Ιανοςάπιορ 2012

Παλαγησηνπνύινπ Παλαγηώηα

Παηδαγσγηθή

Αμηνπνίεζε ηνπ

Γηαδξαζηηθνύ Πίλαθα

Υπ. Διδ. Πανεπιζηημίος Αθηνών,

Επιμοπθώηπια ζηην Αξιοποίηζη ηυν ΤΠΕ ζηη Διδακηική

Ππάξη

Τα ηειεπηαία ρξόληα ηα ζρνιεία καο

θαηαθιύδνληαη από πιήζνο ηερλνινγηθώλ

εθαξκνγώλ ζην όλνκα ηεο δεκηνπξγίαο ελόο

απνηειεζκαηηθόηεξνπ πεξηβάιινληνο κάζεζεο

θαη δηδαζθαιίαο

Ο ηξόπνο κε ηνλ νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη ε

ηερλνινγία ζηελ ζρνιηθή ηάμε πξνθαιεί

πξνβιεκαηηζκνύο, θαζώο πνιιέο θνξέο ε

έκθαζε δίλεηαη πεξηζζόηεξν ζηνπο δηαζέζηκνπο

ηερλνινγηθνύο πόξνπο θαη ιηγόηεξν ζηηο

παηδαγσγηθέο πξνϋπνζέζεηο πνπ ζα πξέπεη λα

δηέπνπλ έλα πεξηβάιινλ κάζεζεο

Έλα ππνζηεξηθηηθό εξγαιείν ηεο

εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο, πνπ έρεη ελζσκαησζεί

ζε πνιιά ζρνιεία παγθνζκίσο, είλαη o

Γηαδξαζηηθόο Πίλαθαο (Γ.Π.) (Interactive

Whiteboard, IWB).

Ο δηαδξαζηηθόο πίλαθαο απνηειείηαη από κηα επηθάλεηα

εξγαζίαο, πνπ ππνζηεξίδεη ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο πξνβνιήο

θαη ηεο αιιειεπίδξαζεο θαη ζπλδέεηαη κε έλαλ ππνινγηζηή

θαη έλα βηληενπξνβνιέα. Μέζσ ηνπ πξνβνιέα εκθαλίδεηαη

ζηνλ πίλαθα ε νζόλε ηνπ ππνινγηζηή.

Δίλαη έλα δπλακηθό κέζν παξνπζίαζεο κε

δηαδξαζηηθά ραξαθηεξηζηηθά, ζρεηηθά λέν

εξγαιείν γηα ηελ εθπαίδεπζε ζε παγθόζκην

επίπεδν, αθνύ πξσην-εκθαλίζηεθε ζηηο αξρέο

ηεο δεθαεηίαο ηνπ 2000. Ο πξώηνο

δηαδξαζηηθόο πίλαθαο δεκηνπξγήζεθε από ηε

SMART Technologies ην 1991

(Bauer, 2006)

Οη δηαδξαζηηθνί πίλαθεο αξρηθά αλαπηύρζεθαλ

γηα εθαξκνγέο γξαθείνπ.

(Smith και άλλοι, 2005)

Ο δηαδξαζηηθόο πίλαθαο εηζήρζεθε ζηελ

Δθπαίδεπζε κε πξσηνπόξνπο ηε Μεγάιε

Βξεηαλία, ηνλ Καλαδά, ηελ Απζηξαιία, ηε Νέα

Εειαλδία θαη ηηο Ζ.Π.Α.

Ζ εμάπισζή ηνπο ζηνλ εθπαηδεπηηθό ρώξν ππήξμε

ξαγδαία.

Τν Ζλσκέλν Βαζίιεην είλαη ε ρώξα κε ηηο

κεγαιύηεξεο πσιήζεηο δηαδξαζηηθώλ πηλάθσλ.

(Τ. Γιακοςμάηος)

Ζ πξόβιεςε γηα ην 2010 ήηαλ όηη ζα έρνπλεγθαηαζηαζνύλ πάλσ από 3 εθαηνκκύξηαπίλαθεο. Σην Μεμηθό, ην project Encyclopediaπνπ ζηνρεύεη λα εμνπιίζεη 145.000 αίζνπζεοδηδαζθαιίαο έρεη πξνϋπνινγηζκό 1,8δηζεθαηνκκύξηα δνιάξηα θαη είλαη ηνκεγαιύηεξν project εθπαηδεπηηθήο ηερλνινγίαοζηνλ θόζκν.

(Ψαπιά, 2007)

Σηελ Διιάδα ν δηαδξαζηηθόο πίλαθαο ρξεζηκνπνηείηαη

θπξίσο ζε ηδησηηθά εθπαηδεπηήξηα θαη θξνληηζηήξηα.

Σύκθσλα κε ηηο εμαγγειίεο ηνπ Υπ. Παηδείαο, ε εηζαγσγή

δηαδξαζηηθώλ ζπζηεκάησλ ζηελ εθπαίδεπζε μεθηλά από

ηα Γπκλάζηα κέζα από ηελ πξάμε:

«Ππόγπαμμα πιλοηικήρ ειζαγυγήρ διαδπαζηικών

ζςζηημάηυν και ζςναθούρ εξοπλιζμού ζηην ηάξη για μία

τηθιακά ςποζηηπιζόμενη διδαζκαλία»

(Επιτειρηζιακό Πρόγραμμα Εκπαίδεσζη και Δια Βίοσ Μάθηζη).

Αλήθεη ζηελ θαηεγνξία ησλ ηεηαξηνγελώλ

ηερλνινγηθώλ Μέζσλ, θαιύπηεη θαη ππνθαζηζηά

όιεο ηηο ιεηηνπξγίεο ησλ θιαζηθώλ κέζσλ όπσο

ηνπ καπξνπίλαθα ή ηνπ θιαζηθνύ πίλαθα.

Γηεπξύλεη ηηο δπλαηόηεηεο ηνπ θιαζηθνύ

πίλαθα κέζα από ηηο ςεθηαθέο πξνεθηάζεηο ηηο

νπνίεο πξνζθέξεη. MacLuhan (2001), Faustlich (1995) και Sofos (2005)

Λεηηνπξγεί κε ηελ αθή: νη καζεηέο θαη νηεθπαηδεπηηθνί κπνξνύλ λα γξάθνπλ ή λαζρεδηάδνπλ είηε κε ην δάθηπιό ηνπο, είηε κεεηδηθή γξαθίδα, είηε κε θάπνηα άιιεζπζθεπή

Τν ρξώκα γξαθήο αιιάμεη κε ζρεηηθέοξπζκίζεηο

Κάπνηνη ζπλνδεύνληαη από ςεθηαθάζθνπγγαξάθηα

Απαηηείηαη:

επηκόξθσζε εθπαηδεπηηθώλ, δηαξθήο θαη

καθξά εκπεηξία ρξήζεο

δηαξθή παηδαγσγηθή θαη ηερλνινγηθή

ππνζηήξημε

καζεζηαθέο δξαζηεξηόηεηεο πνπ

αμηνπνηνύλ ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά

ησλ ΓΠ.

Με ην δηαδξαζηηθό πίλαθα ν εθπαηδεπηηθόο:

Γξάθεη όπσο ζηνλ παξαδνζηαθό πίλαθα

Απνζεθεύεη ην κάζεκα ζηε κλήκε ηνπ ππνινγηζηή

Πξαγκαηνπνηεί παξνπζηάζεηο, πξνβάιεη ηαηλίεο,δηαδίθηπν

Γξάθεη ή επηζεκαίλεη πάλσ ζην πξνβαιιόκελν πιηθό ρσξίο

λα ην αιινηώλεη, κε ηε βνήζεηα καξθαδόξσλ

Καηαζθεπάδεη πιάλα καζήκαηνο ζε κνξθή παξνπζηάζεσλ

Μεηαθηλεί, πεξηζηξέθεη,αιιάδεη κέγεζνο ζε αληηθείκελα

Φξεζηκνπνηεί δηαδξαζηηθά παηρλίδηα, αζθήζεηο, θιπ

Πξνζβαζηκόηεηα θαη επρξεζηία

Αλζεθηηθή επηθάλεηα

Απαηηνύληαη βαζηθέο γλώζεηο Ζ/Υ

Υπνζηεξίδεη ηελ θαηαγξαθή νιόθιεξσλκαζεκάησλ

Λνγηζκηθό γηα ηελ θαηαζθεπή πιάλσλ καζεκάησλ,παξνπζηάζεσλ, αζθήζεσλ

Δλζαξξύλεη ηελ θξηηηθή ζθέςε

Πξόζβαζε ζηα παηδηά κε εηδηθέο αλάγθεο

Playability

Γηδαζθαιία από απόζηαζε

Γεκηνπξγεί αίζζεκα αζθάιεηαο ζηνπο εθπ/θνύο

Ζ έληαμε ηνπ δηαδξαζηηθνύ πίλαθα ζηελ ηάμε

ελέρεη όκσο θαη ζπγθεθξηκέλα κεηνλεθηήκαηα,

όπσο:

ην ζεκαληηθό θόζηνο εμνπιηζκνύ,

ηελ αλάγθε εθπαίδεπζεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ θαη

ηελ ηερληθή ππνζηήξημή ηνπο γηα θάπνην

ηνπιάρηζηνλ δηάζηεκα

Τν θύξην όκσο κεηνλέθηεκα ηνπ δηαδξαζηηθνύ

πίλαθα εδξάδεηαη ζηελ ελδερόκελε ρξήζε ηνπ σο

θιαζηθνύ επνπηηθνύ κέζνπ, σο εξγαιείνπ δειαδή

πνπ αλαπαξαγάγεη ηνλ ζπκβαηηθό ηξόπν

δηδαζθαιίαο.

Ζ απηόλνκε κάζεζε

Ζ νκαδηθή δνπιεηά ζηελ ηάμε

Ο καζεηνθεληξηθόο ηξόπνο δηδαζθαιίαο

Ζ εθπαίδεπζε κε απζεληηθό πιηθό ζε πξαγκαηηθέο

ζπλζήθεο

Ζ πξνζαξκνγή ηνπ καζήκαηνο ζε θάζε ηύπν

καζεηή

Σε δηεζλέο επίπεδν έρνπλ ππάξμεη έλζεξκνη

ππνζηεξηθηέο από αξθεηνύο ζρεδηαζηέο

εθπαηδεπηηθήο πνιηηηθήο νη νπνίνη ππνζηεξίδνπλ

όηη νη Γ.Π. κπνξνύλ λα επηθέξνπλ κία δπλεηηθή

επαλάζηαζε ζηελ εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή.

(Gillen, Staarman, Littleton, Mercer & Twiner, 2008; Miller &

Glover, 2002; Smith, Higgins, Wall & Miller, 2005)

Δλζαξξύλεη ηηο ζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο ( Higgins και ζσν. , 2005)

Υπνζηεξίδεη ηελ αιιειεπίδξαζε κεηαμύ ησλ εθπαηδεπηηθώλ θαη ησλ

καζεηώλ θαη δίλεη θίλεηξα ζπκκεηνρήο, γηα ζςζήηηζη ζηελ ηάμε

(Gerard& Widener 1999)

Σπκβάιιεη ζηελ επηθέληξσζε ηεο πποζοσήρ ηυν μαθηηών ζην κάζεκα

(Solvie 2001,Reardon 2004, Δημηηρακάκης/Σοθός 2010)

Καζηζηά ηε δηδαζθαιία πην παξαζηαηηθή (Bush κ.α.2004,

Δημηηρακάκης/Σοθός 2010)

Παξέρεη θίλεηξα θαη δηεπξύλεη ηηο δπλαηόηεηεο ηεο θιαζηθήο

παξνπζίαζεο (Miller κ.α. 2004)

Φαξαθηεξίδεηαη από επειημία θαη πξνζαξκνζηηθόηεηα θαη κπνξεί λα

αμηνπνηεζεί από όιεο ηηο ειηθίεο ησλ καζεηώλ (Abrams και Haefner

1998, Bell 2002)

Αύμεζε ηεο δπλαηόηεηαο πξόζβαζεο ζε κηθξόηεξεο ειηθίεο θαη ζε

καζεηέο κε εηδηθέο αλάγθεο (Goodison, 2002)

Ο Γηαδξαζηηθόο Πίλαθαο απνηειεί έλα δπλακηθό

ηερλνινγηθό κέζν ην νπνίν όκσο κόλν ππό

παηδαγσγηθέο πξνϋπνζέζεηο κπνξεί λα ζπκβάιιεη

ζηελ επίηεπμε ησλ καζεζηαθώλ ζηόρσλ ζηελ

ζρνιηθή ηάμε.

(Αναζηαζιάδηρ & άλλοι, 2010)

Για ηην επιηςσή ένηαξη ηος ΔΠ ζηη διδακηική

ππάξη απαιηείηαι:

Δπηκόξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ, δηαξθήο θαη

καθξά εκπεηξία ρξήζεο

Γηαξθήο παηδαγσγηθή θαη ηερλνινγηθή

ππνζηήξημε

Μαζεζηαθέο δξαζηεξηόηεηεο πνπ αμηνπνηνύλ ηα

ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ΓΠ.

Σρεδηαζηηθά εξγαιεία

Γηαρείξηζε ζειίδσλ

Βηβιηνζήθεο αληηθεηκέλσλ

Γηαρείξηζε αληηθεηκέλσλ

Αλαγλώξηζε ειεύζεξεο γξαθήο θαη

κεηαηξνπή ζε θείκελν (OCR)

Αλαγλώξηζε ειεύζεξνπ ζρεδίνπ θαη

κεηαηξνπή ζε ζρήκα

Καηαγξαθή θαη αλαπαξαγσγή ζειίδαο

Απνζήθεπζε- Δθηύπσζε καζήκαηνο

Δπηθάλεηα ςεθηαθήο κειάλεο (digital ink layer)

Πιεθηξνιόγην νζόλεο

Καηαγξαθή βίληεν (video capture)

Καηαγξαθή νζόλεο (screen capture)

Σθίαζε νζόλεο

Πξνβνιέαο

Μεγεζπληηθόο θαθόο

Αόξαηε κειάλε

Τειεδηάζθεςε, απνκαθξπζκέλε δηαρείξηζε

(Video conference, remote control)

Δθείλν πνπ έρεη ζεκαζία είλαη:

Ζ αμηνπνίεζε ηνπ Γηαδξαζηηθνύ Πίλαθα λα γίλεηαη

κέζα ζ΄ έλα πιαίζην αξρώλ ζην νπνίν ζα

αλαδεηθλύεηαη ε πξνζηηζέκελε αμία ηνπ, όρη ηόζν

σο εξγαιείν επνπηηθήο δηδαζθαιίαο αιιά θπξίσο σο

εξγαιείν ελίζρπζεο ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο,

ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηεο ηάμεο, ηεο

θνηλσληθήο αιιειεπίδξαζεο, ηεο επηθνηλσλίαο θαη

ηεο ζπλεξγαζίαο.