Η Αμερικανική Επανάσταση1775-1783

Διδακτικοί στόχοι • Να κατανοήσουμε τις

αιτίες του επαναστατικού κινήματος στην Αμερική, να προσδιορίσουμε το θεωρητικό υπόβαθρο της Αμερικανικής Επανάστασης και τις επιδράσεις που δέχτηκε από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό.

• Να εκτιμήσουμε τις συνέπειες της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας και της ίδρυσης των ΗΠΑ για την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια ιστορία.

• Πως ονομάζεται η αμερικανική σημαία; Τι σημαίνει το αρχαιοελληνικό επίθετο που τη χαρακτηρίζει;

Διδακτική αφόρμησηΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΗΡΗ

Σου συνιστώ ένθερμα να μην έλθεις εδώ... Η ζωή είναι σκληρή, το φαγητό απαίσιο και συχνά ανεπαρκές και οι συνθήκες της ζωής μας ανάξιες για ανθρώπους... Είμαι πολύ αδύναμος από την ελονοσία αλλά καθώς η εταιρεία έχει πληρώσει το εισιτήριο του ταξιδιού μου και δεν έχω χρήματα να πληρώσω την επιστροφή, είμαι υποχρεωμένος να μείνω προσωρινά εδώ... Δύο φορές την ημέρα εξορμούμε ομαδικά στην ύπαιθρο για ξεχέρσωμα ή για να κόψουμε ξύλα.

Jaap ter Haar Από το Wingwam στον ουρανοξύστη, Στουτγάρδη, 1960.

• Στο απόσπασμα διαφαίνεται ότι οι συνθήκες ζωής των εποίκων, που προέρχονταν από την ευρωπαϊκή ήπειρο, ήταν ιδιαίτερα σκληρές. Ποιοι λόγοι, φαντάζεστε τους έσπρωξαν στην υπερατλαντική μετανάστευση, σ’ έναν άγνωστο τόπο και σ’ ένα αβέβαιο μέλλον;

• Αναγκαία διδακτική επισήμανση (από το βιβλίο του καθηγητή)

Ιδιαίτερη προσοχή επιβάλλεται να δοθεί στις διαφορές των βορείων και νοτίων αποικιών στο επίπεδο των πνευματικών (θρησκευτικών) ελευθεριών και της οικονομίας. Στο βορρά επικρατεί η ανεξιθρησκία και κυριαρχούν οι βιοτεχνίες. Στο νότο οι φυτείες καπνού, βαμβακιού κ.λ.π., όπου εργάζονται νέγροι σκλάβοι της Αφρικής, το μαύρο χρυσάφι, όπως ονομάζονταν τότε. Οι διαφορές αυτές είναι σημαντικές για τι εξηγούν μεταγενέστερες εξελίξεις, όπως τον Αμερικανικό Εμφύλιο, το πρόβλημα της απελευθέρωσης των δούλων, το ρατσισμό.

• Ποια στοιχεία εξωραϊσμού βλέπετε στην εικόνα;

α. Η Αγγλία και οι αποικίες της στην Αμερική

• Ολλανδία, Αγγλία, Γαλλία: ισχυρές αποικιοκρατικές δυνάμεις

• Ισπανία, Πορτογαλία: υστέρηση εξαιτίας της απουσίας ορθολογικού σχεδιασμού και ευέλικτης πολιτικής.

• Μπορείτε να φανταστείτε για ποιους άλλους λόγους υπερτέρησαν οι τρεις πρώτες χώρες στην εκμετάλλευση των αποικιών;

Batavia, μία από τις πιο προσοδοφόρες αποικίες, η σημερινήJacarta. Οι Ολλανδοί καλλιεργούσαν εκεί κυρίως καφέ καιζαχαροκάλαμο.

ΑγγλίαΊδρυση 13 αποικιών στη Β. Αμερική (από

τον Ατλαντικό ως τα Απαλλάχια Όρη), μεταξύ 1607-1732

Απαλάχια Όρη

Δικαιολόγηση διαφορών μεταξύ των αποίκων και οργάνωση

• διαφορετική προέλευση κατοίκων

• κλίμα • έδαφος• πολιτική αυτονομία • οικονομική εξάρτηση

από τη μητρόπολη παρά την ανάπτυξή τους-αιτία δυσαρέσκειας

β. Η ρήξη(1774) και ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1775-1783)

Συνέπειες Επταετούς πολέμου Αγγλίας-Γαλλίας (1756-1763)

• Η Γαλλία παραχωρεί τον Καναδά στην Αγγλία

• Η Ισπανία της παραχωρεί τη Λουιζιάνα

Ο θάνατος του Άγγλου στρατηγού Γουλφ

Ενέργειες Αγγλίας για την απόσβεση των πολεμικών εξόδων • Απαγόρευση

οικονομικής εκμετάλλευσης νέων περιοχών από τις αποικίες

• Επιβολή πρόσθετου φόρου (τσάι, ζάχαρη)

• Επιβολή ειδικού φόρου χαρτοσήμου σε εφημερίδες και εμπορικά έγγραφα

• Σύγχρονες καλλιέργειες τσαγιού

Συνέπειες αγγλικής πολιτικήςΤαραχές στη Βοστώνη 1773 Tea party

Που παραπέμπει ο όρος;

Γιορτή του τσαγιού της Βοστώνης Τη νύχτα της 16ης προς τη 17η Δεκεμβρίου 1773,

αγανακτισμένοι κάτοικοι της Βοστώνης μεταμφιεσμένοι σε Ινδιάνους ρίχνουν

στη θάλασσα 340 κιβώτια τσαγιού που ανήκαν στην αγγλική εταιρεία των Ινδιών.

Η Βοστώνη είναι παραθαλάσσια πόλη, πρωτεύουσα της Πολιτείας της

Μασσαχουσέτης• Η Βοστώνη στα τέλη του 18ου αι.

• Στις αρχές του 18ου αι. οι αγγλικές αποικίες της Β. Αμερικής αριθμούσαν περίπου 4 εκ. κατοίκους που προέρχονταν ,στο μεγαλύτερο μέρος τους απ’ όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης. Ποιοι δεσμοί ένωναν αυτούς τους ανθρώπους, ώστε να ανταποκριθούν στην κήρυξη του αγώνα εναντίον των Άγγλων;

• Ερώτηση σχ.βιβλίου

Σεπτέμβριος 1774 Συνάντηση αντιπροσώπων αποικιών στη

Φιλαδέλφεια• διεκδίκηση

αυτοδιοίκησης• υποβολή διακήρυξης

δικαιωμάτων• Άρνηση Αγγλίας-

οριστική ρήξη

Η Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια έχει το προσωνύμιο «πόλη της αδελφικής αγάπης»

Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας (4 Ιουλίου 1776), βάση της Αμερικανικής Επανάστασης

Η υπογραφή της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, 4 Ιουλίου 1776, που ψηφίστηκε από τη Συνέλευση της Φιλαδέλφειας. Έργο του J. Trumbull (18ος

αιώνας), Νέα Υόρκη, Αίθουσα Τέχνης του Πανεπιστημίου Γέιλ.

Συντάκτες:Βενιαμίν Φραγκλίνος και Θωμάς Τζέφερσον

Τι εικονίζει ο πίνακας; Να αναζητήσετε στοιχεία για το επιστημονικό έργο του

Βενιαμίν Φραγκλίνου.

O Τόμας Τζέφερσον ήταν ο τρίτος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της

Αμερικής και κύριος συντάκτης της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας.

Απόσπασμα από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας

Θεωρούμε ως αναμφισβήτητες τις παρακάτω αλήθειες: όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ίσοι και ο Δημιουργός τους προίκισε με ορισμένα αναφαίρετα δικαιώματα. Σ' αυτά περιλαμβάνονται η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας. Οι κυβερνήσεις εγκαταστάθηκαν από τους ανθρώπους για να εξασφαλίσουν αυτά τα δικαιώματα και η δίκαιη εξουσία πηγάζει από τη συγκατάθεση των κυβερνωμένων, Κάθε φορά που μια μορφή διακυβέρνησης αποδεικνύεται καταστροφική για το σκοπό αυτό, ο λαός έχει δικαίωμα να την αλλάξει ή να την καταργήσει και να εγκαταστήσει μια νέα κυβέρνηση. Η ιστορία του τωρινού βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας είναι η ιστορία μιας σειράς συνεχών αδικιών και σφετερισμών, που έχουν ως μόνο στόχο τους την εγκαθίδρυση μιας απόλυτης τυραννίας σε βάρος αυτών των πολιτειών.

Επομένως, Εμείς, οι αντιπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, συναθροισμένοι σε Γενική Συνέλευση, δημοσιεύουμε και διακηρύσσουμε επίσημα στο όνομα και με την εξουσιοδότηση του καλού λαού αυτών των Αποικιών ότι αυτές οι Ηνωμένες Αποικίες έχουν το δικαίωμα να είναι κράτη ελεύθερα και ανεξάρτητα.

Ερωτήσεις

• Ποιες είναι οι βασικές αρχές της Διακήρυξης και ποιο το θεωρητικό της υπόβαθρο;

• Η επιδίωξη της ευτυχίας προτάσσεται στη Διακήρυξη εξοβελίζοντας το δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Ποιες επιδράσεις διακρίνετε εδώ; Να τις συνδέσετε με την αντίληψη του Αριστοτέλη για την ευδαιμονία.

• Ποιες συγκεκριμένες επιδράσεις από τη σκέψη των Διαφωτιστών διακρίνετε;

Ποια είναι η άποψη του Γάλλου Remond για την Αμερικανική Διακήρυξη, στο παρακάτω

απόσπασμά του;• Αυτή η διακήρυξη είναι

πρωταρχική αιτία δύο ιστορικών κινημάτων. Είναι, από τη μια μεριά, η πρώτη φορά που χειραφετούνται αποικίες: η αμερικανική εξέγερση προαναγγέλλει έτσι, όλα τα κινήματα αποικιακής ανεξαρτησίας. Βάζει στο κέντρο της αμερικανικής νοοτροπίας, το αντιαποικιακό αντανακλαστικό... Από την άλλη μεριά είναι η πηγή του επαναστατικού πνεύματος, που επαναλαμβάνεται και γίνεται πλατύτερο με τη γαλλική επανάσταση.

Επτάχρονη ένοπλη σύγκρουση Πόλεμος της Ανεξαρτησίας

Η έλλειψη οργάνωσης των αποίκων παρακάμφθηκε από :

• Τη συμβολή Ευρωπαίων εθελοντών και τις ικανότητες του επικεφαλής των αποίκων Γεωργίου Ουάσιγκτον

• Γεώργιος Ουάσινγκτον, αρχιστράτηγος αμερικανικού στρατού

Περιοριστικές ενέργειες Ευρωπαίων κατά της Αγγλίας

• Κήρυξη πολέμου από τη Γαλλία και κατόπιν, την Ισπανία και την Ολλανδία

• Αντίδραση Ρωσίας, Δανίας και Σουηδίας στις νηοψίες των Άγγλων σε πλοία ουδετέρων χωρών.

• Διπλωματική απομόνωση Αγγλίας

• Τι σημαίνει ο όρος νηοψία;

• Νηοψία Βασίλη Χατζή

Αναγνώριση ανεξαρτησίας 13 αποικιών, μετά την ήττα στο Γιορκτάουν, με τη Συνθήκη των

Βερσαλλιών (Σεπτέμβριος 1783)Η νίκη στο Γιορκτάουν(1781). Έργο τουJ. Trumbull

Υπογραφή συνθήκης Βερσαλλιών

γ. Η γέννηση ενός νέου κράτους

• Δομή και συγκρότηση νέου κράτους• Συντακτικό Κογκρέσο εξισορρόπηση

αντίρροπων τάσεων (ισχυρή κεντρική εξουσία απ’τη μια, διατήρηση αυτονομίας απ’την άλλη)

• Ψήφιση Συντάγματος ΗΠΑ Σεπτέμβριος 1787

Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον προεδρεύει στην υπογραφή του Συντάγματος των ΗΠΑ

Βασικές αρχές• Διάκριση εξουσιών• Ομοσπονδιακή κεντρική κυβέρνηση (εξωτερική πολιτική,

άμυνα, οικονομικά) • Ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση κάθε Πολιτείας (αστυνομία,

δικαιοσύνη, εκπαίδευση)• Αρμόδιο όργανο νομοθετικής εξουσίας: το Κογκρέσο• Αποτελείται από τη Βουλή και τη Γερουσία • Εκπροσώπηση στη Βουλή, κατ’αναλογία πληθυσμού• Δύο γερουσιαστές ανά Πολιτεία στη Γερουσία• Άσκηση εκτελεστικής εξουσίας Τετραετής θητεία

Προέδρου (α΄πρόεδρος για δύο τετραετίες, ο Γεώργιος Ουάσιγκτον)

• Δικαστική εξουσία :Ανώτατο Δικαστήριο

Καπιτώλιο ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον

Χώρος συνεδρίασης Κογκρέσου

δ. Οι συνέπειεςΔημιουργία ενιαίου έθνους, κρατικής οντότητας με

τον παραμερισμό των επιμέρους διαφορών.• Ο Αμερικανός, ένας νέος άνθρωπος Ποιος είναι λοιπόν ο Αμερικανός, αυτός ο νέος άνθρωπος;Ένα μίγμα Άγγλου, Σκοτσέζου, Γάλλου, Ολλανδού, Γερμανού και Σουηδού. Από

αυτή την ανάμειξη γεννήθηκε μια νέα ανθρώπινη ράτσα, αυτή που ονομάζουμε Αμερικανούς.

Είναι Αμερικανός εκείνος ο οποίος, αφήνοντας πίσω του τις παλιές προκαταλήψεις και συνήθειες, δέχεται νέες απόψεις από το νέο τρόπο ζωής που αποδέχτηκε, από τη νέα κυβέρνηση στην οποία υπακούει και από τη νέα τάξη που κατέχει.

Ο Αμερικανός είναι ένας άνθρωπος που ενεργεί σύμφωνα με τις νέες αρχές. Έχει νέες ιδέες και απόψεις. 

Από το βιβλίο του Έκτορα Σαιν Τζων Κρέβεκερ (Hector Saint John de Crevecoer, 1700-1786), Επιστολές ενός Αμερικανού αγρότη. 

α. Με βάση το απόσπασμα να παραθέσετε τα χαρακτηριστικά του Αμερικανού, του νέου ανθρώπου.

β. Να αιτιολογήσετε σε μία παράγραφο τη φράση " Η Αμερικανική Επανάσταση δεν δημιούργησε μόνο ένα νέο κράτος αλλά γέννησε κυρίως ένα έθνος«, λαμβάνοντας υπόψη και τα σύγχρονα δεδομένα.

γ.Να συγκρίνετε αυτήν την περιγραφή με την περιγραφή των Αθηναίων στην Ιστορία του Θουκυδίδη(Β΄,37-40 και Α΄70).

• Πραγμάτωση ιδεών Διαφωτισμού

• Καθιέρωση πολιτειακών θεσμών, ομοσπονδίας και αβασίλευτης δημοκρατίας.

• Να αξιολογήσετε την ομοσπονδία ως τρόπο πολιτικής συγκρότησης και να αναζητήσετε ομοσπονδιακά κράτη στο χώρο της Ευρώπης.

• Ρόλος καταλύτη για τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη.

• Ταχύτατα αναπτυσσόμενη δύναμη

• Μπολιβάρ Νίκου Εγγονόπουλου

Συνθήκη Γάνδης (1814):οριστική απομάκρυνση Αγγλίας από την

Αμερική Ιστορικό κέντρο Γάνδης ( Βέλγιο)

Δόγμα Μονρόε (1823) εγκατάλειψη αποικιακών βλέψεων Ευρωπαίων στις

ΗΠΑ Κάθε προσπάθεια των

ευρωπαϊκών εθνών να αποικίσουν ή να αναμειχθούν στα πολιτικά πράγματα των κρατών της Β. ή Ν. Αμερικής θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετική ενέργεια, που απαιτεί παρέμβαση των ΗΠΑ.

Ο Τζαίημς Μονρόε περιγράφει το δόγμα Μονρόε

Το άγαλμα της Ελευθερίας

• Το άγαλμα της Ελευθερίας είναι μεγάλου μεγέθους γλυπτό, το οποίο εικονίζει την Ελευθερία ως γυναικεία μορφή, να κρατά στο υψωμένο δεξί της χέρι πυρσό και στο αριστερό μια πλάκα στην οποία αναγράφεται η ημερομηνία «4 Ιουλίου 1776», ημέρα ανεξαρτησίας των ΗΠΑ. Το άγαλμα αυτό δεσπόζει στη νησίδα Liberty Island στην είσοδο του λιμανιού της Νέας Υόρκης. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82

Στο άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο

Λευτεριά,Λευτεριά,σχίζει, δαγκάνει/ στους ουρανούς το στέμμα σου.Το φως σου/ χωρίς να καίη, τυφλώνει το λαό σου./ Πεταλούδες χρυσές οι Αμερικάνοι,/ λογαριάζουν πόσα δολλάρια κάνει/ σήμερα το υπερούσιο μέταλλό σου…

Κώστας Καρυωτάκης

Γνωρίζοντας ότι ο Καρυωτάκης τελείωσε το βίο του το 1928, τι καταλάβατε ότι αντιλήφθηκε αρκετά νωρίς;

Τέλος παρουσίασηςΕυχαριστώ για την προσοχή σας!