Αρχαία Ελληνική Αρχαία Ελληνική ΓλώσσαΓλώσσα

Γ’ ΓυμνασίουΓ’ ΓυμνασίουΕνότητα 1 :

Β. Ετυμολογία –Γ. Γραμματική

1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

• Ετυμολογία: Επαναληπτικέςασκήσεις στην ύλη της Β’ Γυμνασίου

3 - 13

• Γραμματική: Επαναληπτικές ασκήσεις στην ύλη της Β’ Γυμνασίου

14 - 24

• Μεταφορική χρήση λέξεων 25 - 37• Πρόσθετες ασκήσεις 38 - 41

Κ. Κολιαράκη 2

Διαφάνειες

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

1/ Να σχηματίσετε ουσιαστικά ή επίθετα της α.ε.χρησιμοποιώντας τα παρακάτω συνθετικά μέρη:

σύν + ἔχω (ουσ.)……………………………………..ὑπέρ + μέγεθος (επιθ.)………………………………λόχος + ἄγω (ουσ.)……………………………………..ναῦς + ἄρχω (ουσ.)……………………………………..ἐπί + οὐρανός (επιθ.)…………………………………βαρύς + θυμός (επιθ.)…………………………………ἴσος + βάρος (επιθ.)……………………………………ἄξιος + θαυμάζω (επιθ.)………………………………διά + γράφω (ουσ.)……………………………………..

3

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

σύν + ἔχω (ουσ.) συνοχήὑπέρ + μέγεθος (επιθ.) ὑπερμεγέθηςλόχος + ἄγω (ουσ.) λοχαγόςναῦς + ἄρχω (ουσ.) ναύαρχοςἐπί + οὐρανός (επιθ.) ἐπουράνιοςβαρύς + θυμός (επιθ.) βαρύθυμοςἴσος + βάρος (επιθ.) ἰσοβαρήςἄξιος + θαυμάζω (επιθ.) ἀξιοθαύμαστοςδιά + γράφω (ουσ.) διαγραφή

Απάντηση

4

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

2/ Να δοθούν παράγωγα της α.ε. από τις παρακάτωσύνθετες λέξεις. Να εξετάσετε επιπλέον ποιες απόαυτές χρησιμοποιούνται στη ν.ε ,ε την ίδια ή παρόμοιασημασία:

5

ρήματα ουσιαστικά ρηματικά επίθετα σε –τος ή - τέος

ἀτυχής εὐγενής διαβαίνω

εὐεργέτης ἀμελής προτιμῶ

οἰκοδόμος ἀντιγράφω ἀποδέχομαι

ἀσθενής ἄτακτος ἐκλέγω

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

Απάντηση

6

ρήματα ουσιαστικά ρηματικά επίθετα σε –τος ή - τέος

ἀτυχής ἀτυχἐω - ῶ εὐγενής εὐγένεια διαβαίνω διαβατός, διαβατέος

εὐεργέτης εὐεργετέω - ῶ

ἀμελής ἀμέλεια προτιμῶ προτιμητέος

οἰκοδόμος οἰκοδομέω - ῶ

ἀντιγράφω ἀντιγραφή

ἀποδέχομαι ἀποδεκτός, αποδεκτέον

ἀσθενής ἀσθενέω - ῶ ἄτακτος ἀταξία ἐκλέγω ἐκλεκτός, ἐκλεκτέος

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

3/ Να χωρίσετε τις παρακάτω λέξεις σε κατηγορίεςανάλογα με το μέρος του λόγου στο οποίο ανήκει τοα’ συνθετικό τους (λέξη κλιτή: ουσιαστικό, ρήμα,επίθετο / λέξη άκλιτη:επίρρημα, πρόθεση, μόριο) καιστη συνέχεια να γράψετε τα συνθετικά τους μέρη:

ἡ ἀποβολή, ἡ συγγραφή, ὁ συναγερμός, ὁ εὐγενής, ὁἐπιθετικός, ὁ φιλαλήθης, ὁ λιθοβόλος, ὁ δύσβατος, ἡεὐπρεπής, ἡ διακοπή

7

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

ἡ ἀποβολή < ἀπό + βολή (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη: πρόθεση)ἡ συγγραφή < σύν + γράφω (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη:

πρόθεση)ὁ συναγερμός < σύν + ἐγείρω (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη:

πρόθεση)ὁ εὐγενής < εὐ + γένος (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη: επίρρημα)ὁ ἐπιθετικός < ἐπί + τίθημι (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη:πρόθεση)

Απάντηση

8

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

ὁ φιλαλήθης < φίλος + ἀλήθεια (α’ συνθ. = λέξη κλιτή:επίθετο)ὁ λιθοβόλος < λίθος + βάλλω (α’ συνθ. = λέξη κλιτή:ουσιαστικό)ὁ δύσβατος < δυσ- + βαίνω (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη: μόριο)ἡ εὐπρεπής < εὐ + πρέπον (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη:επίρρημα)ἡ διακοπή < διά + κόπτω (α’ συνθ. = λέξη άκλιτη: πρόθεση)

Απάντηση

9

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

4/ Να αναλυθούν οι σύνθετες λέξεις στα συνθετικάμέρη τους:

10

χειροποίητος ………………………………………………..λιθοτόμος …………………..………………………………πολύκαρπος ………………………………………………..ἀκρόπολις …………………………………………………..μισάνθρωπος ………………………………………………κακοδαίμων ……………..…………………………………δίδραχμον …………….……………………………………δημοκρατία …………………………………………………

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

χειροποίητος χειρ + ποιέω - ῶλιθοτόμος λίθος + τέμνωπολύκαρπος πολύς + καρπόςἀκρόπολις ἄκρα + πόλιςμισάνθρωπος μισέω - ῶ + ἄνθρωποςκακοδαίμων κακός + δαίμωνδίδραχμον δύο + δραχμήδημοκρατία δῆμος + κράτος

Απάντηση

11

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

4/ Ποια η μεταφορική σημασία των λέξεων στη ν.ε. :

12

λιμήνλάμπωὁδόςλευκόςὑφαίνωφάος – φῶς

Επαναληπτικές ασκήσεις ετυμολογίας

λιμήν καταφύγιολάμπω είμαι επιφανής, διακρίνομαι (ν.ε. είμι πάρα πολύ καθαρός)ὁδός το μέσο, η μέθοδοςλευκός ευτυχής, χαρούμενος, (επί ήχου) ευκρινής (ν.ε. αμόλυντος, καθαρός)ὑφαίνω κατασκευάζω, μηχανορραφώφάος – φῶς διαφώτιση

Απάντηση

13

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

1/ Να κλίνετε και στους δύο αριθμούς τη φράση:

τῶν παρόντων κακῶν

14

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

Απάντηση

15

Ενικός Πληθυντικός

Ον. Γεν.Δοτ.Αιτ.Κλητ.

τό παρόν κακότοῦ παρόντος κακοῦτῷ παρόντι κακῷτό παρόν κακό(ὦ) παρόν κακό

τά παρόντα κακάτῶν παρόντων κακῶντοῖς παροῦσι κακοῖςτά παρόντα κακά(ὦ) παρόντα κακά

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

2/ Να βρείτε τα τριτόκλιτα επίθετα του κειμένου και ναγράψετε την ονομαστική ενικού των τριών γενώντους.

16

Η Ελένη και η καταστροφή της Τροίας

17

Εἰ ἐν Ἰλίῳ Ἑλένη ἦν, ἀπέδοντο ἄν αὐτην τοῖς Ἕλλησιν οἱ Τρῶες,ἑκόντος γε ἤ ἄκοντος Ἀλεξάνδρου. Οὐ γάρ δή οὕτω γεφρενοβλαβής ἦν Πρίαμος, οὐδε οἱ ἄλλοι Τρῶες, ὥστε τοῖςσφετέροις σώμασι καί τοῖς τέκνοις καί τῇ πόλει κινδυνεύεινἐβούλοντο, ὅπως Ἀλέξανδρος Ἑλένη συνοικῇ. Εἰ δέ τοι καί ἐν τοῖςπρώτοις χρόνοις ταῦτα ἐγίγνωσκον, ἐπεί πολλοί μέν τῶν ἄλλωνΤρώων, μάλιστα δέ οἱ αὑτοῦ υἱεῖς, ἀπώλλυντο, ὁπότεσυμμίσγοιεν τοῖς Ἕλλησιν, Πρίαμος, εἰ καί αὐτός Ἑλένη συνώκει,ἀπέδωκεν ἄν αὐτην Μενελάω, ἵνα αὐτός καί οἱ ὑπήκοοι αὐτοῦἀπαλλαγεῖεν τῶν παρόντων κακῶν. Ἀλλ’ οὐ γάρ εἶχον Ἑλένηνἀποδοῦναι οὐδέ λέγουσιν αὐτοῖς τήν ἀλήθειαν ἐπίστευον οἱἝλληνες, ὡς μέν ἐγώ γνώμην ἀποφαίνομαι, τοῦ δαιμονίουπαρασκευάζαντος ὅπως πανωλεθρία ἀπολόμενοι καταφανέςτοῦτο τοῖς ἀνθρώποις ποιήσωσι, ὡς τῶν μεγάλων ἀδικημάτωνμεγάλαι εἰσί καί αἱ τιμωρίαι παρά τῶν θεῶν.

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

ὁ ἑκών, ἡ ἑκοῦσα, τό ἑκόνὁ ἄκων, ἡ ἄκουσα, τό ἆκονὁ / ἡ φρενοβλαβής, τό φρενοβλαβέςὁ πολύς, ἡ πολλή, τό πολύνὁ / ἡ καταφανής, τό καταφανέςὁ μέγας, ἡ μεγάλη, τό μέγαν

Απάντηση

18

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

3/ Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους τύπουςτων ρημάτων στα πρόσωπα της ευκτικής τωνχρόνων που ζητούνται:

ρήμα πρόσωπο ενεστώτας αόριστος παρακείμενοςκινδυνεύω γ’ εν.

λύω γ’ πληθ.

γράφω β’ εν.

νομίζω α’ πληθ.

19

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

Απάντηση

20

ρήμα πρόσωπο ενεστώτας αόριστος παρακείμενοςκινδυνεύω γ’ εν. κινδυνεύοι κινδυνεύσαι κεκινδυνεύκοι

κεκινδυνευκώς εἴηλύω γ’ πληθ. λύοιεν λύσαιεν λελύκοιεν

λελυκότες εἶενγράφω β’ εν. γράφοις γράψαις γεγράφοις

γεγραφώς εἴηςνομίζω α’ πληθ. νομίζοιμεν νομίσαιμεν νενομίκοιμεν

νενομικότες εἴημεν

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

4/ Να γράψετε τη γενική και τη δοτική ενικού καιπληθυντικού αριθμού των παρακάτω ουσιαστικών:

γεν. εν. δοτ. εν. γεν. πληθ. δοτ. πληθ.ὁ γραφεύς

ἡ δράσις

τό πρᾶγμα

ὁ πατήρ

ὁ ῥήτωρ

ὁ σωτήρ

ἡ χελιδώνὁ Ἕλληνοἱ Τρῶες

21

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

Απάντηση

22

γεν. εν. δοτ. εν. γεν. πληθ. δοτ. πληθ.ὁ γραφεύς τοῦ γραφέως τῷ γραφεῖ τῶν γραφέων τοῖς γραφεῦσι

ἡ δράσις τῆς δράσεως τῇ δράσει τῶν δράσεων ταῖς δράσεσι

τό πρᾶγμα τοῦπράγματος

τῷπράγματι

τῶνπραγμάτων

τοῖς πράγμασι

ὁ πατήρ τοῦ πατρός τῷ πατρί τῶν πατέρων τοῖς πατρᾶσι

ὁ ῥήτωρ τοῦ ῥήτορος τῷ ῥήτορι τῶν ῥητόρων τοῖς ῥήτορσι

ὁ σωτήρ τοῦ σωτήρος τῷ σωτήρι τῶν σωτήρων τοῖς σωτῆρσι

ἡ χελιδών τῆςχελιδόνος

τῇ χελιδόνι τῶνχελιδόνων

ταῖς χελιδόσι

ὁ Ἕλλην τοῦ Ἕλληνος τῷ Ἕλληνι τῶν Ἑλλήνων τοῖς Ἕλλησι

οἱ Τρῶες τοῦ Τρωός τῷ Τρωί τῶν Τρώων τοῖς Τρωσί

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

5/ Να μεταφέρετε τα ρήματα στους τύπους πουζητούνται:

βλάπτω α’ πληθ. οριστ. αορ. ε.φ.

παρέχω γ’ εν. υποτ. ενεστ. ε.φ.

πράττω β’ εν. ευκτ. ενεστ. ε.φ.

ἀκούω β’ πληθ. προστ. ενεστ. μ.φ.

κομίζω γ’ πληθ. οριστ. πρκ. μ.φ.

23

Επαναληπτικές ασκήσεις γραμματικής

Απάντηση

24

βλάπτω α’ πληθ. οριστ. αορ. ε.φ. ἐβλάψαμεν

παρέχω γ’ εν. υποτ. ενεστ. ε.φ. ἔχῃ

πράττω β’ εν. ευκτ. ενεστ. ε.φ. πράττοις

ἀκούω β’ πληθ. προστ. ενεστ. μ.φ. ἀκούεσθε

κομίζω γ’ πληθ. οριστ. πρκ. μ.φ. κεκόμισθε

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

6/ Να βρείτε τα απαρέμφατα των παρακάτωφράσεων και να τα αναγνωρίσετε συντακτικά:

α. Δοκεῖ μοι διαφέρειν ἀνήρ τῶν ἄλλων ζῴων.β. Ὁμολογεῖται τήν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι.γ. Ὅμηρος ἔφη ποιμένα λαῶν εἶναι τόν ἀγαθόνστρατηγόν.δ. Συμβουλεύω ὑμῖν τον ἄνδρα τοῦτον ἐκποδώνποιεῖσθαι (= να απομακρύνετε).

25

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

α. Δοκεῖ μοι διαφέρειν ἀνήρ τῶν ἄλλων ζῴων. Ειδικόαπαρέμφατο, αντικείμενο του ρ. δοκεῖ, ταυτοπροσωπία(ἀνήρ).

β. Ὁμολογεῖται τήν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι. Ειδικόαπαρέμφατο, υποκείμενο του ρ. ὁμολογεῖται, Υ = τήνπόλιν.

γ. Ὅμηρος ἔφη ποιμένα λαῶν εἶναι τόν ἀγαθόνστρατηγόν. Ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο του ρ. ἔφη,Υ = τόν στρατηγόν (ετεροπροσωπία).

δ. Συμβουλεύω ὑμῖν τον ἄνδρα τοῦτον ἐκποδών ποιεῖσθαι.Τελικό απαρέμφατο, αντικείμενο του ρ. συμβουλεύω, Υ= ὑμᾶς.

Απάντηση

26

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

7/ Να εντοπίσετε τις μετοχές των παρακάτωφράσεων και να τις αναγνωρίσετε συντακτικά:

α. Σωκράτης φανερός ἦν θεραπεύων τούς θεούς μάλιστατῶν ἄλλων ἀνθρώπων.β. Οὐδενός ἀντιπάλου παρόντος ἐνόμισε καταπρᾶξαι ἄν(ότι θα μπορούσε να καταφέρει) τι τῇ πόλει ἀγαθόν.γ. Δίκαια λέγοντες πολλοί ἄδικα ποιοῦσιν.δ. Τῇ ἐπιούσῃ νυκτί ἔφθασαν παρελθόντες (πρόλαβαννα ξεπεράσουν) τήν τῶν Ἀθηναίων οἰκοδομίαν.ε. Ἀθηναῖοι ἀπέπλευσον εἰς Νάξον καί Κατάνηνδιαχειμάσοντες.

27

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

α. Σωκράτης φανερός ἦν θεραπεύων τούς θεούς μάλιστα τῶνἄλλων ἀνθρώπων. Κατηγορηματική μετοχή από τηνπερίφραση φανερός ἦν.

β. Οὐδενός ἀντιπάλου παρόντος ἐνόμισε καταπρᾶξαι ἄν τι τῇπόλει ἀγαθόν. Επιρρ. αιτιολογική μετοχή, γενική απόλυτη.

γ. Δίκαια λέγοντες πολλοί ἄδικα ποιοῦσιν. Επιρρ.εναντιωματική μετοχή, συννημένη στο υποκ. του ρ.

δ. Τῇ ἐπιούσῃ νυκτί ἔφθασαν παρελθόντες τήν τῶν Ἀθηναίωνοἰκοδομίαν. Επιθετική μετοχή, επιθ. προσδιορισμός στο υποκ.της. Κατηγορηματική μετοχή από το ρ. ἔφθασαν.

ε. Ἀθηναῖοι ἀπέπλευσον εἰς Νάξον καί Κατάνηνδιαχειμάσοντες. Επιρρ. τελική μετοχή, συνημμένη στο υποκ.του ρήματος.

Απάντηση

28

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

8/ Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και ναχαρακτηρίσετε τους τρόπους σύνδεσης(υποτακτική/παρατακτική) όρων ή προτάσεων:

α. Χρήμασιν οὐ μόνον δικαίως ἀλλά καί ἐλευθερίωςἐχρῆτο.β. Οἱ Ἀθηναῖοι ἐπυνθάνοντο ὅτι αἱ νῆες ἐν Κερκύρᾳ ἤδηεἰσί τῶν Πελοποννησίων.γ. Φημί δεῖν ἐκείνους μέν ἀπολέσθαι, ὅτι ἠσέβησαν, ἐμεδε σῴζεσθαι, ὅτι μηδέν ἡμάρτηκα.δ. Οὐδείς ἄν ὀνειδίσειε (δε θα κορόιδευε) τυφλῷ, ἀλλάμᾶλλον ἐλεήσαι.

29

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

α. Χρήμασιν οὐ μόνον δικαίως ἀλλά καί ἐλευθερίωςἐχρῆτο. Παρατακτική (αντιθετική).

β. Οἱ Ἀθηναῖοι ἐπυνθάνοντο ὅτι αἱ νῆες ἐν Κερκύρᾳ ἤδηεἰσί τῶν Πελοποννησίων. Υποτακτική (δευτερεύουσαονοματική πρόταση.

γ. Φημί δεῖν ἐκείνους μέν ἀπολέσθαι, ὅτι ἠσέβησαν, ἐμε δεσῴζεσθαι, ὅτι μηδέν ἡμάρτηκα. Παρατακτική(αντιθετική). – Υποτακτική (δευτερεύουσεςεπιρρηματικές αιτιολογικές προτάσεις).

δ. Οὐδείς ἄν ὀνειδίσειε τυφλῷ, ἀλλά μᾶλλον ἐλεήσαι.Παρατακτική (αντιθετική).

Απάντηση

30

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

9/ Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και ναχαρακτηρίσετε τους ομοιόπτωτους καιετερόπτωτους ονοματικούς προσδιορισμούς:

α. Τούτῳ πολλοί τῶν νεωτέρων προσέχουσι τόν νοῦν(στρέφουν την προσοχή τους).β. Πᾶσιν ἀνθρώποις ὁ πᾶς χρόνος οὐχ ἱκανός λόγον ἴσονπαρασκευάσαι τοῖς τούτων ἔργοις.γ. Τύραννος ἐναντίοις ἐλευθερίᾳ καί νόμῳ ἐστίν.δ. Οὗτος οὖν ὁ ταῦτα ποιήσας θανάτῳ τῷ ἀλγίστῳἀπώλετο, λιμῷ.

31

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

9/ Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και ναχαρακτηρίσετε τους ομοιόπτωτους καιετερόπτωτους ονοματικούς προσδιορισμούς:

ε. Ἀρίστανδρος, ἀνήρ Τελμισσεύς, μάντις, θαρρεῖνἐκέλευσε Ἀλέξανδρον.στ. Ἐξέτασιν καί δοκιμασίαν ποιεῖται τοῦ Φεραίωνἱππικοῦ.ζ. Πολλῶν χρημάτων κρείττων ὁ παρά τοῦ πλήθουςἔπαινος.η. Ἡδίστῃ τῇ γλώττῃ ἀπεκρίνατο.

32

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

α. Τούτῳ πολλοί τῶν νεωτέρων προσέχουσι τόν νοῦν.Γενική διαιρετική στο πολλοί.

β. Πᾶσιν ἀνθρώποις ὁ πᾶς χρόνος οὐχ ἱκανός λόγον ἴσονπαρασκευάσαι τοῖς τούτων ἔργοις. Κατηγ. προσδ. στοἀνθρώποις. – επιθ. προσδ. στο χρόνος. - επιθ. προσδ.στο λόγον. - επιθ. προσδ. στο ἔργοις. - δοτικήαντικειμενική στο ἴσον.

γ. Τύραννος ἐναντίοις ἐλευθερίᾳ καί νόμῳ ἐστίν. Δοτικέςαντικειμενικές στο ἐναντίοις.

δ. Οὗτος οὖν ὁ ταῦτα ποιήσας θανάτῳ τῷ ἀλγίστῳἀπώλετο, λιμῷ. Επιθ. μτχ. ως επιθ. προσδ. στο οὗτος. –επιθ. προσδ. στο θανάτῳ. – επεξήγηση στο θανάτῳ.

Απάντηση

33

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

ε. Ἀρίστανδρος, ἀνήρ Τελμισσεύς, μάντις, θαρρεῖνἐκέλευσε Ἀλέξανδρον. Παράθεση στο Ἀρίστανδρος. –επιθ. προσδ. στο ἀνήρ. - Παράθεση στο Ἀρίστανδρος.

στ. Ἐξέτασιν καί δοκιμασίαν ποιεῖται τοῦ Φεραίωνἱππικοῦ. Επιθ. προσδ. στο ἱππικοῦ. – γεν. αντικειμενικήστα ἐξέτασιν και δοκιμασίαν.

ζ. Πολλῶν χρημάτων κρείττων ὁ παρά τοῦ πλήθουςἔπαινος. Επιθ. προσδ. στο χρημάτων. – γεν. συγκριτικήστο ὁ ἔπαινος. – επιθ. προσδ. στο ὁ ἔπαινος.

η. Ἡδίστῃ τῇ γλώττῃ ἀπεκρίνατο. κατηγ. προσδ. στο τῇγλώττῃ.

Απάντηση

34

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

10/ Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και ναχαρακτηρίσετε τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς:

α. Ἐκεῖνοι διά τούς ἐν Πειραιεῖ κινδύνους ὑπό πάντωνἀνθρώπων ζηλοῦνται.β. Ἐχώρουν ἐκ τῶν οἰκιῶν πρός αὐτούς.γ. Πολλοί Ἀθηναῖοι τῷ λιμῷ ἀπέθανον.δ. Ταχέως τόν ποταμόν διέβαινον.ε. Τοῦ αὐτοῦ θέρους οὐ πολλῷ ὕστερον ἀφίκοντο εἰς τήνχώραν.στ. Μόναι αἱ Ἀμαζόνες ὡπλισμέναι ἦσαν σιδήρῳ.ζ. Νομίζω πᾶσαν φύσιν μαθήσει καί μελέτῃ πρόςἀνδρείαν αὔξεσθαι.

35

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

α. Ἐκεῖνοι 1. διά τούς 2. ἐν Πειραιεῖ κινδύνους 3. ὑπό πάντωνἀνθρώπων ζηλοῦνται. 1. εμπρ. προσδ. αιτίας – 2. εμπρ.προσδ. τόπου – 3. εμπρ. προσδ. ποιητικού αιτίου.

β. Ἐχώρουν 1. ἐκ τῶν οἰκιῶν 2. πρός αὐτούς. 1. εμπρ. προσδ.κίνησης από τόπο – 2. εμπρ. προσδ. κατεύθυνσης προςπρόσωπο.

γ. Πολλοί Ἀθηναῖοι τῷ λιμῷ ἀπέθανον. Δοτική της αιτίας.δ. Ταχέως τόν ποταμόν διέβαινον. 1. επιρρ. προσδ. τρόπου.

Απάντηση

36

Επαναληπτικές ασκήσεις συντακτικού

ε. 1. Τοῦ αὐτοῦ θέρους οὐ 2. πολλῷ 3. ὕστερον ἀφίκοντο 4. εἰςτήν χώραν. 1. Γενική του χρόνου – 2. Δοτική του ποσού –3. επιρρ. προσδ. χρόνου – 4. εμπρ. προσδ. τόπου.

στ. Μόναι αἱ Ἀμαζόνες ὡπλισμέναι ἦσαν 1. σιδήρῳ. 1.Δοτική οργάνου.

ζ. Νομίζω πᾶσαν φύσιν 1. μαθήσει καί μελέτῃ 1. πρόςἀνδρείαν αὔξεσθαι. 1. Δοτικές του μέσου – 2. εμπρ.προσδ. σκοπού.

Απάντηση

37

Πρόσθετες ασκήσεις

1/ Να αποδώσετε τη σημασία των παρακάτω φράσεωντης ν.ε. που περιλαμβάνουν τύπους του ουσ. ἡ φρήν:

• είμαι έξω φρενών• έχω σώας τας φρένας

2/ Να βρείτε σύνθετες λέξεις της ν.ε. που συνδέονταιετυμολογικά με το ρ. οἰκέω -ῶ.

38

Πρόσθετες ασκήσεις

1/ Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση σε όλους τουςχρόνους των ρημάτων παύω, παύομαι στο γ’ εν.

39

Πρόσθετες ασκήσεις

2/ Να συμπληρώσετε τα κενά με τους ζητούμενουςτύπους (για τις μετοχές θα βρείτε την πτώση και τοναριθμό με βάση το άρθρο):

Πρότερον μέν, ὦ βουλή, …………………. (α’ εν. οριστ.παρατ. ε.φ. ρ. νομίζω) ἐξεῖναι τῷ ………………(μτχ. ενεστ.ρ. βούλομαι) μήτε …………………. (αιτ. πληθ. ουσ. δίκη)……………….. (απαρ. ενεστ. ε.φ. ρ. ἔχω) μήτε πράγματα·νυνί δέ οὕτως ἀπροσδοκήτως πονηροῖς συκοφάνταιςπεριπέπτωκα, ὥστε δοκεῖ μοι δεῖν καί τούς μή ……………….(μτχ. παρακ. ρ. γίγνομαι) ἤδη δεδιέναι περί τῶν μελλόντων……………. (απαρ. μελλ. ρ. εἰμί)· διά γάρ τους…………………. (τοιοῦτος) οἱ κίνδυνοι κοινοί γίγνονται καιτοῖς μηδέν ἀδικοῦσι και τοῖς πολλά ἡμαρτήκοσιν.

40

Πρόσθετες ασκήσεις

3/ Στο παραπάνω κείμενο :

Α. να αναγνωριστεί συντακτικά το απαρέμφατοἐξεῖναι.Β. να κλιθεί και στους δύο αριθμούς η φράση πονηροῖςσυκοφάνταις.Γ. να αναγνωριστεί γραμματικά ο τύπος ἡμαρτηκόσινκαι να γραφτεί το α’ ενικό όλων των χρόνων στηνοριστική.

41

Τέλος ενότητας

42

Τις απορίες και τις ερωτήσεις σας στείλτε τις στο e-mail:

kkoliaraki@arnos.co.gr

Η καθηγήτρια κα Κολιαράκη θα ορίσει δωρεάν ζωντανή επικοινωνία για να σας απαντήσει (on line).

Περιμένουμε τα σχόλια και τις παρατηρήσεις σας, τα θετικά μας ενθαρρύνουν και τα αρνητικά μας βελτιώνουν

www.tutor.uni-learn.gr