ενέσεις & εμβόλια

Post on 02-Jul-2015

68 views 0 download

Transcript of ενέσεις & εμβόλια

Ζνεςθ είναι θ μζκοδοσ ειςαγωγισ φαρμάκου

ςτουσ ιςτοφσ ι ςτο αίμα με τθ χριςθ κατάλλθλου

οργάνου.

Η δυνατότθτα να υπολογίηεται με ακρίβεια θ δόςθ.

Η ταχφτθτα ςτο κεραπευτικό αποτζλεςμα.

Η δυνατότθτα χοριγθςθσ φαρμάκων, που αν χορθγοφνταν από το ςτόμα κα αδρανοποιοφνταν από τα πεπτικά υγρά, κα ζβλαπταν τον πεπτικό βλεννογόνο ι κα αποβάλλονταν με εμετό.

Η δυνατότθτα ςυγκζντρωςθσ τθσ δράςθσ ενόσ φαρμάκου ςε μια οριςμζνθ περιοχι.

Τα ενδεχόμενα τεχνικά ςφάλματα και οι παρενζργειεσ οριςμζνων από τισ χορθγοφμενεσ ουςίεσ είναι το κφριο μειονεκτιμα των ενζςεων .

Στο δζρμα (ενδοδερμικι ζνεςθ)

Στον υποδόριο ιςτό (υποδόρια ζνεςθ)

Στουσ μυσ (ενδομυϊκι ζνεςθ)

Στισ φλζβεσ (ενδοφλζβια ζνεςθ)

Στισ αρτθρίεσ (ενδοαρτθριακι ζνεςθ).

1. Τον κοίλο κφλινδρο

2. Το ζμβολοΣτο ζνα άκρο τθσ ςφριγγασ υπάρχει θ

κατάλλθλθ υποδοχι για τθν εφαρμογι τθσ ειδικισ βελόνασ

Στην Ενδοδερμική. ένεςη χρηςιμοποιείταιλεπτή βελόνα 25G/0,5.

Η ενδοδερμική ένεςη χρηςιμοποιείται για εμβολιαςμούσ, mantoux και τεςτ αλλεργίασ.Η μέγιςτη ποςότητα υγρού που μπορεί να χορηγηθεί ενδομυΰκά είναι τα 0,1 ml. Η λεπτή βελόνα ειςάγεται ςτο δέρμα ςε μικρή γωνία και δημιουργείται ο πομφόσ και το δέρμα φαίνεται λευκό.

Μια ενδομυϊκι ζνεςθ, είναι θ ειςαγωγι φαρμάκου με βελόνα και ςφριγγα, όπου θ βελόνα πθγαίνει ςτο μυϊκό ςτρϊμα κάτω από το δζρμα προκειμζνου να παραδοκεί το φάρμακο και να απορροφθκεί από τθν κυκλοφορία του αίματοσ. Αυτόσ ο τφποσ ζνεςθσ μπορεί να δοκεί από μια νοςοκόμα ι γιατρό, αλλά μπορεί και ο αςκενισ να τθν κάνει μόνοσ του. Οι ενδομυϊκζσ ενζςεισ είναι βακφτερεσ από τισ υποδόριεσ ενζςεισ και γίνονται με γωνία 90 μοιρϊν, θ οποία ςχθματίηεται μεταξφ βελόνασ και δζρματοσ.

Στο βραχίονα. (Δελτοειδισ μυσ άνω άκρων)

Στουσ μθροφσ. (Προςκιοπλάγια επιφάνεια μθροφ-πλατφσ μθριαίοσ μυσ)

Στουσ γλουτοφσ. (Μείηων γλουτιαίοσ, άνω και ζξω τεταρτθμόριο)

Από τθν πυκνότθτα του φαρμάκου.

Τθν ποςότθτα του φαρμάκου.

Τθ δομι του ατόμου, δθλαδι αν είναι παχφςαρκο ι ιςχνό.

Οι ενδομυϊκζσ ενζςεισ χρθςιμοποιοφνται επίςθσ για να παραδϊςουν το φάρμακο που ειδάλλωσ κα απορροφϊνταν πάρα πολφ αργά ι κα ιταν αναποτελεςματικό αν λαμβάνονταν από το ςτόμα. Παραδείγματα τζτοιων φαρμάκων αποτελοφν:

i. Οριςμζνα αντιβιοτικά.

ii. Οριςμζνεσ αντιςυλλθπτικζσ ορμόνεσ.

iii. Τα περιςςότερα εμβόλια.

iv. Ηρεμιςτικζσ/Παυςίπονεσ Ενζςεισ (Οι οποίεσ χορθγοφνται για καταςτολι του νευρικοφ ςυςτιματοσ).

v. Ενζςεισ επινεφρίνθσ για ανκρϊπουσ που ζχουν υποςτεί ςοβαρζσ αλλεργικζσ αντιδράςεισ (Αλλεργικό Σοκ).

vi. Αντίδοτα ςε κάποιο δθλθτιριο (π.χ Δθλθτιριο Φιδιϊν).

Το φάρμακο δεν μπορεί να χορθγθκεί από το ςτόμα διότι καταςτρζφεται από τα πεπτικά υγρά.

Υπάρχουν διαταραχζσ απορρόφθςθσ του φαρμάκου.

Υπάρχουν Χρόνιεσ ι οξείεσ γαςτρεντερικζσ πακιςεισ.

Το φάρμακο είναι ελαιϊδεσ και δεν χορθγείται ενδοφλζβια.

Ο μόνοσ ςθμαντικόσ κίνδυνοσ είναι να ζχει κάποιοσ μια αλλεργία ςτο χορθγοφμενο φάρμακο (πράγμα που ςυμβαίνει πολφ ςπάνια και δεν είναι δυνατό να προβλεφκεί). Διαφορετικά, καμία ςοβαρι επιπλοκι δεν αναμζνεται με τθν προχπόκεςθ όμωσ πριν τθ χοριγθςθ, να διαβάςετε πολφ καλά τισ οδθγίεσ του φαρμάκου για να μάκετε τθν απαιτοφμενθ δοςολογία, θ οποία πάντα είναι διαφορετικι ανάλογα αν θ ζνεςθ κα γίνει ςε ενιλικο ι ανιλικο.

Χρθςιμοποιείται για

χοριγθςθ φαρμάκων για

γριγορθ δράςθ ενδοφλζβια

και για λιψθ αίματοσ για

εργαςτθριακζσ εξετάςεισ.

Στθν Ενδοφλζβια ζνεςθ (IV, Intravenous Injection) χρθςιμοποιείται ςφριγγα με βελόνα 22G/0,8

Αιμόλυςθ του αίματοσ από γριγορθ και ζντονθ αναρρόφθςθ.

Πιξθ του αίματοσ αν θ λιψθ αργεί πολφ λόγω δυςκολιϊν.

Τα εμβόλια κεωροφνται μία μεγάλθ υποπαράγραφοσ των ενζςεων ,θ οποία ευκφνεται για πολλά πράγμα όπωσ το να ζχουμε τθν δυνατότθτα να ηοφμε ανω των ςαράντα (40) , αλλα και να μασ κανουν τθν ηωι πιό «εφκολθ».

Με τον όρο εμβόλιο νοείται θ χοριγθςθ ςε ζναν οργανιςμό υλικοφ που περιζχει

εξαςκενθμζνουσ πακογόνουσ παράγοντεσ (βακτιρια, ιοφσ κλπ

μικροοργανιςμοφσ). Ωσ ςυνζπεια, ο οργανιςμόσ αντιδρά,

παράγοντασ αντιςϊματα, τα οποία καταπολεμοφν τον παράγοντα νόςου,

εφόςον αυτόσ ειςάχκθκε ηωντανόσ μεν, αλλά εξαςκενθμζνοσ.

Με τον τρόπο που αναφζραμε ςτον οριςμό ο οργανιςμόσ είτε διατθρεί επί οριςμζνο χρονικό

διάςτθμα τθν ικανότθτα παραγωγισ αντιςωμάτων (όπωσ, π.χ., ςυμβαίνει με το

εμβόλιο τθσ κοινισ γρίπθσ) είτε το διατθρεί εφ' όρου ηωισ (όπωσ, π.χ., με το εμβόλιο

τθσ ιλαράσ). Τα εμβόλια, ςυνεπϊσ, χρθςιμοποιοφνται ωσ προλθπτικό μζςο

καταπολζμθςθσ λοιμωδϊν νόςων, ενϊ τα τελευταία χρόνια ςυμβάλλουν ςθμαντικά και

ςτθν επιτυχι κεραπεία τουσ ι και ςτθν οριςτικι εξαφάνιςι τουσ, όπωσ ςυνζβθ με τθν ευλογιά.

Τα εμβόλια, ανάλογα με τουσ αντιγονικοφσ παράγοντεσ που περιζχουν, διακρίνονται ςε:

Μονοδφναμα: Περιζχουν ζνα μόνον αντιγονικό παράγοντα. Αποκαλοφνται και απλά εμβόλια.

Πολυδφναμα: Περιζχουν περιςςότερουσ του ενόσ αντιγονικοφσ παράγοντεσ, όπωσ π.χ. το "τριπλό εμβόλιο" που περιζχει αντιγονικοφσ παράγοντεσ για τθν αντιμετϊπιςθ του κοκκφτθ, τθσ διφκερίτιδασ και του τετάνου.

Δικόνα 1 : ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΜΩΝ - Χρονοδιάγραμμα

Δμβολιαζμών για Παιδιά και ΔθήβοσςΗλικία

ΕμβόλιοΓέννηση 1 μην 2μην 4μην 6μην 12μην 15μην 18μην 24μην 4-6 ετ 11-12

ετ

13-18 ετ

Ηπαηίηιδας Β (Hep

B)1Hep B1α Hep B1β

(1-2 δόζεις)

Hep B

Hep B1γ Hep B Hep B Hep B (όλες οι δόζεις)Γιθθερίηιδας,

Τεηάνοσ, Κοκκύηη

(DTaP)2

DTaP DTaP DTaP DTaP DTaP TdaP2α,2β

Πολιομσελίηιδας

(IPV)3 IPV IPV IPV IPVΑιμόθιλοσ ηύποσ

Β4 Hib Hib Hib HibΜηνιγγιηιδόκοκκοσ

C (MCC)5 MCC MCC MCCΠνεσμονιόκοκκοσ

(PCV)6

*

PCV PCV PCV PCV PCV (PPV)6α

Ιλαράς,

Παρωηίηιδας,

Δρσθράς (ΜΜR)7

MMR MMR

Ανεμεσλογιάς

(Var)8 Var VarΙός Ανθρώπινων

Θηλωμάηων

(ΗPV)9

HPV

κορίηζια 12-

15 εη 3

δόζειςΗπαηίηιδας Α (Hep

Α)10

Hep A (2 δόζεις)

Φσμαηίωζης

(BCG)11Mantoux Mantou

x11α

BCG

Mantou

x11β

Γρίππης (INFL)12INFL (εηηζίως)