Open Archive Information System (OAIS)

Ηλεκτρονική δημοσίευσηΔιδάσκων : Σαράντος Καπιδάκης

Χρυσάνθη Κλωνή

Open Archive Information System

Πλαίσιο για την περιγραφή των διαδικασιών που εκτελούνται σε ένα ψηφιακό αρχείο με σκοπό τη μακροπρόθεσμη διατήρηση του υλικό

Ορισμός των στοιχείων που περιέχουν τα μεταδεδομένα διατήρησης

Γενικότητα + ουδετερότητα → εφαρμογή σε ποικιλία υλικού και οργανισμών

Αποτελεί σημείο εκκίνησης και αναφοράς για την ανάπτυξη πιο εξειδικευμένων προτύπων

Open Archive Information System Open: αναπτύχθηκε από έναν ανοικτό χώρο

και είναι διαθέσιμο ελεύθερα Διαλειτουργικότητα, ανταλλαγή και μοίρασμα

πόρων ανάμεσα στα αρχεία Οδηγός για τους οργανισμούς που επιθυμούν

να λειτουργήσουν ως ψηφιακά αρχεία Κοινή ορολογία και κατανόηση για αρχεία,

καταναλωτές και παραγωγούς Δίνει τη δυνατότητα σε εξωτερικές προς το

αρχείο οντότητες να συμβάλουν στη διαδικασία της διατήρησης

OAIS: Ιστορία

1982 ίδρυση της Consultative Committee for Space Data Systems της NASA

1990 συνεργασία με τον ISO 2002 ISO 14721, πρότυπο για τη

διατήρηση του ψηφιακού υλικού RLG+OCLC προσαρμογή του προτύπου

για βιβλιοθήκες και αρχεία

OAIS: το περιβάλλον

Ο παραγωγός Ο καταναλωτής Η διοίκηση Το αρχείο

OAIS: το λειτουργικό μοντέλο

Ενσωμάτωση Αποθήκευση Διαχείριση δεδομένων Διοίκηση Σχεδιασμός της διατήρησης Πρόσβαση

OAIS: το πληροφοριακό μοντέλο

Αντικείμενο δεδομένων / Data Object Αντικείμενο πληροφορίας / Information Object Πακέτο πληροφορίας / Information Package πακέτο υποβολής / Submission Information

Package (SIP) πακέτο αρχείου / Archive Information Package

(AIP) πακέτο διάχυσης / Dissemination Information

Package (DIP)

Πακέτο υποβολής (SIP)

πληροφορία περιεχομένου πληροφορία περιγραφής διατήρησης πληροφορία πακέτου περιγραφική πληροφορία

Η υποβολή του πακέτου πληροφορίας Κανόνες για τη μορφή του SIP Σχέσεις παραγωγού-αρχείου έχουν την ίδια διοίκηση υποχρεωτική σχέση εθελοντική σχέση εμπορική σχέση καμία σχέση Πρόβλημα στην επικοινωνία παραγωγού – αρχείου αυξημένη δουλειά για το αρχείο κακή ποιότητα του υλικού λάθη που δεν εντοπίζονται παρά μόνο όταν γίνει χρήση

Η σύσταση της CCSDS σχετικά με τη διαδικασία υποβολής

Προκαταρκτική φάση Επίσημη συμφωνία Μεταφορά του υλικού Αξιολόγηση του υλικού

Προκαταρκτική φάση

Πρώτες επαφές και διαπραγματεύσεις Ενημέρωση του παραγωγού για τον τρόπο

λειτουργίας του αρχείου Καθορισμός των αντικειμένων δεδομένων που

θα υποβληθούν και της κοινότητας στην οποία απευθύνονται

Νομικά ζητήματα Εκτίμηση πόρων και μελέτη σκοπιμότητας Έγγραφο με πρόταση για συνέχεια ή όχι της

διαδικασίας

Επίσημη συμφωνία

Λεπτομερής περιγραφή των αντικειμένων που θα υποβληθούν

Ορισμός των ατόμων που είναι υπεύθυνα Νομικά ζητήματα Λεπτομερές πρόγραμμα Συνθήκες μεταφοράς Στόχοι Σχέδιο αξιολόγησης Σύνταξη συμφωνίας υποβολής

Μεταφορά του υλικού Δοκιμαστική μεταφορά Διορθώνονται οι ανωμαλίες και ελέγχεται αν

επιβάλλεται αλλαγή στο πρόγραμμα Μεταφορά του υλικού με την τεχνολογία και τα

εργαλεία που έχουν οριστεί στην προηγούμενη φάση

Εναλλακτικές ενέργειες σε περίπτωση αποτυχίας

Αποστολή αποδεικτικού παραλαβής προς τον παραγωγό

Αξιολόγηση του υλικού

Αρχικό ή άμεσο τεστ αξιολόγησης Διαδικασία υποβολής και ενσωμάτωσης Απόρριψη σε περίπτωση λάθους Ενημέρωση του παραγωγού Συστηματικό τεστ αξιολόγησης Έλεγχος ποιότητας Διαχείριση της αξιολόγησης και των

αποτελεσμάτων της

Πρότυπα για ειδικές κοινότητες Ορίζεται η κοινότητα Διατυπώνεται η ορολογία και το εξειδικευμένο

λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί Ορίζονται οι πληροφοριακές ανάγκες και οι

στόχοι της Εξετάζονται άλλα πρότυπα και εργαλεία που

χρησιμοποιεί Το αποτέλεσμα δημοσιοποιείται για σχόλια Το αποτέλεσμα υποβάλλεται σε κάποιον

οργανισμό τυποποίησης

Προγράμματα διατήρησης που βασίζονται στο OAIS CEDARS : Curl Exemplars for Digital Archives NEDLIB. Βασιλική βιβλιοθήκη Ολλανδίας DRS:Harvard University’s Digital Repository Services Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου: πακέτο πληροφοριών για

οπτικοακουστικό υλικό ERA: Electronic Records Archive TERM: Texas Email Repository Model D-space του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης OCLC Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας

Μελλοντικές τάσεις και προοπτικές

Διεθνή συνέδρια κάθε 6 μήνες Ανάπτυξη εργαλείων για την υποβολή

του SIP σε XML Ανάπτυξη κριτηρίων για την πιστοποίηση

των ψηφιακών αρχείων

Πιστοποίηση ψηφιακών αρχείων Απαραίτητη για να έχει το αρχείο την εμπιστοσύνη του

παραγωγού αλλά και για να βεβαιωθεί ότι χρησιμοποιεί τις ενδεδειγμένες πρακτικές

Κριτήρια πιστοποίησης της RLG και NARA Παροχή μακροπρόθεσμης πρόσβασης Οργανωμένο υλικό Ευθύνη διατήρησης εκ μέρους των παραγωγών και των

χρηστών Εφαρμογή αποδεκτών συμβάσεων και προτύπων για τη

διαχείριση , διοίκηση, διατήρηση, ασφάλεια και πρόσβαση Αξιολόγηση του συστήματος σύμφωνα με τις κοινώς

αποδεκτές απαιτήσεις

Συμπεράσματα - Προβληματισμοί

Η συνειδητοποίηση της ευθύνης του παραγωγού για τη διατήρηση

Η δυνατότητα υιοθέτησης του προτύπου από ελληνικούς φορείς