Εφηβικός “εθισμός” στο διαδίκτυο: Δημογραφικά χαρακτηριστικά και συννοσηρότητες εφήβων που νοσηλεύτηκαν στην Ψυχιατρική

Μονάδα Ενδονοσοκομειακής Νοσηλείας Εφήβων του ΓΝΑ Σισμανόγλειου-Aμαλία Φλέμιγκ.

Photo by techwireasia.com

Επιμέλεια παρουσίασης ΜΠΛΕΤΣΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣΝοσηλευτής-ΨυχολόγοςΥποψήφιος Διδάκτωρ Ψυχολογίας - Πάντειο Πανεπιστήμιο

Μπλέτσος Κωνσταντίνος, Μαρινάκη Δόξα, Αθανασιάδου Ευμορφίλη, Δάλλας Ηλίας, Καλλιγέρη Έλλη, Νικολούλη Πηνελόπη, Τζιούμας Θεοφάνης, Τσορβατζή Μαγδαληνή

ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ

Υπάρχει πλέον επαρκής ερευνητική τεκμηρίωση που συνδέει την παθολογική χρήση (εθισμό) του διαδικτύου στην εφηβεία, με ψυχολογικές διαταραχές όπως η κατάθλιψη, (Yen, Ju-Yu, et.al, 2007 ; Ha, Jee Hyun et.al, 2006) και η ΔΕΠΥ (Cao, Fenglin et.al, 2007).

Oι Timothy and Potenza (2010), αντιλαμβάνονται την παθολογική χρήση του διαδικτύου ως μια στρατηγική στρατηγική αντιμετώπισης αντιμετώπισης προβληματικών οικογενειακών δυναμικών, δυσκολιών στις διαπροσωπικές σχέσεις, καθώς και των καταθλιπτικών και αγχωδών συναισθημάτων που συνοδεύουν τις παραπάνω καταστάσεις (Κόρπα, 2011).

ΥΠΟΘΕΣΗ

Αναμένεται υψηλό ποσοστό χρήσης (και υπερβολικής χρήσης) του διαδικτύου στο δείγμα της ερευνάς μας, στην βάση της συν νοσηρότητας και των υψηλών επιπέδων άγχους των εφήβων που νοσηλεύονται στην κλινική μας.

ΣΚΟΠΟΣ

Η μελέτη της χρήσης του διαδικτύου σε σχέση με την βασική υπόθεση, τόσο για κλινικούς όσο και για ερευνητικούς σκοπούς.

– Η καταγραφή των δημογραφικών χαρακτηριστικών γίνεται για την πληρέστερη κατανόηση του δείγματος της έρευνας και ενδεχομένως των άλλων κοινωνικών, πολιτισμικών και οικονομικών παραγόντων που συμβάλουν στην δημιουργία και τη διατήρηση της συμπτωματολογίας.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΟ Συμμετείχαν 15 έφηβοι ηλικίας 14-18 ετών που

νοσηλεύτηκαν στην Ψυχιατρική Μονάδα Ενδονοσοκομειακής Νοσηλείας Εφήβων του Σισμανόγλειου ΓΝΑ από τον Απρίλη μέχρι το Σεπτέμβρη του 2013. Για την επιλογή των εφήβων που συμμετείχαν στην έρευνα χρησιμοποιήθηκαν τα παρακάτω κριτήρια:

Οι έφηβοι ήταν σε συναισθηματική και γνωστική κατάσταση που επέτρεπε τη συμμετοχή τους.

Αποκλείστηκαν έφηβοι λόγω της εν γένει ψυχολογικής τους κατάστασης (ενεργό ψυχωτικό επεισόδιο- παραληρηματική συμπεριφορά, χαμηλό νοητικό επίπεδό) και της έλλειψης διάθεσης συμμετοχής.

Υπήρξε η συγκατάθεση τους για τη συμμετοχή στην έρευνα με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίου. Τα αποτελέσματα της μέτρησης αποτελέσαν αντικείμενο μελέτης εκ μέρους της θεραπευτικής ομάδας και συζητήθηκαν στα πλαίσια των ατομικών ψυχοθεραπευτικών συναντήσεων.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΟ 2Η διερεύνηση της χρήσης στο διαδίκτυο έγινε με την

σταθμισμένη σε Ελληνικό πληθυσμό και πρωτότυπη κλίμακα ΚΕΕΦΥ (Siomos, 2008), η οποία βασίζεται στην Internet Addiction Test (Young, 1997). Η ΚΕΕΦΥ περιλαμβάνει 20 ερωτήσεις της πενταβάθμιας κλίμακας Likert που βαθμολογούνται από 1 (Ποτέ) - 5 (Πάντα) και επομένως μπορεί να δώσει συνολικό σκορ από 20 μέχρι 100. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο εργαλείο η χρήση στο διαδικτύου ταξινομείται ως :

Φυσιολογική χρήση (20-39). Μέτρια χρήση (40-59). Υπερβολική χρήση (60-100).

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ

Έφηβοι 16-17 ετών αγόρια και κορίτσια κατοικούν στην πλειοψηφία τους στην ευρύτερη περιφέρεια Αττικής.Από οικογένειες μέσου και χαμηλού κοινωνικοοικονομικού και μορφωτικού επίπεδου.Στις οποίες εργάζεται ο πατέρας και είναι άνεργη ή υπό απασχολείται σε μεγάλο ποσοστό η μητέρα.Περίπου τα μισά απ' τα παιδιά προέρχονται από μονογονικές οικογένειες

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ

Στατιστικά σημαντικές θετικές συσχετίσεις μεταξύ των Q5,Q11,Q16

ΠΑΡΑΓΟΝΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ Q5,Q11,Q16

Προκύπτει ένας κοινός παράγοντας που εξηγεί το 81.5% της συμμεταβολής των τιμών και ο οποίος υιοθετώντας μια συστημική οπτική, υποθέτουμε πως σχετίζεται με την διαχείριση του χρόνου του εφήβου μέσα στο οικογενειακό σύστημα.

Φάσμα ψυχαναγκασμού/καταναγκασμού

Fornaro, M., Gabrielli, F., Albano, C., Fornaro, S., Rizzato, S., Mattei, C., & Fornaro, P. (2009). Obsessive-compulsive disorder and related disorders: a comprehensive survey. Ann Gen Psychiatry, 8(13), 1-13. ΣΙΩΜΟΣ (2010) ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

ΣΥΖΗΤΗΣΗΗ Βασική υπόθεση επιβεβαιώνεται μιας και το 55% των συμμετεχόντων κατηγοριοποιούνται ως υπερβολικοί

χρήστες του διαδικτύου.Ο μέσος όρος χρήσης του δείγματος (Mean=51) βρίσκεται στα ανώτερα όρια της μέτριας χρήσης.

Υπάρχει υπεροχή των κοριτσιών στην υπερβολική χρήση (5) σε σχέση με τα αγόρια (3).

Όσοι έχουν διαγνωστεί με αναπτυξιακές διαταραχές καθώς και όσοι έχουν διαγνωστεί με ψύχωση,

παρουσιάζουν υπερβολική χρήση σε μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με όσους έχουν διαγνωστεί με

συναισθηματικές διαταραχές.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ 2 Το μικρό δείγμα καθώς και οι ιδιαιτερότητες των συνθηκών

δεν επιτρέπουν τη γενίκευση των αποτελεσμάτων.

Ορισμένες υποθέσεις προς διερεύνηση παρουσιάζουν ενδιαφέρον, όπως πχ η υπερβολική χρήση του Η/Υ ως διαδικασία διευθέτησης του χρόνου του εφήβου στο οικογενειακό σύστημα.

Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε γενικότερα πως ο εθισμός στο διαδίκτυο αφορά την συνάντηση μιας προσωπικότητας με ψυχαναγκαστικά χαρακτηριστικά και μειωμένο έλεγχο των παρορμήσεων (Fornaro et.al, 2009), με ένα περιβάλλον στερητικό από άποψη ερεθισμάτων που προσφέρει μειωμένες ευκαιρίες επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης εγγύτητας (proximal processes) σύμφωνα με τη θεωρία του Βιο-οικολογικού μοντέλου (Bronfenbrenner, 2005).

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ

Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν νοσηλευόμενοι και υπό φαρμακευτική αγωγή, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη συναισθηματική και σωματική επιβάρυνση τους.

Το δείγμα της έρευνας είναι μικρό και δεν επιτρέπει γενίκευση.

Υπάρχουν εγγενής δυσκολίες στην ταξινόμηση των Ψυχιατρικών νόσων σε δείγμα νοσηλευομένων εφήβων, αφενός λόγω της ευμεταβλητότητας της κλινικής εικόνας, αλλά και αφετέρου διότι πολλοί έφηβοι βρίσκονται υπό καθεστώς διερεύνησης της ψυχοπαθολογίας τους.

Για τους παραπάνω λόγους ως διάγνωση αναφέρουμε την αρχική διάγνωση (εισαγωγής) των εφήβων.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ