Ο καιόμενος: Μια προφητική διαμαρτυρία, Τ. Σινόπουλου

Συλλογή: Μεταίχμιο Β΄, έκδοση 1957

«προϊόν εμπειρίας του εμφυλίου πολέμου και της μετεμφυλιακής ατμόσφαιρας».

Αφηγηματικές φωνές – πλάνα – επίπεδα ποιήματος:

Η αφήγηση αρχίζει in medias res με τη γεμάτη θαυμασμό

φωνή (Κοιτάχτε! Μπήκε στη φωτιά!) κάποιου από το

πλήθος. Στη συνέχεια, το ποίημα δομείται σε τρία

αλληλοσυνδεόμενα πλάνα που παρουσιάζονται με

κινηματογραφική τεχνική.

Συμπεράσματα από την ερμηνευτική επεξεργασία του ποιήματος

Ο φακός κινείται ανάμεσα στα πρόσωπα

(πλήθος, ποιητής, καιόμενος) που

κυριαρχούν σ’ αυτά τα πλάνα και που

σκιαγραφούνται με αδρές γραμμές, ενώ παράλληλα

αντιπροσωπεύουν τρεις

διαφορετικές οπτικές του κόσμου.

Α. Το ποιητικό εγώ Το ποιητικό εγώ, που αναρωτιέται,

σκέφτεται, σχολιάζει. Αρχικά, παρουσιάζεται ως ένας από το πλήθος (αφήγηση σε α΄ πληθυντικό πρόσωπο – γυρίσαμε, μιλήσαμε), στη συνέχεια αποδεσμεύεται και μετέχει στο δράμα του καιόμενου (αφήγηση σε α΄ ενικό πρόσωπο - διστάζω, είμαι φτιαγμένος να παραξενεύομαι, φοβάμαι) για να αποκαλυφθεί στον τελευταίο στίχο, γενικά όμως (ο ποιητής), ο ποιητής του μεταπολεμικού κόσμου

Β. Το πλήθος, που θαυμάζει, δεν ανακατεύεται, χειροκροτεί (αφήγηση σε β΄

πρόσωπο, χρήση βασικά προστακτικής έγκλισης που είτε προτρέπει είτε αποτρέπει – Κοιτάχτε! // ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις).

Β. Το πλήθος

Το πλήθος, που θαυμάζει, δεν ανακατεύεται, χειροκροτεί (αφήγηση σε

β΄ πρόσωπο, χρήση βασικά προστακτικήςέγκλισης που είτε προτρέπει είτε

αποτρέπει

– Κοιτάχτε! // ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις).

Γ. Ο καιόμενος Ο καιόμενος (αφήγηση σε γ΄ πρόσωπο

- αυτός που απόστρεψε το πρόσωπο,

καίγεται, δε φωνάζει βοήθεια, αναλίσκεται

περήφανος, μονάχος, καταμόναχος,

αφανίζονταν, άστραφτε, γινόταν ήλιος).

Και ο ποιητής δηλώνει:

Καιόμενος είναι ο μάρτυρας που θυσιάζεται, γιατί με τη θυσία του υπερβαίνει τα αδιέξοδα της ζωής και στέλνει ένα πυρίκαυστο μήνυμα καθάρσεως. Αλλά και  ο ποιητής που μετεωρίζεται ανάμεσα στα δυο, ίσως και ο καθένας από μας που, ενώ βιώνουμε τα ηθικά και υπαρξιακά αδιέξοδα, δεν έχουμε οδό διαφυγής

Καιόμενος Σινόπουλου

Κοιτάχτε ! Μπήκε στη φωτιά! Είπε ένας απ το πλήθος .Γυρίσαμε τα μάτια γρήγορα .

Ήταν στ’ αλήθεια αυτός που απόστρεψε τα μάτια όταν τουΜιλήσαμε . Και τώρα καίγεται . Μα δε φωνάζει βοήθεια .Διστάζω . Λέω ναπά9ω εκεί . Νατον αγγίξω με το χέρι μου .

Είμαι από τη φύση μου φτιαγμένος να παραξενεύομαι .Ποιος είναι αυτός που αναλίσκεται περήφανός ;Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά ;

H χώρα εδώ είναι σκοτεινή .Και δύσκολη . Φοβάμαι .Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις

,μου είπαν .

Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος .Καταμόναχος

Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο .Γινόταν ήλιος .Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές

άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε .Ο ποιητής μοιράζεται στα δύο .

Ο ποιητής μοιράζεται στα δύο

Κοιτάχτε! Μπήκε στη φωτιά! Είπε ένας από το πλήθος.Γυρίσαμε τα μάτια γρήγορα.

Ηταν στ’ αλήθεια αυτός που απόστρεψε το πρόσωπο όταν του μιλήσαμε.Και τώρα καίγεται. Μα δε φωνάζει βοήθεια.

Διστάζω. Λέω να πάω εκεί. Να τον αγγίξω με το

χέρι μου.Είμαι από τη φύση μου

φτιαγμένος να παραξενεύομαι.

Ποιος είναι τούτος που αναλίσκεται περήφανός;

Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά;

H χώρα εδώ είναι σκοτεινή .Και δύσκολη.

Φοβάμαι.

Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις, μου είπαν

Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος καταμόναχος.Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο.

Γινόταν ήλιος.

Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε.