ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ

Οι πρώτες κοινωνίες των

ανθρώπων κατά την

παλαιολιθική εποχή,ένιωσαν

την ανάγκη να αποτυπώσουν

πάνω στα βράχια η να

σκαλίσουν την ανθρώπινη

μορφή.Σ’αυτές τις πρώτες

προσπάθειες τους παρατηρούμε

ότι τα πρόσωπα των μορφών

αυτών χαρακτηρίζονται από μια

αφαιρετική διάθεση. Ενώ οι

μορφές των ζώων που

ζωγραφίζονται την ίδια

περίοδο έχουν πολλές

λεπτομέρειες ,στις ανθρώπινες

μορφές δεν υπάρχουν

χαρακτηριστικά στα πρόσωπα

Στους πολιτισμούς που δημιουργήθηκαν στη μεσοποταμία και γύρω από τον

Νείλο εμφανίζονται οι πρώτες προσπάθειες να ζωγραφίσουν με λεπτομέρεια

το ανθρώπινο πρόσωπο.Το ίδιο γίνεται και στην γλυπτική.

Ένα χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι ότι τα πρόσωπα

ζωγραφίζονται προφίλ έτσι ώστε να φαίνονται καλύτερα τα χαρακτηριστικά

έκτος άπο τα μάτια που ζωγραφίζονται ανφάς. Οι ανθρώπινες φιγούρες

δημιουργούνται με τον ίδιο τρόπο με βάση ένα βασικό κανόνα.

Στην μινωική κρήτη τα πρόσωπα έχουν επιρροές από την Αίγυπτο ,

ζωγραφίζονται προφίλ αλλά έχουν μια μεγαλύτερη ζωγραφική ελευθερία

και πιο έντονη χρωματική γκάμα.

Η μινωική τέχνη θα αφήσει τα ίχνη της και στην μυκηναική τέχνη όπου οι

μορφές που υπάρχουν στις τοιχογραφίες που σώζονται μοιάζουν πολύ με τις

αντίστοιχες μινωικές

Στην Αρχαία Ελλάδα κατά τους Αρχαικούς χρόνους , υπάρχουν

έντονα στοιχεία στην γλυπτική από την αιγυπτιακή γλυπτική,τα

πρόσωπα είναι άκαμπτα ,τα χαρακτηριστικά τους μοιάζουν πολύ με

τα αληθινά ανθρώπινα χαρακτηριστικά χωρίς να έχουν φτάσει σε

ρεαλιστικά αποτελέσματα.Οι κούροι και οι κόρες είναι

χαρακτηριστικά δείγματα αυτής της εποχής και στους κούρους

υπάρχει ένα ελαφρύ χαμόγελο,” μειδίαμα”.

Κατά τους κλασικούς χρόνους τα πρόσωπα στα γλυπτά φτάνουν σε

απίστευτα ρεαλιστικά αποτελέσματα,οι αρχαίοι έλληνες αντιγράφουν

αυτό που βλέπουν και θέλουν να πλησίαζει το τέλειο! Τους ενδιαφέρει

η ιδανική ομορφιά και οι μορφές των γλυπτών πλησιάζουν τις ιδανικές

αναλογίες.

Στη ζωγραφική δεν μας έχουν σωθεί δείγματα παρά μονάχα στα αγγεία,

έχουμε όμως πληροφορίες από γραπτά κείμενα που μιλάνε για μια

σπουδαία ζωγραφική παράδοση που θα επηρεάσει την μακεδονική και

ρωμαική τέχνη.

Στα ερυθρόμορφα και μελανόμορφα αγγεία θα παρατηρήσουμε ότι οι

μορφές των προσώπων ζωγραφίζονται προφίλ όπως και στη Αίγυπτο με

την διαφορά ότι είναι πιο εκφραστικά και οι γραμμές που τα σχεδιάζουν

πιο δυναμικές.

Στους μακεδονικούς χρόνους η ζωγραφική που σώζεται στα ταφικά

μνημεία μας δείχνει την συνέχεια της ελληνικής ζωγραφικής. Τα

πρόσωπα που ζωγραφίζονται είναι εκφραστικά και έχουν όγκο, δεν

ζωγραφίζονται μόνο από το πλάι άλλα βλέπουμε και μορφές από

μπροστά. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται στα πρόσωπα δεν έχουν

μεγάλη χρωματική γκάμα αλλά είναι αρκετά για να αναδείξουν μια

ολοκληρωμένη μορφή και υπάρχουν σκιές που χρησιμοποιούνται για να

αποκτήσουν όγκο οι μορφές.

Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους τα πρόσωπα στα γλυπτά έχουν αποκτήσει

λεπτομέρειες που ενισχύουν τις εκφράσεις και βγάζουν έντονο συναίσθημα.

Τα γλυπτά απομακρύνονται από την αναζήτηση του ωραίου των Κλασσικών

Χρόνων και ψάχνουν το αληθινό.

Το πρόσωπα έχουν ρυτίδες,ατέλειες ,δείχνουν πόνο ,χαρά ,αποφασιστικότητα

και μοιάζουν με τους πραγματικούς ανθρώπους.

Κατά τους Ρωμαικούς χρόνους στην γλυπτική υπάρχει μεγάλη ανάπτυξη και

πρωτοτυπία στην εικονιστική προτομή .Η ρωμαική προτομή προσπαθεί να είναι

όμοια με το πρότυπο και όχι την εξιδανικευμένη απεικόνισή του.

Υπάρχουν προτομές αυτοκρατόρων οι οποίες βγαίνουν σε πολλά μαρμάρινα

αντίγραφα έτσι ώστε η μορφή του αυτοκράτορα να πηγαίνει σε όλη την

αυτοκρατορία και όλοι οι υπήκοοι να την αναγνωρίζουν.Τα πορτρέτα και οι

προτομές των αυτοκρατόρων υποστηρίζουν την πολιτική τους εικόνα και

προβάλλουν την ισχύ της Ρώμης,

Στην περιοχή Φαγιούμ στην Ανώ Αίγυπτο δημιουργήθηκαν ένας

μεγάλος αριθμός από προσωπογραφίες ζωγραφισμένες με την τεχνική

της εγκαυστικής ή τέμπερα.Οι προσωπογραφίες είχαν τοποθετηθεί

πάνω σε ξύλινες σαρκοφάγους και ήταν τα πρόσωπα των νεκρών που

βρίσκοταν σ’αυτές. Στα πορτρέτα παρατηρούμε τα μεγάλα μάτια,το

διαπεραστικό βλέμμα,τη μετωπική απλότητα,τη φυσιοκρατική απόδοση

του προσώπου. Τα πρόσωπα βγάζουν την θλίψη του θανάτου και την

μοναξιά. Τα φαγιούμ έγιναν την ρωμαική περίοδο και είναι ο συνδετικός

κρίκος της ελληνιστικής ζωγραφικής με την βυζαντινή αγιογραφία.

Στη βυζαντινή τέχνη και στην αγιογραφία δίνεται ιδιαίτερη προσοχή

στην απόδοση του προσώπου και ιδιαίτερα των ματιών,γιατί αυτό βγάζει

την πνευματικότητα των μορφών.Τα πρόσωπα χαρακτηρίζονται από

σαφήνεια,απλότητα και αιωρούμενα μεσά στα χρυσά φωτοστέφανα

βγάζουν κατι που τα κάνει να διαφοροποιούνται από την ανθρώπινη

υπόσταση τους.Οι μορφές της χριστιανικής πίστης μοιάζουν απόμακρες

και άχρονες αλλά ταυτόχρονα είναι επιβλητικές και εκφραστικές.

Η προσωπογραφία την περίοδο της Αναγέννησης φτάνει σε εξαιρετικά

δείγματα.Ο άνθρωπος αποτελεί το κεντρικό σημείο αναφοράς των ζωγράφων

και γλυπτών της εποχής. Οι καλλιτέχνες είναι επηρεασμένοι από την αρχαία

ελληνική και ρωμαική τέχνη. Αναζητούν την χάρη ,την αρμονία, το

ωραίο,θεωρούν ότι οι ιδιότητες αυτές χαρακτηρίζουν το τελειότερο

δημιούργημα της φύσης τον άνθρωπο.

Τα χρώματα που μπαίνουν στο πρόσωπο ξεκινάνε από φωτεινά και σιγά-

σιγά σβήνουν σε πιο σκούρα που δίνουν όγκο στις μορφές.

Σημαντικοί καλλιτέχνες της Αναγέννησης στην Ιταλία είναι ο Λεοναρντο

Ντα Βιντσι, Μιχαήλ Άγγελος, Ραφαήλ,ενώ στις χώρες του Βορρά είναι ο Ντύρερ,

Βαν Αικ κ.α.

Στις χώρες του Βορρά δημιουργείται μια παράδοση εξαιρετικών προσωπο-

γραφιών που πλησιάζουν την πραγματικότητα σαν να κοιτάζουμε τον κόσμο

από ένα καθρέφτη.

Το 16 αιώνα μια σημαντική μορφή της

Τέχνης, ο Ελ Γκρέκο επηρεασμένος και από

την Βυζαντινή Αγιογραφία αλλά και από την

ζωγραφική της Αναγέννησης δημιούργησε

μια δικιά του ζωγραφική ματιά, με πρόσωπα

μακρόστενα με λιγότερες λεπτομέρειες στα

χαρακτηριστικά τους, αλλά πολύ εκφραστικά

και διαπεραστικά.

Στη τέχνη του Μπαρόκ που επικράτησε το

17 αιώνα ,τα πρόσωπα αποκτούν μια δυναμι-

κή , μια κίνηση που προκαλεί ένταση,μια

θεατρικότητα που ενισχύεται από το παιχνίδι

με το φως.

Σημαντικοί καλλιτέχνες αυτήν την περίοδο

είναι ο Καραβάτζιο,ο Ρούμπενς,ο Ρέμπραντ κ.α

Ο Ρεαλισμός το 19 αιώνα στάθηκε απέναντι

στη πραγματικότητα χωρίς συναισθηματισμούς,

έτσι όπως πραγματικά είναι. Τα πρόσωπα που

ζωγραφίζονται είναι ο καθημερινός άνθρωπος,

ο εργάτης, ο άγροτης κλπ

Ο Ντωμίε, ο Μίλε, ο Κουρμπέ είναι σημαντικές

μορφές αυτής της περιόδου.

Ο Ρομαντισμός επίσης το 19 αιώνα στηρίζεται

στην ελευθερία της έκφρασης. Το φανταστικό,

το ηρωικό , είναι πηγή έμπνευσης για τους

καλλιτέχνες που δημιουργούν μορφές για να

προκαλέσουν έξαρση των συναισθημάτων.

Τέλος του 19 αιώνα αρχές 20ου , ο Ιμπερσιονισμός

δημιουργεί μορφές φτιαγμένες από φως και χρωμά.Η

στιγμιαία εντύπωση του φωτός που πέφτει πάνω στα

πρόσωπα κάνει τις φιγούρες εφήμερες και φευγαλέες.

Ο Σεζάν μια σπουδαία μορφή της τέχνης φτιάχνει

πορτρέτα τα οποία έχουν την χρωματική γκάμα των

ιμπρεσιονιστών, όμως δεν τον ενδιαφέρει το τυχαίο,

το φευγαλέο,αλλά θέλει να σταθεροποιήσει τη μορφή

αναλύοντάς την σε σχήματα.

Ο Κλιμτ στα πορτρέτα του συνδυάζει τη γραμμική

απλότητα με γεωμετρικά στοιχεία και μια πλούσια

χρωματική γκάμα.Τα διακοσμητικά στοιχεία που

πλαισιώνουν το πορτρέτο, έχουν σαν αποτέλεσμα να

δίνουν ένα ρυθμό και μια αίσθηση του ωραίου.

Ο Τουλούζ Λωτρέκ έχει δυναμικό σχέδιο που συμπληρώνεται

από μια πλούσια χρωματική παλέτα ,που κάνει τα πρόσωπα

του ενώ είναι απλά, να βγάζουν μια δυναμικότητα.

Ο Βαν Γκόγκ χρησιμοποίει τα έντονα χρώματα που θα

βγάλουν την συναισθηματική του ένταση πάνω στο θεατή.

Δεν τον ενδιαφέρει να αποδώσει τις μορφές όπως

πραγματικά είναι,αλλά να βγάλει αυτό που έχει μέσα του.

Ο Γκωγκέν χαρακτηρίζεται από την καθαρότητα των

χρωμάτων, τα περίπλοκα περιγράμματα σε συνδιασμό

με διαδοχή των χρωματικών επιπέδων. Τα πρόσωπα που

τον συγκινούν είναι ιθαγγενών από την Αιτή, στην οποία

κατέφυγε αναζητώντας το απλό,αγνό και αληθινό που

μόνο η φύση μπορεί να δώσει.

Ο Ματίς μαζί με τους Φωβ αντιτάχθηκαν στο στιγμιαίο

και παροδικό και αναζήτησαν το σταθερό και αναλλοίωτο

στη φύση. Έχοντας πλήρη συνείδηση στο σχέδιο και χρώμα

προχώρησαν στη απελευθέρωση του χρώματος ,βάζοντάς

το εκεί όπου η πραγματικότητα δε το δικαιολογεί.

Ο Πικάσο σε αυτήν την προσωπογραφία ανατρέπει την

αίσθηση του ωραίου .Στο σχέδιο δεν υπάρχει προοπτική

για να αποδοθούν οι όγκοι και λείπει το βάθος.Η μύτη

είναι κολλημένη πάνω στο πρόσωπο και το κεφάλι είναι

σαν να το βλέπουμε και μετωπικά και πλάγια.Ο ζωγράφος

στην προσπάθεια του να αποδώσει το “όλο» σπάει το πρό-

σωπο σε πολλά κομάτια και το ξανασυναρμολογεί. Έτσι

παρουσιάζει περισσότερες πλευρές της πραγματικότητας

το μπρος ,το πίσω, το πλάι.

Ο Μοντιλιάνι είναι γνωστός για τα πορτρέτα του με τους

μεγάλους λαιμούς, οι οποίοι σου δίνουν την αίσθηση του

εύθραστου. Τα πρόσωπα δείχνουν μια μελαγχολία ,μια

μοναξία, παρόλα αυτά προκαλούν το ενδιαφέρον του

θεατή.

Ο Νταλί και οι Σουρεαλιστές δημιουργούν πρόσωπα τα

οποία χάνονται μέσα στο χώρο δημιουργόντας μια

παράξενη εικόνα, που στον θεατή δίνει την εικόνα του

παράλογου. Ο καλλιτέχνης καταγράφει πρόσωπα μέσα

από τα όνειρα του,εκεί που το πραγματικό μπερδεύεται

με το φανταστικό.

Ο Άντυ Γουόρχολ εκπρόσωπος της Ποπ Αρτ,

σε αυτό το πορτρέτο της Μέριλιν,συνθέτει το

πρόσωπο της γνωστής ηθοποίου με έντονα

χρώματα και δημιουργεί μια επιθετική εικόνα

ενός ποπ είδωλου.Ο Γουόρχολ επηρεάζεται από

την ποπ κουλτούρα και προσπαθεί να κάνει την

τέχνη προσιτή σε όλους.

Ο Φράνσις Μπέικον φτίαχνει ένα πορτρέτο σαν

να το βλέπουμε μέσα από παραμορφωτικό καθρέ-

πτη. Θέλει να κάνει ένα σχόλιο για το σύγχρονο

Άνθρωπο και για την φθορά του χρόνου.

Στη τέχνη του 21 αιώνα το πρόσωπο παρουσιάζεται

με διάφορους τρόπους. Ο Ousler χρησιμοποίει προβολές

προσώπων πάνω σε κούκλες - ομοιώματα και τους δίνει

ζωή.

Ο Μπάνσκυ χρησιμοποίει πρόσωπα από παλαιότερους

ζωγράφους και κάνει σχόλια στην σύγχρονη πραγματικότητα

ανατρέποντας την εικόνα του παρελθόντος

Οι καλλιτέχνες που ασχολούνται με την Street Art

πολλές φορές γεμίζουν τους δρόμους με πρόσωπα,

άλλοτε τεράστια και άλλοτε μικρά. Τα έργα αυτά

χαρακτηρίζονται από δυναμισμό και μια φρέσκια

ματιά.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΟΤΖΕΚΤ

1.ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΠΌ ΈΝΑ ΠΡΟΣΩΠΟ

2,ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΈΝΑ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΛΛΑΖ

3.ΣΚΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΕ ΕΛΑΦΡΟΠΕΤΡΑ

4,ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΈΝΑ ΠΡΟΣΩΠΟ

ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΤΖΕΚΤ

ΑΛΚΑ ΣΕΛΒΙ, ΚΑΡΑΤΖΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ, ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΑΡΒΕΛΗΣ ΘΩΜΑΣ

ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΚΑΤΣΟΥΡΗ ΑΝΤΩΝΙΑ, ΚΙΑΜΑ ΓΚΡΙΣΙΛΝΤΑ

ΚΙΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, ΚΟΤΡΩΝΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ, ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΚΟΥΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ

ΛΕΚΚΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ΛΙΒΑΝΙΟΥ ΚΩΝ/ΝΑ-ΕΛΕΝΗ ,ΛΙΤΒΙΑΚΟΒ ΔΑΝΙΗΛ,ΛΟΥΚΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ

ΜΑΡΜΑΡΙΔΟΥ ΜΑΡΘΑ, ΜΕΣΟΥΤΑΙ ΡΟΝΑΛΝΤΟ, ΜΙΚΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ

ΜΙΝΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΟΣΛΕΜ

Η 4 ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΓΙΝΕ ΑΠΌ ΤΗΝ ΜΑΡΘΑ ΜΑΡΜΑΡΙΔΟΥ.

ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ –Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Ο.Ε.Δ.Β

ΜΕΓΑΛΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ “ΓΟΥOΡΧΟΛ” DOMENICO GUARANTA ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ ΠΗΤΕΡ ΚΑΙ ΛΙΝΤΑ ΜΑΡΕΥ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΗ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Ε.Η.GOMBRICH ΕΚΔΟΣΕΙΣ Μ.Ι.Ε.Τ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΧΙΟΥ ΧΟΝΟΡ-ΤΖΟΝ ΦΛΕΜΙΝΓΚ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΗ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΤΕΧΝΗ ΝΤΕΙΒΙΝΤ ΤΑΛΜΠΟΤ-ΡΑΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΗ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΧΕΡΜΠΕΤ ΡΗΝΤ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΗ

ΝΤΑΛΙ ΝΤΟΟΥΝ ΑΙΗΝΤΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΗ