1

TEXNITH ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τεχνητή γονιμοποίηση Είναι η πιο γνωστή τεχνική γονιμοποίησης. Η τεχνητή γονιμοποίηση αναφέρεται στον

τρόπο που γονιμοποιούνται τα ωάρια και πρακτικά σημαίνει φυσική γονιμοποίηση αλλά σε συνθήκες εργαστηρίου.

Κατά τη θεραπεία οι ωοθήκες διεγείρονται με φαρμακευτική αγωγή με σκοπό να παράγουν πολλά ωάρια. Τα ωάρια συλλέγονται με λεπτή βελόνη υπό την καθοδήγηση υπερήχων και κάτω απο ελαφρά νάρκωση. Το σπέρμα και τα ωάρια αναμιγνύονται και αφήνονται ολη την νύχτα στο εργαστήριο υπό ελεγχόμενες συνθήκες για να προαχθεί η γονιμοποίηση. Την επόμενη μέρα τα ωάρια εξετάζονται πόσα έχουν γονιμοποιηθεί και έπειτα αφήνονται να αναπτυχθούν στο εργαστήριο. Λίγες μέρες αργότερα τα πιο κατάλληλα γονιμοποιημένα ωάρια (έμβρυα) επιλέγονται για μεταφορά. Τα έμβρυα μεταφέρονται πίσω στη μήτρα δύο ή τρεις ημέρες από τη συλλογή τους. Αν απαιτείται μεταφορά βλαστοκύστης αυτό συμβαίνει 5 ή 6 ημέρες από τη συλλογή. Κάθε εναπομένον έμβρυο καλής ποιότητας μπορεί να καταψυχθεί για μελλοντική χρήση (βλ. κατάψυξη εμβρύων).

Η τεχνητή γονιμοποίηση χρησιμοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων στειρότητας, όπου το σπέρμα δεν μπορεί να προσεγγίσει το ωάριο και κατ΄ επέκταση να το γονιμοποιήσει φυσικά. Αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω προβληματικών ωαγωγών, ενδομητρίωσης, κακής ποιότητας ωαρίων ή αδύναμο σπέρμα. Επίσης σε περιπτώσεις ανεξήγητης στειρότητας ή όπου άλλες θεραπείες στειρότητας όπως η επαγωγή ωοθυλακιορρηξίας υπήρξαν ανεπιτυχείς.

Τα ποσοστά επιτυχίας της τεχνητής γονιμοποίησης ποικίλουν και είναι εξαρτώμενα από πολλούς παράγοντες όπως η ηλικία της γυναίκας, η αιτία στειρότητας και η παρουσία επιπρόσθετων παραγόντων. Οι πιθανότητες επιτυχίας μειώνονται με την αύξηση της ηλικίας. Μετά το 38 έτος της ηλικίας μια γυναίκα έχει μειωμένο ποσοστό επιτυχίας.

3

1. TΙ ΕΊΝΑΙ Η ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΉ ΓΟΝΙΜΟΠΟΊΗΣΗ

Eίναι η γονιμοποίηση των ωαρίων της γυναίκας από τα σπερματοζωάρια του άνδρα έξω από το σώμα της γυναίκας, στο εργαστήριο, μέσα σε ένα δισκάκι που ονομάζεται τρυβλίο. H λήψη των ωαρίων (ωοληψία) γίνεται με παρακέντηση της ωοθήκης υπό ελαφρά αναισθησία. Όταν τα ωάρια γονιμοποιηθούν, επανατοποθετούνται στη μήτρα της γυναίκας με τη βοήθεια ενός λεπτού καθετήρα. H εμβρυομεταφορά γίνεται:- Tη δεύτερη ή τρίτη μέρα, όταν τα έμβρυα έχουν διαιρεθεί στα 4 ή 8 κύτταρα, με ποσοστό εμφυτεύσεως ανά μεταφερόμενο έμβρυο περίπου 20% - δηλαδή, στα 5 έμβρυα που μεταφέρονται στη μήτρα, το ένα καταφέρνει να εμφυτευτεί.- Tην πέμπτη με έκτη μέρα, όταν τα έμβρυα βρίσκονται στο στάδιο της βλαστοκύστης. H τεχνική αυτή εφαρμόζεται την τελευταία δεκαετία. Tο πλεονέκτημά της είναι ότι ένα έμβρυο που φτάνει στο στάδιο της βλαστοκύστης έχει 40% πιθανότητες να εμφυτευτεί στη μήτρα. Tο μειονέκτημα της τεχνικής είναι ότι περίπου τα μισά έμβρυα επιβιώνουν μέχρι το στάδιο της βλαστοκύστης

Tα φάρμακα της εξωσωματικής γονιμοποίησης

Για να μεταφερθούν 2-3 υγιή γονιμοποιημένα ωάρια στη μήτρα της γυναίκας, «χρειάζεται» ένα απόθεμα 10-15 ωαρίων. Aπαιτείται λοιπόν η διέγερση της λειτουργίας της ωοθήκης, ώστε να παράγει πολλά ωάρια. Aυτό επιτυγχάνεται με ενέσεις ορμονών.- Oι παρενέργειες: Mία στις τρεις γυναίκες που κάνουν ορμονοθεραπεία μπορεί να παρουσιάσει ήπια υπερδιέγερση των ωοθηκών (οι ωοθήκες υπερπαράγουν οιστρογόνα και υγρά) που εκδηλώνεται με ελαφρύ πρήξιμο στην κοιλιά και συνήθως υποχωρεί μόνη της. Aν η υπερδιέγερση είναι μεγαλύτερης έντασης, χρειάζεται παρακολούθηση και ανάπαυση, ενώ αν είναι βαριάς μορφής απαιτείται νοσηλεία.- Yπάρχει κίνδυνος κακοήθειας από τα φάρμακα; Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει διεθνώς, δεν υπάρχει στατιστικά αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου στο μαστό, στη μήτρα ή στις ωοθήκες για τις γυναίκες που κάνουν ορμονοθεραπεία στο πλαίσιο της εξωσωματικής. Ωστόσο, συνιστάται ο ιατρικός έλεγχος τόσο τον επόμενο χρόνο μετά τη θεραπεία, όσο και πριν από μία προσπάθεια εξωσωματικής.Tα ποσοστά επιτυχίαςΈνα κοινά αποδεκτό ποσοστό επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι το 20-30% ανά προσπάθεια. Πόσες προσπάθειες θα χρειαστούν; Eξαρτάται από το περιστατικό. Ένα ζευγάρι π.χ. κάτω των 35 ετών, με σπέρμα που περιέχει φυσιολογικά σπερματοζωάρια και πρόβλημα στην ωορρηξία της γυναίκας, μπορεί να συλλάβει μετά από 1-2 προσπάθειες εξωσωματικής

4

2. OΙ ΝΈΕΣ ΤΕΧΝΙΚΈΣ Nέα γενιά φαρμάκων. Mία από τις σημαντικότερες εξελίξεις της

τελευταίας οκταετίας είναι ο σχεδιασμός γενετικώς ανασυνδυασμένων ορμονών (ανασυνδυασμένη FSH και LH), για την πρόκληση πολλαπλής ανάπτυξης ωοθυλακίων, χάρη στις οποίες αυξάνεται η αποτελεσματικότητα της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Eπιπλέον, μια νέα κατηγορία φαρμάκων -οι ανταγωνιστές της LH- βοηθούν στον πληρέστερο έλεγχο του χρόνου της ωορρηξίας, ούτως ώστε η ωοληψία να γίνει στον κατάλληλα προγραμματισμένο χρόνο (συχνά με ακρίβεια μισής ή μίας ώρας!).O προεμφυτευτικός έλεγχος. Αφορά τον έλεγχο του εμβρύου σε επίπεδο χρωμοσωμάτων. Mε τον προεμφυτευτικό έλεγχο είναι δυνατό να ελεγχθούν οι κυριότερες χρωμοσωματικές ανωμαλίες (σύνδρομο Down, τρισωμία 18, τρισωμία 13). Συνήθως ο έλεγχος γίνεται όταν έχουν προηγηθεί πολλές αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης, καθώς και σε περιπτώσεις στίγματος της μεσογειακής αναιμίας ή κυστικής ίνωσης. O έλεγχος μπορεί να γίνει στο σπέρμα, στο ωάριο ή στο γονιμοποιημένο ωάριο και δίνει την απάντηση στο γιατί αποτυγχάνουν οι προσπάθειες. Σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται ότι τα κύτταρα του εμβρύου είναι προγραμματισμένα να πεθάνουν (διαδικασία απόπτωσης), γι’ αυτό και το έμβρυο δεν μπορεί να επιβιώσει.

5

3. ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΜΕ ΧΑΜΗΛΉ ΑΝΤΙ-ΜΥΛΛΈΡΙΟ ΟΡΜΌΝΗ (AMH) Ή ΜΕ ΥΨΗΛΉ ΩΟΘΥΛΑΚΙΟΤΡΌΠΟ ΟΡΜΌΝΗ (FSH)

Για να μεγιστοποιήθουν τα ποσοστά επιτυχίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση, χρειαζόμαστε επαρκή αριθμό ωαρίων υψηλής ποιότητας από τη γυναίκα. Γενικά, επιδιώκουμε να λάβουμε περίπου 8-15 ωάρια κατά τη διαδικασία ανάκτησης των ωαρίων.

Τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης συσχετίζονται με τον αριθμό των ωαρίων που έχουν ανακτηθεί με την εξωσωματική γονιμοποίηση.

Υπάρχουν αρκετά φαρμακευτικά πρωτόκολλα για τη διέγερση των ωοθηκών, που χρησιμοποιούνται για να «αυξήσουν την παραγωγή» των ωοθηκών, ώστε να παράγουν αρκετά ωοθυλάκια και ωάρια. Χωρίς διεγερτικά φάρμακα οι ωοθήκες θα παράγουν μόνο ένα ωοθυλάκιο και ένα ώριμο ωάριο σε κάθε έμμηνο κύκλο (μήνα).

Όλες οι κοινώς χρησιμοποιούμενες αγωγές εξωσωματικής γονιμοποίησης περιλαμβάνουν ενέσεις ενός φαρμάκου που περιέχει ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη (FSH). Τα ενέσιμα προϊόντα της FSH αναφέρονται μερικές φορές και ως «γοναδοτροπίνες», ή ανθρώπινες εμμηνοπαυσιακές γοναδοτροπίνες (HMG).

Η γυναίκα διεγείρεται με την ενέσιμη φαρμακευτική FSH για περίπου 8-12 ημέρες, μέχρι να αναπτυχθούν πολλαπλά ωοθυλάκια ώριμου μεγέθους.

Ποιος είναι ο στόχος μιας καλής ωοθηκικής διέγερσης στην εξωσωματική γονιμοποίηση;

Με την ωοθηκική διέγερση για την εξωσωματική γονιμοποίηση, ο στόχος είναι η παραγωγή περίπου 8 έως 15 ωοθυλακίων που θα δώσουν ποιοτικά ωάρια κατά τη διαδικασία ανάκτησης των ωαρίων.

Δε θέλουμε να προκαλέσουμε υπερδιέγερση των ωοθηκών, που μπορεί να προξενήσει σημαντική δυσφορία στη γυναίκα και σε σπάνιες περιπτώσεις να καταλήξει στο σύνδρομο ωοθηκικής υπερδιέγερσης (OHSS).

Επίσης, δε θέλουμε να είναι ανεπαρκής η ωοθηκική διέγερση και να μας δώσει μόνο λίγα ωάρια, εφόσον θα μπορούσαμε να είχαμε λάβει περισσότερα, αν χρησιμοποιούσαμε υψηλότερες δόσεις φαρμάκου.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να επιτύχει με πολύ χαμηλό αριθμό ωαρίων, αλλά το ποσοστό επιτυχίας είναι σημαντικά υψηλότερο όταν έχουν ανακτηθεί περισσότερα ωάρια.

Με την ωοθηκική διέγερση, έργο του εξειδικευμένου στην υπογονιμότητα γιατρού είναι: να επιλέξει ένα κατάλληλο φαρμακευτικό πρωτόκολλο και τη δοσολογία της αγωγής, να παρακολουθεί την πρόοδο της διέγερσης της ασθενούς, ώστε να ρυθμίζονται κατάλληλα οι δόσεις του φαρμάκου, να προκαλέσει ωορρηξία με ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) την κατάλληλη στιγμή. Αν την προκαλέσουμε πολύ νωρίς ή πολύ αργά,

μειώνονται οι πιθανότητες επιτυχίας και μερικές φορές (αν προκληθεί πολύ αργά) μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος ωοθηκικής υπερδιέγερσης. Τα περισσότερα ωοθυλάκια ώριμου μεγέθους (με διάμετρο περίπου 15-20 χιλιοστών) θα δώσουν ώριμα ωάρια κατά την ανάκτησή τους.

Ο έλεγχος της ποιότητας είναι πολύ σημαντικός καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Ένας από τους τρόπους με τον οποίο έχουμε βελτιώσει τον έλεγχο της ποιότητας στο πρόγραμμά μας είναι η χρήση πολύ εξειδικευμένου υπερηχογραφικού εξοπλισμού.

6

4. ΠΌΣΑ ΩΟΘΥΛΆΚΙΑ ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΑΙ ΏΣΤΕ ΝΑ ΜΕΊΝΕΙ ΜΙΑ ΓΥΝΑΊΚΑ ΈΓΚΥΟΣ ΜΕ ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΉ ΓΟΝΙΜΟΠΟΊΗΣΗ;

Διέγερση ωοθηκών για εξωσωματική γονιμοποίηση

Γυναίκες με χαμηλή αντι-μυλλέριο ορμόνη (AMH) ή με υψηλή ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη (FSH)

Για να μεγιστοποιήσουμε τα ποσοστά επιτυχίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση, χρειαζόμαστε επαρκή αριθμό ωαρίων υψηλής ποιότητας από τη γυναίκα. Γενικά, επιδιώκουμε να λάβουμε περίπου 8-15 ωάρια κατά τη διαδικασία ανάκτησης των ωαρίων.

Τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης συσχετίζονται με τον αριθμό των ωαρίων που έχουν ανακτηθεί με την εξωσωματική γονιμοποίηση.

Υπάρχουν αρκετά φαρμακευτικά πρωτόκολλα για τη διέγερση των ωοθηκών, που χρησιμοποιούνται για να «αυξήσουν την παραγωγή» των ωοθηκών, ώστε να παράγουν αρκετά ωοθυλάκια και ωάρια. Χωρίς διεγερτικά φάρμακα οι ωοθήκες θα παράγουν μόνο ένα ωοθυλάκιο και ένα ώριμο ωάριο σε κάθε έμμηνο κύκλο (μήνα).

Όλες οι κοινώς χρησιμοποιούμενες αγωγές εξωσωματικής γονιμοποίησης περιλαμβάνουν ενέσεις ενός φαρμάκου που περιέχει ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη (FSH). Τα ενέσιμα προϊόντα της FSH αναφέρονται μερικές φορές και ως «γοναδοτροπίνες», ή ανθρώπινες εμμηνοπαυσιακές γοναδοτροπίνες (HMG).

Η γυναίκα διεγείρεται με την ενέσιμη φαρμακευτική FSH για περίπου 8-12 ημέρες, μέχρι να αναπτυχθούν πολλαπλά ωοθυλάκια ώριμου μεγέθους.

Ποιος είναι ο στόχος μιας καλής ωοθηκικής διέγερσης στην εξωσωματική γονιμοποίηση;

Με την ωοθηκική διέγερση για την εξωσωματική γονιμοποίηση, ο στόχος είναι η παραγωγή περίπου 8 έως 15 ωοθυλακίων που θα δώσουν ποιοτικά ωάρια κατά τη διαδικασία ανάκτησης των ωαρίων.

Δε θέλουμε να προκαλέσουμε υπερδιέγερση των ωοθηκών, που μπορεί να προξενήσει σημαντική δυσφορία στη γυναίκα και σε σπάνιες περιπτώσεις να καταλήξει στο σύνδρομο ωοθηκικής υπερδιέγερσης (OHSS).

Επίσης, δε θέλουμε να είναι ανεπαρκής η ωοθηκική διέγερση και να μας δώσει μόνο λίγα ωάρια, εφόσον θα μπορούσαμε να είχαμε λάβει περισσότερα, αν χρησιμοποιούσαμε υψηλότερες δόσεις φαρμάκου.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να επιτύχει με πολύ χαμηλό αριθμό ωαρίων, αλλά το ποσοστό επιτυχίας είναι σημαντικά υψηλότερο όταν έχουν ανακτηθεί περισσότερα ωάρια.

Με την ωοθηκική διέγερση, έργο του εξειδικευμένου στην υπογονιμότητα γιατρού είναι:

να επιλέξει ένα κατάλληλο φαρμακευτικό πρωτόκολλο και τη δοσολογία της αγωγής,

να παρακολουθεί την πρόοδο της διέγερσης της ασθενούς, ώστε να ρυθμίζονται κατάλληλα οι δόσεις του φαρμάκου,

να προκαλέσει ωορρηξία με ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) την κατάλληλη στιγμή. Αν την προκαλέσουμε πολύ νωρίς ή πολύ αργά, μειώνονται οι πιθανότητες επιτυχίας και μερικές φορές (αν προκληθεί πολύ αργά) μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος ωοθηκικής υπερδιέγερσης. Τα περισσότερα ωοθυλάκια ώριμου μεγέθους (με διάμετρο περίπου 15-20 χιλιοστών) θα δώσουν ώριμα ωάρια κατά την ανάκτησή τους.

Ο έλεγχος της ποιότητας είναι πολύ σημαντικός καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Ένας από τους τρόπους με τον οποίο έχουμε βελτιώσει τον έλεγχο της ποιότητας στο πρόγραμμά μας είναι η χρήση πολύ εξειδικευμένου υπερηχογραφικού εξοπλισμού.

Πώς γίνεται η παρακολούθηση της ωοθηκικής διέγερσης στην εξωσωματική γονιμοποίηση;

Προσπαθούμε να διεγείρουμε τη γυναίκα, ώστε να πάρουμε τουλάχιστον 4 ωοθυλάκια διαμέτρου 14-20 χιλιοστών. Ιδανικά, θα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 8 ωοθυλάκια διαμέτρου 13-20 χιλιοστών για εξωσωματική γονιμοποίηση.

Ο στόχος είναι να λάβουμε έναν ικανό αριθμό (περίπου 8-15) ποιοτικών ωαρίων.

Παρακολουθούνται τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα και το μέγεθος των αναπτυσσόμενων ωοθυλακίων.

Ο υπέρηχος χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των ωοθυλακίων (όπως αναφέρεται παραπάνω σε αυτή τη σελίδα).

Τα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα έχουν ιδιαίτερη σημασία. Τα επίπεδα των οιστρογόνων (στην πραγματικότητα, της οιστραδιόλης) είναι συνήθως κάτω από 60 pg/ml στην αρχή του κύκλου και αυξάνονται σημαντικά, καθώς αναπτύσσονται πολλαπλά ωοθυλάκια.

Το ανώτατο επίπεδο οιστραδιόλης στην εξωσωματική γονιμοποίηση, τη χρονική στιγμή χορήγησης της hCG, είναι συνήθως μεταξύ 1.000 και 4.000 pg/ml.

Η διαδικασία της διέγερσης διαρκεί συνήθως 8-10 ημέρες.

Γράφημα που δείχνει τα επίπεδα των οιστρογόνων κατά τη διάκεια της διέγερσης σε μια εξωσωματική γονιμοποίηση.

Το επίπεδο της οιστραδιόλης είναι αρχικά χαμηλό και αυξάνεται σε 1.000 με 4.000 pg/ml τη χρονική στιγμή της ένεσης της hCG. Η ένεση hCG χορηγείται όταν τα οιστρογονικά επίπεδα και οι μετρήσεις των ωοθυλακίων φαίνονται καταλληλότερα για την επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η ένεση hCG είναι απαραίτητη για την επαγωγή της τελικής ωρίμασης των ωαρίων.

Η ανάκτηση των ωαρίων προγραμματίζεται 34-35 ώρες μετά την ένεση της ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης – λίγο πριν το γυναικείο σώμα αρχίσει να απελευθερώνει τα ωάρια (ωορρηξία).

Πόσα ωοθυλάκια χρειάζονται ώστε να μείνει μια γυναίκα έγκυος με εξωσωματική γονιμοποίηση;

Συνήθως, δεν είναι δύσκολο να καταφέρουμε να αναπτυχθούν αρκετά ωοθυλάκια. Μερικές φορές όμως, η απόκριση των ωοθηκών είναι μικρή – και παρατηρείται χαμηλός αριθμός αναπτυσσόμενων ωοθυλακίων. Η ικανότητα των ωοθηκών να διεγείρονται καλά και να παράγουν πολυάριθμα ωοθυλάκια μπορεί να προβλεφθεί με σχετική ακρίβεια με μια υπερηχογραφική εξέταση – τη μέτρηση των τριτογενών ωοθυλακίων.

Ο ελάχιστος αριθμός ωοθυλακίων που απαιτείται για να προχωρήσουμε σε εξωσωματική γονιμοποίηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων του μεγέθους των ωοθυλακίων, της ηλικίας της γυναίκας, των αποτελεσμάτων προηγούμενων ωοθηκικών διεγέρσεων και της προθυμίας του ζευγαριού (και του γιατρού) να προχωρήσει σε ανάκτηση ωαρίων όταν υπάρχει χαμηλός αριθμός ωαρίων προς ανάκτηση.

Σύμφωνα με τη δική μας εμπειρία, τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι πολύ χαμηλά με λιγότερα από 3 ώριμα ωοθυλάκια.

Μερικοί γιατροί εξωσωματικής γονιμοποίησης δέχονται ότι πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 5 ωοθυλάκια διαμέτρου 14 χιλιοστών ή μεγαλύτερα, ενώ άλλοι μπορεί να προχωρήσουν στην ανάκτηση ωαρίων και με ένα μόνο ωοθυλάκιο.

Οι γυναίκες που είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν χαμηλή απόκριση στην ωοθηκική διέγερση είναι όσες έχουν χαμηλό αριθμό τριτογενών ωοθυλακίων, όσες είναι άνω των 37 ετών, καθώς και γυναίκες με αυξημένα επίπεδα FSH ή με άλλα σημεία χαμηλού ωοθηκικού αποθέματος.

7

5. ΤΙ ΙΣΧΎΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΉ ΓΟΝΙΜΟΠΟΊΗΣΗ Χωρίς αμφιβολία οι διατάξεις του νομοσχεδίου είναι πρωτοποριακές - από τις πλέον πρωτότυπες διεθνώς

- και ρυθμίζουν τα της τεχνητής γονιμοποίησης, το ακανθώδες θέμα της υποκατάστασης της μητρότητας (δανεική μήτρα), της μεταθανάτιας γονιμοποίησης (όταν ο πατέρας δεν ζει πια και το

σπέρμα του μπορεί να έχει κρυοσυντηρηθεί), της γονιμοποίησης άγαμων γυναικών και των προϋποθέσεων που απαιτούνται, της γονιμοποίησης με σπέρμα άγνωστου δότη και πολλά ακόμη που ως πριν από λίγα

χρόνια μόνο ως σενάρια επιστημονικής φαντασίας θα μπορούσαν να εκληφθούν.

Τι επιτρέπεται ; Η τεχνητή γονιμοποίηση είτε με τη μέθοδο της σπερματέγχυσης (μεταφορά του σπέρματος στο

γεννητικό σύστημα της μητέρας και στη συνέχεια φυσιολογική κυοφορία) είτε με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης (γονιμοποίηση σε δοκιμαστικό σωλήνα) και στη συνέχεια φυσιολογική κυοφορία.

* Πατέρας του παιδιού που γεννιέται με τεχνητή γονιμοποίηση είναι εκείνος που δίδει το σπέρμα (βιολογικός πατέρας), εκτός από την περίπτωση του άγνωστου δότη όπου πατέρας του παιδιού είναι ο σύζυγος της γυναίκας που το γεννά.

* Η «δανεική» μητέρα ή άλλως η υποκατάσταση της μητρότητας. Αφορά τις γυναίκες εκείνες που δεν μπορούν φυσιολογικά να αποκτήσουν παιδιά και δεν καλύπτονται ούτε από τις δυνατότητες της τεχνητής γονιμοποίησης. Δεν είναι σε θέση με άλλα λόγια να κυοφορήσουν και να γεννήσουν. Αυτές οι γυναίκες μπορούν να γίνουν μητέρες αν κάποιες άλλες γυναίκες τις υποκαταστήσουν. Τους δανείσουν δηλαδή τη μήτρα τους. Δεχθούν να κυοφορήσουν αντ' αυτών και να γεννήσουν αντ' αυτών.

Μητέρα βέβαια είναι εκείνη που δίδει το ωάριο (η βιολογική μητέρα) και για αυτό απαιτούνται πολλά και κυρίως άδεια της δικαστικής αρχής.

* Απαιτείται όμως να συναινεί και ο σύζυγός της αν η «δανεική» μητέρα είναι έγγαμη και βέβαια και ο πατέρας του παιδιού (μιλάμε για τον βιολογικό πατέρα, εκείνον που θα δώσει το σπέρμα του για τη γονιμοποίηση).

* Και σε όλα αυτά με την προσθήκη - ήταν πρόταση της Εκκλησίας - και οι δύο - εκείνοι που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά και δίδουν το γενετικό υλικό και η γυναίκα που αναλαμβάνει το βαρύ έργο της κυοφορίας και της γέννας - να κατοικούν στην Ελλάδα προς αποφυγήν φαινομένων «αναπαραγωγικού τουρισμού».

8

6. ΟΙ ΆΓΑΜΕΣ ΜΗΤΈΡΕΣ Οι άγαμες, όσες δεν έχουν σύζυγο ή μόνιμο σύντροφο, μπορούν να

αποκτήσουν παιδιά με τεχνητή γονιμοποίηση αλλά με μία βασική προϋπόθεση. Ο πατέρας του παιδιού, εκείνος που θα δώσει το σπέρμα του, πρέπει να συναινεί και η συναίνεσή του να έχει δηλωθεί ενώπιον συμβολαιογράφου. Η συναίνεση ισοδυναμεί με αναγνώριση της πατρότητας.

Αν δεν υπάρχει συναίνεση έγγραφη, τότε η μητέρα μπορεί να επιτύχει δικαστικά την αναγνώρισή της, κάνοντας χρήση των ρυθμίσεων του νόμου για αναγνώριση της πατρότητας.

Ωστόσο δεν ρυθμίζεται το θέμα τι γίνεται αν μια άγαμη μητέρα επιθυμεί να αποκτήσει παιδί και δεν έχει εξασφαλισμένη τη συναίνεση κανενός προσφεύγοντας σε σπέρμα άγνωστου δότη.

* Η μεταθανάτια γονιμοποίηση επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μόνο με άδεια του δικαστηρίου. Πότε επιτρέπεται: Οταν ο σύζυγος ή ο μόνιμος σύντροφος μιας γυναίκας κινδυνεύει να χάσει τη γονιμότητά του ή και τη ζωή του και η λύση της συντήρησης του σπέρματός του και η γονιμοποίηση έστω και μετά θάνατον αποτελεί την έσχατη λύση στην ξεκάθαρη βούληση του ζευγαριού αποκτήσει παιδιά. Η μεταθανάτια γονιμοποίηση βέβαια υπόκειται σε χρονικούς περιορισμούς. Εξι μήνες μετά τον θάνατο του πατέρα-δότη και ως δύο χρόνια, όχι αργότερα.

* Η ανωνυμία του δότη σπέρματος ή ωαρίων γονιμοποιημένων εξασφαλίζεται πλήρως και απαρεγκλίτως. Ουδείς μπορεί να πληροφορηθεί ποιος έδωσε το σπέρμα του και ποια είναι η ταυτότητά του παρά μόνο το ίδιο το παιδί σε ό,τι αφορά - μόνον - την πρόσβασή του σε πληροφορίες που αφορούν το ιατρικό του ιστορικό και τις γενετικές του καταβολές.

* Τα γονιμοποιημένα ωάρια αλλά και το σπέρμα που περισσεύουν από μια τεχνητή γονιμοποίηση μπορούν να διατεθούν, αν οι δότες το επιθυμούν και το δηλώσουν στον γιατρό ή στο ιατρικό κέντρο, σε άλλα πρόσωπα που θα επιλέξει ο γιατρός ή το νοσοκομείο, καθώς και για ερευνητικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς, ή να καταστραφούν.

* Δεν επιτρέπεται να αποτελέσουν αντικείμενο οποιασδήποτε συναλλαγής, αντιθέτως μπορεί να δωρηθούν. Αν τίποτε δεν έχει δηλωθεί από την πλευρά των δοτών-γονέων, τότε τα γονιμοποιημένα ωάρια καταστρέφονται 14 ημέρες μετά τη γονιμοποίησή τους. ΟΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ Οχι σε κλωνοποίηση και επιλογή φύλου

9

7. ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ. Το θέμα αυτό το επελεξα λογο ότι μας

μαθαινει πραγματα που υπαρχουν στην ζωη μας τα οποια καποια στιγμη μπορει και εμεις οι ιδιοι να τα χρειαστούμε . Αυτό το θεμα επισης βοηθαει στο να μαθουμε περισσοτερα πραγματα για την γονιμοποιηση και για τις επιρροες που μπορει να υπαρχουν γυρω από αυτό το θεμα . Τελος είναι καλο να γνωριζουμε τετοιου ειδους θεματα γιατι στις μερες υπαρχουν σε μεγαλυτερο βαθμο .

10

ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΉ ΓΟΝΙΜΟΠΟΊΗΣΗ Εξωσωματική Γονιμοποίηση Ο όρος εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνει

διαδικασίες και τεχνικές οι οποίες έχουν ως στόχο να βοηθήσουν ζευγάρια που δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί. Ο έντονος σημερινός τρόπος ζωής αλλά και προβλήματα υγείας, πιθανόν να δυσκολεύουν τη σύλληψη. Πριν τα ζευγάρια καταφύγουν στη λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης, πρέπει να έχουν συχνή σεξουαλική επαφή για έναν τουλάχιστον χρόνο. Στη συνέχεια με τη βοήθεια εξειδικευμένου γιατρού εντοπίζονται τα αίτια της υπογονιμότητας του ζευγαριού και αποφασίζεται από κοινού η μέθοδος που θα ακολουθηθεί.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο γίνεται στο εργαστήριο από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.

Με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης πολλά υπογόνιμα ζευγάρια έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδιά.

11

8. ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ 1. http://

www.ivf-embryo.gr/eksosomatiki-ivf/ypogonimotita/ti-einai-i-amh/diegersi-oothikon-gia-eksosomatiki-gonimopoiisi?gclid=CJLBi5ftqL4CFSEewwodPqgATA

2.http://www.lifeclinic.gr/gk/in_vitro_fertilisation.html

3.http://www.iatropedia.gr/articles/read/3896

4.http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=146747

12

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ σελ.2 ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ σελ.3 ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ σελ.4 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΧΑΜΗΛΗ ΑΝΤΙΜΥΛΛΕΡΙΟ ΟΡΜΟΝΗ

σελ.5 ΠΟΣΑ ΩΟΘΥΛΑΚΙΑ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΏΣΤΕ ΝΑ

ΜΕΙΝΕΙ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΓΚΥΟΣ σελ.6 ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΤΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

σελ.7 ΑΓΑΜΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ σελ.8 ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ σελ.9 ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ σελ.10 ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ σελ.11 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ σελ.12

13

ΜΠΑΛΑΦΟΥΤΗ ΜΑΡΙΑ

Β3