ελληνιστικη εποχη

Post on 18-Feb-2017

65 views 1 download

Transcript of ελληνιστικη εποχη

ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΟΥ Μ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

ΣΥΜΒΑΣΙΛΕΙΑ Ετεροθαλής αδελφός Φίλιππος Γ` και Αλέξανδρος Δ`(απέτυχε) Διασπαστικές τάσεις με μορφή

εξεγέρσεων απελευθερωτικών πολέμων και συγκρούσεων για τη διαδοχή.

ΕΛΛΑΔΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣΛαμιακός πόλεμος 322π.Χ

Αθηναίοι και Αιτωλοί εναντίον Μακεδόνων με επικράτηση των Μακεδόνων

Συνέπειες (για τους Αθηναίους :)Αντικατάσταση της δημοκρατίας με ολιγαρχία Χρηματική αποζημίωση Μακεδονική φρουρά στη Μουνιχία Δολοφονία του Υπερείδη και αυτοκτονία του

Δημοσθένη Μακεδονικές φρουρές σε πολλές πόλεις της

Πελοποννήσου.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ Εξεγέρσεις των γηγενών και των

Ελλήνων που είχαν εγκατασταθεί εκεί Πείθων κατέστειλε την εξέγερση και

ανακήρυξε τον εαυτό του ανεξάρτητο διοικητή

ΣΥΓΚΡΟΎΣΕΙΣ ΔΙΑΔΟΧΩΝ Κράτησαν είκοσι χρόνια και οδήγησαν στο

διαμελισμό της αυτοκρατορίας Βασίλειο της Αιγύπτου (Πτολεμαίος ) Βασίλειο της Σύριας (Σέλευκος ) Βασίλειο της Μακεδονίας (Κάσσανδρος) Βασίλειο της Θράκης (Λυσίμαχος) Νέες συγκρούσεις που οδήγησαν σε νέα

κράτη όπως της Βιθυνίας ,Αρμενίας ,Πόντου, Καππαδοκίας .

ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΩΝ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Οικονομικός τομέας: ενιαίο οικονομικό σύστημα 1.Χρήση κοινού νομισματικού συστήματος 2.Κοινή δημοσιονομική πολιτική 3.Κοινός τρόπος συναλλαγών Μεγάλη γεωργική παραγωγή και η ανταλλαγή των

αγαθών οδήγησε στην ανάπτυξη εμπορίου με χρήση ελληνικών νομισμάτων

Δημιουργήθηκαν τράπεζες και χρησιμοποιήθηκαν επιταγές

Βασιλείς :κάτοχοι της γης και του μεγαλύτερου μέρους της παραγωγής

Κοινωνικός τομέας : Αστική τάξη :έμποροι ,τραπεζίτες και

βασιλικοί υπάλληλοι (Έλληνες και ελληνίζοντες γηγενείς )

Εργάτες και μικροκαλλιεργητές (γηγενείς )

Δούλοι (αύξηση για να καλυφτεί η πλούσια διαβίωση των ηγεμόνων και ανώτερων στρωμάτων )

Η ελληνιστική κοινωνία ήταν πολυεθνική και πολυπολιτισμική. Η ελληνική πολιτισμική παρουσία ήταν έντονη, αλλά οι ελληνίζοντες ξένοι δεν επηρεάζονταν μόνο από τον Ελληνισμό, αλλά και τον επηρέαζαν.

Πολιτικός τομέας: Απόλυτη μοναρχία Ηγεμόνας και το επιτελείο του από

Έλληνες και εξελληνισμένους γηγενείς Ηγεμόνας :όλες τις

εξουσίες ,λατρεύεται από τους υπηκόους

Πολίτης :ενδιαφέρεται μόνο για το ατομικό του συμφέρον

ΚΕΝΤΡΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Αλεξάνδρεια ,Αντιόχεια , Πέργαμος Διοικητικά ,οικονομικά και πολιτιστικά

κέντρα

ΕΛΛΑΔΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Πρότυπα μακεδονικής βασιλείας Κάποιες πόλεις-κράτη διατήρησαν την

αυτονομία τους (Αθήνα , Σπάρτη, Ρόδος, Δήλος)

Άλλες περιοχές οργανωθήκαν σε ομοσπονδίες (Αιτωλοί και Αχαιοί )

ΔΟΜΉ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΗ Βασίλειο της Αιγύπτου Βασίλειο της Συρίας ΕΛΛΑΔΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Βασίλειο Μακεδονίας Βασίλειο Ηπείρου Αθήνα –Σπάρτη-Δήλος κ.α(πόλεις –κράτη)Συμπολιτείες :Αχαϊκή (Πελοπόννησος )Αιτωλική:(Κεντρική Ελλάδα)

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Ελληνιστική πόλη :οργανωμένο

πολεοδομικό σύστημα, τείχη, ανάκτορα,αγορά,γυμνάσια,παλαίστρες,στάδια,θέατρα,βιβλιοθήκες, ιεροί χώροι όπως ναοί ,στοές και βωμοί

Σημαντικότερες πόλεις :Αλεξάνδρεια ,Αντιόχεια ,Πέργαμος

ΔΗΜΗΤΡΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΗ

ΓΛΩΣΣΑ Ονομάζεται κοινή ελληνιστική και είναι

συγχώνευση ελληνικών διαλεκτών με βάση την αττική διάλεκτο

Υπήρχε ενιαίο γλωσσικό σύστημα γραπτής και προφορικής επικοινωνίας

Χρησιμοποιήθηκε από το λαό και από τους συγγραφείς

Για τη διάδοση των κηρυγμάτων του χριστιανισμού

Γράφτηκε η Βίβλος

ΘΡΗΣΚΕΊΑ Θρησκευτικός συγκρητισμός : Είναι η τεχνητή συνένωση ποικίλων

θρησκευτικών δοξασιών και η διαμόρφωση νέων λατρειών

Γενικά, η θρησκευτική πίστη, όπως τη γνωρίσαμε περισσότερο στα αρχαϊκά, λιγότερο στα κλασικά χρόνια, είχε στην Ελληνιστική εποχή υποχωρήσει. Μπορεί τα αφιερώματα να ήταν πλουσιότερα και οι ναοί μεγαλοπρεπέστεροι, μπορεί οι δημόσιες λατρευτικές εκδηλώσεις να φάνταζαν πολυτελέστερες παρά ποτέ, αλλά στο βάθος ο πλούτος και η αστάθεια της εποχής είχαν κλονίσει τα θεμέλια τόσο της ηθικής όσο και της θρησκείας. Οι μεταφυσικές ανάγκες των ανθρώπων, όταν δεν καλύπτονταν από τις μυστηριακές λατρείες, ικανοποιούνταν από δεισιδαιμονικές ας τις πούμε πρακτικές, όπως τα ξόρκια, τα φυλαχτά, η μαγεία γενικά, και ακόμα από την αστρολογία και τη μαντική στις ποικίλες μορφές της. Μία μόνο θεά είδε τα χρόνια εκείνα τη λατρεία της να αναβαθμίζεται: η θεά Τύχη.

Χαρακτηριστικό για την εποχή φαινόμενο ήταν και οι αθρόες αποθεώσεις. Η υποτιθέμενη εξύψωση ενός θνητού, συνήθως ηγεμόνα, στην τάξη των θεών, η κατασκευή ναών αφιερωμένων στη λατρεία του, η προσφορά θυσιών κλπ., ήταν φαινόμενα συνηθισμένα στην Ανατολή, όχι όμως και στην Ελλάδα, όπου οι αντίστοιχες μαρτυρίες είναι ελάχιστες και αμφίβολες. Μόνο τώρα, μετά τον Μεγαλέξανδρο, που ζωντανός ακόμα διεκδικούσε, ως γιος του Άμμωνα-Δία, θεϊκές τιμές, οι διάδοχοί του, οι Σελευκίδες, οι Πτολεμαίοι και οι Ατταλίδες, δεν ισχυρίζονταν μόνο ότι κατάγονταν από θεούς, αλλά και φρόντιζαν όταν πεθάνουν να αποθεωθούν οι ίδιοι, καμιά φορά και οι σύζυγοί τους, για το μεγαλείο τους και για τις ευεργεσίες τους στη χώρα. Με αυτά τα δεδομένα οι αποθεώσεις δε βασίζονταν στη θρησκευτική πίστη αλλά σε πολιτικές αποφάσεις που σκοπό είχαν να ενισχύσουν το κύρος της δυναστείας.

Όσο για την ηθική τάξη: οι κάθε λογής απατεώνες, οι αχόρταγοι παράσιτοι, οι εταίρες, οι μεσίτρες, οι ξαδιάντροπες κουβέντες, η σωματική κακοποίηση και εκμετάλλευση των δούλων, όλα όσα από παλιά θεωρούνταν περιθωριακά και αξιοκατάκριτα, φαίνεται ότι αποτελούσαν τώρα συνηθισμένα και φυσικά φαινόμενα της καθημερινής ζωής. Κείμενα και αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ότι η ελληνιστική κοινωνία, τουλάχιστο στα αστικά κέντρα, όπου κυκλοφορούσε και επιβίωνε κάθε καρυδιάς καρύδι, εύκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έκδοτη στις ηδονές, ανήθικη, σπάταλη, αδίστακτη κλπ. - αλλά βέβαια παρόμοιοι χαρακτηρισμοί, απ᾽ όπου και αν προέρχονται, είναι συχνά υπερβολικοί, αν όχι και άδικοι.

ΓΡΑΜΜΑΤΑ Γραμματικοί :είναι οι πρώτοι φιλόλογοι

που αντέγραφαν και σχολίαζαν τα έργα των κλασσικών

Μαζική παραγωγή βιβλίων(διάδοση γραφικής ύλης όπως πάπυρος και περγαμηνή, δημιουργία βιβλιοθηκών )

Συγγραφείς :μιμητές των έργων της κλασσικής εποχής

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Γεωγραφία :Νέαρχος (περιγραφή του

παράπλου των ακτών του Ινδικού ωκεανού)

Πυθέας (έφτασε μέχρι το βόρειο άκρο της Αγγλίας )

Ερατοσθένης (κατασκεύασε έναν παγκόσμιο χάρτη )

ΑΣΤΡΟΝΟΜΊΑ Αρίσταρχος ο Σάμιος :διατύπωσε

θεωρίες για τη σφαιρικότητα της γης και για τη διπλή κίνηση της γύρω από τον άξονα της και γύρω από τον ήλιο

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΆ Ευκλείδης: σημαντικό βιβλίο του τα

Στοιχεία Σπουδαιότερο κέντρο η Αλεξάνδρεια

ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΦΥΣΙΚΗ: Αρχιμήδης ο Συρακούσιος που

ασχολήθηκε με το ειδικό βάρος των σωμάτων ,με τους μοχλούς τα κάτοπτρα κ.α

ΒΙΟΛΟΓΙΑ: Ηρόφιλος που έκανε έρευνες για το νευρικό σύστημα και την κυκλοφορία του αίματος

ΙΑΤΡΙΚΗ :Γαληνός που συστηματοποίησε τις ιατρικές γνώσεις

ΤΕΧΝΕΣ Συνεχίστηκε η πρωτοτυπία της κλασσικής

εποχής μέσα από νέες μορφές με διαφορετικό περιεχόμενο

Στόχος των καλλιτεχνών να προκαλέσουν θαυμασμό και κατάπληξη και να προβάλλουν τα ανθρώπινα συναισθήματα

Καλλιτεχνικά κέντρα στην κυρίως Ελλάδα Τεχνίτες έλληνες που εργάζονται στις αυλές

των βασιλέων Νέα κέντρα στη Ρόδο και στην Πέργαμο όπου

λειτουργούν σχολές

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ Οικοδομήματα κοσμικού χαρακτήρα

για τις ανάγκες των ηγεμόνων Περιορίζονται οι ναοί Κτίρια για πρακτικούς σκοπούς όπως

ανάκτορα αγορές γυμνάσια στοές Μεγάλες διαστάσεις και πληθωρική

διακόσμηση Μεγάλες και πολυτελείς κατοικίες

Αλεξάνδρεια –ΦΑΡΟΣ Το πιο εντυπωσιακό από τα

οικοδομήματα της Αλεξάνδρειας ήταν εκείνο που πρωτοαντίκριζε όποιος έφτανε στην πόλη από τη θάλασσα: ένας τεράστιος πύργος χτισμένος σε ένα μικρό νησάκι που λεγόταν Φάρος, σε μικρή απόσταση από την είσοδο του εμπορικού λιμανιού. Στο επάνω μέρος του πύργου υπήρχε ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος, όπου έκαιγε μονίμως μια μεγάλη φωτιά που φαινόταν από πολύ μακριά και βοηθούσε τους ναυτικούς να οδηγήσουν τα πλοία τους με σχετική ασφάλεια στο λιμάνι

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΦΑΡΟΣ ΣΑΡΑΠΙΕΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ ΤΑΦΙΚΟ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑ ΓΙΑ ΤΑ ΛΕΙΨΑΝΑ

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΘΑΛΑΜΗΓΟΣ

ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ Πρωτεύουσα του κράτους του

Σέλευκου Βρίσκεται στη νότια Τουρκία

ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΘΕΑΣ ΤΥΧΗΣ Το άγαλμα αυτό ήταν

χάλκινο και εικόνιζε μια ώριμη γυναίκα, ντυμένη με χιτώνα και ιμάτιο, που φορούσε στο κεφάλι ένα πυργόμορφο στέμμα και καθόταν επάνω σε έναν βράχο (εικ. 309). Κάτω από τα πόδια του αγάλματος έβγαινε ο κορμός και το κεφάλι μιας γυμνής νεανικής ανδρικής μορφής, που ήταν η προσωποποίηση του ποταμού Ορόντη. 

ΠΕΡΓΑΜΟΣ ΒΔ. ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Γαλάτης που έχει σκοτώσει τη γυναίκα του και μετά αυτοκτονεί για να μην πιαστεί αιχμάλωτος

ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΠΕΡΓΑΜΟΥ Βασιλικά ανάκτορα Ναός της Αθηνάς Βωμός του Δία Στοές

ΠΛΑΣΤΙΚΗ Εξωτερίκευση του ψυχικού κόσμου Έντονες κινήσεις και εκφράσεις Απεικόνιση πόνου αγωνίας και πάθος Σημαντικότερα έργα :σύμπλεγμα

Λαοκόοντα ο θνήσκων Γαλάτης , η Νίκη της Σαμοθράκης σύμπλεγμα Αφροδίτης και Πάνα ,τα γλυπτά του βωμού του Διός στην Πέργαμο

ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ Η ιδέα ενός αγάλματος Νίκης που πατάει

επάνω σε πλώρη πλοίου δεν ήταν καινούργια. Όμως στην περίπτωση της Νίκης της Σαμοθράκης υπάρχει μια ιδιομορφία: η κατασκευή στην οποία ανήκε το άγαλμα ήταν πιθανότατα στημένη μέσα σε μια δεξαμενή με νερό και έδινε έτσι την εντύπωση ενός πλοίου που μπαίνει σε λιμάνι. Η μορφή είναι ντυμένη με λεπτό χιτώνα που κολλά επάνω στο σώμα καθώς κινείται ορμητικά προς τα εμπρός, σχηματίζοντας αλλού λεπτές και αλλού παχύτερες πτυχώσεις, ενώ ένα χοντρό ιμάτιο τυλίγεται γύρω από τα σκέλη της, αφήνοντας εν μέρει ακάλυπτο το αριστερό. Τα απλωμένα φτερά (από τα οποία σώζεται μόνο το αριστερό) τονίζουν και αυτά την έντονη κίνηση. Δεν γνωρίζουμε δυστυχώς τη θέση των χεριών και έτσι η αναπαράσταση του αγάλματος παραμένει προβληματική. Αυτό όμως δεν μειώνει τον θαυμασμό για τη δεξιοτεχνία με την οποία είναι δουλεμένο το άγαλμα.

ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΛΑΟΚΟΟΝΤΑ  Ο Λαοκόων έχει

ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του τον πόνο και την αγωνία καθώς παλεύει μάταια να ελευθερωθεί από το φίδι που τον σφίγγει και ετοιμάζεται να τον δαγκώσει. Ο ένας από τους γιους του είναι ήδη νεκρός ενώ ο άλλος προσπαθεί ακόμη να γλιτώσει από τον θανάσιμο κίνδυνο. Στον θεατή δημιουργείται η αίσθηση ότι η δράση εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του.

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ Το γυμνό και το ντυμένο

τμήμα του αγάλματος είναι δουλεμένα από διαφορετικό μάρμαρο και συνδέονται με γόμφους. Χωριστά δουλεμένος ήταν και ο δεξιός βραχίονας, που κατευθυνόταν προς τα κάτω, με το χέρι να συγκρατεί πιθανότατα το ιμάτιο. Κατά την ανασκαφή βρέθηκε και το αριστερό άκρο χέρι του αγάλματος, που κρατάει ένα μήλο, το βραβείο που έδωσε στην Αφροδίτη ο Πάρις όταν την έκρινε ως την ομορφότερη από τις θεές.

ΖΩΓΡΑΦΙΚΉ-ΜΙΚΡΟΤΕΧΝΊΑ-ΥΑΛΟΥΡΓΙΑ

Ψηφιδωτό (Πέλλα ,Δήλος ,Ρόδος) Κοσμήματα αργυρά και χρυσά (χρυσά

στεφάνια με φύλλωμα δάφνης μυρτιάς βελανιδιάς

Φυσητή υαλουργία

ΠΗΓΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΓΛΩΣΣΑΣ