Διμήνι»Νεολιθικός Οικισμός

• Βρίσκεται στην Θεσσαλία πάνω σε μία φυσική τούμπα 16 μέτρων και απέχει τέσσερα χιλιόμετρα απο την σημερινή πόλη του Βόλου.

• Το Διμήνι κατοικείται από τις αρχές της 5ης χιλιετίας, δηλαδή κατα την Νεότερη Νεολιθική περίοδο, έως και την 3η χιλιετία.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ(6800-3200/3000)

ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΗ(6500-5800)

ΜΕΣΗ(5800-5300)

ΝΕΟΤΕΡΗ(5300-3200/3000)

ΑΚΕΡΑΜΙΚΗ(6800-6500)

Εποχή Χαλκού(3200-1100)

Ιστορία της Έρευνας

1886: Oι H. Lolling και P. Wolter ανέσκαψαν το μυκηναϊκό θολωτό τάφο, γνωστός ως «Λαμιόσπιτο».

1901: Ο Βαλέριος Στάης ανακάλυψε δεύτερο μυκηναϊκό τάφο και συνέχισε τις ανασκαφές ελπίζοντας σε παρόμοια ευρήματα, έτσι ανακάλυψε τον νεολιθικό οικισμό στο Διμηνίου.

1901-1905: Μαζί με τον Χρήστο Τσούντα τελούν συστηματικές ανασκαφές στον νεολιθικό οικισμό.

1903 : Ο Χ.Τσούντας αναλαμβάνει την ανασκαφική έρευνα της ακρόπολης, την περιγραφή των λειψάνων και την δημοσίευση των ευρημάτων.

1974-76 : Συνεχίζονται οι ανασκαφές από τον καθηγητή Γιώργο Χουρμουζιάδη.

ΠΕΡΙΒΟΛΟΙ• Έξι περίβολοι.

• Ζευγαρωτή διάταξη.• Απόσταση από 1 εώς 15 μέτρα.• Το ύψος καθορίζεται από τα κτίρια που ακουμπούν

στους περιβόλους.• Κατασκευασμένοι από αργό λίθο.• Συμβάλλουν στην οργάνωση του χώρου.• Λειτουργούν και ως αναλήμματα. • Σταδιακές επισκευές.

• Εγκαταλείπονται την περίοδο της Χαλκοκρατίας.

Κεντρική Αυλή Περικλείεται από τον Πρώτο Περίβολο.

Αποτελεί το κέντρο του οικισμού. Περιέχει:1. 14 μονόχωρα κτίρια2. Το Μέγαρο Α Στο κέντρο της αυλής υπάρχει «βωμός»

ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ Είδη:1. Οικίες

2. Αποθηκευτικοί χώροι

3. Τροφοπαρασκευαστικές κατασκευές (εστίες, ιπνοί, κλίβανοι)

4. Εργαστήρια

Χαρακτηριστικα :

1. Ευθύγραμμες κατόψεις, εκτός των τροφοπαρασκευαστικών κατασκευών.

2. Λίθινα θεμέλια.

3. Ανωδομή άγνωστη (πιθανόν από πλίνθους, ξύλα και κλαδιά)

4. Στέγη από χοντρά κλαδιά και καλάμια.

«ΜΕΓΑΡΟΝ Α» Τοποθετείται στον πρώτο περίβολο στην Βορειοανατολική

πλευρά

Αρχικά ήταν μονόχωρο κτίσμα με έναν βοηθητικό χώρο στα δυτικά

Παίρνει την μορφή του μεγάρου κατά την Εποχή του Χαλκού

Χτισμένο με σχιστολιθικές πλακαρές πλάκες και λάσπη

Αποτελείται από τρία δωμάτια:

1. Πρόδομο (στοά)

2. Δώμα (δωματιο 3)

3. Θάλαμος (δωμάτιο 4)

«ΜΕΓΑΡΟΝ Β» Βρίσκεται μεταξύ δευτέρου και τρίτου

περιβόλου, στα Δυτικά

Έχει ίδια αρχιτεκτονική με το Μέγαρο Α

Χωρίζεται σε τρία δομικά μέρη:

1. Πρόδομο (δωμάτιο 28)

2. Δώμα (δωμάτιο 27)

3. Θάλαμος (δωμάτιο 26)

«Οικία Ν» Ένα μεγάλο δωμάτιο.

Είσοδο στα ανατολικά.

Τρείς φάσεις ανακαίνισης.

Τρείς τροφοπαρασκευαστικές κατασκευές.

Μονόχρωμμο πήλινο αγγείο, περιείχε οστά νηπίου.

Βρέθηκαν όστρεα τύπου“Spondylus Geaderopus”

Εποχή του Χαλκού

Τάφρος 1. Μεταξύ δευτέρου και τρίτου περιβόλου , στην δυτική πλευρά.

2. Είχε οχυρωτικό χαρακτήρα.

3. Αργότερα καλύφθηκε με χώμα και πάνω της τοποθετήθηκαν τάφοι.

4. Βρέθηκε εκεί αυλός από κέρατο.

Παρατηρείται ότι δεν υπήρξε σταθερή κατοίκηση σέ όλα τα τμήματα της ακροπόλεως την περιόδο αυτή.

Εποχή του Χαλκού

Ταφές1. Όμοιο σχήμα και κατασκευή με τις Κυκλάδες.

2. Τετράπλευροι τάφοι,οι οποίοι αποτελούνταν από όρθιες μικρές πλάκες και είχαν ως κάλυμα μία ή δύο μεγάλύτερες πλάκες.

3. Είχαν μήκος 2 εώς 1,50 μέτρα.

4. Οι νεκροί είχαν την θέση των «κατακειμένων οκλαδίων».

5. Συνήθως ήταν ξαπλωμένοι στα αριστερά και το κεφάλι τους στραμμένο στην Ανατολή.

6. Ένας τάφος περιέχει έναν νεκρό και σπάνια δύο ή τρεις.

7. Δεν παρατηρείται καύση των νεκρών.

Κατά την Εποχή του Λίθου δεν παρατηρείται καμία ταφή. Μόνο πολλά ανθρώπινα οστά στο μεσημβρινοδυτικό τμήμα του τετάρτου περιβόλου.

Σημαντικότερες ταφές Μυκηναiκοί τάφοι :

1. Ένας θολωτός2. Δύο κατασκευασμένοι από πλάκες3. 16 κιβωτιόσχημοι τάφοι (Μέση Εποχή του Χαλκού)

ΚΕΡΑΜΙΚΗ Είδη:

1. Γραπτή 2. Μελανοστεφής (black topped)3. Εγχάρακτη

Σχήματα:1. Φιάλη 2. Σκύφος3. Καρποδόχη4. Αμφορέας

Χαρακτηριστικά:1. Διόγκωμένο το κοίλον .2. Βάσεις χαμηλές ή ψηλές.

3. Σπάνια λαβές.4. Διαχωρίζονται τα τεκτονικά μέρη του αγγείου.

Υλικά: καθαρός πηλός ή ανεμιγμένος με άμμο, μικρούς λίθους και χόρτα.

Διακόσμηση : μαίανδρος, σπείρα, αβακωτό, γεωμετρικά σύμβολα, ταινίες, παράλληλες γραμμές.

ΕΙΔΩΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗ• Βρέθηκαν : 18 πήλινα, 21 λίθινα και κανένα οστέiνο.

• Απαντούν στους «λιθικούς αιώνες».

• Σχηματική απόδοση μορφών:

1) Απλός κορμός.

2) Αποφύσεις για χέρια.

3) Πεπλατυσμένη αποφύση για το κεφάλι.

• Απεικονίζουν ανθρώπινες μορφές αγνώστου φύλου. Εξαιρέσεις :

1) Πτηνό

2) Τετράποδο ζώο

3) Μία γυναικεία μορφή

Πήλινα ειδώλια

Λίθινα Ειδώλια

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΟΠΛΑ Κατασκευάζονται από: 1. Λίθο 2. Πυριτόλιθο 3. Οψιανό Λίθινα εργαλεία:1. Άτριτες Αξίνες2. Τετριμμένες Αξίνες3. Σμίλες4. Κεφαλές Ροπάλων Εργαλεία από οψιανό και πυρίτιο:1. Αιχμές Βελών 2. Αιχμές Δοράτων3. Λεπίδες 4. Ξύστρες5. Πεσσοί Σφενδονών

«Πρώτος Τύπος» «Τρίτος Τύπος»

«Δεύτερος Τύπος «Τέταρτος Τύπος»

«Παραλλαγή»

ΑΞΊΝΝΕΣ

Λίθινα Σκεύη Ακόνες: Λείαιναν και στίλβωναν τα εργαλεία.

Μυλόλιθοι: Σχήμα ελλειψοειδές, μία κυρτή και μία κοίλη επιφάνεια. Χρησίμευαν στην παρασκευή δημητριακών.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑI. Τσούντας Χ., 1908 Αθήνα, «Αι Προϊστορικαί Ακροπόλεις Διμηνίου και

Σέσκλου», Σακελλάριος.II. Δημήτρης Ρ. Θεοχάρης,1981Αθήνα , «ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ,

Σύντομη επισκόπηση της Νεολιθικής στον ελλαδικό χώρο»,ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ.

III. Γ.Χ. Χουρμουζιάδης, 1995 Θεσσαλονίκη , «ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ», Εκδόσεις ΒΑΝΙΑΣ.

IV. Γ.Χ. Χουρμουζιάδης,1993 Θεσσαλονίκη, «ΤΟ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙ», Εκδόσεις ΒΑΝΙΑΣ.

V. Στρατής Παππαδόπουλος, «Οικιστική Οργάνωση στην Προιστορική Ελλάδα, Εκδόσεις Αλτιντζή.

VI. http://efamagvolos.culture.gr/Index.html