ΚΟΡΩΝΕΙΑ –ΒΟΛΒΗΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΒΛΑΧΟΥ ΕΥΘΥΜΙΑ

Π.Ε.:70

R1. Δέλτα Έβρου

R2. Λίμνη Ισμαρίδα και λιμνοθάλασσες Ροδόπης (παλιότερη ονομασία: Λίμνη Μητρικού και σύμπλεγμα λιμνών)

R3. Λίμνη Βιστονίδα και Πόρτο Λάγος

R4. Δέλτα Νέστου

R5.Λίμνες Βόλβη και Κορώνεια (Λαγκαδά)

R6. Τεχνητή λίμνη Κερκίνη

R7. Δέλτα ποταμών Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα και Αλυκή Κίτρους Πιερίας

R8. Λίμνη Μικρή Πρέσπα

R9. Αμβρακικός κόλπος

R10. Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου

R11. Λιμνοθάλασσα Κοτύχι και δάσος Στροφυλιάς.

Ελληνικοί υγρότοποι που προστατεύονται από τη σύμβαση Ραμσάρ

καλαμώνες ψάθεςβούρλα

Λίμνη Κορώνεια Η Λίμνη Κορώνεια από το 1995 και μετά έχει υποστεί δραματική μείωση της στάθμης της. Από τότε η λίμνη -λόγω της κατασπατάλησης και της μη ορθολογικής διαχείρισης των υδάτων της- άρχισε να συρρικνώνεται και η έκταση και το βάθος της να ποικίλουν ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες. Εκτός από την μεταβολή της στάθμης της τα τελευταία χρόνια στην Κορώνεια καταγράφονται ψηλές τιμές ρύπων, αποτέλεσμα της άναρχης βιομηχανικής, και όχι μόνο, ανάπτυξης της περιοχής, θέτοντας σε κίνδυνο την οικολογική ισορροπία της λίμνης. Παρ’ όλα αυτά το λιγοστό νερό που συγκεντρώνεται το χειμώνα είναι αρκετό για αρκετούς πληθυσμούς υδρόβιων πουλιών, ενώ στα λασποτόπια που δημιουργούνται την άνοιξη σταθμεύουν μεγάλοι αριθμοί παρυδάτιων πουλιών.

Μόλις 4 δεκαετίες πριν ήταν μια λίμνη έκτασης 46.000 στρεμμάτων και μέγιστουβάθους 8 μέτρων

Ορισμένες χρονιές ξεραίνεται εντελώς τώρα .

Παρόχθια δάση και ρέματα

• Πολυάριθμα είναι τα ρέματα και οι χείμαρροι της περιοχής με πιο γνωστά τον Ρήχιο, τον Μπογδάνα, και τα ρέματα του Μελισσουργού και της Απολλωνίας. Η ροή τους παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις κι έτσι μπορεί να τα δούμε πλημμυρισμένα να κατεβάζουν μεγάλες ποσότητες νερού ή και εντελώς ξερά. Όμως ακόμα κι αν τα νερά τους είναι λίγα, οι μικρές λιμνούλες στάσιμου νερού που απομένουν το καλοκαίρι είναι όαση ζωής για τα αμφίβια, τις πεταλούδες και για πολλά πουλιά, ιδίως κατά τη μετανάστευση. Όλα τα ρέματα της περιοχής περιβάλλονται από πλούσια παρόχθια υδροχαρή δάση με πλατάνια, σκλήθρα, ιτιές και λεύκες, ενώ ένα από τα σημαντικότερα τέτοια υδροχαρή δάση στην Ελλάδα είναι το δάσος της Απολλωνίας, όπου φωλιάζουν ερωδιοί, πελαργοί και αρπακτικά πουλιά.

•  

πλατάνιασκλήθρα

ιτιέςάγριες λεύκες

Μακεδονικά Τέμπη

πικροδάφνες λυγαριές

πλατάνια κρανιές (Cornusmas

ιτιές

Μνημείο της ΦύσηςΕντός της περιοχής του Εθνικού Πάρκου, ανάμεσα στις δύο λίμνες συναντάμε το πρώτο «Μνημείο της Φύσης» (1975)στη χώρας μας. Πρόκειται για τους δύο υπεραιωνόβιους Πλατάνους του Σχολαρίου που στα κλαδιά τους φωλιάζουν περίπου 100 ζευγάρια ερωδιών (σταχτοτσικνιάδες). Με άλλα λόγια πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό οικοσύστημα της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης.

Αγροτικές εκτάσεις(καλλιεργούμενες περιοχές στα πεδινά και ημιορεινά)Οι αγροί καταλαμβάνουν σχεδόν το 50% της έκτασης του Εθνικού Πάρκου και της περιφερειακής του ζώνης και παρ’ ότι είναι ένα από τα οικοσυστήματα όπου ο άνθρωπος έχει ασκήσει ανά τους αιώνες μεγάλη επίδραση, φιλοξενούν σήμερα μία ποικιλία από σπάνια και προστατευόμενα είδη που έχουν συμβιώσει με τον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια.Υπάρχουν αρδευόμενα χωράφια και σταροχώραφα, καθώς και λευκοκαλλιέργειες στα χαμηλότεραυψόμετρα που τα διαδέχονται μικρότερα χωράφια που περιβάλλονται από πλούσιους φυτοφράκτες με θάμνους από πουρνάρια, βατσινιές και από βελανιδιές, φράξους και λεύκες.

Ημιορεινές και ορεινές εκτάσεις

Ημιορεινές και ορεινές εκτάσεις της περιοχής περιλαμβάνουν βοσκότοπους θαμνώνες και δάση οξυάς, καστανιάς, βελανιδιάς

Η ορεινή περιοχή που περιβάλλει τις δύο λίμνες περιλαμβάνει πυκνά δάση οξιάς, βελανιδιάς ή μικτά στο όρος Στρατωνικό και στο Κερδύλλιο και στα ψηλά του όρους Βερτίσκος.

Τα όρη Βόλβης χαρακτηρίζονται από τους πυκνούς θαμνώνες από πουρνάρι που εναλλάσσονται με βοσκόμενα λιβάδια.

πουρνάρι

βελανιδιά

καστανιά

Tροφικές αλυσίδες Η ενέργεια και η ύλη περνούν από

ένα τροφικό επίπεδο σε ένα άλλο,

μέσα σε μια τροφική αλυσίδα ή ένα

τροφικό πλέγμα.

Το πρώτο επίπεδο καταλαμβάνεται

από πρωτογενείς παραγωγούς

(φυτικοί οργανισμοί που συνθέτουν

οι ίδιοι την τροφή τους) και τα άλλα

επίπεδα από καταναλωτές

(πρωτογενείς-φυτοφάγα ζώα,

δευτερογενείς-σαρκοφάγα ζώα,

τριτογενείς-κορυφαία σαρκοφάγα

TΡΟΦΙΚΟ ΠΛΕΓΜΑ ΣΕ ΕΝΑ ΛΙΜΝΑΙΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ-ΠΟΛΛΕΣ ΤΡΟΦΙΚΕΣ

ΑΛΥΣΙΔΕΣ-ΠΟΛΛΑ ΤΡΟΦΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ

Νανοβουτηχτάρι | Tachybaptus ruficollis Σκουφοβουτηχτάρι | Podiceps cristatus

ΚΟΡΜΟΡΑΝΟΙ-ΠΕΛΕΚΑΝΟΙΚΟΡΜΟΡΑΝΟΙΥπάρχουν 3 είδη στην χώρα μας. Είναι μαύρα πουλιά που κυνηγούν ψάρια με μεγάλη επιδεξιότητα μέσα στο νερό. Χαρακτηριστική είναι η στάση τους με ανοιχτά φτερά για να τα στεγνώνουν.

ΠΕΛΕΚΑΝΟΙΤεράστια εντυπωσιακά λευκά πουλιά, που τρέφονται με ψάρια κι έχουν ράμφος με χαρακτηριστική σακούλα. Είναι και τα δύο ιδιαίτερα απειλούμενα είδη που οι πληθυσμοί τους έχουν μειωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, σε παγκόσμια κλίμακα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη όπου φωλιάζουν και τα δύο είδη πελεκάνων, ο αργυροπελεκάνος και ομεταναστευτικός ροδοπελεκάνος

ΚΟΡΜΟΡΑΝΟΙΛαγγόνα | Phalacrocorax pygmeus

ΠΕΛΕΚΑΝΟΙΑργυροπελεκάνος | Pelecanus crispus

Μικροτσικνιάς | Ixobrychus minutus minutus

Νυχτοκόρακας | Nycticorax nycticorax

Κρυπτοτσικνιάς | Ardeola ralloides

Λευκοτσικνιάς | Egretta garzetta

Αργυροτσικνιάς | Egretta alba

Σταχτοτσικνιάς | Ardea cinerea

Χαλκόκοτα | Plegadis falcinellusO Λευκός Πελαργός | Ciconia ciconia

Μαύρος Πελαργός | Ciconia nigra

Χουλιαρομύτα | Platalea leucorodia Βαρβάρα | Tadorna tadorna

Φοινικόπτερο | Phoenicopterus rubber

Κύκνος | Cygnus olor

Ασπρομέτωπη Χήνα | Anser albifrons albifrons

ΑΦΡΟΠΑΠΙΕΣ

Οι αφρόπαπιες είναι πάπιες που όταν τρέφονται δεν βουτούν όλο το σώμα μέσαστο νερό, παρά μόνο το κεφάλι και τον λαιμό, ενώ προκειμένου να φτάσουν στον πυθμένα των ρηχών νερών μπορούμε πολλές φορές να τις δούμε με το κεφάλι στο νερό και τα πόδια και την ουρά στον αέρα. Για να απογειωθούν σηκώνονται κατευθείαν από το νερό χωρίς να τροχοδρομούν. Βασικό χαρακτηριστικό της ομάδας αυτής είναι ο διμορφισμός των αρσενικών και θηλυκών, με τα αρσενικάνα έχουν έντονα και λαμπερά χρώματα και τα θηλυκά να έχουν φτέρωμα σε καφετί χρώματα.

Σφυριχτάρι | Anas penelope

Πρασινοκέφαλη πάπια | Anas platyrhynchos

Χουλιαρόπαπια | Anas clypeata

ΒΟΥΤΟΠΑΠΙΕΣΕίναι πάπιες που σε αντίθεση με τις αφρόπαπιες τρέφονται βουτώντας όλο το σώμα κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το σώμα τους έχει διαφορετικό σχήμα από τις αφρόπαπιες και είναι γενικά βαρύ, με κοντές σχετικά φτερούγες και για τον λόγο αυτό σηκώνονται από το νερό μετά από τροχοδρόμηση

Γκισάρι | Aythya ferina

Βαλτόπαπια | Aythya nyroca

Βουκεφάλα | Bucephala clangula

Θαλασσοπρίστης | Mergus serrator

Κεφαλούδι | Oxyura leucocephala

ΑΡΠΑΚΤΙΚΑΩς αρπακτικά πουλιά ονομάζουμε όλα εκείνα τα πουλιά που τρέφονται με κρέας,έχουν γαμψό ράμφος, δυνατά πόδια και γαμψά νύχια για να συλλαμβάνουν την λεία τους. Με εξαίρεση τους γύπες, όλα τα υπόλοιπα αρπακτικά της χώρας μας, δηλαδή οι αετοί, οι γερακίνες, οι κίρκοι και τα γεράκια κυνηγούν κυρίως ζωντανή λεία.

Κραυγαετός | Aquila pomarina

Θαλασσαετός | Haliaeetus albicilla

Φιδαετός | Circaetus gallicus

Καλαμόκιρκος | Circus aeruginosus

Σαΐνι | Accipiter brevipes

Αετογερακίνα | Buteo rufinus Γερακαετός

Hieraaetus pennatus |

Ψαραετός | Pandion haliaetus

ΓΕΡΑΚΙΑΚιρκινέζι | Falco naumanni

Πετρίτης | Falco peregrinus

Καμπίσια Πέρδικα | Perdix perdix perdix

Νερόκοτα | Gallinula chloropus

Τα γεράκια είναι τα μικρότερα

αρπακτικά που παρατηρούνται

στην χώρα μας.

Η σιλουέτα τους

χαρακτηρίζεται από τις

μυτερές φτερούγες, που δεν

έχουν «δάχτυλα» όπως σε άλλα

αρπακτικά πουλιά. Είναι

πουλιά που κάνουν γρήγορο

και ευκίνητο πέταγμα και

σπανιότερα ανεμοπορούν ή

γυροπετούν όπως οι γερακίνες. Νεροροκοτσέλα | Rallus aquaticus

Καλαμοκανάς | Himantopus himantopus

Αβοκέτα |Recurvirostra avosetta

Πετροτουρλίδα | Burhinus oedicnemus

Θαλασσοσφυριχτής | Charadrius alexandrinus

Καλημάνα | Vanellus vanellus

Λασποσκαλίδρα | Calidris alpina

Λιμόζα | Limosa limosa Μαυρότρυγγας | Tringa erythropus

Μαυροκέφαλος ΓλάροςLarus melanocephalus

Ποταμογλάρονο | Sterna hirundo hirundo

ΤρυγόνιStreptopelia turtur turtur

ΝΥΚΤΟΒΙΑ ΠΟΥΛΙΑΕίναι αρπακτικά πουλιά που έχουν προσαρμοστεί να κυνηγούν την νύχτα, αλλάκαι το σούρουπο ή την αυγή όταν το φως είναι λιγοστό. Για τον λόγο αυτό έχουνπολύ μεγάλα μάτια και οξυμένη ακοή. Το κεφάλι τους είναι συνήθως μεγάλο καισε ορισμένα είδη όπως η τυτώ λειτουργεί ως παραβολικός δίσκος που βοηθάστην ακόμη μεγαλύτερη όξυνση της ακοής τους.

Τυτώ | Tyto albaΚουκουβάγια | Athene noctua

Σταχτάρα | Apus apus

Μελισσοφάγος | Merops apiaster

Χαλκοκουρούνα | Coracias garrulus

Τσαλαπετεινός | Upupa epops

Πράσινος Δρυοκολάπτης | Picus viridis

Βαλκανικός ΔρυοκολάπτηςDendrocopos syriacus

ΜιλτοχελίδονοHirundo daurica

Κιτρινοσουσουράδα | Motacilla flava

Τρυποφράχτης | Troglodytes troglodytes

Κοκκινολαίμης | Erithacus rubecula

ΑηδόνιLuscinia megarhynchos

ΣταχτοπετρόκληςOenanthe oenanthe

Τσίχλα | Turdus philomelos

Μουστακαλής | Panurus biarmicus

Μαυροσκούφης | Sylvia atricapilla

Αιγίθαλος | Aegithalos caudatus

Γαλαζοπαπαδίτσα | Parus caeruleus

Καλόγερος | Parus major

Δεντροτσοπανάκος | Sitta europaea

Υφάντρα | Remiz pendulinus

Συκοφάγος | Oriolus oriolus

Αετομάχος | Lanius collurioΔεντροσπουργίτης | Passer montanus

Σπίνος | Fringilla coelebs

Κοκκοθραύστης | Coccothraustes coccothraustes

Αμπελουργός | Emberiza melanocephala

Κροκοδειλάκι | Agama stelio (=Laudakia stelio)

Γραμμωτή νεροχελώνα | Mauremys caspica

Χελώνα η ελληνικήTestudo graeca

Πράσινη σαύρα | Lacerta viridis

Σιλιβούτι | Podarcis erhardii

Σπιτόφιδο | Elaphe situla

Λαφιάτης | Elaphe quatrolineata

ΘΗΛΑΣΤΙΚΑΣτο Εθνικό Πάρκο έχουν καταγραφείμέχρι στιγμής 51 είδη θηλαστικών στα οποία περιλαμβάνονται 22είδη νυχτερίδων! Ακόμη εδώ ζουν ο λύκος, ο ασβός, η αλεπού, τοζαρκάδι, το αγριογούρουνο, ο λαγός, ο μικροτυφλοποντικός, οδασομυωξός και άλλα. Τα περισσότερα είδη είναι νυκτόβια ή δραστηριοποιούνταικατά την αυγή και το σούρουπο,

Αγριόγατα | Felis silvestris

Βίδρα | Lutra lutra Λαγόγυρος | Spermophilus citellus

Σκίουρος | Sciurus vulgaris

Μπομπίνα κίτρινη | Bombina variegata Φρύνος | Bufo bufo

Βατράχι | Rana ridibunda

Λιπαριά | Alosa macedonica Περκί | Perca fluviatilis

Γελάρτζα | Chalcalburnus chalcoides macedonicus

Τούρνα | Esox lucius

ΨΑΡΙΑ Η περιοχή και ιδιαίτερα η λίμνη Βόλβη, χαρακτηρίζεται από πλούσια ιχθυοπανίδα, καθώς έχουν

καταγραφεί 24 είδη ψαριών, μεταξύ αυτών και δύο ενδημικά(δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον

κόσμο) είδη τα Alosa macedonica (Λιπαριά) και Chalcalburnus chalcoides macedonicus

(Γελάρτζα). Επίσης έχει καταγραφεί ένα πολύ σπάνιο είδος το Aspius aspius (Ασπρογρίβαδο)

Τυλινάρι | Squalius orpheus (παλιά ονομασία Leuciscus cephalus) Μουρμουρίτσα |

Rhodeus sericeus amarus

Γουλιανός | Silurus glanisΧέλι | Anguilla anguilla

Limenitis reducta Rosalia alpina

Colias crocea

Lindenia tetraphylla

Vanessa atalanta

Τα σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής είναι:

1. Ρύπανση επιφανειακών και υπόγειων νερών από:

α)Αστικά λύματα

β) Η ανεξέλεγκτη απόθεση σκουπιδιών και μπαζών.

γ)Λιπάσματα, φυτοφάρμακα, που παρασύρονται

με τα νερά της βροχής και μεταφέρονται στα ύδατα

δ)Βιομηχανικά λύματα

γ)Κτηνοτροφικά λύματα

2.Παράνομες γεωτρήσεις

3. Παράνομη υλοτομία

4. Παράνομη αλιεία

6. Παράνομες αμμοληψίες ρεμάτων

(διατάραξη ροής τους)

Κορώνεια 2004

Προβλήματα της περιοχής

Η ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ

• Εμπλουτισμός των υπόγειων νερών

• Φίλτρο καθαρισμού(μέσω των καλαμώνων)

• Άρδευση και ύδρευση• Προστασία από πλημμύρες• Ρύθμιση του κλίματος• (αποθηκεύοντας και

ελευθερώνοντας θερμότητα)• Συμβολή στην κτηνοτροφία• Συμβολή στην αλιεία• Καταφύγιο για τα

μεταναστευτικά πουλιά• Δυνατές τροφικές αλυσίδες • Διατήρηση της

βιοποικιλότητα • Δυνατότητες στον άνθρωπο

για αναψυχή, εκπαίδευση, έρευνα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ1.«Παράθυρο στη Φύση», οδηγός αναγνώρισης της πανίδας του Εθνικού Πάρκου Κορώνειας – Βόλβης και Μακεδονικών ΤεμπώνΦορέας Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ,20122.Έβδομη έκθεση Αναφοράς στην Υλοποίηση του Επιχειρησιακού προγράμματος «Μακεδονία-Θράκη 2007-2013» και Αξιολόγηση της Εφαρμογής των όρων Προστασίας του Εθνικού Πάρκου υγροτόπου των λιμνών Κορώνειας-Βόλβης και Μακεδονικών Τεμπών, Φορέας Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, Υ.Π.Ε.Κ.Α

Αναφορές στις ιστοσελίδες:http://www.foreaskv.gr/ http://www.econews.gr/2012/10/12/limni-koroneia-yperantlisi-rypansi/ στις 12 Οκτωβρίου 2012, http://tvxs.gr/news/periballon/eyrokatadiki-gia-ti-rypansi-tis-limnis-koroneia στις 08 Φεβ. 2013