Υδρολογικές Λεκάνεςσυνθετικά υδρογραφήματα

(καμένα Ν. Ηλείας-Αρκαδίας )

Γιώργος Χ. Μηλιαρέσης, Παν/μιο Πατρών

6977-047.123,2610-99.75.92gmiliar@upatras.gr

http://miliaresis.tripod.com ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΝΟΜΟΥ ΗΛΕΙΑΣ

19 Οκτ. 2007

2

3

Στόχος

Να γίνει εκτίμηση των παροχών αιχμής και των χρόνων αιχμής από συνθετικά υδρογραφήματα, έτσι ώστε να αξιολογηθούν επιλεγμένα σημεία, υδρογραφικές λεκάνες και θέσεις ανάσχεσης.

Η περιοχή μελέτης θα περιλαμβάνει τις 4 περιοχές του Ν. Ηλείας που έχουν αξιολογηθεί προηγουμένως, την Ζαχάρω, τούς Δ. Πηνείας, Αμαλιάδος αλλά και τα καμένα της Αρκαδίας.

Θα γίνει εκτίμηση και για τον Λάδωνα Π. και στο Ερύμανθο Π. (στην θέση τριπόταμο/Τούρλα) εάν και σχεδόν στο σύνολο τους οι υδρογραφικές τους λεκάνες δεν έχουν καεί (ενώ στον Λάδωνα Π. υπάρχει φράγμα).

Ο Αλφειός Π. θα αξιολογηθεί σε 2 σημεία α) ανατολικά του τριπόταμου και β) δυτικά του τριπόταμου στην θέση του φράγματος. Η εκτίμηση στην θέση (β) είναι λίγο εξωπραγματική γιατί είναι λίγο σπάνιο να υπάρχει ομοιόμορφη ένταση βροχόπτωσης και σε όλη την έκταση της λεκάνης του Αλφειού.

4

Βασικές παραδοχές

Η υπόθεση της ύπαρξης ομοιόμορφης έντασης βροχόπτωσης σε όλη την έκταση της υδρογραφικής λεκάνης, είναι λίγο δύσκολο να ισχύει όσο αυξάνει το μέγεθος της λεκάνης. Άρα ίσως οι εκτιμήσεις είναι πιο έγκυρες για τις παρόχθιες λεκάνες του Αλφειού Π.

Η διάρκεια της απορροικής βροχής (Τ0) είναι στο 1/7 του χρόνου συγκέντρωσης της κάθε λεκάνης,

Οι εκτιμήσεις αφορούν την άμεση απορροή δηλαδή αυτή που οφείλεται στην συγκεκριμένη βροχόπτωση και όχι την βασική απορροή (που είναι προϊόν της εκφόρτισης του υδροφόρου ορίζοντα).

5

Παράμετροι συνθετικού υδρογραφήματοςγια ύψος βροχής 1 mm / m2 (1 λίτρο / m2)

στο 1/7 του χρόνου συγκέντρωσης

Tc, χρόνος συγκέντρωσης To, διάρκεια απορροικής βροχής Qp, παροχή αιχμής Tp, χρόνος αιχμής Tr, χρόνος αποχώρησης, Tb = Tp +Tr (χρονική βάση) Ύψος βροχής 1 mm / m2 (1 λίτρο / m2) V, Όγκος άμεσης απορροής

6

Περιεχόμενα

Ν. Ηλείας– Περιοχή 3 (Κλαδέος Π., Δ. Αρχ. Ολυμπία)– Περιοχή 1 (Διάγων Π., Δ. Αλιφείρας, Δ. Αδριτσαίνης)– Περιοχή 2 (Δ. Σκυλλούντος)– Περιοχή 4 (Ενυπέας Π., Δ. Ωλένης)– Ζαχάρω– Δ. Πηνείας– Δ. Αμαλιάδος

Ν. Αρκαδίας– Λάδων Π.– Ερύμανθος Π. – Αλφειός Π. ανατολικά του τριπόταμου, καμένα Ν. Αρκαδίας– Σύνολο Αλφειού στην θέση του φράγματος (εξαιρουμένων

των παροχών του Ενυπέα Π.)

7

N. Hλείας:Οι 4 υπο-περιοχές μελέτης

8

ΠΕΡΙΟΧΗ 3

9

Κλαδέος Π.

10

Θέση ανάσχεσης

11

Τοπο-γραφία της

θέσης ανάσχεσης

12

Δευτερεύοντε

ς λεκάνες

13

Χ1

14

Τοπο-γραφία της θέσης Χ1

15

Χ2

16

Τοπο-γραφία της θέσης Χ2

17

Χ3

18

Τοπο-γραφία της θέσης Χ3

19

Χ4

20

Τοπο-γραφία της θέσης Χ4

21

Χ5

22

Τοπο-γραφία της θέσης Χ5

23

Συμπέρασμα για την περιοχή 3

Ο Κλαδέος Π. στην θέση ανάσχεσης πριν την Αρχ. Ολυμπία παρουσιάζει το 81% του όγκου άμεσης απορροής και το 91% της συνολικής παροχής αιχμής. Οι χρόνοι παροχής αιχμής είναι 41 και 46 λεπτά για την έξοδο της λεκάνης και την θέση ανάσχεσης αντίστοιχα. Η θέση ανάσχεσης είναι πολύ καλή επιλογή από υδρολογικής πλευράς.

Η θέση Χ5 έχει μεγάλο όγκο βασικής απορροής αλλά παρόλα αυτά αντιστοιχεί μόλις στο 24% του όγκου του Κλαδέου. Αντίστοιχα η θέση Χ3 είναι στο 16%.

Οι παροχές αιχμής στις θέσεις Χ1,Χ2,Χ3,Χ4 και Χ5 θα λάβουν χώρα σε διάστημα 20-27 λεπτών.

24

Περιοχή 1. Υδρογραφικό χάρτη, ΨΥΜΕ, καμένα

25

26

A1 Διάγων (Τσεμπερούλα)

27

Τοπογραφία της θέσης Α1

28

A2

29

Τοπογραφία της θέσης Α2

30

A3

31

Τοπογραφία της θέσης Α3

32

A4

33

Τοπογραφία της θέσης Α4

34

A5

35

Τοπογραφία της θέσης Α5

36

Συμπέρασμα για την περιοχή 1

Η Τσεμπερούλα (Διάγων Π.) έχει χρόνο αιχμής ίδιο με του Κλαδέου Π. αλλά η παροχή αιχμής είναι 161% παραπάνω και ο όγκος άμεσης απορροής είναι 167%.

Μετά από πλευράς επικινδυνότητας η θέση Α5 παρουσιάζει παροχή αιχμής και όγκο αιχμής στο 152% και όγκο στο 133% σε σχέση με τον Κλαδέο Π.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι και οι θέσεις Α3 και Α4 είναι αρκετά επικίνδυνες. Οι χρόνοι παροχής αιχμής των θέσεων Α1 και Α5 (πολύ άσχημο) είναι μικρότεροι των θέσεων Α3 και Α4.

Η περιοχή μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ναρκοπέδιο από υδρολογικής πλευράς (σε σχέση και με τις εισροές από Ν. Αρκαδίας που θα δούμε στην συνέχεια).

37

ΠΕΡΙΟΧΗ 2. Δυτικά της θέσης Τούρλα & Νότια του Αλφειού

38

39

Β1

40

Τοπογραφία της θέσης Β1

41

Β2

42

Τοπογραφία της θέσης Β2

43

Β3

44Τοπογραφία της θέσης Β3

45

Β4

46

Τοπογραφία της θέσης Β4

47

Συμπέρασμα για την περιοχή 2

Η θέση Β4 (πριν την Κρέστενα) παρουσιάζει όγκο άμεσης απορροής στο 115% του Κλαδέου Π. και παροχή αιχμής στο 153%. Είναι θέση ανάσχεσης και το σύνολο της είναι στα καμένα. Εάν δεν γίνει ανάσχεση τότε οι φερτές ύλες θα κινηθούν δυτικά και αφού διασχίσουν μια ζώνη η οποία δεν έχει καεί, θα καταλήξουν στον Αλφειό, πριν το φράγμα, δημιουργώντας εκρηκτική κατάσταση.

Η θέση Β3 με όγκο άμεσης απορροής ίσο με του Κλαδέου Π., αλλά μεγαλύτερή παροχή αιχμής και χρόνο αιχμής 39 λεπτά (46 ο Κλαδέος Π.) είναι και αυτή εξαιρετικά επικίνδυνη. Οι φερτές ύλες που αποθέτει στις εκβολές της στον Αλφειό Π. δημιουργούν το βύθισμα ανατολικά το οποίο μπορεί να κινδυνέψει από ενδεχόμενη υπερχείλιση του Αλφειού Π.

Η θέση Β1 (Λαδικόν Ρ.) συμβάλει και αυτή εξαιρετικά στην επικινδυνότητα αμέσως μετά το τριπόταμο και πριν το αλλουβιακό βύθισμα με όγκο άμεσης απορροής στο 61% του Κλαδέου και παροχή αιχμής στο 76% του Κλαδέου Π.

48

ΠΕΡΙΟΧΗ 4. ΕΝΙΠΕΑΣ (ΛΕΣΤΕΝΙΤΣΑΣ), Είναι η πιο μεγάλη

λεκάνη που εκβάλει στον Αλφειό. Το σύνολο της είναι στα καμένα

49

50

c1

51

Τοπογραφία της θέσης C1

52

c2

53

Τοπογραφία της θέσης C2

54

c3

55

Τοπογραφία της θέσης C3

56

c4

57

Συμπέρασμα για την περιοχή 4

Η θέση C4 εκφράζει την συνολική επιβάρυνση της αλλουβιακής πεδιάδας στην οποία εκβάλουν οι Ενιπέας/Λεστενίτσα.

Η προσπάθεια ανάσχεσης πρέπει να επικεντρωθεί ανάντη των θέσεων C1, C2 και C3 και κυρίως στην θέση C1 όπου ο όγκος άμεσης απορροής είναι στο 207% του Κλαδέου Π. ενώ η παροχή αιχμής είναι στο 131%.

Διαφορετικά η αλλουβιακή πεδιάδα θα μείνει απροστάτευτη στο έλεος των καιρικών συνθηκών.

58

Ζαχάρω

59

Χάρτης σκιασμένου αναγλύφου

60

Υδρογραφικό δίκτυο από

μοντέλο, θέσεις μελέτης

61

Θεση Τ1(Ζαχάρω)

62

Θέση Τ2

63

Θέση Τ3(Κακόβατος)

64

Η θέση 3 (Κακόβατος) στον χάρτη

65

Συμπέρασμα για Δ. Ζαχάρως

Υπάρχουν 2 θέσεις α) Τ1Ζαχάρω και β) Τ3 Κακόβατος με παροχές αιχμής και όγκους απορροής στο 96.8% , 70% και 84%, 81.2% της λεκάνης του Κλαδέου Π. Ο χρόνος αιχμής (37 λεπτά) της θέσης Τ1 (Ζαχάρω) είναι μικρότερος από τον χρόνο αιχμής της θέσης Τ3 (44 λεπτά), ενώ η παροχή αιχμής της θέσης Τ1 είναι μεγαλύτερη (9.1 προς 7.9 m3/sec).

66

Δ. Πηνείας

67

Οι θέσεις F1, F2

68

Οι θέσεις στον χάρτη

(είναι πριν το φράγμα)

69

Θέσεις F1, F2

70

Τα καμένα στον τοπογραφικό χάρτη του Δήμου τμήμα της λεκάνης απορροής της θέσης 2 έχει επηρεασθεί και αυτή η θέση

θα μελετηθεί.

71

F2

Ο χρόνος αιχμής Tp είναι από τους

μεγαλύτερους, ενώ η παροχή αιχμής είναι 3 φορές μεγαλύτερη και ο όγκος άμεσης απορροής 7 φορές

μεγαλύτερος από τις αντίστοιχες

εκτιμήσεις για τον Κλαδέο Π.

72

Δήμοι Αμαλιάδος, Ιαρδάνου

Θα αξιο-λογηθούν

θέσεις στην μετάβαση

των κλάδων από τα καμένα

73

Οι θέσεις Ζ1, Ζ2, Ζ3, Ζ4,

+ υδρογραφικό, ΨΥΜΕ, καμένα

74

Ζ1πόλη της

Αμαλιάδος

75

Ζ2

76

Ζ3 στην επόμενη διαφάνεια ακολουθεί τοπογραφικός χάρτης

77

Z3

78

Ζ4

79

Συμπέρασμα για τους 2 Δήμους

Για την θέση Ζ1 (πριν την Αμαλιάδα) οι παράμετροι Qp, V, Tp είναι στο 73%, 85% και 115% των αντίστοιχων παραμέτρων για την λεκάνη του Κλαδέου Π.

Για την θέση Ζ2 οι παράμετροι Qp, V, Tp είναι στο 59%, 45% και 76% των αντίστοιχων παραμέτρων για την λεκάνη του Κλαδέου.

Για την θέση Ζ3 οι παράμετροι Qp, V, Tp είναι στο 52%, 51% και 96% των αντίστοιχων παραμέτρων για την λεκάνη του Κλαδέου.

Για την θέση Ζ4 οι παράμετροι Qp, V, Tp είναι στο 91%, 106% και 115% των αντίστοιχων παραμέτρων για την λεκάνη του Κλαδέου.

Η θέση Ζ4 παρουσιάζει την μεγαλύτερη επικινδυνότητα, όμως η θέση Ζ1 αξιολογείται ως η πλέον επικίνδυνη λόγω της εγγύτητας της με την πόλη της Αμαλιάδος (είναι κατάντη της εκβολής του ρεύματος).

Οι χρόνοι παροχής αιχμής για Ζ1, Ζ4 είναι λίγο μεγαλύτεροι από τον Κλαδέο κυρίως λόγω της μικρότερης κλίσης του κυρίου ρεύματος και όχι των μεγάλων διαφορών στο σχήμα/μεγέθος των λεκανών.

80

Επίδραση του Ν. Αρκαδίαςκύρια ποτάμια συστήματα και οι καμένες εκτάσεις

81

Θέσεις μελέτης: Ω1, Ω2, Ω3 και Ω0

82

Ω1-Αρκαδία ανατολικά

τριπόταμου

83

Ω2, Ω3

84

Ω0-Συνολική εκτίμηση στο Φράγμα του Αλφειού

85

Συμπέρασμα για Ν. Αρκαδίας

Στον Λάδωνα Π. και στον Ερύμανθο Π. (στην θέση τριπόταμο/Τούρλα, Ω2, Ω3) οι υδρογραφικές τους λεκάνες δεν έχουν καεί (ενώ στον Λάδωνα Π. υπάρχει φράγμα). Το άσχημο είναι ότι θα δώσουν κινητήρια δύναμη (υδάτινοι όγκοι) στις φερτές ύλες που θα έρθουν από ανατολικά του τριπόταμου όπου υπάρχει τεράστιο πρόβλημα (Περιοχή 1 και θέση Ω1 από καμένα της Αρκαδίας).

Στην θέση Ω1 θα έχουν όγκο άμεσης απορροής 34 φορές μεγαλύτερo (έχει καεί σχεδόν όλη η λεκάνη απορροής νότια και ανατολικά του Αλφειού) με παροχή αιχμής 8.5 μεγαλύτερη σε σχέση με τον Κλαδέο. Είναι σαφές ότι στην θέση Τούρλα δυτικά του τριπόταμου θα υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Οι όγκοι φερτών υλών και οι υδάτινοι όγκοι που θα συγκεντρωθούν είναι μεγάλοι, ενώ ανατολικά πριν (Λαδικόν Π.) μετά το βύθισμα θα έχουμε έξτρα μεγάλες παροχές από 2 παρόχθιες λεκάνες.

Θέση Ω0: η ομοιόμορφη κατακλυσμιαία βροχόπτωση σε όλη την κοιλάδα του Αλφειού ή έστω μόνο στον Ν. Αρκαδίας (στα καμένα) είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο που ευχόμαστε να μην συμβεί φέτος.