Εμβόλια για παιδιά και ενηλίκους

Απρ

ίλιο

ς 20

15Eµβόλια για παιδιά και ενήλικους

entheto_embolia_f2.pdf 1 4/6/15 1:29 PM

To/

προϊόν δεν αποτελεί υποκατάστατο μίας ισορροπημένης διατροφής59034/12.9.07 83195 7.12.2010Αριθ. Πρωτ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ : ,

η υγιεινή συνήθειαπου έγινε παιχνίδι

Eιδικά σχεδιασμένη

σε μορφή σκόνης όπως τοκαρότο, το παντζάρι, η φράουλα, τομήλο, το μπρόκολο, το βερύκοκο, καικαρπούς αγριοτριανταφυλλιάς. Μευπέροχη γεύση φρούτα του δάσους ήτροπικά φρούτα.

για τις ανάγκες τωνμικρών πρωταθλητών με 14 βιταμίνες,11 μέταλλα και φυσικά φρούτα καιλαχανικά

Β

ιταμίνες

για

ΠΑΙΔΙΑ

Συμπλήρωμα διατροφήςειδικά σχεδιασμένο για παιδιά

τριών ετών και άνω,

Κάθε μασώμενη ταμπλέτα παρέχει100mg βιταμίνης C, 11,5mgασερόλας & 4,3mg καρπώναγριοτριανταφυλλιάς (rosehips).

βιταμίνηςC

με φυσικήγεύση πορτοκάλι!

Μασώμενη Βιταμίνη C

Μασώμενη Πολυβιταμίνη

Health & Nutrition

Perfect for Every BodyTM

εμπνευσμένη από τη φύσηεμπνευσμένη από τη φύση

Health & Nutrition



Health & Nutrition



Μεγάλη γκάματων προϊόντων της

θα βρείτε στα φαρμακείαμε την ειδική σήμανση

ISOPLUS

ΣΦΡΑΓΙΔΑΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ



UP!UP!healthyme.gr application for iOS & AndroidhealthymeUP!

ÁÈÇÍÁ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ:Τ Τ 310 028 668. 210 95 79 707 • . 2e-mail: [email protected] • www.healthyme.gr

Cr

ea

ti

ve

2 || || Εμβόλια 2015 ||

περιεχόμενα

Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚ∆ΟΣΗΜ. ΠΙΤΣΙΛΙ∆ΗΣ Α.Ε.Αγ. Νικολάου 102,16674 ΓλυφάδαΤηλ: 210 8947002,Fax: 210 8941551www.pitsilidis.gr

ΕΚ∆ΟΤΗΣΜιχάλης Πιτσιλίδης

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ Νινέττα Βατικιώτη

∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣΘεόδουλος Παπαβασιλείου

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑΝεκταρία Καρακώστα

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗΒασιλική Κούτσικου

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣΓιώργος Παναγόπουλος

ART DIRECTORΝικολέττα Παπαϊωάννου

∆ΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑ∆ΑΒιβέττα ΛαϊνιώτηΛυδία ΠαπαευαγγέλουΕιρήνη Πιτσιλίδη

ΥΠΟ∆ΟΧΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣΣοφία Κολοβού

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΣταµάτης Κωνσταντάτος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΌλγα Κοσσυβάκη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣshutterstock images

ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟ∆ΕΣΙΑ:ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε.

Συνέντευξη ΑνδρέΑΣ ΚωνΣτΑντόπόυλόΣ - «τα εμβόλια είναι ακίνδυνα και σώζουν ζωές»

έμβολιασμός και παραπληροφόρηση

Συνέντευξη ΧρΗΣτόΣ λΙόνΗΣ - O εμβολιασμός ενηλίκων είναι πολύ σοβαρή υπόθεση!

Συνέντευξη FEDERICO MARTINON - TORRES - O εμβολιασμός είναι δικαίωμα

ποια εμβόλια πρέπει να κάνουν οι ενήλικοι;

πνευμονία και πνευμονιόκοκκος

6

19

24

10

2831

Liposomial Iron®

®

Liposomial Iron®

®

Liposomial Iron®

®

NEO!

ΔΥΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ

Λιποσωµική Τεχνολογία

ΜΕΤΑFeΡΕΙ ... ΕΞΥΠΝΑ

LEAFLET

ΜΟΝ

ΑΔΙΚΟ ΟΧΗΜΑ

ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΙΔ

ΗΡΟ

Υ



LEAFLET

ΜΟΝ



ΗΡΟ

Υ

Η πατενταρισµένη τεχνολογία Sideral® λειτουργεί σαν “Δούρειος Ίππος” και µεταφέρει το σίδηρο σε µία λιποσωµικού τύπου δοµή εξασφαλίζοντας προστατευµένη διέλευση και υψηλή απορρόφηση από την πεπτική οδό.

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ SIDERAL® ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ

Υψηλή βιοδιαθεσιµότητα ώστε µε µικρότερη λήψη σιδήρου να επιτυγχάνεται σηµαντική και γρήγορη αύξηση των επιπέδων αιµοσφαιρίνης και φερριτίνης, συγκρίσιµη ακόµα και µε του ενέσιµου σιδήρου1-4

Εξαιρετική ανεκτικότητα χωρίς τις συνήθεις ενοχλητικές ανεπιθύµητες ενέργειες1-4

Χορήγηση µια φορά την ηµέρα, οποιαδήποτε ώρα της ηµέρας και ανεξάρτητα από τη λήψη τροφής



LEAFLET

ΜΟΝ



ΗΡΟ

Υ

Υπεύθυνος για την κυκλοφορία του προϊόντος στην Ελλάδα WIN MEDICA A.E.Παπαδιαµαντοπούλου 41, 11528 Αθήνα, Ελλάδα, Τηλ.: 210 7488821, Φαξ: 210 7488827Διεύθυνση αλληλογραφίας: Οιδίποδος 1-3 & Παράδροµος Αττικής Οδού 33-35, 15238 Χαλάνδρι, Tηλ. 2107488821, Fax 2107488827, www.winmedica.gr Προϊόν έρευνας

Italy

www.anemia-sideral.gr

Τα συµπληρώµατα διατροφής δεν πρέπει να θεωρούνται υποκατάστατα της σωστής ισορροπηµένης διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής.

1. 1er Curso Mediterraneo Multidisciplinal en anemia ferropenica, 8 de Junio de 2013, Milan. 2. 2o Curso Mediterraneo Multidisciplinal en anemia ferropenica, 5 de Abril de 2014, Barcelona. 3. Mafodda A et al, Randomized Phase II Trial of supplementation with oral liposomal iron versus intravenous iron in patients with chemotherapy-related anemia without iron deficiency treated with Darbepoetin alfa, I supplementi di TUMORI, a Journal of Experimental and Clinical Oncology, 2014;15(1):S82. 4. Indriolo A. et al, P530 Comparison between liposomial iron and ferrous sulfate in patients with iron deficiency anemia and inflammatory bowel disease. A pilot controlled study, Poster presentations: Clinical, Therapy & observation (2014)

Προτεινόµενη Λ.Τ. 20€

ww

w.o

nlim

e.gr

.

Aριθ. γνωστοποίησης ΕΟΦ. Sideral Forte: 86296/1-10-2014, Sideral Folico: 86295/1-10-2014

ΔΕΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΝΕΤΑΙ

Σίδηρος & Βιταµίνη C Σίδηρος, Φυλλικό οξύ, βιταµίνη C, D, B6 & B12.

Δεν περιέχει γλουτένη και λακτόζη

ad 20x28.indd 1 6/4/15 12:31 PM

6 || || Εμβόλια 2015 ||

Συνέντευξη

Δεν ευσταθούν τα όσα λένε σύλλογοι και ΜΚΟ ότι πολλά παιδιά μένουν ανεμβολίαστα

για οικονομικούς λόγους, υποστηρίζει ο

Καθηγητής Παιδιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Ελληνικής

και της Παγκόσμιας Παιδιατρικής

Εταιρείας, κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος,

ο οποίος αποδίδει τη μειωμένη εμβολιαστική

κάλυψη (για συγκεκριμένα εμβόλια)

στην αδιαφορία των γονιών και στον φόβο

τους απέναντι στα εμβόλια.

ΑνδρέΑΣ ΚωνΣτΑντόπόυλόΣ

«τα εμβόλια είναι ακίνδυνα και σώζουν ζωές»

Σ ε κάθε περίπτωση, ο Κα-θηγητής θεωρεί τον εμ-βολιασμό αναγκαίο και τονίζει ότι τα εμβόλια εί-

ναι τελείως αθώα, αποτελεσματι-κά και ακίνδυνα, ότι σώζουν ζωές και προλαμβάνουν θανάτους.

Κύριε καθηγητά, γιατί στην εποχή μας έχουμε πολλά ανεμβολίαστα παιδιά; Το γεγονός αυτό οφείλεται κυ-ρίως στους γονείς, οι οποίοι δεν προσέρχονται στον γιατρό για τα εμβολιάσουν. Δυστυχώς, και στη χώρα μας, ιδίως μετά το 2009, με την πανδημία της γρί-πης, έχει δημιουργηθεί ένα αντι-εμβολιαστικό λόμπι.

Θα θυμάστε ότι τότε, ελέχθη-σαν πολλά από γιατρούς, διαφό-ρων ειδικοτήτων, δημιουργώ-ντας σύγχυση στον κόσμο. Τη μια έλεγαν ότι τα εμβόλια είναι επικίνδυνα γιατί κάνουν σύν-δρομο Guillain-Barré, και την άλλη (οι ίδιοι άνθρωποι) έλεγαν ότι είναι αθώα... Έτσι, ο κόσμος άρχισε να χάνει την εμπιστοσύ-νη του στα εμβόλια. Ως αποτέ-λεσμα, το πρώτο εξάμηνο του

2010, καταγράψαμε πτώση στην εμβολιαστική κάλυψη από 15-40%! Η δε πτώση που εμφάνισε το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ήταν 100%. Αυτό σημαίνει ότι κανένα παιδί δεν εμβολιάστηκε με το συγκεκριμένο εμβόλιο, για ένα ολόκληρο 6μηνο! Αποφασίσαμε λοιπόν τότε, ως Ελληνική Παιδι-ατρική Εταιρεία, να ξεκινήσουμε μια καμπάνια ενημέρωσης για το συγκεκριμένο ζήτημα. Έτσι, αρκετά χρόνια μετά, έχουμε κα-ταφέρει να φτάσουμε και πάλι στα επίπεδα εμβολιαστικής κά-λυψης στα οποία βρισκόμασταν πριν από το 2009.

Τι φταίει γι’ αυτή την απρό-σμενη εξέλιξη; Πρόσφατα, η Ελληνική Παιδι-ατρική Εταιρεία διεξήγαγε μία έρευνα για να δει τι φταίει και ορισμένοι γονείς αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Δι-απιστώσαμε ότι ποσοστό 10% των γονέων, προβληματίζεται για την ασφάλεια των εμβολίων. Ιδιαίτερα οι νέες μητέρες, κάτω των 34 ετών, που κάνουν χρήση

|| Εμβόλια 2015 || || 7

του Διαδικτύου. Τα συνήθη προ-βλήματα είναι η άγνοια των γο-νιών για τα συστατικά των εμβο-λίων, ο φόβος για παρενέργειες και η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις φαρμακευτικές εταιρεί-ες. Τα εμβόλια που φοβούνται περισσότερο είναι το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας, γρίπης, ρότα-ιού και HPV.

Σε ανάλογη μελέτη βρήκαμε ότι και οι παιδίατροι είχαν αντιρ-ρήσεις να εμβολιάσουν τα παιδιά τους σε ποσοστό 11%, κυρίως για τα εμβόλιο γρίπης, ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας και HPV.

Ενδιαφέρον είναι ότι όσοι παιδίατροι προσπάθησαν να εξηγήσουν στους γονείς τον ρόλο και την ασφάλεια των εμ-βολίων, και αφιέρωσαν 15-20 λεπτά για συζήτηση, έπεισαν τους γονείς να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Αντίθετα, όταν πα-ρέπεμψαν στο Διαδίκτυο, οι γο-νείς παρέμειναν αρνητικοί.

Η αδιαφορία των γονιών και το αντιεμβολιαστικό λόμπι τι επιπτώσεις μπορούν να έχουν στο μέλλον; Αν δεν εμβολιάζεται τουλάχι-στον το 70-80% του πληθυσμού, είναι πιθανό να εμφανιστούν επι-δημίες. Και λέμε 80%, γιατί όταν το 80% του πληθυσμού είναι εμβολιασμένο, προστατεύεται και το υπόλοιπο 20% («προστα-σία αγέλης»), αν και το ποσοστό αυτό διαφέρει από νόσημα σε νόσημα. Υπάρχουν δηλαδή νο-σήματα όπου πρέπει να καλύ-ψουμε το 95%, ενώ σε άλλα πρέ-πει να καλύψουμε το 40%, για να επιτευχθεί η προστασία και των υπολοίπων που δεν έχουν εμβολιαστεί. Ο μέσος όρος όμως είναι στο 70-80%. Αυτοί οι εμβολιασμένοι δημιουργούν προστατευτικό τείχος και για το υπόλοιπο 20-30% που δεν έχουν

εμβολιασθεί. Σε περίπτωση που εμβολιασθούν λίγα παιδιά, δεν μπορούν να σχηματίσουν προ-στατευτικό τείχος για τα άλλα παιδιά και θα αρρωστήσουν όλα!

Αν η σχετική εμβολιαστι-κή κάλυψη πέσει στο 40%, θα δούμε οπωσδήποτε επιδημίες διφθερίτιδας και ιλαράς. Προ-σωπικά είδα για τελευταία φορά επιδημία διφθερίτιδας, όταν ήμουν νεαρός, στο νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία», όπου μέσα σε ένα έτος (1972), χάσα-με στο 25 παιδιά.

Το φαινόμενο του αντιεμ-βολιαστικού λόμπι δεν είναι ελληνικό. Υπάρχει και σε άλλες χώρες, εδώ και πολλά χρόνια. Ως αποτέλεσμα αυτής της κί-νησης, πέρσι εκδηλώθηκε σε Γερμανία, Ιταλία και Ελβετία επιδημία ιλαράς, που οδήγησε 35 ανθρώπους στον θάνατο και περίπου 10.000 στην εντατική - και η ιλαρά είναι ένα από τα πιο ελαφρά νοσήματα. Αντιλαμβά-νεστε, λοιπόν, ότι το κόστος των 80 εκατομμυρίων που δαπανά το κράτος ετησίως για την κάλυ-ψη του πληθυσμού σε εμβόλια, είναι μηδαμινό σε σχέση με τις απώλειες που μπορεί να έχει μια χώρα σε ανθρώπινες ζωές και κόστη νοσηλείας, αν δεν εμβο-λιάζει τον πληθυσμό της.

Από τη μελέτη της Παιδιατρι-κής Εταιρείας προκύπτει ότι ο παιδίατρος πρέπει να αφιερώνει χρόνο για ενημέρωση των γο-νιών και ότι οι γονείς πρέπει να επιλέγουν μόνο αξιόπιστες πηγές για να ενημερώνονται. Οι ιστο-σελίδες της Ελληνικής Παιδιατρι-κής Εταιρείας και του ΚΕΕΛΠΝΟ δίνουν επιστημονικά ενήμερες και έγκυρες πληροφορίες. Αλλά ενώ στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν μόνο 20 ιστοσελίδες για πληροφόρηση, είναι αμέτρη-τες αυτές που ασκούν παραπλη-

ΕΙΣΤΕ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ; Ασφαλώς, αν όχι μετά τα 50, μετά τα 60 οπωσδήποτε. Κι αυτό, γιατί μετά τα 60 το ανοσοποιητικό σύστημα των ενηλίκων «πέφτει». Ένας ενήλικος που περνάει μία γρίπη το χειμώνα, φοβόμα-στε μην εξελιχθεί σε πνευμο-νία. Αν νοσήσει με πνευμο-νία από πνευμονιόκοκκο, οι πιθανότητες να πεθάνει ή να μπει στην εντατική μονάδα ή να του μείνουν αναπηρίες είναι 50%. Είναι λίγα τα εμ-βόλια που πρέπει να κάνουν οι ενήλικες και είναι πολύ σημαντικό να γίνονται.

8 || || Εμβόλια 2015 ||

Συνέντευξη - ΑνδρέΑΣ ΚωνΣτΑντόπόυλόΣ

ροφόρηση! Οι γονείς λοιπόν δεν πρέπει να ανατρέχουν σε αναξιό-πιστες πηγές του διαδικτύου γιατί παραπληροφορούνται.

Πού κυμαίνεται σήμερα το πο-σοστό κάλυψης; Έχουμε ένα από τα καλύτερα εμβολιαστικά προγράμματα και έχουμε και μια σχετικά καλή κάλυψη, όχι όμως σε όλα τα εμ-βόλια. Τα ποσοστά διαφέρουν από εμβόλιο σε εμβόλιο. Για τα εμβόλια διφθερίτιδας-τετάνου –κοκίτη και πολιομυελίτιδας, το ποσοστό φτάνει στο 98%. Εκεί όπου χωλαίνουμε είναι στα άλλα εμβόλια, της μηνιγγίτιδας και του πνευμονιόκοκκου, όπου η κάλυ-ψη φτάνει στο 70%, στο εμβόλιο της ανεμοβλογιάς που βρίσκεται

στο 60%, και στο εμβόλιο κατά του HPV που δυστυχώς είναι στο 40%, ενώ στις σκανδιναβικές χώ-ρες η κάλυψη με αυτό το εμβόλιο φτάνει στο 70-95%.

Ποια είναι η ευθύνη των για-τρών για αυτό; Σημαντικό μερίδιο ευθύνης για την ανάπτυξη αυτού του λεγόμε-νου «αντιεμβολιαστικού λόμπι», ανήκει στους επαγγελματίες υγεί-ας. Είναι χαρακτηριστικό το γε-γονός ότι στη Γερμανία, όπου εμ-φανίστηκε η επιδημία της ιλαράς, μεγάλο μέρος του πληθυσμού ήταν ανεμβολίαστο, γιατί οι μητέ-ρες είχαν ρωτήσει τις μαίες αν θα έπρεπε να εμβολιάσουν τα παιδιά τους με το εμβόλιο της ιλαράς κι εκείνες τους είχαν πει να μην το

ΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ Η ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ Είναι ανυπόστατο αυτό που λένε ότι οι μετανάστες έφε-ραν φυματίωση - η φυματί-ωση βρίσκεται στα ίδια επί-πεδα που ήταν και το 1990. Απλώς, ενώ τότε το 100% των παιδιών με φυματίωση ήταν ελληνόπουλα, τώρα το ποσοστό μοιράζεται, 60% στα παιδιά των μεταναστών και 40% στα ελληνόπουλα. Ο απόλυτος αριθμός όμως είναι σταθερός, ίσως μάλι-στα να τείνει να ελαττωθεί.

10% των γονέων προβληματίζεται για την ασφάλεια των εμβολίων και ιδιαίτερα οι νέες μητέρες κάτω των 34 ετών, που κάνουν χρήση του διαδικτύου. τα συνήθη προβλήματα είναι η άγνοια των γονιών για τα συστατικά των εμβολίων, ο φόβος για παρενέργειες και η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις φαρμακευτικές εταιρείες. τα εμβόλια που φοβούνται περισσότερο είναι το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (MMR), γρίπης, ρότα-ιού και HPV.

|| Εμβόλια 2015 || || 9

κάνουν, επειδή είναι «βαρύ». Κάτι ανάλογο συνέβη στη

χώρα μας με το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Πολλοί γυναικολόγοι όταν κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το εμβόλιο στη χώρα μας έλεγαν στις γυναίκες να μην το κάνουν γιατί έχει παρενέργειες. Είναι πολύ σημαντικό επομένως, τόσο οι γιατροί, ανεξαρτήτως ειδικότη-τας, όσο και οι φοιτητές ιατρικής και οι νοσηλευτές και οι μαίες να ενημερωθούν πάνω στο θέμα των εμβολίων.

Μια από τις προϋποθέσεις για να γραφτεί ένα παιδί στο σχολείο/ παιδικό σταθμό είναι να προ-σκομίσει το βιβλιάριο εμβολια-σμού. Αυτό σε τι βαθμό τηρείται; Το μόνο που υπάρχει είναι μια υπουργική απόφαση του 1964, που ορίζει ότι τα παιδιά δεν θα γράφονται στο σχολείο, αν δεν έχουν κάνει τα εμβόλια διφθερί-τιδας-τετάνου-πολιομυελίτιδας. Θα πρέπει να εκδοθεί μια νέα υπουργική απόφαση που να κα-θιστά υποχρεωτικά όλα τα εμβό-λια που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού ή να εξευρεθεί κάποιος άλλος τρόπος που να υποχρεώνει τους γονείς να κάνουν τα εμβόλια στα παιδιά τους. Στο εξωτερικό, για παρά-δειγμα, για να πάρεις το δίπλωμα

οδήγησης, πρέπει να έχεις συ-μπληρώσει τα εμβόλιά σου. Έχου-με υποδείξει διάφορους τέτοιους τρόπους, για να καταφέρουμε να εμβολιάσουμε το σύνολο του πληθυσμού.

Η μετανάστευση έχει αυξήσει τη συχνότητα εμφάνισης των μεταδιδόμενων νοσημάτων; Όχι. Και νομίζω ότι υπάρχει αυ-ξημένος φόβος για το θέμα των μεταναστών, που δεν είναι δικαι-ολογημένος. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού έχει εκδώσει οδη-γίες για τα εμβόλια που υποχρε-ωτικά πρέπει να γίνονται στους μετανάστες, αμέσως μετά την εί-σοδό τους στη χώρα μας. Άρα, ο κίνδυνος ελαχιστοποιείται.

Οι γονείς είναι πιθανό, λόγω των πολλών τους υποχρεώσε-ων, να παραλείψουν και δόσεις στον εμβολιασμό των παιδιών. Αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις; Όχι, δεν έχει καμία απολύτως επί-πτωση και μπορεί να γίνει οποιο-δήποτε χρονικό διάστημα, ακόμη και 6 μήνες ή και έναν χρόνο μετά από το προβλεπόμενο διάστημα, χωρίς καμία παρενέργεια. Η μόνη «παρενέργεια» είναι ότι υπάρχει πιθανότητα, μέσα στο διάστημα που δεν έχει κάνει την επαναλη-πτική δόση, το παιδί να κολλήσει και να περάσει την αρρώστια.

προσωπικά είδα για τελευταία φορά επιδημία διφθερίτιδας, όταν ήμουν νεαρός, στο νοσοκομείο παίδων «Αγία Σοφία», όπου μέσα σε ένα έτος (1972), χάσαμε στο 25 παιδιά. πέρσι εκδηλώθηκε σε Γερμανία, Ιταλία και έλβετία επιδημία ιλαράς, που οδήγησε 35 ανθρώπους στον θάνατο και περίπου 10.000 στην εντατική - και η ιλαρά είναι ένα από τα πιο ελαφρά νοσήματα.

Είναι παράλογο οι γονείς να φοβούνται τα εμβόλια αλλά όχι τα φάρμακα;Ασφαλώς, γιατί τα εμβόλια είναι τελείως αθώα, δεν έχουν καμία επικινδυνότητα. Αν πάρει κανείς ένα αντιβιοτικό ή ένα φάρμακο και είναι αλλεργικός, μπορεί να παρουσιάσει αλλεργικό σοκ και να πεθάνει. Ακόμη και τα απλά φάρμακα, όπως η ασπιρίνη, αν ληφθούν μακροχρόνια, μπορεί να κάνουν αιμορραγία. Ακόμα και η παρακεταμόλη σε μεγάλη ποσότητα, μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ή νεφρική βλάβη.

Τα εμβόλια είναι τόσο αθώα, που μπορεί κανείς να κάνει όσα εμβόλια θέλει ταυτόχρονα: ένα στο ένα χέρι, ένα στο άλλο, ένα στο ένα πόδι, ένα στο άλλο. Θα σας πω χαρακτηριστικά το εξής: όταν το 1992 κάναμε το εμβόλιο του κοκίτη, χορηγούσαμε περίπου 3.000 διαφορετικές ουσίες, διότι δεν μπορούσαν να απομονωθούν οι ουσίες που θέλαμε. Αυτό το εμβόλιο που κάναμε τότε είχε κά-ποιες παρενέργειες και ο κόσμος το φοβόταν. Σήμερα όμως, με την εξέλιξη της βιοτεχνολογίας, από τις 3.000 ουσίες, το εμβόλιο του κοκίτη περιέχει μόλις 3-5 ουσίες. Αν κάνει κανείς όλα τα εμβόλια που περιλαμβάνονται στο Εθνι-κό Πρόγραμμα Εμβολιασμών θα λάβει συνολικά 67-70 ουσίες. Τα εμβόλια είναι αθώα, γιατί είναι κα-θαρά και δεν έχουν καμία, μα κα-μία παρενέργεια. Ο κόσμος πρέπει σήμερα να πειστεί ότι με τα εμβό-λια γλιτώνουμε από αρρώστιες που οδηγούν σε αναπηρίες ή στον θάνατο.

Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι τα εμβόλια σώζουν ζωές, είναι ακίνδυνα, χωρίς παρενέργειες. Για σωστή επιστημονική ενημέ-ρωση, επισκεφθείτε στο site της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας http://www.e-child.gr >

10 || || Εμβόλια 2015 ||

Τ ο αντιεμβολιαστι-κό κίνημα, παρό-τι εμφανίζεται ως «νέα μόδα» στις μέ-

ρες μας, μόνο νέο δεν είναι. Για την ακρίβεια, είναι τόσο παλιό όσο ο πρώτος πρώτος εμβολιασμός, αυτός κατά της ευλογιάς, πριν από 200 περίπου χρόνια! Ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς γινόταν με τον ιό της δαμαλίτιδας. Επειδή ο ιός προερχόταν από αγελάδες, υπήρχε η ακλόνητη πεποίθηση πως όσοι εμβολιάζονται αργά ή γρήγορα θα …μετατραπούν σε αγελάδες ή ότι τα ζώα αυτά θα αρχίσουν να «ξεπηδούν» από το σώμα τους!

Εμβόλια και αυτισμός: μια έμ-μονη ιδέα…Είναι αδύνατο να γραφεί οτι-δήποτε για τους αντιεμβολια-στές, χωρίς να γίνει αναφορά στο βρετανό χειρουργό Andrew Wakefield (57-58 ετών σήμερα) και τη διαβόητη εργασία του που δημοσιεύτηκε το 1998, με την οποία επεχείρησε να συν-δέσει το τριπλό εμβόλιο ιλαράς - παρωτίτιδας -ερυθράς, το πα-

Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι τα εμβόλια είναι βλαβερά ή δεν έχουν λόγο ύπαρξης.

Πιστεύουν ότι προκαλούν αυτισμό και άλλα νοσήματα, αδυνατίζουν το ανοσοποιητικό, μας γεμίζουν με τοξίνες και άλλα συναφή. Ως αποτέλεσμα, αυξάνεται ο αριθμός των

ανεμβολίαστων παιδιών. Τι συμβαίνει; Γιατί το σημαντικότερο επίτευγμα της προληπτικής

ιατρικής, ένας πραγματικός άθλος της επιστήμης, τίθεται υπό αμφισβήτηση; από ποιους; για ποιο

λόγο; ισχύει η ρήση “όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά”; Στο κείμενο που ακολουθεί

θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε όλα όσα διαδίδει το «αντιεμβολιαστικό κίνημα», για να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα,

επιστημονικά και λογικά…

Άρθρο

|| Εμβόλια 2015 || || 11

Μ Ι Α έ π Ι Κ Ι ν δυ ν Η Ι Σ τό ρ Ι Α

έμβολιασμός και παραπληροφόρηση

Του Διαμαντή ΚλημεντίδηΚλινικού Φαρμακοποιού MSc

σίγνωστο MMR, με τον αυτισμό. Η αναστάτωση που προκλήθηκε ήταν μεγάλη και, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν έχει κοπάσει μέχρι σήμερα…

Ωστόσο, ενώ όλοι γνωρίζουν τα περί αυτισμού, ελάχιστοι έμαθαν τη συνέχεια της «αποκά-λυψης»: κατέληξε στο να χάσει ο Α. Wakefield την ιατρική του άδεια. Καταρχάς, τα ευρήματά του δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ, από κανέναν άλλο ερευνητή. Το περιοδικό στο οποίο έγινε η δημοσίευσή του, το διάσημο και έγκυρο Lancet, απέσυρε ορι-στικά τη δημοσίευση το 2000, αφού ενδελεχής έρευνα απέ-δειξε ότι τα δεδομένα που χρη-σιμοποίησε ο Wakefield ήταν απλώς …χαλκευμένα! Ο ενδια-φερόμενος αναγνώστης μπορεί να μελετήσει το πλήρες ιστορι-κό του σκανδάλου Wakefield στην ιστοσελίδα του βραβευμέ-νου δημοσιογράφου Brian Deer (http://briandeer.com/mmr/lancet-summary.htm), ο οποίος διεξήγαγε τη σχετική έρευνα.

Συνοπτικά, ο Wakefield δη-μοσίευσε μία αναφορά 12 περι-πτώσεων παιδιών με ανωμαλίες

του γαστρεντερικού συστήμα-τος, 9 από τα οποία (υποτίθεται ότι) εμφάνισαν «παλίνδρομο αυτισμό» εντός 14 ημερών από τον εμβολιασμό τους με το τρι-πλό εμβόλιο MMR. Όποιος δια-βάσει προσεκτικά την εργασία του Wakefield, θα διαπιστώσει ότι ο συγγραφέας δεν κάνει πουθενά τη σύνδεση μεταξύ MMR και αυτισμού. Μία αναφο-ρά περιπτώσεων που υπέπεσαν

στην αντίληψη κάποιου είναι εξ ορισμού ανίκανη, από επιστη-μονική άποψη, να αποκαλύψει αιτιολογικές σχέσεις.

Ο Wakefield φυσικά το γνώ-ριζε αυτό και έτσι αντί να ισχυ-ριστεί στην ανακοίνωσή του ότι τα εμβόλια προκαλούν αυτι-σμό, επιδόθηκε σε έναν αγώνα αρνητικής δημοσιότητας, μια εκστρατεία κατά του MMR με δελτία τύπου, συνεντεύξεις και τηλεοπτικές εμφανίσεις σε εκ-πομπές υψηλής τηλεθέασης, σε Αγγλία και Αμερική, θέτοντας έτσι τις βάσεις για τη γιγάντωση του αντιεμβολιαστικού κινήμα-τος στις μέρες μας, με συνέπει-ες που είναι ήδη ορατές, όπως μαρτυρούν οι επιδημίες ιλαράς στη Μ. Βρετανία και σε αρκε-τές Πολιτείες των Η.Π.Α. Όμως, ο δημοσιογράφος Brian Deer απέδειξε, πέραν πάσης αμφιβο-λία, τον πραγματικό ρόλο που διαδραμάτισε ο Wakefield σ’ αυτή την ιστορία.

Όπως αποδείχτηκε, λοιπόν, ο Wakefield είχε προσληφθεί από έναν δικηγόρο ονόματι Richard Barr δύο χρόνια πριν τη διεξα-γωγή της έρευνάς του, λαμβά-

12 || || Εμβόλια 2015 ||

Άρθρο

νοντας μάλιστα ως αμοιβή το ποσό των 150 λιρών την ώρα, ακριβώς για να κατασκευάσει μία υπόθεση εναντίον του MMR. Ο δικηγόρος ήλπιζε να θησαυ-ρίσει από τις μαζικές αγωγές γονέων αυτιστικών παιδιών που πίστευε ότι θα επακολουθού-σαν. Μάλιστα, εκτός από την

εξόφθαλμη σύγκρουση συμφε-ρόντων, η οποία γίνεται εντο-νότερη από το γεγονός πως ο Wakefield ήθελε να προωθήσει το …δικό του εμβόλιο ιλαράς, ως ανταγωνιστή του τριπλού MMR, η υποδειγματική έρευ-να του Deer αποκάλυψε ότι ο Wakefield κατασκεύασε τα «αποδεικτικά στοιχεία», δηλαδή τα υποτιθέμενα ευρήματα των εξετάσεων από τις βιοψίες των παιδιών οι οποίες, στην πραγ-

ματικότητα, ήταν φυσιολογικές. Πρόκειται για ένα απίστευτο σκάνδαλο, η τραγικότητα του οποίου πολλαπλασιάζεται από τον αντίκτυπό του στη δημόσια υγεία, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Παρότι στα 16 χρόνια που έχουν περάσει από τη δημοσί-ευση του Lancet έχει επιχειρη-

θεί πολλές φορές να αναπαρα-χθούν τα «αποτελέσματα» του Wakefield, αυτό δεν επετεύχθη ποτέ. Και κάτι τέτοιο είναι φυσι-κό αφού, όπως είπαμε, η έρευνα ήταν παραποιημένη, έτσι ώστε να «αποδείξει» αυτό που είχε προαποφασιστεί από τον ίδιο και τον δικηγόρο, δύο χρόνια πριν την έναρξή της. Εντούτοις, ο μύθος συνεχίζει, δυστυχώς, να διαδίδεται από διάφορους οι οποίοι προωθούν «εναλλακτι-

κές» θεραπείες και προϊόντα. Μερικοί από αυτούς μάλι-

στα, εμφανίζουν μία λίστα 28 «μελετών» που υποτίθεται ότι επιβεβαιώνουν την έρευνα του Wakefield. Φαίνεται όμως ότι αυτός που κατασκεύασε αυτή την «αποκαλυπτική» λίστα, πί-στευε πώς ο αναγνώστης, εντυ-πωσιασμένος από το πλήθος των μελετών, δεν θα επιχειρού-σε να διαβάσει καμία από αυτές! Οι «εργασίες» αυτές υπογράφο-νται και πάλι από τον ίδιο τον Wakefield ή συνεργάτες του και βασίζονται σε παρατηρήσεις που μόνο αυτοί, από το σύνολο της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, έχουν καταφέρει να κάνουν, τα τελευταία 15 χρόνια.

Στην πραγματικότητα, στην επιστημονική πραγματικότητα, την τελευταία δεκαετία και με αφορμή τον πανικό που έσπειρε το άρθρο του Lancet, πραγμα-τοποιήθηκαν πολυάριθμες, επι-δημιολογικές κυρίως, μελέτες προς διερεύνηση της ύπαρξης συσχέτισης μεταξύ του MMR (και των εμβολίων γενικά) και του αυτισμού. Οι επιδημιολογι-κές μελέτες λοιπόν είναι απολύ-τως ξεκάθαρες: σε ένα τεράστιο δείγμα 20.000.000 παιδιών δεν βρέθηκε η παραμικρή σχέση μεταξύ του MMR ειδικά ή των εμβολίων γενικά, και του αυτι-σμού...

Παρά την πλήρη αποδόμηση της σχέσης εμβολίων και αυ-τισμού, οι εχθροί των εμβολί-ων επανήλθαν, με άλλες πηγές τρόμου προς κατανάλωση. Τη θέση του κατηγορούμενου στο εδώλιο έλαβαν, αυτήν τη φορά, η θειομερσάλη και τα άλατα του αλουμινίου (ενώσεις οι οποίες, παρεμπιπτόντως, δεν περιέχο-νταν ποτέ στο MMR!) αλλά και η αύξηση του αριθμού των εμβο-λίων σε σχέση με το παρελθόν.

το βρέφος έχει τη θεωρητική δυνατότητα να αντιμετωπίσει 1.000.000 αντιγόνα, επομένως μπορεί να ανταποκριθεί ανοσολογικά επαρκώς σε 10.000 εμβόλια ταυτόχρονα! έπομένως, η ταυτόχρονη χορήγηση μόλις 11 εμβολίων, όπως γίνεται σήμερα, απασχολεί το 0,1% των δυνατοτήτων του βρεφικού ανοσοποιητικού συστήματος!

Ο «κίνδυνος» της θειομερσά-ληςΗ θειομερσάλη (thimerosal) εί-ναι ένα παράγωγο του υδραρ-γύρου που περιέχει υδράργυ-ρο σε ποσοστό περίπου 50% κατά βάρος. Από το 1930 και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1990 χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα σε αρκετά εμβόλια, ως συντηρητικό. Αποσύρθηκε προληπτικά το 1999, μετά από κοινή σύσταση τόσο του FDA, της αμερικανικής υπηρεσίας που είναι υπεύθυνη για τα φάρ-μακα, όσο και της Αμερικανι-κής Παιδιατρικής Ακαδημίας, παρότι η εξέταση των μέχρι τότε δεδομένων δεν έδειξε οτιδήποτε ανησυχητικό. Ο λό-γος της απόσυρσης ήταν ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ, μη έχοντας επαρκή δεδομένα ασφάλειας για τη θειομερσάλη και στο πλαίσιο της πολιτικής τους για τη μείωση της χρή-σης υδραργύρου σε φάρμακα και τρόφιμα, αποφάσισαν να σταματήσουν τη χρήση της. Ο λόγος ήταν ακόμα μια ουσία, ο μεθυλεστέρας του υδραρ-γύρου, γνωστή νευροτοξίνη που προσλαμβάνεται από τον άνθρωπο κυρίως μέσω της κα-τανάλωσης οστρακοειδών και μεγάλων ψαριών. Αυτό ακρι-βώς είναι και το σημείο που η αντιεμβολιαστική προπαγάνδα προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, θεωρώντας την απόσυρση της θειομερσάλης ως έμμεση ομο-λογία ενοχής, όπως τεχνηέντως αφήνεται να εννοηθεί.

Αναφορικά με τον αυτισμό, τέτοια σύνδεση είναι βιολογι-κώς μη-εφικτή. Εντούτοις, πραγ-ματοποιήθηκαν έξι επιδημιο-λογικές μελέτες και δε βρέθηκε καμία συσχέτιση θειομερσάλης και αυτισμού.

Πολλά εμβόλια, μεγάλος ο κίνδυνος!Άλλο ένα επιχείρημα των αντι-εμβολιαστών είναι ο ισχυρισμός πως ο αυξημένος αριθμός εμ-βολίων στα πρώτα 1-2 χρόνια της ζωής των παιδιών, συγκριτι-κά με το αντίστοιχο πρόγραμμα εμβολιασμών μερικές δεκαετίες πριν, συμπίπτει με την αύξηση(;) των κρουσμάτων αυτισμού την ίδια περίοδο, άρα ενοχοποιείται ως γενεσιουργός τους αιτία.

Η εξήγηση που δίνουν είναι λογικοφανής: Το ανοσοποιη-τικό σύστημα του βρέφους εί-ναι ανώριμο και δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στον αυξημένο αριθμό αντιγόνων, με αποτέλε-σμα να «στρεσάρεται», να αντι-δρά «ανώμαλα» και να προκαλεί βλάβες στο νευρικό σύστημα που μπορούν, τελικά, να οδηγή-σουν σε αυτισμό.

Ο συλλογισμός αυτός είναι παντελώς λανθασμένος και φα-νερώνει, μεταξύ άλλων, πλήρη άγνοια βασικών αρχών ανοσο-λογίας. Καταρχάς, το ανο-σοποιητικό σύστημα του νεογνού είναι ήδη ανα-πτυγμένο και λειτουρ-γικό από την εμβρυική ζωή! Υπάρχουν, βε-βαίως, λειτουργικές διαφορές με το ανο-σοποιητικό σύστημα

του ενήλικου, όμως το βρεφικό ανοσοποιητικό αντιδρά θαυ-μάσια απέναντι σε αντιγόνα πρωτεϊνικής δομής. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο οι επιστήμο-νες κατασκεύασαν εμβόλια συ-ζευγμένα με πρωτεΐνη, ώστε να μπορούν να προσδώσουν ανο-σία στα βρέφη, ήδη από τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Αυτό επέφερε εντυπωσιακή μεί-ωση των λοιμώξεων και θανά-των από τα μικρόβια αιμόφιλο και στρεπτόκοκκο (μηνιγγίτιδες, πνευμονίες, βακτηριαιμίες).

Επιστρέφοντας στο θέμα της υποτιθέμενης υπερφόρτωσης του βρεφικού ανοσοποιητικού συστήματος με υπερβολικό αριθμό αντιγόνων, η πραγματι-κότητα δεν θα μπορούσε να εί-ναι μακρύτερα από τις θεωρίες των αντιεμβολιστών.

Σε μια προσπάθεια να κα-θορίσουν τα θεωρητικά «όρια» του βρεφικού ανοσοποιητικού συστήματος και κάνοντας με-ρικούς πολύ συντηρητικούς υπολογισμούς (θεωρώντας, για παράδειγμα, ότι ένα εμβόλιο

|| Εμβόλια 2015 || || 13

14 || || Εμβόλια 2015 ||

Άρθρο

περιέχει 100 αντιγόνα, ενώ στην πραγματικότητα περιέχει πολύ λιγότερα), οι ερευνητές Μ. Cohn και R. Langman συμπέραναν ότι το βρέφος έχει τη θεωρητική δυνατότητα να αντιμετωπίσει 1.000.000 αντιγόνα, επομένως μπορεί να ανταποκριθεί ανοσο-λογικά επαρκώς σε 10.000 εμ-βόλια ταυτόχρονα! Επομένως, η ταυτόχρονη χορήγηση μόλις 11 εμβολίων, όπως γίνεται σήμερα, απασχολεί το 0,1% των δυνατο-τήτων του βρεφικού ανοσοποι-ητικού συστήματος!

Το αλουμίνιο και ο Dr. Bob SearsΤο αλουμίνιο είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση. Αποτελεί το νεότερο όπλο στη φαρέτρα των αντιεμ-βολιαστών, μετά τις αποτυχίες του MMR, της θειομερσάλης και των πολυδύναμων εμβολίων.

Το αλουμίνιο χρησιμοποιεί-ται ως ανοσοενισχυτικό, σε με-γάλο αριθμό εμβολίων, κυρίως

με τη μορφή του υδροξειδίου του αργιλίου και του φωσφορι-κού αργιλίου. Εξάλλου, η χρήση ανοσοενισχυτικών ήταν αυτή που επέτρεψε και τη μείωση του αντιγονικού φορτίου ανά δόση εμβολίου, διατηρώντας την ίδια ανοσολογική απάντηση.

Ως μέταλλο, το αλουμίνιο είναι άφθονο στον πλανήτη. Βρίσκεται στην τροφή που τρώ-με, στο νερό που πίνουμε, στον αέρα που αναπνέουμε. Αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, χαρακτηρι-στική επιβεβαίωση της θεμελι-ώδους αρχής της Τοξικολογίας που λέει ότι «η δόση κάνει το δηλητήριο». Πράγματι, το αλου-μίνιο περιέχεται στα εμβόλια σε πολύ μικρή ποσότητα, της τάξης των 0,125 mg - 0,5 mg ανά δόση, ανάλογα με το σκεύασμα.

Σύμφωνα με το αμερικανικό πρόγραμμα εμβολιασμού, ένα βρέφος θα λάβει περίπου 4 mg αλουμινίου από τα εμβόλια, στο πρώτο εξάμηνο της ζωής του,

ενώ κατά την ίδια περίοδο θα λάβει 10 mg αλουμινίου από το μητρικό γάλα, 40 mg από το υποκατάστατο μητρικού γάλα-κτος (αν δεν θηλάζει) και 120 mg σε περίπτωση που λαμβά-νει υποκατάστατο μητρικού γάλακτος βασισμένο στη σόγια. Οφείλουμε να παρατηρήσουμε, πάντως, ότι η σύγκριση αυτή, παρότι χρησιμοποιείται συχνά από τους υπέρμαχους του εμ-βολιασμού, δεν είναι δίκαιη. Το αλουμίνιο δεν απορροφάται καλά όταν χορηγείται από το στόμα, σε αντίθεση με το ενδο-μυϊκά χορηγούμενο, όπως συμ-βαίνει με τα εμβόλια, που απορ-ροφάται εξ ολοκλήρου.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο «πατάει» η αντιεμβολιαστική προπαγάνδα, αναφορικά με το αλουμίνιο: Απορροφάται ολό-κληρη η ποσότητα, περνάει στο αίμα, διέρχεται τον αιμοατοε-γκεφαλικό φραγμό και προκα-λεί βλάβες στον εγκέφαλο, που οδηγούν σε αυτισμό. Σας θυμί-ζει κάτι; Πέρα από την αυθαιρε-σία ότι τα πάντα μέσα στο σώμα μας, στο τέλος, προκαλούν …αυτισμό, το κοινό σημείο είναι η απουσία βασικών γνώσεων φαρμακοκινητικής και τοξικοκι-νητικής.

Αυτό μαρτυρά η περίπτωση του Bob Sears ο οποίος, εκμε-ταλλευόμενος τον πανικό που ξεκίνησε με το MMR και συνεχί-στηκε με τη θειομερσάλη, εξέ-δωσε ένα βιβλίο όπου αναλύει τους λόγους για τους οποίους το αλουμίνιο στα εμβόλια είναι επικίνδυνο και προτείνει εναλ-λακτικά προγράμματα εμβολια-σμών για να διορθώσει τα πράγ-ματα. Η επιχειρηματολογία του έχει υιοθετηθεί αυτούσια από το αντιεμβολιαστικό κίνημα…

Στο σχετικό κεφάλαιο του βιβλίου του, ο Bob Sears χρησι-

|| Εμβόλια 2015 || || 15

μοποιεί, με βολικό γι’ αυτόν τρό-πο, τα επιστημονικά δεδομέ-να, ώστε να προκαλέσει φόβο στον αναγνώστη. Χρησιμοποιεί τα στοιχεία που συσχετίζουν το αλουμίνιο που περιέχει η ενδο-φλεβίως χορηγούμενη και για παρατεταμένα χρονικά διαστή-ματα, παρεντερική διατροφή στα εξαιρετικώς πρόωρα νεο-γνά, με την εμφάνιση τοξικό-τητας, για να εξάγει συμπερά-σματα για τις μικροποσότητες αλουμινίου που λαμβάνουν εφάπαξ και ενδομυϊκά τα υγιή μωρά, με κανονική νεφρική λει-τουργία. Βαφτίζει το όριο των 5μg/kg/ημέρα του FDA για το αλουμίνιο που περιέχεται στα διαλύματα παρεντερικής δια-τροφής, ως το μέγιστο ανεκτό όριο αλουμινίου γενικώς και αορίστως και το συγκρίνει με το περιεχόμενο στα εμβόλια όταν, στην πραγματικότητα, αυτό το όριο αφορά στην ποσότητα αλουμινίου που, όταν ενίεται κάθε μέρα και για παρατεταμέ-νο χρονικό διάστημα, δεν ανι-χνεύεται καν στο αίμα.

Συνοπτικά, ο Bob Sears χρησι-μοποιεί ψευδή όρια ασφαλείας, εξισώνει τη δράση του αλουμινί-ου στα πολύ πρόωρα νεογνά με αυτή των τελειόμηνων βρεφών και «συγχέει» την εφάπαξ ενδο-μυϊκή χορήγηση (εμβόλια) με την παρατεταμένη ενδοφλέβια (παρεντερική διατροφή). Είναι σαν να λέμε πως επειδή τα 60mg νικοτίνης είναι θανατηφόρα δόση για το 50% των ανθρώπων, όποιος καπνίσει 6 τσιγάρα από αυτά που περιέχουν το καθένα 10mg νικοτίνης, θα πέσει ευθύς νεκρός! Ή θα πέσει νεκρός όταν καπνίσει 5 πακέτα τέτοιων τσιγά-ρων αν υιοθετήσουμε την πρό-σφατη άποψη ότι τα 1.000mg είναι η θανατηφόρος δόση της νικοτίνης…

Ας δούμε, ωστόσο, τι λέει η επιστήμη. Έχουν διεξαχθεί τρείς μεγάλες μελέτες και έχει αποδει-χθεί, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι το αλουμίνιο που εισέρχεται στον οργανισμό με τα εμβόλια, υπολείπεται σημαντικά του ελά-χιστα τοξικού φορτίου. Στην Ελ-λάδα, τα πράγματα είναι ακόμα καλύτερα, επειδή η συνολική πο-σότητα αλουμινίου, με βάση το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας, κυμαίνε-ται από 1,5-3 mg για ολόκληρο το πρώτο έτος ζωής, σε αντίθεση με τα 4 mg του πρώτου εξαμή-νου των Αμερικανών…

Αυξήθηκε η συχνότητα αυτι-σμού;Πριν κλείσουμε το κεφάλαιο «εμβόλια και αυτισμός», οφεί-λουμε μια αποσαφήνιση σε όσους έχουν διαβάσει ή ακού-σει ότι τα κρούσματα αυτισμού έχουν αυξηθεί θεαματικά. Λά-θος! Στην πραγματικότητα πρό-κειται για αύξηση των διαγνώ-σεων του αυτισμού. Πράγματι, οι διαγνώσεις αυξήθηκαν γιατί (α) διευρύνθηκαν τα κριτήρια που κατατάσσουν τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, σε σχέση

με παλαιότερα, (β) βελτιώθηκε η πρόσβαση σε εξειδικευμένο ιατρικό και λοιπό προσωπικό και άρα υπάρχουν περισσότεροι γιατροί που μπορούν να κάνουν τη συγκεκριμένη διάγνωση και (γ) ο αυτισμός δεν είναι πια τα-μπού για τους γονείς.

Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2014, υπο-στηρίζει ότι η πραγματική συ-χνότητα του αυτισμού είναι ίδια και απαράλλαχτη τα τελευταία 20 χρόνια. Επιπρόσθετα, νέα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι, κατά πάσα πιθανότητα, ο αυτισμός είναι μία κατάσταση

που ξεκινά μέσα στη μήτρα, κατά την εμβρυική ζωή και όχι μετά τη γέννηση, εξαιτίας κά-ποιας εξωγενούς και «αφύσι-κης» παρέμβασης...

Δίκες, δίκες, δίκες…Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οποιαδήποτε συζήτηση θα έπρεπε να τελειώνει κάπου εδώ, καθώς το βάρος των αποδείξε-ων είναι συντριπτικό. Επειδή όμως οι συνθήκες μόνο φυσιο-λογικές δεν είναι, όταν στερεύ-ουν τα επιστημονικώς τεκμηρι-

Κατά μία έννοια, ο λόγος που υπάρχουν γονείς οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν την αξία των εμβολιασμών, οφείλεται …στην ίδια τους την επιτυχία! Έχουν εξαφανίσει φρικαλέα νοσήματα όπως η ευλογιά και μειώσει στο επίπεδο σχεδόν της εξαφάνισης, πολλές ασθένειες που στο παρελθόν έπαιρναν ζωές και άφηναν αναπηρίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη νιώθουμε την πίεσή των νοσημάτων αυτών, να πιστεύουμε ότι κάνουμε θεωρητικές συζητήσεις, να ομνύουμε στο «ισχυρό ανοσοποιητικό» και να συμπεραίνουμε, τελικά, ότι τα εμβόλια δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης

16 || || Εμβόλια 2015 ||

Άρθρο

ωμένα επιχειρήματα, η μόνιμη επωδός είναι αυτή: «Τα δικα-στήρια σε Αμερική και Ευρώπη επιδικάζουν δισεκατομμύρια σε γονείς που τα παιδιά τους έγι-ναν αυτιστικά από τα εμβόλια, επομένως είναι αλήθεια!» Κατ’ αντιστοιχία με όσα έχουμε πει ως τώρα, υπάρχει περισσότερη παρανόηση παρά αλήθεια και σε αυτόν τον ισχυρισμό.

Συχνά γίνεται αναφορά σε δημοσιεύματα για ένα «δικαστή-ριο εμβολίων» (Vaccine Court) στις ΗΠΑ, με τρόπο που υπονο-εί κάποιου είδους συνωμοσία γύρω από τα εμβόλια, καθώς και αποδοχή ενοχής εκ μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ ή κάτι παρόμοιο. Η αλήθεια είναι τε-λείως διαφορετική. Το Vaccine Court, όπως λέγεται, υπάρχει, αλλά δεν είναι τίποτα άλλο από ένα ομοσπονδιακό πρόγραμμα των ΗΠΑ, με το όνομα Vaccine Injury Compensation Program (VICP), σχεδιασμένο να αποζη-μιώνει αυτούς που έχουν υπο-στεί οποιαδήποτε βλάβη στην υγεία τους, εξαιτίας των εμβο-λιασμών. Το πρόγραμμα χρημα-τοδοτείται από έναν φόρο 0,75 δολαρίων που έχει επιβληθεί σε κάθε εμβόλιο που πωλείται στη χώρα. Και το καταπληκτικό είναι ότι, αντίθετα με αυτά που διαδίδουν οι αντιεμβολιαστές, ο

λόγος που δημιουργήθηκε αυτό το πρόγραμμα ήταν για να προ-στατεύει τους γιατρούς και τους κατασκευαστές των εμβολίων, διασφαλίζοντας έτσι τη σταθε-ρή διαθεσιμότητα αυτού του, τόσο κρίσιμου για τη δημόσια υγεία, αγαθού στην αγορά!!!

Η αμερικανική κοινωνία είναι εξαιρετικά δικομανής, επειδή από το σύστημα δικαίου της τρέφεται μια βιομηχανία αγω-γών, με το ιατρικό-φαρμακευ-τικό κομμάτι να είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο και επικερδές. Αυτό γίνεται κατανοητό όταν δει κανείς με ποια αφορμή δη-μιουργήθηκε το Vaccine Court, ευθύς εξαρχής. Μετά από μια σειρά αγωγών κατά των κατα-σκευαστών του εμβολίου DPT (διφθερίτιδας-κοκκύτη-τετά-νου) τη δεκαετία του 1980, διά-φορα σώματα ενόρκων επιδί-κασαν τεράστιες αποζημιώσεις στα «θύματα» τα οποία εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι κυ-νηγούσαν ανεμόμυλους, αφού οι βλάβες της υγείας τους ήταν άσχετες με τα εμβόλια. Οι απο-ζημιώσεις αυτές οδήγησαν τις φαρμακευτικές βιομηχανίες να αποσύρουν το ενδιαφέρον τους για την κατασκευή εμβολίων, φοβούμενες την οικονομική κα-ταστροφή.

Από το 1988 που ξεκίνησε

το πρόγραμμα μέχρι το 2011, σε σύνολο 1,8 δισεκατομμυρί-ων δόσεων εμβολίων, αποζη-μιώθηκαν 2.910 διεκδικήσεις, δηλαδή περίπου 1,8 περιπτώ-σεις ανά εκατομμύριο δόσεων. Το 2008 διεξήχθη μια πιλοτική δίκη για την εξέταση αξιώσεων περί MMR και αυτισμού, γνω-στή και ως Omnibus Autism Trial, η οποία απέρριψε το αίτη-μα. Ακολούθησαν κι άλλες και απορρίφθηκαν όλες, μαζί με τις εφέσεις τους.

Στην Ευρώπη, ένα περιφε-ρειακό δικαστήριο, στο Ρίμι-νι της Ιταλίας, αποφάσισε τον Ιούνιο του 2012 ότι ο αυτισμός που εμφάνισε ένα αγοράκι, ο Valentino Bocc, ένα χρόνο μετά τη χορήγηση του MMR, οφεί-λεται στο εμβόλιο. Το δικαστή-ριο επέλεξε να αγνοήσει τον συντριπτικό όγκο των επιστη-μονικών δεδομένων που υπο-στηρίζουν το αντίθετο και να υιοθετήσει ως ισχυρή τη θέση του Wakefield – του οποίου η απάτη είχε ήδη αποκαλυφθεί ένα χρόνο πριν - ενώ δέχτηκε ως ειδικό έναν γιατρό ονόματι Massimo Montinari, ο οποίος δεν έχει καμία δημοσίευση στο ενεργητικό του, ούτε για τον αυτισμό, ούτε για το MMR, ούτε για τα εμβόλια γενικά. Απενα-ντίας, έχει γράψει ένα βιβλίο

|| Εμβόλια 2015 || || 17

σχετικά με το κακό που προ-καλούν τα εμβόλια και πουλάει και μια θεραπεία δικής του επι-νόησης για τον αυτισμό. Στις 13 Φεβουαρίου 2015, ωστόσο, το εφετείο της Μπολόνια ανέ-τρεψε την απόφαση του πρω-τοβάθμιου δικαστηρίου, με ένα αρκετά αυστηρό σκεπτικό, όσον αφορά την πρωτόδικη απόφαση. Φυσικά, η απόφαση του εφετείου δύσκολα εντοπί-ζεται, στα blog και τα site των «αντιεμβοπλιαστών»…

Φαίνεται όμως ότι οι Ιταλοί έχουν παράδοση σε παράδο-ξες δικαστικές αποφάσεις. Το 2009, ένα δικαστήριο κατα-δίκασε για …ανθρωποκτονία τους σεισμολόγους που δεν προέβλεψαν το σεισμό της L’ Aquila, παρότι κάτι τέτοιο είναι επιστημονικά αδύνατο!

Από την άλλη, το Ανώτατο Δικαστήριο της Κροατίας απέρ-ριψε πρόσφατα το αίτημα του τοπικού αντιεμβολιαστικού κινήματος περί δικαιώματος εξαίρεσης από τον υποχρεωτι-κό εμβολιασμό όσων γονιών το επιθυμούν, λέγοντας ότι «το δι-καίωμα των παιδιών στην υγεία είναι ανώτερο από το δικαίωμα των γονιών τους στην (λάθος) επιλογή».

Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός δεν είναι υποχρεωτικός, με την έννοια ότι το Υπουργείο Υγείας συστήνει και δεν επιβάλλει τα εμβόλια που ανήκουν στο Εθνι-κό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Υπάρχει, αντιθέτως, η γνωμοδό-τηση της Εθνικής Επιτροπής Εμ-βολιασμών, όπως αναφέρεται στο έγγραφο με αριθμ. πρωτ. Υ1/Γ.Π.161682/22-12-2008 της Δ/νσης Δημόσιας Υγιεινής του Υπ. Υγείας & Κοιν. Αλληλεγγύης, σύμφωνα με την οποία τα εμβό-λια του βασικού εμβολιασμού είναι υποχρεωτικά.

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥΤα εμβόλια, όπως όλες οι ιατρι-κές παρεμβάσεις, δεν είναι ελεύ-θερα κινδύνων. Το ρίσκο που ενέχουν, όμως, είναι ασύγκριτα μικρότερο από το όφελος που επιφέρουν. Επομένως, όπως συμβαίνει άλλωστε με το σύνολο των επιλογών που καλούμαστε να κάνουμε στη ζωή μας, μπορεί να μην είναι τέλεια, αλλά είναι

η καλύτερη δυνατή. Προς επίρ-ρωσιν τούτου, ας πάρουμε το παράδειγμα του ιού της ιλαράς, που έχει την τιμητική του, ένεκα MMR.

Σύμφωνα με στοιχεία του Public Health England, για κάθε ένα εκατομμύριο παιδιών που θα εμβολιαστούν με το τριπλό εμβόλιο MMR:• 1.000 θα εμφανίσουν πυρετι-

κούς σπασμούς

• 30 θα εμφανίσουν θρομβοκυτ-τοπενία

• 0 θα εμφανίσουν σοβαρή ανα-φυλακτική αντίδραση

• 1 θα εμφανίσει εγκεφαλίτιδαΑντίστοιχα, αν ένα εκατομμύ-

ριο άνθρωποι αρρωστήσουν με ιλαρά στην Ευρώπη του 2014, τότε:• 200 θα πεθάνουν.• 100.000 θα χρειαστούν νοση-

λεία στο νοσοκομείο.• 90.000 θα εμφανίσουν μέση

ωτίτιδα.• 80.000 θα εμφανίσουν γαστρε-

ντερίτιδα.• 50.000 θα εμφανίσουν είτε ιογε-

νή (πρωτοπαθή) είτε βακτηρια-κή (δευτεροπαθή) πνευμονία.

• 5.000 θα εμφανίσουν πυρετι-κούς σπασμούς.

• 1.000 θα εμφανίσουν εγκεφα-λίτιδα από τους οποίους οι 100 θα πεθάνουν και άλλοι 2-300 θα αποκτήσουν μόνιμη εγκε-φαλική βλάβη.

• 1.000 θα εμφανίσουν διάφορα άλλα προβλήματα, μεταξύ των οποίων ηπατίτιδα, μυοκαρδίτι-δα, θρομβοκυττοπενία ή απο-βολή, αν νοσήσει έγκυος.

Στην περίπτωση που θεωρεί-τε ότι είναι αδύνατο να αρρω-στήσουν 1.000.000 άνθρωποι από ιλαρά, σας πληροφορούμε ότι ο ιός της ιλαράς είναι 9 φορές πιο μολυσματικός από την ηπα-τίτιδα C και τον Ebola και 4,5 φο-ρές πιο μολυσματικός από τον ιό του AIDS, γι’ αυτό και σε κοινό-τητες ανεμβολίαστων ατόμων, η ιλαρά προκαλεί βίαια ξεσπάσμα-τα επιδημιών.

Κατά μία έννοια, ο λόγος που υπάρχουν γονείς οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν την αξία των εμ-βολιασμών, οφείλεται …στην ίδια τους την επιτυχία! Έχουν εξαφα-νίσει φρικαλέα νοσήματα όπως η ευλογιά και μειώσει στο επίπεδο σχεδόν της εξαφάνισης, πολλές

Αρκεί ένα ταξίδι σε χώρα που η ασθένεια δεν έχει εκριζωθεί ακόμα ή ένας

έστω ανεμβολίαστος μετανάστης, για να

εκδηλωθεί επιδημία σε μια αρνητική ως προς τους εμβολιασμούς κοινότητα,

όπως μας δίδαξε η μίνι επιδημία ιλαράς του

2013 στη νέα υόρκη, μια πολιτεία που είχε κηρύξει

την ιλαρά εκριζωμένη ασθένεια από το 2000

18 || || Εμβόλια 2015 ||

Άρθρο

ασθένειες που στο παρελθόν έπαιρναν ζωές και άφηναν αναπη-ρίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη νιώθουμε την πίεσή των νοση-μάτων αυτών, να πιστεύουμε ότι κάνουμε θεωρητικές συζητήσεις, να ομνύουμε στο «ισχυρό ανοσο-ποιητικό» και να συμπεραίνουμε, τελικά, ότι τα εμβόλια δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης. Γι’ αυτό και οι γονείς ανησυχούν σήμερα για τον Ebola, που είναι απίθανο να δημι-ουργήσει επιδημία σε μια κοινω-νία Δυτικού τύπου και έναντι του οποίου, παρεμπιπτόντως, η αν-θρωπότητα περιμένει το σωτήριο …εμβόλιο ως μάννα εξ ουρανού. Αλλά αδιαφορεί για την ιλαρά, την πνευμονία ή τη μηνιγγίτιδα. Όμως, αυτή η αίσθηση ασφάλειας είναι απατηλή, γιατί όταν πέφτουν τα ποσοστά της εμβολιαστικής κάλυ-ψης, οι ασθένειες αυτομάτως επα-νεμφανίζονται.

Αρκεί ένα ταξίδι σε χώρα που η ασθένεια δεν έχει εκριζωθεί ακόμα ή ένας έστω ανεμβολία-στος μετανάστης, για να εκδη-λωθεί επιδημία σε μια αρνητική ως προς τους εμβολιασμούς κοι-νότητα, όπως μας δίδαξε η μίνι επιδημία ιλαράς του 2013 στη Νέα Υόρκη, μια πολιτεία που είχε κηρύξει την ιλαρά εκριζωμένη ασθένεια από το 2000 ή, ακόμα πιο παλιά, η επιδημία του ιλαράς του 1989-1991 που στοίχισε, δυ-στυχώς, τη ζωή σε 123 ανθρώ-πους και οφείλεται, εν μέρει, στην άρνηση εμβολιασμού…

Η ειρωνεία του πράγματος εί-ναι ότι αυτό το γνωρίζουν οι μέ-ντορες των αντιεμβολιαστών που συνιστούν μια ατομικιστική, αντι-κοινωνική συμπεριφορά. Ο Dr. Bob Sears γράφει στο βιβλίο του: «...επίσης συνιστώ στους γονείς που φοβούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους με το MMR, να μην το πουν στους γείτονές τους. Για-τί, αν το κάνουν πολλοί αυτό, τότε

οι ασθένειες θα επιστρέψουν». Το σημείο αυτό είναι κατάλ-

ληλο για να σχολιάσουμε έναν επαναλαμβανόμενο και ολέθριο ισχυρισμό όσων επιλέγουν να μην εμβολιαστούν: όσοι δεν εμβολιά-ζονται, δεν θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των εμβολιασμένων, επειδή οι τελευταίοι χαίρουν ανοσίας, λόγω ακριβώς του εμβολίου που έκαναν. Οι αντιεμβολιαστές εδώ παραβλέπουν το φαινόμενο της «συλλογικής ανοσίας» ή αλλιώς «ανοσία της κοινότητας», κατά το οποίο ο εμβολιασμός ενός επαρ-κούς τμήματος του πληθυσμού, παρέχει προστασία και σε άτομα που αδυνατούν να εμβολιαστούν, μειώνοντας έτσι τον αριθμό των ατόμων-φορέων της νόσου και παρέχοντας μικρή δυνατότητα μετάδοσης εντός της κοινότητας. Οι ομάδες ατόμων που είναι ευ-άλωτες και προστατεύονται από την συλλογική ανοσία των υπο-λοίπων είναι:1. Το πολύ μικρό ποσοστό (συνή-

θως <5%) των κανονικά εμβο-λιασμένων που, για άγνωστη αιτία, δεν αναπτύσσουν επαρ-κή ανοσία.

2. Τα μη εμβολιασμένα, για ιατρι-κούς λόγους, άτομα.

3. Όσοι βρίσκονται σε ανοσο-

καταστολή: Ασθενείς με AIDS, μεταμοσχευμένοι, καρκινοπα-θείς υπό χημειοθεραπεία.

4. Τα πολύ μικρά βρέφη που δεν έχουν ακόμα ολοκληρώσει το πρόγραμμα του βασικού εμ-βολιασμού.Όλοι οι παραπάνω βασίζονται

στην ανοσία της κοινότητας για την επιβίωσή τους και αν το πο-σοστό των ανεμβολίαστων πέσει κάτω από ένα επίπεδο, τότε κιν-δυνεύουν άμεσα. Όλοι οι παρα-πάνω έχουν έννομο συμφέρον να θέλουν την ανοσία της κοινότητας αδιατάρακτη και, επομένως, έχουν κάθε δικαίωμα να κινηθούν, κατά τη λογική των αντιεμβολιαστών, ακόμα και νομικά εναντίον όσων αρνιούνται να εμβολιαστούν.

Αλλά το πιο σημαντικό είναι να αλλάξει η παθητική στάση της επιστημονικής κοινότητας έναντι του κινήματος των αντιεμβολια-στών. Ήδη οι επιστήμονες υγείας αλλά και όλοι, παραβιάζουμε κάθε έννοια λογικής, προσπαθώντας να αποδείξουμε ότι ο άλλος κάνει λάθος, τη στιγμή που το βάρος της απόδειξης των ισχυρισμών του, το φέρει εκείνος που αμφισβητεί κάτι κοινώς αποδεκτό.

Μια ιδέα μπορούμε να πά-ρουμε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ο καθηγητής Βιοη-θικής Arthur Caplan έγραψε πριν από έναν περίπου χρόνο στο blog της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ ότι, όσο δικαίωμα έχει ένας γονιός να μην εμβολιάσει το παιδί του, άλλο τόσο έχει και ο γονιός του οποίου το παιδί θα αρρωστήσει κολλώντας από μη-εμβολιασμένο άτομο (και η σύγ-χρονη Επιδημιολογία έχει τον τρόπο να εντοπίσει το σημείο μηδέν μιας επιδημίας σε επίπεδο ασθενή, όπως έγινε πρόσφατα με την επανεμφάνιση του ιού του Ebola) να καταφύγει στη Δι-καιοσύνη… >

|| Εμβόλια 2015 || || 19


O κ. Λιονής αναγνω-ρίζει ότι έχουμε ένα από τα καλύτερα και πιο σύγχρονα προ-

γράμματα εμβολιασμού σε πα-γκόσμιο επίπεδο, το οποίο όμως …δεν υλοποιείται. Γι’ αυτό και προτείνει τη συντονισμένη πα-ρακολούθηση και εποπτεία του εμβολιασμού από την πολιτεία με μια σειρά από μέτρα, ενώ τονίζει την ανάγκη ειδικής μέ-ριμνας για τους ανασφάλιστους πολίτες, που δεν έχουν πρόσβα-ση στις υπηρεσίες υγείας.

Τι περιλαμβάνει το Πρόγραμ-μα Εμβολιασμού για τους ενή-λικες;Προβλέπει τα εξής εμβόλια: γρίπης, τετάνου-διφθερίτιδας-

Την ανάγκη της συνέχισης του εμβολιασμού και στην ενήλι-κο ζωή, αλλά και του εμβολιασμού όλων των ανασφάλιστων, επισημαίνει ο καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Χρήστος Λιονής. Παράλληλα, εκφράζει την ανησυ-χία του για πιθανή εμφάνιση επιδημιών στο άμεσο μέλλον, αν δεν ληφθούν μέτρα για την παρακολούθηση της εμβολιαστι-κής κάλυψης του πληθυσμού. Ήδη τα κρούσματα ηπατίτιδας Α στη χώρα μας εμφανίζουν σταθερά ανοδική πορεία…

ΧρΗΣτόΣ λΙόνΗΣ

O εμβολιασμός ενηλίκων είναι πολύ σοβαρή υπόθεση!Της Νεκταρίας Καρακώστα

20 || || Εμβόλια 2015 ||

Συνέντευξη - ΧρΗΣτόΣ λΙόνΗΣ

κοκκύτη, ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς, ανεμευλογιάς, για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), για τον πνευμονιόκοκκο και το μηνιγγιτιδόκοκκο, για την ηπατίτιδα Α και την ηπατίτιδα Β, τον αιμόφιλο ινφλουέντζας τύπου b και το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα, ένα πολύ ση-μαντικό εμβόλιο, που γίνεται με άπαξ δόση, μετά την ηλικία των 60 και διενεργείται για την πρόληψη ή τη μείωση της πιθα-νότητας εμφάνισης ενός νοσή-ματος που κοστίζει σε πόνο και σε χρήμα. Συνολικά, δηλαδή 11 εμβολιασμούς. Το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη στην Ελ-λάδα – κυκλοφορεί στην Αμε-ρική, έχει πάρει έγκριση στην Ευρώπη και εκκρεμεί η έγκρι-ση της ειδικής επιτροπής του υπουργείου Υγείας.

Κι από τη θεωρία στην πράξη κύριε καθηγητά; Έρευνα που πραγματοποιήθη-κε στην Κρήτη, σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη έδειξε ότι τα ποσοστά εμβολιασμού για το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου παραμένουν αρκετά χαμηλά. Ακόμα και σε μία ομάδα υψηλής προτεραιότητας, όπως αυτή των διαβητικών, το επίπεδο της εμβο-λιαστικής κάλυψης είναι αρκετά χαμηλό. Σήμερα το εμβόλιο για τον πνευμονιόκκοκο γίνεται σε άτομα μεγαλύτερης ή ίσης ηλικί-ας με τα 65 έτη (αρχικά με το συ-ζευγμένο και 6-12 μήνες μετά με το πολυσακχαριδικό). Το εμβόλιο αυτό ξεκινά από τα 19 έτη για ει-δικές ομάδες του πληθυσμού.

Σε κάθε περίπτωση, είναι γεγονός ότι η χώρα μας διαθέ-τει ένα εξαιρετικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού, από τα πιο σύγ-χρονα σε όλον τον κόσμο, σύμ-φωνο με τις σύγχρονες εξελίξεις

και τεκμηριώσεις και αντίστοιχο εκείνου του FDA των ΗΠΑ, όμως δεν υλοποιείται. Είναι πολλοί οι παράγοντες που ευθύνονται για αυτό: ο γιατρός, o οποίος πρέπει να υπενθυμίσει, να συστήσει, να πείσει τον ασθενή για τον εμ-βολιασμό, ο ασθενής, που θα πρέπει να είναι πρόθυμος να συμμορφωθεί στη σύσταση του γιατρού. Στη σημερινή περίοδο όμως, που ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση στις υπηρεσί-ες υγείας, επειδή έχει χάσει την ασφαλιστική του κάλυψη, το πρόβλημα του εμβολιασμού ευάλωτων ομάδων και της δι-ασφάλισης της επιθυμητής και επαρκούς εμβολιαστικής κάλυ-ψης, γίνεται οξύτερο.

Πριν την κρίση οι ενήλικες εμ-βολιάζονταν;Aκόμη και πριν από την οικο-νομική κρίση, εμβόλια κλασικά, όπως του τετάνου, της διφθε-ρίτιδας και του κοκκύτη, ένα σημαντικό εμβόλιο που πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά δε-καετία, δεν διενεργούνταν. Ο Έλληνας πιστεύει ακόμα πως αν κοπεί, τραυματιστεί κ.ο.κ. καλύπτεται από τον αντιτετανι-κό ορό. Με τον ορό όμως, η κά-λυψη που παρέχεται είναι βρα-χείας διάρκειας, προκαλείται οικονομική αιμορραγία στο σύ-στημα υγείας, ενώ τίθενται και θέματα ασφάλειας- αντίθετα, το εμβόλιο είναι πολύ φθηνό, γίνεται ανά δεκαετία και καλύ-πτει παράλληλα και τη νόσηση από διφθερίτιδα.

Το Υπουργείο Υγείας στο πρόγραμμα εμβολιασμών των ενηλίκων συστήνει σε ενήλικες με άγνωστο ή ελλιπή εμβολια-σμό να αρχίσουν ή να συμπλη-ρώσουν τον εμβολιασμό με μία δόση τετάνου, διφθερίτιδας και κοκκύτη. Για αυτούς που αρχί-ζουν τον εμβολιασμό, συστήνε-ται να χορηγούνται οι δύο πρώ-τες δόσεις με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων και η τρίτη δόση 6-12 μήνες μετά.

Ακόμη, άλλα εμβόλια, που δυστυχώς είναι ξεχασμένα από τους ενήλικες είναι το εμβόλιο για ιλαρά-παρωτίτιδα και ερυ-θρά. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, άτομα που γεννήθηκαν πριν το 1970 θεωρούνται άνοσα, ενώ οι ενήλικες που γεννήθηκαν το 1970 ή μετά θα πρέπει να εμ-βολιαστούν με μία ή περισσό-τερες δόσεις τριπλού εμβολίου (για ιλαρά, παρωτίτιδα και ερυ-θρά), εκτός αν υπάρχει αντένδει-ξη ή τεκμηριωμένη ανοσία.

Όλα τα εμβόλια θα πρέπει να εποπτεύονται, να παρακολου-

Η πρότασή μου είναι η υπόθεση του εμβολιασμού

των ενηλίκων, να αποτελέσει επίσημη δέσμευση των

γιατρών που συμβάλλονται με τον έόπυυ. όποιαδήποτε

πρόσληψη στο σύστημα υγείας θα πρέπει να γίνεται στη βάση ενός συμβολαίου

που θα δεσμεύει τον γιατρό στη διενέργεια των

εμβολιασμών. Ανάμεσα σε αυτά για τα οποία θα

πληρώνεται, θα ελέγχεται και θα αξιολογείται, θα είναι και ο

εμβολιασμός.

|| Εμβόλια 2015 || || 21

θούνται και να διενεργούνται, όχι μόνο στις ομάδες υψηλού κινδύνου, αλλά και σε όσους αν-θρώπους που δεν έχουν ασφα-λιστική κάλυψη και δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Είναι ένα μεγάλο θέμα στρατη-γικής που θα πρέπει να εξετα-στεί στο πλαίσιο της συζήτησης που γίνεται για τη μεταρρύθμι-ση στην Πρωτοβάθμια Φροντί-δα Υγείας.

Έχει σημασία ο καθένας μας να είναι εμβολιασμένος (ατο-μική ανοσία) αλλά σημαντική είναι και η συλλογική «ανοσία αγέλης». Ένα υψηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης του συ-νόλου του πληθυσμού, μπορεί να εμποδίσει την ανάδειξη επι-δημιών. Όταν έχεις έναν πληθυ-σμό με ισχυρό ανοσιακό τείχος, δηλαδή ένα πολύ υψηλό ποσο-στό εμβολιασμένων (άνοσων) ατόμων, τότε αυτό αποτρέπει τη διείσδυση των λοιμογόνων παραγόντων στα επίνοσα άτο-μα και την εμφάνιση επιδημιών στον γενικό πληθυσμό. Επίνο-σα άτομα, λέγονται τα υποψή-φια για νόσηση άτομα που δεν έχουν αντισώματα για μια νόσο επειδή δεν νόσησαν ποτέ ή δεν εμβολιάστηκαν ποτέ.

Σε ποιο βαθμό η μη εμβολια-στική κάλυψη αποδίδεται σε έλλειψη ενημέρωσης;Η Ελλάδα είχε και έχει πολύ καλή κάλυψη στον παιδικό πληθυσμό. Yπάρχουν, ωστόσο, αρκετές συ-ζητήσεις σε ποιο βαθμό η οικο-νομική κρίση έχει ελαττώσει την εμβολιαστική κάλυψη αυτή τη στιγμή και υπάρχουν σχετικές αναφορές, όμως δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία. Πιθανόν, οι επισκέψεις στον παιδίατρο ή στον οικογενειακό γιατρό που γίνονταν τακτικά πριν την οικο-νομική κρίση και μάλιστα στα χρονικά διαστήματα που όριζε το χρονοδιάγραμμα εμβολια-σμών και ο παιδίατρος, να έχουν μειωθεί, να παραμελούνται, να μετατίθενται ή να μην γίνονται. Αυτό ίσως να οδηγήσει σε χαμη-λότερα ποσοστά κάλυψης- ιδιαί-τερα σε κάποιες πληθυσμιακές ομάδες. Θα δούμε.

Μια άλλη περίοδος της ζωής που αξίζει της προσοχής μας εί-ναι εκείνη της μετακίνησης του παιδιού από την παιδική στην μετεφηβική ζωή και τη μετά-βαση από τον παιδίατρο, όπου η παρακολούθηση του ήταν συστηματική, σε ένα σύστημα χαλαρής εποπτείας. Δυστυχώς,

δεν έχουμε στην Ελλάδα ανα-δείξει τον προσωπικό γιατρό με όρους ευθύνης, ελέγχου και εποπτείας. Το αποτέλεσμα είναι οι αναμνηστικές δόσεις που είναι απαραίτητες για την ενίσχυση της ανοσίας, ουσια-στικά να μην γίνονται και να παρατηρούμε στους ενήλικους χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το ίδιο το άτομο: ο έφηβος δεν πηγαίνει εύκολα στον για-τρό. Ο τρίτος λόγος έχει να κά-νει με τον ίδιο τον γιατρό των ενηλίκων -που δεν θεωρεί τον εμβολιασμό σημαντική ίσως δραστηριότητα. Στις ΗΠΑ, σε οποιαδήποτε ευκαιριακή επί-σκεψη ενός ασθενούς στον για-τρό, γίνεται ενημέρωση για τον εμβολιασμό. Στην Ελλάδα, αυτή η ευκαιρία επίσκεψης δεν χρη-σιμοποιείται όπως πρέπει.

Τέλος, σημαντικό «κενό» απο-τελεί η απουσία μιας ταυτότητας ή ενός βιβλιαρίου υγείας των ενη-λίκων ή μιας smart card (εθνικής κάρτας υγείας), που θα έπρεπε να έχει κάθε Έλληνας σήμερα, ασφα-λισμένος ή μη ασφαλισμένος.

Τι προβλήματα μπορεί να δη-μιουργήσει η χαμηλή εμβολι-

ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΑΛΩΤΕΣ ΟΜΑΔΕΣ Θα πρέπει επειγόντως να συζητηθεί το θέμα των ευπαθών/ ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, δηλαδή όσων δεν έχουν ασφαλιστική κάλυψη και δεν έχουν τακτική πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και προσωπική επίβλεψη της υγείας τους. Πρέπει να δούμε τη φροντίδα των ατόμων χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, που εκτιμάται σήμερα στο 1/3 του πληθυσμού. Ακόμη και οι εθελοντικοί οργανισμοί θα μπορούσαν να αναλάβουν αυτήν την αποστολή, όχι όμως με μη συστηματικό τρόπο, αλλά με ενιαία παρακολούθηση, μηχανισμούς και κατευθύνσεις. Ακόμη δε θα πρέπει να ξεχάσουμε και τον εμβολιασμό των ίδιων των υγειονομικών που δυστυχώς στη χώρα μας παρα-μένει σε χαμηλά επίπεδα.Οποιαδήποτε επένδυση στον εμβολιασμό, μεσοπρόθεσμα και μακρο-πρόθεσμα, θα επιφέρει σημαντικά οφέλη στην οικονομία και θα εξοικονομήσει πολλά χρήματα, καθώς στην Ελλάδα, ακόμη και μικρο-επιδημίες θα μπορούσαν να στοιχίσουν πολύ περισσότερα, από όσα θα πληρώσουμε για τον φθηνό εμβολιασμό.

22 || || Εμβόλια 2015 ||

Συνέντευξη - ΧρΗΣτόΣ λΙόνΗΣ

αστική κάλυψη στα παιδιά;Είναι γεγονός ότι ο εμβολιασμός των παιδιών επηρεάζει και την εμφάνιση μιας νόσου στους ενή-λικους, με διάφορους μηχανι-σμούς, ενώ αλλάζει τη σύνθεση της μικροβιακής χλωρίδας. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί, ότι πρόβλημα δεν εμφανίζεται μόνο αν δεν γίνει το συνιστώμενο βα-σικό πρόγραμμα εμβολιασμού στα παιδιά, αλλά και αν αυτός δεν επαναληφθεί ή δεν ολοκληρωθεί. Όπως γνωρίζουμε, η επανάληψη των εμβολιασμών είναι απαραίτη-τη για την ενίσχυση της ανοσίας, επομένως αν δεν επαναληφθούν ή δεν ολοκληρωθούν τα εμβόλια, πιθανότατα θα έχουμε την εμφά-νιση μιας γενιάς επίνοσων ενηλί-κων, έτοιμων να υποστούν τις συ-νέπειες μεγάλων επιδημιών.

Ο εμβολιασμός στην παιδική ηλικία είναι μια εξαιρετική στρα-τηγική, προφυλάσσει τον ενήλι-κα από πάρα πολλά νοσήματα, όχι μόνο διότι βοηθούν τη συλ-λογική ανοσία και αποτρέπει τις επιδημίες, αλλά και γιατί η νόση-ση στην ενήλικο ζωή για πολλά

νοσήματα (όπως π.χ. η ανεμευ-λογιά), συνοδεύεται από υψηλά ποσοστά επιπλοκών ακόμη και θανάτων. Για αυτόν τον λόγο, εί-ναι πολύ σημαντικό να ολοκλη-ρώσουμε τους εμβολιασμούς στην παιδική μας ηλικία και να επαναλάβουμε τις αναμνηστικές δόσεις στην ενήλικο ζωή.

Πολύ σημαντικός είναι ο εμ-βολιασμός της παιδικής ηλικίας και για την ηπατίτιδα Β, ένα ου-σιαστικά σεξουαλικά μεταδιδό-μενο νόσημα. Το παιδί που θα γίνει έφηβος και θα αναπτύξει νωρίς σεξουαλικές σχέσεις, θα πρέπει να είναι καλυμμένο. Το ίδιο ισχύει και για την ηπατίτι-δα Α, ο εμβολιασμός από νωρίς θα βοηθήσει στο να μην έχου-με επίνοσους ενήλικες. Επειδή όμως η ηπατίτιδα Α είναι νόση-μα που σχετίζεται με τη φτώχεια και τις κακές συνθήκες υγιεινής, ο έγκαιρος εμβολιασμός των παιδιών εμποδίζει την εμφάνιση και τη διασπορά νοσημάτων και επιδημιών ηπατίτιδας Α κάτω από τις δύσκολες συνθήκες, που ζούμε σήμερα.

Έχουμε επανεμφάνιση με-ταδοτικών ασθενειών, πέρα από μία επιδημία ιλαράς που εμφανίστηκε πρόσφατα στην Ευρώπη;Με βάση καταγραφές του ΚΕΕΛ-ΠΝΟ, υπάρχει σταθερή καταχώ-ρηση νοσημάτων όπως η ηπα-τίτιδα Α και οι σαλμονελλώσεις. Η ηπατίτιδα Α έχει μια σταθερή παρουσία, με αριθμούς μεγαλύ-τερους από αυτούς που παρα-τηρούσε κανείς πριν την οικο-νομική κρίση.

Οι ενήλικες που μεγάλωσαν στην Ελλάδα και είναι άνω των 45-50 ετών θεωρούνται άνοσοι της ηπατίτιδας, γιατί κατά πάσα πιθανότητα νόσησαν από αυτήν στην παιδική τους ηλικία. Σήμε-ρα, ευάλωτα θεωρούνται τα μι-κρότερα άτομα που εξαιτίας της επιβάρυνσης των κοινωνικοοι-κονομικών συνθηκών και της αύξησης του συγχρωτισμού και της φτώχειας, κινδυνεύουν να νοσήσουν. Αυτό το φαινόμενο της μετάθεσης των ευάλωτων στην ενήλικο ζωή, για νοσήματα που συνδέονται με τις χαμηλές κοινωνικοοικονομικές συνθή-κες, αποτελεί έναν σημαντικό κίνδυνο. Η λύση είναι ο εμβολι-ασμός των ενηλίκων με το εμβό-λιο για την ηπατίτιδα Α –γίνεται σε δύο δόσεις και συστήνεται σύμφωνα με το Υπουργείο Υγεί-ας σε ειδικές κατηγορίες ενη-λίκων στις οποίες περιλαμβά-νονται ομοφυλόφιλοι, χρήστες ναρκωτικών ουσιών, άτομα που ασχολούνται με πειραματόζωα και με επεξεργασία ή διακίνηση τροφίμων, ασθενείς με χρόνια ηπατική νόσο και άτομα που λαμβάνουν παράγοντες πήξεως και ταξιδιώτες σε περιοχές όπου η νόσος ενδημεί.

Η ηπατίτιδα Α δεν πρέπει να συγχέεται με την ηπατίτιδα Β που είναι αποκλειστικά σε-

|| Εμβόλια 2015 || || 23

ξουαλικά μεταδιδόμενη νόσος και της οποίας ο εμβολιασμός συστήνεται σε τρεις δόσεις σε όλα τα άτομα που δεν εμβολι-άστηκαν και δεν έχουν νοσή-σει, ενώ κρίνεται απαραίτητος στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όπου περιλαμβάνονται άτομα με σεξουαλική συμπεριφορά υψηλού κινδύνου, ομοφυλόφι-λοι, χρήστες ναρκωτικών ου-σιών, εργαζόμενοι σε μονάδες φροντίδας ατόμων με νοητι-κή υστέρηση, άτομα υψηλού επαγγελματικού κινδύνου που εκτίθενται σε αίμα ή βιολογικά υγρά και άλλους.

Οι Έλληνες φοβούνται τα εμ-βόλια;Δυστυχώς, σε κάποιες απομο-νωμένες περιοχές και σε άτομα μεγάλης ηλικίας, υπάρχει ακόμη φόβος για τον εμβολιασμό. Αρ-κετοί αποδέχονται τον εμβολια-σμό της γρίπης που συστήνεται σε όλους τους ενήλικους άνω των 60 ετών μία φορά τον χρό-νο, αλλά όχι τον εμβολιασμό του πνευμονιόκοκκου, που μειώνει την πιθανότητα νόσησης από τη λοίμωξη που προκαλείται από τον στρεπτόκοκκο της πνευμο-νίας. Νομίζω ότι θα πρέπει να εξετάσουμε ποιοι είναι οι λόγοι που εμποδίζουν την Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες, να έχουν υψηλή εμβολιαστική κάλυψη στους ενήλικους. Στη Σουηδία,

και γενικά στις Σκανδιναβικές χώρες, ο εμβολιασμός των ενη-λίκων προχωρά με βήμα ταχύ: σε κανένα από τα εμβόλια που συστήνονται δεν υπάρχει χαμη-λή κάλυψη. Είναι αλήθεια ότι ο Έλληνας δεν πείθεται εύκολα, όμως δεν είναι μόνο ο Έλληνας, υπάρχει και το παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου υπήρ-χε μια μεγάλη συζήτηση που οδήγησε σε πτώση του εμβολι-ασμού και κάλυψης ακόμη και στα μικρά παιδιά.

Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι, με τη βελτίωση στην ενημέρωση, ο ασθενής δέχεται σήμερα πιο εύκολα τον εμβολια-σμό. Αυτό που δεν βλέπω όμως, είναι η ουσιαστική συμμετοχή των ίδιων των υγειονομικών, που

δεν χρησιμοποιούν τις τυχαίες ή ευκαιριακές επισκέψεις, για να υπενθυμίσουν την ανάγκη του εμβολιασμού. Άρα, το βάρος για την εφαρμογή του προγράμμα-τος εμβολιασμού θα πρέπει να ανατεθεί στον συντονισμό των υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φρο-ντίδας Υγείας και στην ουσιαστι-κή συμμετοχή των υγειονομικών που εργάζονται σε αυτή.

Η πρότασή μου είναι η υπό-θεση του εμβολιασμού των ενηλίκων, να αποτελέσει επίση-μη δέσμευση των γιατρών που συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ. Οποιαδήποτε πρόσληψη στο

σύστημα υγείας θα πρέπει να γίνεται στη βάση ενός συμβο-λαίου που θα δεσμεύει τον για-τρό στη διενέργεια των εμβολι-ασμών. Ανάμεσα σε αυτά για τα οποία θα πληρώνεται, θα ελέγ-χεται και θα αξιολογείται, θα εί-ναι και ο εμβολιασμός.

Θα πρέπει επίσης να υπάρξει μία εθνική κάρτα υγείας, που θα ακολουθεί τον ασθενή, από τη στιγμή της γέννησής του, σε όλη τη διαδρομή του στο σύστημα υγείας. Η κάρτα θα πρέπει να έχει κενά πεδία για συμπλήρω-ση. Έτσι, ο γιατρός θα μπορεί να δει στην όποια ευκαιριακή επίσκεψη αν έχει γίνει ο εμβο-λιασμός, και αν δεν έχει γίνει να τον συστήσει και να τον συντα-γογραφήσει. >

ό Έλληνας πιστεύει ακόμα πως αν κοπεί ή τραυματιστεί, καλύπτεται από τον αντιτετανικό ορό. Με τον ορό όμως, η κάλυψη που παρέχεται είναι βραχείας διάρκειας, προκαλείται οικονομική

αιμορραγία στο σύστημα υγείας, ενώ τίθενται και θέματα ασφάλειας. Αντίθετα, το εμβόλιο είναι πολύ φθηνό, γίνεται ανά δεκαετία και καλύπτει παράλληλα και τη νόσηση από διφθερίτιδα.

24 || || Εμβόλια 2015 ||


Έχουν παρατηρηθεί κενά στα εμβολιαστι-κά επίπεδα του πλη-θυσμού στην Ισπα-

νία ή και στην Ευρώπη εξαιτίας της οικονομικής κρίσης;Σύμφωνα με μελέτη που πραγ-ματοποιήσαμε, υπάρχει προφα-νές κενό στη συμμόρφωση στον εμβολιασμό, σε πολλές ευρωπα-ϊκές χώρες. Το αν αυτό οφείλεται στην οικονομική κρίση, δεν μπο-ρώ να το πω με σιγουριά, αλλά η κρίση ίσως είναι ένας από τους

Την ανάγκη η ευθύνη του εμβολιασμού να περάσει στην πολιτεία, ώστε να υπάρχει προστασία της παιδικής ηλικί-ας επισημαίνει ο διεθνούς φήμης ειδικός στους εμβολι-ασμούς, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής στο Πα-νεπιστημιακό Νοσοκομείο του Santiago de Compostela στην Ισπανία, Federico Martinon-Torres. O ίδιος αναφέ-ρει ότι παρατηρούνται κενά στη συμμόρφωση στον εμ-βολιασμό σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως για τα εμβόλια που δεν εντάσσονται στα εθνικά εμβολιαστικά προγράμματα και δεν αποζημιώνονται από το κράτος, γεγονός που κάνει τις επιδημίες να «καραδοκούν».

FEDERICO MARTINON - TORRES

O εμβολιασμός είναι δικαίωμα

Της Νεκταρίας Καρακώστα

παράγοντες που συμβάλλουν στο φαινόμενο, καθώς έχει δια-πιστωθεί ότι η κάλυψη για τα εμ-βόλια που δεν αποζημιώνονται από την πολιτεία είναι χαμηλότε-ρη σε σχέση με αυτήν που υπάρ-χει για τα υποχρεωτικά εμβόλια.

Αυτό θα μπορούσε, όπως επισημάνατε, να αποδοθεί και στην οικονομική κρίση, που κάνει ακόμη πιο δύσκολη την πληρωμή των εμβολίων από τους γονείς. Ωστόσο, ο σχεδια-σμός της μελέτης που κάναμε

δεν μας επιτρέπει να επιβεβαι-ώσουμε αυτόν τον ισχυρισμό - μπορούμε να κάνουμε μόνο υποθέσεις…

Ακόμη όμως κι αν ένα εμβόλιο είναι τμήμα του Εθνικού Προ-γράμματος, υπάρχουν γονείς που χάνουν την ασφάλισή τους…Αυτό είναι τεράστιο πρόβλη-μα. Όταν οι γονείς χάνουν την ασφάλισή τους, τα παιδιά στε-ρούνται την πρόσβαση όχι

|| Εμβόλια 2015 || || 25

μόνο στα προτεινόμενα εμβό-λια που αναφέραμε παραπάνω, λόγω έλλειψης χρημάτων, αλλά σε όλα τα εμβόλια του Εθνικού Προγράμματος. Είναι πιθανό, στις χώρες όπου υπάρχει αυτή η σχέση- εκεί δηλαδή όπου όταν οι γονείς χάσουν την κοινωνική τους ασφάλιση δεν μπορούν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, μελλοντικά να υπάρξει πρόβλη-μα, να επανεμφανιστούν δηλα-δή ασθένειες που μέχρι σήμερα ελέγχονταν μέσω του εμβολι-ασμού. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη, ότι λόγω της μεγάλης κάλυψης που υπήρχε μέχρι σή-μερα για τα περισσότερα εμ-βόλια (της τάξης του 80-85%), προστατεύονταν όχι μόνο όσοι είχαν λάβει τα εμβόλια, αλλά το σύνολο του πληθυσμού. Όταν εμβολιαστεί επαρκής αριθμός ατόμων σε μια δεδομένη κοι-νότητα, οι μικροοργανισμοί δεν εξαπλώνονται και προστατεύο-νται και εκείνοι που δεν έχουν εμβολιαστεί («ανοσία της αγέ-λης»). Αν όμως η εμβολιαστική κάλυψη πέσει κάτω από ένα συ-γκεκριμένο όριο, αν δηλαδή για οποιονδήποτε λόγο σταματή-σεις να εμβολιάζεις μεγάλο μέ-ρος του πληθυσμού, τότε μέσα

σε μια ομάδα ανεμβολίαστων παιδιών οι μικροοργανισμοί αυ-τοί αρχίζουν να κυκλοφορούν και πάλι και η ανοσία της αγέλης χάνεται.

Άρα θα οδηγηθούμε στην επανεμφάνιση μεταδοτικών ασθενειών;Οι προβλέψεις για οποιαδήπο-τε χώρα σταματά τον εμβολια-σμό, δεν μπορούν παρά να είναι ζοφερές. Είναι απλώς ζήτημα χρόνου η ασθένεια να κάνει την επανεμφάνισή της. Το έχουμε δει αυτό να συμβαίνει στην Ευ-ρώπη, με την περίπτωση της ιλαράς. Όταν η εμβολιαστική κάλυψη έπεσε κάτω από ένα όριο, ξέσπασαν επιδημίες.Η γενικευμένη χρήση του εμ-βολιασμού δεν συνεπάγεται και εξοικονομήσεις για τα συ-στήματα υγείας;Πρωταρχικός μας στόχος εί-ναι η προστασία των παιδιών από την ασθένεια και η σωτη-ρία της ζωής τους. Ωστόσο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν υπάρχουν οφέλη μόνο σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και στη χρήση των υγειονομικών πό-ρων. Αυτή είναι μια παράμετρος που λαμβάνουμε υπόψη, όταν

Σε περιόδους κρίσης, η πιο σημαντική παρέμβαση που

μπορούμε να κάνουμε σε επίπεδο υγείας και δημόσιας υγείας είναι ο εμβολιασμός.

Κι αν κάποιοι θέλουν να κάνουν περικοπές, αυτές θα πρέπει να γίνουν σε άλλους τομείς και όχι στα εμβόλια.

ό εμβολιασμός είναι η πλέον οικονομικά αποδοτική

παρέμβαση στον τομέα της υγείας. δεν υπάρχει καμία

αμφιβολία για αυτό.

26 || || Εμβόλια 2015 ||

συστήνουμε ένα εμβόλιο. Όταν πρόκειται να εντάξουμε ή όχι ένα εμβόλιο στο Εθνικό Πρό-γραμμα Εμβολιασμού κάποιας χώρας σκεφτόμαστε ως εξής: α. πόσο σημαντικό είναι το κόστος της ασθένειας, σε θνησιμότη-τα και νοσηρότητα, β. το άμε-σο και το έμμεσο κόστος που υπάρχει, τόσο για το σύστημα υγείας, όσο και για τους ίδιους τους γονείς από τη χρήση του εμβολίου. Τι εννοώ με αυτό; Ότι όταν ένα παιδί έχει εμβολιαστεί, μειώνονται οι πιθανότητες νο-σηλείας του στο νοσοκομείο και η χρήση των πόρων του υγειο-νομικού συστήματος, επομένως εξοικονομούνται χρήματα. Σε περιόδους κρίσης, η πιο ση-μαντική παρέμβαση που μπο-ρούμε να κάνουμε σε επίπεδο υγείας και δημόσιας υγείας είναι ο εμβολιασμός. Κι αν κάποιοι θέλουν να κάνουν περικοπές, αυτές θα πρέπει να γίνουν σε

άλλους τομείς και όχι στα εμβό-λια. Ο εμβολιασμός είναι η πλέ-ον οικονομικά αποδοτική πα-ρέμβαση στον τομέα της υγείας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό.

Δρουν σε όλο τον κόσμο ομά-δες που τάσσονται κατά των εμβολίων. Γιατί συμβαίνει αυτό;Ισχύει και, δυστυχώς, δεν εί-ναι κάτι νέο. Υπάρχει από τότε που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί. Αυτό που έχει αλλάξει τα τελευ-ταία χρόνια είναι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν αυτές οι ομάδες τα μηνύματά τους. Δεν πιστεύω ότι ο αριθμός των ατόμων που είναι κατά των εμ-βολίων έχει αυξηθεί, μπορούν όμως πλέον να κάνουν πιο εύ-κολα «θόρυβο», μέσα από το διαδίκτυο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το ευχάριστο είναι ότι δεν φαίνεται οι φωνές αυτές να επηρεάζουν την πλειονότη-τα των γονιών στην Ευρώπη, οι οποίοι σε πολύ σημαντικό πο-σοστό εξακολουθούν ευτυχώς να εμβολιάζουν τα παιδιά τους.

Γενικά, υπάρχουν τρεις κατη-γορίες ατόμων που τάσσονται κατά των εμβολίων:1. αυτοί που έχουν έλλειμμα

πληροφόρησης ή έχουν πα-ραπληροφορηθεί. Σε αυτούς τους ανθρώπους θα πρέπει να εξηγήσουμε τα οφέλη του εμβολιασμού και τον κίνδυνο στον οποίο εκθέτουν τα παι-διά τους με το να μην τα εμ-βολιάζουν.

2. αυτοί που αρέσκονται να πιστεύουν σε θεωρίες συ-νωμοσίας, χωρίς καμία επι-στημονική βάση. Δεν ξέρω τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό.

3. η ομάδα που προσωπικά με προβληματίζει πολύ, είναι γο-

Η ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Τίποτα από όσα έχουμε κάνει στην ιατρική δεν έχει μεγαλύτερο όφελος για την ανθρωπότητα από ότι τα εμβόλια. Χάρη στον εμβολιασμό, έχουμε καταφέρει να εξαλείψουμε ασθένειες- μάστιγες, όπως η ευλογιά και η διφθερίτιδα, είμαστε πολύ κοντά στο να πετύχουμε το ίδιο για την πολιομυελίτιδα, τον κοκκύτη ή τον τέτανο και, γενικώς, έχουμε πετύχει να μειώσουμε πολύ σημαντικά τη συχνότητα εμφάνισης των περισσότερων μεταδοτικών ασθενειών. Στις χώρες όπου το συ-ζευγμένο εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου (Ναϊσσέρια της μηνιγγίτιδας) χορηγείται συστηματικά, η μηνιγγίτιδα αυτή έχει επίσης εξαφανιστεί. Πιο πρόσφατο όμως είναι το παράδειγμα του συζευγμένου εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου: όπου χρησιμοποιήθηκε το συγκεκριμένο εμβόλιο, όλες οι μορφές διεισδυτικής νόσου που προκαλεί το συγκεκριμένο μικρόβιο, μειώθηκαν σημαντικά. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει καλύτερο και πιο αποδοτικό οικονομικά εργαλείο για την προστασία της υγείας, από τον εμβολιασμό.

Συνέντευξη - FEDERICO MARTINON - TORRES

|| Εμβόλια 2015 || || 27

νείς με πολύ καλό οικονομικό και μορφωτικό υπόβαθρο, οι οποίοι φτιάχνουν τη δική τους προσωπική αντιεμβολι-αστική θεωρία, εξαιτίας κά-ποιας θεωρίας που μπορεί να άκουσαν από φίλο ή να διά-βασαν στο διαδίκτυο. Σε συ-νέχεια αυτής της προσωπικής τους θεωρίας, παίρνουν τη λάθος απόφαση να μην εμβο-λιάσουν το παιδί τους. Αυτό είναι επικίνδυνο.Προσωπικά, θεωρώ τον εμ-

βολιασμό ενός παιδιού, δικαί-ωμα, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία βρίσκεται. Κανένας γονιός δεν έχει το δικαίωμα να πάρει μία τέτοια απόφαση για το παιδί του, ακόμη κι αν πιστεύ-ει ότι με αυτόν τον τρόπο το προστατεύει. Ο κίνδυνος στον οποίο το εκθέτει είναι αδικαιο-λόγητος. Για μένα, το να αποφα-

σίσει ένας γονιός να μην εμβο-λιάσει το παιδί του, είναι το ίδιο τρομερό με το να αποφασίσει να μην το στείλει στο σχολείο ή να υποβάλει π.χ. ένα κορίτσι σε κλειτοριδεκτομή…

Ένας ενήλικας μπορεί να αποφασίσει για τον εαυτό του αν θέλει να εμβολιαστεί ή όχι. Αλλά δεν μπορεί να κάνει το ίδιο για ένα παιδί. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι η Πολιτεία θα πρέ-πει να προστατέψει τα παιδιά, αναλαμβάνοντας την ευθύνη του εμβολιασμού των, έως την ηλικία των 18 ετών. Όλα τα παι-διά θα πρέπει να εμβολιάζονται, εκτός αν υπάρχει επίσημη ιατρι-κή αντένδειξη. Ο εμβολιασμός είναι δικαίωμα κάθε παιδιού.

Πολλοί φοβούνται τα εμβό-λια, αλλά όχι τα φάρμακα. Για-τί συμβαίνει αυτό;

Θεωρώ ότι τα εμβόλια έχουν πέσει θύματα της επιτυχίας τους. Τι εννοώ με αυτό; Ότι έχουν πε-τύχει να εξαφανίσουν από το προσκήνιο πολλές σοβαρές ασθένειες, με αποτέλεσμα αντί να βλέπουμε τις ασθένειες, να βλέπουμε μόνο την κακή πλευ-ρά των εμβολίων, δηλαδή τις ανεπιθύμητες ενέργειές τους.

Όταν δεν βλέπει κανείς μια ασθένεια, δεν αντιλαμβάνεται την ανάγκη της προστασίας από αυτήν. Είναι πολύ εύκολο να πει π.χ. ένας γονιός «δεν εμ-βολιάζω το παιδί μου για την πολιομυελίτιδα», όταν δεν έχει δει την ασθένεια. Αν η πολιο-μυελίτιδα έκανε την επανεμ-φάνισή της και την έβλεπαν, να είστε σίγουροι ότι όλοι οι γο-νείς, ακόμη κι εκείνοι που είναι κατά των εμβολίων, θα στέκο-νταν πρώτοι στην ουρά για να εμβολιάσουν τα παιδιά τους! Το πρόβλημα είναι ότι τα εμ-βόλια είναι τόσο επιτυχημένα που πολλοί ξεχνούν τι ακριβώς προσφέρουν!

Θα πρέπει επίσης να θυ-μόμαστε και τούτο: ότι όταν κάποιος κάνει ένα εμβόλιο, ο κίνδυνος στον οποίο εκτίθεται είναι πολύ πολύ μικρότερος από τον κίνδυνο στον οποίο εκτίθεται λαμβάνοντας οποιο-δήποτε κοινό φάρμακο, όπως π.χ. ασπιρίνη ή παρακεταμόλη.

Κλείνοντας, θα ήθελα να συ-στήσω σε όλους τους γονείς να κάνουν στα παιδιά τους όλα τα εμβόλια, στον χρόνο που πρέ-πει να τα κάνουν. Πολλές φορές δεν αρκεί να κάνει ένα παιδί όλα τα εμβόλια, χρειάζεται να τα κάνει και στους σωστούς χρόνους. Αν κάποιος καθυστε-ρήσει χωρίς λόγο τη χορήγηση μιας δόσης ή αναμίξει εμβόλια, το παιδί μπορεί να μην προστα-τεύεται επαρκώς. >

Ένας ενήλικος μπορεί να αποφασίσει για τον εαυτό

του αν θέλει να εμβολιαστεί ή όχι. Αλλά δεν μπορεί να κάνει το ίδιο για ένα παιδί.

Γι’ αυτό και πιστεύω ότι η πολιτεία θα πρέπει να προστατέψει τα παιδιά,

αναλαμβάνοντας την ευθύνη του εμβολιασμού των, έως

την ηλικία των 18 ετών. Όλα τα παιδιά θα πρέπει

να εμβολιάζονται, εκτός αν υπάρχει επίσημη ιατρική

αντένδειξη. ό εμβολιασμός είναι δικαίωμα κάθε παιδιού.

28 || || Εμβόλια 2015 ||

Άρθρο

Εμβολιασμός κατά της γρίπηςΤο εμβόλιο της γρίπης πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, σε όλα τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Μέχρι την ηλικία των 60

ετών συνιστάται να γίνεται στις εξής ομάδες:• Όσοι εργάζονται στο χώρο της υγείας• Τα άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με

παιδιά <6 μηνών • Οι έγκυες γυναίκες β ‘και γ’ τριμήνου• Στους κλειστούς πληθυσμούς (προσωπικό και

εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων-λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)

Πολλοί ενήλικοι δεν γνωρίζουν ότι ο εμβολιασμός αποτελεί μια από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας και ότι πρέπει να συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή. Ο εμβολιασμός των ενηλίκων θεωρείται

διεθνώς επιβεβλημένος, ώστε να προληφθεί η εμφάνιση ασθενειών, για τις οποίες υπάρχουν εμβόλια. Σε

περίπτωση αλλαγής των επιδημιολογικών συνθηκών (π.χ. επιδημία, πανδημία) οι συστάσεις αλλάζουν.

ποια εμβόλιαπρέπει να κάνουν οι ενήλικοι;

Χριστίνα Μπουντούρη Γενική–Οικογενειακή Ιατρός

|| Εμβόλια 2015 || || 29

Επιπλέον πρέπει να εμβολιάζονται οι ασθενείς με τα εξής νοσήματα:• Χρόνια πνευμονοπάθεια • Καρδιακή ανεπάρκεια• Σακχαρώδης διαβήτης• Χρόνια νεφρική νόσος• Ανοσοκαταστολή (λόγω ασθένειας, λήψης ανο-

σοκατασταλτικών φαρμάκων ή ανοσοκατασταλ-τικής θεραπείας) - Μεταμόσχευση οργάνων

• Δρεπανοκυτταρική νόσο και άλλες αιμοσφαιρι-νοπάθειες

• Νευρομυϊκά νοσήματα Εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας ΑΤο εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α χορηγείται σε σχήμα 2 δόσεων και πρέπει να το κάνουν οι εξής ομάδες:• Όσοι εργάζονται στο χώρο της υγείας• Όσοι ασχολούνται με πειραματόζωα, με επεξερ-

γασία και διακίνηση τροφίμων• Το προσωπικό καθαριότητας των εκπαιδευτικών

ιδρυμάτων• Κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί

σπουδαστές γυμνασίων-λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)

• Όσοι πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με υψη-λή και ενδιάμεση συχνότητα εμφάνισης της ηπα-τίτιδας Α

• Οι ομοφυλόφιλοι• Οι χρήστες ενδοφλεβίων ουσιών• Άτομα με χρόνια ηπατική νόσο ή άτομα που λαμ-

βάνουν παράγοντες πήξης

Εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας ΒΤο εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β χορηγείται σε τρείς δόσεις και πρέπει να το κάνουν οι εξής ομάδες:• Οι επαγγελματίες υγείας (ιατροί, νοσηλευτές, προ-

σωπικό εργαστηρίων, φοιτητές ιατρικών επαγγελ-μάτων, οδοντίατροι και βοηθητικό προσωπικό)

• Τα άτομα που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με πά-σχοντες από ηπατίτιδα Β

• Τα άτομα που έχουν στο οικογενειακό τους περι-βάλλον άτομα με ηπατίτιδα Β

• Οι ομοφυλόφιλοι• Όσοι έχουν πολλαπλούς συντρόφους• Εκδιδόμενα άτομα• Οι χρήστες ενδοφλεβίων ουσιών• Τα άτομα που πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες

με υψηλή συχνότητα ηπατίτιδας Β• Οι νεφροπαθείς που κάνουν αιμοκάθαρση• Οι ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε

μεταμόσχευση οργάνων Εμβολιασμός κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)Ο εμβολιασμός κατά του HPV γίνεται είτε με το 4δύναμο (HPV4) ή με το διδύναμο (HPV2) εμβόλιο σε 3 δόσεις. Συστήνεται να εμβολιάζονται όλες οι γυναίκες από την ηλικία των 11 ετών και μέχρι την ηλικία των 26 ετών. Το εμβόλιο HPV4 μπορεί επίσης να χορηγηθεί και σε αγόρια ηλικίας 9-26 ετών, κυρίως για την πρόληψη εμφάνισης των κονδυλωμάτων. Εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκουΣυστήνεται ο εμβολιασμός όλων των ατόμων ηλι-κίας >50 ετών με μία δόση PCV13. Για τα άτομα

30 || || Εμβόλια 2015 ||

Άρθρο

ηλικίας 19-50 ετών συστήνονται 1-2 δόσεις PPSV, όταν ανήκουν σε κάποια από τις παρακάτω κατη-γορίες:• Χρόνιοι καπνιστές • Χρόνια καρδιακή νόσος• Χρόνια πνευμονοπάθεια• Σακχαρώδης διαβήτης • Χρόνια νεφρική νόσος• Μειονεκτική σπληνική λειτουργία ή ασπληνία

π.χ. δρεπανοκυτταρική νόσο, υπερσπληνισμό, χειρουργική αφαίρεση του σπλήνα

• Ανοσοκαταστολή (λόγω ασθένειας, λήψης ανο-σοκατασταλτικών φαρμάκων ή ανοσοκατασταλ-τικής θεραπείας)

Εμβολιασμός κατά του έρπητα ζωστήραΜία δόση εμβολίου κατά του έρπητα ζωστήρα συστήνεται για ενήλικους ηλικίας 60 ετών και άνω, ανεξάρτητα αν είχαν προηγούμενο επεισό-διο έρπητα ζωστήρα. Εμβολιασμός κατά του αιμοφίλου, τύπου b (Hib)Συστήνεται να χορηγηθεί 1 δόση του εμβολίου σε άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή σπληνε-κτομή και σε ανοσοκατασταλμένα άτομα που δεν είχαν ποτέ εμβολιασθεί με το εμβόλιο. Εμβολιασμός κατά της διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτηΣυστήνεται σε όλους τους ανεμβολίαστους ενή-λικους, ανεξαρτήτως ηλικίας, να εμβολιάζονται πλήρως με 3 δόσεις. Ο εμβολιασμός συνεχίζεται με μία αναμνηστική δόση ανά 10ετία.

Εμβολιασμός κατά της ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς (MMR)Γενικά, οι ενήλικοι που γεννήθηκαν πριν το 1957, θεωρούνται ότι έχουν ανοσία για ιλαρά και παρω-τίτιδα. Οι ενήλικοι που γεννήθηκαν μετά το 1957 πρέπει να έχουν πιστοποίηση εμβολιασμού με 1 ή 2 δόσεις MMR, εκτός και αν έχουν νοσήσει (με εργαστηριακή επιβεβαίωση ανοσίας) και από τα 3 νοσήματα. Εμβολιασμός κατά της ανεμευλογιάςΌλοι οι ενήλικοι χωρίς ένδειξη ανοσίας στην ανε-μευλογιά (προηγηθείσα νόσηση ή εμβολιασμός) πρέπει να εμβολιάζονται με 2 δόσεις μονοδύνα-μου εμβολίου ανεμευλογιάς. Εμβολιασμός κατά του μηνιγγιτιδόκοκκουΣυστήνεται εμβολιασμός με 1 δόση του μηνιγγιτι-δοκοκκικού εμβολίου στα εξής άτομα: • Με λειτουργική ή ανατομική ασπληνία π.χ. δρε-

πανοκυτταρική νόσο, υπερσπληνισμό, χειρουρ-γική αφαίρεση του σπλήνα

• Με ανεπάρκεια του συμπληρώματος ή ανεπάρ-κεια της lgG2

• Με HIV λοίμωξη• Ανεμβολίαστοι πρωτοετείς φοιτητές, που μέ-

νουν σε φοιτητικές εστίες.• Μικροβιολόγοι που εκτίθενται σε καλλιέργειες.• Στρατιώτες και πρόσωπα που μένουν ή ταξιδεύ-

ουν σε ενδημικές περιοχές (Ζώνη μηνιγγίτιδας, υπο-Σαχάριος Αφρική) κατά την ξηρά περίοδο (Δεκέμβριος-Ιούνιος) καιιδιαίτερα εάν υπάρχει μεγάλης διάρκειας επαφή με τους κατοίκους της περιοχής. >

|| Εμβόλια 2015 || || 31

Άρθρο

Π ν ε υ -μ ο ν ί α χαρα-κ τ η -

ρίζεται από φλεγμονή των πνευμόνων, η οποία οδηγεί στην πλήρωση των πνευμονι-κών κυψελίδων με υγρό ή πύον, και μπορεί να εκδηλωθεί με βήχα, πυρετό, ρίγη και δυσκολία στην ανα-πνοή, μεταξύ άλλων συμπτω-μάτων.

Τα κυριότερα αίτια της πνευ-μονίας είναι τα βακτήρια και οι ιοί. Το συνηθέστερο βακτηρια-κό αίτιο της πνευμονίας είναι ο στρεπτόκοκκος (Streptococcus pneumoniae), επίσης γνωστός ως πνευμονιόκοκκος, που απο-τελεί σημαντικό μικροβιακό αίτιο λοιμώξεων του αναπνευ-στικού συστήματος, όπως είναι η πνευμονία, η οξεία μέση ωτί-τιδα και η παραρρινοκολπίτιδα. Προκαλεί επίσης διεισδυτικές λοιμώξεις, όπως είναι η μικρο-

πνευμονία και πνευμονιόκοκκος

Των Θ. Παπαβασιλείου - Μ. Πιτσιλίδη

βιαιμία, η πνευμονία με μικρο-βιαιμία και η μηνιγγίτιδα.

Συνολικά κάθε χρόνο 1,6 εκατ. άνθρωποι στον κόσμο καταλήγουν από ασθένειες που προκαλούνται από τον πνευμο-νιόκοκκο, εκ των οποίων περί-που 800.000 είναι παιδιά κάτω των 5 ετών. Η πιο κοινή αιτία είναι η πνευμονία, αλλά ο πνευ-μονιόκοκκος αποτελεί και την κύρια αιτία μηνιγγίτιδας στις ΗΠΑ. Ιδιαίτερο κίνδυνο διατρέ-χουν τα βρέφη κάτω των 2 ετών

που παρουσιάζουν και τα υψηλότερα ποσοστά διεισδυ-τικής πνευμονιο-κοκκικής νόσου.

Υ π ά ρ χ ο υ ν πάνω από 90 τύποι πνευμονι-

όκοκκου αλλά οι 10 πιο κοινοί προ-

καλούν το 62% των κρουσμάτων της δι-

εισδυτικής πνευμονιο-κοκκικής νόσου.

Πνευμονιοκοκκική πνευμονίαΟ πνευμονιόκοκκος μπορεί

να προκαλέσει ήπιας έως σο-βαρής μορφής πνευμονία, σε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Το ποσοστό θνησιμότητας για την πνευμονιοκοκκική πνευμονία κυμαίνεται από 6-40%, ανάλογα με τις συνθήκες (εξωνοσοκομει-ακοί ασθενείς, ενδονοσοκομει-ακοί ασθενείς και ασθενείς σε μονάδα εντατικής θεραπείας). Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που νοσούν και αναρ-ρώνουν από πνευμονιοκοκκική πνευμονία, διατρέχουν μεγα-

32 || || Εμβόλια 2015 ||

λύτερο κίνδυνο θανάτου μέσα στην επόμενη δεκαετία σε σύ-γκριση με το γενικό πληθυσμό.

Η πνευμονία της κοινότη-τας (ΠΚ) η οποία πλήττει άτο-μα εκτός των χώρων παροχής φροντίδας υγείας, είναι ο συνη-θέστερος τύπος πνευμονίας. Η ΠΚ οφείλεται συνήθως σε βα-κτήρια ή ιούς. Το συνηθέστερο βακτηριακό αίτιο είναι ο πνευ-μονιόκοκκος. Η επιβάρυνση της ΠΚ οποιασδήποτε αιτιολογίας στους ενήλικους μεγαλύτερης ηλικίας είναι υψηλή, με περίπου ένα εκατομμύριο κρούσματα και 350.000 έως 620.000 νοσοκομει-ακές νοσηλείες μόνο στις ΗΠΑ.

Μεταξύ των ασθενών που νο-σηλεύονται με ΠΚ, οι επιπλοκές περιλαμβάνουν τα οξέα στεφα-νιαία σύνδρομα, την καρδιακή ανεπάρκεια και την αναπνευστι-κή ανεπάρκεια. Το ποσοστό θνη-σιμότητας των ενηλίκων κυμαί-νεται συνήθως στο 10-20% αλλά μπορεί να υπερβαίνει το 50%, στις ομάδες υψηλού κιν-δύνου.

Παράγοντες κινδύνουΜε το πέρασμα της ηλικίας, το ανοσοποιητικό σύστημα κα-θίσταται ολοένα και λιγότερο ικανό να προστατεύει από λοι-μώξεις. Επιπρόσθετοι παράγο-ντες κινδύνου είναι ο διαβήτης, το άσθμα, η χρόνια αποφρακτι-κή πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), το κάπνισμα, ο αλκοολισμός, το κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα και διάφοροι περιβαλ-λοντικοί παράγοντες.

ΣυμπτώματαΤα συμπτώματα της πνευμονί-ας κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά και μπορεί να ποικί-λουν επίσης ανάλογα με το αν η πνευμονία είναι βακτηριακής ή ιογενούς αιτιολογίας. Η αποτυ-χία αναγνώρισης των συμπτω-μάτων της πνευμονίας μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις στη διάγνωση και στη θεραπεία και, επιπλέον, να αυξήσει τη σο-βαρότητα και τη διάρκεια της ασθένειας.

Συμπτώματα που συσχε-τίζονται συνήθως με τη βα-κτηριακή πνευμονία είναι τα ακόλουθα:• Υπερβολική εφίδρωση• Υψηλός πυρετός, τρόμος και ρίγη • Θωρακικό άλγος κατά τις αναπνευστικές κινήσεις ή το βήχα

• Βήχας με φλέγμα που επι-μένει ή επιδεινώνεται • Χείλια και νύχια που εμ-φανίζουν κυάνωση, λόγω έλλειψης οξυγόνου στο

αίμα Η πνευμο-

νία μπορεί να διαγνω-

στεί με ιστο-ρικό, κλινική

εξέταση, ακτι-νογραφίες θώ-

ρακος και αιματολογικές εξετά-σεις.

Η θεραπεία πρέπει να ξεκινά αμέσως μετά τη διάγνωση ή όταν υπάρχει ισχυρή υποψία, δεδομέ-νου ότι η νόσος μπορεί να έχει τα-χεία εξέλιξη. Τα αντιβιοτικά απο-τελούν τη βασική θεραπεία.

ΠρόληψηΗ πρόληψη της πνευμονιοκοκκι-κής λοίμωξης είναι, προφανώς, η πιο ενδεδειγμένη προσέγγιση. Τα εμβόλια του πνευμονιόκοκ-κου μπορούν να συμβάλλουν στην αποτροπή εκδήλωσης ση-μαντικού αριθμού περιστατικών πνευμονίας. Ο Παγκόσμιος Ορ-γανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά τον εμβολιασμό των ενηλίκων για την πρόληψη της πνευμονι-οκοκκικής νόσου, μεταξύ άλλων λοιμωδών νοσημάτων. Ο ΠΟΥ υποστηρίζει ότι η ανοσοποίηση είναι μία από τις πλέον επιτυχη-μένες και αποτελεσματικές από άποψη κόστους παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας, καθώς αποτρέπει 2 έως 3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, μεταξύ αν-θρώπων όλων των ηλικιών.

Στην Ελλάδα το 13δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο εί-ναι ενταγμένο στο Εθνικό Πρό-γραμμα Εμβολιασμών για όλους τους ενήλικους άνω των 65 ετών, καθώς και για τις ευπαθείς ομάδας 18-64 ετών.

Στις ευπαθείς ομάδες ανή-κουν οι πάσχοντες από: χρόνια καρδιαγγειακά νοσήματα, χρό-νια μεταβολικά νοσήματα (πχ σακχαρώδης διαβήτης), χρόνια αναπνευστικά νοσήματα (ΧΑΠ, άσθμα κτλ), οι χρόνιοι καπνιστές και όλοι οι ανοσοκατεσταλμένοι και ανοσοανεπαρκείς.

Το εμβόλιο παρέχεται δωρε-άν σε όλους τους ασφαλισμέ-νους που ανήκουν σε μια από τις παραπάνω ομάδες. >

Άρθρο

Το µυστικό των δυνατών!

ww

w.o

nlim

e.gr

20x28cm

Φαρµακευτικά Εργαστήρια CANA A.E. - Τοµέας Φροντίδας ΥγείαςΛεωφ. Ηρακλείου 446, 141 22 Ηράκλειο Αττικής, τηλ.: 210 2883314, fax: 210 2830773, e-mail: [email protected], www.cana.gr

Παιδικά συµπληρώµατα διατροφής µε υπέροχη γεύση πορτοκάλι!

Minadex Multi-Vitamin Syrup µε Ω3 & 8 ΒιταµίνεςMinadex Tonic µε Σίδηρο & Βιταµίνες ΜΟΝΟ

ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ

Ads_Minadex_StrongKids_F.pdf 3 4/6/15 1:23 PM

PFI

-01-

MAY

14

Εμβόλια για παιδιά και ενηλίκους

Documents

Transcript of Εμβόλια για παιδιά και ενηλίκους