ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Ασκήσεις

Στις παρακάτω περιόδους να βρείτε τα υποκείμενα των ρημάτων και να σημειώσετεποια είναι η μορφή τους.

1. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας είναι ραγδαία τα τελευταία χρόνια.2. Το χθες ανήκει πια στο παρελθόν.3. Φημολογείται ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει αλλαγές στο χώρο της παιδείας.4. Τα θέλω του καταπιέζουν τους ανθρώπους που τον περιβάλλουν.5. Δε γίνεται να έχεις υπερβολικές απαιτήσεις.6. Κάποιος σου τηλεφώνησε πριν από λίγο.7. Άγνωστοι χτύπησαν την πόρτα του σπιτιού μου χθες βράδυ.8. Με ενοχλεί το ότι θέλει να γίνεται το δικό του συνέχεια.9. Όποιος δε συμφωνεί με τους κανόνες του παιχνιδιού μπορεί να αποχωρήσει.10. Απαγορεύεται να χρησιμοποιείτε το κινητό σας την ώρα του μαθήματος.11. Όλα του φαίνονταν πολύ δύσκολα.12. Οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν για τις πράξεις τους.13. Το ότι ήρθες με κάνει πολύ χαρούμενο.14. Όποιος θέλει ας έρθει μαζί μου.15. Αυτό χρειάζεται πολύ κόπο.16. Μπορεί και να πάμε εκδρομή αύριο, αν ο καιρός το επιτρέπει.17. Το γράψε-σβήσε είναι χάσιμο χρόνου.

Να συμπληρώσετε τα παρακάτω κενά βάζοντας το ρήμα που σας δίνετε στηνπαρένθεση στο κατάλληλο πρόσωπο και αριθμό.

1. Η τεχνολογία και η επιστήμη .................................(προχωρώ) με αλματώδειςρυθμούς.

2. Εσύ και η αδελφή σου ..............................(πηγαίνω) στον κινηματογράφο χθες βράδυ.3. Εγώ και οι συμμαθητές μου .............................(ανταλλάσσω) τις απόψεις μας.4. Εγώ και εσύ ...........................(κάνω) πολύ καλή παρέα.5. Οι μαθητές και ο καθηγητής τους ......................(συζητώ)για τις δυσκολίες του

μαθήματος.6. .............(βγαίνω, προστακτική) εσύ και ο φίλος σου έξω από την τάξη!7. Να..................(είμαι) πάντα καλά εσύ και η οικογένεια σου.8. Εγώ, εσύ και η Μαρία .............................(γράφω) πολύ καλά στο διαγώνισμα ιστορίας.ΑΛ

ΕΞΑΝ

ΔΡΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

Χρησιμοποιώντας τα αχώριστα μόρια που είναι μέσα στην παρένθεση να βρείτετις λέξεις που έχουν τις ακόλουθες σημασίες:(υπο-, [α-αν-ανα- στερητικό], ανα-, ξε-, αμφι-, ημι-, αρχι-, συν-, δυσ-,εκ-, διχο-)

1. Αυτός που πλησιάζεται δύσκολα:.........................................2. Αυτός που δεν αισθάνεται ασφαλής:.............................................3. Αυτός που δεν έχει ήθος:......................................................4. Οργανισμός που ζει στη στεριά και στη θάλασσα:...........................5. Αυτός που δεν μπορεί να κάνει κάτι:...............................................6. Περίοδος ξηρασίας(που δε βρέχει):..................................................7. Πρόσωπο που συνέπραξε σε κακή πράξη(έργο):...........................8. Απλουστεύω κάτι ώστε να γίνει κατανοητό:....................................9. Παίζω κάποιο ρόλο:........................................................................10. Περνώ όλο το χειμώνα κάπου:......................................................11. Φυτεύω δέντρα ώστε να δημιουργηθεί δάσος ξανά:.....................12. Ο επικεφαλής μιας εκστρατείας:.....................................................13. Αυτός που δεν είναι ανάλογος:.........................................................14. Η ύπαρξη αντίθετων απόψεων:.......................................................15. Το ένα από τα δύο μέρη από τα οποία αποτελείται ένας κύκλος:.......

.........................................

Χρησιμοποιώντας τα αχώριστα μόρια που είναι μέσα στην παρένθεση να βρείτετα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων (α-αν-,συν-,εκ-,περι-,διχο-,υπο-,ξε-,αμφι-,δυσ-,επι-)

Αντώνυμα1. Κουρασμένος .................................2. Ομόνοια .................................3. Αζήτητος .................................4. Ευτυχής .................................5. Υποφερτός ..................................6. Προϊστάμενος ..................................7. Εισάγω ..................................8. Αιματηρός .................................9. Θεμιτός ..................................10. Σκεπάζω ..................................11. Προχωρώ ..................................12.Υπόγειος ..................................13.Είμαι σίγουρος ..................................14. Χωρίζω .................................

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

Λύστε το σταυρόλεξο1

2 3

4

5

6

7

8

9 10

11

12 13

14

15

16 17 18

19

20

21 22

23

24

25

26

27

EclipseCrossword.com

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

Οριζόντια

3. ΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΗΤΑΝ ΕΤΟΙΜΟ ΝΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΘΕΙ ΣΤΟΝ .......6. ΜΕ ΤΟ ........................ΔΕΛΦΙΝΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙΣ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΑ.8. Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΕΓΙΝΕ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΩΣ, ΜΕ ΤΗΝ

ΕΜΠΟΡΙΚΗ....................10. ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΟΣ Ο .....................ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΚΟΦΤΟ.11. ΤΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΕΚΑΝΕ .................ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ

ΕΛΛΑΔΑΣ.12. ΤΟ ..........ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ ΒΟΗΘΗΣΕ ΤΟΥΣ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΝΑ ΒΑΛΟΥΝ ΤΑ ΣΩΣΙΒΙΑ ΤΟΥΣ.14. Ο .............ΤΟΥ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΥ ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ ΕΜΠΕΙΡΟΣ.15. Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΚΑΘΕ ΤΙ ΞΕΝΟ.19. Η .............ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΟΧΗ ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ.21. ΟΙ ΟΔΙΚΕΣ....................ΣΥΝΔΕΟΥΝ ΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ.23. ΤΟ ΠΛΟΙΟ ......................ΣΤΙΣ 10 ΤΟ ΠΡΩΙ.26. ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΠΟΥ

ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙ.27. ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΚΕ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΕΛΗ.............ΤΟΥ.

Κάθετα1. ΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΔΩΣΕ Ο ...........2. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ............................ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΣΟΚΑΚΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ.4. Η..............ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΗΤΑΝ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ.5. ΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ......................ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ.7. ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ...................ΤΟΥΣ.9. ΕΧΕΙ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.ΕΙΝΑΙ .............10. ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ...........ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΒΡΕΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΧΩΡΑ.12. ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥΣ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΒΟΛΤΑ ΣΤΗΝ ........ΚΑΙ ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΗ

ΘΑΛΑΣΣΑ.13. ΤΑ ΔΥΣΠΡΟΣΙΤΑ ΝΗΣΙΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΗΝ ..........................16. ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ..........................17. ΑΥΤΟΣ......................ΑΣΚΟΠΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ18. ΤΟ ΕΠΙΒΑΤΙΚΟ........ΕΙΧΕ ΚΟΥΡΑΣΤΕΙ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΥ.20. ΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΒΡΗΚΑΝ ΕΝΑ ΠΡΟΧΕΙΡΟ.....................ΓΙΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ.22. Η.......................ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΟΙΟ ΕΓΙΝΕ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ.24. ΠΟΛΛΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ ΕΙΧΑΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΕΙ ΣΤΗΝ ...................ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ.25. ΟΔΗΓΩ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΝΑ ΠΛΟΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ.26. ΤΟ..........ΔΙΚΤΥΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΠΟΛΛΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ.

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

Προτεινόμενες δραστηριότητες παραγωγής λόγου1. Παρακολουθήστε το βίντεο στην ηλεκτρονική διεύθυνση

http://www.edutv.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=302&Itemid=104 . Αφηγηθείτε μια εκδρομή που πραγματοποιήσατε με τους φίλους σας ή τηνοικογένεια σας στο δάσος της Δαδιάς.

2. Αφού διαβάσετε τα παρακάτω ποιήματα να καταγράψετε τα ιδιαίτερα στοιχεία τουτοπίου της Ελληνικής φύσης.

Πίνοντας ήλιο Κορινθιακό

Πίνοντας ήλιο κορινθιακόΔιαβάζοντας τα μάρμαραΔρασκελίζοντας αμπέλια θάλασσεςΣημαδεύοντας με το καμάκιΈνα τάμα ψάρι που γλιστράΒρήκα τα φύλλα που ο ψαλμός του ήλιου αποστηθίζει Τη ζωντανή στεριά που οπόθος χαίρεταιΝ' ανοίγει.

Πίνω νερό κόβω καρπόΧώνω το χέρι μου στις φυλλωσιές του ανέμουΟι λεμονιές αρδεύουνε τη γύρη της καλοκαιριάςΤα πράσινα πουλιά σκίζουν τα όνειρά μουΦεύγω με μια ματιάΜατιά πλατιά όπου ο κόσμος ξαναγίνεταιΌμορφος από την αρχή στα μέτρα της καρδιάς.

Ο. Ελύτης, Ποίηση, Ίκαρος

Οδυσσέα Ελύτη, Ο Ήλιος ο ηλιάτορας (απόσπασμα)

Όμορφη και παράξενη πατρίδα           Ωσάν αυτή που μου 'λαχε δεν είδα 

Ρίχνει να πιάσει ψάρια    πιάνει φτερωτά           Στήνει στη γη καράβι     κήπο στα νερά 

Κλαίει φιλεί το χώμα     ξενιτεύεται            Μένει στους πέντε δρόμους     αντρειεύεται 

Κάνει να πάρει πέτρα     τηνε παρατά            Κάνει να τη σκαλίσει     βγάνει θάματα 

Μπαίνει σ' ένα βαρκάκι     πιάνει ωκεανούςΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

             Ξεσηκωμούς γυρεύει     θέλει τύραννους 

Πέντε μεγάλους βγάνει     πάνω τους βαρεί             Να λείψουν απ' τη μέση     τούς δοξολογεί.

[πηγή: Οδυσσέας Ελύτης, Ο Ήλιος, ο ηλιάτορας, Ίκαρος, Αθήνα 1996, σ. 22]

Γιώργου Σεφέρη, «[Ο τόπος μας είναι κλειστός]», Ι',Μυθιστόρημα (απόσπασμα)

Ο τόπος μας είναι κλειστός, όλο βουνάπου έχουν σκεπή το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα.Δεν έχουμε ποτάμια δεν έχουμε πηγάδια δεν έχουμε πηγές,μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές, που ηχούν και πού            τις προσκυνούμε.Ήχος στεκάμενος κούφιος, ίδιος με τη μοναξιά μαςίδιος με την αγάπη μας, ίδιος με τα σώματά μας.Μας φαίνεται παράξενο που κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμετα σπίτια τα καλύβια και τις στάνες μας.Κι οι γάμοι μας, τα δροσερά στεφάνια και τα δάχτυλαγίνουνται αινίγματα ανεξήγητα για την ψυχή μας.Πώς γεννήθηκαν πώς δυναμώσανε τα παιδιά μας;

Ο τόπος μας είναι κλειστός. Τον κλείνουνοι δυο μαύρες Συμπληγάδες. Στα λιμάνιατην Κυριακή σαν κατεβούμε ν' ανασάνουμεβλέπουμε να φωτίζουνται στο ηλιόγερμασπασμένα ξύλα από ταξίδια που δεν τέλειωσανσώματα που δεν ξέρουν πια πώς ν' αγαπήσουν.

[πηγή: Γιώργος Σεφέρης, Ποιήματα, Ίκαρος, Αθήνα 1998 (19η έκδ.), σ. 55]

Γιώργου Σαραντάρη, «[Εμείς οι Έλληνες]»

Εμείς οι ΈλληνεςΜε τις ελιές με τα πεύκαΜε τα μάρμαρα με τη θάλασσαΦυλάξαμε και άλλες αρετέςΔεν εξοφλήσαμε την ευφυΐα μαςΣ' έναν καιρό πιο ήμεροΚαι πιο γενναίοΔεν θα διστάσουμεΔεν θα δειλιάσουμεΑπό τις κρύπτες θα βγάλουμε τα όργαναΑΛ

ΕΞΑΝ

ΔΡΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

Στην ορχήστρα και στο χορόΟι φωνές μας θα προσφέρουνΚάτι σαν το επιούσιονΤο δικό μας πάθος

                                (29/3/1936)

[πηγή: Γιώργος Σαραντάρης, «[Εμείς οι Έλληνες]», Έργα 2 - Κατάλοιπα (1932-1940),εισαγωγή-επιμέλεια Σοφία Σκοπετέα, Βικελαία Δημοτική Πινακοθήκη, Ηράκλειο 2006, σ.132]

Γιάννη Ρίτσου, «Ο τόπος μας»

Ανεβήκαμε πάνω στο λόφο να δούμε τον τόπο μας-φτωχικά, μετρημένα χωράφια, πέτρες, λιόδεντρα.Αμπέλια τραβάν κατά τη θάλασσα. Δίπλα στ' αλέτρικαπνίζει μια μικρή φωτιά. Του παππουλή τα ρούχατα σιάξαμε σκιάχτρο για τις κάργιες. Οι μέρες μαςπαίρνουν το δρόμο τους για λίγο ψωμί και μεγάλες λιακάδες.Κάτω απ' τις λεύκες φέγγει ένα ψάθινο καπέλο.Ο πετεινός στο φράχτη. Η αγελάδα στο κίτρινο.Πώς έγινε και μ' ένα πέτρινο χέρι συγυρίσαμετο σπίτι μας και τη ζωή μας; Πάνω στ' ανώφλιαείναι η καπνιά, χρόνο με το χρόνο, απ' τα κεριά του Πάσχα-μικροί μαύροι σταυροί που χάραξαν οι πεθαμένοιγυρίζοντας απ' την Ανάσταση. Πολύ αγαπιέται αυτός ο τόποςμε υπομονή και περηφάνεια. Κάθε νύχτα απ' το ξερό πηγάδιβγαίνουν τ' αγάλματα προσεχτικά κι ανεβαίνουν στα δέντρα.

[πηγή: Γιάννης Ρίτσος, «Ο τόπος μας», Ανθολογία Γιάννη Ρίτσου, επιλογή ΧρύσαΠροκοπάκη, επιμέλεια Χρύσα Προκοπάκη-Αικατερίνη Μακρυνικόλα, εκδ. Κέδρος, Αθήνα2000, σ. 261]

3. Επισκεφτείτε την ηλεκτρονική διεύθυνσηhttp://www.googleartproject.com/collections/. Επιλέξτε ένα από τα μουσεία(π.χ το μουσείο της Ακρόπολης ή το μουσείο Μπενάκη) και περιγράψτε ένα από ταεκθέματα του μουσείου.

Τρόποι ανάπτυξης παραγράφου.Προσπαθήστε στις επόμενες θεματικές προτάσεις να αναπτύξετε τις λεπτομέρειεςχρησιμοποιώντας κάθε φορά τον τρόπο ανάπτυξης που σας ζητείται.ΑΛ

ΕΞΑΝ

ΔΡΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

Σύγκριση-αντίθεσηΤο βουνό και η θάλασσα είναι δύο διαφορετικές επιλογές που έχει κάποιος για ναπεράσει τις διακοπές του.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ΑιτιολόγησηΤα ταξίδια αποτελούν για τον άνθρωπο μια πολύ όμορφη μορφή ψυχαγωγίας.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ΠαραδείγματαΗ τελευταία εκδρομή με το σχολείο ήταν γεμάτη εκπλήξεις.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ΟρισμόςΗ ψυχαγωγία παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας.Με τον όρο ψυχαγωγία.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ΔιαίρεσηΤα ταξίδια χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες..................................................................................................................................................................

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

ΑΛΕΞ

ΑΝΔΡ

ΑΓΕ

ΡΑΚΙΝΗ