description
O ανιψιός του Ροΐδη, ο καθηγητής Α. Μ. Ανδρεάδης (1876 - 1935), που έζησε στο οικογενειακό περιβάλλον του συγγραφέα της Πάπισσας, μαρτυρεί ότι "κρύφιος, αλλά βαθύς πόθος του Εμμανουήλ Ροΐδου υπήρξε πάντοτε να ίδη συνειλεγμένα τα έργα, άτινα μετά τόσης αγάπης και επιμελείας είχε φιλοτεχνήση". Ο πόθος όμως αυτός του Ροΐδη εκπληρώθηκε σε μικρό ποσοστό μόνο, όσο ακόμη ζούσε· το 1885 ο τελειόφοιτος της Νομικής Δ. Ι. Σταματόπουλος εξέδωσε ένα πρώτο και μόνο τόμο με τίτλο Πάρεργα, μέσα στον οποίο περιέλαβε, χωρίς χρονολογική τάξη, μερικά από τα έως τότε δημοσιεύματα του Ροΐδη. Στον σύντομο πρόλογο ο εκδότης πληροφορεί ότι, εκτός από τις αναδημοσιεύσεις, καταχωρίζει στο τέλος τις Σκέψεις περί συγχρόνων Ελλήνων, δηλαδή ένα απόσπασμα από ανέκδοτο έργο του συγγραφέα, το οποίο όμως δεν είδε τελικά το φως της δημοσιότητας. Τον πρόλογο του εκδότη ακολουθεί ένας δεύτερος, του Ροΐδη, ο οποίος τονίζει τελειώνοντας ότι "η μόνη εις την έκδοσιν ταύτην συμμετοχή μου περιορίζεται εις την παροχήν της ζητηθείσης αδείας. Εκ των εν αυτή διατριβών ουδεμίαν επεθεώρησα τυπουμένην". Η δήλωση όμως αυτή του Ροΐδη δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται εντελώς στα πράγματα, γιατί, σε ορισμένα δημοσιεύματα των Παρέργων, το χέρι του συγγραφέα πρέπει να απάλυνε κάποιες οξύτητες, ιδίως πολιτικού χαρακτήρα, κάτι το οποίο ούτε ο τελειόφοιτος Σταματόπουλος θα το αποτολμούσε ούτε ο λεπτολόγος Ροΐδης θα ανεχόταν να γίνει από τρίτον. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)