1
ΣΕΛ. 93- 127
Δομικά υλικά → πρωτεΐνες, νουκλεϊνικά οξέα
Ενεργειακά υλικά → υδατάνθρακες / λιπαρές ουσίες
Συμπληρωματικά υλικά → πχ. βιταμίνες
2
Τα δομικά υλικά για την κατασκευή των κυττάρων οποιουδήποτε οργανισμού είναι οι θρεπτικές ουσίες. Έτσι τρώγοντας ένα κομμάτι τροφής π.χ κρέας ή φρούτο, μέσα από τα κύτταρα της, παίρνουμε τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες για να φτιάξουμε τα κύτταρα μας.
Βιβλίο σελ. 93-94
Βιβλίο σελ.943
Βιβλίο σελ.95
4
Βιβλίο σελ.95
Ενδοπλασματικό δίκτυο
Συσκευή Golgi
Κυστίδια
Κεντρόσωμα
Ενδοπλασματικό δίκτυο
Συσκευή Golgi
Κυστίδια
Κεντρόσωμα
Ριβοσώματα Ριβοσώματα5
‘Δημαρχείο
Τελωνείο’
Εγκέφαλος’
μέσω της φωτοσύνθεσης
‘Εργαστάσιο
παραγωγής
τροφών
Αρχή
ηλεκτρισμού’
(γλυκόζη που μετατρέπεται σε άμυλο)
7. Ριβόσωμα Σημείο σύνθεσης πρωτεϊνών Ζ.
Γ
‘Αποθήκη’
Εργοστάσιο
παραγωγής
αλυσίδων’
Δ
Α
Σ
τ
Β
Ε
Ζ
6
Βιβλίο σελ.96-98
Τι είναι η μηχανική πέψη;
Βιβλίο σελ.99
Άρα με τη μάσηση καθώς και με τις
περισταλτικές κινήσεις
Οι ιστοί σπάζουν σε κύτταρα
Τα κύτταρα σπάζουν στα κυτταρικά οργανίδια
Τα κυτταρικά οργανίδια σπάζουν στα
μακρομόρια = Η διαδικασία αυτή ονομάζεται
Μηχανική πέψη
Με τη μηχανική πέψη επιτυγχάνεται η διάσπαση της τροφής σε μακρομόρια
π.χ του ρυζιού σε άμυλο.
Αυτά τα μακρομόρια των τροφών πρέπει να διασπαστούν σε ακόμα
μικρότερα κομμάτια.
Εδώ ρόλο έχει μια άλλη διαδικασία που ονομάζεται χημική πέψη που με την
βοήθεια ειδικών χημικών ουσιών που ονομάζονται ένζυμα διασπούν τα
μακρομόρια σε μικρομόρια. π.χ η αμυλάση διασπά το άμυλο σε γλυκόζη
Μηχανική Πέψη
Χημική
άμυλο
10
11 Βιβλίο σελ.100
12 Βιβλίο σελ.101
13
Η πέψη της τροφής δεν οφείλεται μόνο στις μυϊκές κινήσεις του στομαχιού αλλά και
στα υγρά του πεπτικού μας συστήματος, τα οποία περιέχουν ουσίες (γνωστές σήμερα
ως ένζυμα).
Βιβλίο σελ.101
Βιβλίο σελ.102
Το σάλιο περιέχει την αμυλάση η οποία διασπά το άμυλο
σε γλυκόζη
Την ιδιότητα του ιωδίου να ανιχνεύει το άμυλο (αλλάζει χρώμα και
από κιτρινοκαφέ να γίνεται μαύρο όταν συναντήσει άμυλο).
Βιβλίο σελ.103
Χρόνος επώασης στους 37 0C*Τον βαθμό αλλαγήςτου
χρώματος του ιωδίου
Ποσότητα σάλιου
Ποσότητα ιωδίου
Ποσότητα νερού
Βιβλίο σελ.103*χρόνος παραμονής του κάθε δοκιμαστικού σωλήνα στους 37 0C*
0 min στους 37 0C
10 min στους 37 0C
20 min στους 37 0C
30 min στους 37 0C
Mαύρο
Βαθύ γκρι
Ανοικτό γκρι
Κιτρινοκαφέ
*Στην στοματική κοιλότητα γίνεται μερική πέψη* του αμύλου από την
αμυλάση του σάλιου.
Η γλυκιά γεύση από το
μάσημα του ψωμιού
προέρχεται από τη
πέψη του αμύλου σε
απλά σάκχαρα από
την αμυλάση του
σάλιου.
Βιβλίο σελ.104
δόντια
σάλιο σιελογόνους
βλωμού
αμυλάση
Βιβλίο σελ.104
1. Είναι μεγάλα και σύνθετα μόρια (έχουν πολύπλοκη δομή)
2. Παρατηρούνται μοτίβα → δομούνται από επαναλαμβανόμενα
μικρομόρια
Βιβλίο σελ.10519
Βιβλίο σελ.106
20
Οργανισμός
Οργανικό σύστημα
Όργανο
Ιστός
Κύτταρο
Οργανίδιο
21
Βιβλίο σελ.107
Εργοστάσιο παραγωγής Ενέργειας (ΑΗΚ)
Δημαρχείο
Κυτταρικό τοίχωμαΚυτταρική μεμβράνη
Μιτοχόνδριο
Τείχη
Χυμοτόπιο Αποθήκες
Ριβοσώματα
Βιβλίο σελ. 110
22
23 Βιβλίο σελ. 111
Βιβλίο σελ. 112
Το υπόστρωμα διασπάται σε μικρότερα μόρια
Όχι!
Εξοικονόμηση χρόνου και ενέργειας!
(το κύτταρο δεν χρειάζεται να συνθέτει νέα ένζυμα για κάθε
διάσπαση μακρομορίου που χρειάζεται να πραγματοποιήσει)!
24
Πολλά! Το κάθε είδος ενζύμου είναι εξειδικευμένο για να
καταλύει (να επιταχύνει) μια συγκεκριμένη αντίδραση
1. Διαθέτουν ενεργό κέντρο στο οποίο προσδένεται το
υπόστρωμα
2. Παραμένουν αναλλοίωτα (και άρα επαναχρησιμο-
ποιήσιμα)
3. Παρουσιάζουν εξειδίκευση 25 Βιβλίο σελ. 112
ΠΑΓΚΡΕΑΤΙΚΟ
ΥΓΡΟ
Βιβλίο σελ. 113
2.6.3 Να βάλετε + στα σημεία του γαστρεντερικού σωλήνα στα οποία γίνεται χημική πέψη των θρεπτικών ουσιών που φαίνονται στον πίνακα.
+ +
+ +
++
Βιβλίο σελ. 114
Λεπτό
έντεροΠαγκρεατική
λιπάσηΤυρί
Γλυκρόλη
και λιπαρά οξέα
Κοτόπουλο Πρωτεΐνες Λεπτό έντερο Αμινοξέα
ΜαρούλιΝουκλεϊνικά
οξέαΝουκλεάση Λεπτό
έντερο
Κοτόπουλο Πρωτεΐνες Πεψίνη Αμινοξέα
Βιβλίο σελ. 116
Το λεπτό έντερο αποτελείται από πολλές πτυχές λάχνες
και μικρολάχνες οι οποίες βρίσκονται σε άμεση επαφή
με τριχοειδή αιμοφόρα αγγεία.
Θα καταλήξουν σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού. Εκεί θα
χρησιμοποιηθούν από τα κύτταρα α) για να συνθέσουν τις δικές
τους θρεπτικές ουσίες β) για να παράξουν ενέργεια.
Βιβλίο σελ. 117-118
Ημιπερατή δηλ.
διαθέτει πόρους
μέσα από τους
οποίους μπορούν
να περάσουν
μόνο μικρού
μεγέθους μόρια
(μικρομόρια)
Βιβλίο σελ. 119
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ Α: Το Βenedict θα αλλάξει χρώμα από
γαλάζιο σε κεραμιδί. Η αμυλάση διασπά το άμυλο (μακρομόριο)
σε γλυκόζη (μικρομόριο) μέσα στην σακούλα. Η γλυκόζη που
είναι μικρομόριο διαπερνά τα τοιχώματα του σακουλιού και
γι΄αυτό είναι ανιχνεύσιμη στο νερό έξω από το σακούλι.
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ Β: Επειδή το άμυλο δεν διασπάται (δεν
υπάρχει αμυλάση να το διασπάσει μέσα στο σακούλι) το
Benedict δεν ανιχνεύει κάτι μέσα στο νερό που βρίσκεται
γύρω από το σακούλι.Βιβλίο σελ. 119
Τα ένζυμα έχουν σημαντικό ρόλο γιατί μετρέπουν τα μακρομόρια των θρεπτικών ουσιών σε
μικρομόρια ώστε να γίνει δυνατή η μεταφορά από τα κύτταρα του βλεννογόνου του λεπτού
εντέρου στα τριοχειδή αιμοφόρα αγγεία και από εκεί με το αίμα να καταλήξουν σε όλο το
σώμα.
Μεμβράνη κυττάρων βλεννογόνου του εντέρου
Αίμα
Εντερικός χυλός
Το ένζυμο παγκρεατική αμυλάση που διασπά το άμυλο στο
λεπτό έντερο.
1. Το έντερο διαθέτει πτυχές λάχνες και μικρολάχνες.
2. Δεν υπάρχει μεμβράνη που να αντιπροσωπεύει την μεμβράνη των τριχοειδών
αιμοφόρων αγγείων
Βιβλίο σελ. 120
Γιατί αυτή είναι η θερμοκρασία του σώματος μέσα στην
οποία λειτουργούν καλύτερα τα ένζυμα.
Β
Δ
Α
Γ Βιβλίο σελ. 120
Βιβλίο σελ.121
Θερμίδες
Περιεκτικότητα σε Υδατάνθρακες
Περιεκτικότητα σε Βιταμίνες
120g * 4 Κcal 480
150g * 4 Kcal 600
30g * 9Kcal 270
1350 Kcal
Βιβλίο σελ.122
36
Βιβλίο σελ.123
37 Βιβλίο σελ.126
Ε
Γ
Β
Α
Στ
Ζ
Δ
στόμα
αμυλάση
δωδεκαδάκτυλο
παγκρεατική αμυλάση
στομάχι
πεψίνη
δωδεκαδάκτυλο
θρυψίνη
Βιβλίο σελ.127
Βιβλίο σελ.127