσο, ότι κάτι τέτοιο δεν μπορείνα γίνει, αν δεν επιτύχει η τριμερήςσυνάντηση του προέδρου της Κυ-πριακής Δημοκρατίας Νίκου Ανα-στασιάδη και του τουρκοκύπριουηγέτη Μουσταφά Ακιντζί με τονγ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες. –Σε περίπου μία εβδομάδα θαπραγματοποιηθεί τριμερής συ-νάντηση στο Βερολίνο. Τι ελπί-ζετε ότι μπορεί να φέρει αυτήτη φορά;

–Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ζη-τούμενο είναι η επανέναρξη συ-νομιλιών από εκεί που έμειναν στοΚραν Μοντάνα, ευχή και προσδοκίαμας, λαμβάνοντας υπόψη και τοαποτέλεσμα της τριμερούς συνάν-τησης της 9ης Αυγούστου, είναινα ανοίξει τον δρόμο που θα οδη-γήσει το συντομότερο στην επα-νέναρξη ουσιαστικών συνομιλιώναπό εκεί που διακόπηκαν τον Ιούλιοτου 2017. Από δικής μας πλευράς,αυτή είναι η ξεκάθαρη προσδοκίαμας και με αυτό τον στόχο ο πρό-εδρος θα προσέλθει στη συνάντη-ση. Θεωρώ, μάλιστα, ότι λαμβά-νοντας υπόψη τα αποτελέσματατης συνάντησης των δύο ηγετώνστη Λευκωσία στις 9 Αυγούστου,υπάρχει η αναγκαία υποδομή πουδύναται να οδηγήσει σε θετικάαποτελέσματα.–Πιστεύετε ότι οδεύουμε προςΠενταμερή; Και αν ναι, πόσογρήγορα; Τι καινούργιο υπάρχειστον ορίζοντα;

–Μια πετυχημένη Τριμερής μπο-ρεί να οδηγήσει αμέσως, ακόμακαι εντός Δεκεμβρίου, ως θεωρώείναι και η επιθυμία του γ.γ. τωνΗ.Ε., σε μια άτυπη συνάντηση τύ-που Κραν Μοντάνα. Άρα, μια τέτοιασυνάντηση εξαρτάται από τα απο-τελέσματα της Τριμερούς, που όπωςπροανέφερα θεωρώ ότι υπάρχει η

υποδομή από τις 9 Αυγούστου,αλλά και τις μετέπειτα επαφές τηςκας Λουτ στην Κύπρο, αλλά αναμ-φίβολα και την επιθυμία όλων τωνεμπλεκομένων μερών για να συμ-μετάσχουν με εποικοδομητική διά-θεση σε μια τέτοια συνάντηση.Μια συνάντηση, αντικείμενο τηςοποίας θα πρέπει να είναι σε γενικέςγραμμές η μεθοδολογία και η δια-δικασία που θα ακολουθηθεί στιςουσιαστικές διαπραγματεύσεις.–Ποιες είναι οι πιθανότητεςπραγματοποίησης ενός νέου γύ-ρου διαπραγματεύσεων, ενώ ηΤουρκία εξακολουθεί να παρα-νομεί, κάνοντας γεωτρήσεις καιέρευνες σε κυπριακά νερά καιυφαλοκρηπίδα;

–Καίριο το ερώτημά σας, αφούόλοι αντιλαμβάνονται ότι για ναεπαναρχίσουν οι ουσιαστικές συ-νομιλίες θα πρέπει να υπάρχει τοκατάλληλο περιβάλλον. Μάλιστα,

σε μια άτυπου χαρακτήρα συνάν-τηση τύπου Κραν Μοντάνα, πουστόχο θα έχει να ανακοινωθεί ηεπανέναρξη των συνομιλιών, θαπρέπει να υπάρχει και μια δέσμευσηγια τη δημιουργία του αναγκαίουκλίματος χωρίς παραβιάσεις καιπροκλήσεις, που θα επιτρέπουνστις συνομιλίες να έχουν πραγμα-τική προοπτική θετικής κατάληξης.Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, συμφωνώαπόλυτα με τη δημόσια τοποθέτησητου κ. Τσαβούσογλου ότι δεν μπορείνα υπάρχει διαπραγμάτευση χάριντης διαπραγμάτευσης. Και ακριβώςμέσα από αυτή την ορθή προσέγ-γιση, αν θέλουμε να επαναρχίσουνσυνομιλίες, πάντα από εκεί πουέμειναν στο Κραν Μοντάνα, καινα έχουν πραγματική προοπτικήθετικής κατάληξης, θα πρέπει αναμ-φίβολα να επικρατεί και το κατάλ-ληλο κλίμα που θα ενισχύει και τιςουσιαστικές διαπραγματεύσειςαλλά και τον επιδιωκόμενο στόχο.–Είναι δυνατόν να λυθεί το Κυ-πριακό, χωρίς νωρίτερα να υπάρ-ξει μια διευθέτηση στο ενεργει-ακό; Μια λύση στο Κυπριακό θασήμαινε, παράλληλα, την εξα-γωγή του φυσικού αερίου τηςΑνατ. Μεσογείου μέσω Τουρκίας;

–Είναι ακριβώς η επίλυση τουΚυπριακού που θα επιτρέψει ναεξεταστούν σοβαρά τέτοιου είδουςσυνεργασίες αλλά και πολλά άλλαδεδομένα που υφίστανται στηνΑνατολική Μεσόγειο και η Τουρκία,με τη στάση και τη συμπεριφοράτης, επέλεξε να εξαιρέσει τον εαυτότης. Είμαστε απόλυτα ρεαλιστές,γνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε νααλλάξουμε τη γεωγραφία και είναισαφώς πολύ περισσότερες οι προ-οπτικές και οι δυναμικές σε όλουςτους τομείς, αν συνεργαστούμεόλα τα κράτη της περιοχής. Στηνπραγματικότητα αυτό είναι και τοόραμά μας για την Ανατολική Με-σόγειο. Συνεργασίες και συνέργειεςστη βάση μιας θετικής ατζέντας,χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσειςπου όταν καταστεί εφικτό, μάλιστα,να θεσμοθετήσουμε με τη σύστασηενός περιφερειακού οργανισμούασφάλειας και συνεργασίας. Η συμ-μετοχή σε αυτή τη συνεργασία έχειως ελάχιστη προϋπόθεση, για ευ-νόητους λόγους, τον σεβασμό στοδιεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλήςγειτονίας. Άρα, εναπόκειται απο-κλειστικά και μόνο στην Τουρκίανα ανταποκριθεί και να συμμετά-σχει μαζί μας σε αυτή την προσπά-

θεια. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ναυπενθυμίσω κάτι που πολλές φορέςλησμονείται, ειδικότερα στον ελ-λαδικό και κυπριακό δημόσιο διά-λογο. Δεν είναι η συμπεριφορά τηςΤουρκίας έναντι της ΚυπριακήςΔημοκρατίας μόνο που την οδηγείσε αυτοαποκλεισμό. Ρίξτε μια ματιάστον χάρτη της ευρύτερης περιοχήςκαι πολύ εύκολα θα διαπιστώσετεποιος επιλέγει μια διαφορετική καιαποσταθεροποιητική συμπεριφοράκαι πως το γνωστό δόγμα Νταβού-τογλου για «μηδενικά προβλήματαμε τους γείτονες» έχει μετατραπείσε «προβλήματα με όλους τους γεί-τονες». Εάν, πάντως, η Τουρκίαεπιλέξει να ευθυγραμμίσει τη συμ-περιφορά της με αυτή των κρατώντης περιοχής, σίγουρα θα το κα-λωσορίσουμε και θα υπάρξει θετικήανταπόκριση.–Στην πρόσφατη συνάντησήτου με την κ. Λουτ, ο κ. Αναστα-σιάδης αποκόμισε την αίσθησηότι ο γ.γ. του ΟΗΕ επιθυμεί ναστηρίξει προσωπικά μια νέα δια-δικασία, ή αυτή τη φορά θα ακο-λουθηθεί διαφορετικός δρόμοςσε σύγκριση με εκείνον τουΚραν-Μοντάνα;

–Σίγουρα ο γ.γ. στηρίζει την δια-δικασία και το έχει αποδείξει κατ’επανάληψη με πιο πρόσφατο θαέλεγα την απόφασή του να καλέσεικαι να συμμετάσχει ο ίδιος στη συ-νάντηση του Βερολίνου. Και ελπί-ζουμε η εκεί συνάντηση να ανοίξειτον δρόμο για να πραγματοποιηθείαμέσως η άτυπη συνάντηση τύπουΚραν Μοντάνα. Να σας θυμίσω μέ-σα σε αυτό το πλαίσιο ότι ήταν ηκοινή συνάντηση με τον γ.γ. τωνΗ.Ε. στις 4 Ιουνίου 2017 στη ΝέαΥόρκη και το ανακοινωθέν πουακολούθησε, που άνοιξε τον δρόμογια το Κραν Μοντάνα. Αυτή η νέαπροσπάθεια και προσωπική εμπλο-

κή του γ.γ. στηρίζεται θεωρώ καιστα όσα οι δύο ηγέτες ενημέρωσαντην κα Λουτ σε σχέση με τα απο-τελέσματα και την συναντίληψηπου επιτεύχθηκε στις 9 Αυγούστου.Καθοριστικός και πρωταγωνιστικόςθα είναι ο ρόλος του γ.γ. και προςτην κατεύθυνση της Τουρκίας έτσιώστε να συμβάλει καθοριστικά καιγια θετική κατάληξη της τριμερούςσυνάντησης στο Βερολίνο, τηνάμεση σύγκληση της άτυπης συ-νάντησης στο πρότυπο του ΚρανΜοντάνα, αλλά και στη δημιουργίαενισχυτικού προς την επανέναρξητων συνομιλιών κλίματος που θασυμβάλει στην προσπάθεια για θε-τική κατάληξη.–Από την Άγκυρα εκπέμπεται,ολοένα και συχνότερα, σήμα αλ-λαγής του τρόπου διαπραγμά-τευσης του Κυπριακού. Η επί-σημη θέση της Λευκωσίας πα-ραμένει αυτή που οδηγεί σε μιαλύση διζωνικής, δικοινοτικήςομοσπονδίας ή θα βλέπατε στοεγγύς μέλλον μια διαφορετικήπροσέγγιση;

–Δεν τίθεται θέμα αλλαγής τηςβάσης λύσης του Κυπριακού ή/καιτου επιδιωκόμενου στόχου. Ένατέτοιο ενδεχόμενο είναι εκτός συ-ζήτησης και είναι ιδιαίτερα θετικόκαι το γεγονός ότι και το Σ.Α. τωνΗ.Ε., και ειδικότερα τα πέντε ΜόνιμαΜέλη έχουν κοινή και ξεκάθαρηπροσέγγιση στο εν λόγω θέμα. Είναικαι αυτή η πτυχή μια από τους βα-σικούς λόγους που οι συνομιλίες θαπρέπει να επαναρχίσουν από εκείπου έμειναν στο Κραν Μοντάνα,έχοντας ως βάση το Κοινό Ανακοι-νωθέν του Φεβρουαρίου 2014, όλεςτις συγκλίσεις που επιτεύχθηκανμέχρι πριν από τη συνάντηση τουΚραν Μοντάνα και φυσικά το Πλαί-σιο του γ.γ. όπως το ανέπτυξε στις30 Ιουλίου 2017.

O ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ»

Πενταμερή σε μοντέλοΚραν Μοντάνα εντός ΔεκεμβρίουΝοουμένου ότι θα πετύχει η τριμερής συνάντηση στο Βερολίνο

Εχει πολιτικήσημασία για εμας το εμπάργκο–Προ περίπου ενός έτους υπο-γράψατε στην Ουάσιγκτον μια«Δήλωση Προθέσεων» που αφο-ρούσε την ενίσχυση της συ-νεργασίας της Κυπριακής Δη-μοκρατίας με τις ΗΠΑ. Σε ποιαφάση βρίσκεται η συνεργασίααυτή και πόσο κοντά είμαστεστην άρση της απαγόρευσηςπώλησης όπλων από τις ΗΠΑπρος την Κυπριακή Δημοκρα-τία. Πόσο κοντά είμαστε σεκάτι τέτοιο;

–Όντως τον Νοέμβριο του 2018υπογράψαμε με τις ΗΠΑ «ΔήλωσηΠροθέσεων» που αφορά τη θε-σμοθέτηση, αν θέλετε, της συ-νεργασίας μας σε θέματα ασφά-λειας, με την ευρύτερη έννοια τουόρου, πάντα στη βάση μιας θετικήςπροσέγγισης και χωρίς αυτή η συ-νεργασία να στρέφεται ενάντιασε οποιοδήποτε κράτος. Σε αυτήτη συνεργασία εμπλέκονται πολλάυπουργεία και υπηρεσίες των δύοχωρών και έχουν αρχίσει να προ-κύπτουν απτά αποτελέσματα πουείναι αμοιβαία επωφελή. Να σαςαναφέρω ότι με αφορμή την ολο-κλήρωση ενός έτους από την υπο-γραφή της εν λόγω Δήλωσης αλλάκαι για συζήτηση γενικότερα τωνδιμερών μας σχέσεων, των εξε-λίξεων στην περιοχή αλλά καιτων προοπτικών επανέναρξηςτων συνομιλιών, θα μεταβώ σή-μερα στην Ουάσιγκτον όπου θασυναντηθώ με τον Αμερικανόυπουργό Εξωτερικών και άλλουςαξιωματούχους της κυβέρνησης.Όσον αφορά το θέμα του εμπάργ-κο, να σας αναφέρω ότι η πρόνοιαγια την άρση του εμπάργκο όπλωνέναντι της Κύπρου έχει εισαχθείσε δύο νομοσχέδια, τα οποία τυγ-χάνουν επί του παρόντος επεξερ-γασίας στο Αμερικανικό Κογκρέ-σο. Το νομοσχέδιο για τη συνερ-γασία στους τομείς ασφάλειας καιενέργειας στην Ανατολική Με-σόγειο, το οποίο υπεβλήθη τονΑπρίλιο 2019, καθώς και το νο-μοσχέδιο National Defense Au-thorization Act που αφορά τιςαμυντικές δαπάνες ΗΠΑ και υπε-βλήθη τον Ιούνιο 2019, καλούν,ανάμεσα σε άλλα, και για τηνάρση του εμπάργκο όπλων κατάτης Κύπρου. Τυχόν υιοθέτησηενός εκ των δύο νομοσχεδίων τό-σο από τη Βουλή όσο και από τηΓερουσία, αρκεί για να καταστείνόμος και να επέλθει η άρση τουεμπάργκο. Σε ό,τι αφορά το πρώ-το, έχει εγκριθεί από την Επιτρο-πή Εξωτερικών της Γερουσίαςκαι αναμένεται συζήτησή τουστην ολομέλεια, ενώ στη Βουλήεξετάζεται από τις αρμόδιες Επι-τροπές. Το NDAA βρίσκεται ενώ-πιον της ολομέλειας έκαστου σώ-ματος, εν αναμονή τελικής τουέγκρισης. Λόγω των πρόσφατωνεσωτερικών πολιτικών εξελίξεωνστις ΗΠΑ, παρατηρείται στασι-μότητα στην εξέταση ή/και έγ-κριση νομοσχεδίων και, ως εκτούτου, είναι αβέβαιο πότε θαπροχωρήσουν τα δύο νομοσχέδια.Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι για τηνΚυπριακή Δημοκρατία η άρσητου εμπάργκο έχει κατά κύριο λό-γο συμβολική σημασία, αφού ηύπαρξή του δεν συμβαδίζει σεκαμία περίπτωση ούτε με το επί-πεδο των διμερών μας σχέσεων,ούτε με τον ρόλο της Κύπρου στηνπεριοχή αλλά ούτε και με την ιδιό-τητα μας ως κράτους μέλους τηςΕ.Ε. Έχει δηλαδή για μας περισ-σότερο πολιτική σημασία.

–Η Κυπριακή Δημοκρατία απο-τελεί τον ζωτικό, συνδετικό κρίκοτων τριμερών συνεργασιών μεΕλλάδα, Ισραήλ και Αίγυπτο. Προ-βλέπετε την ενίσχυση αυτών τωνσχημάτων; Θα προχωρήσει τε-λικά το project του EastMed, ήθα προκύψει εναλλακτικός τρό-πος για την εξαγωγή του φυσικούαερίου της Ανατολικής Μεσογεί-ου προς την ευρωπαϊκή αγορά;

–Εργαζόμαστε για ενίσχυσηαυτών των συνεργασιών και γιασταδιακή θεσμοθέτησή τους, θέ-τοντας τις βάσεις, όπως προανέ-φερα, για ένα περιφερειακό οργα-νισμό συνεργασίας, όταν και εφό-σον οι πολιτικές συνθήκες το επι-τρέψουν. Το πρώτο βήμα προς αυ-τή την κατεύθυνση έχει γίνει μετην πολιτική απόφαση, στο υψη-λότερο επίπεδο, για σύσταση στην

Κύπρο Μόνιμης Γραμματείας Τρι-μερών Σχηματισμών. Στόχος μέσααπό τη Γραμματεία, ανάμεσα σεαλλά, είναι να ενισχυθεί η μεταξύμας συνεργασία και να υπάρχει οαναγκαίος συντονισμός τόσο γιαπλήρη υλοποίηση των συμφωνη-θέντων αλλά και για επεξεργασίανέων πεδίων συνεργασίας. Παρόλοπου η Ενέργεια ήταν ο τομέας πουμας έφερε κοντά, σταδιακά η συ-

νεργασία μας διευρύνθηκε σε μιαπλειάδα θεμάτων, περιλαμβανο-μένων αυτών της Ασφάλειας, τηςκαταπολέμησης της Τρομοκρατίας,της Τεχνολογίας, του Τουρισμούκαι πολλών άλλων. Στην ουσία,δηλαδή, οι υδρογονάνθρακες στηνπεριοχή λειτούργησαν σε μια εμ-βρυακή μορφή όπως ο άνθρακαςκαι ο χάλυβας για την Ευρώπη:Κίνητρο έναρξης περιφερειακής

συνεργασίας. Σε σχέση με τον κα-λύτερο τρόπο αξιοποίησης τουΦυσικού Αερίου στην περιοχήόλες οι υλοποιήσιμες επιλογές εί-ναι, αν θέλετε, στο τραπέζι. Εκείνοπου θα καθορίσει την επιλέξιμηεπιλογή πέραν πολιτικών, οικο-νομικών και γεωφυσικών δεδομέ-νων είναι οι ποσότητες που θαπροκύψουν μέσα από τις έρευνεςπου γίνονται.

Ενίσχυση των τριμερών συνεργασιών και σταδιακή θεσμοθέτησή τους

Δεν τίθεται θέμα αλλαγής της βάσης λύσης του Κυπριακού ή/και του επιδιω-κόμενου στόχου. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι εκτός συζήτησης, λέει στη συ-νέντευξή του στην «Κ» ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης.

Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της συνάντησης των δύοηγετών στη Λευκωσίαστις 9 Αυγούστου, υπάρ-χει η αναγκαία υποδομήπου δύναται να οδηγήσεισε θετικά αποτελέσματα.

Σε μια άτυπου χαρακτή-ρα συνάντηση τύπουΚραν Μοντάνα που στόχοθα έχει να ανακοινωθεί ηεπανέναρξη των συνομι-λιών, θα πρέπει να υπάρ-χει και δέσμευση για δη-μιουργία του αναγκαίουκλίματος χωρίς παραβιά-σεις και προκλήσεις.

ΦΙΛ

ΙΠΠ

ΟΣ

ΧΡΗ

ΣΤΟΥ

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

info@citrineestates.com citrineestates.com

Εταίρους και συμβιβασμούς ψάχνει η ΑγκυραΗ σημαντικότερη αδυναμία της Τουρκίας αυτή την περίοδο αφορά την περιφερειακή της απομόνωση στην Ανατολική Μεσόγειο

Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ

«Η Τουρκία θα μπλοκάρει την πρό-οδο στις συνομιλίες για το Κυπριακό,τουλάχιστον μέχρι το τέλος των λε-γόμενων προεδρικών εκλογών».Την τελευταία περίοδο αυτή η πλη-ροφορία κυκλοφορεί στους πολι-τικούς και διπλωματικούς κύκλουςτης Λευκωσίας. Αναλύοντας τις τε-λευταίες εξελίξεις στο Κυπριακόκαι το ζήτημα της ΑΟΖ, οι τουρκικέςπηγές με τις οποίες επικοινώνησεη «Κ» εστιάζουν σε δύο σημεία.Πρώτον, αποδέχονται ότι η Τουρκίαπροτιμά να συνεχίσει την πορείατης με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία,η οποία θα είναι πιο πρόθυμη γιαδιάλογο και δεν θα τρέχει πίσω από«περιπέτειες», έτσι όπως αντιλαμ-βάνεται η Άγκυρα την υποστήριξητου Μουσταφά Ακιντζί στο ομο-σπονδιακό μοντέλο. Δεύτερον, οιπηγές μας υπογραμμίζουν ότι «γιατην Τουρκία τα μεγάλα εθνικά ζη-τήματα δεν αφορούν προσωπικό-τητες ή κόμματα. Στο Κυπριακό καιστην ΑΟΖ οι λύσεις που θα ικανο-ποιούν σε μεγάλο βαθμό όλες τιςεμπλεκόμενες πλευρές και θα ανοί-γουν τον δρόμο για μια περιφερει-ακή ενεργειακή συνεργασία απο-τελούν την προτεραιότητα του συ-νόλου της τουρκικής διπλωματίας».

Η απομόνωση κοστίζειΠρόσφατες αναλύσεις δύο τουρ-

κικών κέντρων στρατηγικών μελε-τών βρίσκονται σε συμφωνία με τασημεία που υπογραμμίζουν οι πηγέςτης «Κ». Οι δύο αναλύσεις ρίχνουνφως στο πώς σκέφτονται οι Τούρκοιδιπλωμάτες σε μια περίοδο που ηένταση στην Ανατολική Μεσόγειοπαραμένει σε υψηλά επίπεδα, ενώόλα τα ενδεχόμενα και σενάρια στοΚυπριακό έρχονται πλέον στο προ-σκήνιο. Πέρα από τον συνηθισμένο

εθνικιστικό τόνο της ανάλυσης τουφιλοκυβερνητικού think tank Or-sam, που χαρακτηρίζει όλες τις πρό-σφατες κινήσεις και επίσημες το-ποθετήσεις της Άγκυρας στο ζήτηματης Κύπρου και της ΑΟΖ, η σημαν-τικότερη αδυναμία της Τουρκίαςαυτή την περίοδο αφορά την πε-ριφερειακή της απομόνωση στηνΑνατολική Μεσόγειο. «Η αντιπα-ράθεση στο ζήτημα της ενέργειαςστην Αν. Μεσόγειο συνεχίζεται μεόλη της την ένταση και ξεπέρασετα περιφερειακά πλαίσια, έχονταςμετατραπεί σε ένα είδος παγκόσμιουανταγωνισμού. Το προηγούμενοδιάστημα, το στοιχείο που ξεχώρισεήταν η απομόνωση της Τουρκίαςστην περιοχή», τονίζει το Orsam.Η τουρκική ανάλυση αφήνει να εν-νοηθεί ότι διάφοροι ισχυροί περι-φερειακοί και διεθνείς παράγοντεςεπιχειρούν να απομονώσουν τηνΤουρκία, γεγονός που αδιαμφισβή-

τητα πλήττει την θέση της χώραςστον ευρύτερο γεωστρατηγικό χάρ-τη της περιοχής. Παράλληλα, η ανά-λυση υπενθυμίζει τους δύο βασικούςστόχους της Τουρκίας: Τη μείωσητης ενεργειακής της εξάρτησηςαπό χώρες όπως η Ρωσία και τοΙράν και τη μετεξέλιξή της σε ενερ-γειακό κέντρο της Αν. Μεσογείου.

Με ποιον τρόπο, λοιπόν, θα μπο-ρούσε η Τουρκία να ξεπεράσει τηνπεριφερειακή απομόνωση και να

εμπλακεί ενεργά στα ενεργειακάδρώμενα της Ανατολικής Μεσογεί-ου; Για τη Λευκωσία, το Τελ Αβίβ,το Κάιρο και τις ευρωπαϊκές πρω-τεύουσες η λύση στο συγκεκριμένοπρόβλημα της Τουρκίας είναι σχε-τικά απλή. Η επίλυση του Κυπρια-κού θα μπορούσε να ανοίξει άμεσατον δρόμο για την εμπλοκή τηςΤουρκίας στο περιφερειακό ενερ-γειακό πλαίσιο συνεργασίας. ΣτηνΆγκυρα, όμως, οι Τούρκοι διπλω-

μάτες και το Orsam έχουν διαφο-ρετική άποψη. Από τη δική τουςσκοπιά, την παρούσα στιγμή ηΤουρκία κρατά στα χέρια της δύοσημαντικούς μοχλούς πίεσης, τηστρατιωτική ισχύ και την ελκυστι-κότητα της τουρκικής πρότασηςγια τη μεταφορά του φυσικού αερίουστη Δύση. Σε ό,τι αφορά το πρώτοπεδίο, το τουρκικό κέντρο μελετώνθεωρεί ότι η νέα τουρκική εισβολήστη Συρία επηρεάζει τις εξελίξεις

στην κυπριακή ΑΟΖ. Με αυτήν τηστρατιωτική επιχείρηση η Τουρκίααπέδειξε ότι όταν διακυβεύονταιζωτικής σημασίας συμφέροντα ηχώρα είναι έτοιμη να εξαντλήσειόλα τα περιθώρια και να χρησιμο-ποιήσει κάθε είδους μέσο για νακατοχυρώσει τις τουρκικές θέσεις.Στον απόηχο της συγκεκριμένηςεπίδειξης αποφασιστικότητας, ηιταλική εταιρία ΕΝΙ άλλαξε στάσηγια το ζήτημα του οικοπέδου 7.

Παράλληλα, το Orsam προβάλλειτην άποψη ότι το κόστος του Σχε-δίου East-Med είναι πολύ μεγάλο,αν όχι απαγορευτικό για προτάσειςπου παρακάμπτουν τον ρόλο τηςΤουρκίας. Αντιθέτως, η γεωγραφία,οι σύγχρονες εγκαταστάσεις και οπαράγοντας της ασφάλειας ανα-βαθμίζουν την τουρκική πρότασηγια το φυσικό αέριο.

Πώς θα μπορούσε να τεθεί άμεσασε εφαρμογή η τουρκική πρότασηπου προβλέπει τη μεταφορά τουφυσικού αερίου της Αν. Μεσογείουστη Δύση μέσω της Τουρκίας, ακόμηκαι χωρίς την λύση του Κυπριακού;Η απάντηση στο συγκεκριμένοερώτημα έρχεται από ένα λιγότερογνωστό τουρκικό κέντρο μελετών,το UGSAM. Σύμφωνα με το UGSAM,με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, Τουρ-κία, Ελλάδα, Κύπρος, Συρία και Αί-γυπτος θα πρέπει στο μέλλον νακαταλήξουν σε συμβιβαστικές λύ-σεις. Μια συμφωνία με την Ελλάδαγια την οριοθέτηση των θαλάσσιωνσυνόρων στον άξονα Κρήτης-Αι-γύπτου θα «απελευθέρωνε» τηνΤουρκία από τον κόλπο της Αττά-λειας και θα διαιώνιζε τις στρατη-γικές σχέσεις της Άγκυρας με τηνΚύπρο. Παρόμοιες συμβιβαστικέςφόρμουλες θα μπορούσαν να συμ-φωνηθούν και με τους άλλους πα-ράγοντες της περιοχής, τους οποί-ους φυσικά η Τουρκία θα αντιμε-τωπίζει πλέον ως στρατηγικούςεταίρους και όχι ανταγωνιστές.

Στο θέμα της αναζήτησης στρα-τηγικών εταίρων, το Orsam απότην πλευρά του υποστηρίζει ότι ηΡωσία αναδύεται ως ένας στρατη-γικός σύμμαχος της Τουρκίας. Τοτουρκικό κέντρο υπενθυμίζει ότιη Μόσχα ζήτησε πρόσφατα τηνάδεια της Άγκυρας και όχι της Αθή-νας για τη διεξαγωγή ναυτικήςάσκησης στην περιοχή.

�������

Φόρμουλες που μελλοντικά θα ικανοποι-ούν όλες τις πλευρέςστην Αν. Μεσόγειο μελε-τούν Τούρκοι ερευνητέςκαι διπλωμάτες.

Περιορισμός τηςκυπριακής ΑΟΖΗ αναφορά του UGSAM στονάξονα Κρήτης-Αιγύπτου ως πι-θανή φόρμουλα επίλυσης τωνελληνοτουρκικών προβλημά-των στην Αν. Μεσόγειο καθιστάσαφές το γεγονός ότι οι χώρεςτης περιοχής δεν μπορούν εύ-κολα να απορρίψουν τη συνερ-γασία, παρά τις εθνικιστικές καιμαξιμαλιστικές εξάρσεις τηςτουρκικής πλευράς. Στο πλαί-σιο της εν λόγω άποψης το UG-SAM προβάλλει σχέδιο σύμ-φωνα με το οποίο η μελλοντικήσυμφωνία Κύπρου-Τουρκίαςγια το ζήτημα της ΑΟΖ είναι πι-θανή εφόσον η Κύπρος περιο-ρίσει την ΑΟΖ της με βάση ταχωρικά της ύδατα. Το τουρκικόκέντρο ερευνών βασίζει τηνπρότασή του στο γεγονός ότιπρώτον η Κύπρος έχει μικρότε-ρα θαλάσσια σύνορα σε σχέσημε την Τουρκία, δεύτερον, μεβάση το διεθνές δίκαιο προ-ηγείται η πρόσβαση μιας χώραςστα λιμάνια της, και τρίτον ηΤουρκία έχει τη μεγαλύτερηυφαλοκρηπίδα στην περιοχή.

Σε Κυπριακό και ΑΟΖ οι λύσεις που θα ικανοποιούν σε μεγάλο βαθμό όλες τιςπλευρές και θα ανοίγουν τον δρόμο για μια περιφερειακή ενεργειακή συνερ-γασία αποτελούν την προτεραιότητα της τουρκικής διπλωματίας.

EPA

Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η8 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Η γερμανική -

-

-

--

---

– Πώς μπορεί να εξελιχθεί η ελλη-νογερμανική σχέση υπό τις νέες συνθήκες;

-

-

-

--

– Οι νέες συνθήκες συνδέονται και με το μεταναστευτικό/προ-σφυγικό ζήτημα. Πώς μπορεί οι μετανάστες και οι πρόσφυγες να μεταφερθούν ανά την Ευρώπη ή να προωθηθούν στις χώρες κατα-γωγής τους;

-

-

--

--

-

---

– Η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυ-ροδρόμι κρίσεων. Ποια είναι η γερμανική αντίληψη γι’ αυτό;

--

---

-

-

-

--

-

-

-

-

– Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει περαιτέρω βή-ματα ενοποίησης στην εξωτερική πολιτική και στην άμυνα;

-

-

--

-

– Στο ζήτημα των ενταξιακών συ-νομιλιών Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας, θεωρείτε ότι η Ελλάδα

και η Γερμανία μπορούν να δια-δραματίσουν κάποιο ρόλο στην επανεκκίνηση της διαδικασίας;

--

-

-

-

– Με ποιο τρόπο η Ευρώπη μπο-ρεί να προστατεύσει τα κυριαρχι-κά δικαιώματα των κρατών-μελών της; Η Τουρκία παραβιάζει την κυπριακή υφαλοκρηπίδα.

-

---

-

--

-

Διαφωνούμε με αυτό που κάνει η Τουρκία στην ΑΟΖ της ΚύπρουΟ νέος Γερμανός πρέσβης στην Αθήνα μιλά στην «Κ»

Ερνστ Ράιχελ:

Συνέντευξη στον ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟ

– Ποια πρέπει να είναι η στάση της Ευρώπης έναντι χωρών όπως η Ρωσία ή η Κίνα;

-

-

-

-

--

-

-

-

– Από πλευράς επενδύσεων, για ποιες ενδιαφέρονται οι γερμανι-κές εταιρείες;

-

-

-

– Ως προς τις νέες τεχνολογίες;-

---

-

-

-

-

– Υπάρχει γερμανική πρόταση για το πώς Ελλάδα και Γερμανία μπορούν να συνεργαστούν στην άμυνα;

-

--

--

-

– Υπάρχει μια συζήτηση για τους δημοσιονομικούς στόχους της Ελ-λάδας και πώς μπορεί να αναθεω-ρηθούν ώστε να προωθηθεί ξανά η ανάπτυξη. Τα κύρια προβλήμα-τα είναι η υψηλή φορολόγηση και τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσμα-τα. Είναι εφικτή η επανεκτίμηση αυτών των στόχων, πιθανώς τον επόμενο χρόνο;

---

--

--

-

-

-

-

-

-

Οι Γερμανοί επενδυτές και η συνεργασία στον αμυντικό τομέα

Αυτό που μπορούμε και προσπαθούμε να κάνουμε είναι να διαμορφωθεί ένας πυρήνας κρατών-μελών της Ε.Ε. πρόθυμων να δημιουργήσουν ένα σύστημα μετεγκατάστασης μεταξύ τους.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Αλλάζουν στρατηγική και αρχίζουν προεκλογικόΑβέρωφ Νεοφύτου και Νικόλας Παπαδόπουλος έκαναν άνοιγμα στη βάση, ενώ ο Aντρος Κυπριανού φλερτάρει με την ευρύτερη Αριστερά

Μπορεί βεβαίως ο Αβέρωφ Νεοφύτου ναεπιχειρεί άνοιγμα στην μεσαία τάξη,ωστόσο, ο Άντρος Κυπριανού επιχειρείμάλλον το αντίθετο. Ο ίδιος πραγματοποιείπλέον συναντήσεις με πρώην αξιωμα-τούχους, δικηγόρους και οικονομικούςκύκλους. Σε αυτές τις συναντήσεις τέθηκεζήτημα ότι μπορεί το ΑΚΕΛ να έχει κερ-δίσει μία μερίδα της κοινής γνώμης απότη στάση που τηρεί στο Κυπριακό, ωστό-σο, αν θέλει να γίνει κόμμα εξουσίας, θαπρέπει να καταθέσει σοβαρή πρότασηστην οικονομία. Κύριος στόχος για τοΑΚΕΛ είναι να δημιουργηθούν εκείνεςοι προϋποθέσεις ώστε να διεκδικήσει τιςπροεδρικές με αξιώσεις, καθώς στο κόμμααντιλαμβάνονται πως μία ακόμη εκλογικήήττα θα ενισχύσει την εσωστρέφεια.

Σε αυτό το πλαίσιο προγραμματίζεταιοικονομικό φόρουμ που θα έχει διεθνήυπόσταση, ούτως ώστε να απαλλαχθείτο ΑΚΕΛ από τις επικρίσεις ότι δεν μπορείνα κυβερνήσει. Όπως λέγεται το 2021είναι η χρονιά που το ΑΚΕΛ θα πρέπεινα είναι πρώτο κόμμα ή τουλάχιστονπολύ κοντά στον ΔΗΣΥ, επιδιώκονταςαύξηση εδρών για να αλλάξουν και οιισορροπίες στη Βουλή. Αυτό θα δώσειάλλον αέρα πρώτα για την προεδρία τηςΒουλής και στη συνέχεια για την τις προ-εδρικές εκλογές.

Ο Άντρος Κυπριανού θεωρείται δεδο-μένο ότι μένει στο κάδρο και τη γενικήγραμματεία, αν και ακόμα δεν έχει δώσειτελική απάντηση στην Κεντρική Γραμ-ματεία. Δεν συμπεριφέρεται, βέβαια, ωςπολιτικό πρόσωπο που ετοιμάζεται γιασυνταξιοδότηση αλλά το αντίθετο. Θε-ωρείται πως με τις κινήσεις του στο Κυ-πριακό έχει κερδίσει την αξιοπιστία τηςευρύτερης Αριστεράς, αλλά όχι απαραι-τήτως και των κεντρώων ψηφοφόρων.Οι εκτιμήσεις στο ΑΚΕΛ είναι πως θαμείνει στη Γραμματεία μέχρι και τις βου-λευτικές εκλογές χωρίς να αποκλείεταινα διεκδικήσει την προεδρία της Βουλής,με τη στήριξη του ΔΗΚΟ ή τανάπαλιν.Να είναι δηλαδή η απαρχή μιας νέας συ-νεργασίας με ορίζοντα το 2023. Δεν είναιτυχαίο το γεγονός ότι ο ίδιος έχει ανοίξειπαράθυρο συχνής επικοινωνίας με τουςπολιτικούς αρχηγούς των άλλων κομμάτωντου ενδιάμεσου χώρου, θέλοντας αυτήτη φορά να αποφύγει την απομόνωσητων τελευταίων ετών, υπογραμμίζοντας,

ωστόσο, πως η συνεργασία με τα κόμματατου Κέντρου είναι δύσκολη. Κάτι τέτοιοάλλωστε ενδεχομένως να απομακρύνειτην ευρύτερη προοδευτική Αριστερά πουείναι υπέρ της λύσης και βλέπει θετικάτον τρόπο που πολιτεύεται στο Κυπριακό.Μερίδα της κοινωνίας που κέρδισε απότο Κραν Μοντάνα και μετά, με κορύφωσητις ευρωεκλογές, όταν έβαλε στο ψηφο-δέλτιο τον Νιαζί Κιζίγλιουρεκ.

Ήδη στο ΑΚΕΛ ξέφυγαν από τη συνεχήκριτική στο Κυπριακό, διευρύνοντας τοπεδίο ιδιαίτερα μετά και τον φάκελο «χρυ-σά διαβατήρια» και σε αυτό το πλαίσιοαναμένεται να συνεχίσει το ΑΚΕΛ, κτυ-πώντας την κυβέρνηση για διαφθορά καιασυδοσία. Το αν θα τα καταφέρει θα φανείστη συνέχεια. Το σίγουρο βεβαίως είναιπως το κόμμα της Αριστεράς θα πρέπεινα αρχίσει από τώρα την προεργασία για

να βρει πρόσωπα που θα φέρουν κοντάένα ευρύτερο ακροατήριο της Αριστεράς.Με την παραμονή του Άντρου Κυπριανούστο παιχνίδι θεωρούνται κλειδωμένες οιέδρες στην επαρχία Λευκωσίας και κατ’επέκταση δύσκολο να διεκδικήσει πρό-σωπο από τις Νέες Δυνάμεις με σοβαρέςαξιώσεις. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλείη επαρχία Λάρνακας δεδομένου ότι έχειφύγει ο Γιώργος Γεωργίου, που έχει ση-μαντικό έρεισμα, ενώ πρόβλημα αναμέ-νεται να προκύψει και στη Λεμεσό δε-δομένου ότι ο Αδάμος Αδάμου που έχεισημαντικό δύναμη στην ευρύτερη κοι-νωνία, δεν θα διεκδικήσει. Σε διαφορετικόπλαίσιο, ανεπάρκεια αναμένεται να δια-φανεί και στην Πάφο, καθώς ο επί σειράετών βουλευτής Ανδρέας Φακοντής συμ-πληρώνει το όριο θητειών. Ένα κακόαποτέλεσμα κλείνει τον δρόμο για τιςόποιες μετέπειτα ευγενείς φιλοδοξίες τουΆντρου Κυπριανού, ενώ δεν αποκλείεταινα υπάρξει εκ των έσω αμφισβήτηση.

Όταν ο Νικόλας Παπαδόπουλος ανα-λάμβανε την προεδρία του ΔΗΚΟείχε ως στόχο να δημιουργήσει τοντρίτο πόλο του Κέντρου, ο οποίοςθα μπορεί να διεκδικήσει την εξου-σία χωρίς το δεκανίκι ούτε της Αρι-στεράς ούτε της Δεξιάς. Το αποτέ-λεσμα των προεδρικών εκλογών,ωστόσο, κατέδειξε πως κάτι τέτοιοείναι πολύ δύσκολο και γι΄ αυτόακριβώς τον λόγο φαίνεται να επι-στρέφει στην παραδοσιακή τακτικήτου Κέντρου για σύναψη συνεργα-σιών με έναν από τους δύο πόλουςκαι δη με το ΑΚΕΛ. Την ίδια ώραεπιχειρεί να «τσιμπήσει» το 10%του εκλογικού σώματος που είχεεπιλέξει κατά τις βουλευτικές εκλογέςτου 2016 τη Συμμαχία Πολιτών καιτην Αλληλεγγύη.

Σε αυτό το πλαίσιο όταν ο ΆντροςΚυπριανού δήλωσε στην «Κ» πωςτο ΑΚΕΛ δεν θα στηρίξει στις προ-εδρικές εκλογές τον Νικόλα Παπα-δόπουλο ή άλλο ΔΗΚΟϊκό στέλεχοςο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, επέμεινε πωςμία από τις καλύτερες συνεργασίεςτου ΔΗΚΟ ήταν με το ΑΚΕΛ. Κίνησηπου κατέδειξε την αλλαγή τακτικήςκαι συμπεριφοράς του κ. Παπαδό-πουλου. Στο ίδιο πλαίσιο το κόμματου Κέντρου επιχειρεί να αλιεύσειψηφοφόρους από το πιο δεξί ακρο-ατήριο και δη από τη Συμμαχία Πο-λιτών (με την παρουσία του ΠαύλουΜυλωνά στην επαρχία Λεμεσού) καιχωρίς να αποκλείεται η προσάρτησηστελεχών της Αλληλεγγύης μέχρικαι τότε.

Ένα σημαντικό ποσοστό θεωρεί-ται πως θα διατηρήσει τον ρυθμι-στικό ρόλο του ΔΗΚΟ, αλλά και τονΝικόλα Παπαδόπουλο ως εν δυνάμειυποψήφιο για την προεδρία. Γι’ αυτόακριβώς τον λόγο και με την αδυ-ναμία που παρουσιάζουν τα άλλακόμματα του ενδιάμεσου χώρου, τοΔΗΚΟ αναμένεται να στραφεί προςτο ΑΚΕΛ για συνεργασία, πρώτα γιατην προεδρία της Βουλής και κατ’επέκταση για τις προεδρικές εκλογέςτου 2023.

Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ έχει ήδηνα αντιμετωπίσει τον κίνδυνο τηςΔημοκρατικής Παράταξης. Ένα κόμ-

μα με σημαντική οργανωτική δύναμηπου στοχεύει στο ίδιο ακροατήριο.Ο Μάριος Καρογιάν έχει εφαρμόσειαπό νωρίς την πολιτική του «απόπόρτα σε πόρτα» και «από επαρχίασε επαρχία». Αυτό είναι γνωστό στονπέμπτο όροφο και γι’ αυτό ακριβώςτον λόγο, ο Νικόλας Παπαδόπουλοςέχει ξεκινήσει μία προσπάθεια νααλλάξει την εικόνα του «απρόσιτουπρίγκιπα» και να προσεγγίσει τη βά-ση με επικοινωνιακές καμπάνιεςόπως το «διάλογος» και το «συζητά-με».

Το αν θα καταφέρει να αποτινάξειτο γαλαζοαίματο προφίλ είναι βε-βαίως ένα ζήτημα που θα διαφανείστην πορεία, το σίγουρο είναι πωςτα προβλήματα δεν τελειώνουν εδώ.Έχει παράλληλα να αντιμετωπίσει

και μερίδα στελεχών, η οποία νιώθειπως επισκιάζεται και εν πολλοίς πα-ραγκωνίζεται από στενούς συνερ-γάτες του κ. Παπαδόπουλου. Ενδει-κτική η «σφαγή» που άρχισε ήδηστην επαρχία Λευκωσίας, όταν τομέλος της γραμματείας Χρύσης Παν-τελίδης εκδήλωσε ενδιαφέρον ναδιεκδικήσει εκεί με στελέχη, όπωςο Αλέκος Τρυφωνίδης να αντιδρούνκάνοντας λόγο για πραξικόπημα εν-τός του ΔΗΚΟ, αλλά και προειδοποι-ώντας σε συνέντευξή του στον «Φι-λελεύθερο» ότι δεν θα ανεχτεί «ση-μαδεμένη τράπουλα» στις βουλευ-τικές εκλογές. Και ο Μαρίνος Μου-σιούττας αλλά και ο Χρίστος Τσίγκηςέχουν δείξει τη δυσφορία τους καιέχουν στείλει το μήνυμα ότι δεν θαφέρνουν ψήφους οι ίδιοι από έναευρύτερο ακροατήριο του Κέντρουμπαίνοντας στο ψηφοδέλτιο για ναεκλέγονται άλλοι.

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Την ώρα που ο Αβέρωφ Νεοφύτουγύριζε βουνά, θάλασσες και λαγκά-δια, επισκεπτόμενος μικρομεσαίεςεπιχειρήσεις, ψαράδες και αγρότες,ο Άντρος Κυπριανού έκανε διαβου-

λεύσεις και με τους πολιτικούς αρ-χηγούς του Ενδιάμεσου και με τιςευρύτερες Νέες Δυνάμεις, ενώ ο Νι-κόλας Παπαδόπουλος άνοιγε διάλογομε τους πολίτες σε κάθε δήμο καικοινότητα. Κινήσεις που θυμίζουνπερισσότερο καυτή προεκλογική

περίοδο παρά ένα συνηθισμένο απο-μακρυσμένο από εκλογές φθινόπωροκαι καταδεικνύουν πως οι τρεις αρ-χηγοί μπήκαν σε προεκλογικό μα-ραθώνιο. Οι ευρωεκλογές, άλλωστε,δεν ήταν για κανέναν από τους τρειςνίκη, γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο μπή-

καν από νωρίς στη μάχη, αλλάζονταςκαι επικοινωνιακή τακτική και στρα-τηγική. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου αντι-λαμβάνεται πως υπάρχει θέμα ει-κόνας και για τον ίδιο και για τηνκυβέρνηση και επιχειρεί άνοιγμαστη βάση. Ο Άντρος Κυπριανού βρί-

σκεται σε συνεχή διαβούλευση μεόλα τα κόμματα του κεντρώου χώρουκαι προσπαθεί να συγκεντρώσειτην ευρύτερη Αριστερά κοντά του,ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος, αν-τιλαμβανόμενος πως η πολιτική τουτρίτου δρόμου δεν του βγήκε, επι-

χειρεί συνεννόηση με το ΑΚΕΛ καιπροσπαθεί να αποδομήσει την ει-κόνα του πρίγκιπα. Ποιος θα κερδίσειαπό αυτή τη μακρά προεκλογικήμάχη, είναι άγνωστο, ωστόσο, τοσίγουρο είναι πως θα τους βρει πιοπροετοιμασμένους.

Ο Αβέρωφ της μεσαίας τάξηςΚατά το πολύωρο Πολιτικό Γραφείο του ΔΗΣΥ το πε-ρασμένο καλοκαίρι όπου συζητήθηκαν οι λόγοι τηςπτώσης, κύρια διαπίστωση ήταν ότι το κόμμα και οαρχηγός του έχουν χάσει επαφή με τη μεσαία τάξηπου ήταν ανέκαθεν η σπονδυλική στήλη του ΔΗΣΥκαι δίνει την αίσθηση πως εξυπηρετεί τα μεγάλα οι-κονομικά συμφέροντα. Μαζί με αυτό και η διαπίστωσηπως ο ΔΗΣΥ επηρεάζεται και συμπαρασύρεται απότην κυβερνητική φθορά. Το μήνυμα ελήφθη απότον συναγερμικό πρόεδρο, ο οποίος άφησε τονπέμπτο όροφο και κατηφόρισε στη βάση. Καθόλουτυχαίο ότι την ίδια ώρα που παρουσιαζόταν το τετα τετ Χριστοδουλίδη-Τσαβούσογλου στη Νέα Υόρκη,το οποίο δίχασε την κοινή γνώμη για τα περί συνο-μοσπονδίας, ο Αβέρωφ Νεοφύτου πήγαινε βαρκάδαστο Ζύγι και άκουγε τις ανησυχίες των ψαράδων.Έστελνε, μάλιστα, το μήνυμα προς τον υπουργό

Εξωτερικών και διαχώ-ριζε συνεπώς τη θέσητου πως δεν κερδίζουμε«τη διεθνή σκηνή με τονα κρατούμε όλοι έναμικρόφωνο και να προ-σπαθούμε να καταγρά-ψουμε πόντους για εσω-τερική κατανάλωση».Στο ίδιο πλαίσιο καιόταν άνοιγε ο ασκός τουΑιόλου με τα χρυσά δια-βατήρια, ο πρόεδρος τουΔΗΣΥ επισκεπτόταντους γεωργούς, έβγαζε

φωτογραφίες πάνω στο γεωργικό μηχάνημα που μά-ζευε ελιές και στη συνέχεια φωτογραφίες σε καλ-λιέργειες στην ύπαιθρο. Στο ίδιο πλαίσιο άφηνε τοαυτοκίνητό του και διέσχιζε την Πινδάρου, περπα-τώντας, για να αποφύγει την κίνηση.

Απόδειξη της αλλαγής πλεύσης και μεγαλύτερηαίσθηση έκανε η κίνησή του να εναντιωθεί στιςτραπεζικές χρεώσεις. Και έκανε αίσθηση δεδομένουότι ο συναγερμικός πρόεδρος θεωρείτο ταυτισμένοςμε τα τραπεζικά συμφέροντα. Η συνάντησή του μετον CEO της Τράπεζας Κύπρου και η απόσυρση τηςπρότασης περί χρεώσεων από την τράπεζα θεωρή-θηκε για κάποιους ένδειξη του ποιος κάνει πολιτικόπαιχνίδι και για άλλους ένα μικρό δώρο ευγνωμοσύνηςτων τραπεζών απέναντι στον συναγερμικό πρόεδροπου τους στήριξε πολλάκις. Το αν έπεισε είναι κάτισχετικό, το σίγουρο είναι πως καταγράφηκε και κα-τέδειξε πως στοχεύει προς ένα άλλο ακροατήριοπου δεν συνδέεται απαραίτητα με το άσπρο κολάρο.Κατέδειξε πως άλλαξε και επικοινωνιακή τακτική,χρησιμοποιώντας περισσότερο το instagram τωνπολλών παρά το twitter των λίγων. Ενδεικτική καιη κίνησή του να επισκεφθεί τον Ακάμα αμέσως μετάτην πυρκαγιά, κίνηση που θύμισε την πολιτικήΝικολά Σαρκοζί όσο ήταν υπουργός Εσωτερικώνκαι προτού υποβάλει υποψηφιότητα για τις προ-εδρικές εκλογές στη Γαλλία.

Αναπόφευκτα ο ίδιος θέλει να αλλάξει την εικόναπου έχει προς τα έξω και η περίοδος αυτή θεωρείταικατάλληλη για αλλαγές. Αντιλαμβάνεται πως η κυ-βερνητική φθορά αλλά και οι αδυναμίες που παρου-σιάζει το κυβερνών κόμμα με την έλλειψη στελεχώνκαι πολιτικών προτάσεων αντανακλούν απευθείαςπάνω του και μπορούν να αποβούν μοιραία για τιςβουλευτικές εκλογές του 2021. Ένα κακό αποτέλεσμακαι κυρίως η απώλεια της πρωτιάς θεωρείται πως θαοδηγήσει τον κ. Νεοφύτου σε στενωπό, περιορίζονταςτις όποιες ευγενείς φιλοδοξίες του, που έχουν ωςστόχο το 2023. Ήδη μετά και την πτώση ποσοστώνστις ευρωεκλογές δέχτηκε κριτική και αμφισβήτησηαπό τον πρώην υπουργό Υγείας Γιώργο Παμπορίδη,ο οποίος έχει το δικό του συναγερμικό έρεισμα στηβάση. Ένα κακό αποτέλεσμα στις βουλευτικές θεω-ρείται ότι μειώνει τις όποιες πιθανότητες διεκδίκησηςμε αξιώσεις της υποψηφιότητας για το 2023, βάζονταςάλλους στο παιχνίδι από τον συναγερμικό χώρο.Κύριος αντίπαλος επί του παρόντος θεωρείται ο ΝίκοςΧριστοδουλίδης, ο οποίος χαίρει της εκτίμησης καιτης στήριξης του προέδρου της Δημοκρατίας, ενώδεν πρέπει να παραγνωρίζεται το έρεισμα των ΓιώργουΠαμπορίδη και Χρήστου Στυλιανίδη.

Ένα καλό αποτέλεσμα προϋποθέτει και ένα καλόψηφοδέλτιο. Η επιστροφή του Χάρη Γεωργιάδη στοκόμμα θεωρείται από κάποιους πως θα ενισχύσειεκλογικά και πολιτικά το κόμμα σε μία περίοδο πουστερείται στελεχών, ωστόσο, πολλοί διερωτούνταιπώς θα καλυφθεί το κενό της Στέλλας Κυριακίδουστην αστική Λευκωσία και του Νίκου Νουρή στηλαϊκή δεξιά. Πολιτικοί κύκλοι εκτιμούν πως στο εν-δεχόμενο εισόδου των Σάβιας Ορφανίδου, ΞένιαςΚωνσταντίνου και Μιχάλη Σοφοκλέους στη Βουλήμε τον ανασχηματισμό, θα δοθεί αέρας ανανέωσης.Υπάρχουν, ωστόσο, και οι κύκλοι που θεωρούν πωςέτσι θα δοθεί στα εν λόγω στελέχη σημαντικό προ-βάδισμα για το 2021, τόσο που να αποτρέψει άλλουςνα διεκδικήσουν.

Παίζει παραδοσιακά ο ΝικόλαςΜένει στο κάδρο ο Aντρος

�������

Ο πρόεδρος τουΔΗΣΥ επιχειρεί ναβελτιώσει την εικό-να του στη βάση καιτηρεί αποστάσειςόπου μπορεί απότους χειρισμούςτης κυβέρνησης.

�������

Το ΑΚΕΛ θα επιχειρήσει να κερδίσει έδαφος στην οικονομία, προχωρώνταςστην πραγματοποίηση ενόςοικονομικού φόρουμ που θα έχει διεθνή υπόσταση.

�������

Το ΔΗΚΟ θέλει να κερδί-σει το ακροατήριο Συμμα-χίας Πολιτών και Αλλη-λεγγύης, ενώ επιχειρεί να αποτρέψει τις όποιεςδιαρροές προς τη ΔΗΠΑ.

Ο Αβέρωφ Νεοφύτου εγκατέλειψε τον πέμπτο όροφο και κατέβηκε στην επαρχία, επιδιώκοντας να αναθερ-μάνει τη σχέση του κόμματος με τη λαϊκή Δεξιά, τον κύριο βραχίονα του Συναγερμού.

Ο Aντρος Κυπριανού πραγματοποιεί επαφές με πολιτικούςαρχηγούς και κτίζει τη στρατηγική του ΑΚΕΛ μέχρι και το 2023.

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος εγκαταλείπει τη στρατηγική τουτρίτου πόλου, φλερτάροντας πλέον με το ΑΚΕΛ.

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Μ Ε Α Λ Λ Η Μ Α Τ Ι Α Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Συνέντευξη στονΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Συγκίνηση, ανακούφιση και ευγνω-μοσύνη ήταν, όπως μας είπε, τασυναισθήματα που κατέκλυσαντον αδελφό του ήρωα Γιώργου Ει-κοσάρη, Παναγιώτη, μετά την ενη-μέρωση της οποίας έτυχαν, ο ίδιοςκαι η σύζυγός του Έλλη, στο Γρα-φείο του Επιτρόπου Προεδρίας,την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου, για τηνταυτοποίηση των οστών του Γιώρ-γου. Στη συνέντευξη που μας πα-ραχώρησε μετά εξήγησε: «Είμαστεσυγκινημένοι, διότι μετά από 55χρόνια, επιτέλους θα έχουμε τηδυνατότητα να πάρουμε τα λείψανατου Γιώργου στο χωριό μας, το Δάλι,εκεί που γεννήθηκε και να τα ενα-ποθέσουμε στο κοιμητήριο πουαναπαύονται οι γονείς μας. Θα κά-νουμε την κηδεία που του χρω-στούμε ως οικογένεια. Θα δακρύ-σουμε από αγάπη για τον αδελφόμας αλλά και από ανακούφιση πουτέλειωσε η αγωνία και τα «γιατί»των 55 χρόνων.

–Τι εννοείτε με τα «γιατί», των55 χρόνων;

–Ξέραμε ότι ο Γιώργος ήταντραυματίας στο νοσοκομείο στονΠαχύαμμο, όταν το βομβάρδισαν.Από τότε, όμως, κανένας δεν χτύ-πησε την πόρτα μας. Ούτε νοιάστη-καν για μας, για τους χαροκαμένους

γονείς μας. Φυσικά, δεν ζητήσαμεοτιδήποτε ούτε ποτέ θα ζητούσαμε.Όμως, θεωρώ ότι η Πολιτεία θαέπρεπε να δείξει ενδιαφέρον απόοφειλόμενο σεβασμό.

–Όπως δηλαδή; –Εννοώ ότι από τότε η Πολιτεία

ούτε κατέγραψε τα όσα έγιναν ούτεφρόντισε να εξακριβώσει ποιος καιπώς χάθηκε. Ό,τι έγινε ήταν μετάαπό προσπάθειες ιδιωτών, συμπο-λεμιστών και συγγενών. Εμείς κάθεχρόνο, 55 χρόνια τώρα, πηγαίναμετον Αύγουστο στον Παχύαμμο γιατο μνημόσυνο κι επιστρέφαμε πίσωμε την ίδια πίκρα στο στόμα καιτο βασανιστικό ερώτημα: Είναι δυ-νατόν ο Γιώργος να «εξαφανίστηκε»εντελώς από τη ναπάλμ που έρρι-ψαν τα τουρκικά βομβαρδιστικάεκείνο το τραγικό πρωινό της Κυ-ριακής 9ης Αυγούστου 1964;–Ελπίζατε σε κάποια απάντηση;

–Για να είμαι ειλικρινής, όσοέβλεπα τα τελευταία χρόνια να ταυ-τοποιούνται λείψανα αγνοουμένωνείχα την ελπίδα ότι κάποια μέραθα το έκαναν και για μας. Περνού-σαν, όμως, τα χρόνια και κανέναςδεν χτυπούσε την πόρτα μας. Ωστό-σο, μια μέρα πέρυσι τον Αύγουστο,ήλθε στο κατάστημά μου ο δημο-σιογράφος Ανδρέας Παράσχος της«Καθημερινής». Ήξερα ποιος ήταν,επειδή πολλά χρόνια γράφει γιατους αγνοούμενους.

–Τι προέκυψε από τη συνάντη-ση αυτή;

–Αφού μιλήσαμε αρκετά, ο κ.Παράσχος με ρώτησε αν ποτέ δό-θηκαν στην οικογένειάμας έστωκάποια οστά για ταφή. Απάντησαότι τίποτα δεν μας έδωσαν, αν καικάποιοι είπαν ότι στον κρατήρατης έκρηξης βρέθηκαν οστά. Ποτέ,όμως, δεν έγινε πραγματική έρευνα,κάποια εκταφή για τους αγνοού-μενούς μας, που εξαφανίστηκαναπό τις τουρκικές ναπάλμ. Διότι

είναι στην ουσία αγνοούμενοι,αφού δεν βρέθηκε κάποιο στοιχείοτης ύπαρξής τους. Με ρώτησε ανέστω και μετά από 54 χρόνια θαήθελα να γίνει εκταφή και τουαπάντησα συγκεκριμένα, όπωςέγραψε και στην εφημερίδα: «Αφούυπάρχει μαρτυρία ότι ήταν εκείκαι από τη μια στιγμή στην άλληεξαφανίστηκε, η Κυπριακή Δημο-κρατία οφείλει και σε εμάς αλλάκαι στον εαυτό της, στην ιστορίατου τόπου, να προβεί στις ανάλογεςενέργειες. Είναι αδιανόητο να υπάρ-χουν αγνοούμενοι από την Τηλλυ-ρία του 1964!–Στη συνέχεια;

–Στη συνέχεια έγραψα και επι-στολή στον πρόεδρο της Δημοκρα-τίας και τον παρακάλεσα να προ-χωρήσουν σε εκταφή. Μετά τοπρώτο δημοσίευμα της «Κ» δέχτηκατηλεφώνημα από τον κ. ΞενοφώνταΚαλλή από το Γραφείο του Επιτρό-που Προεδρίας. Έτσι τα πράγματαπήραν τον δρόμο τους, μέχρι σή-μερα που μας ενημέρωσαν ότι ταυ-τοποιήθηκαν τα οστά του Γιώργου. –Έχετε αποφασίσει τι θα κάνετετώρα;

–Θα φέρουμε τον Γιώργο μαςπίσω στο σπίτι του, στο χωριό του.Εκεί που γεννήθηκε. Εκεί που έζησετα 20 χρόνια της ζωής του. Εκείπου τον ανάγιωσαν οι γονείς τουΧαράλαμπος και Αναστασία, οιοποίοι έφυγαν με τον καημό του,

ο ένας το 1967 και η άλλη το 1991.Εκεί που τον περιμένουν με μεγάληαγάπη και περηφάνια τα παιδιάμας που πότε δεν γνώρισε.–Εδώ κλείνει για σας το κεφάλαιοΠαχύαμμος;

–Όχι. Είναι ένα κεφάλαιο πουποτέ δεν θα κλείσει. Η μνήμη δενέχει διακόπτη. Εξάλλου, οι εκταφέςσυνεχίζονται κι ελπίζω, όπως ελέχ-θη και από τον Επίτροπο κ. Φωτίου,να γίνει μια συνολική δουλειά καινα γραφτεί σωστά εκείνο το τραγικόγια την Κύπρο κεφάλαιο με τηνταυτοποίηση όλων των πεσόντων,παρόλο που όπως ακούσαμε κάποιοιαντιδρούν. Πριν κλείσουμε, θέλωστο τέλος αυτής της συνέντευξηςνα ευχαριστήσω από τα βάθη τηςψυχής μου τον δημοσιογράφο Αν-δρέα Παράσχο και την εφημερίδα«Καθημερινή». Τα δημοσιεύματάσας κινητοποίησαν το κράτος καιη οικογένειά μας έστω και μετάαπό μισό αιώνα θα πάρει τα λείψανατου ήρωά μας. Επίσης, ευχαριστώτον υπεύθυνο του προγράμματοςτης εκταφής, χωριανό μας Ξενο-φώντα Καλλή, ο οποίος και γνώριζετον αδελφό μου, για όλα όσα κάνει.Ακόμα ευχαριστώ τον δρα ΜάριοΚαρυόλου του Ινστιτούτου Γενε-τικής για την ενημέρωση και τονΕπίτροπο Προεδρίας Φώτη Φωτίουγια τη θέρμη με την οποία μας αγ-κάλιασε και τις προσπάθειες πουκαταβάλλει.

Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ

Hταν Αύγουστος του 2018, ότανπήγα στο ρολογάδικοτου70χρονουΠαναγιώτη Εικοσάρη στην οδό Ρη-γαίνης, στην καρδιά της Λευκωσίας.Αφορμή ήταν ένα βιβλίο που είχαδιαβάσει για τους τουρκικούς βομ-βαρδισμούς στην Τηλλυρίατο 1964,από το οποίο προέκυπτε ότι κάποιοιαπό τους πεσόντες ούτε αναζητή-θηκαν ούτε επιστράφηκαν στις οι-κογένειές τους προς ταφή. Έναςαπό εκείνους ήταν ο 20χρονος Γιώρ-γος Εικοσάρης, αδελφός του κυρίουΠαναγιώτη. Τα είπαμε και είδα ένανάνθρωπο περήφανο για τον ήρωααδελφό του και συνάμα πικραμένοδιότι η πολιτεία δεν έκαμε την οποι-αδήποτε προσπάθεια για να επι-στρέψει στις οικογένειες τα λείψανατων ανθρώπων τους.

Τις μέρες που ακολούθησαντρέξαμε μια δημοσιογραφική έρευ-να σε δημοσιεύματα και βιβλίαπου γράφτηκαν για τις τραγικέςμέρες του Αυγούστου του ’64, τα

οποία αποκάλυπταν ότι οι πληρο-φορίες ήταν συγκεχυμένες και ταστοιχεία δεν διασταυρώνονταν.Αμέσως μετά το πρώτο ρεπορτάζπου δημοσιεύσαμε στις 19 Αυγού-στου 2018, κινητοποιήθηκε τοΓραφείο του Επιτρόπου ΠροεδρίαςΦώτη Φωτίου. Διεξήγαγε σχετικήέρευνα και ετοίμασε πρόταση γιαεκταφές στην Τηλλυρία, στο πλαί-σιο του προγράμματος εκταφώντης Κυπριακής Δημοκρατίας. Ηπρόταση εγκρίθηκε από το Υπουρ-γικό Συμβούλιο και στις 9 Οκτω-βρίου 2019 άρχισε η ανασκαφήστο νοσοκομείο Παχυάμμου. Στις4 Νοεμβρίου ο Παναγιώτης Εικο-σάρης κλήθηκε στο ΙνστιτούτοΓενετικής (ΙΝΓΚ) για λήψη δείγ-ματος DNA και στις 13 Νοεμβρίουστο Γραφείο του Επιτρόπου Προ-εδρίας όπου και ενημερώθηκε γιατο αποτέλεσμα. Η επιστημονικήέρευνα έχει δείξει ότι τα οστά πουείχαν εντοπιστεί στα συντρίμμιατου νοσοκομείου ανήκαν στοναδελφό του Γιώργο. Ήταν 55 χρό-

νια και 96 μέρες μετά τον ηρωικόθάνατό του!

Ραντεβού με την ιστορίαΣτο Γραφείο του Επιτρόπου Προ-

εδρίας Φώτη Φωτίου, ήταν το με-σημέρι της Τετάρτης, ο ίδιος ο Επί-τροπος, ο υπεύθυνος του προγράμ-ματος εκταφών της Κυπριακής Δη-μοκρατίας Ξενοφών Καλλής και ογενετιστής δρ Μάριος Καρυόλου,για τη συνάντηση με την οικογένειαΕικοσάρη. Είχα προηγουμένως πε-ράσει από το ρολογάδικο της οδούΡηγαίνηςμε το αυτοκίνητόμου καιπήρα μαζί μου τον Παναγιώτη Ει-κοσάρη και τη σύζυγό του Έλλη.Τους είχαν φυσικά προϊδεάσει ότιβγήκαν τα αποτελέσματα από τηνεξέταση DNA και πήγαιναν για ενη-μέρωση, ενώ οι ίδιοι οι συγγενείςείχαν ζητήσει να επιτραπεί και ηδική μου παρουσία. Ο κ. Φωτίουμας υποδέχθηκε όλους θερμά κιέδωσε το λόγο στον δρα Καρυόλουο οποίος εξήγησε ότι η εξέτασηDNA αποκάλυψε ότι τα οστά του

πεσόντα ταυτοποιούνταν κατά99,99% με το DNA του κ. Παναγιώτη.Ο Ξενοφών Καλλής εξήγησε τηνιδιαιτερότητα της εκταφής στονΠαχύαμμοκαθώς κάτω από τα συν-τρίμμια του πρόχειρου νοσοκομείουυπάρχουν ακόμα εκρηκτικά και πυ-ρομαχικά που ήταν αποθηκευμέναεκεί, έτσι το έργο των αρχαιολόγωνσυνδράμουν και ναρκαλιευτές τηςΕΦ. Ο κ. Φωτίου είπε, μεταξύ άλλων,ότι έχουν εντοπισθεί και οστά πουανήκουν σε άλλους πεσόντες όμωςθα χρειαστεί, χρόνος και προσεκτικήδουλειά για να επιτευχθεί ο στόχοςπου είναι να ταυτοποιηθούν επι-στημονικά, κατά το δυνατόν όλοιοι πεσόντες, που βρίσκονται θαμ-μένοι σε 4-5 χώρους και τόνισε:«Έτσι ως Πολιτεία, θα αποκατα-στήσουμε πλήρως την ιστορικήαλήθεια πράττοντας υπεύθυνα τοκαθήκον μας έναντι των ηρώωνμας, των οικογενειών τους και τηςιστορίας της πατρίδας μας».

«Η μνήμη δεν έχει διακόπτη», λέει ο Παναγιώτης Εικοσάρης������

Μετά από 55 χρόνια ταυ-τοποιήθηκαν τα οστά τουπεσόντος στον ΠαχύαμμοΓιώργου Εικοσάρη. Ταπράγματα πήραν τον δρό-μο τους, μετά και τις ενέρ-γειες του Ανδρέα Παρά-σχου, διευθυντή της «Κ».

������

Φωτίου: «Ως Πολιτεία,θα αποκαταστήσουμεπλήρως την ιστορικήαλήθεια πράττονταςυπεύθυνα το καθήκονμας έναντι των ηρώωνμας και της ιστορίας».

������

Μέσα στον κρατήρα πουάνοιξε η τουρκική να-πάλμ ουδείς γνωρίζειπόσοι θάφτηκαν. Οιαριθμοί που προκύ-πτουν από μαρτυρίεςαναφέρονται σε 4μέχρι 13 ανθρώπους.

«Θα φέρουμε τον Γιώργο μας πίσω στο σπίτι του, στο χωριό του. Εκεί που γεν-νήθηκε. Εκεί που έζησε τα 20 χρόνια της ζωής του», λέει στην «Κ», ο αδελφόςτου ήρωα Παναγιώτης Εικοσάρης, αφού μαζί με τη σύζυγο του Έλλη ενημερώ-θηκαν για την ταυτοποίηση .

Αποκαθιστώντας την ιστορία στην ΤηλλυρίαΗ ανασκαφή στον Παχύαμμο και το DNA αποκάλυψαν ήδη επιστημονικά την ταυτότητα του 20χρονου Γιώργου Εικοσάρη

Ποιοι ήτανστο νοσοκομείοόταν βομβαρδίστηκε Σύμφωνα με μαρτυρία του γιατρού τουΥγειονομικού Αντωνιάδη, την Κυριακή9 Αυγούστου 1964, οι βομβαρδισμοί ξε-κίνησαν από τις 10:30 π.μ.: «Το νοσο-κομείο Παχυάμμου κατεδαφίζεται απόμια ναπάλμ. Ό,τι υπήρχε εξαφανίστηκεκαι ο τόπος μεταβλήθηκε σε μια τάφρο3-4 μέτρα βάθος και 4-5 μέτρα πλάτος.Ούτε καν ξεχώριζε ότι εκεί προηγουμένωςήταν μια καινούργια μονοκατοικία. Εκεί-νη την ώρα στο νοσοκομείο βρίσκοντανο εξάδελφός μου γιατρός Δημήτρης Μαυ-ρογένης και οι τραυματιοφορείς μέλητης Διμοιρίας Υγειονομικού: ΠανίκοςΠαστίδης, Χριστόδουλος Αργυρού, Κω-στάκης Πενταλιώτης και Ανδρέας Χρυ-σοστόμου. Όλοι αυτοί βρήκαν ακαριαίοθάνατο. Τα κορμιά τους είχαν σχεδόνπολτοποιηθεί και είχαν καταστεί αγνώ-ριστα». Ο ΚωνσταντίνοςΣωκράτους απότην Ξυλοτύμπου, ένας εκ των δύο δια-σωθέντων ως εκ θαύματος, λέει: «Στονοσοκομείο παρουσιάστηκα την Κυρια-κή, η ώρα 10 το πρωί, 9 Αυγούστου 1964.

Αυτό στην πραγματικότητα ήταν ένασπίτι που δεν πρόλαβε να τελειώσει.Στην ταράτσα του υπήρχε ένας μεγάλοςκόκκινος σταυρός ενδεικτικό πως ήταννοσοκομείο και στην είσοδο ήταν σταθ-μευμένα δύο αυτοκίνητα με εμβλήματατου Ερυθρού Σταυρού. Στο νοσοκομείογνώρισα το γιατρό Δημήτρη Μαυρογένη,δύο νοσοκόμους και 9 τραυματισμένουςστρατιώτες. Ήμασταν δηλαδή συνολικά13 άτομα. Ο μόνος τραυματίας που θυ-μάμαι ήταν ο στρατιώτης Εικοσάρηςαπό το Δάλι που υπηρετούσε κι αυτόςστο 216 Τάγμα Πεζικού. Είχε τραυματι-στεί στο λαιμό και παρόλο που ήθελενα μείνει στο Λόχο του, ο λοχαγός τουτον υποχρέωσε να παρουσιαστεί στονοσοκομείο για περίθαλψη».

Ο ανθυπολοχαγός Γεώργιος Τσίπαςαπό τα Τρίκαλα που βρέθηκε εκείνεςτις τραγικές στιγμές στο νοσοκομείοαφηγείται: «Βρήκα δύο γιατρούς, δύονοσοκόμους κι ένα στρατιώτη. […] Βγαί-νοντας από την πόρτα του αναρρωτη-ρίου, βλέπω ένα αεροπλάνο να εφορμάεναντίον μας και πριν προλάβω να απο-μακρυνθώ περί τα 10 μέτρα έριξε μιαβόμβα που έπεσε στο κέντρο της ταρά-τσας του κτιρίου αυτού και κυριολεκτικάτο ισοπέδωσε. Καταλαβαίνετε τη λα-χτάρα μου. Ευτυχώς, έπεσα δίπλα απόένα τοίχο και γλίτωσα από βέβαιο θά-νατο». Πάντως, σε επιτύμβια πλάκα πουβρίσκεται στο προαύλιο του ναού τουΑγίου Ραφαήλ στον Παχύαμμο αναγρά-φονται συνολικά 59 ονόματα πεσόντωνστην Τυλληρία το 1964.

Ιούλιος 1964 στο νεοσύστατο ΚΕΝ στη Λάρνακα. Ο 20χρονoς Γιώργος Εικοσάρης, πρώτος από αριστερά, φωτογρα-φίζεται μαζί με άλλους νεοσύλλεκτους και μερικά παιδάκια. Μερικές μέρες μετά μεταφέρεται στην άγνωστη και μα-κρινή για τον ίδιο Τηλλυριά. Εκεί τραυματίστηκε στο λαιμό από σφαίρα τουμ-τουμ. Ο λοχαγός του διέταξε να τον με-ταφέρουν στο νοσοκομείο Παχύαμμου παρόλο που ο Γιώργος δεν ήθελε. Η ναπάλμ που κατεδάφισε το νοσοκομείοεξαφάνισε τα πάντα. Συνολικά, 55 χρόνια μετά, ο ήρωας Γιώργος Εικοσάρης επιστρέφει στο χωριό του, το Δάλι.

Οι ναπάλμ προκαλούν στα θύματα ασφυξία και καίνε σάρκες δεν καί-νε όμως και τα οστά. Και η ανασκαφή έφερε στο φως τα άρβυλα καιοστά του ήρωα, Γιώργου Εικοσάρη.

Μάριος Καρυόλου, Ανδρέας Παράσχος, Φώτης Φωτίου, Παναγιώτης και Έλλη Εικοσάρη και Ξενοφών Καλλής, τηνΤετάρτη, 13 Νοεμβρίου, στο Γραφείο του Επιτρόπου Προεδρίας όπου, 55 χρόνια και 96 μέρες μετά τον ηρωικό θά-νατο του Γιώργου, ενημερώθηκαν οι οικείοι του ότι το αποτέλεσμα του DNA ήταν θετικό.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Ιερές συμπάθειεςΑνήμερα των ονομαστηρίων του Μακαριο-τάτου, ο Νίκος Αναστασιάδης το καθήκοντου το έκανε. Δώρο του αρχιεπισκόπου δενπήρε, όμως προτού ανέβει στα πάνω δώμα-τα για τις καθιερωμένες ευχές και γεύμα,άδειασε κανονικά όσους προηγουμένως ταέψαλλαν κανονικά στον προκαθήμενο. Αρ-γότερα αφού ευχήθηκε στον προκαθήμενοτης Εκκλησίας, ακούστηκε να του λέει μεδόση χιούμορ «πήρες τις ευχές σου το πρωίαπό εκπαιδευτικούς». Πάντως, ο αρχιεπί-σκοπος την ώρα που δεχόταν τις ευχές κλή-ρου και πιστών, είχε αγωνία για τον όγκο τηςσυγκέντρωσης. Ακούστηκε μάλιστα να ρωτάδημοσιογράφους, που πήγαν να του πουν τα«Εις πολλά έτη Δέσποτα», για τον αριθμότων διαδηλωτών. Στη συνέχεια τους στόλισεκανονικά.

••••Φάουλ του αρχιεπισκόπουΚάποιος θα πρέπει να πει στον Μακαριότα-το πως ο δημόσιος λόγος που εκφέρει, κατάκαιρούς για όσους εκφράζουν, ακόμα και μεακραίο τρόπο, τη διαφωνία τους με τα τηςΕκκλησίας και του ιδίου, δεν συνάδει με τοσχήμα του. Οι χαρακτηρισμοί των διαδηλω-τών ως κράχτες της αριστεράς και ότι είναιπολύ μικροί για να σηκώσουν το αδύνατοανάστημα τους, έναντι της εκκλησίας, ναμου επιτρέψετε Μακαριότατε δεν είναι λό-γος προκαθημένου Εκκλησίας που αγκαλιά-ζει πιστούς και «άπιστους», αλλά σημάδιααλαζονείας. Ακόμα και αν ήταν πέντε ή πε-νήντα, η Εκκλησία δεν πρέπει να τους γυρί-ζει την πλάτη. Όπως άκομψο είναι να επα-ναλαμβάνετε τα περί τεμπέληδων εκπαι-δευτικών, οι οποίοι χρειάζονται βίτσα. Πάν-τως, στο θέμα της αργίας των ονομαστη-ρίων, ο αρχιεπίσκοπος είχε δίκιο. Έχει ζητή-σει εδώ και πολύ καιρό την κατάργησή της.Αν κάπου υπάρχει ευθύνη αυτή βρίσκεταιστην πλευρά του Υπουργείου Παιδείας πουδεν ικανοποίησε την επιθυμία του αρχιεπι-σκόπου.

••••Πανταχού παρούσαΟφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως ηυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών, τοτελευταίο διάστημα με τη δραστηριότηταπου αναπτύσσει, φαίνεται να ξεπερνά τηναρχική εσωστρέφεια σε ό,τι αφορά την δη-μόσια εικόνα της και το έργο της. Οι πληρο-φορίες ότι βρίσκεται στην έξοδο του Υπουρ-γικού Συμβουλίου, φαίνεται πως ντοπάρι-σαν την υπουργό. Και δεν είναι μόνο οι δη-μόσιες παρουσίες. Πήρε το κράνος και πήγε

στη Λάρνακα για τα έργα στο Γενικό Νοσο-κομείο, έβαλε βενζίνη στον περιφερειακότης Λευκωσίας, πέρασε και από το Υπουργι-κό Συμβούλιο την απόσυρση οχημάτων πα-λαιάς τεχνολογίας για αγορά ηλεκτροκίνη-των.

••••Ως Αϊ ΒασίληςΝα το δείτε ο πρόεδρος που θα κάνει κρόσ-σια τα νεύρα των υπουργών του, μέχρι ναανακοινώσει τον ανασχηματισμό. Έτσι όπωςεξελίσσεται η όλη ιστορία κάποιοι μέσαστην κυβέρνηση έχουν αρχίσει να πι-στεύουν, ακόμα, πως ο πρόεδρος θα αφήσειστα κρύα του λουτρού όσους αναμένουν τον

ανασχηματισμό. Υπάρχουν και άλλοι που λέ-νε πως ο Νίκος Αναστασιάδης θα κινηθεί στοπνεύμα των γιορτών και θα αφήσει το ραβα-σάκι για μετά την Πρωτοχρονιά. Πάντως,όπως μαθαίνω, από τρίτους, ο Χάρης Γεωρ-γιάδης θέλει να φύγει από το ΥΠΟΙΚ, πριναπό τη συζήτηση και ψήφιση του προϋπολο-γισμού. Τελευταίες πληροφορίες του σή-ριαλ λένε ότι η Βασιλική, μάλλον, θα τη γλυ-τώσει τη λυπητερή, ο δε Χαμπιαούρης με τί-ποτα.

••••Δεν ήξερε, δεν ρώταγεΝα το θυμηθείτε πως ο Αλέκος Σταμάτηςδεν θα είναι το τελευταίο «θύμα» του μινώ-

ταυρου που λέγεται ΟΚΥπΥ. Ό,τι και αν λέχ-θηκε, τον παραιτηθέντα πρόεδρο του δια-χειριστή των δημοσίων νοσοκομείων τον τε-λείωσε η νοοτροπία του βαθέος κράτους,στον δημόσιο τομέα. Πήγε ο χριστιανός ναμετατρέψει τα δημόσια νοσηλευτήρια σεκλινικές και νόμιζε ότι θα κάνει περίπατο.Δεν τον ενημέρωσε κάποιος πως τα κρατικάνοσηλευτήρια δεν είναι Ογκολογικό τηςΤράπεζας Κύπρου; Το κατεστημένο του Δη-μοσίου τον έφαγε με συνοπτικές διαδικα-σίες, λέει το παρασκήνιο. Δεν του συγχώρε-σε που τόλμησε να πάρει πρόταση για τα κί-νητρα που ήταν κοντά σε αυτά των γιατρώντου δημοσίου, λένε οι κακές γλώσσες. Πάν-τως, για την ιστορία ο Σταμάτης παρά τις δια-φωνίες, είχε καλό όνομα μέσα στη συντε-

χνία των γιατρών του δημοσίου και θα μπο-ρούσε να συμβιβάσει τη διαφορά, αν αυτόλέει κάτι στον υπουργό Υγείας.

••••Προς Υπ. ΥγείαςΑν ισχύουν τα όσα λέγονται για τρικλοπο-διές εκ των έσω στον Αλέκο Σταμάτη, θα εί-χε ενδιαφέρον η άποψη του υπουργούΥγείας. Γνωρίζω πως ο Κωνσταντίνος Ιωάν-νου ήξερε εδώ και έναν μήνα, πως ο πρό-εδρος του ΟΚΥπΥ ήταν στην πόρτα εξόδουκαι προσπάθησε, τότε, να τον μεταπείσει.Ενδεχομένως να γνώριζε και τους πραγματι-κούς λόγους, όχι αυτά περί προσωπικών. Ανήταν έτσι είναι άξιο απορίας να μας πει ουπουργός γιατί δεν έκοψε τον βήχα όσωνφαίνεται να έβαζαν τις τρικλοποδιές καιάφησε τα γεγονότα να πάρουν τον δρόμοτους. Πάντως, λαλίστατοι γιατροί λένε πως οΚωνσταντίνος Ιωάννου ήταν ένας από αυ-τούς που δεν έβλεπαν με καλό μάτι τις συμ-πάθειες της ΠΑΣΥΚΙ προς τον παραιτηθένταπρόεδρο.

Η Βασιλική, ο Χαμπιαούρης και τα προεδρικά δώρα για νέο έτος

Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ

Τι σου κάνει η υπουργική καρέκλα. Μέχρι και επιβλέπουσα έργου έγινε η Βασιλική Αναστασιάδου για να βγει από τη λίστα του Νίκαρου. Εκτόςαπό το μυστρί και το πηλοφόρι η Βασιλική δεν έχει αφήσει εκδήλωση να πέσει χαμέ και να μην είναι παρούσα.

«Η διασφαλιση της ομαλης λει-τουργιας του πανεπιστημιου αποτε-λει αυτονοητη προυποθεση για τηνακαδημαικη προοδο και τηνελευθερη ανταλλαγη ιδεων καιειναι ευθυνη ολων μας νασυνδραμουμε προς την κατευθυν-ση αυτη. Η βια σε οποιαδηποτε μορ-φη της, σωματικη η ψυχολογικη,απο οποιονδηποτε και κατω αποοποιεσδηποτε συνθηκες δεν εχεικαμια θεση στα πανεπιστημια μας».Αυτή ήταν η λιτή ανακοίνωση τηςΣυνόδου των Πρυτάνεων, στις αρ-χές της περασμένης εβδομάδας, μεαφορμή τα γεγονότα στο ΟΠΑ.

Θα ζήλευε και ο ΣΥΡΙΖΑ την υψηλό-φρονα διάθεση των πρυτάνεων, χά-ρη στην οποία αίρονται υπεράνωτων βρώμικων περιστάσεων τηςπραγματικότητας και ατενίζουν τοθέμα της βίας φιλοσοφικά. Με τοίδιο επιχείρημα τα βόλευαν και οισυριζαίοι, όποτε καλούνταν να κα-ταδικάσουν περιστατικά «δημοκρα-τικής» βίας: παντού και πάντα η βίαείναι κακό πράγμα! Ωραία θέση γιαμια σύνοδο θεολόγων, όμως για τηΣύνοδο των Πρυτάνεων είναι ντρο-πιαστική. Ιδίως, όταν έρχεται σε μιαστιγμή όπου η νομιμότητα αποφάσι-σε, επιτέλους, να συγκρουσθεί μετο παρακράτος των αναρχικών, πουδυναστεύει τα πανεπιστήμια επί δε-καετίες.

Το νόημα της θέσης των πρυτάνεωνθα μπορούσε να είχε διατυπωθεί μεπερισσότερη ευθύτητα ως εξής:Παιδιά, είτε εκπροσωπείτε τον νόμοτου κράτους είτε την «κανονικότη-τα» του Τζανακόπουλου, βρείτε ταεσείς και μη μας μπλέκετε. Μετά,εμείς θα πάμε με όποιον επικρατή-σει. Αυτό που έκαναν πάντα δηλαδή.Εμαθαν να κάνουν τη δουλειά τους

(πολλοί από αυτούς άψογα και μεαποτελέσματα λαμπρά) προσαρμο-ζόμενοι στις εκάστοτε κρατούσεςπολιτικές συνθήκες. Η κρατούσακατάσταση τις τελευταίες δεκαετίεςστα πανεπιστήμια είναι των λεγόμε-νων αναρχικών, με τις όποιες δια-κλαδώσεις τους στο κοινό έγκλημα.Αυτούς έπρεπε οι καθηγητές ναανεχθούν ή να χαϊδέψουν, για ναμπορούν οι ίδιοι να διαχειρίζονταιτο υπόλοιπο ακαδημαϊκής ελευθε-ρίας που τους απέμενε.

Καταλαβαίνω τους καθηγητές, τουςσυμπονώ και ορισμένους τους θαυ-μάζω. Είναι δύσκολο να βρίσκειςτρόπους να κάνεις το σωστό υπόσυνθήκες εκφοβισμού και τρομο-κρατίας. Θυμηθείτε μόνο πόσα πε-ριστατικά είχαμε επί ΣΥΡΙΖΑ βιαιο-πραγιών και ξυλοδαρμών εις βάροςκαθηγητών, καθώς και καταστρο-φές γραφείων, βιβλιοθηκών, αρχεί-ων, υπολογιστών κ.λπ. Ολα αυτά τακαταλαβαίνω. Αυτή η κατάσταση,όμως, υφίσταται επί σαράντα χρό-

νια και οι ρίζες της πια φθάνουν βα-θιά. Αν θέλουμε να την αντιμετωπί-σουμε, ας αρχίσουμε αναγνωρίζον-τας την πραγματικότητα: οι καθηγη-τές έχουν γίνει πια μέρος του προ-βλήματος της ανομίας στα πανεπι-στήμια. Η θλιβερή στην ουδετερό-τητά της ανακοίνωση της Συνόδουτο αποδεικνύει.

Ετσι, όμως, δεν γίνεται τίποτε. Ηαπαλλαγή του πανεπιστημίου απότη σφηκοφωλιά του υπόκοσμου στα

υπόγειά του δεν είναι δυνατή αν οιπανεπιστημιακές αρχές δεν κουνή-σουν και αυτές τουλάχιστον το ένααπό τα πολλά δαχτυλάκια τους. Οισυνθήκες τώρα είναι κατάλληλεςκαι η κοινωνία ώριμη. Ακόμη και οΣΥΡΙΖΑ βοηθάει προς τον σκοπόαυτό, όταν σπεύδει να υπερασπίζε-ται ως «κανονικότητα» την εγκλη-ματικότητα. Επιπλέον, ο ΜιχάληςΧρυσοχοΐδης είναι ο κατάλληλοςάνθρωπος αυτή τη στιγμή για να αν-τιμετωπίσει το θέμα.

Μπορεί να τον κοροϊδεύουν για τανευρικά ξεσπάσματα και τις αγριο-φωνάρες, αλλά χάρη στην εγρήγορ-ση του Χρυσοχοΐδη φέτος το καλο-καίρι λειτούργησαν σωστά η Πολιτι-κή Προστασία και η Πυροσβεστική,με αποτέλεσμα να έχουμε την κα-λύτερη χρονιά της δεκαετίας μεδιαφορά. Εχει, επίσης, την αντιλη-πτική ικανότητα που χρειάζεται γιατη δουλειά: ήταν ο πρώτος, το2009, που κατάλαβε τη σχέση τρο-μοκρατίας και κοινού εγκλήματοςκαι προσανατόλισε τις έρευνεςπρος τα εκεί. Και παρότι δεν μιλάειξένες γλώσσες, η συμμετοχή τουστο Συμβούλιο Υπουργών στο Λου-ξεμβούργο, στις 8 Οκτωβρίου, καιοι επαφές που είχε εκεί, άφησαντις καλύτερες εντυπώσεις. Το παρα-θέτω όπως μου το είπαν, επειδήακούγεται ωραία: «Knows what he’sdoing, determined, operational».Και κάτι ακόμη υπέρ του Χρυσοχοΐ-δη, που τον κάνει δυσάρεστο στουςσυναδέλφους του: δεν κάνει ρου-σφέτια, λ.χ. οι περίφημες «ενδιά-μεσες μεταθέσεις» στην αστυνομίαφέτος δεν έγιναν.

Επομένως, ό,τι γίνει τώρα. Ομως,αν τα πανεπιστήμια πρόκειται ναξεφορτωθούν τους θυλάκους ανο-μίας, οφείλουν και οι καθηγητές νασυμβάλουν, όχι να στέκονται στηγωνία κρατώντας την ευαίσθητη μύ-τη τους με τα δάχτυλα. Μήπως ένανραδιοσταθμό για να μεταδίδουνφλογερά μηνύματα υπέρ της ακα-δημαϊκής ελευθερίας; Δεν είναι κα-κή ιδέα, δοκιμάστηκε και στο πα-ρελθόν με επιτυχία. Τόση επιτυχία,ώστε ακόμη την πληρώνουμε…

Ο,τι γίνει τώραΤου ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ

ΦΑΛΗΡΕΥΣkassimatis@kathimerini.gr

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ

Ο εξ Αργάκας πρόεδρος του Συναγερ-μού ασχέτως προθέσεων, δικαίως δρέ-πει δάφνας για το θέμα των νέων χρε-ώσεων που εξήγγειλαν οι τράπεζες καιστη συνέχεια τις πήραν πίσω. Ωστόσο,η απουσία του, όταν βοούσε το παγκύ-πριο με τα διαβατήρια ήταν εκκωφαν-τική και δικαίως παρεξηγήσιμη. «Εδώκαράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενί-ζουν», που λένε και στον Ακάμα.

ΓΤΠ

Πριν από έναν περίπου χρόνο, τατέσσερα μικρά κόμματα του εν-διάμεσου χώρου διαβουλεύοντανμεταξύ τους για μία κοινή κάθοδοστις ευρωεκλογές. Ήταν μία προ-σπάθεια, όπως έλεγαν, για να απο-

τρέψουν την επέλαση της Ακροδεξιάς και τηνείσοδό της εντός της Ευρωβουλής.

Ήταν συνεπώς ο μεγάλος κίνδυνος τωνεκλογών αλλά και της κυπριακής κοινωνίαςόπως έλεγαν. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, ήτανδιατεθειμένοι να μετριάσουν τις όποιες δια-φωνίες τους για να αποφύγουν την ενίσχυσητου ΕΛΑΜ. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν κατέστηεφικτό, για διάφορους λόγους, κάθε άλλο απόπολιτικούς, και τράβηξε ο καθένας τον δρόμοτου. Η Ελένη Θεοχάρους διεκδίκησε επανεκλογήμε το ΔΗΚΟ, οι Οικολόγοι μαζί με τη ΣυμμαχίαΠολιτών και η ΕΔΕΚ μόνη της.

Η ΕΔΕΚ, ωστόσο, ήταν εκείνη που έδωσετη μεγάλη μάχη για την αποτροπή του ΕΛΑΜκαι έθεσε ως το μεγάλο διακύβευμα των εκλογώντον αντιφασιστικό αγώνα. Καθόλου τυχαίο καιτο μανιχαϊστικό δίλημμα που έθεσε ο ΜαρίνοςΣιζόπουλος ή ΕΔΕΚ ή ΕΛΑΜ. Κάπως έτσι ήρθεσε ευθεία αντιπαράθεση με το ΕΛΑΜ και τηνηγεσία του, ιδιαίτερα όταν αποκαλύφθηκε πωςο πρόεδρος του ΕΛΑΜ Χρίστος Χρίστου καιάλλα στελέχη δεν είχαν υπηρετήσει στηνΕθνική Φρουρά. Όπως έλεγε δηκτικά τότε οΜαρίνος Σιζόπουλος δεν υπηρέτησαν στηνΕθνική Φρουρά και το παριστάνουν μαχητέςτης απελευθέρωσης. Στο ίδιο πλαίσιο και ηΕλένη Θεοχάρους τους χαρακτήριζε παλληκα-ράκια της φακής, ενώ ο Γιώργος Λιλλήκας, επι-κίνδυνους για τη δημοκρατία.

Αν μείνουμε, όμως, στον Μαρίνο Σιζόπουλοπου έθεσε ως στοίχημα των εκλογών την απο-τροπή του φασισμού, θα δούμε πως άφηνε καιυπόνοιες και για τις υπόλοιπες δραστηριότητέςτους. Καλούσε τον πρόεδρο του ΕΛΑΜ και άλλαστελέχη να δείξουν το ποινικό τους μητρώοκαι τους ζητούσε να δώσουν απάντηση σταδημοσιεύματα που μιλούσαν για σύλληψη στε-λέχους του ΕΛΑΜ για οπλοκατοχή και για πα-ροχή προστασίας.

Ερωτήματα τα οποία δεν απαντήθηκαν ποτέαπό το ΕΛΑΜ. Ούτε διέψευσαν –παρά τις εκ-κλήσεις των κομμάτων του Ενδιάμεσου και τουΑΚΕΛ– δημοσίευμα της «Καθημερινής» πουαποκάλυπτε πως το ακροδεξιό κόμμα της Κύπρουέχει σχέσεις και δέχτηκε οικονομική εισφοράαπό το νεοναζιστικό κόμμα της Γερμανίας NPD.

Μπροστά σε όλα όσα έβλεπαν το φως της δη-μοσιότητας, τα δημοκρατικά αντανακλαστικάτης κυπριακής κοινωνίας ήταν τέτοια που απέ-τρεψαν την κάθοδο του ΕΛΑΜ στο ευρωπαϊκόκοινοβούλιο με μεγάλη μερίδα της κοινωνίαςνα δίνει μία δεύτερη ευκαιρία στην ΕΔΕΚ. Όμως,μαζί με τον αποκλεισμό του ΕΛΑΜ ολοκληρώ-θηκε και ο όποιος αντιφασιστικός αγώνας. Ταδάκρυα για την ξενοφοβία, τη φυγοστρατία καιτον ρατσισμό και την όποια άλλη δραστηριότητατου ΕΛΑΜ στέγνωσαν πολύ γρήγορα. Και τολέμε γιατί δύο μήνες αργότερα, όταν θα πραγ-ματοποιούνταν εκλογές για τη δημαρχία Αμ-μοχώστου, η ΕΔΕΚ επέλεξε να μη στηρίξει κα-νέναν. Ασχέτως, αν μεταξύ των υποψηφίωνήταν και ο βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπα-γιάννης. Όμως ας μην είμαστε άδικοι με τηνΕΔΕΚ. Ολόκληρο το πολιτικό σύστημα ξεπέρασετην όποια ευαισθησία είχε προεκλογικώς απέ-ναντι στον αγώνα του αντιφασισμού. Λες καιο κίνδυνος έχει πλέον εκλείψει.

Υπήρξε κανένας που κινητοποιήθηκε γιαπαράδειγμα να διερευνήσει για ποιο λόγοσπείρα από συγκεκριμένο σχολείο στη Λεμεσόεπιτίθεται σε αλλοδαπούς; Κανένας δεν σχολίασετις δηλώσεις του Χρίστου Χρίστου ότι πολιτικοίπρόσφυγες θέλουν να ελέγχουν τη νυχτερινήζωή της παλιάς Λευκωσίας. Σάμπως και το πρό-βλημα είναι ποιοι ελέγχουν τον υπόκοσμο. ΟΧρίστος Χρίστου, ο οποίος μέχρι σήμερα δεναπάντησε για τις συλλήψεις στελεχών του.Ούτε κανένας αντέδρασε όταν ο πρόεδρος τηςΔημοκρατίας κάλεσε τον πρόεδρο του ΕΛΑΜσε συνάντηση στο Προεδρικό για να συζητήσειμαζί του ενδεχόμενη στήριξη στις μεταρρυθ-μίσεις. Λες και μιλούμε για κόμμα που βρίσκεταιστο δημοκρατικό τόξο. Ένα κόμμα που δήλωνεμέχρι πρόσφατα πως αποτελεί τη Χρυσή Αυγήτης Κύπρου, της Χρυσής Αυγής της οποίας οπρόεδρος Νίκος Μιχαλολιάκος –του οποίου οΧρίστος Χρίστου υπήρξε φρουρός– δήλωνε πε-ρήφανα πως είναι η σπορά των νικημένων του1945. Ένα κόμμα που απειλούσε με ανορθόδοξοπόλεμο.

Το ΕΛΑΜ προφανώς έχασε τη μάχη των ευ-ρωεκλογών, όμως ο φασισμός δεν νικήθηκε.Για να νικηθεί θα έπρεπε να υπάρχει συναί-σθηση του κινδύνου που κρύβει η Ακροδεξιά.Η οποία δεν θα έπρεπε να κάμπτεται με συ-ναισθηματικές εξάρσεις, όταν κινδυνεύει ηθέση μας και η καρέκλα μας.

ΔΙΕΛΚΥΣΤΙΝΔΑ / Tης ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Η ασυνέπεια του αντιφασισμού

economidoum@kathimerini.com.cy

12 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Λύση με σωστό περιεχόμενο, α λα ΤάσσουΠαπαδόπουλου, κατάντησε και η κατοχύρωσητου χαλλουμιού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή,ως προϊόντος Προστατευόμενης ΟνομασίαςΠροέλευσης (ΠΟΠ). Για χάρη των Τουρκο-κυπρίων «αδελφών» μας, για χάρη του λεγό-

μενου Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή, για χάρη τηςδικής μας υποκρισίας, κινδυνεύουμε να χάσουμε και τον«νέο χρυσό της Κύπρου», ο οποίος φέρνει στο νησί δεκάδεςεκατομμύρια ευρώ και δεκάδες θέσεις εργασίας. Εδώ καιπέντε χρόνια εκκρεμεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο φάκελοςτου χαλλουμιού, την ώρα που άλλα παραδοσιακά προϊόντασε μερικούς μήνες αναγνωρίζονται ως ΠΟΠ. Ή στραβόςείναι ο γιαλός, ή στραβά αρμενίζουμε, αφού από το 1974,δεν ξέρουμε, ούτε ποιοι είναι οι εχθροί μας, ούτε ποιο είναιτο συμφέρον μας. Όλα στα κουτουρού. Τα εμπλεκόμενασυμφέροντα, α λα Βάσου Λυσσαρίδη, κατάντησαν διαπλε-κόμενα και η «κότα με τα χρυσά αβγά» κινδυνεύει ναδιαλυθεί «εις τα εξ ων συνετέθη».

Ο υπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής παραδέχθηκε ότιείναι πολιτικοί και νομικοί οι λόγοι για τη μη αναγνώρισητου χαλλουμιού, αφού θα πρέπει να ξεπεραστούν οι σκόπελοιτης παραγωγής και εμπορίας χαλλουμιών στα Κατεχόμενα.Οι βουλευτές και οι γεωργικές οργανώσεις φωνάζουν, αλλάφαίνεται ότι ρίχνουν αβγά στον τοίχο. Οι Γάλλοι διαφημίζουνκαι πωλούν τυριά με το όνομα χαλλούμι σε αραβικές χώρες.Η Κύπρος εισάγει λευκό τυρί από τη Βουλγαρία και τοβάζουν μερικοί φούρνοι στις χαλλουμόπιττες και το σερβίρουνμερικά εστιατόρια ως παραδοσιακό χαλλούμι. Μερικοί τυ-ροκόμοι έφεραν ειδικά μηχανήματα –ομοιοποιητές– βάζουνγαλακτόσκονη και νερό και φτιάχνουν ως διά μαγείας κυ-πριακό γάλα, ειδικό για χαλλούμια. Στη Φιλανδία και σεάλλες ευρωπαϊκές χώρες το κυπριακό χαλλούμι πωλείταιγια 6 ευρώ το κιλό, ενώ στην Κύπρο η τιμή κυμαίνεται στα13 ευρώ το κιλό. Οι τυροκόμοι φωνάζουν ότι θα κλείσουντα μισά τυροκομεία, αν εφαρμοστεί το πρότυπο του χαλ-λουμιού, δηλαδή αυτό το οποίο εδώ και χρόνια ζητούμεαπό την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Κυπριακή Δημοκρατίατρέχει σε πολλά ευρωπαϊκά δικαστήρια, παλεύει σε 100και πλέον υποθέσεις, για να ανατρέψει τη χρήση τουονόματος χαλλούμι ή παρεμφερών ονομάτων, από «έξυπνους»επιχειρηματίες. Και ως εκ θαύματος, ο υπουργός ΕμπορίουΓιώργος Λακκοτρύπης ανακοίνωσε ότι αυξήθηκαν οιεξαγωγές κατά 25%, τους πρώτες επτά μήνες του χρόνου.

Τα συμφέροντα είναι πολλά και οι κουτοπονηριές φαίνεταιότι είναι πολύ περισσότερες. Ιστορικά το χαλλούμι παράγεταιμόνο από αιγινό γάλα, δηλαδή από ζώα, τα οποία υπήρχανανά τους αιώνες στην Κύπρο. Τα πρόβατα μεταφέρθηκανστο νησί, αρχές του 20ού αιώνα, ενώ οι αγελάδες χρησι-μοποιούνταν μόνο για το όργωμα των χωραφιών. Για ναετοιμαστεί ο φάκελος του χαλλουμιού, ώστε να αναγνωριστείως προϊόν ΠΟΠ, έγιναν ολόκληρες ιστορικές έρευνες καιβρέθηκαν γραπτές μαρτυρίες από σπουδαία ευρωπαϊκάμουσεία. Το προϊόν ΠΟΠ στόχο έχει την κατοχύρωση ενόςπαραδοσιακού τοπικού προϊόντος και ακολούθως τηνεμπορία του προϊόντος. Σε όλη την Ευρώπη, «αντιγραφές»προϊόντων ΠΟΠ, πέτυχαν σπουδαίες εμπορικές επιτυχίες,ξεπερνώντας σε πωλήσεις τα αυθεντικά προϊόντα ΠΟΠ.Τώρα γιατί στην Κύπρο κάνουμε τόση φασαρία εδώ καιπάρα πολλά χρόνια, γιατί τρώμε τις «σάρκες» μας και δενκατοχυρώνουμε το χαλλούμι με την παραδοσιακή του συν-ταγή, είναι να τρελαίνεσαι. Η απάντηση είναι πολύ απλή,αφού το αγελαδινό γάλα παράγεται σε τεράστιες ποσότητεςολόχρονα, ενώ η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος, είναιεποχιακή και σε πολύ λιγότερες ποσότητες. Από εδώ ξεκινούντα επιχειρηματικά συμφέροντα και οι διάφοροι σύνδεσμοιξέρουν και άλλους δρόμους για να πετύχουν τον σκοπότους. Με άλλα λόγια και εδώ αρπαχτές.

Μηδέν κακό αμιγές καλού. Για την ιστορία να αναφέρουμεότι η ένταξη του χαλλουμιού στις γκουρμέ κουζίνες τουκόσμου ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια, από τον Κύπριοβραβευμένο με αστέρι Μισελέν, σεφ Αντρέα Μαυρομμάτη,ο οποίος από τα εστιατόρια του Παρισιού, ακολούθως απότα πολυτελέστατα εστιατόρια της Ευρώπης, καθιέρωσε τοχαλλούμι ως γκουρμέ φαγητό. Φυσικά, το κυπριακό προϊόνείχε τη δική του μεγάλη αξία, αφού είναι το μοναδικό τυρίτο οποίο μπορεί να ψηθεί στη σχάρα, γι’ αυτό και έγινεεπιλογή, όλων των πλουσίων της Ευρώπης. Από εκεί καιπέρα ήταν θέμα χρόνου να κατέβει και στους «κοινούς»θνητούς και να φθάσει στις υπεραγορές. Άρα όσο και νατο πολεμούν οι «κουτοπόνηροι» νεοκύπριοι, αυτό θα επι-βιώσει.

Χαλλούμι μεσωστό περιεχόμενο

ΒΟΛΕΣ / Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ

kaparispan@yahoo.gr

«Αν είχαν λίγο σεβασμό προς την Εκ-κλησία δεν θα έρχονταν εδώ για να δια-μαρτυρηθούν». Αυτή η εξωφρενική δή-λωση του αρχιεπισκόπου υποδηλοί δύοτινά: Είτε ο προκαθήμενος δεν είναι σεθέση να αντιληφθεί ότι οι πράξεις του

ουδεμία σχέση έχουν με το τι σημαίνει σεβασμός,ούτε με το τι θα έπρεπε να εκπροσωπεί η Εκκλησία,είτε μας θεωρεί τόσο ανεγκέφαλους (κατά την κυπριακήαμπάλατους) ώστε μας εμπαίζει κατάμουτρα. Δεν θαεξετάσω τι από το δύο συμβαίνει (ενδέχεται αμφότερα),αλλά το αποτέλεσμα στο οποίο οδηγούν και οι δύοεκδοχές. Το οποίο είναι ότι ο συγκεκριμένος δεν θαέπρεπε να βρίσκεται εκεί που βρίσκεται. Και το κυ-ριότερο ότι δεν θα έπρεπε να βρίσκει πρόσφοροέδαφος να παρεμβαίνει στο Κράτος και να κάνει ό,τιτου καπνίσει, παραγνωρίζοντας νόμους και κανόνεςκαι καταπατώντας κάθε ηθική και θεσμική αξία μετις ευλογίες των κυβερνώντων και της πλειοψηφίαςτων πολιτικών αρχηγών.

Ο προκαθήμενος της Εκκλησίας έχει αποδείξειπολλάκις ότι δεν σέβεται απολύτως τίποτα. Και τονα απαιτεί ο ίδιος τον σεβασμό προς την Εκκλησίαείναι μια ακόμα απόδειξη της ακαταλληλότητάς τουκαι της επείγουσας ανάγκης το κράτος να διαχωρίσειτη θέση του, προστατεύοντας τους πολίτες, τις αρχέςκαι τις αξίες από την τοξικότητα του προκαθήμενου.Θα μου πείτε (πολύ σωστά) πώς είναι δυνατόν νασυμβεί κάτι τέτοιο όταν το ίδιο το Κράτος αποδεικνύειεπίσης ότι πόρρω απέχει από τον σεβασμό των αρχώνκαι αξιών και κυρίως των πολιτών; Άρα; Ερχόμαστεστην εξής ανησυχητική διαπίστωση: Έχουμε απότη μία έναν προκαθήμενο, ο οποίος δεν σέβεταιτίποτα (ούτε ανθρώπινα δικαιώματα, ούτε περιβάλλον,ούτε την αποστολή της Εκκλησίας, ούτε πολιτισμό,ούτε παιδεία) και από την άλλη ένα κράτος το οποίοαποδεικνύεται ανίκανο να προστατεύει τους θεσμούςκαι τις αξίες αφού δεν κάνει τίποτα άλλο τα τελευταίαχρόνια παρά να συμβάλλει στην έκπτωσή τους. Καιαυτό μας οδηγεί στην εύλογη (και όχι ευλογημένη)υποψία ότι ο λόγος που καλά κρατεί η σχέση Εκκλησίαςκαι Κράτους, κατ’ αυτό τον πλέον ξεδιάντροπο τρόπο,είναι ότι προφανώς διαμοιράζονται το ίδιο «όραμα».Που βέβαια δεν είναι άλλο από το περιβόητο «όραμα»της λεγόμενης «οικονομικής ανάπτυξης», δηλαδήτην αναγωγή της αρπαχτής και του θησαυρίζειν, σεύψιστη αξία.

Με αποτέλεσμα η διαφθορά και η διαπλοκή, ενώείχαμε την ψευδαίσθηση ότι στη μετά την κρίσηεποχή, θα περιορίζονταν, κυκλοφορούν απροκάλυπτακαι θρασύτατα μπροστά στα μάτια μας. Με μια Εκ-κλησία που παίρνει «μίζες», υποστηρίζοντας σθεναράότι αυτή είναι η «αποστολή» της και όχι μόνο τα«Κύριε Ελέησον» και ένα κράτος που συντηρεί τηβρωμιά της διαφθοράς με μια σπεκτάκιουλαρ αναι-σθησία και μια εξίσου σπεκτάκιουλαρ απομάκρυνσηαπό τις δεσμεύσεις του περί διαφάνειας. Να θυμίσουμεμάλιστα (είναι χρήσιμο να μην το ξεχνάμε) πως μόλιςπριν από έναν χρόνο και ενώ ο αρχιεπίσκοπος είχεήδη «αποκαλύψει» ποικιλοτρόπως τον αλαζονικό τουσκοταδισμό, δυσφημώντας επίσης ποικιλοτρόπωςτο νόημα της Ορθοδοξίας, ο πρόεδρος της Δημοκρατίαςόχι μόνο δεν φρόντισε να δρομολογήσει τον διαχω-ρισμό Κράτους και Εκκλησίας (όπως ισχύει σε κάθεευρωπαϊκό κράτος), αλλά εξήρε την προσωπικότητατου προκαθημένου λέγοντας πως (άκουσον-άκουσον)«διαπνέεται από ευθυκρισία, σωφροσύνη και φιλο-πατρία και πως εξάντλησε το χρέος του για την πνευ-ματική ανύψωση του κλήρου και του λαού». Μέσασ’ αυτή την παράγραφο συμπυκνώνεται όλη η τρα-γικότητα της σημερινής πραγματικότητας που δενείναι άλλη από την ανικανότητα των ηγετών Κράτουςκαι Εκκλησίας, να κατανοήσουν τι σημαίνει σεβασμός,αξίες και ήθος. Και το ερώτημα που τίθεται είναι γιατίδεν αντιδρούν αφενός οι υπόλοιποι εκπρόσωποι τηςΕκκλησίας και αφετέρου οι υπόλοιποι πρωταγωνιστέςτης πολιτικής μας σκηνής; Είναι όλοι τους τόσοχωμένοι μέσα στη βρομιά του συστήματος με απο-τέλεσμα να μην έχει απομείνει κανένας να προστα-τεύσει εμάς, τους θεσμούς και τις αξίες; Και παρα-μένουμε έρμαια ηγετών που στην τελική δεν έχουνούτε ιερό ούτε όσιο;

Ούτε ιερό,ούτε όσιο

AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

elenixenou11@gmail.com

Oπως και στις προεκλογικές δημο-σκοπήσεις έτσι και στην περίπτωσητης Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευ-

νας, παρατηρήθηκε το φαινόμενο των δια-φορετικών ερμηνειών των αποτελεσμάτωντους από δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούςκαι διανοούμενους. Οι διάφορες αναλύσειςεστιάστηκαν στο πώς τοποθετούνται οιΕ/κ σε ό,τι αφορά το είδος της λύσης τουΚυπριακού. Οι υποστηρικτές της ΔΔΟάθροισαν στο ποσοστό 27% που υποστη-ρίζουν τη λύση αυτή και το ποσοστό 38,1%που δηλώνουν ότι θα μπορούσε να ανεχθείαυτή τη λύση αν αυτό ήταν απαραίτητο.Έτσι κατέληξαν στο αρεστό για αυτούςσυμπέρασμα ότι η πλειοψηφία θέλει λύσηΔΔΟ και μία τέτοια λύση μπορεί να περάσεισε ένα δημοψήφισμα. Ηθελημένα ή άθελαξέχασαν να μας πουν για το για ποια ΔΔΟτοποθετήθηκαν οι πολίτες. Άλλη είναι η

ΔΔΟ των ομόφωνων αποφάσεων του Εθνι-κού Συμβουλίου του 1989 και άλλη εκείνητου Κραν Μοντανά. Αντίστοιχα έκανανπως αγνοούν ότι ακόμα και η καλύτερηΔΔΟ απορρίπτεται από τους Ε/κ αν αυτήσυνοδεύεται με παραμονή τουρκικών στρα-τευμάτων ή συνέχιση των τουρκικών εγ-γυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμά-των. Το τελευταίο έχουν καταδείξει στοπρόσφατο παρελθόν σειρά δημοσκοπή-σεων. Ξέχασαν επίσης η Τ/κ κοινότητα με85,5% και 83,2% αντίστοιχα επιθυμεί τηνπαραμονή των τουρκικών στρατευμάτωνκαι των εγγυήσεων. Επιπρόσθετα η πλει-οψηφία των Τ/κ με 78,6% επιλέγει πλέοντη λύση δύο κρατών.

Από την άλλη οι διαφωνούντες με τηλύση της ΔΔΟ πανηγυρίζουν για το μεγάλοποσοστό των Ε/κ που επιθυμεί λύση ενιαίουκράτους. Παραβλέπουν το γεγονός ότι κάτι

τέτοιο δεν μπορεί καν να συζητηθεί στιςδιαπραγματεύσεις αφού έχει από το 1974ανατραπεί με τα τετελεσμένα της εισβολής.Εδώ μία λειτουργική ομοσπονδία και δενέχουμε τη στήριξη του διεθνούς παράγονταγια να υποχρεώσουμε την Τουρκία να δεχ-θεί και αυτοί ονειρεύονται ενιαίο κράτοςόπως παλαιότερα ο Νίκος Κουτσού. Ακόμαμία φορά κάποιοι συνειδητά ή ασυνείδηταμας ωθούν σε μία μη ρεαλιστική επιλογή.Αυτή στην ουσία οδηγεί σε μη λύση καιεξελικτικά όπως ο Δούντας είχε υποστηρίξεισε λύση δύο κρατών. Έτσι κρυβόμενοιπίσω από τον πατριωτισμό και τον μαξι-μαλισμό αποφεύγουν τη δημόσια κριτικήκαι το πολιτικό κόστος που συνεπάγεταιη ανοικτή υποστήριξη σήμερα είτε μίαςλύσης δύο κρατών είτε και της διατήρησηςτου status quo.

Όπως έχω επισημάνει και στο παρελθόν

οι επιλογές που μας έχουν απομείνει είναιμόνο τρεις. Η πρώτη είναι η λύση τύπουΚραν Μοντανά που είναι μόνο κατ ́επίφασηομοσπονδιακή λύση. Στην ουσία προσο-μοιάζει με συνομοσπονδία δύο κρατώναφού με βάση το πλαίσιο Γκουτέρες καιτο διαπραγματευτικό κεκτημένο η βόρειαπεριοχή θα είναι υπό το πλήρη και απόλυτοέλεγχο των Τ/κ και των εποίκων. Συγκε-κριμένα 120.000 έποικοι μένουν με καθε-στώς πολιτών της Ενωμένης Κύπρου, άλλες60.000 με βίζα και περί της 100,000 ως φοι-τητές. Ελάχιστες περιουσίες Ε/κ θα επι-στραφούν αφού πλέον οι χρήστες θα έχουντον πρώτο λόγο και κατά συνέπεια ελάχι-στοι Ε/κ θα επανεγκατασταθούν στη βόρειαπεριοχή. Η δεύτερη λύση είναι εκείνη τωνδύο χωριστών κρατών που η Τουρκία δη-λώνει από το 2013 (επιστολή Νταβούτογλουσε μόνιμα μέλη συμβουλίου ασφαλείας

και εγγυήτριες δυνάμεις) έτοιμη να συζη-τήσει. Αλλά και στην περίπτωση αυτή ηΤουρκία θέλει τα δύο αυτά κράτη να είναιπεριορισμένης κυριαρχίας καθώς δεν εμ-πιστεύεται ούτε τους Ε/κ αλλά ούτε καιτους Τ/κ. Η τρίτη είναι η συνέχιση της πα-ρούσας κατάστασης (status quo). Αλλάούτε αυτή είναι σταθερή αφού η Τουρκίαέπαψε να είναι ικανοποιημένη και με νέατετελεσμένα σε ξηρά και θάλασσα επιδιώκεινα την τροποποιήσει. Μπροστά σε αυτότο τρίλημμα τα πλείστα κόμματα αλλά καιο ΠτΔ ανεξάρτητα από τη ρητορική τουςεπιλέγουν στην πράξη την τρίτη επιλογήπαρά τους κινδύνους που συνεπάγεται ωςτο μη χείρον βέλτιστο.

Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος. Διετέλε-σε γραμματέας του Γεωστρατηγικού Συμβουλίουτης Κ.Δ. την περίοδο 2014-2018.

Δημοσκοπικά ευρήματα και υποκειμενικές ερμηνείες ΑΡΘΡΟ / Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ

Η πλατεία του Αγίου Μάρκου στη Βενετία, λίγο πριν από το κλείσιμό της, την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου.Η πόλη των Δόγηδων έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αφού πλήττεται από τις χειρότερεςπλημμυρίδες των τελευταίων δεκαετιών.

EPA/

AND

REA

MER

OLA

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13Γ Ν Ω Μ Ε ΣKυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Η ισχυρή κριτική τουΣΥΡΙΖΑ εναντίον τηςκυβερνητικής προσπά-θειας να επιβάλει τηντάξη στα πανεπιστήμιακαι στους δρόμους

προκαλεί το ερώτημα εάν η αξιωμα-τική αντιπολίτευση έχει επιλέξει συ-νειδητά να επενδύσει στη συνέχισητης προηγούμενης κατάστασης ήεάν απλώς δεν μπορεί να πράξει αλ-λιώς. Δηλαδή, την εποχή που η Ν.Δ.κυριαρχεί στον κεντροδεξιό χώροκαι ο χώρος της Κεντροαριστεράςδεν καλύπτεται από το ΚΙΝΑΛ, είναινα απορεί κανείς πώς ο ΣΥΡΙΖΑ επι-στρέφει σε εμμονές της εποχής πρινη συγκυρία τον ωθήσει στην εξουσία.Εάν πιστεύει ότι το 31,5% που έλαβεστις εκλογές του Ιουλίου ήταν ψήφοςυπέρ της συνέχισης της ανοχής προςτην ανομία, καλό θα είναι να θυμάταιότι η Ν.Δ., με τη σαφή δέσμευση τουΚυριάκου Μητσοτάκη «ο νόμος, τοκαταφύγιο του αδυνάτου, να επιβάλ-λεται παντού», κέρδισε τις εκλογέςκαι διαθέτει άνετη πλειοψηφία στηΒουλή.

Ο κεντρώος χώρος, που ορίζει τοννικητή εκλογών, εξ ορισμού δεν ανα-ζητεί ούτε κυβερνητικό αυταρχισμό

ούτε ανοχή στο μπάχαλο, ούτε αστυ-νομοκρατία αλλά ούτε ομάδες κρού-σης «εξεγερμένων» νέων. Είναι εν-δεικτικό της διαστρέβλωσης της δη-μόσιας ζωής στη χώρα μας ότι αυτο-νόητα πράγματα, όπως η εκδίωξηκαταληψιών από δημόσιους και ιδιω-τικούς χώρους, γίνεται αφορμή νακατηγορηθεί η κυβέρνηση για «τοδόγμα του αστυνομικού κράτους»,όπως το έθεσε ο βουλευτής του ΣΥ-ΡΙΖΑ Δημήτρης Τζανακόπουλος στηΒουλή.

Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθείνα συλλέξει τη στήριξη όλων τωνομάδων που θα αντισταθούν στηνκυβέρνηση, αλλά μπορεί να είναιεπειδή απλώς δεν γνωρίζει τι άλλονα κάνει. Και στις δύο περιπτώσεις,το εγχείρημα είναι υψηλού ρίσκου:ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να ξεχνάει αφε-νός ότι τον χώρο του σκληρού ακτι-βισμού τον ελέγχουν άλλες ομάδες–ομάδες που δεν σπιλώθηκαν απότην άσκηση εξουσίας– και αφετέρουότι η επιβίωσή του ως κόμμα πουμπορεί να κυβερνήσει εξαρτάται απότην προσέλκυση, όχι την απώλεια,ψηφοφόρων. Οσο περνάει ο καιρός,ή θα εντείνονται οι αντιδράσεις εναν-τίον της κυβερνητικής πολιτικής

στους δρόμους, στη Βουλή και αλλού,ή αυτή θα πετύχει να επιβάλει τησταθερότητα, να εφαρμόσει το πρό-γραμμά της και να κριθεί γι’ αυτό.Και στις δύο περιπτώσεις είναι εξαι-ρετικά αμφίβολο αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερ-δίσει οτιδήποτε. Οσο και αν μια γε-νικευμένη ταραχή μπορεί να κοστίσειστη Ν.Δ., ελάχιστοι θα ευγνωμονούντον ΣΥΡΙΖΑ εάν αυτό εμποδίσει τηνοικονομική ανάπτυξη. Αυτοί πουπροκαλούν την ταραχή δεν θα έχουνκανένα λόγο να το πιστώνουν στονΣΥΡΙΖΑ, ενώ οι σοβαρότεροι ψηφο-φόροι θα εξοργίζονται με τη συνέχισητης ζημίας στην οικονομία.

Τα πολλά χρόνια αστάθειας καιανασφάλειας οδήγησαν σε εκλογικόαποτέλεσμα που δείχνει διάθεση γιασταθερότητα – με ισχυρή κυβέρνησηκαι ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση.Ούτε οι επίμονες προσπάθειες τουΣΥΡΙΖΑ να παρουσιάσει τη Ν.Δ. ωςακροδεξιά καρποφόρησαν, ούτε,όμως, «έσβησε» ο ΣΥΡΙΖΑ, ώστε ηΝ.Δ. να παίζει χωρίς αντίπαλο. Επίσης,αφού το Κίνημα Αλλαγής (το ΠΑΣΟΚ)βρίσκεται σε περιδίνηση, ο ΣΥΡΙΖΑθα μπορούσε να επικεντρωθεί στονα αναδεικνύει κυβερνητικά λάθη,να στηρίζει τους αδικημένους, να

παρουσιάζει εναλλακτικό πρόγραμμαπου θα μπορούσε να προσελκύσειανθρώπους που τον Ιούλιο ψήφισανΚΙΝΑΛ ή και Ν.Δ. Ενώ, όμως, η προ-σπάθεια εγγραφής νέων μελών είχεπενιχρό αποτέλεσμα, η ηγεσία τουΣΥΡΙΖΑ δείχνει ανήμπορη να κατα-λάβει ότι παραμένει εγκλωβισμένησε μια αδιέξοδη πολιτική. Αναζητείτην ανανέωση διά της οπισθοδρό-μησης, την ώρα που η κοινωνία προ-χωρεί.

Μετά τις εκλογές φαινόταν ότι οκεντροαριστερός χώρος ήταν ανοι-κτός για επέλαση του ΣΥΡΙΖΑ, με τοΚΙΝΑΛ να έχει κερδίσει μόνο 8,1%.Ο Αλέξης Τσίπρας έχει στόχο το «πλει-οψηφικό κοινωνικό ρεύμα» του «ΠΑ-ΣΟΚ της πρώτης περιόδου», όπως τοθέτει. Εκείνο το νικηφόρο ΠΑΣΟΚδεν ήταν, βέβαια, παράδειγμα ορθο-λογισμού, σύνεσης και σοβαρότητας,αλλά είχε σαφές σχέδιο για την κα-τάκτηση του κέντρου. Ο κ. Τσίπρας,όμως, φαίνεται να πιστεύει ότι ενώαυτός θα περιφέρεται άσκοπα, τοκέντρο θα έλθει, νομοτελειακά, σεαυτόν. Ετσι δίνει ευκαιρία είτε στοΚΙΝΑΛ είτε σε άλλες δυνάμεις ναανασυνταχθούν και να καταλάβουντον χώρο της Κεντροαριστεράς.

Ο ΣΥΡΙΖΑ περιμένει την ΚεντροαριστεράΤου ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Πάνω από πρόσωπακαι κυβερνήσεις

Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ

Δεν έκρυψε τον«θαυμασμό» του οπρόεδρος των ΗΠΑΝτόναλντ Τραμππρος τον Τούρκοομόλογό του Ρετζέπ

Ταγίπ Ερντογάν, αλλά επί της ου-σίας δεν υπήρξε αξιόλογη προ-σέγγιση επί των προβλημάτωνπου αντιμετωπίζουν σε διμερέςεπίπεδο οι δύο χώρες. Αυτό, ωστό-σο, δεν μειώνει τη σημασία τηςσυναντήσεως των δύο ηγετών,την περασμένη εβδομάδα στηνΟυάσιγκτον.

Βεβαίως, στην Αθήνα, αρμόδιοικυβερνητικοί και υπηρεσιακοίπαράγοντες σταθμίζουν τις ενδε-χόμενες συνέπειες του «θαυμα-σμού», που εξέφρασε ο κ. Τραμπστον Τούρκο πρόεδρο, στα ελλη-

νικά συμφέροντα. Ορθώς προ-βληματίζονται και ασχολούνταιστην Αθήνα. Αυτή είναι η δουλειάτους, άλλωστε. Αλλά τα πράγματαίσως να είναι πιο περίπλοκα.

Πέρα από τα ελληνοτουρκικά,λοιπόν, και τα διηνεκή προβλή-ματα που αντιμετωπίζει η Κύπροςμετά την τουρκική εισβολή, υπάρ-χει νέα κρίσιμος παράμετρος, πουαφορά τον επαναπροσδιορισμότων προτεραιοτήτων οι οποίες εί-χαν διαμορφωθεί στη διάρκειατου Ψυχρού Πολέμου ή μετά τηνκατάρρευση των κομμουνιστικώνκαθεστώτων στην Ευρώπη. Κοινόστοιχείο της αναπροσαρμογήςαυτής, που κατά ορισμένους διέ-πεται από πνεύμα «αναθεωρητι-κό», είναι η πρόταξη των εθνικώνσυμφερόντων έναντι της αντιλή-ψεως περί «συλλογικότητος» πουυποτίθεται ότι ίσχυε.

Η πολιτική που εφήρμοσε ο κ.Τραμπ ευθύς μετά την είσοδό του

στο Λευκό Οίκο, «Πρώτα η Αμε-ρική», και η δριμεία –αν και δι-καία– κριτική του προς τη Γερμα-νία, αλλά και στη συντριπτικήπλειονότητα των Ευρωπαίων εταί-ρων των ΗΠΑ, εκλόνισε την αν-τίληψη «συλλογικότητος» της Συμ-μαχίας, η οποία εστηρίζετο υλικώςπρωτίστως, εάν όχι περίπου απο-κλειστικώς, στην Ουάσιγκτον.

Παράλληλα, η Τουρκία, μετάτη θηριώδη οικονομική ανάπτυξήτης –αν και οι επιπτώσεις της κρί-σεως έχουν αρχίσει να είναι πλέονεμφανείς–, σε συνδυασμό με τηνκαταθλιπτική στρατιωτική υπε-ροχή της, διεκδικεί την αναγνώ-ρισή της ως αδιαμφισβητήτου πε-ριφεριακής δυνάμεως και στη θά-λασσα, μετά την επίσημη διατύ-πωση του στρατιωτικού δόγματοςαπό τον υπουργό Αμύνης Χου-λουσί Ακάρ περί «Γαλάζιας Πα-τρίδος», που πέραν του Αιγαίουκαι της Κύπρου περιλαμβάνει τηνΑνατολική Μεσόγειο και επεκτεί-νεται έως τη Λιβύη.

Τέλος, η Ρωσία, υπό τον «δια-χρονικό» της πρόεδρο ΒλαντιμίρΠούτιν, έχει επιτύχει κάθοδο θε-αματική προς Νότο και εδραίωσητης στρατιωτικής της παρουσίαςέως τη Συρία, εν μέρει αναιρώνταςστην πράξη την αναγκαστική συρ-ρίκνωση που υπέστη μετά τη διά-λυση της Σοβιετικής Ενώσεως.

Σε αυτές τις όντως ανατρεπτι-κές αλλαγές που συντελούνταικαι οι οποίες στηρίζονται στηνπροβολή στρατιωτικής ισχύος, ηΕλλάς δεν έχει άλλη διέξοδο απότο να αναζητεί ερείσματα σε θε-σμικές «συλλογικότητες» – το διε-θνές δίκαιο, τον ΟΗΕ και την Ε.Ε.Σε περιβάλλον όπου κυριαρχείπνεύμα αναθεωρητισμού, η χώραμας δεν έχει άλλη δυνατότητααπό το να εμμένει σε μία πολιτικήstatus quo, αν και ευρίσκεται γε-ωγραφικώς εγγύτατα –εάν όχι μέ-σα– στο μάτι ενός κυκλώνος.

Κάποιοι προβάλλουν το ενδε-χόμενο θερμού επεισοδίου με τηνΤουρκία. Δεν πρόκειται περί αυ-τού. Ο κίνδυνος ευρίσκεται στηνπεραιτέρω φινλανδοποίηση τηςεξωτερικής πολιτικής της χώρας.Τίθεται ως εκ τούτου το ερώτημαεάν είναι αναστρέψιμη αυτή ηδυσάρεστη προοπτική και με ποιαμέσα.

Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Αλλεπάλληλες, ακατάπαυστες έφο-δοι επιθετικής εισβολής παράνομωνμεταναστών. Η σπασμωδικότητατων αντιδράσεων και η εξόφθαλμηαπουσία αμυντικής λογικής φοβί-ζουν, αν δεν γεννάνε πανικό.

Εχουμε υπουργείο Εθνικής Αμυ-νας, έχουμε και υπουργείο Εξωτε-ρικών. Τα διαχειρίζονται, κατά κα-νόνα, υπουργοί πάσης χρήσεως ήαπόστρατοι στιγματισμένοι για τονκομματισμό τους. Τόσο η οργάνω-ση-στελέχωση όσο και η λογική λει-τουργίας των δύο υπουργείων δενφάνηκε ποτέ να προβλέπουν το εν-δεχόμενο έκτακτης ανάγκης. Για το«έκτακτο», οποιοδήποτε, είναι αυ-τονόητη η προσφυγή στο τηλέφωνοσυγκεκριμένης Πρεσβείας.

Ο τεράστιος, για το πληθυσμικόμας μέγεθος, όγκος μεταναστώνευνοήθηκε στην επιθετική εισβολήτου, επειδή η Ελλάδα ήταν παγι-δευμένη στον υπερδανεισμό της,στη συνακόλουθη απώλεια τηςεθνικής της κυριαρχίας. Κάτω απότην μπότα (χωρίς υπερβολή) τωνδανειστών «σωτήρων» της, ευτε-λισμένη στο έπακρο από την ειλω-τική χαμέρπεια των αχυρανθρώπωντου κομματικού συστήματος, η Ελ-λάδα υποχρεώθηκε να λειτουργήσεισαν χώρος εκτόνωσης της μετα-ναστευτικής έκρηξης. Ομως και τοπιο ολοφάνερο έγκλημα επιδέχεταιεξωραϊστικό καμουφλάρισμα, ιδε-ολογική καταξίωση.

Γι’ αυτόν τον ρόλο επελέγη οΣΥΡΙΖΑ: Ακυρωμένος πολιτικά ύστε-ρα από τη γελοιώδη κωλοτούμπαπροδοσίας του δικού του δημοψη-φίσματος, δέχθηκε να παραστήσειότι διασώζει τη μαρξιστική του λε-οντή προσλαμβάνοντας το προσω-

πείο του διεθνιστή-αντιεθνικιστήπροστάτη της μεταναστευτικήςεπέλασης. Μήπως και ξεγελάσειξανά όσους τον είχαν πιστέψει για«ριζοσπάστη» της Αριστεράς. Σεμια κοινωνία, όπως η ελλαδική, πα-γιδευμένη για σαράντα χρόνια στηνεπιδίωξη του μεθοδικού αναλφα-βητισμού για χάρη της καταναλω-τικής εξηλιθίωσης, η αξιοποίησητης μεταναστευτικής μάστιγας γιανα κερδηθεί η εντύπωση αριστερούδιεθνισμού μπορεί να «πιάσει». Καιμάλλον «έπιασε».

Οι ασταμάτητες έφοδοι επιθε-τικής εισβολής παράνομων μετα-ναστών στη χώρα δεν ενισχύουντις πιθανότητες να εκτραπούν οιπατριωτικές ευαισθησίες σε εθνι-κιστικές φοβίες ικανές να οδηγή-σουν σε παραβιάσεις του Συντάγ-ματος. Ετσι θα ήθελαν οι «προοδευ-τικοί» λυμεώνες του κρατικού κορ-βανά, αριστερής ή δεξιάς λεοντής.Αλλά όταν ένας μανιοκαταθλιπτικόςκόβει, μπροστά στα μάτια μας, τιςφλέβες του, δεν συζητάμε την πε-ριστασιακή αφορμή ούτε τα σφάλ-ματα των γονέων του, του αρπά-ζουμε το ξυράφι από το χέρι.

Στην περίπτωση της πλημυρι-δικής εισβολής των μεταναστών(όχι των φυγάδων από κολάσειςπολέμου) το πρόβλημά μας δενείναι να τους προσφέρουμε «βελ-τιωμένες» κολάσεις προσφυγικήςεξαθλίωσης (για να φιγουράρουμε

«διεθνιστές» τύπου ΣΥΡΙΖΑ), αλλάπώς θα αντισταθούμε στο στημένοπαιχνίδι της όποιας Μεγάλης Μα-φίας που επισήμως προάγει τη «δια-κίνηση». Κατασφαλίζονται ανενό-χλητοι οι δουλέμποροι, χρυσοπλη-ρώνονται οι επιδέξιες μπίζνες τωνΜΗ.ΚΥ.Ο. και εκβιάζεται η διακομ-ματική συναίνεση παρακμιακώνκοινοβουλίων, για να θριαμβεύειο ιστορικο-υλιστικός μηδενισμός– δεξιός, αριστερός, κεντρώος: κα-μία διαφορά.

Ολοφάνερα πια, ευτυχώς, το«σύστημα» καταρρέει σε διεθνήκλίμακα, ο αμφιπρόσωπος ΙστορικόςΥλισμός αποδείχνεται συνταγήαπάτης για την αντιμετώπιση τωνανθρώπινων αναγκών. Κατέρρευ-σαν, σαν πύργοι από τραπουλό-χαρτα, οι χιλιο-υμνημένοι μαρξι-στικοί «παράδεισοι». Τώρα, με συμ-πτωματικά βραδύτερες διεργασίες,αυτο-κατεδαφίζονται τα πιο αστρα-φτερά υποδείγματα της ελευθερο-οικονομικής ασύδοτης απανθρω-πίας. Οι κοσμοκράτειρες ΗΠΑ, καύ-χημα και σύμβολο της απόλυτηςπροτεραιότητας του χρήματος σεσχέση με οποιαδήποτε κοινωνικήκατάκτηση, ηγεμονεύονται σήμερααπό έναν προκλητικά άξεστο καιεπιδεικτικά υπερφίαλο και τυφώδηεγωπαθή Πρόεδρο, εικόνα της πιοθλιβερής έκπτωσης ανθρώπου.

Η Αγγλία μοιάζει να έχει ιστορικάεξουδετερωθεί από μια σχιζοφρε-νική αμφιταλάντευση ανάμεσα στηβρετανική αυτοκρατορική nobilitas,και στους όρους οικονομικής ηγε-μονίας που επιβάλλει η γερμανικήσκαιότητα. Στη Γαλλία, τα «κίτριναγιλέκα» έδειξαν να καιροφυλαχτούνσαν εφιαλτικό παλινδρομικό ενδε-

χόμενο – η καθολικότητα της εξέ-γερσής τους έδειξε το απειλητικόκενό που παραλύει τη γαλλική κοι-νωνία: Την ιστορική ύπαρξη τηςΓαλλίας τη δικαίωνε πάντοτε η πρω-τοπορία στον στοχασμό και στηδιορατική ευαισθησία – μοιάζει νατο έχει ξεχάσει.

Η Ισπανία δεν είναι πια κοιτίδατης ρωμαιοκαθολικής παραδοσιαρ-χίας – ούτε έχει ακόμα βρει και-νούργιο ιστορικό βηματισμό. Η Ιτα-λία, επίσης μπάχαλο πολιτικής αμη-χανίας, παρατείνει τεχνητά την ξι-πασιά του παλιού και φθαρμένου,ενώ σαφώς δεν μπορεί να λειτουρ-γήσει με τον κοιναγοραίο βαρβα-ρικό «οικονομισμό».

Η Ευρώπη κοντολογίς πληρώνειακριβά και επώδυνα την άνευ όρωνπαράδοσή της στον πρωτογονισμότης «ελευθερίας των αγορών», στηναπομίμηση του αμερικανικού ομο-σπονδιακού μοντέλου. Φοβάται τουςοικονομικά υπερφίαλους: την Κίνα,τις ΗΠΑ, το φάντασμα της Σοβιετι-κής Ενωσης. Γι’ αυτό και μοιάζει ναμην μπορεί να διαγνώσει το και-νούργιο που θα απαιτηθεί, όταν καιεπίσημα καταρρεύσει και η δεύτερηέκφανση του Ιστορικού Υλισμού: ημονοκρατορία των Αγορών.

Το μη ακόμα εξαφανισμένο δυ-ναμικό προνόμιο της Ευρώπης είναιη μοναδικότητα-ανομοιότητα κάθεευρωπαϊκής χώρας-κοινωνίας. Πο-λύτιμο προτέρημα, ασυμβίβαστομε την ιστορικο-υλιστική λογικήτου μαρξιστικού στρατώνα και τηςαπάνθρωπης «ελευθερίας των αγο-ρών». Θα επιβιώσει; Ο μηχανιστικόςοικονομισμός σε μονομαχία με τονπολιτισμό – την ανθρώπινη καλ-λιέργεια.

Διακινδυνεύουμε τα τιμαλφέστερα

Μας έχω ικανούς,αντί να γιορτάσουμεόπως πρέπει και αξί-ζει τα 200 χρόνιατης εθνικής μας ανε-ξαρτησίας, να βρού-

με μία ακόμη αφορμή για να δι-χαστούμε. Να αρχίσουμε να βρι-ζόμαστε στα social media για τοαν ο αγώνας είχε ταξικά στοιχείαή όχι, για τον ρόλο της Εκκλησίας,και όλα τα υπόλοιπα.

Είμαστε, δυστυχώς, πολύ επιρ-ρεπείς στον διχασμό. Το αποδεί-ξαμε ακόμη και μέσα στα χρόνιατης Επανάστασης. Υπήρξαν στιγ-μές που, ενώ παίζονταν όλα, κυ-ριολεκτικά, εμείς βγάζαμε μόνοι

μας τα μάτια μας. Σήμερα δενέχουμε φαινομενικά τίποτα ναχάσουμε από ένα ακόμη διχαστικόεπεισόδιο. Ή έτσι θέλουμε να πι-στεύουμε. Οι συνθήκες ευνοούνέναν εμφύλιο για το 1821. Ο δη-μόσιος διάλογος είναι αφόρητατοξικός, με τις ακραίες φωνές νακυριαρχούν και να δίνουν τον τό-νο. Η κρίση και οι δημαγωγοί που

την εκμεταλλεύθηκαν έχουν ανοί-ξει βαθιές ρωγμές στην ελληνικήκοινωνία, που δεν λένε να κλεί-σουν. Οι «φωνακλάδες» έχουν πά-ρει θέση για το επικείμενο ματς.

Το ζητούμενο, όμως, είναι μιαγερή δόση αυτογνωσίας χωρίςύβρεις ή φαντασιακούς μύθους.Το αντέχουμε; Ενα τεράστιο πο-σοστό του ελληνικού λαού, καιιδιαίτερα της νεολαίας, δεν έχειιδέα τι ακριβώς συνέβη στον Αγώ-να της Ανεξαρτησίας. Ξέρει τονΚολοκοτρώνη και τον Κανάρη καιτίποτα παραπάνω.

Εχουμε, όμως, ανάγκη και απόμια ευκαιρία να ξεφύγουμε απότη μιζέρια των τελευταίων ετών.Από μια στιγμή ανάτασης, όπουθα σκεφθούμε συλλογικά τη δια-δρομή που έχουμε καλύψει καιτο πού θέλουμε να πάμε. Χάσαμετους στόχους, τις φιλοδοξίες, τονυγιή εγωισμό και την αυτοπεποί-θησή μας ως έθνος.

Μετά, έχουμε μία ακόμη υπο-χρέωση: να φέρουμε πιο κοντάτον ελληνισμό της διασποράς. Το1821 «μιλάει» ακόμη σε αυτούς,όπως ενδεχομένως και στα φιλελ-ληνικά στοιχεία παντού.

Αυτή η υπόθεση είναι πολύ με-γαλύτερη από πρόσωπα και κυ-βερνήσεις. Μας αφορά όλους καιπρέπει να την πάρουμε στα σο-βαρά. Αλλά πάνω και πριν απ’ όλανα αποφύγουμε τον διχασμό πουέθεσε σε κίνδυνο την ίδια μαςτην ανεξαρτησία και που τώραμπορεί εύκολα να μετατρέψειέναν σημαντικό εορτασμό σε μίαακόμη μίζερη εμπειρία. Δεν είναιαυτό που έχουμε ανάγκη.

Αναθεωρητική δυναμική

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

ΣΚIΤ

ΣΟ Τ

ΟΥ H

ΛIΑ

MΑΚ

ΡΗ. i

mak

ris@

kath

imer

ini.

gr

������

Να αποφύγουμε τον δι-χασμό που έθεσε σε κίν-δυνο την ίδια μας τηνανεξαρτησία και πουτώρα μπορεί εύκολα ναμετατρέψει έναν σημαν-τικό εορτασμό σε μίαακόμη μίζερη εμπειρία.

������

H Ελλάς, η χώρα μας,δεν έχει άλλη δυνατό-τητα από το να εμμένεισε μια πολιτική statusquo, αν και ευρίσκεταιγεωγραφικώς εγγύτατα–εάν όχι μέσα– στο μάτιενός κυκλώνος.

������

Μηχανιστικός οικονομι-σμός σε μονομαχία μετην ανθρωπιά μας.

14 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Πρόσωπο της εβδομάδας είναιαναμφίβολα ο αρχιεπίσκοποςΧρυσόστομος. Η συμμετοχή του

ως μεσάζοντα στη βιομηχανία με τα«χρυσά διαβατήρια» προκαλεί έντονεςσυζητήσεις. Θα μπορούσαν τα πράγ-ματα να ήταν αλλιώς; Μάλλον όχι. Αςδούμε γιατί:

1. Στις αρχιεπισκοπικές εκλογέςέλαβε το 8% των ψήφων, συνεπώςείναι θρησκευτική φυσιογνωμία μεπεριορισμένη επιρροή στην κοινήγνώμη. Επέδειξε, ωστόσο, άριστη γνώ-ση του παρασκηνίου, έσπρωξε τουςδύο επικρατέστερους για τη θέση (Κύκ-κου Νικηφόρο και Λεμεσού Αθανάσιο)σε μάχες αλληλοεξόντωσης και, τελικά,το 8%, του έδωσε τον αρχιεπισκοπικόθρόνο.

2. Καθ’ όλη τη διάρκεια της αρχιε-πισκοπίας του, επέδειξε ιδιαίτερη προ-σήλωση στις επιχειρηματικές δραστη-ριότητες της Εκκλησίας, είτε συμμε-τέχοντας αυτοπροσώπως στις Γ.Σ. τωνμετόχων της Ελληνικής και της Τρά-πεζας Κύπρου, είτε επιδαψιλεύονταςνουθεσίες στους εργαζόμενους στο«Sun Hall» στη Λάρνακα για να τερ-ματίσουν τα απεργιακά μέτρα. Ιδιαίτεροχρόνο αφιερώνει στις ξενοδοχειακέςεπενδύσεις, ζητώντας να ξεπερνιούνται«προσκόμματα» που θέτει η ύπαρξηαρχαιοτήτων στη Γεροσκήπου, ακόμακαι με την απειλή για χρήση τρακτέρ,για να προχωρούν πιο γρήγορα οι δου-λειές.

3. Τα πιο πάνω είναι λίγο-πολύ γνω-στά. Αν και δεν είναι λίγοι εκείνοι πουπροφήτευαν ότι θα ήταν ένας ενδια-φέρων επιχειρηματίας με ραβδί, η προ-φητεία τους απεδείχθη απολύτωςεσφαλμένη: οι επιστολές του Χρυσο-

στόμου σε κρατικές υπηρεσίες για ναλάβει ταχέως «χρυσό διαβατήριο» έναςΜαλαισιανός μαφιόζος, έφερε στηνεπιφάνεια επιταγές αξίας 310.000 ευρώπου έλαβε ο ίδιος, ως Εκκλησία, απότον Μαλαισιανό συμπατριώτη. Η ανά-δειξη του θέματος σε σκάνδαλο μεπολλές διαστάσεις δεν έπεισε τον αρ-χιεπίσκοπο να κάνει τα αυτονόητα.Αντίθετα, με τη δημόσια δήλωσή τουότι «όποιου δεν αρέσει μπορεί να πέσειχώρκα του», απέδειξε ότι έχει χάσειεπαφή με την πραγματικότητα.

4. Με την αποκάλυψη της υπόθεσηςΤζο Λόου, όλα έγιναν πιο καθαρά σεσχέση με τις ντενκτασικής κοπής πα-ρεμβάσεις του στο Κυπριακό. Με ατα-λάντευτη αμετροέπεια προπαγανδίζειυπέρ της λύσης των δύο κρατών. Στηχριστουγεννιάτικη εγκύκλιό του το2017, σημειώνει ότι «οι διακοινοτικέςσυνομιλίες, όπως γίνονταν μέχρι σή-μερα, ήταν ο σχεδιασμός της Τουρκίαςγια να μας επιβάλει τους όρους της»,ενώ λίγο πριν δήλωνε ότι «όσοι είναικάτω των 50 ετών δεν πιστεύουν ότιμπορεί να επιτευχθεί βιώσιμη λύσηομοσπονδίας στο Κυπριακό και θα

ήταν προτιμότερο να πάμε σε λύσηδύο κρατών», («Πολίτης» 28/11/2017).

Η αδιαφορία του για τη συνέχισητου στάτους κβο έχει πληρέστερη εξή-γηση, καθώς οι ειδήσεις γύρω από τα«χρυσά διαβατήρια» ενισχύουν τιςγνώσεις μας για τα βαθύτερα αίτια αυ-τής της αμετροέπειας. Ο Ν. Αναστα-σιάδης και ο αρχιεπίσκοπος Χρυσό-στομος ανέπτυξαν κοινές προσεγγίσειςμέσα από τη διακωμώδηση της διαδι-κασίας στις διακοινοτικές συνομιλίεςκαι την ταυτόχρονη και συντονισμένηαξιοποίηση της βιομηχανίας γύρω απότα διαβατήρια. Ο Τζο Λόου ήταν μιαπάσα από τον ένα στον άλλο. Σε επι-λεγμένες περιπτώσεις ο αρχιεπίσκοποςπαρεμβαίνει στο Κυπριακό με ένα κλικπιο «μπροστά» από τον Ν. Αναστασιά-δη, προετοιμάζοντας το έδαφος καιύστερα ακολουθούν οι δηλώσεις απότον δεύτερο, καθώς και των εταίρωντους στο παιχνίδι της παραπλάνησης.Το 2016 στο Μοντ Πελεράν, μόλις οΝ. Αναστασιάδης παρέλαβε χάρτη γιατο εδαφικό και διαπίστωσε την εγκυ-ρότητα της στάσης Ακιντζί, αποχώ-ρησε, κατά περίεργο τρόπο, από τοελβετικό θέρετρο. Επέστρεψε στηνΚύπρο. Την επομένη, μετέβη στην αρ-χιεπισκοπή για συνάντηση με τον αρ-χιεπίσκοπο!

5. Δεν γνωρίζω, αν η κρίση των πο-λιτών είναι επιεικής ή αυστηρή με τοναρχιεπίσκοπο. Σίγουρα, όμως, θα είναιδίκαιη: σε κανένα στάδιο του βίου τουδεν επέδειξε στοιχειώδη πνευματικό-τητα, ή έστω, στοιχειώδη σεβασμόστο σχήμα που υπηρετεί. Κυριολεκτικάβρίσκεται στον αντίποδα σημαντικώνεκκλησιαστικών ηγετών, όπως λ.χ. οΑλβανίας Αναστάσιος. Μικρό το κακό,

θα έλεγε κάποιος, αν η Κύπρος ήτανΜονακό. Ηγείται, ωστόσο, της Εκκλη-σίας σε μια χώρα με τα χαρακτηριστικάμας. Η συμβολή του στην ανάπτυξητου ανορθολογικού τρόπου σκέψηςυπήρξε ιδιαιτέρως καθοριστική, είτεπροτείνοντας «κατάλληλους» υπουρ-γούς Παιδείας, είτε διανέμοντας εγ-κυκλίους σε κυριακάτικες λειτουργίες,ώστε οι πιστοί να έχουν την ευκαιρίανα ακούσουν λόγους υπέρ της διατή-ρησης του στάτους κβο στο Κυπριακό.Ο δημόσιος λόγος του έλκει την κα-ταγωγή του από τον κόσμο του φανα-τισμού και των επιθέτων, «οι εκπαι-δευτικοί είναι βίτσα που θέλουν». Πι-θανώς να είναι μια σύμπτωση της ιστο-ρίας: η ηγεσία της Εκκλησίας στο πρό-σωπο του αρχιεπισκόπου έχει εξελιχθείσε πηγή διαρκούς αντιπαλότητας, μέσααπό τη χρήση βαρύτατων χαρακτηρι-σμών, κατά όσων δεν σκέφτονται μετον τρόπο που ο ίδιος επιθυμεί. Διαθέτειαποδεδειγμένο έλλειμμα ανοχής καιδιαλλακτικότητας, και προφανώς κα-θόλου αντίληψη της θέσης του ως φο-ρέα συνεννόησης, ή πολύ περισσότεροως φορέα προσέγγισης και διαλόγουανάμεσα στα χριστιανικά δόγματα, ήκαι άλλες θρησκείες. Μια προσωπικό-τητα με αυτά χαρακτηριστικά θα ήταν,μάλλον, έκπληξη, να ήταν σε επαφήμε τα σύγχρονα ευρωπαϊκά ρεύματαστον χώρο του πνεύματος, ή να τονενδιέφερε η επίλυση του Κυπριακού.Ως συνήθης Κύπριος επιχειρηματίαςεπιθυμεί να μπλοκάρει την εξέλιξητης ιστορίας στο 60% της νήσου, παράνα κοιτάξει τον χάρτη και να δει πέρααπό τις «αρχαιότητες»...

www.larkoslarkou.org.cy

Χρυσόστομος στο μάτι του κυκλώνα...Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ

Ηεπέτειος της πτώσης του τείχους στο Βερολίνο,9 Νοεμβρίου 1989, αποτελεί ευκαιρία για ναδούμε τις εξελίξεις με διαφορετικό τρόπο. Η

πάροδος του χρόνου μάς παρέχει το αναγκαίο υλικόγια να δούμε τι εξέφραζε τότε και τι εκφράζουνσήμερα τα τείχη της κάθε είδους διαίρεσης. Πρώτο,θεωρώ ότι οι αφύσικες διαιρέσεις δεν διαρκούν γιαπάντα. Μπορεί να ταλαιπωρούν τους πολίτες, αλλάκάποια στιγμή θα τελειώσουν, γιατί δεν είχαν τηνέγκριση των πολιτών και δεν συμβάδιζαν με τιςανάγκες μιας εποχής. Ό,τι είναι αποτέλεσμα επιβολήςκαι αυθαιρεσίας, αργά ή γρήγορα, παίρνει τέλος.

Δεύτερο, κάθε «τείχος» εκφράζει μια στασιμότητα,εκφράζει τη φοβία ορισμένων δυνάμεων απέναντιστην αλλαγή και την κίνηση της ιστορίας. Όμως,αν δεν κινείσαι μένει στάσιμος, αν μένεις στάσιμοςδεν πας παρακάτω και έτσι όλα οδηγούν σε έναν«μαρμαρωμένο» κόσμο. Τρίτο, η στασιμότητα δενείναι μόνιμη, όταν οι ενεργοί πολίτες λαμβάνουντον λόγο και παρεμβαίνουν στις εξελίξεις. Οι πολίτεςείπαν ότι «είμαστε και εμείς εδώ, μην μας αγνοείτε».Κατά συνέπεια οι αλλαγές δεν προκύπτουν ως μιααυτόματη διαδικασία που θα τη συναντήσουμεκάπου στον δρόμο. Προηγείται η ωρίμανση μιαςπροσπάθειας, η συνειδητοποίηση της σημασίαςπου έχει η παρουσία των πολιτών στην πρώτη σελίδα

των εξελίξεων. Τέταρτο, ώριμη

παρέμβαση σημαίνεινα δούμε τις εξελίξειςδιαφορετικά και έτσι,να εκφραστεί ειρηνι-κά, διεκδικητικά καιστοχευμένα η ελεύ-θερη βούληση τωνπολιτών. Η ελεύθερη,δημοκρατική έκφρα-ση των πολιτών εκ-φράζεται ακέραια, για-

τί ακέραιη είναι η αξία της, ως μιας αδιαπραγμάτευτηςπολιτικής και πνευματικής αξίας. Πέμπτο, οι πολίτεςπαίρνουν τον λόγο, όταν εκφράζουν με τη δράσητους τις μεγάλες οικουμενικές αξίες της ελευθερίας,της δικαιοσύνης και της κοινωνικής ισότητας. Ηστασιμότητα ξεπερνιέται και τα τείχη θα πέφτουν,όταν όλοι μας έχουμε αντίληψη των γύρω μας προ-κλήσεων και θέλουμε να αλλάξουμε τα πράγματαπου μας αφήνουν στη στασιμότητα.

Τα πιο πάνω πέντε σημεία οδηγούν στο πιο ισχυρόσυμπέρασμα, ότι κάθε εποχή έχει τις δικές της προ-κλήσεις, τις οποίες καλούμαστε να εξηγήσουμε καινα αντιμετωπίσουμε. Χώρες που πριν από τριάνταχρόνια βρίσκονταν στη θέση του ουραγού στις ευ-ρωπαϊκές εξελίξεις, σήμερα βρίσκονται στην πρω-τοπορία. Τα τείχη της περιχαράκωσης και της άγνοιαςκρατούσαν πολλές χώρες δεμένες με τη στασιμότητα.Διάφορα «τείχη» κρατούσαν σφικτά τις εξελίξεις,να μην ξεφύγουν από τον «έλεγχο» μιας ομάδαςεξουσίας. Οι πολίτες, όμως, άλλαξαν, και έτσι ταπράγματα άλλαξαν. Η στασιμότητα έδωσε τη θέσητης στην πρόοδο, και η πρόοδος τη θέση της στηνπερισσότερη ανάπτυξη, γιατί αυτή είναι η βάση γιανα έχουμε κοινωνική δικαιοσύνη και περισσότερεςευκαιρίες για όλους. Η πρόοδος δεν προκύπτει απότο πουθενά, προκύπτει μόνο αν μια κοινωνία κινείταιμε πυξίδα, με κατευθύνσεις που να υπηρετούν με-γάλους στόχους. Η ατομική και συλλογική δραστη-ριότητα χρειάζεται να μεγαλώνει τις δυνατότητέςμας για καλύτερες υποδομές, καλύτερη εκπαίδευσηκαι ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου μας μετην απόκτηση δεξιοτήτων που να ανταποκρίνονταιστις ανάγκες του σήμερα.

Ο κ. Γιάννης Αρμεύτης είναι αρχιτέκτονας και πρώην δη-μοτικός σύμβουλος Λεμεσού.

Το τείχοςκαι οι αλλαγές

Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΡΜΕΥΤΗ

Την περασμένη Παρασκευή 15Νοεμβρίου συμπληρώθηκανέξι χρόνια από τον θάνατο

του Γλαύκου Κληρίδη. Έξι χρόνιαχωρίς τον άνθρωπο που έμεινεστην ιστορία ως το σύμβολο τηςεπανένωσης της πατρίδας μας. Έξιχρόνια από τον θάνατο του ανι-διοτελή ηγέτη, που αν και επικρί-θηκε από πολιτικούς αντιπάλουςεκτιμήθηκε για το ήθος και την εν-τιμότητά του από όλους ανεξαιρέ-τως. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέ-τος διοργανώθηκαν εκδηλώσειςπρος τιμή του πολιτικού, που αγω-νίστηκε όσο κανένας άλλος για τηδικαίωση του κυπριακού ελληνι-σμού. Στο μνημόσυνό του, πουδιοργανώθηκε την Κυριακή 3 Νο-εμβρίου, ήταν όλοι παρόντες. Μπο-ρεί πέρυσι να υπήρξαν σημαντικέςαπουσίες όμως φέτος ήσαν όλοιεκεί. Ο ΠτΔ, η ηγεσία του ΔΗΣΥ,πολιτικοί από όλες τις παρατάξειςκαι πολλοί εκτιμητές του έργουτου συγκεντρώθηκαν για να απο-δώσουν τον πρέποντα φόρο τιμής.

Όπως είναι φυσικό, μνημονεύον-τας έναν ηγέτη του εκτοπίσματος

του Γλαύκου Κληρίδη, αναπόφευκταανατρέχεις στις αρχές και αξίες τουκαι γενικά στις πολιτικές του πα-ρακαταθήκες. Ιδίως για τους συ-νεργάτες του, τα πολιτικά παιδιάτου, όπως πολλοί αρέσκονται νααυτοαποκαλούνται, είναι μια ευ-καιρία για αυτοκριτική για το ανακολουθούν την πολιτική κληρο-νομιά που τους άφησε ο πολιτικόςτους πατέρας. Ειδικότερα, όσοναφορά το εθνικό θέμα, είναι άξιοαπορίας τι έχουν να του πουν σή-μερα όλοι αυτοί που τον αποκαλούνπολιτικό τους μέντορα και δηλώνουνπιστοί στην κληριδική σχολή σκέ-ψης. Μήπως θα του πουν ότι τώραπου τα βιώνουμε προβληματιζόμα-στε για άλλους δρόμους; Τώρα πουτα βιώνουμε σε εξισώσαμε με τονΤάσσο Παπαδόπουλο ως προς τιςπροθέσεις σου; Τώρα που τα βιώ-νουμε καταλάβαμε ότι εσύ και οΤάσσος Παπαδόπουλος είχατε κοι-νούς στόχους; Θα του πουν ότι σή-μερα έχουμε απέναντί μας έναν κα-τοχικό ηγέτη, που ενώ τάσσεταιενάντια στην κατοχή εμείς προ-σπαθούμε να τον αποδομήσουμε;

Θα πουν στον άνθρωπο που κατά-φερε να «δαμάσει» έναν ΡαούφΝτενκτάς ότι τώρα αντιμετωπίζουμετην αδιαλλαξία του Μουσταφά Ακιν-τζί; Τι έχουν να του πουν για το μέλ-λον του Κυπριακού; Μήπως ότι τοΚυπριακό «πέθανε» λόγω της τουρ-κικής αδιαλλαξίας και πάμε στηνπλέον κρίσιμη συνάντηση στο Βε-ρολίνο με μαξιμαλιστικές θέσεις,αδιαφορώντας αν θα εξασφαλίσουμετο «πιστοποιητικό θανάτου»;

«Είμαι 85 χρόνων και προτιμώνα αποδημήσω εις Κύριον, παράνα δω αυτό το τέλος των αγώνων

του κυπριακού λαού», έλεγε στις15 Απριλίου του 2004, σε μια δρα-ματική παρέμβαση με τρεμάμενηφωνή ο Γλαύκος Κληρίδης, καλών-τας για στήριξη στο σχέδιο Ανάν.Τι θα του πουν; Μήπως ότι τώραυιοθετήσαμε τις απόψεις του 76%που τάχθηκε ενάντια στο σχέδιοτων Η.Ε. με αποτέλεσμα επί δια-κυβέρνησης της παράταξης τηςλύσης το τέλος των αγώνων τουκυπριακού λαού να είναι ορατόόσο ποτέ άλλοτε;

Τι έχουν να του απαντήσουνστο δραματικό ερώτημα που ο αεί-μνηστος πρόεδρος έθετε στο τε-λευταίο του βιβλίο το 2007 για τοτέλος της διαδρομής; Μήπως θατου απαντήσουν με τα δικά τουλόγια, ότι δηλαδή οι αγωνίες τουεπαληθευτήκαν γιατί τώρα «Βαδί-ζουμε προς την οριστική διχοτό-μηση που είχε επιδιώξει ο πρωθυ-πουργός της εισβολής Ετζεβίτ, οοποίος, για αυτό το λόγο, δεν βια-ζόταν για λύση, εκτιμώντας ότι,τελικά αυτή θα ήταν η λύση στοτέρμα μιας μακροχρόνιας διαδρο-μής»; Μήπως θα έχουν την αναίδεια

και το θράσος να ορκιστούν «Τηνπατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω»τη στιγμή που όπου νάνε η μίσηχάνεται οριστικά; Μήπως θα τουπουν ότι ξεπεράσαμε αυτούς πουψήφισαν ΟΧΙ για να τσιμεντώσουντο ΝΑΙ και τώρα προσπαθούμε νατσιμεντώσουμε το ΟΧΙ;

Ειδικότερα ο σημερινός ηγέτηςτου ΔΗΣΥ, τι έχει να πει στον ιδρυτήτης παράταξης; Σίγουρα θα του πειότι μίλησε για «τσουνάμι» και ότιδιοργάνωσε ημερίδα για τη ΔΔΟ.Σίγουρα θα του πει ότι δηλώνει πι-στός στις παρακαταθήκες του. Σω-στά όλα αυτά. Μετά όμως τι; Μήπωςθα του πει ότι αν και διαφωνεί μετις σημερινές μας θέσεις περιόρισετη ρητορική του πίσω από κλειστέςπόρτες και πολιτικά πηγαδάκια,ενώ δημοσίως στηρίζει πλήρως τιςνεοφανείς μας ιδέες;

Τι έχει να του πει για το ότι σή-μερα ο απορριπτισμός ανδρώθηκεμέσα στο σπίτι της ρεαλιστικήςσχολής και τείνει να είναι η πλει-οψηφούσα τάση; Τέλος, τι έχει νατου πει ο Αβέρωφ Νεοφύτου γιατο ότι ο καθαρός και σταθερός

λόγος για το Κυπριακό, που όλα ταστελέχη υιοθετούσαν, έδωσε τώρατη θέση του σε ήξεις αφήξεις θέσεις,ασυναρτησίες και μισόλογα;

Πολλά και βασανιστικά τα ερω-τήματα ως προς το τι έχουν να τουπουν. Στην ουσία δεν έχουν τίποτενα του πουν. Στο εθνικό θέμα δενέχουν τίποτα το θετικό να του πα-ραθέσουν. Αντίθετα το μόνο πουέχουν να του παρουσιάσουν είναιη πολιτική της φουστανέλας, τηςπροσωπικής ατζέντας, των παλιν-δρομήσεων και των τακτικισμών.

Συνεπώς, καλύτερα να μην τουπουν τίποτε. Καλύτερα να μην ξέρειότι αποδείχθηκαν κατώτεροι τωνπροσδοκιών του. Ας τον αφήσουνήρεμο εκεί που βρίσκεται γιατί, ανμας βλέπει, το ύφος του σίγουραθα είναι μελαγχολικό, γεμάτο απο-γοήτευση, πικρία και απορία γιατο, «Quo vadis, patria mea», δη-λαδή: «πού πας, πατρίδα μου». Κα-λύτερα να μην ξέρει, λοιπόν.

Αιωνία του η μνήμη.

Ο κ. Θεόδωρος Θεοδώρου είναι ειδικόςπρογραμμάτων ηλεκτρικών υπολογιστών.

Καλύτερα να μην ξέρειΤου ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ

Μία κηπουρός στο Κέντρο Έρευνας Silva Arauca στην Πράγα με το χαρακτηριστικό χριστουγεννιάτικο λουλούδι poinsettia ή στα ελληνικά «αλεξανδρινό». Από το Κέντρο θαδιανεμηθούν σε οικίες και καταστήματα περίπου 20.000 φυτά.

EPA/

MAR

TIN

DIV

ISEK

�������

Χώρες που πριν απότριάντα χρόνια βρί-σκονταν στη θέσητου ουραγού στις ευ-ρωπαϊκές εξελίξεις,σήμερα βρίσκονταιστην πρωτοπορία.

������

Ειδικότερα, όσον αφοράτο εθνικό θέμα, είναι άξιοαπορίας τι έχουν να τουπουν σήμερα όλοι αυτοίπου τον αποκαλούν πολι-τικό τους μέντορα και δη-λώνουν πιστοί στην κλη-ριδική σχολή σκέψης.

������

Σε επιλεγμένες περιπτώ-σεις ο αρχιεπίσκοπος πα-ρεμβαίνει στο Κυπριακό μεένα κλικ πιο «μπροστά»από τον Ν. Αναστασιάδη,προετοιμάζοντας το έδαφοςκαι ύστερα ακολουθούν οιδηλώσεις από τον δεύτερο.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 15Π Α Ι Δ Ε Ι ΑΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

ΦΙΛ

ΙΠΠ

ΟΣ

ΧΡΗ

ΣΤΟΥ

Τα τετράμηνα οδηγούν στα φροντιστήριαΤο άγχος και η αβεβαιότητα προκαλούν αυξημένη ζήτηση για ενισχυτική διδασκαλία ήδη από την αρχή της σχολικής χρονιάς

Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Η εφαρμογή της νέας μορφής αξιο-λόγησης του Μαθητή στις Α΄ ΤάξειςΛυκείων και Τεχνικών Σχολών έχειδιχάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τονεκπαιδευτικό κόσμο, σε σημείο μά-λιστα που αποτελεί το κατ’ εξοχήνθέμα συζήτησης στο χώρο της Παι-δείας ήδη από τον Ιούλιο. Στις 9 Δε-κεμβρίου είναι προγραμματισμένεςοι κεντρικές εξετάσεις του πρώτουτετραμήνου, και από αυτές το Υπουρ-γείο αναμένει να εξαγάγει χρήσιμασυμπεράσματα ως προς τις επιδόσειςτων μαθητών μέσω αυτού του νέουσυστήματος. Οι αντιδράσεις όμωςτων μαθητών παραμένουν ιδιαίτεραέντονες, μη αποκλείοντας κλιμάκωσημέτρων ακόμη και αποχή από τιςεξετάσεις. Οι ίδιοι υποστηρίζουνπως αυτό το μέτρο ενισχύει το άγχοςκαι την παραπαιδεία, γεγονός πουαποτελεί σημαντικό στοιχείο στηνολιστική αξιοποίηση του θεσμού.

Με τα νέα δεδομένα και όπωςαυτά εφαρμόζονται, σε αρκετά σχο-λεία παρατηρείται το φαινόμενο κα-θημερινής διεξαγωγής 20λεπτωνκαι 45λεπτων διαγωνισμάτων, σετέτοιο βαθμό που όπως υποστηρί-ζουν και ορισμένοι καθηγητές, ναθέλουν αλλά να μη βρίσκουν «άνοιγ-μα» για να κάνουν τα δικά τους δια-γωνίσματα. Αρκετοί μαθητές μάλιστααναρτούν τον τελευταίο μήνα ταπρογράμματα των διαγωνισμάτωντους σε συγκεκριμένη ιστοσελίδαστο διαδίκτυο, δημιουργώντας μιαεικόνα έντονης αντίφασης ως προςτις εξαγγελίες του υπουργείου καιτην πραγματική εικόνα που επικρα-τεί στα σχολεία.

Από τη σειρά τους, αρκετοί είναικαι οι καθηγητές που διαμηνύουνπως με τη διδακτέα ύλη να παρα-μένει αναλλοίωτη και με βάση τησυρρίκνωση του διδακτικού χρό-

νου που επιφέρει η νέα μορφήαξιολόγησης, θεωρείται αδύνατονα φέρουν εις πέρας την αποστολήτους. Όλο αυτό το σύμπλεγμα δη-μιουργεί μια θολή εικόνα ως προςτο ποια θα είναι ακριβώς τα απο-τελέσματα που θα προσφέρει ωςαξιολόγηση του θεσμού στο Υπουρ-γείο, κυρίως όμως ποιες είναι οιάμεσες του επιδράσεις.

Το ερώτημα που προκύπτει αφοράτο κατά πόσο οι μαθητές της Α΄ Λυ-κείου προσφεύγουν στην ενισχυτικήδιδασκαλία (φροντιστήρια) για ναπροετοιμαστούν κατάλληλα. Μέσααπό τις δηλώσεις και τοποθετήσεις

των άμεσα εμπλεκομένων στο συγ-κεκριμένο ζήτημα, προκύπτει το απο-τέλεσμα πως τα τετράμηνα έχουναφήσει ήδη το στίγμα τους σε ό,τιέχει να κάνει με την προσφυγή μα-θητών σε φροντιστήρια.

«Σε διαρκή εξέταση»«Η πίεση που βιώνουν οι μαθητές

αποτυπώνεται και στα φροντιστή-ρια» υποστηρίζει από την πλευράτου στην «Κ» ο πρόεδρος του Συν-δέσμου Ιδιωτικών ΦροντιστηρίωνΚύπρου Απόστολος Ψαράς, προβαί-νοντας παράλληλα στην επισήμανση

πως και οι εκπαιδευτικοί από τηνπλευρά τους βρίσκονται σε μια φάσηαβεβαιότητας.

«Οι μαθητές βρίσκονται μέσα σεμια διαρκή εξέταση», υποστηρίζειχαρακτηριστικά ο κος Ψαράς, καιαυτό όπως επεξηγεί είναι απόρροιαδυο βασικών συστατικών. Αρχικάτα συνεχή 20λεπτα διαγωνίσματαπροκαλούν στον μαθητή το αίσθημαπως βρίσκεται σε μια διαρκή εξέταση,και δευτερευόντως το γεγονός πωςδεν αναθεωρήθηκε η διδακτέα ύλησε επίπεδα αντιπροσωπευτικά τουδιαθέσιμου διδακτικού χρόνου, δη-

μιουργούν ένα ιδιαίτερα πιεστικόπλαίσιο στους μαθητές.

Όσον αφορά τις ποσοτικές με-ταβολές των μαθητών της Α ́Λυκείουπου επιλέγουν την ενισχυτική δι-δασκαλία φέτος σε σχέση με άλλεςχρονιές, ο κ. Ψαράς υποστήριξε πωςμέχρι και τον Νοέμβριο, η όποια με-ταβολή δεν ήταν ιδιαίτερα αισθητή,αλλά η ζήτηση αναμένεται να πα-ρουσιάσει άμεσα ιδιαίτερα αυξητικήτάση, λόγω του ότι ξεκινά η περίοδοςπροετοιμασίας για τις κεντρικές εξε-τάσεις.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την

αναθεωρημένη εγκύκλιο που απέ-στειλε το Υπουργείο στις σχολικέςμονάδες στις 11 Οκτωβρίου, η 29ηΝοεμβρίου καθορίζεται ως η τελευ-ταία μέρα διεξαγωγής των 45λεπτωνδιαγωνισμάτων και η ανακοίνωσητης εξεταστέας ύλης στα εξεταζόμεναμαθήματα. Από τις 2 μέχρι τις 6 Δε-κεμβρίου η κάθε σχολική μονάδαθα αναπτύξει πρόγραμμα επαναλή-ψεων για κάλυψη αναγκών των μα-θητών.

«Σύμφωνα πάντα με τις εκτιμή-σεις και τη γενικότερη ατμόσφαιρα,εκεί που οι μαθητές επέλεγαν τονΑπρίλη να γραφτούν σε φροντιστή-ριο, τώρα αυτό γίνεται από το Νο-έμβριο» σημειώνει ο κ. Ψαράς, οοποίος κάνει λόγο και για τεράστιεςπροκλήσεις και στους καθηγητέςπου πρέπει να προσαρμοστούν άμε-σα στα νέα δεδομένα.

«Αυξημένη ζήτηση»«Εμφανής η αυξημένη ζήτηση

για ενισχυτική διδασκαλία από τηναρχή της χρονιάς» δηλώνει από τηνπλευρά της στην «Κ» η ΧριστιάναΘεοχαρίδου, ιδιοκτήτρια ιδιωτικούφροντιστηρίου στη Λάρνακα. «Φέτοςπαρατηρήθηκε έντονα το φαινόμενοοι γονείς να οργανώθηκαν πολύ πιοέγκαιρα σε σχέση με άλλες χρονιές»επισημαίνει χαρακτηριστικά, προ-σθέτοντας πως με βάση της δικέςτης εμπειρίες ως εκπαιδευτικού, πα-ρατηρείται και μια ποιοτική μετα-βολή ως προς τους ενδιαφερόμενουςμαθητές.

Σε ό,τι έχει να κάνει με την Α΄Λυκείου τις προηγούμενες χρονιέςόπως σημειώνει η κα Θεοχαρίδου,οι μαθητές ανέμεναν το αποτέλεσματου πρώτου διαγωνίσματος τονΟκτώβριο, το οποίο και καθόριζε τοκατά πόσο θα αποτείνονταν σε κά-ποιο φροντιστήριο. «Κατά βάση προ-σεγγίζαμε μαθητές οι οποίοι απο-

γοητεύονταν από την επίδοσή τους,και ζητούσαν ουσιαστικά βοήθειαγια να μην βαθύνει το χάσμα ανά-μεσα στους στόχους και τις επιδόσειςτους» υποστηρίζει, για να προσθέσειπως «από τον φετινό Σεπτέμβριοκιόλας, αρκετοί καλοί μαθητές προ-έτρεξαν να εγγραφούν στο φροντι-στήριο, κυρίως από το άγχος καιτην αβεβαιότητα του τι θα έχουννα αντιμετωπίσουν με την εφαρμογήτων τετραμήνων».

Η ίδια ως φιλόλογος έχει σαφώςπιο καθαρή εικόνα για τα εξεταζό-μενα μαθήματα τα οποία θα τύχουνκεντρικής εξέτασης από το Υπουρ-γείο στις αρχές Δεκεμβρίου. Σύμφωναμε τα χρονοδιαγράμματα που κα-θορίζει η εγκύκλιος του Υπουργείου,στις 9 Δεκεμβρίου οι μαθητές τωνΑ΄ Τάξεων Λυκείων και ΤεχνικώνΣχολών θα εξεταστούν στο μάθηματων Νέων Ελληνικών. Για το συγ-κεκριμένο μάθημα, το οποίο και δι-δάσκει, η κα Θεοχαρίδου επισημαίνειπως «παρατηρώ σαφή αύξηση σταποσοστά μαθητών που επιλέγουντα εξεταζόμενα μαθήματα», προ-βαίνοντας ακολούθως σε ειδική ανα-φορά και στη σημειολογία που έχειο μήνας Νοέμβριος με τη νέα μορφήαξιολόγησης.

Ως γνωστό και σε σχέση πάνταμε τις εγκυκλίους του Υπουργείου,ο Νοέμβριος έχει οριστεί ως μήναςπροετοιμασίας για τις κεντρικές εξε-τάσεις του Δεκεμβρίου. «Εδώ και λί-γες ημέρες, ειδικότερα το δεύτεροδεκαήμερο Νοεμβρίου παρατηρείταιαύξηση της ζήτησης στα φροντι-στήρια λόγω των επαναλήψεων επίτης εξεταζόμενης ύλης που αρχίζουνστα σχολεία. Το φαινόμενο αυτό ταπροηγούμενα χρόνια παρατηρείτοτον Απρίλιο, όταν έπρεπε οι μαθητέςνα ετοιμαστούν για τις εξετάσειςτου Μαΐου», σημειώνει χαρακτηρι-στικά.

«Οι μαθητές βρίσκονται μέσα σε μια διαρκή εξέταση», υποστηρίζει ο πρόεδροςτου Συνδέσμου Ιδιωτικών Φροντιστηρίων Κύπρου Απόστολος Ψαράς, αφού ηδιδακτέα ύλη δεν έχει μειωθεί, αλλά και λόγω των 20λεπτων διαγωνισμάτων.

�������

Αρκετοί μαθητές αναρ-τούν τα προγράμματα τωνδιαγωνισμάτων τους σειστοσελίδα στο διαδίκτυο,δημιουργώντας μια εικό-να έντονης αντίφασης ωςπρος τις εξαγγελίες τουυπουργείου και τηνπραγματική εικόνα πουεπικρατεί στα σχολείa.

16 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Την προηγούμενη εβδομάδα το Κρα-τικό Δάσος του Ακάμα κινδύνεψεαπό κακόβουλη, όπως όλα δείχνουν,πυρκαγιά. Οι έρευνες της Αστυνο-μίας βρίσκονται σε εξέλιξη και πα-ραμένει μυστήριο για όλους γιατίκάποιος να θέλει να κάψει κρατικήδασική γη, και δη τον Ακάμα, απότη στιγμή που η οικοπεδοποίησηή η ανάπτυξή του είναι ουσιαστικάαδύνατη. Σύμφωνα, λοιπόν, μεόλους τους εμπλεκόμενους η γηπου κάηκε επειδή ακριβώς είναικρατική δεν υπάρχει καμία περί-πτωση να υπάρξει οποιαδήποτεανάπτυξη, ούτε να αλλάξει το κα-θεστώς ιδιοκτησίας. Αυτό διαβε-βαίωσε και ο πρόεδρος της Δημο-κρατίας με ανάρτησή του στο τουί-τερ, στο οποίο τόνιζε χαρακτηρι-στικά «Καμία κακόβουλη ενέργειαδεν θα αλλάξει το καθεστώς προ-στασίας του Ακάμα. Αντίθετα, μαςυποχρεώνει σε αυστηρότερους μη-χανισμούς προστασίας αλλά καιαποκατάστασης. Η ανάπτυξη μπο-ρεί και πρέπει να συνεργεί με τηνπεριβαλλοντική αξία της Χερσο-νήσου». Ο υπουργός Γεωργίας Κώ-στας Καδής τόνισε στην «Κ» ότιεκείνοι που προέβησαν στον εμ-πρησμό ίσως να θεωρούν ότιασκούν πιέσεις, είναι όμως παρά-λογες και αχαρακτήριστες ενέργειεςκαι τόνισε ότι και οι κοινότητες εί-ναι με το μέρος της Πολιτείας. «Δενυπάρχει περίπτωση να υποκύψουμεσε πιέσεις για καμία παρέκκλισησε ευαίσθητες περιβαλλοντικές πε-ριοχές και είμαι κάθετος σε αυτό».Ο κ. Αλέξανδρος Αλεξάνδρου δι-ευθυντής του Τμήματος Δασώνείπε στην «Κ» ότι δεν χωράει αμ-φιβολία ότι πρόκειται για κακόβου-λη ενέργεια, αλλά δυστυχώς δενυπάρχουν περαιτέρω στοιχεία, γιατο πώς τέθηκε η φωτιά «ξέσπασανπέντε με οκτώ εστίες, και αυτόείναι ένα ασφαλές συμπέρασμα».Μάλιστα, ο κ. Αλεξάνδρου σημείωσεότι υπήρξε μια πρώτη πυρκαγιάστην περιοχής της Λάρας, εκτόςΔασικού Πάρκου την οποία θεω-ρούν ως αντιπερισπασμό. Ο κ. Αλε-ξάνδρου, επίσης, δεν βλέπει καμίαλογική πίσω από τον εμπρησμό,αλλά ίσως να πρόκειται για άσκησηπίεσης, όπως είπε στην εφημερίδα,αφού ίσως κάποιοι να θεωρούν ότιτο Πάρκο τους περιορίζει, να θε-ωρείται το πάρκο υπαίτιο επειδήδεν έχουν αναπτυξιακά δικαιώματαοι ιδιωτικές περιουσίες: «Εμείς λέμεότι το Πάρκο θα προσθέσει αξία,αφού αυτοί που θα επωφεληθούνθα είναι οι τοπικές κοινωνίες.». ΟΧαράλαμπος Πιττοκοπίτης βου-λευτής Πάφου του ΔΗΚΟ, ο οποίοςβρέθηκε από την πρώτη στιγμήστην περιοχή του Ακάμα τόνισε

στην «Κ» ότι με την εκεί παρουσίατου ήθελε να δώσει το μήνυμα ότιμε αυτού του είδους τις εγκλημα-τικές ενέργειες δεν πρόκειται ναεπιβληθούν ή να προκαταλάβουνοποιεσδήποτε καταστάσεις, ση-μειώνοντας παράλληλα ότι τα πε-ζοπόρα τμήματα του Τμήματος Δα-σών κυριολεκτικά λειτούργησανμε αυτοθυσία και αυταπάρνησηγια να περιορίσουν τη ζημιά, «καιπρέπει να πούμε ότι σε δύο τρειςπεριπτώσεις υπήρξε και κίνδυνος

για άντρες του Τμήματος Δασών»,τόνισε ο κ. Πιττοκοπίτης. Ο κ. Πιτ-τοκοπίτης μάλιστα είπε ότι οι πλη-ροφορίες του, που προέρχονταιαπό ασφαλέστατες πηγές, κάνουνλόγο για μία μόνο εστία, και όχιγια πέντε ή έξι, όπως ανέφεραν κά-ποιοι υπηρεσιακοί. «Αυτή η μίαεστία ήταν σε τόσο απόκρημνη πε-ριοχή και εξαιτίας των ισχυρώνανέμων η πυρκαγιά έλαβε τις δια-στάσεις που πήρε και αυτό μπορείνα δημιούργησε την εντύπωσητων περισσότερων εστιών». Κάλεσεμάλιστα τους αρμοδίους να διερευ-νήσουν όλα τα ενδεχόμενα και θαήταν λάθος να επικεντρωθούν απο-κλειστικά και μόνο στην περιοχή,«Δεν πρέπει να αποκλειστεί τίποτα».Τόνισε δε ότι όσοι λένε ότι η πυρ-καγιά ετέθη ώστε να οικοπεδοποι-ηθεί η περιοχή είναι εκτός τόπουκαι χρόνου και δεν έχει καμία σχέσημε την πραγματικότητα. Ο κ. Πιτ-τοκοπίτης, μάλιστα, είπε σε αυτότο πλαίσιο εκφράζει την απορίατου σε πρόταση νόμου που προωθείη ΕΔΕΚ για απαγόρευση ΑλλαγήςΖωνών. «Το θεωρώ ένα πυροτέ-χνημα, όλο αυτό, για να κερδηθούνπρόσκαιρα οι εντυπώσεις, εξ αφορ-μής της πυρκαγιάς».

Το Εθνικό Πάρκο ΑκάμαΟι διαδικασίες για τη δημιουργία

του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακά-μα προχωράνε σύμφωνα με το εξαγ-γελθέν σχέδιο, όπως είπε ο κ. Καδής,χωρίς να υπάρχουν σοβαρές απο-κλίσεις και αυτή τη στιγμή βρί-σκονται σε εξέλιξη κομβικής ση-μασίας δράσεις, οι οποίες προχω-ρούν κανονικά. Όπως είπε ο υπουρ-γός έχουν συμφωνηθεί με ομοφω-

νία τα σημεία εισόδου του Ακάμα,όπως και οι θέσεις για τους 14 κόμ-βους, έχει οριστεί επίσης επιτροπήγια τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμόκαι έχει προκηρυχθεί ο διαγωνισμόςγια τις υποδομές εντός του πάρκου,σε εξέλιξη είναι και η διαδικασίαγια την κατακύρωση της μελέτηςγια τη βελτίωση του οδικού δικτύουκαι έχει προκηρυχθεί και η μελέτηπεριβαλλοντικών επιπτώσεων. Πα-ράλληλα με τα παραπάνω έχουνήδη γίνει συναντήσεις και για τηδιά θαλάσσης κίνηση των επισκε-πτών και άλλα πολλά. Σημείωσε δεότι ιδιωτική εταιρεία έχει ανατεθείκαι μελέτη για τον επακριβή προσ-διορισμό της επισκεψιμότητας στοΠάρκο. Τόνισε δε ότι έχουν προ-χωρήσει και όλες οι διαδικασίεςγια τις παράνομες εγκαταστάσειςμέσα στον Ακάμα και έχουν κινηθείδικαστικά είτε το Τμήμα Δασώνείτε η επαρχιακή διοίκηση Πάφουμε αίτημα διαταγμάτων κατεδάφι-σης. Όλες οι δραστηριότητες έχουνκαταγγελθεί και τις χειρίζεται ηΝομική Υπηρεσία. Η δημιουργίαΕθνικού Πάρκου οπωσδήποτε θαβοηθήσει στην καλύτερη προστα-σία του Ακάμα, αφού θα δημιουρ-γηθεί η παρκοφυλακή και θα υπάρ-χουν ταυτόχρονα επτά παρκοφύ-λακες, σε συνεργασία με τα μέλητου Τμήματος Δασών. Στον Ακάμασήμερα υπάρχει επανδρωμένο επί24ωρου βάσεως πυροφυλάκιο καιεντός του υπάρχει αριθμός περι-πόλων σε συνεργασία με την Αστυ-νομία και της Υπηρεσίας Θήρας.Για όλα τα παραπάνω, όπως είπεστην «Κ» θα ενημερώσει το Υπουρ-γικό Συμβούλιο περί το τέλος τουχρόνου για να λάβουν και το πρά-

σινο φως για συνέχιση των δρα-στηριοτήτων που θα γίνουν το2020. Σχετικά δε με το Τοπικό Σχέ-διο Κοινοτήτων του Ακάμα ο κ. Κα-δής τόνισε ότι είναι ζήτημα τουΥπουργείου Εσωτερικών, αλλά,επειδή εκπρόσωπος του Υπουργεί-ου συμμετέχει στο ΠολεοδομικόΣυμβούλιο φαίνεται ότι το Σχέδιοπάει για το τέλος του 2020.

Στόχος του Υπουργείο είναι ό,τιέχει ανακοινωθεί να ολοκληρωθείμέχρι το 2022, οπότε και θα παρα-δοθεί το Πάρκο. Σχετικά με το μά-κρος του χρόνου μέχρι την ολοκλή-ρωση του έργου, ο κ. Καδής λέειότι δεν γίνεται να μην ακολουθη-θούν όλες οι νόμιμες ενέργειες:«Τώρα μπήκε το νερό στ’ αυλάκικαι δεν έχει επιστροφή. Τρέχουν22 μεγάλα πρότζεκτ, άρα δεν είναιένα εύκολο έργο», τόνισε ο κ. Καδής.«Τα πράγματα κυλούν σύμφωνα μετα χρονοδιαγράμματά μας». Ο κ.Καδής τόνισε ότι ως Υπουργείο Γε-ωργίας κινούνται στο τρίπτυχο προ-στασία περιβάλλοντος, εξυπηρέ-τηση των επισκεπτών και στήριξητων τοπικών κοινωνιών.

Υποστελέχωση ή όχι;«Παγκύπρια το Τμήμα Δασών

είναι υποστελεχωμένο» είπε ο κ.Πιττοκοπίτης και εξήγησε: «Ενώυπάρχουν κενές θέσεις 12-15 δα-σικών λειτουργών εδώ και χρόνιακαι έχουν γίνει και εξετάσεις, καιτο Υπουργείο Γεωργίας έχει κάνειπρόταση πλήρωσης των θέσεωνστο Υπουργείο Οικονομικών, τοτελευταίο για ανεξήγητους λόγουςδεν συγκατατίθεται». Ο κ. Καδήςαπό την άλλη είπε σχετικά ότι δενήλθε απολύτως κανένα αίτημα για

περαιτέρω στελέχωση από το Τμή-μα. «Σίγουρα περιθώρια για βελ-τίωση υπάρχει. Αυτή την περίοδομάλιστα συζητάμε και για τη χρήσηνέων τεχνολογιών. Έχουμε καιπροτάσεις ακόμα και για στήριξηαπό εθελοντές.». Ο κ. Αλεξάνδρουμε τη σειρά του τόνισε ότι υπάρ-χουν ανάγκες που τις έχουν υπο-βάλει τόσο στο Υπουργείο Γεωργίαςόσο και στο Υπουργείο Οικονομι-κών, και αναμένουν «πάντοτε υπάρ-χει περιθώριο βελτίωσης». Όπωςλέγεται, μάλιστα, ήδη έχουν αρχίσειοι δράσεις για τη λειτουργία τουΠάρκου και σε αυτές περιλαμβά-νονται και πρόσθετα μέτρα προ-στασίας, όπως οι προσλήψεις παρ-κοφυλάκων. Αλλά θα πρέπει ναπαρθούν και αποφάσεις και γιατην υπόλοιπη έκταση της χερσο-νήσου του Ακάμα διότι είναι πολύσημαντικό γύρω από το ΔασικόΠάρκο του Ακάμα να υπάρχει έναφιλικό ανθρώπινο περιβάλλον.

Οι ζημιέςΟ κ. Αλεξάνδρου είπε ότι έχει

καεί κυρίως πευκοδάσος, έκτασης70 εκταρίων, αλλά η καταστροφήδεν είναι περιβαλλοντικά τόσο με-γάλη και το συντομότερο θα ετοι-μαστεί σχέδιο μεταπυρικής δια-χείρισης της περιοχής για να μπο-ρέσουν να το θέσουν σε εφαρμογή,«να ξέρετε, όμως, ότι αφήνουμεπερισσότερο τη φύση να εργάζε-ται». Σύμφωνα με τον κ. Πιττοκο-πίτη η πευκόφυτη περιοχή πουκάηκε ήταν από τα πιο ζωτικά ση-μεία του πάρκου, και θεωρεί ότι οοικότοπος αυτός θα πρέπει να επα-νέλθει το συντομότερο στην προ-ηγούμενη κατάσταση.

Μείζον ζήτημα η πλήρης προστασία του ΑκάμαΗ πρόσφατη πυρκαγιά έφερε στην επικαιρότητα διαχρονικά προβλήματα

�������

«Δεν υπάρχει περίπτωσηνα υποκύψουμε σε πιέ-σεις για καμία παρέκκλι-ση σε ευαίσθητες περι-βαλλοντικές περιοχέςκαι είμαι κάθετος σε αυ-τό», τόνισε ο υπουργόςΓεωργίας Κώστας Καδής.

Να ψάξουν παντού

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χαρά-λαμπος Πιττοκοπίτης σημεί-ωσε δε πως οι πρώτες δηλώ-σεις του υπουργού Γεωργίαςκ. Κώστα Καδή ήταν το λιγότε-ρο άστοχες, με τις οποίες φω-τογράφιζε ή συνέδεε τον εμ-πρησμό με την περιοχή και τααιτήματα των κατοίκων τωνκοινοτήτων του Ακάμα, καιόπως είπε: «Είναι αψυχολόγη-τες, ατυχείς και απαράδε-κτες». Στα θέματα του ΕθνικούΔασικού Πάρκου οι τοπικέςαρχές είναι σύμφωνες, τόνισεο κ. Πιττοκοπίτης. Ως Παφίτηςβουλευτής θα πρέπει να επι-σημάνω και την εκκρεμότητααπό το 1988, και οι κοινότητεςτου Ακάμα ακούν διαχρονικάυποσχέσεις και δεσμεύσειςπου είναι ουσιαστικά κούφιαλόγια. «Δυστυχώς, μετά από30 χρόνια μείναμε στις υπο-σχέσεις». Οι κοινότητες τηςπεριοχής, σύμφωνα με τον κ.Πιττοκοπίτη έχουν γίνει σωστάγηροκομεία, ενώ είχαν όλεςτις προϋποθέσεις για να ευη-μερήσουν, εξαιτίας της ατολ-μίας της Πολιτείας να λάβειαποφάσεις που θα δικαιώνουνεκείνον τον κόσμο. Εμείς λέμεότι δεν πρέπει με αφορμή τηνπυρκαγιά στον Ακάμα, που σί-γουρα είναι εγκληματική ναπαρθούν αποφάσεις προς τηλανθασμένη κατεύθυνση.

Kάηκαν 70 εκτάρια πυκνής πευκόφυτης έκτασης εντός του Κρατικού Δάσους του Ακάμα. Οι αρχές αναζητούν τους ενόχους ενός περιβαλλοντικού εγκλήματος.

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΝΤΡΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ | ΤΕΥΧΟΣ 156|ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2019 -‘20

SEXY WAKE UP CALL

ONE MAN SHOW

Ε Λ Λ Α Δ Α18 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Στο «τραπέζι» --

-

---

--

-

---

-

-

--

-

--

--

-

--

-

-

--

-

-

-

-

-

---

-

-

--

-

-

--

---

-

Ενα δημόσιο -

-

-

--

-

-

--

--

-

-

-

-

--

---

--

-

-

-

--

-

-

-

-

--

-

-

---

-

--

--

-

-

-

-

--

Στο τραπέζι η επαναφοράτης λίστας στην ευρωκάλπη

Η βάση του 3% δίνει «γραμμή»στο κόμμα του 32%

Βεντάλια πρωτοβουλιών για τον «εξορθολογισμό» του πολιτικού συστήματος

Οι αντιφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ

Προεκλογικά, ο κ. Μητσοτάκης είχε χαρακτηρίσει άκρως προβληματικό το υφιστάμενο σύστημα με τον σταυρό προτίμησης.

Ενώ στα λόγια ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί το «άνοιγμα», στην πράξη ακολουθεί μια πολιτική που δείχνει προσανατολισμένη στην παλιά βάση του κόμματος.

Με το ισχύον

EPA

/ O

LIVI

ER H

OSL

ET

Του Κ.Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ

Του ΣΤΑΥΡΟΥ Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Το στοκ --

-

--

-

-

Ειδικότερα -

--

-

Είναι βέβαιο -

-

--

-

-

Εκεί στοχεύουν

-

-

Το φορολογικό ---

--

-

Το μέγεθος

--

-

Αυτό συμβαίνει

-

---

Πρόκειται -

-

Είναι εύλογο -

--

-

-

Συνέπεια --

--

-

-

Με το φορολογικό -

--

-

-

Με το πλέγμα -

-

-

-

-

-

* Ο κ. Ακης Σκέρτσος είναι υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ.

Με το φορολογικό νομοσχέδιο, η διαδοχή στην αλληλέγγυα ευθύ-νη καταργείται απολύτως και εναρμονίζεται με αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρακτικές.

Α Π Ο Ψ Η

Αναγκαίες τομές για την ανάταξη του παραγωγικού ιστούΤου ΑΚΗ ΣΚΕΡΤΣΟΥ*

Ε Λ Λ Α Δ Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 19Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

«Εμείς -

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

---

-

-

-

--

-

--

-

-

-

---

--

--

---

-

-

-

-

Το συνέδριο

--

--

--

-

-

-

--

---

Η τάξη-

--

-

--

Το «στοίχημα» της ασφάλειας

Κωδικός«μεσαία τάξη»η στρατηγικήΜητσοτάκη Με έμφαση στην οικονομική πολιτική

Σύμφωνα με πληροφο-ρίες, δεν αποκλείεται το ασφαλιστικό να κατα- τεθεί ακόμα και την ερχόμενη εβδομάδα ως χωριστή ρύθμιση.

Ο πρωθυπουργός

ΑΠΕ-

ΜΠ

Ε /

ΓΡΑΦ

ΕΙΟ

ΤΥΠ

ΟΥ Π

ΡΩΘΥ

ΠΟΥ

ΡΓΟΥ

/ Δ

ΗΜ

ΗΤΡ

ΗΣ

ΠΑΠ

ΑΜΗ

ΤΣΟΣ

Της ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑΣ ΠΕΛΩΝΗ

Οικογένεια

-

--

Η Ν.Δ. -

--

---

-

Πόσο συμβατή -

--

---

--

-

-

Οι οικογένειες, --

-

Εκπαίδευση

-

--

--

-

-

Ομως

-

-

-

-

-

Σε αυτή -

-

Μεσαία στρώματα

-

-

Το πρόβλημα -

-

-

--

Η Ν.Δ.

-

--

Αλλά τώρα --

--

--

-

--

Ευθυγράμμιση με αυταρ- χικές πολιτικές γενικότερα

-

--

--

Εκεί -

-

Βέβαια

-

* Ο κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, τέως υπουργός Οικονομικών.

Ο εθνικισμός και η ξενο- φοβία, ο νόμος και η τά-ξη, αποτελούν παραδο-σιακά όπλα για τις συ-ντηρητικές δυνάμεις, σε έλλειψη αναπτυ- ξιακού και κοινωνικού οράματος.

Α Π Ο Ψ Η

Ιδεολογικές αντιφάσεις της Ν.Δ.

«H πτώση -

Του ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ*

ΑΠΕ-

ΜΠ

Ε /

ΠΑΝ

ΤΕΛΗ

Σ ΣΑ

ΪΤΑΣ

Ε Λ Λ Α Δ Α20 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

«Πήγα -

-

-

-

-

-

-

-

--

-

--

-

--

-

--

--

-

-

-

--

-

-

--

--

-

-

---

-

--

-

--

-

-

--

-

--

-

-

-

-

-

--

Το Τείχος, «θύμα» του ελληνικού μνημονίουΗ περιπέτεια τμήματός του, το οποίο βρέθηκε από το Βερολίνο στη Θεσσαλονίκη, αλλά «εξαφανίστηκε» άρον άρον το 2015

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΟΣ Α

ΒΡΑΜ

ΙΔΗ

Σ

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Στις 15 Μαΐου 1970 ---

-

--

--

-

--

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Ο φάκελος-

-

-

--

--

-

-

-

-

---

-

--

--

-

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

Ο Ελληνας που βρέθηκε στο στόχαστρο της περιβόητης Στάζι

Ο μετανάστης Γιώργος Μπακαλιός μιλάει στην «Κ» για την περιπέτεια και την επτάχρονη φυλάκισή του στην Ανατολική Γερμανία.

Φέτος,

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΟΣ Α

ΒΡΑΜ

ΙΔΗ

Σ

Μικροί

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΟΣ Α

ΒΡΑΜ

ΙΔΗ

Σ

Στήθηκε, το 2012, στην είσοδο του πολυσύχναστου χώρου των ιαματικών λουτρών στον Λαγκαδά, για να θυμίζει το ιδεολογικό και πολιτικό χάσμα του Ψυχρού Πολέμου.

Υπό το σύνθημα «οι Γερμανοί ξανάρχονται», τις νύχτες, άγνωστοι κατέβαζαν τη γερμανική σημαία και μουντζούρωναν το μνημείο ζωγραφίζοντας αγκυλωτούς σταυρούς!

Το ανεπιθύμητο

Κ Ο Σ Μ Ο Σ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 21Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Μόλις -

-

-

-

-

-

---

-

--

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

- -

-

-

-

-

--

-

Σοκ και απελπισία

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

---

-

Η Δημοκρατική πρόε-δρος της Βουλής Νάνσι Πελόσι χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τη λέξη «δωροδοκία» – αδίκημα που νομιμοποιεί ενδε-χόμενη παραπομπή του Ντόναλντ Τραμπ.

Η πρώην

EPA

/ M

ICH

AEL

REYN

OLD

S

Της ΞΕΝΙΑΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ

Ο δισεκατομμυριούχος-

-

-

-

Μπλούμπεργκ, Χίλαρι και Πάτρικ

Θύμα ---

-

-

--

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

--

-

-

-

Αποικιακές προκαταλήψεις---

--

-

--

--

--

--

--

-

--

-

REUTERS

Βολιβία, ο Μοράλες έφυγε, τα προβλήματα μένουνΠώς εξαναγκάστηκε σε παραίτηση ο επί 13 χρόνια πρόεδρος της χώρας και ποια είναι η αντικαταστάτριά του Τζανίν Ανιέζ

«Η πόλη δεν είναι κατάλ- ληλη για τους αυτόχθο-νες. Ας επιστρέψουν στα βουνά και στις πεδι-άδες τους», έγραψε στο Twitter η Ανιέζ. O Eβο Μοράλες

REU

TERS

/ C

ARLO

S JA

SSO

Εγγύτερα στην καθαίρεση ο πρόεδροςΗ κρίσιμη κατάθεση της πρώην πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ουκρανία, Μαρίας Γιοβάνοβιτς, άναψε φωτιές στον Λευκό Οίκο

22 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κ Ο Σ Μ Ο Σ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Η επίσκεψη Ερντογάν δεν έδωσε λύσειςΟι κινήσεις της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο εξακολουθούν να προβληματίζουν την αμερικανική πλευρά

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Την προηγούμενη εβδομάδα οπρόεδρος της Τουρκίας ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν πραγματοποίησεμια σύντομη, επίσημη επίσκεψηστο Λευκό Οίκο. Λίγο πριν τηνεν λόγω επίσκεψη, η Τουρκίαήρθε σε συνεννόηση με τις ΗΠΑκαι τη Ρωσία για την τρίτη ει-σβολή στο βορειοανατολικό κομ-μάτι της Συρίας και τη νέα κα-τάπαυση του πυρός. Έπειτα, οιπρόεδροι των ΗΠΑ και της Τουρ-κίας συνομίλησαν τηλεφωνικώς,και στη συνέχεια «έκλεισε» ηεπίσκεψη του κ. Ερντογάν στηνΟυάσιγκτον.

Έμπειροι αναλυτές που πα-ρακολούθησαν την επίσκεψητου κ. Ερντογάν στον Λευκό Οίκοέκαναν λόγο για «επίσκεψη-αστραπή». Περίπου σε 30 ώρες,ο Τούρκος πρόεδρος και οι συ-νεργάτες του επιχείρησαν ναπροβάλουν στην αμερικανικήπλευρά τις θέσεις της τουρκικήςκυβέρνησης σε σειρά ζητημάτων.Σύμφωνα με τους αναλυτές, ημικρή χρονική διάρκεια της επί-σκεψης εξυπηρέτησε τα συμφέ-ροντα της τουρκικής πλευράς,η οποία απέφυγε τις επιμέρουςσυζητήσεις, αλλά και τα ερωτή-ματα δημοσιογράφων σχετικάμε τα ευαίσθητα ζητήματα πουαφορούν την Άγκυρα. «Στο κά-τω-κάτω της γραφής, ο κ. Ερν-τογάν πλέον δεν έχει άλλους φί-λους στην Ουάσιγκτον πέρα απότον Τραμπ και μια μικρή ομάδαΑμερικανών αξιωματούχων.Τριάντα ώρες ήταν αρκετές γιατις επαφές με αυτή τη μικρή ομά-δα», συμπεραίνει ο Τούρκος δη-μοσιογράφος Ιλχάν Τανίρ, ο οποί-ος για πολλά χρόνια παρακολου-θεί από κοντά τις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις. Ο κ. Τανίρπροσθέτει τα εξής: «Δεν άνοιξεκαμία νέα λευκή σελίδα στις αμε-ρικανοτουρκικές σχέσεις, έτσιόπως υποστηρίζει ο σύμβουλοςτου προέδρου της Τουρκίας, Φα-

χρετίν Αλτούν. Δεν επιλύθηκεκανένα πρόβλημα στις διμερείςσχέσεις. Όμως, ο Τραμπ αποτελείμια χρυσή ευκαιρία για τον Ερν-τογάν και ο Τούρκος πρόεδροςεπιθυμεί να επωφεληθεί από αυ-τήν στο έπακρον».

Προβλήματα παραμένουν Τόσο ο κ. Τανίρ όσο και ο διε-

θνής Τύπος τονίζουν ότι η σύν-τομη επίσκεψη του κ. Ερντογάνδεν έδωσε λύσεις σε κανένα απότα μεγάλα προβλήματα στις δι-μερείς σχέσεις των ΗΠΑ και τηςΤουρκίας. Στον Λευκό Οίκο, οιδύο κυβερνήσεις συμφώνησανότι διαφωνούν σε σειρά ζητη-μάτων, ενώ παράλληλα επιβε-

βαίωσαν αλλήλους ότι δεν στο-χεύουν στην τελική ρήξη στιςμεταξύ τους σχέσεις.

Στο ζήτημα των ρωσικών πυ-ραύλων S-400, οι τελευταίες πλη-ροφορίες θέλουν τον πρόεδροΝτόναλντ Τραμπ να επιχείρησενα προσεγγίσει την τουρκικήπλευρά, παραθέτοντας μια σειράελκυστικών προτάσεων και κι-νήτρων. Η αμερικανική πλευράζητάει από την Άγκυρα να πα-ραμείνει απενεργοποιημένο τονέο ρωσικό σύστημα, έτσι ώστεοι εμπορικές σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ να γνωρίσουν νέα άνθηση.Η τουρκική πλευρά, αν και προ-σεγγίζει θετικά την εν λόγω προ-οπτική, δεν έδωσε καμία υπό-

σχεση στις ΗΠΑ. Παρόμοια κα-τάσταση επικρατεί και στα άλλα«μέτωπα» των αμερικανοτουρ-κικών σχέσεων, όπως το ζήτηματης Συρίας, το Κουρδικό, ο αυ-ταρχισμός της τουρκικής κυβέρ-νησης στο εσωτερικό της χώραςκαι οι επιλογές της Άγκυρας στοπεδίο της διπλωματίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχριτη στιγμή που γραφόταν το συγ-κεκριμένο δημοσίευμα δεν είχεγίνει γνωστό αν στη συνάντησητου Λευκού Οίκου ΗΠΑ και Τουρ-κία έθεσαν επί τάπητος και τουςφακέλους διαφθοράς που αγγί-ζουν την κορυφή της πολιτικήςκαι οικονομικής εξουσίας τηςΤουρκίας.

Για την Αν. ΜεσόγειοΌσον αφορά το κατά πόσο οι

εξελίξεις της Ανατολικής Μεσο-γείου συζητήθηκαν στη σύντομηεπίσκεψη του Τούρκου προ-έδρου, καλά ενημερωμένες πηγέςτης «Κ» αποφεύγουν να δώσουνμια ξεκάθαρη απάντηση. Ωστό-σο, σύμφωνα με τις πηγές μαςοι κινήσεις της Άγκυρας στηνΑν. Μεσόγειο εξακολουθούν ναπροβληματίζουν την αμερικα-νική πλευρά, η οποία θεωρεί ότιμέσα από την επίδειξη ισχύοςστην περιοχή, η Τουρκία απο-βλέπει σε κέρδη σε άλλα μέτωπατων αμερικανοτουρκικών σχέ-σεων. Με άλλα λόγια, η Τουρκίαπιέζει τις ΗΠΑ και με το «χαρτί»της Αν. Μεσογείου. «Σε κάθε νέαεπαφή και συνομιλία η τουρκικήπλευρά λαμβάνει από την Ουά-σιγκτον το μήνυμα ότι η έντασηστην Αν. Μεσόγειο δεν εξυπη-ρετεί τα συμφέροντα καμιάςπλευράς.

Όλες οι εμπλεκόμενες πλευ-ρές καλούνται άμεσα να εστιά-σουν σε συμβιβαστικές φόρμου-λες και στις κοινές προκλήσεις,δηλαδή τη Ρωσία, το Ιράν, τηντρομοκρατία και τις ενεργειακέςανάγκες της Δύσης», τονίζουνοι πηγές της «Κ».

Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ

Ενδιαφέρουσες εξελίξεις έρχονταιστο πολιτικό προσκήνιο της Τουρ-κίας στον απόηχο των σαρωτικώναλλαγών στην οικονομία. Νέεςσφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι ταποσοστά του κυβερνώντος Κόμ-ματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης(ΑΚΡ) καταγράφουν ελεύθερη πτώ-ση. Η συμμαχία του ΑΚΡ με το εθνι-κιστικό κίνημα φαίνεται να ευνοείμονάχα το δεύτερο. Την ίδια στιγμήαπό το εσωτερικό του ΑΚΡ ανα-δύονται δύο ανεξάρτητοι πολιτικοίφορείς που έρχονται να «κλέψουν»πολύτιμα ποσοστά από την κυβερ-νητική συμμαχία.

Οι Αλί Μπαμπατζάν και ΑχμέτΝταβούτογλου προχωρούν με γοργόβήμα στην ίδρυση των δικών τουςπολιτικών κομμάτων, τα οποία σύμ-φωνα με πρώτες μετρήσεις δεναποκλείεται να κλέψουν ένα ση-μαντικό ποσοστό της τάξεως του15-20% από το ΑΚΡ και τους συμ-μάχους του. Την ίδια στιγμή, παράτο κλίμα εθνικισμού και μιλιταρι-σμού που ευνοεί την συντηρητικήκυβερνητική συμμαχία, η οικονο-μική ύφεση και τα προβλήματαστο εσωτερικό της Τουρκίας εξα-κολουθούν να επισκιάζουν το κυ-βερνητικό έργο.

Η πτώση των ποσοστώνΤην προηγούμενη εβδομάδα μια

νέα δημοσκόπηση της εταιρείαςORC τάραξε τα νερά στην πολιτικήσκηνή της Τουρκίας. Η σφυγμο-μέτρηση, την οποία εμπιστεύονταιοι πολιτικοί και οικονομικοί φορείςτης χώρας, πραγματοποιήθηκε σε42 επαρχίες της Τουρκίας ταυτό-χρονα. Σύμφωνα με τη δημοσκό-πηση αυτή, το ΑΚΡ συγκεντρώνει

αυτήν την περίοδο το 32,7% τωνψήφων και το ποσοστό αυτό αντι-στοιχεί στις ψήφους που έλαβε τοΑΚΡ στις εκλογές του 2002, ότανάρχισε η ανοδική του πορεία προςτην εξουσία. Με άλλα λόγια, η έρευ-να του ORC δείχνει ότι το κόμματου προέδρου Ερντογάν επιστρέφειστο σημείο που ξεκίνησε.

Την ίδια περίοδο, στασιμότηταέως και πτωτική πορεία, παρου-σιάζουν τα κόμματα της παραδο-σιακής αντιπολίτευσης, με εξαίρεσητο Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης(ΜΗΡ), το οποίο υποστηρίζει τηνκυβέρνηση Ερντογάν. Πιο συγκε-κριμένα, το ποσοστό του Ρεπουμ-πλικανικού Λαϊκού Κόμματος (ΡΛΚ)είναι 25,9%. Το Δημοκρατικό Κόμματων Λαών (ΔΚΛ), που υποστηρίζεταιαπό τους Κούρδους και την Αρι-στερά διατηρεί ένα ποσοστό τηςτάξης του 8,5%. Το Καλό Κόμμα(ΚΛ) της Μεράλ Άκσενερ παρου-σιάζει αξιοσημείωτη πτώση, εξα-σφαλίζοντας ποσοστό της τάξης3,5%. Στην τελευταία θέση της κα-τάταξης των τουρκικών κομμάτων

συναντάμε το συντηρητικό ΚόμμαΕυτυχίας (ΚΕ), το οποίο συνεργά-ζεται με το μέτωπο της αξιωματικήςαντιπολίτευσης, με ένα ποσοστότης τάξης του 1,3%. Στην αντίπεραόχθη βρίσκεται το ΜΗΡ το οποίοσύμφωνα με την δημοσκόπησητης ORC αυξάνει τα ποσοστά τουσε 15,4% και εξασφαλίζει τη θέσητου τρίτου μεγαλύτερου κόμματοςτης χώρας. Αξίζει να σημειωθεί επί-σης, ότι σύμφωνα με τη νέα δημο-σκόπηση 7 στους 10 πολίτες δενεμπιστεύονται την τουρκική δι-καιοσύνη, ενώ την ίδια στιγμή, πε-

ρίπου 6 στους 10 πολίτες δηλώνουνότι η οικονομική κρίση έχει επη-ρεάσει την καθημερινότητά τους.

Aνάγνωση αποτελεσμάτωνΤα αποτελέσματα της νέας δη-

μοσκόπησης, τα οποία δεν διαφέ-ρουν από άλλες, πρόσφατες σφυγ-μομετρήσεις, οδηγούν τους έμπει-ρους Τούρκους αναλυτές σε τέσ-σερα βασικά συμπεράσματα. Πρώ-τον, ανεξάρτητα από το μέγεθοςτης πτώσης των ποσοστών τουΑΚΡ (οι εκπρόσωποί του θεωρούνότι σήμερα το ποσοστό του κόμ-

ματος είναι περίπου 40%), το σί-γουρο είναι ότι η πτωτική τάσηέχει πλέον καταστεί μια αδιαμφι-σβήτητη πραγματικότητα για τοκόμμα του Ερντογάν. Η περίοδοςτων υψηλών ποσοστών της τάξεωςτου 45-49% ανήκει στο παρελθόνκαι άρα το 2023 ο κ. Ερντογάν θαχρειαστεί να επιστρατεύσει όλεςτις δυνάμεις του για να εξασφαλίσειτην παραμονή του στην εξουσία.Δεύτερον, η συμμαχία του ΑΚΡ μετο εθνικιστικό κίνημα ευνοεί μο-νάχα το δεύτερο κόμμα. Αυτή τηνάποψη είχε εκφράσει και ο κ. Ντα-βούτογλου λίγο πριν εγκαταλείψειτους κόλπους του ΑΚΡ. Το κύματου εθνικισμού ενισχύει τη θέσητου ΜΗΡ στο πολιτικό προσκήνιοτης χώρας. Το κόμμα του ΝτεβλέτΜπαχτσελί κλέβει πολύτιμα ποσο-στά από το κόμμα της κ. Άσκενερκαι το ΑΚΡ, με αποτέλεσμα να σκαρ-φαλώνει στην κατάταξη των τουρ-κικών κομμάτων. Τρίτον, τα κόμ-ματα της παραδοσιακής αντιπολί-τευσης παρουσιάζουν στασιμότητα.Παρά την οικονομική κρίση και τανέα προβλήματα που αντιμετωπίζειη τουρκική κυβέρνηση (λ.χ. επτάστους δέκα πολίτες δεν εμπιστεύον-ται το νομικό σύστημα της χώρας),η αξιωματική αντιπολίτευση καιοι συμμαχικές δυνάμεις δεν κα-τορθώνουν να αυξήσουν τα ποσο-στά τους.

Όλα τα προαναφερόμενα καθι-στούν ακόμη πιο κρίσιμη την εμ-φάνιση στο πολιτικό προσκήνιοτης Τουρκίας των κομμάτων τωνκ. Μπαμπατζάν και κ. Νταβούτο-γλου. Η εκλογική απόδοση αυτώντων κομμάτων δεν αποκλείεται νατροποποιήσει ριζικά τις υφιστάμε-νες ισορροπίες στο τουρκικό πο-λιτικό προσκήνιο.

«Aιμορραγεί» το κόμμα Δικαιοσύνης και ΑνάπτυξηςΗ συμμαχία ΑΚΡ με το εθνικιστικό κίνημα φαίνεται να ευνοεί μονάχα το δεύτερο και οι αντίπαλοι σχηματισμοί να κλέβουν ποσοστά

Στασιμότητα έως και πτωτική πορεία, παρουσιάζουν τα κόμματα της παραδο-σιακής αντιπολίτευσης, με εξαίρεση το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης, το οποίουποστηρίζει την κυβέρνηση Ερντογάν.

������

Όπως επισημαίνει ο Ιλ-χάν Τανίρ, ο οποίοςπαρακολούθησε τηνσυνάντηση: «Παρά ταπροβλήματα που εξα-κολουθούν να βρίσκον-ται στο τραπέζι, απότην συνάντηση τουΛευκού Οίκου προκύ-πτει ότι στην Ουάσιγ-κτον ο Ερντογάν έχειπλέον λίγους αλλάισχυρούς φίλους».

������

Οι Αλί Μπαμπατζάν καιΑχμέτ Νταβούτογλουπροχωρούν με γοργό βή-μα στην ίδρυση των δι-κών τους πολιτικών κομ-μάτων, τα οποία σύμφω-να με πρώτες μετρήσειςδεν αποκλείεται να κλέ-ψουν ένα σημαντικό πο-σοστό της τάξεως του 15-20% από το ΑΚΡ.

Ο Ερντογάν πλέον δεν έχει πολλούς φίλους στην αμερικανική πρωτεύουσα. Ωστόσο, η συνάντηση της 13ηςΝοεμβρίου ήταν μια χρήσιμη συνάντηση κυρίως για τους εσωτερικούς πολιτικούς λόγους των δυο προέδρων.

Οι διασυνδέσειςκλειδιά του ΕρντογάνΌπως μας επισημαίνει ο κ. Τανίρ, ο οποίοςπαρακολούθησε την συνάντηση των δύοπροέδρων στην Ουάσιγκτον: «Παρά τα προ-βλήματα που εξακολουθούν να βρίσκονταιστο τραπέζι, από την συνάντηση του ΛευκούΟίκου προκύπτει ότι στην Ουάσιγκτον ο Ερν-τογάν έχει πλέον λίγους αλλά ισχυρούς φί-λους». Στο ίδιο μήκος κύματος ο διεθνήςΤύπος αναφέρθηκε στον ρόλο που διαδρα-ματίζει μια μικρή ομάδα στον έλεγχο της έν-τασης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Τηνεν λόγω ομάδα απαρτίζουν οι γαμπροί καιστενοί συνεργάτες των δύο προέδρων, αλλάκαι Τούρκοι και Αμερικανοί επιχειρηματίεςκαι αξιωματούχοι. Ο κ. Τανίρ μας επισημαίνειότι στη νέα περίοδο, οι Ρεπουμπλικάνοι γε-ρουσιαστές στους κόλπους της προαναφε-ρόμενης άτυπης ομάδας αμερικανοτουρκικήςφιλίας και συνεργασίας, αναλαμβάνουν ρόλοτου κυματοθραύστη στην αναχαίτιση τουκύματος αντιδράσεων που έχει ξεσηκωθείκατά της Τουρκίας στην αμερικανική πρω-τεύουσα. Οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαι-ώνουν την παραπάνω επισήμανση, καθώςλίγο μετά το τέλος της συνάντησης των δύοπροέδρων η προεδρία της αμερικανικής Γε-ρουσίας αποφάσισε να μπλοκάρει την ψήφισηαπόφασης για την τελική αναγνώριση τηςΑρμένικης Γενοκτονίας. Την ίδια στιγμή,παρά τα μεγάλα προβλήματα στις σχέσειςμε την Άγκυρα, υψηλόβαθμοι Αμερικανοίπολιτικοί τάχθηκαν υπέρ της διατήρησηςτου κλίματος συνεργασίας με την Τουρκία.Για τον κ. Τανίρ, τα προαναφερόμενα μηνύ-ματα της αμερικανικής πλευράς μιλούν απόμόνα τους. Ο έμπειρος Τούρκος δημοσιογρά-φος τονίζει τα εξής: «Ο Τραμπ και ο αρχηγόςτης Γερουσίας εμπόδισαν την προώθηση πα-κέτου εμπάργκο κατά του Ερντογάν. Μετάαπό συνάντηση με τον Τραμπ, ο LindseyGraham μπλόκαρε την αναγνώριση της Αρ-μενικής Γενοκτονίας στη Γερουσία. Πρέπεινα τονιστεί ότι ο Ερντογάν βασίζεται πλέονστον μοναδικό φίλο του στην Ουάσιγκτον,στον Τραμπ. Ο Ερντογάν πλέον δεν έχει πολ-λούς φίλους στην αμερικανική πρωτεύουσα.Σε κάθε περίπτωση, η συνάντηση της 13ηςΝοεμβρίου ήταν μια χρήσιμη συνάντησηκυρίως για τους εσωτερικούς πολιτικούς λό-γους των δύο προέδρων».

Εκλογές το 2023

Αυτή την περίοδο, οι Μπαμπα-τζάν και Νταβούτογλου ολοκλη-ρώνουν τις προετοιμασίες τουςσε ολόκληρη την Τουρκία γιατην ανακοίνωση της ίδρυσηςτων κομμάτων τους. Μπούσου-λας στην νέα προσπάθεια τωνδυο πρώην συνεργατών τουΕρντογάν είναι οι προεδρικέςκαι βουλευτικές εκλογές του2023. Η οικονομική κρίση και ησυνεχιζόμενη συρρίκνωση τωνποσοστών του ΑΚΡ δεν απο-κλείεται να πυροδοτήσουν εξε-λίξεις στην Τουρκία, ακόμη καινα οδηγήσουν τη χώρα σε πρό-ωρες εκλογές. Γι’ αυτόν ακρι-βώς τον λόγο, τα επιτελεία τωνΜπαμπατζάν και Νταβούτογλουεπιταχύνουν τις προετοιμασίεςτους. Οι τελευταίες πληροφο-ρίες θέλουν τα δύο νέα κόμμα-τα να έχουν ολοκληρώσει τηνοργάνωσή τους σε όλα τα μεγά-λα αστικά κέντρα της Τουρκίας.Αυτή η εξέλιξη διευκολύνει τοέργο των ηγεσιών των κομμά-των, οι οποίες αναμένουν πλέ-ον την κατάλληλη στιγμή, κυ-ρίως την μείωση της έντασηςτου κύματος του εθνικισμού καιμιλιταρισμού, για την ανακοίνω-ση της ίδρυσης των νέων πολι-τικών φορέων. Σύμφωνα πάνταμε πληροφορίες από δημοσιο-γραφικούς κύκλους, ο πρό-εδρος της Τουρκίας παρακο-λουθεί στενά τις προετοιμασίεςγια την ίδρυση των εν λόγωκομμάτων, πράγμα που φυσικάοι Μπαμπατζάν και Νταβούτο-γλου γνωρίζουν πολύ καλά.

Κ Ο Σ Μ Ο Σ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 23Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Πρόεδρος --

-

-

--

-

-

-

-

– Γιατί επιλέξατε τις ιατρικές σπουδές και γιατί ακολουθήσα-τε τον λιγότερο επικερδή δρόμο του δημόσιου τομέα;

---

--

--

-

--

--

-

-

---

---

--

--

– Είσθε ταυτόχρονα γιατρός, δά-σκαλος και ερευνητής. Πόσο δύ-σκολος είναι ο συνδυασμός και πού πέφτει το κύριο βάρος;

---

---

--

-

– Διαβάσαμε πρόσφατα στους

New York Times ότι, παρά τις προόδους στην ιατρική, το προσδόκιμο επιβίωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες όχι μόνο δεν ανεβαίνει, αλλά πέφτει εδώ και μερικά χρόνια. Σε τι οφείλε-ται αυτό;

-

-

-

-

-

--

-

-

--

--

– Μια και αναφερθήκατε στην περίθαλψη, ποια είναι η γνώ-μη σας για τη μεταρρύθμιση Ομπάμα, τον περίφημο νόμο Obamacare, που τόσες επικρί-σεις δέχεται από την κυβέρνη-ση Τραμπ;

--

-

-

-

-

-

--

--

-

--

– Ακούμε πολλά για εξατομικευ-μένες γονιδιακές θεραπείες και άλλα πανάκριβα, φουτουριστι-κά σχέδια τη στιγμή που πάρα πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν από νόσους που θεωρούσαμε παρελ-θόν, όπως η ελονοσία και η φυ-ματίωση. Μήπως έχουμε πάρει λάθος δρόμο;

-

-

--

--

– Πώς φαντάζεστε την πρόο-δο της Ιατρικής έπειτα από 20 χρόνια;

--

---

--

– Πρόσφατα η εταιρεία Neuralink του ιδιοκτήτη της αυτοκινητοβιομη-χανίας Tesla, Ελον Μασκ, ανακοίνωσε πρόγραμμα για ενίσχυση του εγκεφάλου όχι μόνο ατόμων με αναπηρίες, αλλά και εντελώς υγιών ατόμων μέσω ηλεκτρονικών εμφυτευμάτων. Σας προβληματίζουν ανάλογες παρεμβάσεις;–

-

-

Μια λογική που οδηγεί στην ευγονική

Ερχονται μεγάλες ανατροπές στην ΙατρικήΟ Αμερικανός καθηγητής Μαρκ Σβάιτσερ μιλάει στην «Κ» για τα επιτεύγματα και τα ηθικά διλήμματα της επιστήμης του

RICK

WEN

NER

Συνέντευξη στον ΠΕΤΡΟ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

«Τα πλεονεκτήματα

– Συχνά πειράζουν όσους φυσι-κούς κάνουν έρευνα γύρω από τη θερμοπυρηνική σύντηξη, λέγο-ντας ότι απέχουν μόνο 20 χρόνια από το να την πετύχουν και ότι πάντα θα απέχουν 20 χρόνια. Θα μπορούσε να πει κανείς το ίδιο για τη θεραπεία του καρκίνου;

-

-

-

-

--

---

– Ακούμε και διαβάζουμε πολλά για την εισβολή της τεχνητής νο-ημοσύνης στην ιατρική, ειδικά δε στην ακτινολογία. Πώς αποτιμά-τε τις εξελίξεις σε αυτό το πεδίο;

-

--

--

-

--

-

-

-

– Δεν υπάρχει όμως ένα πρόβλη-μα εμπιστοσύνης; Είναι εύκολο ο ασθενής να κλείσει ραντεβού με

τον αλγόριθμό του και να ακού-σει από αυτόν τη διάγνωση;

-

---

--

-

-

– Σε πρόσφατο, εκτενές ρεπορ-τάζ για τη ρομποτική χειρουρ-

γική, το περιοδικό New Yorker έγραψε ότι συχνά μοιάζει με απάντηση σε αναζήτηση ερω-τήματος. Δηλαδή, ότι μπορεί να εντυπωσιάζει, αλλά η προστιθέ-μενη θεραπευτική αξία της είναι σε πολλές περιπτώσεις μικρή ή ανύπαρκτη. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

-

--

-

--

– Πόσο εύκολα μπορούμε να συμ-

φιλιωθούμε με την ιδέα ότι θα εμπιστευθούμε τη ζωή μας στους μηχανικούς βραχίονες και στο λογισμικό μιας μηχανής;

---

--

-

-

-

---

-

-

Μετατρέπουμε τον καρκίνο σε χρόνια νόσο, κάτι σαν τον διαβήτη

Η υγεία σχετίζεται και με σειρά κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων: τι τρώμε, σε τι συνθήκες διαμένουμε και εργαζόμαστε, τι αέρα αναπνέουμε.

Οφείλουμε να συζητήσουμε πολύ σοβαρά μέχρι ποιου σημείου έχουμε τη δυνατότητα να ενισχύουμετις φυσικές και πνευματικές δυνατότητες του ανθρώπου.

Ποιος θα φταίει αν ο αλγόριθμος κάνει λάθος στη διάγνωση και στη θεραπεία; Ποιον θα μηνύσει ο ασθενής ή οι συγγενείς; Σοβαρά, νέα προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.

Μας λείπει ο Τζίμης Τα έγραφε δυόμιση δεκαετίες πριν, ομέγας Τζίμης Πανούσης, επιβεβαιώνον-τας το καλλιτεχνικό του μεγαλείο. Γιατίακριβώς, ένας μεγάλος καλλιτέχνηςξεχωρίζει ανάμεσα στους άλλους λόγωκυρίως της διορατικότητάς του. Επ’αυτού, τα έργα του παραμένουν επί-καιρα και στο μέλλον, φλερτάρονταςέτσι με την έννοια του κλασσικού.

Ο αριστοφανικός Πανούσης, γρά-φοντας του στίχους του «Νεόλελληνα»

θέλοντας να σχολιάσει την τότε κατάσταση σχετικάμε την παιδεία που παρέχεται στα παιδιά άρα και στηκοινωνία, προφήτεψε παράλληλα και τι θα προκύψειστα χρόνια που ακολούθησαν.

Λίγο να δεις τους στίχους του τραγουδιού, μια ανα-τριχίλα διαπερνά τον ψυχικό σου κόσμο και όχι μόνοαφού δεν αργεί να πάει το μυαλό στου στην σημερινήκατάσταση στην Κύπρο.

«Καίω τα δέντρα χτίζω μεζονέτες, θα κάνω τα παιδιάμου μαριονέτες»… γράφει ο Τζίμης και δυστυχώς ητέχνη του βρήκε πλήρη εφαρμογή στο βάρβαρο, απο-λίτιστο λαό μας, που φτάνει σε σημείο να κάψει το με-γαλύτερο δώρο που του προσέφερε η ίδια μητέρα Φύση.

Να καίει δηλαδή την ίδιά του την γη για να πλουτίσει,αφομοιώνοντας πλήρως την σαθρή αξία που του προ-σφέρει τούτη η κοινωνία και οι ηγέτες της, πνευματικοί(εδώ γελάμε) και πολιτικοί (πάλι δυστυχώς γελάμε). Ότιδηλαδή το χρήμα, δεν είναι απλά χρήσιμο αλλά ηανώτερη αξία που μπορεί να έχει ο άνθρωπος για ναπροκόψει. Και λίγο πολύ για τούτο σκοτώνει τη μάνα ήκαίει την γη που τον μεγάλωσε.

Και αυτά για να χτίσει μεζονέτες, βίλες και ξενοδοχεία,στέλνοντας τα παιδιά στα καλύτερα σχολεία μήπως καιμπορέσουν να τα διοικήσουν, μήπως και οι επενδύσειςτους αυγατίσουν.

Και άμα όχι ή ακόμη και αν ναι, το μίσος παραμένειστον ψυχισμό του προσπαθώντας να δοξάσει τα θείαγια να βγάλει όλη του τη βλακεία, την εθνική μας μιζέριατην μεταμορφώνει σε πατριωτικό μεγαλείο και τη σκα-τόψυχή του σε δήθεν λεβεντιά και παλικαριά.

Και έζησαν αυτοί καλά και όλοι εμείς χειρότερα αφούμεταξύ άλλων μας λείπει και ο Τζίμης.

Ξένους διαιτητές,χθες!

Όταν ακούς τον πρόεδρο του Συνδέ-σμου Διαιτητών Κύπρου να λέει πωςδεν χρειάζεται να φέρουμε ξένους δι-αιτητές στο κυπριακό πρωτάθλημα,γιατί σε λίγους μήνες θα έρθει το VARκαι η κατάσταση θα βελτιωθεί, λογικάανησυχείς περισσότερο για τη συνέ-χεια του φετινού πρωταθλήματος!Παλαιότερα και σε ανάλογες περι-πτώσεις, όταν οι εκπρόσωποι των δι-αιτητών σχολίαζαν αντιδράσεις για

σοβαρά λάθη, ακούγαμε το… κλασσικό «λάθη γίνονταιπαντού», ενώ παίρναμε και διαβεβαιώσεις για βελτίωσητης κατάστασης. Η πρόσφατη τοποθέτηση του κυρίουΠάπουτσου, περί του VAR και της επικείμενης εφαρ-μογής του στο κυπριακό πρωτάθλημα, κάτι σαν πα-ραδοχή μοιάζει, σε σχέση με τις αδυναμίες της κυ-πριακής διαιτησίας και των πολλών προβλημάτωνπου παρουσιάζονται από το ξεκίνημα του φετινούπρωταθλήματος.

Ίσως γιατί ποτέ και κανείς, από τους αρμοδίους, δενέκανε κάτι τα τελευταία χρόνια για να βελτιωθεί η κα-τάσταση στο χώρο της κυπριακής διαιτησίας, να βοη-θηθούν οι κύπριοι διαιτητές. Ίσως γιατί δεν προνόησανοι υπεύθυνοι, δεν δουλέψαμε σωστά στην εκπαίδευσηαλλά και στην επιλογή νέων διαιτητών – ικανών να δια-δεχθούν τους πιο παλιούς, οι οποίοι σταδιακά αποχωρούν.Ό,τι και να φταίει, η ουσία δεν αλλάζει και χωρίς υπερ-βολή, κανείς μάλλον δεν πιστεύει πως βγαίνει η φετινήχρονιά, έχοντας ήδη καταγράψει τόσα σημαντικά λάθησε εννέα αγωνιστικές, έχοντας ήδη δημιουργηθεί ένασκηνικό έντονης αμφισβήτησης, για όλους σχεδόν τουςδιαιτητές, σκηνικό σε πολύ μεγάλο βαθμό δικαιολογημένοκαι όχι απλά λόγω προκατάληψης.

Αντίστροφα λοιπόν θα πρέπει να ερμηνεύεται τοεπιχείρημα του ΣΔΚ. Αντί για υπομονή, μέχρι το VARνα βελτιώσει την κατάσταση, στην ουσία διορθώνονταςπολλά από τα σοβαρά λάθη των κύπριων διαιτητών,κάθοδος ξένων διαιτητών προκειμένου το πρόβλημανα περιοριστεί και όσο το δυνατό με λιγότερες… ανα-ταράξεις να ολοκληρωθεί η φετινή περίοδος, αναμένονταςτου χρόνου τη βοήθεια της τεχνολογίας.

Σαφώς και το θέμα καθόδου ξένων διαιτητών δενείναι απλό. Ποιοι και από πού, σε ποιους αγώνες και τιγίνεται με τους κύπριους διαιτητές, γιατί οι ξένοι προ-σωρινή λύση αποτελούν και πολλά άλλα. Η ουσία,ωστόσο, δεν αλλάζει. Εκτός και αν κάποιος πιστεύει,πως από την ερχόμενη εβδομάδα, με την επανέναρξητου πρωταθλήματος, τα σοβαρά λάθη θα μειωθούν στοελάχιστο και διαιτητές οι οποίοι αποδεδειγμένα σφυρίζουνσυχνά «φάλτσα», θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στιςαπαιτήσεις...

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣΑΠΟΨΕΙΣ

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

ΤουΓΙΩΡΓΟΥ ΛΟΓΙΔΗ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 7 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι ΟΥ 2 0 1 9

Η ΑΕΛ είναι ίσως ο σύλλογος που επη-ρεάστηκε περισσότερο (όπως και οΑΠΟΕΛ), από την εφαρμογή του μέ-τρου της κάρτας φιλάθλου. Οι «Λέον-τες» εδώ και δύο χρόνια αγωνίζονταιμε λίγους οπαδούς τους στην κερκίδα,αφού η μεγάλη πλειοψηφία απέχειαπό τα γήπεδα λόγω της κάρτας φι-λάθλου.

Ο πρόεδρος της ΑΕΛ, Αντρέας Σο-φοκλέους, ανέλαβε πρωτοβουλία γιατο «καυτό» αυτό θέμα. Έστειλε επι-στολή στον πρόεδρο της ΚυπριακήςΟμοσπονδίας Ποδοσφαίρου, ΓιώργοΚούμα, και την κοινοποίησε στουςπροέδρους των ομάδων της πρώτηςκατηγορίας, στους οργανωμένουςόλων των ομάδων και στην Εκτελε-στική Επιτροπή της ΚΟΠ.

Ο διοικητικός ηγέτης των γαλαζο-κιτρίνων της Λεμεσού, ζητά να συν-ταχθεί ένα κοινό μέτωπο για την κα-τάργηση ή την τροποποίηση του νό-μου της κάρτας. Καλεί τον πρόεδροτης ΚΟΠ να συγκαλέσει συνάντησητων προέδρων των ομάδων για να συ-

ζητηθεί το θέμα και να αποφασιστούνοι επόμενες ενέργειες για την επίλυσητου προβλήματος.

Στην επιστολή του ο κ. Σοφοκλέουςεκφράζει την άποψη πως με τα υφι-στάμενα δεδομένα θα πτωχεύσουντα σωματεία, γι’ αυτό ζητά από τηνΚΟΠ δράση για τροποποίηση του σχε-τικού νόμου.

Απόσπασμα από την επιστολή τουΑνδρέα Σοφοκλέους:

«Πρόεδρε, εκτός από τον κίνδυνοοικονομικής πτώχευσης των σωμα-τείων λόγω της μικρής προσέλευσηςστα γήπεδα, αν συνεχιστεί αυτή ηκατάσταση με την αποχή από τη μίακαι την αδιαφορία των παραγόντωντου ποδοσφαίρου σε αυτή την αποχήαπό την άλλη, τότε και αυτό είναι καιτο πιο σοβαρό θα πτωχεύσει και τοίδιο το άθλημα, διότι τα αθλήματαζουν εφόσον προσφέρουν θέαμα στονκόσμο και ο κόσμος από τη μεριά τουτα στηρίζει με την προσέλευσή του.Αν νομίζετε ότι με το να συνεχιστείη παρακολούθηση από τον κόσμο

των αγώνων από την τηλεόραση καιόχι από το γήπεδο θα συνεχίσει τοάθλημα να είναι ζωντανό στην Κύπροαπατάστε οικτρά. Αν ο φίλαθλος δεννιώσει τη ζέστη και την ομορφιά τουποδοσφαίρου μέσα στο γήπεδο καιπαρακολουθεί από την τηλεόρασηόπως οποιοδήποτε άλλο τηλεοπτικόπρόγραμμα ενώ ταυτόχρονα θα έχειτη δυνατότητα να παρακολουθήσεικαι άλλους ποδοσφαιρικούς αγώνεςπιο προηγμένων πρωταθλημάτων,αυτό απλά θα σημαίνει το τέλος τουκυπριακού ποδοσφαίρου.

Πρόεδρε, δυστυχώς εσύ και η εκτε-λεστική επιτροπή σφυρίζετε αδιάφορα,παρά το γεγονός ότι το άθλημα κιν-δυνεύει. Ανάλαβε δράση εσύ και η

εκτελεστική άμεσα διότι τα περιθώριαστενεύουν. Μην σας εξαπατά το γε-γονός ότι περιστασιακά για αγώνεςευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή για αγώ-νες μεγάλης κρισιμότητας έκανανκάρτα φιλάθλου 90-100.000 κόσμουτην προσέλευση των φιλάθλων συ-νολικά στους αγώνες να εξετάσετε.Σας καλώ όπως συγκαλέσετε συνάν-τηση προέδρων για να σχεδιάσουμεκαι να συζητήσουμε περαιτέρω ενέρ-γειες προς επίλυση αυτού του προ-βλήματος. Σίγουρα, δεν πρόκειται νακαταργηθεί η κάρτα φιλάθλου αλλάπρέπει να γίνουν όλες οι απαραίτητεςκινήσεις για την τροποποίηση τουνόμου για να επιστρέψει πάλι ο κόσμοςπίσω στα γήπεδα».

Την περασμένη εβδομάδα, από τηνΔευτέρα 11 Νοεμβρίου, μέχρι και χθεςΣάββατο 16 Νοεμβρίου, έγινε στις εγ-καταστάσεις της Masters Tennis Aca-demy στον Στρόβολο, το «HellenicBank Masters Tennis Academy» μεδιοργανώτρια την ομώνυμη ακαδημίαστη Λευκωσία. Το πρωτάθλημα τηςITF είναι κατηγορίας 3, για ηλικίες 18χρονών και κάτω για αγόρια και κο-ρίτσια. Είναι το πιο σημαντικό τουρ-νουά που έγινε φέτος στην Κύπρο.Συμμετείχαν 120 αθλητές (60 αγόριακαι 60 κορίτσια) από 30 χώρες! Απότους ξένους αντισφαιριστές, οι πιογνωστοί από όσους συμμετείχαν είναιοι Βρετανοί Χάρι Γουέντελκεν καιΤόμπι Σάμουελ και από τα κορίτσιαη Πολωνή Βερόνικα Μπάζακ (Νο71στον κόσμο) και η Ιταλίδα Σάρα Ζιον-τάτο (Νο92).

Ήταν τόσο ψηλό το επίπεδο και οανταγωνισμός που δυστυχώς οι Κύ-πριοι αντισφαιριστές και αντισφαι-ρίστριες (Στέφανος Σάββα, Κωνσταν-τίνος Κοσιή, Φώτος Φωτιάδη, ΣέργιοςΚύζα, Ματίας Μάτιτς, Παύλο Παρσών,Στυλιανός Χριστοδούλου, ΦλωρεντίαΧατζηγεωργίου, Κλειώ Μαρία Ιωάννουκαι Μαρία Κωνσταντίνου) αποκλεί-στηκαν από τον Α’ γύρο.

Το τουρνουά ITF Hellenic Bank Ma-sters Tennis Academy, ξεκίνησε τοδιήμερο 10 - 11 Νοεμβρίου με τουςπροκριματικούς και την Τρίτη 12 Νο-εμβρίου άρχισαν οι αγώνες για το κυ-ρίως ταμπλό. Την Τρίτη και την Τε-τάρτη (12 και 13 /11) οι αγώνες άρχιζανστις 9:00 το πρωί και οι τελευταίοιτέλειωναν κοντά στα μεσάνυχτα.

Ο διευθυντής της Masters TennisAcademy Γιάννος Χατζηγεωργίου

ήταν ο Tournament Director του Πρω-ταθλήματος ITF Hellenic Bank MastersTennis Academy. Μας μίλησε για τιςεντυπώσεις του από την διοργάνωση:«Όπως το αναμέναμε, το επίπεδοήταν πάρα πολύ ψηλό. Κύλησαν όλαομαλά. Την Παρασκευή (15/11), μετάτις πρωινές βροχές, στεγνώσαμε ταγήπεδα σε ελάχιστο χρόνο και οι αγώ-νες συνεχίστηκαν απρόσκοπτα. Οιαντισφαιριστές, οι αντισφαιρίστριεςκαι οι προπονητές – συνοδοί τους,έμειναν κατενθουσιασμένοι από τηνδιοργάνωση και το επίπεδο του Τουρ-νουά καθώς επίσης και από τις εγκα-ταστάσεις της Masters Tennis Aca-demy. Είναι πολλά και σημαντικά ταοφέλη της Κυπριακής Αντισφαίρισηςμε την διεξαγωγή τόσο μεγάλων διορ-γανώσεων».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΤΙΧΗΣ

ΤουΧΡΙΣΤΟΥΖΑΒΟΥ

Τρέχει ο ΚίρζηςΣτην γύρα βγήκε ο πρόεδρος τουΑπόλλωνα μήπως και βρει συμμάχουςστην προσπάθειά του να περάσει το αί-τημά του για ξένους διαιτητές. Κάποιοιτην ανοίγουν φοβισμένοι, κάποιοι μέ-νουν κλειδαμπαρωμένοι ενώ κάποιοιάλλοι υποκρίνονται πως τάχατες ενδια-φέρονται. Ένα είναι το σίγουρο. Το επι-χείρημα του Λεμεσιανού παράγονταμοιάζει δύσκολο έως και ανέφικτο.

* * * * *

Ξένοι διαιτητές - αντιδράσειςΓια την ώρα είμαστε ακόμη στο στάδιοσυζητήσεων. Δεδομένη, ωστόσο, πρέ-πει να θεωρείται η αντίδραση των κυ-πρίων διαιτητών και του Συνδέσμουτους, σε περίπτωση που το θέμα καθό-δου ξένων διαιτητών προχωρήσει, πο-λύ περισσότερο αν προκύψουν δεδο-μένα τα οποία θα καθιστούν εφικτό ένατέτοιο σενάριο. Αν ο ΣΔΚ δημοσιοποι-ούσε την παραδοχή του, για τα σοβαράκαι μαζεμένα λάθη των πρώτων αγωνι-στικών, αν αποδεχόταν πως το ενδεχό-μενο καθόδου ξένων διαιτητών, καλύ-

τερου επιπέδου, θα βοηθούσε και τηνκυπριακή διαιτησία, αν στην ουσία ζη-τούσε από την ΚΟΠ να φέρει ξένους,προκειμένου η κατάσταση να βελτιω-θεί, αν μη τι άλλο θα κέρδιζε την εκτί-μηση των φιλάθλων, ακόμη και από χώ-ρους με έντονες αντιδράσεις για τα μέ-χρι τώρα λάθη. Όλα αυτά βέβαια, ανστο ΣΔΚ συμμερίζονται τις απόψεις γιαχτυπητές αδυναμίες των μελών τους,ειδικά φέτος…

* * * * *

Στου κουφού την πόρτα…Κάθε εβδομάδα τα ίδια. Κάθε φορά καιχειρότερα. Κλωτσιές εκτός φάσης,γρονθοκοπήματα σε αντίπαλο, φτύσι-μο, εξύβριση και απρεπείς χειρονο-μίες. Όλα όσα συμπεριλαμβάνονταιστις καταγγελίες και παραπομπές ενώ-πιον του Αθλητικού Δικαστή της ΚΟΠ,για ποδοσφαιριστές πρωταθλημάτωνU16, U17 και U19 Νεαρά παιδιά δηλαδή,νεαροί ποδοσφαιριστές, οι οποίοι πέ-ρα από την ποδοσφαιρική τους εκπαί-δευση, διαμορφώνουν και ποδοσφαι-ρικό χαρακτήρα. Πώς αντιδρούν οι

προπονητές τους, τι κάνουν οι αρμόδι-οι – υπεύθυνοι Ακαδημιών ή μικρώνηλικιακά ομάδων; Μάλλον λίγα πράγ-ματα, ίσως και τίποτα, αν κρίνουμε απότη συχνότητα με την οποία παρουσιά-ζονται, κάθε εβδομάδα, τέτοιου είδουςυποθέσεις ενώπιον του Αθλητικού Δι-καστή.

* * * * *

Ξανά διακοπή Ξανά διακοπή για τις Εθνικές ομάδες.Οι αγώνες των Εθνικών ομάδων έχουνχάσει εδώ και καιρό την αίγλη τους.Και δεν πρόκειται να τη ξαναβρούν όσουπάρχει το Τσάμπιονς Λινγκ. Οι δε πο-δοσφαιριστές (κυρίως οι πρωτοκλασά-τοι), δείχνουν να έχουν κάνει τις επιλο-γές τους με τον τρόπο που αντιμετω-πίζουν τα ματς των συλλόγων τους καιτης Εθνικής τους ομάδας.

* * * * *

Κάτι ετοιμάζεταιΚάτι ετοιμάζεται γενικώς στο κυπριακόποδόσφαιρο μήπως και ανατραπούν

κάποια δεδομένα που λειτουργούν ειςβάρος του. Περισσότερα δεν μπορού-με ν’ αναφέρουμε ωστόσο θα πρέπεινα θεωρείται δεδομένη η κοινή προ-σπάθεια κάποιων μήπως και καταφέ-ρουν να ρίξουν τον τοίχο. Οι προσπά-θειες που γίνονται είναι προσεγμένεςκαι εκατό τοις εκατό μακριά από ταφώτα της δημοσιότητας.

* * * * *

Παλαιότερη ανακοίνωση Στις 16 Απριλίου του τρέχοντος έτουςτο ΔΣ της ΚΟΠ εξέδωσε ανακοίνωσηπου άρχιζε ως εξής: «Σε περίπτωση κα-τά την οποία υπάρχει ενημέρωση απότην UEFA για ύποπτη στοιχηματική δρα-στηριότητα για ποδοσφαιρικό αγώναπου αφορά μέχρι το Πρωτάθλημα Β’Κατηγορίας (δηλαδή εκτός της Α’ Κατη-γορίας), που διοργανώνεται από τηνΚυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρουθα επιβάλλονται οι πιο κάτω ποινές».Οι ποινές περιλαμβάνουν αποκοπήχορηγιών, πρόστιμο, αφαίρεση βαθ-μών κλπ. Γιατί τα γράφουμε τώρα αυ-τά; Έλα ντε…

ΠρωτοβουλίαΣοφοκλέους κατά της κάρτας φιλάθλουΟ πρόεδρος της ΑΕΛ έστειλε επιστολή στην ΚΟΠ και ζητά τροποποίηση του νόμου

Αψογη διοργάνωση, πολύ ψηλού επιπέδουΟλοκληρώθηκε το ITF Hellenic Bank Masters Tennis Academy U18

Στο τουρνουά συμμετείχαν 120 αθλη-τές από 30 χώρες.

Στην επιστολή του ο κ. Σοφοκλέους εκφράζει την άποψη πως με τα υφιστάμεναδεδομένα θα πτωχεύσουν τα σωματεία, γι’ αυτό ζητά από την ΚΟΠ δράση.

ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019

www.pwc.com.cy/funds

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

0,90%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

X.A.2,37% 0,68%

Nasdaq

-0,38%

Nikkei

-0,82%

Dax

-1,53%

FTSE 100

-0,44%

Πετρέλαιο

0,03%

€ /$

X.A.K.0,2%

Κύπρος 0,60% 0,09%

Γερμανία -0,35% -0,11%

Γαλλία -0,03% -0,08%

Ιταλία 1,32% 0,16%

Ισπανία 0,45% 0,07%

Ιρλανδία 0,06% -0,08%

Ελλάδα 1,42% 0,21%

Ην. Βασίλειο 0,71% -0,08%

Απόδοση δεκαετών ομολόγων

Βαθμολογία από οίκους αξιολόγησης

Οίκος Μακρο- Βραχυ-Αξιολόγησης πρόθεσμο πρόθεσμο

Χρέος Χρέος

DBRS ΒBB (low) R-2 (middle)Fitch BΒΒ- F3Moody’s Ba2 NPS&P BBΒ- Α-3

Απόδοση Εβδομαδιαία αλλαγή

Α Ν Α Λ Υ Σ Η / Του HOLGER SCHMIEDING*

Οι εμπορικές διενέξεις που προ-κάλεσε ο Αμερικανός πρόεδροςΝτόναλντ Τραμπ, η επιβράδυνσητης οικονομίας της Κίνας και ηαβεβαιότητα σχετικά με την έξοδοτης Βρετανίας από την ΕυρωπαϊκήΕνωση προξενούν σοβαρές επι-πτώσεις στην παγκόσμια μετα-ποίηση και στο εμπόριο. Αν καικαι η τελική εγχώρια ζήτηση δια-τηρείται ζωηρή, αυτοί οι κραδα-σμοί υποχρέωσαν τον ρυθμό οι-κονομικής ανάπτυξης στις χώρεςτου προηγμένου κόσμου σε επί-πεδα κάτω από τη μακροπρόθε-σμη τάση. Οι οικονομίες δε πουεξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό απότις εξαγωγές, όπως η Γερμανία,παραπαίουν στο χείλος της ύφε-σης. Τα στοιχεία ερευνών απότον κλάδο παροχής υπηρεσιώνκαι τα επίσημα από την αγορά

εργασίας φανερώνουν ότι η δυ-σπραγία στον κλάδο της μετα-ποίησης διαχέεται αργά σε άλλουςκλάδους της οικονομίας. Συνεπώςτο ερώτημα που εγείρεται για το2020 είναι πια προφανές: μήπωςβαθύνει έτι περαιτέρω η εξασθέ-νηση της μεταποίησης και τελικώςανακόψει τον βηματισμό σε άλ-λους τομείς, οι οποίοι μέχρι στιγ-μής έχουν φανεί ανθεκτικοί, ή ημεταποίηση θα ανακάμψει αρκετάσύντομα, ώστε να αποτρέψει νασυμβεί κάτι τέτοιο; Σε αντιστάθ-μισμα, οι πρόσφατες εξελίξειςαναθερμαίνουν την ελπίδα ότισε λίγους μήνες η παραγωγή τηςμεταποίησης και το παγκόσμιοεμπόριο θα σταθεροποιηθούν,ανοίγοντας τον δρόμο για μιασταδιακή επαναφορά του βημα-τισμού της διεθνούς οικονομίας

σε ορίζοντα δωδεκαμήνου. Ιδούορισμένες ελπιδοφόρες ενδείξεις.Δεύτερη φορά μέσα στη χρονιάορισμένοι βασικοί δείκτες φανε-ρώνουν ότι η μεταποίηση και τοεμπόριο συντόμως θα ανακάμ-ψουν. Εάν ο Αμερικανός πρόεδροςΝτόναλντ Τραμπ δεν ταράξει τηδιεθνή οικονομία, οξύνοντας τιςεμπορικές διενέξεις, όπως τονΜάιο, τα χειρότερα θα έχουν σύν-τομα περάσει. Κατόπιν, οι χρη-

ματιστηριακοί δείκτες προοικο-νομούν μια πιθανή ανάκαμψηεδώ και πολύ καιρό. Εντούτοις,οι κεφαλαιαγορές είναι άστατες.Aλλοτε μπορούν και άλλοτε όχινα προαναγγείλουν τα σημείακαμπής της οικονομίας. Εάν, όμως,τα αληθινά δεδομένα, όπως οιπροσδοκίες των εταιρειών, αρχί-σουν να επιβεβαιώνουν το μήνυματων αγορών, μπορούμε να είμαστεβέβαιοι σε λογικά πλαίσια ότι έρ-χονται καλύτερες ημέρες. Τα οι-κονομικά στοιχεία, βέβαια, συ-νεχίζουν να δείχνουν αποδυνά-μωση. Αλλά, ορισμένα στοιχεία,όπως το ΑΕΠ των ΗΠΑ και τηςΕυρωζώνης, δεν προκαλούν έκ-πληξη με το να φανερώνουν κάμ-ψη. Οι προσδοκίες γίνονται πιορεαλιστικές. Κι αν τα νοικοκυριάκαι οι επιχειρήσεις δεν χρειάζον-

ται πλέον να περιορίσουν περισ-σότερο τις δαπάνες τους, η αύ-ξηση της παραγωγής μπορεί νασταθεροποιηθεί.

Στην περίπτωση της εξαγωγι-κής οικονομίας της Γερμανίας,τέλος, αυτή έχει πληγεί από τουςεμπορικούς πολέμους, την επι-κείμενη αποχώρηση της Βρετανίαςαπό την Ε.Ε. και την επιβράδυνσητης οικονομίας της Κίνας – καιμάλιστα, τα πλήγματα είναι βα-ρύτερα από κάθε άλλη προηγμένηοικονομία. Παρά ταύτα, οι προσ-δοκίες των επιχειρήσεων στη με-ταποίηση το καλοκαίρι σταθερο-ποιήθηκαν και βελτιώθηκαν κατάτι τον Οκτώβριο, φθάνοντας σταυψηλότερα τετραμήνου.

* Aνώτατος οικονομολόγος της Beren-berg Bank.

Ελπιδοφόρες ενδείξεις για τη διεθνή οικονομία

Στους ακριβότερους εμπορικούς δρόμους η Ερμού Οι αρρυθμίεςστον ΟΚΥπΥπονοκέφαλοςγια το ΓεΣΥΔιαφωνίες για αμοιβέςΣοβαρές είναι οι επιπτώσεις στοΓεΣΥ από τη δεύτερη παραίτησηπροέδρου του ΟΚΥπΥ. Η φυγήτου Αλέκου Σταμάτη επιβεβαιώνειτην διοικητική αστάθεια στονΟργανισμό, αλλά και τις διαφο-ρετικές προσεγγίσεις στις αμοιβέςτων γιατρών του δημοσίου. Η ΠΑ-ΣΥΚΙ φέρεται να ζητούσε ποσοστό30% από ιατρικές πράξεις και επι-σκέψεις, ενώ ο ΟΚΥπΥ δίνει 8%και 20% αντίστοιχα. Σελ. 4

Πλειστηριασμοίonline από αύριοκαι στην ΚύπροΜόνο εργάσιμες μέρεςΑρχίζουν από αύριο οι ηλεκτρονικοίπλειστηριασμοί και στην Κύπρο.Την ευθύνη για την πλατφόρμαθα έχει ο Σύνδεσμος ΤραπεζώνΚύπρου, ενώ την δημιουργία τηςανέλαβε η ελληνική εταιρεία ηοποία δημιούργησε και την ελλη-νική πλατφόρμα. Οι ηλεκτρονικοίπλειστηριασμοί διενεργούνται μό-νο εργάσιμη ημέρα από τις 10:00π.μ. έως τις 12:00 μ.μ. Σελ. 6

ΕΛΛΑΔΑ

Τα funds θα γεμίσουντην αγορά με ακίνητα

Πάνω από 20.000 ακίνητα στην Ελλάδα θαδιατεθούν τα επόμενα χρόνια μέσω απευ-θείας πωλήσεων και πλειστηριασμών. Πρό-κειται για ακίνητα που αποτελούν εγγυήσειςτων χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων, πουπωλήθηκαν ή πρόκειται να πωληθούν τουςεπόμενους μήνες σε funds. Σελ. 12

ΔΙΕΘΝΗ

Ενισχύθηκε οριακά η γερμανική οικονομία

Ο κίνδυνος τεχνικής ύφεσης της γερμανι-κής οικονομίας αποφεύχθηκε οριακά, δί-νοντας ακόμη μία δικαιολογία στην κυβέρ-νηση να μη χαλαρώσει τη δημοσιονομικήτης πολιτική, παρά τις πιέσεις. Η γερμανικήοικονομία ενισχύθηκε κατά 0,1% σε τριμη-νιαία βάση και κατά 0,5% σε ετήσια. Σελ. 10

ΤΟ 2020

Προβλέπουνκατάρρευσητης τιμήςτου «μαυρουχρυσού»

Σελ. 9

Τα διαβατήρια κρίνουν τις αξιολογήσειςΚίνδυνος να επηρεάσουν αρνητικά τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ και της Moneyval το επόμενο εικοσαήμερο

Στη λίστα με τους ακριβότερους εμπορικούς δρόμους του κόσμου είναι για μία ακόμα χρονιά η Ερμού. Συγκεκριμένα, βρίσκεται πλέον στη 14ηθέση, καθώς το μέσο ετήσιο ενοίκιο αυξήθηκε κατά 14% τοντελευταίο χρόνο και διαμορφώνεται πλέον σε 3.420 ευρώ τ.μ., από 3.000 ευρώ /τ.μ. πέρυσι. Σε σχέση μάλιστα με το 2017, όταν η Ερμού βρισκόταν στη 19η θέση, η αύξηση των ενοικίων προσεγγίζει το 30%. Σελ. 8

Στη ζυγαριά των αξιολογήσεωντης κυπριακής οικονομίας απότους θεσμούς μπαίνει το θέματων διαβατηρίων. Αυτή την εβδο-μάδα αναμένεται η έκθεση τουΟΟΣΑ και την 1η Δεκεμβρίου ηέκθεση για την αξιολόγηση των

μέτρων κατά της νομιμοποίησηςεσόδων από παράνομες δραστη-ριότητες και τη χρηματοδότησητης τρομοκρατίας (MONEYVAL).Και στις δύο εκθέσεις θα υπάρχειαναφορά στο θέμα που δημιουρ-γήθηκε με τα διαβατήρια και στις

αδυναμίες του προγράμματος.Και οι δύο θεσμοί έχουν κρούσειπολλάκις τον κώδωνα του κινδύ-νου αναφορικά με το πρόγραμμαπου εφαρμόζει η Κύπρος. «Το κλί-μα είναι περίεργο και τα μηνύματαπου λαμβάνουμε είναι μικτά»,

ανέφερε πηγή από την επαγγελ-ματική ομάδα των λογιστών στην«Κ», σχετικά με τις δύο εκθέσεις.Σημείωσε πως τα τελευταία δη-μοσιεύματα και η έκταση που έλα-βε το θέμα των πολιτογραφήσεωνλειτούργησαν ιδιαιτέρως αρνητικά

σε μία περίοδο που οριστικοποι-ούνταν οι δύο εκθέσεις. «Ήδηήταν βαρύ το κλίμα με το ζήτηματων πολιτογραφήσεων, αλλά τατελευταία γεγονότα φαίνεται ναέδωσαν και τη χαριστική βολή»,ανέφερε χαρακτηριστικά. Σελ. 5

������

Σε λίγους μήνες η πα-ραγωγή της μεταποί-ησης και το παγκόσμιοεμπόριο θα σταθερο-ποιηθούν.

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

ΔΗΚΤΗΣdiktis@kathimerini.com.cy

Εντυπωσιασμοί

Ο Αβέρωφ δεν μπορούσε να πει μπροστά στιςκάμερες ότι έκανε πίσω με τις χρεώσεις η Τρά-πεζα Κύπρου, έπρεπε να φωνάξει τα media γιανα τους δηλώνει ότι είναι ευχαριστημένος καιπόσο καλά πήγε η κουβέντα που είχε με τον Πα-νίκο Νικολάου. Συν τοις άλλοις, φάνηκε ήρωας οΑβέρωφ, λες και ο Βότσης για παράδειγμα, δενέβγαινε στα τηλεοπτικά παράθυρα από τηνπρώτη στιγμή και να λέει πως αυτές οι χρεώσειςείναι ένα σύγχρονο χαράτσι.

••••Κρέμα αντιγήρανσηςΤην απόσυρση και αντικατάσταση παλαιών οχη-μάτων εξήγγειλε το Υπουργείο Οικονομικών, μετο ύψος της χορηγίας να ανέρχεται στα 2.000ευρώ (1.250 χορηγίες). Το προς απόσυρση «πα-λαιό όχημα» πρέπει, μεταξύ άλλων, να είναι ηλι-κίας μεγαλύτερης ή ίσης των δεκαπέντε ετών,κατηγορίας Μ1 (τύπου σαλούν) ή Ν1 (μεταφο-ράς εμπορευμάτων). Το καινούργιο όχημα πουθα εγγραφεί θα πρέπει να έχει κυβισμό μικρό-τερο ή ίσο των 1800 κυβικών εκατοστών, Πιστο-ποιητικό Συμμόρφωσης με ένδειξη “Euro 6AD”ή μεταγενέστερη και μάζα εκπεμπόμενου διο-ξειδίου του άνθρακα μικρότερη ή ίση των 150γραμμαρίων ανά χιλιόμετρο, μετρούμενη με τηνέα μέθοδο μέτρησης, γνωστή ως «WLTP». Χαι-ρετίζει η στήλη τέτοια μέτρα, διότι έτσι θα μει-ωθούν έστω και 1.250 γηρασμένα αυτοκίνητααπό την Κύπρο.

••••Ούτε που ξέρουνΟύτε που ξέρουν τι θα κάνουν οι τρεις διορι-σθείσες για την επιτροπή ελέγχου των διαβατη-ρίων. Υπάρχει μία σύγχυση, μεταξύ Προεδρι-κού, Υπουργείου Εσωτερικών, Επιτροπής Κεφα-λαιαγοράς, Νομικής Υπηρεσίας και ΑΔΕΕΛΕΠ. Ολόγος; Το Προεδρικό θέλει να προχωρήσουν σεεπανέλεγχο όλων των διαβατηρίων που δόθη-καν από το 2013 έως και σήμερα, δίχως όμως ναέχουν καθορίσει το πώς θα γίνεται. Δηλαδή. ΗΕπιτροπή Κεφαλαιαγοράς για παράδειγμα, έχειορισθεί ως μία οντότητα που θα ελέγχει τα δια-βατήρια που έχουν δοθεί, δίχως όμως να ξέρειπως, που, πότε. Όχι ότι δεν έχει την τεχνογνω-σία η ΕΚΚ για παράδειγμα να ελέγξει περίερ-γους (αυτό κάνει με τις εταιρείες), αλλά εάν δενέχει μπροστά της αντικείμενο δεν μπορεί να κά-νει κάτι. Και από το Προεδρικό θέλουν να γίνει ηδιαδικασία «χθες». Ούτε σήμερα, ούτε αύριο.

••••Για τις πλημμύρες τίποτα;Το Δημοτικό Συμβούλιο Λεμεσού δήλωσεγραπτώς πως ο Προϋπολογισμός του 2020 γιατην πόλη αντικατοπτρίζει ένα Δήμο νοικοκυρε-μένο ο οποίος λειτουργεί στη βάση της χρη-

στής διοίκησης. Είναι ισοσκελισμένος και πλε-ονασματικός, με έσοδα €49,2 εκατομμύρια καιδαπάνες €43 εκατομμύρια. Οι αναπτυξιακέςδαπάνες είναι για ακόμα μια χρονιά σε ψηλόεπίπεδο και ανέρχονται στα €29,5 εκατομμύ-ρια. Μέσα από το προϋπολογισμό του 2020αναφέρεται πως προωθούνται τα εξής έργα: 1. Την επέκταση της ανάπτυξης στην περιφέ-ρεια και στις συνοικίες της Λεμεσού μέσα σταπλαίσια της φιλοσοφίας μας για μια ολοκληρω-μένη και καθολική ανάπτυξη της πόλης. 2. Τον εκσυγχρονισμό της Δημοτικής Μηχανήςγια καλύτερη εξυπηρέτηση των δημοτών. 3. Την αναβάθμιση των σημείων αναφοράς τηςπόλης μας όπως η Παλιά Αγορά, η ΠλατείαΗρώων, το ΓΣΟ και ο Δημόσιος Κήπος. 4. Την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής τουΔήμου μέσα από προγράμματα για τις ευάλω-τες ομάδες του πληθυσμού αλλά και την προ-ώθηση σχεδίων για προσιτή και κοινωνικήστέγη. 5.Την αναβάθμιση των πολιτιστικών εκδηλώ-σεων και την στήριξη των συμπατριωτών μαςανθρώπων της Τέχνης και του πολιτισμού. Γιατις πλημμύρες δεν θα κάνουμε κάτι;

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΙΤΣΗ

Ανάπτυξη και«αναπτυξιακός»βολονταρισμός

H Λ E Ξ HΤ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ

ΦοροδιαφυγήΦοροδιαφυγή καλείταιη παράνομη μείωση τηςφορολογικής υποχρέω-σης/επιβάρυνσης ή ηπαράνομη εξαίρεση κα-ταβολής φορολογίας. Η παράνομη αυτή πρά-

ξη/πρακτική ΔΕΝ προκύπτει σε καμίαπερίπτωση μέσα από νόμιμες διαδι-κασίες και κατάλληλο φορολογικόσχεδιασμό (βάσει προτύπων και νο-μοθεσίας), όπως συμβαίνει με τη νό-μιμη πράξη/πρακτική της φοροαπο-φυγής.

Μάριος ΧαραλαμπίδηςΚαθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών

Cyprus Institute of Marketing / The CyprusBusiness School

Θα πέσει πολύ τεχνολογικός αλφαβητισμός τελευταία. Από τη μία θα πρέπει να μάθουν οικαταναλωτές πώς να χρησιμοποιούν το app της Τράπεζας Κύπρου ώστε να μην χρεώνονται στομέλλον και από την άλλη πώς θα bid-άρουν για ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.

Πώς θα έρθει η ανάπτυξη; Ας μηνέχουμε αυταπάτες. Η ανάπτυξηδεν θα έρθει επειδή θα μειωθούνκάποιοι φορολογικοί συντελεστές,επειδή θα γίνει κάποια έστω πολύμεγάλη επένδυση, επειδή θα δα-νειστούμε (όπως σχεδόν όλα τακράτη…) με μικρό επιτόκιο. Ούτε,πάλι, η ανάπτυξη θα πέσει ως μάν-να εξ ουρανού, με κάποιο «δώρο»από έναν θείο από την Κίνα, απότις ΗΠΑ ή από τη Γερμανία.

Η ανάπτυξη προϋποθέτει ότικάνουμε μεταρρυθμίσεις. Προϋπο-

θέτει βαθιές τομές στη δημόσιαδιοίκηση, στην ίδια την αρχιτε-κτονική και στις δομές του κράτους,στο σύστημα απονομής Δικαιοσύ-νης (που έχει καταστεί αγαθό πουσπανίζει εξαιτίας της απίστευτηςκαθυστέρησης…), στα συστήματατων κρατικών προμηθειών, στηναποτελεσματική αντιμετώπιση τηςδιαφθοράς και της διαπλοκής(απεχθή φαινόμενα που η κρίσηδεν φαίνεται να έθιξε, αντιθέτωςίσως είναι από τα λίγα που βγήκανενισχυμένα μέσα από την κρίση...),ριζικά μέτρα για την αποκατάστασηισονομίας, αξιοκρατίας, ασφάλειας,αλληλεγγύης.

Προϋποθέτει, επίσης, ότι η κοι-νωνία μας θα πάψει να είναι θλιβερόυπόδειγμα της «τραγωδίας των θε-σμών», θα πάψει να είναι φοβικήκαι κλειστή και θα αποκτήσει τηνικανότητα να δημιουργήσει ένανέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας,να δημιουργήσει θεσμούς ισχυρούς,ασφαλείς και ευπροσάρμοστουςστις μεταβαλλόμενες συνθήκες τό-σο με την έννοια των νομοθετη-μένων οργάνων της πολιτείας όσοκαι με την ευρύτερη έννοια των«κανόνων του παιχνιδιού».

Ας θυμηθούμε ότι οι Ρόμπιν-

σον-Ατζέμογλου άρχιζαν το γνωστόbestseller τους (Why Nations Fail,2012) με το παράδειγμα της πόληςΝογκάλες, που κόβεται στη μέσηαπό έναν φράκτη.

Μισή ανήκει στην Αριζόνα(ΗΠΑ) και είναι πλούσια, η άλλημισή ανήκει στη Σονόρα (Μεξικό)και είναι φτωχή. Γιατί, ενώ είχανξεκινήσει χωρίς καμία διαφοράπλούτου, η μεν αναπτύχθηκε, ηδε υστέρησε; Για τον ίδιο λόγο πουοι πάμπλουτες σε πρώτες ύλες πά-λαι ποτέ αποικίες στη Νότια Αμε-ρική παρέμειναν φτωχές, ενώ οιπάμπτωχες σε πρώτες ύλες πάλαιποτέ αποικίες στη Βόρεια Αμερικήέγιναν πάμπλουτες: Η διαφοράοφείλεται στους διαφορετικούς θε-σμούς που οικοδομήθηκαν στημία και στην άλλη περίπτωση.

Καταλήγω: Συχνά πυκνά λέγεταιότι η ανάπτυξη δεν διατάσσεται,δεν έρχεται κατόπιν σχετικής εν-τολής. Σωστά. Να συμπληρώσουμεκάτι επίσης σωστό, ότι η ανάπτυξηδεν πρόκειται να έρθει επειδή κά-ποιος της λέει λόγια λατρείας, επει-δή πίνει νερό στο όνομά της καιτης ορκίζεται αιώνια πίστη καιαφοσίωση. Με άλλα λόγια, η ανά-πτυξη ούτε διατάσσεται ούτε πα-ραμυθιάζεται. Ούτε υπακούει σεεντολές ούτε υποκύπτει στη γοη-τεία ενός «αναπτυξιακού» βολον-ταρισμού σαν κι αυτόν που κάνειτη θορυβώδη παρουσία του μετε-κλογικά (αφού θέλω ανάπτυξη, αρ-κεί να φωνάζω ότι θέλω επενδύσεις,σηκώνω τα μανίκια, επιδίδομαι σεέναν «αναπτυξιακό» ακτιβισμό κιαυτά είναι, δήθεν, ικανά να κάνουντην ανάπτυξη να εμφανιστεί απότη γωνία!).

Για να έρθει η ανάπτυξη, χρει-άζονται τομές και σύγχρονο θε-σμικό πλαίσιο. Αυτά εξαρτώνταιαπό εμάς. Αν εμείς δεν τα κάνουμε,δεν θα γίνουν – κανείς δεν θα τακάνει για λογαριασμό μας. Αλλά,προς το παρόν τουλάχιστον, (παράτην ευνοϊκή συγκυρία, το εύκρατοπολιτικό/κοινωνικό κλίμα…) δενφαίνεται να είναι στις κυβερνητικέςπροτεραιότητες.

kallitsiskostas@yahoo.com

Τα νανοσωματίδια της ατμοσφαιρικήςρύπανσης συνδέονται με την εμφά-νιση καρκινικών όγκων στον εγκέ-φαλο, σύμφωνα με νέα έρευνα, ηοποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώ-ρηση Epidemiology. Ειδικότερα, ηαυξημένη έκθεση στα υπερλεπτάσωματίδια (UFPs) που παράγονταιαπό την καύση των καυσίμων, ιδι-αίτερα από τους ντιζελοκινητήρεςοχημάτων, αυξάνει σημαντικά τιςπιθανότητες εμφάνισης καρκινικώνόγκων στον εγκέφαλο.

Οπως επισημαίνουν οι επιστή-μονες του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλτου Καναδά, που εκπόνησαν τη με-λέτη, οι καρκινικοί όγκοι στον εγ-κέφαλο είναι αρκετά σπάνιοι και ηαύξηση της έκθεσης σε ατμοσφαι-ρική ρύπανση που συνδέεται με με-τεγκατάσταση από έναν ήσυχο δρό-μο ενός αστικού κέντρου σε μια πο-λυσύχναστη λεωφόρο, καταλήγειστην εμφάνιση ενός επιπλέον καρ-κίνου του εγκεφάλου ανά 100 χιλιά-δες κατοίκους. Προκειμένου να κα-ταλήξουν σε σαφή συμπεράσματα,οι Καναδοί επιστήμονες ανέλυσαντα ιατρικά αρχεία και την έκθεσηστην ατμοσφαιρική ρύπανση 1,9εκατ. ενήλικων συμπατριωτών τους,κατά την περίοδο 1991-2016. Ετσι,διαπίστωσαν ότι ο συσχετισμός ανά-μεσα στον καρκίνο του εγκεφάλουκαι στην έκθεση στα νανοσωματίδιαήταν «εντυπωσιακά σταθερός». Δια-πιστώθηκε ότι αύξηση της έκθεσηςστην ατμοσφαιρική ρύπανση 10 χι-λιάδων νανοσωματιδίων ανά κυβικόεκατοστό, διαφορά δηλαδή που κα-ταγράφεται ανάμεσα σε έναν ήσυχοδρόμο και σε μια πολυσύχναστη λε-ωφόρο, αυξάνει τον κίνδυνο εμφά-νισης καρκίνου του εγκεφάλου κατά10%. Ωστόσο οι ερευνητές επιση-

μαίνουν ότι αυτή ήταν μόνο η πρώτηέρευνα που συνδέει τα δύο και είναιεπιτακτικό να εκπονηθούν και με-γαλύτερες μελέτες.

Η τοξική ατμόσφαιρα έχει συν-δεθεί και στο παρελθόν με άλλα προ-βλήματα του εγκεφάλου, όπως μει-ωμένη νοημοσύνη, άνοια και προ-βλήματα ψυχικής υγείας, τόσο σεενηλίκους όσο και σε παιδιά. Ο Παγ-κόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει χα-ρακτηρίσει την ατμοσφαιρική ρύ-πανση «σιωπηρή κρίση της δημόσιαςυγείας».

Τέλος ο καθηγητής Τζορντί Σου-νιέρ, του Ινστιτούτου ΠαγκόσμιαςΥγείας της Βαρκελώνης, χαρακτήρισεσημαντικά τα συμπεράσματα τωνΚαναδών ερευνητών, ιδιαίτερα αφούπροηγούμενες μελέτες σε ζώα απέ-δειξαν ότι τα νανοσωματίδια είναιπολύ περισσότερο τοξικά από ταμεγαλύτερα.

Καρκίνο προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση

Μείωση των ορίων ταχύτητας Πιο «αργοί» οι αυτοκινητόδρομοι της Ολλανδίας εξαιτίας του οξειδίου του αζώτου

ΧΑΓΗ. Στα 100 χλμ./ώρα, από 130που είναι σήμερα, θα μειωθεί τοόριο ταχύτητας στους αυτοκινη-τοδρόμους της Ολλανδίας, όπωςανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργόςΜαρκ Ρούτε. Το Συντηρητικό Κόμματου Ρούτε ήταν ανέκαθεν αντίθετομε μέτρα περιορισμού της αυτοκί-νησης, αλλά αναγκάστηκε να λάβειτην απόφαση αυτή λόγω των εξαι-ρετικά υψηλών συγκεντρώσεωνοξειδίων του αζώτου στην ατμό-σφαιρα. Η ελάττωση της ταχύτηταςμειώνει την κατανάλωση καυσίμου

για την ίδια απόσταση, πράγμα πουσυνεπάγεται μείωση της ρύπανσης.Τον Μάιο, το ανώτατο δικαστήριοτης χώρας αποφάσισε ότι οι διαδο-χικές καταδίκες της Ολλανδίας απότο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τηνπαράβαση των ορίων αζώτου οφεί-λουν να γίνουν σεβαστές. Το Δικα-στήριο έδωσε εντολή να «παγώ-σουν» μια σειρά από κατασκευα-στικά έργα, τα οποία χρησιμοποιούνβαριά πετρελαιοκίνητα μηχανήμα-τα, ώστε να περιοριστούν οι εκ-πομπές οξειδίων του αζώτου. «Είναιένα άσχημο μέτρο, σε κανέναν δεναρέσει, αλλά εξυπηρετεί το ευρύτερο

συμφέρον», ανέφερε ο Ρούτε. «Τοχρειαζόμαστε για να μην παραλύσειη χώρα και χαθούν δουλειές χωρίςλόγο».

Ο βασικός ένοχος για την ατμο-σφαιρική ρύπανση με οξείδια τουαζώτου είναι οι κινητήρες ντίζελ.Παρότι το μερίδιο της ντιζελοκί-νησης στους ολλανδικούς δρόμουςείναι μόλις 15% και παρότι τα νέαντιζελοκίνητα οχήματα διαφημί-ζονται ως καθαρότερα από τα παλιά,η Ολλανδία πνίγεται στους ρύπους.Επιπλέον, η χώρα έχει πρόβλημακαι με το άζωτο στα ποτάμια καιτα κανάλια της, εξαιτίας της εντα-τικής γεωργικής και κτηνοτροφικήςδραστηριότητας. Μεγάλες, πρό-σφατες διαμαρτυρίες αγροτών πουκατέβηκαν με τρακτέρ στη Χάγη,πυροδοτήθηκαν εν μέρει από τονφόβο ότι τα μέτρα για τον περιο-

ρισμό της ρύπανσης από τα αζω-τούχα λιπάσματα θα τους θίξουν.Συνολικά, από τις μεταφορές, τιςκατασκευές και τη γεωργία, η πυ-κνοκατοικημένη Ολλανδία απορ-ρίπτει στο περιβάλλον τέσσερις φο-ρές περισσότερο άζωτο κατά κε-φαλήν από τον ευρωπαϊκό μέσοόρο.

«Ωραίο συναίσθημα»«Ολα τα λογικά επιχειρήματα

υποδεικνύουν ότι χρειάζεται μείωσητης ταχύτητας», είπε ο Ολλανδόςευρωβουλευτής των Πρασίνων,Μπας Εϊκχάουτ. «Το μόνο επιχεί-ρημα για τη γρήγορη οδήγηση είναιότι είναι ωραίο συναίσθημα. Βά-ζουμε λοιπόν τη λογική απέναντιστο συναίσθημα και αυτό είναι πάν-τα μια δύσκολη συζήτηση».

Η ελάττωση του ορίου ταχύτητας

αναμένεται να μειώσει τα τροχαίαατυχήματα και να εξομαλύνει τηροή των οχημάτων, εφόσον σε όλεςτις λωρίδες του αυτοκινητοδρόμουτα οχήματα θα κινούνται σχεδόνμε την ίδια ταχύτητα. Αυτή τη στιγ-μή, η δεξιά και μερικές φορές καιη μεσαία λωρίδα των ολλανδικώναυτοκινητοδρόμων είναι σχεδόνπαντού κατειλημμένη από βαρέαοχήματα που κινούνται με μέγιστηταχύτητα 90 χλμ. την ώρα, αφή-νοντας τον υπόλοιπο χώρο στα Ι.Χ.που πασχίζουν να προσπεράσουν.Ερευνα που είχε γίνει πριν από λίγαχρόνια, έδειξε ότι οι μισοί Ολλανδοίοδηγοί εκνευρίζονταν με αυτούςπου τους πίεζαν να τρέξουν παρα-πάνω από τα όρια ταχύτητας καιοι άλλοι μισοί με αυτούς που τη-ρούσαν τα όρια ταχύτητας.

REUTERS, A.P.

Πινακίδες με το όριο ταχύτητας των 100 χλμ. την ώρα κατασκευάζονται στο Ασεν της Ολλανδίας.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείαςέχει χαρακτηρίσει την ατμοσφαιρικήρύπανση «σιωπηρή κρίση τηςδημόσιας υγείας».

������

Αν εμείς δεν κάνουμετις μεταρρυθμίσεις, δεν θα γίνουν, κανείςδεν θα τις κάνει για λογαριασμό μας.

������

Η χώρα έχει πρόβλημακαι με το άζωτο στα ποτάμια και στα κανά-λια της, λόγω της εντατικής γεωργικήςκαι κτηνοτροφικής δραστηριότητας.

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

© 2

019

EYGM

Lim

ited.

All

Righ

ts R

eser

ved.

ED

Non

e.

ey.com #BetterQuestions

Can advanced technologies help auditors make the hard-to-see easier to see?

© 2

019

EYGM

Lim

ited.

All

Righ

ts R

eser

ved.

ED

Non

e.

he ooo see?

Πονοκέφαλος οι διοικητικέςαρρυθμίεςτου ΟΚΥπΥ Οι προεκτάσεις από την δεύτερη φυγήπροέδρου μέσα σε διάστημα δέκα μηνών

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Η φυγή Αλέκου Σταμάτη από τηνπροεδρία του Οργανισμού Κρατι-κών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ),αφήνει πίσω της δυο κεφαλαιώδηζητήματα που άπτονται της εφαρ-μογής του ΓεΣΥ. Πρώτον ήλθε ναενισχύσει τις απόψεις εκείνες πουθεωρούν πως ένας από τους βασι-κούς πυλώνες της δημόσιας υγείας, ο ΟΚΥπΥ, πάσχει και δεύτερονδημιουργεί βάσιμες ανησυχίες γιατο χρόνο υπερπήδησης και κατάσυνέπεια ομαλοποίησης, της διοι-κητικής αστάθειας. Η δημόσια αί-σθηση που προκάλεσε, η δεύτερηαποχώρηση ηγετικού στελέχουςτου ΟΚΥπΥ, προτού συμπληρωθείένας χρόνος δεν ήταν κεραυνός εναιθρία εντός του Οργανισμού. Όπωςλένε χαρακτηριστικά πηγές κοντάστο ΓεΣΥ, η παραίτηση Σταμάτηαποκαλύπτει πως ο οργανισμός ου-σιαστικά προσπαθεί να προσαρ-μοστεί και να λειτουργήσει στονέο περιβάλλον, πατώντας σε δυοβάρκες. Μια τακτική που αφενόςσχετίζεται με το πλαίσιο, εντός τουοποίου καλείται να διαχειριστεί ταδημόσια νοσηλευτήρια και αφετέ-ρου με την προσπάθεια συνύπαρ-ξης του παλαιού με το νέο, στοχώρο της δημόσιας υγείας. Έξι μή-νες μετά την εισαγωγή του ΓεΣΥκαι τα όποια προβλήματα εμφανί-σθηκαν, ο ΟΚΥπΥ φαίνεται ναείναι το σοβαρότερο που εάν δεν

βρεθεί η χρυσή λύση άμεσα και σεβάθος χρόνου, θα επιβεβαιώσειπανηγυρικά όσους προέβλεπανπως το ΓεΣΥ υπό τις παρούσες συν-θήκες θα βρεθεί λίαν συντόμωςενώπιος ενωπίω με την πραγματι-κότητα.

Υπάρχει θέμαΑν κάποιος αναζητήσει τους βα-

θύτερους λόγους που ώθησαν στηνέξοδο τον Αλέκο Σταμάτη, επτάμήνες από τον διορισμό του στηθέση του προέδρου του ΟΚΥπΥ,θα πέσει πάνω στο μοντέλο μετά-βασης των δημοσίων νοσηλευτη-ρίων σε περιβάλλον ΓεΣΥ. Ενώ οΟΚΥπΥ θεωρείται αυτόνομος Ορ-γανισμός, στην ουσία λειτουργείως προέκταση του δημοσίου τόσοσε επίπεδο αποφάσεων όσο καιπροσωπικού. Κάτι που φάνηκε έν-τονα στην περίπτωση των διαβου-λεύσεων με τον ΠΑΣΥΚΙ. Στο πα-ρασκήνιο, η πρόθεση Σταμάτη ναεξέλθει, λένε οι πληροφορίες, ήτανγνωστή εδώ και ένα μήνα και είχενα κάνει με τα εμπόδια που συναν-τούσε σε λειτουργικά ζητήματα μεαποκορύφωμα το θέμα με τα κίνη-τρα στους γιατρούς του δημοσίου.Ο παραιτηθείς πρόεδρος που ου-σιαστικά εκτελούσε χρέη Εκτελε-στικού, βίωσε λένε οι γνωρίζοντες,την δυσκαμψία του Οργανισμούπου διαχειρίζεται τα κρατικά νο-σηλευτήρια, ένεκα της οικονομικήςεξάρτησης από τα κρατικά ταμεία.

Στο πνεύμα αυτό, λένε οι πληρο-φορίες, το ποτήρι ξεχείλισε εκ τωνέσω. Το Διοικητικό Συμβούλιο τουΟΚΥπΥ φέρεται να μη συμμερί-σθηκε τις απόψεις Σταμάτη για τακίνητρα στους γιατρούς του δημο-σίου. Το άλλο, εξίσου σοβαρό ζή-τημα που ευθύνεται για τις διοι-κητικές αρρυθμίες, είναι το εργα-σιακό στάτους δυο ταχυτήτων σταδημόσια νοσηλευτήρια κάτι πουσχετίζεται με το θέμα της αυτονό-μησης.

Τα κίνητραΠηγές από εντός του ΟΚΥπΥ αλ-

λά και των γιατρών του δημοσίου,υποστήριζαν πως ο παραιτηθείςπρόεδρος αντιμετώπιζε τα θέλωτης ΠΑΣΥΚΙ με μια διαφορετικήπροσέγγιση που απείχε από αυτήτου δημοσίου. Μάλιστα, όπως υπο-στηρίζουν οι ίδιες πηγές, ο κ. Στα-μάτη είχε παραδεχθεί ενώπιον τουΠροέδρου της Δημοκρατίας το βα-σικό επιχείρημα της ΠΑΣΥΚΙ, πώςυπάρχει δηλαδή ψαλίδα, οικονο-μική, μεταξύ ιατρών του δημοσίουκαι ιδιωτικού τομέα. Όταν η πρό-ταση της συντεχνίας των γιατρώντου δημοσίου πήγε στο ΔΣ του

ΟΚΥπΥ, φάνηκε πως η προσέγγισηΣταμάτη δεν βρήκε υποστηριχτές.Η απόσταση ανάμεσα σε αυτά πουζητούσε η ΠΑΣΥΚΙ και όσα έδινεο ΟΚΥπΥ, ήταν τεράστια και ου-σιαστικά οδήγησε στη σημερινήκατάσταση.

Με βάση πληροφορίες από τοχώρο των ιατρών του δημοσίου, οΟΚΥπΥ έδινε ένα ποσοστό 8% γιακάθε ιατρική πράξη και 20% γιαιατρικές επισκέψεις. Οι γιατροί του

δημοσίου διεκδικούν ποσοστό 30%τόσο για ιατρικές πράξεις και επι-σκέψεις. Αυτό που χώριζε τις δυοπλευρές, πριν την παραίτηση Στα-μάτη, δεν ήταν τόσο η διαφοράτων ποσοστών, λένε οι πληροφο-ρίες, όσο η προσέγγιση να δίνονταικίνητρα μόνο από τα κέρδη τουΟργανισμού.

Οι ανησυχίεςΗ διοικητική αναταραχή στον

ΟΚΥπΥ εκ των πραγμάτων προκαλείευρύτερες ανησυχίες στο χώρο τηςυγείας. Μια παράμετρος έχει νακάνει και με τον διάλογο με τουςγιατρούς του δημοσίου. Πηγές απότο χώρο της ΠΑΣΥΚΙ, υποστηρίζουνπως το κλίμα που έχει δημιουργηθείθα αφήσει το αποτύπωμά του στοΓεΣΥ και στις προετοιμασίες πουγίνονται ενόψει της δεύτερης φά-σης. Από πλευράς ΠΑΣΥΚΙ ξεκα-θαρίζεται πως οι γιατροί σε καμίαπερίπτωση δεν θα συμμετάσχουνσε ένα διάλογο που ενδεχομένωςνα ξεκινούσε από την αρχή. Οιανησυχίες που εκφράζονται φαί-νεται να προβλημάτισαν και τονυπουργό Υγείας Κωνσταντίνο Ιωάν-νου και φάνηκαν στην επιλογή που

έγινε για τον νέο πρόεδρο του Ορ-γανισμού. Ο Μάριος Παναγίδηςπροέρχεται από το ΔΣ του ΟΚΥπΥκαι μπορεί να συνεχίσει τις δια-βουλεύσεις με την ΠΑΣΥΚΙ απόεκεί που έχουν μείνει, χωρίς ναυπάρξει κενό.

Από τον ΝίκολσονΟ Μάριος Παναγίδης είναι ο τρί-

τος πρόεδρος του ΟΚΥπΥ από ιδρύ-σεως του. Πρώτος πρόεδρος ήτανSir David Nicholson ο οποίος υπέ-βαλε την παραίτησή του, τέλος Φε-βρουαρίου του 2019 για θέμα ασυμ-βίβαστου. Στη θέση του προέδρουδιορίστηκε ο Αλέκος Σταμάτης μεπολυετή πείρα στον τομέα τηςΥγείας, με εμπλοκή στους σχεδια-σμούς του ΓεΣΥ από τη δεκαετίατου 1990, ενώ διετέλεσε Εκτελε-στικός Διευθυντής του Ογκολογι-κού Κέντρου της Τράπεζας Κύπρου.Μια τρίτη ηχηρή αποχώρηση απότον ΟΚΥπΥ ήταν και αυτή του Νι-κόλαου Πολύζου, Γενικού Διευ-θυντή ο οποίος διορίσθηκε τονΟκτώβριο του 2018 και παύτηκετον Μάιο του 2019, μετά από κα-ταγγελίες της οικονομικής διευ-θύντριας του Οργανισμού.

������

Σύμφωνα με τα όσαέχουν γίνει γνωστά τοχάσμα που χωρίζει τιςδυο πλευρές είναι μεγά-λο. Οι γιατροί του δημο-σίου φέρονται να ζη-τούν ποσοστό 30% απόιατρικές πράξεις και επι-σκέψεις ενώ ο ΟΚΥπΥδίνει 8% και 20% αντί-στοιχα.

Η άμεση κάλυψη του κενού που δημιουργήθηκε από την παραίτηση του Αλέκου Σταμάτη δεν αναμένεται να προκαλέσει καθυστερήσεις στις διαβουλεύσεις τουΟΚΥπΥ με τους γιατρούς του δημοσίου.

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΓΙΏΡΓΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΊΔΗ*

Κλιματική αλλαγή, οικονομία και επιχειρήσειςΟι επιχειρήσεις στη σημερινή παγ-κοσμιοποιημένη εποχή δεν ενδια-φέρονται μόνο για τη μεγιστοποί-ηση των κερδών τους. Σκοπός τουςαποτελεί και η κοινωνική τους συ-νεισφορά και προσφορά στην πε-ριοχή και στη χώρα ή στις χώρεςπου δραστηριοποιούνται, εάν, βέ-βαια, πρόκειται για πολυεθνικέςεπιχειρήσεις. Η εταιρική κοινωνικήευθύνη (ΕΚΕ) ανάγεται σε πρωτα-γωνιστικό παράγοντα αναγνώρισηςμιας επιχείρησης. Μία από τις πτυ-χές της ΕΚΕ συνιστά το έμπρακτοενδιαφέρον της εκάστοτε εταιρείαςγια τις περιβαλλοντικές της επι-δράσεις από την παραγωγή, δια-κίνηση και διανομή των προϊόντωντης ή την προσφορά των υπηρε-σιών της, με άλλα λόγια και πιοεπιστημονικά για το κοινωνικό καιπεριβαλλοντικό της αποτύπωμα.

Το φαινόμενο της κλιματικήςαλλαγής, το οποίο λαμβάνει μεγάλεςδιαστάσεις κατά τα τελευταία χρό-νια, έχει επιδεινωθεί εξαιτίας τηςυπερκατανάλωσης αγαθών και κυ-ρίως καταναλωτικών προϊόντωναπό τις δυτικές, βιομηχανικά καιτεχνολογικά προηγμένες κοινωνίες.Oμως, πλέον, νέες οικονομικές δυ-

νάμεις έχουν αναδειχθεί κυρίωςστην Ασία (Κίνα, Ινδία, Ινδονησία,Νότια Κορέα, Τουρκία κ.ά.), οι οποί-ες καταλαμβάνουν σημαντικό με-ρίδιο στον διεθνή καταμερισμότης εργασίας και έχουν μεγάλο πε-ριβαλλοντικό αποτύπωμα λόγω τωνπολυεπίπεδων και πολύμορφωνεπιχειρηματικών δράσεων των οι-κονομιών τους. Εξάλλου την τε-λευταία δεκαετία το ΑΕΠ των κρα-τών αυτών ολοένα και αυξάνεται

σε κάποιες περιπτώσεις αλματωδώς,σύμφωνα με τα στοιχεία του Διε-θνούς Νομισματικού Ταμείου. Ανε-πτυγμένες και αναδυόμενες οικο-νομίες ενισχύουν διαχρονικά τηνετήσια, συνολική τους παραγωγήκαι παραγωγικότητα, παρά τις κατάκαιρούς βραχυχρόνιες πτωτικές

διακυμάνσεις του ΑΕΠ και της οι-κονομικής τους δραστηριότητας.Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χει-ροτερεύουν οι επιδράσεις στο πε-ριβάλλον (έδαφος, θάλασσα, αέραςκτλ.) και τελικά αυτό να επιβαρύ-νεται με τις επιχειρηματικές δράσειςπου αναλαμβάνονται διεθνώς. Η

κατάσταση διαρκώς επιδεινώνεταικαι χρόνο με τον χρόνο παρατη-ρούνται αλλαγές στο κλίμα, στηνατμόσφαιρα, ειδικά στους πόλουςτης Γης (Βόρειο και Νότιο) καθώςτο λιώσιμο των πάγων επιφέρει αρ-νητικά αποτελέσματα στη στάθμητης θάλασσας, οδηγεί σε πλημμυ-

ρικά φαινόμενα, τεράστιες μετα-βολές στο μικροκλίμα και στο πε-ριβάλλον πολλών χωρών και μεγά-λων σε έκταση περιοχών.

Οι πολυεθνικές επιχειρήσειςπου ασκούν εντατική παραγωγικήδραστηριότητα σε πολλές χώρεςτου κόσμου οφείλουν να λάβουνέγκαιρα τα μέτρα τους και να λει-τουργήσουν προληπτικά ως προςτις παρενέργειες της παραγωγικήςτους δράσης, δηλαδή των εργο-στασίων, των ποικίλων εγκαταστά-σεων - μονάδων τους, των μηχα-νημάτων - μηχανών και λοιπώνπαγίων στοιχείων που χρησιμο-ποιούν για την παραγωγή ή τη δια-κίνηση - διανομή των προϊόντωντους.

Ενας τρόπος είναι η ανακύκλωση(recycling) των υλικών που δύναν-ται να ανακυκλωθούν και να επα-ναχρησιμοποιηθούν. Η χρήση βιο-διασπώμενων (biodegradable) υλι-κών βοηθάει στην εξοικονόμησηκόστους, όπως και η ανακύκλωση,καθώς και στην προστασία του πε-ριβάλλοντος. Η χρήση κατάλληλωνφίλτρων όπου αυτό κρίνεται απα-ραίτητο στις παραγωγικές μονάδεςκαι οι διαδικασίες απορρύπανσης

των οικοσυστημάτων χλωρίδας καιπανίδας (θαλασσών, δασών, λιμνώνκτλ.) συνιστούν υπεύθυνες λύσειςστα συσσωρευμένα προβλήματατου περιβάλλοντος, όπως π.χ. ηυπερθέρμανση του πλανήτη, η υπε-ραλίευση, η άνοδος της στάθμηςτης θάλασσας κτλ.

Η πρόσφατη Συμφωνία 200 κρα-τών που υπογράφηκε στο Παρίσιτον Δεκέμβριο του 2018 σχετικάμε το κλίμα του πλανήτη, έδωσεστη διεθνή κοινότητα κάποια χρή-σιμα εργαλεία, αλλά δεν οδήγησεστην ανάληψη συγκεκριμένων δε-σμεύσεων για την αντιμετώπισητων σοβαρών περιβαλλοντικώνπροβλημάτων που έχουν προκύψει,ειδικά τα τελευταία χρόνια. Επι-βάλλεται, λοιπόν, η λήψη αποτε-λεσματικών μέτρων και αποφάσε-ων. Ετσι, μόνο αν μέχρι το 2030μειωθούν οι εκπομπές του διοξει-δίου του άνθρακα κατά 50% συγ-κριτικά με το 2010, θα συνεχίσεινα βρίσκεται η γη στον +1,5 βαθμόΚελσίου (καλό σενάριο) και όχιστους +2 βαθμούς Κελσίου.

* Ο δρ Γιώργος Κωνσταντινίδης είναιοικονομολόγος.

������

Το φαινόμενο της κλι-ματικής αλλαγής έχειεπιδεινωθεί τα τελευ-ταία χρόνια εξαιτίας τηςυπερκατανάλωσης.

Μόνο αν μέχρι το 2030 μειωθούν οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα κα-τά 50% συγκριτικά με το 2010, θα συνεχίσει να βρίσκεται η γη στον +1,5 βαθ-μό Κελσίου (καλό σενάριο) και όχι στους +2 βαθμούς Κελσίου.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Τ Ο Θ Ε Μ ΑΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔ ΕΠΣΑ), το Γραφείο Επιτρόπου Περιβάλλοντος και το Κυπριακό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (CSR CYPRUS) σας προσκαλούν στις ημερίδες με θέμα:

Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα

19 Νοεμβρίου 2019, ώρα 08.30 – Δημαρχείο Στροβόλου, Λευκωσία 19 Νοεμβρίου 2019, ώρα 17.30 – ΤΕΠΑΚ (Αίθουσα Τάσσος Παπαδόπουλος), Λεμεσός Πληροφορίες: 22400190 www.dgepcd.gov.cy Γραφείο Τύπου

και Πληροφοριών

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

«Βαρύ» θα είναι το επόμενο εικο-σαήμερο για την κυπριακή οικο-νομία και συγκεκριμένους επαγ-γελματικούς κλάδους, αφού ανα-μένονται δύο αξιολογήσεις από θε-σμούς. Την εβδομάδα που μπαίνει,αναμένεται η έκθεση του Οργανι-σμού Οικονομικής Συνεργασίαςκαι Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), αλλά καιτην 1η Δεκέμβρη η έκθεση για τηναξιολόγηση των μέτρων κατά τηςνομιμοποίησης εσόδων από παρά-νομες δραστηριότητες και τη χρη-ματοδότηση της τρομοκρατίας(MONEYVAL). Όλα τα παραπάνωδε, στη σκιά των διαβατηρίων και

του αποδεδειγμένου –μέχρι τώρα-μη επαρκούς ελέγχου που έφερανστην επιφάνεια τις αδυναμίες τουπρογράμματος. Όχι όμως αδυναμίεςγια τους συγκεκριμένους θεσμούς,οι οποίοι έχουν κρούσει πολλάκιςτον κώδωνα του κινδύνου αναφο-ρικά με το πρόγραμμα που εφαρ-μόζει η Κύπρος.

ΠροειδοποιήσειςΟ ΟΟΣΑ είχε συμπεριλάβει από

το 2018 την Κύπρο στην «μαύρηλίστα» μαζί με 20 άλλες χώρες όσοναφορά το πρόγραμμα πολιτογρα-φήσεων, το οποίο, όπως είχε ανα-φέρει ο Οργανισμός, αποτελεί απει-λή για τις διεθνείς προσπάθειεςκαταπολέμησης της φοροδιαφυγής.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό, ταπρογράμματα πολιτογραφήσεωνπαρέχουν πρόσβαση σε χαμηλόσυντελεστή φόρου εισοδήματοςφυσικών προσώπων σε υπεράκτιαχρηματοοικονομικά περιουσιακάστοιχεία, ενώ την ίδια ώρα δεναπαιτούν από το άτομο να ξοδεύεισημαντικό χρονικό διάστημα δια-μονής στην χώρα που παρέχει τοπρόγραμμα.

Στο ίδιο ύφος όμως είχε κινηθείκαι το κλιμάκιο της Moneyval κατάτην επίσκεψή τους στο νησί τοΜάιο. Στο πλαίσιο συλλογής στοι-χείων για να συνθέσει την έκθεσήτης το κλιμάκιο, είχε διαρρεύσειπως το Πρόγραμμα των πολιτογρα-φήσεων και ο τρόπος που το δια-

χειρίζονται συγκεκριμένες επαγ-γελματικές ομάδες, όπως λογιστέςκαι δικηγόροι, ενδεχομένως ναείναι προβληματικός. Κι αυτό πολύπριν από την έναρξη των αποκα-λύψεων από διεθνή και εγχώριαμέσα ενημέρωσης για διαβατήριαπου έχουν δοθεί κατά τη χρονικήδιάρκεια που εφαρμόζει η χώρα τοΠρόγραμμα σε δικτάτορες και κα-τηγορούμενους για οικονομικά εγ-κλήματα.

Μην ξεχνάμε πως οι δύο θεσμοίλαμβάνουν υπόψη πολύ σοβαράτις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής και τις έκθεσης που είχεκυκλοφορήσει αρχές του 2019. Ενπροκειμένω, τονιζόταν πως τα δια-βατήρια που δίδονται από τα κράτη

είναι ευρωπαϊκά και όχι του κάθεκράτους μόνο. Και αναμένεται νααναλάβει δράση μετά τις πρόσφατεςαποκαλύψεις, αφού θέση της Κο-μισιόν είναι να λαμβάνεται πάντατο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσηςπαρά το δικαίωμα του κάθε κράτουςνα εφαρμόζει ό,τι πρόγραμμα θε-ωρεί το ίδιο πως λειτουργεί υπέρτου.

Δυσκόλεψαν τα πράγματα«Το κλίμα είναι περίεργο και τα

μηνύματα που λαμβάνουμε είναιμικτά», ανέφερε πηγή από τηνεπαγγελματική ομάδα των λογιστώνστην «Κ», αναφορικά με τις δύοεκθέσεις. Σημείωσε πως τα τελευ-ταία δημοσιεύματα και η έκταση

που έλαβε το θέμα των πολιτογρα-φήσεων λειτούργησε ιδιαιτέρωςαρνητικά σε μία περίοδο που ορι-στικοποιούνταν οι δύο εκθέσεις.«Ήδη ήταν βαρύ το κλίμα με τοζήτημα των πολιτογραφήσεων, αλ-λά τα τελευταία ήταν η χαριστικήβολή για τα γραφόμενα των δύοθεσμών και στοιχείων που θα εμ-περιέχονται στις εκθέσεις», ανέφερεχαρακτηριστικά.

Όπως τονίστηκε, δεν είναι στηδικαιοδοσία των δύο θεσμών ναεπιβάλουν κάποιο μέτρο, αλλά θαείναι συστάσεις. Η Κομισιόν έχειδικαιοδοσία να προχωρήσει σε κάτιτέτοιο. Πάντως, το κλιμάκιο τηςMoneyval συνεχίζει καθημερινώςνα ανταλλάσσει πληροφορίες με

τις κυπριακές αρχές λίγο πριν απότη δημοσιοποίηση της τελικής τουςέκθεσης.

5η οδηγία από ΙανουάριοΠέρα από τις –αυστηρές από

ότι φαίνεται- δύο εκθέσεις που θαδημοσιοποιηθούν μέχρι το πρώτοπενθήμερο του Δεκέμβρη, μέχριτις 10 Ιανουαρίου η Κύπρος έχειυποχρέωση να εφαρμόσει και την5η οδηγία για την καταπολέμησητης νομιμοποίησης εσόδων απόπαράνομες δραστηριότητες. Οινέοι κανόνες εισάγουν αυστηρό-τερες απαιτήσεις διαφάνειας, συμ-περιλαμβανομένης της πλήρουςπρόσβασης του κοινού στα μητρώαδικαιούχων ιδιοκτησίας για τις επι-χειρήσεις, της μεγαλύτερης δια-φάνειας στα μητρώα πραγματικήςιδιοκτησίας των καταπιστευμάτωνκαι της διασύνδεσης αυτών τωνμητρώων. Η πέμπτη οδηγία γιατην καταπολέμηση της νομιμοποί-ησης εσόδων από παράνομες δρα-στηριότητες αυξάνει επίσης τη συ-νεργασία και την ανταλλαγή πλη-ροφοριών μεταξύ των αρχών κα-ταπολέμησης της νομιμοποίησηςεσόδων από παράνομες δραστη-ριότητες και της εποπτικής αρχής,μεταξύ άλλων με την ΕυρωπαϊκήΚεντρική Τράπεζα. Οι βασικές αλ-λαγές που εισάγονται σε σύγκρισημε την 4η οδηγία που εφαρμόζειήδη η Κύπρος, περιλαμβάνει τονπεριορισμό της χρήσης ανώνυμωνπληρωμών μέσω προπληρωμένωνκαρτών, συμπεριλαμβανομένωντων πλατφορμών ανταλλαγής ει-κονικών νομισμάτων υπό το πεδίοεφαρμογής των κανόνων για τηνκαταπολέμηση της νομιμοποίησηςεσόδων από παράνομες δραστη-ριότητες. Πρόσθετα, διευρύνονταιοι απαιτήσεις επαλήθευσης πελα-τών, απαιτώντας αυστηρότερουςελέγχους στις τρίτες χώρες υψηλούκινδύνου, καθώς και περισσότερεςεξουσίες για στενότερη συνεργασίαμεταξύ των εθνικών μονάδων χρη-ματοοικονομικών πληροφοριών.

«Βαρύ» 20ήμερο με αξιολογήσεις για την ΚύπροΟΟΣΑ και Moneyval θα δώσουν τις εκθέσεις τους μέχρι την 1η Δεκέμβρη υπό τη σκιά του σάλου με τα διαβατήρια

������

«Το κλίμα είναι περίερ-γο και τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναιμικτά», ανέφερε στην«Κ» πηγή από την επαγγελματική ομάδατων λογιστών σχετικάμε το περιεχόμενο.

Καθοριστικός παράγων για τη J.P. Morgan

Οι προεκτάσεις των εκθέσε-ων για την Κύπρο από τουςδύο θεσμούς και η εφαρμο-γή της 5ης οδηγίας αναμένε-ται να λειτουργήσει καθορι-στικά για την έλευση ή μητης τρίτης κατά σειρά αντα-ποκρίτριας τράπεζας συναλ-λαγών σε δολάριο στην Κύ-προ. Αν υιοθετήσει όλα ταδιεθνή πρότυπα και τις συ-στάσεις των θεσμών, ενδε-χομένως να αποφασίσει νασυνεργαστεί η διεθνής τρά-πεζα με την χώρα, κίνηση ηοποία θα αποδεικνύει πως ηΚύπρος είναι συμμορφωμέ-νη και «καθαρή». Πάντωςόλα όσα έχουν έρθει στοφως της δημοσιότητας στοτελευταίο διάστημα (και κα-λώς που βγήκαν) δεν λει-τουργούν θετικά προς τηνέλευση του αμερικανικού κο-λοσσού.Μέχρι τις 10 Ιανουαρίου έχει υποχρέωση να εφαρμόσει η Κύπρος και την 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμο-

ποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Σχέδιο εισόδου στην ελληνικήαγορά ενέργειας από την ItalgasΚοντά σε συμφωνία με την Εni Gas e Luce για το 49% της ΕΔΑ ΘΕΣΣ

Της ΧΡΎΣΑΣ ΛΙΆΓΓΟΥ

Προ των πυλών για την είσοδό τηςστην ελληνική αγορά ενέργειαςβρίσκεται η Italgas. H μεγαλύτερηεταιρεία διανομής φυσικού αερίουτης Ιταλίας και η τρίτη μεγαλύτερηστην Ευρώπη βρίσκεται, σύμφωναμε πληροφορίες, πολύ κοντά σεσυμφωνία με την επίσης ιταλικήΕni Gas e luce για την εξαγορά τουχαρτοφυλακίου που διαθέτει σταδίκτυα διανομής φυσικού αερίουστην Ελλάδα.

Η Εni Gas e luce, θυγατρική τουπετρελαϊκού κολοσσού ΕΝΙ, δρα-στηριοποιείται στην Ελλάδα στηλιανική φυσικού αερίου και ρεύ-ματος μέσω της ΖeniΘ (πρώην ΕΠΑΘεσσαλονίκης - Θεσσαλίας) καιστον τομέα της διανομής φυσικούαερίου μέσω της ΕΔΑ ΘΕΣΣ, στηνοποία συμμετέχει με ποσοστό 49%.

Ποσοστό 51% στην εταιρεία δια-νομής αερίου ελέγχει η ΔΕΠΑ. Τοενδιαφέρον της Ιtalgas για την ΕΔΑΘΕΣΣ συνδέεται με έναν στρατη-γικό σχεδιασμό πλήρους ελέγχουτων δικτύων διανομής φυσικού αε-

ρίου στην Ελλάδα, ευκαιρία πουδίνεται με την αναμενόμενη διά-θεση σε στρατηγικό επενδυτή τηςσυμμετοχής του Δημοσίου στη ΔΕ-ΠΑ Υποδομών, την εταιρεία δηλαδήπου θα προκύψει από τη διάσπασητης ΔΕΠΑ και στην οποία θα με-ταφερθεί ο κλάδος των υποδομώνκαι οι συμμετοχές της ΔΕΠΑ στην

ΕΔΑ Αττικής, την ΕΔΑ ΘΕΣΣ καιτη ΔΕΔΔΑ.

Πληροφορίες φέρουν τις δύοιταλικές εταιρείες να βρίσκονταιπολύ κοντά σε συμφωνία πώλησης- εξαγοράς του 49% της ΕΔΑ ΘΕΣΣ,η οποία μάλιστα δεν αποκλείεταινα προηγηθεί του διαγωνισμού γιατην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Υπο-

δομών. Επαφές φαίνεται να έχουνγίνει και με την πλευρά της ΔΕΠΑκαι του ΤΑΙΠΕΔ.

Σε αντίθεση με την Ιtalgas, ηστρατηγική της οποίας επικεντρώ-νεται στα δίκτυα, για την Εni Gas eluce η δραστηριότητα της διανομήςδεν είναι ενταγμένη στη στρατηγικήτης. Αλλωστε, η μοναδική αγοράστην οποία διαχειρίζεται δίκτυοείναι η ελληνική. Στελέχη της ΕniGas e luce στα οποία απευθύνθηκεη «Κ», αν και απέφυγαν να σχολιά-σουν τα περί πώλησης του ποσοστούτους στην ΕΔΑ ΘΕΣΣ στην ομοεθνήτους εταιρεία, επιβεβαιώνουν τηνπρόθεσή τους για έξοδο από τη δρα-στηριότητα των δικτύων.

Η Εni Gas e luce είναι σε ανα-μονή των εξελίξεων στην Ελλάδακαι στη συνέχεια θα αξιολογήσειτις επιλογές που έχει σχετικά μετο μερίδιό της στην ΕΔΑ ΘΕΣΣ, χω-ρίς να αποκλείει ακόμα και το εν-δεχόμενο παραχώρησής του, ανα-φέρουν χαρακτηριστικά. Στόχοςτης Εni Gas e luce τα επόμενα χρό-νια είναι να γίνει μια ευρωπαϊκήυπερδύναμη και στη λιανική εμ-

πορία αερίου και ρεύματος όπουήδη επιτυχημένα δραστηριοποι-είται σε Ιταλία, Γαλλία, Ελλάδα (μέ-σω της ZeniΘ) και Σλοβενία. Μετην αποεπένδυση στα δίκτυα η Ζe-niΘ θα επιδιώξει την ενίσχυση τηςθέσης στην προμήθεια αερίου καιρεύματος.

Η Εni Gas e luce έχει απόλυτηεμπιστοσύνη στη διοίκηση της Ze-niΘ και γι’ αυτό όχι μόνο της με-ταφέρει καθημερινά την τεχνο-γνωσία της και τις βέλτιστες πρα-κτικές από τις ώριμες αγορές τηςΕυρώπης, αλλά είναι και διατεθει-μένη να την ενισχύσει περισσότερομε επενδύσεις σε συστήματα, αν-θρώπους και υπηρεσίες.

Η Εni Gas e luce δίνει μεγάληέμφαση στην εμπειρία του πελάτησε όλο το «ταξίδι» του, από τηνεπιλογή έως και τη χρήση των προ-ϊόντων και των υπηρεσιών, παρέ-χοντας υπηρεσίες και προϊόνταπου βασίζονται στην καινοτομία,προκειμένου να καλύψει κάθε επι-πλέον ανάγκη ενός νοικοκυριού,από ασφαλιστική κάλυψη έως καιοικιακές συσκευές.

������

Πρόκειται για τη μεγα-λύτερη εταιρεία διανο-μής φυσικού αερίου τηςΙταλίας και την τρίτη με-γαλύτερη στην Ευρώπη.

Το ενδιαφέρον της Ιtalgas για την ΕΔΑ ΘΕΣΣ συνδέεται με έναν στρατηγικόσχεδιασμό πλήρους ελέγχου των δικτύων διανομής φυσικού αερίου στην Ελ-λάδα.

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Μισογεμάτο βλέπει το ποτήριγια την Ελλάδα η Bank οf AmericaΑισιοδοξία για ομόλογα, πλεόνασμα, επιφυλάξεις για ανάπτυξη, τράπεζες

Της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

Τη σημαντική πρόοδο που έχει πε-τύχει η ελληνική κυβέρνηση μέσασε μόλις τέσσερις μήνες αλλά καιτις προκλήσεις με τις οποίες βρί-σκεται ακόμη αντιμέτωπη υπο-γραμμίζει σε έκθεσή της η Bankof America, μετά και το πρόσφατοταξίδι στελεχών της στην Αθήνα,όπου είχαν συναντήσεις με τηνκυβέρνηση, τις τράπεζες, την ΤτΕ,τους επίσημους πιστωτές και ανα-λυτές.

Παράλληλα αναφέρεται στις εν-τυπωσιακές επιδόσεις των ελλη-νικών ομολόγων, εκτιμώντας ότιη θετική πορεία τους θα συνεχιστεί,ενώ όσον τις τράπεζες η BofA επι-σημαίνει ότι το σχέδιο «Ηρακλής»δεν αναμένεται να συνοδευτεί απόάλλα συστημικά μέτρα μέσα στοεπόμενο 12μηνο.

Οπως επισημαίνει η αμερικανικήτράπεζα, η ελληνική κυβέρνησηθα πετύχει εύκολα τον στόχο γιαπρωτογενές πλεόνασμα 3,5% φέτος,αν και το ΔΝΤ είναι πιο επιφυλα-κτικό για το 2020, ωστόσο οι ελ-ληνικές αρχές είναι προσηλωμένεςστους στόχους.

Εχουν ήδη ανακοινώσει μειώσειςφόρων, με την εφαρμογή τους ναείναι σταδιακή, χωρίς να διακιν-δυνεύει τη δημοσιονομική εξυγίαν-ση. Παράλληλα, εξετάζονται οι δα-

πάνες προκειμένου να βρεθούνεπιπλέον εξοικονομήσεις. Η στρα-τηγική της κυβέρνησης, όπως ση-μειώνει η BofA, είναι να πετύχειτους δημοσιονομικούς στόχους καιστη συνέχεια να διαπραγματευτείχαμηλότερο πλεόνασμα για το 2021.

Στο μέτωπο της ανάπτυξης, ηελληνική κυβέρνηση έχει λάβειδιάφορα μέτρα, ενώ, σύμφωνα μετην BofA, η αλλαγή του μείγματος

δημοσιονομικής πολιτικής για τησταδιακή μείωση του βάρους τηςφορολογίας θα στηρίξει την ανά-πτυξη, τόσο μεσοπρόθεσμα όσοκαι μακροπρόθεσμα.

Ωστόσο, όπως εκτιμά, η Ελλάδαθα παραμείνει μια οικονομία μευψηλούς φόρους σε σχέση με τουςανταγωνιστές, άρα είναι απίθανοοι σχεδιαζόμενες μειώσεις φόρωναπό μόνες τους να είναι αρκετέςγια να φέρουν την Ελλάδα σε ένανδρόμο πολύ υψηλότερης ανάπτυ-ξης. Σε αυτό, μεσοπρόθεσμα, θαβοηθήσει η αποφασιστικότερη πρό-

οδος σε μεγάλα επενδυτικά έργακαι στις ιδιωτικοποιήσεις. Προς τοπαρόν, η BofA προβλέπει ότι η ανά-πτυξη θα κινηθεί στο 1,7% φέτοςκαι στο 2% το 2020.

Εάν υλοποιηθούν οι σχεδιαζό-μενες μεταρρυθμίσεις, η προοπτικήτης ελληνικής οικονομίας θα βελ-τιωθεί μεσοπρόθεσμα και αυτή εί-ναι η πρόθεση της κυβέρνησης,όπως φάνηκε από τις συναντήσεις.

Δύο προκλήσεις Η BofA θεωρεί, πάντως, πως

έχουν απομείνει δύο προκλήσειςγια την ελληνική κυβέρνηση. Ηπρώτη είναι οι κίνδυνοι για τηνευρωπαϊκή και την παγκόσμια οι-κονομία, που θα μπορούσαν ναεπηρεάσουν και την ελληνική οι-κονομία, και η δεύτερη είναι τοπώς θα αυξηθεί η μακροπρόθεσμηδυνητική ανάπτυξη της χώρας, ηοποία παραμένει χαμηλή.

Οσον αφορά τα ομόλογα, η θε-τική πορεία τους αναμένεται νασυνεχιστεί χάρη σε τρεις παρά-γοντες:

1) στο συνεχιζόμενο κυνήγι απο-δόσεων από τους επενδυτές, με ταελληνικά κρατικά ομόλογα να ωφε-λούνται από την αυξημένη ρευ-στότητα στις αγορές και τον ΟΔ-ΔΗΧ να αναμένεται να αυξήσει ταομόλογα σε κυκλοφορία είτε με αν-τικατάσταση των εντόκων με ομό-

λογα είτε με την ανταλλαγή ομο-λόγων,

2) στην επιτάχυνση των μεταρ-ρυθμίσεων και στην αναγνώρισήτους από τους οίκους αξιολόγησηςκαι

3) στις αυξημένες πιθανότητεςοι ελληνικές τράπεζες να μπορέ-σουν σύντομα να αυξήσουν τις θέ-σεις τους στα ελληνικά ομόλογα,κάτι που θα ενισχύσει τη ρευστό-τητα της αγοράς και θα δημιουρ-γήσει έναν αγοραστή «τελευταίουκαταφυγίου» για τα ελληνικά ομό-λογα.

Ο τραπεζικός κλάδοςΓια τον τραπεζικό κλάδο, η BofA

σημειώνει πως οι προοπτικές βελ-τιώνονται, αλλά παραμένει αρκετάεπιφυλακτική λόγω διαρθρωτικώνκινδύνων, οι οποίοι ενδέχεται ναμην υλοποιηθούν βραχυπρόθεσμα,αλλά πρέπει να αποτελούν μέροςτης επενδυτικής απόφασης. Επι-πλέον, οι αποτιμήσεις δεν δείχνουντόσο δελεαστικές μετά το έως σή-μερα ράλι στις μετοχές. Οι εκπρό-σωποι των ελληνικών τραπεζώναποκάλυψαν στην BofA κατά τιςσυναντήσεις που έγιναν στην Αθή-να ότι παραμένουν «προσεκτικάαισιόδοξοι», καθώς οι μακροοικο-νομικοί δείκτες συνεχίζουν να κι-νούνται προς τη σωστή κατεύθυν-ση, ενώ περιμένουν τις τελικές λε-

πτομέρειες του σχεδίου «Ηρακλής»(αν θα είναι μηδενικού ρίσκου ταsenior ομόλογα). Επίσης, όπως επι-σημάνθηκε κατά τις συναντήσεις,η εφαρμογή του «Ηρακλή» θα είναιτο βασικό σημείο εστίασης στουςεπόμενους 12 μήνες και είναι απί-

θανο να συνοδευτεί από άλλα συ-στημικά μέτρα. Σύμφωνα με τιςεκτιμήσεις της αμερικανικής τρά-πεζας, εάν το σχέδιο εφαρμοστείσωστά, το απόθεμα των NPLs θαμπορούσε να μειωθεί έως και κατά40 δισ. ευρώ.

������

Προβλέπει ότι η ανάπτυξη θα κινηθείστο 1,7% φέτος και στο 2% το 2020.

Είναι απίθανο οι σχεδιαζόμενες μειώσεις φόρων από μόνες τους να είναι αρ-κετές για να φέρουν την Ελλάδα σε ένα δρόμο πολύ υψηλότερης ανάπτυξης,αναφέρει στην έκθεσή της για την ελληνική οικονομία η Bank of America.

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοίαρχίζουν και στην Κύπρο, με τονπρώτο να διεξάγεται από τη Δευ-τέρα 18 Νοεμβρίου. Την ευθύνηγια την πλατφόρμα θα έχει ο Σύν-δεσμος Τραπεζών Κύπρου, ενώ τηνδημιουργία της ανέλαβε η ελληνικήεταιρεία η οποία δημιούργησε καιτην ελληνική πλατφόρμα. Οι ηλε-κτρονικοί πλειστηριασμοί διενερ-γούνται μόνο εργάσιμη ημέρα Δευ-τέρα έως και Παρασκευή, από τις10:00 π.μ. έως τις 12:00 μ.μ. καιεκτός από τις αργίες. Μπορεί νακαθυστέρησε περίπου ενάμισηχρόνο μέχρι να λειτουργήσει (διότιη νομοθεσία για τη δημιουργία τέ-τοιας πλατφόρμας ψηφίστηκε τοκαλοκαίρι του 2018), ωστόσο ανα-μένεται πως θα έχει θετικά αποτε-

λέσματα ως προς τη μείωση τωνμη εξυπηρετούμενων δανείων. Καιαυτό, διότι δικαίωμα συμμετοχήςθα έχουν και πολίτες εκτός Κύπρου,αλλά όπου και να εφαρμόστηκε,είχε επιτυχία. Θετικό θεωρείται τογεγονός ότι το «πεδίο δράσης» θαδιευρυνθεί, άρα και θα μεγαλώσουνοι πιθανότητες πώλησης ενός ακι-νήτου.

Η έναρξη των ηλεκτρονικώνπλειστηριασμών γίνεται εν μέσωδημιουργίας του μηχανισμού ελέγ-χου των εκποιήσεων από την Κεν-τρική Τράπεζα της Κύπρου, ο οποί-ος θα είναι σε συνεννόηση με τηνΕυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ομηχανισμός αυτός δεν αναμένεταινα επηρεάσει τη διαδικασία, αφούτα ακίνητα τα οποία θα διατίθενταιπρος πώληση θα έχουν ήδη εκποι-ηθεί. Ωστόσο, οι βουλευτές τηςΕπιτροπής Οικονομικών αναμένουντο μηχανισμό αυτό από την Κεν-τρική, από το τέλος Οκτωβρίου.

Στο τέλος Ιουνίου 2019 μειώθηκεκατά €436 εκατ. ή 4,3% το σύνολοτων μη εξυπηρετούμενων χορη-γήσεων σε σύγκριση με το τέλοςΜαρτίου 2019. Ως αποτέλεσμα, οδείκτης μη εξυπηρετούμενων χο-ρηγήσεων προς το σύνολο των χο-ρηγήσεων μειώθηκε από 30,6%στο τέλος Μαρτίου 2019 στο 29,8%στο τέλος Ιουνίου 2019. Σημειώνε-ται ότι, κατά την περίοδο31.12.2014-30.6.2019, σημειώθηκεσυνολική μείωση στις μη εξυπη-ρετούμενες χορηγήσεις ύψους 17,6δισ. ευρώ ή 64,5%.

Οι λεπτομέρειεςΠρος πλειστηριασμό θα διατί-

θενται όλων των ειδών τα ακίνητα,όπως κατοικία, επαγγελματικόςχώρος, κατάστημα, γραφείο, θέσηστάθμευσης (parking), αποθήκη,βιομηχανικός-βιοτεχνικός χώρος,οικόπεδο, οικόπεδο με κτίσμα,αγροτεμάχιο, αγροτεμάχιο με κτί-

σμα και ξενοδοχειακή μονάδα.Κάθε επισκέπτης του ιστοτόπου(εγγεγραμμένο μέλος ή μη), απότην αρχική σελίδα του συστήματος,θα μπορεί να περιηγηθεί και ν’αναζητήσει πληροφορίες πλειστη-ριασμών επιλέγοντας από τα ακό-λουθα κριτήρια: Τύπος Ακινήτου,Επαρχία, Δήμος/Ενορία/Κοινότητα.Υπάρχουν επίσης και φίλτρα ανα-ζήτησης εκάστου πλειστηριασμού,τα οποία, είναι: Η τρέχουσα κατά-σταση του πλειστηριασμού (αναρ-τημένος, ανοιχτός, έτοιμος προςδιενέργεια, ματαιωμένος, ολοκλη-ρωμένος, οριστικοποιημένη λίστασυμμετοχών, σε αναστολή). Η ημε-ρομηνία και η ώρα διεξαγωγής τουπλειστηριασμού. Το ονοματεπώ-νυμο / επωνυμία του ενυπόθηκουδανειστή. Το είδος του ακινήτουτο οποίο εκπλειστηριάζεται. Η επι-φυλασσόμενη τιμή. Η ημερομηνίαανάρτησης. Ο μοναδικός κωδικόςτου πλειστηριασμού (αν πρόκειται

για μέρος πολλαπλού πλειστηρια-σμού, αποτυπώνεται και ο μονα-δικός κωδικός του κύριου πλειστη-ριασμού από τον οποίο προκύπτει).

Οι συμμετοχέςΓια να συμμετάσχει ο ενδιαφε-

ρόμενος σε ηλεκτρονικούς πλει-στηριασμούς θα πρέπει να εγγραφείως υποψήφιος προσφοροδότης,οπότε μπορεί να λαμβάνει μέροςγια δικό του λογαριασμό ή ως εκ-πρόσωπος άλλων φυσικών ή νομι-κών προσώπων. Πρέπει, δε, και οιεκπροσωπούμενοι να είναι εγγε-γραμμένα μέλη στο Σύστημα ωςυποψήφιοι προσφοροδότες. Εάνο ενδιαφερόμενος είναι φυσικό ήνομικό πρόσωπο το οποίο είναι εγ-γεγραμμένο στο Αρχείο Πληθυσμούτης Κυπριακής Δημοκρατίας ή στονΈφορο Εταιρειών, αντίστοιχα, ταυ-τοποιείται μέσω των διαδικασιώντου συστήματος Αριάδνη. Σε πε-ρίπτωση επιτυχούς ταυτοποίησης,

εγκρίνεται η εγγραφή του προσώ-που και ενεργοποιείται η διαδικασίαδημιουργίας στοιχείων εισόδου(credentials) μέλους του Συστήμα-τος. Στη συνέχεια και με κριτήριοτο εάν είναι ο ενδιαφερόμενος φυ-σικό ή νομικό πρόσωπο, οδηγείταιστην αντίστοιχη σελίδα καταχώ-ρησης στοιχείων εγγραφής. Γιαφυσικά ή νομικά πρόσωπα τρίτωνχωρών, η διαδικασία διαφέρει.

Οι περιορισμοίΜε βάση το νομικό πλαίσιο, δεν

μπορούν να συμμετάσχουν όσοιεμπίπτουν σε κάποια από τις ακό-λουθες περιπτώσεις:

(α) Είστε πρόσωπο που κατέχειποσοστό πέραν του δύο τοις εκατό(2%) του μετοχικού κεφαλαίου τουενυπόθηκου δανειστή που προωθείτη διαδικασία του εν λόγω ηλε-κτρονικού πλειστηριασμού ή συν-δεδεμένο με αυτό το πρόσωπο ήαντιπρόσωπός του ή σύζυγός του

ή γονέας του ή κατιόντας αυτούμέχρι τρίτου βαθμού.

(β) Είστε λειτουργός, διευθυντήςή εργαζόμενος του ενυπόθηκουδανειστή που προωθεί τη διαδικα-σία του εν λόγω ηλεκτρονικού πλει-στηριασμού.

(γ) Είστε ο Υπάλληλος Ηλεκτρο-νικού Πλειστηριασμού για τον ενλόγω ηλεκτρονικό πλειστηριασμόή λειτουργός, διευθυντής, αντι-πρόσωπος ή συγγενής αυτού μέχριτετάρτου βαθμού.

(δ) Είστε ο εκτιμητής που ετοί-μασε την έκθεση εκτίμησης για τουπό πώληση ακίνητο στον εν λόγωηλεκτρονικό πλειστηριασμό ή συγ-γενής αυτού μέχρι τετάρτου βαθμούσυγγένειας.

Κατά την υποβολή αίτησης συμ-μετοχής σε ηλεκτρονικό πλειστη-ριασμό θα σας ζητηθεί να δηλώστεότι δεν εμπίπτετε σε μία από αυτέςτις περιπτώσεις.

Πότε ξεκινούνΌπως προαναφέρθηκε, όλοι οι

πλειστηριασμοί ξεκινούν στις 10:00π.μ. και διαρκούν για δύο ώρες (μέ-χρι τις 12.00) καθώς και κατά τιςπαρατάσεις του χρόνου εφόσονπροκύψουν (μέχρι ακόμα μία ώρα).Αυτή είναι η πρώτη φάση του πλει-στηριασμού. Μετά την ολοκλήρωσητης πρώτης φάσης, σε περίπτωσηπου υπάρχει υποψήφιος(οι) προ-σφοροδότης(ες) με προνομιακό κα-θεστώς, ακολουθεί δεύτερη φάσηυποβολής προσφορών δεκαπέντε(15) λεπτών μεταξύ υποψήφιωνπροσφοροδοτών με προνομιακόκαθεστώς μόνο.

Σε περίπτωση υποβολής προ-σφοράς κατά το τελευταίο λεπτότου ηλεκτρονικού πλειστηριασμού,δηλαδή από ώρα 11:59:00 έως11:59:59 δίδεται αυτόματη παρά-ταση πέντε (5) λεπτών. Για κάθεπροσφορά που υποβάλλεται κατάτο τελευταίο λεπτό της παράτασης,δίδεται νέα αυτόματη παράτασηπέντε (5) λεπτών, εφόσον υποβληθείμεγαλύτερη προσφορά. Οι παρα-τάσεις μπορούν να συνεχισθούνγια χρονικό διάστημα όχι μεγαλύ-τερο της μίας (1) ώρας από τηνορισθείσα ώρα λήξης του ηλεκτρο-νικού πλειστηριασμού, οπότε ολο-κληρώνεται η πρώτη φάση της δια-δικασίας υποβολής προσφορών τοαργότερο μέχρι τις 13.00.

Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί από αύριοΘα διενεργούνται μόνο εργάσιμη ημέρα Δευτέρα έως και Παρασκευή, από τις 10:00 π.μ. έως τις 12:00 μ.μ.

Η έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών γίνεται εν μέσω δημιουργίας του μηχανισμού ελέγχου των εκποιήσεων από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, οοποίος θα είναι σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

������

Κατά την περίοδο31.12.2014-30.6.2019σημειώθηκε συνολικήμείωση στις μη εξυπη-ρετούμενες χορηγήσειςύψους €17,6 δισ. ή64,5%.

Ε Λ Λ Α Δ ΑΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

Με ρυθμό

-

-

--

--

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

---

---

---

--

-

-

-

--

-

-

-

--

-

-

Τα σούπερ μάρκετ-

-

-

-

-

-

-

-

---

-

Της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ανάκαμψη στρέφει ξανά τους Ελληνες σε ταξίδια στο εξωτερικό.

Κατά 15% αυξήθηκε η αξία συναλλαγών με κάρτεςΑνήλθε στα 11,42 δισ. το τρίτο τρίμηνο – Μεγάλη ώθηση από τον τουρισμό – Ανενεργά παραμένουν τα μισά POS

Ε Λ Λ Α Δ Α Κυριακή 17 Νοεμβρίου 20198 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Μόλις -

--

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

---

--

-

-

--

--

-

Κίνδυνος φτώχειας

-

---

-

Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Η χώρα μας έχει χαμηλή απόδοση και όσον αφορά τη διάρ-κεια του εργασιακού βίου, με 32,9 έτη.

Εκτός αγοράςεργασίας το 60%των ατόμων55 έως 64 ετώνΔεύτερη από το τέλος η Ελλάδα στην Ε.Ε. στην απασχόληση μεγάλων σε ηλικία

Ενα απροσδόκητο

--

-

--

-

-

--

-

--

--

-

-

--

-

--

-

-

-

-

-

--

---

-

Ανακαλείται η μεγάληαύξηση του φόρουστις επενδυτικές ακινήτων

Επανέρχεται το προγε-νέστερο καθεστώς για τις ΑΕΕΑΠ, όταν ο σχετικός φόρος ήταν της τάξεως του 0,105% ετησίως.

Του ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Ακόμα

-

-

-

--

-

---

-

-

-

--

-

--

-

--

--

-

-

--

-

-

--

-

-

-

---

--

---

--

-

Βρίσκεται στη 14η θέση, καθώς το μέσο ετήσιο ενοίκιο αυξήθηκε κατά 14%, στις 3.420 ευρώ/τ.μ.

Στους ακριβότερους δρόμους του κόσμου η ΕρμούΤου ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Στη βενζίνη

---

-

--

-

-

-

-

-

--

--

-

--

-

---

--

-

---

--

-

-

-

--

-

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Βενζινοκίνητα οχήματακαι SUV κάθε μεγέθουςπροτιμούν οι Ελληνες

Δ Ι Ε Θ Ν ΗΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Αν τα κράτη-μέλη

-

---

---

-

-

-

---

-

--

---

-

-

-

--

-

-

-

Απροθυμία--

-

--

-

--

-

-

BLOOMBERG

Η Διεθνής Υπηρεσία

REU

TERS

Κατάρρευση τιμής πετρελαίουτο 2020 προβλέπουν οι τράπεζεςΑν δεν αποφασίσει ο OPEC νέα μείωση της παραγωγής στη σύνοδο του Δεκεμβρίου

Η αξία του βαρελιού θα υποχωρήσει στα 45 με 50 δολάρια, από 62 δολ. σήμερα, εάν η υπερπροσφορά διατηρηθεί.

Οσο πιο κοντά

-

---

-

-

-

-

--

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

--

-

Χαμηλώνει τον πήχυ για την Aramco το Ριάντ

Δ Ι Ε Θ Ν Η Κυριακή 17 Νοεμβρίου 201910 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Ο κίνδυνος -

-

---

-

--

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

-

---

-

-

--

-

BLOOMBERG, FINANCIAL TIMES, REUTERS

Κινητήριος δύναμη της οριακής ανάπτυξης ήταν η αύξηση της κατανάλωσης και των κρατικών δαπανών.

Απέφυγετην ύφεσηη γερμανικήοικονομία Το ΑΕΠ αυξήθηκε 0,1% στο β΄ τρίμηνοπαρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις

Η γερμανική

Σημάδια

--

-

-

-

-

-

-

--

-

-

--

-

-

-

-

Πρόοδος

-

---

-

-

-

-

-

--

-

BLOOMBERG

Ο εμπορικός -

--

---

-

-

--

-

-

-

-

-

--

-

-

--

-

--

-

-

-

-

-

Στα 14 τρισ. δολάρια, -

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

--

-

---

-

-

Σταθεροί ρυθμοί ανάπτυξης

Προς αρχική συμφωνίαγια τραπεζική ένωση στην Ε.Ε.

Σημάδια έντονης επιβράδυνσης σε Κίνα και Ιαπωνία

Σε ιστορικό υψηλό, στα 14 τρισ. δολάρια, το χρέος των νοικοκυριών στις ΗΠΑ

Οι επενδύσεις στην Κίνα αυξήθηκαν στο δεκάμηνο 5,2%, ρυθμός που είναι ο χαμηλότερος από το 1996.

Τα στεγαστικά δάνεια, συνολικά 9,44 τρισ. δολ., αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών.

Η ανάπτυξη -

Tα φοιτητικά -

Δ Ι Ε Θ Ν ΗΚυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

Αλλαγές -

-

--

-

-

--

-

-

-

--

--

-

-

--

--

--

-

-

---

-

--

--

---

---

-

-

-

--

-

-

BLOOMBERG

«Βάζουμε -

REU

TERS

Με την ευρωπαϊκή --

--

---

-

-

-

-

-

-

-

---

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

---

-

BLOOMBERG, REUTERS

H Boeing στέλνει στην Airbus την Air Arabia

Η Nike σταματάει τη διακίνηση προϊόντων της μέσω της AmazonΗ πιο προσωπική επαφή με τους πελάτες της στο επίκεντρο της νέας στρατηγικής

Η αρχή

-

-

--

-

-

-

--

-

-

-

-

--

---

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

BLOOMBERG, FINANCIAL TIMES

Πουλάει δραστηριότητες ο όμιλος Τhyssenkrupp

Real EstateReal EstateΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ

Η επίθεση της Ιταλίας στην αστυφιλία

Τα fundsπλημμυρίζουνμε ακίνητα την αγορά Πάνω από 20.000 προς διάθεση μέσω άμεσης πώλησης ή πλειστηριασμών

Του ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Πάνω από 20.000 ακίνητα κάθε εί-δους αναμένεται να διατεθούν στηναγορά τα επόμενα χρόνια, είτε μέσωαπευθείας πωλήσεων είτε πλειστη-ριασμών, με ό,τι αυτό συνεπάγεταιγια την πορεία των τιμών. Πρόκειταιγια τα ακίνητα που αποτελούν τιςεγγυήσεις των χαρτοφυλακίων κόκ-κινων δανείων, που πωλήθηκαν ήπρόκειται να πωληθούν τους επό-μενους μήνες σε επενδυτικά funds

και ομίλους, όπως η Apollo GlobalManagement, η Bain Capital και ηCenterbridge Partners και τα οποίαέχουν ήδη ξεκινήσει να «πέφτουν»στην αγορά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμααποτελεί η εντατικοποίηση τηςσχετικής δραστηριότητας από τηνBain Capital, η οποία ξεκίνησε τιςπρώτες πωλήσεις ήδη από τον Ιού-λιο, συγκεντρώνοντας κεφάλαιαάνω των 35 εκατ. ευρώ, μέσω τηςπώλησης σημαντικών κτιρίων. ΗBain έχει αποκτήσει το χαρτοφυ-λάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείωνAmoeba, καταβάλλοντας ποσό τηςτάξεως των 430 εκατ. ευρώ. Σε αυτόεκτιμάται ότι βρίσκονταν περί τις2.300 ακίνητα ως εξασφαλίσεις. Αυ-τήν την περίοδο, η Bain Capital

«τρέχει» τον δεύτερο κύκλο πωλή-σεων ακινήτων σε ενδιαφερόμενουςθεσμικούς ή ιδιώτες επενδυτές.

Αντίστοιχα και η Apollo, η οποίααπέκτησε το πακέτο Jupiter αντίποσού 337 εκατ. ευρώ, κινείταιεσχάτως στην αγορά για να ξεκι-νήσει τις πρώτες πωλήσεις. Το ενλόγω χαρτοφυλάκιο αφορούσεαπαιτήσεις ύψους 1 δισ. ευρώ καιεκτιμάται ότι περιελάμβανε πάνωαπό 1.700 ακίνητα από υποθήκες,εκτιμώμενης αξίας άνω του μισούδισ. ευρώ. Μεγάλο μέρος των ακι-νήτων (περίπου το 40%) αφορά σεκατοικίες, ένα μέρος αφορά σεεπαγγελματικά ακίνητα, ενώ στοπακέτο απαντώνται και δεκάδεςξενοδοχειακά ακίνητα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αυ-τήν την περίοδο «τρέχει» η διαδι-κασία για την ανάκτηση των οφει-λών, με την πλειονότητα των δα-νειοληπτών, μέχρι στιγμής τουλά-χιστον, να επιλέγουν την οδό τουπλειστηριασμού. Στο πλαίσιο αυτό,εκτιμάται ότι πάνω από 1.000 ακί-νητα θα οδεύσουν προς πλειστη-ριασμό τους επόμενους μήνες. Ηαρχή αναμένεται να γίνει τον προ-σεχή Απρίλιο και Μάιο, όταν κιέχουν ήδη προγραμματιστεί πλει-στηριασμοί αρκετών εκατοντάδωνακινήτων. Η άλλη επιλογή πουπροσφέρεται στους δανειολήπτεςαπό τα funds αφορά τη συναινετικήπώληση. Σε αυτήν την περίπτωση,ο οφειλέτης δέχεται να πωληθείτο ακίνητό του, προκειμένου νακαλυφθεί το χρέος του. Η τρίτηεναλλακτική αφορά την αποπλη-ρωμή της οφειλής έπειτα από κά-ποιο «κούρεμα», κάτι που σημαίνειότι ο οφειλέτης διατηρεί το ακί-νητο, στην κατοχή του.

Παράλληλα, παράγοντες της

αγοράς ακινήτων σημειώνουν ότιαυτήν την περίοδο έχει ξεκινήσεικαι η διαδικασία της πώλησης των70 και πλέον ακινήτων της AlphaBank, που επίσης μεταβιβάστηκανστην Apollo, στο πλαίσιο του Pro-ject Jupiter. Πρόκειται για ακίνηταπου είχε ανακτήσει η ίδια η τρά-πεζα και ενέταξε στο πακέτο, προ-κειμένου αυτό να καταστεί δελε-αστικότερο για τον επενδυτή. Ταεν λόγω ακίνητα, εκτιμώμενηςαξίας άνω των 50 εκατ. ευρώ, έχουνήδη ανατεθεί προς πώληση στιςμεγάλες εταιρείες παροχής υπη-ρεσιών ακινήτων. Σημειωτέον ότιδεν πρόκειται για μαζική πώληση,καθώς κάθε ακίνητο πωλείται με-μονωμένα, όπως έγινε και στηνπερίπτωση των ακινήτων που πού-λησε η Bain Capital.

Η τελευταία, μαζί με την ApolloGlobal Management, αλλά και τηFortress διεκδικεί το Project Ne-ptune, το οποίο αφορά μη εξυπη-ρετούμενα δάνεια με εξασφαλίσειςσε ακίνητα, επίσης της Alpha Bank.Στο εν λόγω χαρτοφυλάκιο περι-λαμβάνονται 4.000 ακίνητα ως εξα-σφαλίσεις, με την εμπορική τουςαξία να υπολογίζεται σε περίπου1,1 δισ. ευρώ. Το 30% των ακινήτωνείναι επαγγελματικά ακίνητα. To20% αφορά σε βιομηχανικά ακίνητα,ενώ υπάρχουν επίσης ξενοδοχεία,οικόπεδα, και αποθήκες.

Η εγκατάλειψη της υπαίθρου λόγωαστυφιλίας δεν ισχύει μόνο στηχώρα μας. Παρατηρείται παντού.Πολλές χώρες πασκίζουν να βρουντρόπους να επαναφέρουν τη ζωήπίσω στην ύπαιθρο, εφαρμόζονταςδιάφορες πολιτικές που κάποιεςφορές πετυχαίνουν, αλλά που συ-νήθως αποτυγχάνουν.

Στην Ιταλία ίσχυσε κάτι παρό-μοιο. Από νότια στη Σικελία μέχρι

βόρεια στις Άλπεις, ολόκληρα χωριάέμειναν με ελάχιστους κατοίκουςακολουθώντας μια φθίνουσα πορείαεπί σειρά δεκαετιών. Τα σπίτιαέμειναν ερειπωμένα αλλά στο με-ταξύ όλες οι φορολογικές υποχρε-ώσεις βάρυναν τους ιδιοκτήτες, οιοποίοι όμως πλέον δεν έμεναν μέσααφού είτε μετανάστευσαν εκτόςΙταλίας στις αρχές του προηγού-μενου αιώνα ή μετακόμισαν στις

πόλεις.Αυτό το γεγονός προβλη-μάτιζε τους Ιταλούς, οι οποίοι σκε-πτόμενοι «λλίον» «outside the box»αποφάσισαν το εξής: να προσφέ-ρουν προς πώληση σπίτια σε αυτάτα χωριά προς €1 – ναι διαβάσατεσωστά «ένα Ευρώ» και να προβούνσε διεθνή καμπάνια για να ελκύ-σουν αγοραστές! Η ιδέα είναι πωςαν οι Ιταλοί δεν ήθελαν να πάνεεκεί, σίγουρα θα βρίσκονταν αρ-κετές χιλιάδες ξένων που θα ερ-χόντουσαν με ένα τέτοιο κίνητροκαι ο σκοπός του να ξαναζωντα-νέψουν τα χωριά θα πετύχαινε.

Πήραν φωτιά οι διαφημίσεις σετηλεοπτικά κανάλια διεθνούς εμ-βέλειας και στο διαδίκτυο και τααιτήματα για πληροφόρηση έπε-φταν βροχή. Οι πλείστοι στην αρχήδύσπιστοι, ήθελαν να βεβαιωθούνότι δεν επρόκειτο για κάποια φάρ-σα. Και όμως οι επίσημες ιστοσε-λίδες ήταν ξεκάθαρες για το πώςδουλεύει το σύστημα.

Πρόκειται για ερειπωμένα ή/και εγκαταλειμμένα σπίτια τα οποίαχρειάζονται αναστύλωση ή τουλά-χιστον εκτεταμένη ανακαίνιση. Οιιδιοκτήτες τους μη θέλοντας ναπληρώνουν τους όποιους φόρους,να τα συντηρούν και να μην ταχρησιμοποιούν, τα κάνουν δωρεάστα δημαρχεία και τις κοινοτικέςαρχές οι οποίες με τη σειρά τουςμέσω δημόσιων διαδικασιών τα

πουλούν για το συμβολικό ποσότου ενός Ευρώ.

Από την πλευρά τους, οι αγο-ραστές αναλαμβάνουν κάποιες υπο-χρεώσεις ως ακολούθως:

Θα πρέπει εντός 365 ημερώναπό την ημέρα που το αγοράζουννα έρθουν με ένα σχέδιο ανακαί-νισης που θα έχει προϋπολογισμότης τάξης των €20.000 - €25.000.

Θα αναλάβουν το κόστος συμ-βολαιογραφικών και μεταβιβαστι-κών.

Μόλις εξασφαλιστούν όλες οιάδειες οι κατασκευαστικές εργασίεςθα πρέπει να ξεκινήσουν εντός δύομηνών.

Για εξασφάλιση ότι η αγορά καιη διαδικασία είναι δίκαιη από πλευ-ράς του αγοραστή, οι δημοτικές

αρχές ζητούν και παίρνουν μια εγ-γύηση €5.000 η οποία κατακρα-τείται για τρία χρόνια και μετά επι-στρέφεται στον αγοραστή.

Κτηματομεσιτικά γραφεία ανα-λαμβάνουν την όλη διαδικασίαετοιμασίας εγγράφων, μεταφρά-σεων κλπ και όλα κυλούν ομαλά.Μάλιστα οι περισσότεροι αγορα-στές εξεπλάγησαν για το πόσο ομα-λά κύλησαν όλα από την αρχή μέχριτο τέλος.

Το αποτέλεσμα αυτού του προ-γράμματος ήταν να σπεύσουν χι-λιάδες ενδιαφερόμενοι από όλοτον κόσμο και να αγοράσουν ακί-νητο σε αυτές τις περιοχές. Πλεί-στοι από αυτούς το βλέπουν σανμια επένδυση που θα τους εξυπη-ρετεί για τις διακοπές τους, για έναshort get-away μακριά από την κα-θημερινότητα τους κάποιο τριή-μερο ή ακόμα και σαν τόπος αφυ-πηρέτησης τους. Δηλώνουν μα-γεμένοι από την φυσική ομορφιά,τον παραδοσιακό χαρακτήρα τωνκτισμάτων και το πόσο φιλικοί είναιοι κάτοικοι.

Το ενδιαφέρον είναι τόσο πουκάποιοι δήμοι δημοπρατούν κάποιαακίνητα τα οποία μπορεί από το€1 να φθάσουν μέχρι και €20.000το οποίο ποσό επίσης θεωρείταιχαμηλό αναλόγως κατάστασης τουκτηρίου.

Αλλά το πράγμα δεν σταματά

εδώ. Η προβολή ώθησε όπως εί-παμε πολλούς στο να το ψάξουν.Κάποιοι ερωτεύτηκαν τις περιοχέςκαι προτίμησαν να αγοράσουν ακί-νητα εκτός του σχεδίου επειδή δενήθελαν να εμπλακούν στη διαδι-κασία κατασκευής, αναστύλωσηςκαι ανακαίνισης. Αυτοί επένδυσανπερισσότερα χρήματα. Και έτσιεκεί που τα χωριά ήταν ερειπωμέναή σχεδόν ερειπωμένα, ξαφνικά απέ-κτησαν ζωή.

Αυτό το παράδειγμα, θα έπρεπενα μας ωθήσει και εμάς να σκε-φτούμε «outside-the-box». Όλοιδιαπιστώνουμε πρόβλημα αστυφι-λίας, όλοι λέμε πως θέλουμε να φέ-ρουμε ξανά ζωή πίσω στην ύπαιθρο,στα χωριά και στις ορεινές περιοχές,κάνουμε μελέτες και τις βάζουμεστο συρτάρι. Άστε που στην πορείαθα βρεθούν και κάποιοι μονοστέ-φανοι που θα εντοπίζουν το κάθεπρόβλημα σε κάθε λύση, αντί πι-θανές λύσεις στο πολύ ορατό πρό-βλημα.

Βλέπετε όμως πως μπορεί ναυπάρχουν και άλλου είδους επεν-δυτικά προγράμματα που μπορούννα μας δίνουν καλή δημοσιότητακαι να πετυχαίνουν κάποιους αν-τικειμενικούς σκοπούς.

Ο κ. Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS, CEO,APS Andreou Property Strategy -Chartered Surveyors.

Το ενδιαφέρον είναι τόσο που κάποιοι δήμοι δημοπρατούν κάποια ακίνητα ταοποία μπορεί από το €1 να φθάσουν μέχρι και €20.000 το οποίο ποσό επίσηςθεωρείται χαμηλό αναλόγως κατάστασης του κτηρίου.

������

Υπάρχουν και άλλου εί-δους επενδυτικά προ-γράμματα που μπορούννα μας δίνουν καλή δη-μοσιότητα και να πετυ-χαίνουν κάποιους αντι-κειμενικούς σκοπούς.

Δύο μεγάλα χαρτοφυλάκια από την ΕθνικήΤο επόμενο διάστημα αναμένονταικαι τα πρώτα ακίνητα από το πα-κέτο Symbol που πούλησε πριναπό λίγες εβδομάδες η Εθνική Τρά-πεζα στην κοινοπραξία των Cen-terbridge Partners, LLP και ElliottAdvisors (UK) Limited. Πρόκειταιγια χαρτοφυλάκιο που διαθέτει12.800 μη εξυπηρετούμενα δάνεια,με 8.300 ακίνητα ως εγγυήσεις.Το πακέτο πουλήθηκε αντί ποσού250 εκατ. ευρώ. Οπως έχει ανα-κοινώσει η Εθνική Τράπεζα, η δια-χείριση του χαρτοφυλακίου θα γί-νει από την Cepal Hellas.

Παράλληλα, το επόμενο διά-στημα, η Εθνική Τράπεζα θα απο-φασίσει και για την πώληση τουέτερου «πακέτου» δανείων με εγ-γυήσεις σε ακίνητα, του ProjectIcon, το οποίο διαθέτει περίπου6.000 ακίνητα, εκτιμώμενης αξίας1,1 δισ. ευρώ. Τα ακίνητα είναικυρίως επαγγελματικά (γραφεία,καταστήματα, αποθήκες), όπωςεπίσης και ξενοδοχειακά, αλλάκαι βιομηχανικά. Το 27% των ακι-νήτων βρίσκεται στην Αθήνα καιτο 23% στη Βόρεια Ελλάδα.

Το εν λόγω χαρτοφυλάκιο αφο-ρά καταγγελμένα δάνεια ύψους1,52 δισ. ευρώ (οφειλόμενο κεφά-

λαιο), ενώ η συνολική απαίτησητης τράπεζας ανέρχεται σε 2,52δισ. ευρώ. Το προς πώληση χαρ-τοφυλάκιο περιλαμβάνει 7.300καταγγελμένα (σ.σ. το 83% τουσυνόλου) ή σε βαθιά καθυστέρησηδάνεια 1.500 μικρομεσαίων ωςπολύ μικρών επιχειρήσεων. Ση-μειωτέον δε ότι είναι χωρισμένοσε δύο τμήματα.

Το πρώτο αφορά δάνεια 137μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μεοφειλόμενο κεφάλαιο 959 εκατ.ευρώ και το άλλο δάνεια μικρώνκαι πολύ μικρών επιχειρήσεων,με οφειλόμενο κεφάλαιο 564 εκατ.ευρώ. Οι μη δεσμευτικές προσφο-ρές υποβλήθηκαν στις 15 Οκτω-βρίου και βάσει αυτών, στο τελικόστάδιο της διαγωνιστικής διαδι-

κασίας προκρίθηκαν οι Apollo,Centerbridge, Fortress, καθώς καιη κοινοπραξία Elliott-Bain. Βάσειτου χρονοδιαγράμματος, οι δε-σμευτικές προσφορές θα υποβλη-θούν στα μέσα Δεκεμβρίου.

Πάντως, στελέχη της αγοράςεπισημαίνουν ότι για να απορρο-φηθεί ομαλά ο παραπάνω όγκοςακινήτων, κρίνεται επιβεβλημένηη διευκόλυνση της χρηματοδό-τησης από την πλευρά των τρα-πεζών.

Παράλληλα, θα πρέπει να ενι-σχυθεί και ο θεσμός των ηλεκτρο-νικών πλειστηριασμών, καθώςκρίνεται ότι η σημερινή μορφήτης πλατφόρμας δεν είναι ιδιαίτεραφιλική προς τον χρήστη. Ουσια-στικά, οι πλειστηριασμοί όπως γί-νονται σήμερα, παρότι όντως ηδιαδικασία είναι διαφανής, απο-τρέπουν τους ιδιώτες από το νααναζητήσουν ακίνητα, καθώς αφε-νός μεν πρέπει να έχουν εξασφα-λίσει σημαντική ρευστότητα (κάτιδύσκολο), αφετέρου η επιλογήακινήτου είναι ιδιαίτερα υψηλούρίσκου, καθώς οι ενδιαφερόμενοιδεν έχουν καλή αντίληψη των χα-ρακτηριστικών του προς απόκτη-ση ακινήτου.

������

Πρόκειται για τα ακίνη-τα που αποτελούν τιςεγγυήσεις των χαρτο-φυλακίων κόκκινωνδανείων, που αγόρα-σαν ή θα αγοράσουν.

������

Περιλαμβάνουν πάνωαπό 14.300 ακίνητα –Το χαρτοφυλάκιοSymbol έχει ήδη πωληθεί και ακολου-θεί το Project Icon.

ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Συνέντευξη στη ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ

Το γραφείο ---

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

---

-

--

-

-

--

-

-

--

--

--

– Η έλλειψη διοικητικής εμπειρί-ας σάς φοβίζει;

– -

-

--

– Ο κ. Θεοδωρόπουλος δήλωσε πως είχε πλεονασματικό προϋ-πολογισμό, κάτι που, όπως είχε πει, «μεταφράζεται στη μη χρή-

ση έκτακτης επιχορήγησης για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού».

– -

-

-

-

– Με τι χρήματα ξεκινάτε το πρό-γραμμα για το 2020;

– --

--

-

-

-

– Εκτός από τον Πολωνό σκη-νοθέτη Κριστόφ Βαρλικόφσκι, υπάρχουν άλλες δεσμεύσεις στο πρόγραμμα;

– --

– Γιατί αλλάζετε τον χαρακτήρα της Μικρής Επιδαύρου σε καθα-ρά μουσικό;

– ---

---

-

-

– Τι αλλαγές να περιμένουμε γενικότερα;

– -

---

--

-

-

– Σε ένα τέτοιο θαμπό τοπίο, πώς

δημιουργεί η καλλιτεχνική κοι-νότητα;

– -

-

--

--

--

--

– Ο «Αμλετ» των γονιών σας σφράγισε τόσο έντονα την εφη-βεία σας ώστε να επιστρέψετε, στο Αμφι-Θέατρο, που ανοίγει ύστερα από οκτώ χρόνια, με τον δικό σας «Αμλετ»;

– --

-

-

-

-

Ο θάνατος --

-

-

--

-

-

-

-

-

--

-

-

Η οικογένεια

Δεν έχουμε την τέχνη που μας αξίζειΗ νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου μιλάει στην «Κ»

«Πάντα -

ΝΙΚ

ΟΣ Κ

ΟΚΚ

ΑΛΙΑ

Σ

Το θολό θεατρικό τοπίο και το άγχος επιβίωσης του ηθοποιού

Εχουμε ανάγκη από μεγάλους χορηγούς, που ενδιαφέρονται για το ρηξικέλευθο, το πάντρεμα παράδοσης και νέας ματιάς.

Οι απώλειες είναι τόσο παρέα με τη ζωή μου από μικρή. Ημουν πάντα δυνατός άνθρωπος και φαίνεται πως η ζωή δεν χάνει ευκαιρία να με τεστάρει.

Καλλιτέχνες υπάρχουν, αλλά δεν τους δίνουμε τη δυνατότητα να εργα-στούν όπως πρέπει.

Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 20192 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Ατζέντα17.11.19 -23.11.19

Eπιμέλεια: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ art@kathimerini.com.cy

kouroupakisa@kathimerini.com.cy

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε ΣΗ μαύρη

Πληροφορίες στο τη-

λέφωνο 99035132, Εισιτήρια στο www.

soldoutticketbox.com

Θεατρικό ανέβασμα

Πληροφορίες – κρατήσεις τηλέφωνο

97906990

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Ομαδική έκθεση στην γκαλερί ΣτάθμηΗ γκαλερί

Πληροφορίες: www.stathmigallery.com, 22 260095.

MISE EN PLACE | Της ΓΙΟΥΛΗΣ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

«Βουλιμικοί» των social mediaΥπάλληλος

--

-

--

---

-

--

-

-

-

-

-

-

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣΤης ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΤΣΟΥΝΑΚΗ

Σκοτεινό δωμάτιομέσα στο δάσος

Είναι ίσως -

--

-

-

-

-

-

-

--

--

--

--

-

-

---

--

-

-

--

-

ΘΕΑΤΡΟ

«Μισά - Μισά»

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

«Δόκτωρ Γκλας» του Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Η ανθρώπινη φιγούρα

ΒΙΒΛΙΟΟ Όμιλος

Παρασκευή 22 Νοεμβρίου,

ώρα 7:00 μ.μ., Αίθουσα Καστελλιώτισ-

σα, Πύλη Πάφου, Λευκωσία.

Η Γκαλερί

Πληροφορίες τη-

λέφωνο 22 424983.

ΧΟΡΟΣ

«Μια Ζωή Χωρίς Όρια» Η παράσταση

Απαραίτητη η εξασφάλιση θέσεων από το

ταμείο του θεάτρου, την ιστοσελίδα του, ή

την εφαρμογή Rialto Theatre App.

Θ Ε Α Τ Ρ Ο

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 3

20

σπιτικές συνταγές

H Aθηνά Λοïζίδου προτείνει

20 εύκολα-γευστικά πιάτα που μπορείτε να τα απολαύσετε παρέα με παγωμένη Coca-Cola

ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Συνέντευξη στονΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Η Δεύτερη -

-

-

--

-

–Είναι δεδομένο, δυστυχώς, ότι το «Κουκλόσπιτο» είναι επίκαιρο και σήμερα, τι νέο φέρνει η πα-ράστασή σας;

--

-

-

–Θα μπορούσε σήμερα να γρα-φτεί ένα «Κουκλόσπιτο»;

-

-

–Το έργο προχωράει πολύ πιο πέ-ρα από τα δικαιώματα των γυ-ναικών και τη χειραφέτηση, εί-ναι έτσι;

-

-

-

-

–Ποιο ρόλο έχει η αλήθεια στο έργο;

-

---

–Οι άνθρωποι πολλές φορές δη-μιουργούν ζώνες ασφαλείας, εί-ναι εύκολο να εγκλωβιστούμε και σε αυτές...

--

-

--

–Σήμερα ο γάμος και η οικογένεια είναι το ίδιο μονολιθικά στο μυα-λό των ανθρώπων;

-

-

-

-

-

–Ιερό χρέος για τη Νόρα η ζωή της, για άλλους τα παιδιά της... μπορεί να ζυγιστούν;

-

-

-

---

-

--

–Η Νόρα σήμερα ποια θα ήταν;-

---

Οι γυναίκες χρωστάνε…–Ποια κοινωνική συμπεριφορά βρίσκεται αναλλοίωτη μέχρι τις

μέρες μας, που μπορεί να σταθεί τροχοπέδη για μια γυναίκα;

-

-

–Αυτογνωσία...πώς μπορεί να κα-τακτηθεί;

---

-

-

–Ποιο νομίζετε ότι είναι το πιο αι-σιόδοξο μήνυμα του έργου;

-

-

Η Βασιλική --

H αλήθεια υπάρχει και γελάει σαν μικρό παιδίΣτη Δεύτερη Σκηνή της ΕΘΑΛ ανεβαίνει το έργο του Ε. Ίψεν «Το κουκλόσπιτο» και η Βασιλική Κυπραίου, μιλάει στην «Κ»

«Ξέρετε, το ότι μιλάμε ακόμα για δικαιώματα των γυναικών και χειρα-φέτηση δηλώνει το πρό-βλημα στον πυρήνα του. Δεν χρειάστηκε ποτέ να μιλήσουμε για ‘δικαιώ-ματα των αντρών’», λέει η Βασιλική Κυπραίου.

Μ Ο Υ Σ Ε Ι Α

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 20194 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Του ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ

Δεν το καταλαβαίνεις

-

-

-

-

--

-

--

--

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

-

---

-

-

--

-

-

--

-

-

--

-

-

-

-

-

--

-

-

Εκπαιδευτικά προγράμματα

-

-

---

--

-

--

--

-

Το ΜοΜΑ είναι ένα έργο σε εξέλιξηΗ «Κ» επισκέφθηκε το ανακαινισμένο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και τη νέα συλλογή του

Το 30% των έργων θα αλλάζει τμηματικά, ώστε κάποια στιγμή να εκτεθούν τα περίπου 200.000 που έχει στις αποθήκες του.

Η ηχητική

Τα έργα

Ο χώρος

ΣΑΚΗ

Σ ΙΩ

ΑΝΝ

ΙΔΗ

Σ

Η σύνθεση Διάλογος -

IWAN

BAA

N /

MO

MA

KURT

HEU

MIL

LER

COU

RTES

Y O

F M

OM

A

ΣΑΚΗ

Σ ΙΩ

ΑΝΝ

ΙΔΗ

Σ

ΣΑΚΗ

Σ ΙΩ

ΑΝΝ

ΙΔΗ

Σ

Π Α Ρ Α Σ ΤΑ Σ Η

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 5

Συνέντευξη στονΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Έχετε σίγουρα --

-

-

-

--

-

-

-

---

--

-

--

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

--

-

Ένα παραμύθι αλλιώς

-

-

-

-

---

--

--

-

-

Πληροφορίες: Artos -

-

Τι θα γινόταν αν το παραμύθι τέλειωνε αλλιώςΣτο Artos Foundation η Μαρίνα Κατσαρή και ο Βαγγέλης Γέττος φιλοξενούν κάτι καλούς καλικάντζαρους

Σε αυτή την παράστα-ση, όπως μου εξηγούν η Μαρίνα και ο Βαγγέλης, οι καλικάντζαροι έχουν το ταλέντο να διακρίνουν την καλοσύνη και να την υποστηρίζουν, και να την επιβραβεύσουν.

Τα «Δώρα -

Μ Α Τ Ι Ε Σ

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 20196 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Στο Σαν Φρανσίσκο, -

--

--

--

-

-

-

-

-

-

-

-

---

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

--

-

-

-

-

-

--

--

-

-

-

-

-

-

-

-

--

Ο Στέφανος Τσιτσόπουλος είναι δημοσιογράφος στην Athens Voice και ραδιοφωνικός παραγωγός στο Athens Voice Radio 102,5. Το «Ροκ σταρ», το πρώτο του μυθιστόρη-μα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας; Και ποιους δίσκους;

Ποιος ήρωας λογοτεχνίας ή ποιος ροκ σταρ θα θέλατε να είστε και γιατί;

-

-

Διοργανώνετε ένα δείπνο. Ποιους συγγραφείς και μουσικούς καλεί-τε, ζώντες και τεθνεώτες;

Ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον στοι-χείο που μάθατε πρόσφατα χάρη στην ανάγνωση ενός βιβλίου;

-

-

Ποιο κλασικό βιβλίο δια-

βάσατε πρόσφατα για πρώτη φορά;

Ποιο είναι το τραγούδι ή ο δίσκος που έχετε ακούσει τις περισσότε-ρες φορές;

Πώς είναι να ενηλικιώνεσαι παρέα με αληθινούς και φανταστικούς ροκ σταρ; Ή είναι καλύτερο να μην ενηλικιώνεσαι;

-

-

Θα συναντήσουμε τον Τζ. Ντ. Σάλι-ντζερ τελικά στο βιβλίο σας;

-

-

-

Εχετε Facebook, Twitter κ.τ.λ.; Υπάρχει ωραία μουσική εκεί μέσα;

--

--

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΛΑΝΔΡΑΚΗΣPatriotεκδ. Πόλις, σελ. 84

Υστερα

---

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

---

--

--

-

-

---

-

-

-

-

--

--

-

--

--

---

-

-

---

-

-

Tης ΛΙΝΑΣ ΠΑΝΤΑΛΕΩΝ

Του ΝΤΙΝΟΥ ΣΙΩΤΗ

Σόλο μες στη νύχτα

Γράμμα από την Καλιφόρνια

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ

Eίναι εύκολη η διαπίστωση: το Σαν Φρανσίσκο χάνει την ψυχή του, με νικήτριες τις πανίσχυρες startups.

Πέρασε

SHU

TTER

STO

CK

500ΛΕΞΕΙΣΜΕ ΤΟΝ ΣΤΕΦΑΝΟ ΤΣΙΤΣΟΠΟΥΛΟ

Π Α Ν Ο Ρ Α Μ Α

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

EPA

/ JA

VIER

CEB

OLL

ADA

EPA

/ M

ARTI

N D

IVIS

EK

EPA

/ H

AYO

UN

G JE

ON

EPA

/ SA

SCH

A ST

EIN

BACH

EPA

/ N

EIL

HAL

LA.

P. /

MAR

Y AL

TAFF

ER

ΜΑΤΙΕΣΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Γράφει ο ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Τι μουσική άκουγε ο πρώτος άνθρωπος;

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗΤο 2020,

-

--

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

-

Τι μουσική -

--

-

-

-

-

--

--

--

-

-

-

--

---

-

-

-

-

--

--

-

-

ΣΑΡΑΓΟΣΑΡούμπενς και Βαν ΝτάικΟ Γερμανός -

-

-

ΠΡΑΓΑΗ βελούδινη επανάστασηΜία πόρτα -

--

-

-

--

--

ΒΕΡΟΛΙΝΟΟ «Κιχώτης» του Σάλμαν ΡούσντιΣτο Βερολίνο -

--

--

ΚΟΛΩΝΙΑΤο Ετος ΡέμπραντΕνας άνδρας

--

-

ΛΟΝΔΙΝΟΣτιβ Μακ Κουίν στην ΤateΟ Βρετανός

-

-

-

-

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Επιμέλεια: ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Το θαυμάσιο,

Το άλμπουμ της μουσικής υπόκρουσης της ταινίας μοιάζει στο μεγαλύτερο μέρος του με ένα διαρκές όνειρο.

Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Α

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 20198 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Εικαστική σύνθεση μεταξύ ζώου και ατόμουΗ γκαλερί Αποκάλυψη παρουσιάζει την ατομική έκθεση του ζωγράφου Ανδρέα Παρασκευά «Οικείο Κτήνος»

Της ΛΟΥΙΖΑΣ ΛΟΥΗ

Μετά από -

-

-

-

-

-

--

---

--

-

--

--

-

-

-

-

---

-

-

-

-

-

--

--

-

--

Ανδρέας Παρασκευά--

-

-

--

-

---

-

-

--

Πληροφορίες: -

Ο Ανδρέας Παρασκευάς

Σε αυτό τον κόσμο που έπλασε ο Ανδρέας Παρα-σκευάς τα ζώα μάς εκδι-κούνται. Κάνουν τη δική τους επανάσταση και δι-καιωματικά παίρνουν πί-σω τον ζωτικό τους χώρο.

Η Γκαλερί --

-

-

-

-

-

-

--

-

--

--

--

--

--

--

-

-

--

-

Eκθεση χαρακτών στην Γκαλερί Γκλόρια

Η Ομαδική έκθεση χα-ρακτών είναι αφιερω-μένη στα 25 χρόνια από την ίδρυση του Πρότυ-που Εργαστηρίου Χαρακτικής Ε.ΚΑ.ΤΕ.

Στην έκθεση

Η ερώτηση

-

--

-

-

-

-

--

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

Κάτι παλιόMISE EN PLACE / ΤΗΣ ΓΙΟΥΛΗΣ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

Η συνταγή -

Β Ι Β Λ Ι Ο

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Ο Αμερικανός

Η εξελικτική θεωρία των εξοπλισμώνΗ «Κ» προδημοσιεύει απόσπασμα από το νέο βιβλίο του ιστορικού Ουίλιαμ Μακ Νιλ «Επιδιώκοντας την ισχύ»

Ατομική

Π Ρ Ο Δ Η Μ Ο Σ Ι Ε Υ Σ Η

Η νέα κυβέρνηση των Δημοκρατικών, το 1961, δεσμεύθηκε να ξεπε-ράσει τους Σοβιετικούς σε ό,τι αφορούσε την τε-χνολογία των πυραύλων.

Θ Ε Α Μ Α ΤΑ

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 201910 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

07.3010.00

11.0011.30

12.0013.3014.00 EIΔHΣEIΣ14.1515.15

15.45

17.00

18.00 EIΔHΣEIΣ

18.20

18.50

19.25

20.00 EIΔHΣEIΣ21.05

23.10 EIΔHΣEIΣ23.15

00.1501.15

01.45 EIΔHΣEIΣ

07.30

11.00

11.3016.00

17.00

17.50

18.40

19.30 EIΔHΣEIΣ 19.40 EIΔHΣEIΣ 19.50

22.00

23.30

23.50

02.00 EIΔHΣEIΣ

05.3009.45

10.55

13.1515.00

17.0018.00 OMEGA NEWS18.10

19.0020.10 OMEGA NEWS21.00

22.00

23.00

23.40

00.40

01.40

02.40

06.1006.40

07.4008.3009.5010.30

12.0012.50

14.5017.2018.00 Tα νέα του ANT1 σε 10΄18.1018.40

20.20 Tα νέα του ANT121.20

00.00 Τίτλοι ειδήσεων 00.15

01.10

02.00

02.50

05.2005.50

06.20

07.00

09.00

10.30

11.20

12.10

12.40

15.40

16.40

17.30

18.00 18.10

20.20 Τομές στα γεγονότα21.15

00.20 Γεγονότα σε τίτλους 00.30

01.30

06.00

07.00

08.00

09.20

10.00

13.00

14.20

15.00

16.50

17.50 ΕΙΔΗΣΕΙΣ

18.00

19.30

20.20 ALPHA NEWS21.15

23.30

01.00

07.1509.0011.00

13.0015.0018.0020.00

21.0023.0500.4502.1503.4505.15

05.5507.3009.20

10.5012.2513.5515.2517.0018.4520.2022.00 23.40 01.00 02.3003.55

06.5009.3011.0013.0514.40

15.0516.0018.00 EIΔHΣEIΣ18.30 20.00 EIΔHΣEIΣ20.3021.2022.2000.05

12.00 12.3013.0013.30 Heidi14.0014.30 15.0015.3016.00 Heidi16.3017.0017.3018.0018.3019.0019.3020.00

ΡΙΚ1 ΡΙΚ2 ΟMEGA ANT1 ΣΙΓΜΑ ΑLPHA CAPITAL

TV PLUS

SMILE TV

MOVIES BEST

GREEK CINEMA

21.05 18.40 21.00 21.20 21.15 21.15 21.00

10.50

07.3508.30

10.2012.20

14.0015.15

17.00 19.1521.0023.00

Κόντρα σε όλα ���½ΔΡΑΣΗΣ (2019)Σκηνοθεσία: Ερμηνείες:

Οταν

--

-

-

--

--

-

-

--

-

--

Το «ψεγάδι»

-

-

-

-

-

---

-

Ο βασιλιάς ���ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ (2019)Σκηνοθεσία: Ερμηνείες:

Μία από τις φετινές

--

-

--

--

-

-

-

--

-

-

-

--

-Ο Τιμοτέ Σαλαμέ

Οταν ο πρίγκιπας Χένρι έγινε Ερρίκος ο Ε΄

Τολμηροίδεσμώτεςτης ταχύτηταςΜατ Ντέιμον και Κρίστιαν Μπέιλ«οδηγούν» τη Ford απέναντι στη Ferrari

Ο Κρίστιαν Μπέιλ,

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

HOME CINEMA

Π Ρ Ο Σ Ω Π Α

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

Συνέντευξη στην ΤΑΣΟΥΛΑ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

Ο Λεωνίδας Καβάκος,-

-

---

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

Το δίλημμα του καιρού μας--

-

--

-

---

-

-

-

-

--

-

-

--

-

---

-

-

-

-

-

-

-

--

-

KITTY CROWTHERΜικρές νυχτερινές ιστορίεςμτφρ. Ξένια Καλογεροπούλου σελ. 80, εκδ. Μάρτης

Στις «Μικρές

-

-

-

-

-

-

--

-

--

-

-

-

-

--

-

--

--

-

--

Toυ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

«Σε μια τέτοια -

Το εξώφυλλο -

JON

AS H

OLT

HAU

S

Ποιοι λόγοι με έδιωξαν απ’ την ΕλλάδαΟ κορυφαίος βιολιστής και αρχιμουσικός Λεωνίδας Καβάκος μιλάει στην «Κ» για τον Μπετόβεν, τους πολιτικούς και την κρίση

Πώς κοιμάται το αρκουδάκιΟι άνθρωποι και τα ροζ , σαν κυκλάμινο, όνειρα των ζώων

Ολοι λένε ότι εμείς δώ-σαμε τα φώτα μας στην ανθρωπότητα. Σαχλα-μάρες! Οχι γιατί δεν εί-ναι αλήθεια, αλλά γιατί βγαίνει από το στόμα αν-θρώπων που δεν έχουν μελετήσει ούτε μια στιγ-μή στη ζωή τους.

Στον συνθέτη

--

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

---

-

-

-

---

-

-

-

---

-

-

Ο Μανώλης Καλομοίρης εμπνέεταιαπό τον Κωστή Παλαμά

ΚΡΙΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ / ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ Α. ΔΟΝΤΑ

ΕΓΚΑΙΝΙA ΜΕ ΤHNΕΓΚΑΙΝΙA ΜΕ ΤHN

22.11.201920:00

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΜΕΓΑΣ ΧΟΡΗΓΟΣ