Η βασιλεία του Μιχαήλ Γ’ και η αυγή της Νέας Εποχής

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΜΗΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ (717-1025)

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

α. Έναρξη της Νέας εποχής

Μιχαήλ Γ’ (842-867): Δυναστεία του Αμορίου (στο θέμα των Ανατολικών)

Ανάπτυξη της δύναμης του Βυζαντίου

Βελτίωση της άμυνας κατά των Αράβων

Έργα πολιτισμού

Υπεύθυνος κρατικών υποθέσεων ο καίσαρας Βάρδας (τέλη 855-αρχές 866), θείος του νεαρού Μιχαήλ Γ’.

 Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Μιχαήλ Γ’Ο Μιχαήλ Γ΄, γιος του αυτοκράτορα Θεόφιλου, μεγάλωσε υπό την επιμέλεια του αδελφού της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, Καίσαρα Βάρδα και πήρε –σύμφωνα με τους χρονογράφους της περιόδου της Μακεδονικής Δυναστείας - την χειρότερη ανατροφή που μπορούσε να δοθεί. Η προσωπικότητά του συγκέντρωσε τα πυρά της εποχής, ενώ την πραγματική εξουσία ασκούσε ο θείος του Καίσαρας Βάρδας. 

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Καίσαρ ΒάρδαςΑδελφός της αυτοκράτειρας Θεοδώρας. Θεωρείται εξαίρετος διαχειριστής των κρατικών υποθέσεων κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας του Μιχαήλ, συμβάλλοντας στην εκλογή του Πατριάρχη Φωτίου Α΄ και στην αποστολή του Μεθόδιου στη Μοραβία. Οργάνωσε τη σχολή της Μαγναύρας, η οποία αποτέλεσε σταθμό για τη βυζαντινή εκπαίδευση, ενώ διόρισε ως διευθυντή της σχολής τον Λέοντα Φιλόσοφο ή Μαθηματικό.Δολοφονήθηκε από τον Βασίλειο Α' που ίδρυσε τη Μακεδονική Δυναστεία.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

β. Ίδρυση της σχολής της Μαγναύρας

Ιδρυτής ο Kαίσαρας Βάρδας.

Διευθυντής ο Λέων Φιλόσοφος ή Μαθηματικός.

Περιλάμβανε σχολές φιλοσοφίας, γεωμετρίας, αστρονομίας και γραμματικής.

Αναβίωση αρχαίων γραμμάτων.

 

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Λέων ο Μαθηματικός ή ΦιλόσοφοςΠερίφημος Βυζαντινός λόγιος του 9ου αιώνα, ένας εκ των πρωτεργατών της Αναγέννησης των Μακεδόνων, μαθηματικός, γεωμέτρης, αστρονόμος και φιλόσοφος. Δίδαξε στην σχολή της Μαγναύρας και η φήμη του ήταν τόση που ο χαλίφης της Βαγδάτης τον κάλεσε στην Αυλή του για να οργανώσει σχολή. Για τρία χρόνια διετέλεσε αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, απομακρύνθηκε όμως μετά το τέλος της Εικονομαχίας, επειδή υποστήριζε εικονομαχικές απόψεις.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Η φήμη του Λέοντα Μαθηματικού ήταν τέτοια που ο χαλίφης Αλ Μαμούν τον κάλεσε στη Βαγδάτη για να οργανώσει Ανώτερη Σχολή.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

γ. Ενδιαφέρον για τους κλασικούςΑναζήτηση, συλλογή, μελέτη

και αντιγραφή χειρογράφων με έργα αρχαίας γραμματείας

Φώτιος: λόγιος στον κύκλο του Λέοντα Μαθηματικού

Έργα του: Μυριόβιβλος (300 φιλολογικά δοκίμια), λεξικό, ομιλίες, θεολογικά έργα.

Ανέλαβε μέσω της βυζαντινής εκκλησίας τον εκχριστιανισμό των Σλάβων.

  Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

ΦώτιοςΠατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 858 έως το 867 και από το 877 έως το 886. Θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες μορφές της εν γένει ιστορίας του Βυζαντίου καθώς και του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν επίσης ένας από τους σημαντικότερους λογίους του μεσαιωνικού ελληνισμού.Καθοριστικής σημασίας για τις εκκλησιαστικές και πολιτικές εξελίξεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν η διαμάχη του προς τον Ιγνάτιο για τον πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, και η επακόλουθη διαμάχη με την Εκκλησία της Ρώμης, για την οποία διαμάχη η πολιτεία του Φωτίου υπήρξε μία από τις σημαντικότερες αφορμές.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Μυριόβιβλος ή Βιβλιοθήκη

Η Μυριόβιβλος ή Βιβλιοθήκη είναι έργο του Πατριάρχη Φωτίου του Α’ το οποίο απηύθυνε προς τον αδελφό του Ταράσιο . Η Μυριόβιβλος είναι ουσιαστικά μια λογοτεχνική εγκυκλοπαίδεια, η οποία καλύπτει συγγραφείς τόσο της κλασικής αρχαιότητας όσο και της πρώιμης βυζαντινής περιόδου. Περιέχει συνόψεις και σχολιασμούς των βιβλίων που ο Φώτιος είχε διαβάσει. Χάρη στο έργο της Μυριόβιβλου, στο οποίο τα περιέλαβε, διασώθηκαν πολλά αποσπάσματα έργων τα οποία σήμερα θεωρούνται χαμένα.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

δ. Αραβικοί πόλεμοι και επική ποίηση

Εισβολές και λεηλασίες των Αράβων στις μικρασιατικές επαρχίες.

Άλωση του Αμορίου (838), πατρίδα της άρχουσας δυναστείας.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Η άλωση του Αμορίου προκάλεσε οδύνη στην αυτοκρατορίαΗ πολιορκία του Αμορίου

Ερειπωμένος ναός του Αμορίου

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Ο αυτοκράτορας Θεόφιλος μάχεται τους Άραβες

Προσπάθεια του αυτοκράτορα Θεόφιλου να κινητοποιήσει τους χριστιανούς κατά του Ισλάμ.

Βυζαντινή αντεπίθεση → διάβαση του Ευφράτη (859), ήττα του εμίρη της Μελιτηνής (863).

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Δημιουργία βυζαντινής επικής ποίησης

Εξυμνούν τους αγώνες των ακριτών (άκραι= σύνορα) κατά των Αράβων στα ανατολικά σύνορα του Βυζαντίου.

Το έπος του Διγενή Ακρίτα. Έπος του Αρμούρη (πιθανόν

από το Αμόριο Φρυγίας). Ψάλλονταν από

τραγουδιστές περιφερόμενους στις επαρχίες της Μ. Ασίας.

Θεωρούνται τα σημαντικότερα δείγματα της δημώδους ή λαϊκότροπης λογοτεχνίας των Βυζαντινών.

  

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας είναι ο γνωστότερος από τους ήρωες των ακριτικών τραγουδιών και πρωταγωνιστής ενός έμμετρου αφηγηματικού έργου του 11ου-12ου αι.

Σύμφωνα με τον μύθο ήταν ένας από τους Ακρίτες, τους φρουρούς των Βυζαντινών συνόρων και απέκτησε το προσωνύμιο Διγενής εξαιτίας της εθνικής καταγωγής του: η μητέρα του ήταν κόρη βυζαντινού στρατηγού και ο πατέρας του εμίρης από την Συρία.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr

Ο Θάνατος του Διγενή (Κρητική παραλλαγή)

Ο Διγενής ψυχομαχεί κι η γη τονε τρομάσσειβροντά κι αστράφτει ο ουρανός και σειέτ' ο απάνω κόσμοςκι ο κάτω κόσμος άνοιξε και τρίζουν τα θεμέλια,κι η πλάκα τον ανατριχιά πώς θα τόνε σκεπάσει,πώς θα σκεπάσει τον αϊτό τση γης τον αντρειωμένο.Σπίτι δεν τον εσκέπαζε, σπήλιο δεν τον εχώρει,τα όρη εδιασκέλιζε, βουνού κορφές επήδα,χαράκι αμαδολόγαγε και ριζιμιά ξεκούνιε.στο βίτσιμα ΄πιανε πουλιά, στο πέταμα γεράκια,στο γλάκιο και στο πήδημα τα λάφια και τ' αγρίμια.Ζηλεύγει ο Χάρος με χωσιά μακρά τόνε βιγλίζει,κ' ελάβωσέ του την καρδιά και την ψυχή του πήρε.

Χιωτέρη Κατερίνα-1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο) katchiot.blogspot.gr