επανάληψη 5ης ενότητας

28
4ο Κριτήριο Αξιολόγησης Τάξη: Δ΄ Μάθημα: Γλώσσα Ενότητα: 5η Ασφαλώς...Κυκλοφορώ Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Α. Ακούω και γράφω ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Να γράψεις (Α) για τις απλές, (Σ) για τις σύνθετες και (Ε) για τις ελλειπτικές προτάσεις. ( ) Ώρα για φαγητό. ( ) Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ( ) Ο δρόμος είναι επικίνδυνος. ( ) Πού μένεις; ( ) Οι γονείς σου φαίνονταν ανήσυχοι και προβληματισμένοι. ( ) Ο Ηρακλής αγόρασε αυτοκίνητο. ( ) Αυτός έχει ένα μηχανάκι, ένα ποδήλατο και ένα αυτοκίνητο.

description

επανάληψη 5ης ενότητας 1

Transcript of επανάληψη 5ης ενότητας

Page 1: επανάληψη 5ης ενότητας

4ο Κριτήριο Αξιολόγησης

Τάξη: Δ΄

Μάθημα: Γλώσσα

Ενότητα: 5η Ασφαλώς...Κυκλοφορώ

Ονοματεπώνυμο:

Ημερομηνία:

Α. Ακούω και γράφω

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Να γράψεις (Α) για τις απλές, (Σ) για τις σύνθετες και (Ε) για τις ελλειπτικές

προτάσεις.

( ) Ώρα για φαγητό.

( ) Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ.

( ) Ο δρόμος είναι επικίνδυνος.

( ) Πού μένεις;

( ) Οι γονείς σου φαίνονταν ανήσυχοι και προβληματισμένοι.

( ) Ο Ηρακλής αγόρασε αυτοκίνητο.

( ) Αυτός έχει ένα μηχανάκι, ένα ποδήλατο και ένα αυτοκίνητο.

Page 2: επανάληψη 5ης ενότητας

2. Να αναγνωρίσεις την έγκλιση των παρακάτω ρημάτων:

Ψάχνει ………………………………….

να βγαίνετε ………………………………….

μην αφήνετε ………………………………….

μάζευε ………………………………….

καλύπτουμε ………………………………….

πρόσεχε ………………………………….

να σφυρίζει ………………………………….

χαίρονται ………………………………….

μην περνάτε ………………………………….

κινούμαι ………………………………….

3. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με ουδέτερα ουσιαστικά που

παράγονται από ρήματα που βρίσκονται στις παρενθέσεις:

• Να βάλετε ................ (κόβω) όπου χρειάζονται.

• Του συνέβησαν δυο σοβαρά τροχαία............................. (ατυχώ).

• Τώρα είναι η εποχή του............................. (οργώνω).

• Πέτα το στον κάδο των.................................. (απορρίπτω).

• Βοήθησαν στο......................... (στολίζω) της τραπεζαρίας του........................... (ιδρύω).

• Τα .................................. (παθαίνω) γίνονται μαθήματα.

• Μου άφησε δυο .............................. (γράφω) και δυο........................... (σημειώνω) πάνω

στο γραφείο μου.

4. Συμπληρώστε τα γράμματα που λείπουν:( ι, η, ει, οι, υ)

• Μιλ....στε πιο δυνατά.

• Δεθ....τε με τη ζώνη ασφαλείας.

• Βαδ....στε πιο σιγά.

• Ανεβ....τε στο πεζοδρόμιο.

• Ρωτ....στε το δάσκαλό σας και λ....στε το πρόβλημα.

• Διαλ....στε τη μαγιά σε χλιαρό νερό και ρ....ξτε τη σε μια λεκάνη.

• Καθαρ....στε το δωμάτιό σας και τακτοποι....στε την ντουλάπα.

Page 3: επανάληψη 5ης ενότητας

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, το διάστημα 1990-1995

περισσότερα από 3.000 παιδιά και νεαρά άτομα έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία ατυχήματα.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο μεταφέρονται στα νοσοκομεία περίπου αυτά

παραμένουν για νοσηλεία. Από τα παιδιά, δυστυχώς κάποια πεθαίνουν και άλλα παθαίνουν

μόνιμες βλάβες στην υγεία τους.

Κύρια αιτία του προβλήματος, όπως αναφέρθηκε σε συνέδριο με θέμα «Το παιδικό

τροχαίο ατύχημα και η πρόληψή του», που διοργάνωσε το σωματείο «Φίλοι Κοινωνικής

Παιδιατρικής» του νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού», είναι η άγνοια των βασικών

κανόνων κυκλοφοριακής αγωγής, για την οποία ευθύνονται κυρίως οι γονείς και το ευρύτερο

οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών (παππούδες, θείοι, άλλοι συγγενείς), που δε φροντίζει να

τα ενημερώνει. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε σε 400 παιδιά από διάφορα σχολεία της Αθήνας,

ένα στα τέσσερα παιδιά της Α΄ Δημοτικού δε γνωρίζει τη σημασία του «κόκκινου» και του

«πράσινου» για τους πεζούς, ενώ έξι στα δέκα παιδιά της ίδιας ηλικίας και τρία στα δέκα της Γ΄

Δημοτικού δεν ελέγχουν το δρόμο όταν το διασχίζουν. Και όπως τόνισαν οι ομιλητές του

συνεδρίου, έξι στα δέκα παιδιά πέφτουν θύματα τροχαίου ατυχήματος ακριβώς τη στιγμή που

προσπαθούν να διασχίσουν το δρόμο, τον οποίο δεν έχουν ελέγξει, ενώ τρία στα δέκα παιδιά

σκοτώνονται στις διασταυρώσεις.

Το μήνυμα, λοιπόν, του συνεδρίου θα μπορούσε να είναι το εξής: Γονείς, φροντίστε για

την ασφάλεια των παιδιών σας, μιλάτε τους για τους κινδύνους που διατρέχουν στο δρόμο και

μαθαίνετέ τους από μικρά πως πρέπει να κυκλοφορούν. Και να μην ξεχνάτε: δίνετέ τους εσείς οι

ίδιοι το καλό παράδειγμα σε κάθε ευκαιρία.

Απαντώ με λίγα λόγια

α) Ποιο ήταν το θέμα του συνεδρίου και ποιος το διοργάνωσε;

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

Page 4: επανάληψη 5ης ενότητας

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................

β) Πότε συμβαίνουν πιο συχνά τροχαία ατυχήματα στα παιδιά;

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

.................................................

γ) Ποια είναι η βασική αιτία του προβλήματος και ποιος ευθύνεται γι’ αυτό;

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

.......................................................................

Θανάσης Πρέντζας

Page 5: επανάληψη 5ης ενότητας

Ενότητα 5: Ασκήσεις για εµπέδωση

1. Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε τους κατάλληλους τύπους

του ρήµατος « κυκλοφορώ » :

Μαθαίνω να ________________ στο κέντρο της Αθήνας .

Σήµερα ________________ τα αυτοκίνητα µε µονό αριθµό κυκλοφορίας .

Αυτό το φάρµακο δεν _________________ στην Ελλάδα .

Το καινούριο µοντέλο αυτοκινήτου θα __________________ την άνοιξη .

________________ η φήµη ότι έφυγε από τη χώρα µας .

________________ γρίπη τον τελευταίο καιρό .

Πού είναι το στυλό µου ; Κάπου εδώ _______________ .

Το νερό άρχισε να _______________ στα σώµατα των καλοριφέρ .

Άνοιξε τα παράθυρα να ________________ ο αέρας .

Τα άσχηµα νέα _________________ γρήγορα .

2. Να συµπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε τους κατάλληλους τύπους

των ρηµάτων « παίρνω » και « περνώ » :

Ο Νίκος ____________ πρώτος στις εξετάσεις του Ιουνίου .

Η Βάσω _______________ τηλέφωνο από το σπίτι µου και µίλησε µε το Γιάννη.

Το λεωφορείο ______________ επιβάτες από τις στάσεις που ____________ .

Το δάσος ___________ φωτιά από εµπρησµό .

____________ το γράµµα από τον ταχυδρόµο , όταν _____________ από το σπίτι µου .

∆εν το __________ είδηση πως _____________ η ώρα .

Να _____________ να _____________ τα χρήµατα που σου χρωστώ .

Αφού ____________ από το φούρνο , γιατί δεν ____________ ψωµί και γάλα ;

3. Να διαγράψεις από κάθε οµάδα τη λέξη που δεν ταιριάζει :

περνώ , διαβαίνω , µετακινώ , διαπερνώ , παρελαύνω , σταµατώ

παίρνω , ανοίγω , κρατώ , αναλαµβάνω , απολαµβάνω , αποσπώ

Page 6: επανάληψη 5ης ενότητας

4. Να φτιάξεις την οικογένεια της λέξης « περνώ » :

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

___________________________________________________

5. Να κλίνεις τις παρακάτω προτάσεις σε όλα τα πρόσωπα του Ενεστώτα :

Περνώ το δρόµο προσεκτικά . Παίρνω το ποδήλατό µου .

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

____________________________________ ____________________________________

5. Να κλίνεις τα παρακάτω ουσιαστικά :

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονοµ. το σύρµα κλάµα ψέµα άγαλµα

Γεν. του

Αιτ. το

Κλητ . _

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονοµ. τα

Γεν. των

Αιτ. τα

Κλητ . _

Κατερίνα Λάζαρη

Page 7: επανάληψη 5ης ενότητας

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

Ονοµατεπώνυµο: ……………………………………………………………………………………..…Ηµεροµηνία: ……………….

1. Ακούω και γράφω

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

...

.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………___/10

βαθµοί

2. Να βάλετε Α για κάθε απλή πρόταση, Σ για κάθε σύνθετη και Ε για κάθε ελλειπτική :

Χρόνια πολλά! (…….)

Το µπλε, το άσπρο και το κόκκινο είναι χρώµατα. (…….)

Τα παιδιά αντιγράφουν την άσκηση. (…….)

Πρόσεξε! (…….)

Οι οικολογικές οργανώσεις ζητούν υπαλλήλους και εθελοντές. (…….)

Οι δρόµοι είναι επικίνδυνοι. (…….) ___/6

βαθµοί

3. Να σχηµατίσετε σύνθετα ουσιαστικά από την οικογένεια της λέξης δρόµος:

σταυρός + δρόµος = ………………………………………………………………

αυτοκίνητο + δρόµος = ………………………………………………………………

πεζός + δρόµος = ………………………………………………………………

αέρας + δρόµος = .…..………………………………………………………….

µονός + δρόµος = ………………………………………………………………… ___/5 βαθµοί

4. Να αναλύσετε τις σύνθετες λέξεις στα δυο συνθετικά τους:

α’ συνθετικό β’ συνθετικό

παγοδρόµιο = ………………………………… και ………………………………………..

χωµατόδροµος = …………………………………… και …………………………………………

Page 8: επανάληψη 5ης ενότητας

ιππόδροµος = …………………………………… και …………………………………………

ποδηλατοδροµία = .…..……………………………… και ………………………………………….

καρόδροµος = …………………………………… και ……………………………………… ___/10 βαθµοί

5. Διορθώστε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις. Στην παρένθεση βλέπετε πόσα λάθη έχει η

καθεµιά:

τροχέα (1) ατήχυµα (2) ρυθµείζω (1) κικλοφωρία (2) η διάβασει (1) δείκικλα (2)

Ποδηλάτισα (1) κόκινο (1) υποχρεοτικός (1) δίτρωχο (1) οδηκός (1) ανάδροµως (1)

___/15 βαθµοί

6. Να κλίνετε το ουδέτερο ουσιαστικό το ίδρυµα και στους δύο αριθµούς:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονοµ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

___/8

βαθµοί

7. Να συµπληρώσετε τα γράµµατα και τους τόνους που λείπουν από τα ρήµατα :

Μιλ……στε πιο δυνατά Δεθ……τε µε τη ζώνη ασφαλείας.

Διασχ……στε το δρόµο προσεχτικά Ρωτ……στε το δάσκαλο για το µάθηµα.

Βρ……τε πληροφορίες για τα ξωτικά. Βαδ……στε πιο αργά. ___/6

βαθµοί

8. Να συµπληρώσετε τα κενά των προτάσεων µε τα ρήµατα παίρνω και περνώ, βάζοντάς τα στο

σωστό χρόνο και στο κατάλληλο πρόσωπο:

≈ Τα τρένα …………………… από το σταθµό χωρίς να κάνουν στάση.

≈ Κάθε µέρα …………………… τηλέφωνο τους γονείς της για να µάθει νέα τους.

≈ Όσα …………………… , τόσα ξοδεύουν.

≈ Μην …………………… το δρόµο χωρίς να ελέγξεις! ___/4 βαθµοί

9. Να φτιάξετε τις οικογένειες λέξεων για το «παίζω» και το «πεζός»

Page 9: επανάληψη 5ης ενότητας

___/10 βαθµοί

10. Να κλίνετε το ρήµα δένω και στις τρεις εγκλίσεις στον Ενεστώτα :

___/14 βαθµοί

11. Να ξαναγράψετε τις οδηγίες χρησιµοποιώντας την υποτακτική και την προστακτική έγκλιση:

Φοράω κράνος, όταν κάνω ποδήλατο.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Διασχίζουµε το δρόµο, όταν το φανάρι είναι πράσινο.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

___/12 βαθµοί

Σύνολο βαθµών: ___/100

Καλή επιτυχία !!!

kyra_daskala

Ενεργητική φωνή Ενεστώτας

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

παίζω

πεζός

Page 10: επανάληψη 5ης ενότητας

ΟΝΟΜΑ…………………………………………………………………………………………………………

5η ΕΝΟΤΗΤΑ

ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Ελλειπτικές προτάσεις Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από την οποία

λείπει ένας ή περισσότεροι από τους κύριους

όρους( το ρήµα, το υποκείµενο ή το

κατηγορούµενο) επειδή εννοούνται εύκολα από τα

συµφραζόµενα.

π.χ. - Χρόνια πολλά !

- Σου εύχοµαι χρόνια πολλά . Εφάρµοσε αυτά που έµαθες:

Να συµπληρώσεις τις λέξεις που λείπουν στις

παρακάτω ελλειπτικές προτάσεις , ώστε να είναι

ολοκληρωµένες:

Για πού; 2

………………………………………………………………………………………………………………

Ώρα για ύπνο! 2

………………………………………………………………………………………………………..

Καλή χρονιά! 2

…………………………………………………………………………………………………………..

Καλησπέρα! 2

…………………………………………………………………………………………………………….

Page 11: επανάληψη 5ης ενότητας

Ξαναγράψε το διάλογο που ακολουθεί , όπως θα µιλούσαµε µεταξύ µας , χρησιµοποιώντας ελλειπτικές προτάσεις:

- Σου εύχοµαι καληµέρα.

……………………………………………………….

- Κι εγώ σου εύχοµαι καληµέρα. ………………………………………………………..

- Εσύ πού πηγαίνεις; ………………………………………………………..

- Πηγαίνω στο σχολείο. ………………………………………………………..

- Εγώ πηγαίνω στη δουλειά µου. ……………………………………………………….

Γράψε µέσα στα κουτάκια Α για τις απλές Σ

για τις σύνθετες και Ε για τις ελλειπτικές

προτάσεις.

Θέλω να περάσω στο απέναντι πεζοδρόµιο.

Πρόσεχε!

Τα φορτηγά και τα αυτοκίνητα είναι

οχήµατα.

Στο δρόµο περνούν αυτοκίνητα, λεωφορεία και

µηχανές.

Ώρα για µελέτη.

Page 12: επανάληψη 5ης ενότητας

2. Οι εγκλίσεις του Ενεστώτα

Οι διάφορες µορφές που παίρνουν τα ρήµατα για

να µας δείξουν τι ακριβώς θέλει να πει το

υποκείµενό τους λέγονται εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις των ρηµάτων είναι : η οριστική , η

υποτακτική και η προστακτική.

∗ Χρησιµοποιούµε την οριστική όταν θέλουµε να

δείξουµε κάτι βέβαιο ή πραγµατικό. π.χ. Ο

τροχονόµος ρυθµίζει την κυκλοφορία. ( οριστική)

∗ Χρησιµοποιούµε την υποτακτική όταν θέλουµε να

δείξουµε κάτι που θέλουµε ή περιµένουµε να

γίνει.

π.χ Να είσαι προσεκτικός στο δρόµο.

∗ Χρησιµοποιούµε την προστακτική όταν θέλουµε

να παρακαλέσουµε, να προτρέψουµε ή να

διατάξουµε κάποιον.

π.χ Πέρνα από τις διαβάσεις.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΕΝΙΚΟΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ

κοιτάζωωωω

κοιτάζειςειςειςεις

κοιτάζειειειει

να κοιτάζωωωω

να κοιτάζειςειςειςεις

να κοιτάζειειειει

-

κοίταζεεεε

-

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ

κοιτάζουµεουµεουµεουµε

κοιτάζετεετεετεετε

κοιτάζουνουνουνουν

να κοιτάζουµεουµεουµεουµε

να κοιτάζετεετεετεετε

να κοιτάζουνουνουνουν

-

κοιτάζετεετεετεετε

-

Page 13: επανάληψη 5ης ενότητας

τι πρέπει να προσέχω στην ορθογραφία

Προσέχω τις καταλήξεις των ρηµάτων στην

προστακτική!

- είτε βρίσκω ∑ βρείτε

χάνοµαι ∑χαθείτε

- ήστε σταµατώ ∑ σταµατήστε

απαντώ ∑ απαντήστε

- ίστε ορίζω ∑ ορίστε

ποτίζω ∑ ποτίστε

Εφάρµοσε αυτά που έµαθες:

Η µητέρα του Αλέξη του άφησε µερικές οδηγίες

επειδή θα λείψει για µερικές µέρες.

…………………………………….. (ξυπνώ) κάθε πρωί στις 7:30

π.µ. , ……………………… (πίνω)

το γάλα σου και ………………………………. (ετοιµάζω) τη

σάκα σου. ………………………….

(φοράω) ζεστά ρούχα. Στο δρόµο για το σχολείο

…………………..( είµαι ) προσεκτικός. ………………………………….

( διασχίζω) προσεκτικά το δρόµο. Όταν

…………………(γυρίζω) από το σχολείο ………………………….

( µελετώ) τα µαθήµατά σου και …………………………………

(πηγαίνω) νωρίς για ύπνο.

Page 14: επανάληψη 5ης ενότητας

Τις ίδιες οδηγίες άφησε και η µητέρα της

Χριστίνας και της Μαρίας στις κόρες της. Γράψε

το κείµενο κάνοντας τις αλλαγές που πρέπει.

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………..

Συµβουλέψου τον πίνακα µε τους ορθογραφικούς

κανόνες και συµπλήρωσε µε ει, η , ι.

Ρωτ__σε - ρωτ__στε, ζήτ__σε - ζητ__στε,

Οδήγ__σε - οδηγ__στε

καθάρ__σε - καθαρ__στε, σκάλ__σε - σκαλ__στε,

γύρ__σε - γυρ__στε

άφ__σε - αφ__στε, απάντ__σε - απαντ__στε,

αγάπ__σε - αγαπ__στε

κυκλοφόρ__σε - κυκλοφορ__στε, Βάδ__σε -

βαδ__στε.

Χάνοµαι - χαθ__τε , λύνοµαι - λυθ__τε, στέκοµαι -

σταθ__τε, δένοµαι - δεθ__τε , θυµάµαι - θυµηθ__τε,

κοιµάµαι - κοιµηθ__τε.

Page 15: επανάληψη 5ης ενότητας

Συµπλήρωσε τις προτάσεις µε τους τύπους του

ρήµατος παίρνωπαίρνωπαίρνωπαίρνω και περνώπερνώπερνώπερνώ. ( Παίρνω τη σάκα µου.

Περνώ το δρόµο)

Του είπα να προσέχει όταν _____________ το

δρόµο , αλλά δεν _________από λόγια.

Κάθε µέρα _____________ από το περίπτερο και

____________µια εφηµερίδα.

∆εν ______________κυρα- Μαρία , δεν _________,

δεν _________

Να κλίνεις στο τετράδιό σου και στις τρεις

εγκλίσεις του Ενεστώτα τα ρήµατα: εγώ παίζω,

εγώ ποτίζω , εγώ γράφω, εγώ ανοίγω, εγώ γράφω

3. Οικογένειες λέξεων

Οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη

ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων. Οι λέξεις

αυτές µπορεί να είναι παράγωγες ή σύνθετες.

Page 16: επανάληψη 5ης ενότητας

παράγωγες λέξεις απλή λέξη σύνθετες λέξεις

γραφή διαγράφω

γραφείο γράφω υπογραφή

γράµµα συγγραφέας

Να σχηµατίσεις στο τετράδιό σου τις οικογένειες

των λέξεων:

οδός, παίζω , οδηγώ , περνώ , κινώ

4. Ουδέτερα ουσιαστικά σε -µα

Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε -µα είναι

ανισοσύλλαβα , έχουν µια παραπάνω συλλαβή στη

γενική του ενικού και σε όλες τις πτώσεις του

πληθυντικού αριθµού.

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ονοµ.

γεν

αιτ.

κλητ.

το βήµα

του βήµατος

το βήµα

- βήµα

το γράµµα

του γράµµατος

το γράµµα

- γράµµα

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ονοµ.

γεν.

αιτ.

κλητ.

τα βήµατα

των βηµάτων

τα βήµατα

- βήµατα

τα γράµµατα

των γραµµάτων

τα γράµµατα

- γράµµατα

Page 17: επανάληψη 5ης ενότητας

Να κλίνεις στο τετράδιό σου τα

ουσιαστικά:

το στόµα, το βλέµµα, το όργωµα, το σήµα, το

όνοµα, το δέρµα, το ρεύµα, το χρώµα.

Μανιάτη Αγγελική

Page 18: επανάληψη 5ης ενότητας

1. Γράψε ξανά τις προτάσεις ώστε να γίνουν ελλειπτικές.

Σου εύχοµαι να έχεις καλό ταξίδι! Καλό ταξίδι!

Μας ευχήθηκαν καλές γιορτές! ___________________________

Τον συµβούλεψα να κάνει κουράγιο! ___________________________

Του είπα θερµά συγχαρητήρια! ___________________________

Του ευχηθήκαµε χρόνια πολλά. ___________________________

Του τηλεφώνησα για να του πω περαστικά! ___________________________

2. Αφού βάλεις τις λέξεις της παρένθεσης στη σωστή σειρά, χαρακτήρισε τις προτάσεις ως απλές (Α), σύνθετες (Σ) ή ελλειπτικές (Ε).

(και, Μάρκος, ο, θερμά, Κώστας, ο, χαιρετήθηκαν)

_________________________________________________ (___________)

(κοιμάται, μωρό, το)

_________________________________________________ (___________)

(μαζί, ελάτε, μου)

_________________________________________________ (___________)

(επιτραπέζια, αρέσει, παίζω, μου, να ποδόσφαιρο, παιχνίδια, και)

Page 19: επανάληψη 5ης ενότητας

_________________________________________________ (___________)

(μαθητής, ο, τα, μελετάει, του, μαθήματά)

_________________________________________________ (___________)

(τύχη, καλή)

_________________________________________________ (___________)

(για, ώρα, ύπνο)

_________________________________________________ (___________)

(σχολείο, μελετάω, μετά, το, σπίτι, αύριο, για, στο )

_________________________________________________ (___________)

( στο, Νίκος, τυχαία, και, ο, δρόμο, Κώστας, συναντήθηκαν)

_________________________________________________ (___________)

3. Σχηµάτισε σύνθετες λέξεις της οικογένειας δρόµος και στη συνέχεια συµπλήρωσε µε αυτές τις προτάσεις.

πεζός + δρόμος ______________________

Ο δήμος έχει φυτέψει δέντρα στα ________________________ .

διά + δρόμος ______________________

Στη ________________ από το Ρίο προς το Αντίρριο περνάς από μια μεγάλη

γέφυρα.

ίππος (άλογο) + δρόμος ______________________

Τα άλογα που τρέχουν στον ___________________ είναι πολύ γρήγορα.

Page 20: επανάληψη 5ης ενότητας

δρόμος + λόγος ______________________

Θα φύγω για τη Λάρισα με το τελευταίο ___________________ του τρένου

σήμερα, αργά το βράδυ.

4. Στο κρυπτόλεξο κρύβονται 18 ρήµατα που έχουν σχέση µε την κυκλοφοριακή αγωγή. Μπορείς να τα ανακαλύψεις;

1. ______________ 2. ________________ 3. ________________

4. ______________ 5. ________________ 6. ________________

7. ______________ 8. ________________ 9. ________________

10. ______________ 11. ________________ 12. ________________

13. ______________ 14. ________________ 15. ________________

16. ______________ 17. ________________ 18. ________________ Παλάνης Αθανάσιος

Α Σ Π Ε Ρ Ν Ω Κ Π Ε Ν Υ Η Σ Τ

Β Δ Η Γ Π Ρ Ο Σ Ε Χ Ω Σ Τ Τ Α

Ι Φ Γ Δ Η Μ Η Τ Ρ Α Φ Η Ω Ρ Μ

Δ Ι Α Σ Χ Ι Ζ Ω Π Ι Ν Ι Β Ι Υ

Π Γ Ι Ζ Κ Ρ Ε Π Α Κ Ι Ν Ο Β Ε

Ο Η Ν Ε Υ Α Σ Σ Τ Α Μ Α Τ Ω Λ

Δ Ξ Ω Ξ Κ Π Ρ Α Ω Θ Ι Σ Π Ρ Ε

Η Κ Ξ Η Λ Τ Υ Λ Κ Ο Ι Τ Α Ζ Ω

Λ Λ Ε Θ Ο Π Θ Ε Ι Μ Π Ε Ν Ψ Υ

Α Ο Κ Ι Φ Ο Μ Ξ Ν Α Ο Ρ Α Φ Σ

Τ Ι Ι Κ Ο Υ Ι Α Δ Ι Λ Ι Β Ι Δ

Ω Ρ Ν Λ Ρ Λ Ζ Ν Υ Ρ Υ Ο Ω Θ Υ

Φ Τ Α Ν Ω Υ Ω Δ Ν Α Ξ Υ Ν Η Ν

Ο Μ Ω Θ Λ Π Θ Μ Ε Τ Α Φ Ε Ρ Ω

Ρ Ο Ν Α Κ Ο Λ Ο Υ Θ Ω Ξ Γ Ρ Ρ

Τ Η Γ Ι Ο Δ Η Γ Ω Σ Ο Τ Ι Α Γ

Page 21: επανάληψη 5ης ενότητας

Όνομα:………………………………………………. Ημερομηνία:……………………………….

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ, «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

1. Ακούω και γράφω:

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………...

2. Να χαρακτηρίσεις τις προτάσεις (απλές, σύνθετες, ελλειπτικές).

Η μαμά μου ψωνίζει λαχανικά. (………..)

Εμένα μου αρέσουν οι πατάτες, τα μακαρόνια και η πίτσα. (………..)

Τι; (………)

Τα λαχανικά, τα φρούτα, το γάλα και το γιαούρτι είναι υγιεινά. (………..)

Καλά! (……….)

Θα τρώω πιο πολλά φρούτα. (………..)

3. Να γράψεις τη γενική και την αιτιατική πτώση του ενικού και του

πληθυντικού των παρακάτω λέξεων:

ονομαστική ενικού γενική ενικού αιτιατική ενικού γενική πληθυντικού αιτιατική πληθυντικού

το σήμα

το ίδρυμα

ο άνθρωπος

ο ψαράς

4. Συμπλήρωσε με : ει, η, ι και βάλε τόνο, στις παρακάτω λέξεις:

Επίσης, στο συννεφάκι, γράψε σε ποια έγκλιση είαι όλα αυτά!

Σταματ…..στε αμέσως όταν το φανάρι ανάψει κόκκινο!

Διασχ……στε το δρόμο από τις διαβάσεις των πεζών!

Απαντ……στε σε όλες τις ερωτήσεις του τεστ!

Δεθ……τε με τη ζώνη, αμέσως μόλις μπ……τε στο αυτοκίνητο!

……………………….

Page 22: επανάληψη 5ης ενότητας

5. Βάλε το ρήμα παίρνω και το ρήμα περνώ, όπου ταιριάζει και στον

κατάλληλο τύπο:

Εμείς πρέπει να ………………………….. μόνο από τις διαβάσεις των πεζών.

Μη μου …………………………. συνέχεια το μολύβι.

Μια φορά την εβδομάδα ………………………… κουλούρι από το κυλικείο.

Όταν ήμουν μικρό παιδί έπαιζα το «δεν …………………….. κυρα-Μαρία»

6. Συμπλήρωσε τις εγκλίσεις του ρήματος δένω στον Ενεστώτα

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

……

……

……

……

……

……

7. Γράψε μερικές λέξεις της ίδιας οικογένειας:

8. Μπορείς να γράψεις κάποιους κανόνες οδικής συμπεριφοράς;

………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………….

Κομνηνού Ειρήνη

παίζω πεζός

Page 23: επανάληψη 5ης ενότητας

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα «Ασφαλώς κυκλοφορώ»

1. Ακούω και γράφω.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

2. Να γράψεις στο κουτάκι Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες και Ε για τις

ελλειπτικές προτάσεις.

• Περάσαµε πολύ

ωραία χθες βράδυ.

• Ώρα για φαγητό.

• Όλη η περιοχή και

η θάλασσα µολύνθηκαν από τα καυσαέρια.

• Και του χρόνου.

• Ο Γιάννης έχασε

τα κλειδιά και το πορτοφόλι του.

• Λόγω της βροχής

υπήρχε µεγάλο µποτιλιάρισµα.

• Καλό

Σαββατοκύριακο!

3. Να συµπληρώσεις στα ρήµατα ει, η , ι και να τονίσεις όπου πρέπει.

Εάν χάσετε το δρόµο ρωτ……στε τον περιπτερά και ζητ…….στε του να σας βοηθήσει.

Οδηγ……τε πάντα µε προσοχή και ειδικά τη νύχτα.

Καθαρ…….στε το δωµάτιό σας, τακτοποι…….στε την ντουλάπα και γυαλ……στε τα

παπούτσια σας.

Σταθ……τε στη δεξιά πλευρά της σκάλας και πιαστ……τε από την χειρολαβή.

Αφ……στε τη ζύµη για λίγη ώρα µέχρι να φουσκώσει.

Προχωρ……στε γρήγορα και µην καθυστερ…….τε.

Βιαστ…..τε για να προλάβετε το λεωφορείο.

Page 24: επανάληψη 5ης ενότητας

4.Να συµπληρώσεις τις παρακάτω οικογένειες λέξεων.

γράφω βάρκα πέτρα ξύλο

5.Να κλίνεις τα ουσιαστικά το πρόβληµα, το γεύµα, το σήµα

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Page 25: επανάληψη 5ης ενότητας

6.Να σχηµατίσεις φράσεις γράφοντας το δεύτερο ουσιαστικό στη γενική.

βούρτσα – χτένισµα Η βούρτσα του χτενίσµατος.

ωράριο – καταστήµατα ………………………………………………………………………….

δυσκολία – πρόβληµα ………………………………………………………………………….

παφλασµός – κύµατα ………………………………………………………………………….

καταλήξεις – ρήµατα ………………………………………………………………………….

διάρκεια – µαθήµατα ………………………………………………………………………….

7.Κλίνε το ρήµα κοιτάζω στις παρακάτω εγκλίσεις στον Ενεστώτα.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

Παλάνης Αθανάσιος

Page 26: επανάληψη 5ης ενότητας

Επαναληπτικό Γλώσσας – 5η Ενότητα

Ονοματεπώνυμο: _____________________________________________________________

1. Συμπληρώνω τα κενά στις παρακάτω λέξεις:

τροχ__νόμος, κ__κλοφορία, τροχ__΄α, ασφάλ__α, π__ζόδρ__μος, π__ρνώ, π__΄ρνω, φ__λλάδιο,

δ__΄κυκλο, ατ__΄χημα, Κυκλοφοριακή Αγ__γή, π__νακίδα, στα__ροδρόμι, απαγορεύετ__ η είσοδ__ς,

ποδ__λατόδρομος, κίνδ__νος, σιδ__ροδρομική διάβαση, ταχ__΄τητα, όχ__μα, υποχρε__τικός, π__ζός,

μετακ__΄νηση.

2. Στην παρακάτω οικογένεια της λέξης ξύλο, ξεχωρίζω ποιες λέξεις δημιουργήθηκαν με παραγωγή και

ποιες με σύνθεση:

ξυλοπόδαρος, ξυλαράκι, ξυλοκόπος, ξυλεία, ξυλόσπιτο, ξυλουργείο,

ξυλάκι, ξυλώδης, παλιόξυλο, ξυλόφωνο, ξυλιά, στραβόξυλο,

ξυλόγλυπτο, ξύλινος

Με παραγωγή: ______________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Με σύνθεση: ________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

Page 27: επανάληψη 5ης ενότητας

3. Κλίνω τα ουσιαστικά δέμα και όργωμα και στους δύο αριθμούς:

Ε ν ι κ ό ς α ρ ι θ μ ό ς

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

Π λ η θ υ ν τ ι κ ό ς α ρ ι θ μ ό ς

Ονομ.

Γεν.

Αιτ.

Κλητ.

4. Συμπληρώνω τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στον

κατάλληλο τύπο:

α) Τα ____________ (σύνθημα) που ακούγονταν στην πορεία ήταν πολλά.

β) Τα παιδιά έμαθαν σήμερα για τη χρήση της τελείας και του

____________ (κόμμα).

γ) Στη συνέλευση αποφασίστηκε το ωράριο των ____________ (καταστήματα) για τις γιορτές.

δ) Ο εργάτης επιμελήθηκε το φόρτωμα του ____________(εμπόρευμα).

ε) Τα ____________ (χαρτονόμισμα) έχουν διάφορα ____________ (σχήμα) και ____________ (χρώμα),

ενώ τα ____________ (κέρμα) είναι ίδια.

στ) Η μητέρα μου μόλις τελείωσε το γυάλισμα του ____________ (πάτωμα).

5. Συμπληρώνω τις καταλήξεις στα παρακάτω ρήματα με ει, η ή ι και τονίζω

όπου πρέπει:

α) Εάν χάσετε το δρόμο ρωτ__στε τον περιπτερά και ζητ__στε του να σας

βοηθήσει.

β) Οδηγ__τε πάντα με προσοχή και ειδικά τη νύχτα.

γ) Καθαρ__στε το δωμάτιό σας, τακτοποι__στε την ντουλάπα και γυαλ__στε τα παπούτσια σας.

Page 28: επανάληψη 5ης ενότητας

δ) Σταθ__τε στη δεξιά πλευρά της σκάλας και πιαστ__τε από την κυλιόμενη χειρολαβή.

ε) Αφ__στε τη ζύμη για λίγη ώρα μέχρι να φουσκώσει.

στ) Διαλ__στε τη μαγιά σε χλιαρό νερό και ρ__ξτε τη σε μια λεκάνη.

6. Συμπληρώνω το κείμενο βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στο β΄ πρόσωπο του ενικού αριθμού

του ενεστώτα της προστακτικής:

«__________ (ξυπνώ) κάθε μέρα στις 7:30 π. μ., __________ (πίνω) το γάλα σου και __________ (τρώω)

καλά. __________ (φορώ) χοντρά ρούχα, αν κάνει κρύο __________ (σβήνω) τα φώτα και __________

κλειδώνω) την πόρτα, όταν φεύγεις από το σπίτι. __________ (περνώ) το δρόμο προσεκτικά όταν

πηγαίνεις στο σχολείο και __________ (προσέχω) στο μάθημα.

7. Ξαναγράφω το κείμενο βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στο β΄ πρόσωπο του ενικού αριθμού του

ενεστώτα της υποτακτικής:

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

___

8. Βάζω στο τέλος κάθε πρότασης Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες και Ε για τις

ελλειπτικές προτάσεις:

α) Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ___

β) Ώρα για φαγητό. ___

γ) Όλη η περιοχή και η θάλασσα μολύνθηκαν από τα καυσαέρια. ___

δ) Και του χρόνου! ___

ε) Ο Γιάννης έχασε τα κλειδιά και το πορτοφόλι του. ___

στ) Λόγω της βροχής υπήρχε μεγάλο μποτιλιάρισμα. ___

ζ) Καλό Σαββατοκύριακο! ___

Γκουτσίδης Αντώνιος

βαθμός