Γλυπτική της

κλασικής περιόδου

του 5ου αι. π.Χ.

Αρμόδιος και Αριστογείτων«Σύνταγμα τυραννοκτόνων» του Κριτία και Νησιώτη, 477/6 π.Χ. Ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνικού χάλκινου πρωτοτύπου, Μουσείο Νάπολης, Ιταλία.Στην περίοδο αυτή οι γλύπτες γοητεύονται από την ορμή ως αντίδραση στον αρχαϊκό ρυθμό.

Φωτογραφία: Cartledge, Cambridge Illustrated History of Ancient Greece (Cambridge, 1998)

Πήλινο σύμπλεγμα Δία και Γανυμήδη, 470 π.Χ., Ολυμπία Εξαίρετο έργο αυστηρού ρυθμού. Ο Δίας ορμητικός ξεχνά τη θεία του παντοδυναμία και αρπάζει τον Γανυμήδη. Το σύμπλεγμα είναι σπάνιο δείγμα μεγάλης πλαστικής σε πηλό.Υπουργείο Πολιτισμού: Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας, Συλλογή πήλινων

Ανάγλυφο της «σκεπτόμενης Αθηνάς»Η θεά φορεί αττικό πέπλο με ζώνη και σκύβει ελαφρά την κεφαλή βλέποντας προς την στήλη μπροστά της. Γύρω στα 460 π.Χ. Υπουργείο Πολιτισιμού: Μουσείο Ακροπόλεως

Χάλκινο αγαλμάτιο αλόγου. Εξαίρετο

έργο Aργείου γλύπτη, που

χρονολογείται στο 470 π.Χ

Υπουργείο Πολιτισιμού

: Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας, Συλλογή χάλκινων

Χάλκινος Ποσειδώνας ή Δίας του Αρτεμισίου, 460

π.Χ. Χάλκινο έργο μάλλον του

γλύπτη Κάλαμι που βρέθηκε το 1928 στο Αρτεμίσιο της

Εύβοιας. Η αυστηρή αρμονία των κινήσεων του

θεού υπακούει σε μια εσωτερική αναγκαιότητα. Η

μεγαλόπνοη έκφρασή του εξωτερικεύει το εσωτερικό

και θείο μεγαλείο. Το υψωμένο χέρι αλλάζει όλη τη δυναμική του σώματος.

Υπουργείο Πολιτισμού: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Συλλογή χαλκών

Ο Ηνίοχος των Δελφών. Αφιέρωμα του τυράννου της Γέλας

Πολύζαλου στον Απόλλωνα για τη νίκη του σε αρματοδρομία του 478

ή 474 π.Χ. Πρόκειται για ένα εξαίρετο έργο

τέχνης ίσως του γλύπτη Πυθαγόρα από το Ρήγιο ή του γλύπτη Ονάτα

από την Αίγινα. Η εξαίσια καλλιγραφία του τριχωτού της

κεφαλής και η απλή διάπλαση της σάρκας δημιουργούν μια νέα

διαλεκτική σύνθεση. Ο Μανώλης Ανδρόνικος γράφει:

«Ολόκληρη τη μορφή, σταθερή και γενναία, τη διαπερνά η εμπνοή

ενός κάθετου κυματισμού που με μια αντιστικτική αλλά συνεχή

αρμονία συνέχει τις κινήσεις και αντικινήσεις του σώματος», Ιστορία Ελληνικού Έθνους,

Εκδοτική Αθηνών

Υπουργείο Πολιτισμού: Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών

Ο Απόλλωνας από το δυτικό αέτωμα του ναού του Διός της

Ολυμπίας, 470-460 π.Χ. Μουσείο Ολυμπίας.

Στα αετώματα του ναού του Διός κυριαρχεί η αυστηρή αρμονία και

η ιερατική ατμόσφαιρα της τραγωδίας. Η μορφή του

Απόλλωνα υψώνεται στο κέντρο του δυτικού αετώματος με θεϊκή αταραξία και μεγαλοσύνη. Ο θεός

δεν είναι ο νέος με την εξωτερική ομορφιά, όπως τον

παρουσίασε η αρχαϊκή τέχνη. Η θεία του υπόσταση έχει πυκνώσει και στο πρόσωπό του εκφράζεται ο βαθύς εσωτερικός κόσμος του θεού, όπως τον είδαν ο Πίνδαρος και ο Αισχύλος στα ίδια ακριβώς

χρόνια.

Φωτογραφία: Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών

Ο Δισκοβόλος, μαρμάρινο αντίγραφο του χάλκινου πρωτοτύπου του γλύπτη

Μύρωνα, 450-440 π.Χ. Ρώμη, Μουσείο ΘερμώνΠρόκειται για ένα

ανεπανάληπτο σύνολο της πλαστικής καθαρότητας και

της δυναμικής δομής των πολλαπλών εσωτερικών δυνάμεων. Σε ένα ενιαίο

ρυθμό γίνεται πιο άνετη η διάπλαση των όγκων και πιο

οργανική η σύνθεση των μελών. Ο γλύπτης πέτυχε να προσηλώσει στον χώρο τη στιγμιαία φάση του παλμού

της δισκοβολίας.

Φωτογραφία: Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική

Αθηνών

Ο «Δορυφόρος», αντίγραφο του χαμένου πρωτοτύπου του γλύπτη Πολύκλειτου. Παριστάνει

τον Αχιλλέα.Θεωρείται σταθμός στη

γλυπτική. Ο ίδιος ο Πολύκλειτος έγραψε

δοκίμια γι' αυτόν και τον θεώρησε "Κανόνα". Σ'

αυτό έδωσε το κλασικό ιδανικό της ανδρικής

ομορφιάς. Το σώμα και το πνεύμα αποτελούν ένα

ενιαίο σύνολο.

Φωτογραφία: Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών

Ο Διαδούμενος, ρωμαϊκό αντίγραφο του χάλκινου

πρωτοτύπου, γύρω στο 430 π.Χ.

Στα έργα του ο Πολύκλειτος υλοποίησε το καλλιτεχνικό του

πιστεύω που στηριζόταν σε λεπτότατες και πολύπλοκες

αναλογίες, σε σοφή εναρμόνιση κινήσεων και αντικινήσεων και σε μια δυναμική έκφραση της

στερεάς δομής του ανθρώπινου σώματος.

Υπουργείο Πολιτισμού: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Συλλογή γλυπτών

Η Αθηνά, μικρογραφία του γιγαντιαίου πρωτοτύπου

χρυσελεφάντινου αγάλματος της θεάς

Αθηνάς Παρθένου του Φειδία 438 π.Χ. που έχει

χαθεί. Το ύψος του ήταν 12 μέτρα.

Με την τέχνη του Φειδία η πλαστική γίνεται φορέας

των πιο υψηλών, πνευματικών,

θρησκευτικών και πολιτικών ιδεών, εικόνα

ορατή και αιώνια.Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (The Australian National University

)

Δίας, Ολυμπία, 430 π.Χ.Το ύψος του ένθρονου καθιστού θεού έφτανε τα 12 μέτρα.

Κατά την τεχνική όλων των χρυσελεφάντινων αγαλμάτων, το εσωτερικό του Δία ήταν ξύλινο και είχε επένδυση ελασμάτων χρυσού και ελεφαντοστού. Χρυσός χρησιμοποιήθηκε στο ιμάτιο που

σκέπαζε το κάτω μέρος του σώματος και τον ένα ώμο, στα μαλλιά και στα γένια του θεού, στο σκήπτρο που κρατούσε στο αριστερό του χέρι και στη Νίκη του δεξιού χεριού. Τα γυμνά μέρη (πρόσωπο, κορμός, βραχίονες, πόδια) ήταν ελεφάντινα. Το άγαλμα είχε υποστεί κατά καιρούς

βλάβες, αλλά έμεινε στη θέση του επί οχτακόσια περίπου χρόνια. Σύμφωνα με μεσαιωνικές πηγές καταστράφηκε από πυρκαϊά στα 475 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε μεταφερθεί 80 περίπου

χρόνια πριν.Powerhouse Museum της Αυστραλίας, όπου θα βρείτε αναπαράσταση του ναού του Διός της

Ολυμπίας

Οι Καρυάτιδες Αγάλματα νεαρών Κορών με πέπλο, που στήριζαν στα κεφάλια τους την οροφή της

νότιας πρόστασης του Ερεχθείου. Εργα πιθανώς του μαθητή του Φειδία, Αλκαμένη. 420 π.Χ.

Υπουργείο Πολιτισμού: Μουσείο Ακροπόλεως

Αναπαράσταση της Νίκης του Παιωνίου. Το ύψος της μορφής μαζί με τα φτερά

πλησίαζε τα τρία μέτρα. Ο χιτώνας ήταν βαμμένος κόκκινος. Η μορφή έφερε στη μέση χρυσή ζώνη και στο κεφάλι χρυσή ταινία. Στο δεξί χέρι κρατούσε ταινία ή κλαδί δάφνης ή

φοίνικα. Κάτω από τα πόδια της υπήρχε αετός μερικά μέρη του οποίου ήταν

μετάλλινα. Η Νίκη στεκόταν στην κορυφή μιας στήλης ύψους 9 μέτρων, η οποία ήταν βαμμένη γαλάζια, ώστε να συγχέεται με τον ουρανό και η μορφή να φαίνεται αιωρούμενη.

Φωτογραφία αναπαράστασης: Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις, Εκδοτική Αθηνών

Αρχιτεκτονική της

κλασικής περιόδου

του

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ

ΟΙ ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ

ΣΤΗΛΕΣ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΔΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ ΣΤΟ ΘΗΣΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Η ΑΡΧΑΙΑ ΑΓΟΡΑ ΣΤΟ ΘΗΣΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ