Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την...

82
Γλώσσα Δ΄ Τάξης - Επανάληψη 11 ης Ενότητας: ΄΄ Γελάσαμε με την ψυχή μας ΄΄ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.1
  • Upload

    -
  • Category

    Education

  • view

    322
  • download

    12

Transcript of Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την...

Page 1: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Γλώσσα Δ΄ Τάξης - Επανάληψη 11ης Ενότητας:

΄΄ Γελάσαμε με την ψυχή μας ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.1

Page 2: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

http://taniamanesi.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.2

Page 3: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

http://taniamanesi.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.3

Page 4: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

http://taniamanesi.blogspot.gr/

– – –

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.4

Page 5: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

http://taniamanesi.blogspot.gr/

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.5

Page 6: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

104

2. Να ενώσεις με τον κατάλληλο χρονικό σύνδεσμο τις προτάσεις.α) Ερχόταν να μας δει/ Τα παιδιά έκαναν μεγάλες χαρές.……………………………………………………………………………………………………………………….β) Έτρεξε ν’ ανοίξει την πόρτα/ Χτύπησε το κουδούνι……………………………………………………………………………………………………………………….γ) Κάναμε υπομονή/ Βρέθηκε λύση για το πρόβλημά μας.……………………………………………………………………………………………………………………….

ΕΕννόόττηητταα 1111 ΓΓεελλάάσσααμμεε μμεε ττηηνν ψψυυχχήή μμααςς

ΟΟ ΜΜππεελλάάςς οο ΡΡοουυμμπποοττύύρρηηςς

Τα επίθετα βλ. σελ. 9 και σελ. 18

Ομοιοκα τα ληξ ία

Ομοιοκαταληξία είναι το χαρακτηριστικό δύο ή περισσότερων στίχων μιας στροφής να τελειώνουν με ομόηχες λέξεις ή συλλαβές. Η ομοιοκαταληξία λέγεται ακόμη και ρίμα και στην καθαρεύουσα την έλεγαν «ομοιοτέλευτον». Που τελειώνει δηλαδή κατά όμοιο τρόπο.

Υπάρχουν διάφορα είδη ομοιοκαταληξίας, εμείς θα μάθουμε τα 3 πιο βασικά που είναι τα εξής:

• ζευγαρωτή :Ο πρώτος στίχος ομοιοκαταληκτεί με το δεύτερο, ο τρίτος με τοντέταρτο, ο πέμπτος με τον έκτο κτλ.

Σήμερα το χελιδόνι τη φωλίτσα τους τελειώνει

κι αύριο με τη χελιδόνα θα φορέσουν αρραβώνα.

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.6

Page 7: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

105

• πλεχτή : μέσα σ’ ένα τετράστιχο, ο πρώτος με τον τρίτο και ο δεύτερος με τον τέταρτο.

Στου χωριού το μονοπάτι, κάθε αυγή, κάθε καιρό,

σύντροφο έχω ένα διαβάτη: το τρεχούμενο νερό.

• σταυρωτή : σε τετράστιχο ο πρώτος με τον τέταρτο και ο δεύτερος με τον τρίτο.

«Για χώρα πηγαίνω πολύ μακρινή. Θα φέξουνε φάροι πολλοί να περάσω.

Βοριάδες, νοτιάδες θα βρω, μα θα φτάσω με πρίμο αγεράκι, μ' ακέριο πανί.»

ΟΟ ΑΑρργγύύρρηηςς κκααιι ττοο ππρρόόββλληημμαα

Ουδέτερα ουσιαστικά σε –μα βλ. σελ. 53

Ο α όριστος της ενεργητ ικής κα ι τη ς παθητ ικής φωνής

Τα ρήματα που αναφέρονται σε κάτι που έγινε στο παρελθόν για μια στιγμή είναι σε χρόνο αόριστο ενεργητικής ή παθητικής φωνής.

π.χ. Οι σύντροφοι έδεσαν τον Οδυσσέα στο κατάρτι του πλοίου. Μετά το θάνατο των γονιών τους δέθηκαν ακόμη περισσότερο.

Ο αόριστος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής κλίνεται ως εξής:

Αόριστος Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή

έδεσα δέθηκα έδεσες δέθηκες έδεσε δέθηκε δέσαμε δεθήκαμε δέσατε δεθήκατε έδεσαν δέθηκαν

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.7

Page 8: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

106

Όταν ο αόριστος της ενεργητικής φωνής λήγει σε –σα, ο αόριστος της παθητικής φωνής λήγει σε –θηκα ή –στηκα.

π.χ. ντύνω – έντυσα, ντύθηκα δροσίζω – δρόσισα, δροσίστηκα

Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!

Οι καταλήξεις στην οριστική του παθητικού αορίστου γράφονται με ήτα (η). π.χ. δέθηκα, δεθήκαμε κλπ.

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες βάζοντας τα ρήματα στον ενεργητικό και παθητικό αόριστο.

Ενεστώτας Ενεργητικός αόριστος Παθητικός αόριστος ενοχλώ ………………………………………………. …………………………………………….. ξαπλώνει ………………………………………………. …………………………………………….. στερούν ………………………………………………. …………………………………………….. αντιμετωπίζει ………………………………………………. …………………………………………….. αναφέρουμε ………………………………………………. ……………………………………………..

2. Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων στο σωστό τύπο του αορίστου.

α) Ο Σάκης και η Καίτη ………………………………………………. (μαλώνω) πολύ άσχημα. β) Ο Ανέστης ………………………………………… (σημαδεύω) και …………………………………… (ρίχνω) τη σαΐτα ακριβώς στον τοίχο. γ) Πολλά σπίτια ……………………………………………….(καταστρέφομαι), ……………………………………………….(γκρεμίζομαι) και ………………………………………………. (παθαίνω) σοβαρές ζημιές από τους σεισμούς.

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.8

Page 9: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

107

,

χμ! απορία α!, ο!, μπα! άρνηση α μπα!

έπαινο μπράβο!, εύγε! ευχή μακάρι!, είθε!, άμποτε!

θαυμασμό α!, ι!, ω!, ποπό!, μπα! κάλεσμα ε!, ω! κοροϊδία ου!, ε!, χα χα! παρακίνηση άιντε!, άντε!, άμε!, μαρς!, αλτ!, στοπ!, σουτ!, κ.ά. πόνο, λύπη αχ!, άου!, οχ!, ω!, αλίμονο!, αλί!, όχου!

στενοχώρια, απελπισία, αηδία ουφ!, ε!, ου!, πα πα πα!, πουφ! χα χα χα !

ΦΦρροουυττοοππίίαα

Τα επιφωνήματα

Οι άκλιτες λέξεις που χρησιμοποιούμε για να εκφράσουμε διάφορα συναισθήματα, όπως χαρά, πόνο, λύπη, θαυμασμό, έκπληξη κ.ά. λέγονται επιφωνήματα.

Τα επιφωνήματα φανερώνουν :

αβεβαιότητα, αμηχανία

χαρά

Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!

Μετά τα επιφωνήματα βάζουμε συνήθως θαυμαστικό (!)

μερικές φορές ερωτηματικό (;) ή αποσιωπητικά (…)

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.9

Page 10: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

108

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με τα κατάλληλα επιφωνήματα λαμβάνοντας υπόψη τις λέξεις των παρενθέσεων. α) ………………………… Μ’ έπιασε πάλι το δόντι μου. (πόνο) β) ………………………… να φέρεις τα πράγματά μου! (παρακίνηση) γ) ………………………… Αυτό πρέπει να το σκεφτούμε καλά. (αβεβαιότητα) δ) ………………………… Το βάψατε πολύ ωραίο το δωμάτιο. (έπαινος) ε) ………………………… Τι κακό είναι αυτό που μας βρήκε! (λύπη) στ) ………………………… Τι ωραία θέα! (θαυμασμός) ζ) ………………………… να έχει καλό καιρό αύριο! (ευχή)

ΤΤρρύύππωωννααςς οο φφααφφααγγάάλλοοςς

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος περιλαμβάνουν παροξύτονα και προπαροξύτονα ουσιαστικά που κλίνονται ως εξής:

Ενικός αριθμός ονομ. το δάσος το έδαφος γεν. του δάσους του εδάφους αιτ. το δάσος το έδαφος κλητ. - δάσος - έδαφος

Πληθυντικός αριθμός ονομ. τα δάση τα εδάφη γεν. των δασών των εδαφών αιτ. τα δάση τα εδάφη κλητ. - δάση - εδάφη

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.10

Page 11: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

109

• Όλα τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος, παροξύτονα και προπαροξύτονα, στη γενική του πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στη λήγουσα. π.χ. των δασών, των εδαφών

• Τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος τονίζονται στην παραλήγουσα στη γενική του ενικού και στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού. π.χ. το έδαφος – του εδάφους

τα εδάφη – τα εδάφη – εδάφη

• Τα ουσιαστικά το άνθος, το όρος, το χείλος σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού ως εξής: των ανθέων, των ορέων, των χειλέων.

• Τα αφηρημένα ουσιαστικά σε –ος, όπως θάρρος, κόστος, κύρος κ.ά. δε σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό.

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων βάζοντας στη σωστή πτώση τα ουσιαστικά που είναι στις παρενθέσεις. α) Οι αντίπαλοι διασταύρωσαν τα …………………………………… (ξίφος) τους. β) Η φροντίδα των …………………………………… (βρέφος) γίνεται από το ειδικευμένο προσωπικό. γ) Το επίθετο είναι …………………………………… (γένος) αρσενικού. δ) Θα χτιστεί ένα εκκλησάκι στο …………………………………… (άλσος) του δήμου. ε) Η οικογένειά του έμεινε στο εξωτερικό περίπου δέκα …………………………………… (έτος). στ) Η καλλιέργεια ορισμένων …………………………………… (άνθος) χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα. ζ) Τα …………………………………… (μίσος) και τα …………………………………… (πάθος) οδήγησαν στη διαμάχη των δύο …………………………………… (έθνος).

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.11

Page 12: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

110

2. Να γράψεις τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος που παράγονται από τα παρακάτω ρήματα. α) βαθαίνω …………………………………………………………… β) βαραίνω …………………………………………………………… γ) πληθαίνω …………………………………………………………… δ) πλαταίνω …………………………………………………………… ε) υψώνω …………………………………………………………… στ) κερδίζω …………………………………………………………… ζ) παχαίνω …………………………………………………………… η) τελειώνω …………………………………………………………… θ) χρεώνω ……………………………………………………………

Τα α νώμα λα ρήμα τα στον α όριστο

Υπάρχουν ορισμένα ρήματα που δε σχηματίζονται στον αόριστο όπως τα υπόλοιπα ρήματα, αλλά παρουσιάζουν ανωμαλίες. Τα ρήματα αυτά που σχηματίζονται με ανώμαλο τρόπο λέγονται ανώμαλα ρήματα.

π.χ. Τον τιμώρησαν γιατί λέει ψέματα (ενεστώτας) αλλά Τον τιμώρησαν γιατί είπε ψέματα (αόριστος)

Αόριστος Οριστική Υποτακτική Προστακτική

είπα να πω - είπες να πεις πες είπε να πει - είπαμε να πούμε - είπατε να πείτε πείτε είπαν να πουν -

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.12

Page 13: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

111

Άλλα ανώμαλα ρήματα στον αόριστο:

Οριστική Υποτακτική Προστακτική Ενεστώτας Αόριστος Αόριστος Αόριστος

ανεβαίνω ανέβηκα να ανεβώ ανέβα ανεβείτε κατεβαίνω κατέβηκα να κατέβω κατέβα κατεβείτε βγαίνω βγήκα να βγω βγες βγείτε μπαίνω μπήκα να μπω μπες μπείτε βρίσκω βρήκα να βρω βρες βρείτε βλέπω είδα να δω δες δείτε λέω είπα να πω πες πείτε πίνω ήπια να πιω πιες πιείτε έρχομαι ήρθα να έρθω έλα ελάτε πηγαίνω πήγα να πάω - - παίρνω πήρα να πάρω πάρε πάρετε τρώω έφαγα να φάω φάε φάτε

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων γράφοντας τα ρήματα που είναι στην παρένθεση στο σωστό τύπο του αορίστου. α) Όχι, (λέω) ……………………………… ο Αντώνης, αυτήν την φορά δε θα σε ακούσω. β) Αν τον (βλέπω) ……………………………… απόψε εσύ, (λέω) ……………………………… του να μου τηλεφωνήσει. γ) Θέλω να (έρχομαι) ……………………………… , μα δε με αφήνουν. δ) Η Αφροδίτη, η θεά της ομορφιάς, (βγαίνω) ……………………………… από τον αφρό της θάλασσας. ε) Μόλις έφτασαν στο νησί, έψαξαν να (βρίσκω) ……………………………… που θα μείνουν. στ) Μην ξεχάσεις να (παίρνω) ……………………………… την ομπρέλα σου. ζ) Αντί να καθίσουν να διαβάσουν, τα παιδιά (πηγαίνω) ……………………………… για παιχνίδι.

mgavalaΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.13

Page 14: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

66

9. Γελάσαμε με την ψυχή μας

Ο Μπελάς κι ο Ρουμποτύρης 1. Γράψε τα αντίθετα των παρακάτω λέξεων.

φως …………………………… δύσκολα ……………………………

έρχομαι …………………………… βράδυ ……………………………

κατηφόρα …………………………… δίνεις ……………………………

παντού …………………………… αρχή ……………………………

μπαίνω …………………………… ζέστη ……………………………

2. Συμπλήρωσε τα κενά με τα επίθετα της παρένθεσης στο σωστό τύπο. (μικροσκοπικός, κάτασπρος, πολύς, μεγάλος, ξύλινος, γυάλινος, πονηρός, απρόσεκτος) Ο Μπελάς και ο Ρουμποτύρης είναι δύο ……………………… γάτοι. Κάθε μέρα σκαρώνουν

……………………… ζαβολιές. Σήμερα άνοιξαν το ……………………… ντουλάπι της αποθήκης

για να κατεβάσουν το ……………………… βάζο με το γλυκό. Ο Μπελάς όμως,

……………………… καθώς είναι, δεν πρόσεξε και το βάζο έπεσε πάνω στο κεφάλι του

Ρουμποτύρη και έγινε χίλια ……………………… κομματάκια. Ο Ρουμποτύρης για να τον

εκδικηθεί, ανέβηκε στο ……………………… τραπέζι και του πέταξε το πακέτο με το

αλεύρι. Ο Μπελάς ξαφνικά έγινε ένας ……………………… γάτος!

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.14

Page 15: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

67

3. Οι στίχοι μπερδεύτηκαν. Βάλ΄ τους στη σωστή σειρά για να έχεις:

Πλεχτή ομοιοκαταληξία

κι έφτασες χωρίς να σε προσμένω …………………………………………………………

Έπεσε το πούσι αποβραδίς …………………………………………………………

μες στην τιμονιέρα να με δεις …………………………………………………………

το καραβοφάναρο χαμένο …………………………………………………………

Νίκος Καββαδίας

Ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία

χόρτασα την ξαστεριά …………………………………………………………

που το λένε αυγερινό …………………………………………………………

Είδα τ’ άστρι στο βουνό …………………………………………………………

και στην καθαρή βραδιά …………………………………………………………

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Ο Αργύρης και το πρόβλημα

1. Συμπλήρωσε τα κενά με το κατάλληλο ουσιαστικό στο σωστό τύπο. (χρήμα, διαγώνισμα, πράγμα, όνομα, διάλειμμα, ψέμα, πάπλωμα, μάθημα, βλέμμα)

α) Ο δάσκαλος γύρισε και μας κοίταξε με το αυστηρό του ……………………… .

β) Όταν χτυπάει το κουδούνι του ……………………… και τρέχουμε βιαστικά για την αυλή, κινδυνεύουμε να χτυπήσουμε.

γ) Ξοδεύω αρκετά ……………………… για βιβλία.

δ) Με τόσα ……………………… που μας είπε, θα δυσκολευτούμε να τον πιστέψουμε άλλη φορά.

ε) Η χάραξη των ……………………… των ηρώων στη στήλη θα γίνει αύριο.

στ) Μην πειράζεις τα ……………………… των άλλων.

ζ) Να σκεπαστείς με το ……………………… σου γιατί έχει κρύο.

η) Οι μαθητές που είναι επιμελείς στα ……………………… τους παίρνουν καλούς βαθμούς στα ……………………… .

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.15

Page 16: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

68

2. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα των παρενθέσεων στο σωστό τύπο του ενεστώτα:

α) Ο διαιτητής ……………………………… (σφυρίζω) τη λήξη του αγώνα.

β) Ο ορειβάτης ……………………………… (περιπλανιέμαι) για μέρες στα βουνά.

γ) Οι φίλοι μου ……………………………… (έρχομαι) συχνά να παίξουμε μαζί.

αορίστου: α) Ο Κοσμάς ……………………………… (σημαδεύω) και ……………………………… (ρίχνω) το

βέλος στο κέντρο του στόχου.

β) Πολλά σπίτια ……………………… (παθαίνω) σοβαρές ζημιές ή και ………………………………

(καταστρέφομαι) από τους σεισμούς.

παρατατικού: α) Ο συμμαθητής μου ο Αργύρης δε ……………………………… (διαβάζω) ποτέ και όταν

……………………………… (έχω) ιστορία, ……………………………… (κάνω) τον άρρωστο.

β) Όταν ……………………………… (είμαι) μικρός οι γονείς μου με ………………………………

(πηγαίνω) συχνά στην παιδική χαρά.

3. Γράψε σύνθετες λέξεις με πρώτο ή δεύτερο συνθετικό τη λέξη «πόνος». πόνος + κεφάλι ……………………………… νεύρο + πόνος ………………………………

πόνος + δόντι ……………………………… κοιλιά + πόνος ………………………………

στομάχι + πόνος ……………………………… παύω + πόνος ………………………………

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.16

Page 17: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

69

Φρουτοπία

1. Τι δηλώνει η κάθε πρόταση; Αντιστοίχισε. Μπράβο! Πολύ ωραία ζωγραφιά. απορία

Χμ! Ποιο από τα δύο να διαλέξω; ειρωνεία

Μπα! ∆ε θέλω να παίξω μπάλα τώρα. θαυμασμός

Χα χα! Φόρεσες ανάποδα την μπλούζα σου! πόνος

Μπα! Πήρες καινούρια παπούτσια; ευχή

Ποπό! Ωραίο φόρεμα! άρνηση

Αχ! Πάλι το δόντι μου. έπαινος

Μακάρι να πάμε αύριο εκδρομή! αβεβαιότητα

Επιφωνήματα

Επιφωνήματα είναι οι άκλιτες λέξεις με τις οποίες μπορώ να εκφράσω τα συναισθήματά μου (δηλαδή τον θαυμασμό, τον πόνο, τη λύπη, τη στενοχώρια, την απορία μου), να πραγματοποιήσω πράξεις (παρακίνηση, έπαινο, κάλεσμα, ευχή) ή να δηλώσω τη στάση μου σε μια κατάσταση (άρνηση, ειρωνεία, δυσπιστία).

Οι κυριότερες κατηγορίες επιφωνημάτων είναι: α. Όσα εκφράζουν θαυμασμό: Α!, ποπό!, ω!, κ.α. β. Αυτά που εκφράζουν απορία: Α! ο!, μπα!, ε; κ.α. γ. Όσα δείχνουν πόνο, λύπη ή στενοχώρια: Αχ!, ω!, αμάν!, άου!, αχ!, αλίμονο!, α! κ.α. δ. Αυτά που εκφράζουν ευχή: Μακάρι!, είθε! κ.α. ε. Όσα δηλώνουν έπαινο: Μπράβο!, εύγε!, ζήτω! κ.α. στ. Όσα φανερώνουν κάλεσμα: Ε!, επ!, κ.α. ζ. Όσα εκφράζουν ειρωνεία: Ε! ου! Μπα! κ.α. η. Όσα παρακινούν και το αντίθετο: Άντε!, ε!, άμε!, μαρς!, στοπ!, σουτ! κ.α. θ. Αυτά που δηλώνουν άρνηση ή δυσπιστία: Χμ!, μπα!, αμ δε! κ.α.

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.17

Page 18: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

70

2. Συμπλήρωσε τα σημεία στίξης στον παρακάτω διάλογο. Η μητέρα ρώτησε το Μιχάλη

Αγόρι μου έκανες τις ασκήσεις της Γραμματικής σου

Ναι όλες σωστά

Φέρε μου το τετράδιό σου να δω τι έκανες

Αλίμονο ∆ε με πιστεύει η ίδια μου η μητέρα

Τρύπωνας ο φαφαγάλος

1. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα στον αόριστο.

α) Πηγαίνοντας στο περίπτερο …………………… (βλέπω) τον Σταύρο και μου

…………………… (λέω) να πάμε στο πάρκο.

β) Η μαμά μόλις …………………… (τρώω), …………………… (πλένω) τα πιάτα.

γ) …………………… (παίρνω) τηλέφωνο την Άννα όταν …………………… (φεύγω) η αδελφή

μου και …………………… (έρχομαι) στο σπίτι μου για να έχω παρέα.

δ) Μόλις …………………… (πίνω) το γάλα μας, …………………… (κατεβαίνω) για παιχνίδι.

ε) Η Ζωή …………………… (μένω) σε μας χθες επειδή οι γονείς της ……………………

(πηγαίνω) ταξίδι.

στ) Ψάχνοντας για τα γυαλιά μου …………………… (βρίσκω) και τα δικά σου.

Ορισμένα ρήματα σχηματίζονται με τρόπο που δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Τα ρήματα αυτά που σχηματίζονται με περίεργο τρόπο στον ενεστώτα και στον αόριστο λέγονται ανώμαλα ρήματα.

Ενεστώτας Αόριστος λέω είπα

βλέπω είδα

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.18

Page 19: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

71

2. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στη σωστή πτώση και αριθμό. α) Τα …………………… (μίσος) και τα …………………… (πάθος) οδήγησαν στη διαμάχη των

δύο …………………… (έθνος).

β) Έμενε με την οικογένειά του στο εξωτερικό για περίπου δέκα …………………… (έτος).

γ) Οι μυρωδιές των …………………… (άνθος) την άνοιξη είναι υπέροχες.

δ) Οι αντίπαλοι διασταύρωσαν τα …………………… (ξίφος) τους.

ε) Επειδή η μητέρα εργαζόταν, τη φροντίδα του …………………… (βρέφος) ανέλαβε ο πατέρας.

στ) Θα χτιστεί ένα εκκλησάκι στην άκρη του …………………… (άλσος).

3. Συμπλήρωσε τις προτάσεις, προκειμένου να δώσεις οδηγίες. (Προστακτική)

α) Παιδιά, αν …………………… (βλέπω) την αδερφή μου, …………………… (λέω) της να

…………………… (έρχομαι) να με …………………… (βρίσκω) στην παιδική χαρά.

β) …………………… (τελειώνω) την άσκηση και μετά …………………… (βγαίνω) στην αυλή.

γ) Αλίκη, …………………… (ανεβαίνω) στην ταράτσα και …………………… (βλέπω) αν στέγνωσαν τα ρούχα που άπλωσα.

δ) Θωμά και Κάτια, …………………… (κατεβαίνω) στο υπόγειο και …………………… (ετοιμάζω) τα σακίδια για την εκδρομή.

ε) …………………… (φέρνω) μας καμιά σοκολάτα όταν επιστρέψεις από τη Γερμανία.

στ) …………………… (προσέχω) όταν περνάς το δρόμο απέναντι.

΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.19

Page 20: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ενότητα 11α Ο Μπελάς και ο Ρουμποτύρης

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.20

Page 21: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ενότητα 11β Ο Μπελάς και ο Ρουμποτύρης

Συμπλήρωσε –ο ή –ω στις παρακάτω μετοχές:

Στέλν….ντας, φωτίζ….ντας, σκαλίζ….ντας, οργανών….ντας,

ακουμπ….ντας, συζητ….ντας, στεναχωρ….ντας, απαντ….ντας,

πολεμ….ντας, ράβ….ντας, οδηγ….ντας, κηνυγ…..ντας, πίν….ντας,

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.21

Page 22: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ONOMA :…………………………………………………

Ενότητα 11γ Ο Αργύρης και το πρόβλημα

Να κλίνετε τα παρακάτω ουδέτερα:

Ενικός αριθμός Ονομαστική Το κράτος Το σώμα Το όφελος Γενική Αιτιατική Κλητική

Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Αιτιατική Κλητική

Γράψε τα παρακάτω ρήματα στον Αόριστο της ενεργητικής και της παθητικής φωνής:

ενεστώτας Αόριστος ενεργητικής Αόριστος παθητικής

Καθαρίζω καθάρισα καθαρίστηκα

Κρύβω

Πληγώνω

Οδηγώ

Συγκινώ

Δένω

πλένω

Στολίζω

Βάφω

διαφημίζω

Χαρίζω Χτενίζω

Τεντώνω

Απλώνω

γελάω

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.22

Page 23: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ενότητα 11δ Ο Αργύρης και το πρόβλημα

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.23

Page 24: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ενότητα 11ε Φρουτοπία

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.24

Page 25: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ενότητα 11στ Τρύπωνας ο Φαφαγάλος

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.25

Page 26: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ενότητα 12 ζΤρύφωνας ο φαφαγάλος

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.26

Page 27: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Όνομα: ………………………………………

Κριτήριο ενότητα 11

Ανθολόγιο σελ. 46

1 Γιατί μάλωναν το λιοντάρι και το αγριογούρουνο;

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

2 Γιατί το γύπας και το κοράκι κορόιδευαν το λιοντάρι και το

αγριογούρουνο;

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

3 Ποιο είναι το συμπέρασμα που βγάζουμε απ’ αυτόν τον μύθο;

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

4 Τι διαφορές έχουν το κείμενο που έγραψε ο Αίσωπος από το κόμικς

που έφτιαξαν ο Τάσος Αποστολίδης και ο Κώστας Βουτσάς;

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

5 στο παρακάτω κείμενο συμπλήρωσε με τα ρήματα που είναι στην

παρένθεση γράφοντάς τα στον αόριστο και στον κατάλληλο τύπο:

Ο Μάριος και η Αλεξάνδρα …………………………..(μπάινω) στο σπίτι της

κυρίας Καλλιόπης και (βρίσκω) ………………………………… τον Τρύφωνα

μέσα σε ένα ντουλάπι της κουζίνας

-Τι κάνεις εκεί μέσα Τρύφωνα; ………………….(βγαίνω) έξω και ………………

(κατεβαίνω) γρήγορα κάτω. Πάνω στο τραπέζι σε περιμένει μια

έκπληξη.

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.27

Page 28: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Ο Τρύφωνας (βλέπω) ………………………… το γαλακτομπούρεκο και (λέει)

…………………… ότι θέλει να το ………………...... (τρώει) όλο.=

6 Να κλίνετε το παρακάτω ουσιαστικό:

Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική Το βέλος Γενική

Αιτιατική Κλητική

7 Να κλίνετε το παρακάτω ρήμα:

Ενεστώτας Παρατατικός αόριστος

βλέπω

8 Συμπληρώστε τα γράμματα που λείπουν:

καθ__κον, σύμφ__να, άνθρ__πος, ζε__γάρι, κεραμ__δι, σ__νέντευξη,

σ__ρήνα, σ__σμός, διάλ__μμα, αριθμ__τική, κιμ__λία, μ__αλό,

9 Σχημάτισε τον Αόριστο των παρακάτω ρημάτων:

Ενεστώτας αόριστος ενεστώτας αόριστος

βρίσκετε Λέω

τρώω πίνουμε

10 Συμπληρώστε τα σημεία στίξης που λείπουν:

Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.28

Page 29: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 1 - Θοδωρής Βούγας

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑ : «Ο Μπελάς και ο Ρουµποτύρης» ΕΠΙΘΕΤΑ

Τα Επίθετα είναι λέξεις που συνοδεύουν τα επίθετα και δίνουν σε αυτά κάποια

χαρακτηριστικά και κάποιες ιδιότητες.

Π.χ: Το κίτρινο αυτοκίνητο

Η κυκλική πλατεία

Ο πέτρινος τοίχος.

Έτσι για να γίνουµε πιο συγκεκριµένοι τα παραπάνω επίθετα φανερώνουν:

Το κίτρινο µας δείχνει το χρώµα του ουσιαστικού

Η κυκλική µας δείχνει το σχήµα του ουσιαστικού

Ο πέτρινος µας δείχνει το υλικό του ουσιαστικού

Τα Επίθετα, όπως και τα ουσιαστικά έχουν και αυτά τρία γένη – Αρσενικά , Θηλυκά

και Ουδέτερα – . Ανάλογα σε τι γένος βρίσκεται το ουσιαστικό σ’ αυτό µπαίνει και το

επίθετο που το προσδιορίζει.

Για παράδειγµα: Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Ο κίτρινος Η κίτρινη Το κίτρινο

Ο κυκλικός Η κυκλική Το κυκλικό

Ο πέτρινος Η πέτρινη Το πέτρινο

Προσοχή!!!

Τα Επίθετα έχουν ΠΑΝΤΑ το ίδιο γένος , πρόσωπο και αριθµό µε το ουσιαστικό που

κάθε φορά που προσδιορίζουν και συνοδεύουν. Γι’ αυτό κλίνονται µε τον ίδιο τρόπο που

κλίνεται και το ουσιαστικό τους.

Έτσι έχουµε: ο µικρός σκύλος

η µικρή αυλή

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.29

Page 30: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 2 - Θοδωρής Βούγας

το µικρό δέντρο

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονοµ. Ο µικρός σκύλος Η µικρή αυλή Το µικρό δέντρο

Γεν. Του µικρού σκύλου Της µικρής αυλής Του µικρού δέντρου

Αιτ. Τον µικρό σκύλο Την µικρή αυλή Το µικρό δέντρο

Κλητ. - µικρέ σκύλε - µικρή αυλή - µικρό δέντρο

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονοµ. Οι µικροί σκύλοι Οι µικρές αυλές Τα µικρά δέντρα

Γεν. Των µικρών σκύλων Των µικρών αυλών Των µικρών δέντρων

Αιτ. Τους µικρούς σκύλους Τις µικρές αυλές Τα µικρά δέντρα

Κλητ. - µικροί σκύλοι - µικρές αυλές - µικρά δέντρα

Προσοχή!!!

Τα Επίθετα που τελειώνουν σε – ινός – ινή – ινό και – ινος –ινη –ινο γράφονται µε

(– ι – γιώτα), εκτός από τα επίθετα φωτεινός, σκοτεινός, ορεινός, υγιεινός, φθηνός,

ανεύθυνος, υπεύθυνος, επικίνδυνος και ταπεινός, που δεν γράφονται µε – ι –, επειδή

είναι εξαίρεση.

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε τα επίθετα που παράγονται

από τις λέξεις, που βρίσκονται στις παρενθέσεις, αφού πρώτα τα βάλεις στο σωστό τύπο.

Τα καθίσµατα του αυτοκινήτου είναι πολύ.............................................(βροµιά),

επειδή ο µπαµπάς έβαλε µέσα χώµα.

Το βιβλίο αυτό που διαβάζεις αναφέρεται σ’ ένα ............................................

(κοινωνία) πρόβληµα που υπάρχει στην εποχή µας.

Η Σοφία εργάζεται σε .............................................(δικηγόρος) γραφείο και τα πάει

πολύ καλά.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.30

Page 31: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 3 - Θοδωρής Βούγας

Τα ............................................(εργοστάσιο) απόβλητα είναι αυτά που οφείλονται

κατά ένα 80% για τη µόλυνση του περιβάλλοντος.

Στην εποχή µας είναι ανάγκη κάθε πόλη και χωριό να διαθέτει

........................................ (βιολογία) καθαρισµό των αποβλήτων.

Το ατύχηµα του Γιάννη στη δουλειά, οφείλεται καθαρά σε ........................................

(µηχανή) πρόβληµα.

Η ∆αδιά είναι ένα από τα µέρη της Ελλάδας που έχει χαρακτηριστεί, ως

............................. (Έθνος) δρυµός.

Ο ............................... (Ιστορία) ερευνητής προσπαθεί µέσα από τα στοιχεία να

οδηγηθεί στα πραγµατικά γεγονότα.

Άσκηση 2 Να φτιάξεις φράσεις µετατρέποντας το δεύτερο ουσιαστικό σε παράγωγο επίθετο ,

όπως στο παράδειγµα. Γραφείο από ξύλο ξύλινο γραφείο

Ποτήρι από γυαλί ..........................................................

Φούρνος από πέτρα ..........................................................

Κατσαρόλα από ατσάλι ..........................................................

Πόρτα από πέτρα ..........................................................

∆οχείο από πυλό ..........................................................

Περικεφαλαία από χαλκό ..........................................................

Άσκηση 3 Να συµπληρώσεις τα παρακάτω κενά των προτάσεων µε τα αντίθετα από τα επίθετα

που βρίσκονται στις παρενθέσεις, όπως στο παράδειγµα. Είναι µεγάλη (µικρή) ευκαιρία αυτή η αγορά, τώρα που είναι νωρίς.

Η .......................................(µαλακή) οδοντόβουρτσα κάνει κακό τα δόντια.

Το .................................... (φθηνό) ρούχο δεν είναι πάντα και καλό.

Τώρα τελευταία οι σεισµοί που γίνονται στην Ελλάδα είναι αρκετά

............................... (σπάνιοι).

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.31

Page 32: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 4 - Θοδωρής Βούγας

Αυτό είναι ένα ................. (λίγο) .............................. (εύκολο) πρόβληµα για τα παιδιά

του δηµοτικού.

Τα γράµµατα αυτά είναι πολύ ............................................... (ίδια) από αυτά που

κάνεις εδώ στο σχολείο.

Οι ....................................... (σηµερινές) ειδήσεις είπαν πολλά και

................................. (ασήµαντα) γεγονότα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.32

Page 33: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 5 - Θοδωρής Βούγας

ΜΑΘΗΜΑ : «Ο Αργύρης και το πρόβληµα»

ΟΥ∆ΕΤΕΡΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΕ –ΜΑ ΚΑΙ -ΜΜΑ

Τα ουδέτερα ουσιαστικά που λήγουν σε –µα (π.χ: το πρόβληµα) δεν έχουν τον ίδιο

αριθµό συλλαβών σε όλε τους τις πτώσεις και γι’ αυτό ονοµάζονται ανισοσύλλαβα.

∆ηλαδή εκτός από την ονοµαστική, αιτιατική και κλιτική του ενικού, σ όλες τις

υπόλοιπες πτώσεις έχουν µια παραπάνω συλλαβή.

Π.χ. το πρόβληµα του προβλήµατος

τα προβλήµατα των προβληµάτων

Ενικός Αριθµός Πληθυντικός Αριθµός

Ονοµ. Το πρόβληµα Τα προβλήµατα

Γεν. Του προβλήµατος Των προβληµάτων

Αιτ. Το πρόβληµα Τα προβλήµατα

Κλιτ. - πρόβληµα - προβλήµατα

Τα ουδέτερα που λήγουν σε –µα προέρχονται και από ρήµατα των οποίων το θέµα τους

είναι τα: π, β, φ, πτ και γράφονται κατά την µετατροπή τους σε ουσιαστικό ΠΑΝΤΑ µε

δύο –µµ–

Π.χ. γράφω το γράµµα

βλέπω το βλέµµα

τρίβω το τρίµµα

απορρίπτω τα απορρίµµατα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.33

Page 34: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 6 - Θοδωρής Βούγας

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά στις παρακάτω προτάσεις βάζοντας το κατάλληλο

ουσιαστικό από το συννεφάκι στο σωστό τύπο. Νοµίζω ότι αυτή τη µεριά του τοίχου θα πρέπει να τη βάψουµε µε πολλά και

διαφορετικά ....................................... για να είναι ξεχωριστός.

Όταν έρθει η ώρα του ............................................... όλοι κάθονται στις θέσεις τους

και κάνουν ησυχία.

Παρακαλώ θα ήθελα να γράψετε µε καθαρά γράµµατα τα ........................................

σας πάνω στο γραπτό σας.

Άκουσα ότι ο Κώστας χρωστάει πολλά ........................................... στην τράπεζα, και

στους φίλους του.

Παιδιά εκεί που θα πάµε δε θέλω να δηµιουργήσετε πολλά

.............................................. γιατί θα µας διώξουν, εντάξει;

∆ε µου αρέσουν οι ∆ικηγόροι, γιατί µαθαίνουν να λένε πολλά

........................................... για να κερδίσουν µια δίκη.

Τα ................................................ που µπήκαν φέτος στην Ε΄ τάξη, ήταν πολύ

λιγότερα από πέρυσι.

Να µαζέψεις τα ............................................. σου και να µην ξαναέρθεις στο σπίτι µου

άλλη φορά, µ’ ακούς;

Τα ....................................... τα παίρνουµε από το ταχυδροµείο όταν µας ειδοποιήσει ο

ταχυδρόµος .

Στα χωριά υπάρχουν µικρές µηχανές του ........................................... για να µπορούν

να σκάβουν τους κήπους των σπιτιών τους.

όνοµα, χρώµα, πρόβληµα, διαγώνισµα, χρήµα, δέµα, πράγµα, όργωµα, ψέµα,

βλέµµα, µάθηµα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.34

Page 35: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 7 - Θοδωρής Βούγας

Η όψη του ................................................... σου είναι πολύ περίεργη και ακόµη πιο

άγρια από ότι είναι συνήθως.

Άσκηση 2 Να συµπληρώσεις τα παρακάτω κενά µε τα ουσιαστικά σε –µα και –µµα που

παράγονται από τα ρήµατα που βρίσκονται στις παρενθέσεις. Χθες στο σχολείο µάθαµε από τον κύριό µας για τα ...................................................

(κατορθώνω) του Ηρακλή.

Ευτυχώς που υπάρχουν ........................................ (ιδρύω) που βοηθούν δίνοντας

τροφή και στέγη στους άπορους.

Έλα σήµερα, και σου έχω πολλά ...................................... (ράβω) για τη γούνα σου,

µετά από αυτά που έµαθα.

∆ε µου λες να βάλουµε το ........................................ (καλύπτω) στο αυτοκίνητο για

καλό και για κακό.

Με τις µεγάλες απεργίες των ανθρώπων στην καθαριότητα τα

............................................. (απορρίπτω) διπλασιάστηκαν.

Πως τα καταφέρνεις και κοιµάσαι κάθε µέρα τα .................................................

(ξηµερώνω) δεν µπορώ να το καταλάβω.

Τα καινούργια .......................................... (στρώνω) είναι ανατοµικά και οικολογικά.

Για άλλη µια φορά η Ρούλα έβαλε τα ................................................(κλαίω), αν και

υποσχέθηκε ότι δεν θα το ξανακάνει.

Όλοι είµαστε άνθρωποι και κάνουµε ..................................... (σφάλλω), όµως πρέπει

να τα αναγνωρίζουµε και να τα διορθώνουµε.

Ο Ξέρξη είδε την λαµπρή του ήττα από το ....................................... (υψώνω) του

όρους Αιγάλεω.

Σήµερα τα ...................................... (χαράζω) είπαν οι ειδήσεις, ότι θα περάσει κοντά

στη ένα κοµήτης.

Η Παναγία της Τήνου είναι η µοναδική, που έχει στην εκκλησία της τόσα πολλά

......................................... (τάζω), ως δώρα από τους πιστούς για τα θαύµατά της.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.35

Page 36: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 8 - Θοδωρής Βούγας

Όταν τρώτε να παίρνετε πιάτο για να µην ρίχνεται κάτω .......................................

(τρίβω) και µαζεύονται µυρµήγκια.

ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ

Τα ρήµατα που αναφέρονται σε ένα γεγονός που έγινε για µια στιγµή στο παρελθόν,

χρησιµοποιούµε τον Αόριστο είτε στην ενεργητική, είτε στην παθητική φωνή.

Όταν ο αόριστος ενεργητικής φωνής λήγει σε –σα, ο αόριστος της παθητικής

τελειώνει σε –θηκα και –στήκα

Π.χ. λύνω έλυσα – λύθηκα

ποτίζω πότισα – ποτίστηκα

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!!

Οι καταλήξεις στην οριστική του αορίστου γράφονται ΠΑΝΤΑ µε ήτα (η)

Π.χ. λύθηκα, λύθηκε, λύθηκαν

δέθηκες, δεθήκαµε, δεθήκατε

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων βάζοντας τον σωστό τύπο του

αορίστου.

Τα νερά χθες .................................. (παγώνω) λόγω της χαµηλής θερµοκρασίας.

Το λιοντάρι ................................ (ρίχνοµαι) απότοµα πάνω στο ελάφι.

Πολλά δέντρα ................................................ (ξεριζώνοµαι) από τους ισχυρούς

ανέµους και τις καταιγίδες.

Ο τροχονόµος .................................. (σφυρίζω) στον οδηγό να σταµατήσει το αµάξι

του.

Ο Γιάννης όταν κάθισε να διαβάσει κατάφερε και ............................... (λύνω) το

πρόβληµα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.36

Page 37: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 9 - Θοδωρής Βούγας

Ο µπαµπάς µας ..................................... (υπόσχοµαι) ότι θα πάµε το Σάββατο στη

Θεσσαλονίκη.

Ο παππούς ............................... (δένω) το άλογο στο στάβλο και πήγε να φάει.

Ο Νίκος πήγε µε τη µαµά του και ...................................... (γράφοµαι) στο

φροντιστήριο για να µάθει αγγλικά.

Η γιαγιά .............................. (κρύβω) το βάζο µε το γλυκό για να µην το βρούµε και το

φάµε κρυφά.

Ο πίνακας αυτός ................................................ (ζωγραφίζοµαι) από τον El Greko,

τον Έλληνα ζωγράφο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.37

Page 38: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 10 - Θοδωρής Βούγας

Άσκηση 2 Να βάλεις τα παρακάτω ρήµατα στον ενεργητικό και στον παθητικό αόριστο

προσέχοντας το πρόσωπο και τον αριθµό.

ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Εγώ µατώνω µάτωσα µατώθηκα

Εσύ λύνεις

Αυτός κρύβει

Εµείς καλύπτουµε

Αυτοί γράφουν

Αυτός κλείνει

Εσύ κυκλώνεις

Αυτός ξηµερώνει

Εγώ πληγώνω

Αυτός πιέζει

Αυτοί βρίσκουν

Εσύ χτίζεις

Εγώ ποτίζω

Αυτός τιµωρεί

Εσύ στερείς

Αυτοί συζητούν

Εµείς αγαπάµε

Εσείς κλέβετε

Εσύ κυνηγάς

Αυτός ρίχνει

Εγώ βάφω

Εµείς καρφώνουµε

Αυτοί κρατούν

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.38

Page 39: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 11 - Θοδωρής Βούγας

ΜΑΘΗΜΑ : «Φρουτοπία»

ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΑ Οι λέξεις που εκφράζουν συναισθήµατα, όπως χαρά, πόνο, πόνο, λύπη, φόβο,

έκπληξη, θαυµασµό κ.λ.π., ονοµάζονται επιφωνήµατα κα είναι πάντα ΑΚΛΙΤΑ.

αβεβαιότητα, αµηχανία Χµ! άρνηση Α µπα! απορία Α!, ο!, µπα! ευχή Μακάρι!, είθε!, άµποτε! έπαινο Εύγε!, µπράβο! θαυµασµό Α!, ι!, ω!, ποπό!, µπα! κάλεσµα Ε!, ω! κοροϊδία Ου!, ε!, χα, χα! παρακίνηση Άιντε!, άντε!, αµέ!, µαρς!, αλτ!, στοπ!, σουτ! πόνο, λύπη Αχ!, άου!, οχ!, ω!, αλίµονο!, αλί!, όχου! στεναχώρια, απελπισία, αηδία Ουφ!, ε!, ου!, πα πα πα!, πουφ! χαρά Χα, χα, χα!

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!

Μετά τα επιφωνήµατα βάζουµε συνήθως θαυµαστικό (!), µερικές φορές ερωτηµατικό

(;) ή αποσιωπητικά (...).

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις µε τα κατάλληλα επιφωνήµατα, αφού

συµβουλευτείς τις λέξεις στις παρενθέσεις. ................ Με έπιασε ένας πόνος στο πόδι. (πόνος)

................ να πας να µου φέρεις ένα ποτήρι νερό! (παρακίνηση)

................ για να πάρουµε απόφαση θα πρέπει να το σκεφτούµε.(αβεβαιότητα)

................ Τα πήγατε πολύ καλά στο τεστ της Γλώσσας. (έπαινος)

................ Τι κακό είναι αυτό που µας βρήκε, Κώστα µου! (λύπη)

................ Τι ωραίο σπίτι είναι αυτό που φτιάξατε! (θαυµασµός)

................ να έχετε καλό ταξίδι σήµερα! (ευχή)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.39

Page 40: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 12 - Θοδωρής Βούγας

................ δεν ξέρω αν αυτό είναι σωστό. (αµηχανία)

................ δεν αντέχω πια την γκρίνια σου. (απελπισία)

............... να µην µπορείς να βάλεις ένα γκολ. (κοροϊδία)

............... τι είναι αυτό που µυρίζει στο σπίτι; (αηδία)

Άσκηση 2 Να συµπληρώσεις τα παρακάτω κενά µε το πιο σωστό επιφώνηµα από κυκλάκι και

να πεις τι σηµαίνει.

................. Η πίτσα σου είναι υπέροχη και τραγανή. ..............................................

................. θα έρθει και η αδερφή σου µαζί σου; ..............................................

................. Τι µυρίζει τόσο πολύ άσχηµα; ..............................................

................. Που πας δε βλέπει ότι πάω να παρκάρω! ..............................................

................. Μην κάνεις ούτε ένα βήµα πιο πέρα. ..............................................

................. ∆εν πρόκειται να κερδίσει η Άρσεναλ! ..............................................

................. Ξεκαρδίστηκα στα γέλια µε το Λαζόπουλο! ..............................................

................. δεν ξέρω τι να παραγγείλω, κρέας ή ψάρι. ..............................................

................. δε νοµίζω να πάρω δάνειο. ..............................................

................. δεν είναι οµάδα αυτή είναι για κλάµατα ..............................................

................. τι λόγια είναι αυτά που λες! ..............................................

................. µη µιλάς άλλο δεν θέλω να ακούσω τίποτα ..............................................

................. να µπορούσα να αγοράσω ένα ελικόπτερο! ..............................................

Ε!, Α!, Αλίµονο! Α µπα!, Χα, χα, χα! Πουφ! Στοπ! Χµ! Μπα! Ου! Πα πα

πα! Σουτ! Μακάρι!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.40

Page 41: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 13 - Θοδωρής Βούγας

ΜΑΘΗΜΑ : «Τρύπωνας ο φαφαγάλος»

ΟΥ∆ΕΤΕΡΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΕ –ΟΣ

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε – ος αποτελούνται από αυτά που τονίζονται στη

παραλήγουσα και σε αυτά που τονίζονται στην προπαραλήγουσα.

Π.χ. το λάθος τονίζεται στην παραλήγουσα

το στέλεχος τονίζεται στην προπαραλήγουσα

Ενικός Αριθµός Πληθυντικός Αριθµός

Ονοµ. Το λάθος Τα λάθη

Γεν. Του λάθους Των λαθών

Αιτ. Το λάθος Τα λάθη

Κλιτ. - λάθος - λάθη

Όλα τα ουδέτερα ουσιαστικά που λήγουν σε – ος και αυτά που τονίζονται στην

παραλήγουσα και αυτά που τονίζονται στη λήγουσα κατεβάζουν στη γενική του

πληθυντικού τον τόνο στη λήγουσα.

Π.χ. τα λάθη των λαθών

τα στελέχη των στελεχών

Όλα τα ουδέτερα που τονίζονται στην προπαραλήγουσα στην γενική του ενικού και

στην ονοµαστική, αιτιατική και κλιτική του πληθυντικού, τονίζονται στην

παραλήγουσα.

Π.χ. το στέλεχος του στελέχους

τα στελέχη τα στελέχη - στελέχη

Τα ουδέτερα ουσιαστικά το άνθος , το χείλος και το όρος, σχηµατίζουν την γενική

τους στον πληθυντικό ως εξής:

Π.χ. Των ανθέων, Των χειλέων, Των ορέων

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.41

Page 42: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 14 - Θοδωρής Βούγας

Τα αφηρηµένα ουδέτερα ουσιαστικά σε – ος , όπως το κόστος, το κύρος και το

θάρρος δεν έχουν πληθυντικό αριθµό.

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε το ουδέτερο που είναι στη

παρένθεση, βάζοντάς το στη σωστή πτώση.

Το ουσιαστικό αυτό είναι .............................. (γένος) ουδετέρου.

Θα γίνει διαµόρφωση του ............................ (άλσος) στο Ρέντη ανακοίνωσε η

Νοµαρχία Πειραιά.

Οι γονείς θα πρέπει να είναι προσεκτικοί µε τα ............................ (βρέφος), γιατί είναι

ακόµα ευαίσθητα.

Οι δυο οµάδες θα διασταυρώσουν τα «......................» (ξίφος) τους στο γήπεδο, αυτή

την Κυριακή.

Οι πολίτες έχουν δικαίωµα ψήφου µετά τα 18 ......................... (έτος).

Η γονιµότητα των ............................ (έδαφος) στηρίζεται από τη πορεία του καιρού.

Την Μεγάλη Βδοµάδα µαθαίνουµε για τα ............................. (πάθος) του Χριστού.

Οι εταιρείες λειτουργούν καλά όταν έχουν ικανά και εργατικά ....................................

(στέλεχος).

Η ανακάλυψη των ........................... (λάθος) από τον µαθητή, βοηθάει στη εξάλειψη

και στη µελλοντική τους αναγνώριση.

Τα .......................... (µίσος) και οι επιδιώξεις των κυβερνήσεων οδηγούν στις

διαµάχες των .......................... (έθνος).

Είναι πολλά τα ........................... (κράτος) που συµµετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα ............................. (ίχνος) των δραστών µε την τεχνολογία σήµερα, ανακαλύπτο-

νται πολύ γρήγορα.

Πέρυσι κάηκαν πολλά ............................. (δάσος) σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και

ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο.

Ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι ένα ενδεικτικό παράδειγµα του ..............................

(βάθος) των θαλασσών της Γης.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.42

Page 43: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 15 - Θοδωρής Βούγας

Τα πολλά ........................ (λίπος) είναι πολύ επικίνδυνα για την υγεία των ανθρώπων.

Άσκηση 2 Να επιλέξεις το κατάλληλο ουδέτερο ουσιαστικό και να φτιάξεις φράσεις βάζοντας

το στη γενική ενικού και πληθυντικού, όπως στο παράδειγµα.

Η εξόφληση του χρέους των χρεών

Η µέτρηση ......................................... ...........................................

Τα σύνορα ......................................... ...........................................

Η οµορφιά ......................................... ...........................................

Η φασαρία ......................................... ...........................................

Η αναγνώριση ......................................... ...........................................

Η µυρωδιά ......................................... ...........................................

Η αποστολή ......................................... ...........................................

Η ανάβαση ......................................... ...........................................

Η αύξηση ......................................... ...........................................

Η απογείωση ......................................... ...........................................

Άσκηση 3 Να γράψεις δίπλα στα παρακάτω ρήµατα το ουδέτερο ουσιαστικό που παράγεται

στην ονοµαστική Ενικού και Πληθυντικού , όπως στο παράδειγµα.

Λιπαίνω: το λίπος τα λίπη

Φαρδαίνω: .......................................... .............................................

Υψώνω: .......................................... .............................................

Βαραίνω: .......................................... .............................................

Χρεώνω: .......................................... .............................................

Βαθαίνω: .......................................... .............................................

Πληθαίνω: .......................................... .............................................

Ανθίζω: .......................................... .............................................

το τέλος, το βάθος, το µήκος, το λάθος, το

έλος, το κράτος, το όρος, το άνθος, το χρέος,

το αεροσκάφος, το βρέφος,

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.43

Page 44: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 16 - Θοδωρής Βούγας

Τελειώνω: .......................................... .............................................

Παχαίνω: .......................................... .............................................

Κερδίζω: .......................................... .............................................

Στελεχώνω: .......................................... .............................................

Μισώ: .......................................... .............................................

Παθιάζω: .......................................... .............................................

Πλαταίνω: .......................................... .............................................

ΑΝΩΜΑΛΑ ΡΗΜΑΤΑ

Τα ανώµαλα ρήµατα είναι µερικά ρήµατα που δε σχηµατίζουν τον Αόριστό τους,

όπως τα άλλα ρήµατα. Αυτά παρουσιάζουν ορισµένες ιδιαιτερότητες, ανωµαλίες για την

ακρίβεια. Έτσι η γραµµατική µας τα ονόµασε ανώµαλα.

Π.χ. Τον βλέπω να έρχεται γρήγορα Βλέπω = Ενεστώτας

Τον είδα να έρχεται γρήγορα Είδα = «Ανώµαλος» Αόριστος

Τα ανώµαλα ρήµατα που έχουν ιδιαίτερο τρόπο κλίσης στο Αόριστο είναι τα εξής:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΉ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

Ενεστώτας Αόριστος Αόριστος Αόριστος

Ανεβαίνω Ανέβηκα (να) ανεβώ ανέβα – ανεβείτε

Κατεβαίνω Κατέβηκα (να) κατεβώ κατέβα – κατεβείτε

Μπαίνω Μπήκα (να) µπω µπες – µπείτε

Βγαίνω Βγήκα (να) βγω βγες – βγείτε

Βλέπω Είδα (να) δω δες – δείτε

Λέω Είπα (να) πω πες – πείτε

Βρίσκω Βρήκα (να) βρω βρες – βρείτε

Έρχοµαι Ήρθα (να) έρθω έλα – ελάτε

Πίνω Ήπια (να) πιω πιες – πιείτε

Πηγαίνω Πήγα (να) πάω – –

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.44

Page 45: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 29/3/2013

ΓΛΩΣΣΑ ∆΄ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ - 17 - Θοδωρής Βούγας

Παίρνω Πήρα (να) πάρω πάρε – πάρετε ή πάρτε*

τρώω έφαγα (να) φάω φάε – φάτε

Άσκηση 1 Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων χρησιµοποιώντας το ρήµα τη

παρένθεσης και βάζοντάς το στο σωστό τύπο του Αορίστου.

Αυτό που σου ............................ (λέω), το κατάλαβες ή όχι;

Σου άρεσε η ταινία που ........................... (βλέπω) χθες ;

Την Πέµπτη .............................. (ανεβαίνω) και ................................(κατεβαίνω) 500

σκαλιά και δεν κουράστηκα καθόλου!

Μόλις ............................ (µπαίνω) στο σπίτι µου µύρισε το ωραίο φαγητό της µαµάς

µου.

Εγώ .......................... (έρχοµαι) για να σε ....................... (βλέπω) και εσύ κάνεις πως

δε µε ξέρεις.

Με το που έσκασαν τα πυροτεχνήµατα .............................. (βγαίνω) στη σκηνή ο

Λαζόπουλος.

Χθες .............................. (πηγαίνω) µε τους φίλους µου και .......................... (πίνω)

καφέ στο Κυβερνείο.

Ο Γιάννης .......................... (παίρνω) άδεια από τον ∆ιοικητή του, για να ...................

(βλέπω) τους γονείς του.

Ο Σωκράτης ..................... (λέω) στους µαθητές του να έχουν «γνώθι σε αυτόν».

Ο Ιούλιος Καίσαρας ήταν γνωστός στους πολέµους του για την φράση: ¨.................

(έρχοµαι) .................. (βλέπω) και έφυγα¨ σε απλή µετάφραση.

Την Τετάρτη εγώ και οι φίλοι µου .......................... (πηγαίνω) και ............................

(τρώω) έξω, για αν θυµηθούµε τα παλιά.

ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ Η ΕΝΟΤΗΤΑ 11!!!! ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΗ!!!

ΘΑ ΤΑ ΞΑΝΑΠΟΥΜΕ ΣΥΝΤΟΜΑ!!!! ΓΕΙΑ ΣΑΣ!!!!!!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.45

Page 46: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 11η: ΓΕΛΑΣΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΜΑΣ

1.Διαβάζω το κείµενο:

Ο Τουρτούρι πήρε το µεγάλο δρόµο και δεν άργησε να φτάσει στην Πολιτεία των Νυσταγµένων

Ανθρώπων. Εκεί, στην κεντρική πλατεία, είδε κόσµο µαζεµένο γύρω από µία ξύλινη εξέδρα.

- Τι συµβαίνει; ρώτησε. Τι γίνεται εδώ;

- Δε βλέπεις; τον πληροφόρησε ένας νυσταγµένος τύπος µε ριγέ πιζάµες. Διαγωνισµός χασµουρητού.

Εκλέγουµε δήµαρχο.

- Δηλαδή, πώς τον εκλέγετε;

- Να, οι υποψήφιοι χασµουριούνται και όποιος χασµουρηθεί πιο πολλή ώρα και σπάσει το ρεκόρ γίνεται

δήµαρχος... Σε ενδιαφέρει µήπως να βάλεις υποψηφιότητα; Ίσως τα καταφέρεις! Υπναράς µου φαίνεσαι!

- Ποιο είναι το προηγούµενο ρεκόρ; ρώτησε ο Τουρτούρι.

Ο συνοµιλητής του όµως δεν απάντησε, επειδή τον είχε πάρει ο ύπνος. Κοιµόταν όρθιος και ροχάλιζε

σαν ατµοµηχανή.

Ο Τουρτούρι παρακολούθησε για λίγο το διαγωνισµό, αλλά σύντοµα βαρέθηκε και συνέχισε το δρόµο

του.

Τριβιζάς Ευγένιος, Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι (διασκευή, σ. 69)

Απαντώ τις ερωτήσεις:

• Πού έφτασε ο Τουρτούρι;

..............................................................................................................

• Με ποιο τρόπο οι κάτοικοι της Πολιτείας των Νυσταγµένων Ανθρώπων εκλέγουν το δήµαρχό τους;

..............................................................................................................

..............................................................................................................

• Γιατί ο Τουρτούρι δεν έµαθε ποιο ήταν το προηγούµενο ρεκόρ χασµουρητού;

..............................................................................................................

..............................................................................................................

• Τι νοµίζεις ήταν ο Τουρτούρι;

..............................................................................................................

..............................................................................................................

Ονοµατεπώνυµο:………………………………………………………………………………..

Τάξη:………………………………………………………………………………………………… .

Ηµεροµηνία:………………………………………………………………………………..………

Πώς νιώθεις για την επίδοσή σου;

Μέτρια Πολύ καλά Άσχηµα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.46

Page 47: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

2. Συµπληρώνω τα γράµµατα που λείπουν στις παρακάτω λέξεις και βάζω τόνο όπου χρειάζεται:

µ...αλό, σ....ρίνα, σ...µφωνο, άνθρ...π...ς, διάλ....µµα, σ...νέντευξη, αριθµ...τικ..., πολλαπλασ...ασµός,

ερωτ...µατικό, Ευρ...πη, ...ταν, ε...χαριστ..., ζε...γάρ..., σ....σµός, λάθ..., κ...µικός, κιµ...λία, καθ...κον.

3. Υπογραµµίζω τα επιφωνήµατα στις πιο κάτω προτάσεις και τα αντιστοιχίζω µε τη σηµασία τους:

Ποπό! Τα ρούχα σου είναι φανταστικά! ♦ ♦ πόνος

Αχ! Μου πάτησες το πόδι! ♦ ♦ ευχή

Μακάρι να κερδίσω αύριο! ♦ ♦ θαυµασµός

Μπράβο! Τα παιδιά παίζουν όµορφα, χωρίς καβγάδες. ♦ ♦ παρακίνηση

Άντε! Τρέξε να προλάβουµε το αεροπλάνο! ♦ ♦ άρνηση

Α µπα! Δεν έρχοµαι µαζί σας! ♦ ♦ έπαινος

Χµ! Πρέπει να το σκεφτώ λίγο. ♦ ♦ κάλεσµα

Ε! Κώστα! Εδώ είµαι! ♦ ♦ αβεβαιότητα

4. Μεταφέρω τις προτάσεις στον άλλο αριθµό:

Το άνθος µοσχοµυρίζει:..........................................................................................................................

Το βρέφος κλαίει: ...................................................................................................................................

Η σηµαία του κράτους: ...........................................................................................................................

Το ζώο του δάσους: ................................................................................................................................

5. Συµπληρώνω τις παρακάτω προτάσεις µε τους κατάλληλους τύπους των ουσιαστικών στην

παρένθεση:

Δεν κατάφερε να ξεπληρώσει τα ........................... (χρέος) του.

Πόσων .................................. (έτος) είναι ο παππούς σου;

Η γιαγιά χώρισε την πίτα σε οκτώ ίσα .................................. (µέρος).

Οι φωνές του .................................. (πλήθος) δυνάµωναν.

Αυτό το πουκάµισο υπάρχει σε τρία διαφορετικά ......................... (µέγεθος).

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.47

Page 48: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

6. Συµπληρώνω τις παρακάτω προτάσεις µε το ρήµα της παρένθεσης στον αόριστο:

....................... (Πίνω) όλο το χυµό σας και ...................... (τρώω) το ψωµί σας.

Άνοιξε την πόρτα και ..................... (µπαίνω) ξαφνικά.

....................... (βρίσκω) ένα ωραίο δώρο για τη µητέρα µου.

......................... (Παίρνω) την τσάντα µου και ............................. (ανεβαίνω) στο δωµάτιό µου.

...................... (λέω) στον πατέρα µου ψέµατα και νιώθω πολύ άσχηµα.

7. Συµπληρώνω τα λόγια στα συννεφάκια για να δηµιουργήσω µια αστεία ιστορία!

http://www.proodeftikidask.com

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.48

Page 49: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Όνομα:………………………. Ημερομηνία: 11/05/12 Επαναληπτικό στη Γλώσσα

1. Ακούω και γράφω ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Βρες στην παρακάτω πρόταση τα δύο ουδέτερα ουσιαστικά σε –ος,

υπογράμμισέ τα και κλίνε τα. «Οι παπαγάλοι έδειξαν το πάθος τους για τα φιστίκια χτυπώντας τα δυνατά με τα ράμφη τους για να σπάσουν». Ενικός αριθμός Ον. Γεν. Αιτ. Κλ. Πληθυντικός Αριθμός Ον. Γεν. Αιτ. Κλ. 3. Να βάλεις τα παρακάτω ρήματα στον Αόριστο στο πρόσωπο που

βρίσκονται:

βλέπουν πηγαίνεις βρίσκω

λένε πηγαίνουμε

τρώτε πίνει

φεύγουν έρχεται

ανεβαίνεις

Ουπς! Η κα Καλλιόπη αποφάσισε να εξετάσει και εσάς στην …προπαίδεια! Θα βρείτε σε διάφορα σημεία προπαίδειες,τις οποίες θα πρέπει να συμπληρώσετε!

6x3=

9x9=

8x5=

4x7=

5x9=

9x6=

7x8=

Μαριάνθη ΧαλκίτηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.49

Page 50: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

4. «Μια μέρα συνάχτηκαν όλα τα πουλιά και συμφώνησαν να βάλουν τα παιδιά τους στο σχολείο να μάθουν γράμματα. Βρήκαν και δάσκαλο και τον διόρισαν. Άνοιξε το σχολείο κι πήραν τα παιδιά τους και τα έγραψαν. Ύστερα από λίγες μέρες, μερικά παιδιά πήγαν στο σχολείο και δεν ήξεραν το μάθημά τους. Ο δάσκαλος τα άφησε νηστικά το μεσημέρι. Μέσα στα παιδιά που έμειναν τιμωρία ήταν και το παιδί της κουκουβάγιας. Η κουκουβάγια, άμα είδε πως σχόλασαν τα παιδιά το μεσημέρι και το μωρό της δε σχόλασε, πήρε λίγο ψωμί και επήγε στο σχολείο να του το δώσει. Καθώς πήγαινε, την έφτασε η πέρδικα. Έμεινε κι εκείνης το μωρό της νηστικό, κι πήγαινε να του δώσει λίγο ψωμί. Λέει η πέρδικα της κουκουβάγιας: – Να χαρείς τα μάτια σου, γείτονα, έχω πολλή δουλειά και σε παρακαλώ να πάρεις και του μωρού μου το φαΐ του. – Το παίρνω γειτόνισσα, λέγει η κουκουβάγια, αλλά δεν ξέρω το μωρό σου ποιο είναι. – Ω, λέγει η πέρδικα, όσο γι’ αυτό, είναι πολύ εύκολο να το βρεις. Το μωρό μου είναι το πιο όμορφο μωρό του σχολείου! Η κουκουβάγια πήγε στο σχολείο. Παρακάλεσε το δάσκαλο, κι αυτός δέχτηκε να δώσει το ψωμί του μωρού της. Ύστερα είπε του δασκάλου να την αφήσει να δει όλα τα παιδιά. Κοίταξε καλά καλά, δε βρήκε το μωρό τη πέρδικας. Γύρισε πίσω, πήγε και βρήκεε την πέρδικα και της έδωσε το ψωμί της και της λέει: – Τι να σου κάμω! Κοίταζα μιαν ώρα και δεν το βρήκα το μωρό σου, γιατί μες στο σχολείο δεν ήταν ομορφότερο μωρό από το δικό μου!» Απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις:

Τι συνέβη μια μέρα στο σχολείο των πουλιών; ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Τι ζήτησε η πέρδικα από την κουκουβάγια; ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Πώς θα αναγνώριζε η κουκουβάγια το παιδί της πέρδικας; ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Τελικά κατάφερε να το αναγνωρίσει; Ναι ή όχι και γιατί; ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Τι συμπέρασμα βγάζεις από την ιστορία της πέρδικας και της κουκουβάγιας;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Μαριάνθη ΧαλκίτηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.50

Page 51: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Όκμμα:___________________________________________________________

1. Αθμύω θαη γνάθω

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. Σομπιήνωζε ηα θεκά ηωκ παναθάηω πνμηάζεωκ με ηα μοδέηενα μοζηαζηηθά ηεξ

πανέκζεζεξ, ζημ ζωζηό ηύπμ.

Οη ανπαίμη Έιιεκεξ πμιεμμύζακ με ηόλα θαη ________ (λίθμξ).

Από ηε ζέζε πμο ήηακ έβιεπε ημ δελί θηενό ___________ (αενμζθάθμξ).

Οη ζπμοδέξ ημο δηήνθεζακ πέκηε _________(έημξ).

Η εοωδία όιωκ ηωκ ________(άκζμξ) ήηακ μεζοζηηθή.

Πένηζο θάεθακ πμιιά _______(δάζμξ) ζηε βόνεηα Ειιάδα.

Ακηί κα μεηώκμκηαη ηα _______(πνέμξ) γίκμκηαη πενηζζόηενα.

Τα ειιεκηθά _________(πέιαγμξ) θεμίδμκηαη γηα ηα γαιακά θαη θαζανά κενά ημοξ.

3. Να θιίκεηε ηα μοδέηενα μοζηαζηηθά: ημ πμίεμα, ημ μάζεμα, ημ όνμξ

emathima.gr

Εκηθόξ ανηζμόξ

Οκ.

Γεκ.

Αηη.

Κι.

Πιεζοκηηθόξ ανηζμόξ

Οκ.

Γεκ.

Αηη.

Κι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.51

Page 52: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

4. Να οπμγναμμίζεηε ζηηξ παναθάηω πνμηάζεηξ ηα επηθωκήμαηα θαη κα επηιέλεηε

ημ είδμξ ημοξ από ηεκ πανέκζεζε

(εοπανίζηεζε, εοπή, παναθίκεζε, πόκμξ, αεδία, πανά)

Μαθάνη κα ηα θαηαθένω ______________

Μμμ!ηη ωναία πμο μονίδεη ημ θαγεηό! ______________

Ωπ! Μ’ έπηαζε πάιη ε θμηιηά μμο. ______________

Άκηε, πάμε κα θύγμομε.________________

Χα πα! Ξεθανδίζηεθα ζηα γέιηα με ημ αζηείμ ζμο. _____________

Πμοθ! Τη απαίζηα μονωδηά ______________

5. Να ζομπιενώζεηε ημκ παναθάηω πίκαθα

Ονηζηηθή Υπμηαθηηθή Πνμζηαθηηθή

Γκεζηώηαξ Αόνηζημξ

Μπαίκεηξ

Βιέπω

Λέμε

Πίκμοκ

Βνίζθω

Φεύγεη

Πιέκεηε

6. Να ζομπιενώζεηε ε, μη, η, ο ή εη ζηηξ παναθάηω ιέλεηξ θαη κα βάιεηε ηόκμοξ

όπμο πνεηάδεηαη

Μ__αιό, έκ__θμξ, ζ__μθωκμ, δ__άι__μμα, αν__ζμ__η__θ__,

ακελανη__ζ__α, δ__μμζ__μγνάθμξ, ζ__ν__κα, ιάζ__, μαγ__ν__ζζα

emathima.gr

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.52

Page 53: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 11

Teachers aid Σελίδα 1

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 11ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

α) Αόξηζηνο

Παηδηά, ειάηε λα θάλνπκε κηα θαιή εμάζθεζε ζηνλ αόξηζην. Είζηε έηνηκνη;

Να βάιεηε ηα παξαθάησ ξήκαηα ζηνλ ελεξγεηηθό θαη ζηνλ παζεηηθό αόξηζην

πξνζέρνληαο ην πξόζσπν θαη ηνλ αξηζκό!!

ΕΝΕΣΩΣΑ ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΟ ΑΟΡΙΣΟ ΠΑΘΗΣΙΚΟ ΑΟΡΙΣΟ

Δγώ καηώλσ κάησζα καηώζεθα

Δζύ ιύλεηο

Απηόο θξύβεη

Δκείο θαιύπηνπκε

Απηνί γξάθνπλ

Απηόο θιείλεη

Δζύ θπθιώλεηο

Απηόο μεκεξώλεη

Δγώ πιεγώλσ

Απηόο πηέδεη

Απηνί βξίζθνπλ

Δζύ ρηίδεηο

Δγώ πνηίδσ

Απηόο ηηκσξεί

Απηνί ζπδεηνύλ

Δκείο αγαπάκε

Δζείο θιέβεηε

Δζύ θπλεγάο

Απηόο ξίρλεη

Δγώ βάθσ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.53

Page 54: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 11

Teachers aid Σελίδα 2

Γηα λα δνύκε ηώξα θαη ηα αλώκαια ξήκαηα! Να ζπκπιεξώζεηε ηα

θελά ησλ παξαθάησ πξνηάζεσλ ρξεζηκνπνηώληαο ην ξήκα ηεο

παξέλζεζεο ζην ζσζηό ηύπν ηνπ ανξίζηνπ.

Απηό πνπ ζνπ ............................ (ιέσ) ην θαηάιαβεο ή όρη;

Σνπ άξεζε ε ηαηλία πνπ ........................... (βιέπσ) ρζεο ;

Τελ Πέκπηε .............................. (αλεβαίλσ) θαη ................................(θαηεβαίλσ) 500

ζθαιηά θαη δελ θνπξάζηεθα θαζόινπ!

Μόιηο ............................ (κπαίλσ) ζην ζπίηη κνύ κύξηζε ην σξαίν θαγεηό ηεο κακάο

κνπ.

Δγώ .......................... (έξρνκαη) γηα λα ζε ....................... (βιέπσ) θαη εζύ θάλεηο πσο

δε κε μέξεηο;

Με ην πνπ έζθαζαλ ηα ππξνηερλήκαηα .............................. (βγαίλσ) ζηε ζθελή ν

ηξαγνπδηζηήο.

Χζεο .............................. (πεγαίλσ) κε ηνπο θίινπο κνπ θαη .......................... (πίλσ)

θαθέ ζην Κπβεξλείν.

Ο Γηάλλεο .......................... (παίξλσ) άδεηα από ηνλ Γηνηθεηή ηνπ, γηα λα ...................

(βιέπσ) ηνπο γνλείο ηνπ.

Ο Σσθξάηεο ..................... (ιέσ) ζηνπο καζεηέο ηνπ λα έρνπλ ην «γλώζη ζ’απηόλ».

Ο Ινύιηνο Καίζαξαο ήηαλ γλσζηόο ζηνπο πνιέκνπο ηνπ γηα ηελ θξάζε: «.................,

(έξρνκαη) .................. (βιέπσ) θαη έθπγα» ζε απιή κεηάθξαζε.

Τελ Τεηάξηε εγώ θαη νη θίινη κνπ .......................... (πεγαίλσ) θαη ............................

(ηξώσ) έμσ, γηα αλ ζπκεζνύκε ηα παιηά.

β) Οπδέηεξα νπζηαζηηθά ζε -νο

Πηζηεύεηε όηη θαηαιάβαηε ηελ θιίζε απηώλ ησλ …πεξίεξγσλ νπδέηεξσλ

νπζηαζηηθώλ; Ειάηε λα ην απνδείμεηε!

Γξάςηε δίπια ζηα παξαθάησ ξήκαηα ην νπδέηεξν νπζηαζηηθό πνπ παξάγεηαη ζηελ

νλνκαζηηθή Εληθνύ θαη Πιεζπληηθνύ , όπσο ζην παξάδεηγκα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.54

Page 55: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 11

Teachers aid Σελίδα 3

ιηπαίλσ: ην ιίπνο ηα ιίπε

πςώλσ: .......................................... .............................................

βαξαίλσ: .......................................... .............................................

ρξεώλσ: .......................................... .............................................

βαζαίλσ: .......................................... .............................................

πιεζαίλσ: .......................................... .............................................

αλζίδσ: .......................................... .............................................

θεξδίδσ: .......................................... .............................................

ζηειερώλσ: .......................................... .............................................

παζηάδσ: .......................................... .............................................

πιαηαίλσ: .......................................... .............................................

πκπιεξώζηε ηώξα ηα θελά ησλ παξαθάησ πξνηάζεσλ κε ην

νπδέηεξν πνπ είλαη ζηε παξέλζεζε, βάδνληάο ην ζηε ζσζηή πηώζε.

Τν νπζηαζηηθό απηό είλαη .............................. (γέλνο) νπδεηέξνπ.

Θα γίλεη δηακόξθσζε ηνπ ............................ (άιζνο) ζηνλ Τξίινθν αλαθνίλσζε ν

Γήκνο Μίθξαο.

Οη γνλείο ζα πξέπεη λα είλαη πξνζεθηηθνί κε ηα ............................ (βξέθνο), γηαηί είλαη

αθόκα επαίζζεηα.

Οη δπν νκάδεο ζα… « δηαζηαπξώζνπλ ηα………….» (μίθνο) ηνπο ζην γήπεδν απηή

ηελ Κπξηαθή.

Οη πνιίηεο έρνπλ δηθαίσκα ςήθνπ κεηά ηα 18 ......................... (έηνο).

Τελ Μεγάιε Βδνκάδα καζαίλνπκε γηα ηα ............................. (πάζνο) ηνπ Χξηζηνύ.

Οη εηαηξείεο ιεηηνπξγνύλ θαιά όηαλ έρνπλ ηθαλά θαη εξγαηηθά ....................................

(ζηέιερνο).

Δίλαη πνιιά ηα ........................... (θξάηνο) πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.55

Page 56: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 11

Teachers aid Σελίδα 4

Τα ............................. (ίρλνο) ησλ δξαζηώλ αλαθαιύπηνληαη πνιύ γξήγνξα ζήκεξα κε

ηε βνήζεηα ηεο ηερλνινγίαο.

Πέξπζη θάεθαλ πνιιά ............................. (δάζνο) ζε πνιιέο πεξηνρέο ηεο Διιάδαο θαη

ηδηαίηεξα ζηελ Πεινπόλλεζν.

Η απνζηνιή ηεο επηζηεκνληθήο νκάδαο είλαη ε κέηξεζε ηνπ ……… (βάζνο) ηεο

ιίκλεο.

Τα πνιιά ........................ (ιίπνο) είλαη πνιύ επηθίλδπλα γηα ηελ πγεία ησλ αλζξώπσλ.

γ) Επηθσλήκαηα

Να ζπκπιεξώζεηε ηα παξαθάησ θελά κε ην θαηάιιειν επηθώλεκα θαη

λα γξάςεηε δίπια ηη εθθξάδνπκε κ’ απηό.

................. Η πίηζα ζνπ είλαη ππέξνρε θαη ηξαγαλή. ..............................................

................. Τη κπξίδεη ηόζν πνιύ άζρεκα; ..............................................

................. Πνύ παο; Γε βιέπεηο όηη πάσ λα παξθάξσ; ..............................................

................. Μελ θάλεηο νύηε έλα βήκα πην πέξα! ..............................................

................. Γελ πξόθεηηαη λα θεξδίζεη ε Άξζελαι! ..............................................

................. Ξεθαξδίζηεθα ζηα γέιηα κε ην Λαδόπνπιν! ..............................................

................. δελ μέξσ ηη λα παξαγγείισ: θξέαο ή ςάξη; ..............................................

................. δελ είλαη νκάδα απηή είλαη γηα θιάκαηα ..............................................

................. ηη ιόγηα είλαη απηά πνπ ιεο! ..............................................

................. Μνπ έθιεςαλ ην πνξηνθόιη κνπ! ..............................................

................. λα κπνξνύζα λα αγνξάζσ έλα ειηθόπηεξν! ..............................................

Δ! Α! Αιίκνλν! Α κπα! Χα, ρα, ρα! Πνπθ!

Σηνπ! Χκ! Μπα! Πνπν!

Σνπη! Μαθάξη!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.56

Page 57: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: _______________________________________________________ 1. Να ξαναγράψετε τις παρακάτω λέξεις χωρίς ορθογραφικά λάθη: µνηµίο: __________ άρωστος:__________ σηνέντευξη:__________ καθύκον: __________ µιαλό: __________ σηρείνα:__________ αφτώγραφο: __________ κοµικός:__________ ένηκος:__________ πολαπλασιασµως:__________ δαιξίωση:__________ εξέραιση:__________ κιµολία: __________ φεγκίτης:__________ µαγείρισα:__________ 2. Να συµπληρώσετε τα παρακάτω κενά µε ουσιαστικά σε –µα ή –µµα που παράγονται από τα ρήµατα των παρενθέσεων: α) Ο Γιώργος χτύπησε και του έκαναν τρία __________ (ράβω) στο κούτελο. β) Ο κύριος γύρισε και µας κοίταξε µε αυστηρό __________ (βλέπω). γ) Άφησε όλη την περιουσία του σε κάποιο φιλανθρωπικό __________ (ιδρύω). δ) Έχει κάνει πολλά __________ (σφάλλω) στη ζωή της, όµως δε µετανιώνει για τίποτα. ε) Η εικόνα της Παναγίας στο χωριό µας είναι γεµάτη __________ (τάζω). στ) Να βάλουµε το __________ (καλύπτω) στο αυτοκίνητο γιατί θα βρέξει.

3. Να συµπληρώσετε τα κενά βάζοντας τα ρήµατα των παρενθέσε-ων στο σωστό τύπο του αορίστου: α) Ο Σάκης και η Μαρία __________ (µαλώνω) πολύ άσχηµα. β) Ο Γιώργος __________ (σηµαδεύω) και __________ (ρίχνω) τη σαΐ-τα ακριβώς στο στόχο. γ) Πολλά σπίτια __________ (καταστρέφοµαι), __________ (γκρεµί-ζοµαι) και __________ (παθαίνω) σοβαρές ζηµιές. δ) Όταν __________ (κηρύσσοµαι) ο πόλεµος, υπηρετούσε στον Έβρο. ε) Ο διαιτητής __________ (σφυρίζω) τη λήξη του αγώνα. στ) Ο ορειβάτης __________ (περιπλανιέµαι) για µέρες στα βουνά. ζ) Τους __________ (υπόσχοµαι) ότι θα πάµε το καλοκαίρι να τους

δούµε. 4. Να υπογραµµίσετε τα επιφωνήµατα στις παρακάτω προτάσεις και να τα αντιστοιχί-σεις µε τις σηµασίες τους: Μπράβο παιδί µου! Ανακούφιση Άου! Με πονάς έτσι που µε σφίγγεις. Απορία Άντε, πάµε να φύγουµε! Αβεβαιότητα Μπα! Πότε έγινε αυτό και δεν το έµαθα; Πόνος Ουφ! Επιτέλους βρήκα αυτό που είχα χάσει. Κοροϊδία Χα, χα! Ας γελάσω. Παρακίνηση Χµ! Άσε µε να το σκεφτώ λίγο καλύτερα. Έπαινος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.57

Page 58: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

5. Να συµπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων βάζοντας στη σωστή πτώση τα ουσιαστικά που είναι στις παρενθέσεις: Α) Οι αντίπαλοι διασταύρωσαν τα __________ (ξίφος) τους. Β) Η φροντίδα των __________ (βρέφος) γίνεται από το ειδικευµένο προσωπικό. Γ) Το επίθετο είναι __________ (γένος) αρσενικού. ∆) Θα χτιστεί ένα εκκλησάκι στο __________ (άλσος) του δήµου. Ε) Η οικογένειά µου έµεινε στο εξωτερικό περίπου δέκα __________ (έτος). Στ) Ο διευθυντής αποφάσισε την απόλυση δύο __________ (στέλεχος) της επιχείρησης. Ζ) Τα __________ (µίσος) και τα __________ (πάθος) οδήγησαν στη διαµάχη των δύο __________ (έθνος). 6. Να φτιάξετε φράσεις µετατρέποντας το δεύτερο ουσιαστικό σε επίθετο, όπως στο παράδειγµα: Α) θώρακας από ατσάλι: ατσάλινος θώρακας Β) πιατέλα από γυαλί: ___________________________ Γ) αγαλµατάκι από γύψο: ________________________ ∆) δόρυ από χαλκό: _____________________________ Ε) Προτοµή από µάρµαρο: ________________________ Στ) Οι εκτάσεις του δάσους: _______________________ Ζ) Οι υπηρεσίες του κράτους: ______________________ Η) Οι τροφές των βρεφών: _________________________ 7. Να συµπληρώσετε τα παρακάτω κενά των προτάσεων γράφοντας τα ρήµατα που είναι στην παρένθεση στο σωστό τύπο του αορίστου: Α) Ο Μιχάλης __________ (βγαίνω) στο δρόµο, __________ (παίρνω) το λεωφορείο και __________ (κατεβαίνω) στην τρίτη στάση. Ύστερα __________ (µπαίνω) στο κτίριο στην οδό Σάµου 32. Β) __________ (έρχοµαι) να σας δούµε. Γ) Αντί να καθίσουν να διαβάσουν, τα παιδιά __________ (πηγαίνω) για παιχνίδι. ∆) Τον __________ (βλέπω) απόψε και του __________ (λέω) να µου τηλεφωνήσει. Ε) Περάσαµε πολύ ωραία στη γιορτή του Νίκου: __________ (τρώω), __________ (πίνω), χορέψαµε και παίξαµε διάφορα παιχνίδια. Στ) Μόλις γύρισαν στο σπίτι, __________ (βρίσκω) το τραπέζι στρωµένο µε νόστιµα φαγητά.

Γκουτσίδης Αντώνιος

Καλή επιτυχία!!! βαθµός

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.58

Page 59: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Επανάληψη Γλώσσα – 11η Ενότητα

Ονοματεπώνυμο: ……………………………………………………………………………………… Πώς τα πήγα;

1. Ακούω και Γράφω

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Συμπληρώστε τα γράμματα που λείπουν.

καθ__κον, αριθμ__τική, ζε__ γάρι, σ__ νέντευξη, σ__ σμός,

κιμ __ λία, μ __ αλό, άνθρ __ πος, σύμφ __ να, ε __ χαριστώ

3. Οι παρακάτω φράσεις έχουν ορισμένα λάθη. Ξαναγράψτε τις φράσεις σωστά.

• Τρυπούν τα νύχια τους με τις ανοιχτά σακούλες.

• …………………………………………………………………………………………………

• Χθες έπρεπε να λύσω ένα προβλήματα πολύ δύσκολες.

• …………………………………………………………………………………………………

• Ο Τρύφωνας που ξέρει να μιλούν είναι ένας παπαγάλοι.

• …………………………………………………………………………………………………

• Όταν νευριάζεις δε λογαριάζουμε κανέναν.

• …………………………………………………………………………………………………

4. Να φτιάξετε από μια πρόταση με τα παρακάτω επιφωνήματα.

• Μπράβο! …………………………………………………………………………………………………………………………………

• Ποπό! ………………………………………………………………………………………………………………………………………

• Πουφ! ………………………………………………………………………………………………………………………………………

• Οχ! ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

• Μακάρι …………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Να βάλετε τα σημεία στίξης στο παρακάτω κείμενο χρησιμοποιώντας κόκκινη ξυλομπογιά.

Τώρα η κυρία Καλλιόπη σηκώνεται όρθια Φαίνεται πολύ θυμωμένη Πετάει μια μεγάλη πατάτα

μέσα στην κατσαρόλα με το νερό τα νερά πετάγονται και μας κάνουν μούσκεμα

Η λέξη λαγός φωνάζει και κοιτάζει θυμωμένη τον Τρύφωνα τονίζεται στο

Όμικρον πετάγεται εκείνος

Το ‘ξερες τον ρωτάει και πέφτει αποκαμωμένη στην καρέκλα της

Ναι

Και γιατί μου ‘βγαλες το λάδι μ’ όλα αυτά τα λάθη Ε Γιατί

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.59

Page 60: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

6. Συμπληρώστε τις προτάσεις βάζοντας τα ρήματα στο σωστό χρόνο και τύπο.

• Μόλις …………………………… (μπαίνω) στο σπίτι, χτύπησε το τηλέφωνο.

• Δεν …………………… (μένω) καθόλου χυμός! Πότε πρόλαβες και τον …………… (πίνω);

• Χθες …………………… (παίρνω) το λεωφορείο και ………………………… (πηγαίνω) στην αγορά.

• Ο δάσκαλος μας ………………… (λέω) να διαβάσουμε πολύ καλά.

• ………………… (βγαίνω) έξω γρήγορα! Σε ………………… (βρίσκω)!

• Πότε θα …………………… (πλένω) τα πιάτα;

• Για να …………………… (βλέπω), θα τα καταφέρεις;

7. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις βάζοντας τα ουσιαστικά της παρένθεσης στο σωστό τύπο.

• Δεν μπορεί να ξεπληρώσει τα ……………………… (χρέος) του.

• Οι φωνές του ………………………… (πλήθος) όλο και δυνάμωναν.

• Πρέπει να προστατεύουμε τα ……………………… (δάσος).

• Τα υγρά από τις μπαταρίες προκαλούν τη ρύπανση του …………………………… (έδαφος).

• Δεν έπρεπε να κάνεις αυτό το ……………………… (λάθος).

• τα μικρά ζωάκια κρύβονται μέσα στην πυκνή βλάστηση των ………………………… (δάσος)

8. Κάνε την αντιστοίχιση.

Πετάει στα σύννεφα. Ψήλωσε.

Ο Κωστής πέταξε απότομα μπόι. Είναι χαρούμενος.

Τώρα πάει, πέταξε το πουλάκι! Να τα ρίξεις.

Μπορείς να πετάξεις τα σκουπίδια; Άνθισε.

Η αμυγδαλιά πέταξε μπουμπούκια. Έχασες την ευκαιρία.

Πέτα μου μια πάσα! Δώσε μου.

9. Συμπληρώστε τους διαλόγους στα «συννεφάκια».

Γιάννης Σαλονικίδης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.60

Page 61: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:______________________________________ ΤΑΞΗ ΣΤ

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 11ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1

1. Προσπάθησε να αντικαταστήσεις τους υπογραµµισµένους εµπρόθετους

προσδιορισµούς µε γενική πτώση.

Κουραστήκαµε τόσο πολύ στην ορειβασία, που τώρα πεθαίνουµε από την πείνα.

_______________________________________________________________________

Μίλησα στον Αντώνη για το πρόβληµά µου και φάνηκε να µε καταλαβαίνει.

_______________________________________________________________________

Γιατί δεν είπατε και στη Μαριάννα να έρθει µαζί µας;

_______________________________________________________________________

Ο Ανδρέας µοιάζει περισσότερο µε τον πατέρα του παρά µε τη µητέρα του.

_______________________________________________________________________

Έδωσε στο συνέταιρό του τα υπόλοιπα χρήµατα που του χρωστούσε.

_______________________________________________________________________

2. Να αντικαταστήσεις τις υπογραµµισµένες λέξεις µε προσωπικές

αντωνυµίες στη γενική πτώση.

Θέλεις να µιλήσεις σε εµένα για το πρόβληµά σου;

…………………………………………………………………………………………………………………..

Πρότεινε στους φίλους του να πάνε εκδροµή στο Φαλακρό.

…………………………………………………………………………………………………………………..

Σε αυτή δόθηκε το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου.

…………………………………………………………………………………………………………………..

∆ε θέλω να δείξω σε αυτόν τις φωτογραφίες µου.

…………………………………………………………………………………………………………………..

∆εν έχω εµπιστοσύνη στο Ιάσονα, γιατί µε έχει προδώσει πολλές φορές.

…………………………………………………………………………………………………………………..

Είχε ήδη στείλει το γράµµα στους γονείς του, όταν έφτασα στο σπίτι του.

…………………………………………………………………………………………………………………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.61

Page 62: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:______________________________________ ΤΑΞΗ ΣΤ

3. Να κυκλώσεις τους υποτακτικού συνδέσµους, να υπογραµµίσεις τις

προτάσεις που εισάγουν και στην παρένθεση να γράψεις το είδος της

πρότασης.

• Είναι πανέµορφα όταν ο ήλιος δίνει χρώµα πορφυρό στον ουρανό. (…………………..)

• Θα περάσω αργότερα, γιατί δε σε βρήκα στο σπίτι. (…………………..)

• Αν και είχε κίνηση στο δρόµο, δεν αργήσαµε στη γιορτή. (…………………..)

• Προσπάθησε να µιλάς χαµηλόφωνα. (…………………..)

• Θα αγοράσω ένα τεράστιο σπίτι, αν κερδίσω το λαχείο. (…………………..)

• Τα φυτά είναι αυτότροφοι οργανισµοί, γιατί παράγουν την τροφή τους. (…………………..)

• Ο Μακρυγιάννης έµαθε γράµµατα, αν και ήταν µεγάλος σε ηλικία. (…………………..)

4. Συµπλήρωσε το κείµενο µε τους κατάλληλους συνδέσµους της

παρένθεσης.

(που, όταν, αλλά, για να, επειδή, να, ότι)

Είχε πάνω από τέσσερα χρόνια …………. µπει σε εκείνο το δωµάτιο. Στην αρχή, ……………..

ήταν παιδί, το χρησιµοποιούσε ……………….. παίζει και αργότερα ως χώρο µελέτης. Ήταν

ένα άνετο δωµάτιο, ……………. το είχε χτίσει ο µακαρίτης λόρδος Κέλσο ειδικά για τον

εγγονό του. ……………… ο µικρός έµοιαζε µε την κόρη του, ………………. και για άλλους

λόγους, ανέκαθεν τον µισούσε κι ήθελε να το κρατάει µακριά του. Του Ντόριαν του

φάνηκε …………….. δεν είχε αλλάξει και πολύ.

Όσκαρ Ουάιλντ, Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι

5. Επίλεξε κάποιον από τους αντιθετικούς συνδέσµους της παρένθεσης, για

να ενώσεις τις παρακάτω προτάσεις.

(µα, όµως, παρόλο που, αλλά, παρά, αν και, ενώ)

………………………….. είναι πολύ νέος ακόµα, έχει καταφέρει πολλά πράγµατα.

∆εν έβρεξε, ………………………. ο ουρανός είχε σκοτεινιάσει από τα σύννεφα.

Σε είχα προειδοποιήσει, …………………… εσύ δε θέλησες να µε ακούσεις.

Προσκάλεσαν πολλούς στο γάµο τους, …………………… λίγοι κατάφεραν να έρθουν.

Την εµπιστεύτηκα, της άνοιξα την καρδιά µου, ………………….. εκείνη µε πρόδωσε.

Μερικοί προτιµούν να τσακώνονται ………………… να συζητούν το πρόβληµά τους.

Οι µισοί έπαιζαν ποδόσφαιρο, …………………… οι άλλοι µισοί τους παρακολουθούσαν.

Παλάνης Αθανάσιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.62

Page 63: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………………………………………… ΤΑΞΗ ΣΤ

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 11ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 2

1. Η γενική στις παρακάτω προτάσεις άλλοτε συµπληρώνει το ρήµα και

άλλοτε κάποιο ουσιαστικό. Βρες και υπογράµµισε τις γενικές και γράψε

στο διπλανό κουτάκι Ρ (για το ρήµα) και Ο (για το ουσιαστικό) ανάλογα

µε το τι συµπληρώνει κάθε φορά.

Είναι πολυτελέστατο το σπίτι του Αργύρη και της Αργυρώς.

Τηλεφώνησε του Ηλία, πριν αποχωρήσει από το γραφείο του.

Ένα κουταλάκι της σούπας είναι περίπου 15 γραµµάρια.

Της νύχτας τα καµώµατα τα βλέπει η µέρα και γελά.

Η Ιωάννα µοιάζει πολύ της µητέρας της.

Οι επιπτώσεις της υδάτινης ρύπανσης είναι πολύ σοβαρές.

Η έκθεση ζωγραφικής θα πραγµατοποιηθεί στο Πολιτιστικό Κέντρο.

2. Βρες ποιες εξαρτηµένες και ανεξάρτητες προτάσεις έχουν συνάφεια

µεταξύ τους και ένωσέ τες µε το σύνδεσµο που θεωρείς καταλληλότερο.

α. Συνάντησα το Γιώργο

είχε διαβάσει πολύ καλά.

β. Έχω την εντύπωση

έµαθα τα δυσάρεστα νέα.

γ. Τον συµπαθούν όλοι

ακούστηκε µέχρι το διπλανό σπίτι.

δ. Αποταµιεύει χρήµατα

βρίσκεται στο εξωτερικό.

ε. Λυπήθηκα πολύ

είναι πολύ καλός χαρακτήρας.

στ. Φώναζε τόσο δυνατά

περίµενα στη στάση.

ζ. Απέτυχε στις εξετάσεις έχει στα γεράµατά του.

α. ………………………………………………………………………………………………………………………..

β. ………………………………………………………………………………………………………………………..

γ. ………………………………………………………………………………………………………………………..

ε. ………………………………………………………………………………………………………………………..

στ. ……………………………………………………………………………………………………………………..

ζ. ………………………………………………………………………………………………………………………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.63

Page 64: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………………………………………… ΤΑΞΗ ΣΤ

3. Στις παρακάτω προτάσεις η σύνδεση άλλοτε είναι υποτακτική και

άλλοτε παρατακτική. Γράψε δίπλα σε κάθε πρόταση το είδος της

σύνδεσης.

• ∆ιάβασε το βιβλίο και γράψε µια µικρή περίληψη. (…………………..)

• Θα ταξιδέψω, για να γνωρίσω νέους πολιτισµούς. (…………………..)

• Αφού το ξέρεις, γιατί δεν το γράφεις; (…………………..)

• Θα έρθεις µαζί µας ή θα µείνεις εδώ; (…………………..)

• ∆εν είχε διαβάσει τόσο, ώστε να περάσει τις εξετάσεις. (…………………..)

• Πριν καν προλάβω να µιλήσω, έφυγε. (…………………..)

• Ούτε είχαµε ραδιόφωνο ούτε θέλαµε να αγοράσουµε. (…………………..)

4. Να αντιστοιχίσεις τις παρακάτω προτάσεις και στη συνέχεια να τις

γράψεις, ενώνοντάς τες µε τον κατάλληλο αντιθετικό σύνδεσµο.

(αλλά, αν και, ενώ, όµως, µα, ωστόσο, παρά)

α. Η άσκηση ήταν πολύ δύσκολη

τίποτα εξαιρετικά σηµαντικό.

β. Έφτασε εγκαίρως

κανείς δεν τον βοηθούσε.

γ. Κατανοώ το πρόβληµά σας

ο γιος του στην Αµερική.

δ. Υπήρξε κάποια πρόοδος

είχε πολλή κίνηση στο δρόµο.

ε. Η κόρη του ζει στην Αγγλία

εκείνος την έλυσε.

στ. ∆εν κάναµε τίποτα

βλέπαµε το νερό να κυλάει.

ζ. Τον έβλεπαν τραυµατισµένο δεν είµαι εγώ αρµόδιος γι’ αυτό.

α. ………………………………………………………………………………………………………………………..

β. ………………………………………………………………………………………………………………………..

γ. ………………………………………………………………………………………………………………………..

ε. ………………………………………………………………………………………………………………………..

στ. ……………………………………………………………………………………………………………………..

ζ. ………………………………………………………………………………………………………………………..

Παλάνης Αθανάσιος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.64

Page 65: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:______________________________________________ 7/4/2013

1. Ακούω και γράφω.

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. Να συµπληρώσετε τα κενά των προτάσεων µε τον κατάλληλο τύπο των ουδέτερων

σε –µα της παρένθεσης.

• Ξόδεψε όλα του τα ……………………………… (χρήµα) αγοράζοντας παγωτά και σοκολάτες.

• Οι περισσότερες αλλαγές του ……………………………………. (κλίµα) οφείλονται στις

ανθρώπινες δραστηριότητες.

• Η πολυκατοικία µας έχει πέντε …………………………………….. (πάτωµα).

• Όταν χτυπάει το κουδούνι του ………………………………… (διάλειµµα), όλα τα παιδιά τρέχουν

στην αυλή.

• Η βαλίτσα µου δε χωράει άλλα ………………………………… (πράγµα).

3. Συµπλήρωσε τις λέξεις µε –µ ή -µµ.

χρώ___α ρέ___α σώ___α όρα___α

µάθη___α µέτρη___α χρή___α βλέ___α

επάγγελ___α ψέ___α πρόγρα___α κάλυ___α

5

12

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.65

Page 66: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:______________________________________________ 7/4/2013

4. Συµπλήρωσε το κενά βάζοντας τα ρήµατα στον κατάλληλο τύπο.

«Ξαφνικά χτες το πρωί ………………………………….. (ξεσπώ) µια ανοιξιάτικη καταιγίδα και

…………………………………… (µουσκεύω) όλο τον τόπο. Η µητέρα ……………………………… (σηκώνοµαι)

γρήγορα, ……………………………… (µαζεύω) τα απλωµένα ρούχα και ……………………………. (κλείνω)

τις µπαλκονόπορτες. Ο πατέρας ……………………………….. (τρέχω) και ………………………………

(βάζω) τα εργαλεία του στην αποθήκη. Εµείς ………………………………….. (φορώ) γαλότσες και

αδιάβροχα και …………………………………. (βγαίνω) στον κήπο. Όταν ……………………………………..

(εµφανίζοµαι) το ουράνιο τόξο, όλα τα παιδιά …………………………………………. (προµηθεύοµαι)

χαρτιά και µαρκαδόρους και …………………………………………. (ξαπλώνω) στο πάτωµα για να το

………………………………….. (ζωγραφίζω)».

5. Να συµπληρώσεις τις προτάσεις µε το κατάλληλος επιφώνηµα της παρένθεσης.

(οχ, ουφ, άιντε, µακάρι, ποπό, µπράβο, χµ, α µπα, ε)

………….……! Έγραψες άριστα στο διαγώνισµα!

……………….! Τι ωραίο που είναι το φόρεµά σου!

…………….…! Ελάτε γρήγορα πίσω!

…………….… να µπορούσα να βοηθήσω!

…………….…! Μπορεί και να βρέξει σήµερα!

…………….…! Έσκασα από την πολλή ζέστη!

…………….…! Ξέχασα την κασετίνα µου στο σπίτι!

…………….…! Δε νοµίζω ότι θα σου τηλεφωνήσει!

…………….…! Προχωρήστε πιο γρήγορα για να προλάβουµε το λεωφορείο!

6. Συµπλήρωσε τα κενά µε τα ουδέτερα ουσιαστικά της παρένθεσης στον σωστό

τύπο (όπου χρειάζεται να βάζεις και το άρθρο).

Τα ελληνικά ……………………………….. (πέλαγος) φηµίζονται για τα βαθυγάλανα νερά τους.

Δυστυχώς, ……………………………….. (λάθος) σου στο διαγώνισµα ήταν αδικαιολόγητα.

Μια από τις φροντίδες ………………………………… (κράτος) πρέπει να είναι η εκπαίδευση.

Η σύσταση πολλών ………………………………… (έδαφος) στην Ελλάδα είναι αργιλώδης.

Το χειροκρότηµα ………………………………. (πλήθος) ακουγόταν σε µεγάλη απόσταση.

Οι αρχαίοι Έλληνες πολεµούσαν µε τόξα και ……………………………. (ξίφος).

7. Να συµπληρώσετε τα κενά των φράσεων µε τον κατάλληλο τύπο του αορίστου.

• Η µητέρα του τον µάλωσε γιατί ………………………….. (σπάζω) ένα ακριβό βάζο.

• Η φωτιά ………………………….. (καίω) το µεγαλύτερο τµήµα του δάσους.

• Δεν ήθελα να …………………… (παίρνω) µαζί µου το µπουφάν µου γιατί είχε ζέστη.

• Με φώναξε για να µου ……………………. (λέω) τα νέα.

• Ζήτησε άδεια να …………………………… (φεύγω) από το σχολείο γιατί ήταν άρρωστος.

13

9

6

5

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.66

Page 67: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:______________________________________________ 7/4/2013

8. Να συµπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα.

Οριστική

Υποτακτική Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος

Αόριστος Αόριστος

βλέπεις

είδες

(να) δεις δες δείτε

έρχεσαι

λέτε

τρώτε

µπαίνεις

παίρνεις

9. Να συµπληρώσετε τον πίνακα µε τις υπογραµµισµένες λέξεις του κειµένου.

Το αγαπηµένο µου ζώο είναι η γάτα µου, η Ριρή. Μου την έκανε δώρο στα γενέθλιά µου ο

πατέρας µου. Η Ριρή είναι κατάλευκη, µε φουντωτό τρίχωµα και µεγάλη ουρά. Στο λαιµό

της έχει ένα κόκκινο κολάρο που γράφει το όνοµά της και τη διεύθυνση του σπιτιού µας.

Λέξη

Ουσ. Επίθ. Αρσ. Θηλ. Ουδ. Ενικός Πληθ. Ονοµ. Γεν. Αιτ.

Παλάνης Αθανάσιος

20

10

ΤΕΛΙΚΟ

ΣΚΟΡ

80

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.67

Page 68: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Κριτήριο Αξιολόγησης

Τάξη: Δ΄

Μάθημα: Γλώσσα

Ενότητα: 11η Γελάσαμε με την ψυχή μας

Ονοματεπώνυμο:

Ημερομηνία:

Α. Ακούω και γράφω

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Γράψε τα ομοιοκαταληξία έχει καθεμιά από τις παραπάνω στροφές

ποιημάτων.

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

2. Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα.

Ονομ. Ενικού Γεν. Ενικού Ονομ. Πληθυντικού Γεν. Πληθυντικού

Το μάθημα

Το βλέμμα

Το ράμμα

Το πλήθος

Το λάθος

Το άνθος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.68

Page 69: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

3. Να υπογραμμίσεις τα επιφωνήματα, να συμπληρώσεις τα σημεία στίξης και να

γράψεις μέσα στην παρένθεση τι φανερώνει το καθένα.

(! ; , .)

Μπα … και γιατί να φύγεις αμέσως (................................)

Πουφ … Τι μυρίζει τόσο άσχημα (................................)

Μπράβο … Τα κατάφερες σπουδαία (................................)

Άντε … πάμε να φύγουμε (................................)

Μακάρι … να είσαι πάντα καλά (................................)

Χα, χα … Ας γελάσω (................................)

4. Να ξαναγράψεις το παρακάτω κείμενο στον Αόριστο.

Είναι μια γενειάδα τόσο μακριά που, όταν ο θείος Μούσιας νυστάζει

βρίσκεται στην εξοχή, φτιάχνει μια σκηνούλα με τα μούσια του. Πώς το καταφέρνει;

Φυτεύει δύο πασσάλους στο χώμα και σκαλώνει στην κορυφή τους τη μία άκρη της

γενειάδας. Με την άλλη φτιάχνει τη σκεπή τα πλαϊνά. Ξαπλώνει στη σκιά της ίδιας

του της γενειάδας και κοιμάται.

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

5. Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά στον αόριστο για να μάθεις τις οδηγίες.

«(Βγαίνω) ........................... στην κεντρική λεωφόρο, (παίρνω) ........................... το

λεωφορείο 224 και (κατεβαίνω) ............................. στην τρίτη στάση. Ύστερα

(μπαίνω) ......................... στο κτίριο στην οδό Σάμου 32.

(Ανεβαίνω) ...................... στον 1ο όροφο και (Βρίσκω) ...................... τον κύριο

Τρύφωνα. (Λέω) ........................ του ότι πηγαίνεις εκ μέρους μου και (παίρνω)

...................... το φάκελο που θα σου δώσει. (Βλέπω) .....................εάν το χαρτί είναι

συμπληρωμένο και (έρχομαι) ........................ αμέσως στο γραφείο μου».

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.69

Page 70: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ

Μύθος του Αισώπου

Ένας λύκος είδε μια κατσίκα να βόσκει σε μια

σπηλιά. Επειδή δεν μπορούσε να τη φτάσει, τη

συμβούλευε να κατέβει πιο κάτω, γιατί τάχα υπήρχε

φόβος να γλιστρήσει και να πέσει από την απροσεξία της.

Της έλεγε ακόμα ότι το λιβάδι που ήταν κοντά του ήταν

καλύτερο και η χλόη του πολύ πιο ευωδιαστή. Η κατσίκα

απάντησε στο λύκο: «Δεν καλείς εμένα να βοσκήσω, αλλά

εσένα σου λείπει τροφή».

ΑΣΚΉΣΕΙΣ

α) Δώσε έναν τίτλο στο μύθο του Αισώπου.

.........................................................................................................................................

................................................................................................................................

β) Τι είπε ο λύκος στην κατσίκα για να την πείσει να κατέβει πιο κάτω; Γιατί

πιστεύεις ότι το έκανε αυτό;

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

................................................................................................................................

γ) Ποιο είναι το μήνυμα που θέλει να μας δώσει ο Αίσωπος μέσα από το μύθο του;

.........................................................................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

..............................................................................................

......................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.70

Page 71: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ

1η στροφή

Στο στάβλο ήρθ’ απόψε το φεγγάρι...

Εκοίταξεν απ’ το παράθυρό του,

είδε την αγελάδα, το μοσχάρι,

το βόδι που μασούσε το σανό του.

Ζ. Παπαντωνίου

2η στροφή

Στον κήπο μας ανήσυχα γλιστρούσε,

ανέβηκεν επάνω στη συκιά μας,

εμέτρησε τα λίγα πρόβατά μας,

είδε το γάιδαρό μας και γελούσε.

Ζ. Παπαντωνίου

3η στροφή

Αχ! και να γύριζαν , να ‘ρχόταν πίσω

τα χρόνια που έζησα πριν σ’ αγαπήσω!

Χρόνια αμνημόνευτα σα να ‘ταν ξένα

τα χρόνια που έζησα χωρίς εσένα.

Ι. Πολέμης

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι τρεις στροφές υπαγορεύονται ορθογραφία και συνδυάζονται με την 1η

άσκηση. (πλεχτή – σταυρωτή – ζευγαρωτή)

Θανάσης Πρέντζας

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.71

Page 72: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

Όνοµα : ________________________________________________

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ(ΕΝΟΤΗΤΑ 11)

1. Συµπληρώστε τις πτώσεις των ουσιαστικών προσέχοντας την

ορθογραφία της κατάληξης.

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονοµαστική ο φοιτητής η µέτρηση το δάσος

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡ.

Ονοµαστική

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

2. Συµπληρώστε τα κενά µε τον κατάλληλο τύπο των ουσιαστικών που είναι στην

παρένθεση.

-Στις ειδήσεις είπαν ότι η θάλασσα στα _______________ (το πέλαγος) θα είναι

ταραγµένη.

-Ο δασοφύλακας µας µίλησε για την προστασία των ______________ (το δάσος).

-Μοιράσαµε τα γλυκά δίκαια σε τέσσερα ______________(το µέρος).

-Στο µάθηµα της Επιστήµης γνωρίσαµε διάφορα _____________(το είδος) ζώων και

φυτών.

-Το µέτρο είναι µονάδα µέτρησης _______________(το µήκος) και το κιλό

___________________(το βάρος)

3. Βρες τον αόριστο των πιο κάτω ρηµάτων.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

έρχεσαι

βρίσκω

παίρνετε

πηγαίνω

λέω

βλέπουµε

µπαίνω

κατεβαίνω

πίνεις

Όνοµα : _____________________________________________

http://3dim-megar.att.sch.gr

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.72

Page 73: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

∆ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ …………………… – ΤΑΞΗ ∆΄ Όνοµα: …………………………………………………………. Ηµεροµηνία: …………………………………………………….

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 11Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (4/Α) ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΑΓΝΩΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ξηµερώνει. Η αυγή περνά τις πρώτες ρόδινες πινελιές στον πίνακά της. Ο

ήλιος απλώνει τις χρυσές ηλιαχτίδες του και χαϊδεύει απαλά την πλάση.

Η άνοιξη ξεκινάει για τον περίπατό της. Ανάλαφρη σαν σύννεφο, δροσερή σαν

αέρας, περνά για να αναζωογονήσει όλα τα ζωντανά της γης.

Αλαφροπατάει στις δροσοσταλίδες που µοιάζουν µε διάφανα διαµάντια, και

κάπου κάπου σκύβει να χαϊδέψει ανάλαφρα τα λουλούδια, για να τους δώσει

ζωή µε την απαλή πνοή της.

Τα πουλιά γλυκολαλούν, καθώς περνάει, κρυµµένα στις φυλλωσιές και πετούν

χαρούµενα για να καθίσουνε στους ώµους της. Τα λουλούδια γέρνουν µε χάρη

τα κεφαλάκια τους και την καληµερίζουν.

1.Υπογραµµίζω τις µεταφορές και βάζω σε κύκλο τις παροµοιώσεις που υπάρχουν στο κείµενο. 2.Σηµειώνω Τ στα τετραγωνάκια των λέξεων που είναι ταυτόσηµες, Σ όπου είναι συνώνυµες και Α όπου είναι αντίθετες. Κατάστηµα- µαγαζί

Πλάτη- ράχη

Περίεργος- παράξενος

∆ικαίωµα- υποχρέωση

Μυαλό- νους

Ρύπανση- µόλυνση

Σελήνη- φεγγάρι

3. Σηµειώνω Ε στις εκφράσεις που φανερώνουν εναντίωση, Π σε όσες φανερώνουν προτροπή και Α σε όσες φανερώνουν αδιαφορία. Ας πηγαίνουµε

Ας µε µαλώσει, εγώ θα φύγω

Ας κουραστώ απ’ το παιχνίδι

Ας γελάσουµε!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.73

Page 74: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

4. Γράφω δίπλα από κάθε λέξη τη σύντοµη γραφή της Και τα λοιπά Αδερφοί

Παραδείγµατος χάρη Νοτιοδυτικός

Κυβικά µέτρα Γραµµάρια

5. Γράφω δύο προτάσεις από κάθε είδους µε το να: ∆ΕΙΚΤΙΚΟ ⇒ Να η µπάλα σου

ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ ⇒ Να ετοιµάσω φαγητό;

ΕΥΧΕΤΙΚΟ ⇒ Να έχεις καλή τύχη.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ⇒ Βοήθησέ µε να προλάβουµε

6. Ξηµερώνει, καληµερίζουν: Να κάνετε τη χρονική αντικατάσταση των ρηµάτων Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Στιγµ. Μέλ. Εξακολουθ. Μέλ. Παρακείµενος Υπερσυντέλικος Συντελεσµένος Μ. 7. το διάφανο διαµάντι: Να κλίνετε µαζί τη φράση και στους δύο αριθµούς http://3dim-megar.att.sch.gr

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.74

Page 75: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε τα επίθετα που

παράγονται από τις λέξεις που βρίσκονται στις παρενθέσεις, αφού πρώτα τα βάλεις

στο σωστό τύπο.

Το βιβλίο αυτό που διαβάζεις αναφέρεται σ’ ένα ............................................

(κοινωνία) πρόβληµα που υπάρχει στην εποχή µας.

Η Σοφία εργάζεται σε .............................................(δικηγόρος) γραφείο και τα πάει

πολύ καλά.

Τα ............................................(εργοστάσιο) απόβλητα είναι αυτά που οφείλονται

κατά ένα 80% για τη µόλυνση του περιβάλλοντος.

Στην εποχή µας είναι ανάγκη κάθε πόλη και χωριό να διαθέτει

........................................ (βιολογία) καθαρισµό των αποβλήτων.

Το ατύχηµα του Γιάννη στη δουλειά, οφείλεται καθαρά σε ........................................

(µηχανή) πρόβληµα.

2. Να φτιάξεις φράσεις µετατρέποντας το δεύτερο ουσιαστικό σε παράγωγο επίθετο,

όπως στο παράδειγµα.

γραφείο από ξύλο ξύλινο γραφείο

ποτήρι από γυαλί ..........................................................

φούρνος από πέτρα ..........................................................

κατσαρόλα από ατσάλι ..........................................................

πόρτα από σίδερο ..........................................................

δοχείο από πηλό ..........................................................

περικεφαλαία από χαλκό ..........................................................

6 0 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Ο Μπελάς κι ο Ρουµποτύρης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.75

Page 76: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Συµπληρώνω στην κατάλληλη πτώση τα ουσιαστικά των παρενθέσεων.

Όταν έρθει η ώρα του ...................... (µάθηµα) όλοι κάθονται στις θέσεις τους και

κάνουν ησυχία.

Παρακαλώ θα ήθελα να γράψετε µε καθαρά γράµµατα τα ....................( όνοµα) σας

πάνω στο γραπτό σας.

Παιδιά εκεί που θα πάµε δε θέλω να δηµιουργήσετε πολλά ....................( πρόβληµα)

γιατί θα µας διώξουν, εντάξει;

Τα ...................(γράµµα) τα παίρνουµε από το ταχυδροµείο όταν µας ειδοποιήσει ο

ταχυδρόµος .

Η όψη του .........................( βλέµµα) σου είναι πολύ περίεργη και ακόµη πιο άγρια από

ότι είναι συνήθως.

2. Να βάλεις τα παρακάτω ρήµατα στον αόριστο προσέχοντας το πρόσωπο και τον

αριθµό.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

λύνεις

κρύβει

καλύπτουµε

ποτίζω

τιµωρούν

ρίχνει

βάφω

κρατάτε

6 0 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Ο Αργύρης και το πρόβληµα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.76

Page 77: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Να συµπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις µε τα κατάλληλα επιφωνήµατα,

αφού συµβουλευτείς τις λέξεις στις παρενθέσεις.

................ Με έπιασε ένας πόνος στο πόδι. (πόνος)

................ να πας να µου φέρεις ένα ποτήρι νερό! (παρακίνηση)

................ για να πάρουµε απόφαση θα πρέπει να το σκεφτούµε. (αβεβαιότητα)

................ Τα πήγατε πολύ καλά στο τεστ της Γλώσσας. (έπαινος)

................ Τι κακό είναι αυτό που µας βρήκε, Κώστα µου! (λύπη)

................ Τι ωραίο σπίτι είναι αυτό που φτιάξατε! (θαυµασµός)

................ να έχετε καλό ταξίδι σήµερα! (ευχή)

................ δεν ξέρω αν αυτό είναι σωστό. (αµηχανία)

................ δεν αντέχω πια την γκρίνια σου. (απελπισία)

............... να µην µπορείς να βάλεις ένα γκολ. (κοροϊδία)

............... τι είναι αυτό που µυρίζει στο σπίτι; (αηδία)

2. Αφού διαβάσεις την άσκηση 4 στο τετράδιο εργασιών σου και τις οδηγίες που σου

δίνονται ( σελ. 36) προσπάθησε να φτιάξεις τη δική σου εικονογραφηµένη ιστορία.

Φρουτοπία

6 0 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.77

Page 78: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Να γράψεις δίπλα στα παρακάτω ρήµατα το ουδέτερο ουσιαστικό που

παράγεται στην ονοµαστική Ενικού και Πληθυντικού , όπως στο παράδειγµα.

Λιπαίνω: το λίπος τα λίπη

Υψώνω: .......................................... ...........................................

Βαραίνω: .......................................... ...........................................

Χρεώνω: .......................................... ...........................................

Βαθαίνω: .......................................... ...........................................

Πληθαίνω: .......................................... ...........................................

Ανθίζω: .......................................... ...........................................

Κερδίζω: .......................................... ...........................................

Παθιάζω: .......................................... .............................................

Πλαταίνω: .......................................... ...........................................

2. Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων χρησιµοποιώντας

το ρήµα τη παρένθεσης και βάζοντάς το στο σωστό τύπο του Αορίστου.

Αυτό που σου ............................ (λέω), το κατάλαβες ή όχι;

Σου άρεσε η ταινία που ........................... (βλέπω) χθες ;

Μόλις ....................... (µπαίνω) στο σπίτι µου µύρισε το ωραίο φαγητό της µαµάς µου.

Ο Ιούλιος Καίσαρας ήταν γνωστός στους πολέµους του για την φράση: ¨.................

(έρχοµαι) .................. (βλέπω) και έφυγα¨ σε απλή µετάφραση.

Την Τετάρτη εγώ και οι φίλοι µου .......................... (πηγαίνω) και ............................

(τρώω) έξω, για αν θυµηθούµε τα παλιά.

6 0 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Τρύπωνας ο φαφαγάλος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.78

Page 79: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Βάλε Χ στο κατάλληλο κουτάκι:

λέξη ουσιαστικό επίθετο αρσενικό θηλυκό ουδέτερο ενικός πληθ ονοµ γεν αιτ

χεριών

δάσους

µικρούς

λαγό

κρυφών

φυσικού

βιβλίου

κόσµος

2. Να συµπληρώσεις τα παρακάτω κενά των προτάσεων µε τα αντίθετα

από τα επίθετα που βρίσκονται στις παρενθέσεις, όπως στο παράδειγµα.

Είναι µεγάλη (µικρή) ευκαιρία αυτή η αγορά, τώρα που είναι νωρίς.

Η .......................................(µαλακή) οδοντόβουρτσα κάνει κακό τα δόντια.

Το .................................... (φθηνό) ρούχο δεν είναι πάντα και καλό.

Αυτό είναι ένα ................. (λίγο) .............................. (εύκολο) πρόβληµα για

τα παιδιά του δηµοτικού.

Τα γράµµατα αυτά είναι πολύ ............................................... (ίδια) από αυτά

που κάνεις στο σχολείο.

Οι .......................... (σηµερινές) ειδήσεις είπαν πολλά και ........................

(ασήµαντα) γεγονότα.

6 0 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Επαναληπτικές ασκήσεις (1)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.79

Page 80: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ Δ’ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ________________________________________________

1. Να συµπληρώσεις τα παρακάτω κενά µε τα ουσιαστικά σε –µα και

–µµα που παράγονται από τα ρήµατα που βρίσκονται στις παρενθέσεις.

Χθες στο σχολείο µάθαµε για τα ........................... (κατορθώνω) του Ηρακλή.

Ευτυχώς που υπάρχουν ........................................ (ιδρύω) που βοηθούν δίνοντας

τροφή και στέγη στους άπορους.

Με τις µεγάλες απεργίες των ανθρώπων στην καθαριότητα τα ...............................

(απορρίπτω) διπλασιάστηκαν.

Τα καινούργια .......................................... (στρώνω) είναι ανατοµικά και οικολογικά.

Ο Ξέρξη είδε την λαµπρή του ήττα από το ....................................... (υψώνω) του

όρους Αιγάλεω.

Όταν τρώτε να παίρνετε πιάτο για να µην ρίχνεται κάτω .......................................

(τρίβω) και µαζεύονται µυρµήγκια.

2. Κλίνω τα ουσιαστικά το όνοµα, το έδαφος.

Ενικός αριθµός

Ονοµαστική

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

Πληθυντικός αριθµός

Ονοµαστική

Γενική

Αιτιατική

Κλητική

6 0 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Επαναληπτικές ασκήσεις (2)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.80

Page 81: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ - 11η ΕΝΟΤΗΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:______________________

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:________________________________________________

1. Διαβάστε το παρακάτω άρθρο και βάλτε τις λέξεις με έντονο μαύρο χρώμα στην κατάλληλη θέση του πίνακα.

Οι διατροφικές συνήθειες των παιδιών

Το θέμα της διατροφής είναι εξαιρετικά σημαντικό στην εποχή της υπερκατανάλωσης και των αμέτρητων διατροφικών κινδύνων που απειλούν εμάς και το περιβάλλον.

Για την ανάπτυξη μας, για τις δραστηριότητες μας, για όλες τις λειτουργίες του οργανισμού μας χρειαζόμαστε ενέργεια, την οποία παίρνουμε καθημερινά από τις τροφές. Κυρίως τα παιδιά

για τη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού τους έχουν ανάγκη να καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά.

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΡΗΜΑΤΑ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

Τομαράς Κώστας

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.81

Page 82: Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 11ης Ενότητας: ΄΄Γελάσαμε με την ψυχή μας΄΄

2. Συμπληρώστε, με κατάλληλα λόγια, τα συννεφάκια στο παρακάτω κόμικ με πρωταγωνιστές τον Παπαστρούμφ και το Γκρινιάρη. Ο τίτλος της ιστορίας είναι «οι συμβουλές». Προσέξτε η ιστορία σας να δικαιολογεί τον τίτλο.

Τομαράς Κώστας

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.82