Πξόγξακκα Πξόιεςεο γηα

Γηαηξνθηθέο Γηαηαξαρέο

“ΑΓΑΠΑ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ”

Παξνπζίαζε Απνηειεζκάησλ από ηελ εθαξκνγή ηνπ

Πξνγξάκκαηνο ζην Γπκλάζην Λαηζηώλ

5 Μαΐνπ 2011

Τκήκα Χπρνινγίαο

Παλεπηζηήκην Κύπξνπ

Μαξία Κνύζηνπ, Μ.Α., Δγγεγξακκέλε

Σρνιηθή Χπρνιόγνο,

Αλζή Λνύηζηνπ-Ladd, PsyD., Δγγεγξακκέλε Κιηληθή Χπρνιόγνο

Δθπαηδεπόκελεο Σρνιηθνί Χπρνιόγνη:

Άληξηα Φξηζηνδνύινπ, Φαξά

Γεκεηξίνπ, Ισάλλα Καπεηάληνπ

Μέξεο αλίρλεπζεο καζεηώλ κε Γηαηξνθηθέο

Γηαηαξαρέο

Φνξήγεζε ηνπ Δξσηεκαηνινγίνπ Γηαηξνθηθώλ Σηάζεσλ:

Eating Attitudes Test-26

(EAT-26; David M. Garner & Paul E. Garfinkel, 1979)

Αποτελέςματα εκςτρατείασ:“ΑΓΑΠΑ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ”

Γεκνγξαθηθά Σηνηρεία Σπρλόηεηα %

ΦΥΛΟ

Κνξίηζηα 244 9,7

Αγόξηα 198 40,3

Διιηπή ζηνηρεία 49 10

ΤΑΞΗ

Α’ 130 26,5

Β’ 128 26,1

Γ’ 170 34,6

Διιηπή ζηνηρεία 62 12,6

ΣΥΝΟΛΟ 491

Δξώηεζε:

Νιώθω άζτημα με ηον εασηό μοσ

επειδή δεν μοσ αρέζει ηο ζώμα μοσ

32,8% απάληεζαλ ζεηηθά

23,4

76,6

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Αγόξηα Κνξίηζηα

Σπ

ρλό

ηεηα

(%

)

Φύιν

34,7

65,3

0

10

20

30

40

50

60

70

Αγόξηα Κνξίηζηα Σ

πρ

λό

ηεηα

(%

)

Φύιν

Δξώηεζε:

Κάνω δίαιηα

26,9% απάληεζαλ ζεηηθά

Δξώηεζε: Έρσ επεηζόδηα αλεμέιεγθηεο θαηαλάισζεο θαγεηνύ ζε

κηθξό ρξνληθό δηάζηεκα θαηά ηα νπνία ληώζσ όηη δελ κπνξώ λα

ζηακαηήζσ λα ηξώσ

12,9% απάληεζαλ ζεηηθά

36,8

27,8 27,8

63,2

72,2 72,2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Α' Β' Γ'

Σπ

ρλό

ηεηα

(%

)

Τάμε

Αγόξηα

Κνξίηζηα

Δξώηεζε: Έρσ ηελ ηάζε λα πξνθαιώ εκεηό κεηά πνπ ηξώσ

4% απάληεζαλ ζεηηθά

57,1

66,7

33,3

42,9

33,3

66,7

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Α' Β' Γ'

Σπ

ρλό

ηεηα

(%

)

Τάμε

Αγόξηα

Κνξίηζηα

Απνηειέζκαηα Σπρλόηεηα (%)

ΔΑΤ-26

Μεησκέλνο Κίλδπλνο (total score <20) 365 (74,3%)

Υςειόο Κίλδπλνο (total score >20) 66 (13,4%)

Διιηπή ζηνηρεία 60 (12,2%)

Γείθηεο Μάδαο Σώκαηνο (ΒΜΙ)

Ληπνβαξήο (ΒΜΙ ≤ 18,5) 53 (10,8%)

Φπζηνινγηθό βάξνο (18,6 ≤ ΒΜΙ ≤ 25) 215 (43,8%)

Υπέξβαξνο (26 ≤ ΒΜΙ ≤ 30) 32 (6,5%)

Παρύζαξθνο (BMI ≥ 30) 29 (5,9%)

Διιηπή ζηνηρεία 162 (33%)

* Οη κεηξήζεηο ηνπ Γείθηε Μάδαο Σώκαηνο έγηλαλ από ην Σύλδεζκν Γηαηηνιόγσλ Κύπξνπ

Οκάδα Υςεινύ Κηλδύλνπ κε βάζε ηε ζπλνιηθή

βαζκνινγία ζην ΔΑΤ-26 ζην 13,4% ησλ καζεηώλ:

22,7

10

35

77,3

90

65

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Α' Β' Γ'

Σπ

ρλό

ηεηα

(%

)

Τάμε

Αγόξηα

Κνξίηζηα

Σηελ νκάδα πςεινύ θηλδύλνπ κε βάζε ην EAT-26,

ν Γείθηεο Μάδαο Σώκαηνο ήηαλ:

7,5

10

7,5

0

2

4

6

8

10

12

Ληπνβαξήο Υπέξβαξνη Παρύζαξθνη

Σπ

ρλό

ηεηα

(%

)

Καηεγνξίεο Γείθηε Μάδαο Σώκαηνο

Γείθηεο Μάδαο Σώκαηνο

10,8

43,8

6,5 5,9

33

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Ληπνβαξήο Φπζηνινγηθό βαξνο

Υπέξβαξνο Παρύζαξθνο Διιηπή ζηνηρεία

Σπ

ρλό

ηεηα

(%

)

Καηεγνξίεο κε βάζε ην Γείθηε Μάδαο Σώκάηνο

* Τα δεδνκέλα γηα ην Γείθηε Μάδαο Σώκαηνο ησλ καζεηώλ παξαρσξήζεθαλ από ην Σύλδεζκν

Γηαηηνιόγσλ Κύπξνπ

Αλίρλεπζε Μαζεηώλ ζε πςειό θίλδπλν λα αλαπηύμνπλ

Γηαηξνθηθέο Γηαηαξαρέο

Σπρλόηεηα %(missing

excluded)

Normal 282 96,6%

Σε πςειό θίλδπλν

(κε βάζε ην ΔΑΤ-26 θαη ην Γείθηε Μάδαο Σώκαηνο)

10 3,4%

Συμπεραςματικά…

• Με βάζε ηε ζπλνιηθή βαζκνινγία ζην

εξσηεκαηνιόγην ΔΑΤ-26, ην 13,4% ησλ 491

καζεηώλ πνπ ζπκπιήξσζαλ ην ελ ιόγσ

εξσηεκαηνιόγην, εκπίπηεη ζηελ νκάδα πςεινύ

θηλδύλνπ παξνπζηάδνληαο αλεζπρίεο γηα ην

βάξνο θαη ην ζρήκα ηνπ ζώκαηνο ηνπο θαζώο

θαη κε πγηείο ζηάζεηο ή/θαη ζπκπεξηθνξέο όζνλ

αθνξά ζηε δηαηξνθή ηνπο.

Συμπεραςματικά…

• Με βάζε ηόζν ηε ζπλνιηθή βαζκνινγία ζην EAT-

26 όζν θαη ην Γείθηε Μάδαο Σώκαηνο ηνπο, όπσο

ππνινγίζηεθε από ην Σύλδεζκν Γηαηηνιόγσλ

Κύπξνπ, ην 3,4% ησλ καζεηώλ είλαη ζε

απμεκέλν θίλδπλν γηα λα αλαπηύμνπλ θάπνηα

Γηαηξνθηθή Γηαηαξαρή.

• Τν πνζνζηό απηό δελ πεξηιακβάλεη σζηόζν, ηα

άηνκα πνπ παξνπζηάδνπλ παζνινγηθή

ζπκπεξηθνξά αιιά δηαηεξνύλ ην Γείθηε Μάδαο

Σώκαηνο ηνπο ζηα πιαίζηα ηνπ θπζηνινγηθνύ

εύξνπο όπσο γηα παξάδεηγκα ζηηο πεξηπηώζεηο

λεπξηθήο βνπιηκίαο.

Πξόιεςε & Παξέκβαζε

ζηελ νηθνγέλεηα

Δλδείμεηο Γηαηξνθηθώλ Γηαηαξαρώλ ζε

έθεβνπο Αλνξεμία

• Μεγάιε Απώιεηα βάξνπο (15%

θάησ από ην αλακελόκελν)

• Γηαθνπή ηεο έκκελνπ ξύζεο

• Ξεξνδεξκία

• Δύζξαπζηεο ηξίρεο ή λύρηα

• Δπαηζζεζία ή κε αληνρή ζε

ρακειέο ζεξκνθξαζίεο

• Φλνύδη ζηηο πεξηνρέο ησλ

άθξσλ θαη ζηα κάγνπια

• Σσκαηηθή θνύξαζε

• Απνθεύγεη ηα γεύκαηα κε ηελ

νηθνγέλεηα ζπρλά θαη ιέεη

ςέκαηα γηα ην αλ θαη πόζν έρεη

θάεη

• Αιιαγέο ζηε δηάζεζε

• Μείσζε καζεζηαθήο επίδνζεο

Βνπιηκία

• Μεγέζπλζε ησλ ζηεινγόλσλ

αδέλσλ, πξήμηκν ζην πξόζσπν

• Φζνξά κπξνζηηλώλ δνληηώλ

• Δληεξηθά πξνβιήκαηα

• Καξδηαθή Αξξπζκία θαη λεθξηθή

αλεπάξθεηα

• Άγρνο γηα ην βάξνο θαη ην

ζρήκα ηνπ ζώκαηνο

• Σπρλή επίζθεςε ζηελ ηνπαιέηα

ακέζσο κεηά ην γεύκα

• Χπραλαγθαζηηθή άζθεζε ή/θαη

ρξήζε θαζαξηηθώλ ,

δηνπξεηηθώλ θ.α.

Δληνπίδσ ζην παηδί κνπ ζεκάδηα δηαηξνθηθώλ

δηαηαξαρώλ

Τη ΓΔΝ θάλσ

Πνηέ κελ παξαιείπεηε γεύκαηα ή λα πεξηνξίδεηαη ηε ιήςε ζεξκίδσλ

Πνηέ δελ θξίλνπκε ή ζρνιηάδνπκε αξλεηηθά ην βάξνο θαη ην ζρήκα/κέγεζνο ηνπ

ζώκαηνο ηνπ παηδηνύ.

Πνηέ δελ ζρνιηάδνπκε αξλεηηθά ηελ εκθάληζε θάπνηνπ άιινπ αλζξώπνπ

κπξνζηά ζην παηδί.

Απνθύγεηε λα θαηεγνξηνπνηείηε θαη λα απνδίδεηε ραξαθηεξηζκνύο ζηηο

δηάθνξεο ηξνθέο

Μελ αθήλεηε ηα παηδηά ζαο λα παξαθνινπζνύλ πνιιέο ώξεο ηειεόξαζε.

Δληνπίδσ ζην παηδί κνπ ζεκάδηα δηαηξνθηθώλ

δηαηαξαρώλ

Τη θάλσ

Γεκηνπξγία ενός σγιούς πρόησποσ διαηροθής, κέζα ζην νπνίν ζα

ζπκκεηέρεη ν έθεβνο.

Αλαγλσξίζηε ηηο δηθέο ζαο δηαηξνθηθέο ζηάζεηο θαη ζπκπεξηθνξέο, απηνεηθόλα

θαη ηδέα γηα ην ζώκα.

Ενθαρρύνεηε ηο παιδί ζαο λα αλαγλσξίζεη ηα ζπλαηζζήκαηα/ζθέςεηο ηνπ θαη

λα ληώζεη άλεηα λα ζαο ηα εθθξάδεη

Πεξάζηε ποιοηικό τρόνο κε ην παηδί ζαο

Βνεζήζηε ηα παηδηά λα απνθηήζνπλ κριηική μαηιά θαη λα ανηιζηέκονηαι ζηα

ιαλζαζκέλα πξόηππα πνπ πξνβάιινπλ ηα ΜΜΔ

Δλζαξξύλεηε ηα παηδηά λα εκπιέθνληαη ζε δξαζηεξηόηεηεο πνπ απαηηνύλ

ζσκαηηθή άζθεζε

Αλαγλσξίζηε ηηο αλεζπρίεο ηνπο γηα αύμεζε ηνπ βάξνπο ηνπο θαη δώζηε

έκθαζε ζηελ θπζηνινγηθόηεηα ηεο αύμεζεο ηνπ βάξνπο ζηελ εθεβεία,

ηδηαίηεξα ζηα θνξίηζηα.

Θεξαπεία

Η απνηειεζκαηηθή αληηκεηώπηζε ησλ Γηαηξνθηθώλ Γηαηαξαρώλ (ελδν-

λνζειεπηηθή ή εμσ-λνζειεπηηθή) απαηηεί ζπλεξγαζία κηαο πνιπζεκαηηθήο

νκάδαο επαγγεικαηηώλ:

•Ιαηξόο

•Δγγεγξακκέλνο Ψπρνιόγνο

Χπρνινγηθέο Παξεκβάζεηο π.ρ. Γλσζηηθν-ζπκπεξηθνξηθή κε ζηόρν ηε:

–Γεκηνπξγία ζεηηθήο ζηάζεο θαη πεπνηζήζεσλ απέλαληη ζηελ πξόζιεςε

ηξνθήο, ην βάξνο θαη ην ζρήκα ηνπ ζώκαηνο.

–Αληηκεηώπηζε δηαηαξαγκέλσλ κνξθώλ νηθνγελεηαθήο αιιειεπίδξαζεο

θαη επηθνηλσλίαο

•Ο ςπρίαηξνο γηα θαξκαθνζεξαπεία

•Ο δηαηξνθνιόγνο κπνξεί λα ζπκβάιεη κε ηε ζηαδηαθή δηακόξθσζε ησλ

δηαηξνθηθώλ ζπλεζεηώλ ηνπ αηόκνπ.