Ψυχομετρία ΙΙ, 28/4/2020 Σοφία Παπάζογλου€¦ · • Οι...

Ερωτηματολόγιο προσωπικότητας του Eysenck

Ψυχομετρία ΙΙ, 28/4/2020

Σοφία Παπάζογλου

Περιεχόμενα

• Θεωρητικό υπόβαθρο

• Δείγμα στάθμισης

• Παρουσίαση ερωτηματολογίου

• Ανάλυση παραγόντων με δεδομένα από το EPQ (δομή, ισοτιμία επιλύσεων ομάδων)

• Μέθοδοι για την αφαίρεση επίδρασης κοινωνικής αποδοχής

• Άσκηση ερμηνείας αποτελεσμάτων ανάλυσης παραγόντων για το EPQ

Ερωτηματολόγια μέτρησης προσωπικότητας

• Αξιολογούνται χαρακτηριστικά που αφορούν σε συναισθήματα, κίνητρα, διαπροσωπικές σχέσεις και στάσεις (Anastasi & Urbina, 1997)

• Ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς

• Κατάλληλα για ομαδική χορήγηση

Θεωρητικό υπόβαθρο

Με το Eysenck Personality Questionnaire (EPQ) αξιολογούνται τρεις ανεξάρτητες διαστάσεις προσωπικότητας

• Εξωστρέφεια-εσωστρέφεια

• Νεωρωτισμός

• Ψυχωτισμός


• Εξωστρεφής

Κοινωνικός, αγάπη για συγκεντρώσεις, πολλούς φίλους, ανάγκη να μιλά με ανθρώπους, δεν προτιμά το διάβασμα και μελέτη

Αναζητά συγκινήσεις, του αρέσει ο κίνδυνος, παρορμητικός, δεν χάνει ευκαιρίες

Του αρέσουν «χοντρά αστεία», η αλλαγή, έχει πάντοτε πρακτική απάντηση

Ανέμελος, αισιόδοξος, αγάπη για διασκεδάσεις

Του αρέσει να κινείται συνεχώς, επιθετικός, χάνει εύκολα ψυχραιμία, όχι πάντα αξιόπιστος, δεν μπορεί να ελέγξει συναισθήματα


• Εσωστρεφής

Ήσυχος, απομονωμένος, προτίμηση για βιβλία (από ανθρώπους), συγκρατημένος, σε απόσταση (εκτός πολύ στενών φίλων)

Προγραμματίζει για το μέλλον, δεν έχει εμπιστοσύνη σε ενορμήσεις της στιγμής

Δεν του αρέσουν οι έντονες συγκινήσεις, σοβαρή αντιμετώπιση καθημερινών προβλημάτων, του αρέσει η καλά προγραμματισμένη ζωή

Έλεγχος συναισθημάτων, σπάνια επιθετικός, δεν χάνει την αυτοκυριαρχία εύκολα

Αξιόπιστος, κάπως απαισιόδοξος, μεγάλη σημασία στις ηθικές αξίες


• Νευρωτισμός

Συναισθηματική αστάθεια, συναισθηματική υπεραντιδραστικότητα, τάση για νευρωτική συμπτωματολογία κάτω από stress

Άτομα με υψηλές τιμές είναι: αγχώδη, στενοχωριούνται εύκολα, σκυθρωπά, συχνά θλιμμένα, παράπονα για αϋπνίες, ψυχοσωματικές διαταραχές

Έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις που εμποδίζουν προσαρμογή

Νευρωτισμός και υψηλή Εξωστρέφεια: ευερέθιστος, ανήσυχος, επιθετικός



Συμπεριφορές ενδεικτικές για προδιάθεση προς ψυχωτικές αντιδράσεις, η μεταβλητή παρατηρείται και στο φυσιολογικό πληθυσμό

Σε μεγάλο βαθμό, προδιάθεση για ψυχωτικές διαταραχές

Άτομα μονήρη, ψυχρά απρόσωπα, εχθρικά, επιθετικά ακόμη και προς αγαπημένα προσωπα, δεν εμπιστεύονται, δεν δείχνουν συμπάθεια

Αγενείς, χωρίς καλούς τρόπους, δεν βοηθούν, χωρίς συναισθήματα, ανθρωπισμό

Δεν λογαριάζουν τον κίνδυνο, αγαπούν παράξενα, ασυνήθη πράγματα

Κοινωνική αποδοχή

• Κλίμακα Ψεύδους: μετρά την τάση για κοινωνικά επιθυμητές απαντήσεις

τάση των συμμετεχόντων να απαντούν σε ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς με τέτοιο τρόπο ώστε να δίνουν καλή εικόνα για τον εαυτό τους (Paulhus, 1991) και οι απαντήσεις αυτές αναμένεται να επιδοκιμαστούν από σημαντικούς άλλους (Fischer et al., 2009)

τα ερωτήματα αφορούν σε συμπεριφορές και χαρακτηριστικά που είναι κοινωνικώς επιθυμητά, αλλά εμφανίζονται σπάνια (π.χ. να είναι κανείς πάντα προσεκτικός σχετικά με την ενδυμασία του) ή είναι μη-επιθυμητά, αλλά εμφανίζονται συχνά (π.χ. να λέει κανείς ψέμματα καμιά φορά), ακραίες συμπεριφορές/στάσεις, μικρή πιθανότητα να ισχύουν (Franzen & Mader, 2019)

Ελληνική στάθμιση (Δημητρίου, 1986)

• Δείγμα ενηλίκων Ν=1301 άτομα (639 άνδρες, 662 γυναίκες), ηλικίας 16-69 ετών

• Για τη διερεύνηση ικανότητας να διακρίνει μεταξύ φυσιολογικών-παθολογικών ατόμων, η τελική μορφή χορηγήθηκε σε 162 σχιζοφρενείς (96 άνδρες, 66 γυναίκες), 165 νευρωτικούς (80 άνδρες, 85 γυναίκες), 123 φυλακισμένους (119 άνδρες, 4 γυναίκες)

• Χορηγήθηκαν αρχικά οι 90 ερωτήσεις του αγγλικού EPQ ενηλίκων


• Τελικό ελληνικό EPQ, 84 ερωτήσεις, 24 της κλίμακας Ψυχωτισμού (Psychoticism, P), 22 της κλίμακας Νευρωτισμού (Neuroticism, N), 19 της κλίμακας Εξωστρέφειας-εσωστρέφειας (Extraversion-Introversion, E), 19 της κλίμακας Ψεύδους (Lie, L), κλίμακα απάντησης «ναι-όχι»

Μέσοι όροι στις κλίμακες του EPQ για το δείγμα στάθμισης (Δημητρίου, 1986)

κλίμακα

φύλο Μ.Ο. Τ.Α. Μ.Ο. Τ.Α. Μ.Ο. Τ.Α. Μ.Ο. Τ.Α.

άνδρες 4,99 3,22 13,5 3,8 12,2 4,48 10,15 4,26

γυναίκες 3,78 2,58 12,33 4,2 14,66 4,17 10,88 4,06

Ψυχωτισμός (P) Εξωστρέφεια (E) Νευρωτισμός (N) Κλίμακα Ψεύδους (L)


• Εξωστρέφεια

π.χ. «Θεωρείς τον εαυτό σου ομιλητικό άτομο;»

• Νευρωτισμός

π.χ. «Νιώθεις ποτέ κακόκεφος, χωρίς ιδιαίτερο λόγο;»


π.χ. «Έχεις εχθρούς που θέλουν το κακό σου;»

• Κλίμακα Ψεύδους

π.χ. «Πλένεσαι πάντα πριν φας;»


• Οι συνάφειες μεταξύ των τεσσάρων κλιμάκων στο δείγμα στάθμισης ήταν γενικά χαμηλές, για τους άνδρες από -0,20 έως 0,09 και για τις γυναίκες από -0,18 έως 0,05

• Η κλίμακα του Ψυχωτισμού είχε κάποια συσχέτιση με την κλίμακα Ψεύδους

(-0,44 για τους άνδρες και -0,33 για τις γυναίκες)


• Αξιοπιστία εσωτερικής συνέπειας:

Άνδρες: P(0,68), E(0,79), N(0,80), L(0,81)

Γυναίκες: P(0,61), E(0,62), N(0,79), L(0,81)

• Αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων (διάστημα 2 μηνών περίπου):

Σε δείγματα φοιτητών/-τριών και μαιών, P(0,726 έως 0,887), Ε(0,862 έως 0,973), Ν(0,793 έως 0,923), L(0,751 έως 0,858)


• Σύγκριση φυσιολογικών και παθολογικών ομάδων

Οι σχιζοφρενείς (άνδρες και γυναίκες) είχαν υψηλότερες τιμές Ψυχωτισμού

Οι νευρωτικοί (άνδρες και γυναίκες) είχαν υψηλότερες τιμές στο Νευρωτισμό και χαμηλότερες τιμές στην Εξωστρέφεια

Για τους φυλακισμένους, υψηλότερες τιμές Ψυχωτισμού για κρατουμένους για κλοπές, ναρκωτικά

• Συσχέτιση παραγόντων σε δείγματα Ελλήνων-Άγγλων: 0,941 έως 0,992 (άνδρες) και 0,892 έως 0,999 (γυναίκες)

Ανάλυση παραγόντων με δεδομένα από το EPQ

• N=690 άτομα, 158 (22,9%) άνδρες, 531 (77%) γυναίκες

• 588 (85,2%) φοιτητές, 101 (14,6%) μη-φοιτητές

• Ηλικία 14 έως 64 ετών

• 275 άτομα (39,9%) συμπλήρωσαν έντυπο

• 415 άτομα (60,1%) συμπλήρωσαν στο διαδίκτυο

Ανάλυση παραγόντων με δεδομένα από το EPQ

Προϋποθέσεις

• 84 ερωτήματα, αριθμός ατόμων τουλάχιστον 4*84= 336

• Τουλάχιστον 10 ερωτήματα, εδώ 84

• Δίτιμη κλίμακα μέτρησης («ναι-όχι»), δείκτες Φ (αριθμητικά ίσος με Pearson r)

• Μέτριες προς υψηλές συνάφειες

Συνάφειες μεταξύ των 84 ερωτημάτων του EPQ

Κίτρινο χρώμα: 0,25 έως 0,30 και -0,25 έως -0,30

Μπλε χρώμα: 0,30 έως 0,60 και -0,30 έως -0,60

Κόκκινο χρώμα: r = 0,90

Χωρίς χρώμα: συνάφειες κάτω του 0,25

Αρκετές συνάφειες είναι χαμηλές

(84*83)/2 = 3486 συνάφειες

Εξωστρέφεια, Περιγραφικά στατιστικά στοιχεία

Ερώτημα

Μέσος

όρος

Τυπική

απόκλιση Αριθμός Ν

1. Έχεις άλλα ενδιαφέροντα εκτός της εργασίας σου (χόμπυ); 0,88 0,33 690

4. Θεωρείς τον εαυτό σου ομιλητικό άτομο; 0,64 0,48 690

8. Θα έλεγες ότι είσαι ζωντανό άτομο; 0,83 0,37 690

13. Μπορείς εύκολα να αφήσεις τον εαυτό σου και να διασκεδάσεις σ’ ένα εύθυμο πάρτυ; 0,63 0,48 690

16. Σ’ αρέσει να γνωρίζεις νέα πρόσωπα; 0,86 0,35 690

19. Έχεις την τάση να μένεις στο περιθώριο, όταν βρίσκεσαι σε κοινωνικές εκδηλώσεις; 0,34 0,47 690

23. Σου αρέσει να βγαίνεις συχνά έξω; 0,78 0,41 690

29. Έχεις πολλούς φίλους; 0,54 0,50 690

37. Παίρνεις πρωτοβουλία για να κάνεις καινούργιους φίλους; 0,66 0,47 690

40. Μένεις τον περισσότερο χρόνο σιωπηλός, όταν βρίσκεσαι με άλλους ανθρώπους; 0,33 0,47 690

43. Μπορείς να δώσεις κάποια ζωή σ’ ένα ανιαρό πάρτυ; 0,59 0,49 690

47. Σου αρέσει να λες αστεία και ανέκδοτα στους φίλους σου; 0,81 0,39 690

49. Σου αρέσει να ανακατεύεσαι με τους ανθρώπους; 0,56 0,50 690

53. Έχεις πάντα σχεδόν μια έτοιμη απάντηση όταν σε ρωτούν κάτι; 0,50 0,50 690

56. Σου αρέσουν οι καταστάσεις όπου πρέπει να ενεργείς γρήγορα; 0,59 0,49 690

60. Αναλαμβάνεις ποτέ περισσότερες δραστηριότητες από όσες σου επιτρέπει ο χρόνος σου; 0,69 0,46 690

65. Μπορείς να ζωντανέψεις ένα πάρτυ; 0,58 0,49 690

76. Σου αρέσει να βρίσκεσαι σε περιβάλλον με ζωηρή κίνηση και ενθουσιασμό; 0,84 0,36 690

80. Σε θεωρούν οι άλλοι άνθρωποι πολύ ζωντανό άτομο; 0,64 0,48 690

Νευρωτισμός, Περιγραφικά στατιστικά στοιχεία

Ερώτημα

Μέσος

όρος

Τυπική


3. Αλλάζει συχνά το κέφι σου; 0,77 0,42 690

6. Νιώθεις ποτέ κακόκεφος, χωρίς ιδιαίτερο λόγο; 0,81 0,39 690

10. Στεναχωριέσαι συχνά για πράγματα που δεν θα έπρεπε να είχες κάνει ή πει; 0,69 0,46 690

14. Είσαι ευέξαπτος; 0,49 0,50 690

17. Πληγώνεσαι εύκολα; 0,73 0,44 690

21. Αισθάνεσαι συχνά «μπουχτισμένος»; 0,64 0,48 690

25. Ενοχλείσαι συχνά από αισθήματα ενοχής; 0,51 0,50 690

28. Θεωρείς τον εαυτό σου νευρικό άτομο; 0,49 0,50 690

31. Είσαι στενάχωρος τύπος; 0,32 0,47 690

35. Ανησυχείς ότι μπορεί να σου συμβούν φοβερά πράγματα; 0,58 0,49 690

39. Θα έλεγες ότι είσαι άτομο που το χαρακτηρίζει η υπερένταση; 0,38 0,48 690

45. Ανησυχείς για την υγεία σου; 0,71 0,45 690

51. Υποφέρεις από αϋπνία; 0,26 0,44 690

54. Έχεις συχνά αισθανθεί άτονος και κουρασμένος χωρίς να υπάρχει λόγος; 0,77 0,42 690

58. Βρίσκεις ότι συχνά η ζωή είναι χωρίς ενδιαφέρον; 0,33 0,47 690

62. Ανησυχείς πολύ για την εμφάνισή σου; 0,61 0,49 690

63. Ευχήθηκες ποτέ να ήσουν νεκρός; 0,37 0,48 690

67. Βρίσκεις ότι μένεις για πολλή ώρα στεναχωρημένος μετά από μία δυσάρεστη εμπειρία; 0,73 0,45 690

69. Υποφέρεις από τα νεύρα σου; 0,34 0,47 690

71. Αισθάνεσαι συχνά μοναξιά; 0,52 0,50 690

74. Πληγώνεσαι εύκολα όταν οι άνθρωποι βρίσκουν λάθη σε σένα ή στη δουλειά σου; 0,78 0,41 690

78. Είσαι άλλοτε γεμάτος ενεργητικότητα και άλλοτε νωθρός; 0,85 0,36 690

Ψυχωτισμός, Περιγραφικά στατιστικά στοιχεία

Ερώτημα

Μέσος

όρος

Τυπική


2. Πριν κάνεις κάτι, σταματάς να το ξανασκεφτείς; 0,81 0,39 690

5. Θα σε στεναχωρούσε να έχεις χρέος; 0,94 0,23 690

9. Θα σε στεναχωρούσε πολύ να δεις ένα παιδάκι ή ένα ζώο να υποφέρει; 0,98 0,13 690

12. Θα σ’ ευχαριστούσε το πήδημα με αλεξίπτωτο; 0,50 0,50 690

20. Θα έπαιρνες φάρμακα που μπορεί να είχαν παράξενη ή επικίνδυνη ενέργεια; 0,16 0,37 690

24. Σου αρέσει να πληγώνεις ανθρώπους που αγαπάς; 0,02 0,14 690

27. Έχεις εχθρούς που θέλουν το κακό σου; 0,29 0,45 690

30. Σου αρέσουν τα χοντρά αστεία, που καμιά φορά μπορεί να πληγώσουν τους άλλους; 0,15 0,36 690

33. Θα έλεγες ότι είσαι αμέριμνος άνθρωπος; 0,23 0,42 690

34. Δίνεις μεγάλη σημασία στους καλούς τρόπους και την καθαριότητα; 0,83 0,38 690

38. Μπορείς εύκολα να καταλάβεις πώς αισθάνονται οι άνθρωποι όταν σου λένε τα βάσανά τους; 0,93 0,25 690

41. Νομίζεις πως ο θεσμός του γάμου είναι παλιάς μόδας και θα έπρεπε να εγκαταλειφθεί; 0,30 0,46 690

44. Σ’ ενοχλούν οι άνθρωποι που οδηγούν προσεκτικά; 0,07 0,26 690

48. Νομίζεις ότι τα περισσότερα πράγματα έχουν την ίδια γεύση για σένα; 0,13 0,33 690

50. Σε στεναχωρεί όταν ξέρεις ότι υπάρχουν λάθη στη δουλειά σου; 0,96 0,20 690

57. Είναι (ή ήταν) η μητέρα σου μια καλή γυναίκα; 0,96 0,19 690

61. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που προσπαθούν να σε αποφύγουν; 0,11 0,31 690

66. Φροντίζεις να μην είσαι αγενής με τους ανθρώπους; 0,93 0,26 690

70. Χαλάνε εύκολα οι φιλίες σου χωρίς δικό σου φταίξιμο; 0,22 0,42 690

73. Σ’ ευχαριστεί καμιά φορά να πειράζεις τα ζώα; 0,11 0,31 690

77. Θα σου άρεσε να σε φοβούνται οι άλλοι άνθρωποι; 0,20 0,40 690

81. Σου λένε οι άνθρωποι πολλά ψέματα; 0,22 0,41 690

82. Είσαι πολύ ευαίσθητος για ορισμένα πράγματα; 0,87 0,34 690

84. Θα αισθανόσουνα μεγάλη λύπη για ένα ζώο που πιάστηκε σε μια παγίδα; 0,88 0,32 690

Κλίμακα Ψεύδους, Περιγραφικά στατιστικά στοιχεία

Ερώτημα

Μέσος

όρος

Τυπική


7. Σου έτυχε ποτέ από πλεονεξία να πάρεις περισσότερα από όσα ανήκαν στο μερίδιό σου; 0,35 0,48 690

11. Κρατάς πάντα την υπόσχεσή σου, άσχετα με το πόσο δύσκολο είναι να την εκτελέσεις; 0,70 0,46 690

15. Σου έτυχε ποτέ να ρίξεις το βάρος σε άλλον για δικά σου σφάλματα; 0,49 0,50 690

18. Έχεις μόνο καλές και παραδεκτές συνήθειες; 0,23 0,42 690

22. Έχεις ποτέ πάρει κάτι που ανήκε σε άλλον (έστω και μία καρφίτσα); 0,55 0,50 690

26. Μιλάς καμιά φορά για πράγματα για τα οποία όμως δεν έχεις ιδέα; 0,37 0,48 690

32. Όταν ήσουν παιδί, έκανες αμέσως και χωρίς γκρίνια αυτό που σου έλεγαν; 0,38 0,49 690

36. Έχεις καταστρέψει ή χάσει ποτέ κάτι που ανήκε σε άλλον; 0,41 0,49 690

42. Παινεύεσαι καμιά φορά; 0,72 0,45 690

46. Έχεις ποτέ πει κάτι κακό ή άσχημο για κάποιον άλλο; 0,89 0,32 690

52. Πλένεσαι πάντα πριν φας; 0,59 0,49 690

55. Έχεις ποτέ κλέψει σε παιχνίδι; 0,57 0,50 690

59. Σου έτυχε ποτέ να εκμεταλλευτείς κάποιον; 0,35 0,48 690

64. Θα απέφευγες να πληρώσεις τους φόρους, αν ήξερες ότι δεν θα σε έβρισκαν ποτέ; 0,57 0,49 690

68. Σου έτυχε ποτέ να επιμείνεις να γίνει το δικό σου; 0,89 0,32 690

72. Κάνεις πάντα αυτό που διδάσκεις στους άλλους; 0,37 0,48 690

75. Έχεις αργήσει ποτέ στη δουλειά σου ή σε ένα ραντεβού; 0,80 0,40 690

79. Αναβάλλεις καμιά φορά για αύριο αυτό που θα έπρεπε να κάνεις σήμερα; 0,90 0,30 690

83. Είσαι πάντα πρόθυμος να το ομολογήσεις, όταν έχεις κάνει ένα λάθος; 0,64 0,48 690

Δείκτες καταλληλότητας δεδομένων για ανάλυση παραγόντων

• Ορίζουσα (determinant) του πίνακα συναφειών = 1,873Ε-9= 0,000000001873 (< 0,00001), πολύ κοντά στο μηδέν, φαίνεται να υπάρχουν κάποιες πολύ υψηλές συσχετίσεις

• ΚΜΟ = 0,818, ικανοποιητικό

• Bartlett's Test of Sphericity, χ2(3486) = 13266,68, p < 0,001, οι συνάφειες διαφέρουν του μηδενός

Initial Extraction Ερώτημα Initial Extraction Ερώτημα Initial Extraction Ερώτημα Initial Extraction

E1 1,000 0,637 N21 1,000 0,494 P41 1,000 0,591 P61 1,000 0,533

P2 1,000 0,596 L22 1,000 0,495 L42 1,000 0,617 N62 1,000 0,574

N3 1,000 0,505 E23 1,000 0,611 E43 1,000 0,854 N63 1,000 0,581

E4 1,000 0,647 P24 1,000 0,621 P44 1,000 0,710 L64 1,000 0,583

P5 1,000 0,640 N25 1,000 0,583 N45 1,000 0,593 E65 1,000 0,860

N6 1,000 0,550 L26 1,000 0,538 L46 1,000 0,499 P66 1,000 0,644

L7 1,000 0,481 P27 1,000 0,610 E47 1,000 0,608 N67 1,000 0,479

E8 1,000 0,565 N28 1,000 0,647 P48 1,000 0,576 L68 1,000 0,525

P9 1,000 0,604 E29 1,000 0,557 E49 1,000 0,536 N69 1,000 0,601

N10 1,000 0,547 P30 1,000 0,562 P50 1,000 0,628 P70 1,000 0,571

L11 1,000 0,562 N31 1,000 0,539 N51 1,000 0,438 N71 1,000 0,575

P12 1,000 0,655 L32 1,000 0,637 L52 1,000 0,532 L72 1,000 0,535

E13 1,000 0,536 P33 1,000 0,566 E53 1,000 0,607 P73 1,000 0,524

N14 1,000 0,631 P34 1,000 0,607 N54 1,000 0,545 N74 1,000 0,599

L15 1,000 0,599 N35 1,000 0,572 L55 1,000 0,513 L75 1,000 0,618

E16 1,000 0,561 L36 1,000 0,617 E56 1,000 0,607 E76 1,000 0,559

N17 1,000 0,641 E37 1,000 0,619 P57 1,000 0,638 P77 1,000 0,544

L18 1,000 0,575 P38 1,000 0,550 N58 1,000 0,518 N78 1,000 0,583

E19 1,000 0,624 N39 1,000 0,596 L59 1,000 0,559 L79 1,000 0,607

P20 1,000 0,534 E40 1,000 0,649 E60 1,000 0,570 E80 1,000 0,603

P81 1,000 0,533

P82 1,000 0,522

L83 1,000 0,585

P84 1,000 0,536

Communalities

Ερώτημα

Το ποσοστό διασποράς των ερωτημάτων που αποδίδεται στους παράγοντες είναι γενικά ικανοποιητικό, αλλά είναι πολλοί οι παράγοντες

27 παράγοντες με ιδιοτιμή μεγαλύτερη της μονάδας, αλλά φαίνεται να ξεχωρίζουν τέσσερις, υπάρχει μεγάλο σφάλμα

Ιδιοτιμή % διασποράς Αθροιστικό % Ιδιοτιμή % διασποράς Αθροιστικό %

1 7,948 9,462 9,462 7,948 9,462 9,462

2 5,079 6,046 15,508 5,079 6,046 15,508

3 3,413 4,063 19,571 3,413 4,063 19,571

4 2,475 2,947 22,518 2,475 2,947 22,518

5 1,876 2,233 24,751 1,876 2,233 24,751

6 1,805 2,149 26,900 1,805 2,149 26,900

7 1,696 2,019 28,919 1,696 2,019 28,919

8 1,542 1,835 30,754 1,542 1,835 30,754

9 1,481 1,763 32,517 1,481 1,763 32,517

10 1,471 1,751 34,268 1,471 1,751 34,268

11 1,417 1,687 35,955 1,417 1,687 35,955

12 1,383 1,647 37,602 1,383 1,647 37,602

13 1,359 1,618 39,219 1,359 1,618 39,219

14 1,330 1,583 40,803 1,330 1,583 40,803

15 1,285 1,530 42,333 1,285 1,530 42,333

16 1,248 1,486 43,818 1,248 1,486 43,818

17 1,220 1,452 45,271 1,220 1,452 45,271

18 1,192 1,419 46,690 1,192 1,419 46,690

19 1,164 1,386 48,076 1,164 1,386 48,076

20 1,136 1,352 49,428 1,136 1,352 49,428

21 1,113 1,325 50,752 1,113 1,325 50,752

22 1,107 1,318 52,070 1,107 1,318 52,070

23 1,081 1,287 53,357 1,081 1,287 53,357

24 1,067 1,270 54,627 1,067 1,270 54,627

25 1,043 1,241 55,869 1,043 1,241 55,869

26 1,030 1,226 57,095 1,030 1,226 57,095

27 1,010 1,202 58,297 1,010 1,202 58,297

Κύρια

συνιστώσα

Αρχικές ιδιοτιμές

Αθροίσματα τετραγωνισμένων

φορτίσεων

Κύριες συνιστώσες με ιδιοτιμές μεγαλύτερες της μονάδας για τα δεδομένα του EPQ

Ερώτημα Φόρτιση Ερώτημα Φόρτιση Ερώτημα Φόρτιση Ερώτημα Φόρτιση

E1 -0,27 N21 0,50 P41 0,15 P61 0,28

P2 0,04 L22 0,05 L42 -0,11 N62 0,24

N3 0,43 E23 -0,36 E43 -0,47 N63 0,43

E4 -0,42 P24 0,14 P44 0,05 L64 0,09

P5 0,14 N25 0,39 N45 0,15 E65 -0,50

N6 0,42 L26 0,05 L46 0,11 P66 -0,06

L7 0,10 P27 0,15 E47 -0,26 N67 0,45

E8 -0,58 N28 0,41 P48 0,36 L68 -0,04

P9 -0,02 E29 -0,46 E49 -0,25 N69 0,50

N10 0,37 P30 0,05 P50 0,12 P70 0,23

L11 -0,15 N31 0,57 N51 0,34 N71 0,55

P12 -0,04 L32 -0,01 L52 -0,19 L72 -0,23

E13 -0,50 P33 -0,23 E53 -0,08 P73 -0,02

N14 0,36 P34 -0,04 N54 0,40 N74 0,28

L15 0,19 N35 0,33 L55 0,00 L75 -0,01

E16 -0,42 L36 0,00 E56 -0,24 E76 -0,45

N17 0,36 E37 -0,48 P57 -0,06 P77 0,24

L18 -0,09 P38 -0,19 N58 0,56 N78 0,27

E19 0,60 N39 0,22 L59 0,14 L79 0,06

P20 0,18 E40 0,53 E60 -0,08 E80 -0,54

P81 0,26

P82 0,24

L83 -0,27

P84 -0,03

Φορτίσεις των ερωτημάτων του EPQ στην πρώτη κύρια συνιστώσα

Αρκετές φορτίσεις είναι κάτω του 0,30, δεν φαίνεται να αποτελούν ένα ενιαίο σύστημα

14% (residuals) σημαντικά υπόλοιπα μετά από αφαίρεση του πίνακα συναφειών βάσει της επίλυσης από τον αρχικό, μικρό ποσοστό, αλλά πολλοί οι παράγοντες (27)

Initial Extraction Ερώτημα Initial Extraction Ερώτημα Initial Extraction Ερώτημα Initial Extraction

E1 1,000 0,091 N21 1,000 0,341 P41 1,000 0,085 P61 1,000 0,156

P2 1,000 0,077 L22 1,000 0,257 L42 1,000 0,096 N62 1,000 0,119

N3 1,000 0,320 E23 1,000 0,226 E43 1,000 0,503 N63 1,000 0,220

E4 1,000 0,409 P24 1,000 0,084 P44 1,000 0,030 L64 1,000 0,148

P5 1,000 0,029 N25 1,000 0,262 N45 1,000 0,088 E65 1,000 0,537

N6 1,000 0,297 L26 1,000 0,110 L46 1,000 0,151 P66 1,000 0,161

L7 1,000 0,270 P27 1,000 0,214 E47 1,000 0,092 N67 1,000 0,312

E8 1,000 0,396 N28 1,000 0,341 P48 1,000 0,179 L68 1,000 0,050

P9 1,000 0,112 E29 1,000 0,265 E49 1,000 0,203 N69 1,000 0,430

N10 1,000 0,239 P30 1,000 0,234 P50 1,000 0,075 P70 1,000 0,156

L11 1,000 0,247 N31 1,000 0,343 N51 1,000 0,178 N71 1,000 0,323

P12 1,000 0,068 L32 1,000 0,076 L52 1,000 0,154 L72 1,000 0,289

E13 1,000 0,380 P33 1,000 0,085 E53 1,000 0,264 P73 1,000 0,090

N14 1,000 0,335 P34 1,000 0,137 N54 1,000 0,277 N74 1,000 0,205

L15 1,000 0,262 N35 1,000 0,295 L55 1,000 0,199 L75 1,000 0,145

E16 1,000 0,315 L36 1,000 0,220 E56 1,000 0,198 E76 1,000 0,354

N17 1,000 0,353 E37 1,000 0,380 P57 1,000 0,013 P77 1,000 0,255

L18 1,000 0,131 P38 1,000 0,170 N58 1,000 0,328 N78 1,000 0,199

E19 1,000 0,499 N39 1,000 0,273 L59 1,000 0,315 L79 1,000 0,171

P20 1,000 0,182 E40 1,000 0,452 E60 1,000 0,076 E80 1,000 0,528

P81 1,000 0,223

P82 1,000 0,254

L83 1,000 0,178

P84 1,000 0,131

Communalities

Ερώτημα

Με 4 παράγοντες, τα περισσότερα communalities χαμηλά

Ιδιοτιμή % διασποράς Αθροιστικό % Ιδιοτιμή % διασποράς Αθροιστικό % Ιδιοτιμή % διασποράς Αθροιστικό %

1 7,948 9,462 9,462 7,948 9,462 9,462 6,482 7,717 7,717

2 5,079 6,046 15,508 5,079 6,046 15,508 5,280 6,285 14,002

3 3,413 4,063 19,571 3,413 4,063 19,571 3,744 4,457 18,459

4 2,475 2,947 22,518 2,475 2,947 22,518 3,409 4,059 22,518

Κύρια

συνιστώσα

Αρχικές ιδιοτιμές Αθροίσματα τετραγωνισμένων φορτίσεων

Αθροίσματα τετρ.φορτ. μετά την

περιστροφή

Το ποσοστό διασποράς που αποδίδεται στους 4 παράγοντες είναι χαμηλό

22% σημαντικά υπόλοιπα (residuals) μετά την αφαίρεση από τον αρχικό πίνακα συναφειών του πίνακα βάσει της ανάλυσης

E4 0,62 0,02 -0,05 0,13

E8 0,59 -0,17 -0,07 -0,10

E13 0,58 -0,14 0,15 -0,09

E16 0,54 -0,01 0,08 -0,15

E19 -0,69 0,13 -0,01 0,09

E23 0,44 -0,07 0,14 -0,07

E29 0,48 -0,11 0,01 -0,15

E37 0,61 -0,05 0,00 0,00

E40 -0,67 0,04 0,04 0,03

E43 0,68 -0,01 -0,03 0,18

E49 0,40 -0,02 0,20 0,07

E65 0,71 -0,04 -0,03 0,17

E76 0,56 -0,03 0,10 -0,17

E80 0,71 -0,06 -0,06 0,11

Ερωτήματα που φορτίζουν στον πρώτο παράγοντα

N3 -0,08 0,54 0,15 0,06

N6 -0,15 0,47 0,23 -0,04

N10 -0,09 0,47 0,08 0,04

N14 0,01 0,43 0,05 0,39

N17 -0,01 0,59 -0,04 -0,01

N21 -0,17 0,52 0,11 0,16

N25 -0,06 0,48 0,07 0,15

N28 -0,07 0,42 -0,01 0,40

N31 -0,38 0,42 0,01 0,14

N35 0,00 0,54 -0,04 0,07

N54 -0,12 0,48 0,18 -0,04

N67 -0,18 0,53 0,01 -0,01

N69 -0,14 0,45 0,03 0,45

N71 -0,30 0,42 0,09 0,22

N74 -0,03 0,45 0,00 -0,05

P82 0,04 0,49 -0,10 -0,02

Ερωτήματα που φορτίζουν στον δεύτερο παράγοντα

Φορτίσεις σε 4 παράγοντες μετά από περιστροφή (μέθοδος κυρίων συνιστωσών


L7 0,10 0,07 0,47 0,19

L11 -0,01 -0,12 -0,48 0,02

L15 -0,03 0,11 0,49 0,08

L22 0,05 -0,02 0,50 0,06

L36 0,16 0,03 0,44 0,07

L55 0,08 -0,06 0,42 0,09

L59 0,06 0,05 0,50 0,24

L72 0,07 -0,21 -0,48 0,11

Ερωτήματα που φορτίζουν στον τρίτο παράγοντα

P27 0,11 0,20 0,04 0,40

N39 0,09 0,31 -0,03 0,41

E53 0,19 -0,07 -0,11 0,46

P77 -0,10 0,03 0,17 0,46

P81 -0,02 0,22 0,02 0,42

Ερωτήματα που φορτίζουν στον τέταρτο παράγοντα

E1 0,26 -0,13 0,06 -0,04 P48 -0,24 0,16 0,03 0,31

P2 -0,10 0,03 0,05 -0,25 P50 -0,02 0,24 -0,06 -0,11

P5 -0,12 0,06 0,11 -0,01 N51 -0,12 0,25 0,08 0,31

P9 0,10 0,22 -0,13 -0,19 L52 0,16 0,00 -0,36 -0,04

P12 0,06 -0,12 0,17 0,15 E56 0,30 -0,14 -0,06 0,29

L18 -0,04 -0,05 -0,34 -0,10 P57 0,06 0,01 -0,01 -0,10

P20 -0,09 -0,04 0,29 0,30 N58 -0,37 0,34 0,14 0,24

P24 -0,03 0,05 0,09 0,27 E60 0,23 0,09 0,05 0,11

L26 0,12 0,07 0,22 0,20 P61 -0,09 0,21 0,06 0,32

P30 -0,04 -0,19 0,20 0,39 N62 0,00 0,33 0,06 0,10

L32 -0,06 0,05 -0,16 -0,21 N63 -0,23 0,29 0,10 0,27

P33 0,13 -0,26 0,00 0,05 L64 0,01 0,01 0,37 0,10

P34 0,10 0,14 -0,32 0,05 P66 0,03 0,13 -0,11 -0,36

P38 0,29 0,15 -0,20 -0,15 L68 0,13 0,00 0,11 0,15

P41 -0,21 -0,10 0,09 0,15 P70 -0,03 0,25 -0,10 0,28

L42 0,20 -0,05 0,20 0,13 P73 0,01 -0,14 0,22 0,14

P44 -0,03 -0,03 0,06 0,15 L75 0,10 0,00 0,37 -0,03

N45 0,03 0,29 0,02 -0,02 N78 -0,04 0,36 0,25 -0,09

L46 0,05 0,11 0,36 0,06 L79 0,01 0,05 0,39 -0,14

E47 0,28 -0,11 0,03 0,02 L83 0,17 -0,12 -0,37 -0,04

P84 0,13 0,24 -0,16 -0,18

Ερωτήματα με φορτίσεις κάτω του 0,40


Σύγκριση παραγοντικών δομών μεταξύ ομάδων

• Δείκτης συμφωνίας (congruence coefficient)

��Φ =∑ ��

∑ �� ∑ ��

��

��

όπου k ο αριθμός των ερωτημάτων στην ανάλυση και Xi και Yi οι φορτίσεις των ερωτημάτων στους παράγοντες που συγκρίνονται

Σύγκριση επιλύσεων με 4 παράγοντες για φοιτητές και μη-φοιτητές

• Φοιτητές Ν=588

• Μη-φοιτητές Ν=101

φοιτητές

παράγοντας

μη-φοιτητές 1 2 3 4

παρ. 1 0,91 -0,37 -0,12 -0,07

2 -0,28 0,84 0,18 0,58

3 0,1 0,13 0,79 0,36

4 -0,07 0,12 0,17 0,51

Δείκτης από 0,90 και πάνω δηλώνει όμοιους παράγοντες

Ο πρώτος παράγοντας είναι όμοιος μεταξύ των δύο ομάδων, οι υπόλοιποι διαφέρουν

Διόρθωση τιμών για κοινωνική αποδοχή

• Διορθωμένοι μέσοι όροι, μέσω ανάλυσης συνδιακύμανσης-analysis of covariance (διαφορές μέσων όρων ομάδων σαν να είχαν όλοι την ίδια τιμή στην κοινωνική αποδοχή)

• Έλεγχος (αφαίρεση) επίδρασης εξωγενούς παράγοντα (π.χ. κοινωνική αποδοχή)

• Για παράδειγμα, διαφορές των δύο φύλων στην Εξωστρέφεια, ελέγχοντας την επίδραση της κοινωνικής αποδοχής

• Υπολογίζονται διορθωμένοι μέσοι όροι για την επίδραση της κοινωνικής αποδοχής για τα δύο φύλα

• Διόρθωση των αρχικών τιμών για κάθε άτομο, μέσω της συνάφειας της μέτρησης (π.χ. Εξωστρέφεια) με την τάση για κοινωνικά επιθυμητές απαντήσεις

• Υπολογισμός διορθωμένης τυπικής απόκλισης στην Εξωστρέφεια

• �′� = �� − ��

� × ��.�� όπου Ε=Εξωστρέφεια, L=Lie (βαθμολογία στην κλίμακα

Ψεύδους)

• Υπολογισμός διορθωμένων τιμών στην Εξωστρέφεια, βάσει των z-τιμών

• �′� = z × �′� +�.�.� όπου �′� οι διορθωμένες τιμές στην Εξωστρέφεια

• � =��.�.�

��



E N P

N -0,28

P -0,03 0,16

L -0,08 -0,23 -0,32

Συνάφειες με Κοινωνική αποδοχή

N Ελάχιστο Μέγιστο

Μέσος

όρος

Τυπική

απόκλιση

E 690 0,05 1,00 0,68 0,24

N 690 0,00 1,00 0,58 0,22

P 690 0,00 0,58 0,15 0,10

L 690 0,00 0,89 0,42 0,18

Περιγραφικά στατιστικά στοιχεία

Η κλίμακα του Ψυχωτισμού έχει την πιο ισχυρή συσχέτιση με την κοινωνική αποδοχή, αν και μικρή


• Διορθωμένη τυπική απόκλιση στον Ψυχωτισμό

�′� = �� − ��

� × ��.��

�′� = 0,10� − 0,10� × −0,32 � = 0,092

• Διορθωμένες τιμές στον Ψυχωτισμό

�′� = z × �′� + �.�.��′� = z × 0,092 + 0,15

Βιβλιογραφία

• Δημητρίου, Ε. Χ. (1986). Το ερωτηματολόγιο προσωπικότητας EPQ (Eysenck Personality Questionnaire): στάθμιση στον ελληνικό πληθυσμό, ενήλικο και παιδικό. Εγκέφαλος, 23, 41- 54.

Ψυχομετρία ΙΙ, 28/4/2020 Σοφία Παπάζογλου€¦ · • Οι...

Documents

Transcript of Ψυχομετρία ΙΙ, 28/4/2020 Σοφία Παπάζογλου€¦ · • Οι...