Η ∆

ΗΜ

ΙΟΥΡΓ

ΙΑ Τ

ΟΥ Κ

ΟΣΜ

ΟΥ

Στη

ν αρχή υ

πήρχε

µονά

χα τ

ο απ

έραντ

ο,

το α

βυσσαλέ

ο Χ

άος.

Απ

ό τ

ο Χ

άος

γενν

ήθηκε

το Έ

ρεβ

ος

( ο υ

πόγε

ιος

χώ

ρος

που β

ρισ

κότα

ν κάτω

απ

ό τ

η γ

η,

τόσο µ

ακριά

όσο κ

αι ο

ουρ

ανό

ς π

άνω

απ

ό

κεί

νη)

και η Ν

ύχτα

, π

ου γ

έννη

σαν

µε

τη σ

ειρά τ

ους

τον

Αιθ

έρα (

που

περ

ιβάλλ

ει τ

η γη

) και τη

ν Η

µέρ

α.

Μια

φορά κ

ι έν

αν

καιρ

ό, π

ριν

γεν

νηθ

εί ο

Κόσµος,

ήτα

ν µέσ

α σ

τον

απ

έραντ

ο χ

ώρο έ

να γ

ιγάντ

ιο α

υγό. Μ

ια µ

έρα, το

αυγό

ράγι

σε

κι άνο

ιξε!

Βγή

κε

απ

ό µ

έσα έ

να φ

τερω

τό π

νεύµα, π

ου σ

ήκω

σε

ψηλά

το α

πάνω

τσόφ

λι κ

ι έσ

πρω

ξε

τ’ ά

λλο µ

ισό κ

άτω

απ

ό τ

α π

όδια

του.

Το π

άνω

τσόφ

λι ο

Ουρανό

ς, τ

ο κ

άτω

η Γ

η.

Κι απ

’ το

Αυγό

βγή

κε

ο Έ

ρω

ς, αυτό

ς π

ου

όλα

τα ε

νώνε

ι και ευ

θύνε

ται γι

α τ

ην

ύπ

αρξη

και τη

ν τά

ξη ό

λων

των

πραγµ

άτω

ν

στο

Σύµπ

αν.

Έσµιξ

ε ο Έ

ρω

ς µε

τη Ν

ύχτα

,

έσµιξ

ε το

ν Ο

υρανό

µε

τη Γ

η κ

αι γε

ννήθ

ηκαν

όλα

γύρω

µας.

ΓΑΙΑ

– Ο

ΥΡΑ

ΝΟΣ

Η Γ

αία

γέν

νησε

µόνη

της

τον

Ουρανό

.

Πρώ

το κ

αι ισ

ότι

µο

παιδ

ί τη

ς, κ

άλυ

ψε

µε

τον

έναστρ

ο θ

όλο

του

τη Γ

αία

κι έγ

ινε

η

κατο

ικία

τω

ν αθ

ανά

των

και τω

ν θ

εών.

Μ’ α

υτό

το π

αιδ

ί τη

ς έ

σµιξ

ε η

Γη κ

αι απ

ό τ

η βροχή –

την

ένω

σή τ

ους

– γε

ννήθηκαν

τα Ό

ρη κ

αι το

ατρ

ύγη

το π

έλαγο

ς, ο Π

όντ

ος.

Απ

ό τ

ην

ένω

ση τ

ης

Γαία

ς µε

τον

Ουρανό

γεν

νήθηκαν

οι Τ

ιτάνε

ς, ο

ι

Κύκλω

πες

και οι Ε

κατό

γχει

ρες

.

ΓΑ

ΙΑ

--------- Ο

ΥΡΑ

ΝΟΣ

ΕΚΑΤΟΓΧ

ΕΙΡ

ΕΣ

ΤΙΤ

ΑΝΕΣ

ΤΙΤ

ΑΝΙ∆

ΕΣ

ΚΥΚΛΩ

ΠΕΣ

ΚΟΤΤΟΣ

ΩΚΕΑΝΟΣ

ΤΗΘΥΣ

ΒΡΟ

ΝΤΗΣ

ΒΡΙ

ΑΡΕ

ΩΣ

ΚΟΪΟ

Σ

ΦΟΙΒ

Η

ΣΤΕΡΟ

ΠΗΣ

ΓΥΓΗ

Σ

ΥΠ

ΕΡΙ

ΩΝ

ΘΕΙΑ

ΑΡΓ

ΗΣ

ΚΡΕ

ΙΟΣ

ΜΝΗΜ

ΟΣΥΝΗ

ΙΑ

ΠΕΤΟΣ

ΘΕΜ

ΙΣ

ΚΡΟ

ΝΟΣ

ΡΕΑ

ΕΣΤΙΑ

ΠΟΣΕΙ∆

ΩΝΑΣ

∆ΙΑ

Σ

Α∆ΗΣ

ΗΡΑ

∆ΗΜ

ΗΤΡΑ

Η Γ

η κ

αι ο Ο

υρανό

ς απ

οκτο

ύσαν

συνε

χώ

ς π

αιδ

ιά, αλλ

ά ο

πατέ

ρας

τους,

γνω

ρίζ

οντ

ας

ότι

κιν

δύνε

υε

να χ

άσει

απ

ό α

υτά τ

ην ε

ξουσία

του, τα

έριχ

νε σ

τα Τ

άρτ

αρα. Α

πελ

πισ

µέν

η η

µητ

έρα τ

ους

απ

οφ

άσισ

ε να

τον

εκδικ

ηθ

εί, ευ

νουχίζ

οντά

ς το

ν. Ό

µω

ς τ

α π

αιδ

ιά τ

ης

αρνή

θηκαν

να

εκτε

λέσουν

το σ

χέδ

ιό τ

ης

και µον

άχα ο

πιο

µικ

ρός

της

γιος,

ο Κ

ρόνο

ς,

δέχ

τηκε

να α

κρω

τηριά

σει

τον

πατέ

ρα τ

ου.

Ο Κ

ρόνο

ς, αφ

ού ε

κθ

ρόνι

σε

τον

πατέ

ρα τ

ου, έγ

ινε

κυρία

ρχος

και

παντ

ρεύ

τηκε

την

αδελ

φή τ

ου τ

η Ρέα

, µε

την

οπ

οία

απ

όκτη

σε

έξι π

αιδ

ιά.

Επ

ειδή ό

µω

ς ο π

ατέ

ρας

του

είχε

προβλέ

ψει

ότι

κι αυτό

ς µε

τη

σει

ρά

του

θα ε

κθρονι

στε

ί απ

ό έ

να τ

ου

παιδ

ί,

ο Κ

ρόνο

ς, τ

α κ

ατά

πιν

ε αµέσ

ως

µετ

ά

τη γ

έννη

σή τ

ους.

Απ

ελπ

ισµέν

η η

Ρέα

, π

ου ή

ταν

έγκυος

στο

∆ία

, ζή

τησε

τη β

οήθ

εια τ

ων

γονι

ών

της,

που τ

η συµβούλε

ψαν

να

φύγε

ι και να

γεν

νήσει

το π

αιδ

ί στη

ν

Κρήτη

και επ

ιστρ

έφοντ

ας

να υ

ποκριθ

εί ό

τι γ

εννά

.

Η Ρ

έα α

κολο

ύθ

ησε

τις σ

υµβουλέ

ς το

υς

κι ότα

ν ήρθ

ε η ώ

ρα, π

αρουσία

σε

στο

ν Κ

ρόνο

µια

φασκιω

µέν

η π

έτρα, τη

ν οπ

οία

εκεί

νος

κατά

πιε

αµέσ

ως.

Όµω

ς ο

γιο

ς το

υ, ο

∆ία

ς, ό

ταν

µεγ

άλω

σε,

εκθρόνι

σε

τον

Κρόνο

, αφ

ού

τον

εξανά

γκασε

να ε

µέσ

ει τ

α π

αιδ

ιά π

ου ε

ίχε

κατα

πιε

ί.

ΤΙΤ

ΑΝΟΜ

ΑΧΙΑ

– Γ

ΙΓΑΝΤΟΜ

ΑΧΙΑ

Ο

∆ία

ς π

ριν

εδραιώ

σει

την

εξουσία

του κ

αι

γίνε

ι ο α

πόλυ

τος

κυρία

ρχος

του

Κόσµου ε

ίχε

να α

ντιµ

ετω

πίσ

ει π

ολλ

ές δ

υσκολί

ες. Π

άντ

οτε

βέβ

αια

είχ

ε στο

πλε

υρό

του

τα α

δέρ

φια

του

τα

οπ

οία

ελε

υθ

έρω

σε

απ

ό τ

ον

Κρόνο

. Έ

τσι σε

λίγο

καιρ

ό ο

ι Τ

ιτάνε

ς χολ

ωµέν

οι απ

ό τ

ην

ήττ

α

του

Κρόνο

υ κ

αι επ

ειδή δ

ε θ

εωρούσαν

σω

στό

να ε

ξουσιά

ζει έν

ας

θεό

ς

νεότε

ρος

απ

' αυτ

ούς,

κήρυξα

ν π

όλε

µο

ενάντ

ια σ

τους

Ολύ

µπ

ιους.

Οι

αθάνα

τοι χω

ρίσ

τηκαν

σε

δυο α

ντίπ

αλα

στρ

ατό

πεδ

α. Ο

ι Τ

ιτάνε

ς απ

ό

τη µ

ια π

λευρά, µε

αρχηγό

τους

τον

Κρόνο

, χρησιµ

οπ

οίη

σαν

για ο

χυρό

τους

το ό

ρος

Όθρυς,

η ο

µάδα τ

ου ∆

ία α

πό τ

ην

άλλ

η ε

ίχε

για

προκάλυ

µµά τ

ης

τον

Όλυ

µπ

ο. ΤΙΤ

ΑΝΟΜ

ΑΧΙΑ

ΤΙΤ

ΑΝΕΣ

ΟΥ∆ΕΤΕΡΟ

Ι

ΟΛΥΜ

ΠΙΟ

Ι

ΑΡΧ

ΗΓ

ΟΣ:

ΚΡΟ

ΝΟΣ

Μ

ΝΗΜ

ΟΣΥΝΗ

Α

ΡΧ

ΗΓ

ΟΣ: ∆ΙΑ

Σ

ΟΧ

ΥΡΟ:

ΟΘΡΥ

Σ

ΘΕΜ

Ι∆Α

Ο

ΧΥ

ΡΟ:

ΟΛΥΜ

ΠΟΣ

ΚΟΙΟ

Σ

Τ

ΙΤ

ΑΝ

ΕΣ:

ΩΚΕΑΝΟΣ

ΚΡΕ

ΙΟΣ

Π

ΡΟΜ

ΗΘΕΑΣ

ΥΠ

ΕΡΙ

ΩΝ

ΣΤΥΓΑ

ΜΕ: ΚΡΑ

ΤΟΣ

ΙΑΠ

ΕΤΟΣ

ΒΙΑ

ΖΗΛΟΣ

ΝΙΚ

Η

ΚΥ

ΚΛ

ΩΠ

ΕΣ:

ΑΡΓ

ΗΣ

ΑΣΤΕΡΟ

ΠΗΣ

ΕΚ

ΑΤ

ΟΓ

ΧΕ

ΙΡΕ

Σ:

ΚΟΤΤΟΣ

ΑΙΓ

ΑΙΟ

ΝΑΣ

ΓΥΓΗ

Σ

ΓΗ

Ο π

όλε

µος

κράτη

σε

πάνω

απ

ό δ

έκα χ

ρόνι

α κ

αι τε

λείω

σε

µε

τη ν

ίκη τ

ων

Ολύ

µπ

ιων.

Τη ζ

υγα

ριά

έγε

ιρε

προς

το µ

έρος

τους

η Γ

αία

, η ο

ποία

προφ

ήτε

υσε

στο

ν ∆

ία ό

τι θ

α κ

έρδιζ

ε, α

ν απ

ελευ

θέρ

ωνε

τους

Κύκλω

πες

και το

υς

Εκατό

γχει

ρες

, απ

ό τ

α

Τάρτα

ρα.

Ενν

ιά µ

έρες

ταξί

δευ

ε στα

έγκατα

της

γης,

έχοντ

ας

να

αντ

ιµετ

ωπ

ίσει

τερ

άστ

ιες

νυχτε

ρίδ

ες κ

αι δηλη

τηριώ

δει

ς

αράχνε

ς. Μ

ε τα

µαγι

κά β

ότα

να

όµω

ς π

ου τ

ου ε

ίχε

δώ

σει

η γ

ιαγι

ά τ

ου ξ

επερ

νούσε

εύκολα

τις

δυσκολί

ες. Ό

ταν

έφτα

σε

στα

κελ

ιά ό

που ή

ταν

φυλα

κισ

µέν

οι οι

Κύκλω

πες

,

έπρεπ

ε π

ρώ

τα ν

α σ

κοτώ

σει

τη

φοβερ

ή Κ

άµπ

η, έν

α σ

ιχαµερ

ό τ

έρας

που

είχαν

βάλε

ι οι Τ

ιτάνε

ς ν

α φ

υλά

ει τ

α γ

ιγάντ

ια α

δέρ

φια

τους.

Αυτή

είχ

ε

πράσιν

ο φ

ολι

δω

τό δ

έρµα κ

αι ουρά σ

αύρας,

στα

αµέ

τρητα

πόδια

της

ήτα

ν

φυτρ

ωµέν

α δ

ηλη

τηριώ

δη

φίδ

ια. Ο

∆ία

ς π

άλε

υε

ώρες

ατε

λείω

τες

µαζί

της

χω

ρίς

απ

οτέ

λεσµα. Τ

ότε

θυµήθηκε

ένα µ

αγι

κό β

ότα

νο π

ου τ

ου ε

ίχε

δώ

σει

η Γ

αία

. Τ

ο έ

βαλε

µε

τη β

ία σ

το σ

τόµα τ

ης

Κάµπ

ης

και αµέσ

ως

το

φοβερ

ό τ

έρας έ

πεσ

ε σε

βαθ

ύ λ

ήθ

αργο

. Ο

ι Κ

ύκλω

πες

συγκ

ινηµέν

οι και

νιώ

θοντ

ας ε

υγν

ωµοσύνη

για

τον

∆ία

που

τους

ελευ

θέρ

ωσε,

δέχ

τηκαν

να τ

ον

βοηθ

ήσουν.

Μόλι

ς ανέ

βηκαν

πάνω

στη

ν κοσµοχαλα

σιά

της

Γης,

οι Κ

ύκλω

πες

έδω

σαν

στο

ν ∆

ία κ

αι τ'

αδέρ

φια

του

πολύ

τιµα δ

ώρα π

ου τ

ους

βοήθ

ησαν

στο

ν π

όλε

µο. Χ

άρισ

αν

στο

ν αρχηγό

τω

ν Ο

λυµπ

ίων

τη β

ροντ

ή, τη

ν

αστρ

απ

ή κ

αι το

ν κερ

αυνό

. Σ

τον

Ποσει

δώ

να έ

δω

σαν

την

τρία

ινα, π

ου

έγιν

ε το

αιώ

νιο

σύµβολό

του

και στ

ον

Πλο

ύτω

να τ

ην

"κυνέ

α",

µια

σκούφ

ια δ

ηλα

δή α

πό σ

κυλο

τόµαρο π

ου

τον

έκανε

αόρατο

. Σ

τη σ

υνέχ

εια

οι µονό

φθ

αλµ

οι Κ

ύκλω

πες

, π

ου ή

ταν

λαµπ

ροί τε

χνί

τες,

κατα

σκεύ

ασαν

µε

τα σ

φυριά

και τα

άλλ

α ε

ργα

λεία

τους

ένα σ

ιδερ

ένιο

προπ

έτασµα γ

ια

να µ

η β

λέπ

ουν

οι Τ

ιτάνε

ς τη

λάµψη τ

ου κ

εραυνο

ύ κ

αι τη

ς αστρ

απ

ής.

Επ

ίσης κ

ατα

σκεύ

ασαν

έναν

περ

ίτεχ

νο β

ωµό α

φιε

ρω

µέν

ο σ

τη µ

άνα

τους,

τη Γ

η. Ε

κεί

οι Ο

λύµπ

ιοι και οι σύµµ

αχοί το

υς έ

δω

σαν

φοβερ

ό

όρκο σ

το ό

νοµα τ

ης

Παγκ

όσµια

ς Μ

άνα

ς. Ε

µψυχω

µέν

οι λο

ιπόν,

µε

καιν

ούριε

ς δ

υνάµει

ς και καιν

ούρια

όπ

λα έ

πεσ

αν

µε

ορµή σ

τη µ

άχη.

Οι θ

εοί και απ

ό τ

ις δ

υο π

αρατά

ξεις

άρπ

αζαν

πελ

ώριο

υς

βράχους

απ

ό

τα β

ουνά

που ε

ίχαν

για π

ροκάλυ

µµα, τη

ν Ό

θρυ κ

αι το

ν Ό

λυµπ

ο

αντ

ίστο

ιχα, και το

υς

εκσφ

ενδόνι

ζαν

στους

αντ

ιπάλο

υς

τους.

Ολό

κλη

ρη η

Γη τ

ραντ

άζο

νταν

και άνο

ιγαν

πλη

γές

στο

απ

έραντ

ο κ

ορµί

της.

Άλλ

οτε

οι π

ελώ

ριε

ς κοτρ

όνε

ς συγκ

ρούοντ

αν

στο

ν αέρ

α κ

αι απ

ό

το φ

οβερ

ό τ

ους κ

ρότο

βούιζ

ε ολό

κλη

ρος

ο Ο

υρανό

ς. Ά

λλοτε

πάλι

ξέφ

ευγα

ν απ

ό τ

η σω

στή

τους

πορεί

α κ

αι έπ

εφτα

ν στο

ν Π

όντ

ο π

ου

στέ

ναζε

κι αυτό

ς, β

υθ

ίζοντ

αν

απ

ότο

µα κ

αι κατέ

ληγα

ν στα

υγρ

ά

παλά

τια τ

ου

Νηρέα

. Ο

Όλυ

µπ

ος κ

αι η

Όθ

ρυς τ

ινάζο

νταν

συθ

έµελ

α

ότα

ν οι τρ

οµερ

οί θεο

ί έβ

ρισ

καν

το σ

τόχο τ

ους.

Ο ∆

ίας

µε

τροµερ

ή ο

ρµή σ

κόρπ

ιζε

τους

κερ

αυν

ούς κ

αι τι

ς αστρ

απ

ές

προς

όλε

ς τι

ς κατε

υθ

ύνσ

εις.

Απ

ό τ

ο

στι

βαρό τ

ου

χέρ

ι η φ

λόγα

απ

λώθ

ηκε

παντ

ού. Μ

αύρος

καπ

νός

και

ζεµατι

στο

ί ατµ

οί κύκλω

ναν

τους

Τιτ

άνε

ς, π

ου δ

υσκολε

ύοντ

αν

να

ανα

σαίν

ουν

και να

βλέ

πουν

καθ

αρά.

Οι κερ

αυνο

ί, ο

ι αστ

ραπ

ές κ

αι οι

φλό

γες

της

φω

τιάς

τύφ

λωνα

ν το

υς

γιγά

ντιο

υς

αντ

ιπάλο

υς

του ∆

ία.

Πάνω

σε

τούτ

η τ

ην

κρίσ

ιµη σ

τιγµ

ή,

ότα

ν µετ

ά α

πό δ

έκα χ

ρόνι

α η

µάχη

άρχισ

ε να

κλί

νει µε

το µ

έρος τ

ης

παράτα

ξής

του,

ο ∆

ίας

σκέφ

τηκε

πάλι

το χ

ρησµό τ

ης

Γης.

Ο ∆

ίας

χρησιµ

οπ

οιώ

ντας

τα µ

αγι

κά β

ότα

να τ

ης

γιαγι

άς

του έ

λυσε

απ

ό τ

α

δεσ

µά τ

ους

τον

Κόττ

ο, το

ν Α

ιγαίο

να κ

αι το

ν Γ

ύγη

. Α

υτο

ί

ενθ

ουσια

σµέν

οι απ

ό τ

ην

πράξη

του, το

υ υπ

οσχέθ

ηκαν

αιώ

νια π

ίστη

.

Ανέ

βηκαν

όλο

ι µα

ζί σ

την

επιφ

άνε

ια τ

ης

γης,

όπ

ου

συνε

χιζ

όταν

η

τροµερ

ή µ

άχη. Τ

η σ

τιγµ

ή π

ου ο

ι Τ

ιτάνε

ς ε

ξασθεν

ηµέν

οι κατέ

βαλλ

αν

την

τελε

υταία

τους

προσπ

άθ

εια γ

ια ν

α

ανα

χαιτ

ίσουν

τους

Ολύ

µπιο

υς,

οι

Εκατό

γχει

ρες

τυφ

λωµέν

οι απ

ό τ

ο

µίσ

ος

τους γ

ια τ

ην

αχαρισ

τία π

ου τ

ους

έδει

ξαν

τα α

δέρ

φια

τους,

άρπ

αξα

ν µε

τα τ

ρια

κόσια

συνο

λικά χ

έρια

τους

τρια

κόσιο

υς τ

εράστι

ους

βράχους

και

τους

κατα

πλά

κω

σαν.

Και ότα

ν π

έτυχαν

τούτ

ο τ

ο α

πίσ

τευτο

, τό

τε π

ια τ

ους

πήραν

και το

υς

έριξ

αν

στα

σκοτε

ινά

Τάρτα

ρα. Ε

κεί

δηλα

δή π

ου τ

ους

είχε

φυλα

κίσ

ει ο

Ουρανό

ς ότα

ν ήτα

ν

νεογέ

ννητ

οι. Ε

κεί

που ε

ίχαν

κλε

ιδώ

σει

τα α

δέρ

φια

τους,

τους

Κύκλω

πες

και το

υς

Εκατό

γχει

ρες

, π

αρά τ

ις α

ντίθ

ετες

συµ

βουλέ

ς τη

ς

Γης.

Αµέσ

ως

οι Κ

ύκλω

πες

κατα

σκεύ

ασαν

χάλκ

ινους

φράχτε

ς γ

ύρω

απ

ό τ

α

κελ

ιά τ

ων

Τιτ

άνω

ν και τρ

ιπλό

ατσ

άλι

νο τ

είχος.

Τις

πόρτε

ς κλε

ίδω

σε

ο

Ποσει

δώ

νας

και ο ∆

ίας

ανέ

θεσ

ε στο

υς

Εκατό

γχει

ρες

να π

αραµεί

νουν

εκεί

, π

ιστο

ί το

υ φ

ύλακες

. Έ

τσι τέ

λειω

σε

η Τ

ιτανο

µαχία

, µι

α α

πό τ

ις π

ιο

σπ

ουδαίε

ς και τι

ς π

ιο µ

ακροχρόνι

ες δ

οκιµ

ασίε

ς π

ου έ

πρεπ

ε να

περ

άσει

ο ∆

ίας

µέχ

ρι να

γίν

ει ο

µονα

δικ

ός

κυβερ

νήτη

ς το

υ Σ

ύµπ

αντ

ος.

Σε

λίγο

άρχισ

ε ολό

κλη

ρη η

πλά

ση ν

α η

ρεµ

εί κ

αι η

πυρκαγι

ά π

ου π

ροκλή

θηκε

απ

ό τ

ους

αµέτ

ρητο

υς

κερ

αυνο

ύς

του

∆ία

υπ

οχώ

ρησε.

Οι θ

εοί το

υ

Ολύ

µπ

ου γ

ιόρτα

σαν

τη ν

ίκη τ

ους

και ευ

χαρίσ

τησαν

τη Γ

η π

ου τ

όσο π

ολύ

τους

βοήθ

ησε.

Οι Γ

ίγαντ

ες ή

ταν

όντ

α τ

ροµακτι

κά κ

αι

υπ

ερφ

υσικ

ά. Ε

ίχαν

µορφή α

νθρώ

που µ

α ή

ταν

τροµερ

οί στ

ην

όψη, π

ελώ

ριο

ι στο

ανά

στη

µα κ

αι

ακατα

µάχητ

οι στη

δύνα

µη. Τ

ο σ

ώµα τ

ους

ήτα

ν

φολι

δω

τό κ

αι κατέ

ληγε

σε

ουρά σ

αύρας.

Είχ

αν

πυκνά

µαλλ

ιά κ

αι µακριά

γέν

ια. Σ

τα τ

ριχ

ωτά

χέρ

ια τ

ους

κρατο

ύσαν

µακριά

και λα

µπ

ερά

ακόντ

ια. Μ

ολο

νότι

είχ

αν

θεϊ

κή κ

ατα

γωγή

ήτα

ν θ

νητο

ί ή τ

ουλά

χισ

τον

για ν

α σ

κοτω

θούν

έπρεπ

ε να

χτυ

πηθούν

ταυτό

χρο

να α

πό έ

να θ

εό κ

αι

ένα

θνη

τό.

Ήτα

ν π

ολύ

περ

ισσότε

ροι απ

ό τ

ους

Τιτ

άνε

ς, τ

ους

Κύκλω

πες

και το

υς

Εκατό

γχει

ρες

. Υ

πολο

γίζο

νται γύ

ρω

στο

υς

εκατό

. Κ

ατο

ικούσαν

στι

ς

δυτι

κές

ακτέ

ς το

υ Ω

κεα

νού ό

που σ

υχνά

τους

επισ

κέπ

τοντ

αν

οι θ

εοί

και έπ

αιρ

ναν

µέρ

ος

στα σ

υµπ

όσιά

τους.

Αυτό

γιν

όταν

στις

γιο

ρτές

ότα

ν οι Γ

ίγαντ

ες π

ροσέφ

εραν

εκατό

µβες

. Α

κόµα κ

αι στο

δρόµο, ότ

αν

τους

συνα

ντούσαν

οι θ

εοί, π

ήγα

ιναν

µαζί

τους.

Η δ

ύνα

µη

των

Γιγ

άντ

ων

ήταν

αφ

άντ

αστ

η. Μ

πορούσαν

να ξ

εκολλ

ούν

µε

ευκολί

α

βράχους

ολό

κλη

ρους κ

αι να

τους

εκσφ

ενδονί

ζουν

µακριά

.

Η Γ

η ή

ταν

οργι

σµέν

η απ

ό

την

τύχη π

ου

είχαν

οι

Τιτ

άνε

ς µετ

ά τ

ο τ

έλος

της

Τιτ

ανο

µαχία

ς. Μ

ολο

νότι

είχε

βοηθήσει

τον

εγγο

νό

της

µε

κάθ

ε τρ

όπ

ο γ

ια ν

α

επικ

ρατή

σει

, δεν

άντ

εχε

να

βλέ

πει

τους

γιους

και τι

ς

κόρες

της

φυλα

κισ

µέν

ους

στα

Τάρτ

αρα. Έ

τσι, ό

ταν

είδε

την

τεράστ

ια δ

ύνα

µη

που ε

ίχαν

οι Γ

ίγαντ

ες, το

υς

ξεσήκω

σε

σε

πόλε

µο ε

ναντ

ίον

των

Ολυ

µπ

ίων.

Ο ∆

ίας κ

αι τα

αδέρ

φια

του

έπρεπ

ε

να π

εράσουν

άλλ

η µια

δοκ

ιµασία

. Ξ

έσπ

ασε

µια

τροµερ

ή µ

άχη π

ου

έµει

νε γ

νωστή

µε

το ό

νοµα Γ

ιγαντ

οµαχία

.

Η ε

πίθ

εση τ

ων

Γιγ

άντ

ων

µάλι

στα

έγι

νε χ

ωρίς

καµι

ά π

ροει

δοπ

οίη

ση.

Ξαφ

νικά ο

ι θ

εοί το

υ Ο

λύµπ

ου δ

έχτη

καν

βροχή α

πό β

ράχους,

ανα

µµέν

ους

δαυλο

ύς

και ολό

κλη

ρα φ

λεγό

µεν

α δ

έντρ

α. Ο

ι Γ

ίγαντ

ες

ξερίζ

ωνα

ν τα

βουνά

και τα

τοπ

οθ

ετούσαν

το έ

να π

άνω

στο

άλλ

ο γ

ια

να σ

καρφ

αλώ

σουν

στη

ν ψηλό

τερη κ

ορυφ

ή τ

ου Ο

λύµπ

ου, εκ

εί ό

που

ήτα

ν χτι

σµέν

α τ

α θ

εϊκά π

αλά

τια. Η

Γη

και ο Ο

υρανό

ς ανα

στα

τώθ

ηκαν.

Στε

ριέ

ς βούλι

αζαν

και π

οτά

µια

άλλ

αζα

ν π

ορεί

ες. Ο

ι οροσει

ρές

τραντ

άζο

νταν

συθ

έµελ

α κ

αι σαν

φύλλ

α δ

έντρ

ων

έτρεµ

αν.

Οι θεο

ί το

υ Ο

λύµπ

ου ε

τοιµ

άστη

καν

για π

όλε

µο. Α

ρχηγό

ς στο

θεϊ

κό

στρ

ατό

πεδ

ο ή

ταν

ο ∆

ίας,

οπ

λισµέν

ος

όχι µόνο

µε

την

αστρ

απ

ή κ

αι το

ν

κερ

αυνό

, όπ

ως

στη

ν Τ

ιτανο

µαχία

, αλλ

ά κ

αι µε

την

αιγ

ίδα, το

δέρ

µα

κατσ

ίκας π

ου ε

ίχε

πάνω

το κ

εφάλι

της

Γοργό

νας.

Η

τροµερ

ή µ

ορφ

ή

της

έσπ

ερνε

τον

πανι

κό ή

απ

ολί

θω

νε ό

ποιο

ν τη

ν αντ

ίκριζ

ε.

Πλά

ι το

υ π

ιστή

σύµµαχος

η

κόρη τ

ου η

Αθ

ηνά

, η θ

εά τ

ων

µαχώ

ν, π

ου µ

όλι

ς εί

χε

γενν

ηθ

εί π

άνο

πλη

απ

ό τ

ο

τεράστι

ο κ

εφάλι

του.

Φορώ

ντας

την

πανο

πλί

α τ

ης

και µε

το «

γοργώ

νειο

» σ

το

στή

θος

πολέ

µησε

καλύ

τερα

και απ

ό ά

ντρας.

Παραστά

τες

του

∆ία

ήτα

ν η

Νίκ

η κ

αι η

φοβερ

ή µ

άνα

της

η Σ

τύγα

. Π

ρω

τοπ

αλί

καρά τ

ου

ήταν

ο Π

οσει

δώ

νας,

ο Α

πόλλ

ωνα

ς

και ο Ή

φαισ

τος

,που

σε

κάπ

οια

στι

γµή π

ου ε

ίδε

κουρασµέν

ο τ

ον

Ήλι

ο

τον

πήρε

πάνω

στο

δικ

ό τ

ου ά

ρµα. Μ

α κ

αι οι θεέ

ς π

ρόσφ

εραν

µε

κάθ

ε

τρόπ

ο τ

η βοήθει

ά τ

ους,

η Ή

ρα, η Α

φροδίτ

η, η Ά

ρτεµ

η, η

Εκάτη

και οι

Μοίρ

ες. Μ

όνο

η ∆

ήµητρ

α δ

ε συµ

µετ

είχε

στον

αγώ

να α

υτό

ν γι

ατί

είχ

ε

ιδια

ίτερ

η σ

υγγέ

νεια

µε

τη Γ

η, π

ροστά

τευε

τους κ

αρπ

ούς

που φ

ύτρ

ωνα

ν

στο

ιερ

ό τ

ης

χώ

µα.

Καθ

ένας

θεό

ς και καθ

εµιά

θεά

σκότω

σαν

έναν

ή π

ερισ

σότε

ρους

απ

ό

τους

Γίγ

αντ

ες.

Ο π

όλε

µος

κρατο

ύσε

πολύ

καιρ

ό µ

α µ

ε κανέ

ναν

τρόπ

ο ο

ι Ο

λύµπ

ιοι δεν

µπ

ορούσαν

να ν

ικήσουν.

Τότε

η Α

θηνά

έµαθ

ε το

ν π

ανά

ρχαιο

χρησµό

που έ

λεγε

πω

ς οι Γ

ίγαντ

ες θ

α χ

αθ

ούν

µόνο

αν

κάπ

οιο

ι θ

νητο

ί

πολε

µήσουν

στο

πλά

ι τω

ν αθ

ανά

των.

Μόλι

ς το

άκουσε

ο ∆

ίας

έστε

ιλε

την

Αθ

ηνά

να φ

ωνά

ξει

δυο θ

νητο

ύς

γιους

του,

τον

Ηρακλή

και το

ν

∆ιό

νυσο. Η

Γη α

µέσ

ως

άρχισ

ε να

ψάχνε

ι έν

α µ

αγι

κό β

οτά

νι π

ου θ

α

έκανε

ατρ

όµητο

υς

τους Γ

ίγαντ

ες α

πό τ

α β

έλη τ

ων

θνη

τών.

Ο ∆

ίας

για

να τ

ην

καθ

υστε

ρήσει

απ

αγό

ρευ

σε

στο

ν Ή

λιο, τη

Σελ

ήνη

και τη

ν Α

υγή

να α

νατε

ίλουν

. Έ

τσι, ε

πικ

ράτη

σε

για π

ολλ

ές µ

έρες

σκοτά

δι µέχ

ρι π

ου ο

∆ία

ς β

ρήκε

πρώ

τος

το µ

αγι

κό β

οτά

νι κ

αι το

κατέ

στρ

εψε.

Έτσ

ι η π

ορεί

α

προς τ

η ν

ίκη ξ

εκίν

ησε.

Σε

λίγο

κατέ

φθ

ασε

ο Η

ρακλή

ς π

ου υ

πήρξε

ο

πολυ

τιµότ

ερος

σύµµαχος

της

Αθ

ηνά

ς σ

'

αυτό

ν το

ν αγώ

να κ

αι µε

τα

βέλ

η τ

ου

σκότω

σε

πάρα

πολλ

ούς

Γίγ

αντ

ες.

Μάλι

στα

, επ

ειδή ή

ταν

γιος

του

∆ία

, µπ

ορούσε

ότα

ν

κουραζό

ταν

απ

ό τ

ην

πολύ

ωρη µ

άχη, ν'

ανε

βαίν

ει

στο

άρµα τ

ου

θεϊ

κού

πατέ

ρα τ

ου. Ο

∆ιό

νυσος

ήρθε

µε

τη σ

υνο

δεί

α τ

ου, το

υς

Σάτυ

ρους

και το

υς

Κορύβαντ

ες,

καβάλα

πάνω

σε

γαϊδ

ούρι

α π

ου µ

ε το

υς

κρότο

υς

και τα

γκαρίσ

µατά

τους

πολλ

ές φ

ορές

τρόµα

ζαν

τους

Γίγ

αντ

ες. Έ

να ά

λλο ό

πλο

του

∆ιό

νυσου ή

ταν

και ο θ

ύρσ

ος,

το σ

ύµβολό

του,

ένα

µακρύ ρ

αβδί

στο

λισµέν

ο µ

ε κισ

σό. Ο

ι δυο γ

ιοι το

υ ∆

ία γ

ια τ

η γε

νναιό

τητα

και το

θάρρος

που έ

δει

ξαν

στη

Γιγ

αντ

οµαχία

αντ

αµεί

φθ

ηκαν

και έγ

ιναν

αθάνα

τοι.

Έτσ

ι, ο

∆ία

ς δια

τήρησε

την

εξουσία

του κ

αι η

εποχή τ

ων

θεώ

ν το

υ

Ολύ

µπ

ου µ

πορούσε

να ξ

εκιν

ήσει

!

Ο

ΝΟΜ

Α:

∆ΙΑ

Σ

Π

ροέρ

χετ

αι απ

ό τ

ο α

ρχαιο

ελλη

νικό

δίο

ς, π

ου σ

ηµα

ίνει

λαµπ

ρός.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Μέγ

ας,

Κερ

αυνο

ύλη

ς,

Αργι

κέρ

αυνο

ς,

Μέγ

ιστο

ς,

Άρισ

τος,

Α

στρ

απ

όβροντ

ος.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

Κρόνο

ς

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Ρέα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Μόνη

νόµιµ

η

σ

ύζυ

γος

ήταν

η Ή

ρα. Υ

πήρχαν

όµω

ς και π

ολλ

ές ά

λλες

!!!

ΤΟΠ

ΟΣ

: Γ

εννή

θηκε

στην

Κρήτη

, σε

µια

σπηλι

ά τ

ης

Ίδης,

το

Ιδαίο

ν Ά

ντρον.

Tην

ανα

τροφ

ή τ

ου τ

ην ε

ίχαν

ανα

λάβει

οι

Κουρήτε

ς και οι νύ

µφ

ες

Aδράστε

ια κ

αι Ί

δη. A

υτέ

ς ανέ

θρεψ

αν

το π

αιδ

ί µε

το γ

άλα

της

Aµάλθ

ειας κ

ι οι Κ

ουρήτ

ες έ

ξω

απ

ό τ

ο σ

πήλα

ιο τ

ης γ

έννη

σης,

χτυ

πούσαν

τις

ασπ

ίδες

µε

τα δ

όρατά

τους,

κάνο

ντας

θόρυβο, γι

α ν

α

µην

ακούσει

ο Κ

ρόνο

ς το

κλά

µα τ

ου

νεογέ

ννητ

ου

θεο

ύ.

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Πρω

θυπ

ουργό

ς, βασιλ

ιάς,

µετ

εωρολό

γος,

δικ

αστή

ς,

ηλε

κτρ

ολό

γος.

Ι∆

ΙΟΤΗΤΑ

: Π

ατέ

ρας

των

θεώ

ν και τω

ν

ανθ

ρώ

πω

ν. Ε

ίναι ο

απ

όλυ

τος

κυρία

ρχος

και ρυ

θµισ

τής,

ο θ

εός

της

ισορροπ

ίας,

τ

ης π

αγκ

όσµια

ς τά

ξης

και τη

ς

σ

υµπ

αντ

ικής

αρµον

ίας.

Προστά

της

τω

ν ξέ

νων

και τω

ν όρκω

ν. Τ

ιµω

ρός,

εκδικ

ητή

ς αλλ

ά κ

αι φ

ιλεύ

σπ

λαχνο

ς. Θ

εός

τω

ν καιρ

ικώ

ν µετ

αβολώ

ν, σ

τέλν

ει α

νέµους,

σύνν

εφα, βροχή, αστ

ραπ

ές, καλο

καιρ

ία. Π

ροστά

της

των

φτω

χώ

ν, τ

ων

ξένω

ν, τ

ων

φυγά

δω

ν και τω

ν ικ

ετώ

ν.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Σ

κήπ

τρο (

χρυσό ρ

αβδί µε

τον

αετ

ό),

αετ

ός,

κερ

αυνό

ς, σ

ύνν

εφα, στέ

µµα,

φύλλ

α δ

ρυός.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Είχ

ε π

ολλ

ά κ

αι απ

ό δ

ιάφ

ορες

γυνα

ίκες

!

Ο Ζ

ευς

και η

Ήρα ή

ταν

προστά

τες

του

γάµου

. Ή

δη α

πό τ

ην π

ρογα

µια

ία

σχέσ

η τ

ους

γενν

ήθ

ηκαν

η Ή

βη, η

Ειλ

είθ

υια

, ο Ά

ρης

και π

ιθανώ

ς και ο

Ήφ

αισ

τος

Πρώ

τη σ

ύζυ

γός

του

ήταν

η Μ

ήτι

ς, π

ροσω

ποπ

οίη

ση τ

ης

σοφ

ίας

και

επισ

τήµης. Τ

ο τ

έκνο

τους

ήτα

ν η Α

θηνά

η ο

ποία

γεν

νήθηκε

τελι

κά απ

ό τ

ο κεφ

άλι

του.

∆εύ

τερη σ

ύζυ

γός

του ή

ταν

η Θ

έµις

,

προσω

ποπ

οίη

ση τ

ου ν

όµο

υ κ

αι τη

ς

φυσικ

ής

τάξη

ς. Α

πέκ

τησαν

µαζί

τις

Ώρες

,

(την

Ευν

οµία

, τη

∆ίκ

η, τη

ν Ε

ιρήνη

) κ

αι τι

ς

Μοίρ

ες (

Κλω

θώ

, Λ

άχεσ

ις, Ά

τροπ

ος)

.

Τρίτ

η σ

ύζυ

γός

του

ήτα

ν η Ε

υρυνό

µη,

απ

ό τ

ην

οπ

οία

γεν

νήθ

ηκαν

οι τρ

εις

Χάριτ

ες (

Αγλ

αΐα

, Ε

υφ

ροσύνη

, Θ

άλε

ια).

Τέτ

αρτη

ήτα

ν η ∆

ήµητ

ρα µ

ε τη

ν οπ

οία

απ

έκτη

σε

την

Περ

σεφ

όνη

.

Πέµ

πτη

ήτα

ν η Μ

νηµοσύν

η α

πό τ

ην

οπ

οία

γεν

νήθ

ηκαν

οι εν

νέα Μ

ούσες

.

Έκτη

ήτα

ν η Λ

ητώ

, η

οπ

οία

γέν

νησε

τους

θεο

ύς

Απ

όλλ

ωνα

και

Άρτε

µη.

Έβδοµη ή

ταν

η Μ

αία

, α

πό τ

ην

οπ

οία

γεν

νήθηκε

ο θ

εός

Ερµής.

Η

Μαία

επ

ισκεπ

τότα

ν

το ∆

ία τ

ις ν

ύκτε

ς στο

όρος Κ

υλλ

ήνη

την

ώρα π

ου η

Ήρα κ

οιµ

όταν.

Με

τη ∆

ιώνη

, έγ

ινε

πατέ

ρας

της

Αφ

ροδίτ

ης.

Απ

ό τ

η Σ

εµέλ

η, κ

όρη τ

ου Κ

άδµου,

απ

έκτη

σε

τον

ηµίθ

εο ∆

ιόνυ

σο.

Απ

ό τ

η Λ

ήδα, κόρη τ

ου Θ

εστί

ου,

απ

έκτη

σε

την

"Ωραία

" Ε

λένη

και το

υς

∆ιό

σκουρους, το

ν Κ

άστ

ορα κ

αι το

ν

Πολυ

δεύ

κη.

Απ

ό τ

ην

Αλκ

µήνη

, κόρη τ

ου

Ηλε

κτρ

ύω

νος,

απ

έκτη

σε

τον

Ηρακλή

.

Απ

ό τ

ην

Αντ

ιόπ

η α

πέκ

τησε

τους

Θηβαίο

υς

∆ιό

σκουρους:

τον

Αµφ

ίωνα

και το

ν Ζ

ήθ

ο.

Απ

ό τ

η ν

ύµφ

η Κ

αλλ

ιστώ

απ

έκτη

σε

τον

Αρκάδα, το

ν π

ρόγο

νο τ

ων

Αρκάδω

ν.

Απ

ό τ

η ν

ύµφ

η Τ

αϋγέ

τη α

πέκ

τησε

τον

Λακεδ

αίµ

ονα

. Α

πό τ

ην

Ευρώ

πη α

πέκ

τησε

το Μ

ίνω

α κ

αι το

Ραδάµανθ

υ.

Απ

ό τ

η ∆

ανά

η, τη

ν κόρη τ

ου

Ακρίσ

ιου, απ

έκτη

σε

τον

Περ

σέα

.

Απ

ό τ

ην

Ιώ

, τη

ν κόρη τ

ου Ι

νάχου, απ

έκτη

σε

τον

Έπ

αφ

ο.

Με

τη Θ

έτιδ

α, απ

έκτη

σε

τον

Αχιλ

λέα.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Σε

όλε

ς σχεδ

όν

τις κ

ορυφ

ές τ

ων

βουνώ

ν

υπ

ήρχαν

βω

µοί, ό

που π

ρόσφ

εραν

θυσίε

ς. Τ

α π

ιο σ

ηµαντ

ικά ιερ

ά τ

ου,

ήτα

ν το

µαντ

είο

της

∆ω

δώ

νης

στη

ν Ή

πει

ρο, όπ

ου

οι ιέ

ρει

ες δ

ίνουν

χρησµούς,

αφ

ού

πρώ

τα α

κούσουν

το θ

ρόισ

µα τ

ων

φύλλ

ων

της

ιερής

βελ

ανι

διά

ς. Ε

κεί

οι ιε

ρεί

ς, ο

ι Σ

ελλο

ί, κ

οιµ

όντο

υσα

ν κατα

γής

και δεν

έπλε

ναν

τα π

όδια

τους.

Ο π

ιο µ

εγαλο

πρεπ

ής

ναός,

βρισ

κότα

ν στο

κέν

τρο τ

ης

ιερής

Άλτ

ης,

στη

ν Ο

λυµπ

ία. Σ

το κ

έντρ

ο τ

ου

βρισ

κότα

ν το

χρυσελ

εφάντ

ινο ά

γαλµ

α τ

ου

∆ία

. Π

ρος

τιµήν

του

τελο

ύντ

αν

κάθ

ε 2

η ή

3η π

ανσ

έληνο

µετ

ά τ

ις θ

εριν

ές τ

ροπ

ές τ

ου

ήλι

ου, τα

Ολύ

µπ

ια. Γ

υµνο

ί

οι αθ

λητέ

ς, ε

λεύθ

εροι Έ

λληνε

ς, α

µίλ

λοντ

αν

για τ

ον

ιερό κ

ότι

νο, κλα

δί

αγρ

ιελι

άς,

απ

’ το

ναό τ

ου ∆

ία.

Ο ν

αός-

µαντ

είο

του Ά

µµω

να σ

τις

Θήβες

(Κ

αρνά

κ)

της

Αιγ

ύπ

του. Τ

α σ

ηµεί

α τ

ου θ

εού π

ροέρ

χοντ

αν

απ

ό

το ά

γαλµ

ά τ

ου, το

πέτ

αγµ

α τ

ων

πουλι

ών,

το θ

ρόισ

µα

των

φύλλ

ων

ή τ

ο κ

ελάρυσ

µα µ

ιας

πηγή

ς.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Ό

λοι οι άλλ

οι θ

εοί ήτ

αν

οι βοηθ

οί το

υ.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Πρώ

τος σ

ε αξί

α α

π’ ό

λους

τους

θεο

ύς,

παντ

οδύν

αµο

ς, ο π

ιο έ

ξυπ

νος,

ο π

ιο

φοβερ

ός,

ο π

ιο π

ονη

ρός,

ο π

ιο κ

αλό

ς, α

λλά κ

αι ο π

ιο

κακός. Τ

ον

χαρακτή

ριζ

ε η δ

ικαιο

σύνη

και η

ηθ

ικά

τελε

ιότη

τα.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ά

λλαζε

µορφ

ές γ

ια ν

α π

λησιά

ζει

διά

φορες

γυνα

ίκες

και να

πετ

ύχει

το σ

κοπ

ό τ

ου. Γ

ια

την

Αντ

ιόπ

η π

ήρε

τη µ

ορφ

ή σ

άτυ

ρου. Γ

ια ν

α

παραπ

λανή

σει

την

Ευρώ

πη,

µετ

αµορφ

ώθ

ηκε

σε

ταύρο

. Γ

ια ν

α φ

τάσει

τη ∆

ανά

η π

ου ή

ταν

κλε

ισµέν

η σ

’ ένα

µπ

ρούντ

ζινο

πύργο

, µετ

αµορφ

ώθ

ηκε

σε

χρυσή β

ροχή. Γ

ια τ

η Λ

ήδα

, π

ήρε

τη µ

ορφ

ή

κύκνο

υ. Γ

ια τ

ην

Ήρα έ

γινε

κούκος.

ΟΝΟΜ

Α:

ΗΡΑ

( έ

ρα:

γη, hera

: κυρία

)

Ε

ΠΩ

ΝΥΜ

Ο:

Ζηλι

αρόγα

τα, Α

κραία

,

Α

πατή

λος.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

Κρόνο

ς

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Ρέα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

∆ία

ς

ΤΟΠ

ΟΣ

: Σ

αν

γενέ

θλι

οι τό

ποι τη

ς

προβάλλ

οντ

αν

η Σ

άµος,

το Ά

ργο

ς, η

Εύβοια

και η Σ

τύµφ

αλο

ς τη

ς Α

ρκαδία

ς.

Σ

ύµφ

ωνα

µε

άλλ

ους,

ανα

τράφ

ηκε

απ

ό

το

ν Ω

κεα

νό κ

αι τη

ν Τ

ηθ

ύ. Ά

λλοι

ισ

χυρίζ

οντα

ν ότι

την

είχε

ανα

θρέψ

ει ο

Τήµεν

ος,

γιο

ς το

υ Π

ελασγο

ύ ή

οι Ώ

ρες

ή

ότι

έµεν

ε κοντ

ά σ

τις

κόρες

του

Αστε

ρίω

να

σ

το Ά

ργο

ς.

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Βασίλ

ισσα, κοιν

ωνι

ολό

γος,

οικ

ιακά.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Β

ασίλ

ισσα τ

ων

θεώ

ν, π

ροστά

τιδα τ

ου γ

άµου, τ

ης

οικ

ογέ

νεια

ς και τω

ν γυ

ναικ

ών.

Συµβόλι

ζε τ

ην τ

ίµια

και αδικ

ηµέν

η

γυνα

ίκα.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Σε

µια

στι

γµή α

γανά

κτη

σης,

γέν

νησε,

µε

την

απ

λή ε

παφ

ή

ενός

άνθ

ους,

το

θεό

Άρη. Μ

ετά α

πό έ

να γ

εύµα µ

ε µαρούλι

α κ

αι χω

ρίς

ερω

τική σ

υνε

ύρεσ

η, συνέ

λαβε

την

Ήβη. Μ

ε το

ν ίδ

ιο τ

ρόπ

ο έ

φερ

ε στο

φω

ς τη

ν Ε

ιλεί

θυια

(θ

εά τ

ων

τοκετ

ών)

και το

φοβερ

ό τ

έρας Τ

υφ

ωέα

µε

τα ε

κατό

κεφ

άλι

α. Ο

Ήφ

αισ

τος ή

ταν

καρπ

ός

της

προγα

µια

ίας

σχέσ

ης

της

µε

το ∆

ία.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Σ

κήπ

τρο, π

αγό

νι, βόδια

,

ρόδι (σ

ύµβολο

της

αφ

θονί

ας

και τη

ς

συζυγι

κής

αγά

πης),

πόλο

ς (

ψηλό

στέ

µµα),

διά

δηµα, λυ

γαριά

, χρυσός

θρόνο

ς,

κούκος,

κρίν

ος.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Λατρ

εύοντ

αν

σε

όλε

ς τι

ς ελ

ληνι

κές

πόλε

ις. Τ

α κ

ύρια

κέν

τρα λ

ατρ

είας

της

ήταν

το Ά

ργο

ς, η

Σπ

άρτη

και οι

Μ

υκήνε

ς, ό

που υ

πήρχαν

τα π

ερίφ

ηµα

Η

ραία

, οι να

οί τη

ς. Α

λλά λ

ατρ

ευότα

ν και

στη

ν Τ

ίρυνθ

α, στη

ν Κ

όριν

θο, στ

ην

Ε

πίδ

αυρο, στα

Μέγ

αρα, στι

ς αρκαδικ

ές

π

όλε

ις Η

ραία

, Μ

αντ

ίνει

α,

Μεγ

αλό

πολη

,

Στύ

µφ

αλο

, στη

ν Ο

λυµπ

ία,

στην

Πάρο,

στη

∆ήλο

, στ

ην

Αµοργό

, στη

Θήρα,

στην

Αστυ

πάλα

ια, στη

ν Κ

ω, στ

η Ρόδο,

στη

ν Κ

ρήτη

.

Τελ

ούντ

αν

γιορτ

ές, τα

Η

ραία

, π

ρος

ανά

µνη

ση τ

ου µ

εγάλο

υ γ

εγονό

τος

του

Ιερ

ού γ

άµου

της

µε

τον

∆ία

, οι οπ

οίε

ς π

εριλ

άµβανα

ν αγώ

νες,

ποµπ

ές, χορούς

και Ε

κατό

µβαια

(θ

υσίε

ς εκ

ατό

βοδιώ

ν). Σ

τα Η

ραία

της

Ήλι

δας,

που γ

ίνοντ

αν

κάθε

πέν

τε χ

ρόνι

α σ

την

Ολυ

µπ

ία, στο

υς

αγώ

νες

δρόµου λ

άµβανα

ν µέρ

ος κ

αι κορίτ

σια

και οι νι

κήτρ

ιες

στε

φανώ

νοντ

αν

µε

κλα

δί ελ

ιάς.

Περ

ιελά

µβανα

ν επ

ίσης

την

προσφ

ορά ε

νός

πέπ

λου. Σ

τις

Πλα

ταιέ

ς υπ

ήρχε

ναός

της,

µε

άγα

λµα τ

ης

θεά

ς.

Στη

Σάµο γ

ιόρτα

ζαν

προς

τιµή

της

κάθ

ε χρόνο

τα Τ

όνα

ια ή

Τόνε

ια,

όπ

ου µ

ετέφ

εραν

στην

παραλί

α τ

ο λα

τρευ

τικό τ

ης

είδω

λο π

ου έ

στε

κε

στο

ν π

άντ

α α

νοικ

τό ν

αό τ

ης,

το κ

αθάριζ

αν

και το

ποθ

ετούσαν

µπ

ροστά

του

ένα γ

λύκισ

µα. Ό

σοι µετ

είχαν

στη

γιο

ρτή

φορούσαν

στεφ

άνι

α α

πό

λυγα

ριά

και δάφ

νη.

Τα Η

ραία

γιο

ρτά

ζοντ

αν

µε π

οικ

ίλους

τρόπ

ους

και σε

άλλ

ες π

όλε

ις

όπ

ως

στη

Μαντ

ίνει

α, στ

η Μ

εγαλό

πολι

, στη

Στύ

µφ

αλο

, στη

ν Κ

όριν

θο,

στη

Κνω

σσό κ

αι στη

ν Α

θήνα

όπ

ου η

γιο

ρτή ε

ίχε

την

ονο

µασία

«Θ

εογά

µια

». Γ

ιορτά

ζοντ

αν

την

24η τ

ου µ

ηνό

ς Γ

αµηλι

ώνο

ς.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

:

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Αυσ

τηρή α

λλά

και εκ

δικ

ητι

κή. Μ

εγαλο

πρεπ

ής, σεµ

νή,

όµορφ

η κ

αι απ

όλυ

τα α

φοσ

ιωµέν

η σ

τον

άντ

ρα τ

ης. Κ

ακιά

, µν

ησίκ

ακη, υπ

ερήφ

ανη

,

είχε

βασιλ

ικό π

αράστη

µα. Ζ

ήλευ

ε και

θύµω

νε µ

ε τι

ς απ

ιστί

ες κ

αι τη

συµπ

εριφ

ορά τ

ου

∆ία

.

Το µ

ίσος

και η κ

ατά

ρα τ

ης

είχαν

κατα

στρέψ

ει α

νθρώ

πους

και

βασίλ

εια.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Μ

ια β

ροχερ

ή, χει

µερ

ινή

ηµέρ

α, καθ

ώς

η θ

εά π

ερπ

ατο

ύσε

στο

δάσος,

ο ∆

ίας µ

εταµο

ρφ

ώθ

ηκε

σε

κούκο κ

αι έπ

εσε

στα

πόδια

της

ανυ

ποψία

στη

ς Ή

ρας.

Η θ

εά λ

υπ

ήθηκε

το µ

ισοπ

αγω

µέν

ο π

λάσµα.

Έσκυψε,

το π

ήρε

στη

ν αγκ

αλι

ά τ

ης

και το

χάιδ

εψε.

Τότε

ο Ζ

ευς

πήρε

τη

ν π

ραγµ

ατι

κή τ

ου

µορ

φή. Ε

πιβ

λητι

κός

και π

ανί

σχυρος

εξουδετ

έρω

σε

και τι

ς

τελ

ευτα

ίες

αντ

ιστά

σει

ς τη

ς θεά

ς. Η

Ήρα

συνα

ίνεσ

ε στ

ην σ

υνεύ

ρεση α

φού

πρώ

τα ε

ξασφ

άλι

σε

"υπ

όσχεσ

η γ

άµου".

Επ

ί τρ

ιακόσια

χρόνι

α δ

ιατη

ρούσε

δεσ

µό µ

ε

το ∆

ία σ

ε µια

απ

όκρυφ

η γ

ωνι

ά τ

ου

Κιθ

αιρ

ώνα

, κρυφ

ά α

πό τ

ους γ

ονε

ίς τ

ους.

Στο

γάµο τ

ης,

η µ

ητέρ

α τ

ης,

η Ρ

έα, τη

ς

χάρισ

ε µια

µηλ

ιά π

ου έ

κανε

χρυσά µ

ήλα

.

Την

φύτ

εψε

στο

ν κήπ

ο τ

ων

Εσπ

ερίδ

ων.

Η Ή

ρα α

ντιπ

αθ

ούσε

τους

Τρώ

ες κ

αι στο

ν Τ

ρω

ικό π

όλε

µο ή

ταν

µε

το

µέρ

ος

των

Αργ

είω

ν γι

α δ

ύο λ

όγο

υς.

Ο π

ρώ

τος

ήτα

ν ότ

ι το

Άργο

ς ή

ταν

ο α

γαπ

ηµέν

ος

της

τόπ

ος. Ο

άλλ

ος λ

όγο

ς ήτ

αν

σχετ

ικός

µε

την

"κρίσ

η

του

Πάρη".

Η Ή

ρα, η Α

θηνά

και η Α

φροδίτ

η διε

κδικ

ούσαν

το µ

ήλο τ

ης

Έριδ

ας

που θ

α δ

ινότα

ν στη

ν "κ

αλλ

ίστη

". Ο

Πάρις

είχ

ε δώ

σει

το µ

ήλο

στη

ν Α

φροδίτ

η κ

ι αυτ

ό ε

ίχε

προκαλέ

σει

την

εχθ

ρικ

ή σ

τάση τ

ης

θεά

ς

απ

έναντ

ι στ

ους

Τρώ

ες.

Η ο

ργή

της

Ήρας

για τ

ις α

πισ

τίες

του σ

υζύ

γου

της

δεν

έχει

όρια

.

Καθ

υστέ

ρησε

τον

τοκετ

ό τ

ης

Αλκ

µήνη

ς ε

ννέα

µέρ

ες κ

αι

κατό

πιν

έστ

ειλε

δύο φ

ίδια

να

πνί

ξουν

τον

Ηρακλή

. Έ

πει

σε

την

έγκυο Σ

εµέλ

η ν

’ απ

αιτ

ήσει

απ

ό τ

ο ∆

ία ν

α τ

ης

εµφ

ανι

στε

ί

µε

τη θ

εϊκή τ

ου µ

εγαλο

πρέπ

εια

κι έσ

τειλ

ε το

υς

Τιτ

άνε

ς να

δια

µελ

ίσουν

το ∆

ιόνυ

σο.

Τρέλ

ανε

την

Ινώ

. Κ

ατα

δίω

ξε

τη

Λητώ

να µ

η βρίσ

κει

τόπ

ο ν

α γ

εννή

σει

κι έσ

τειλ

ε έν

α φ

ίδι εν

αντ

ίον

της.

Μετ

αµόρφ

ωσε

την

Καλλ

ιστώ

σε

αρκούδα κ

ι έβ

αλε

την

Άρτ

εµη

να τ

η

σκοτώ

σει

. Τ

ιµω

ρεί

όπ

οιο

ν το

λµήσει

να σ

υγκριθ

εί µ

αζί

της.

Στο

φτέ

ρω

µα τ

ου π

αγω

νιού

θεω

ρούντ

αν

πω

ς εί

χε

τα µ

άτι

α τ

ου

Άργο

υ, π

ου

φρουρούσε

την

Ιώ

.

ΟΝΟΜ

Α:

Π

ΟΣ

ΕΙ∆

ΩΝ

ΑΣ

"

Ποσει

δώ

ν"

σ

χετ

ίζετ

αι ετ

υµολο

γικά

µε

την

λέξη

"π

όντ

ος (

=

θ

άλα

σσα)"

δηλ.

"Π

οντ

ο-"

+ "

- ιδώ

ν".

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Θαλα

σσόλυ

κος,

Κοσµοσεί

στης,

Πλη

µµύρας.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

Κρόνο

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Ρέα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Αµφ

ιτρί

τη, η ν

όµιµ

η, αλλ

ά

ερω

τεύτη

κε

και π

ολλ

ές ά

λλες

!!!

ΤΟΠ

ΟΣ

: Μ

εγάλω

σε

στη

Ρόδο.

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Καπ

ετάνι

ος,

ψαράς,

δύτη

ς,

γεω

λόγο

ς, γ

ητε

υτή

ς, σ

εισµολό

γος.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Θ

εός

της

θάλα

σσας

και όλο

υ το

υ υγ

ρού σ

τοιχ

είου, δηλα

δή

των

λιµν

ών,

τω

ν π

οτα

µώ

ν και τω

ν π

ηγώ

ν. Π

ροστά

της

των

ναυτι

κώ

ν

και τω

ν ψαράδω

ν. Υ

πεύ

θυνο

ς γι

α γ

εωλο

γικά φ

αιν

όµεν

α, όπ

ως

σει

σµούς.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Απ

ό τ

ο γ

άµο τ

ου

µε

την

Αµφ

ιτρίτ

η, γ

εννή

θηκαν

ο Τ

ρίτ

ωνα

ς, η Ρ

όδος κ

αι η Β

ενθ

εσικ

ύµη. Μ

ε µορφ

ή α

λόγο

υ έ

σµιξ

ε µε

τη

Μέδ

ουσα, η

οπ

οία

συνέ

λαβε

τα π

ερίφ

ηµα ά

λογα

Χρυσάορα κ

αι Π

ήγα

σο,

που ξ

επήδησαν

απ

ό τ

ο σ

ώµα τ

ης,

ότα

ν απ

οκεφ

αλί

στη

κε

απ

ό τ

ον

Περ

σέα

. Μ

ε τη

Γαία

απ

έκτη

σε

τον

Γίγ

αντ

α Α

νταίο

. Α

πό τ

ην

Αµυ

µώ

νη

(∆

ανα

ΐδα),

γεν

νήθ

ηκε

ο

Ναύπ

λιος.

Απ

ό τ

ην

Αίθ

ρα,

γ

εννή

θηκε

ο Θ

ησέα

ς. Μ

ε τη

Μ

ήστρ

α, απ

έκτη

σε

τον

Ώγυ

γο.

Μ

ε τη

ν Τ

υρώ

, το

υς

δίδ

υµους

Πελ

ία

και Ν

ηλέ

α. Μ

ε τη

Χιό

νη, το

ν

Ε

ύµολ

πο. Μ

ε τη

Λιβ

ύη ή

την

Λυσιά

νασσα, το

ν Β

ούσιρ

ις. Μ

ε τη

Ν

ύµφ

η Θ

όω

σα, απ

έκτη

σε

τον

Κύκλω

πα Π

ολύ

φηµο. Μ

ε τη

Σκαµανδ

ρονί

κη

τον

Κύκνο

. Μ

ε τη

ν Ε

υρυάλη

, κόρη τ

ου

Μίν

ωα α

πέκ

τησε

τον

Ωρίω

να. Ο

ι

µυθ

ικοί Γ

ίγαντ

ες Ώ

τος

και Ε

φιά

λτης,

γεν

νήθ

ηκαν

απ

ό τ

ην έ

νωσή τ

ου

µε

την

Ιφ

ιµέδ

εια. Ο

Σκίρ

ωνα

ς, ο

Σίν

ης

και ο Π

ροκρούστη

ς, ή

ταν

επίσ

ης

παιδ

ιά τ

ου Π

οσει

δώ

να.

Ήτα

ν π

ατέ

ρας

ακόµα τ

ου Θ

ησέα

, αλλ

ά κ

αι το

υ Π

ροκρούστη

και το

υ

Σκίρ

ωνα

του

Τιτ

υού

(απ

ό τ

ην Ε

λαρά, κόρη τ

ου

Ορχοµεν

ού κ

αι το

υ

Ωρίω

να (

απ

ό τ

ην

Ευρυάλη

, κόρη τ

ου

Μίν

ωα).

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Τ

ρία

ινα, άλο

γο,

δελ

φίν

ι, χ

ρυσό ά

ρµα

, τό

νος, τα

ύρος,

ενά

λια

τέρατα

.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Λατρ

εύοντ

αν

σ’ ό

λα τ

α ε

λλην

ικά π

αράλι

α κ

αι

νησιά

, εν

ώ

πολλ

οί να

οί το

υ β

ρίσ

κοντ

αι σε

ακρω

τήρια

.

Π

ερίφ

ηµος

ο ν

αός

στο

Σούνι

ο. Π

ρος

τιµήν

τ

ου

γίνο

νταν

µεγ

αλό

πρεπ

ες γ

ιορτέ

ς και

θ

υσία

ζαν

ίππ

ους

ή τ

αύρους,

που έ

ριχ

ναν

στη

θ

άλα

σσα κ

ι ακόµη ψ

άρια

, χοίρ

ους

και

α

γριό

χοιρ

ους. Ν

αοί το

υ υ

πήρχαν:

στο

ν

Ο

ρχοµεν

ό, Θ

εσσαλί

α, ∆

ελφ

ούς,

Π

ελοπ

όνν

ησο, Ε

ύβοια

, Σ

κύρο κ

αι ά

λλα

ν

ησιά

.

Σ

το ν

αό

του σ

τον

Ισθµό τ

ης Κ

ορίν

θου,

τ

ελούν

ταν

οι µεγ

άλο

ι π

ανε

λλήνι

οι α

γώνε

ς, τ

α

Ί

σθµια

, αγώ

νες

αρχικ

ά ν

εκρικ

οί. Γ

ίνοντ

αν

τέλη

Απ

ριλ

ίου,

ανά

τρί

α χ

ρόνι

α, στο

δεύ

τερο

και τρ

ίτο έ

τος

των

Ολυ

µπ

ιάδω

ν. Ή

ταν

αγώ

νες

στε

φανί

τες,

είχ

αν

δηλα

δή, ω

ς έπ

αθ

λο έ

να

στε

φάνι

απ

ό ξ

ερό σ

έλιν

ο, α

ργό

τερα µ

’ ένα

στε

φάνι

απ

ό κ

λαδί το

υ

ιερού π

εύκου, κοντ

ά σ

το β

ωµό. Η

γιο

ρτή

περ

ιελά

µβανε

αγώ

νες

µουσικ

ούς,

κιθ

αρω

δώ

ν, α

οιδ

ών

και π

οιη

τών,

στο

υς

οπ

οίο

υς

µετ

είχαν

και γυ

ναίκ

ες, εν

ώ σ

τα ά

λλα α

γωνί

σµατα

έπ

αιρ

ναν

µέρ

ος

παιδ

ιά κ

αι

έφηβοι.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Τ

ον

συν

όδευ

αν

Νύµφ

ες, εν

άλι

α π

λάσµα

τα,

τρίτ

ωνε

ς (

µισ

οί άνθ

ρω

ποι, µ

ισοί

ψάρια

), ιπ

πόκαµπ

οι, δ

ελφ

ίνια

.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Μεγ

αλο

πρεπ

ής, µε

λευκή

γενε

ιάδα.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ό

ταν

ο Π

οσει

δώ

νας,

ο ∆

ίας

και ο

Άδης

έπρεπ

ε να

µοιρ

άσουν

τον

κόσµο, έβ

αλα

ν κλή

ρο κ

αι ο

∆ία

ς π

ήρε

τον

ουρανό

, ο

Ποσει

δώ

νας

τη θ

άλα

σσα κ

αι ο

Άδης

τον

Κάτω

Κόσ

µο.

Σαν

θεό

ς τη

ς θ

άλα

σσας

ταξί

δευ

ε µε

το χ

ρυσό ά

ρµα τ

ου

πάνω

στα

κύµατα

, π

ου ά

νοιγ

αν

στο π

έρασµά τ

ου,

ενώ

γύρω

του

έπαιζ

αν

δελ

φίν

ια.

Με

την

τρία

ινά τ

ου

µπ

ορούσε

να δ

ηµιο

υργε

ί τρ

ικυµ

ίες,

όσο κ

αι να

ηρεµ

εί τ

α ν

ερά. Ε

ξηµερ

ωτή

ς το

υ

πρώ

του α

λόγο

υ.

ΟΝΟΜ

Α: Α

ΘΗ

ΝΑ

Τ

ο ό

νοµα Α

θηνά

ετυ

µολο

γείτ

αι απ

ό τ

ο

Α-θ

εο-ν

όα ή

Η-θ

εο-ν

όα, δηλα

δή η

νόηση τ

ου Θ

εού.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Πάνο

πλη

, Ε

ξυπ

νούλα

,

Π

αρθ

ένα, Π

αλλ

άδα, Γ

λαυκώ

πιδ

α.

ΠΑΤΕΡΑ

Σ: ∆

ίας

Μητ

έρα:

Μήτ

ιδα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Ποτέ

δεν

είχ

ε σύν

τροφ

ο ή

εραστ

ή!

ΤΟΠ

ΟΣ

: Σ

τον

Όλυ

µπ

ο, µέσ

α α

πό τ

ο

κ

εφάλι

του

∆ία

. Ο

ίδιο

ς ο

∆ία

ς,

φ

οβούµεν

ος

ότι

η Μ

ήτι

ς θα γ

εννο

ύσε

έ

να υ

ιό ισχυρότ

ερο α

πό τ

ον

ίδιο

, τη

ν

κ

ατά

πιε

. Α

ργό

τερα

, ο

∆ία

ς άρχισ

ε να

υπ

οφ

έρει

απ

ό π

ονο

κεφ

άλο

υς

και

κάλε

σε

τον

Ήφ

αισ

το ν

α τ

ον

βοηθ

ήσει

.

Τ

ότε

ο Ή

φαισ

τος

µε

µία

µεγ

άλη

σφ

ύρα

κτύ

πησε

την

κεφ

αλή

του

∆ία

και

εξήλθ

ε η Α

θηνά

πάνο

πλη

, φ

ορώ

ντας

περ

ικεφ

αλα

ία κ

αι κρατώ

ντας

µια α

σπ

ίδα

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Καθ

ηγή

τρια

, δασκάλα

, λο

γοτέ

χνη

ς, π

οιή

τρια

, ρήτ

ορας,

ελαιο

παραγω

γός,

υφ

άντ

ρα, γλ

ύπ

της,

σιδ

ηρουργό

ς.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Θ

εά τ

ης

σοφ

ίας,

τω

ν επ

ιστη

µώ

ν, τ

ης ε

ργα

τικότη

τας

και

της

αγν

ότητα

ς. Π

ροστά

τιδα κ

άθε

τεχνί

τη, τω

ν ηρώ

ων

και τω

ν

πολε

µικ

ών

τεχνώ

ν. Π

ροστά

τιδα τ

ης

Αθήνα

ς και τη

ς Α

ττικ

ής.

Προστά

τευε

την

υφ

αντ

ική, το

κέν

τηµα

, τη

ν κερ

αµικ

ή, τη

γλυ

πτι

κή κ

αι

τη σ

ιδηρουργί

α, όπ

ως

και τη

γεω

ργί

α.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

∆εν

είχ

ε π

αιδ

ιά!

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Κ

ουκουβάγι

α (

γλαύκα),

περ

ικεφ

αλα

ία,

δόρυ, αιγ

ίδα (

ασπ

ίδα)

αγγ

εία, αργα

λειό

ς, ε

λιά ά

γαλµ

α

του

∆ία

, κόκορας,

γύπ

ας.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήτα

ν σοβαρή κ

αι µυ

αλω

µέν

η.

Αγέ

ρω

χη, αυστ

ηρή, γε

νναία

, σοφ

ή. Α

γαπ

ηµέν

η κ

όρη

του

∆ία

.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Σε

πολλ

ές π

όλε

ις λ

άτρ

ευαν

την

Αθηνά

και εί

χαν

χτί

σει

αρκετ

ούς

ναούς

αφ

ιερω

µέν

ους

στο

όνο

µά τ

ης. Ο

πιο

λαµπ

ρός

απ

’

όλο

υς

όµω

ς, ήτα

ν ο

Παρθ

ενώ

νας

πάνω

στη

ν Α

κρόπ

ολη

. Γ

ια ν

α τ

ην

τιµήσουν

οι

Αθ

ηνα

ίοι, έ

κανα

ν κάθε

χρόνο

µια

περ

ίφηµη γ

ιορτή

, τα

Πανα

θήνα

ια κ

αι

γινό

ταν

σαν

ανά

µνη

ση τ

ης

ένω

σης

των

δήµω

ν τη

ς Α

ττικ

ής µ

ε τη

ν π

όλη

της

Αθ

ήνα

ς.

Γίν

οντ

αν

κάθ

ε τέ

σσερ

α

χρόνι

α κ

αι κρατο

ύσαν

δέκ

α µ

έρες

, µε

διά

φορους

δια

γωνι

σµούς

µουσικ

ής,

χορού κ

αι θεά

τρου, αθ

λητι

κά

αγω

νίσµατα

και ιπ

πικ

ούς α

γώνε

ς.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

:

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Σ

την

ασπ

ίδα τ

ης

είχε

τοπ

οθ

ετήσει

το φ

οβερ

ό

κεφ

άλι

της

Μέδ

ουσας.

∆ια

γωνί

στη

κε

µε

το θ

είο τ

ης,

τον

Ποσει

δώ

να, γι

α τ

ο π

οιο

ς θ

α

κέρ

διζ

ε µια

πόλη

. Ο

Ποσει

δώ

νας

πρόσφ

ερε

ένα κ

ατά

λευκο ά

λογο

ή

πηγή

και η

θεά

Αθηνά

µια

ελι

ά. Η

Αθ

ηνά

κέρ

δισ

ε κι έγ

ινε

προστά

τιδα

της

πόλη

ς τη

ς Α

θήνα

ς. Γ

λαυκώ

πιδ

α τ

ην

έλεγ

αν,

για

τί ε

ίχε

πράσιν

α

µάτι

α σ

αν

της

κουκουβάγι

ας

(γλα

ύκα).

Υπ

οστή

ριζ

ε π

άντ

οτε

αυτο

ύς

που

έχουν

δίκ

ιο. Ε

ίχε

πολε

µικ

ή δ

ύνα

µη

ανώ

τερη τ

ου

Άρη. Ε

µπ

νέει

το

θάρρος,

τη φ

ρόνη

ση, τη

ν έλ

λογο

ανδ

ρεί

α κ

αι δίν

ει τ

η νί

κη σ

ε όσους

ευνο

εί.

∆ίδ

αξε

διά

φορες

τέχ

νες,

όπ

ως

την

καλλ

ιέργε

ια τ

ης

γης

και

συγκ

εκριµ

ένα τ

ης

ελιά

ς, τ

ο χ

τίσιµ

ο

των

σπ

ιτιώ

ν, τ

ο δ

άµασµα

τω

ν

αλό

γων

και τη

ν κατα

σκευ

ή ό

πλω

ν,

εργα

λείω

ν και π

ήλι

νων

έργω

ν τέ

χνη

ς.

Θεω

ρεί

ται εφ

ευρέτ

ης

του π

ολε

µικ

ού,

ένοπ

λου χ

ορού π

υρρίχ

ιου, π

ου

χόρευ

αν

στα

Πανα

θήνα

ια.

Μπ

ορεί

ο Ά

ρης

να ή

ταν

ο θ

εός τ

ου π

ολέ

µου,

ωστό

σο η

Αθηνά

τα

κατά

φερ

νε κ

αλύ

τερα α

πό κ

είνο

ν στι

ς µάχες

. Κ

ρατώ

ντας

ασπ

ίδα κ

αι

δόρυ, έµ

παιν

ε µπ

ροστά

και εµ

ψύχω

νε τ

ους

πολε

µισ

τές

που τ

ην

ακολο

υθ

ούσαν.

Η Α

θηνά

αγα

πούσε

και π

ροστά

τευε

τους

γενν

αίο

υς

άνδ

ρες

και, φ

υσικ

ά, το

υς

Έλλ

ηνε

ς.

Είν

αι γν

ωστή

η α

γάπ

η τ

ης π

ρος

τον

Οδυσσέα

.

Χάρη σ

τη β

οήθ

εια τ

ης

Αθ

ηνά

ς κ

ατά

φερ

ε ο

βασιλ

ιάς

της

Ιθ

άκης, ύστε

ρα α

πό π

ολλ

ά

χρόνι

α ν

α γ

υρίσ

ει σ

την

πατρ

ίδα τ

ου, αφ

ού

ταλα

ιπω

ρήθ

ηκε

αφ

άντ

αστ

α π

αραδέρ

νοντ

ας

στο

υς

ωκεα

νούς.

Ένα

ς

ακόµα γ

εννα

ίος

άνδ

ρας

που π

ροστά

τευε

η Α

θηνά

, ήτα

ν ο ∆

ιοµήδης, ο

θρυλι

κός

βασιλ

ιάς

του Α

ργο

ύς,

στο

ν Τ

ρω

ικό π

όλε

µο.

Η Α

θηνά

δεν

παντ

ρεύ

τηκε

ποτέ

και δεν

ανα

κατε

ύτη

κε

σε

σκάνδ

αλα

όπ

ως

πολλ

οί απ

ό τ

ους

θεο

ύς

του

Ολύ

µπ

ου.

Επ

ινόησε

την

τέχνη

της

υπ

οδηµατο

ποιίας,

της

χρυ

σοχοΐα

ς, τ

ης

χαρακτι

κής,

της

πυρογρ

αφ

ίας,

της

µετ

αλλ

ουργί

ας.

Μια

γυνα

ίκα, π

ου ο

νοµαζό

ταν

Αράχνη

, καυχήθ

ηκε

κάπ

οτε

πω

ς ήτα

ν

ανώ

τερη κ

αι απ

ό τ

ην θ

εά σ

την

υφ

αντ

ική τ

έχνη

και τη

ν π

ροκάλε

σε

σε

µονο

µαχία

. Η

Αθ

ηνά

στο

υφ

αντ

ό τ

ης α

πει

κόνι

ζε τ

η δ

ιαµάχη

µε

τον

Ποσει

δώ

να γ

ια τ

ην

Αθ

ήνα

, εν

ώ η

Αράχνη

περ

ιγελ

ούσε

τα ε

ρω

τικά

κατο

ρθ

ώµατα

τω

ν θ

εών

του

Ολύ

µπ

ου.

Οργι

σµέν

η η

Αθ

ηνά

έσκισ

ε το

υφ

αντ

ό τ

ης

Αράχνη

ς, ο

πότε

αυτ

ή

κρεµ

άστη

κε.

Η Α

θηνά

την

λυπ

ήθηκε

και χαλά

ρω

σε

τη θ

ηλε

ιά α

πό τ

ο

λαιµ

ό τη

ς, τ

ην τ

ιµώ

ρησε

όµω

ς και τη

µετ

αµόρφ

ωσε

στο

έντ

οµο α

ράχνη

.

ΟΝΟΜ

Α:

∆Η

ΜΗ

ΤΡΑ

∆

ηµήτη

ρ: Τ

ο ό

νοµά τ

ης

προέρ

χετ

αι απ

ό τ

ο ∆

η

(δω

ρικ

ό τ

ύπ

ο τ

ου Γ

η)

και το

µήτ

ηρ κ

αι σηµαίν

ει

µητέ

ρα γ

η.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Μητ

έρα, Π

ικρα

µέν

η, Π

ολύ

καρπ

η,

Στα

χοφ

όρος.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

Κρόνο

ς

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Ρέα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

∆εν

παντ

ρεύ

τηκε!

Είχ

ε όµω

ς π

αιδ

ιά!

Τ

ΟΠ

ΟΣ

: Κ

άπ

ου π

άνω

στη

Γη...

Ε

ΠΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Αγρ

ότι

σσα, γε

ωπ

όνο

ς.

Ι∆

ΙΟΤΗΤΑ

: Π

ροστά

τιδα τ

ης γ

εωργί

ας,

αλλ

ά κ

αι

της

ελεύ

θερ

ης

βλά

στη

σης, το

υ ε

δάφ

ους

και τη

ς

γονι

µότη

τας

αυτ

ού, συν

έπει

α τ

ων

οπ

οίω

ν ήτα

ν να

θ

εωρεί

ται και π

ροστά

τιδα τ

ου γ

άµου

και τη

ς

µητρ

ότητ

ας

των

ανθ

ρώ

πω

ν. Ν

οµοθ

έτης

και

π

ροστά

τισσα τ

ων

θεσ

µώ

ν, π

ου ρ

υθ

µίζ

ουν

τη

γυν

αικ

εία ζ

ωή κ

αι το

γάµο.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Περ

σεφ

όνη

απ

ό τ

ο ∆

ία, ο ο

ποίο

ς, µ

εταµορφ

ώθηκε

σε

ταύρο γ

ια ν

α ζ

ευγα

ρώ

σει

µαζί

της.

Εραστή

ς τη

ς ∆

ήµητρ

ας

ήτα

ν έν

ας

θνη

τός,

ο Ι

ασίω

νας,

τον

οπ

οίο

η θ

εά ε

ρω

τεύτη

κε

. Λ

ίγο κ

αιρ

ό µ

ετά η

θεά

γέν

νησε

τον

Πλο

ύτο

που χ

άριζ

ε στ

ους

ανθ

ρώ

πους

πλο

ύτη

και

αφ

θονί

α. Κ

αρπ

οί τη

ς συν

εύρεσ

ης

µε

τον

Ποσει

δώνα

, ο ο

ποίο

ς

µετ

αµορφ

ώθ

ηκε

σε

ίππ

ο, ήτα

ν: µ

ία κ

όρη, η ∆

έσπ

οιν

α, το

όνο

µα τ

ης

οπ

οία

ς δεν

έπ

ρεπ

ε π

οτέ

να π

ροφ

έρετ

αι, κ

αι έν

ας

πτε

ρω

τός

ίππ

ος

και

µαύρη χ

αίτ

η, ο

Αρίω

ν.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Σ

τάχυα, ανα

µµέν

ες δ

άδες

,

σκήπ

τρο, χοίρ

ος,

σπ

όροι, δ

ρεπ

άνι

, γε

ρανο

ί,

µυρτι

ά, κρόκος,

µέλ

ισσες

, τα

ύρος, µοσχάρι,

µέλ

ι.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήτα

ν απ

όµακρη κ

αι

ακατά

δεχ

τη, αλλ

ά κ

αι π

ονε

µέν

η κ

αι λυ

πηµέν

η.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Τα π

ιο σ

ηµαντ

ικά κ

έντρ

α λ

ατρ

είας,

ήτα

ν η

Θεσ

σαλί

α, η Α

ρκαδία

, η

Αττ

ική κ

αι η Β

οιω

τία.

Οι µέλ

ισσες

θεω

ρούντ

αν

ιέρεί

ες τ

ης

και στι

ς

θυσίε

ς π

ρος

τιµήν

της π

ροσέφ

εραν

ταύρους,

µοσχάρια

και µέλ

ι.

Τα Ε

λευσίν

ια µ

υστ

ήρια

, π

ου α

ποκάλυ

πτα

ν

στο

υς µ

υηµέν

ους τ

ο µ

έγα µ

υστ

ήριο

της

ζωής

και το

υ θανά

του, αλλ

ά κ

αι τη

ν τύ

χη τ

ης

ψυχής

µετ

ά θ

άνα

τον.

Τα µ

ικρά Ε

λευσίν

ια γ

ίνοντ

αν

το µ

ήνα

Ανθ

εστη

ριώ

να (

Φεβ

ρουάριο

) και ήτα

ν

προπ

αρασκευ

αστι

κά κ

αι υπ

οχρεω

τικά γ

ια τ

η

συµµετ

οχή σ

τα µ

εγάλα

και ο µ

υούµ

ενος,

µε

την

καθ

οδήγη

ση τ

ου

µυστα

γωγο

ύ, υπ

οβαλλ

ότα

ν σε

καθ

αρµούς

και νη

στεί

α.

Τα µ

εγάλα

Ελε

υσίν

ια γ

ίνοντ

αν

το µ

ήνα

Βοηδροµιώ

να (

Σεπ

τέµβριο

) και

δια

ρκούσαν

εννέ

α µ

έρες

. Έ

στε

λναν

σ’ ό

λη τ

ην

Ελλ

άδα κ

ήρυκες

, το

υς

σπ

ονδ

οφ

όρους,

να κ

ηρύξο

υν

διµ

ηνη

ιερ

ή ε

κεχ

ειρία

και να

καλέ

σουν

θεω

ρούς, το

υς

αντ

ιπροσώ

πους.

Αφ

ού ο

ι ιε

ρεί

ς και οι ιέ

ρειε

ς έφ

ερνα

ν στη

ν Α

θήνα

τα µ

υστι

κά ιερ

ά,

που φ

ύλα

γαν

µέσ

α σ

ε καλά

θι, σ

τολι

σµέν

ο µ

ε κόκκιν

ες τ

αιν

ίες,

γιν

ότα

ν

ο µ

εγάλο

ς καθ

αρµός

στη

θάλα

σσα κ

αι θ

υσίε

ς, ά

ρχιζ

ε η µ

εγάλη

ποµπ

ή,

η ε

πισ

τροφ

ή τ

ων

ιερώ

ν στη

ν Ε

λευσίν

α. Σ

τη σ

υνέ

χει

α, µε

νηστ

εία,

θυσίε

ς και καθαρµούς,

άρχιζ

ε στο

Τελ

εστή

ριο

του

ναού η

τέλ

εση τ

ων

µυστη

ρίω

ν, γ

ια τ

α ο

ποία

έχουµε

ελάχισ

τες

πλη

ροφ

ορίε

ς.

Στη

ν Α

θήνα

τελ

ούσαν

και τα

Θεσ

µοφ

όρια

, απ

ό τ

ις γ

υναίκ

ες τ

ης

Αθήνα

ς. ∆

ιαρκούσε

τρει

ς µ

έρες

και ήτα

ν αφ

ιερω

µέν

η σ

τη γ

ονι

µότη

τα

της

φύσης

και το

υ α

νθρώ

που. Σ

υµµετ

είχαν

µόν

ο π

αντ

ρεµ

ένες

γυνα

ίκες

. Π

εριλ

άµβανε

ποµπ

ή κ

αι νη

στε

ίες.

Οι γυ

ναίκ

ες α

πεί

χαν

απ

ό

κάθε

σαρκικ

ή ε

παφ

ή, φ

ορούσαν

λευκά ρ

ούχα κ

αι αντ

αλλ

άσσανε

άσεµ

νες

φράσει

ς, θ

υµίζ

οντ

ας

τα χ

οντ

ροκοµµέν

α α

στε

ία τ

ης

Ιάµβης.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

:

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ο

αδερ

φός τ

ης, ο

Πλο

ύτω

ν, ά

ρπ

αξε

την

κόρη τ

ης

και η µ

άνα

της τ

ην

ανα

ζητο

ύσε

παντ

ού. Ε

πει

δή ό

µω

ς η γ

η

δεν

κάρπ

ιζε

και η

ανθ

ρω

πότη

τα

κιν

δύνε

υε

µε

αφ

ανι

σµό,

ο ∆

ίας

µεσ

ολά

βησε,

ώστε

η Π

ερσεφ

όνη

να

γυρίσ

ει σ

τη µ

ητέρ

α τ

ης.

Απ

ό τ

ότε

περ

νούσε

τέσσερ

ις µ

ήνες

στο

ν

Άδη κ

αι το

υς

υπ

όλο

ιπους

µε

τη

µητέ

ρα τ

ης.

∆ίδ

αξε

στο

υς τ

έσσερ

ις β

ασιλ

είς

της

Ελε

υσίν

ας,

που τ

η φ

ιλοξέ

νησαν,

τον

Τριπ

τόλε

µο, το

∆ιο

κλέ

α, το

ν

Εύµολπ

ο κ

αι το

ν Κ

ελεό

τα µ

υστ

ήριά

της.

Ο Τ

ριπ

τόλε

µος,

δίδ

αξε

στο

υς

ανθ

ρώ

πους π

ώς

να κ

αλλ

ιεργο

ύν

τα σ

ιτηρά. Τ

αξί

δευ

ε π

άνω

σ’ έ

να

φτε

ρω

τό ά

ρµα π

ου τ

ο έ

σερνα

ν δράκοντ

ες κ

αι κρατο

ύσε

στάχυα σ

τα

χέρ

ια τ

ου.

Πριν

το ό

ργω

µα ο

ι αγρ

ότε

ς θ

υσία

ζαν

στην

Προηροσία

∆ήµητρ

α, στ

ο

θερ

ισµό σ

την

∆ρεπ

ανη

φόρον,

στο

αλώ

νισµα σ

την

Αλω

άδα κ

αι τη

ν

άνο

ιξη σ

την

∆ήµητρ

α Χ

λόην.

ΟΝΟΜ

Α:

ΑΦ

ΡΟ

∆ΙΤ

Η

Συν

δέε

ται η

ονο

µασία

της

Αφ

ροδίτ

ης µ

ε τη

γέν

νησή τη

ς απ

ό τ

ον

αφ

ρό τ

ης

θάλα

σσας.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Οµορφ

ούλα

, Τ

σαχπ

ινούλα

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς ή Ο

υρα

νός

ή Ω

κεα

νός

Μ

ΗΤΕΡΑ

: ∆

ιώνη

ή Θ

έτιδ

α

Σ

ΥΖΥΓΟ

Σ:

Νόµιµ

ος

σύζυ

γος ή

ταν

ο Ή

φαισ

τος.

Κ

ρυφ

ός

εραστή

ς τη

ς, ο

θεό

ς Ά

ρης.

ΤΟΠ

ΟΣ

: Σ

ύµφ

ωνα

µε

τον

οµηρικ

ό µ

ύθ

ο

γενν

ήθ

ηκε

στη

ν Π

έτρα τ

ου

Ρω

µιο

ύ, µια

ακτή

της

Π

άφ

ου σ

την

Κύπ

ρο. Σ

πρω

γµέν

η α

πό τ

ον

Ζ

έφυρο σ

τη θ

άλα

σσα, η

θεά

καλλ

ωπ

ίστη

κε

α

πό τ

ις

θερ

απ

αιν

ίδες

της

Ώρες

και

µ

εταφ

έρθ

ηκε

στο

ν Ό

λυµπ

ο, όπ

ου

π

αρουσιά

στη

κε

στον

∆ία

και το

υς

υ

πόλο

ιπους

θεο

ύς.

Σ

ύµφ

ωνα

µε

την

εκδοχή τ

ου

Ησίο

δου η

Α

φροδίτ

η γ

εννή

θηκε

απ

ό τ

ον

αφ

ρό

π

ου

δηµιο

ύργη

σαν

µέλ

η τ

ου σ

ώµατο

ς το

υ Ο

υρανο

ύ

πέφ

τοντ

ας

στη

θάλα

σσα µ

ετά τ

ον

ακρω

τηρια

σµό τ

ου

απ

ό τ

ον

Κρόνο

. Π

άλι

µε

τη β

οήθ

εια τ

ου

Ζέφ

υρου

ταξί

δεψ

ε στο

ν απ

έραντ

ο Ω

κεα

νό. Π

έρασε

απ

ό τ

α

Κύθ

ηρα κ

αι κατό

πιν

κατε

υθύνθ

ηκε

στη

ν Κ

ύπ

ρο.

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Αισ

θητι

κός,

µοντ

έλο, κηπ

ουρός.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Θ

εά τ

ης

οµο

ρφ

ιάς

και το

υ έ

ρω

τα. Π

ροστά

τιδα

του

ηδονι

κού κ

αι εξ

ωσυζυ

γικού έ

ρω

τα. Π

ροστά

τευε

τους

ναυτ

ικούς.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Με

τον

Άρη, απ

έκτη

σε

τον

Ίµερ

ο, το

ν Έ

ρω

τα, το

ν

∆εί

µο, τη

ν Α

ρµονί

α κ

αι το

ν Φ

όβο. Μ

ε το

ν Π

οσει

δώ

να

απ

έκτη

σε

τον

Έρυκα, π

ου έ

δω

σε

το ό

νοµά

του

στο

οµώ

νυµο ό

ρος

της

Σικ

ελία

ς και τη

Ρόδο, Μ

ε το

ν ∆

ιόνυ

σο, χάρη σ

τη µ

αγι

κή

µεσ

ολά

βηση τ

ης

Ήρας,

απ

έκτη

σε

τον

Πρία

πο. Μ

ε το

ν

Ερµή γ

έννη

σε

τον

Ερµαφ

ρόδιτ

ο. Μ

ε το

ν Ά

δω

νη µ

ε το

ν

οπ

οίο

απ

έκτη

σε

δύο τ

έκνα

: Τ

η Β

ερόη κ

αι το

Γόλγ

ο,

µυθ

ικό ιδρυτή

της

οµώ

νυµης

κυπ

ρια

κής

πόλη

ς.

Άλλ

ος

µύθος

ανα

φέρ

ει ό

τι ο

µυθικ

ός

βασιλ

έας

της

Κύπ

ρου Π

υγµ

αλί

ων

τόσο ε

ρω

τεύτη

κε

την

Αφ

ροδίτ

η ώ

στε

κατα

σκεύ

ασε

ένα ά

γαλµ

ά τ

ης

απ

ό ε

λεφαντ

όδοντ

ο κ

αι άρχισ

ε να

ικετ

εύει

τη

θεά

να

του

δώ

σει

ζω

ή. Η

Αφ

ροδίτ

η ει

σάκουσε

την

παράκλη

σή τ

ου κ

αι έδ

ωσε

ζωή σ

το ά

γαλµ

α π

ου ο

νοµάστη

κε

Γαλά

τεια

. Α

πό τ

ο δ

εσµό τ

ου

Πυγµ

αλί

ωνα

µε

τη Γ

αλά

τεια

- Α

φροδίτ

η γ

εννή

θηκαν

ο Π

άφ

ος,

οικ

ιστή

ς

της

πανά

ρχαιη

ς Π

άφ

ου, και η Μ

εθάρµη.

Άλλ

οι µύθ

οι φ

έρουν

και το

µυθικ

ό β

ασιλ

έα τ

ης

Πάφ

ου Κ

ινύρα ω

ς

εραστή

της

Αφ

ροδίτ

ης.

Με

τον

Αγχ

ίση α

πέκ

τησε

τον

Αιν

εία.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Φ

τερω

τοί έρ

ωτε

ς, π

ερισ

τέρι,

κοχύλι

, καθ

ρέπ

της,

κοσµήµατα

, µήλο

της

οµορφ

ιάς,

παπ

αρούνα

, τρ

ιαντ

άφ

υλλ

ο, µυρτ

ιά,

ανε

µώ

νη, άνθ

ος

ροδιά

ς, χ

ήνε

ς.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Η π

ιο ό

µορφ

η α

π’ ό

λες

τις

θεέ

ς.

∆ια

σκέδ

αζε

µε

το ν

α ξ

υπ

νάει

στι

ς καρδιέ

ς τω

ν θεώ

ν τη

ν αγά

πη

για τ

ους

θνη

τούς.

Είν

αι έν

α θ

ηλυ

κό µ

υθολο

γικό α

ρχέτ

υπ

ο. Γ

οητε

υτι

κή, χθ

όνι

α,

µεγ

αλο

πρεπ

ής.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Υπ

ήρχαν

πολλ

οί π

αραθαλά

σσιο

ι να

οί ή σ

ε

λιµάνι

α

και ακρω

τήρια

, όπ

ως

στο

Αίγ

ιο,

Πάτρ

α, Κ

νίδο, Α

ττικ

ή, Τ

ροιζ

ήνα

,

Ερµιό

νη. Ν

αοί τη

ς υπ

ήρχαν

και

στη

ν Κ

ύπ

ρο κ

αι Κ

ύθηρα. Σ

’ ένα

κυπ

ρια

κό έ

θιµ

ο, οι π

ιστέ

ς τη

ς Α

φροδίτ

ης

τη λ

άτρ

ευαν

σµίγ

οντ

ας

ερω

τικά µ

ε ξέ

νους.

Στη

ν Κ

ω κ

αι στ

η Ρ

όδο, η

λατρ

εία τ

ης

ήταν

ιδια

ίτερ

α δ

ιαδεδ

οµέν

η, ε

νώ σ

τη ∆

ήλο

θεω

ρούσαν

ότι

ξόανό

της

είχε

µετ

αφ

ερθ

εί

εκεί

, απ

ό τ

ο Θ

ησέα

. Ω

ς π

ολε

µικ

ή θ

εά τ

ιµάτα

ι στη

Σπ

άρτη

και τα

Κύθ

ηρα, στο

πλε

υρό τ

ου Ά

ρη.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Τ

ην

συν

οδεύ

ουν

η

Ήβη, η Α

ρµονί

α, ο Ί

µερ

ος,

ο

Πόθ

ος, ο Α

ντέρ

ωνα

ς, ο

Πάνα

ς,

η Π

ειθώ

, Σ

φίγ

γες,

Έρω

τες

και οι

Ώρες

και οι Χ

άριτ

ες ο

ι οπ

οίε

ς τη

ν

ντύ

νουν

µε

ωραία

φορέµ

ατα

, τη

στο

λίζο

υν

µε

χρυσά κ

οσµήµατα

, τη

ν

αρω

µατί

ζουν

και τη

συνο

δεύ

ουν

στους χορούς.

Απ

ό τ

ους

κύριο

υς

θεο

ύς τ

η συν

τροφ

εύουν

ο Ή

φαισ

τος,

ο Ά

ρης,

ο

Ερµής, ο Π

οσει

δώ

ν,ακόµη

και ο

Άδης.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ο

Έρω

τας,

τον

οπ

οίο

απ

έκτη

σε

µε

τον

Άρη, εί

ναι έν

α µ

ικρό

και ζη

λευτό

σε

οµορφ

ιά

αγό

ρι µε

χρυσά φ

τερά σ

τους

ώµους.

Κρατά

ει π

άντ

οτε

ένα

τόξο

, µε

το

οπ

οίο

δια

σκεδ

άζε

ι σηµαδεύ

οντ

ας

µε

τα β

έλη τ

ου τ

ις κ

αρδιέ

ς τω

ν θ

εών

και τω

ν θ

νητώ

ν, π

ου ε

ρωτε

ύοντ

αι όπ

οιο

ν βλέ

πουν

µπ

ροστά

τους.

Η Α

φροδίτ

η γ

οητ

εύτη

κε

απ

ό έ

ναν

πανέ

µορφ

ο ν

έο, το

ν Ά

δω

νη, π

ου

βγή

κε

απ

ό τ

ον

κορµό ε

νός

δέν

τρου

(µυρσίν

η). Τ

ον

έκλε

ισε

σ’ έ

να

κιβ

ώτι

ο κ

αι το

ν εµ

πισ

τεύτ

ηκε

στη

ν Π

ερσεφ

όνη

για

να τ

ον

κρύψει

. Η

Περ

σεφ

όνη

όµω

ς, τ

ον

ερω

τεύτη

κε

και αρνή

θηκε

να τ

ον

επισ

τρέψ

ει.

Τότε

ο ∆

ίας

χώ

ρισ

ε το

έτο

ς στα

τρία

.

Το έ

να ή

ταν

στη δ

ιάθ

εση τ

ου Ά

δω

νη, το

δεύ

τερο γ

ια

την

Περ

σεφ

όνη

και το

τρί

το γ

ια τ

ην

Αφ

ροδίτ

η. Ο

Άδω

νης

όµω

ς, χ

άρισ

ε το

δικ

ό τ

ου µ

έρος

στη

ν

Αφ

ροδίτ

η. Μ

ια µ

έρα, καθώ

ς κυνη

γούσε

ένα

αγρ

ιογο

ύρουνο

τραυµατί

στηκε

θανά

σιµ

α.

Στη

ν π

ροσπ

άθ

ειά τ

ης

να τ

ον σ

ώσει

, τρ

ύπ

ησε

το

πόδι τη

ς κι απ

ό τ

ο αίµ

α τ

ης,

τα τ

ρια

ντάφ

υλλα

, π

ου

ήτα

ν µόν

ο λ

ευκά, έγ

ιναν

κόκκιν

α. Ο

θάνα

τός

του

απ

οδόθ

ηκε

στη

ζήλ

ια

του

Άρη, π

ου µ

εταµορφ

ώθ

ηκε

σε

αγρ

ιόχοιρ

ο, γι

α ν

α τ

ον

σκοτώ

σει

.

Ως

γαµήλ

ιο δ

ώρο , µ

ε το

ν Ή

φαισ

το, ο ∆

ίας τ

ης

δώρισ

ε µια

µαγι

κή ζ

ώνη

που τ

ης

προσέδ

ινε

µονα

δική γ

οητε

ία κ

αι ακατα

νίκητη

ερω

τική έ

λξη.

Ο

ΝΟΜ

Α:

ΗΦ

ΑΙΣ

ΤΟ

Σ

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Κουτ

σοσιδ

εράς,

Χρυσοχέρ

ης

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Ή

ρα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Αφ

ροδίτ

η

ΤΟΠ

ΟΣ

: Ό

λυµπ

ος

Ε

ΠΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Σιδ

ηρουργό

ς, χ

ρυσοχόος,

σ

εισµολό

γος,

γλύ

πτη

ς, τ

ορευ

τής,

µετ

αλλ

οτεχ

νίτη

ς, κ

ατα

σκευ

αστή

ς όπ

λων.

Ι∆

ΙΟΤΗΤΑ

: Θ

εός

της

φω

τιάς

και τη

ς

κ

ατε

ργα

σία

ς µετ

άλλ

ων.

Τω

ν ηφ

αισ

τείω

ν.

Π

ροστά

τευε

τη µ

εταλλ

ουργί

α κ

αι το

υς

τε

χνί

τες

της.

Συµβόλι

ζε τ

ην ε

κπ

ολι

τιστι

κή

δ

ύνα

µη

της

φω

τιάς.

Π

ΑΙ∆

ΙΑ:

Οι Κ

άβει

ροι τη

ς Σ

αµοθ

ράκης

απ

ό τ

η Ν

ύµφ

η Κ

αβει

ρώ

. Ο

τροµερ

ός

λη

στής

Περ

ιφήτη

ς, ο

Πύλι

ος,

ο Ά

ρδαλο

ς,

ο

Παλα

ίµονα

ς ή

Παλα

ιµόνι

ος. και

ο Ε

ριχ

θόνι

ος

ήτα

ν γι

οι το

υ

Ή

φαισ

του!

ΣΥΜ

ΒΟΛΑ

: Σ

φυρί, λ

αβίδ

α, φ

ωτι

ά,

εργα

λεία

, δύο

χρυσές

υπ

ηρέτ

ριε

ς,

χρυσός θ

ρόνο

ς τη

ς Ή

ρας,

αµόνι

,

διπ

λός

πέλ

εκυς,

µπ

αστο

ύνι

.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Προσω

ποπ

οίη

ση

της

φω

τιάς.

Είχ

ε δυνα

τούς

µύες

,

γεροδεµ

ένος, ψηλό

ς, µ

αυρ

ιδερ

ός σ

το

πρόσω

πο, κουτσ

ός, µε

παχιά

και µακριά

γενε

ιάδα. Ή

ταν

καλό

καρδος

και

υπ

οµονε

τικός.

Φοβότα

ν το

∆ία

και εί

χαν

σχέσ

εις σ

εβασµού κ

αι υπ

οτα

γής.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Στη

Λήµνο

, ο ν

αός

του

Ηφ

αίσ

του

είχε

ιδρυθ

εί σ

τη θ

έση ό

που

οι κάτο

ικοι έλ

εγαν

πω

ς έπ

εσε

πρώ

τη

φορά, η φ

ωτι

ά α

πό τ

ον

ουρανό

. Κ

άθ

ε

χρόνο

προς

τιµήν

του,

τελ

ούσαν

τα

Ηφ

αίσ

τεια

, γι

ορτή

στη

ν οπ

οία

για

ενν

έα

µέρ

ες έ

σβηνα

ν όλε

ς οι φ

ωτι

ές τ

ων

σπ

ιτιώ

ν,

για ν

α τ

ις α

νάψουν

ξανά

µε

τη ν

έα φ

ωτι

ά π

ου

έφερ

νε τ

ο ιερ

ό π

λοίο

απ

ό τ

η ∆

ήλο

. Π

ίστε

υαν

ότι

στο

νησί, β

ρισ

κότα

ν το

εργα

στή

ρι το

υ, ό

που

το η

φαίσ

τειο

του

νησιο

ύ ο

Μόσχυλο

ς, ή

ταν

ενερ

γό σ

την

αρχαιό

τητα

.

Κατά

άλλ

ους,

το ε

ργα

στήρ

ιό τ

ου,

ήτα

ν στο

ηφ

αίσ

τειο

της

Αίτ

νας, στη

Σικ

ελία

, όπ

ου ε

ίχε

ταφ

εί ο

Γίγ

αντ

ας

Τυφ

ωέα

ς, τ

ον

οπ

οίο

ο θ

εός ε

ίχε

κατα

δικ

άσει

να β

αστά

µε

το κ

εφάλι

του τ

ο αµόν

ι το

υ.

Λατρ

ευότα

ν και στ

ην

Αθ

ήνα

. Σ

το ν

αό τ

ου

(Θησεί

ο),

µαζί µε

το ά

γαλµ

ά

του,

υπ

ήρχε

και το

άγα

λµα τ

ης

Αθ

ηνά

ς. Π

ρος

τιµή

ν το

υς,

οι Α

θηνα

ίοι,

τελο

ύσαν

τα Η

φαίσ

τεια

ή Χ

άλκ

εια, µε

λαµπ

αδηφ

ορίε

ς και θυσίε

ς.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: ∆

ύο χ

ρυσές

υπ

ηρέτ

ριε

ς,

που τ

ις έ

φτι

αξε

ο ίδιο

ς, α

γάλµ

ατα

όµοια

µε

ζωντ

ανέ

ς κοπ

έλες

, µε

φω

νή κ

αι

εξυπ

νάδα. Τ

ον

ακολο

υθ

ούσαν

παντ

ού

και το

ν βοηθούσαν

στη

δουλε

ιά τ

ου.

Στη

Σικ

ελία

βοηθ

οί το

υ, ήτα

ν οι Κ

ύκλω

πες

.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Η

Ήρα µ

όλι

ς γέ

ννησε

τον

Ήφ

αισ

το π

άνω

στο

ν Ό

λυµπ

ο,

ζήτη

σε

να δ

ει τ

ο µ

ωρό τ

ης.

Μόλι

ς όµω

ς αντ

ίκρισ

ε το

κουτσ

ό κ

αι

µαυριδ

ερό β

ρέφ

ος π

ου τ

ης

παρουσία

σαν

έγιν

ε έξ

ω φ

ρεν

ών.

Πώ

ς ήτα

ν

δυνα

τόν

να γ

εννή

σει

αυτή

, µια

πανέ

µορφ

η θ

εά,

ένα τ

όσο ά

σχηµο µ

ωρό;

Σκέφ

τηκε

ότι

δε

θα µ

πορούσε

µε

κανέ

να τ

ρόπ

ο ν

' αντ

ιµετ

ωπ

ίσει

τις

κοροϊδ

ίες

των

υπ

όλο

ιπω

ν θ

εών

και τα

ειρ

ωνι

κά τ

ους

γέλι

α. Έ

τσι

λοιπ

όν

άρπ

αξε

µανι

ασµέν

η τ

ο µω

ρό κ

αι το

πέτ

αξε

απ

ό τ

ον

Όλυ

µπ

ο.

Ο Ή

φαισ

τος

κατέ

ληξε

στο

ν Ω

κεα

νό.

Εκεί

τον

βρήκαν

και το

ν π

εριµ

άζε

ψαν

η Θ

έτιδ

α κ

αι η Ε

υρυνό

µη.

Ο Ή

φαισ

τος

πέρ

ασε

µαζί

τους

τα ε

ννιά

πρώ

τα χ

ρόνι

α

της

ζωής

του,

σε

µια

θαλά

σσια

σπ

ηλι

ά, το

παλά

τι τ

ου Ν

ηρέα

. Μ

ε τα

κοράλλ

ια κ

αι τα

µαργα

ριτ

άρια

ο Ή

φαισ

τος

έφτι

αχνε

θαυµαστ

ά κ

οσµήµατα

στι

ς θ

εές

που τ

ον

προστά

τευαν.

Έτσ

ι το

υς

έδει

χνε

την

αγά

πη κ

αι τη

ν

ευγν

ωµοσύνη

του

.

Ένα

ς άλλ

ος

µύθος

διη

γείτ

αι ότι

ο Ή

φαισ

τος

έπαθ

ε το

ατυ

χές

γεγ

ονό

ς

σε

µεγ

αλύ

τερη η

λικία

. Ή

ταν

µια µ

έρα, όπ

ως

πολλ

ές ά

λλες

, π

ου

το

θεϊ

κό ζ

ευγά

ρι ο ∆

ίας

και η Ή

ρα µ

άλω

ναν.

Οι φ

ωνέ

ς τη

ς π

ρώ

της

θεά

ς

αντ

ηχούσαν

σ'

ολό

κλη

ρο τ

ον

Όλυ

µπ

ο κ

αι π

ροκαλο

ύσαν

τα σ

χόλι

α τ

ων

υπ

ολο

ίπω

ν. ∆

εν µ

πορούσε

να δ

ιανο

ηθεί

πώ

ς κατά

φερ

ε ο σ

ύζυ

γός

της,

παρά τ

ις δ

ικές

της

προσπ

άθ

ειες

να τ

ον

παρακολο

υθεί

συνέ

χει

α, να

συνά

ψει

σχέσ

εις

µε

µια

θνη

τή, τη

ν Α

λκµήνη

. Τ

ο χ

ειρότε

ρο α

π'

όλα

ήτα

ν ότ

ι απ

έκτη

σε

µαζί

της

κι έν

α γ

ιο, το

ν Η

ρακλή

. Ο

∆ία

ς άρχισ

ε ν'

αστρ

άφ

τει και να

βροντ

ά α

πό τ

α ν

εύρα τ

ου, δεν

άντ

εχε

άλλ

ο τη

ν

αρρω

στη

µέν

η ζ

ήλι

α τ

ης

Ήρας.

Ο κ

αηµέν

ος

ο Ή

φαισ

τος σ

' αυτό

ν

τον

τρικ

ούβερ

το κ

αβγά

πήρε

το µ

έρος

της

µητέ

ρας

του. Ο

πατέ

ρας

του

τότε

, θ

ολω

µέν

ος

καθ

ώς

ήτα

ν απ

ό τ

ην

οργή

του,

άρπ

αξε

τον

άσχηµο γ

ιο

του,

που π

οτέ

δεν

τον

συµ

πάθ

ησε

πραγµ

ατι

κά, και το

ν π

έταξε

µ'

όλη

του

τη δ

ύνα

µη

κάτω

απ

ό τ

ον

Όλυ

µπ

ο. Ο

Ήφ

αισ

τος

µια

ολό

κλη

ρη µ

έρα

στρ

οβιλ

ιζότα

ν στη

ν ατµ

όσφ

αιρ

α κ

αι τε

λικά κ

ατέ

ληξε

µε

ορµή

πάνω

στη

Λήµνο

. Τ

ο σ

ώµα τ

ου

βρόντ

ηξε

σε

κάπ

οια

βράχια

του ν

ησιο

ύ και απ

ό

τότε

ο Ή

φαισ

τος

κουτ

σάθ

ηκε

για ό

λη τ

ου

τη ζ

ωή.

Κατα

σκεύ

ασε

θαυµαστ

ά κ

αι µεγ

αλό

πρεπ

α έ

ργα

, όπ

ως

το ά

ρµα τ

ου

Ήλι

ου, το

χρυσό θ

ώρακα τ

ου Η

ρακλή

, το

θώ

ρακα τ

ου

∆ιο

µήδη, τη

ν

πανο

πλί

α κ

αι τη

θαυµάσια

ασπ

ίδα τ

ου

Αχιλ

λέα, το

σκήπ

τρο κ

αι το

θρόνο

του ∆

ία, τα

βέλ

η τη

ς Ά

ρτε

µης

και το

υ Α

πόλλ

ωνα

, τα

χρυσά

κύπ

ελλα

του Ή

λιου

και το

υ ∆

ιόνυ

σου. Έ

φτι

αξε

τα π

αλά

τια τ

ων

θεώ

ν.

Στη

ν π

όρτα

της Α

φροδίτ

ης

κατα

σκεύ

ασε

µια

κλε

ιδαριά

, π

ου

δεν

άνο

ιγε

µε

κανέ

να τ

ρόπ

ο α

πό ά

λλο θ

εό.

Το γ

εµάτο

στο

λίδια

κρεβ

άτι

, π

ου

πάνω

του

ξάπ

λωνε

ο Ή

λιος,

για

να ξ

εκουραστε

ί

στο

τέλ

ος

της

µέρ

ας. Ο

Τάλω

ς, έ

νας

χάλκ

ινος

γίγα

ντας

µε

ψυχ

ή. Τ

α α

σηµέν

ια

κύµβαλα

(κρότα

λα)

της

Αθηνά

ς.

Κάπ

οτε

έφ

τιαξε

ένα θ

αυµ

άσιο

θρόνο

για

την

Ήρα, π

ου ό

ταν

κάθ

ισε,

αόρατα

δεσ

µά τ

ην

κράτη

σαν

καθ

ηλω

µέν

η κ

αι κανε

ίς δ

εν

µπ

ορούσε

να τ

η λ

ύσει

. Μ

όνο

ο ∆

ιόνυ

σος, ο ο

ποίο

ς το

ν µέθ

υσε,

κατά

φερ

ε να

τον

πεί

σει

να λ

ύσει

την

Ήρα. Ω

ς αντ

αµοιβ

ή ζ

ήτη

σε

για

γυνα

ίκα τ

ου, τη

ν ω

ραιό

τερη θ

εά, τη

ν Α

φροδίτ

η. Ο

γάµος

του ό

µω

ς δεν

ήτα

ν υγι

ής,

για

τί η

Αφ

ροδ

ίτη

τον

απ

ατο

ύσε

µε

τον

Άρη. Έ

φτι

αξε

και γι

’

αυτο

ύς

αόρατα

δεσ

µά π

ου κ

αθ

ήλω

σαν

τους

δύο ε

ραστέ

ς, µ

όλι

ς

ξάπ

λωσαν

για ν

α χ

αρούν

τον

έρω

τά τ

ους.

Ο Ή

φαισ

τος

κάλε

σε

όλο

υς

τους

θεο

ύς

να «

καµαρώ

σουν»

το θ

έαµα κ

ι αφ

ού

ικανο

ποιή

θηκε

µε

τη

γελο

ιοπ

οίη

σή τ

ους,

του

ς ελ

ευθέρ

ωσε.

ΟΝΟΜ

Α:

ΑΡΗ

Σ

Ε

ΠΩ

ΝΥΜ

Ο:

Πολε

µάρης,

Πολε

µοχαρής,

Α

ιµοχαρής.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Ή

ρα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Είχ

ε π

αράνο

µη σ

χέσ

η µ

ε

τ

η θεά

Αφ

ροδίτ

η!

ΤΟΠ

ΟΣ

: Θ

ράκη

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Στρ

ατι

ώτη

ς,

στρ

ατη

γός,

παλα

ιστή

ς.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Θ

εός

του π

ολέ

µου κ

αι το

υ

µ

ίσους.

Α

ντιπ

ροσω

πεύ

ει τ

ην

παράλο

γη µ

ανί

α τ

ου

π

ολέ

µου,

την

κατα

στρ

οφ

ή.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

∆εί

µος

, Φ

όβος (

που

έδ

ωσαν

το ό

νοµά

τους

στο

υς

αντ

ίστο

ιχους

δορυφ

όρους

του

πλα

νήτη

Άρη)

και Α

ρµονί

α α

πό τ

ην

Αφ

ροδίτ

η. Μ

ερικ

οί π

ροσθ

έτουν

τον

Έρω

τα κ

αι το

ν Π

ρία

πο. Α

πό τ

ην

Άγλ

αυρο, απ

έκτη

σε

τη Α

λκίπ

πη. Γ

ιος

του

Άρη κ

αι τη

ς κόρης

του

ποτα

µού Α

σω

πού, Ά

ρπ

ινας, ήτα

ν ο

Οιν

όµα

ος,

βασι

λιάς

της

Πίσ

σας

στη

ν Ή

λιδα. Α

πό τ

ην

Αλθ

αία

απ

έκτη

σε

το Μ

ελέα

ργο

. Α

πό τ

ην

κόρη

του

Κηφ

έα Α

ερόπ

η, το

ν Α

έροπ

ο.

Απ

ό τ

η Φ

ιλον

όµη, έγ

ινε

πατέ

ρας

του β

ασιλ

ιά

της

Αρκαδία

ς Λ

ύκαστο

υ και απ

ό τ

η Β

οιω

τή

∆ω

τίδα ή

τη Χ

ρυσή, το

ν Φ

λεγύ

α.

Οι Α

µαζό

νες

θεω

ρούντ

αι επ

ίσης θ

υγα

τέρες

του,

όπ

ως

και η Έ

ρις

, οι Κ

ύρες

και η

Ενυ

ώ.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Ξ

ίφος,

πανο

πλί

α, όπ

λα,

κρόκος, δάδες

, σκυλί

, γύ

πες

(π

ου

έτρω

γαν

τα π

τώµατα

τω

ν

σκοτω

µέν

ων

πολε

µισ

τών)

, τα

ύροι,

πετ

εινο

ί, τ

ο δ

όρυ

και ο

ανα

µµέν

ος

πυρσός.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Άγρ

ιος, αιµ

οβόρος,

προκλη

τικός σ

κόρπ

ιζε

στο

πέρ

ασµά τ

ου

το θ

άνα

το, τη

ν κατα

στροφ

ή, το

αίµ

α, τη

ν

απ

ελπ

ισία

. Ύ

πουλο

ς, κ

ακός,

δυνα

τός,

ταχύτα

τος.

Ζήλε

υε

την

Αφ

ροδίτ

η.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

∆εν

τον

συµπ

αθ

ούσαν

πολύ

οι

αρχαίο

ι Έ

λληνε

ς, γ

ι’ αυτ

ό δ

εν τ

ου

αφ

ιέρω

σαν

µεγ

αλό

πρεπ

ους

ναούς

και ιε

ρά. Η

λατρ

εία τ

ου

ήταν

δια

δοµέν

η κ

υρίω

ς στη

ν Π

ελοπ

όνν

ησο, στο

Άργο

ς, τ

η

Μαντ

ινεί

α, τη

Σπ

άρτη

και κυρίω

ς στη

Θράκη. Τ

ο

αρχαιό

τερο λ

ατρ

ευτι

κό κ

έντρ

ο ή

ταν

η Θ

ήβα, όπ

ου

οι

κάτο

ικοι π

ίσευ

αν

ότι

είν

αι

απ

όγο

νοι τω

ν Σ

παρτώ

ν, π

ου φ

ύτρ

ωσαν

απ

ό τ

α

δόντ

ια τ

ου δ

ράκου –

γιο

υ τ

ου Ά

ρη,

που

σκότω

σε

ο Κ

άδµος.

Του ή

ταν

αφ

ιερω

µέν

ο κ

αι το

τεί

χος

της

Θήβας,

το

Άρει

ον.

Στη

Σπ

άρτη

και στη

Λήµν

ο ε

ίχαν

µια γ

ιορτ

ή, τα

Εκατο

µφ

όνι

α,

όπ

ου θ

υσία

ζαν

στο θ

εό, τα

ύρους

και π

ετει

νούς,

σε

ανά

µνη

ση τ

ης

εξολό

θρευ

σης

100

εχθ

ρώ

ν, σ

ε κάπ

οια

µάχη.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Σ

ύντ

ροφ

οί το

υ σ

τη µ

άχη ή

ταν

εκτό

ς απ

ό τ

ον ∆

είµο κ

αι

τον

Φόβο, η

τροµερ

ή Έ

ριδ

α, π

ου π

ροσω

ποπ

οιο

ύσε

τη δ

ιχόνο

ια, και οι

Κήρες

, οι «γρ

ήγο

ρες

σκύλε

ς το

υ Ά

δη», π

ου

διέ

σχιζ

αν

τα π

εδία

τω

ν

µαχώ

ν και σκόρπ

ιζαν

την

κατα

στρ

οφ

ή.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ε

ίχε

µια

αδερ

φή, τη

ν Έ

ριδ

α,

που σ

πέρ

νει τη

διχ

όνο

ια α

νάµεσ

α σ

τους

ανθ

ρώ

πους.

Ακολο

υθ

εί π

αντ

ού τ

ον

Άρη κ

ι ότα

ν

ρίχ

νει το

χρυσό

µήλο

που έ

χει

και π

ου

όλο

ι θ

έλουν

να α

ποκτή

σουν,

ανά

µεσ

α

σε

θεο

ύς

και ανθ

ρώ

πους,

προκαλε

ί µί

ση,

πολέ

µους

και αντ

αγω

νισµούς.

Πολε

µούσε

πεζ

ός

ή π

άνω

σε

άρµα, π

ου τ

α ά

λογά

του

ήτα

ν ο

Φόβος,

ο

Αιθ

ήρω

ν, ο

Φλό

γιος

και ο Κ

όνα

βος,

βγά

ζοντ

ας

φω

τιές

απ

ό τ

α

ρουθ

ούνι

α τ

ους.

Ότα

ν ακούει

τον

ήχο α

πό τ

α ό

πλα

του

πολέ

µου,

τρέχ

ει α

µέσ

ως

να

πάρει

µέρ

ος.

∆εν

τον

ενδια

φέρ

ει π

οιο

ς έχ

ει δ

ίκιο

, αρκεί

να υ

πάρχει

σκλη

ρότη

τα κ

αι αιµ

ατο

χυσ

ία.

Άρει

ος Π

άγο

ς (

βράχος

του Ά

ρη)

είνα

ι το

µέρ

ος ό

που ο

ι θ

εοί δίκ

ασαν

και αθ

ώω

σαν

τον

Άρη, ότ

αν

σκότω

σε

τον

Αλι

ρρόθιο

, γι

ο τ

ου

Ποσει

δώ

να, γι

α ν

α ε

κδικ

ηθεί

το θ

άνα

το τ

ης

κόρης

του. Γ

ια ν

α

εξαγν

ιστε

ί έπ

ρεπ

ε να

υπ

ηρετ

ήσει

για έ

να χ

ρονι

κό δ

ιάστη

µα ω

ς δούλ

ος.

Ο Θ

εός

Άρης

έλαβε

µέρ

ος

στο

ν

πόλε

µο τ

ης

Τροία

ς µε

το µ

έρος

των

Τρώ

ων.

Τη µ

εγαλύ

τερη δ

ιαµάχη ε

ίχε

ο Ά

ρης

µε

την

Αθ

ηνά

, π

ου ή

ταν

κι αυτ

ή

πολε

µικ

ή θ

εά. Ό

µω

ς η Π

αλλ

άδα

ήτα

ν π

αράλλ

ηλα κ

αι θ

εά τ

ης

σοφ

ίας,

συν

δύαζε

δηλ

αδή τ

η δ

ύνα

µη µ

ε

την

εξυπ

νάδα. Γ

ι' α

υτό τ

ις π

ερισ

σότε

ρες

φορές

νικ

ούσε

και

ντρόπ

ιαζε

τον

πολε

µόχαρο θ

εό.

Ο Ώ

τος κ

αι ο

Εφ

ιάλτ

ης

είνα

ι οι δί

δυµοι Γ

ίγαντ

ες, π

ου ε

ίχαν

τη

φιλ

οδοξί

α ν

α π

άρουν

την

εξουσία

απ

ό τ

α χ

έρια

του

∆ία

. Έ

να µ

αντ

είο

είχε

προβλέ

ψει

ότι

ούτ

ε θ

νητό

ς, ο

ύτε

θεό

ς θα µ

πορούσε

ποτέ

να τ

ους

σκοτώ

σει

. Ο

ι δυο γ

ίγαντ

ες α

πει

λούσαν

το ∆

ία γ

ια ν

α τ

ους

παραδοθεί

και να

εγκ

ατα

λείψ

ει τ

ο π

αλά

τι τ

ου,

µαζί

µε

τους

άλλ

ους

θεο

ύς. Ό

ταν

ο

θεό

ς Ά

ρης

όρµησε

για ν

α τ

ους π

ολε

µήσει

, το

ν άρπ

αξα

ν και το

ν

κράτη

σαν

κλε

ισµέν

ο σ

’ ένα

χάλκ

ινο

πιθ

άρι γι

α δ

εκατρ

είς

µήνε

ς. Ο

ι

στε

ρήσει

ς εί

χαν

εξαντ

λήσει

τον

άγρ

ιο θ

εό τ

ου π

ολέ

µου κ

αι κανε

ίς δ

εν

ήξερ

ε π

ού β

ρισ

κότα

ν. Ε

υτυ

χώ

ς ο Ε

ρµής

έµαθ

ε το

µυστ

ικό µ

έρος π

ου

τον

κρατο

ύσαν

αιχ

µάλω

το κ

αι αµέσ

ως

τον

ελευ

θέρ

ωσε.

Ο

ΝΟΜ

Α:

ΑΠ

ΟΛ

ΛΩ

ΝΑ

Σ, Φ

ΟΙΒ

ΟΣ

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Μάντ

ης,

Ιατρ

ός,

Μουσαγέ

της,

Χ

αροπ

οιό

ς,

Μου

σικ

ός

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Λ

ητώ

Σ

ΥΖΥΓΟ

Σ:

Ερω

τεύτη

κε

τη ∆

άφ

νη κ

αι

τη

ν Κ

ασσάνδ

ρα, αλλ

ά κ

αι π

ολλ

ές

άλλ

ες!

ΤΟΠ

ΟΣ

: ∆

ήλο

ς

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Μουσικ

ός,

µάντ

ης,

ποιη

τής,

µουσικ

οπ

αραγω

γός,

µαέσ

τρος.

Ι∆

ΙΟΤΗΤΑ

: Θ

εός

της

µουσικ

ής,

του

φ

ωτό

ς, τη

ς αντ

ικής

και τη

ς π

οίη

σης.

Π

ροστά

τευε

τους

νέους,

τη

γεω

ργί

α κ

αι το

ε

µπ

όριο

. Π

ροστά

της

των

γενα

ρχώ

ν,

θ

εραπ

ευτή

ς π

όνω

ν (ε

πει

δή τ

ο ηλι

ακό

φ

ως

χαρίζ

ει υ

γεία

, απ

ολυ

µαίν

ει, και επ

ίσης

αυξά

νει τα

υγι

εινά

και θ

εραπ

ευτι

κά

φυτά

.)

Θεό

ς τη

ς αρµ

ονί

ας

και τη

ς λο

γικής,

της

ασθ

ένει

ας.

Ο

κατε

ξοχήν

νοµοθ

έτης

και µέγ

ας

κούρος.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Απ

ό τ

η Μ

ούσα

Καλλ

ιόπ

η α

πέκ

τησε

τον

ποιη

τή Ι

άλε

µο. Α

πό

τη Ν

ύµφ

η Κ

ωρυκία

, το

Λυκω

ρέα

. Α

πό τ

η Μ

ελία

, κόρη τ

ου Ω

κεα

νού,

τον

ποτα

µό Ι

σµηνό

. Α

πό τ

ην

Κορω

νίδα, το

ν ήρω

α-γ

ιατρ

ό Α

σκλη

πιό

. Α

πό

την

Κυρήνη

, το

ν Α

ρισ

ταίο

. Α

πό τ

η Ρ

οιώ

, απ

έκτη

σε

τον

Σούνι

ο. Α

πό τ

η

Χιό

νη, το

ν Φ

ιλάµµονα

. Α

πό τ

η Θ

ρύα, το

ν π

ανέ

µορφ

ο γ

ιο Κ

ύκνο

, το

ν

οπ

οίο

ποθούσαν

όλο

ι. Α

πό τ

η Μ

αντ

ώ, το

ν π

ερίφ

ηµο µ

άντ

η Μ

όψο.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Λ

ύρα, κιθ

άρα, ήλ

ιος,

τρίπ

οδας,

φαρέτ

ρα µ

ε τό

ξο, οµφ

αλό

ς τω

ν ∆

ελφ

ών,

δάφ

νη, φ

οίν

ικας,

κύκνο

ς, δ

ελφ

ίνια

, κόρακες

.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήτα

ν ο π

ιο ό

µορφ

ος

απ

ό τ

ους θ

εούς.

Αδερ

φός

της

Άρτ

εµις

. Α

νέµελ

ος,

καλό

ς, γ

λυκός.

Αντ

ιπροσω

πεύ

ει τ

ον

ήλιο

.

Φοίβ

ος,

σηµαίν

ει:

ιερός,

καθ

αρός.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Η γ

ιορτή

τω

ν Κ

αρνε

ίων,

γιν

ότα

ν στη

Σπ

άρτη

, κάθε

τέσσερ

α χ

ρόνι

α. Α

γροτ

ική ε

ορτή

και τη

ς κ

αρπ

οφ

ορία

ς, ό

πω

ς και τα

Πυανό

ψια

, τα

οπ

οία

γίν

οντα

ν κάθ

ε φ

θιν

όπ

ωρο. Έ

να π

αιδ

ί το

υ ο

ποίο

υ

ζούσαν

και οι δύο γ

ονε

ίς, κρατώ

ντας

ένα κ

λαδί ελ

ιάς,

την

ειρ

εσιώ

νη, µε

κρεµ

ασµέν

α σ

ύκα κ

αι ψω

µάκια

, π

ροπ

ορευ

ότα

ν τη

ς λα

τρευ

τικής

ποµπ

ής

ως

το ιερ

ό, όπ

ου σ

την

είσοδό τ

ου

απ

έθετ

αν

την

ειρεσ

ιώνη

. Η

θερ

απ

ευτι

κή ιδιό

τητά

του

λατρ

ευότα

ν

στη

ν Ε

πίδ

αυρο, στη

ν Κ

υνο

υρία

και το

ν

Πει

ραιά

. Μ

αντ

εία τ

ου υ

πήρχαν

στα

παράλι

α τ

ης

Μικ

ράς

Ασία

ς, τ

η Λ

έσβο,

τη Χ

ίο, τη

Βοιω

τία κ

αι τη

Θεσ

σαλί

α.

Το π

ιο ξ

ακουστό

ήτα

ν το

Μαντ

είο

των

∆ελ

φώ

ν.

Τα Π

ύθ

εια γ

ιορτ

άζο

νταν

απ

ό τ

ην

7η ω

ς τη

ν 11

η τ

ου µ

ηνό

ς Η

ρακλε

ίου

προς

τιµή τ

ου Π

ύθ

ιου Α

πόλλ

ωνο

ς, στο

ιερ

ό π

ου λ

εγότα

ν «Π

υθ

ώς»

,

στο

υς

∆ελ

φούς

ανά

πεν

ταετ

ία. Π

εριε

λάµβανε

επ

ίσηµη π

οµπ

ή π

ου

απ

οτε

λούντ

αν

απ

ό τ

ην

Αµφ

ικτυ

ονί

α µ

ε τι

ς ιε

ρές

θεω

ρίε

ς τη

ς, α

πό

αντ

ιπροσώ

πους

των

δια

φόρω

ν π

όλε

ων

και θ

ρησκευ

τές

και τέ

λος,

απ

ό

τα σ

φάγι

α, γι

α τ

η µ

εγάλη

θυσία

. Η

ποµπ

ή µ

ετέβ

αιν

ε σε

παράτα

ξη, µέσ

ω

της

Ιερ

άς

Οδού, στο

ν να

ό

τουΑ

πόλλ

ωνα

, στ

ο β

ωµό τ

ου ο

ποίο

υ

ανα

πέµ

ποντ

αν

δεή

σει

ς και

προσφ

έροντ

αν

θυσίε

ς.

Το π

ρόγρ

αµµα τ

ων

Πυθίω

ν,

περ

ιελά

µβανε

µουσικ

ό α

γώνα

κιθ

αρω

δία

ς, ο

οπ

οίο

ς ήτα

ν

επικ

ολυ

ρικ

ή ρ

αψω

δία

που

συνο

δευ

ότα

ν µε

κιθ

άρα. Τ

ο θ

έµα τ

ου

ήτα

ν η ν

ίκη τ

ου

Απ

όλλ

ωνα

κατά

του

Πύθω

να κ

αι ο υ

ψίφ

ωνο

ς κιθ

αρω

δός ή

ταν

ντυµέν

ος

µε

µεγ

αλο

πρέπ

εια. Ο

µουσ

ικός

αγώ

νας

περ

ιελά

µβανε

ακόµη τ

ον

«αυλη

τικό», µουσικ

ή

σύνθ

εση π

ου ε

κτε

λούντ

αν

µόν

ο α

πό α

υλητή

και τη

ν «αυλω

δία

», άσµα

µε

τη σ

υνο

δεί

α

αυλο

ύ. Τ

α Α

πολλ

ώνι

α ή

ταν

εξιλ

αστ

ήρια

γιορτή

της

Σικ

υώ

νος

προς

τιµή τ

ου

Απ

όλλ

ωνα

.

Απ

ολλ

ώνι

α γ

ιορτά

ζοντ

αν

επίσ

ης

στη

Μίλ

ητο

, τη

Κύδν

ο κ

αι στη

∆ήλο

γιο

ρτάζοντ

αν

την

7η Θ

αργη

λιώ

νος

και κατά

τη δ

ιάρκει

α τ

ους

γίνο

νταν

αγώ

νες

εφήβω

ν

και ανδ

ρώ

ν καθώ

ς και λι

τανε

ία δ

αδούχω

ν.

Στη

Σπ

άρτη

, γί

νοντ

αν

τα Υ

ακίν

θια

, τέ

λος

Ιουλί

ου,

µε

υγρές

προσφ

ορές

. Σ

την

Αττ

ική, τα

Θαργή

λια, π

ριν

αρχίσ

ει η

συγ

κοµιδ

ή.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Ο

ι εν

νέα Μ

ούσες

, οι

προστά

τιδες

τω

ν τε

χνώ

ν και π

ηγή

της

έµπ

νευσης τ

ων

καλλ

ιτεχ

νών,

µε

τις

µελ

ωδικ

ές τ

ους

φω

νές,

συντ

ρόφ

ευαν

τον

Απ

όλλ

ωνα

, ότα

ν έπ

αιζ

ε λύ

ρα.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Η

επ

ίκλη

σή τ

ου

“∆ήλι

ος”

σηµαίν

ει φ

υσικ

ά ό

χι µόνο

ν το

ν

γενν

ηθ

έντα

στη

νήσο ∆

ήλο

, αλλ

ά κ

αι το

ν Θ

εό π

ου κ

άνε

ι δήλα

και

ορατά

τα π

άντ

α, αλλ

ά κ

αι τα

πάντ

α ο

ρά δηλα

δή

ως ο

θεό

ς π

ου η

µατι

ά τ

ου φ

ωτί

ζει το

υς

θνη

τούς

και π

αρατη

ρεί

τα π

άντ

α.

Για

να ε

κδικ

ηθ

εί τ

ους

Κύκ

λωπ

ες, π

ου

κατα

σκεύ

ασαν

τον

κερ

αυν

ό, µε

τον

οπ

οίο

ο ∆

ίας

κερ

αύνω

σε

το γ

ιο τ

ου

Ασκλη

πιό

, σκότω

σε

τους

γιούς

των

Κυκλώ

πω

ν,

αφ

ού ο

ι γο

νείς

τους

ήταν

αθ

άνα

τοι. Π

ροκει

µέν

ου ν

α ε

ξαγν

ιστε

ί απ

ό τ

ο φ

όνο

,

υπ

οχρεώ

θηκε

απ

ό τ

ο ∆

ία, να

γίν

ει δ

ούλο

ς το

υ

βασιλ

ιά τ

ων

Φερ

ρώ

ν Ά

δµη

του.

Εξα

ναγκ

άστη

κε

επίσ

ης,

να γ

ίνει

δούλο

ς κ

αι

φύλα

κας τ

ων

κοπ

αδιώ

ν το

υ β

ασιλ

ιά τ

ης

Τροία

ς Λ

αοµέδ

οντ

α, γι

ατί

συµµετ

είχε

στην

επανά

σταση τ

ων

θεώ

ν εν

αντ

ίον

της

εξουσία

ς το

υ ∆

ία.

Κάθ

ε χει

µώ

να α

ναχω

ρούσ

ε γι

α τ

η χ

ώρα τ

ων

Υπ

ερβορεί

ων,

απ

’ όπ

ου

κατα

γότα

ν η µ

ητέρ

α τ

ου. Ε

κεί

µαζί

µ’ α

υτή

τη µ

υθικ

ή φ

υλή

, π

ου

κατο

ικούσε

σ’ έ

να µ

έρος π

ου π

οτέ

δεν

υπ

ήρξε

, «ανα

τολι

κά τ

ου

ήλι

ου

και δυτι

κά τ

ης

σελ

ήνη

ς», ο θ

εός π

ερνο

ύσε

τους

τρει

ς χει

µω

νιάτι

κους

µήνε

ς κι ύστ

ερα ε

πέσ

τρεφ

ε στη

ν Ε

λλάδα, π

αίζ

οντ

ας

λύρα, π

άνω

σε

άρµα π

ου τ

ο έ

σερ

ναν

κύκνο

ι ή

γύπ

ες...

Ο

ΝΟΜ

Α:

ΑΡΤ

ΕΜ

Η

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Αγρ

ιόγα

τα,

Α

γοροκόριτ

σο, Ε

λαφ

ούλα

.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ: ∆

ίας

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Λ

ητώ

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Κανέ

νας!

Ήτα

ν κατά

τ

ου

γάµου!!!

ΤΟΠ

ΟΣ

: ∆

ήλο

ς

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Κυνη

γός,

δασοφ

ύλα

κας,

γυνα

ικολό

γος,

µαία

.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Θ

εά τ

ου κ

υνη

γιού.

Π

ροστά

τευε

τα δ

άση

και τα

άγρ

ια ζ

ώα.

Θ

εά τ

ης

φύσης,

τω

ν δα

σώ

ν, τ

ων

αγρ

ιµιώ

ν.

Π

ροστά

τιδα κ

άθε

νεο

γένν

ητο

υ, τ

ης

µητ

ρότη

τας,

της

νεότη

τας

και

ιδ

ιαίτ

ερα τ

ων

κοριτ

σιώ

ν, µ

έχρι τη

ν ηµέρ

α

το

υ γ

άµου τ

ους,

της

αγν

ότη

τας,

της

π

αρθ

ενικ

ότη

τας,

του

τοκετ

ού κ

αι

τ

ων

βρεφ

ών.

Σκορπ

ίζει

τον

αιφ

νίδιο

θάνα

το. Θ

εά τ

ης

Σελ

ήνη

ς.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

∆εν

είχ

ε! Ε

ίχε

όµω

ς τ

α ζ

ωάκια

της!

!!

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Ε

λάφ

ι, τ

όξο

, φ

αρέτ

ρα

µε

βέλ

η, σελ

ήνη

, αρκούδα,

ηµισ

έληνο

ς, κ

υνη

γετι

κά σ

κυλι

ά,

ταύρος,

αίγ

α.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Περ

ήφ

ανη

, π

εισµατά

ρα.

Μ’ έ

να τ

όξο

στο

χέρ

ι, γ

υρνά

ει σ

τα δ

άση.

Αγέ

ρω

χη. Σ

κλη

ρή α

πέν

αντ

ι στο

υς

παραβάτε

ς τω

ν δικ

ών

της

κανό

νων.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Ναοί τη

ς υπ

ήρχαν

στη

ν

Έφ

εσο τ

ης

Μικ

ράς

Ασία

ς, σε

νησιά

του Α

ιγαίο

υ,

την

Αρκαδία

, τη

ν Κ

ρήτη

. Σ

την

Αττ

κή τ

ην

τιµούσαν

µε

τα Β

ραυρώ

νεια

, κάθε

τετρ

αετ

ία, µε

ποµπ

ή

προς

το ιερ

ό τ

ης

Βραυρώ

νος.

Στα

Ελα

φηβόλι

α τ

ης

πρόσφ

εραν

ζυµω

τά

οµοιώ

µατα

ελα

φιώ

ν. Α

ργό

τερα τ

ης

θυσία

ζαν

κάθ

ε χρόνο

50

0 κ

ατσ

ίκια

.

Στα

Μουν

ίχια

, γι

νότα

ν π

οµπ

ή σ

το ιερ

ό τη

ς Μ

ουν

ιχία

ς το

υ Π

ειραιά

.

Στη

Σπ

άρτη

κατά

τη

διά

ρκει

α τ

ης

γιορτ

ής

των

Τιθ

ηνί

διω

ν, ο

ι π

ιστο

ί

έφερ

ναν

στο

ιερ

ό τ

ης

θεά

ς τα

βρέφ

η τ

ους

για ν

α τ

α ε

υλο

γήσει

.

Τα Α

ρτε

µίσια

ήτα

ν π

ανε

λλήνι

α γ

ιορτή

προς τ

ιµή τ

ης

Αρτέ

µιδος.

Πιο

ξακουστή

α’ ό

λες

ήτα

ν η Γ

ιορτή

της

Πόλε

ως

της

Εφ

έσου, η ο

ποία

περ

ιελά

µβανε

αγώ

νες

και π

οµπ

ή µ

ε π

εριφ

ορά τ

ου

αγά

λµατο

ς τη

ς Θ

εάς,

ντυµέν

ο µε

δορά α

γρίο

υ ζώ

ου. Τ

ην

ποµπ

ή

έκλε

ινε

όµιλ

ος

νέω

ν γυ

ναικ

ών

µετ

αµφ

ιεσµέν

ων

σε

νύµφ

ες ο

ι

οπ

οίε

ς χόρευ

αν.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Τ

η σ

υνό

δευ

αν

οι Ν

ύµφ

ες κ

αι

µικ

ρά κ

αι όµορφ

α κ

ορίτ

σια

, π

ου

τα µ

άθαιν

ε

ν’ α

γαπ

ούν

τα ζ

ώα κ

αι τη

φύση. Μ

ε επ

ιβολή

και

αυστη

ρότη

τα α

παίτ

ησε

την

αθ

ωότη

τα κ

αι τη

ν π

αρθ

ενικ

ότη

τα κ

αι απ

ό

τις

Νύµφ

ες π

ου τ

ην

περ

ιστο

ίχιζ

αν.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Γ

νώριζ

ε π

ολύ

καλά

την

τέχνη

του

τόξο

υ κ

αι κανε

ίς

δεν

µπ

ορεί

να τ

η συνα

γωνι

στε

ί

σο σ

ηµάδι.

∆ίδ

υµη α

δερ

φή τ

ου

Απ

όλλ

ωνα

,

συνδ

έετα

ι όχι µόνο

µε

τη

λατρ

εία τ

ου

αδελ

φού τ

ης,

αλλ

ά

και µε

τις

περ

ιπέτ

ειές

του

. Τ

ον

συντ

ροφ

εύει

στη

χώ

ρα τ

ων

Υπ

ερβορεί

ων

κι εν

ωµέν

οι υ

περ

ασπ

ίζοντ

αι τη

µητέ

ρα τ

ους

Λητ

ώ,

σκοτώ

νοντ

ας

τα π

αιδ

ιά τ

ης

Νιό

βης

που τ

ην

πρόσβαλε

. Ο

∆ία

ς τη

ς έτ

ρεφ

ε π

ολύ

µεγ

άλη

αγά

πη κ

αι ικ

ανο

ποιο

ύσε

όλε

ς τη

ς τι

ς επ

ιθυµίε

ς.

Ένα

απ

ό τ

α π

ρώ

τα π

ράγµ

ατα

που ζ

ήτη

σε

η

Άρτε

µη ω

ς δώ

ρο α

πό τ

ον π

ατέ

ρα τ

ης ή

ταν

η

αιώ

νια α

γνότ

ητα κ

αι π

αρθ

ενία

.

Η Ά

ρτε

µη

ήτα

ν µια

θεά

αµεί

λικτη

που π

οτέ

σχεδ

όν

δεν

συγχ

ωρούσε.

Οπ

οια

δήπ

οτε

παρατυ

πία

σε

βάρος

της

επιδ

εχότα

ν τη

ν

τιµω

ρία

της.

Τα θ

ανα

τηφ

όρα τ

ης

βέλ

η

στό

χευ

αν

θνη

τούς

που π

αρέβ

λεπ

αν

την

ύπ

αρξή τ

ης

ή α

µελ

ούσαν

τις

αρχές

και τη

λατρ

εία τ

ης.

Ότα

ν ο Α

κτα

ίων,

ο γ

ιος

της

Αυτο

νόης

και το

υ Α

ριστα

ίου, έτ

υχε

να

δει

την

Άρτ

εµη

γυµνή

, τη

ν ώ

ρα π

ου

έκανε

το λ

ουτρ

ό τ

ης,

η θ

εά τ

ον

µετ

αµόρφ

ωσε

σε

έλαφ

ο κ

αι

εξώ

θησε

τους

πεν

ήντ

α σ

κύλο

υς

του

να τ

ον

κατα

σπ

αράξο

υν.

Ο Ω

ρίω

ν, ο

γιο

ς το

υ Π

οσει

δώ

να,

βρήκε

και αυτό

ς τρ

αγι

κό θ

άνα

το

απ

ό τ

α β

έλη τ

ης

Άρτε

µης,

διό

τι

είχε

συνε

υρεθ

εί µ

ε τη

θεά

της

αυγή

ς Η

ώ, ή δ

ιότι

, σύµφ

ωνα

µε

κάπ

οια

άλλ

η π

αράδοση, εί

χε

καυχ

ηθεί

ότι

ήτα

ν καλύ

τερος

απ

' αυτή

ν στ

ην

θηρευ

τική τ

έχνη

.

Ο Ά

δηµητο

ς στη

γαµήλι

α γ

ιορτή

του

είχε

ξεχάσει

να θ

υσιά

σει

(όπ

ως

επιβ

αλλ

ότα

ν) σ

την

Άρτε

µη. Η

Άρτε

µη

οργι

σµέν

η α

πό α

υτή

την

παρατυ

πία

του έ

στε

ιλε

φίδ

ια, στη

ν νύ

κτα

του

γάµο

υ τ

ου π

ου τ

ου

αφ

αιρ

έσαν

τη ζ

ωή. Ο

ι π

ροσπ

άθει

ες τ

ου Α

πόλλ

ωνα

να κ

αµφ

θεί

ήτα

ν

µάτα

ιες.

Την

προστα

σία

της

θεά

ς εί

χε

ο Ι

ππ

όλυ

τος,

δει

νός

κυνη

γός

και

ιππ

οδαµαστή

ς. Κ

αµία

πρό

κλη

ση δ

εν σ

τάθ

ηκε

ποτέ

ικανή

να τ

ον

παρασύρει

. Α

πέρ

ριψ

ε ακόµη κ

αι τη

ν γο

ητε

ία τ

ης

Φαίδ

ρας, τη

ς συζύ

γου

του

Θησέα

. Η

υπ

οδει

γµατι

κή τ

ου

συµπ

εριφ

ορά έ

κανε

τη

θεά

να

συγκ

ινηθεί

και να

του

χαρίσ

ει τ

ιµές

, δόξε

ς και αιώ

νια -

µετ

ά τ

ο θάνα

τό

του-

µνή

µη

του

ονό

µατό

ς το

υ.

Ο

ΝΟΜ

Α:

ΕΡΜ

ΗΣ

Έρµα;: τ

υχαίο

και απ

ροσδόκητο

εύρηµα

Ε

ΠΩ

ΝΥΜ

Ο:

Ψυχοπ

οµπ

ός, Κ

εδρώ

ος,

Σ

καντ

αλι

άρης

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Μ

αία

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

∆εν

παντ

ρεύ

τηκε,

αλλ

ά ε

ίχε

πολλ

ές ε

ρω

µέν

ες!!!

Τ

ΟΠ

ΟΣ

: Σ

την

Αρκαδία

και π

ιο

συγκ

εκριµ

ένα σ

το β

ουνό

Κυλλ

ήνη

. Ε

κεί

,

µέ

σα σ

ε µια

σπ

ηλι

ά, κατο

ικούσε

απ

οµονω

µέν

η

µια

απ

ό τ

ις ε

πτά

κόρες

του Ά

τλαντ

α κ

αι τη

ς

Πλη

ιόνη

ς, η

Πλε

ιάδα Μ

αία

. Σ

' αυτή

τη σ

πηλι

ά

τ

ην

εντό

πισ

ε ο ∆

ίας κ

αι εν

ώθ

ηκε

µαζί

τ

ης.

Εκεί

δέκ

α µ

ήνε

ς µετ

ά έ

φερ

ε η α

θάνα

τη

νύµφ

η σ

τον

κόσµο, το

µικ

ρό κ

αι θ

αυµατο

υργό

Ερµή.

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Έµπ

ορος,

ταχυδρόµος,

κλέ

φτη

ς, β

οσκός,

νε

κροθάφ

της, αγρ

ότης.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Α

γγελ

ιαφ

όρος

των

θεώ

ν, π

ροστά

της τ

ου ε

µπ

ορίο

υ, τω

ν

τυχερ

ών

παιχ

νίω

ν, α

λλά κ

αι τη

ς κλο

πής.

Συνό

δευ

ε τι

ς ψυχές

τω

ν

νεκρώ

ν στο

ν Κ

άτω

Κόσµο

. Θ

εός τ

ων

αγρ

οτώ

ν και τω

ν βοσκώ

ν. Θ

εός

της

υγε

ίας,

τω

ν νέ

ων

και τω

ν δρόµω

ν.

Της

επικ

οιν

ωνί

ας

και τη

ς καλή

ς τύ

χης.

Λόγι

ος κ

αι κήρυκας τ

ων

θεώ

ν.

Προστά

της τ

ων

παλα

ιστώ

ν.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Του

απ

οδίδ

οντ

αι

πολλ

οί έρ

ωτε

ς µε

Νύµφ

ες!

Ο τ

ραγο

πόδαρος

Πάνα

ς,

καρπ

ός

του έ

ρω

τά τ

ου

µε τ

η Ν

ύµφ

η ∆

ριό

πη.

ΟΑ

υτό

λυκος α

πό τ

η Ν

ύµφ

η Χ

ιόνη

. Ο

Κύδω

ν,

γενν

ήθ

ηκε

απ

ό τ

ην έ

νωσή

του

µε

την

Ακακαλλ

ίδα. Ο

Κέφ

αλο

ς, γ

ιος

του,

απ

ό τ

ην

Έρση, τη

ν κόρη τ

ου

Κέκ

ροπ

α. Ο

Εύδω

ρος

απ

ό τ

η Ν

ύµφ

η Π

ολυ

µήλη

. Ο

Μυρτί

λος

απ

ό τ

ην

Κλυ

µέν

η ή Φ

αέθ

ουσα.

Απ

ό τ

ην

Αλκ

ιδάµει

α τ

ον

Βούνο

. Ο

Πρία

πος, ο Σ

άµω

ν ή Σ

άω

ν, ο

Πόλυ

βος,

ο Α

ρπ

άλυ

κος, ο Ά

βδηρος,

ο Κ

ήρυκος

και π

ολλ

οί άλλ

οι εί

ναι

γιοι το

υ, όπ

ως

και ο ∆

άφ

νης

και ο Ε

ρµαφ

ρόδιτ

ος.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Κ

ηρύκει

ο (

ραβδί

µε

δύο φ

ίδια

, π

ου τ

ου έ

φερ

νε

γούρι και π

λούτ

η),

φτε

ρω

τά

σανδ

άλι

α, φ

τερω

τό χ

ρυσό

καπ

έλο (

Πέτ

ασος)

, λύ

ρα χ

ρήµατα

, π

ουγκ

ί.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Νεα

νικός,

επ

ιπόλα

ιος,

κεφ

άτο

ς, α

εικίν

ητος,

θρασύς κ

αι ανα

ιδής.

Έξυ

πνο

ς, π

ανο

ύργο

ς, ε

πιν

οητι

κός,

άτα

κτο

ς,

φαρσέρ

. Μ

ιλάει

µε

µεγ

άλη

άνε

ση. Π

αρατη

ρητ

ικός,

ικανό

ς, δ

όλι

ος

και

εύστρ

οφ

ος.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Αγά

λµατά

του,

οι Ε

ρµές

ή

Ερµεί

α, (ο

ι ορθω

µέν

οι

λίθ

οι π

ου χ

ρησιµ

οπ

οιο

ύντ

αν

για τ

ην ο

ριο

θέτ

ηση π

εριο

χώ

ν και ω

ς

οδοδεί

κτε

ς γι

α τ

ους τ

αξιδ

ιώτε

ς) υ

πήρχαν

στο

υς

δρόµους.

Στη

Σάµο τ

ον

γιόρτα

ζαν

µια

µέρ

α τ

ο χ

ρόνο

, σαν

θεό

της

κλο

πής.

Αυτή

τη µ

έρα ε

πιτ

ρεπ

ότα

ν σε

όλο

υς ν

α κ

λέβουν.

Ναοί το

υ υ

πήρχαν

στην

Πελ

οπ

όνν

ησο. Τ

α Έ

ρµαια

ήτα

ν η λ

αµπ

ρότε

ρη

γιορτή

, γι

νότα

ν κάθ

ε χρόνο

µε

λαµπ

αδηδροµία

παιδ

ιών

στη

∆ήλο

.

Στη

ν Ί

µβρο κ

αι τη

Σαµοθ

ράκη, το

υ α

πέδ

ιδαν

τιµέ

ς ο

ι αθ

λητέ

ς στ

ις

παλα

ίστρ

ες κ

αι τα

γυµνά

σια

.

Η Τ

ρίτ

η µ

έρα τ

ων

Ανθ

εστη

ρίω

ν ονο

µάζο

νταν

«Χ

ύτρ

οι»

, επ

ειδή τ

ην

ηµέρ

α π

ροσφ

έροντ

αν

αγγ

εία µ

ε άνθ

η, µαγε

ιρεµ

ένα λ

αχανι

κά κ

αι

πανσ

περ

µία

σιτ

ηρώ

ν. Μ

έσω

του Ψ

υχοπ

οµπ

ού Ε

ρµού γ

ινότα

ν επ

ίσηµη

ανά

κλη

ση ν

εκρώ

ν και σπ

ονδ

ές ύ

δατο

ς π

ου ο

νοµάζοντ

αν

«Υ

δροφ

όρια

»

στο

«Ο

λυµπ

είον»

Ιερ

ό τ

ης

Γης

προς τ

ιµή τ

ων

πνι

γέντ

ων

στο

Κατα

κλυ

σµό τ

ου ∆

ευκαλί

ωνο

ς. Σ

το τ

έλος

των

ιεροπ

ραξιώ

ν γι

νότα

ν η

επάνο

δος

των

Ψυχώ

ν στο

ν Ά

δη.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Τ

ον

συν

όδευ

αν

Νύµφ

ες κ

αι ο τ

ραγο

πόδης

Πάνα

ς.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ο

Ερµής,

πετ

ώντ

ας

πάνω

απ

ό σ

τεριέ

ς και θ

άλα

σσες

απ

ό τ

η µ

ια µ

εταφ

έρει

τις

βουλή

σει

ς το

υ κι απ

ό τ

ην

άλλ

η

του

ανα

γγέλ

λει ει

δήσει

ς και

περ

ιστα

τικά. Σ

αν

ακούραστο

ς

δροµέα

ς και σαν

γρήγο

ρος

αγγ

ελιο

φόρος

προθ

υµοπ

οιε

ίται

πάντ

α ν

α π

ροσφ

έρει

τις

υπ

ηρεσ

ίες

του

µετ

αφ

έροντ

ας

κυρίω

ς ε

πιθ

υµίε

ς θ

εών.

Πρώ

τος

απ

' όλο

υς

ο ∆

ίας

τον

ορίζ

ει κ

ήρυκα κ

αι δια

πραγµ

ατε

υτή

του. Ε

µπ

ιστε

υόµεν

ος

την

εξυπ

νάδα τ

ου κ

αι τη

ν π

ονη

ριά

του,

του

προσφ

έρει

το κ

ηρύκει

ο, το

ν π

έτασο

και τα

φτε

ρω

τά σ

ανδ

άλι

α τ

ου

ανα

θέτ

ει ε

µπ

ιστε

υτικ

ές κ

αι καίρ

ιας

σηµασία

ς απ

οστο

λές.

Ανα

κάλυ

ψε

τα µ

έτρα κ

αι τα

στα

θµά,

καθ

ώς

και το

κέρ

δος.

Έδω

σε

τους

πρώ

τους ν

όµους

και κανό

νες

για ε

µπ

ορικ

ές σ

υνα

λλαγέ

ς. Έ

φτι

αξε

την

πρώ

τη λ

ύρα, απ

ό τ

ο κ

αβούκι µια

ς χελ

ώνα

ς και χορδές

απ

ό έ

ντερ

α

αρνι

ού. Π

ρώ

τος

πρόσεξ

ε τη

θέσ

η τ

ων

άστρ

ων

στον

ουρανό

.

Είν

αι και υπ

νοδότη

ς, έ

φερ

νε δ

ηλα

δή

τον

ύπ

νο,

αλλ

ά κ

αι το

ξύπ

νηµα κ

ι έσ

τελν

ε τα

όνε

ιρα. Γ

ι’

αυτό

οι άνθ

ρω

ποι, π

ριν

απ

οσυρθ

ούν

για ν

’

ανα

παυθ

ούν,

του π

ρόσφ

εραν

την

τελε

υταία

σπ

ονδ

ή κ

αι στο

κρεβ

άτι

, στρ

έφανε

το π

ρόσω

πό

τους

προς

την

εικόνα

του

θεο

ύ, π

ου τ

ους

προστά

τευε

όσο κ

οιµ

όντ

ουσαν.

Ο Ε

ρµής

είνα

ι ο µ

ονα

δικ

ός

θεό

ς π

ου δ

ιασχίζ

ει κ

αι

δρα σ

ε τρ

εις

κόσµους: το

υ ο

υρανο

ύ, τη

ς γη

ς και

του

Κάτω

Κόσµου.

Ο

ΝΟΜ

Α: Ε

ΣΤ

ΙΑ

Τ

ο όνο

µά τ

ης

σηµαίν

ει “

σπ

ίτι

κ

αι εσ

τία”:

τ

ο σ

πιτ

ικό κ

αι

τ

ους κ

ατο

ίκους

του.

Το ό

νοµά τ

ης

ετυµο

λογε

ίται απ

ό τ

ο

«εσ

τάνα

ι» ή

απ

ό τ

ο «

εύω

»

(

ανά

πτω

), κ

αι ανέ

ρχετ

αι απ

ό

πρω

τοελ

ληνι

κή

«εφ

έστι

α» θ

εότη

τα (

στη

ν µέσ

η τ

ου

µυκηνα

ϊκού µ

εγάρου

η Ε

στί

α ε

ίναι το

κέν

τρο

της

ανθ

ρώ

πιν

ής

δια

µονή

ς)

στο

Πάνθ

εον

του

Ολύ

µπ

ου τ

ην

ίδια

επ

οχή

π

ου σ

τον

Ελλ

ηνι

κό Κ

όσµο κ

ορυφ

ώνε

ται

η θ

εσµικ

ή σ

ύνδ

εση Ο

ίκου /

Πόλε

ως.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Ακίν

ητη

, Κ

εντρ

ώα.

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ:

Κρόνο

ς

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Ρέα

ΤΟΠ

ΟΣ

: Κάπ

ου π

άνω

στη

ΓΗ

!

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Οικ

ιακά

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Π

ροστά

τιδα τ

ης

οικ

ογέ

νεια

ς και το

υ σ

πιτ

ιού. Θ

εά τ

ης

φω

τιάς.

Συµβόλι

ζε τ

ο τ

ζάκι, τ

η φ

ωτι

ά π

ου

άνα

βαν

στη µ

έση τ

ου

σπ

ιτιο

ύ. Θ

εά τ

ης

οικ

ιακής

ζω

ής

και τη

ς οικ

ογέ

νεια

ς.

Συµβολί

ζει τη

συµ

µαχία

µετ

αξύ

τω

ν απ

οικ

ιών

και

τω

ν µητ

έρω

ν –

πόλε

ών

τους.

Φρόντ

ιζε

την

ιερή

φω

τιά σ

τον

Όλυ

µπ

ο.

Ταυτί

ζετ

αι µε

τη Γ

η, τη

ν ακίν

ητη σ

το κ

έντρ

ο τ

ου

κόσµου. Γ

νωρίζ

ει τ

α κ

αθ

ήκοντ

α τ

ων

ανθ

ρώ

πω

ν

και επ

ιβλέ

πει

την

εκπ

λήρω

σή τ

ους.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

∆εν

είχ

ε! Ή

ταν

παρθ

ένα!

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Ιερ

ό χ

ρώ

µα τ

ης

το λ

ευκό.

Σύµβολά

της

η ο

ικια

κή

πυρά, ο π

έπλο

ς και ο

φλε

γόµεν

ος

κύκλο

ς, π

ου σ

υµβολί

ζει τη

συνε

ίδησή τ

ου

Εαυτ

ού, τη

ν π

ληρότη

τα, τη

ν αιω

νιότη

τα κ

αι τη

ν

ενοπ

οίη

ση τ

ου

πολλ

απ

λού.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήσυχη σ

εµνή

, µια

«άγι

α». Κ

ρατά

ει µ

ια ρ

όκα κ

αι

γνέθ

ει. Κ

αλο

συνά

τη κ

αι ευ

γενι

κή.

Ν

ΑΟΙ

- Γ

ΙΟΡΤ

ΕΣ:

Λάµβανε

την

πρώ

τη

προσφ

ορά σ

ε κάθ

ε θ

υσία

στο

σπ

ιτικ

ό, αλλ

ά δ

εν ε

ίχε

δ

ηµόσια

λατρ

εία. Ο

οµφαλό

ς τω

ν ∆

ελφ

ών

θεω

ρεί

το

έ

δρα τ

ης

Εστί

ας.

Στο

Ιερ

ό τ

ου ∆

ελφ

ικού Α

πόλλ

ωνο

ς

υπ

ήρχε

βω

µός

της

Εστί

ας,

αντ

ικεί

µεν

ο ιδίο

υ

σ

εβασµού, µέσ

α α

πό τ

ον

οπ

οίο

έβλε

παν

την

«κοιν

ή

εσ

τία» τ

ης Ε

λλάδος κ

αι το

υ κ

όσµου.

Σ

την

Ελλ

άδα, τ

α Π

ρυτ

ανε

ία π

ου

δια

τηρούσαν

µέσ

α τ

ο π

υρ

της

Εστί

ας

ήταν

κυκλι

κές

οικ

οδοµές

.

Στη

ν Ρώ

µη, ο α

ρχαίο

ς να

ός τ

ης

Vest

a ήτ

αν

επίσ

ης

κυκλι

κός π

ερίβ

ολο

ς π

ου ε

ίχε

στο

κέν

τρο τ

ον

βω

µό

που έ

καιγ

ε το

Ιερ

ό Π

υρ,

περ

ιβαλλ

όµεν

ος

απ

ό κ

ίονε

ς

που υ

ποβαστο

ύσαν

τον

θόλο

. Η

τελ

ετουργί

α τ

ων

«Α

µφ

ιδροµίω

ν» π

ου γ

ίνον

ταν

κατά

την

5η ή

10η η

µέρ

α

απ

ό τ

ην

γένν

ηση ε

νός

παιδ

ιού σ

υµπ

ίπτε

ι µε

την

ονο

µατο

δοσία

του, κ

αι π

ραγµ

ατο

ποιε

ίται γι

α τ

ην α

ναγν

ώρισ

η τ

ου

νεογέ

ννητο

υ απ

ό τ

ον

πατέ

ρα κ

αι σκοπ

ό έ

χει

να ε

ντάξε

ι το

παιδ

ί στ

ον

χώ

ρο τ

ου Ο

ίκου, να

το σ

υνδ

έσει

µε

την

Εστί

α.

Το τ

υπ

ικό τ

ης

τελε

τής

περ

ιλαµβάνε

ι τη

ν

περ

ιφορά τ

ου β

ρέφ

ους α

πό τ

ον

πατέ

ρα τ

ου,

γύρω

απ

ό τ

ην Ε

στία

. Ο

ι συγγ

ενεί

ς και οι

φίλ

οι τη

ς οικ

ογέ

νεια

ς, φ

έρνο

υν

απ

ό τ

ο π

ρω

ί

γενέ

θλι

α δ

ώρα σ

το ν

εογέ

ννητ

ο, το

οπ

οίο

παρουσιά

ζει

η µ

αία

, στ

ολι

σµέν

ο µ

ε χρυσό ή

ασηµέν

ιο π

εριδ

έραιο

και κορδέλ

ες, καθ

ώς

και µε

φυλ

ακτά

κατά

της

βασκανί

ας. Τ

α

πρω

ινά «

Αµφ

ιδρόµια

» κ

λείν

ουν

µε

θυσία

ζώου, το

κρέα

ς το

υ ο

ποίο

υ π

αρατί

θετ

αι στ

ο

δεί

πνο

, µε

σπ

ονδ

ές π

ρος τ

ους

Εφ

έστι

ους

Θεο

ύς…

Η

Εστ

ία α

ρχικ

ά κ

αι γι

α µ

εγάλο

χρονι

κό

διά

στη

µα δ

εν ε

ίχε

άγα

λµα. Ο

ι λα

τρευ

τές

αρκούντ

ο ν

α θ

υσιά

ζουν

σ’

αυτή

ν π

άνω

στο

ν βω

µό, π

ου έ

καιγ

ε το

Ιερ

ό Π

υρ

της

Θεά

ς.

Στη

ν Ε

λλάδα, τα

Πρυτ

ανε

ία π

ου δ

ιατη

ρούσαν

µέσ

α τ

ο π

υρ τ

ης

Εστ

ίας

ήτα

ν κυκλι

κές

οικ

οδοµές

. Σ

το ν

αό τ

ης,

στη

Ρώ

µη υ

πήρχε

βω

µός,

όπ

ου έ

καιγ

ε το

«άσβεσ

τον

πυρ», το

οπ

οίο

φρόντ

ιζαν

να δ

ιατη

ρούν

οι

ιέρει

ές τ

ης, έξ

ι π

αρθ

ένες

, οι Ε

στι

άδες

και µόνο

αυτέ

ς εί

χαν

το δ

ικαίω

µα ν

α µ

παίν

ουν

στο ά

δυτ

ο

του

ναού,

όπ

ου φ

υλάσσοντ

αν

το Π

αλλ

άδιο

και

άλλ

α ιερ

ά κ

ειµήλι

α.

Οι Ε

στι

άδες

, οι οπ

οίε

ς έ

µεν

αν

στη

ν υπ

ηρεσ

ία

της

θεά

ς γι

α τ

ριά

ντα χ

ρόνι

α, επ

ιλέγ

οντ

αν

απ

ό

οικ

ογέ

νειε

ς ελ

εύθερ

ων

πολι

τών,

έπ

ρεπ

ε να

είνα

ι αρτι

µελ

είς,

να έ

χουν

και το

υς δ

ύο

γονε

ίς

τους

στη

ζωή κ

αι απ

ολά

µβανα

ν µεγ

άλε

ς τι

µές

,

όπ

ως

να σ

ιτίζ

οντα

ι δω

ρεά

ν. Ο

ι µα

ρτυ

ρικές

κατα

θέσ

εις

τους

να γ

ίνοντ

αι άνε

υ όρκου, να

µετ

αφ

έροντ

αι π

άνω

σε

όχηµα κ

αι να

µην

κηδεµ

ονε

ύοντ

αι. Τ

ιµω

ρούντ

αν

όµω

ς αυστη

ρότ

ατα

,

εάν

παρέβ

αιν

αν

τους

κανο

νισµούς,

αφ

ήνο

ντας

τη φ

ωτι

ά ν

α σ

βήσει

και

θάβοντ

αν

στο

πεδ

ίο τ

ων

κακούργω

ν, ε

άν

έπαυαν

να ε

ίναι π

αρθ

ένες

.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Ο

ι Ε

στιά

δες

παρθ

ένες

.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ο

Ποσει

δώ

ν και ο

Απ

όλλ

ων

την

ζήτη

σαν

σε

γάµο, όµω

ς αυτή

δεν

ήθ

ελε

και

αρνή

θηκε

σθ

εναρά. Α

γγίζ

οντ

ας

το κ

εφάλι

του

ασπ

ιδοφ

όρου ∆

ιός,

όρκο µ

εγάλο

έδω

σε

που

ήτα

ν και τε

λεσίδ

ικος,

παντ

οτιν

ά ν

α ε

ίναι

παρθ

ένα. Τ

ότε

ο Ζ

ευς

αντ

ί γι

α γ

άµο τ

ης

έδω

σε

την

µέγ

ιστη

τιµ

ή, να

κάθ

εται στο

µέσ

ον

του

σπ

ιτιο

ύ απ

ολα

µβάνο

ντας

την

µεγ

αλύ

τερη

µερ

ίδα. Κ

αι, σ

ε όλο

υς

τους

Ναούς

των

Θεώ

ν

είνα

ι τι

µιο

ύχος

και γι

α ό

λους

τους

θνη

τούς

η

πρέσ

βει

ρα ε

ίναι τω

ν Θ

εαιν

ών.

Μία

παράδοση α

ναφ

έρει

πω

ς η Θ

εά

έλαβε

αυτά

τα π

ρονό

µια

απ

ό τ

ον

∆ία

, µετ

ά τ

ην

νίκη τ

ου

ενάντ

ια σ

τους

Τιτ

άνε

ς. Ω

στόσο, η

Εστί

α έ

µεν

ε π

άντ

α σ

τα ο

λύµπ

ια δ

ώµατα

και π

οτέ

δεν

απ

οµακρυνό

ταν

απ

ό τ

ην

επίσ

ηµη θ

έση τ

ης.

Κάπ

οια

µέρ

α π

ου ό

λοι οι Θ

εοί εί

χαν

παρακαθ

ίσει

σε

µία

γιο

ρτή κ

αι απ

ό

το φ

αγη

τό κ

αι το

ποτό

είχ

αν

απ

οκοιµ

ηθ

εί, ο Π

ρία

πος

µεθ

υσµέν

ος

επιχ

είρησε

να β

ιάσει

την

Εστί

α. Α

λλά τ

ότε

ένα

ς γά

ιδαρος

γκάριξ

ε

δυνα

τά κ

αι η Ε

στία

ξύπ

νησε

κι έβ

αλε

τις

φω

νές

βλέ

ποντ

ας

τον

Πρία

πο

έτοιµ

ο να

της ρ

ιχτε

ί κι έτ

σι το

ν έκ

ανε

να τ

ο β

άλε

ι στ

α π

όδια

τροµαγµ

ένος.

Επ

ίσης,

η Ε

στί

α ε

ίναι η

µόνη

απ

ό τ

ους

Ολυ

µπ

ίους

Θεο

ύς

που δ

εν π

αίρ

νει µέρ

ος

σε π

ολέ

µους

ή δια

µάχες

.

Η Θ

εά ή

ταν

καθ

ιστή

, όπ

ως

αρµόζε

ι στο

ν αξι

οπ

ρεπ

ή

και στα

θερ

ό χ

αρακτή

ρα τ

ης

και γύ

ρω

απ

ό τ

ο ά

γαλµ

α

υπ

ήρχαν

δύο λ

υχνο

στάτε

ς π

ου υ

ποβαστο

ύσαν

τις

λαµπ

άδες

, οι οπ

οίε

ς υπ

οδήλω

ναν

την

πύριν

η φ

ύση

της.

Η Ε

στί

α κ

αθ

ισµέν

η σ

ε θ

ρόνο

ή ό

ρθια

είν

αι

πάντ

οτε

σε

κατά

στα

ση π

λήρους

ακιν

ησία

ς, η

οπ

οία

αντ

απ

οκρίν

εται στ

ην

ιδέα

που ε

ίχαν

για τ

ην

θεό

τητα

αυτή

.

Ο

ΝΟΜ

Α:

∆ΙΟ

ΝΥ

ΣΟ

Σ

∆

ιος +

νύσσος: γι

ος

του

∆ία

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Γλε

ντοκόπ

ος,

Κρασάς,

Κ

ατε

ργά

ρης

Π

ΑΤΕΡΑ

Σ: ∆

ίας

Μ

ΗΤΕΡΑ

: Σ

εµέλ

η

Σ

ΥΖΥΓΟ

Σ:

Αριά

δνη

. Ο

θεό

ς το

υ γ

λεντ

ιού

δεν

είχ

ε π

ολλ

ές ε

ρω

τικές

περ

ιπέτ

ειες

. Ο

ι

γυνα

ίκες

στη

ζω

ή τ

ου, υπ

ήρξαν

παραµάνε

ς

τ

ου

όταν

ήτα

ν µικ

ρός κ

αι συντ

ρόφ

ισσές

του σ

τ' α

στα

µάτη

τα γ

λέντ

ια τ

ου.

ΤΟΠ

ΟΣ

: Θ

ήβα ή

Νάξο

και π

ολλ

ές

άλλ

ες π

όλε

ις. Ο

∆ιό

νυσος δ

ιασώ

ζετα

ι

απ

ό τ

ις φ

λόγε

ς π

ου έ

ζωσαν

το

α

νάκτο

ρο τ

ου

Κάδµου (

µετ

ά α

πό τ

ην

εµφ

άνι

ση

του ∆

ία σ

ε όλο

του

το

µ

εγαλε

ίο)

χάρη σ

την

παρέµ

βαση

της

Γαία

ς, π

ου ώ

θησε

τον

κισ

σό

ν

α τ

υλί

ξει το

υς

κίο

νες

του

ανα

κτό

ρου κ

αι να

δια

σώ

σει

το θ

είο β

ρέφ

ος.

Ο ∆

ίας

τοπ

οθ

έτησε

το β

ρέφ

ος σ

τον

µηρό τ

ου ε

ν αγν

οία

της

Ήρας

και

το έ

βγα

λε σ

το φ

ως

την

κατά

λληλη

στι

γµή, ότα

ν ολο

κλη

ρώ

θηκε

η

κύησή τ

ου. Γ

εννή

θηκε

∆ιθ

ύραµβος, δηλα

δή δ

ιγεν

ής, απ

ό δ

ύο

θύρες

:

την

κοιλ

ιά τ

ης

µάνα

ς το

υ και το

µηρό τ

ου π

ατέ

ρα τ

ου

και π

αραδίδ

εται

σε

δώ

δεκ

α

νύµφ

ες ή

υδάτι

να π

νεύµ

ατα

, τι

ς Υ

άδες

, οι οπ

οίε

ς

γίν

οντ

αι τρ

οφ

οί το

υ θ

εϊκού π

αιδ

ιού.

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Αµπ

ελουργό

ς,

γλεν

τζές

, οιν

οπ

οιό

ς, π

ανη

γυριώ

της,

ταβερ

νιάρης, δια

σκεδ

αστή

ς.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Θ

εός

της

γονι

µότη

τας,

προστά

της τ

ης

φύσης,

της

αµπ

ελουργί

ας,

του

κρασιο

ύ,

µυστη

ρια

κός,

συµβολί

ζει τη

ν ανα

γένν

ηση κ

αι το

θάνα

το, το

υ εκ

στα

τικού

χορού.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Οιν

οπ

ίων,

Στά

φυλο

ς κ

αι Ε

υάνθ

ης

απ

ό τ

ην Α

ριά

δνη

. Π

αιδ

ιά

του

ήτα

ν και οι: Π

ρία

µος,

Φάνη

ς, Ί

ακχος, Μ

έθη, Χ

άρις

, Ε

ύανδ

ρος,

Χάρµον,

∆ηιά

νειρ

α.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Λ

ιοντ

άρι

, αµπ

έλι,

τίγρ

εις,

κρασί, µ

ουσικ

ά ό

ργα

να,

κισ

σός,

πάνθ

ηρας,

στε

φάνι

µε

κλη

µατό

βερ

γα, στα

φύλι

α, χαρτί

µε

νότε

ς, µ

άσκες

, π

ειρατι

κή σ

ηµαία

, θύρσος,

αγγ

είο κ

άνθ

αρος,

ο φ

αλλ

ός,

τράγο

ς, ό

νος.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Νεό

τερος

των

θεώ

ν µε

αντ

ιθέσ

εις,

τη χ

αρά τ

ης

γιορτή

ς και τη

µανί

α τ

ης

κατα

στρ

οφ

ής,

το

θάνα

το. Α

γαπ

ηµέν

ος

στι

ς

λαϊκ

ές τ

άξει

ς. Π

ρόσχαρος,

σκόρπ

ιζε

παντ

ού τ

ο κ

έφι. Έ

κανε

τους

α

νθρώ

πους ν

α ξ

εχνο

ύν

τις

στε

νοχώ

ριε

ς

το

υς

και να

ζω

γραφ

ίζετ

αι στα

πρόσω

πά

τ

ους

το χ

αµόγε

λο.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Τα Μ

εγάλα

∆ιο

νύσι

α, π

ου γ

ίνοντ

αν

τέλη

Μάρτ

η,

αρχές

Απ

ρίλ

η κάθ

ε χρόνο

στη

ν Α

θήνα

,

µετ

αφ

έροντ

αν

το ξ

όανό

του σ

την

Αθ

ήνα

απ

ό τ

ις Ε

λευθ

ερές

. ∆

ιαρκούσε

πέν

τε µ

έρες

και συµ

µετ

είχαν

πρεσ

βευ

τές α

π’ ό

λες

τις

ελλη

νικές

πόλε

ις. Γ

ίνοντ

αν

θυσίε

ς, λ

αµπ

αδηφ

ορίε

ς, φ

αλλ

οφ

ορίε

ς, α

γώνε

ς

διθ

υράµβου.

Τα κ

ατ’

αγρ

ούς

∆ιο

νύσια

γιο

ρτάζοντ

αν

τέλο

ς

∆εκ

εµβρίο

υ, αρχές

Γεν

άρη σ

ε κάθ

ε δήµο. Κ

εντρ

ικό

στο

ιχεί

ο, ήτ

αν

ο κ

ώµος,

η π

οµπ

ή, στη

ν οπ

οία

λιτ

άνε

υαν

το φ

αλλ

ό, τρ

αγο

υδώ

ντας.

Κατά

τη

διά

ρκει

α τ

ου

πανη

γυρισ

µού,

απ

αγο

ρευ

ότα

ν αυστ

ηρά ο

ποια

δήπ

οτε

συνα

λλαγή

οικ

ονο

µικ

ού ή

διο

ικητι

κού

χαρακτή

ρα

και υπ

ήρχε

η σ

υνήθ

εια ν

α ε

λευθ

ερώ

νουν

προσω

ριν

ά

τους

φυλ

ακισ

µέν

ους,

για

να π

αρακολο

υθ

ήσουν

κι

αυτο

ί τη

ν ιε

ρή γ

ιορτή

.

Τα Λ

ήνα

ια ή

ταν

διο

νυσια

κή γ

ιορτή

τω

ν Ιώ

νων,

που

τελο

ύσαν

το µ

ήνα

Ληνα

ιώνα

(τέ

λος Γ

ενάρη,

αρχές

Φλε

βάρη). Π

ήρε

τ’ ό

νοµά τ

ης

απ

ό τ

ο λ

ηνό

, το

πατη

τήρι

και π

εριλ

άµβανε

την

ποµπ

ή κ

αι το

ν αγώ

να λ

υρικ

ών

έργω

ν και

δραµάτω

ν, ιδια

ίτερ

α κ

ωµω

διώ

ν.

Τα Α

νθεσ

τήρια

, η

γιορτ

ή τ

ης

άνο

ιξης,

τελ

ούντ

αν

τέλη

Φλε

βάρη,

αρχές

Μάρτη

. Τ

ην

πρώ

τη µ

έρα ά

νοιγ

αν

πιθ

άρια

και δοκίµ

αζα

ν το

καιν

ούριο

κρασί. Τ

η δ

εύτε

ρη, οι Χ

όες

, π

εριλ

άµβανε

αγώ

νες

οιν

οπ

οσία

ς. Ο

ι συµµετ

έχοντ

ες κ

ρατο

ύσαν

δοχεί

α (

χόες

) µε

κρασί π

ου

έπρεπ

ε να

πιο

υν γ

ρήγο

ρα. Γ

ινότα

ν και η α

ναπ

αράστα

ση τ

ου

γάµου τ

ου

∆ιό

νυσου. Η

Τρίτ

η µ

έρα, ήτα

ν αφ

ιερω

µέν

η σ

τις

ψυχές

τω

ν νε

κρώ

ν,

που κ

αλο

ύσαν

να σ

υµµετ

άσχουν

στο γ

εύµα.

Στο

ν Π

αρνα

σσό, αρχές

∆εκ

εµβρίο

υ, τα

«όργι

α», π

ου ή

ταν

µόνο

για

γυν

αίκ

ες.

Κρατο

ύσαν

θύρσο σ

τολι

σµέν

ο µ

ε

κισ

σόφ

υλλ

α σ

το έ

να χ

έρι και π

υρσό

στο

άλλ

ο. Β

άκχευ

αν,

έπ

εφτα

ν σε

θρησκευ

τική υ

στε

ρία

. Ά

λλες

γιο

ρτέ

ς:

τα Α

γριά

νεια

, τα

Αγρ

ιώνι

α, τα

Οσχοφ

όρα,

τα Ν

υκτο

φυλά

ξια, τα

Θεο

ίνια

κ.ά

.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Τ

ον

ακολο

υθούσε

ένα π

ολύ

βουο π

λήθ

ος,

απ

ό γ

υνα

ίκες

που χ

όρευ

αν

µ’ έ

ξαλλ

ο τρ

όπ

ο, τι

ς Μ

αιν

άδες

και π

αράξε

να ό

ντα π

ου

ήτα

ν άνθ

ρω

ποι και ζώ

α µ

αζί. Ή

ταν

οι Σ

άτυ

ροι, Σ

εληνο

ί, Β

άκχες

, οι

Νύµφ

ες τ

ης

Νύσας

και ο

Πάνα

ς.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Σ

το ∆

ιόνυ

σο

είνα

ι

αφ

ιερω

µέν

ο κ

ι έν

α ε

ίδος

τραγο

υδιο

ύ,

ο δ

ιθύραµβος.

Το λ

ατρ

ευτι

κό α

υτό τ

ραγο

ύδι

ψάλλ

ει µ

ια ο

µάδα α

νθρώ

πω

ν π

ου

ονο

µάζε

ται χορός.

Οι τε

λετο

υργί

ες τ

ου ∆

ιόνυ

σου,

είχαν

στοιχ

εία έ

κστα

σης

και

µυστι

κισ

µού. Μ

έσα α

πό τ

ην

ενθ

ουσιώ

δη µ

έθη τ

ων

αισ

θήσεω

ν, ο

ι π

ιστο

ί το

υ απ

οκτο

ύσαν

τον

καθ

αρµό τ

ης

ψυχής.

Οι π

ανη

γυρισ

τές

του µ

ε τύ

µπανα

και αυλο

ύς,

κραυγά

ζοντ

ας

και σπ

αράζο

ντας

ζώα,

περ

ιφέρ

ανε

φαλλ

ούς

µέσ

α σ

τη ν

ύχτα

σαν

σύµ

βολα

γονι

µότη

τας.

Τον

γιόρτα

ζαν

µέσ

α σ

ε π

αραλή

ρηµα

µεθ

υσιο

ύ. Φ

ορώ

ντας

δέρ

µατα

τράγο

υ, σ

τεφ

ανω

µέν

οι

µε

κισ

σό, π

ασαλε

ιµµέν

οι µε

το κ

ατα

κάθι το

υ µούστο

υ,

µετ

αµορφ

ώνο

νταν

σε

Σατύ

ρους

και ανα

παρίσ

τανα

ν

τ

ις π

εριπ

έτει

ες τ

ου

θεο

ύ,

χ

ορεύ

οντ

ας

και τρ

αγο

υδώ

ντας.

∆ίδ

αξε

την

κ

αλλ

ιέργε

ια τ

ου

αµπ

ελιο

ύ κ

αι τη

ς κατα

σκευ

ής

τ

ου

κρασιο

ύ. Α

λλού

έγιν

ε δεκ

τός

ως

θεό

ς,

α

λλού

ως

τυχοδιώ

κτη

ς άνθ

ρω

πος,

γεγ

ονό

ς

π

ου

προκάλε

σε

σύµφ

ωνα

µε

τον

µύθο κ

αι

ανά

λογε

ς αντ

ιδράσει

ς εκ

µέρ

ους

του,

ευ

νοώ

ντας

τους

φίλ

ους

και τι

µω

ρώ

ντας

τους

εχ

θρούς.

ΟΝΟΜ

Α:

ΠΛ

ΟΥ

ΤΩ

ΝΑ

Σ

(α +

Fiδ

= β

ασιλ

ιάς

του

αόρατο

υ

κόσµου, as

u =

ψυχή)

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Αόρατο

ς, Θ

ανα

τηφ

όρος

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

Κρόνο

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Ρέα

ΣΥΖΥΓΟ

Σ:

Περ

σεφ

όνη

ΤΟΠ

ΟΣ

: Κ

άπ

ου

πάνω

στη

ΓΗ

!

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Νεκ

ροθάφ

της,

δολο

φόνο

ς

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

:

Θεό

ς το

υ Κ

άτω

Κόσµου κ

αι

των

νεκρώ

ν.

Μέγ

ας δ

ικαστή

ς

τω

ν θνη

τών.

ΠΑΙ∆

ΙΑ:

Απ

ό τ

ο γ

άµο τ

ου

µε

την

Περ

σεφ

όνη

,

δεν

απ

έκτη

σε

παιδ

ιά.

ΣΥΜ

ΒΟΛΟ

: Κ

υπ

αρίσ

σια

, κυνή

, ρόδι, δ

ρεπ

άνι

, Κ

έρβερ

ος.

Το ό

πλο

του Ά

δη

ήτα

ν έν

α δ

ίκρανο

, µε

το

οπ

οίο

διέ

λυε

ό,τ

ι βρισ

κότα

ν στ

ο δ

ρόµο τ

ου

ή

ό,τ

ι δεν

του ή

ταν

αρεσ

τό,

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Άσπ

λαχνο

ς, α

µεί

λικτο

ς,

σκλη

ρός, αδάµαστ

ος,

ασυγ

κράτη

τος,

µισ

ητός,

µα π

λούσιο

ς απ

ό τ

ις ψ

υχές

και π

ανί

σχυρος.

Ωστό

σο, ήτ

αν

δίκ

αιο

ς. Ο

Άδης δ

εν ή

ταν

ο ίδιο

ς ο θ

άνα

τος.

Η

πραγµ

ατι

κή

προσω

ποπ

οίη

ση τ

ου θ

ανά

του ή

ταν

ο Θ

άνα

τος.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Στο

ν άσπ

λαχνο

Άδη, οι αρχαίο

ι Έ

λληνε

ς δεν

αφ

ιέρω

ναν

ναούς. Μ

ονά

χα ο

ι Η

λείο

ι, σ

την

Πύλο

,

είχαν

ιδρύσει

ναό π

ρος

τιµήν

του, το

ν οπ

οίο

λειτ

ουργο

ύσαν

µια φ

ορά τ

ο χ

ρόνο

και π

ρόσφ

εραν

θυσία

, ζώ

α µ

ε µαύρο τ

ρίχ

ωµα.

Ότα

ν οι Έ

λληνε

ς π

ροσεύ

χοντ

αν

στον

Άδη,

κτυ

πούσαν

τα χ

έρια

τους

στο

έδαφ

ος

για ν

α ε

ίναι σίγ

ουροι π

ως

τους

ακούει

. Μ

αύρα ζ

ώα, όπ

ως

πρόβατα

, θ

υσιά

ζοντ

αν

προς

τιµήν

του,

και π

ιστε

ύετ

αι π

ως

κάπ

οια

στι

γµή

προσφ

έρθ

ηκαν

ακόµα κ

αι ανθ

ρω

ποθ

υσίε

ς. Τ

ο α

ίµα

απ

ό τ

ις θ

υσίε

ς στο

ν Ά

δη έ

στα

ζαν

σε

λάκκο γ

ια ν

α τ

ον

φτά

σουν.

Το π

ρόσω

πο π

ου π

ρόσφ

ερε

τη θ

υσία

έπ

ρεπ

ε

να σ

τρέψ

ει τ

ην κ

εφαλή

του. Κ

άθ

ε εκ

ατό

έτη

λάµβανα

ν χώ

ρα ε

ορτέ

ς

προς

τιµή τ

ου.

ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

: Π

ιστό

ς φ

ύλακάς

του ε

ίναι ο Κ

έρβερ

ος,

ο

τερατώ

δες

σκύλο

ς µε

τα τ

ρία

(ή π

ενήντ

α)

κεφ

άλι

α,

που κ

ατα

σπ

άραζα

ν όπ

οιο

ν δια

νοηθ

εί ν

α β

γει απ

’ το

παλά

τι τ

ου α

φέν

τη τ

ου. Ο

Χάρος,

ο β

αρκάρης, ο

ι

τρει

ς κ

ριτ

ές τ

ου

Κάτω

Κόσµου:

ο Μ

ίνω

ς, ο

Ραδάµανθ

υς

και ο Α

ιακός. Ο

ι Κ

ήρες

και οι Ε

ριν

ύες

,

που τ

ις έ

στε

λνε

σαν

ψυχοπ

οµπ

ούς ή

σαν

τιµω

ρούς

δαίµ

ονε

ς, σ

τη γ

η.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Μ

ετά τ

ην Τ

ιτανο

µαχία

οι Κ

ύκλω

πες

του

έκανα

ν δώ

ρο µ

ια

περ

ικεφ

αλα

ία, τη

ν κυνή

, φ

τιαγµ

ένη

απ

ό δ

έρµα κ

υνό

ς (σ

κύλο

υ),

την

οπ

οία

, όπ

οιο

ς φ

ορούσε,

γιν

ότα

ν αόρατο

ς, ό

χι

µόνο

στο

υςθ

νητο

ύς,

αλλ

ά κ

αι στ

ους

θεο

ύς.

Η Π

ερσεφ

όνη

, κόρη τ

ης

∆ήµητρ

ας,

καθ

ώς

µάζε

υε

λουλο

ύδια

µε

τις

Ωκεα

νίδες

φίλ

ες τ

ης,

την

ώρα π

ου π

ήγε

να κ

όψει

ένα

νάρκισ

σο,

άνο

ιξε

η γη

κι ο Ά

δης

ανα

δύθ

ηκε

στο

άρµα τ

ου

κι άρπ

αξε

τη ν

έα, η ο

ποία

µόλι

ς π

ρόλα

βε

ν’

αφ

ήσει

µια

σπ

αρακτι

κή κ

ραυγή

. Α

κολο

ύθ

ησε

η

οργή

της

∆ήµητρ

ας,

η α

ναζή

τηση τ

ου

παιδ

ιού

της

και η σ

υµβιβ

αστι

κή λ

ύση τ

ης π

αραµονή

ς

της

Περ

σεφ

όνη

ς, ο

κτώ

µήνε

ς στο

φω

ς και τέ

σσερ

ις σ

το σ

κοτά

δι. Η

είσοδος

στο

βασίλ

ειο τ

ων

νεκρώ

ν το

ποθετ

είτα

ι σε

πολλ

ά µ

έρη, όπ

ου

υπ

ήρχαν

χάσµατα

γης

και ανα

θυµιά

σει

ς: σ

το Τ

αίν

αρο, στ

η λ

ίµνη

Αχερ

ουσία

, στ

ην

Κύµη

της

Καµπ

ανί

ας

ή στο

ν Ί

ππ

ιο Κ

ολω

νό σ

την

Αθήνα

.

Υπ

ήρχαν

δύο π

ηγέ

ς, σ

το Κ

άτω

Κόσµο: η π

ηγή

της

Λήθης,

όπ

ου ο

ι

κοιν

ές ψ

υχές

συνέ

ρρεα

ν γι

α ν

α σ

βήσουν

κάθ

ε µνή

µη, και η

πηγή

της

Μνη

µοσύνη

ς, ό

που α

ντιθ

έτω

ς έπ

ιναν

οι µύστ

ες τ

ων

Μυστη

ρίω

ν.

Ο

ι Έ

λληνε

ς π

ίστε

υαν

ότι οι

ψ

υχές

τω

ν νε

κρώ

ν κατέ

βαιν

αν

σ

το β

ασίλ

ειο τ

ου θ

εού Ά

δη ή

Π

λούτ

ωνα

. Ο

δηγό

ς το

υ νε

κρού

σ

το σ

τερνό

του τ

αξίδ

ι ήτ

αν

ο

Ε

ρµής

Ψυχοπ

οµπ

ός. Α

υτό

ς

ο

δηγο

ύσε

την

ψυχή κ

αι τη

ν

ά

φηνε

στη

ν όχθ

η τ

ου π

οτα

µού

Αχέρ

οντ

α. Ε

κεί

την

παρελ

άµβανε

ο Χ

άροντ

ας

για ν

α τ

ην

περ

άσει

στη

ν

απ

έναντ

ι όχθ

η µ

ε αντ

ίτιµ

ο τ

ο νό

µισ

µα π

ου ε

ίχαν

τοπ

οθ

ετήσει

οι

συγγ

ενεί

ς στ

ο σ

τόµα τ

ου

νεκρού. Α

ν οι συγ

γενε

ίς δ

εν τ

οπ

οθ

ετούσαν

το ν

όµισ

µα, τό

τε η

ψυχή τ

ου

νεκρού π

εριπ

λανι

όταν

δυστ

υχισ

µέν

η,

χω

ρίς

να µ

πορεί

να µ

πει

στο

ν Ά

δη. Α

κολο

υθούσε

η κ

ρίσ

η τ

ης

ψυχής

απ

ό τ

ους

τρει

ς κριτ

ές τ

ου Ά

δη, το

ν Α

ιακό, το

ν Μ

ίνω

α κ

αι το

ν

Ραδάµανθ

υ. Α

ν ο ν

εκρός

είχε

ζήσει

µια

ενά

ρετ

η ζ

ωή -

και ιδ

ίως α

ν εί

χε

µυηθ

εί σ

ε µι

α µ

υστ

ηρια

κή λ

ατρ

εία -

µετ

έβαιν

ε στα

Ηλύ

σια

Πεδ

ία, έν

αν

ηλι

όλο

υστ

ο τ

όπ

ο γ

εµάτο

ευτυ

χία

και χαρά.

Αν,

αντ

ίθετ

α, η

ζωή τ

ου ή

ταν

κακή,

ριχ

νότα

ν στα

Τάρτα

ρα, όπ

ου υ

ποβαλλ

ότα

ν

σε

φοβερ

ά β

ασανι

στή

ρια

. Α

ν, τ

έλος,

η ζ

ωή

του

δεν

ήτα

ν ούτ

ε καλή

αλλ

ά ο

ύτε

και κακή,

η ψ

υχή τ

ου ο

δηγε

ίτο

σ'

έναν

οµιχ

λώδη τ

όπ

ο, π

ου ο

νοµαζό

ταν

«Κ

ήπ

ος

των

Ασφ

οδέλ

ων»

. Μ

όνη

της

ελπ

ίδα π

λέον

ήτα

ν οι θ

υσίε

ς π

ου έ

κανα

ν οι

συγγ

ενεί

ς τ

ου ν

εκρού κ

αι δρόσιζ

αν

την

ψυχή τ

ου. Τ

ότε

όχι µόνο

θυµότα

ν τα

περ

ασµέν

α, αλλ

ά µ

πορούσε

και να

κάνε

ι π

ροβλέ

ψει

ς γι

α τ

ο

µέλ

λον.

Το σ

κοτε

ινό τ

ου

άρµα, συ

ρόµεν

ο α

πό τ

έσσερ

ις µ

ελανο

ύς

ίππ

ους,

πάντ

οτε

ήτα

ν εν

τυπ

ωσια

κό κ

αι τρ

οµακτι

κό σ

τη θ

έα. Κ

αθ

ότα

ν σε

έναν

εβέν

ινο θ

ρόνο

.

Όπ

ως

ο α

δελ

φός

του

∆ία

ς και οι άλλ

οι αρχαίο

ι θ

εοί, ο

Άδης δ

εν ή

ταν

ο

πιο

πισ

τός

σύζυ

γος.

Κατε

δίω

ξε κ

αι ερ

ωτε

ύτη

κε

την

νύµφ

η Μ

ινθώ

και

για ν

α τ

ην

τιµω

ρήσει

γι’

αυτό

, η

ζηλι

άρα σ

ύζυ

γός τ

ου Π

ερσεφ

όνη

µετ

έτρεψ

ε τη

ν Μ

ινθώ

στο

φυτό

µέν

τα. Π

αροµοίω

ς, η

νύµ

φη Λ

ευκή, η

οπ

οία

επ

ίσης α

ρπ

άχτη

κε

απ

ό τ

ον Ά

δη,

µετ

αµορφ

ώθηκε

απ

ό α

υτό

ν σε

λευκή λ

εύκα µ

ετά τ

ον θ

άνα

τό τ

ης.

Ο Ά

δης έ

δει

ξε έ

λεος

µόνο

µία

φορά:

Επ

ειδή η

µουσικ

ή τ

ου

Ορφ

έα ή

ταν

τόσο

λυπ

ητε

ρή, το

υ ε

πέτ

ρεψ

ε να

επ

ανα

φέρ

ει

την

σύζυ

γό τ

ου,

Ευρυδίκ

η, στ

η γ

η τ

ων

ζωντ

ανώ

ν υπ

ό τ

ον ό

ρο π

ως

θα π

ερπ

ατο

ύσε

πίσ

ω τ

ου κ

αι δεν

θα γ

ύριζ

ε να

την

κοιτ

άξει

µέχ

ρι να

βγο

υν

στη

ν επ

ιφάνε

ια. Ο

Ορφ

έας

συµφ

ώνη

σε

αλλ

ά, εν

δίδ

οντ

ας

στο

ν π

ειρασµό

να κ

οιτ

άξε

ι π

ίσω

του,

απ

έτυχε

και έχ

ασε

την

Ευρυδίκ

η

ξανά

. Ε

νώθηκε

µαζί

της

ξανά

µόνο

µετ

ά τ

ο θ

άνα

τό τ

ου.

ΟΝΟΜ

Α:

ΜΟ

ΥΣ

ΕΣ

Κλε

ιώ, Θ

άλε

ια, Ε

ρατώ

, Ε

υτέ

ρπ

η, Π

ολύ

µνια

, Κ

αλλ

ιόπ

η, Τ

ερψιχ

όρη,

Ουρανί

α, Μ

ελπ

οµέν

η.

Μούσες

Ετυ

µ. =

µάω

ή µ

ώοµαι ή µ

ώσις

(επ

ιθυµώ

) ή ο

µού ο

ύσαι. Ο

ι

Μούσες

τώ

ρα κ

αι γε

νικά η

Μουσικ

ή ω

νοµάσθ

ηκαν

έτσι απ

’ το µ

ώσθ

αι

(έρευ

να),

απ

’ την

ανα

ζήτη

ση γ

ια τ

ην

Φιλ

οσοφ

ία κ

αι τη

ν Γ

νώση.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Χαρούλε

ς

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Μ

νηµοσύνη

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Χορεύ

τριε

ς, Σ

ταρ, µουσικ

οί, ε

πισ

τήµονε

ς, δ

ασκάλε

ς,

καθ

ηγή

τριε

ς.

ΤΟΠ

ΟΣ

: Έ

λεγα

ν π

ως

οι Μ

ούσες

γεν

νήθ

ηκαν,

επ

ειδή ο

∆ία

ς, π

ου

γιόρτα

ζε τ

ο γ

άµο τ

ου,

ρώ

τησε

τους

καλε

σµέν

ους

του, αν

τους έ

λειπ

ε

τίπ

οτα

. Ε

κεί

νοι τό

τε τ

ου α

πάντ

ησαν

πω

ς θα έ

πρεπ

ε να

φτι

άξει

κάπ

οιε

ς

θεό

τητε

ς π

ου θ

α υ

µνούσα

ν το

ν ∆

ία µ

ε στί

χους κ

αι µουσικ

ή αντ

άξι

α τ

ων

κατο

ρθ

ωµάτω

ν και το

υ µ

εγαλε

ίου τ

ου. Η

Μνη

µοσύνη

, π

ου τ

ην

ξεγέ

λασε

ο ∆

ίας,

κοιµ

ήθηκε

µαζί

του σ

την

Πιε

ρία

(δηλα

δή τ

ην

περ

ιοχή β

όρει

α

του

Ολύ

µπ

ου,

γι'

αυτ

ό και τι

ς έλ

εγαν

"Πιε

ρίδ

ες")

, γι

α ε

ννιά

δια

δοχικ

ές

νύχτε

ς. Έ

να χ

ρόνο

µετ

ά η

γέν

νησε

εννι

άδυµ

α, κοντ

ά σ

την

κορυφ

ή τ

ου

Ολύ

µπ

ου:

εννι

ά κ

όρες

, π

ου τ

ις µ

άγε

υε

όλε

ς η µ

ουσικ

ή κ

αι η π

οίη

ση τ

ις

έδω

σε

να τ

ις α

ναθρέψ

ει η

νύµφ

η Ε

ύφ

ηµη κ

αι όρισ

ε δάσκαλό

τους

τον

Απ

όλλ

ωνα

,

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Ο

ι

Μούσες

θεω

ρούντ

αν

θεέ

ς τη

ς µουσικ

ής

και τη

ς π

οίη

σης,

που

εν χ

ορώ

υµνο

ύσαν

τον

∆ία

µε

τις

µελ

ωδικ

ές τ

ους

φω

νές. Θ

εές

της

Μνή

µης

και κατ'

επέκ

ταση ε

κεί

νες

που δ

ιασώ

ζουν

αξί

ες

και ηθικ

ές α

ρχές

και

διδ

άγµ

ατα

απ

ό τ

ο π

αρελ

θόν.

Συµβόλι

ζαν

το µ

εγαλε

ίο τ

ης

τέχνη

ς· τ

ο

ωραίο

όχι µόνο

στη

µορφ

ή, µα κ

αι στο

περ

ιεχόµεν

ο. Π

ριν

γίν

ουν

προστά

τιδες

θεέ

ς τω

ν αοιδ

ών,

τω

ν µουσι

κώ

ν και τω

ν π

οιη

τών,

φαίν

εται ότ

ι υπ

ήρξαν

θεό

τητε

ς τω

ν π

ηγώ

ν, τ

ων

ρυακιώ

ν και εν

γέν

ει

των

νερώ

ν. Α

νήκαν

δηλα

δή κ

ι αυτ

ές σ

την

οικ

ογέ

νεια

τω

ν Ν

υµφ

ών

(τω

ν

δασώ

ν και τω

ν νε

ρώ

ν). Η

µετ

αλλ

αγή

τους

απ

ό θ

εότη

τες

των

πηγώ

ν σε

θεό

τητε

ς τ

ης

ωδής

και τη

ς µουσικ

ής

ίσω

ς να

οφ

είλε

ται στη

ν αντ

ίληψη

των

αρχαίω

ν Ε

λλήν

ων

ότι

το κ

ελάρυσµα τ

ων

ρυακιώ

ν υπ

ήρξε

ο

πρώ

τος

µουσικ

ός

τόνο

ς. Π

ιστε

υότα

ν ότι

είχ

αν

µαντ

ικές

ιδιό

τητε

ς

(είτ

ε λό

γω τ

ης

υδάτι

νης

κατα

γωγή

ς το

υς

είτε

λόγω

Απ

όλλ

ωνα

).

Τις

θεω

ρούσαν

φορεί

ς µεγ

άλη

ς π

νευµατι

κότη

τας

και καλλ

ιτεχ

νικώ

ν

εµπ

νεύσεω

ν. Ή

ταν

µεγ

άλε

ς δασκάλε

ς κ

αι δίδ

αξα

ν τη

ν π

ανά

ρχαια

ελλη

νική ιστ

ορία

και τη

ν γε

νεαλο

γία τ

ων

θεώ

ν το

υ Ο

λύµπ

ου, µέσ

α

απ

ό τ

α κ

είµεν

α τ

ου Η

σιό

δου.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Είν

αι φ

ωτε

ινές

και ήπ

ιες

µορφ

ές π

ου µ

έχρι

σήµερ

α π

ροσω

ποπ

οιο

ύν

την

παρηγο

ριά

που φ

έρνε

ι

η τ

έχνη

και η η

θικ

ή σ

τη

ζωή τ

ων

ανθ

ρώ

πω

ν,

καθ

ώς κ

αι τη

ν οµορφ

ιά

που τ

ης δ

ίνει

. Α

έριν

ες

µορφ

ές µ

ε στο

χασµό

και

θεϊ

κή ο

µορφ

ιά, π

ου

κρατο

ύν

δάφ

νες

και

µουσικ

ά ό

ργα

να κ

αι

απ

αγγ

έλλο

υν ή

τραγο

υδούν

ολό

γυρα α

πό τ

ο µ

εγάλο

δάσκαλο

Απ

όλλ

ωνα

. Χ

όρευ

αν

ολό

γυρα α

πό τ

ο β

ωµό κ

αι αργό

τερα κ

άθ

οντ

αν

πάνω

σε

δάφ

νες

και τρ

αγο

υδούσαν.

Το α

ρµονι

κό τ

ους τ

ραγο

ύδι

µάγε

υε

το β

ασιλ

ιά τ

ων

θεώ

ν και τω

ν ανθ

ρώ

πω

ν, γ

έµιζ

ε µε

ευφ

ορία

τις

ψυχές

όλω

ν τω

ν θ

εών

και γο

ήτευ

ε ολ

όκλη

ρη τ

η φ

ύση η

οπ

οία

στε

κότα

ν ασάλε

υτη

κάθε

φορά π

ου ο

ι Μ

ούσες

ακούγο

νταν

απ

ό τ

ην

κορυφ

ή τ

ου Ο

λύµπ

ου, γι

α ν

α τ

ις α

φουγκ

ραστε

ί: ο

ουρανό

ς, τ

α ά

στρ

α,

η θ

άλα

σσα κ

αι τα

ποτά

µια, όλ

α σ

ιωπ

ούσαν

ευλα

βικ

ά...

Έκανα

ν π

εριπ

άτο

υς

και λο

ύζο

νταν

στι

ς π

ηγέ

ς Ιπ

ποκρήνη

, τη

ν

ωραιό

τερη π

ηγή

στη

ν κορυφ

ή τ

ου

Ελι

κώ

νος,

Καστα

λία, στ

ον

Παρνα

σσό.

ΟΙ

ΜΟΥΣΕΣ Κ

ΑΙ

ΟΙ

ΤΕΧΝΕΣ:

Η π

αράδοση α

ναφ

έρει

: ∆

ύο

Μούσες

εφ

εύραν

τη θ

εωρία

και τη

ν π

ράξη

στη

µάθ

ηση. Τ

ρει

ς Μ

ούσες

εφεύ

ραν

τους τ

ρει

ς µουσι

κούς

τόνο

υς

αδρόν,

µέσ

ον

και ισ

χνό

ν

τις

τρει

ς χορδές

της

Λύρα

ς, τ

ις τ

ρει

ς π

ροσω

δίε

ς οξε

ία, βαρεί

α,

περ

ισπ

ωµέν

η κ

αι το

υς

τρει

ς χρόνο

υς

παρελ

ηλυ

θότα

, εν

εστώ

τα,

µέλ

λοντ

α τ

α τ

ρία

πρόσω

πα, το

υς

τρει

ς αριθ

µούς,

το

τρίγ

ωνο

τω

ν

αστέ

ρω

ν και άλλ

α τ

ριά

ριθ

µα.

Τέσ

σερ

ις Μ

ούσες

εφ

εύραν

τις

τέσσερ

ις δ

ιαλέ

κτο

υς:

αττ

ική, ιω

νική,

αιο

λική κ

αι δω

ρικ

ή. Π

έντε

Μούσες

τις

πέν

τε α

ισθ

ήσει

ς: ό

ραση, γε

ύση,

όσφ

ρηση, αφ

ή κ

αι ακοή. Ε

πτά

Μούσες

εφ

εύραν

τις

επτά

χορδές

της

λύρας,

τις

επ

τά Ο

υράνι

ες ζ

ώνε

ς, τ

ους

επτά

πλα

νήτε

ς και τα

επ

τά

φω

νήεν

τα τ

ου

ελλη

νικού α

λφάβητο

υ.

1.

Η Μ

ούσα Κ

λειώ

(εκ

του

: κλέ

ος =

δόξα

), α

νακάλυ

ψε

την

Ιστο

ρία

(και

την

κιθ

άρα).

Η ιστο

ρία

ονο

µαζό

ταν

Κλε

ιώ, επ

ειδή α

ναφ

έρετ

αι στ

ο Κ

λέος

(που α

νήκει

στο

υς

ήρω

ες τ

ου π

αρελ

θόντ

ος)

, π

ου µ

ας δ

ιηγο

ύντ

αι οι

συγγ

ραφ

είς

µέσ

α α

πό τ

α β

ιβλί

α. Σ

ύµφ

ωνα

µε

την

παράδοση, η Κ

λειώ

κατη

γόρησε

την

Αφ

ροδίτ

η ε

πει

δή ε

ρω

τεύθ

ηκε

τον

'Aδω

νι. Η

Αφ

ροδίτ

η

αντ

απ

έδω

σε:

Την

οδήγη

σε

στο

σπ

ίτι το

υ Π

ίερου

και τη

ν έκ

ανε

να τ

ον

ερω

τευθ

εί. Η

Κλε

ιώ µ

ε το

ν Π

ίερο γ

έννη

σε

τον

Υάκιν

θο. Μ

ε το

Μάγν

ητα

(πατέ

ρα τ

ου

Πίε

ρου)

γένν

ησε

τον

Ιάλε

µο,

τον

Υµέν

αιο

και το

Λίν

ο.

Ζω

γράφ

ιζαν

την

Κλε

ιώ δ

αφ

νοστε

φανω

µέν

η κ

αι µε

πορφ

υρό έ

νδυµα. Σ

το

δεξ

ί τη

ς χέρ

ι κρατο

ύσε

µία σ

άλπ

ιγγα

και στ

ο α

ρισ

τερό έ

να β

ιβλί

ο, π

ου

έγραφ

ε Κ

λειώ

Ιστο

ρία

. Σ

τα π

όδια

της

υπ

ήρχε

το Κ

ιβώ

τιο τ

ης

Ιστο

ρία

ς.

2. Η

Μούσα Ε

υτέρ

πη

(εκ τ

ου: ευ

+ τ

έρπ

ω, καλώ

ς τέ

ρπ

ω, ευ

χαρισ

τώ),

ανα

κάλυ

ψε

διά

φορα µ

ουσικ

ά ό

ργα

να, τα

µαθήµατα

, και τη

δια

λεκτι

κή.

Τα µ

αθ

ήµατα

τέρ

πουν

τους

ανθ

ρώ

πους,

αλλ

ά κ

αι..«

είνα

ι εύ

τερπ

εϊς

οί

λόγο

ι τω

ν π

επαιδ

ευµέν

ων»

. Η

Ευτέ

ρπ

η µ

ε το

Στρ

υµόνα

γέν

νησε

το

Ρήσσο. Τ

η ζ

ωγρ

άφ

ιζαν

δαφ

νοστε

φανω

µέν

η ν

α π

αίζ

ει α

υλό ή

να τ

ον

κρατά

. ∆

ίπλα

της

βρισ

κότα

ν όργα

να µ

ουσικ

ά κ

αι κεί

µεν

α, ο Έ

ρω

τας

και δέν

δρα µ

ε το

ν τρ

αγο

υδισ

τή Τ

έττι

γα (

τζιτ

ζίκ

ι).

3. Η

Μούσα Θ

άλεια

(εκ τ

ου:

θάλλ

ω =

ανθ

ίζω

, βλα

στα

ίνω

, ακµάζω

),

ήτα

ν Έ

φορος

της

Κω

µω

δία

ς.

Ανα

κάλυ

ψε

την

κω

µω

δία

, τη

γεω

µετ

ρία

, τη

ν αρχιτ

εκτο

νική κ

αι

τη γ

εωργί

α. Ή

ταν

προοτά

τισσα κ

αι

των

Συµπ

οσίω

ν. Έ

λεγα

ν π

ως

ο

Παλα

ίφατο

ς ήτα

ν γι

ος

της.

Τη

ζω

γράφ

ιζαν

στε

φανω

µέν

η µ

ε κισ

σό,

νέα κ

αι χαµογε

λαστή

, να

κρατά

κω

µικ

ή µ

άσκα. Ά

λλες

φορές

δαφ

νοστε

φανω

µέν

η µ

ε π

ράσιν

ο

πανω

φόρι και τη

ν επ

ιγραφ

ή Θ

άλε

ια

Κω

µω

δία

ν.

4. Η

Μούσα Μ

ελποµ

ένη

(εκ τ

ου:

µέλ

πω

= µ

ελω

δώ

+ µ

ένος)

, ήτα

ν

προστά

τισσα τ

ης

Τραγω

δία

ς, ε

πει

δή α

υτή τ

ην ε

πιν

όησε,

της

ρητο

ρικ

ής

και τη

ς µουσικ

ής

µελ

ωδία

ς (µ

ολτ

τήν)

.

Η Μ

ελπ

οµέν

η µ

ε το

ν Α

χελ

ώο, κατά

µία

παράδόση, γέ

ννησε

τις

Σει

ρήνε

ς Τ

η ζ

ωγρ

άφ

ιζαν

να φ

ορεί

µάσκα τ

ραγω

δία

ς, θ

υµω

µέν

η,

δαφ

νοστε

φανω

µέν

η µ

ε σκήπ

τρο, ρόπ

αλο

στα

χέρ

ια κ

αι τη

ν επ

ιγραφ

ή Μ

ελπ

οµέν

η

Τραγω

δία

ν.

5. Η

Μούσα Τ

ερψιχ

όρη

(εκ τ

ου:

τέρπ

ω +

χορός,

η τ

έρπ

ουσα δ

ια τ

ου

χορού,

ευχαρισ

τιότ

αν

µε

το χ

ορό

. Ί

σω

ς και απ

ό τ

η µάθηση, π

ου τ

έρπ

ει τ

ους

ακροατέ

ς), επ

ινόησε

το χ

ορό, τη

ν άρπ

α κ

αι τη

ν π

αιδ

εία. Σ

την

παράδοση α

ναφ

έρετ

αι π

ως

γένν

ησε

µε

το Σ

τρυµό

νο τ

ο Ρ

ήσο κ

αι µε

τον

Άρη τ

ο Β

ίστω

να ή

ακόµη µ

ε το

ν Α

χελ

ώο τ

ις Σ

ειρήν

ες. Τ

ην

Τερ

ψιχ

όρη

ζωγρ

άφ

ιζαν

δαφ

νοστε

φανω

µέν

η κ

αι µε

προµετ

ωπ

ίδιο

να κ

ρατά

άρπ

α

και. ν

α χ

ορεύ

ει χ

αρούµεν

η, εν

ώ τ

α π

όδια

της

µόλι

ς να

ακουµπ

ούν

τη γ

η κ

αι µε

την

επιγ

ραφ

ή

Τερ

ψιχ

όρη λ

ΰραν.

6. Η

Μούσα Ε

ρατώ

(εκ

του:

έρω

ς), εί

ναι η ε

υρέτ

ρια

των

ερω

τικώ

ν π

οιη

µάτω

ν, τ

ου γ

άµου,

(και τη

ς

ποιή

σεω

ς, τ

ης

µουσι

κής κ

αι τη

ς δια

λεκτι

κής)

. Τ

ο

όνο

µα Ε

ρατώ

απ

ό τ

ο ερ

εσθ

αι και απ

ό τ

η λέ

ξη έ

ρω

ς

και ερ

αστή

ς. Τ

η ζ

ωγρ

άφ

ιζαν

καθ

ιστή

, να

φορά

ροδοστέ

φανο

(στε

φάνι

απ

ό τ

ρια

ντάφ

υλλα

), µ

ε τη

λύρα κ

αι το

τόξο

του

έρω

τος σ

τα χ

έρια

και τη

ν

επιγ

ραφ

ή «

Έρατω

Ψάλτ

ρια

ν».

7. Η

Μούσα Π

ολυµ

νία

ή Π

ολυ

άµν

ια (

εκ τ

ου:

πολύ

ς

+ ύµν

ος)

. Τ

ο ό

νοµα Π

ολυ

µνί

α α

πό τ

ο π

ολύ

ς και

ύµνο

ς, ε

πει

δή υ

µνε

ί π

ολλ

ούς α

νθρώ

πους

ή α

πό τ

ο π

ολλ

ών

και µνή

µη,

επει

δή µ

νηµονε

ύει

πολλ

ούς

στη

ν ισ

τορία

. Ή

ταν

προστά

τισσα τ

ων

θεϊ

κώ

ν ύµνω

ν αλλ

ά κ

αι τη

ς υπ

οκριτ

ικής

µίµ

ησης, τη

ς γε

ωµετ

ρία

ς, τ

ης

ιστο

ρία

ς, τ

ης γ

ραµµα

τικής

κ.ά

. Τ

η ζ

ωγρ

άφ

ιζαν

να κ

οιτ

ά π

ρος

τον

Ουρανό

µε

στε

φάνι

απ

ό δ

άφ

νη κ

αι µα

ργα

ριτ

άρια

στο

κεφ

άλι

, λε

υκό

φόρεµ

α, µε

τη λ

ύρα σ

τα χ

έρια

της

και τη

ν επ

ιγραφ

ή Π

ολυ

-µνί

ςκ

Μύθ

ους.

8. Η

Μούσα Ο

υραν

ία (

εκ τ

ου:

ουρανό

ς), ήτα

ν π

ροστά

τισσα τ

ων

Ουρανί

ων

Σω

µάτω

ν και γε

νικά τ

ης

αστρ

ονο

µία

ς π

ου α

νακάλυ

ψε.

Σύµφ

ωνα

µε

την

παράδοση µ

ε το

∆ιό

νυσο

γένν

ησε

τον

Υµέν

αιο

και µε

τον

Απ

όλλ

ωνα

το Λ

ίνο. Ζ

ωγρ

άφ

ιζαν

την

Ουρανί

α σ

τεφ

ανω

µέν

η µ

ε

αστέ

ρια

και π

ροµετ

ωπ

ίδιο

, µπ

λε φ

όρεµ

α, µπ

ροστά

της

τρίπ

οδα π

ου

επάνω

είχ

ε τη

ν ουράνι

α σ

φαίρ

α κ

αι δια

βήτη

.

9. Η

Μούσα Κ

αλλιόπ

η (ε

κ τ

ου:

καλή

+ ο

ψ=φ

ωνή

, έπ

ος=λ

όγο

ς), ήτα

ν η

ανώ

τερη κ

αι επ

ισηµότε

ρη α

πό τ

ις

άλλ

ες α

δελ

φές

της

Μούσε

ς.

Συνό

δευ

ε το

υς

βασιλ

είς

και το

υς

ανώ

τατο

υς

άρχοντ

ες γ

ια ν

α

επιβ

άλλ

ει µ

ε τα

λόγι

α τ

ης υ

ποτα

γή

και δικ

αιο

σύνη

. Η

Καλλ

ιόπ

η ή

ταν

προστά

τισσα τ

ων

ηρω

ικώ

ν

ποιη

µάτω

ν και τη

ς ρητ

ορικ

ής.

Ονο

µάστη

κε

Καλλ

ιόπ

η, επ

ειδή ε

ίχε

καλή

δπ

α =

ωραία

όψη, π

ρόσω

πο. Τ

ην

ονό

µαζα

ν και Κ

αλλ

ιέπ

ειαν,

επ

ειδή ή

ταν

ευρέτ

ρια

της

ποίη

σης.

Σύµφ

ωνα

µε

την

παράδοση η

Καλλ

ιόπ

η γ

έννη

σε

τον

Ορφ

έα,

τις

Σει

ρήνε

ς, το

ν Κυµόθεο

κ.ά

. Π

ολλ

οί ήτα

ν

και εκ

είνο

ι π

ου θ

εωρούσαν

και το

ν Ό

µηρο

ως γ

ιο τ

ης.

Ζω

γράφ

ιζαν

την

Καλλ

ιόπ

η ν

έα

και ω

ραία

, µε

άνθ

η σ

το κ

εφάλι

ή κ

ισσό, στ

ο

δεξ

ιό χ

έρι να

κρατά

δάφ

νες

και στ

ο

αρισ

τερό δ

ύο β

ιβλί

α, π

ολλ

ές φ

ορές

την

Ιλι

άδα

και τη

ν Ο

δύσσει

α.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Λατρ

εύοντ

αν

στους ∆

ελφ

ούς,

λόγω

της

στε

νής

σχέσ

ης

τους

µε

το θ

εό Α

πόλλ

ωνα

, στο

ν οπ

οίο

ανή

κε

το

µαντ

είο. Ε

κεί

η λ

ατρ

εία Α

πόλλ

ωνα

και Μ

ουσώ

ν έφ

τασε

να

συγχ

ωνε

υτε

ί εν

τελώ

ς. Σ

την

Αθήνα

τις

τιµ

ούσαν

ιδια

ίτερ

α:

µετ

αξύ

άλλ

ων,

ονό

µαζα

ν µια

κορυφ

ή κ

οντ

ά σ

την

Ακρόπ

ολη

"Μ

ουσεί

ον"

προς

τιµή τ

ους

κι ο Π

λάτω

νας

είχε

χτί

σει

βω

µό σ

το ό

νοµά τ

ους

στη

ν

Ακαδηµία

του. Ο

ι Μ

ούσες

έγι

ναν

ιδια

ίτερ

α δ

ηµοφ

ιλεί

ς σ'

ολό

κλη

ρη

την

Ελλ

άδα· ίχ

νη τ

ης

λατρ

είας

τους

βρέθ

ηκαν

στη

ν Π

ελοπ

όνν

ησο, τα

νησιά

του Α

ιγαίο

υ κ

αι τη

ν Κ

ρήτ

η, όπ

ου µ

άλι

στα

λεγ

ότα

ν ότ

ι εί

χε

γίνε

ι

ο α

γώνα

ς τρ

αγο

υδιο

ύ µ

εταξύ Μ

ουσώ

ν και Σ

ειρήνω

ν. Ε

πικ

ράτη

σαν

φυσικ

ά ο

ι π

ρώ

τες, π

ου

τιµώ

ρησαν

τις φ

αντ

ασµέν

ες Σ

ειρήνε

ς,

κόβοντ

ας

τα φ

τερά τ

ους·

εκεί

νες

έπεσ

αν

στη

θάλα

σσα

και π

νίγη

καν.

Ακόµη τ

ις τ

ιµούσαν

και σε

πολλ

ές π

όλε

ις τ

ης

Μεγ

άλη

ς

Ελλ

άδας

(ελλ

ηνικ

ές α

ποικ

ίες

της

Κάτω

Ιτα

λίας

και Σ

ικελ

ίας)

, εν

ώ σ

την

Αλε

ξάνδ

ρει

α τ

ης

Αιγ

ύπ

του ε

ίχε

ιδρυθ

εί σ

τα χ

ρόνι

α µ

ετά τ

ο θ

άνα

το τ

ου

Μ. Α

λεξά

νδρου τ

ο "

Μουσεί

ο",

ένα

φηµισ

µέν

ο ε

κπ

αιδ

ευτι

κό ίδρυµα, µε

διε

υθ

υντ

ή το

υ το

ν αρχιε

ρέα

στη

ν υπ

ηρεσ

ία τ

ων

Μουσώ

ν.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ό

ταν

γενν

ήθ

ηκαν

οι Μ

ούσες

και µαζί το

υς

η

ποίη

ση κ

αι η µ

ουσικ

ή, κάπ

οιο

ι θ

νητο

ί γο

ητε

ύθ

ηκαν

τόσο π

ολύ

, π

ου

συνε

χώ

ς τρ

αγο

υδούσαν

ξεχνο

ύσαν

να φ

άνε

και να

πιο

ύνε

κι έτ

σι

πέθ

αιν

αν

σιγά

σιγ

ά, χω

ρίς

να υ

ποφ

έρουν.

Απ

' αυτο

ύς

κατά

γοντ

αι τα

τζιτ

ζίκια

, π

ου ε

ίναι π

ροστα

τευόµεν

α τ

ων

Μου

σώ

ν και π

ου σ

υνεχ

ώς

τραγο

υδούν

ξεχ

νώντ

ας

πεί

να,

δίψ

α κ

αι κούραση, µέχ

ρι να

πεθ

άνο

υν.

Τότε

πηγα

ίνουν

στις

Μούσες

και το

υς

λένε

τα

ονό

µατα

τω

ν π

ιστώ

ν το

υς

οπ

αδώ

ν, π

ου ε

ίδαν

στη

Γη κ

ατά

το σ

ύντο

µο π

έρασµά τ

ους.

Η λ

ατρ

εία τ

ων

Μουσώ

ν ξε

κίν

ησε

απ

ό τ

ην

Πιε

ρία

, δηλ

αδή τ

ην

περ

ιοχή σ

την

οπ

οία

γεν

νήθ

ηκαν,

γι'

αυτ

ό κ

αι τι

ς έλ

εγαν

"Πιε

ρίδ

ες".

Έλε

γαν

πω

ς ο Π

ίερος,

βασιλ

ιάς

της

Μακεδ

ονί

ας

σύµφ

ωνα

µε

τη µ

υθ

ολο

γία, έφ

ερε

απ

ό κ

ει τ

η λα

τρεί

α τ

ους

στη Β

οιω

τία. Ο

Πίε

ρος,

µάλι

στα, απ

έκτη

σε

εννι

ά κ

όρες

, στι

ς οπ

οίε

ς έδ

ωσε

το ό

νοµα τ

ων

Μουσώ

ν, Π

ιερίδ

ες. Ή

ταν

όµω

ς τ

όσο α

λαζον

ικές

, ώ

στε

προκάλε

σαν

τις

Μούσες

να π

αραβγο

ύν

µαζί

τους

στο

τραγο

ύδι. Ο

ι Μ

ούσες

τις

νίκ

ησαν,

όπ

ως

ήτα

ν φ

υσικ

ό, και γι

α ν

α τ

ις τ

ιµω

ρήσουν,

τις

µετ

αµόρφ

ωσαν

σε

φλύ

αρες

κίσ

σες

. Ό

ταν

αυτ

ές τ

ραγο

υδούσαν,

σκοτε

ίνια

ζε κ

αι κανε

ίς δ

εν

τις

άκουγε

. Σ

τη Β

οιω

τία, λο

ιπόν,

οι Μ

ούσες

κατο

ικούσαν

στο

βουνό

Ελι

κώ

νας,

που έ

γινε

και το

κέν

τρο τ

ης

λατρ

είας

τους. Γ

ι' α

υτό

άλλ

ωστε

και τι

ς ονό

µαζα

ν "Ε

λικω

νιάδες

".

Ο α

οιδ

ός Θ

άµυρης

απ

ό τ

η Θ

ράκη, καυχήθ

ηκε

πω

ς θα µ

πορούσε

να

νικήσει

τις

Μούσες

στο

τραγο

ύδι. Ε

κεί

νες,

τότε

, το

ν τύ

φλω

σαν

και

του

στέ

ρησαν

την

ικανό

τητα

να γ

ράφ

ει σ

τίχους

και να

παίζ

ει λ

ύρα.

Στη

ν Ο

δύσσει

α, ο

φηµισ

µένο

ς τρ

αγο

υδισ

τής

των

Φαιά

κω

ν ∆

ηµόδοκος

ήτα

ν ο α

γαπ

ηµέν

ος

της

Μούσας, π

ου τ

ου

έδω

σε,

όµω

ς, µ

αζί

µε

την

τέχνη

να γ

ράφ

ει υ

πέρ

οχα τ

ραγο

ύδια

κι έν

α ο

λέθ

ριο

δώ

ρο:

του

στέ

ρησε

το φ

ως

των

µατι

ών

του.

Είν

αι γν

ωστέ

ς δυο κ

ύριε

ς οµάδες

Μουσώ

ν:

οι "Π

ιερίδ

ες"

µούσες

που π

ροέρ

χοντ

αν

απ

ό τ

ην

Πιε

ρία

και

σχετ

ίζοντ

αν

µε

το µ

ύθ

ο τ

ου

Ορφ

έα κ

αι µε

τη λ

ατρ

εία τ

ου ∆

ιόνυ

σου

στη

Θράκη.

οι "Ε

λικω

νίδες

" Μ

ούσες

που κ

ατο

ικούσαν

στο

ν Ε

λικώ

να τ

ης

Βοιω

τίας

απ

ό ό

που κ

ατέ

βαιν

αν

και τρ

αγο

υδούσαν

στο

υς

ανθ

ρώ

πους. Α

υτέ

ς

βρίσ

κοντ

αν

σε

στεν

ή σ

χέσ

η µ

ε το

ν Α

πόλλ

ωνα

.

Σύµφ

ωνα

µε

την

Θεο

γονί

α τ

ου

Ησιό

δου, ήτ

αν

θυγα

τέρες

του

∆ία

και

της

Μνη

µοσύνη

ς.

Άλλ

οι τι

ς θ

εωρούσαν

κόρες

του

Ουρανο

ύ και τη

ς Γ

ης.

Ο ό

ρος

µούσα χ

ρησιµ

οπ

οιε

ίται συ

χνά

σήµερ

α γ

ια ν

α δ

είξε

ι ότι

κάπ

οια

γυνα

ίκα ε

µπ

νέει

ένα

ν επ

ιτυχηµέν

ο ά

νδρα.

ΟΝΟΜ

Α:

ΧΑ

ΡΙΤ

ΕΣ

Αγλ

αΐα

, Ε

υφ

ροσύνη

, Θ

άλε

ια

αλλ

ά κ

αι Α

υξώ

, η

Χάρις

, η

Ηγε

µόνη

, η Φ

αέν

α κ

αι η

Πασιθ

έα.

"Χάρις

" σήµαιν

ε, π

ρώ

τα π

ρώ

τα,

χαρά· τη

χαρά π

ου ε

κπ

έµπ

ει

κανε

ίς, ότ

αν

τον

χαρακτη

ρίζ

ουν

ευγε

νικά

συνα

ισθ

ήµατα

, µα κ

αι τη

χαρά

και τη

ν τέ

ρψη π

ου π

ροκαλε

ί

στο

υς

γύρω

του

. Η

"Χ

άρις

"

ήτα

ν ακόµη σ

υνώ

νυµο

της

ίδια

ς

της χ

άρης

και τη

ς

ερασµιό

τητα

ς, κ

αθ

ώς

και τη

ς

ευερ

γεσία

ς και τη

ς

ευγν

ωµοσύνη

ς.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς ή ∆

ιόνυ

σος

ή Ο

υρανό

ς.

ΜΗΤΕΡΑ

: Ε

υρυνό

µη ή

Αφ

ροδίτ

η ή

η Ν

αϊά

δα Α

ίγλη

.

ΤΟΠ

ΟΣ

:

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Αρω

µατο

ποιο

ί, χ

ορεύ

τριε

ς.

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Ή

ταν

οι θ

εές

της

γοητ

είας,

της

οµορ

φιά

ς, τ

ης

φύσης,

της

ανθ

ρώ

πιν

ης

δηµιο

υργι

κότ

ητας

και τη

ς γο

νιµότ

ητας.

Αγα

πούσαν

πολύ

την

οµορφ

ιά κ

αι

έδω

σαν

στο

υς

ανθ

ρώ

πους τ

α τ

αλέ

ντα γ

ια τ

έχνη

,

στε

νά σ

υνδ

εδεµ

ένες

µε

τις

Μούσες

. Ο

ι Χ

άριτ

ες σ

υνδ

έοντ

αν

και µε

τον

κάτω

κόσµο κ

αι τα

Ελε

υσί

νια Μ

υστ

ήρια

. Σ

την

αρχαιό

τητα

συµβόλι

ζαν

ό,τ

ι π

ιο ε

υγε

νικό, όµορφ

ο κ

αι αγν

ό υ

πήρξε

ποτέ

στη

Γη. Ή

ταν

φίλ

ες

της

µουσικ

ής,

τω

ν ασµάτω

ν, τ

ης

ποίη

σης,

του χ

ορού κ

αι τη

ς

ρητο

ρικ

ής

και τι

ς βρίσ

κουµε

πολύ

συχνά

µαζί

µε

τις

Μούσες

. Ό

λα τ

α

καλά

τω

ν θ

νητώ

ν, ό

λα τ

ους

τα π

ροτε

ρήµατα

κι ό,

τι α

γαθ

ό

απ

ολά

µβανα

ν, ο

φεί

λοντ

αν

στις

Χάριτ

ες:

η οµορφ

ιά, η

σοφ

ία, η

δόξα

αλλ

ά κ

αι η

δια

σκέδ

αση, η

ευχαρίσ

τηση, η χ

αρά κ

αι η ε

υτυχία

, ήτ

αν

δικ

ό τ

ους

έργο

. Π

άνω

απ

' όλα

όµω

ς ήτα

ν οι θεέ

ς τη

ς σω

µατι

κής

χάρης

και τη

ς οµορφ

ιάς

που µ

αγε

ύει

. Ή

ταν

αυτ

ές π

ου π

ροίκ

ιζαν

τους

ανθ

ρώ

πους µ

ε θέλ

γητρ

α· µε

τα χ

αρίσ

µατα

, δηλα

δή,

που ω

θούν

τους

ανθ

ρώ

πους σ

τον

έρω

τα κ

αι στη

ν ηδονή

, µε

την

πιο

ευγε

νική κ

αι σεµ

νή

διά

στα

ση π

ου

µπ

ορούν

αυτέ

ς οι έν

νοιε

ς να

πάρουν.

Μ'

αυτό

ν το

ν

τρόπ

ο η

ανθ

ρώ

πιν

η ζ

ωή α

ποκτά

νόηµα κ

αι ουσί

α.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήτα

ν το

ιδανι

κό τ

ης

σεµ

νότη

τας,

της

άψογη

ς

συµπ

εριφ

οράς

και τη

ς ευ

προσηγο

ρία

ς. Τ

α µ

αλλ

ιά, το

πρόσω

πο, τα

χέρ

ια τ

ους

είχαν

λαµπ

ερή ο

µορφ

ιά κ

αι η σ

υµπ

εριφ

ορά τ

ους

ήτα

ν

αξι

αγά

πητη

. Μ

πορούν

να π

αροµοια

στο

ύν µ

ε µι

α "

Τριπ

λή Α

φροδίτ

η":

ο

"Αφ

ροδισ

ιακός"

τους

χαρακτή

ρας ε

ίναι εν

τελώ

ς φ

ανε

ρός

και

διά

χυτο

ς. Ά

λλω

στε

, η Α

φροδίτ

η ή

ταν

η θ

εά µ

ε τη

ν οπ

οία

κυρίω

ς

σχετ

ίζοντ

αι στη

µυθολο

γία, καθώ

ς π

ρόκει

ται γι

α τ

η θ

εά τ

ης ο

µορφ

ιάς

και το

υ έρ

ωτα

. Ο

αφ

ροδισ

ιακός χ

αρακτή

ρας

των

Χαρίτ

ων

προβάλλ

εται έν

τονα

και µέσ

α α

πό τ

ην

τέχνη

τους

να

κατα

σκευ

άζουν

αρω

µατι

κά λ

άδια

, µε

τα ο

ποία

έκανα

ν το

δέρ

µα ν

α

ευω

διά

ζει κι εν

ίσχυαν,

έτσ

ι, τ

ην

ερω

τική ε

πιθ

υµία

. Ο

ι ίδ

ιες

ήτα

ν

φηµισ

µέν

ες α

ρω

µατο

ποιο

ί.

Τη ζ

ωή τ

ους

την

περ

νούσ

αν

κυρίω

ς σε

γιορτέ

ς και ήτ

αν

απ

αραίτ

ητες

στα

συµ

πόσια

τω

ν θ

εών.

Χω

ρίς

αυτέ

ς οι κάτο

ικοι το

υ Ο

λύµπ

ου ο

ύτε

γλεν

τούσαν,

ούτ

ε χόρευ

αν.

Κάθ

οντ

αν

συνή

θω

ς δίπ

λα σ

τον

Απ

όλλ

ωνα

και δοξολο

γούσαν

τον

∆ία

, οµ

ορφ

αίν

οντ

ας τ

ις σ

υγκ

εντρ

ώσει

ς µε

την

παρουσία

και τι

ς µελ

ωδικ

ές φ

ωνέ

ς το

υς.

Ήτα

ν, ε

πίσ

ης,

µέλ

η τ

ης

χορευ

τικής

οµάδας

του Ο

λύµπ

ου.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Τόπ

οι λα

τρεί

ας

αφ

ιερω

µέν

οι στι

ς

Χάριτ

ες υ

πήρχαν

σε

πάρα π

ολλ

ά µ

έρη

της

Ελλ

άδας

- στη

ν Α

θήνα

,

µάλι

στα, υπ

ήρχε

ναός

τους

στην

Ακρόπ

ολη

και

αγά

λµατά

τους

στη

µέν

α

σε

πολύ

κεν

τρικ

ά σ

ηµεί

α.

Το α

ρχαιό

τερο ιερ

ό το

υς

βρισ

κότα

ν στ

ον

Ορχοµεν

ό τ

ης

Βοιω

τίας.

Εκεί

υπ

ήρχαν

τρει

ς ακατέ

ργα

στε

ς π

έτρες

, π

ου έ

λεγα

ν ότι

είχ

αν

πέσ

ει α

πό

τον

Ουρανό

. Α

υτές

τις

θεω

ρούσαν

προσω

ποπ

οίη

ση τ

ων

τριώ

ν Χ

αρίτ

ων

και σ'

αυτέ

ς έ

κανα

ν π

ροσφ

ορές

· π

ολύ

αργό

τερα τ

ους α

φιέ

ρω

σαν

αγά

λµατα

. Η

λατρ

εία α

υτώ

ν τω

ν "ο

υρανο

κατέ

βατω

ν" λ

ίθω

ν φ

ανε

ρώ

νει

ότι

υπ

ήρχε

η ά

ποψη τ

ης

κατα

γωγή

ς τω

ν Χ

αρίτ

ων

απ

ό τ

ον Ο

υρανό

, π

ου

πολλ

οί θ

εωρούσαν

ότι

ήτα

ν π

ατέ

ρας τ

ους.

Αυτ

ό ε

νισχύετ

αι απ

ό τ

ο

γεγο

νός

ότι σε

πολλ

ά ά

λλα µ

έρη τ

α ο

νόµατα

κι η λ

ατρ

εία τ

ους

σχετ

ίζοντ

αι και µε

τη Σ

ελήνη

.

Στη

Βοιω

τία τ

ελούντ

αν

γιορτέ

ς π

ρος

τιµή τ

ους,

που ο

νοµάζοντ

αν

"Χαρίτ

εια"

και π

ου ή

ταν

µουσικ

οί και π

οιη

τικοί αγώ

νες.

Τη ν

ύχτα

οι

πισ

τοί χόρευ

αν

κι έπ

ειτα

πρόσφ

εραν

γλυκίσ

µατα

απ

ό α

λεύρι και µέλ

ι. Ο

ι

γιορτέ

ς αυτέ

ς θ

ύµιζ

αν

πραγµ

ατι

κά "

µυστ

ήρια

" και οι Χ

άριτ

ες

λατρ

εύον

ταν

εκεί

ως

θεό

τητε

ς τ

ης φ

ύσης,

οι οπ

οίε

ς π

ρόσφ

εραν

γονι

µότ

ητα

στο

φυτ

ικό κ

όσµο.

Ο π

οτα

µός

Κηφ

ισός κ

οντ

ά σ

τους

∆ελ

φούς

ήταν

ιερός γ

ι αυτ

ές.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Ο

ι Χ

άριτ

ες ε

ίχαν

σχέσ

εις

µε

πολλ

ούς

άλλ

ους

θεο

ύς,

που

ήτα

ν π

άντ

οτε

αγα

θές

και καµιά

έριδ

α δ

εν τ

ις δ

ιατά

ρασσε

ποτέ

: µε

τον

∆ιό

νυσο, τη

∆ήµητ

ρα, το

ν Ε

ρµή, το

ν Ή

φαισ

το, τη

ν

Αθηνά

· συνο

δεύ

ουν

επίσ

ης

συχνά

τον

∆ία

και τη

ν Ή

ρα. Ό

ταν

ο

Απ

όλλ

ωνα

ς άρχισ

ε να

κρούει

τη λ

ύρα τ

ου, π

ριν

καλά

καλά

γεν

νηθ

εί,

οι Χ

άριτ

ες έ

στη

σαν

χορό

µαζί

µε

άλλ

ες θ

εές. Κ

ι ότα

ν η

Άρτε

µη

µπ

ήκε

µέσ

α σ

το ν

αό

του α

δερ

φού τ

ης,

στο

υς ∆

ελφ

ούς,

εκεί

νες

άρχισ

αν

να

υµνο

ύν µ

αζί

της

τη Λ

ητώ

, τη

µητ

έρα τ

ους,

παρέα

µε

τις

Μούσες

. Ο

Όλυ

µπ

ος

χω

ρίς

αυτέ

ς δε

θα ε

ίχε

καµιά

χάρη κ

αι στ

α

συµπ

όσια

πάντ

α η

πρώ

τη κ

ούπ

α ή

ταν

αφ

ιερω

µέν

η σ

' αυτέ

ς, σ

το ∆

ιόνυ

σο κ

αι

στι

ς Ώ

ρες

.

Υπ

ήρχε

ασάφ

εια σ

χετ

ικά µ

ε το

πόσες

ήτα

ν

και π

ώς

ονο

µάζο

νταν,

καθ

ώς

και π

ολλ

ές

δια

φορετ

ικές

εκδοχές

απ

ό τ

όπ

ο σ

ε τό

πο.

Σε

παλα

ιότε

ρες

επ

οχές

ήτα

ν µί

α ή

δύο

και ήτα

ν γν

ωστέ

ς ω

ς σ

ύζυ

γοι µεγ

άλω

ν

θεώ

ν ή ω

ς θεό

τητε

ς στη

ν υπ

ηρεσ

ία τ

ης

Αφ

ροδίτ

ης. Π

ρώ

τος

ο

Όµηρος

ανα

φέρ

ει τ

η Χ

άρη

, π

ου ή

ταν

σύζυ

γος

του

Ήφ

αισ

του. Α

κόµη

διη

γείτ

αι ότι

µία

απ

ό τ

ις Χ

άριτ

ες τ

ην

παντ

ρεύ

τηκε

ο Ύ

πνο

ς· το

υ τη

ν

είχε

υπ

οσχεθ

εί η

Ήρα, ω

ς αντ

άλλ

αγµ

α γ

ια ν

α κ

οιµ

ίσει

εκεί

νος

κρυφ

ά

τον

∆ία

και να

µπ

ορέσ

ουν

οι θ

εοί να

ανα

µιχ

θούν

στο

ν π

όλε

µο

της

Τροία

ς. Α

ργό

τερα ο

ι Χ

άριτ

ες ε

πικ

ράτη

σε

να θ

εωρούντ

αι ω

ς τρ

εις

αχώ

ρισ

τες

αδερ

φές

, κόρες

του

∆ία

και τη

ς Ε

υρυν

όµης,

µε

τα ο

νόµατα

Αγλ

αΐα

, Ε

υφ

ροσύνη

και Θ

άλε

ια.

ΟΝΟΜ

Α:

ΩΡΕ

Σ

Θαλλ

ώ, Α

υξώ

, Κ

αρπ

ώ,

Ευνο

µία

, ∆

ίκη, Ε

ιρήνη

.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Θ

έµιδ

α

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Ωρολο

γοπ

οιο

ί

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Α

ρχικ

ά ή

ταν

προσω

ποπ

οίη

ση κ

άπ

οιο

υ φ

υσικ

ού

φαιν

οµέν

ου,

και το

υ χ

ρόνο

υ ό

µω

ς ε

µφ

ανί

στηκαν

ως

προστά

τιδες

της

αυξήσεω

ς και τη

ς ευ

ηµερ

ίας

µε

τα ο

νόµατα

Θαλλ

ώ, Α

υξώ

και Κ

αρπ

ώ,

δηλα

δή ω

ς π

ροσω

ποπ

οίη

ση τ

ης

φύσεω

ς κατά

την

άνο

ιξη, το

καλο

καίρ

ι,

το φ

θιν

όπ

ωρο κ

αι το

χει

µώ

να. Ε

κφ

ράζουν

την

ιδέα

ν τη

ς αρµονί

ας

και

της

τάξη

ς στη

ν φ

ύση. Α

κόµη δ

ε ω

ς ∆

ίκη κ

αι Ε

ιρήν

η κ

αι τέ

λος

µε

συµβολι

κό ή

αλλ

ηγο

ρικ

ό χ

αρακτή

ρα, κατέ

ληξα

ν ω

ς υπ

οδια

ιρέσ

εις

του

χρόνο

υ. Φ

ύλα

κες

τω

ν Π

υλώ

ν το

υ Ο

υρανο

ύ το

υς

οπ

οίο

υς

έκλε

ιναν

ή

άνο

ιγαν.

Τοπ

οθ

ετούσαν

µπ

ροστά

απ

ό τ

ον

Όλυ

µπ

ο σ

ύνν

εφα ή

τα

αφ

αιρ

ούσαν.

Ήτα

ν δηλα

δή έ

φοροι το

υ καιρ

ού.

Αργό

τερα ε

ίχαν

αλλ

ηγο

ρικ

ό κ

αι συµβολι

κό χ

αρακτή

ρα, ω

ς θ

εότη

τες

του

καιρ

ού. Σ

τηνΑ

θήνα

, ήτ

αν

τρει

ς, η

Θαλλ

ώ, η

Αυξώ

και η Κ

αρπ

ώ. Ο

ι

Αλε

ξανδ

ριν

οί τι

ς ήθελ

αν

δώ

δεκ

α, δηλα

δή ό

σες

οι ώ

ρες

της

ηµέρ

ας

και

της

νύκτα

ς, θ

εωρούντ

αν

ως

θυγα

τέρας

του

Χρόνο

υ κ

αι τη

ς Γ

αία

ς. Ο

ι

Ρω

µαίο

ι τι

ς ήθ

ελαν

τέσσε

ρις

και θ

εωρούντ

αν

θυγα

τέρας

του

Ηλί

ου

και

της

Σελ

ήνης.

Θεό

τητε

ς τη

ς φ

ύσης

και τη

ς ηθ

ικής

τάξη

ς, π

ου α

χώ

ρισ

τες

δω

ρίζ

ουν

στο

υς

ανθ

ρώ

πους

τα α

γαθ

ά τ

ης

δικ

αιο

σύνη

ς, τ

ης

ισονο

µία

ς και τη

ς ει

ρηνι

κής ζ

ωής.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήτα

ν ω

ραίε

ς π

αρθ

ένοι

στο

λισµέν

ες µ

ε άνθ

η κ

αι καρπ

ούς.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Η λ

ατρ

εία τ

ους

ήταν

αρχαιό

τατη

, σε

πολλ

ά µ

έρη τ

ης

Ελλ

άδας

και

ιδια

ίτερ

α σ

την

Κόριν

θο, εν

ώ σ

την

Αθήνα

είν

αι

γνω

στή

η γ

ιορτή

τω

ν εσ

οδει

ών

«Ω

ραία

», κατά

την

οπ

οία

το π

λήθ

ος

περ

ιέφ

ερε

τις

ειρεσ

ιώνε

ς, κ

λάδο

υς

ελιά

ς,

τυλι

γµέν

ους

µε

µαλλ

ί, α

π’ ό

που κ

ρεµ

ούσαν

καρπ

ούς

που π

ροσφ

έρανε

στι

ς Ώ

ρες

. Σ

την

πόλη

της

Παλλ

άδας,

επ

ίσης π

ροσφ

έρανε

στι

ς Ώ

ρες

το π

ρω

τόλε

ια τ

ης

σοδει

άς

των

καρπ

ών

κι ότα

ν το

υς

πρόσφ

εραν

θυσία

,

το κ

ρέα

ς δεν

ψήνο

νταν,

αλλ

ά β

ράζο

νταν.

Υπ

ήρχαν

ειδικ

οί γι

α τ

ις

Ώρας ν

αοί και βω

µοί. Α

γάλµ

ατά

του

ς στ

όλι

ζαν

την

αρχαία

Ολυ

µπ

ία

και το

υς

ναούς

δια

φόρω

ν π

όλε

ων.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Α

υτές

στό

λισαν

την

Πανδ

ώρα κ

αι υπ

οδέχ

θηκαν

την

Αφ

ροδίτ

η σ

την

Κύπ

ρο. Ή

ταν

η συνο

δεί

α τ

ου ∆

ιονύ

σου κ

αι τη

ς

Περ

σεφ

όνη

ς ότα

ν επ

ανέ

ρχετ

αι στ

ο φ

ως

απ

ό τ

ον

Άδη.

ΟΝΟΜ

Α:

ΜΟ

ΙΡΕ

Σ

Η λ

έξη "

µοίρ

α"

παράγε

ται

απ

ό τ

ο ρ

ήµα "

µοιρ

άζω

", κ

αι

αντ

ικατο

πτρ

ίζει

την

αντ

ίληψη τ

ων

αρχαίω

ν

ελλή

νων

σχετ

ικά µ

ε το

τυχαίο

και το

ασήµαντ

ο

τόσο τ

ης

ανθ

ρώ

πιν

ης

ζωής,

όσο κ

αι τη

ς ευ

τυχία

ς ή

δυστυ

χία

ς το

υ κ

άθε

ανθ

ρώ

που κ

ατά

τη δ

ιάρκει

ά

της.

Ήτα

ν η

Κλω

θώ

, η Λ

άχεσ

η

και η Ά

τροπ

ος.

Η Κ

λωθ

ώ α

πό τ

ο κ

λώθ

ω =

επω

άζω

, π

ερισ

τρέφ

οµαι,

άρα ε

ίµαι υπ

εύθυνο

ς γι

α τ

ο

ό,τ

ι µου

συµ

βεί

...

Η Λ

άχεσ

ις, π

ου σ

ηµα

ίνει

ότι

θα έ

χω

ό,τ

ι µου έ

δω

σε

(ό,τ

ι µου

έλαχε

δηλα

δή)

και δεν

είµ

αι υπ

εύθ

υνο

ς γι

'αυτό

. Η

τρίτ

η κ

υρία

είν

αι η

Άτρ

οπ

ος, π

ου σ

ηµαίν

ει α

υτή

που "

εξασφ

αλί

ζει"

το α

ναπ

όφ

ευκτο

, εκ

είνο

δηλα

δή π

ου δ

εν µ

πορεί

να α

ν-ατρ

απ

εί, το

µη α

ναστ

ρέψ

ιµο κ

αι ού

τε γ

ι'

αυτό

είν

αι κάπ

οιο

ς υπ

εύθ

υνο

ς, αφ

ού β

άσει

της

ιδιό

τητό

ς τη

ς η

τρίτ

η

κυρία

η Ά

τροπ

ος,

δίν

ει σ

τον

άνθ

ρω

πο "

κάτι

" ,µ

άλλ

ον

κακό, π

ου

δεν

µπ

ορεί

να τ

ο απ

οφ

ύγε

ι..

Ο Π

λάτω

νας

στους δ

ιαλό

γους

του, ανα

φέρ

ει τ

ις Μ

οίρ

ες ω

ς κόρες

της

Ανά

γκης

και ανα

φέρ

ει τ

ην

Άτρ

οπ

ο κ

αι ω

ς Α

δράστε

ια, διό

τι κ

ανέ

νας

δεν

µπ

ορεί

να α

ποδράσει

απ

ό ό

σα ε

κεί

νη ο

ρίζ

ει.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς

ΜΗΤΕΡΑ

: Θ

έµιδ

α ή

Νύχτα

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Χαρτο

ρίχ

τρες

,

µάντ

ισσες

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Κ

λώθ

ουν

τα ν

ήµατα

της

ζωής τ

ων

ανθ

ρώ

πω

ν. Η

Κλω

θώ

, έγ

νεθε

το ν

ήµα τ

ης

ζωής,

η

Λάχεσ

η, µοίρ

αζε

του

ς κλή

ρους

µε

το τ

ι ήτ

αν

γραφ

τό ν

α λ

άχει

στο

ν

καθέν

α, εν

ώ η

Άτρ

οπ

ος έ

κοβε

το ν

ήµα τ

ης

ζωής.

Επ

ιβλέ

πουν

παραβάσει

ς θ

εών

και ανθ

ρώ

πω

ν και δε

στα

µατο

ύν τ

ο φ

οβερ

ό τ

ους

µέν

ος, π

ριν

επ

ιβάλλ

ουν

τιµ

ωρία

αυστ

ηρή σ

’ όπ

οιο

ν δια

πράξε

ι σφ

άλµ

α.

Η δ

ιάρκει

α ζ

ωής,

ο τ

ρόπ

ος ζ

ωής,

ακόµα κ

αι η ώ

ρα τ

ου θ

ανά

του,

καθ

ορίζ

οντ

αν

απ

ό τ

ις α

µείλ

ικτε

ς Μ

οίρ

ες. Ό

,τι καλό

ή κ

ακό, τύ

χη ή

ατυ

χία

, π

ίστε

υαν

ότι

ήτα

ν καθορισ

µέν

α α

π’ α

υτές

. Η

Κλω

θώ

επιβ

λέπ

ει τ

ην

γονι

µότη

τα, τη

ν ανα

παραγω

γή

Η Λ

άχεσ

ις έ

χει

ορισ

τεί να

εξα

σφ

αλί

ζει

την

τροφ

ή

Η Ά

τροπ

ος

φέρ

εται όπ

ως

ορίζ

ει τ

ο ύ

ψισ

το

ον,

κατά

το

απ

αραίτ

ητο

ν το

υ Θ

εού, το

οπ

οίο

εφόσον

ορίζ

εται απ

ό α

νώτε

ρη δ

ύναµη,

είν

αι

αδυσώ

πητο

, άκαµπ

το κ

αι ανα

πόφ

ευκτο

.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Ο ά

νθρω

ποι

προσπ

αθ

ούν

συνε

χώ

ς να

τις

καλο

πιά

σουν,

αν

και ήξερ

αν

πω

ς ότα

ν όριζ

αν

κάτι

, ήτ

αν

αµεί

λικτε

ς και αµετ

ανό

ητε

ς. Α

κόµη κ

αι

σήµερ

α σ

ε π

ολλ

ά µ

έρη, οι άνθ

ρω

ποι

πισ

τεύουν

πω

ς τη

ν Τ

ρίτ

η µ

έρα α

πό τ

ην γ

έννη

ση

ενός

παιδ

ιού, το

επισ

κέπ

τοντ

αι οι Μ

οίρ

ες, γι

α ν

α ο

ρίσ

ουν

το µ

έλλο

ν το

υ.

Πλο

υσιο

πάροχα τ

ραπ

έζια

στρ

ώνο

νται γι

α χ

άρη τ

ους

και

αφ

ήνο

υν

γι'

αυτέ

ς κυρίω

ς γλ

υκίσ

µατα

, γι

α ν

α τ

ις κ

αλο

πιά

σουν

και να

είνα

ι γλ

υκιά

η ζ

ωή τ

ου ν

έου π

αιδ

ιού. Ο

ι µερ

ίδες

για

τις

Μοίρ

ες, π

ρέπ

ει

να ε

ίναι ίσ

ες, ώ

στε

να µ

ην θ

υµώ

σουν.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Τρει

ς γ

υναικ

είες

µορφ

ές π

ου κ

λώθ

ουν.

Η Κ

λωθ

ώ έ

γνεθ

ε το

νήµα

της

ζω

ής

και

το ξ

ετύλι

γε σ

ιγά σ

ιγά.

Η Λ

άχεσ

ις π

αρουσιά

ζετα

ι να

κρατά

αδράχτι

, τη

ν άτρ

ακτο

,

και τυ

λίγε

ι σιγ

ά σ

ιγά τ

ο ν

ήµα

που ξ

ετύλι

γε η

Κλω

θώ

.

Επ

ίσης

είνα

ι εκ

είνη

που

τραβούσε

τους

κλή

ρους

και

τους

µοίρ

αζε,

καθ

ορίζ

οντ

ας

το γ

ραφ

τό, τη

ν ει

µαρµέν

η τ

ου κ

άθ

ε ανθ

ρώ

που, εν

ώ η

Άτρ

οπ

ος

έκοβε

απ

ρόσµεν

α κ

αι απ

ότο

µα τ

ο ν

ήµα τ

ης ζ

ωής,

µε

το ψ

αλί

δι τη

ς.

Σε

άλλ

ες α

ναφ

ορές

η Κ

λωθ

ώ ε

ίναι εκ

είνη

που κ

ρατά

την

ηλα

κάτη

(ρόκα)

και το

αδράχτι

, η Λ

άχεσ

ις κ

ρατά

ζυγα

ριά

και

ζυγί

ζει τη

ν ζω

ή ώ

στε

να β

ρίσ

κετ

αι π

άντ

α

σε

ισορροπ

ία, και η

Άτρ

οπ

ος

είνα

ι εκ

είνη

που π

άντ

α έ

χει

το

θλι

βερ

ό κ

αθ

ήκον

να

αφ

αιρ

εί α

πότο

µα

την

ζω

ή.

Σύµφ

ωνα

µε

µια π

αραλλ

αγή

του

µύθ

ου, οι

Μοίρ

ες κ

άθ

οντ

αι π

άνω

σε

πλά

στι

γγα.

Η π

λάστι

γγα ζ

ύγι

ζε

την

ζω

ή κ

αι σε

όπ

οιο

ν

και όπ

ου έ

γερνε

, οι Μ

οίρ

ες

καθ

όριζ

αν

ανά

λογα

και το

µέλ

λον

του.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Η

Άτρ

οπ

ος

γίνε

ται αντ

ιληπ

τή µ

όνο

µε

τη δ

ιάνο

ια κ

αι όχι µε

τις

αισ

θήσει

ς, δ

ιότι

είν

αι

αµετ

άθ

ετη (

ακίν

ητη

).

Η Κ

λωθ

ώ γ

ίνετ

αι αντ

ιληπ

τή µ

ε τι

ς αισ

θήσει

ς.

Η Λ

άχεσ

ις ε

νυπ

άρχει

στη

ν φ

αντ

ασία

, εί

ναι η

θεό

τητα

που ο

καθέν

ας

µπ

ορεί

να σ

τοχαστε

ί,

και να

περ

ιµέν

ει κ

άτι

απ

ό α

υτή.

Ακόµη κ

αι στη

ν π

ρώ

τη γ

ιορτή

τω

ν Ο

λυµπ

ίων

παραβρέθ

ηκαν

οι Μ

οίρ

ες, αλλ

ά κ

αι ο Χ

ρόνο

ς,

που τ

α π

άντ

α φ

ανε

ρώ

νει, σ

ύµφ

ωνα

µε

τις

ωδές

του

Πιν

δάρου.Ο

Πίν

δαρος

ανα

φέρ

ει ό

τι κ

αι

στο

υς

πρώ

τους

Ολυ

µπ

ιακούς

αγώ

νες ο

ι

Μοίρ

ες έ

στη

σαν

θυσία

ώστε

να ε

ίναι καλό

τυχοι οι αγώ

νες,

όπ

ως κ

αι

έγιν

ε και κράτη

σαν

για τ

όσο µ

εγάλο

χρονι

κό δ

ιάστ

ηµα.

Στο

ν Ό

µηρο τ

ο π

επρω

µέν

ο α

ναφ

έρετ

αι ω

ς γυ

ναικ

εία θ

εότη

τα π

ου

λέγε

ται Α

ίσα. Ή

ταν

θεά

, τα

υτόσηµη

µε

τις

Μοίρ

ες, µια

και το

όνο

µα

της

είνα

ι εν

δει

κτι

κό τ

ου µ

εριδ

ίου α

λλά κ

αι το

υ δικ

αίο

υ, π

ου δ

ιέπ

ει τ

ον

ύψισ

το τ

ον

αθ

ανά

των

τον

∆ία

.

∆ιά

φοροι άλλ

οι µύθ

οι τι

ς ανα

φέρ

ουν

ως

κατο

ίκους

του κ

άτω

κόσµου,

µε

αρχηγό

τους

τον

Πλο

ύτω

να, το

θεό

του Ά

δη. Α

υτο

ί οι µύθοι τι

ς

ταυτ

ίζουν

µε

τις

Κήρες

, τι

ς θ

εές

του

θανά

του,

που κ

υρίω

ς

ευθ

ύνο

νται, γ

ια θ

ανά

τους

σε

πολέ

µους

και τα

ραχές

.

ΟΝ

ΟΜ

Α:

ΝΥ

ΜΦ

ΕΣ

ΕΠ

ΩΝ

ΥΜ

Ο:

Αερ

ικά,

∆εν

τρούλε

ς, Λ

ιµνα

ίες

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

∆ία

ς ή

Ωκεα

νός

ή Α

χελ

ώος,

είτ

ε

κόρες

τω

ν το

πικ

ών

ποτα

µώ

ν εν

ός

τόπ

ου.

ΜΗΤΕΡΑ

: Π

ολλ

ές κ

αι

διά

φορες

!

ΕΠ

ΑΓΓ

ΕΛΜ

Α:

Γεω

πόνο

ι,

κηπ

ουροί

Ι∆ΙΟ

ΤΗΤΑ

: Τ

ις

θεω

ρούν

πνε

ύµατα

της

βλά

στη

σης,

θέλ

οντ

ας

έτσι να

συµ

βολί

σουν

γενι

κότε

ρα τ

ην ο

ργι

αστ

ική δ

ύνα

µη τ

ης

φύσης.

Κι όπ

ως

το ν

ερό τ

ρέφ

ει

τα π

άντ

α, έτ

σι και οι Ν

ύµφ

ες θ

εωρούντ

αν

τροφ

οί τω

ν φ

υτώ

ν, τ

ων

ζώω

ν και τω

ν ανθ

ρώ

πω

ν. Ε

ίναι οι υπ

ερφ

υσικ

ές δ

υνά

µει

ς τη

ς

ανθ

ρώ

πιν

ης

ψυχής.

Οι νε

ράιδ

ες π

ροσω

ποπ

οιο

ύν

τα δ

ιάφ

ορα σ

τάδια

της

πνε

υµατι

κής

ζωής, ή

της ψ

υχής

των

τοπ

ίων.

Η

φύση τ

ους

είνα

ι

αντ

ιθετ

ική γ

ιατί

ενώ

κατέ

χουν

δυνά

µει

ς υπ

ερφ

υσικ

ές ε

κτε

λούν

ταπ

εινά

καθ

ήκοντ

α, όπ

ως γ

ια π

αράδει

γµα ε

ίναι τα

δώ

ρα ζ

ωής

που κ

άνο

υν

στα

νεογέ

ννητ

α µ

ωρά. Τ

α δ

ώρα α

υτά

είν

αι η ’’

προίκ

α’’

που κ

ουβαλο

ύν

πάντ

οτε

αργό

τερα ο

ι άνθ

ρω

ποι.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α:

Ήτα

ν γυ

ναικ

είες

µορφ

ές θ

εϊκής κ

ατα

γωγή

ς,

νεαρές

στη

ν ηλ

ικία

, π

ου ζ

ούσαν

µέσ

α σ

την

άγρ

ια φ

ύση, τρ

ιγύριζ

αν

στα

βουνά

, συνο

δεύ

οντ

ας τ

ην

Άρτε

µη

και

παίζ

οντ

ας

µαζί

της. Ό

λες τ

ους

πανέ

µορφ

ες.

Τραγο

υδούσαν

και χόρευ

αν

µαζί µε

τον

Πάνα

στα

λιβ

άδια

και στι

ς π

λαγι

ές, συνή

θω

ς κοντ

ά

στι

ς π

ηγέ

ς. Υ

µνο

ύσαν

µε

τις

γλυκές

φω

νές

τους,

τους

Ολύ

µπ

ιους

θεο

ύς

και ιδ

ιαίτ

ερα τ

ον

πατέ

ρα τ

ου Π

άνα

, το

ν Ε

ρµή. Μ

αζί το

υς

χόρευ

ε και η Α

φροδίτ

η, µ

αζί µε

τις

Χάριτ

ες,

όπ

ως

λέει

ο Ό

µηρος,

στο

βουνό

Ίδα, στη

ν

Τροία

. Ά

λλοτε

το

χορό τ

ους

τον

οδηγε

ί ο

ίδιο

ς ο θ

εός

Απ

όλλ

ωνα

ς. Ο

ι Ν

ύµφ

ες θ

εωρούντ

αν

γενι

κά κ

άτι

µετ

αξύ

θεώ

ν και θ

νητώ

ν, ό

χι καθ

αυτό

θεέ

ς. ∆

εν ή

ταν

αθ

άνα

τες,

ζούσαν

περ

ίπου α

πό 9

50

0 έ

ως

100

00

χρόνι

α. Τ

ρέφ

οντ

αν

µε

αµβροσία

. Ο

ι

όµορφ

ες Ν

εράιδ

ες µ

ε µακριά

µαλλ

ιά κ

αι λε

υκά φ

ορέµ

ατα

είν

αι

καλό

γνω

µες

, αν

και µπ

ορούν

να γ

ίνουν

επικ

ίνδυνε

ς. Ο

ι άσχηµες

και µαυροντ

υµέν

ες

είνα

ι π

άντ

α κ

ακές

.

Είν

αι όµορφ

ες µ

ε µα

κριά

ξανθ

ά µ

αλλ

ιά

συνή

θω

ς π

ράσιν

α µ

άτι

α φ

ορούν

λευκά

φουστά

νια µ

ε λε

υκό µ

αντ

ήλι

και τι

ς βλέ

πουν

µόνο

οι σαββατο

γενν

ηµέν

οι και οι ελ

αφ

ρό

ίσκιο

τοι . Τ

ους

αρέσ

ει ο

χορός

και συχνά

αρπ

άζο

υν

τους λ

υράδες

για

να τ

ους

παίξ

ουν

και να

χορέψ

ουν

και συνή

θω

ς βγα

ίνουν

τα

µεσ

άνυ

χτα

, µ

παίν

ουν

στα

σπ

ίτια

και κλέ

βουν

τα

ρούχα τ

ων

γυνα

ικώ

ν. Ο

ι Ν

εράιδ

ες π

αντ

ρεύ

οντ

αι µε

Νερ

άιδ

ους κ

άνο

υν

παιδ

ιά ε

νώ σ

ε κάπ

οιε

ς

παραδόσει

ς υ

φαίν

ουν.

ΝΑΟΙ

– ΓΙ

ΟΡΤ

ΕΣ:

Στο

σπ

ήλα

ιο Σ

φραγί

διο

του

βουνο

ύ Κ

ιθαιρ

ώνα

ς υπ

ήρχε

µαντ

είο

των

Νυµφ

ών,

ενώ

πολλ

οί θ

νητο

ί, π

ροικ

ισµέν

οι µε

µαντ

ικές

ικανό

τητε

ς, έ

λεγα

ν π

ως

τις

ικανό

τητέ

ς το

υς τ

ις

είχαν

λάβει

απ

ό κ

είνε

ς. Ο

ι Ν

ύµφ

ες

λατρ

εύοντ

αν

σε

πολλ

ά µ

έρη σ

' όλη

την

Ελλ

άδα, δεν

υπ

ήρχαν

όµω

ς να

οί

αφ

ιερω

µέν

οι σ'

αυτ

ές. Ο

ι θ

υσίε

ς π

ρος

τιµή τ

ους

γίνο

νταν

κοντ

ά σ

ε

πηγέ

ς ή µ

έσα σ

ε σπ

ηλι

ές. Ο

Οδυσσέα

ς και οι κάτο

ικοι τη

ς Ιθ

άκης

τις

τιµού

σαν

µε

εκατό

µβη, δη

λαδή θ

υσία

εκατό

βοδιώ

ν. Σ

υχνή

ήτα

ν και η

ύπ

αρξη

τω

ν βω

µώ

ν το

υς

µέσ

α σ

ε ιε

ρά ά

λλω

ν θ

εών.

Λατρ

εύοντ

αν

µε

ιδια

ίτερ

η λ

αµπ

ρότη

τα κ

αι τι

µές

ως

ξεχω

ρισ

τές

θεό

τητε

ς. Θ

υσία

ζαν

σε

αυτέ

ς στο

ν ιε

ρό

ναό

του

Απ

όλλ

ωνα

και τω

ν Ν

υµφ

ών

∆ω

ρικ

ού ρ

υθµού

που υ

πήρχε

στη

ν αρχαία

Άτρ

αξ.

Στο

µαντ

είο τ

ης

∆ω

δώ

νης,

ένα

ς απ

ό τ

ους

τρόπ

ους

που δ

ίνοντ

αν

οι

χρησµοί ήτα

ν απ

ό τ

ην ε

ρµηνε

ία τ

ου θ

ροΐσ

µατο

ς τω

ν φ

ύλλ

ων

της

Ιερ

ής

Βελ

ανι

διά

ς.

Οι Ν

ύµφ

ες κ

ατέ

ληξα

ν να

είν

αι τρ

ιών

ειδώ

ν:

1) Ν

αϊά

δες

, δηλα

δή Ν

ύµφ

ες τ

ων

ποτα

µώ

ν,

των

πηγώ

ν και τω

ν κρηνώ

ν και εί

ναι οι π

ιο

γνω

στέ

ς. Ο

ι Ν

αϊά

δες

κατο

ικούσαν

µέσ

α σ

ε

σπ

ηλι

ές, π

ου β

ρίσ

κοντ

αν

κοντ

ά σ

ε νε

ρό ή

µέσ

α σ

' αυτό

, κάτω

απ

ό τ

ην

επιφ

άνε

ια τ

ων

ποτα

µώ

ν. Μ

έσα σ

τις

σπ

ηλι

ές τ

ους

απ

ολά

µβανα

ν τι

ς χαρές

του έ

ρω

τα µ

ε το

ν

Ερµή ή

τους

Σιλ

ηνο

ύς. Ζ

ούσαν

όσο κ

αι οι

πηγέ

ς, κοντ

ά σ

τις

οπ

οίε

ς κατο

ικούσαν:

ότα

ν

στέ

ρευ

αν

εκεί

νες,

οι Ν

αϊά

δες

έσβηνα

ν.

Έλε

γαν

πω

ς µπ

ορούσαν

να κ

άνο

υν τ

α ν

ερά µ

ιας

πηγή

ς ια

µατι

κά, γι

'

αυτό

και συχνά

πρόσφ

εραν

οι θ

νητο

ί θ

υσίε

ς π

ρος

τιµή τ

ους.

Πίσ

τευαν

ακόµη π

ως

οι Ν

αϊά

δες

είχ

αν

ιατρ

ικές

θερ

απ

ευτι

κές

ικανό

τητε

ς, κυρίω

ς λό

γω τ

ης

σχέσ

ης

τους

µε

τον

Απ

όλλ

ωνα

, καθ

ώς

και

το χ

άρισ

µα ν

α π

ροφ

ητε

ύουν

τα µ

ελλο

ύµεν

α. Γ

ια τ

ην

ακρίβ

εια,

επικ

ρατο

ύσε

η α

ντίλ

ηψη π

ως

ήξε

ραν

να ε

ρµην

εύου

ν τη

θέλ

ηση τ

ης

ανώ

τερης θ

εότη

τας.

Η ε

πίδ

ραση π

ου ε

ίχε

το ν

ερό σ

την

φύση, έκ

ανε

τις

Ξω

θιέ

ς ν

α θ

εωρηθούν

τροφ

οδότρ

ια κ

αι γο

νιµοπ

οιό

ς δύνα

µη. Ύ

στε

ρα

έγιν

αν

προστά

τριε

ς τη

ς νι

ότη

ς και τε

λικά τ

ων

αρραβω

νιασµέν

ων

κοριτ

σιώ

ν.

2)

Ορεσ

τιάδες

, π

ου κ

ατο

ικούσαν

στα

βουνά

όπ

ου υ

πάρχουν

πηγέ

ς. Ο

ι

Ορεσ

τιάδες

είν

αι απ

όγο

νοι τω

ν 5 ∆

ακτύ

λων

και τω

ν 5 Ε

κατε

ριδ

ών.

Μια

απ

ό τ

ις Ο

ρεσ

τιάδες

Νύµφ

ες ή

ταν

η Η

χώ

, σύµφ

ωνα

µε

το µ

ύθ

ο. Κ

ι

ήτα

ν απ

ό π

ατέ

ρα θ

νητό

. Κ

ανέ

νας

δεν

ήξε

ρε

να π

αίζ

ει τ

όσο ω

ραία

όσο

εκεί

νη τ

η σ

ύριγ

γα κ

αι το

ν αυλό

, καµία

φω

νή δ

εν ή

ταν

πιο

αρµον

ική

απ

΄ τ

η δικ

ή τ

ης.

Κι ο Π

άνα

ς τ

ην

ερω

τεύετ

αι µε

άγρ

ιο π

άθος,

όµω

ς

εκεί

νη τ

ον π

εριφ

ρονε

ί και µην

τολµ

ώντ

ας

ο θ

εός

να τ

ην

εκδικ

ηθ

εί

απ

ευθεί

ας,

ξεσ

ηκώ

νει εν

αντ

ίον

της

τους β

οσκούς

της

Αρκαδία

ς, π

ου

µέσ

α σ

τη µ

ανί

α τ

ους

πιά

νουν

τη δ

ύστυ

χη, τη

ν κοµµατι

άζο

υν

και

σκορπ

ίζουν

τα κ

οµµάτι

α τ

ης

εδώ

κι εκ

εί. Ό

µω

ς π

ονε

τική η

Γη,

περ

ισυλλ

έγει

τα δ

ιασκορπ

ισµέν

α µ

έλη τ

ου κ

ορµιο

ύ τ

ης

και τα

θάβει

.

Κι έτ

σι η

Νύµ

φη α

υτή

επέζ

ησε

µιµ

ούµ

ενη

κι επ

ανα

λαµβάνο

ντας

τους

ήχους

που α

κούει

.

3)

∆ρυάδες

ή Α

µαδρυάδε

ς, δ

ηλα

δή

Νύµφ

ες τ

ων

µονα

χικ

ών

δέν

τρω

ν και τω

ν λι

βαδιώ

ν. Τ

α Π

εύκα, τα

Έλα

τα κ

αι οι ∆

ρυς

άρχιζ

αν

να µ

εγαλώ

νουν

µε

το π

ου

άρχιζ

ε η ζ

ωή µ

ιας Ν

ύµφ

ης.

Ήτα

ν δέν

τρα δ

υνα

τά κ

αι

ζούσαν

για π

ολλ

ά χ

ρόνι

α, εν

ώ ο

ι θ

νητο

ί

απ

αγο

ρευ

ότα

ν να

τα α

γγίξ

ουν

µε

τσεκ

ούρι. Ο

λόγο

ς

ήτα

ν ότ

ι θ

εωρούντ

αν

δέν

τρα ιερ

ά κ

αι τα

ιερ

ά ά

λση

που σ

χηµάτι

ζαν

ήτα

ν χώ

ροι αφ

ιερω

µέν

οι στ

ους

θεο

ύς. Ό

ταν

ερχότα

ν η ώ

ρα τ

ης

Νύµ

φης

να π

εθάνε

ι,

µαραιν

όταν

πρώ

τα τ

ο δ

έντρ

ο τ

ης

µέσ

α σ

τη γ

η. Ο

ι

Νύµφ

ες, ότα

ν βρέχ

ει, χαίρ

οντ

αι, γ

ιατί

τρέφ

οντ

αι τα

δέν

τρα, ή

κλα

ίνε,

ότα

ν οι

βελ

ανι

διέ

ς χάνο

υν τ

α φ

ύλλα

τους.

Αµαδρυάδες

, κ

όρες

του, Ο

υρανο

ύ αρχαιό

τερες

απ

ό τ

ις κ

όρες

του

∆ία

, θ

εωρούσαν

πω

ς ήτα

ν τα

υτισ

µέν

ες µ

ε τη

ζω

ή τ

ων

δέν

τρω

ν.

Ήτα

ν 8

, κόρες

του

Όξυ

λου (

πνε

ύµα τ

ους

δάσους)

και τη

ς

Αµαδρυάδας:

Η Α

ίγει

ρος (

ή Α

ιγεί

ρα)

ήτα

ν η

Νύµφ

η τ

ης

Λεύ

κας

Η Ά

µπ

ελος,

η Ν

ύµφ

η τη

ς Α

µπ

έλου

Η Β

αλα

νίς (

ή Β

άλα

νος)

, η Ν

ύµφ

η τ

ης

Βελ

ανι

διά

ς

Η Κ

άρυα (

ή Κ

αρί

α),

η Ν

ύµφ

η τ

ης

Αµυγ

δαλι

άς

Η Κ

ρανε

ία (

ή Κ

ρανί

α),

η Ν

ύµφ

η τ

ης

Κρανι

άς

Η Μ

ορέα

(ή Μ

ορία

), η

Νύµφ

η τ

ης

Μουριά

ς και τη

ς Ά

γρια

ς Ε

λιάς

Η Π

τελέ

α, η Ν

ύµφ

η τ

ης

Φτε

λιάς,

και

Η Σ

υκή, η Ν

ύµφ

η τ

ης

Συκιά

ς

Μόλι

ς κάνε

ι τη

ν εµ

φάνι

ση τ

ου έ

να δ

εντρ

άκι, µ

ια

Αµαδρυάδα έ

λεγα

ν το

ανα

λαµβάνε

ι, τ

ο

προστα

τεύει

και µοιρ

άζε

ται τη

µοίρ

α τ

ου. Ο

ι

Αµαδρυάδες

πέθ

αιν

αν

ταυτό

χρονα

µε

τα δ

έντρ

α

και τι

ς θεω

ρούσαν

όντ

α π

ου µ

πορούσαν

να

δια

δραµατί

σουν

ρόλο

µεσ

άζο

ντα α

νάµεσ

α σ

τους

θεο

ύς. Η

δια

φορά τ

ων

∆ρυάδω

ν και Α

µαδρυάδω

ν

είνα

ι ότι

η Α

µαδρυάς

πεθ

αίν

ει µ

ε το

που κ

όβανε

ή

ξεραίν

οντ

αν

το δ

ένδρο. Ό

ταν

περ

ιφέρ

εται µέσ

α

στο

δάσος,

γίν

εται ∆

ρυάς.

Γεν

νιούντ

αι µαζί µε

τις

δρυς,

απ

ό ό

που

παίρ

νουν

και το

όνο

µά τ

ους

(άµα +

δρυς). Π

ολλ

ές φ

ορές

όµω

ς η Ν

ύµφ

η

προτι

µά ν

α γ

υρίζ

ει µ

έσα σ

το δ

άσος

χω

ρίς

να θ

έλει

να κ

ατο

ικίσ

ει σ

ε

άλλ

ο δ

έντρ

ο και τό

τε α

υτή

ν τη

ν ονο

µάζα

νε ∆

ρυάς.

Απ

ό τ

ην ε

ικασία

αυτή

γεν

νήθηκε

και η δ

ιαχω

ρισ

µός

ανά

µεσ

α σ

τις

∆ρυάδες

και

Αµαδρυάδες

. Ο

ι ∆

ρυάδες

είν

αι π

εριπ

λανώ

µεν

ες Ν

ύµφ

ες, εν

ώ ο

ι

Αµαδρυάδες

ζουν

µαζί

µε

το δ

έντρ

ο κ

αι απ

οτε

λούν

την

ψυχή τ

ου.

Συχνά

τις

∆ρυάδες

φαίν

εται να

τις

κατα

δίω

καν

οι Σ

άτυ

ροι.

Μετ

αξύ

τω

ν ∆

ρυάδω

ν γν

ωστό

τερες

ήτα

ν η Ε

ρατώ

, η ο

ποία

µε

τον

Αρκάδα α

πόκτη

σε

τον

Αζά

να, το

ν Α

φεί

δαντ

α κ

αι το

ν Έ

λατο

ν, η

Φιγ

αλί

α

και η Τ

ιθορέα

εξ

ων

και οι σχετ

ικές

πόλε

ις τ

ης

Αρκαδία

ς και τη

ς

Φω

κίδ

ας

αντ

ίστο

ιχα, καθ

ώς

και η Ε

υριδ

ίκη η

σύν

τροφ

ος

του Ο

ρφ

έα.

Ταυτί

ζοντ

αν

µε

τις

Μελ

ίες

και ζούσαν

κι αυτ

ές ό

σο ζ

ούσαν

τα δ

ένδρα

στα

οπ

οία

κατο

ικούσαν.

Οι νύ

µφ

ες τ

ων

δασώ

ν Μ

ελίε

ς ήτα

ν κόρες

της

Γαία

ς, η

οπ

οία

τις

γένν

ησε

µε

τις

στα

γόνε

ς το

υ αίµ

ατο

ς π

ου χ

ύθηκαν

απ

ό τ

ον

Ουρανό

ότα

ν το

ν ακρω

τηρία

σε

ο Κ

ρόνο

ς. Α

ναφ

έροντ

αι 9 Μ

ελίε

ς. Α

δράστε

ια,

Αρέθ

ουσα, Β

ριθ

ώ, Γ

λαύκη Ε

λίκη, Ί

δη, Κ

ελαιν

ώ, Κ

ρίµ

η κ

αι Κ

υνό

σουρα.

Οι Μ

ελίε

ς π

ροτι

µούσαν

να ζ

ουν

στα

δέν

δρα τ

ης

µελι

άς

ή φ

λαµου

ριά

ς.

Σε

ανά

µνηση τ

ης

γένν

ησή

ς το

υς

απ

ό τ

ο α

ίµα, το

ξύλο

της

φλα

µουριά

ς το

χρησιµ

οπ

οιο

ύσαν

για τ

ην

κατα

σκευ

ή δ

οράτω

ν π

ου

προκαλο

ύσαν

θάνα

το. Α

πό τ

ις Μ

ελίε

ς π

ροήλθ

ε το

"χάλκ

ινο γ

ένος"

το

τρίτ

ο γ

ένος π

ου κ

ατά

κτη

σε

την

γη, ήτα

ν π

ολε

µοχαρές

, σκλη

ρό κ

αι

εξαφ

ανί

στη

κε.

Οι Ν

ηρηίδ

ες, κατά

την

ελλη

νική µ

υθ

ολο

γία, ήτα

ν νύ

µφ

ες, π

ου

προσω

ποπ

οιο

ύσαν

τις

κατα

στάσει

ς κ

αι τα

χαρακτη

ρισ

τικά τ

ης

θάλα

σσας.

Ήτα

ν κόρες

του Ν

ηρέα

και τη

ς Ω

κεα

νίδας ∆

ωρίδ

ας

και εξ

αυτή

ς εγ

γονέ

ς τ

ου Ω

κεα

νού. Ή

ταν

γύρω

στι

ς π

ενήντ

α, εν

ώ έ

φτα

ναν

και τι

ς εκ

ατό

, κατά

άλλ

η ά

ποψη.

Οι Ν

ηρηίδ

ες ζ

ούσαν

στο

βυθ

ό τ

ης

θάλα

σσας,

στο

παλά

τι τ

ου π

ατέ

ρα τ

ους

και

περ

νούσαν

τη µ

έρα τ

ους

κολυ

µπ

ώντ

ας

και

παίζ

οντ

ας

µε

δελ

φίν

ια, ή

καθ

ισµέν

ες σ

ε

χρυσούς

θρόνο

υς

ή β

ράχους

τραγο

υδώ

ντας

και υφ

αίν

οντα

ς ή

στε

γνώ

νοντ

ας

τα π

λούσια

και µακριά

µαλλ

ιά τ

ους.

∆εν

επ

έτρεπ

αν

σε

καµία

θνη

τή ν

α π

αραβάλλ

εται µε

αυτέ

ς στη

ν

οµορφ

ιά. Ε

ίχαν

τη δ

ύναµη ν

α τ

αράζουν

τη

θάλα

σσα α

λλά κ

αι να

την

ηρεµ

ούν.

Γεν

ικά ή

ταν

πάντ

οτε

περ

ιχαρεί

ς

για τ

ην α

θανα

σία

τους

και συνό

δευ

αν

τα ά

ρµατα

τω

ν εν

άλι

ων

θεώ

ν.

Οι π

ιο γ

νωστέ

ς απ

ό α

υτέ

ς εί

ναι η

Αµφ

ιτρίτ

η, η

οπ

οία

ήτα

ν γυ

ναίκ

α

του

Ποσει

δώ

να κ

αι µητ

έρα τ

ου

Τρίτ

ωνα

, η Θ

έτις

(η µ

ελλο

ντικ

ή

µητέ

ρα τ

ου ή

ρω

α Α

χιλ

λέα),

η Ψ

αµάθη (

γυνα

ίκα τ

ου Α

ιακού)

και η

Γαλά

τεια

(γυ

ναίκ

α τ

ου κ

ύκλω

πα Π

ολύ

φηµου).

Στη

ν ελ

ληνι

κή µ

υθ

ολο

γία ο

ι Υ

άδες

,

λέξη

που σ

ηµαίν

ει «

οι τη

ς βροχής»

,

ήτα

ν αδελ

φές

Νύµφ

ες, π

ου

έφερ

ναν

τη β

ροχή (

απ

ό τ

ο α

ρχαίο

ρήµα υ

ώ =

βρέχ

ω).

Οι Υ

άδες

ήτα

ν κόρες

του

Άτλ

αντ

α

και τη

ς Π

λειό

νης,

ή τ

ης

Αίθ

ρας,

ή ν

α ή

ταν

κόρες

του

Ύαντ

α κ

αι τη

ς

Βοιω

τίας.

Στη

ν επ

ικρατέ

στε

ρη ε

κδοχή π

άντ

ως,

ο Ύ

ας

ήταν

αδελ

φός

τους.

Μετ

ά τ

ον θ

άνα

το τ

ου

Ύαντ

α σ

ε κυν

ηγε

τικό δ

υστ

ύχηµα (

απ

ό έ

να

λιοντ

άρι κατά

µία

εκδοχή),

οι Υ

άδες

άρχισ

αν

να κ

λαίν

ε απ

ό τ

η λύ

πη

τους

αστα

µάτη

τα (

µια

µυθ

ολο

γική α

ιτιο

λόγη

ση γ

ια τ

ο «κλά

µα» τ

ης

βροχής).

Τότε

οι θ

εοί τι

ς λυ

πήθ

ηκαν

και τι

ς µετ

αµόρφ

ωσαν

σε

αστέ

ρια

.

Είν

αι το

γνω

στό

στη

ν Α

στρ

ονο

µία

ανο

ικτό

σµήν

ος

αστέ

ρω

ν Υ

άδες

, στ

ην

κεφ

αλή

του

ταύρου τ

oυ

οµώ

νυµου α

στε

ρισ

µού. Κ

αι

πραγµ

ατι

κά, η

εµφ

άνι

ση τ

ου

σµήνο

υς

αυτ

ού

πριν

την

αυγ

ή π

ροµήνυ

ε κάθ

ε χρόνο

το τ

έλος

του ξ

ερού

καλο

καιρ

ιού κ

αι τι

ς π

ρώ

τες β

ροχές

για

τις

µεσ

ογε

ιακές

χώ

ρες

.

Τα ο

νόµατα

τω

ν Υ

άδω

ν π

οικ

ίλλο

υν

στους

διά

φορους µ

υθ

ογρ

άφ

ους. Η

επ

ικρατέ

στε

ρη

ίσω

ς

εκδοχή θ

έλει

τα ο

νόµατά

του

ς να

είν

αι τα

εξή

ς:

Φάολα

, Α

µβροσία

, Ε

υδώ

ρα, Κ

ορω

νίς

και Π

ολυ

ξώ.

Σε

αυτέ

ς π

ροστί

θεν

ται συνή

θω

ς η Θ

υώ

νη κ

αι η

Προδίκ

η, κόρες

του

Ύαντ

α α

πό τ

ην

Αίθ

ρα.

Οι Υ

άδες

συγχ

έοντ

αι κάπ

οτε

µε

τις

Πλε

ιάδες

, αλλ

ά κ

αι µε

τις

Νυσιά

δες

Νύµφ

ες π

ου ή

ταν

οι τρ

οφ

οί το

υ θ

εού ∆

ιονύ

σου.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

:

Ο α

θάνα

τος

∆ία

ς σαν

αρχ

ηγό

ς τ

ων

θεώ

ν, φ

αίν

εται π

ως

δεν

θέλ

ησε

να

έρθει

σε

σύγκ

ρουση µ

αζί

τους κ

αι π

εριο

ρίσ

τηκε

να τ

ις α

ποµονώ

σει

και

να β

άλε

ι να

εξο

υσιά

ζουν

σε

βουνά

, δάση,

κοίτ

ες π

οτα

µώ

ν και σε

απ

ρόσιτ

α µ

έρη,

δίν

οντ

άς

τους

έτσι π

εριο

χές

που ε

ίχαν

την

απ

οκλε

ιστι

κή ε

υθ

ύνη

τους

.

Οι ∆

ρυάδες

µαζί

µε

τις

Ορει

άδες

ή Ο

ρεσ

τιάδες

συνό

δευ

αν

τους

Ολύ

µπ

ιους

θεο

ύς σ

τα ό

ρη κ

αι τι

ς χαράδρες

και ιδ

ιαίτ

ερα σ

υνέρ

χοντ

αν

ερω

τικά µ

έσα σ

ε ω

ραία

σπ

ήλα

ια µ

ε το

υς

Σιλ

ηνο

ύς

και το

ν Ε

ρµή,

παίζ

οντ

ας

και αστ

ειευ

όµε

νες

µε

τον

Απ

όλλ

ωνα

, το

ν Π

άνα

, το

ν Π

ρία

πο

κ.ά

.

Με

την

πάροδο τ

ων

χιλ

ιετι

ών

και τη

ν επ

ιβολή

νέω

ν θρησκει

ών

µετ

ονο

µάστη

καν

σε

Νερ

άιδ

ες, ξω

τικά κ

τλ κ

αι φ

υσικ

ά π

οτέ

δεν

χάθ

ηκαν

απ

ό τ

ο π

ροσκήνι

ο, απ

λά «

κρύφ

τηκαν»

πίσ

ω α

πό µ

ύθ

ος,

θρύλο

υς,

και π

αράξε

νες

ιστο

ρίε

ς.

Κάπ

οτε

µια

Νύµ

φη, εκ

εί π

ου χ

όρευ

ε µε

τις

όµοιέ

ς τη

ς, χ

λόµια

σε

παρατη

ρώ

ντας

τη β

ελανι

διά

της

να κ

ουνι

έται π

έρα δ

ώθ

ε. Ά

φησε

το

χορό γ

εµάτη

ανη

συχία

πολύ

γρήγο

ρα χ

άλα

σε

η φ

λούδα, έπ

εσαν

τα

κλα

διά

και τα

υτόχρονα

η ψ

υχή τ

ης

Νύµφ

ης

πέτ

αξε

, απ

οχαιρ

ετώ

ντας

το φ

ως

του Ή

λιου.

Σύµφ

ωνα

µε

την

παράδοση, οι Ν

ύµφ

ες ή

ταν

γνω

στέ

ς τρ

οφ

οί π

ολλ

ών

και σηµαντ

ικώ

ν θεώ

ν ή η

ρώ

ων

ήτα

ν δηλα

δή ε

κεί

νες

που α

ναλά

µβανα

ν

την

ανα

τροφ

ή τ

ους,

ότα

ν βρίσ

κοντ

αν

σε

πολύ

µικ

ρή η

λικία

. Τ

ους

θήλα

ζαν

και απ

οτε

λούσαν

τις

αντ

ικατα

στάτρ

ιες τ

ων

µανά

δω

ν το

υς.

Πρώ

τα π

ρώ

τα, ο

ίδιο

ς ο

∆ία

ς ανα

τράφ

ηκε

απ

' αυτέ

ς στ

ην

Κρήτη

.

Ακολο

υθ

ούν

η Ή

ρα, η Π

ερσεφ

όνη

, ο Ε

ρµής,

ο Π

άνα

ς κ

αι ο ∆

ιόνυ

σος.

Όµω

ς οι Ν

ύµφ

ες δ

εν ε

ίχαν

δράση π

άντ

οτε

ευερ

γετι

κή γ

ια τ

ους

θνη

τούς

κι υπ

ήρχαν

φορές

που π

ροκαλο

ύσαν

µεγ

άλο

κακό. Α

ν, γ

ια

παράδει

γµα, τύ

χαιν

ε να

δει

κανε

ίς µ

ια Ν

ύµφ

η τ

ην

ώρα π

ου έ

κανε

το

λουτρ

ό τη

ς µέσ

α σ

την

πηγ

ή, έχ

ανε

τα λ

ογι

κά τ

ου. Ή

ταν,

όµω

ς, κ

αι

γενι

κότε

ρα ικανέ

ς ν

α π

ροκαλέ

σουν

σύγχ

υση

του ν

ου σ

τους

θνη

τούς

και να

τους

κάνο

υν τ

ρελ

ούς.

Οι άνθ

ρω

ποι π

ου κ

ατα

λαµβάνο

νταν

απ

ό

έκστα

ση κ

ι εν

θουσια

σµό, έφ

ευγα

ν απ

ό τ

α σ

πίτ

ια τ

ους

και π

ήγα

ιναν

στα

βουνά

, όπ

ου κ

ρύβοντ

αν

µέσ

α σ

ε σπ

ηλι

ές.

Το ά

γαλµ

α π

ου

βρίσ

κετ

αι στο

ν

ποτα

µό τ

ης

Λιβ

αδει

άς.

Πολυ

αγα

πηµέν

η κόρη τ

ου Τ

ροφ

ωνί

ου

ήτα

ν η

όµορφ

η ν

ύµφ

η Έ

ρκυνα

. Η

καλύ

τερη

φίλ

η τ

ης

Έρκυνα

ς ήτ

αν

η

Περ

σεφ

όνη

, κόρη τ

ης

θεά

ς ∆

ήµητρ

ας.

Οι δυο φ

ίλες

συν

ήθω

ς έπ

αιζ

αν

µαζί

.

Μια

µέρ

α η

Έρκυνα

κάλε

σε

την

Περ

σεφ

όνη

να π

αίξ

ουν

µαζί

µε

µια

όµορφ

η χ

ήνα

που τ

ης ε

ίχε

χαρίσ

ει ο

πατέ

ρας

της

. Π

ήραν

την

χήν

α

αγκ

αλι

ά π

ήγα

ν να

παίξ

ουν

στο

άλσ

ος. Α

νακάλυ

ψαν

κάπ

οια

σπ

ηλι

ά κ

αι

σκέφ

τηκαν

να π

αίξ

ουν

κρυφ

τό. Η

χήνα

ανή

συχη σ

τα χ

έρια

της

Έρκυνα

ς ήθ

ελε

να ξ

εφύγ

ει σ

αν

κάτι

να τ

ην τ

ραβούσε

µέσ

α σ

τη σ

πηλι

ά.

Τα κ

ορίτ

σια

την

άφ

ησαν

κάτω

και ύστ

ερα τ

ην α

κολ

ούθ

ησαν

µέσ

α σ

την

σκοτε

ινή σ

πηλι

ά . Σ

ε µια

στι

γµή έ

να σ

ούρσιµ

ο ακούστη

κε

και ξε

χώ

ρισ

αν

κάτι

άσπ

ρο ν

α κ

ουνι

έται π

ίσω

απ

ό µ

ια µ

εγάλη

πέτ

ρα τ

α κ

ορίτ

σια

νόµιζ

ε

ότι

κρύβετ

αι. Γ

ια µ

ια σ

τιγµ

ή φ

οβήθ

ηκαν.

Η Έ

ρκυνα

δεν

έφ

ευγε

χω

ρίς

την

χήνα

της.

Ξαφ

νικά µ

ια λ

άµψη ε

ξαφ

άνι

σε

το σ

κοτά

δι. Κ

ι ερ

χότα

ν απ

ό

το σ

ηµεί

ο π

ου ε

ίχε

κρυφ

τή η

χήνα

. Η

Έρκυνα

σήκω

σε

την

πέτ

ρα κ

αι

απ

ό τ

α β

άθ

η τ

ης

γης

ήρθ

ε έν

α β

ουητό

κι απ

ό π

αντ

ού

άρχισ

αν

να

ανα

βλύ

ζουν

νερά. Έ

κπ

ληκτη

η Π

ερσεφ

όνη

είδ

ε τη

ν φ

ίλη τ

ης, τη

χήν

α

και τα

νερ

ά ν

α γ

ίνον

ται έν

ας ο

ρµητ

ικός π

οτα

µός.

Η π

αράδοση λ

έει γι

α τ

ην Έ

ρκυνα

και τη

ν αγα

πηµέν

η τ

ης

χήν

α ό

τι έ

γινα

ν

ένα ό

µορφ

ο π

οτά

µι π

ου δ

ιασχίζ

ει τ

ην

πόλη

της

Λιβ

αδει

άς π

ου π

ρος

τιµή

της

όµορφ

ης

κόρης

που τ

ο α

νακάλυ

ψε

το π

οτά

µι ο

νοµάστη

κε

Έρκυνα

.

Πηνε

ιάδες

Νύµφ

ες

Ήτα

ν κόρες

του

ποτά

µιο

υ Θ

εού Π

ηνε

ιού κ

ι έδ

ωσαν

τα ό

νοµατά

του

ς

στι

ς Θ

εσσαλι

κές

πόλε

ις.

Στα

άνω

θεν

νοµίσ

µατα

τω

ν π

όλε

ων

Λάρισ

ας

και Τ

ρίκ

κης

εικονί

ζοντ

αι

οι οµώ

νυµες

Νύµφ

ες (

Τρίκ

κη/α

: Θ

εά τ

ης

ιατρ

ικής

και τη

ς υγε

ίας)

.

Άλλ

ες Ν

ύµφ

ες τ

ου Π

ηνει

ού ή

ταν

η Σ

τίλβ

η κ

αι η

∆άφ

νη.

ΟΝΟΜ

Α:

ΚΕ

ΝΤ

ΑΥ

ΡΟ

Ι

(

απ

ό τ

ο ρήµ

α "

κεν

τώ"

και το

ό

νοµα

"τα

ύρος")

. Κ

άπ

οιο

ς

β

ασιλ

ιάς

της

Θεσ

σαλί

ας

ε

ίχε

πολλ

ά β

όδια

. Ό

ταν

µια

α

λογό

µυγ

α ά

ρχισ

ε να

ε

νοχλε

ί τα

ζώ

α, η α

γέλη

σ

κόρπ

ισε

πανι

κόβλη

τη. Ο

β

ασιλ

ιάς

τότε

ανέ

θεσ

ε σε

ά

νδρες

καβαλά

ρηδες

να

σ

υγκεν

τρώ

σουν

την

αγέ

λη.

Ο

ι καβαλά

ρηδες

, κεν

τώντ

ας

τ

α ζ

ώα µ

ε τη

βουκέν

τρα,

ε

πανέ

φερ

αν

την

αγέ

λη. Ο

ι

ιπ

πεί

ς αυτο

ί ονο

µάστ

ηκαν

Κ

έντα

υροι.

Άλλ

η ε

κδοχή θ

έλει

τη λ

έξη

Κέν

ταυρος

να π

ροέρ

χετ

αι απ

ό τ

ο "

κεν

τέω

" και τη

ν "α

ύρα"

και, κ

αθ

ώς

η α

ύρα έ

χει

και τη

ν έν

νοια

του ν

ερού, θεω

ρεί

τους

Κεν

ταύρους

ως

δαίµ

ονε

ς τω

ν ορµητ

ικώ

ν χει

µάρρω

ν.

ΕΠ

ΩΝΥΜ

Ο:

Αλο

γάνθ

ρω

ποι,

ΠΑΤΕΡΑ

Σ:

Ιξί

ωνα

ς ή

ο Π

ήγα

σος (

το φ

τερω

τό ά

λογο

) ή Α

πόλλ

ωνα

ς

ή α

πό τ

ο σ

πέρ

µα τ

ου ∆

ία π

ου έ

πεσ

ε στη

Γη, ότ

αν

ο β

ασιλ

ιάς

των

αθανά

των

επιχ

είρησε

απ

οτυ

χηµέν

α ν

α β

ιάσει

τη θ

εά τ

ου έ

ρω

τα, τη

ν

Αφ

ροδίτ

η.

ΜΗΤΕΡΑ

: Έ

να σ

ύνν

εφο, η Ν

εφέλ

η ή η

Ήβη.

ΤΟΠ

ΟΣ:

Στα

δάση τ

ου

όρους

Πηλί

ου τ

ης Μ

αγν

ησία

ς, σ

την

αρχαία

Θεσ

σαλί

α, όπ

ου ζ

ούσαν

σε

σχεδ

όν

άγρ

ια

κατά

στα

ση

Ότα

ν η ν

ύµφ

η Κ

ρεο

ύσα ε

νώθηκε

µε

τον

Πηνε

ιό σ

τα φ

αράγγ

ια τ

ης

Πίν

δου,

έφ

ερε

στο

ν κόσµο δ

υο

αγό

ρια

και µι

α κ

όρη, τη

Στί

λβη. Η

Στί

λβη γ

έννη

σε

µε

τον

Απ

όλλ

ωνα

το

Λαπ

ίθη, επ

ώνυ

µο ή

ρω

α κ

αι

αρχηγέ

τη τ

ων

Λαπ

ιθώ

ν. Ο

ι Λ

άπ

ιθες

, µια

γιγα

ντογε

νιά π

ου κ

ατο

ικούσε

στη

Θεσ

σαλί

α, φ

ηµίζ

οντ

αν

για τ

ην

αντ

ρει

οσύν

η τ

ους,

αλλ

ά κ

αι γι

α τ

ους

αλα

ζονι

κούς

βασιλ

ιάδες

του

ς. Έ

νας

απ

ό α

υτο

ύς

υπ

ήρξε

κι ο

Ιξί

ων.

Ο µ

ύθ

ος

λέει

πω

ς εκ

είνο

ς δίν

οντ

ας

δεί

γµατα

του κ

ακού χ

αρακτή

ρα τ

ου

είχε

δολο

φονή

σει

µε

δόλο

τους

γονε

ίς τ

ης

συζύ

γου τ

ου. Κ

ατό

πιν

προσέφ

υγε

στο

ν ∆

ία, ο ο

ποίο

ς και δέχ

θηκε

να τ

ον

εξαγν

ίσει

απ

ό τ

ο

µία

σµα τ

ων

φόνω

ν π

ου τ

ον

βάρυνε

. Ο

βασιλ

ιάς

των

θεώ

ν, µ

άλι

στα, το

ν

συµπ

άθ

ησε

τόσο, ώ

στε

τον

κάλε

σε

σε

θεϊ

κό γ

εύµα σ

τον

Όλυ

µπ

ο, όπ

ου ο

Ιξί

ων

µέθ

υσε

και, θ

έλησε

να α

ποπ

λανή

σει

την

Ήρα κ

αι να

συν

ευρεθ

εί

µαζί τη

ς. Υ

πέθ

ετε

ότι

και αυτ

ή θα σ

υνα

ινούσε

στι

ς ορέξ

εις

του κ

αι ότι

θα ε

κµετ

αλλ

ευότα

ν δεό

ντω

ς τη

ν ευ

καιρ

ία π

ροκει

µέν

ου ν

α ε

κδικ

ηθ

εί τ

ον

∆ία

για

τις

συχνέ

ς απ

ιστί

ες τ

ου. Ο

Ζευ

ς, ό

µω

ς, µ

αντ

εύοντ

ας

τις

προθ

έσει

ς το

υ Ι

ξίονα

, έδ

ωσε

σε

ένα σ

ύνν

εφο τ

η µ

ορφ

ή τ

ης

συζύ

γου

του

και ο Ι

ξίω

ν, υ

περ

βολι

κά µ

εθυσµέν

ος,

δεν

κατά

λαβε

την

απ

άτη

µε

απ

οτέ

λεσµα ν

α σ

υνε

υρεθ

εί µ

ε το

σύνν

εφο Ή

ρα. Ο

∆ία

ς το

ν συνέ

λαβε

επ’ α

υτο

φώ

ρω

και τό

τε π

ρόστα

ξε τ

ον

Ερµή ν

α τ

ον

µαστι

γώσει

ανη

λεώ

ς έω

ς ό

του ε

κεί

νος ε

πανα

λάβει

τη φ

ράση:

«Π

ρέπ

ει ν

α τ

ιµάµε

τους

ευερ

γέτε

ς µας»

.

Κατό

πιν

τον

έδεσ

ε σε

έναν

πύριν

ο τ

ροχό π

ου

περ

ιστρ

εφότα

ν αέν

αα σ

τον

ουρανό

. Η

ψεύ

τικη Ή

ρα

µετ

ά τ

η σ

υνε

ύρεσ

η τ

ης

µε

τον

Ιξίο

να ο

νοµάσθηκε

Νεφ

έλη (

σύνν

εφο)

και γέ

ννησε

το α

πόβλη

το π

αιδ

ί αυτ

ής

της

επαφ

ής

που ή

ταν

ένα δ

ίµορφ

ο ο

ν, τ

ο ο

ποίο

έλα

βε

το ό

νοµα

Κέν

ταυρος.

Εκεί

νος

µεγ

αλώ

νοντ

ας

συνε

υρέθ

ηκε

µε

τη σ

ειρά τ

ου µ

ε τι

ς φ

οράδες

της

Μαγν

ησία

ς, µ

ε απ

οτέλ

εσµα ν

α γ

εννη

θούν

οι αλο

γοκέν

ταυροι,

µε

το τ

ετράπ

οδο, αλο

γίσιο

σώ

µα α

πό τ

η µ

έση κ

αι κάτω

και ανθ

ρώ

πιν

ο

απ

ό τ

η µ

έση κ

αι π

άνω

.

ΧΑΡΑ

ΚΤΗΡΙ

ΣΤΙΚ

Α: Μ

υθ

ολο

γικά τ

έρατα

, "µ

ισοί άνθ

ρω

ποι, µ

ισοί

άλο

γα, φ

υλή β

άρβαρη, απ

όκοτη

, π

ου κ

αυχιό

τανε

για

τη δ

ύνα

µή τ

ης

ήτα

ν άγρ

ιοι, µ

οχθ

ηροί, ε

πιθ

ετικ

οί, β

ίαιο

ι, ο

ρµητι

κοί, φ

ασαριό

ζοι,

ζηλό

φθ

ονο

ι, π

ολε

µοχαρεί

ς. Ζ

ούσαν

στα

βουνά

, κοντ

ά σ

τους

χεί

µαρρους,

έτρ

ωγα

ν ω

µό κ

ρέα

ς, µεθ

οκοπ

ούσαν

µε

κρασί και

κυνη

γούσαν

τις ν

ύµφ

ες τ

ου δ

άσους.

Η δ

ύνα

µή τ

ους

ήταν

τεράστι

α. Μ

ετακιν

ούσαν

ογκ

όλιθ

ους, βράχια

και

πελ

ώριο

υς κ

ορµούς

δέν

τρω

ν, τ

α ο

ποία

εκσφ

ενδόνι

ζαν

στους

εχθρούς

τους.

Αγα

πούσαν

όµω

ς κ

αι τα

γλέ

ντια

, το

πιο

τό

και τι

ς δια

σκεδ

άσει

ς.

Υπ

ήρχε

όµω

ς και µι

α δ

εύτε

ρη φ

υλή

Κεν

ταύρω

ν,

οι οπ

οίο

ι κατά

γοντ

αν

κατε

υθ

είαν

απ

ό τ

ους

Ολύ

µπ

ιους

θεο

ύς.

Οι Κ

έντα

υροι αυτ

οί ήτ

αν

πρόσχαροι, δ

ίκαιο

ι, γ

εµάτο

ι γν

ώσει

ς, σ

οφ

ία κ

αι

αρετ

ή. Φ

ίλοι, σ

ύµµαχοι, π

ροστά

τες,

σύµ

βουλο

ι

και δάσκαλο

ι τω

ν ανθ

ρώ

πω

ν.

Κύριο

ι εκ

πρόσω

ποί το

υς

ήτα

ν: ο

Χεί

ρω

νας,

γιο

ς το

υ Κ

ρόνο

υ κ

αι τη

ς

νύµφ

ης

Φιλ

ύρας,

και ο

Φόλο

ς, γι

ος

του

Σιλ

ηνο

ύ και τη

ς νύ

µφ

ης

Μελ

ίας.

∆ΙΑ

ΦΟΡΑ

: Σ

ύµφ

ωνα

µε

το µ

ύθ

ο, οι Λ

απ

ίθες

εγκ

ατα

στάθ

ηκαν

στη

Θεσ

σαλί

α, κοντ

ά σ

τον

Πηνε

ιό, αφ

ού έ

διω

ξαν

τους

Περ

ραιβ

ούς.

Παλα

ιότε

ροι µύθ

οι ήθ

ελαν

τους

Λαπ

ίθες

θεό

τητε

ς π

ου σ

υµβόλι

ζαν

τις

κατα

ιγίδ

ες.

Η Κ

εντα

υροµαχία

είν

αι ο µ

ύθ

ος

που σ

υνδ

έει το

λαό τ

ων

Λαπ

ιθώ

ν µε

τη φ

υλή τ

ων

Κεν

ταύρω

ν. Α

φορµή γ

ια τ

ην

Κεν

ταυροµαχία

υπ

ήρξε

το

γεγο

νός

ότι

ο Ε

υρυτ

ίωνα

ς, βασιλ

ιάς

των

Κεν

ταύρω

ν, κ

αλε

σµέν

ος

στο

υς

γάµους

του σ

υγγε

νή τ

ου Π

ειρίθ

ου, βασιλ

ιά τ

ων

Λαπ

ιθώ

ν,

επιχ

είρησε

να α

παγά

γει τη

νύφ

η, τη

ν π

ανέ

µορφ

η Ι

ππ

οδάµει

α. Ο

ι

Κέν

ταυροι δεν

µπ

όρεσ

αν

να ε

λέγξ

ουν

τον

εαυτ

ό τ

ους

και, α

φού π

ρώ

τα

µέθ

υσαν

απ

ό τ

ο π

ολύ

κρα

σί, π

ου

για π

ρώ

τη φ

ορά γ

εύοντ

αν,

προσέβ

αλλ

αν

τον

οικ

οδεσ

πότη

τους,

προσπ

άθησαν

να α

σελ

γήσουν

στη

νύφ

η τ

ου,

καθ

ώς

και στα

νεα

ρά α

γόρια

που π

αρευ

ρίσ

κοντ

αν

στο

ν γά

µο.

Ακολο

ύθ

ησε

µάχη µ

εταξύ

Κεν

ταύρω

ν και Λ

απ

ίθω

ν, η

οπ

οία

διή

ρκεσ

ε

µέχ

ρι τη

νύκτα

και στο

τέλ

ος

της

οπ

οία

ς ο

ι Κ

έντα

υροι νι

κήθηκαν

κατά

κράτο

ς. Ο

Πει

ρίθ

ους

συνέ

λαβε

τον

Ευρυτί

ωνα

και το

ν τι

µώ

ρησε

σκλη

ρά,

κόβοντ

άς

του

τα α

υτιά

και τη

µύτ

η.

Βοηθ

ός

των

Λαπ

ίθω

ν σε

αυτ

ό τ

ον

πόλε

µο

στά

θηκε

ο Α

θηνα

ίος

βασιλ

ιάς

Θησέα

ς, ο

οπ

οίο

ς µετ

ά τ

ην ν

ικηφ

όρο γ

ια τ

ον

ίδιο

και

τους

συµµάχους

του έ

κβαση τ

ης

µάχης

οδήγη

σε

τους

Κεν

ταύρους

στη

χώ

ρα τ

ων

Αιθ

ίκω

ν, µια

περ

ιοχή κ

οντ

ά

στο

όρος Π

ίνδος,

ανα

γκάζο

ντας

τους

να ε

γκατα

λείψ

ουν

το Π

ήλι

ο.

Εκεί

νοι όµω

ς ανα

συγ

κρότη

σαν

γρήγο

ρα τ

ις δ

υνά

µεις

τους

και ει

σέβ

αλα

ν

στη

ν π

εριο

χή τ

ων

Λαπ

ίθω

ν, τ

ους

νίκησαν

και το

υς

κατέ

σφ

αξα

ν, α

ναγκ

άζο

ντας

όσους

επέζ

ησαν

να ε

γκατα

στα

θούν

στη Φ

ολό

η τ

ης

Ήλι

δας,

κοντ

ά σ

τον

Μαλέ

α.

Με

τους

Κέν

ταυρους δ

ε δίσ

τασε

να α

ναµετ

ρηθεί

ο η

µίθ

εος

Ηρακλή

ς, ο

οπ

οίο

ς αφ

ού σ

κότω

σε

τους

σπ

ουδαιό

τερους α

π'

αυτο

ύς,

κατά

φερ

ε να

διώ

ξει το

υς

υπ

όλο

ιπους

απ

ό τ

ην

Αρκαδία

.

Ότα

ν κάπ

οτε

ο Η

ρακλή

ς βρέθ

ηκε

στο

δάσος

της

Φολό

ης,

κατα

διώ

κοντ

ας

τον

Ερυµά

νθιο

κάπ

ρο, φ

ιλοξε

νήθ

ηκε

απ

ό τ

ον

Κέν

ταυρο

Φόλο

, γι

ο το

υ Σ

ιληνο

ύ και τη

ς ν

ύµφ

ης

Μελ

ίας.

Ο Φ

όλο

ς π

ρόσφ

ερε

στο

ν

ήρω

α γ

λυκύτα

το κ

ρασί, δ

ώρο τ

ου θ

εού ∆

ιόνυ

σου. Ο

∆ιό

νυσος ε

ίχε

χαρίσ

ει σ

τον

Φόλο

ένα

πιθ

άρι µε

υπ

έροχο, αρω

µατι

κό κ

ρασί, ό

ταν

ο

Κέν

ταυρος

έλυσε

µια

δια

φορά τ

ου θ

εού µ

ε το

ν Ή

φαισ

το, γι

α τ

ο ν

ησί

Νάξο

ς, υ

πέρ

του

∆ιό

νυσου.

Σύµφ

ωνα

µε

άλλ

η εκ

δοχή, το

κρασί ανή

κε

σε

όλο

υς

τους

Κέν

ταυρους

της

Φολό

ης,

φανα

τικούς

φίλ

ους

του κ

αλο

ύ κ

ρασιο

ύ. Γ

ρήγο

ρα τ

ο ά

ρω

µα

του

θεϊ

κού κ

ρασιο

ύ α

πλώ

θηκε

τριγ

ύρω

. Τ

ο

µυρω

µέν

ο α

έρα ο

σµί

στη

καν

και οι άλλ

οι Κ

έντα

υροι τη

ς Φ

ολόης.

Πλη

σία

σαν,

λοι

πόν,

τη

σπηλι

ά τ

ου Φ

όλο

υ µε

επιθ

ετικ

ές δ

ιαθ

έσει

ς αλλ

ά

ο η

µίθ

εος

τους

απ

έκρουσε.

Αφ

ού σ

κότω

σε

αρκετ

ούς,

κατα

δίω

ξε τ

ους

υπ

όλο

ιπους

µέχ

ρι το

ν Μ

αλέ

α. Ό

σοι επ

έζησαν

ζήτη

σαν

κατα

φύγι

ο σε

απ

όµακρα σ

ηµεί

α. Έ

τσι ο

Ευρυτί

ωνα

ς κρύφ

τηκε

στη Φ

ολό

η, ε

νώ ο

Νέσ

σος

στο

ν π

οτα

µό Ε

ύην

ο. Κ

ι αυτ

οί όµω

ς εξ

οντ

ώθ

ηκαν

απ

ό τ

α

φαρµακερ

ά β

έλη τ

ου

Ηρακλή

.

Ο µ

ύθος

λέει

ότι

ότα

ν ο Η

ρακλή

ς έφ

τασε

στο

ν Μ

αλέ

α, κατα

διώ

κοντ

ας

τους

άλλ

ους

Κέν

ταυρους,

συνα

ντήθ

ηκε

µε

το σ

οφ

ό Κ

έντα

υρο

Χεί

ρω

να.

Απ

ό τ

ραγι

κό λ

άθος

ο Χ

είρω

νας

πλη

γώθ

ηκε

απ

ό τ

α δ

ηλη

τηριώ

δη β

έλη

του

Ηρακλή

. Η

πλη

γή ή

ταν

αγι

άτρ

ευτη

και ο π

όνο

ς α

βάστα

χτο

ς. Ο

Ηρακλή

ς το

ν π

εριπ

οιή

θηκε,

αλλ

ά τ

ίποτε

δεν

µπ

ορούσε

να

ανα

κουφ

ίσει

το δ

ύστ

υχο Κ

έντα

υρο. Ο

Χεί

ρω

νας

προτί

µησε

να α

ρνη

θεί

την

αθανα

σία

του

, µη µ

πορώ

ντας

να α

ντέξ

ει τ

ον

αιώ

νιο π

όνο

και

πρόσφ

ερε

τη θ

έση τ

ου

στο

ν Ό

λυµπ

ο σ

τον

Προµηθ

έα.

Εξί

σου ά

δικ

ος,

κατά

το µ

ύθ

ο, ήτα

ν και ο

θάνα

τος

του Φ

όλο

υ. Ο

άτυ

χος

Κέν

ταυρος,

ενώ

περ

ιεργα

ζότα

ν έν

α α

πό τ

α φ

αρµακερ

ά β

έλη τ

ου

Ηρακλή

, τρ

υπ

ήθ

ηκε

απ

' αυτό

και ξε

ψύχησε.

Απ

αρηγό

ρητο

ς ο

Ηρακλή

ς γι

α τ

ο δ

ιπλό

χαµό,

τον

έθαψε

µε

τιµές

.

Τον

Κέν

ταυρο Ε

υρυ

τίω

να κ

ατα

δίω

ξε ο

Ηρακλή

ς

στη

Φολό

η κ

αι το

ν σκότω

σε

έπει

τα α

πό

παράκλη

ση τ

ου ∆

εξαµεν

ού, βασιλ

ιά τ

ου Ο

λενο

ύ.

Σύµφ

ωνα

µε

το µ

ύθο ο

Ευρυτί

ωνα

ς ε

κβία

ζε τ

ον ∆

εξαµεν

ό ν

α τ

ου

δώ

σει

για

γυνα

ίκα τ

ου

την

κόρη τ

ου Μ

νησιµ

άχη. Ο

Ηρακλή

ς σκότω

σε

τον

Ευρυτί

ωνα

και π

αντ

ρεύ

τηκε

τη Μ

νησιµ

άχη.

Σύµφ

ωνα

µε

άλλ

η ε

κδοχή, η

∆ηιά

νειρ

α ή

ταν

η κ

όρη τ

ου ∆

εξαµεν

ού. Ο

Ηρακλή

ς σκότω

σε

τον

Ευρυτί

ωνα

κατά

την

τελ

ετή τ

ου γ

άµου

και π

αντ

ρεύ

τηκε

τη ∆

ηιά

νειρ

α.

Η ε

πικ

ρατέ

στε

ρη ε

κδοχή γ

ια τ

ο θ

άνα

το τ

ου

Κέν

ταυρου

Νέσ

σου ε

ίναι η

ακόλο

υθ

η:

Ο Ν

έσσος

κατο

ικούσε

κοντ

ά σ

τον

ποτα

µό Ε

ύηνο

. Ε

ρω

τεύτη

κε

τη

∆ηιά

νειρ

α κ

αι π

ροσπ

άθ

ησε

να τ

η β

ιάσει

.

Έντ

ροµη η

άτυ

χη

γυνα

ίκα έ

βαλε

τις

φω

νές.

Ο Η

ρακλή

ς π

ρόλα

βε

και έσ

τειλ

ε τα

φαρµακερ

ά τ

ου β

έλη σ

την

καρδιά

του

Νέσ

σου. Ξ

εψυχώ

ντας

ο Ν

έσσος θ

έλησε

να ε

κδικ

ηθ

εί τ

ο φ

ονι

ά τ

ου,

αυτό

ν π

ου α

φάνι

σε

ολό

κλη

ρη τ

ην π

ανί

σχυρη φ

υλή

του. Ζ

ήτησε

απ

ό τ

η

∆ηιά

νειρ

α ν

α α

ναµεί

ξει το

σπ

έρµα κ

αι το

αίµ

α τ

ου, π

ου χ

ύθ

ηκαν

κατα

γής,

και µ'

αυτά

να α

λείψ

ει έ

να χ

ιτώ

να τ

ου

Ηρακλή

. Έ

τσι, τ

ης

υπ

οσχέθ

ηκε,

ο Η

ρακλή

ς θ

α έ

µεν

ε γι

α π

άντ

α κ

οντ

ά τ

ης,

πισ

τός

σκλά

βος

του

έρω

τά τ

ης.

Η α

φελ

ής

πεί

στη

κε

και ο

κορυφ

αίο

ς τω

ν ηρώ

ων

της

Ελλ

ηνι

κής Μ

υθ

ολο

γίας

βρήκε

φριχ

τό θ

άνα

το.

Στα

δια

κά η

άγρ

ια, κτη

νώδης,

απ

ωθ

ητι

κή, απ

όκοσµη ό

ψη τ

ων

Κεν

ταύρω

ν µετ

αβλή

θηκε.

Η µ

ορφ

ή η

µέρ

ωσε

και γλ

ύκανε

. Α

ργό

τερα ο

ι

Έλλ

ηνε

ς π

αρουσία

σαν

τους

Κέν

ταυρους

µε

περ

ισσότε

ρο α

νθρώ

πιν

α

χαρακτη

ρισ

τικά κ

αι ιδ

ιότη

τες.

Κρατώ

ντας

κύπ

ελλα

, π

υρσό, αυλ

ό, λύ

ρα ή

ντέφ

ι εµ

φανί

ζον

ταν

να ξ

εφαντ

ώνο

υν

συντ

ροφ

ιά µ

ε το

ν ∆

ιόνυ

σο, το

Πάνα

, το

υς

Σάτυ

ρους,

τους

Σιλ

ηνο

ύς,

τις

Βακχίδ

ες κ

αι τι

ς Μ

αιν

άδες

.

Άλλ

οτε

πάλι

µε

έκφ

ραση ε

κστα

τική, π

ου α

ποπ

νέει

ερω

τισµό, να

παίζ

ουν

γλυκά µ

ε το

µικ

ρό φ

τερω

τό γ

ιο τ

ης

Αφ

ροδίτ

ης,

τον

Έρω

τα.

Κέν

ταυρ

ος Χ

είρω

νας:

Ο π

ιο γ

νωστό

ς ήτα

ν ο Κ

έντα

υρος

Χεί

ρω

νας,

ο

δάσκαλο

ς τω

ν µεγ

αλύ

τερω

ν ηρώ

ων

της

αρχαία

ς ελ

ληνι

κής

µυθ

ολο

γίας.

Κατο

ικούσε

στο

Πήλι

ο και ήτα

ν π

ερίφ

ηµος

για τ

ις γ

νώσει

ς

και τη

σοφ

ία τ

ου. Ή

ξερε

τις

θερ

απ

ευτι

κές

ιδιό

τητε

ς τω

ν φ

υτώ

ν και γι

άτρ

ευε

αρρώ

στι

ες.

Κοντ

ά τ

ου έ

µαθε

την

ιατρ

ική ο

Ασκλη

πιό

ς.

Κοντ

ά τ

ου µ

εγάλω

σε,

θρεµ

µέν

ος µ

ε αίµ

α λ

ιοντ

αριο

ύ κ

αι µεδ

ούλι

αρκούδας,

ο Α

χιλ

λέας

και κοντ

ά τ

ου

έµαθαν

την

πολε

µικ

ή τ

έχνη

, τη

µουσικ

ή κ

αι το

κυνή

γι ο

ι µεγ

αλύ

τεροι ήρω

ες.

Ο Κ

έντα

υρος

Χεί

ρω

ν ήτ

αν

ο π

ιο σ

οφ

ός µ

εταξύ

τω

ν Κ

εντα

ύρω

ν και

γνώ

ριζ

ε τη

ν τέ

χνη

τω

ν ια

µατι

κώ

ν βοτά

νων,

ενώ

επ

ιδιδ

ότα

ν και στο

κυνή

γι κ

αι τη

µουσικ

ή. Ε

ίχε

θεϊ

κή κ

ατα

γωγή

, αφ

ού, κατά

µια

µυθ

ολο

γική

εκδοχή, ήτα

ν νό

θος

γιος τ

ου Κ

ρόνο

υ, ο ο

ποίο

ς συν

ευρέθ

ηκε

µε

την

κόρη τ

ου Ω

κεα

νού Φ

ιλύρα

. Ο

Κρόνο

ς συνε

λήφ

θη ε

π’ α

υτο

φώ

ρω

απ

ό τ

η

σύζυγο

του

Ρέα

και τό

τε, γι

α ν

α δ

ιαφ

ύγε

ι, µ

εταµορφ

ώθ

ηκε

σε

επιβ

ήτο

ρα ίπ

πο κ

αι έφ

υγε

καλπ

άζοντ

ας,

αφ

ήνο

ντας

τη Φ

ιλύρα ν

α

γενν

ήσει

το µ

ισό ά

νθρω

πο µ

ισό ά

λογο

παιδ

ί τη

ς, π

ου δ

εν ή

ταν

άλλ

ο

απ

ό τ

ον

Κέν

ταυρο Χ

είρω

να. Η

Φιλ

ύρα

η οπ

οία

αισ

θανό

ταν

απ

έχθ

εια

για τ

ο τέ

ρας

που έ

πρεπ

ε να

θηλά

ζει,

παρακάλε

σε

τους

θεο

ύς

να τ

ην

µετ

αµορφ

ώσουν

σε

οτι

δήπ

οτε

άλλ

ο

προκει

µέν

ου ν

α γ

λυτώ

σει

και έτ

σι έγ

ινε

φλα

µουριά

.

Μεγ

αλώ

νοντ

ας

ο Κ

έντα

υρος

Χεί

ρω

ν

απ

έκτη

σε

µεγ

άλη

φήµη

ως ιατρ

ός,

επ

ιστή

µω

ν

και µάντ

ης,

αφ

ού µ

ε τα

άνθ

η τ

ης

φιλ

ύρας

(κοιν

ώς

φλα

µουριά

ς) θ

εράπ

ευε

ασθ

ενεί

ς,

ενώ

κόβοντ

ας

σε

µικ

ρές

λω

ρίδ

ες τ

ον

εσω

τερικ

ό τ

ης

φλο

ιό τ

ον χ

ρησιµ

οπ

οιο

ύσε

για ν

α µ

αντ

εύει

.

Φηµολο

γείτ

ο ακόµη ό

τι δ

άσκαλο

ς το

υ Χ

είρω

να ή

ταν

ο ίδ

ιος

ο

Απ

όλλ

ων.

Η φ

ήµη τ

ου

Κεν

ταύρου Χ

είρω

να ω

ς ια

τρού κ

αι µά

ντη

εξαπ

λώθηκε

σε

όλη

την

Ελλ

άδα, εν

ώ τ

ο ό

νοµα τ

ου ε

µφ

ανί

ζετα

ι σε

πολύ

πρώ

ιµες

θηραϊκ

ές ε

πιγ

ραφ

ές σ

τους

βράχους

του

νησιο

ύ. Σ

οφ

ός

και αγα

θός

εκ φ

ύσεω

ς, ή

ταν

ανε

κτί

µητ

ος

φίλ

ος

των

ανθ

ρώ

πω

ν, α

φού

σε

αυτό

ν π

ροσέτ

ρεχ

αν

προκει

µέν

ου ν

α θ

εραπ

ευθ

ούν.

Σε

ένα α

ρχαίο

αγγ

είο

παρισ

τάνε

ται φ

ορώ

ντας

έναν

µανδ

ύα σ

κεπ

ασµέν

ο µ

ε άστ

ρα,

κρατώ

ντας

ένα ξ

εριζ

ωµέν

ο δ

ένδρο, έχ

οντ

ας τ

α θ

ηράµατα

του

κυνη

γιού

του σ

το π

λάι το

υ κ

αι συνο

δευ

όµεν

ος

απ

ό τ

ον

σκύλο

του.

Ο Χ

είρω

ν ήτα

ν εκ

είνο

ς π

ου β

οήθ

ησε

και

υπ

ερασπ

ίσθ

ηκε

τον

Πηλέ

α κ

αι π

ου α

νέθ

ρεψ

ε

και µόρφ

ωσε

ένα π

λήθ

ος θ

εϊκώ

ν και ηρω

ικώ

ν

προσώ

πω

ν, ό

πω

ς το

ν Α

χιλ

λέα, το

ν Ιάσονα

, το

ν

Ασκλη

πιό

, το

ν Η

ρακλή

και το

ν Α

ινεί

α. Ο

Απ

όλλ

ων

ο ίδιο

ς µετ

έφερ

ε

το β

ρέφ

ος Α

σκλη

πιό

µετ

ά τ

η θ

ανά

τωση τ

ης

µητ

έρας

του

Κορω

νίδας

στο

ν Κ

έντα

υρο Χ

είρω

να, ο ο

ποίο

ς το

ν ανέ

θρεψ

ε και το

υ µετ

έδω

σε

τις

θερ

απ

ευτι

κές

του

γνώ

σει

ς και τη

ν τέ

χνη

του κ

υνηγι

ού. Ο

Ασκλη

πιό

ς,

µάλι

στα

, απ

έκτη

σε

τέτο

ια ικανό

τητα

στο

να θ

εραπ

εύει

ασθεν

είς,

ώστε

θεω

ρεί

ται ο π

ατέ

ρας τ

ης

Ιατρ

ικής.

Σύµφ

ωνα

πάντ

οτε

µε

τον

µύθ

ο, ο ∆

ίας

του

χάρισ

ε τη

ν αθανα

σία

. Τ

η µ

ορφ

ή τ

ου

Ασκλη

πιο

ύ π

ου

κρατά

το θ

εραπ

ευτι

κό φ

ίδι ο Ζ

ευς

την

τοπ

οθέτ

ησε

ανά

µεσ

α σ

τα ά

στρ

α,

όπ

ως

και το

υ δ

ασκάλο

υ το

υ Κ

εντα

ύρου Χ

είρω

να. Ω

στό

σο, π

αρά τ

η

σοφ

ία π

ου τ

ον

διέ

κριν

ε και τη

ν οικ

ειότη

τα τ

ου µ

ε το

υς

ανθ

ρώ

πους, στη

συνε

ίδηση τ

ων

αρχαίω

ν Ε

λλήνω

ν ο

Κέν

ταυρος

Χεί

ρω

ν π

αρέµ

εινε

ένα

ς

άγρ

ιος

κυνη

γός

και µια

σκοτε

ινή θ

εϊκή µ

ορφ

ή.

Οι Κ

έντα

υροι τη

ς Μ

αγν

ησία

ς και οι Θ

εσσαλο

ί τη

ς Ιω

λκού φ

αίν

εται ότι

ήτα

ν δεµ

ένοι µε

εξω

γαµικ

ή σ

υµµαχία

: απ

ό ε

δώ

δικ

αιο

λογε

ίται και η

άπ

οψη ό

τι η

σύζυ

γος

του

Πηλέ

α ίσω

ς να

µην

ήταν

η θ

εά Θ

έτις

, αλλ

ά η

κόρη τ

ου Κ

εντα

ύρου Χ

είρω

να. Ό

ταν

η Θ

έτις

εγκ

ατέ

λειψ

ε το

ν Π

ηλέ

α,

εκεί

νος

ανέ

θεσ

ε τη

ν ανα

τροφ

ή τ

ου

γιου τ

ους

Αχιλ

λέα σ

τον

Κέν

ταυρο

Χεί

ρω

να, στο

Πήλι

ο. Ο

Χεί

ρω

ν,

σύµφ

ωνα

µε

τον

µύθο, έτ

ρεφ

ε το

ν

Αχιλ

λέα µ

ε εν

τόσθ

ια λ

ιοντ

αριώ

ν και

αγρ

ιόκαπ

ρω

ν και µε

µεδ

ούλι

άρκτω

ν,

για ν

α γ

ίνει

γεν

ναίο

ς, ή

, σύµφ

ωνα

µε

άλλ

ους,

µε

µέλ

ι απ

ό κ

ερήθ

ρα κ

αι µεδ

ούλι

ελα

φιο

ύ, γ

ια ν

α τ

ρέχ

ει

γρήγο

ρα. Ε

κεί

νος

τον

εισή

γαγε

στη

ν τέ

χνη

της

ιππ

ασία

ς, τ

ου

κυνη

γιού,

του

αυλο

ύ κ

αι τη

ς ια

τρικ

ής.

Ο ν

εαρός

ήρω

ας

ήτα

ν, µ

άλι

στα

, τό

σο

επιδ

εκτι

κός

σε

όσα τ

ου δ

ίδασκε

ο Κ

έντα

υρος,

ώστε

σε

ηλι

κία

έξι

ετώ

ν

έσυρε

τον

πρώ

το τ

ου α

γριό

χοιρ

ο σ

τη σ

πηλι

ά

του

Χεί

ρω

να.

Ο Χ

είρω

ν, λ

όγω

της

θεϊ

κής

κατα

γωγή

ς το

υ,

ήτα

ν αθ

άνα

τος,

αλλ

ά, όπ

ως

προανα

φέρ

θηκε,

ο Η

ρακλή

ς στη

µάχη

του ε

ναντ

ίον

των

Κεν

ταύρω

ν, π

ροκει

µέν

ου

να υ

περ

ασπ

ισθ

εί

τον

φίλ

ο τ

ου

Φόλ

ο, π

λήγω

σε

κατά

λάθ

ος

µε

δηλη

τηρια

σµέν

ο β

έλος

στο

πόδι το

ν γέ

ρο σ

οφ

ό.

Ο η

µίθ

εος

λυπ

ήθηκε

πάρα π

ολύ

για

τον

τραυµ

ατι

σµό τ

ου

γέροντ

α φ

ίλου

του

και π

ροσπ

άθησε

να τ

ον

θερ

απ

εύσει

ο ίδιο

ς µε

φάρµακα τ

α ο

ποία

του

υπ

οδεί

κνυ

ε ο Χ

είρω

ν. Τ

α φ

άρµακα, όµω

ς, δ

εν τ

ον

ωφ

έλησαν

καθ

όλο

υ κ

αι, β

ασανι

ζόµεν

ος α

πό τ

ους

φρικ

τούς

πόνο

υς

που τ

ου

προκαλο

ύσε

το τ

ραύµα, αλλ

ά κ

αι κουρασµέ

νος

απ

ό τ

ην

ατε

λείω

τη ζ

ωή τ

ου,

ο π

εριφ

ηµότε

ρος

των

Κεν

ταύρ

ων

ζήτη

σε

απ

ό τ

ον

∆ία

να τ

ον

απ

αλλ

άξει

απ

ό τ

ην α

θανα

σία

. Κ

άτι

τέτ

οιο

όµω

ς ήτα

ν π

ολύ

δύσκολο

και µόνο

µετ

ά α

πό τ

ην

παρέµ

βαση τ

ου Π

ροµηθ

έα, ο

οπ

οίο

ς δ

έχθ

ηκε

να α

νταλλ

άξε

ι τη

θνη

τότη

τα τ

ου µ

ε τη

ν αθ

ανα

σία

του

Χεί

ρω

να, ο Ζ

ευς ε

νέκριν

ε το

ν θάνα

το τ

ου

Κεν

ταύρου.