ΠΟΛΥΜΕΣΑ- MULTIMEDIA
ΚΟΤΣΑΜΠΑΣΟΓΛΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ
ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ
2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΠΟΛΥΜΕΣΑ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ HARDWARE
Οθόνες και κάρτα γραφικών
κάρτα ήχου
Ηχεία ndashΑκουστικά ndash Μικρόφωνα
Joystick
Οδηγός CD ROM- Οπτικός Δίσκος
Κάρτα VIDEO ndashΒιντεοκάμερα ndash Οθόνη VIDEO
Modem
Εκτυπωτής
Scanner
CPU- RAM
SOFTWARE
Εικόνες ndash Γραφικά
Ήχος
2D-3D Animation
Επεξεργασία VIDEO
Εργαλεία συγγραφής
3
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
Εκπαίδευση ndash Επιμόρφωση
Παροχή πληροφοριών
Πωλήσεις και διαφημίσεις
Πληροφοριακά συστήματα
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
Ομάδα έργου
Φάσεις Ανάπτυξης
4
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Οι θεωρητικές έννοιες που αναφέρονται και εξηγούνται στην συνέχεια
θεωρούνται απαραίτητες για την πληρέστερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας
καθώς και της γενικότερης laquoφιλοσοφίαςraquo πάνω στην οποία στηρίχθηκε η
ανάπτυξη της τεχνολογίας των πολυμέσων ndash υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ
ΔΙΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ (INTERACTIVITY)
Ο όρος διαλογικότητα είναι απόδοση του αγγλικού όρου interactivity που
μπορεί επίσης να αποδοθεί και ως αλληλεπίδραση Διαλογικά υπολογιστικά
συστήματα θεωρούνται εκείνα στα οποία ο χρήστης μπορεί να ελέγχει την
ανάκτηση την επεξεργασία και την εμφάνιση της πληροφορίας Τα συστήματα
αυτά απαιτούν μια ειδική μορφή σχεδίασης όσον αφορά την επικοινωνία του
συστήματος με τον χρήστη (user interface)
O πλέον χρήσιμος τρόπος επικοινωνίας με τον χρήστη είναι αυτός που
γίνεται αμφίδρομα κατά τρόπο ώστε η ροή της πληροφορίας να σχηματίζει την
έννοια του διαλόγου Αυτού του είδους η επικοινωνία είναι γνωστή σαν
διαλογική επικοινωνία με τον χρήστη
Το ουσιαστικό στοιχείο της διαλογικής επικοινωνίας με το χρήστη είναι το
γεγονός της αποστολής πίσω σε αυτόν κάποιας ανάδρασης (feedback) η οποία
προέρχεται από την διαδικασία επεξεργασίας που αυτός ενεργοποίησε στο
αμέσως προηγούμενο στάδιο Τα μηνύματα που λαμβάνει ο χρήστης με τη
διαδικασία της ανάδρασης μπορούν να έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση
αλλαγών στις διαθέσεις του απέναντι στον υπολογιστή Έτσι μπορεί να
τροποποιήσει τις λειτουργίες που εκτελεί ο υπολογιστής σε σημείο βέβαια που το
λογισμικό επιτρέπει μια τέτοια παρέμβαση Ακριβώς αυτή η σχέση της
αλληλεπίδρασης στην εναλλαγή των καταστάσεων αποτελεί τη βάση της
επιστήμης της πληροφορικής και ονομάζεται Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-
Υπολογιστή
5
ΥΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ (HYPERTEXT)
Ο όρος υπερκείμενο (hypertext) δημιουργήθηκε από τον Theodor Holme
Nelson το 1965 για να περιγράψει κάποια αρχεία κειμένου στα οποία η
αναζήτηση δεν γίνεται ούτε γραμμικά ούτε σειριακά Παρατήρησε ότι ο χρόνος
εύρεσης ενός κομματιού κειμένου ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον χρόνο που
έκανε το κομμάτι αυτό αφού είχε βρεθεί να μεταφερθεί στην CPU
Στον τρόπο διαχείρισης που προτείνει ο Nelson οι πληροφορίες είναι
αποθηκευμένες σ ένα δίκτυο από κόμβους (nodes) οι οποίοι επικοινωνούν
μεταξύ τους με συνδέσμους (links) O κόμβος είναι ένα σύνολο δεδομένων
(κείμενο) οργανωμένα γύρω από ένα κοινό θέμα
Το υπερκείμενο λοιπόν επιτρέπει ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας σε επίπεδο
διαλογικότητας καθώς παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη να κάνει τις επιλογές
του σχετικά με τη διαδρομή που θα ακολουθήσει για να φτάσει στην
επιζητούμενη πληροφορία Με βάση την έννοια αυτή ο όρος ο όρος υπερκείμενο
διαφέρει ριζικά από τον όρο ηλεκτρονικό βιβλίο ο οποίος περιγράφει την
ψηφιακή αποθήκευση ενός κειμένου του οποίου η ανάγνωση μπορεί να γίνει
μόνο σειριακά
ΥΠΕΡΜΕΣΑ (HYPERMEDIA)
Όταν οι πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες σε δίκτυο και συνδέονται
μεταξύ τους με διαφόρους κόμβους δεν περιλαμβάνουν μόνο κείμενο αλλά και
άλλων μορφών δεδομένα όπως ήχο γραφικά εικόνες προσομοίωση κίνησης
video τότε πλέον δεν αναφερόμαστε σε υπερκείμενα αλλά σε υπερμέσα
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι τα υπερμέσα είναι υπερκείμενα τα οποία όμως
μπορούν να χειριστούν όχι μόνο κείμενο αλλά οποιασδήποτε μορφής δεδομένα
Τα κύρια λοιπόν χαρακτηριστικά σύλληψης και υλοποίησης των υπερμέσων
είναι τα ίδια με των υπερκειμένων Ένα σύνολο δεδομένων διαφορετικού τύπου
το καθένα μπορούν να παρουσιαστούν στον χρήστη μέσα από διαφορετικούς και
μη προκαθορισμένους δρόμους πρόσβασης ανάλογα με τις εκάστοτε επιθυμίες
του Το γεγονός ότι ο χρήστης μπορεί να κινηθεί από ένα κομμάτι της
6
πληροφορίας σ ένα άλλο μέσω των συνδέσμων αποτελεί το κύριο γνώρισμα των
εφαρμογών των υπερμέσων
Χαρακτηριστικό στοιχείο και των υπερμέσων όπως και των υπερκειμένων
είναι ο μη σειριακός ή γραμμικός τρόπος οργάνωσης των δεδομένων Ο τρόπος
οργάνωσης των υπερμέσων μέσω των κόμβων σχετίζεται άμεσα με την έννοια
της διαλογικότητας έννοια η οποία αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό των
υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ (MULTIMEDIA)
Τα πολυμέσα είναι ένας όρος ο οποίος ιδιαίτερα στην χώρα μας σχετίζεται με
οτιδήποτε κινείται και αναφέρεται στον γενικότερο χώρο των υπερμέσων Μια
μεγάλη ομάδα στο χώρο της πληροφορικής δεν κάνει σαφή τη διάκριση μεταξύ
των πολυμέσων και των υπερμέσων
Μια εφαρμογή multimedia χαρακτηρίζεται από την συλλογή και
χρησιμοποίηση ενός συνδυασμού δεδομένων κειμένου ήχου γραφικών
προσομοίωση κίνησης και video O χρήστης της εφαρμογής δεν μπορεί να
επέμβει στην εφαρμογή παρά μόνο για να την σταματήσει Δεν μπορεί δηλαδή
να ελέγξει την ροή της πληροφορίας απλά παραμένει ένας απλός θεατής
Αυτή η έλλειψη ελέγχου από την πλευρά του χρήστη πάνω στην εφαρμογή
χαρακτηρίζει μια εφαρμογή πολυμέσων Από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη
ελέγχου παύει να ισχύει τότε πλέον μιλάμε για εφαρμογές διαλογικών
πολυμέσων
Η διαφοροποίηση αυτή ανάμεσα σε πολυμέσα και διαλογικά πολυμέσα
υφίσταται τόσο σε επίπεδο εφαρμογών όσο και σε επίπεδο πακέτων ανάπτυξης
τους Όσον αφορά το υλικό ένας multimedia υπολογιστής μπορεί να
χρησιμοποιηθεί το ίδιο καλά για μια εφαρμογή πολυμέσων ή διαλογικών
πολυμέσων
Αυτή η διαφοροποίηση δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστή με αποτέλεσμα οι
περισσότεροι να αναφέρονται σε κάθε τι αυτού του χώρου χρησιμοποιώντας τον
όρο multimedia
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΠΟΛΥΜΕΣΑ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ HARDWARE
Οθόνες και κάρτα γραφικών
κάρτα ήχου
Ηχεία ndashΑκουστικά ndash Μικρόφωνα
Joystick
Οδηγός CD ROM- Οπτικός Δίσκος
Κάρτα VIDEO ndashΒιντεοκάμερα ndash Οθόνη VIDEO
Modem
Εκτυπωτής
Scanner
CPU- RAM
SOFTWARE
Εικόνες ndash Γραφικά
Ήχος
2D-3D Animation
Επεξεργασία VIDEO
Εργαλεία συγγραφής
3
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
Εκπαίδευση ndash Επιμόρφωση
Παροχή πληροφοριών
Πωλήσεις και διαφημίσεις
Πληροφοριακά συστήματα
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
Ομάδα έργου
Φάσεις Ανάπτυξης
4
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Οι θεωρητικές έννοιες που αναφέρονται και εξηγούνται στην συνέχεια
θεωρούνται απαραίτητες για την πληρέστερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας
καθώς και της γενικότερης laquoφιλοσοφίαςraquo πάνω στην οποία στηρίχθηκε η
ανάπτυξη της τεχνολογίας των πολυμέσων ndash υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ
ΔΙΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ (INTERACTIVITY)
Ο όρος διαλογικότητα είναι απόδοση του αγγλικού όρου interactivity που
μπορεί επίσης να αποδοθεί και ως αλληλεπίδραση Διαλογικά υπολογιστικά
συστήματα θεωρούνται εκείνα στα οποία ο χρήστης μπορεί να ελέγχει την
ανάκτηση την επεξεργασία και την εμφάνιση της πληροφορίας Τα συστήματα
αυτά απαιτούν μια ειδική μορφή σχεδίασης όσον αφορά την επικοινωνία του
συστήματος με τον χρήστη (user interface)
O πλέον χρήσιμος τρόπος επικοινωνίας με τον χρήστη είναι αυτός που
γίνεται αμφίδρομα κατά τρόπο ώστε η ροή της πληροφορίας να σχηματίζει την
έννοια του διαλόγου Αυτού του είδους η επικοινωνία είναι γνωστή σαν
διαλογική επικοινωνία με τον χρήστη
Το ουσιαστικό στοιχείο της διαλογικής επικοινωνίας με το χρήστη είναι το
γεγονός της αποστολής πίσω σε αυτόν κάποιας ανάδρασης (feedback) η οποία
προέρχεται από την διαδικασία επεξεργασίας που αυτός ενεργοποίησε στο
αμέσως προηγούμενο στάδιο Τα μηνύματα που λαμβάνει ο χρήστης με τη
διαδικασία της ανάδρασης μπορούν να έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση
αλλαγών στις διαθέσεις του απέναντι στον υπολογιστή Έτσι μπορεί να
τροποποιήσει τις λειτουργίες που εκτελεί ο υπολογιστής σε σημείο βέβαια που το
λογισμικό επιτρέπει μια τέτοια παρέμβαση Ακριβώς αυτή η σχέση της
αλληλεπίδρασης στην εναλλαγή των καταστάσεων αποτελεί τη βάση της
επιστήμης της πληροφορικής και ονομάζεται Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-
Υπολογιστή
5
ΥΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ (HYPERTEXT)
Ο όρος υπερκείμενο (hypertext) δημιουργήθηκε από τον Theodor Holme
Nelson το 1965 για να περιγράψει κάποια αρχεία κειμένου στα οποία η
αναζήτηση δεν γίνεται ούτε γραμμικά ούτε σειριακά Παρατήρησε ότι ο χρόνος
εύρεσης ενός κομματιού κειμένου ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον χρόνο που
έκανε το κομμάτι αυτό αφού είχε βρεθεί να μεταφερθεί στην CPU
Στον τρόπο διαχείρισης που προτείνει ο Nelson οι πληροφορίες είναι
αποθηκευμένες σ ένα δίκτυο από κόμβους (nodes) οι οποίοι επικοινωνούν
μεταξύ τους με συνδέσμους (links) O κόμβος είναι ένα σύνολο δεδομένων
(κείμενο) οργανωμένα γύρω από ένα κοινό θέμα
Το υπερκείμενο λοιπόν επιτρέπει ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας σε επίπεδο
διαλογικότητας καθώς παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη να κάνει τις επιλογές
του σχετικά με τη διαδρομή που θα ακολουθήσει για να φτάσει στην
επιζητούμενη πληροφορία Με βάση την έννοια αυτή ο όρος ο όρος υπερκείμενο
διαφέρει ριζικά από τον όρο ηλεκτρονικό βιβλίο ο οποίος περιγράφει την
ψηφιακή αποθήκευση ενός κειμένου του οποίου η ανάγνωση μπορεί να γίνει
μόνο σειριακά
ΥΠΕΡΜΕΣΑ (HYPERMEDIA)
Όταν οι πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες σε δίκτυο και συνδέονται
μεταξύ τους με διαφόρους κόμβους δεν περιλαμβάνουν μόνο κείμενο αλλά και
άλλων μορφών δεδομένα όπως ήχο γραφικά εικόνες προσομοίωση κίνησης
video τότε πλέον δεν αναφερόμαστε σε υπερκείμενα αλλά σε υπερμέσα
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι τα υπερμέσα είναι υπερκείμενα τα οποία όμως
μπορούν να χειριστούν όχι μόνο κείμενο αλλά οποιασδήποτε μορφής δεδομένα
Τα κύρια λοιπόν χαρακτηριστικά σύλληψης και υλοποίησης των υπερμέσων
είναι τα ίδια με των υπερκειμένων Ένα σύνολο δεδομένων διαφορετικού τύπου
το καθένα μπορούν να παρουσιαστούν στον χρήστη μέσα από διαφορετικούς και
μη προκαθορισμένους δρόμους πρόσβασης ανάλογα με τις εκάστοτε επιθυμίες
του Το γεγονός ότι ο χρήστης μπορεί να κινηθεί από ένα κομμάτι της
6
πληροφορίας σ ένα άλλο μέσω των συνδέσμων αποτελεί το κύριο γνώρισμα των
εφαρμογών των υπερμέσων
Χαρακτηριστικό στοιχείο και των υπερμέσων όπως και των υπερκειμένων
είναι ο μη σειριακός ή γραμμικός τρόπος οργάνωσης των δεδομένων Ο τρόπος
οργάνωσης των υπερμέσων μέσω των κόμβων σχετίζεται άμεσα με την έννοια
της διαλογικότητας έννοια η οποία αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό των
υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ (MULTIMEDIA)
Τα πολυμέσα είναι ένας όρος ο οποίος ιδιαίτερα στην χώρα μας σχετίζεται με
οτιδήποτε κινείται και αναφέρεται στον γενικότερο χώρο των υπερμέσων Μια
μεγάλη ομάδα στο χώρο της πληροφορικής δεν κάνει σαφή τη διάκριση μεταξύ
των πολυμέσων και των υπερμέσων
Μια εφαρμογή multimedia χαρακτηρίζεται από την συλλογή και
χρησιμοποίηση ενός συνδυασμού δεδομένων κειμένου ήχου γραφικών
προσομοίωση κίνησης και video O χρήστης της εφαρμογής δεν μπορεί να
επέμβει στην εφαρμογή παρά μόνο για να την σταματήσει Δεν μπορεί δηλαδή
να ελέγξει την ροή της πληροφορίας απλά παραμένει ένας απλός θεατής
Αυτή η έλλειψη ελέγχου από την πλευρά του χρήστη πάνω στην εφαρμογή
χαρακτηρίζει μια εφαρμογή πολυμέσων Από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη
ελέγχου παύει να ισχύει τότε πλέον μιλάμε για εφαρμογές διαλογικών
πολυμέσων
Η διαφοροποίηση αυτή ανάμεσα σε πολυμέσα και διαλογικά πολυμέσα
υφίσταται τόσο σε επίπεδο εφαρμογών όσο και σε επίπεδο πακέτων ανάπτυξης
τους Όσον αφορά το υλικό ένας multimedia υπολογιστής μπορεί να
χρησιμοποιηθεί το ίδιο καλά για μια εφαρμογή πολυμέσων ή διαλογικών
πολυμέσων
Αυτή η διαφοροποίηση δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστή με αποτέλεσμα οι
περισσότεροι να αναφέρονται σε κάθε τι αυτού του χώρου χρησιμοποιώντας τον
όρο multimedia
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
3
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
Εκπαίδευση ndash Επιμόρφωση
Παροχή πληροφοριών
Πωλήσεις και διαφημίσεις
Πληροφοριακά συστήματα
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ - ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
Ομάδα έργου
Φάσεις Ανάπτυξης
4
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Οι θεωρητικές έννοιες που αναφέρονται και εξηγούνται στην συνέχεια
θεωρούνται απαραίτητες για την πληρέστερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας
καθώς και της γενικότερης laquoφιλοσοφίαςraquo πάνω στην οποία στηρίχθηκε η
ανάπτυξη της τεχνολογίας των πολυμέσων ndash υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ
ΔΙΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ (INTERACTIVITY)
Ο όρος διαλογικότητα είναι απόδοση του αγγλικού όρου interactivity που
μπορεί επίσης να αποδοθεί και ως αλληλεπίδραση Διαλογικά υπολογιστικά
συστήματα θεωρούνται εκείνα στα οποία ο χρήστης μπορεί να ελέγχει την
ανάκτηση την επεξεργασία και την εμφάνιση της πληροφορίας Τα συστήματα
αυτά απαιτούν μια ειδική μορφή σχεδίασης όσον αφορά την επικοινωνία του
συστήματος με τον χρήστη (user interface)
O πλέον χρήσιμος τρόπος επικοινωνίας με τον χρήστη είναι αυτός που
γίνεται αμφίδρομα κατά τρόπο ώστε η ροή της πληροφορίας να σχηματίζει την
έννοια του διαλόγου Αυτού του είδους η επικοινωνία είναι γνωστή σαν
διαλογική επικοινωνία με τον χρήστη
Το ουσιαστικό στοιχείο της διαλογικής επικοινωνίας με το χρήστη είναι το
γεγονός της αποστολής πίσω σε αυτόν κάποιας ανάδρασης (feedback) η οποία
προέρχεται από την διαδικασία επεξεργασίας που αυτός ενεργοποίησε στο
αμέσως προηγούμενο στάδιο Τα μηνύματα που λαμβάνει ο χρήστης με τη
διαδικασία της ανάδρασης μπορούν να έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση
αλλαγών στις διαθέσεις του απέναντι στον υπολογιστή Έτσι μπορεί να
τροποποιήσει τις λειτουργίες που εκτελεί ο υπολογιστής σε σημείο βέβαια που το
λογισμικό επιτρέπει μια τέτοια παρέμβαση Ακριβώς αυτή η σχέση της
αλληλεπίδρασης στην εναλλαγή των καταστάσεων αποτελεί τη βάση της
επιστήμης της πληροφορικής και ονομάζεται Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-
Υπολογιστή
5
ΥΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ (HYPERTEXT)
Ο όρος υπερκείμενο (hypertext) δημιουργήθηκε από τον Theodor Holme
Nelson το 1965 για να περιγράψει κάποια αρχεία κειμένου στα οποία η
αναζήτηση δεν γίνεται ούτε γραμμικά ούτε σειριακά Παρατήρησε ότι ο χρόνος
εύρεσης ενός κομματιού κειμένου ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον χρόνο που
έκανε το κομμάτι αυτό αφού είχε βρεθεί να μεταφερθεί στην CPU
Στον τρόπο διαχείρισης που προτείνει ο Nelson οι πληροφορίες είναι
αποθηκευμένες σ ένα δίκτυο από κόμβους (nodes) οι οποίοι επικοινωνούν
μεταξύ τους με συνδέσμους (links) O κόμβος είναι ένα σύνολο δεδομένων
(κείμενο) οργανωμένα γύρω από ένα κοινό θέμα
Το υπερκείμενο λοιπόν επιτρέπει ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας σε επίπεδο
διαλογικότητας καθώς παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη να κάνει τις επιλογές
του σχετικά με τη διαδρομή που θα ακολουθήσει για να φτάσει στην
επιζητούμενη πληροφορία Με βάση την έννοια αυτή ο όρος ο όρος υπερκείμενο
διαφέρει ριζικά από τον όρο ηλεκτρονικό βιβλίο ο οποίος περιγράφει την
ψηφιακή αποθήκευση ενός κειμένου του οποίου η ανάγνωση μπορεί να γίνει
μόνο σειριακά
ΥΠΕΡΜΕΣΑ (HYPERMEDIA)
Όταν οι πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες σε δίκτυο και συνδέονται
μεταξύ τους με διαφόρους κόμβους δεν περιλαμβάνουν μόνο κείμενο αλλά και
άλλων μορφών δεδομένα όπως ήχο γραφικά εικόνες προσομοίωση κίνησης
video τότε πλέον δεν αναφερόμαστε σε υπερκείμενα αλλά σε υπερμέσα
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι τα υπερμέσα είναι υπερκείμενα τα οποία όμως
μπορούν να χειριστούν όχι μόνο κείμενο αλλά οποιασδήποτε μορφής δεδομένα
Τα κύρια λοιπόν χαρακτηριστικά σύλληψης και υλοποίησης των υπερμέσων
είναι τα ίδια με των υπερκειμένων Ένα σύνολο δεδομένων διαφορετικού τύπου
το καθένα μπορούν να παρουσιαστούν στον χρήστη μέσα από διαφορετικούς και
μη προκαθορισμένους δρόμους πρόσβασης ανάλογα με τις εκάστοτε επιθυμίες
του Το γεγονός ότι ο χρήστης μπορεί να κινηθεί από ένα κομμάτι της
6
πληροφορίας σ ένα άλλο μέσω των συνδέσμων αποτελεί το κύριο γνώρισμα των
εφαρμογών των υπερμέσων
Χαρακτηριστικό στοιχείο και των υπερμέσων όπως και των υπερκειμένων
είναι ο μη σειριακός ή γραμμικός τρόπος οργάνωσης των δεδομένων Ο τρόπος
οργάνωσης των υπερμέσων μέσω των κόμβων σχετίζεται άμεσα με την έννοια
της διαλογικότητας έννοια η οποία αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό των
υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ (MULTIMEDIA)
Τα πολυμέσα είναι ένας όρος ο οποίος ιδιαίτερα στην χώρα μας σχετίζεται με
οτιδήποτε κινείται και αναφέρεται στον γενικότερο χώρο των υπερμέσων Μια
μεγάλη ομάδα στο χώρο της πληροφορικής δεν κάνει σαφή τη διάκριση μεταξύ
των πολυμέσων και των υπερμέσων
Μια εφαρμογή multimedia χαρακτηρίζεται από την συλλογή και
χρησιμοποίηση ενός συνδυασμού δεδομένων κειμένου ήχου γραφικών
προσομοίωση κίνησης και video O χρήστης της εφαρμογής δεν μπορεί να
επέμβει στην εφαρμογή παρά μόνο για να την σταματήσει Δεν μπορεί δηλαδή
να ελέγξει την ροή της πληροφορίας απλά παραμένει ένας απλός θεατής
Αυτή η έλλειψη ελέγχου από την πλευρά του χρήστη πάνω στην εφαρμογή
χαρακτηρίζει μια εφαρμογή πολυμέσων Από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη
ελέγχου παύει να ισχύει τότε πλέον μιλάμε για εφαρμογές διαλογικών
πολυμέσων
Η διαφοροποίηση αυτή ανάμεσα σε πολυμέσα και διαλογικά πολυμέσα
υφίσταται τόσο σε επίπεδο εφαρμογών όσο και σε επίπεδο πακέτων ανάπτυξης
τους Όσον αφορά το υλικό ένας multimedia υπολογιστής μπορεί να
χρησιμοποιηθεί το ίδιο καλά για μια εφαρμογή πολυμέσων ή διαλογικών
πολυμέσων
Αυτή η διαφοροποίηση δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστή με αποτέλεσμα οι
περισσότεροι να αναφέρονται σε κάθε τι αυτού του χώρου χρησιμοποιώντας τον
όρο multimedia
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
4
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Οι θεωρητικές έννοιες που αναφέρονται και εξηγούνται στην συνέχεια
θεωρούνται απαραίτητες για την πληρέστερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας
καθώς και της γενικότερης laquoφιλοσοφίαςraquo πάνω στην οποία στηρίχθηκε η
ανάπτυξη της τεχνολογίας των πολυμέσων ndash υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ
ΔΙΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ (INTERACTIVITY)
Ο όρος διαλογικότητα είναι απόδοση του αγγλικού όρου interactivity που
μπορεί επίσης να αποδοθεί και ως αλληλεπίδραση Διαλογικά υπολογιστικά
συστήματα θεωρούνται εκείνα στα οποία ο χρήστης μπορεί να ελέγχει την
ανάκτηση την επεξεργασία και την εμφάνιση της πληροφορίας Τα συστήματα
αυτά απαιτούν μια ειδική μορφή σχεδίασης όσον αφορά την επικοινωνία του
συστήματος με τον χρήστη (user interface)
O πλέον χρήσιμος τρόπος επικοινωνίας με τον χρήστη είναι αυτός που
γίνεται αμφίδρομα κατά τρόπο ώστε η ροή της πληροφορίας να σχηματίζει την
έννοια του διαλόγου Αυτού του είδους η επικοινωνία είναι γνωστή σαν
διαλογική επικοινωνία με τον χρήστη
Το ουσιαστικό στοιχείο της διαλογικής επικοινωνίας με το χρήστη είναι το
γεγονός της αποστολής πίσω σε αυτόν κάποιας ανάδρασης (feedback) η οποία
προέρχεται από την διαδικασία επεξεργασίας που αυτός ενεργοποίησε στο
αμέσως προηγούμενο στάδιο Τα μηνύματα που λαμβάνει ο χρήστης με τη
διαδικασία της ανάδρασης μπορούν να έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση
αλλαγών στις διαθέσεις του απέναντι στον υπολογιστή Έτσι μπορεί να
τροποποιήσει τις λειτουργίες που εκτελεί ο υπολογιστής σε σημείο βέβαια που το
λογισμικό επιτρέπει μια τέτοια παρέμβαση Ακριβώς αυτή η σχέση της
αλληλεπίδρασης στην εναλλαγή των καταστάσεων αποτελεί τη βάση της
επιστήμης της πληροφορικής και ονομάζεται Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-
Υπολογιστή
5
ΥΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ (HYPERTEXT)
Ο όρος υπερκείμενο (hypertext) δημιουργήθηκε από τον Theodor Holme
Nelson το 1965 για να περιγράψει κάποια αρχεία κειμένου στα οποία η
αναζήτηση δεν γίνεται ούτε γραμμικά ούτε σειριακά Παρατήρησε ότι ο χρόνος
εύρεσης ενός κομματιού κειμένου ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον χρόνο που
έκανε το κομμάτι αυτό αφού είχε βρεθεί να μεταφερθεί στην CPU
Στον τρόπο διαχείρισης που προτείνει ο Nelson οι πληροφορίες είναι
αποθηκευμένες σ ένα δίκτυο από κόμβους (nodes) οι οποίοι επικοινωνούν
μεταξύ τους με συνδέσμους (links) O κόμβος είναι ένα σύνολο δεδομένων
(κείμενο) οργανωμένα γύρω από ένα κοινό θέμα
Το υπερκείμενο λοιπόν επιτρέπει ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας σε επίπεδο
διαλογικότητας καθώς παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη να κάνει τις επιλογές
του σχετικά με τη διαδρομή που θα ακολουθήσει για να φτάσει στην
επιζητούμενη πληροφορία Με βάση την έννοια αυτή ο όρος ο όρος υπερκείμενο
διαφέρει ριζικά από τον όρο ηλεκτρονικό βιβλίο ο οποίος περιγράφει την
ψηφιακή αποθήκευση ενός κειμένου του οποίου η ανάγνωση μπορεί να γίνει
μόνο σειριακά
ΥΠΕΡΜΕΣΑ (HYPERMEDIA)
Όταν οι πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες σε δίκτυο και συνδέονται
μεταξύ τους με διαφόρους κόμβους δεν περιλαμβάνουν μόνο κείμενο αλλά και
άλλων μορφών δεδομένα όπως ήχο γραφικά εικόνες προσομοίωση κίνησης
video τότε πλέον δεν αναφερόμαστε σε υπερκείμενα αλλά σε υπερμέσα
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι τα υπερμέσα είναι υπερκείμενα τα οποία όμως
μπορούν να χειριστούν όχι μόνο κείμενο αλλά οποιασδήποτε μορφής δεδομένα
Τα κύρια λοιπόν χαρακτηριστικά σύλληψης και υλοποίησης των υπερμέσων
είναι τα ίδια με των υπερκειμένων Ένα σύνολο δεδομένων διαφορετικού τύπου
το καθένα μπορούν να παρουσιαστούν στον χρήστη μέσα από διαφορετικούς και
μη προκαθορισμένους δρόμους πρόσβασης ανάλογα με τις εκάστοτε επιθυμίες
του Το γεγονός ότι ο χρήστης μπορεί να κινηθεί από ένα κομμάτι της
6
πληροφορίας σ ένα άλλο μέσω των συνδέσμων αποτελεί το κύριο γνώρισμα των
εφαρμογών των υπερμέσων
Χαρακτηριστικό στοιχείο και των υπερμέσων όπως και των υπερκειμένων
είναι ο μη σειριακός ή γραμμικός τρόπος οργάνωσης των δεδομένων Ο τρόπος
οργάνωσης των υπερμέσων μέσω των κόμβων σχετίζεται άμεσα με την έννοια
της διαλογικότητας έννοια η οποία αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό των
υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ (MULTIMEDIA)
Τα πολυμέσα είναι ένας όρος ο οποίος ιδιαίτερα στην χώρα μας σχετίζεται με
οτιδήποτε κινείται και αναφέρεται στον γενικότερο χώρο των υπερμέσων Μια
μεγάλη ομάδα στο χώρο της πληροφορικής δεν κάνει σαφή τη διάκριση μεταξύ
των πολυμέσων και των υπερμέσων
Μια εφαρμογή multimedia χαρακτηρίζεται από την συλλογή και
χρησιμοποίηση ενός συνδυασμού δεδομένων κειμένου ήχου γραφικών
προσομοίωση κίνησης και video O χρήστης της εφαρμογής δεν μπορεί να
επέμβει στην εφαρμογή παρά μόνο για να την σταματήσει Δεν μπορεί δηλαδή
να ελέγξει την ροή της πληροφορίας απλά παραμένει ένας απλός θεατής
Αυτή η έλλειψη ελέγχου από την πλευρά του χρήστη πάνω στην εφαρμογή
χαρακτηρίζει μια εφαρμογή πολυμέσων Από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη
ελέγχου παύει να ισχύει τότε πλέον μιλάμε για εφαρμογές διαλογικών
πολυμέσων
Η διαφοροποίηση αυτή ανάμεσα σε πολυμέσα και διαλογικά πολυμέσα
υφίσταται τόσο σε επίπεδο εφαρμογών όσο και σε επίπεδο πακέτων ανάπτυξης
τους Όσον αφορά το υλικό ένας multimedia υπολογιστής μπορεί να
χρησιμοποιηθεί το ίδιο καλά για μια εφαρμογή πολυμέσων ή διαλογικών
πολυμέσων
Αυτή η διαφοροποίηση δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστή με αποτέλεσμα οι
περισσότεροι να αναφέρονται σε κάθε τι αυτού του χώρου χρησιμοποιώντας τον
όρο multimedia
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
5
ΥΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ (HYPERTEXT)
Ο όρος υπερκείμενο (hypertext) δημιουργήθηκε από τον Theodor Holme
Nelson το 1965 για να περιγράψει κάποια αρχεία κειμένου στα οποία η
αναζήτηση δεν γίνεται ούτε γραμμικά ούτε σειριακά Παρατήρησε ότι ο χρόνος
εύρεσης ενός κομματιού κειμένου ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον χρόνο που
έκανε το κομμάτι αυτό αφού είχε βρεθεί να μεταφερθεί στην CPU
Στον τρόπο διαχείρισης που προτείνει ο Nelson οι πληροφορίες είναι
αποθηκευμένες σ ένα δίκτυο από κόμβους (nodes) οι οποίοι επικοινωνούν
μεταξύ τους με συνδέσμους (links) O κόμβος είναι ένα σύνολο δεδομένων
(κείμενο) οργανωμένα γύρω από ένα κοινό θέμα
Το υπερκείμενο λοιπόν επιτρέπει ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας σε επίπεδο
διαλογικότητας καθώς παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη να κάνει τις επιλογές
του σχετικά με τη διαδρομή που θα ακολουθήσει για να φτάσει στην
επιζητούμενη πληροφορία Με βάση την έννοια αυτή ο όρος ο όρος υπερκείμενο
διαφέρει ριζικά από τον όρο ηλεκτρονικό βιβλίο ο οποίος περιγράφει την
ψηφιακή αποθήκευση ενός κειμένου του οποίου η ανάγνωση μπορεί να γίνει
μόνο σειριακά
ΥΠΕΡΜΕΣΑ (HYPERMEDIA)
Όταν οι πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες σε δίκτυο και συνδέονται
μεταξύ τους με διαφόρους κόμβους δεν περιλαμβάνουν μόνο κείμενο αλλά και
άλλων μορφών δεδομένα όπως ήχο γραφικά εικόνες προσομοίωση κίνησης
video τότε πλέον δεν αναφερόμαστε σε υπερκείμενα αλλά σε υπερμέσα
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι τα υπερμέσα είναι υπερκείμενα τα οποία όμως
μπορούν να χειριστούν όχι μόνο κείμενο αλλά οποιασδήποτε μορφής δεδομένα
Τα κύρια λοιπόν χαρακτηριστικά σύλληψης και υλοποίησης των υπερμέσων
είναι τα ίδια με των υπερκειμένων Ένα σύνολο δεδομένων διαφορετικού τύπου
το καθένα μπορούν να παρουσιαστούν στον χρήστη μέσα από διαφορετικούς και
μη προκαθορισμένους δρόμους πρόσβασης ανάλογα με τις εκάστοτε επιθυμίες
του Το γεγονός ότι ο χρήστης μπορεί να κινηθεί από ένα κομμάτι της
6
πληροφορίας σ ένα άλλο μέσω των συνδέσμων αποτελεί το κύριο γνώρισμα των
εφαρμογών των υπερμέσων
Χαρακτηριστικό στοιχείο και των υπερμέσων όπως και των υπερκειμένων
είναι ο μη σειριακός ή γραμμικός τρόπος οργάνωσης των δεδομένων Ο τρόπος
οργάνωσης των υπερμέσων μέσω των κόμβων σχετίζεται άμεσα με την έννοια
της διαλογικότητας έννοια η οποία αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό των
υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ (MULTIMEDIA)
Τα πολυμέσα είναι ένας όρος ο οποίος ιδιαίτερα στην χώρα μας σχετίζεται με
οτιδήποτε κινείται και αναφέρεται στον γενικότερο χώρο των υπερμέσων Μια
μεγάλη ομάδα στο χώρο της πληροφορικής δεν κάνει σαφή τη διάκριση μεταξύ
των πολυμέσων και των υπερμέσων
Μια εφαρμογή multimedia χαρακτηρίζεται από την συλλογή και
χρησιμοποίηση ενός συνδυασμού δεδομένων κειμένου ήχου γραφικών
προσομοίωση κίνησης και video O χρήστης της εφαρμογής δεν μπορεί να
επέμβει στην εφαρμογή παρά μόνο για να την σταματήσει Δεν μπορεί δηλαδή
να ελέγξει την ροή της πληροφορίας απλά παραμένει ένας απλός θεατής
Αυτή η έλλειψη ελέγχου από την πλευρά του χρήστη πάνω στην εφαρμογή
χαρακτηρίζει μια εφαρμογή πολυμέσων Από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη
ελέγχου παύει να ισχύει τότε πλέον μιλάμε για εφαρμογές διαλογικών
πολυμέσων
Η διαφοροποίηση αυτή ανάμεσα σε πολυμέσα και διαλογικά πολυμέσα
υφίσταται τόσο σε επίπεδο εφαρμογών όσο και σε επίπεδο πακέτων ανάπτυξης
τους Όσον αφορά το υλικό ένας multimedia υπολογιστής μπορεί να
χρησιμοποιηθεί το ίδιο καλά για μια εφαρμογή πολυμέσων ή διαλογικών
πολυμέσων
Αυτή η διαφοροποίηση δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστή με αποτέλεσμα οι
περισσότεροι να αναφέρονται σε κάθε τι αυτού του χώρου χρησιμοποιώντας τον
όρο multimedia
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
6
πληροφορίας σ ένα άλλο μέσω των συνδέσμων αποτελεί το κύριο γνώρισμα των
εφαρμογών των υπερμέσων
Χαρακτηριστικό στοιχείο και των υπερμέσων όπως και των υπερκειμένων
είναι ο μη σειριακός ή γραμμικός τρόπος οργάνωσης των δεδομένων Ο τρόπος
οργάνωσης των υπερμέσων μέσω των κόμβων σχετίζεται άμεσα με την έννοια
της διαλογικότητας έννοια η οποία αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό των
υπερμέσων
ΠΟΛΥΜΕΣΑ (MULTIMEDIA)
Τα πολυμέσα είναι ένας όρος ο οποίος ιδιαίτερα στην χώρα μας σχετίζεται με
οτιδήποτε κινείται και αναφέρεται στον γενικότερο χώρο των υπερμέσων Μια
μεγάλη ομάδα στο χώρο της πληροφορικής δεν κάνει σαφή τη διάκριση μεταξύ
των πολυμέσων και των υπερμέσων
Μια εφαρμογή multimedia χαρακτηρίζεται από την συλλογή και
χρησιμοποίηση ενός συνδυασμού δεδομένων κειμένου ήχου γραφικών
προσομοίωση κίνησης και video O χρήστης της εφαρμογής δεν μπορεί να
επέμβει στην εφαρμογή παρά μόνο για να την σταματήσει Δεν μπορεί δηλαδή
να ελέγξει την ροή της πληροφορίας απλά παραμένει ένας απλός θεατής
Αυτή η έλλειψη ελέγχου από την πλευρά του χρήστη πάνω στην εφαρμογή
χαρακτηρίζει μια εφαρμογή πολυμέσων Από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη
ελέγχου παύει να ισχύει τότε πλέον μιλάμε για εφαρμογές διαλογικών
πολυμέσων
Η διαφοροποίηση αυτή ανάμεσα σε πολυμέσα και διαλογικά πολυμέσα
υφίσταται τόσο σε επίπεδο εφαρμογών όσο και σε επίπεδο πακέτων ανάπτυξης
τους Όσον αφορά το υλικό ένας multimedia υπολογιστής μπορεί να
χρησιμοποιηθεί το ίδιο καλά για μια εφαρμογή πολυμέσων ή διαλογικών
πολυμέσων
Αυτή η διαφοροποίηση δυστυχώς δεν είναι ευρέως γνωστή με αποτέλεσμα οι
περισσότεροι να αναφέρονται σε κάθε τι αυτού του χώρου χρησιμοποιώντας τον
όρο multimedia
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
7
ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ (INTERACTIVE MULTIMEDIA)
Όλα τα χαρακτηριστικά των πολυμέσων συναντούνται και στα διαλογικά
πολυμέσα με ένα επιπλέον χαρακτηριστικό Τα διαλογικά πολυμέσα είναι μια
εφαρμογή στην οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι γνωστές μορφές
δεδομένων και ταυτόχρονα ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει πάνω
στην εξέλιξη της εφαρμογής και να καθορίζει το πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι
Αυτή ακριβώς είναι η διαφοροποίηση μεταξύ πολυμέσων και διαλογικών
πολυμέσων Οι δυνατότητες βέβαια του χρήστη είναι περιορισμένες και οι
επιλογές του βρίσκονται σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
8
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΧΡΗΣΤΗ amp ΗΥ
USER INTERFACE
Ο όρος user interface θέλει να δείξει το σημείο επαφής χρήστη και μηχανής
Με άλλα λόγια ο όρος σημαίνει ένα σύνολο από οπτικά κυρίως μηνύματα χωρίς
να αποκλείονται βέβαια και τα ακουστικά που προβάλλει ο υπολογιστής μέσω
του εκτελούμενου προγράμματος προς τον χρήστη για να επιτευχθεί η καλύτερη
επικοινωνία μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή
Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιείται για την απόδοση του αγγλικού όρου
interface είναι διασύνδεση Επίσης για την απόδοσή του χρησιμοποιούνται και οι
όροι επικοινωνία αντιμετώπιση προσαρμογή
Το πόσο χρήσιμο μπορεί να αποδειχθεί ένα προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από το πόσο καλά μπορεί ο καταναλωτής να το χρησιμοποιήσει Αν ο χρήστης
δεν μπορεί να θέσει σε λειτουργία το προϊόν τότε η επικοινωνία του προϊόντος
με τον χρήστη θεωρείται απόλυτα αποτυχημένη
Στην καθημερινή μας ζωή συναντάμε καλοσχεδιασμένους ή μη τρόπους
επικοινωνίας του χρήστη με τα διάφορα προϊόντα Όσο πιο πολύπλοκα γίνονται
τα προϊόντα όπως είναι ο υπολογιστής τόσο πιο εύκολα ο χρήστης
απογοητεύεται από τη δυσκολία που παρουσιάζει η επικοινωνία με τον προϊόν
Το μεγάλο πρόβλημα που παρουσιάζουν ή έστω παρουσίαζαν σε μεγάλο
βαθμό παλαιότερα οι υπολογιστές είναι ότι κάθε λογισμικό κάθε πρόγραμμα
χρησιμοποιούσε τον δικό του τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη Μερικοί
κατασκευαστές στην προσπάθεια τους να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα
αποφάσισαν να θέσουν κάποια standards στον τρόπο επικοινωνίας του χρήστη με
τον υπολογιστή Η πιο επιτυχημένη από αυτές τις προσπάθειες είναι αυτή που
έγινε από την APPLE Η APPLE πριν αναπτύξει το λογισμικό της έθεσε κάποια
standards όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας της μηχανής με τον χρήστη Στη
συνέχεια ζήτησε από όλους τους προγραμματιστές που θα αναπτύξουν λογισμικό
για τους υπολογιστές της να ακολουθήσουν αυτά τα standards Ακόμα ήταν η
πρώτη που εισήγαγε τη χρήση εικονιδίων και γραφημάτων στις διαδικασίες
επικοινωνίας χρήστη ndash υπολογιστή Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας αυξάνει τη
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
9
λειτουργικότητα και την ευκολία των προγραμμάτων Δεν είναι τυχαίο άλλωστε
ότι σήμερα τα περισσότερα αν όχι όλα τα λειτουργικά συστήματα
χρησιμοποιούν γραφικό σύστημα επικοινωνίας με τον χρήστη
ΣΧΕΔΙΑΣΗ USER INTERFACE
Για να είναι ένα interface επιτυχημένο πρέπει ο σχεδιαστής του να γνωρίζει τι
ακριβώς θέλει να κάνει ο χρήστης με το πρόγραμμα Ο καλύτερος τρόπος για να
το εξακριβώσει αυτό είναι να μελετήσει στην πράξη την εργασία του χρήστη Η
συγγραφή πολλών σεναρίων και η έρευνα για το πιο από αυτά εξυπηρετεί
καλύτερα τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη είναι μια διαδικασία η
οποία ονομάζεται ανάλυση εργασιών του χρήστη (user task analysis) και πρέπει
να γίνει πριν την σχεδίαση του interface
Η επικοινωνία του χρήστη με μια multimedia - hypermedia εφαρμογή είναι
εξίσου σημαντική όσο και το περιεχόμενο της εφαρμογής Αν δεν υπάρχει πολύ
καλά σχεδιασμένη επικοινωνία ίσως ένα μέρος της εφαρμογής να μη γίνει ποτέ
αντιληπτό από τον χρήστη Γενικά η σχεδίαση του user interface πρέπει να
ακολουθεί κάποιες βασικές αρχές οι οποίες συνοψίζονται παρακάτω
Συνέπεια Όταν η ίδια διαδικασία για παράδειγμα η αποθήκευση ή η εκτύπωση
συντελείται σε δύο ή περισσότερα σημεία της εφαρμογής πρέπει να λειτουργεί
με τον ίδιο ακριβώς τρόπο Εφόσον ο χρήστης έχει να εκτελεί μια διεργασία θα
πρέπει να επαναλαμβάνει τις ίδιες ακριβώς ενέργειες κάθε φορά που καλείται η
ίδια διεργασία σε όποιο σημείο της εφαρμογής κι αν βρίσκεται ο χρήστης
Απλότητα Ο σχεδιαστής του interface πρέπει να βρει ένα τρόπο που ακόμα και οι
σύνθετες διεργασίες της εφαρμογής να παρουσιάζονται με απλό τρόπο στον
χρήστη όσο αυτό βέβαια είναι δυνατό
Παροχή ελέγχου στον χρήστη Όταν ο χρήστης έχει τον έλεγχο μέσα σε μια
εφαρμογή τότε αισθάνεται πιο άνετα και πιο ελεύθερα κατά την διάρκεια της
εξέλιξης της Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην υποχρεώνεται ο χρήστης να
κάνει κάτι το οποίο δεν περιμένει
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
10
Παροχή άμεσης ανάδρασης (feedback) Μερικές φορές ο χρήστης επιλέγει μια
διαδικασία που η ολοκλήρωση της απαιτεί κάποιο χρόνο για να ολοκληρωθεί
Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται στο χρήστη ένα άμεσο μήνυμα αποδοχής της
επιλογής του με ταυτόχρονη αναγγελία ότι το αποτέλεσμα της ετοιμάζεται
ΠΛΟΗΓΗΣΗ
Βασικό χαρακτηριστικό μιας hypermedia εφαρμογής είναι ο μεγάλος βαθμός
ελευθερίας που δίνεται στον χρήστη να διαλέξει τη διαδρομή μέσω της οποίας θα
φτάσει στην πληροφορία που αναζητά Το ιδανικό είναι να του επιτρέπεται να
δημιουργήσει τους δικούς του συνδέσμους μέσα σε μια εφαρμογή και βέβαια
πρέπει να κάνει σωστή διαχείριση του δικαιώματος αυτού που του παραχωρείται
από την εφαρμογή αλλιώς θα δημιουργηθούν προβλήματα
Ένα πρόβλημα που πρέπει να αποφευχθεί είναι η δημιουργία υπερβολικού
αριθμού συνδέσμων Ο υπερβολικός αριθμός συνδέσμων είναι ένα πρόβλημα που
μπορεί να δημιουργηθεί αν δοθεί στον χρήστη το δικαίωμα να κατασκευάζει
αυτός τους συνδέσμους Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα πρέπει ο δημιουργός
μιας hypermedia εφαρμογής να συνεργαστεί με τον χρήστη ώστε να κατανοήσει
τις διαθέσεις και τα ενδιαφέροντά του και έτσι να τοποθετήσει τους κόμβους που
πραγματικά χρειάζεται ο χρήστης
Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει με την πλοήγηση είναι το να μπορεί ο
χρήστης ανά πάσα στιγμή να γνωρίζει που ακριβώς βρίσκεται γιατί πολλές φορές
μπορεί να χαθεί μέσα στην εφαρμογή και να μην μπορεί να επιστρέψει εκεί που
ακριβώς θέλει Το να γυρίσει στο ανώτατο επίπεδο δεν είναι η καλύτερη λύση
Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι το πρόγραμμα να κρατάει
πληροφορίες για τις μετακινήσεις του χρήστη από επίπεδο σε επίπεδο
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
11
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας multimedia εφαρμογής είναι
απαραίτητος ο συνδυασμός του κατάλληλου λογισμικού και του κατάλληλου
hardware Το κατάλληλο hardware είναι απαραίτητο για την ψηφιοποίηση του
ήχου και της εικόνας κινούμενης ή όχι ενώ το λογισμικό είναι αναγκαίο για την
διαμόρφωση αυτών των στοιχείων και το συνδυασμό τους έτσι ώστε να παραχθεί
τελικά μια οπτικοακουστική εφαρμογή που όλα αυτά τα ξένα αρχικά μεταξύ
τους στοιχεία θα είναι αρμονικά συνδεδεμένα Συνεπώς πρέπει να γίνει ένας
σωστός συνδυασμός μεταξύ λογισμικού και hardware για να επιτευχθεί ένα πολύ
καλό αποτέλεσμα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
12
HARDWARE
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
13
ΟΘΟΝΕΣ
ΟΘΟΝΗ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ
Η οθόνη του υπολογιστή είναι η πιο συνηθισμένη
συσκευή εξόδου κάθε εφαρμογής Οι multimedia
εφαρμογές απαιτούν έγχρωμη οθόνη χαμηλής
ακτινοβολίας Σημαντικός κανόνας ο οποίος πρέπει να
λαμβάνεται υπόψη για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη και η εκτέλεση της
εφαρμογής να γίνονται σε οθόνες του ίδιου μεγέθους και
ανάλυσης Ο μέγιστος αριθμός χρωμάτων που μπορεί να υποστηρίξει η οθόνη
εξαρτάται τόσο από την κάρτα γραφικών που χρησιμοποιείται όσο και από το
μέγεθος της VRAM (VIDEO RAM) που διαθέτει η οθόνη
ΟΘΟΝΗ ΕΠΑΦΗΣ (TOUCH SCREEN)
Η οθόνη επαφής (Τouchscreen) είναι μια
περιφερειακή συσκευή εισόδου με την βοήθεια της
οποίας ο χρήστης μπορεί εύκολα να μεταβιβάσει την
επιλογή του Συγκεκριμένα η εμπρόσθια γυάλινη
επιφάνεια καλύπτεται από ένα υλικό που είναι
ευαίσθητο στην πίεση και πιέζοντας ο χρήστης
με το δάχτυλο του ένα σημείο της οθόνης το
επίστρωμα αυτό αντιδρά και προσδιορίζει το σημείο
πίεσης
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
14
Η οθόνη επαφής τύπου TouchMate δεν χρησιμοποιεί επίστρωμα αλλά κάποια
άλλη τεχνική προσδιορισμού του σημείου επαφής Μια αόρατη ακτίνα υπέρυθρου
φωτός σαρώνει συνεχώς την οθόνη και η διπλή γρήγορη πίεση του χρήστη στην
οθόνη αντιστοιχεί στο διπλό κλικ του ποντικιού Με ανάλογο τρόπο το σύρσιμο
του δακτύλου με συνεχή επαφή πάνω στην οθόνη αντιστοιχεί στο σύρσιμο του
ποντικιού
Η χρήση οθονών επαφής ενδείκνυται κυρίως για
multimedia εφαρμογές που λειτουργούν σε περίπτερα
παροχής πληροφοριών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους Στα περίπτερα παροχής πληροφοριών έχουν
πρόσβαση πολλά άτομα οπότε υπάρχει κίνδυνος για
φθορά των μηχανικών κομματιών του υπολογιστικού συστήματος Έτσι σε αυτές
τις περιπτώσεις οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στην οθόνη ενώ
τα υπόλοιπα μέρη του υπολογιστικού συστήματος προφυλάσσονται Στην
περίπτωση όμως που ο αριθμός των χρηστών είναι σχετικά μικρός και απαιτείται
η εισαγωγή μεγάλου όγκου πληροφοριών οι οθόνες επαφής δεν ενδείκνυνται
Όσον αφορά το interface της εφαρμογής (για οθόνες
touchscreen) πρέπει οι επιλογές να είναι σχετικά
μεγάλες έτσι ώστε η εντολή να εκτελείται ακόμα και αν
ο χρήστης πατήσει οριακά το περίγραμμα της
επιθυμητής επιλογής Η εκκίνηση της εφαρμογής θα
πρέπει να γίνεται αυτόματα με την ενεργοποίηση του υπολογιστικού συστήματος
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
15
ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Οι κάρτες γραφικών των 8 bits παρέχουν 256 διαφορετικά χρώματα Υπάρχει
βέβαια η δυνατότητα προσθήκης επιπλέον VRAM στη μητρική κάρτα οπότε
αυξάνεται ο αριθμός των παρεχόμενων χρωμάτων Υπάρχουν επίσης κάρτες
γραφικών των 24 (6000000 διαφορετικά χρώματα) 32 και 64 bits ενώ είναι
προφανές ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των bits τόσο αυξάνει ο αριθμός των
παρεχόμενων χρωμάτων όμως μειώνεται η ταχύτητα και η απόδοση του
συστήματος
Μια multimedia εφαρμογή απαιτεί κάρτα γραφικών SVGA η οποία διαθέτει
1Mbyte μνήμη VRAM και παρέχει την δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης 256
διαφορετικών χρωμάτων Ρεαλιστική απεικόνιση φωτογραφίας ή παίξιμο video
απαιτούν κάρτα με μεγαλύτερο αριθμό bits
Η κάρτα γραφικών τύπου dump frame buffer χρησιμοποιεί την ΚΜΕ
(Κεντρική Μονάδα Επεξεργσίας) για να γίνουν οι απαραίτητοι υπολογισμοί που
απαιτούνται για την ανανέωση της εικόνας στην οθόνη Επειδή απασχολούν την
CPU για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύστημα γίνεται σχετικά αργό Στην
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
16
κατηγορία αυτή ανήκουν οι κάρτες γραφικών VGA που είναι συμβατές με τα
περισσότερα συστήματα όμως η χρήση τους έχει σχεδόν σταματήσει
Η κάρτα γραφικών τύπου graphics coprocessor δεν απασχολεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα την CPU με αποτέλεσμα την αύξηση της ταχύτητας του
συστήματος Η κάρτα αυτού του τύπου περιέχει επιπλέον κυκλώματα και
εξειδικευμένες εντολές -σε σχέση με την κάρτα του τύπου dump frame buffer- με
αποτέλεσμα να εκτελούνται διεργασίες που στην προηγούμενη περίπτωση είχε
αναλάβει η CPU
Τέλος η κάρτα γραφικών τύπου graphics processor είναι η γρηγορότερη από τις
προηγούμενες αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο συμβατή Χρησιμοποιείται
κυρίως σε περιπτώσεις εφαρμογών που χειρίζονται μεγάλο αριθμό
εξειδικευμένων γραφικών ή προσομοίωσης κίνησης (animation)
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
17
ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ
Ο ήχος κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας μπορεί να
κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική Η εισαγωγή του θεωρείται
απαραίτητη κυρίως σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και στα περίπτερα πληροφοριών
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν κυκλώματα ήχου η απόδοση δεν είναι καθόλου
καλή και έτσι απαιτείται ειδική κάρτα ήχου
Όλα τα ηχητικά κύματα έχουν αναλογική μορφή όμως οι σημερινοί
υπολογιστές αντιλαμβάνονται μόνο ψηφιακά σήματα (01) Έτσι λοιπόν επάνω
στην κάρτα ήχου υπάρχει ένας Μετατροπέας Αναλογικού σε Ψηφιακό (Analog to
Digital Convert-ADC) που κάνει την ψηφιοποίηση του αναλογικού σήματος
Όταν ο υπολογιστής αναπαράγει τον ήχο μετατρέπει τις ψηφιακές πληροφορίες
σε αναλογική τάση χρησιμοποιώντας τον Μετατροπέα Ψηφιακού σε Αναλογικό
(Digital to Analog Convert-DAC)
Λαμβάνονται δείγματα (sampling size) των 8 ή 16 bits από το αναλογικό σήμα
Στην ουσία όσα περισσότερα bits χρησιμοποιούνται τόσα περισσότερα είναι και
τα επίπεδα της αναλογικής τάσης που δημιουργούνται και τόσο πιστότερη είναι η
αναπαράσταση του αναλογικού σήματος Όταν χρησιμοποιείται ένα μονό κανάλι
τότε παράγεται μονοφωνικός ήχος ενώ όταν έχουμε δυο κανάλια ήχου παράγεται
στερεοφωνικός ήχος
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
18
Ο ρυθμός δειγματοληψίας (sampling rate) δείχνει τον αριθμό των δειγμάτων
που συλλέγονται ανά sec Όπως είναι φυσικό το μέγεθος του αρχείου στο οποίο
αποθηκεύεται το ψηφιοποιημένο σήμα αυξάνεται ανάλογα με το μέγεθος του
δείγματος (sampling size) και το ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate)
MIDI
Η κάρτα ήχου διαθέτει μια υποδοχή που χρησιμοποιείται είτε από έναν οδηγό
joystick είτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την είσοδο-έξοδο (input-output)
ηχητικών πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ του υπολογιστή και διαφόρων
μουσικών ηλεκτρικών οργάνων Το MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
είναι ένα διεθνές πρότυπο που καθορίζει τις καλωδιώσεις τον εξοπλισμό και το
πρωτόκολλο επικοινωνίας που απαιτούνται για την σύνδεση ενός υπολογιστή με
ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και μηχανήματα για ηχογράφηση Αυτό που κάνει
μια συσκευή MIDI είναι η εγγραφή πληροφοριών σχετικά με τον τόνο την
διάρκεια και την ένταση κάθε νότας Η καταγραφή γίνεται σε σταθερή μορφή και
στην συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε
υπολογιστή Όταν οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή
γίνεται η αποθήκευση σε ένα αρχείο τα δεδομένα του οποίου μπορούν είτε να
παιχτούν είτε να επεξεργαστούν Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD -
DA είναι μικρότερα γιατί δεν περιέχουν δεδομένα ήχου Σε αντίθεση όμως με τα
αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από τη χρονική
Κανάλια Δείγμα Δειγματοληψία Χρόνος δειγμ Μέγεθος αρχείου
Μονό 8 bits 11 KHz 10 sec 110000 bytes
Στέρεο 8 bits 11 KHz 10 sec 220000 bytes
Μονό 8 bits 22 KHz 10 sec 220000 bytes
Στέρεο 8 bits 22 KHz 10 sec 440000 bytes
Μονό 16 bits 441 KHz 10 sec 882000 bytes
Στέρεο 16 bits 441 KHz 10 sec 1764000 bytes
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
19
τους διάρκεια το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των
διαφορετικής μουσικής υπόστασης πληροφοριών που απαιτούνται για μια
συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον
αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν την πολυπλοκότητα του
μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους
Τα MIDI αρχεία μπορούν να δημιουργηθούν αν συνδεθεί ένα μουσικό
ηλεκτρονικό όργανο με τον υπολογιστή μέσω της θύρας που διαθέτει η κάρτα
ήχου για MIDI Η κάρτα ήχου διαθέτει ειδικό λογισμικό που ονομάζεται
συνθετής (synthesizer) MIDI για να μεταφράζει τις μεταφερόμενες πληροφορίες
μεταξύ του υπολογιστή και του μουσικού οργάνου Τα αρχεία MIDI μπορούν
επίσης να παιχτούν με την βοήθεια κυκλωμάτων που βρίσκονται πάνω στην
κάρτα ήχου
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ Ή ΜΕΓΑΦΩΝΑ
Η κάρτα ήχου έχει την δυνατότητα να παίξει μουσικά CD αρχεία MIDI κτλ
Η έξοδος μπορεί να γίνει μέσω της θύρας για ακουστικό ή μεγάφωνοΗ ένταση
του ήχου σε μερικές κάρτες μπορεί να ελεγχθεί με έναν ρυθμιστή έντασης
ΕΙΣΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΟΥ
Η κάρτα ήχου παρέχει επίσης την δυνατότητα για άμεση εγγραφή ήχου (φωνή
κτλ) μέσω ενός μικροφώνου που συνδέεται στην θύρα για είσοδο μικροφώνου
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
20
Τα κυκλώματα και το ειδικό λογισμικό επιτρέπουν την αποθήκευση και την
αναπαραγωγή τέτοιου είδους ηχητικών δεδομένων
ΗΧΕΙΑ ndash ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ndash ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
ΗΧΕΙΑ
Αν και οι υπολογιστές διαθέτουν ένα μικρό μεγάφωνο η ποιότητα του ήχου
που παράγεται με αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμιά multimedia
εφαρμογή Έτσι απαραίτητο εξάρτημα αποτελούν τα εξωτερικά μεγάφωνα
(ηχεία) Συνδέονται απευθείας μέσω καλωδίου με την κάρτα ήχου στην
κατάλληλη θύρα που είναι διαθέσιμη για αυτό το σκοπό Σήμερα υπάρχουν στο
εμπόριο multimedia υπολογιστές οι οποίοι διαθέτουν ενσωματωμένα ηχεία
υψηλών προδιαγραφών Παρόλα αυτά όμως τα ηχεία αυτά που μπορούν να
παράγουν στερεοφωνικό ήχο είναι απαραίτητο εξάρτημα ιδιαίτερα σε multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου και σε περίπτερα πληροφοριών Τα
εξωτερικά μεγάφωνα πρέπει να έχουν μαγνητική θωράκιση και να μην είναι πολύ
κοντά στην οθόνη για να μην επηρεάζουν τον υπολογιστή
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
21
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ
Τα ακουστικά μπορούν να συνδεθούν απευθείας με την κάρτα
ήχου στην κατάλληλη υποδοχή Μπορεί να έχουν ρυθμιστή για την
ένταση τα μπάσα και τα πρίμα Είναι κατάλληλα για εφαρμογές
multimedia εκπαιδευτικού περιεχομένου όπως και για παιχνίδια
ΜΙΚΡΟΦΩΝΟ
Αν θελήσουμε να ενσωματώσουμε στην εφαρμογή
τον δικό μας ήχο (φωνή) χρειαζόμαστε απλά ένα
μικρόφωνο Σχεδόν οποιοδήποτε μικρόφωνο μπορεί να
μας ικανοποιήσει Πάντως για καλύτερη απόδοση
χρειαζόμαστε μικρόφωνο στερεοφωνικής λήψης Το
μικρόφωνο συνδέεται απευθείας στην κατάλληλη
υποδοχή της κάρτας ήχου ενώ τα ηχητικά δεδομένα
αποθηκεύονται σε αρχείο και μπορούν να
τροποποιηθούν πολύ εύκολα με τη βοήθεια ειδικού
λογισμικό το οποίο χρησιμοποιεί ένα φιλικό interface
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
22
JOYSTICK
Το joystick (ή χειριστήριο παιχνιδιών) συνδέεται
απευθείας στην κατάλληλη θύρα της κάρτας ήχου
Συνήθως η θύρα joystick είναι κοινή με τη θύρα του MIDI
Υπάρχουν βέβαια και joystick που διαθέτουν δική τους κάρτα
όμως είναι σχετικά ακριβά Πάντως αν συνδεθεί στην θύρα του
MIDI εξοικονομείται μια υποδοχή επέκτασης ο
διαθέσιμος αριθμός των οποίων είναι περιορισμένος
Αν δεν υπάρχει πρόθεση να χρησιμοποιηθούν
παιχνίδια το joystick δεν είναι αναγκαίο Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από τα
φθηνά με χαμηλή ανταπόκριση μέχρι τα ακριβά που διαθέτουν μεγάλη
ευαισθησία στις κινήσεις
ΟΔΗΓΟΣ CD ROM ndash ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
ΟΔΗΓΟΣ CD- DVD ROM
Ο οδηγός CD - DVD ROM χρησιμοποιείται για το
διάβασμα και την μεταφορά δεδομένων από οπτικό
δίσκο Δυο είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην επιλογή του οδηγού
bull Ο χρόνος προσπέλασης (access time) Είναι ο απαιτούμενος χρόνος για
τον εντοπισμό των πληροφοριών από τον οδηγό πάνω στο CD - DVD
ROM Ο χρόνος αυτός μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου
bull Η ταχύτητα μεταφοράς (transfer rate) Είναι η ταχύτητα μεταφοράς των
δεδομένων από το δίσκο (οπτικό) στον υπολογιστή
Είναι προφανές ότι όσο πιο μικρός είναι ο χρόνος προσπέλασης και
μεγαλύτερη η ταχύτητα μεταφοράς τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του
συστήματος
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
23
Αφού γίνει η εισαγωγή του οπτικού δίσκου μέσα στον οδηγό και δοθεί η
εντολή για διάβασμα ο οδηγός περιστρέφει τον οπτικό δίσκο ρίχνοντας μια δέσμη
laser πάνω του Η ειδικά διαμορφωμένη επιφάνεια του οπτικού δίσκου
αντανακλά την ακτίνα ανάλογα με το αν αυτή χτυπά σε κοίλωμα (δυαδικό 0) ή
επίπεδες περιοχές (δυαδικό 1) Η ποσότητα του φωτός που ανακλάται
μεταφράζεται από τα ειδικά κυκλώματα του οδηγού και μετατρέπεται σε δυαδικό
σήμα (0 ή 1)
ΟΠΤΙΚΟΣ ΔΙΣΚΟΣ
Ένας οπτικός δίσκος αποτελείται από τρία
διαφορετικά στρώματα Το βασικό στρώμα του
δίσκου έχει πάχος 12 mm από ανθεκτικό πλαστικό
που δίνει την ανθεκτικότητα και την σκληρότητα
στον δίσκο Από πάνω υπάρχει μια επίστρωση από
ανακλαστικό υλικό (αλουμίνιο) Το πάχος του είναι
cm Πάνω σ αυτό είναι αποθηκευμένα τα
δεδομένα Τέλος ένα τρίτο στρώμα από
προστατευτικό βερνίκι ολοκληρώνει την υλική σύνθεση του οπτικού δίσκου
Οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον οπτικό δίσκο με τη μορφή
εναλλασσόμενων κοιλωμάτων και επιπέδων πάνω σε μια σπείρα που ξετυλίγεται
εκτεινόμενη σε όλη την επιφάνειά του Ο μηχανισμός ανάγνωσης αποτελείται
από μια πηγή φωτός laser και ένα φωτοευαίσθητο ανιχνευτή που παρακολουθεί
την ένταση της ακτίνας αφού αυτή έχει ανακλαστεί στο δίσκο
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
24
ΚΑΡΤΑ VIDEO ndash VIDEO CAMERA- ΟΘΟΝΗ VIDEO
Μια βασική διαφορά ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούν τα video
και οι υπολογιστές είναι ότι το video δέχεται αναλογικά σήματα ενώ ο
υπολογιστής ψηφιακά Έτσι για να επικοινωνήσουν οι δυο συσκευές πρέπει να
χρησιμοποιηθεί μια κάρτα video και το κατάλληλο software Η παρουσία video
στην οθόνη του υπολογιστή μέσα σε μια εφαρμογή multimedia προσελκύει όσο
τίποτα άλλο την προσοχή του χρήστη
ΚΑΡΤΑ VIDEO
Η κάρτα ψηφιοποίησης video παρέχει την
δυνατότητα για την εμφάνιση κινούμενης εικόνας
στην οθόνη του υπολογιστή με ποιότητα
παρόμοια αυτής της πραγματικής τηλεόρασης
Η κάρτα videο μας επιτρέπει να
αποτυπώσουμε μια εικόνα γραφικών και να την
αποθηκεύσουμε σε αρχείο Υπάρχουν βασικά δυο τύποι αυτής
της κάρτας Ο πρώτος αποτυπώνει μεμονωμένα καρέ και άρα δεν υπάρχει κίνηση
Βέβαια αν αποτυπωθούν διαδοχικά καρέ και παρουσιαστούν με μια γρήγορη
διαδοχή προσομοιώνεται κίνηση Αυτός ο τύπος κίνησης είναι η βάση των
περισσότερων κινούμενων εικόνων στα πολυμέσα Πηγή της εικόνας μπορεί να
είναι μια βιντεοκάμερα συνδεδεμένη στην κάρτα video και στην διαδικασία
βοηθάει πάρα πολύ αν υπάρχει μια οθόνη video συνδεδεμένη στην κάρτα για
την παρακολούθηση της εικόνας κατά την διάρκεια της αποτύπωσης Ο χρήστης
με κάποιες ενέργειες αναγκάζει την κάρτα να αποτυπώσει την εικόνα όπως
εμφανίζεται εκείνη τη στιγμή Ο δεύτερος τύπος κάρτας επιτρέπει την αποτύπωση
εικόνας με πλήρη κίνηση και την αποθήκευση σε ένα video clip αρχείο Οι
εικόνες που δημιουργούνται είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές της πρώτης
γιατί μοιάζουν ζωντανές στην οθόνη του υπολογιστή αλλά απαιτούν πολύ
περισσότερο χώρο αποθήκευσης
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
25
ΒΙΝΤΕΟΚΑΜΕΡΑ
Η βιντεοκάμερα
χρησιμοποιείται για την
αποτύπωση εικόνων video-
κινούμενων ή όχι Η
βιντεοκάμερα συνδέεται
απευθείας στην κάρτα video
Η ψηφιακή κάμερα (digital
camera) απαιτεί
εξειδικευμένο τεχνολογικό
εξοπλισμό για την
υλοποίηση video Οι εικόνες που καταγράφονται μπορούν είτε να παιχτούν κατ
ευθείαν από τη κάμερα με διασύνδεση στην οθόνη video είτε με τη χρήση ενός
ψηφιοποιητή (digitizer) να χρησιμοποιηθούν σαν δεδομένα εισόδου σε
υπολογιστή
ΟΘΟΝΗ VIDEO
Η οθόνη video είναι ένα χρήσιμο εργαλείο
κατά την ανάπτυξη multimedia εφαρμογών
Συνδέεται στην κάρτα video και πρέπει να είναι
συμβατή τόσο με αυτήν όσο και με την
βιντεοκάμερα Με την βοήθεια της οθόνης
μπορούμε να ελέγχουμε την εικόνα κατά την
διάρκεια της αποτύπωσης και της επεξεργασίας
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
26
MODEM
Το MoDem (Modulator-Demodulator)
είναι μια περιφερειακή συσκευή η οποία
με την βοήθεια ειδικού software και
χρησιμοποιώντας μια γραμμή τηλεφώνου
επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ
απομακρυσμένων υπολογιστών Στο
εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα είδη modem τα
οποία χωρίζονται στα εσωτερικά (internal
modem) και στα εξωτερικά (external
modem)Το εσωτερικό (internal) modem είναι
κάρτα που τοποθετείται σε κάποια υποδοχή
επέκτασης της μητρικής κάρτας ενώ το
εξωτερικό (extarnal) modem είναι μια αυτόνομη εξωτερική συσκευή και
συνδέεται στην σειριακή θύρα του υπολογιστή Για να τοποθετηθεί κάποιου
είδους modem πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μπορούμε να διαθέσουμε την
σειριακή θύρα γι αυτό το σκοπό
Χρησιμοποιώντας το modem μπορούμε μέσα από την τηλεφωνική γραμμή να
μεταφέρουμε διάφορες πληροφορίες από υπολογιστές που είναι μακριά στον
δικό μας υπολογιστή Η ταχύτητα μεταφοράς πληροφοριών έχει μονάδα
μέτρησης τα bitssec Ο τύπος του modem που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι
συμβατός με την αρχιτεκτονική του συστήματος και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις
για την ταχύτητα μεταφοράς και για το είδος των πληροφοριών που
μετακινούνται
Τα modem είναι σχεδόν απαραίτητα στην κατασκευή και λειτουργία μιας
multimedia εφαρμογής για διάφορους λόγους Πρώτα απ όλα μπορούν να
συλλεχθούν αρχεία από έναν ηλεκτρονικό πίνακα ανακοινώσεων (BBS) τα οποία
μπορεί να είναι αρχεία κειμένου ήχου video γραφικών συγγραφικά
προγράμματα κτλ Φυσικά τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν
στην κατασκευή της εφαρμογής με την προϋπόθεση ότι είναι προγράμματα
ελεύθερης χρήσης (public domain) για να μην παραβιάζεται η νομοθεσία σχετικά
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
27
με τα πνευματικά δικαιώματα Τα modem επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και στα υπαίθρια περίπτερα πληροφοριών Συγκεκριμένα υπάρχει η περίπτωση
κατά την οποία η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης να υπάρχει σε κάποια
μακρινή βάση δεδομένων και έτσι θα πρέπει να γίνει η μεταφορά της στο
περίπτερο πληροφοριών με την βοήθεια του modem
ΣΑΡΩΤΉΣ (SCANNER)
Ένας άλλος τρόπος για την εισαγωγή εικόνας και κειμένου στον υπολογιστή
είναι με την βοήθεια του σαρωτή Η χρησιμότητα του έγκειται στο γεγονός ότι
μερικές φορές πρέπει να εισάγουμε ένα προϋπάρχον κείμενο μεγάλου μεγέθους
χωρίς να χρειάζεται να το πληκτρολογήσουμε Απλώς σαρώνουμε το κείμενο και
με την βοήθεια ενός λογισμικού αναγνώρισης οπτικού χαρακτήρα (optical
character recognition software) αναπαριστούμε το κείμενο χαρακτήρα προς
χαρακτήρα Με τον τρόπο αυτό εξοικονομούμε χρόνο και φυσικά αποφεύγουμε
τα λάθη πληκτρολόγησης
Ο τρόπος σάρωσης διαφέρει ανάλογα με το αν σαρώνουμε εικόνα ή κείμενο
Έτσι όταν πρόκειται για απλό κείμενο ρίχνουμε μια ακτίνα σάρωσης πάνω στο
κείμενο και μια φωτοευαίσθητη συσκευή συλλαμβάνει και αναλύει την
αντανάκλαση της ακτίνας και την μετατρέπει σε δυαδική πληροφορία Οι
περιοχές του κειμένου που περιέχουν κάποιο χαρακτήρα (σκοτεινές περιοχές)
αντανακλούν κάποια ποσότητα φωτός που μεταφράζεται στο δυαδικό bit 1 ενώ
οι περιοχές χωρίς χαρακτήρες (ανοικτές περιοχές) αντιστοιχούν στο bit 0 Αρχικά
αναγνωρίζονται γραμμές έπειτα χαρακτήρες και τέλος λέξεις Η κάρτα του
σαρωτή και το λογισμικό περιέχουν αποθηκευμένες διάφορες γραμματοσειρές
και συγκρίνοντας αυτές με την αντανάκλαση της ακτίνας αναγνωρίζουν τον
χαρακτήρα Στην περίπτωση που σαρώνονται ασπρόμαυρες εικόνες το πρόβλημα
εντοπίζεται στην απόδοση των αποχρώσεων του γκρι το οποίο επιλύεται με την
χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων Κατά την σάρωση υπάρχει η δυνατότητα
δημιουργίας είτε διανυσματικών εικόνων (vector images) που απαρτίζονται από
γραμμές καμπύλες και διάφορα γεωμετρικά σχήματα είτε εικόνων πλέγματος
(raster images) οι οποίες αποτελούνται από μια σειρά από εικονοκύτταρα (dots)
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
28
ΣΑΡΩΤΉΣ ΧΕΙΡΟΣ
Οι σαρωτές χειρός (handled) είναι μικροί
μετακινούνται εύκολα και κοστίζουν φθηνότερα Ο
χρήστης κρατά ακίνητο το προς σάρωση αντικείμενο
και μετακινεί τον σαρωτή πάνω σε ένα σταθερό άξονα
Επειδή όμως υπάρχουν αποκλίσεις από τον άξονα
κίνησης τα αποτελέσματα της σάρωσης δεν είναι
πάντοτε ικανοποιητικά Ένα ακόμη πρόβλημα των
σαρωτών χειρός είναι το περιορισμένο πλάτος
εγγραφής που μπορούν να σαρώσουν
ΣΑΡΩΤHΣ ΕΠΙΠΕΔΗΣ ΒΑΣΗΣ
Οι σαρωτές επίπεδης βάσης δίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τους
σαρωτές χειρός αφού τόσο ο σαρωτής όσο και το προς σάρωση έγγραφο
παραμένουν ακίνητα με αποτέλεσμα
παραμορφώσεις και θαμπάδα να εμφανίζονται
δύσκολα Βέβαια είναι ακριβότεροι σε σχέση με
τους σαρωτές χειρός Μπορούν να δεχτούν
έγγραφα διαστάσεων 21x28 cm ενώ μερικοί
παρέχουν και δυνατότητα για τροφοδότηση
σελίδων στην περίπτωση που το προς σάρωση
έγγραφο έχει μέγεθος μεγαλύτερο της μιας
σελίδας
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
29
ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ
Ο εκτυπωτής (printer) αποτελεί μια
απαραίτητη περιφερειακή συσκευή
εξόδου για όλους σχεδόν τους
υπολογιστές Στις εφαρμογές multimedia
παρόλο που κύρια συσκευή εξόδου
αποτελεί η οθόνη υπάρχουν περιπτώσεις
που ο εκτυπωτής μπορεί να φανεί
ιδιαίτερα χρήσιμος Για παράδειγμα σε
πολλές εφαρμογές εκπαιδευτικού
περιεχομένου χρησιμοποιούν εκτυπωτές
αφού δίνουν τη δυνατότητα αναφοράς σε συγκεκριμένες πληροφορίες σε
χρονικές στιγμές που ο χρήστης δεν έχει άμεση πρόσβαση στον υπολογιστή
Επίσης σε μερικά περίπτερα πληροφοριών είναι πιθανόν να ζητηθούν
πληροφορίες (χάρτες ξενοδοχεία κτλ) που πρέπει να εκτυπωθούν για να μπορεί
ο χρήστης να προσανατολιστεί βασιζόμενος στις εκτυπωμένες πληροφορίες
Τέλος οι εκτυπωτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κατά το στάδιο της
ανάπτυξης των πολυμεσικών εφαρμογών Συγκεκριμένα όταν χρησιμοποιούνται
ειδικές γλώσσες συγγραφής τέτοιων εφαρμογών (γλώσσες σεναρίων - scripting
language) κρίνεται σκόπιμη μια εκτύπωση των εντολών για έλεγχο και πιθανή
μελλοντική τροποποίηση του προγράμματος που υποστηρίζει την πολυμεσική
εφαρμογή
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εκτυπωτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν Από
τους φθηνούς και γρήγορους εκτυπωτές dot matrix μέχρι τους ακριβούς laser που
είναι έγχρωμοι Η επιλογή είναι ανάλογη των απαιτήσεων και του είδους της
εφαρμογής Μερικές εξειδικευμένες multimedia εφαρμογές όπως για παράδειγμα
μια εφαρμογή παροχής πληροφοριών σε δημόσιο χώρο χρησιμοποιούν ειδικές
εκτυπωτικές διατάξεις οι οποίες είναι ενσωματωμένες στο σύστημα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
30
CPU ndash RAM
H CPU (ΚΜΕ) είναι ο εγκέφαλος του
υπολογιστή δηλαδή είναι το hardware που
ελέγχει την επεξεργασία που κάνει ο
υπολογιστής και του δίνει τη δυνατότητα να
εκτελεί εντολές Η ταχύτητα εργασίας ενός
μικροεπεξεργαστή όπως αλλιώς ονομάζεται
η ΚΜΕ εξαρτάται από δύο παράγοντες Ο
πρώτος είναι το μέγεθος του δίαυλου που
μετράται σε bits και ο δεύτερος η ταχύτητα
του ρολογιού που μετράται σε MHz Η
ταχύτητα του επεξεργαστή εξαρτάται από το πόσο σύγχρονος είναι Τα δεδομένα
μιας πολυμεσικής εφαρμογής (εικόνες ήχος video animation) απαιτούν πολλούς
υπολογισμούς με μεγάλη ταχύτητα ώστε το αποτέλεσμα να είναι ρεαλιστικό
Σημαντικό ρόλο παίζει η ταχύτητα του μικροεπεξεργαστή αφού μια μεγαλύτερη
ταχύτητα προκαλεί ουσιαστικά καλύτερη εκμετάλλευση των άλλων μερών του
υπολογιστικού συστήματος
Πριν την εκτέλεση κάθε προγράμματος ο υπολογιστής το φορτώνει στη μνήμη
διαβάζοντας τα απαραίτητα αρχεία από κάποιο δίσκο Οι πληροφορίες που
αποθηκεύονται στη RAM είναι προσωρινές δηλαδή χάνονται μόλις κλείσει ο
υπολογιστής Φυσικά όση περισσότερη μνήμη υπάρχει τόσες περισσότερες
πληροφορίες μπορεί να φορτώσει από το δίσκο Ένας υπολογιστής μπορεί να
επεξεργαστεί πληροφορίες που βρίσκονται στη RAM πολύ πιο γρήγορα από το
να διαβάσει αρχεία αποθηκευμένα στο δίσκο Συνεπώς μια αύξηση της μνήμης
προκαλεί αύξηση της ταχύτητας εκτέλεσης των προγραμμάτων
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
31
SOFTWARE
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
32
ΕΙΚΟΝΑ - ΓΡΑΦΙΚΑ
ADOBE PHOTOSHOP (WIN MAC) ndash ULEAD PHOTOIMPACT (WIN)
Τα προγράμματα Adobe Photoshop και Ulead Photoimpact είναι από τα πιο
διαδεδομένα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας Το πρώτο απευθύνεται κυρίως
σε επαγγελματίες αφού απαιτεί κάποιες ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του ενώ
το δεύτερο είναι πιο φιλικό στη χρήση για έναν αρχάριο Και τα δυο είναι
ισχυρότατα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας που μπορούν να ικανοποιήσουν
ακόμα και τον πιο απαιτητικό χρήστη Συγκεκριμένα έχουν τις εξής δυνατότητες
bull Τροποποίηση των χρωμάτων της εικόνας
bull Αλλαγή χαρακτηριστικών της εικόνας (πχ ανάλυση διάσταση)
bull Σύνθεση φωτογραφίας (προσθήκη νέων στοιχείων)
bull Ρετουσάρισμα στοιχείων ή και ολόκληρης της εικόνας
bull Επεξεργασία της εικόνας με διάφορα φίλτρα
bull Προσθήκη σχολίων στις εικόνες για διευκόλυνση αρχειοθέτησης και
εύρεσης
bull Δημιουργία επιπέδων (layers) κατά την επεξεργασία μιας φωτογραφίας
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
33
ADOBE ILLUSTRATOR (WIN MAC)
Το Adobe Illustrator είναι ένα σχεδιαστικό πακέτο που
συνδυάζει την ευκολία και την ταχύτητα του ΗΥ και τον
έλεγχο κάποιων σχεδιαστικών λεπτομερειών οι οποίες
μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο με το χέρι
Ένα ξεχωριστό στοιχείο του Illustrator από τα υπόλοιπα προγράμματα
ζωγραφικής είναι ότι διαχειρίζεται τις εικόνες όχι σαν μια συλλογή από κουκίδες
(pixels) αλλά σαν μια συλλογή από ευθείες και καμπύλες γραμμές που η κάθε
μια έχει τον δικό της μαθηματικό ορισμό Μπορεί συνεπώς το πρόγραμμα να
μεταφράζει εικόνες σε μαθηματικά μοντέλα πετυχαίνοντας έτσι τη δημιουργία
πολύ ποιοτικών εικόνων
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό του Illustrator είναι η δυνατότητα του να
χειρίζεται κείμενο Ο χρήστης μπορεί να εισάγει κείμενο σε αρκετές
μορφοποιήσεις να τοποθετήσει κείμενο κατά μήκος μιας καμπύλης ή να γεμίσει
ακανόνιστα σχήματα με κείμενο
Ακόμα το Illustrator έχει τη δυνατότητα δημιουργίας διαγραμμάτων από
εισερχόμενα δεδομένα δίνοντας στον χρήστη τη δυνατότητα επιλογής του
διαγράμματος
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
34
ΗΧΟΣ
MACROMEDIA SOUND EDIT 16 (MAC)
Το πρόγραμμα Sound Edit είναι δημιουργημένο από την
εταιρία Macromedia η οποία είναι ευρέως γνωστή στον
χώρο των πολυμέσων καθώς είναι εξειδικευμένη στο
χώρο αυτό Όλες οι εκδόσεις του προγράμματος αυτού
από την πρώτη μέχρι και την δέκατη έκτη έρχονται να
συμπληρώσουν και να καλύψουν το υλικό του Macintosh
Η συμπλήρωση οφείλεται στο γεγονός ότι ο Macintosh έχει με τη δημιουργία
του ενσωματωμένη δυνατότητα διαχείρισης ήχου Το Sound Edit λοιπόν παρέχει
το κατάλληλο λογισμικό στον χρήστη για να εκμεταλλευτεί τις ηχητικές
δυνατότητες του υπολογιστή του
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
35
WAVE FOR WINDOWS (WIN)
Το Wave for Windows είναι ένα προϊόν της εταιρίας Turtle Beach System και
ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων επεξεργασίας ψηφιοποιημένου ήχου
Οι δυνατότητες που το πρόγραμμα παρέχει στο χρήστη επιγραμματικά είναι οι
εξής
bull Να εισάγει για επεξεργασία διάφορες μορφές αρχείων ψηφιοποιημένου
ήχου
bull Να επεξεργαστεί το αρχείο με τα εργαλεία που του παρέχει το
πρόγραμμα δίνοντας του την τελική επιθυμητή μορφή
bull Να αποθηκεύσει το τελικό αρχείο στο δίσκο καθορίζοντας το είδος της
κωδικοποίησης της ηχητικής πληροφορίας
Οι βασικοί χώροι εργασίας είναι οι κατάλογοι επιλογών τα εικονίδια
εργαλείων και ο χώρος της ηχητικής κυματομορφής
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
36
2D ndash 3D ANIMATION
ULEAD COOL 3D 30 (WIN)- ASYMETRIX 3D FX (WIN)
Τα πακέτα εφαρμογών Ulead COOL 3D 30 είναι ολοκληρωμένα συστήματα
για την δημιουργία προσομοίωσης κίνησης όπου σε τρισδιάστατα αντικείμενα
προστίθεται κίνηση φωτισμός σκιές και κάμερες με διαφορετική οπτική γωνία
στο χώρο Τα επίπεδα που μπορεί να δουλέψει ένας προγραμματιστής τέτοιων
εφαρμογών είναι
bull Μοντελοποίηση (modelling)
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Απόδοση φωτορεαλιστικών χαρακτηριστικών (rendering)
Το προϊόν της εργασίας του μπορεί να είναι μια ακίνητη τρισδιάστατη
εικόνα ή ένα φιλμ κινούμενων τρισδιάστατων εικόνων Στην πραγματικότητα
όμως οι εικόνες που δημιουργούνται δεν είναι τρισδιάστατες αλλά φαίνονται
τέτοιες με την χρήση κατάλληλης προοπτικής και φωτοσκίασης
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
37
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ VIDEO
FUSION RECORDER (MAC)
Το Fusion Recorder είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο σε όλα τα
PowerMac Τα μηχανήματα αυτά έχουν
ενσωματωμένη την ικανότητα ψηφιοποίησης
σήματος video και συνεπώς δεν χρειάζονται
κάρτα ψηφιοποίησης κινούμενης εικόνας
Η τεχνολογία Quick Time που ανέπτυξε η
APPLE είναι ένας αλγόριθμος συμπίεσης και
αποσυμπίεσης αλληλουχίας εικόνων στο
δίσκο με όλα τα παρεπόμενα (συνοδεία ήχου μέγεθος οθόνης προβολής κτλ)
Δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο εξοπλισμό και τρέχει ανεξάρτητα από άλλες
εφαρμογές
ADOBE PREMIERE (WINMAC)
Το Premiere είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ψηφιακού video Μπορεί να
συμπληρώσει το video να συνενώσει σκηνές να τις εμπλουτίσει με διάφορα εφέ
και να αποθηκεύσει το τελικό αποτέλεσμα σε βιντεοταινία Γενικώς το Premiere
μπορεί να εισάγει και να επεξεργαστεί τα εξής
bull Ψηφιοποιημένο video που τραβήχτηκε από κάμερα συσκευή video ή
άλλη πηγή
bull Quick Time ταινίες
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Σαρωμένες εικόνες ή διαφάνειες
bull Ψηφιοποιημένο ήχο
bull Αρχεία του Adobe Illustrator
bull Αρχεία του Adobe Photoshop
bull Τίτλους - φόντα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
38
bull Φιλμάκια τα οποία δημιουργήθηκαν από το Premiere και
επεξεργάστηκαν στο Photoshop
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
39
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ
MACROMEDIA AUTHORWARE (WINMAC)
Το πρόγραμμα Authorware της εταιρίας Macromedia
είναι ένα εργαλείο συγγραφής διαλογικών πολυμέσων το
οποίο έχει έντονα διαλογική μορφή ίσως την
εντονότερη
Το Authorware χρησιμοποιεί τη λογική της γραμμής
ροή κατά μήκος της οποίας τοποθετούνται εικονίδια τα
οποία παριστάνουν ήχο γραφικά εικόνες κείμενο video
ή οτιδήποτε άλλο θέλουμε να περιλαμβάνει η εφαρμογή μας Τα βασικά εικονίδια
βρίσκονται στην κύρια παλέτα του προγράμματος και αρκεί η τεχνική του σύρε
κι άφησε για να ενσωματωθούν στην εφαρμογή
Το πρόγραμμα παρέχει επίσης έτοιμες συναρτήσεις και μεταβλητές στην
περίπτωση που η συγγραφή κώδικα είναι απαραίτητη Έτσι κάποιος μπορεί να
δημιουργήσει μια εφαρμογή χωρίς να γράψει στην ουσία ούτε μια γραμμή
κώδικα
Το πρόγραμμα μπορεί να καταλάβει που μπαίνει το κάθε εικονίδιο πως
συνεχίζεται η ροή της εφαρμογής ενώ προτρέπει τον προγραμματιστή να
ονομάζει τα νέα εικονίδια του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο της εφαρμογής
MACROMEDIA DIRECTOR (WINMAC)
Το πρόγραμμα Director είναι ένα επίσης εργαλείο
της Macromedia για τη συγγραφή πολυμεσικών
εφαρμογών Η φιλοσοφία που ακολουθεί είναι
διαφορετική από αυτή που ακολουθεί το Authorware
και βασίζεται στην κινηματογραφική πρακτική των
πλαισίων Το Director είναι ιδανικό όταν
χρειαζόμαστε
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
40
bull Εντυπωσιακή κίνηση
bull Προσομοίωση κίνησης (animation)
bull Ζωντανό video
bull Σωστό συντονισμό ήχου
bull Πολλά εφέ
ASYMETRIX TOOLBOOK (WIN)
Το Toolbook είναι ένα προϊόν της εταιρίας
Asymetrix Με την χρήση του Toolbook μπορούν να
δημιουργηθούν εφαρμογές που να συνδυάζουν
διάφορους τρόπους παρουσίασης της πληροφορίας
όπως κείμενο ήχος γραφικά animation video
Το Toolbook είναι ένα διαδεδομένο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών
εφαρμογών χάρη σε κάποια πλεονεκτήματα του έναντι των άλλων εργαλείων
συγγραφής τα οποία συνοψίζονται παρακάτω
bull Είναι πολύ εύκολο στην κατανόηση τη χρήση και την εκμάθηση καθώς
είναι πολύ φιλικό με τον χρήστη
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
41
bull Προσομοιώνει ένα ηλεκτρονικό βιβλίο το οποίο ο χρήστης μπορεί να
ξεφυλλίζει γεγονός που του είναι πολύ οικείο από την καθημερινή του
ζωή
bull Είναι ισχυρό λόγω της ενσωματωμένης γλώσσας προγραμματισμού που
διαθέτει
bull Είναι το οικονομικότερο εργαλείο συγγραφής πολυμεσικών εφαρμογών
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
42
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι εφαρμογές των multimedia στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει ριζικά τον
τρόπο διδασκαλίας από την πρωτοβάθμια ως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αυτή η εξάπλωση των πολυμεσικών εφαρμογών εκπαιδευτικού περιεχομένου
οφείλεται στην δυνατότητα παροχής πλούσιου υλικού από κείμενα εικόνες
ήχους και διαφόρων άλλων μορφών δεδομένων Συνεπώς οι υπολογιστές παίζουν
συμπληρωματικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι κυριότερες multimedia
εφαρμογές εκπαιδευτικού περιεχομένου έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα
ομαδικής επιμόρφωσης (corporate training) εκμάθηση από απόσταση (distance
learning) και σε διαδικασίες διδασκαλίας με τη βοήθεια ΗΥ
Στις πολυμεσικές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο υπάρχουν κάποια
βήματα στην διαδικασία μάθησης Το πρώτο που θα πρέπει να γίνει είναι να
κεντρίσει η εφαρμογή το ενδιαφέρον του εκπαιδευόμενου Ακολουθεί η
παρουσίαση του αντικειμένου της εφαρμογής Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρχει
μια σειρά ερωταπαντήσεων με τις οποίες ελέγχονται τα αποτελέσματα της
εκπαίδευσης και κρατούνται στατιστικά στοιχεία για την επίδοση του κάθε
εκπαιδευόμενου
Η εξάπλωση των multimedia στην εκπαίδευση οφείλεται στο γεγονός ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση ενός θέματος βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να
συγκρατεί πολύ περισσότερα στοιχεία από μια μόνο οπτική ή μόνο ακουστική
παρουσίαση Πιο συγκεκριμένα κάποιες επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι μια
οπτικοακουστική παρουσίαση παραμένει κατά 50 στην ανθρώπινη μνήμη ενώ
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
43
τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα στις περιπτώσεις που η παρουσίαση είναι
μόνο οπτική (20) ή μόνο ακουστική (10)
Πολύ χρήσιμες έχουν αποδειχθεί επίσης οι εφαρμογές οι οποίες παρέχουν
δυνατότητες προσομοίωσης Η πρώτη εμπορική εφαρμογή προσομοίωσης έγινε
στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1988 Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία TDS
κατασκεύασε ένα πρόγραμμα για ασφαλή εκμάθηση οδήγησης βυτιοφόρων και
ρυμουλκών φορτηγών οχημάτων Στην εποχή μας πολύ διαδεδομένα είναι τα
προγράμματα εκπαίδευσης πιλότων αεροσκαφών
Ένα πρόβλημα που προκύπτει από την χρήση των ΗΥ στην εκπαίδευση είναι
η περίπτωση που ο εκπαιδευόμενος δεν έχει κατανοήσει πλήρως το περιεχόμενο
του μαθήματος Στην περίπτωση αυτή είναι αδύνατη η υποβολή από τον
εκπαιδευόμενο μιας ελεύθερου τύπου ερώτησης καθώς είναι αδύνατη η
κατανόηση της από τον ΗΥ Μια πλάγια λύση αυτού του προβλήματος είναι η
επανάληψη ενός θέματος όταν ο εκπαιδευόμενος διαπιστώσει ότι δεν το κατέχει
καλά
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Ο ρόλος των multimedia - hypermedia στην επιμόρφωση είναι τεράστιος
Εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι εφαρμογές αυτές σε
επίπεδο δυνατοτήτων ήχου και video οι μεγαλύτερες εταιρίες κατά κύριο λόγο
μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επιμόρφωσης των υπαλλήλων τους και
να τα θέσουν σε λειτουργία στο χώρο εργασίας Συνέπεια αυτού είναι οι
υπάλληλοι παραμένοντας στον τόπο της εργασίας τους με την χρήση
ηλεκτρονικών υπολογιστών να μπορούν να επιμορφώνονται γύρω από διάφορα
θέματα διατηρώντας ο καθένας το δικό του ρυθμό εκμάθησης κι επιλέγοντας τη
δική του χρονική στιγμή να ασχοληθεί με το νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο
Στις μεγάλες εξάλλου εταιρίες στις οποίες ο βασικός τεχνολογικός εξοπλισμός
ήδη υπάρχει τέτοιες προσπάθειες για την παροχή επιμόρφωσης μπορούν να
παρέχουν τρομακτική μείωση κόστους και απώλειας χρόνου σε σχέση με τις
παραδοσιακές μεθόδους
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
44
ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Μια εφαρμογή τύπου multimedia ή hypermedia που έχει σαν σκοπό της την
παροχή πληροφοριών είναι ευρέως διαδεδομένη Σαν σημεία παροχής
πληροφοριών συνήθως εμφανίζονται ειδικά διαμορφωμένα κιόσκια στα οποία τις
περισσότερες φορές χρησιμοποιείται οθόνη επαφής Τα στάδια μιας τέτοιου
είδους εφαρμογής είναι η προσέλκυση του χρήστη η μύηση του στον τρόπο
χρήσης της εφαρμογής η διάθεση της εφαρμογής στον χρήστη και η
χρησιμοποίηση της
Ακόμα καλύτερα φαίνεται το πόσο δύσκολο είναι να προσελκυστεί το
ενδιαφέρον του χρήστη από το γεγονός ότι το πολλές φορές ο κόσμος δεν έχει
επίγνωση για τι ακριβώς πρόκειται και προσπερνάει χωρίς να δώσει καθόλου
σημασία Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτείται μια δυναμική παρουσίαση
όπως για παράδειγμα ενός video που τραβήξει την προσοχή του κόσμου στην
οθόνη Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηχητικά μηνύματα αλλά η
χρήση τους δεν είναι ενδεδειγμένη στην περίπτωση που ένα τέτοιο μηχάνημα
παροχής πληροφοριών βρίσκεται κοντά σε ένα παρόμοιο μηχάνημα
Η παρουσίαση του τρόπου χρήσης της εφαρμογής όταν πρόκειται για ένα
περίπτερο πρέπει να είναι απλή εύκολη και κατανοητή αφού ο πελάτης - χρήστης
δεν έχει στη διάθεσή του για όσο χρόνο θέλει την εφαρμογή καθώς θα υπάρχουν
και άλλοι χρήστες που θα περιμένουν Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να
εμφανίζει η εφαρμογή είναι ένα προτρεπτικό μήνυμα που να ωθεί τον χρήστη να
αγγίξει την οθόνη σε κάποιο σημείο μέσα σε ένα menu επιλογών Η λίστα των
επιλογών του menu πρέπει να είναι σχετικά μικρή απλή και να παρέχει
πληροφορίες για το που οδηγεί μέσα από ένα μήνυμα Απαραίτητη κρίνεται η
παρουσία κάποιων πλήκτρων πλοήγησης τα οποία βοηθούν στην άνετη και
γρήγορη χρήση της εφαρμογής Ανάλογα με το είδος της εφαρμογής μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διάφορα δεδομένα κείμενο εικόνες ακουστικά δεδομένα
προσομοίωση κίνησης video
Αφού ο χρήστης βρει αυτό που ζητάει το σύστημα θα πρέπει σε ορισμένες
περιπτώσεις και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο να εκτυπώνει την πληροφορία που
ζητήθηκε (για παράδειγμα ένας τουριστικός χάρτης) ή να προβαίνει σε κάποιες
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
45
άλλες ενέργειες που σχετίζονται με το ενδιαφέρον του πελάτη Για παράδειγμα αν
ο χρήστης ενδιαφέρεται να μάθει τα τουριστικά μέρη μιας περιοχής γεγονός που
φανερώνει ότι είναι επισκέπτης η εφαρμογή να του παρέχει τη δυνατότητα να
προβεί στην κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο της αρεσκείας του
Ένα παράδειγμα παρόμοιας εφαρμογής αποτελεί και το ARIADNI 2000
Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο είναι εγκατεστημένο στους χώρους του
Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χρησιμοποιεί οθόνη επαφής και παρέχει
πληροφορίες για το Πανεπιστήμιο (αναλυτικές βαθμολογίες προγράμματα
σπουδών κλπ) καθώς και γενικές τουριστικές πληροφορίες για όλη την Ελλάδα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
ΠΩΛΗΣΕΙΣ
Η τεχνολογία των multimedia έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται και για την
πώληση διαφόρων προϊόντων Το κύριο μέσο προβολής του προϊόντος είναι η
οθόνη με την βοήθεια της οποίας είναι δυνατή η χρησιμοποίηση video που είναι
το πρωταρχικό στοιχείο το οποίο καθιστά μια παρουσίαση προϊόντος
ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τον αγοραστή Ο ήχος σε μερικές περιπτώσεις
κρίνεται απαραίτητος ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο πελάτης αλληλεπιδρά με
την εφαρμογή απουσία κάποιου παρουσιαστή-πωλητή για να παρέχονται
διάφορες πληροφορίες με πιο οικείο και κατανοητό τρόπο και να κρατιέται το
ενδιαφέρον του υποψηφίου αγοραστή αυξημένο
Για να κριθεί η παρουσίαση ενός προϊόντος ως ικανοποιητική θα πρέπει εκτός
από τα παραπάνω στοιχεία η εφαρμογή να πλαισιώνεται και από το κατάλληλο
interface το οποίο θα δίνει την δυνατότητα να ελέγχεται η ροής της παρουσίασης
να παρέχεται η δυνατότητα στον χρήστη (παρουσιαστή-πελάτη) να επικεντρώνει
σε σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο και τέλος να υπάρχει μια σωστή
επικοινωνία ανάμεσα στις απορίες του πελάτη και στις απαντήσεις του
συστήματος Όταν ο πελάτης επικοινωνεί άμεσα με το σύστημα χωρίς τη βοήθεια
του παρουσιαστή-πωλητή θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα έτσι ώστε το
interface να είναι όσο το δυνατό πιο εκλαϊκευμένο και φιλικό προς τον πελάτη
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
46
Όλα τα παραπάνω γίνονται με σκοπό να προκληθεί το ενδιαφέρον του πελάτη
και να εξοικειωθεί με το προϊόν Όταν ο πελάτης κατασταλάξει στο προϊόν που
πληροί τις προδιαγραφές του το επόμενο βήμα είναι η παρουσίαση της τιμής και
ο διακανονισμός του τρόπου πληρωμής Όταν η παρουσίαση γίνεται με την
βοήθεια του πωλητή η διαπραγμάτευση της τιμής γίνεται άμεσα Σε αντίθετη
περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος πωλήσεων κοντά στο
μηχάνημα ενημέρωσης έτσι ώστε να επεμβαίνει όταν του ζητηθεί
Το τελικό στάδιο παρουσίασης των πωλήσεων είναι η παραγγελία του
προϊόντος Όταν υπάρχει πωλητής αναλαμβάνει ο ίδιος την εισαγωγή της
παραγγελίας Διαφορετικά πρέπει το interface να προσφέρει την δυνατότητα στον
πελάτη να προβεί στην παραγγελία με εύκολο τρόπο Η περιγραφή της
παραγγελίας δεν χρειάζεται να γίνει μιας και ο ΗΥ γνωρίζει ακριβώς το προϊόν
Συνεπώς αρκεί ο πελάτης να δώσει τα ακριβή στοιχεία του και να προχωρήσει
στην αγορά Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρωθεί η διαδικασία της πώλησης
Η διαδικασία παρουσίασης και πώλησης ενός προϊόντος στηριγμένη σε μια
multimedia εφαρμογή παρουσιάζει αρκετά πλεονεκτήματα εξοικονομεί χρόνο
από τους πωλητές ενώ για τον αγοραστή είναι πιο εύκολο ν απασχολήσει τον
ΗΥ από το να απασχολήσει έναν πωλητή ο οποίος πιθανότατα θα ασχολείται με
άλλες δραστηριότητες Επίσης ο κάθε πελάτης θα ακούσει ή θα δει την ίδια
παρουσίαση με τα ίδια δεδομένα και αυτό περιορίζει την πιθανότητα λαθών Με
δεδομένο ότι το κόστος του υλικού και του λογισμικού μειώνεται συνεχώς η
χρησιμοποίηση της τεχνολογίας των multimedia στην υπηρεσία των πωλήσεων
σε λίγο θα αποτελεί τον κανόνα στο χώρο αυτό
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να είναι αποτελεσματική μια επίδειξη προϊόντος χρειάζεται να
χρησιμοποιηθεί ήχος και προσομοίωση κίνησης ή video Ο χρόνος διάρκειας μιας
διαφήμισης επειδή είναι μικρός πρέπει η εφαρμογή να είναι καλοσχεδιασμένη και
εντυπωσιακή έτσι ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον του πελάτη Συνέπεια
αυτού είναι ότι η εφαρμογή εστιάζει κατ αρχήν στο γεγονός της επίδειξης παρά
στο ίδιο το προϊόν
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
47
Η βασική διαφορά μεταξύ των εφαρμογών multimedia που αφορούν στην
διαφήμιση και εκείνων που αφορούν στις πωλήσεις είναι ότι στις πρώτες δεν
απαιτείται η αλληλεπίδραση της εφαρμογής με το χρήστη Σχεδόν όλες οι
επιδείξεις προϊόντων εκτελούνται από μόνες τους και ο πελάτης δεν έχει να κάνει
τίποτα άλλο παρά μόνο να τις παρακολουθεί
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εδώ και
πολλά χρόνια είναι ο πολύ μεγάλος όγκος από χαρτί που συσσωρεύεται πάνω στα
γραφεία Πληροφοριακό υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άχρηστο και
οι χρήσιμες πληροφορίες τις περισσότερες φορές είναι δυσπρόσιτες Λεξικά
εγκυκλοπαίδειες διοικητικές οδηγίες ακόμα και αποδείξεις όλα είναι
αποτυπωμένα πάνω σε χαρτί και εκτός του πολύ μεγάλου όγκου τους η πρόσβαση
σε αυτά είναι πολύ αργή γιατί γίνεται σειριακά είτε αλφαβητικά είτε με
ευρετήριο
Εδώ και πολύ καιρό οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αναδιοργανωθούν και να
έχουν μια μηχανοργάνωση τέτοια που θα τους επιτρέπει να έχουν πολύ καλύτερη
και ταχύτερη πρόσβαση στις διάφορες πληροφορίες που χρειάζονται ανά πάσα
στιγμή Δυστυχώς όμως η μέχρι τώρα χρήση των ΗΥ δεν βοήθησε σ αυτόν τον
τομέα ενώ αντίθετα αναπαρήγαγε την ίδια ακριβώς κατάσταση Αιτία αυτού είναι
η αλόγιστη εκτύπωση ενός τεράστιου πληροφοριακού υλικού άχρηστου στο
μεγαλύτερο μέρος του και δυστυχώς πολύ δύσκολα προσβάσιμου καθώς η
πρόσβαση είναι και πάλι σειριακή
Σ ένα hypertext πληροφοριακό σύστημα η μετακίνηση από μέρος σε μέρος και
από θέμα σε θέμα είναι δυνατή όχι μόνο όσον αφορά την εμφάνιση των
πληροφοριών στην οθόνη αλλά και στον εκτυπωτή Κατά συνέπεια κάποια ήδη
υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα μπορούν να εμπλουτιστούν με
διαφορετικού είδους δεδομένα προσθέτοντας στις ήδη υπάρχουσες βάσεις
δεδομένων κειμένου βάσεις δεδομένων ήχου εικόνας και video
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
48
Ωστόσο αυτή η μετατροπή ενός απλού hypertext πληροφοριακού συστήματος
σε ένα multimedia πληροφοριακό σύστημα εκτός από τα νέα δεδομένα που
απαιτεί (ήχος εικόνα και video) έχει ανάγκη και από ένα περισσότερο
εξειδικευμένο λογισμικό και μια μεγαλύτερη προσπάθεια σε επίπεδο ανάπτυξης
προγραμμάτων Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των multimedia
πληροφοριακών συστημάτων είναι η συντήρηση των συνδέσμων Τα δεδομένα
μέσα σε μια επιχείρηση συνεχώς αλλάζουν και οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι
πολύ ριζικές Ολόκληρα τμήματα ίσως χρειαστεί να αλλάξουν εντελώς ή ακόμα
να διαγραφούν τελείως Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι κόμβοι που υπήρχαν
παλιότερα δεν υπάρχουν πλέον και άρα οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτούς
τώρα δεν οδηγούν πουθενά
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
49
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ndash ΥΠΕΡΜΕΣΩΝ
ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ Μια καλοστημένη και ζωντανή multimedia - hypermedia εφαρμογή απαιτεί
την συνύπαρξη και συνεργασία διαφόρων ατόμων με ειδικές επιμέρους γνώσεις
Τα άτομα αυτά συνιστούν την ομάδα έργου και συνεργάζονται μεταξύ τους
ποικιλοτρόπως προσθέτοντας ο καθένας τις γνώσεις του στην περάτωση της
εφαρμογής
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ
Ο παραγωγός είναι το κύριο πρόσωπο το κλειδί μιας επιτυχημένης εφαρμογής
multimedia Είναι αυτός που έχει την αδιάλειπτη παρακολούθηση της εφαρμογής
για την επιτυχή ολοκλήρωση της Το κύριο προσόν που πρέπει να διαθέτει είναι
οι διοικητικές ικανότητες καθώς και μια ικανότητα σφαιρικής κατανόησης και
παρακολούθησης όλων των φάσεων της εφαρμογής Δουλειά του παραγωγού
είναι να συντονίζει τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να αποτελεί ένα
επιτυχημένο σύνδεσμο μεταξύ τους Είναι επίσης υπεύθυνος για τον
προϋπολογισμό της εφαρμογής
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ
Η θέση του διαχειριστή έργου έχει να κάνει αποκλειστικά με οργανωτικές
δραστηριότητες Η θέση του στις μεγάλες εφαρμογές είναι πολύ βασική
μολονότι δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το δημιουργικό τμήμα της εφαρμογής
Ευθύνη του διαχειριστή έργου όπως προκύπτει και από το όνομα του είναι
διαχειριστεί τα συμβόλαια και τις εντολές πληρωμής των μελών της ομάδας
εργασίας και των προμηθευτών ή άλλων συνεργατών Ο διαχειριστής έργου είναι
μια θέση η οποία μολονότι στις μεγάλες εφαρμογές κρίνεται βασική στις μικρές
εφαρμογές μπορεί να καλυφθεί από τον παραγωγό
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
50
ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κύριος ρόλος του σεναριογράφου είναι να ακούει και να καταγράφει
τροποποιώντας κατάλληλα τις ιδέες των ειδικών πάνω στο θέμα Πρέπει να
ακούει λοιπόν όλους όσους είναι γνώστες του θέματος της εφαρμογής και να
περιλάβει αυτές στο τελικό σενάριο Πρέπει το άτομο που είναι επιφορτισμένο να
κάνει αυτή τη δουλειά να έχει την ικανότητα να ερμηνεύει σωστά τις απόψεις των
συνομιλητών του γεγονός που μπορεί να εγγυηθεί ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία
που κατέθεσαν θα συμπεριληφθούν στην εφαρμογή Ο σεναριογράφος πρέπει
τελικά να δημιουργήσει ένα σενάριο με το πληροφοριακό υλικό που έχει στη έχει
στη διάθεση του στο οποίο το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει θα παρουσιάζεται
απλά και περιεκτικά
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ
Κάθε πολυμεσική εφαρμογή έχει ένα μοναδικό παρουσιαστικό ένα μοναδικό
τρόπο εμφάνισης Αυτή η εμφάνιση είναι συνδυασμός των χρωμάτων του τύπου
της γραμματοσειράς του τρόπου επικοινωνίας με το χρήστη Όλα αυτά τα
στοιχεία καλείται να επιλέξει ο σχεδιαστής Κατά συνέπεια στα προσόντα του
σχεδιαστή πρέπει να περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η γνώση του τρόπου
απεικόνισης των γραφικών και η συμπεριφορά των χρωμάτων πάνω στην οθόνη
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ
Ο παραγωγός γραφικών είναι ο άνθρωπος που θα δημιουργήσει τα γραφικά
ολόκληρης της εφαρμογής ή μόνο ένα μέρος τους (τα αρχικά) αφήνοντας στους
προγραμματιστές την ολοκλήρωση αυτού του έργου Στις περισσότερες
multimedia εφαρμογές ο χρόνος που απαιτείται για τη σχεδίαση των γραφικών
είναι και ο μεγαλύτερος
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Στις εφαρμογές multimedia - hypermedia χρησιμοποιείται ένας μεγάλος
αριθμός εικόνων ακίνητων οι οποίες χρειάζονται ψηφιοποίηση αποθήκευση και
κατάλληλη επεξεργασία Οι εικόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε
ολόκληρες είτε τμήμα τους είτε τροποποιήσεις τους ώστε να ικανοποιούν
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
51
ακριβώς τις ανάγκες της εφαρμογής Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν
αυτόνομα συνδυαζόμενες με κείμενο ή γραφικά
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ
Σε πολλές εφαρμογές οι απαιτήσεις σε φωτογραφίες είναι πολύ μεγάλες Αν
λοιπόν ο προϋπολογισμός της εφαρμογής είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει την
πρόσληψη επαγγελματία φωτογράφου ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει τη
συνεργασία κάποιου επαγγελματία φωτογράφου Η σχέση εργασίας του
φωτογράφου με την εφαρμογή δεν είναι συνεχής Παύει να υφίσταται μόλις ο
φωτογράφος ολοκληρώσει το έργο που του ανατέθηκε
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ VIDEO
Αναγκαία στις multimedia εφαρμογές κρίνεται η ύπαρξη και η συμμετοχή
video Πολλοί παραγωγοί multimedia εφαρμογών προέρχονται από τον χώρο των
παραγωγής video-clips και συνεπώς έχουν την ικανότητα διεύθυνσης και
συντονισμού του τμήματος της παραγωγής που αφορά το video Στην αντίθετη
περίπτωση χρειάζεται ένας παραγωγός video για να σχεδιάσει να διευθύνει και
να επιβλέπει το κομμάτι της παραγωγής που αφορά το video που θα
συμπεριληφθεί στην εφαρμογή
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΗΧΟΥ
Μια πολυμεσική εφαρμογή για να είναι ζωντανή έχει ανάγκη το ντύσιμο
της από ήχο υψηλής ποιότητας Η προσθήκη ήχου και επιπλέον κάποια ηχητικά
εφέ σε συνδυασμό με την εικόνα δίνει ζωή σε μια εφαρμογή Τα απαραίτητα
προσόντα ενός παραγωγού ήχου είναι η ικανότητα επιλογής της κατάλληλης
μουσικής για την εφαρμογή καθώς και η ικανότητα του να εμπλουτίζει αυτή τη
μουσική με διάφορα ηχητικά εφέ Ακόμα ο παραγωγός ήχου πρέπει αν ο
προϋπολογισμός δεν επιτρέπει την πρόσληψη μηχανικού ήχου να μπορεί να
κάνει την εγγραφή κάποιων αφηγήσεων που θα συνοδεύουν την εφαρμογή
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
52
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ
Ο προγραμματιστής ή συγγραφέας πολυμέσων είναι το πρόσωπο που καλείται
με την χρήση του κατάλληλου λογισμικού να συνενώσει τα διάφορα multimedia
στοιχεία που έχουν μαζευτεί από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας και να
δημιουργήσει ένα τελικό προϊόν
ΦΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα της
ανάπτυξης multimedia-hypermedia εφαρμογών Χρειάζεται να γίνει μια
προσεκτική ανάλυση των αναγκών των χρηστών και των προδιαγραφών που
πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται
στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος
παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελεγκτική διαδικασία
παραγωγής μιας εφαρμογής
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ
Όταν ο χρήστης τρέξει την εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί εύκολα και με
λειτουργικό τρόπο να εισάγει και να ανακτά διάφορες πληροφορίες κινούμενος
μέσα στα διαφορετικά επίπεδα της εφαρμογής Ο τρόπος πλοήγησης και ο ροή
της πληροφορίας αρχικά πρέπει να καταγραφούν μέσα σε διαγράμματα ροής
Όλα τα παραπάνω υλοποιούνται με διάφορα συστήματα συγγραφής με τη
βοήθεια των οποίων μπορεί να σχεδιαστεί και να παραχθεί ένα φιλικό προς τον
χρήστη περιβάλλον εργασίας Όπως είναι φυσικό όσο πιο πολύπλοκες είναι οι
προδιαγραφές τόσο πιο πολύπλοκη θα είναι η δομή της εφαρμογής και τόσο
μεγαλύτερος ο αριθμός των συνδέσμων που συνδέουν τα διάφορα επίπεδα Κατά
τη δημιουργία πρωτότυπου ο χρήστης παίρνει μια γεύση για τη μορφή της
εφαρμογής κα έχει την δυνατότητα να ζητήσει την μερική τροποποίηση αν κάτι
δεν τον ικανοποιεί
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
53
ΠΑΡΑΓΩΓΗ MULTIMEDIA ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Αφού καθοριστεί η δομή και ο τρόπος λειτουργίας της εφαρμογής ακολουθεί η
συλλογή multimedia στοιχείων που θα χρησιμοποιούνται από την εφαρμογή
Τέτοια στοιχεία είναι το οπτικοακουστικό υλικό δηλαδή εικόνες ήχος video
animation γραφικά κείμενο κτλ Τα στοιχεία αυτά αρχικά ψηφιοποιούνται με
τη βοήθεια κατάλληλων κυκλωμάτων και στην συνέχεια μορφοποιούνται
(format) με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν προσπελάσιμα από την εφαρμογή
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Μια από τις σημαντικότερες φάσεις της ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών
είναι η συγγραφή τους Κατά την διαδικασία της συγγραφής δημιουργείται το
κατάλληλο interface που υποστηρίζει την επικοινωνία του χρήστη με το σύστημα
Επίσης συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα multimedia στοιχεία (data) έτσι ώστε
να αποτελέσουν ένα εννοιολογικό σύνολο Υπάρχουν διάφορα περιβάλλοντα
ανάπτυξης multimedia εφαρμογών ενώ και οι περισσότερες γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου υποστηρίζουν την ανάπτυξη αυτού του
είδους εφαρμογών
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ
Η διαδικασία της αξιολόγησης και του ελέγχου αποσκοπεί στην ανίχνευση
λαθών και στον έλεγχο αν η εφαρμογή τηρεί τις αρχικές προδιαγραφές Γίνεται
χρησιμοποιώντας διάφορα συστήματα μίμησης (emulators) τα οποία
χρησιμοποιούν μη πραγματικά δεδομένα Μπορεί επίσης να γίνει και μέσα στο
περιβάλλον συγγραφής χρησιμοποιώντας εικονικά δεδομένα Κάθε ροή και
αποθήκευση πληροφορίας όπως και κάθε πιθανή επιλογή του χρήστη ελέγχεται
προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η δυσάρεστη για όλους κατάσταση κατά την
οποία το σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις αιτήσεις του χρήστη
ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Αφού ελεγχθεί η εφαρμογή και κριθεί ότι πληροί τις προδιαγραφές το επόμενο
βήμα είναι η μαζική παραγωγή του προϊόντος Με την υπάρχουσα τεχνολογία και
τα σημερινά standards συνήθως το τελικό προϊόν αποθηκεύεται σε CD ROM ή σε
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
54
DVD ROM Αυτό γίνεται επειδή οι εφαρμογές αυτού του είδους έχουν σχετικά
μεγάλο όγκο - εξαιτίας κυρίως των οπτικών και ακουστικών στοιχείων που
περιέχουν- και τα CD-DVD ROM είναι τα μόνα φθηνά αποθηκευτικά μέσα με
μεγάλη χωρητικότητα
Top Related