'Από τόν όρθρο τοv Μ. Σαββάτου. ΑΝΟΙΞΗ 1966...ΜΕΓ ΑλΗ...
Transcript of 'Από τόν όρθρο τοv Μ. Σαββάτου. ΑΝΟΙΞΗ 1966...ΜΕΓ ΑλΗ...
·Ωσπερ Πελεκάν, τετρωμένος τήν πλεv
ράν Σοv, Λόyε, σοvς θανόντας παίδας έ
ζώωσας, έπιστάξας ζωτικούς αύτοίς κροvvοvς.
'Από τόν όρθρο τοv Μ. Σαββάτου.
ΑΝΟΙΞΗ 1966 · Αριθ. Δελτlου 30
Π Ε Ρ Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
- =ΞΙΑΤΙΚΗ ΠυΙΗΣΗ
'Μκη ΣωηJQχου lτ:μη,Qη κάββουQα
1
.lγί.c:t'ίας .zάννου
Δίδαξέ με 'π Qοδ ιά -Στό περιβόλι ,σονέτο)
ΜΕΓ ΑΛΗ ΒΔ υΜΑΔΑ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ
Τζοβάννι Παπίνι Ντάγκ ΧιχμμεQσελντ
, , -
Μ. ντε Ουναμουνο
'Άλφρεντ Νόϊζ Όλγας Βότση
., -
ΤσCΧQλς ΛεντμπητεQ ΣΚΛΑΒΕΣ ΚΑΙ
, Δ , Κυρου ανsζη
Νικολάr ΜπεQντιJγεφ , χ, Νταγκ αμμερσελντ
Λοvκ� Άκρ ί ;αΡομαιν Ρολλαν Ο.Λ. Φορέλ
'Άγγελου Σικελιο:νου κώο-τα Βά«ναλ η
, , ' - , Πιετε εξ αυτου παντες Ή σκοτεινή νύχτα της Γ ε&σημανη Ό άyαπημένος μοv εΙνο:ι ασπρος
ί,στίχοι) Τ�αγούδι_(πο(ημα) Φ εγγος τι·,ν λεξεων
, ΠΧcrχα ΛΕΦΤΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ
Φ ραγμ ο ί , πο ί ημα)
Σκtφε ι ς
Λεφτεριά (στίχοι)
ί, ποίημα)
Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞυΥΣΙΑ
σεt.
1 2 2
3
4
5
6
6
7
9
9
10 10
Σοφοκλη ....... ' ' ' ' 11tl Αντιγονη μπροστα �τον Κοεοντα Ζd.ν Άνούϊγ
, , ,,, , , t , 1 , 1 Η Ζαν ντ Αρκ και η Ιερη εξεταση 3
ΕΚΑΤι) ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ TtYY ΡυΜΑΙΝ ΡΟΛΛ
Μαρίας οίκονόμου , Ρ
, Ρομαιν ολλαν , Ρ
, Ρομαιν ολλαν , ' , Θεος αγωνιστης
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓυΥΝ
Λεωνίδας ΠολυμεQόπουλος
Η Ζ' ΓΕΝΙΚΉ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ Θ. ΕΝ. ' •; , Αγλαιας Ζαννου Τ, Τ
, ι ειναι Θεοσοφια
Η Ζ' ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ Θ. ΕΝ.
Άyλα·( ας Ζctννου 'Υ. ελ ι σσιχν&ης. ΠF.ΛΕΚΛΝ
- , , ; , Φως απ το σκοταδιΛίγα λόγια γιά τό "ΝctQκισσο"
, , , ,,, , , Λιγα λογια για τ αλλα τ ανα-γνωσματα
16 �1
21
22
29 30
31
i. • •
•• ·1
� • •
• . ., .� ..... ,,. . ..
nEJ\EKAN ΠΕΡΙΟΑΙΚΟΝ ΔΕλ ΤΙΟΝ ΘΕΟΣΟΦΙΚΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ
ΣΟΛQΜΟV 4 (-tος ΟΡΟΦΟΣ) Α8ΗΝΑΙ Τ. Τ. i48
Διεvθννεται wo Σvvτακτικης Έ,τιτροττης Ύτrεvθvvος Συντάξεως 'λyλ. Ζcχννοv Καρνεάδοv 43 Ύτrεvθvνος Τv,τοyραφείοv Ν. Παναyό,τοvλος Άy. Κωvc,ταντίνοv i4 Διανiμεται Δωρεάν - 'Εκδίδεται άνά τριμηv{αν
'λριθ. Δελτ. 30 •λνοιξη 1966
Όκτ. - Ίοόν. Κ60ε Τρ/τη και ΠαρασιcεuιΊ όμιλlε� 6nό τις 8 μ. μ. Τό yραιpεια
όνοιχτό 7 - , μ. μ.
,, � , . , ( 'Α , Μέσ απ τη Στcχυρωση η νασταση>, 1, I , , C ,
μεσ απ τον πονο η χαρα, , , , , t ,
απ τη σκλαβιά η λευτεριά, 1 , , , t υ
απο τη Νυχτα ο Ηλιος.
ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΗ ΠΟ\ΗΣΗ
Α' ΔΙΔΑΞΕ ΜΕ
, , ,, - , -Δ ιδαξε με αστρο της cωγης , , , , -
κ�α1ησε μ: κα�αρο ,κα� πρα�να υπηρετω στο ναο της ποιησης.
, , Ι Ι
fεμtσε τα στη&ια μου σιωπη γιcί νcί τοcιγουδω
, '), ' , μοναχα την cιγαπ1J• , , Πεοιμένω κ&&ε νυχτα το χερι σου
'"" , , , , , , ,, ν'απλω&εί πανω απ το χαος σαν γεψυρι
' ' " ' δ ' - ιcί. για τα ονειρα που εν χωρουν π1 ' Δ 'δ i:-'
στην καρδ ια μου. ι α�ε με , , , , , , , λ ς να σβηνω τα δακρυα και τις π ηγε
, ι, , , , και ν ανεβαινω σιγα - σιγα. στή βουνοπλαγιct της 'Άνοιξης.
Τάκης Σωτηρχος , , , , "Μ , ,.,ιr Απο τη συλλογη ετοικεσι�
- 2 -
Β' Η ΡΟΔΙΑ
Σταλαγμα�ιά σταλαγματιά σάν της δρασιας τό δάκρυ ',, , , ,, ., , t ζ ,
σ α:φηνε κc�t δεν τονοιω&ες, αχορ·τα:γη η ωη.,.., ••r , ί, - , , ., , , " 11. ι οσο μποQουσες κρ εμα:γες καρπους κι α:ν&ους στην ακρη
, , ' ζ , ,
, πο� λιγοστη ξεχειλt' ε· για σενανε πνοη.
Καρτερ ι1ιή κι' έπίμονη σάν κορασιά στόν κηπο , -ι , , ,, , , , -δεν ηταν και μιαν α:νοιξη που να μη στολιστης
μέ τ�ς φωτιας τά χρώματα; μέ της κα�διας τό χτύπο γελουμενη σ�ν uΕρωτας, φως ζήταες να λουστης.
Σά νανοtωtες τούς γύρω σου, γιά σέ μιλουσαν �λοι , , , , , ζ , , ' �κα:ι για σοφη σε λογια αν στην·τοση σου ομορφια, , , t , , - , , .
σαμπως και νατανε η ζωη σαν τουτο το πεοβολι , , , ι , "
Τ' , '"'
, και συ μια ολακερη ·υπαρξη: ο πνεμα κι η �ώρια.
Γιά νά καρπίση� σ'εφτανε καί τό πού ;πάρχεις μόν� γιά νά χαρης, η 'Άνοιξη δέ σούλειφε ποτές,
' 1 , δ , , , tι Ι , Ι
τ αν&ρω;:ου ε δοκ ιμασες την εγνο ια και τον πονο CΙ ....,
,ι
'ζ , Ι - Ι Ι οπου ξεχνα: �t ναι η ωη που ζεις καποιες στιγμες.
κ ' , , , , , , ,, , , t εγω που δεν το λογιασα: πως εφταναν δυο μονα, , ,, , , , ,t ,
κα:κα να σ αφανισουνε - τα χιονια κι ο κα:ιρος -κλειω στ�ν φυχή μου άνήλιαγο τό �ετινό χειμ�να:, , , ,, , , ( , ' ,
σα ναταν διχως Ανοιξη για μενα ο Μαης �υτος.
Δημήτρης κάββουρα:ς
Γ' ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ
ΓGρω στή ροδοπέταλη τριανταφυλλιά, , , ( , -
τα χρυσα χνουδια τους οι μελισσες σκορπουνε, , , J , ι , -στα δειλινα και στα αιγοκληματα με&ουνε
ρουφώντας της καρδιας τους τή δροσοσταλιά.
Χρυσόμυγες, μαμούδια:, στήν ξαν&ή άντηλιά J , , , -
τα παρδαλα: φτερουγια το.υς ανοιγοκλειουνε, 'ζ , , , -κα:ι αλισμενα πεφτουνε να κοιμη&ουνε
c,-των λουλουδιων μ_ές στή βελούδινη άγκαλιά.
Κανείς ••• Μακριά του άν&ρώπου ή βάρβαρ� βοή. κ , , , , } ανεις; Μπροστα: μου σπαρταραει τρελλη η Ζωη. Τό dπόκρυ90 τραγούδι άκούω των μαμουδιων,
, , ·, , , , -
τις μελtσuες που μες στα πεταλα φιλιουνται,, , , , ( , -και γυρω c�ναλαφρες οι μυρωδιες πλανιουντα:ι,
t , , - -
οι μυροστο:λαχτες φυχες των λουλουδ ιων. ' ., . ' 'Α ' ' ' ι , ιι Αγι.cι ιu. 1,αννου. πο τη συλλογη 'Πο ι ηματα
ΜΕΓ ΑλΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ
Σαλβατόρ Νταλί D ΜΥΣΤfΚΟΣ ΔΕIΠΝΟΣ
Α1 ΠΙΕΤΕ ΕΞ· ΑΥΤΟΥ ΠΑΝΤΕΣ
3 -
Ίί_. , C , - , , Ι , , , ,
.=t ο Ιηαους γιομιζοντας για τριτη φορα την κουπα την , , , , •• Ι
κοινη την προτεινει ατον πλαινο του. , ., , , ; , t , τ -
- Πιετε �λοι. Αυτο ειναι το αιμα μου, το αιμα της Συμ-, , ί , , , - , ;> ,, ,
φωνιας, 10 αιμα που χυνεται για αας και γι αλλους πολλους. , C , t/ , Ι I - I - Ι ' ' Ι
Το αιμα του δεν εχει ακομα πεαει κει στη γη, κατω απ τις 'Ε ' ' ' ' ι ' Δ ' ' ' ' ' ' ' 'λιες, ποτί,σμενο με τον ιδρωτα του. εν κυλησ'ε ακομα απο το δρόμο των καρφ ιων στου Γ ολγο&α τό χωρο. Μc.ί ή πt&υμ ιct τοv ζωή
, , , , , , ζ , , , , , , (, να δωση με τη δ ικια του τη ωη, να ξcχγοραση με τcχ πα&η του ο-- , , , , , , , l , ,
λου του κοσμου τον πονο, να μετcχδωση κατι τουλcχχιστο απο την , , , , , , , t
ουσιcχ του στους κοντινους του κληρονομους, αυτη του η πι&υ -,
ι , , , , , -,
τ μια ολά1tερος στους αγαπημενους του νcχ πcχραδο-Θ-η, τοοΌ ε νcχι , , , , , , , , , δυνατη που τη &υσια νοιω&ει τελειωμενη κάt την προσφορcχ του
, μποοετη. ,>Αν ο' 'Άρτος εΤναι τό σωμcχ, τό Afμcx ετν�ι τό πνευμcχ. 11Μ.ήν
, - , , ; , , , ; • ; Τ το τρωτε το κρεcχς με το αιμα του, που ειναι η φυχη του" ειχε - ' Κ' ' Ν·- Μ ' ' ' ' 7 ' • ' ' ' -
πη ο υριος στο ωε. ε το cχιμcχ, που ειναι � ορcχτη εικονcχ τηςζωης, d Θεός του Άβρcχάμ κcχί του 'Ιακώβ &εμελιωσε τή συμφω -
, , , , - , - v
o tS ' , , ,
νιcχ με το λαο της εκλογης του. ταν ο Μωυσ�ς πcχρcχλcχβε το Νο-; � ,, , , , τ , ,
μο, μοσχο.ρια πολλcχ εσφαξε και μοιρασε το αιμα τοΗς, μισο γιd. Ι
, , , , ,
, , ,
, ,.. Τ' ' να ραντιση το λαο και μισο για να ακορπιση στο pωμο. οτε ο
- 4 -
Μ , - , ,. - ; t' ; ωυe1ηs Π!}Qε ιtπο ΚΕ;tνο το αtμα, _Qαντ1C1ε"Νά 'το <ό ίμιχ της Σ,ψ.φωνf ας πού ο Κύq ι-ος
τό λαό του καί εΙπε: εκ.αμ ε ·μe!ζ ί σα� γ ι J. να
γίνουν οe1ιχ ε l πώ.&'f.'Ικιχν" • . 'Α ,,, Ι, , ,, ,., ; , -λλcί επειτιχ ιχπο πειqαμιχ ιχιωνων αναγ1ειλε με τους πQοφ�τες
.πώς αλλη·αυμφωνία χqειιχtό·τανε πι&. Τό ιχφα των ζώων εlχε χά-., . , , , 1'p_. tι Τ , , , -
( trει. πt<Χ. την αqετη του. rι:ιvα αλλο αψcχ, πολυ πιο εκλεχ-ιης κιχ πολύτιμ
ης 1Jaης
,χ
�ε
ιJατηκε γιά τ
ήν καινούQγ
,α
·Συμφωνίιχ
••• * ' , ) . , 1' , t - , , • , .: Δυ-το ε 'νtΗ. το αιμcχ μου, το αιμιχ -της e1υμφωνιας, -το αφα που ,.· '· , -
. χυνε-.«:ι γ r.α -c1ας..,, ..... ,· . , , •. , , τ , - ρ , , · Ο,χ<t .,μονο γι·α. 't'ους α-ωδ-εκα .που ε \Ιιχt· εκει. Αυ�ο ι ανττπqοαω-·
.,·' , ., . . t, , • , , , - .., πε��νν στα μιχτ1ά του ολη -την αν&Qωποτητα που -τοτε ζη κι ολη, . , . , . . , r , - , 1' , ,, , την αν-&qωποτητα,που. ·ε ναι· να γεννη&η. Το αιμα που αυqιο &<i Ο'Κο-Qπtστη ctτό aόφο του ΓολΥο&& εfνα·.ι . αlμα καε.αρό, άλη&ι·νρ,φλο-. 1 ,. , 'δ α , β ',1; , Σ ,. , ., , δ , . -γεq� και_με·.��λs,jι'ες vα,., �Ψ!) �� ;α-υQο π�u ολα τα, α��uα_,. !ων Χ�τ.ct.τιανων δεv. &α μπ<>Qεcr.ουν. νr:J. τις ξεπλυνουν ποτε. Μιχ εκεινο το' αcμα εΤναι ή μο·Qφ� ·μιας φυχης πού Π:QΟΟ'ψΟQc:ε όλάκεQΤ) εγινε..
'δ' ., , ,. J , ' , ,
, .., Που ο&ψιε για να αυνταυτ:ση με τον εαυ-rο -της τις φυχες τ .ις
, , , , - ., , • . , , , . i'.I φυ-λαΚtσ'J-!-ενες στα- σωματα τω,, α·\i&Qωπων .. Που προό'cpε�&ηκε σε κετ---ιοuς πού τή ζη-τήctανε κα{ αέ κε{νους πού τήν άποφυγανε. ποJ π.ονεcrε γιά �ιείνο·υς πού -.ή δέχ-τη,ιαν κα'ί γιά κείνους πού τή �λα -
.., ., , -, , ." Τ , , , - , ., σ-rημ�Ο'αν. Αυ-rο το βαφ't'ιαμα στο αιμα, που ακολου�ησ'ε του Ιωαv-νη τ� �1Xj't'10'JJ,α �τό νε�ό, ,καf ';ό βαφτιgμα στά 9άκQ�α ;ης γυ'Jα{καc. α.π τη Βη&ννια, καt το βαφ-=ισμα α-rις
tτνctιες των Ιονδαιων
} - , , , , , ,- , ; Ι ,και των Ρωμαιων, αυτο στο βαφ-rισμα ctτo α μα -ro κοκκινο σαν τ� �ωτιά �ο� ΠQομ-α-ν�εφε ό Προφή�ης της Φωτιας1 , dτό αfμα πού & ανακατω&� μ.έ οe1α δακουα χναουν 01' γυναϊκες πάνω ct-rό ματωμένο
, '7 , t ') , , ... , , λειφανο, ειναι -ro υπερτα-rο μνctτηQtο που ο προδομενος μεταδι -δει ct-τούς προδότες του.
Τζοβαννt η<tπίνι ( Giovanni Papini , 1 881-1 956), λογοτεχνης. Άπό τήν '' ΊctτOQ ία τον Χρ ιctτον"
Μετάφραση ΧQνσης kφ�λοπούλου
Β' Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΝΎΧΤΑ ΤΗΣ ΓΕΘΣΗΜΑΝΗ
, , ιταλος
h 2 � , , - - . , en una noc e oscura. •. n Ο'κοτεινη ννχτc( της φυχης-η· τοσο , , ,, 'φ' δ' - , - , ., �κοτ�ινη π�υ ουτε να _άξου�ε ,ε,μπορονμε_να β�ουμε,την π1ατ�.
Η νυχτα της Γε&ctημανη, που κ οι �ελεu�αιοι φιλοι αποκοιpη�η-.v , , , • , , κ�νε κι ολοι γυqευοuνε το χιφο μας κι ο θ ε ο ς e1 ω π α ι -,. ., , , , ν ε ι την ωQα που γινεται ο γαμος.
ΝτάΊΧ Χιχμ;ι,εQe1ελντί,Dag IJ�DUJ1er1R.jf>ld, ) Ο'νγχρονος σουηδός πολι -τικος κα.ι συr,ιραφεας;. Απο τα II Οροι1ημα" . ί,
·___ Μετσ.φqαctη Σοφίας Σουλιώτη τ: Σημ. μετ. --,η-'"'ϊωαννη?οΕuαγγελ t στη'ς. 2 Σ 'Ι , � , ,. , -· ,. , • ημ. μετ. Μεe1α σε μια e1κοτεινη νυχτα. ΦQαση του Attoυ Ιωάννη το� Σταυρον ( San ι:Tuan de la (.;ruz, 1542-1592), ι'e1πανον ι,.υ..::τιuου.
Γ' Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ M·JY ΕΙΝΑΙ ΑΣΠΡΟΣ
, , 'τ;,_ , , χ , Τι αυλλογιεααι �υ, πε&αμενε ριατε μου; r , , , t , - - , ιατι αυτος ο πεπλος της ακοτεινης νυχτας , , , , , -Ν , απο την πλουαιο: κομη Σου του αζωραιου πέφτει ατό μέτωπό Σου; Κοιτάζεις μέσ"α Σου νd. δεις που βρίσ"κεται του Θεου τό βααίλειο πού γλυκοχαράζει d αίώνιος ηλιος της ζωντανης φυχης; ,, ; ; , , ,.. , , , Ασ'προ ειν το κορμι Σου σ"CXV τον κα&ρεφτη του ηλιου του ζωοποιου, του φωτός τόν πατέρα.
,, 7 , , , ,. , , Ασ'προ ειν το κορμι Σου σ'CΧν το φεγγαρι ; , , , ,,; , . που c;:τρ εφ ει ν ε�ι�ο γυρω απ τη μανα του
τή βαλαντωμένη ο:λήτισσ"α γη μαc. ,, ; , ., , Σ , "> ,, Ασ'ποο ειν το κορμι ου σ"αν την οσ"τια
, ) - , ,, , τ ουρανου σ"την αφεντtσ'σ'CΧ νυχτα,Ι ' - - , , , Τ ,, τ ουρ�νου του τοαο μαυρου που ειναι ιδιος , , , - , , Σ με τοΥ πεπλο της πλουσ"ιας κομης ου
του Νc:ζωρα ίου. , , χ
, t , ,,
Γιατι εισαι, ριατε, ο μονος αν&ρωποςπού ύ1:όκυφε μέ ολη τή θέλησή του, &ρ ιαμ(;ευτής του {}ανάτου, πού κ,,ουφή της ζωης έξ αίτίας Σου μένει.
'Ε • '> Σ ' ' ' ' ' - -ξ αι·,:ιας ου απο τοτε ο &ανατος μaς ζωογονει.
Έξ αί�ίας Σου d -&άνατος γίνεται γλυκειά παρηγόρια πού τ(ς πίκρες της ζωης ,jμερεύει.
'Ε , , ι , ,, , , 'ξ αιτιας Σου ο νεκρος αν&ρωπος δεν πε&αινει,,, , , , , - , ασ"προς μενει σ"αν το φεγγαρι της νυχτας. Ε 'Τ ,ι "{r , t , t , , ,
ιναι ονειρο, .n.ριατε, η ζωη κι ο &άνατος αγρυπνια. Ένω ή γη ατή μοναξιά �νειρεύετaι,
,ι , , , , , -ασπρο το φεγγαρι στη νυχτα αγρυπνα.
' - ι " , , , , Αγρυπνα ο Αν&οωπος απο·το σταυρο του,
, _ ι ; ) , , ενω ο κοσμος 1tο:τω ονειρευεται. , - t ,, , 1' Άγρυπνο: ο Αν&ρωπος διχως αιμα, ό ασπρος αν&ρωπος σάν τό φεγγάρι
- C # ,
της ολοσκοτεινης νυχτας., - t ,, , ,, , τ υ
Αγουπνα ο Αν{}ρωπος που εδωσε το αιμα του ολο} ,
-t ,
υ 7 " για να πληροφορη&ουν οι πολλοι οτι ειναι ανθρωποι.
Έαύ �σωσες τό -&άνατο. Κι άνοίγεις τά χέρια Σου στή νύχτα
, 7 , , Ι ι. , που ειναι γεμο:τη σκοταδι κι ομορφια καθώς ό ηλιος της ζωης τήνε κοίταξε, , , , , , με τα ματια του απο φωτια. Γ , - , , , , ια τουτο τη νυχτα τη μελαχροινη
ι u , ,, , t , ο ηλιος την εκανε τοαο ωραια. Κι:tί εfνο:ι �ραίο τό μcvο:χικό φεγγάρι; ,,, , , ,, , το ασπρο φεγγαρι ατην εναστρη νυχτο:
- 5 -
- 6 -
, , , , ; , τη μαυρη σαν την πλουσια κομη Σου του Ναζωραίου.
"Α ' ' ' ' ' _,Α ' ' ' σπρο το ψεγγαρι σαν το κορμι του' ν&ρωπου στο στανQο,κα&ρέψτης του ηλιου της μέρας πού δέν πε�ίνει. οί ά�τίνες, Δάσκαλε, του γλυκου ψωτός Σου μας οδηγοϋν στή νύχτα του κόσμου αύτου δ ., , , , , , - ,, ιαπερνωντας μας με τη στερεα ελπιδα·μιας ζωης αιωνιας. Νύχτα πολυαγάπητη, 7 , - - , , ω νυχτα των τρυψερων ονειρων, μάνα της έλπίδας, γλυκει� νύχτα, νύχτα της φυχης σκοτεινή έσύ τρέψεις τήν �λπ.ίδα στό Σωτήρα Χριστό.
Μιγέλ ντέ Ούναμουνο (Miguel de Unamuno, 1864-1936) ι·;πrJ-νό ς λογοτέχνης κα ί στοχι�στής. 'Από τό 11Χρ ιστό του Β ελά�κε&"
, � , , 'δ Μεταψραση Ιουλιας Ιατρι η
Δ' ΤΡΑΓΟΥΔΙ
11 Τί κρύβεται .μές στήν καρδιά του Ρόδόυ Ι!άνα μου;"
, 7 , , , , "Ποιος ειναι μπορετο να �ερει, ποιος; , , , , , , , , ; Κάποιος που πε&ανε πα σ ενα λοψο απομα,tρο, μοναχικο
tσως μπορεί νά σου τό πεί. Κι:tνένας αλλος , γιοκα μου".
Γι� νά ψτιαχτεί τό Ρόδο τί χρειάζεται μανούλα μου;"
, , t , , , , "Το ξερει ο Θεος που απο&ανε. , t ,, , - ,
Χρειαζονται οι αιωνιοι πολεμοι του κοο-μου μας tJ ,, , , ' - , , ,
,ιι ολα τ αστερια τ ουρανου και το φεγγαρι. Ή δύναμη χρειάζεται της κόλασης κσ.ί του παρ&δεισου
, , , , ; t , , , , , κι ακομα κατι πιο τρανο, η ατελειωτη η Αγαπη, , , γιοκα μικQε μο,,".
"Αλψρεντ Ηό'iγ ( Alfred Noyes) 'Άγγλος ποιητής (γεν,στά Ι88Ο) ΆπόδοΟ'η Λημήτρη θεοδωρ ίδη
Ε' ΦΕΓΓΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
φέγγος των λέξεωνl , , , - , , , , , -αγαπη, &υσια της υπαρξης,ανεβιχσμα στο _βουνο του στιχνρου, , .,. , , - � , σιωπηλη με κανετε να κοιτω την καοδια μου,
, δ , ,, - ' , ), -σε ρομους ερημους μου ανοιγετε να π�τω. 'Εκεί πού μονάχα διαλεχτοί περπατοϋνε μέ ματωμένα τά πόδια τους, μ � χ�ωμ ιασμ �νη τ�ν qφη
7κα ί τήν �αρδ ιcί τους.
�Jcι σας ,σα�κωσω μ,ε το �ιμα μο� &�λω,· ά�ιcι να γ�νω στq κρυ�ο �ου �ο καλ�σ��, την πονεμενη μοιρα των αν&ρωπων να ί,ησω. " Β ' ' ' ' ' ('y ' ' Ολγu. οτση. Απο τη συλλογη " παρξη και σιωπη"
-- 7 -
G1
Π Α Σ Χ Α
·π • , , ( ,. ) ., • , ,
σ.γγλrκ� λεξη Easter llie1χσ. πcιοερχετσ.ι σ.πο το Eostre,τΌνομα της αγ1λοe1αξονικης &εας τη� �νοιξης. Τό Eostre εΙναt πσ.cιαλλαγή του Ιστάρ η Άe1τα��τ η Αe1τάρτη, της όνομαe1(ας της βαe1ίλιe1σσ.ς τ'ούρανουο Κι αύτα πάλι τά όνόματα ερχονται άπό τ� σανe1κριτική λεξη Ους, πού &ά πεί φως. Άπό τό Ους βγσ.(νει ο
, , ; , , ; ' , , , -, Β' τιτλος Ουσας, που τον ειχαν οι σ.υγινε}
κ�ρασιες, e1τις εδες. , , , J._ , Ι' ι , , �
Βαe1ικα λοtπον το Eas-wr , το llie1χα, ε νσ.ι η μεγαλη γιορτη για ,
- , , - , , ,
, Γ ',
- -,
το τως� Για το φως που ανσ.τελλει παλι. ισ. το φως του κοe1μου. Ολα τά e1ύμβολσ. της Jξέλιξής μας κέντρο εχουνε τήν πηγή,τήν
, , - , , , ' ' Θ , , , πcιοελευe1η τουτης της εξελιξης, την Ηλιακη εοτητα, που στην έλληνική �ιλοe1οφ(α όνομάζεται Λόγος •
••• Σ '�λες τ(ς &οηe1κεϊες � Θεός'Ήλιος γεννιέται τό μεcrοχεί-, , ,ι 1 � , , ; ,
Γ , , ,
μωνο, αμεe1ως επειτα απο την πιο ftΚQη μερα. εννιεται τα μεσα-νυχτα της 24 του Δεκέμβρη,�ταν ο άe1τερισμός της Παρ�ένου εlναι
, < , r ' ' ' , , , ) , , , ,στον ορ ιζοντα ο ι αυτο λενε πως -νεννη&ηκε απο την Πctρ�·ενct κσ.ι
, t, , , , , t/ \ tι- ,, , ,.. , ,
hως υe1τεcια απο τη γεννηe1η, οτα� ο Ηλιος εχει ανεβει στον ου-, t , , , ι ,, , , ,
ρσ.νο, ο σ.e1τερισμος μενει η αχραντη ου-ρσ.νια Τhχο&ενα c
'ο C\ Ι V Ι Ι , " Ι Ι υεος Ηλιος ξαναγεννιετσ.ι γιατι περαe1ε η μικροτερη μεοα
ι
, , , ,
)
, t , C/ ) ,e1το βορειο γεωγραφικο πλατος . ΙΙQωτυτερα οι νυχτες ολο και
, , , , , ς , - -j.J.tκQαtνανε, λες και τονε νι�ιουe1ανε οι δυναμεις του σ1ιοταδιου. , , , , , , . , t , ,, , , ,
Μα τωρα αυτο το λιγοστεμα .ν.ικη&ηκε. Ο Θεος Ηλιος αρχ,ναει να ... , , 1 , . , , , , , , ,
;αναβcιιe1κει τη δυναμη του. Κ η νυχτα ·αγαλια αγαλια πιe1ωδοομι-� , "Ε • , Ω , 'Ή , , • ") • �ει μπροe1τα του. •χει ακομα σ uεο� λιος να περασει απο τ �νεμόβροχα καί �'ά�τραπόβQοντα, άπο τίς δοκιμαe1ίες του χειμαι-νσ.. Νά γιατί σ'ολες τίς &ρησκείες τά πρωτα χρόνια -.ης ζωης τοϋ _ _ v , , , , , , , ι , �εου Ηλtου τα περιζωνουν ανταρες, λυπες και βασανα. Ο Κρισ-�ας πέραe1ε άπό κατατρεγμούς πολλούς. Καί χοειάστηκε νJ κρύβε-
, , , ,, , ") , ( , �αι στους γελαδαρηδες e1αν ητανε μικρο παιδι, γιατι ο βασιλιας , , , , Τ' , ι,..,, , -χ
, , γ•.ιρευε να τον ξεπσ.στρεφει. ον Κυριο ημων Ιησου ρι·στο τον κυ--, < .,_, , , ,, ' Τ' , ,,., , �τ.yησε ο nρωδης, γιατι η&ελε να ον ξεκανει. Σ ολες τις &ρη-
- � , ,, _ , , , 1 1 1t, , ι �•ειες βλεπουμε το ιδιο νημα να περναει μεσ απ ολες τις ιe1το-, - - ζ - Τ' " 'δ
' ' <ιες της ΧQtο'τt�ιης ωης. ον Οσιοη χιλια ες χρονια πtο μπρο-, , , ' } , , , ) , , υ
�-:% τον κοματιασε ο Σετ και τον αcpσ.νισε. Και μονο υστεοα e1υμ -, , , ' , , , , Ai> 'r�;ωχτηκανε τα μελη του κι αναστη&ηκε. Στην αQχαια tγυπτο ο
, - , , , - ,, ,, - , ,Α4ος πεν&ουσε για το -3-άνατο του Οe1ιρ�, οπως πεν&οο/ε για το kv.ιτο του χ� ιστοϋ τή 11εγάλη Τhχρασκευη. Κιχ ( μ έ χαρcι ε,ιανε γιορ�έ; μεγάλες επειδή crυμμαζωχτήκανε τά μέλη του, ;πως φεϊς πα-τ:r�ρίζουμε τό Πιχσχα. Κείνες ο; παλιές οι &οησκείες δtδάσκανε , "δ ' , , δ ' ' '"1- ) ' 7 ' �ι; ι ιες αλη&εtες που δι ασκουμε τωρα. n αλη&εια ειναι μια,
.. Τ ' κ· ( ' ' ' -ι %ς ε ναι πολυπλευρη. οι &εαματικες τελετες εκεινου του _δ, 7 ' , • , • , , , , ι�ου εν ηταν αλλιωτικες απ αυτες που βλεπουμε σημερα. 7 , • , , , ι , - , Ειναι μεγc,λες οι ανεμοζαλες κ οι τcλαιπωριες του χειμωνα.
- 8 -
Μά ο· Θεός ·Ήλιος έπιζεϊ: &tί ή δύναμή του ατα&ερcχ· μεγ_αλώνεt t/ , t , c, , t 9 ,. _ ,,
οαο μακραινουν οι μεQες,οαο ζυγωνει η ιαημερια· της ανοιξης. Στ1ν ίαημ.εQ ία, οπως δείχνει -ή 'tέ�η, ή μέρα κα t ,-j νύχτα εl
να ι rlπολυτα 'ίαε'-ί• 'ΎατεQα περνάει ο ηλιος τή γραμμ1 καί οι' μέρες ατό βόQεtο ημιαφιtίQ tο μεγαλώνουνε. Κά-ί αtγουοευεταt ή νί.-, , , , Θ
, t , � V ,� κη του εναντιιt <1τ� νυχτα. Q tαμβευτικα υφωνεταt. ο ηλιος πανω άπ'τ11 γραμμή της ισημερίας κι ci.νεβαίνει φ_ηλά ατόν ούρανό. :κά:...
, , , , , ,t
,.. .. - , J' � νει το αταρι και τ ο σταφυλι να ωρψetdουνε • .:!.εχυν.ει τη ζωη Του ' ' ·, ' t ,.
τr _. ' ' ' ' ' ,,_ ' μεσα τουc για να γινουνε οι χυμο·ι: τους. u.σ.ι μεαα α.π αυτα δι. -
' Ί 'Τ ' ' Τ νει τον εαυτο ου στους λατQευτες ου.θ,. , ,. , t , , , , ,.. αρ&ει για τον κα&ενα μας η αειρα να πεοααεr τους πονους , , t , Θ' _ , , t , �ου αυμβολιζει ο αταυρος. "α χρεια�τει να μα&εt ο κα&ενας μας
, � , , t , , , ,, , , Ρ Μ' , �α οινει τον εαυτο του για τους ο:λλους περα για πεQ�. α γιαΙ Ι ', , t .1 _ p - , , t
1�ν κα&ενα μάς ειναι και η δοξα του Πciαχα, της Αναατασης, η ι
t , , , , , , c.ι
νικη, ο �ριαμβος ατbν αγωνα με την υλη. ' , , , Ρ $ Ρ ., , , Ί
t , -
Αυτο· μενει για παντα αλη�ινο� αυτη tα ε�ναι η δοξα του , , , , ,
Ζ
, Α' , , , αν&ρωπου., Να νι,ιηαει :ην κατu,-;.ερη φυαη του ., υτο πρεπει νσ. ,ια-, t ,. - , - j) , , , , t
το�&ωαει η ζωη του κα&ε ΧQ ισ-ι �ο:νου. Πρεπει νcι.ρ&ει γι αυτον η αηνμή νά-τή νικήσει τήν ,�ατ��:ερη φύση του ,ια{ ·..ι'άνυφω&εί άπ'
Ι � Ι ,ν t , , ,ν tι Ι' - - Ι Ι �ο σ�"Κοταδι της αμαρτιας και 1ης ο:γνοιας ατο φως της σοφιαςκαι - ) , Ρ t , - Τ' , , , .., , �ης ανωτερης και αγνοτερης ζu.:ης. ο Πciσχα λοιπον δεν ειναι μο-,, , , , , , � � , νο κcxt μονο αναμνηατικη γιορτη για κατι πουγtνε αε πεQο:αμε να
χρόγ�c< μακQινά. Ε!ναι καί μέQ:ι δοξολογίας κο:ί εJχ(Χρι"ατ{άς γιά
, , C ,ι ,,. , , , , , τη ν κη που ο αν&Q ωπος κερδιαε και κερδιζει καt &α κερδιζε ι .( ' - 'ζ , , , , • , ατο:ι,ις c,ιωνες, δαμα οντας το κ,:τωτερο, το λιγοτε:Qο αναπτυγμενο.
, � ι , C ι• , c ,
t x , "J' tιτο� κα-&ενα μας υπcχρχει η -&ει;ιια η_ σπι&α. Ο Qιατος ειπε: Ω. ( ' ' 1 ' ' ' ' ' ' ' •• ' 7
ι ' Ηvερ, εστε" • Στον κcχ&ενα μας αυτη η σπι&α η -8·εικια ειναι ο α-1 t ,ι I C , I , , ., , r-η-&�νaς ο αν&ρωπος. Και η απι&α εκδηλωνεταt σε κατωτεQα πεδ·ια,
,· , - , , , , , , , , , , , , , dΈην φυχη του αν&οωπου, ατο εγω. Και το εγω εκδηλωνεται σε cχ-ι ;. t., , , , l , ,. �qμμ �κcι.τ�τε�α πεu ι�, _ ατΊJν προαωπ ι κοτητα μ.οις, στο μονο μας _τον
ε�υτο που ξεοουμε εδω κατω... π,.. � ) , - , , , • , , '11.
• , , . ... f\,{επεt κ_ εμεις να τα περααουμε αυτα τα αταυια, <Χυτα τα.αwχ-, , , ' χ , , 'Τ , , , , �ια που περααε ο ριστος. Πρεπεt μαζι ου να νιωσουμε τη &λι-
φη καί τόν π;νο της βδομ�δας των Πα&ων-άλη-&ινή σταύρωση �λω ν tι , , " , , , ; , , ι , , ι οr1α ψανταζετα-ι ο αν&ρωπος πως αξ ιζουνε. Μα σ αυτον που &<Χ υπο-
, _, , , , , , , , , , , , , μειν�t ως το τελος, α αυτον που &α την περααεt ετουτη τη δοκι-, 1 &Ι # , , , ; ιw· t , -μ�αια όπως πρεπει να την περασει, &α φανεQω&ει η δοξα �ou
lliσχα. Τe1cχρλς ΛεντμπητεQ ( · Charles Leadbeater )
,Αποσπ�σματα ciπό τήν ,Ι'Απόκρυφη πλευq& των χρ ιστιαν ικων γιοqτων" Μετάφραση Μαρ{ας Οικονόμου
--------
1. Σημ, μετ. Βλ. Ίω. 1 '34 •. '
- 9 -
ΣΚΛΑΒΕΣ ΚΑΙ ΛEffiTEPEΣ WΥΧΕΣ
'Άνοιξη γ ιορτccζετα ι ,j Έλλην ική Έπανάe1ταe1η, άφοu τό λάβαρόι, , , , , , , , ' , , �ης υφω&ηκε την εποχη που λιωνουνε τα χιονια κι αρχιζουνε να _ , , , "Α " t ., , , t , , �εμυτιζουνε τα μπουμπουκια. �οιξη,οπως η Σταυρωe1η και η Ανα-
τr_.' , , - , , - , , , , , :1ταe1η • .ο.υ. ι φερνε ι e1το νου μας τους αγωνες και τις &υσ ι ες που κα-,,, , , t ,, , , - , , ,
νανε κ εχουνε να κανουν οι αν&ρωποι για να λεφτερω&ουνε απο κα-ε μοQ<pη e1κλαβιας.
Α' ΦΡΑΓΜΟΙ
Του κήπου e1ου του μυστικου τή e1τQάτα άκολου&ω, , c, ,, , ,, , ,, - , ' t ,
Μα οπου κι αν e1τQεφω ουτε φωνη ουτε φως να μ οδηγηe1�. φ , ' , , ,,, , ραχτες ασαλευτοι, πυκνοι μ εχουν καταπονηe1ει, Κα ί μ έ σφιγμένη τήν φυχή, δειλός, πι σωστρατω.
Δουλεία οί μέρες πού πεQνω. Κι �σο πού προσπα&ω, Κανένας μόχ&ος δέν μπορεί τούς ψQάχτες νά νικήση. r , , , , , , , , , ,, , ,
ια με το ξεqω που ανοιχτη την πορτα εχεις αφησει, # V t # "f # Ι Ι _ JI
Μα ολοι μου οι δρομοι ειναι κλειστοι και δεν μπορω ν αρ&ω.
Κύρος Δανέζης
Β' ΣΚΕΨΕΙΣ
, , , - 'δ , , - (. , ,
1. Ο Θεος δεν απαιτει το ουλικο &αυμασμο του υποδουλου αν-, • , Ι ι , -; ,, , , , 'Υ ' ι �eωπου. Ο Θεος ε ναι ελευ&ερια. Ειν ο ελευ&ερωτης, δεν ειν ο
.. ' 11i1..
. ' , '' - ' , ,ι - t �·Jναστ'!)ς• "'-1-'-πνεει το αισ&ημα της ελεv&εριιις κι οχι της υποτα -γτ,ς;' Ε[ναι Πνευμα. Καί τό Πνευμα μήτε άφέντη γνωρίζε1. μήτε δotW>.
-Ίκολιχ'ϊ ΜπεQντιάγεφ (1874-1948), ρωσος �ιλόσοφος\ άντιπρόσωπος�ο; σ-vγχρονου χοιστιανικου �παρξισμου. Από τό " Η c::κλαβιά καt • , _ ') , ,! • , -; ί.εφτερια των e.ν&ρωπων". Μετ. !νΊαρ. Οικονομου.
, , ' , , t , , ' , 'δ 2. Να γινεις ελευ&ερος και υπευ&υνος. Μονο γι αυτο ημrουρ-
, t J/ V δ
# # # # 1 δ
, y�,_,ηκε ο αν&ρωπος. Κι οπο ιος εν κατορ�νει να παρ ει το ρομο
, , - , , δ , .,. , , , -=o·J $ά μπορουσε να γινει ικος του ειναι χαμενος για παντιχ.-
_--::Ι_-,κ Χάμμ,ερσελντ,σύγχρονος σουηδός πολιτικός Κd.ί σ·υγγραφέας. • > , ' ' Σ ' Σ ' λ--;ο τα " Οροσημα" Μετ. οφιας ουλιωτη
3. Των σκλάβων ή ζωή βρισιά τον άν&ρωπου.
��χτ,ς 'Ακρίτας, σύγχρονος �λληνας ".ι-=ό �ό &εατQικό εργο 11 'Όμηροι".
, , , λογοτεχνης και πολtτευτης.
V , , Τ , �. Οποιος �ελει να ειναι χοησιμος . ,.., , τ , , , , , � ��vολα να ε νάι ελευ�ερος·ακομα και
•. , Ι Ι , , ΙS.;-� ο"ιχν ε ναι αγαπη δουλου.
, ,, , -στους αλλους πQεπεt πρω-c , , , ,, , η αγαπη δεν εχεt καμμtα
' Ρ ' (1 1 ) ' ' ' ' ' " '- _::.:ν ολλd.ν 866- 944 ,γαλλος λογοτεχνης. Απο την ειο-αγ:ωγη=-=' -�"ισ-;όρημα "ΚλεQάι,tπώ". 11ετ. Μίνας Ζωγράφου-Κ.Μεραναίου
-ϊ... �ό 11 Ρομα ί ν Ρολλιχv" του Στέφαν ΤΟ'βιχ°ίχ).
' '
- 10 -5. 'Άν τό κέντρο της βαρύτητάς σου, τό τοπο&ετήσεις εξω άπό
σένα, i}(Χ εΙcrαι ο ο"κλcίβος του κόσμου. 'Άν τοπο-&ετήσεις τόν �αυτό σου στήν lπιδερμίδα σου, ή έπιδερμίδα σου &ά crέ κάνει άκλd.�ο της. "Αν τοπο&ετήσεις τόν w.uτό· σου μέσα σου, &ά σοϋ ιχνήκει μιά πηγή
, , δ,
, που ποτε ε crτερεuει.
Ο.Λ.Φορέλ (o.L. Forel), σύγχρονος γαλλοελβετός ψυχολόγος κα( , ' , , , , .ι.. , , φυχιατρος.· Απο τους II Αφορισμους11 • Μετ.ω.αρ.· Οικονομο\..
Τ, • , , , , τ ,, ,'.:' 6. ι η λευτερια πιο δvσκολοφταστ ε ν απ ολα, , , , , ,
'δ , και πρεπει πριν να τη λογιασεις για ικη σουν'άγωνιe1τεϊς νά τ ήν κερδίι1εις γιά τούς αλλους
''Α Σ λ ' 'Α ' ' λ , δ ' 11 Σ ι"β'•λλ" " γγελος ικε ιανος, πο το υρικο ραμα ν �
Γ' ΛΕΦΤΕΡΙΑ
ι1t σένα πού δεσμά δέν ξέρεις, Νύχτα όνειρομάνα, φηλά στήν ξαγναντη κορφή·
ριγος , ,, , - .,
δ , , , , κοινο εκρουε τα πευκα, την καρ ια μου και το μεγα , - ,, ,δ
, , χορο των αι1τρων σου, α ερφη.
Σ , , , , , , ,
, , τα νuχια απανου, τρεμουλο τανυctα το λιανο κορμι μου , , , , ,
την αγκαλια νοιξα ctταυρο ,,, ,v , , , ,, , κ εκραξα μ οσ� δυναμ� αφησαν αφ&αρτη οι πονοι
κ Όι αϊ.ο&υμιες μέ τόν καιρό.
Κ'ετσι σέ κοίταξα πολύ, πού γέμιctαν νεοά καί σπί&ες , , υ , , > τα ματια - ολο ctτα νυχια τανυστος
κ 'ενοιωσα οί ρίζες μου της ζωης νά ξεκολλαν καί νά β�&ανε μές ctτό κα&άριο Πνέμα τοϋ Παντός.
' Ω ,, ,, ',, δ , , , , ς εκρα�α ετσι κ εγινε: cπλα φτεqουyια με σηκωναν
η ίδια μου άνάι1α μέ �φωνε ως Έκεϊ· σπαράζοντας μέρες πολλές τό 'χα μελετήσει
,, , � , ημουνα λευτερη ψυχη.
Μά �ς εκαμα νά κατ�βω στόν Κόσμο τή χαρά νά δωσω, δαυλόν πού η φ λόγα δέν τόν καταλεϊ,
τά πόδια αίσ&άν&ηκα στό χωμα καρφωμένα καί τά χέρια t , , , , αλυσιδες τριπλες, βαρος πολυ.
κ ,,, , , , , t , , εκλαφα. Πocro; Στα βα&ια λαληctε ο κοκκορας στ άλώνια
,, ,, , , , , κι ακουσα ν ανεβαινει μ,ιαν ηχη: τή λευτεριά δέν τή ζ�τaν μέ παρακάλια: τήνε παίρνουν
μέ τά ίδια χερια μον«χοί. . . , .
Τ' ' , , , , , , , , , ην υπαρξη �ου τ�ν �κν� �ια να �λαται�εις, να βα&αινεις, , �με�ξε με 1ον αμ�τρτ;το,, Αρι&ν;ο• , μει1α στου Πόνου που βογγα την ασωτη Αβυσσο κατεβα,
. καί Ό-ά'βρεις της Άλή&ειας,τό Ρυ�{. Αποσπιχc1ματιχ
Κώι1τας Βάρναλ,:ις
1 \
- 11.
� Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤQΠΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ
α Η ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΚΡΕΟΝΤΑ
ΚΡ. •••
ΑΝΤ.
ΧΟΡΟΣ
ΚΡ.
Λ, ' ' , , ,, , , εγ εσυ τωρα κι οχι πολλα λογια μά σύντομα· ηξερες τό κ1ρυγμα πού πρόσταζε μήν κάμη αυτό κανένας; Τ, ., - , , Γ , -r ,., ο ηξερα, πως να μη; νωστο ηταν σ ολους. Κι:ι.ί τόλμησες λοιπόν νά παραβης
, , , , άυτο το νομο; Ναί, γιατ( δέν ηταν
' Δ' , - , ' ' , , ο tα�, που μου τα χε αυτα κηρυξει,
ουτε � συγκάτοικη μέ τούς &εούςτου Κάτω κόσμ·ου, ή Δίκη, αύτούς τούς νόμους
, , ' , ,, . , , μες στους αν&ρωπους οοισεν και μητε , , , ) ,, πιστευα τοση δυναμη πως ναχουν
, , , (/ , , ..., "1 τα δικα σου κηQυγματα, ωστ ενω εισαι &νητός νά μ�ορης των &εων τούς νόμους τούς αγραφτους κι άσάλευτους νά β ιάζης•
, ,ι , . , , , , , γιατι οχι σημερα_ και χτες, μα αιωνια κο. ί κανείς δ έν τό γνωο ίζε ι , , , , . ,) , απο ποτε φανηκα.νε κ εγω ποτέ δ.έ &α μπορουσε νά τρομ&(ω
, .,, , , , ,. , &ελημ αν&ρωπου κανενος και οωσω , , δ' , " •crτους &εους ικη, πcχQιχβαtνοντας τους
πώς &ά πε&άνω τοξερα· πως ��ι; κcc ί δίχως τά κηρύγματά σου εσένα
,ι , , , _ υ
κ-ι rJ..ν &α πε&ανω πριν της ωρας μου, κέQδος έγώ τό λέω αύτό, γιατΌποιος
- , , , υ , , , ζη μες σε το&η οση εγω δυστυχια, - , , - ; t , , , πως να μην του ειναι ο &ανατος •ev ••flδος;,ι , , , , , , " ετσt κ εγω τιποτα δεν ·τον εχω
, , - , , ..... , ,, ,, τον πονο του &ανατου αυτου μα αν ηταν
, , ' , ,, , , και το ανεχομουν αταφος να μεινη - · , t , , , , τ�ς μητερας μου ο γυιος στο &ανατο του,
c:υτό &ά μου ½ταν πόνος Ύ 1 • αύτά τ 'αλλα η.
, δ , - • ,,
, , ,�tσ."'ολου εν πονω κι αν τωρα εσυ
, ,, , - J , , , ,
1ια αμυαλη με περνας γι αυτα που κανω, t/ λ Ν ttι λ , , ο αμυα ος ισως γι αμυα η με παιρνει
Δ ,
., ' , , , - , ειχνει τ ωμο το φυσικο της κορης , Ι , , , , ,. , , πως ε ναι απο πατερα ωμο δεν ξερεt
νά γέρνη μές στίς δυστυχίες κεφάλι. ,.., , , ι , , ι _ Μα ξερε πως οι πιο σκληρες οι γνωμες
, , Τ , , , , αυτες ειναι που πιοτερο και πεφτουν ι, , , , , , , κι οαο γερο το σιδερο και να ναι
tΙ , , - - ._ -'
οτc:ν στην πυρct. της φωτιας σκΛηρυνη,
- 12
ΑΝΤ. ΚΡ. ΑΝΤ•
ΚΡ.
ΑΝΤ.
ΚΡ.
ΑΝΤ.
ΚΡ.
ANT Q
ΚΡ.
ΑΝΤ.
ΚΡ.
ΑΝΤ�
ΚΡ.
τότε {}ά δης πως σπάνει καί ραγίζει· �αί ταλογα τά πιό βα�βάτα,ξέρω, ενα μικρό χαλινάρι τα σιάζει· rιατί δέν πάει νά μεγαλοφέρνη οταν εΙναι κανείς δοϋλος των aλλων. κ , , ,, , , , , ι αυτη ηξερε το &ρασος της να δειξη , , , , , -και τοτε που τους νομους μας πατουσε, καί δεύτερο αύτό &ράσος της άφου εχει κάμη τήν πράξη καί νά τήν καυχιέται κα[ νά γελα μέ τό κατόρ&ωμά τηc. Δ, ; , , , , , , i ,, εν ειμαι εγω, αυτη ναι τωρα ο αντρας, ,, ' , ,, , , αν �τιμωρητα ετσι την κρατησn
, , , , ,. J,ι , ; ' την εξουσια αυτη μ ας παη να ναι παιδί της άδερφης μου, ας πctη νά 'ναι
( , , , , ί ,
η τιο στενη απο αιμα συγγενη� μου • . , . . .. . .. .
Σκότωσε με λοιπόν, G-ές τί 11οτ άλλο9 'Εγ �
, , ,,
' ,
,, ω; μα τιποτα·�χω αυτο, ολα ταχω. Τ{ , - ,
, , , , αργεις λοιπονξ γιατι καμια δε βρισκω
, , , , , ,, στα λογια σου ευχαριστησn μητε ει&ε νά βρω ποτέ �ου έγώ•τό ϊδιο καί σένα εύχάριστες ο; πράξεις μοv δέ σου εΤναι.
'Άν Μ.ί άπό που &έ νά 'χα πιό μεγάλη δόξα άποχτήση, παρά &άβο\τάς
, ,, , , , t .....
τον ιδιο μου, αδερφο; &α ομολογουσαν κι �λοι αύτοί έδω π'έπιδcκιμάζουν, ;ν ψJβος δέν τούς εκλεινL τ� γλώσσά�
, ι - , , ' , ,, , μα οι βασιλειες, εχτος αrο αλλα τοσα πού εχουν να χαίρουνται άγα&ά� μπορουνε
, f , , , tl , να λενε και να καν9,υν ο,τι &ελουν. , , ' , , , , , , , ,
Αυτο εσυ μονη απ ολους αυτους βλεπεις. Β , ' ,. , J , -λεπουν κι αυτοι μα εμπρος σου κλειουν Καί δέν ντοεπεσαι έσύ χωριστή ναχης , , , ) , γνωμη απ αυτους�
,_ Ι
τη γλωσσα.
ΗΟχι ντροπi δέν τοχω νά τ ιμω αύτούς πού ε'ίμαστε απ' τό 'ίδιο σπλάχνο. Κι dπ'τό 'ίδ.ιο σπλάχνο δέν ηταν καί κείνος ποπεσε πολεμόντας μπρός στόν αλλο;
' ? , ,, ' , , , , ,
Απ το ιδιο, απο μια μανα και πατε�α. �
, , , ι , , JJWς λοιπον προσφερες τιμες οπου εινα:ι , "'β
, -ασε εια για κεινον;·
Τ, , fiτoto πραμα
δ, , , , , ε tα το μαρτυρηση ο πε&αμενος. Άφου �μοια τόν τιμας μέ τόν άνόσιο; Σ , ,, ; , ' , κοτω&ηκε οχι σκλαβος, μα αδερφος του, Ί\ου(?σεύον-rας τ·,1 χώρα -του� ένω �κεινοc::
'ζ , v�εραuπr οντα:ς την ν
λΝΤ ,.
ΚΡ.
t, t ,, Ομως ο Αδης ,, , υ - , , ιαους για ολους πο&ει ·τους νομους
, c, , , , t , , Μα ομοιος με τον καλο ο κακος δεν, " ,, -για νάχουν ισο κληρο.
ΑΝΤ Ποιός ξέρει ,, ,, , , , , - ,
, ,, που εχει.
; ειναι
αν εχουν αυτα πεeαση εκει κατω; ΚΡ. Πeτέ μου έχ&ρός δέ �έ &ά γ{νη φίλος
ούτε ·,tt cχψου πε&Jνη. Έ ' ' Ι ΑΝΤ. γω δεν ε μαι , , 'ζ
,, , , , , για να μοιρα ομαι εχ&ρες� αλλ αγαπη, ΚΡ. Σάν πας. λο"ι.�-όν κάτω άπ'τή· γη, άφου πQέπει
, , , � - ' Ί; , , και κάλά ν rtγαπας, αγσ.-1tα εΚ'ε ι νους ,, ι - , • , υ , , , ,, που ναι εκει_ κατω μα οσο εγω &ε να μαι 'ζ , .,
, , , , στη ωη, γυναικ� δε &α εξουσιαση.
Σοφο;ιλης. Άπό τήν i, Άντιv�ν"Ι"Ι11
- 13 -
-"Επεισόδιο Β'στ. 446-5i5 Έλεύ&ερη άπόδ. Ι.Ν οΓQυπάρη
β' Η ΖΑΝ ΝΤΆΡΚ ΚΑΙ ΟΙ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΕΣ t
, , , ' t.ι , ' , ΚΩΣΟΝ. Η Στρατευομενη Εκκλησια ειναι ενας στρατος α αυ-, Ι - Ι 7 , Ι Ι ,ι Ι Ι --;-η τη γη> πο·υ ειναι ακομα γεματη απιστους και δυναμεις του κct,-- "
Εχ Ι , t ι ι υ Ι ,Ι Ι V κου. • ει χρεος να υπακουει τον Αγιο Πα�ερα μας τον Πάπα,οπως
t - ,,. , , t - , , , , .
ο: στρατιωτες σου ειχανε χρεος να υπακόυν εσενα και τους λοχα-, , , , , , •) - , , " �·ους σου. Και το στρατιωτη που το πρωι της επι&εσης ερχεται , , , ,, . , , , , , , , και λεει πως ακουσε φωνες να τον συμβουλευουνε να μην επιτ� -- :, V Ι Ι - Ι Ι Ι Ι Ι
&ει, σ ολους τους στρατους του κοσμου - και στο_δικο σου το , - , , , , , , , , , , ::;-τρατο-:-του κλεινουνε το στομα. Και με πολυ πιο σκληρο τροπο α-
, - , δ 'ζ , ,
, , -
�ο μας, που οκιμα ουμε να σε κανουμε να λογικευτειςc
ΙΩΑΝΝΑ( μαζ εμ ένη, σέ στάση άμυντική). Χτυπατε δυνατά,δι ' '. 'Ε ' ' ' Ι ' ' ' ' -Υ..αιωμα σ�ς. 'μενα δικαιωμα μου ε ναι να πιdτευω και να σας. , " .
•.c:ω: οχ ι. ΚΩΣΟΝ. Μήν κλείνεσαι μέσα στήν περηφάνεια σου, Ίωάννα c Τό
, , , , , ,, , , t , δ' χαταλαβαινεις καλα πως και σαν αν&ρωποt και σαν ιερωμενοι εν.. , , , , , .. , , - , �ι.ουμε σοβαρο λογο να πιστευουμε στη &εικη προελευαη της απο-
- 'Ε , , , , , , ,, �-=ολης σου. 'συ μο\•αχα πιστευειs- σε ρ-πρωχνει διχως άλλο ο ... , , , , , , , , - , , ��ιμονας π�υ �ελει το χαμο σου - εσυ και κεινοι που cε χρησι-
-, , .....
, \ , ,, , , , , , �ο�οιουνε οσο τους συμφερει. Μα οι πιο εξυπνοι απ ο.ντους ποτε. , , Τ' ; t , , ι υ , -:.ε•, πιστεφι:χνε. ο δειχνει η αταση που κοιχτησανε οταν αιχμαλω-
, ι < , , ,
,r_. "> , δ , , , �:�τηκες και η ρητη τους αποκηQυξη. nυ.νενας πια ε σε πιστευ-$ , " , , - , • y' , V , ,
�1, Ιωcιννα., αν εξαιρεσοuμε το λαοuτ..,ικο,. που όλct τα πιστευει, , ,, , .. .. " Ε' λ ' �ο:, αυρ ι·ο &ί πιστεφει μ tctν αλλΤ). ισα ι ο ομοναχη.
ι <τ.. 'Ι , , , , τr _,. ζ , , , , .11 ωαννα δεν αποκ(μ νεται • .υ.α&εται· μα εμενη, μι1<.ρη μικρη, , , , υ ) ���εαα σε ολους τους •••
Ο ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΠΣ. 'π Ίερή 'Εξέταση ''εχε ι νά προc;τατέφε ι κcίτι
- 14
, , , , , , , , , , , , , ανωτερο και JtO μυστικο απο την εγκοσμια ακεραιοτητα της Εκκλη-σίας. Παλεύει μέσα στό αγνωστο, κρυφά, μ 'εναν έχτρό πού α�τ1 μονάχα ξέρει νά τόν ξετρυπώνει, πού αύτή μονάχα ξέρει πόσο επιφοβο) εΙναι� Της τυχα�νει ,ν'�ρ�ατω&�ϊ γιά νά,τά βάλε! μ ·;�αν�� τοκρατορα. Αλλες φορες με το ιδιο επιβλητικο μεγαλειο, με το " ,, , , υ , , ,, ,, ιδιο αγρυπνο ματι, πολεμαει ενα σοφο φαινομενικα αβλαβο, ενα τσο-πανόπουλο άπόμερου βουνίσιου· χωριου, μιά κοπέλα. οί ήγεμόνες της γης ξεκαρδίζονται στά γέλια βλέποντάς τ�ν Ίερή 'Εξέταση νά κά -νει τόσους καί τόσους κόπους έκεϊ πού &ά τούς ε9τανε ενα κομάτι σκοινί κ'ή ύπογραφή κάποιου λοχία κάτω άπό μιά �ανατική καταδίκη. \.τ \\,.- , � , , Ι
, , - _,
,, ,
n �ερη Εξετ�ση τους αφηνει να γελάνε ••• �ερει ν αναγνωρισει , , , ' , , , , tl , , , - t
�άι �α μην υ�οτ�-�ησει ,τον,εχτρο τ11ς ο�ου και ,να τον �ρει. �ι ο εχτρος της δεν.ειναι ο διαβολος, ο διαβολος ο τραγοποδης,που τρο-
, ,,, ;, .., , , , ι , , , , - t μαζεt τ αταχτα παιδια.- Και που ο εισηγητης τον βλεπει παντου. Ο , , t , � ' . , ; t ,ι εχτρος της, ο μονος της εχτρος, ·ειναι ο αν&ρωπος •••
ΚΩΣΟΝ. Άποκήρυξε;, Ίωάννα. Μονάχα -γιά χαρη έ1ιεινων πού προδώσανε άντ ι'στεκεαα ι. 'Έλα νά ξαναμπεί ς στούς 1ιόλπους της τέρας σου, τηg"-''Εκκλη::r."ίας. Ταπεινώσου. eά σου δώσει τό χέρι ξανασηκω-0-εt<;;_. Ε!μα.(σ'ί_γουρος οτι στό βά&ος της κctρδιcϊς σου ,, , , , - 'Ε , επαφες να εισαι τεκνο της κκλησια.ς.
, Τ , - 'Ε ,
,σε Μη -
, Vά
δέν
ΙΩΑΝΝΑ. Ναι, ειμαι τεκνο της κκλησιας. ΚΏΣΟΝ. Έμπιστέφου την, Ίωάννα, τή μητέρα croυ άνεπιφJλαχτα.
, , , , ,
, , , ,, ,
'· ζ , , , Θα crε λεφτερωσει α.πο την αγωνια οπου βρισκεcrα.ι ητωντα.ς να την
κρίνεις έσύ.,Δ.έ _,&_ά εχεις πιά νά σκεΦτέίς τίποτα. (-,"·..:. , , ,, ) ι., , , , , ΙΩΑΝΝΑ .αφου.σωπασε λιγη ω�α{,. Οσο για την πιστη μου, την
�μπιστεύομcιt.,q:cήν Έκκλησία. Μα οσο γιά ο,τι εΚάνα, δέ &ά τ'άποκηρύξω ποτε ,μου !
(κίνηση ·ατούς ίερωμένους. Ό 'Ιεροεξεταστής ξεσπάει) • ... , , , � ,, , , , ΙΈΡΟΕΞΝ.ΓΑΣΤΗΣ. Τον βλεπετε, τον αν&ρωπο, που σηκωνει κεφαλι.
Καταλαβαίνετi τώρα π ο ι ό ν δικάζετε ••• Κοιτάχτε τον άλυσοδε-, , , , , , , , , ,
μ �νο, ξαρ��_τωτο � πα�ατημε�ο �π τους δ �κο�ς ::o·J και, κα&�λου π �α.,σιγου�ο -ετσι δεν ειναι, Ιωαννα; - πως εκεινες οι φωνες, που εδω και τόσον καιρό βουβα&ήκανε, του μιλήσανε κάποτε στ' άλή&εια. Σωριάζεται τά;α; Δέεται στό Θεό για νά τόνε ξαναπάρει ό Θεός στό χέρι Του: Ζηταει τουλάχιστο νά του ξανάρ&ουν οί φωνές του καί να
, ; , ,, Γ 'ζ , , ,, , , , φωτισουνε �ο δρομο του; Οχι. υοι ει κατα την αλλη τη μεριά, α-, , ,. , > , , , τr-, , φηφαει τα βαdανιστηρια, την ταπεινωση και τα χτυπηματα. -Wλt μες
.., , , , , , ι , ,, , -στη σκυλιdtα την καταντια του, πανω στο υγρο τ αχεροστοωμα . της - - , , , , , , , , · �σκοτεινης του φυλακης σηκωνει τ� ματια και κοιτσ.ει αυτη την άνι-
, , , - ι -κητη την ει1ιονct του εαυτου του •••
(Βροντοφωνάζ� ι) , Τ t , , , , , , - , ,
••• που ειναι ο μονος ctλη&ινος Θεος του. Να τι φοβαμαι. Και ct -, , J , , , t , , , -πανταει, ξαναπες το, Ιωtιννα- σε καιει η λαχταρα να το ξαναπεις:
ιι "ο , υ ,, fl σο για ο,τι εκανα •••
-- -- - , . . -···-- -�--,-..--
. -�
- 15 -
ΙΩΛι.'mΑ (μαλ�κ-cί.) •. Δέ -&c:·τ'άπο1ιηρύξ� πvτέ,ϊί��; Ο ΙΕΡΟΕΞΕΤΛtΤΗΣ (τό ξαναλέει r:χγριεμένος άπό_--τ�·μίσος). 11 'Ό-
, t/ ,, .. -τ δ , ; ' , , , .-:: c, για ο,τι εκαyα,-_ ε -&α τ αποκηρυξω ποτε μου •• _ .. ':, ' - , f· , ,
' , , ;· ; . t, .. ·: ; , , , 1' ακουτε αυ:."<Χ -Vfi. λογια, που. τct ειπαν ολοι τους απανω crτις-, ,, � ,
.,
, ; -β .,
.,
-::ι�ες, crτα ικριr:ιμα:,τα, ,μ,tς cr .τις καμαρες του ασcχ:'J•ιστηριου, όσες , , . , , , Τ , , , . ο. , - c, :ο�ες μπορεσαμεt-να τους τσctκωσουμε� α λογιct που -.rά ξαναπουν v-::-:ερα άπό αίωνεζ μέ. τήν 'ίδια άδιctντροπιά, γιctτί τό κυνήγι του. , , , , . , ., ,. , ,_ �· , :.•ι ρωπου δε &α ;.ελειωσει ποτ.ε. Οση εξ,t>υσια και.,,:9 �ποχτησουμε -�:ί. μέρα μέ τή �ιά·μορφή η μέ :t'Τ)'ν αλϊή�'ϊ'οσο βά�ιά κ'αί νά πλάκώ-
, , t• , , fJ , , , . , , , ::ε! τ�ν κοσ�ο ,η�- ,Ιδεe;,, οσο Κf;ι ,vq γιν�:ι,ανελεη_,τ-�,.,,μαστο�ικη, .,-:οί.νμηχανη η οqγανωc:η της και η σ.στ�Vόf.Ηά της, &cι εχει πctντα κα-· -ο·J νά κυνηγήσε;! εναν αν&ρωπο ·πού &ά τ�ς ξεφύγ.ε.ι 'κά ί πού τελ ι-� $« τόν-πιάσο\,νε 1ιαί -&ιχ τόν σκοτώσQJtέ,.'�Καί πού αλλη μιά φο�� &ά ταπ_t"ινώσ�. τήν 'ΙδέG< στό �φος "ϊης &ύν�μή5 της_ �πειδή -&ά-εϊ 11 οχ'i 11 Άδ{χως� vrf. χαμηλωσε.ι τά μάτι_�:.·.: . .
(Σφν.Q(ζϊi;.'iχ;νάμεσcι. στά δόντια τον;. 8'λο μίσος κοιτώv-ccι;ς τήν 11ω�ννc:). � · . -"Εχετε άνάγκ� νi τ·ην άνcι;κρίνετε αλλο; Νά τή ρωτήσετε γιctτί
, , , ι, , ., . , ,.. " ,; , , , �:χ-:ηκε ά1cο .φηλα,-----«πο-�ο κctστ.ρο οπου ητctνε φ.υ.λακισμενη, γιcι; να, ,, ' , , , , ' ' , , , - 0 - ,:•.ηει η νι, γινει �ισματι_cι;, ctντι&ετά απ τις εντολες του ·εου; Νcι;, , , , , , , , , , -:r Qωτησε�ε γιατι πctρα�ησε τον πατερcι; της κcι;ι τη μctνα της και :όρ εσε το�τά τ 'άντρ ί,ι tά τά ρουχά κcι; ί δ έ &έλε ι νά τά βγάλει, άv-, ' .. , ' , - 'Ε , , - , , , -::"ετα απ τις εντολες της κκλησιας; Θα σας δωσει παντα τουτη
, , , , , , ι, " ,, Τ , -:-�-ι ctπαντ�1ση την αντρικιά. 11 Ο,τι εκανά εκανcι;. Ειναt δικο μου. �νένας δ�_μrtορεί νcί. μου τό πcχρεt πίσω. Καί δέ -&ά τ'ιiποκηρύξω. _, , ,_ - , , ; , , , , , , �ο μονο που μπορειτε να κcι;νετε εινcι;ι να με σκοτωσετε, νcι; με κα-, , .- , , , ,, , , .., �� , , ,ε-:ε με τcι; βασάνιστη�ιcι; νά φωναξω ο,τι κctι νά εινctι. Μά νά με 1ι:1Vετε V(I. ΠUJ 11 ναί11 δε μπορειτε11
ο
(Τούς φωνάζει) 'Έ λοιπόν, σεβctσμιώτατοι, μέ τόν εναν τρόπο η μέ τόν αλλονε ι, , ,, : - , , ' , , , , , , �: οσο κcι;ι ν cι;κριβοπληρω-&εί αυτο απ την αν&ρωποτητcι;, πρεπεt να
_;"ουμε ν 'άναγκιχζουμε τόν αν-&qωπο νι1. λέει 11 vcι;ίtι. ·Όσο μένει κ' !ν.χς αν&qωπος άcrύντριφτος, ή Ιδέα, άκόμα κι αν ε�ει γίνει κυτ:�ρχη, ακόμα κι αν εχει Ο'υντρίφει ολο τόν αλλο κοσμο, �-ά βρί-
,
, ,
(l -
,
.
, ζ , ,, - • , ��ε-:αι στον κιντυνο νά χct-.rει. Να γιατι ηταω ν αφορtστει η Ι-, ,, _,, , , - , , , , -�ννα, να εξο�τοακιστει ctπo τους κολπους της Εκκλησιάς κάt να t. - , ) , , , , , , , , , -��!Xuo&ε·t στην εξουσtά την εγκοcιμ ια κ t απ ctυτη να χτυπη{}ει. Ζσ.ν· Άνού'ϊγ ( Jean Anouilh), �νομαστός crύγ�ονός μας γάλ δ , ' , , , ,ι C , ο; ραμcι;τογραφος. Λπο το &εατρ ικο του εργο 11 Ο κορυδαλος11 • , , , , Μεταφραση Mctρ ιcις Οικονομου
- 1.6 -
ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΡΟΜΑΙΝ ΡΟΛΛΑΝ
ΡΟΜΑΙΝ ΡΟΛΛΑΝ
χ , , , , ' - , , λωμο και λtγοσαρκο προσωπp ασκ�τη κι ονειροπαρμενσυ.Κον-τοκομένο μουστάκι ξαν&ό. Μαλλίά φαρα καί ϊaια. Δυρ μεγάλα
, , • , 'ζ ,. , 'δ 'ζ �κ�ιζογαλ�να μ�τια αστ�αφτε�α - δυ� ωντ�νες αχτι ε�•που, ωη-
ρευανε καt φωτιζανε κεινο το πονεμενο προσωπο. Κορμι φ�λολι -, , , " •. , , ,, . 1. ,
γνο ,ωι λιγο σκυφτο. Υφος συyκρατημενο. Κινησεις ατολ-μες και , , , , , , , , -r Τ , καπως αδεξιες. Φωνη φιλη κι αδυναμη
)που ωρες ωρες γινοτανε πυ-
οετι,ι11 παίρνοντQΑ:ς φόοα γιά νά βεβαιώσει μιά άλή&εια. Νά ποιές Ί ς - J ) , , , , , , Ρ ,ηταν οι πρωτες εντυπωσεις απ το μεγαλο γαλλο λογοτεχνη ομαιν Ρολ"}..ιj.ν ( Romain Rolland, 1866-1944), τόν 1Qt:Ηκό άπόστολο της εί�ήνης καί της συναδέλ�ωσης των λαων, που στίς 29 του περα -σμενου Γενάρη κλείσανε εκατό χρόνια �πό �ή γέννησή του.
\.-τ ' - Ρ ' Ρ ' ' ' ' ' ' u ζωη του ομαιν ολλαν ερμηνευει και περιεχει το συγγρα-, ,, , , ,, , ., , , - , φικο του εργο. Και το εργο του κλεινει μεσα του κ εξηyει τη
ζωη του. r 'ο. ' ' - Β δ ' 'Ε - ' 'εννηvηκε στο Κλαμεσυ της ουργουν ιας. κει περασε τα
παιδι,ιά καί τά �φηβικά του χρόνιcχ. Άπό μικρό. τόν αρχισε πιά-ι , , ,, λ , , , -νο η μητερα του, που ητανε πια.νισ'tα. Ο πρωτογνωρος κοσμος της
μουσι,tης αγγιξε βα&ιά τήν τρυφερή,: τ,ήν παιδική φυχή του. 'ίιπό τότες ολο ·ιιcι.ί πλατύτερους πνευματικούς �ρίζοντες του cί.νοιγε
·- 17 -
., , , "δ' , , , _ � ,�·,τας το� dΊη γλωdcr/1. ;�ης τη ., ι χω� 1aνα) την ,παναν-&qω1; ι ν,;. -J�επαιρνε αογοτεοα τον εφηβο περα απ το crπιτικο του, απ την ,. , ) , -, ) , , , ,, , ' � , , -ο�η του, απ την επαρχια του, απ το ε&νος του, απ την εποχη το�-�Qφιcrμα φραγμων, γέννηcrη νέου καί βαθύτερου crυναιcr&ηματικου
ό::rμου, dπορά 0!1tουμενικης crυνείδηdης, πρωιμη �crώφυχη φώτιctη, ' , , , , , ,, J , , , ' , ,-ε<� απο λογια, πεοα απο εννοιες, περα απο μα&ηcrη. Αλη&ινη μυ-
, - ' ) ο. - , δ - , ,, , , -=τ:.'Όυ μα-θ-ειν αλλa παvειν και ιατε&ηναι" δεν ητανε για τους, , , . , , , , - t -JΟνμενους ctτα ελευcrινιd. μυcrτηρια πρωταρχικος ctκοπος των ιερων
�ci.ετων;.καί φύτρωσε � ,σπόρος crτό ζωντανό χωμα του πνευματι1tου του
, Β '
, , , , ., , , , , ., 'ΙL-«��ου. λαcrτηcrε η φλογερη αγαπη για την αλη&εια και για τη , , , , t , , , - ,
�ε.;�εριa, ριζες πεταξε βα&ιες η μυcrτικη επιγνωcrη της παγκοcrμι-:; άδερφοcrύνης. Τό πνευμα της μ·ουcr ικης ο'ψράγ tο'ε τή ζωή του κ' i��:rε πνο� crτ� δημιουογία του.
., > , ) ' p , Ρ , , , , Αμα τε�ειωcrε το λυκειο ο ομαιν ολλαν εγκαταcrτα-&ηκε μαζι_ , , ' , , , ; , - , , , , ε �ην οικογενεια του στο -�ριο'ι και μπηκε στην Βιtολ Νορμαλ. � , . �δ , δ , Τ t t , , , , ,-ασ ικος 1tλα ος που ιαλεξε ητd.ν η ιcrτορ ια. Ιδ ια ι τερα τον
.., , ς , , - ο. - , tι ,, , , �i��ηξανε οι εποχες των vρησκευτικων �ολεμων οπου εβλεπε τον,,-ος; �:rμό'καί τ-ό πνευμα τη:ς θυσίας νά &οιαμβεύουνε. Mc< ποτέ δέν ε-, , ,, , , , ) , , , -:-ε με πα&ος ν αγαπαει και να μελεταει τη μουσικη. Παραλληλα. - < , ..., , ) , , ε,.ετουο'ε ιστορια της τεχνης, γεωγραφια, φιλοcrοφια, βιολογια,
,ική. Μέ τούς'dυμμα&ητές του Πωλ Κλωντέλ, Σcχρλ Πεγκύ καί Άν-, , , , , , ,, , ,
��ε Συαρες, που 1tι αυτοι διακ�ι&ηκανε υο'τερα στη λογοτεχνια, �ο. �νωcrε φιλία στενή, γεννημενη άπ'τό κοινό τους πά&ος γιά τό, - ,,.-:rι.ν.
, , ;
, ,ι
, , ι
' δ rον καιρο που σπουδαζε εγ�αφε μια crειρα ιcrτορικες ιατρι Ε- καί μιά σειρά μουσικά δοκιμια. Καί crάν τέλειωσε τίς crπου , ,, t/ 7 , - , - , , _ε; �ου εγραφε �να ειδος η&ικης και φιλοο'οψικης εξομολογηcrης.
• - , . ( , , τ , ) ,5 �ι το credo quia. absurdum πtο'τευω γιατι ειναι παραλογο tπου
--- ,, , , δ - , Τ , , , V ' . =�; ητανε ν α�ο ο&ει στον ερτυλλιανο και στον Λγιο Αυγου -Ι , - , ( , , τ :,:�ο, το μεταποιει ο'ε credo quia verum πιcrτευω γιατι ειναι • • , ...
) , , ( , ,, t , ) -
Τ""tια και το cQgito ergo sum crκεπτομαι αριχ υπαοχω του Ντe-, , .
( , ,, (
, )
, ) ( , , t.2�� ι1ε cogi to ergo est crκεπτομαι αρα υπαρχιι- • Αυτες οι δυο αρ-
• , , - ο. , ' - β ο. , it; γινονται ατηριγματα της κοσμοvεωριας του και της ιοvεωqι-
, , , - δ - , , , ζ χ; ,ου. Με τη "διανοια τη) καρ ιας" μπαινει βα&ια στις" ωντα-έ; ά;.ή&ειες", πιό βα&ιά_από τούς συστηματικούς φιλοσόψους.πά
:�ό τίς πραγματεϊες του μετεωριζόταν ενα διπλό ονεtQΟο Νά, ; , , ; , , , , ,υ �;..ει μουσικα δραματα ctαν το Βαγκνερ και να γραφει 1t ενα μυ -, , tl ,, , , , , , , , =�ορημα για ενcι.ν αξιο μουcrtκο που παλεφε με τον ,tσαμο και νι-
, . , , � - , , � " � ·�ε απο τον κοΟ'μο. Κεινο τον καιρο τον επιασε συγγQαφtκος_ , .�ε�ος.
π�ωτα π�ωτα κaταπιάcrτηκε μέ τή δραματογραφία. πικqαινό1ανε - t�Ψt-ι:ις το γαλλικό &έατρο της έπο_χης του νά πάι1χε ι από J.να ι-
, . , ; :, , , t , , ' , -:. �.α ειναι c:ποκλειcrτικα του &εματα 1J μοιχεια; τα ερωτικα --<:�ο-ια, οι' μt1ιροκαβγcχδες κι αλλες τετοιες μηδαμινότητες.
· - 18
Σ�ε<qτόταν πως ό λαός χοειάζεται &εατρικά εργα προσιτά σέ ολους ,-.ι, , , , , ' Ρ , , , , -μα οχι και ρηχα. Δεν το&ελε ο ολλαν το &εατρο τεχνη των crιtλo -
νιων, τό�ελε &έciτρο τον λαοu.- Νά �ξεuγεν{ζει τό &εατή, παρου·σι� # , " ' , - , V , J - t ζοντας του τον αν&Qωπο αντιμαχο της μοιρας ο;τως το αQχCΧιο ελλη-
, , , --δ, , , ,, , , - .,., νικο &εο:τρο. Να του. ινει ευκαιριες ν ακονιζει το νου του. Με έξυφωτικές ο-υγκινήσεις, μέ παοαδε{γματα ήρωισμου 10. αJτο&υο-ίας
, - , , , , , ) , , - -, • � » .,να του εμπνεει το πα&ος για το η&ικο μεγαλεtο. Μερικ� α.πο � εq-γα πού εγραφε
,πή�ανε &�ματα άπό ·τή Γ�λ:λ,κ1 '�πανάσ-;αση. Δειχν-ο'Ι)
νε παραστατικα_τις μεγαλες της ο-τ.ιγμε:ς και τις μεγαλες της μορ-, φες •
. , . , ,, , , , -, , , , δ ,Μα κανενα του εργο δεν κρατη&ηκε στη σκηνη παραπανω απο υοτρία βρciδυα. Τό κοινό τό κακομα&ημένο καί ρουτινtέQι-κο η&ελε τψ
,, , J t - , ,, , ΤΗ ' ευκολη διασκεδαση Κ; οι.&εατρωνες το_·ευκολο κερδος. �αν αντιεμ--, ' " - Ρ ' Ρ ' (,,,. ' ' • ' ,. πορικα τα εργα του ;Θ_μαιν ολλαν • .ιi κριτικη στα�ηκ-ε εχτρικη rί:,-
πό ο-υμφεροντολικά έλατήρια. ';Ισώς καί νάταν ένοχλητι� τά Ο'υνtιδηο-ιακά διλήμματα πού ε&ετε ό·δραματοποιός. Tci έ�νικά c1υμφέρον-
,, , t , , , , ; - - '-'τ , τα η τα υπερε&νικα ιδανικο: σ"tο "Θριαμβο της λογ�κης". n πατρι-δ ,., ' ; , Ν , , , , , ,, α η η δ t�ιcr.ιοσ'υνη στο " ταντοv 11 και πιο. ξεκα&αρα στους "Λυκους" -&<tυμαc;τή μετά&εση της ύπό&εο-τ;ς Ντοέϋφους", οπου ό Ρολλάν πηγε
, , ,
- 'δ , , ) , , , , με το μερος του α ικημενου- και στο "Θαρ&ει,κο:ιρος", δραμα εμ
, ,, , , - , πνευσμενο απο τον πολεμο των Μποερς. Άcηότερα δίδαξε στήν Έκόλ �ορμάϊ ι'στορ ία της τέχνης .. Κι ά
κόμα ά�γ4τ�ρ';, στή Σοqβtνν� ι'c1�0Q ία τ�� μουσ ικης � Τότε_ πρωτο'�δρf &ηκε αυτη η εδρα. Στα μα&ηματσ. του μ εν&ουσιασμο μιλουσε για τη·
, v /' J .,... t, - , _ υ -μουσικη, οπου κα&ρεφτιζεται το πνευμα ολων των ε&νων ,κι �λων των έποχων. Τ·,1ν ελεγε άν&ό της ι'σ...ορ{ας -κ-αί τραγούδι των αίώνων. Μιχ
t , , , , c., , , " , , η αγαπη του αγκαλιαζε ολες τις τεχνες κ� ολους τους πολιτιcrμου� ,,, ,, ' δ , ; ι, - , , , , Κ ητανε αc1βηστη η ιφα του για συν&εση. �εκι-vωντας απ τη μουιΗ-
κή �δειχνε ο,τt μεγάλο· καί κα&ολικό δώσανε στην :tt\/�_.Qωποτητα οί διάφοροι λαοί κΌί διάφοροι καιροί. Τόνιζε πως το μεγιχλείο δέν
Τ t , - , , - ,ι - , - ., t t , ειναι ενος λαου αποκλειc1τtκος κληρος η μιας εποχη�, πως η ιερη , , , ' , , , , ,_
φλογ,α του λαμπει πανω απο συ��ρα κι απο αιωνες. Ύστερα άπό -την "!t1t0τ'Ux1α της πρώτ1;ς του &εατ� t1ιης προc1πά&ε ι
ας β<:tλ&-ηκε �- Ρολλιχν ν • άνυφώσε ι τό φρονημα του �tοσμο-υ γράφοντας · ι, , , , , ,, , , Θ' ,κριτικεc β1ογραφιες α�&ρωπων που ειχανε μεγαλη φυχη. ελησε ν
, i , , , . ' , , , , , κουσει ο 1tοσμος τη φωνη τους, κι ο πονος τους 'Vtt -δ�l;ει τον κο-σμο. Διάλεξε τρε1ς μεγαλουργοJς, iναν τ�ς μοuc1ιiης, ;ναν των ε� καcrτικων τεχνων κ ·�� -της λ-οΎοτεχν ίας. Τό Μπέτόβεν, τό Μιχαη -λcχγγελο καί τόν Τολστόϊ. ·
'Άρχισ'ε με τό Μπετοβεν.., μέ τ1 μεγαλοφυία πού ο-τό μεσ'ουράνημά της καταδικάστηκε νσ. στερ-η&ε ί την αμ εση �παφ1J μf! τό φυct ι κό της
- , - -π , , , , - ,, ., , , -,-στοιχειο; να κλειστει εξω απο τον κοσμο των ηχων. Μα που με τη, - , , , .. , , , - , . , , δυν�μη της �ε�η�ης μπο�εσε ,απο,το �α&�ς του π�ν2υ γιd_το χα�ενο
παραδεισο νa υφωσει προς τον ου�ανο το μουσικο υμνο της χαρας. 'Έπειτα ό.πό τή 11 Ζω11 του 1'.1πετοβεν" εγQαφ-έ τ� 11 Ζωή του Μιχαη -
- 19 ,,,_
ί.σ.γγελου11 ,τή συγv..ινητική βιοr,ραφία του καλλιτέχνη πού η δυΟ'τυχίο: , ζ' '
δ' .,
, , , , ,του γεννη&ηκε μο: ι του κο:ι εν τον αποχωριΟ'τηκε ως το στερνο το
χτύπο της Ο'παραγμένης κο:οδιας του. Α�του του πονεμένου, πού τή ,. , , ), , t , υ t ..,, , ,
δυΟ'τυχιο: του τ1) σηκωνε e1α ο-το:υρο κι ολοενα, οπως ο Σισυφος το βQά-χο του, τήν άνcβαζε φηλά, πρός τ ίς βουνοκορφες τ ης τέχνης.
V τ
, ι , _ t , tl , #
Υμνοι ε ναι 1ιαι οι δυο τουτες οι βιογραφιες,υμνοι στη νικη της �έληΟ'�ς. Θριαμβε�τικqς �μ�ος � πρώτη�_pελαtχολι�ός ή,δεύτεοη. Η τριτη βιογ,ραφια, η 11'l.J.Ιη του- Τολο-τοι", ει ναι ενα ρεκβιεμ,t) , , , ,, t , , , , t J
ενας νεκρωο-ιμος υμνος. Την εγραφε ο Ρολλο:ν τοτε� πού πε&ανε ο α-γαπημένος του συγγραφέας ο-τήν ακρη ·του δρόμου. Ο ΤολΟ'τό'ϊ παοά-
, , , , , , , J , , ") �ηο-ε τις ανεο-εις του και την οικογενειακη του ευτυχιο: σαν τον , , , , vA Φ , - , , ι , , , Βουδδα και σαν τον γιο ρο:γκισκο της ΑΟ'ιζ�ς. Ως και την τε-χνη του τήν 7\έταξε Ο'd.ν άποφόρ ι. Καί πηρε τό ερημ ι-κό μονοπάτι του - ο ' , , ,. , , , 1 , t , , :.:ροσκυνητη. εχτρος που ειχε νο: νικηο-ει δεν ηταν η εξωτερικη
, ι, t ,,, υ - , ) , , ι
,.:.ο ιρα ο πως οι· δυο αλλο ι ηρωες του πνευμο:τος που τουs JιuγραφηΟ'εο , Τ c , , , , 7 ι ι ,
Ρολλαν. Ηταν η μοιοα η εο-ωτε@ικη,ηταν ο εο:υτος του. Σ, J ") ; , ., 7 , , , ε μουΟ'ικους ,ιαι ο-ε μουσικα &εματο: ειναι αφιερuιμενα δυο Ο'που-
�αϊα τεχνοκριτι1ιά βιβλία του Ρολλάν οι' "'Αλλοτινοί μουσικοί"(ο; ' ' ' ' 1 Ο) ' ' Τ ' ' 1 ' " ' ' ' 1 ;Ί :.:ρ.ιν απο το 87 και οι " ωρινοι μουο-ικοι" ,οι επειτα απ το 870;.
Τά άποτελουνε μουσικοκριτικά αρ&ρο:. Ή μουι1 ική, 1cού πάν το: ,κυβερνουσε τή ζωή του, εy ι νε ή δόξα -τυu
Γιατί του Jπαγόρεφε τίς υπέροχες τίς λογοτεχνικές ο-ελίδες του 11 '1:J.ν κ , ,r' , , , , ,, , ,
'Τ ,
'-ττ ρ ι Ο'τοφ" • .n.υτο το μ εγο:λοπνοο το εργο το δ εκατομο ει ναι μια .nρω-, , , ζ' , , , ,, ικη συμq,ωνια" λογοτεχνικη. Προορι οτανε για μυ&ιΟ'τορημα, μα ε -"#
, -
, Ε' , , ��Ο:Ο'ε τα πλο:ισια της μυ&ιο-τοριογοο:φιας. 'ινο:ι κατι πο:ρο:πανω κι
, , , , , '> - - Ε' ο:πο ρω�ο:ντικη και κοιτικη βιογρφιο: φο:ντο:Ο"τtκου μουσtκου. ινο:ι
� , Ε' ' ζ , t , , , , , , , �ωη. ιναι η ωη ενος ο:ν&ρωπου προικισμενου με μεγαλοφυιο: που ,. > 'ζ , , , , , , , , , �α&αινει να ννωρι ει τον κοσμο και να τον μετουο-ιωνει σε εσωτε-�. Ε' , ' ζ , - , , ,
<r, πραγματtκοτητο:. ιναι και η ωη του γυρω του κοσμου, πολλο:πλη .,,, , , , , , , , ..,ωη, πολυμορφη 1tciι πολυτροπη, ·ποτε τρ ικυμ ισμενη ποτε γ,αληνεμεν'!,j•Ή εJρωπα'ι'κή ιστορία της γενιιϊς του λογοτέχνη. ΕΤνcι.ι �να νέο εl-- , , , ,, - - , -
�ος λογοτεχνιο:ς, γραμμενο r10:ν εργο ο-υμφωνικης μουΟ'οtης,με φουγ -ιες κq.ί μέ πρελούντιο: κο:ί μέ λίντερ.
Δ, - , - , ( Ζ' Ί(Λ , 'Τ ,, ,
ε .μποροuμε να πουμε πως ο " αν �tστοφ"ειναι εργο κα&εαυτο J Ι , 1 Ι t " t , ,
α�τοβιογρο:φικο και εξομολογητικο. Ο ηρωας, ο γερμανος μουr11κος7 � 1r Λ
;, Jl".Λ , , , • , , • , (1 -Dα.ν �\dτοφ οU\!αφτ, ο:ρχικο: &υμιζει το Μπετοβεν. Κι οο-ο προχωρει � διήγηση της ζωης του καί ή περιγ�αφή της πQοΟ'ωπικότητάς του , ... �ς ψέονει στό νου τό Ι:'κ·λQJκ, τό Βιiγκνερ, τό Χαϊντελ,μερικές φο-
, ) > - , 'Μ; ,, , , <ες και το Σουμπερτ κq:ι το Ότο-αοτ κι ο:λλους μεγαλους μουσικους •• , t , t , t ) , , , ,
Α�τος κι ο γαλλος ο φιλος του ο Ολιβιε Ο'χημο:τιζουνε το φυχικο _ _ , t ι , « , t
το!!τραιτο του ο-υγ!qαφεα·. Ο Ολιβιε,_ο διο:νC\ητικ-ος·, ο r1τοχο:Ο'τι -, ι ,, ςp , .., ,, t , , t -..ος) ο α-rόλμος, ε ναι ο ο-λλαν οπω.ς τ�το:νε. Ο Ίάν Κρ ιστοφ, ο συναι-
, , , , , , ·ι , , , : φο:τικος-, 'Q ο�μητικΌς,ο τολμ'!}Qος, ο μο:χητικος κι cι.διαλλο:χτος, t!�αι ό Ρολλάν οπως η�ελε νά εlναι.νΟπως η&ελε νά εΙνάt γιά νά
. , � ::ι,.ε,-,ε ι-.
' Ρ '
Ρ ' ' '' - ' ' ' ' , t Ο ομαιν ολλαν λαχταραει ν αγωνιατει για τις ιδεες του.Μα οι
αν&ρωποι φοβουνται τήν περιπέτεια καί. προτιμανε τίς άνέαε,ς τους καί τ(ς συνή&ειές τους. 'Αντίπαλο εχει τήν Κατωτερότητα, τ� μtΚQ(}τητα. Τήν ct.λή&εtα · &έλει καί μόνο τήν ιχλή&εια. οϋτε ατόν έαυτό τ.ου
, , t , ,ι , ,, ,, , , " ; &ελεί να· λεει φεματα ουτε στους αλλους. Ουτε τα ματια εχει τ� δι-, , , , , , δ - , , ,, ,. ; , , , καιωμα ν(Ι. κλειο'ει για ν(Ι. μη ει το κακο ουτε το dτομ.α γt(Ι. να μ.η ν , , , , Σ , , , - " rι �� rr"' , ,. , " π-τ ο φανερωαει το κακο. τον πεμπτο τομο του uσ.ν � ιατοφ .. , στο L.ιυ.-
, , , ,., , \Ι , , , , , , , ν11γυρt στην πλατει!'(", βανει τον ηρωα ν(Ι. κανει αυτσ που λεει. πωςκαν ει ο' Λαο"ιtdοάτος στά 11.Μυατήρ ια τ�ς Κεcpαλλον ιiχς". Νά ξεcrκεπ&'(εt
,. , ') , , 'Η ' .., ,,, ,.,. τις π λη-γες και να ζ"}
ταει γιατρεια. τεχνη ειναt γt ο:υτον ιερη κοι... νωνική λειτουργία. Αδιαφορεί γιά τίς κα&ιεοωμένες &εωρίες, περι-
- , t/ , , , ') �
'ζ , ,, φρονει τιc ετοιμες τις τεχνικεc crυνταγες που εξασφ�λι ουνε την εu-
, , , , 1 , , Τ , , '' κολη την επιτυχια. Χρεος του αιcr�νεται πως ειναι νσ. πολεμησει ο;π
- , , , 'Α , , , , &εωQεt φευτικο και παQαπλανητικο. λυπητα χτυπαει τους λογοκο -, , # , . , , , πους, τους προχειρολογους και τους εκμεταλλευτ.ες, που ντQοπιαζου-
, ' Τ ' ' ' ζ ' ' ' Τ 'νε την τεχνη. ους καμποτινους, που ρε ιλευουνε το &εατQο. ους , , ζ , , , , , , ' φιλοσοφους που μουτ ουρωνουνε το χαρτι με ακαταλαβιστικ.ες αερολο-, , , , , , Τ' ' , , γιες προο�ιαμενες ταχα για τους λιγους. ους ιατορικους που ξεπο�
- , , , , λανε την tο'τορtκη αλη&εια. � ' ' ' ' ' rJ' Κ ' ,,, - Ρ ' ' Σαν ο�οκΛηρω&ηκε ο 11bαν ριατοφ", τ ονομα του ομαιν Ρολλαν,
, , , , Τ ι ,. , , , , Ι , , που πολυ λιγο γνωατο ηταν ως τοτες, αποχτηαε μεγαλη φημη απο τη μιιχ μ�ρα α;ήν aλλ�. Στό έξω�ε'{tκό πρ�ν άπ'τή Γα�λί�. 'Άρ�ριχ,�ημοαιευμενα σε ο'οβαρα περιοδικα ελβετικα, γερμανικα, ιταλικα, αγγλι-, , , , , , ,, - , ' κα πληροφορουαανε τους γαλλους για την αξια του dυγγραφεα τους. Ο
11·7/1.ν Κριστόφ" δέν αργηαε νά μεταψQαατεί άγγλικά.,. γερμανικά,ίαπανι-, t , ' , Ι Ι 7, Ι Ι κα, ολλανδι;ιcι., ιταλικα, δανικα, πολωνικα, ρωαικα, αουηδικα. Στα
1913 πηρε τό tiεγαλο βραβείο της Γαλλικ�ς Άκαδημίας. Μ'έν&ουαια -αμό έκφραcrτήκανε τά. μέλη της κριτικης επιτρο�ης4 Τόν εϊπανε ποίt - , , , ,, , - , μα της αισ�cι.ντtκοτητας, &αυμααα_νε τον εξαιρετικο του πλουτο σε -δέες, σέ ακέφεις, crέ αίcr&ήματα� 'Ιδιαίτερα έκ&ειάσc<νε τήν_ ιχγά.πη πού έκφράζει γιά �λες τίς μοοφές της ζωης.
' p ' Ρ , -ι , ') , , , ,, , Ο ομαιν ολλαν ειχε αρχιcrει κιολας να γραφει αλλο λογοτεχνη-, � \ι{ , ( ) tι , .- ,μα, τον "Κολα 1,ιποεν ιον" "Colas Breugnon 11 , ενα β ιβλtο γελαατο κιχ, ,. ,, ) , , , , , , , , ' , , ξεγνοιαατο, εξω απο την πολιτικη, απο ή&ικα προβλημc!τcι και ιδεο -
, � - t, , , , (/ , , λογtκους αγωνες. Ενα ιντερμετζο χαρουμενο. Ενα. σΧερτcrο εμπνευ -crμένο ά.πό πcι.ιδικtς &ύμησες, άπό τήν Jτμόσcpαιqα το·υ Κλαμεσύ�της παλιας βουργουνδι_κης πόλης;, της ίδιαίτερη� -πατρίδcχς του crυγγραφtσ. .. Ό τίτλος είναι τ'ονοιια · τ ου κεντρικοu ήρωα, του χωρατcιτζη καί &� , , Ε'τ ' , , ' ττ_ , , ,, μοσοφου ξυλογλυπτη. ιναι cιλη&ινος καλλιτεχνης ο .υ.ολιi Μπρενιον,ε-
, ' - ' Σ ' ., - Ρ ' ' ' " χει το μερα,ιι της τεχνης. τη ακεφήΌτου ολλαν αντtπροαωπευεt. ολονς , , , , - , - - , , ,. τους cχνωνυμους τεχνιτες του αλλοτινου κcχιρου που 't'α μικροτsχ�ημα-
τά τους εΙναι άτίμητοι &ηcrαυροί των κα&εδρικων νcχων. Δ.' τ , , - ' , , υ , εν ε χε προφταcrει να τυπω&ει ο "Κολα Μπρενιον" οταν κη�υχ'\'.ηκε
� πρ�τος 7,αγ�ιόσμ ι ο� π4λεμος �Κι �πωι; λέ� t ο' Στ;φαν _Τσβάϊχ cr:ιη μονο-::γραcpια πουγρc!φε για το Ρομαιν Ρολλαν,οt βρ.οντες των »ανονιων ο-κεπα
' - Ζ' Κ ' ' ' ' ' ' - Κο "'Μ Ο'CΧ�ε κcχ� τ�υ II αν �ια1οφ"τ� εyερτ11ριο α�λπιcr�α και του" λα !(Qε-ν ιον" το 1ιαλεe1μα για τη χαρα της ει ρην tκr)ς ζωης.
(iυνεχίζεται) Μαρί ι;t οίκον9 μου
- 21 -
ΘΕΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ
' , , 'Θ ' , , ,. , , , , , , , Ο Θεος ποναει, ο εος (Ι.γωνιζετ(Ι.ι. }.i(Ι.ζι μ αυτους που αγωνιζον-; , , , , - Γ , τ ' , ' , -:αι και γι αυτους πο-υ πονσ.νε. ιατι ειναι η Ζωη, η c;,ωτοΟ'τct.λιδ(Ι.
, , , , t , , , , , ., ( , -:ουπεΟ'ε μες Ο'τη νυχτ(Ι. κι απλωνεται και πινει τη νυχτα. Μα η νυ-τ , ,, , ' . . , , , , , , 7.--:α ειναι διχως ορια κ η &εtκη μαχη δε crταματαει ποτε. Κάι ·κα -
, , - , , , , ,, � ' , - t,.,. -·,ενας δε μπορει να ι:ερει· ποιο �ν(Ι.ι τ απο-τελε<1μα της nρωικ ης , V , ":i Ι , Ι Ι Ι ��μφωνι(Ι.ς, οπου κ οι παραφωνιες, που crυγκρουονται κι ανακατω -
, , , , ., t , ' , ·.ονται, Ο'χηματιζουνε μια γαληνια Ο'υναυλια. Οπως ο λογγος απο, - , , , , , , , ,, , t , ο;υες μες crτη dιωπη δινει μαχες μανια<1μενες, ετΟ'ι ·Κ η Ζωη πο -
., , , ,; , , , ί.ε1--αει μες dτην αιωνt(Ι. την ειρηνη. !Ρομαίν Ρολλrί.ν (Romain Rolland)
11 Ζrί.ν. Κρ ιcrτόφ" (βιβλίο Θ ': 11 Ή φλεγομ ένη\. ,. \. ; . , mεταφρααη mαριας Οικονομου
Άπό τό βcχτος") ---------------------·-···-····-------------
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ illEYΓOYN
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΟΛΥlVΙΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
\. r , , , , , t , .uε βα&ι.α cυγκινη<1η "(Qαφονται αυτες οι γραμμες,. Στίς 14 τοϋ Γεναρη η Θ.ΕΝ crτερή&ηκε �ν(Ι. πολύτιμο στέλεχος t , υ , , , J , , � , ο Πελεκαν ενά\Ι.πtστο κι αφοσιωμενο αναγνωcrτη, τον αγαπtJμε νο
_:; άδελφό Λεωνίδα Πολυμερόπουλο, πρόεδρο της στοας Δημόκριτος, il , , - , - , :�ο�ρασtο μελετητη της εσωτερικ�ς φ·ιλοσοφιας. Ε�καιρίες εϊχαμε πολλές νά εχτιμήcrουμε τίς πλούσιες γνώσεις , , , , , , , , , , �ο�, τους λεπτους του τροπους, την ευγενεια και την ειλικρινεια
-=-·. αίcr&ημιχτων του, τήν εJ&ύτητα καί τή στα&ερότητα του χαρα -, ,, , , , , , , Σ. ,--:-;<α του .• Στ αλη&ε ια π ιστος κι αφοΟ' ιωμ ενος crτα&ηκε παν τα. τη
, , ,
, , ,tι ,, , εο�οφια, στο ροδοσταυρισμο, crτον τεκτονισμο. Σ ολα ocrα πιστευ
- ., , , , , , , , δ' ' , , ---:ο �ιλο, στο συνεργατη. Μακρια απο κα&ε παλινω ια, απο κα&ε. ::ι:<οcrκοπία, άπό κcχ&ε διπροσωπία. Έξασφαλιt1μfνη ητανε η συμπα-! " , , , 'δ'
, ί �%=�ση του Χάt στις πιο υσκολες στιγμες. ι Γ ) , ' , , , , , , , 'ια την cι.ξtολογη προσωπικοτητα του και για την πολυπλευρη
• , , ι • 'Α ., ΓJ ' ' , , Γ , Σ Ι �<:χ�η του μιληcε η αδ. γλαια Dαννου στη φετινη τη ενικη υν-!-,,,.
- Θ ' ε· ε-J:1η της .,ΕΝ.
'ο ' ' ' ' ' - ' ' ' ' Τ ' 'Πελεκαν με αγαπη &α &υμαται παντα την αγαπη του. α καλό: . , , , , ; , , - • ι.ογιr1., τις χ�ησιμες συμβουλες του, τι·ς φροντιδες του για.' �1άδοcrή του. Ολόψυχα συμμερίζεται τή &λίφη των δικων του.
Ι - ,1 , ,
, J , Ι tι "..ο�·Jχα του ευχεταt να γtνονται στουc ψωτεινοτερους ΚΟΟ'μους ·Ο-ι , � t , � , υ , , �ι πλατυτεροι οι πνευματικοι του ορι,οντες,ολο και πιο πο-, , - , , , ·.:χ r:ραγμcι.τοποιει τις δυνατοτητες του.
- Μ' , ' , ' , ,ν , , , , , _-<1· , ε το αποσπασμα αυτο μ(Ι.ςφερvε ι στ-ο νου βασικες ι δεες της .. -�.::,ι..ητικτjς" του Ν. Καζαντξάκη.
- 22 -
Η Ζ' ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ 8, ΕΝ.
Στίς 18 του Γενάρη εγινε ή Ζ'Γενική Συνέλευuη της Θ.Ε Ν. Έ ' Δ 'Α ' ' • ' Κ' �, ' -αδ. ιαχειρ. γλ. Ζαννου και ο αδ. ωcrτας .=.υνδας, Προεδρος της Στοας Πλάτων, μίλησαν γιά τόν ά-γαπ1JΙ!ένο μας άδελφό Λεωνίδα Πολυμερόπουλο, ΙΙQόεδρο της Στοας Δημοκριτος, ποv εφυγε άπ'αύτότόν κόσμο. "Εγινε δυό λεπτων σιγή γιά τήν άνάπαυση κσ.ί τήν ανοδοτης φυχης του. Κ 'επειτα, άψου δ ιαβt1.στηκαν τά ΠQΟ:Κτι,ιά της ΠQοηγού-, , . .. , . r ' Χ - , ., μ ενης �υνελευcrης απο την αδ.. ραμματεα ρυcrη Rαφαλοπουλου, η αδ.
� ,, - , .. , , " , δ , , ι Ζαννου ε,ιανε πρωτα μια ομιλια κ επειτα το ιοικητικο και οι·κο-, ' , - -νομικο απολογιcrμο της χρονιαςο
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΟΛΥΜΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Προτου αρχίσουμε τή Γεν�κή μας Συνέλευση, μέ πολύ μεγάλη λ;_ πη � cra� J.ναγγείλω πώς� άγαπητός μας Πρόεδρος της Στοας Δημό-
, , , Λ , , ,, , , κριτος, ο ,ιαλος μας αδελφος εωνιδας Πο�υμερόπουλος, εcpυγε απ ' , ,, , αυτον τον ,ιοcrμο. Άξlχαc1τ1 � μας μείνει γιά πάντα η μνήμn τουe πάντα &ά &υ -
μόμαcrτε τό αγα&ό του χαμόγελο� πού εδειχνε ρλη τήν άπέραντη κα-, ;ν ,_ , Ι , , "' j , V , , λοσυνη της ,ιαρδιας του, την αγ.χπη που ειχε για. ολους και συναμα
, , , ι , 7 tι , , , t , , _ και τη μεναλη του απλοτητα. Ήταν ενα απ τα ιδρυτικα μελη της. Θ , 't , , , c, , , , -.ΕΝ. Σε ορισμενες περισταcrεις &αυμασαμε ολη την ευ&υτητα του
, . υ , , , , , ' , χαρακτηρα του. Κι οσο ι τον γνωQ ι σαμ ε κι ακουσcψ ε τις ομ ι λ ι ες του Ι Ι I Ι , ,.,. 1' V t ) Ι ,
ξερομε κο.ι πocro βα&ος και πλουτο ειχαν ολες οι αμετοητες γνω -' Τ' Ρ ' ' � ' ' crεις του. Θεοσοφος, εκτων, οδοσταυρος, Πλατεια και μεγαλη δρα-ση κα[ στούς τρείς αJτούς τομείς. 'ομιλίες καί �δ�,στή Στοά Δη-
; ' ' Τ ' ' ' Ρ ' ' 'μοκριτο�, ,ιc!ι στον εκτονισμο, και στον οδοcrταυρικο κυκλο που αJτός ειχε δημιουργήσει.
, ' Ι t , 'δ ' ,ι Ι Παραλληλα με τις ομιλιες και ιδασκαλιες του εγραφε και βι-βλία, τήν 11 Τέχνη της Ροδοσταυρικης &εραπε[ας11
.,
11 Τci �ειρόγραφατης Ν εκρας &αλάσσης", πού γι α�τά πηρε συγχαρητήρ ιct άπ τόν πάπα κα ίΠα�ριάρ;η Άλεξ�νδ�είας κ�ί,,πάσης Αί1ύτcτοv,κ�ί τελευτ�ϊα τό β�βλιο "Πιcrτις - �οφια", ποv οπως διctβασαμε στο τελευταιο Πελεκαν εiv�t μG,άφQcιct� το� περίφημου Γνωστικου μετά τήν 'Ανάσταση Εύαγ-
, - 'Α , ; , , , , , , γελιου της. ποκαλυφης, με προλεγομενα, σχολια και εισαγωγη στον Γ ' _ , - Λ ' Γ ' ' ' , , • ' νωcrτικισμο του αδελφου μας εωνιδα. ια το βιβλιο αυτο ο Πιχπας
' ' 'Α δ ' " ' ' ' ' ' ,, και Ιfu:τριαρχης λεξαν ρειας εδωσε στον αγαπημενο μας αδελφο τοιtνώτατο παράσημο του Άπόστολου, Εύαγγελιστη ·.ιcι.ί Αγίου Μάρκου.
'Ε , ,, - , ι , , , , , ' . πιcrης εχει βραβευ&ει και η ανεκδοτη μελετη του για τον Α-, J'
, , , , , , , -β�ααμ �,νκολν. Βραβευ&ηκε απ την Εμπορικη Τραπεζα της Θεσσαλο-, β β λ , ff � , , , β , ' , -νικης το ι ιο του 11 οικονομικη και ιομηχανι1ιη αναπτυξη της 'Ελλάδος"•
Παράλληλες μ � , ι , , κ η κοινωνt�η κ η
τήν πνευματική κα ί δ ιανοητοιή του δράση �ταν 'Ι. �. α ' δ ' ΤΗ Δ ' ' φι/1.tkν��ωπικη του ραση. τάν ιευ&υντης στην
- 23 -
'Ε3νική ΤQάπεζα 1tαί εφεδρος ιχξιωματικός του Στρατου μας. Πηρε ' ' ' - 1 Ο 1 1 'Η ' ' ' '
μερος στον πολεμο του 94 - 94. ταν και αντιπροεδρος στο ' " Β' ' Β ' Σ ' ' 'φιλ�ν&ρωπικο Ασυλο ολου, στον ρεφικο μας τα&μο και στο
Π1ΕΙJΑΚ; ,, ,, ' ' , , � , , , ετσι επειτα απ την τοσο πλατεια του δραση και στην κοι-
, , , , , , , ζ ' ' ; νωνικη και στην ψυχικη και στην πνευματικη του ωη ο καλοςμας • , Λ 'δ ' " , ' ' , , , ' ' αδελφος εωνι ας Πολυμεροπουλο� εφυγε απ αυτον τον κοσμο μ α-•ιcιπαυμένη τή aυνείδησή του, κ'η φυχή του &'άνεβα.ίνει aέ �λοwχί, , ,,. �ιο φωτεινους κοσμους.
Άξέχα.στη &.ί μας μείνει , Τ ' , , 3ά ειναι η ευγνωμοσυνη μας
, , , ,, , για παντα η μνημη του κι απεραντη
, ς, , , , για ολη τη μεγα.λη προσφορd του. '
Ζ, Αγλ. αννου
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ
Μέ άφάνταστη πικρία δεχ&-1}κα.με τήν εϊδηση γιά τt χαμό δεύ-, - "Ε , ' , , ·ερου διδασκαλου �ης νωσης μα.ς, του αγαπημενου μας Λεωνιδ�
:lολυμ ερό·,cουλο·υ. Μας uφησε κενό κα ί �ς άδ ελφός κα ί Jς αν&ρωπος, Έ πραότης
, , , - - , ι , , , , χαι το μr:ιλιχιον του χαQακτηρος του κα.ι η αγα.πη του για τους , ' , , "Ε , ::·Jναν&ρω·:ους του ησαν τα χαρακτηριστικα του. φυγε σε φωτει-·.ότερες ι:φrχϊρες γιά νά �ξακολου&ήσει τό άνορ&ωτικό εργο του.
, Εμ - , ,, , , , , , , ' , εις &α. ειμε�α κοντα του με τη σκεφη μα.ς και την αγαπ η _2ς νά τ;ν βοη&ήσουμε στόν δρόμο τ�ς �ξέλιξής του.
Ι j , , , 1 ,ι , , , ,, ,
Πορευου, αδελφε Λεωνιδα, με τ ην ιδια. πιστη, με το ιδιο &� , ι, ' ' " Cl
' - ' δ ; " �ος, και οπως στον κοσμο μας εφvασες σε σημειο να. ιδα.σκεις αλ-• ,, , , , 4, δ , , , , , , J.o•Jς, ετσι να εξcικολου&ησεις, α.πο εσμευμενος πια. απο το σα.ρκι-, , ' , , ,, - , - -
ο κορμι σου, να ανερχεσαι στο αιωνιο φως, στο &ειο φως.
Κώστας Ξύνδας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΣCΦΙΑ
1 ,ι Ι (Ι I Ι I ,. , Ση�ερα ,:Χομει ,τη� εβδ�μη,Γενικ"J μας Συνε�ε�ση:,
Σαν �&ε ,Χ<ονο ας δουμε και παλι πως εργαστηκαμε κι αυτη τη χρονια., τι
, , t, ,, , , , ,
τε-:<αδcικια προσ-&εσαμε, οπως ειr:αμε και περσι, στο ιιεγcι.λο Μω -.:-:1":'χό τοϋ Θείου Σχεδιου της Θεοσοφίας. Θεοσοφία, ;;';ως τόσες
, , ,, - , 'Τ , C , Θ , ο�ες το εχω ξαναπει, δεν ειναι μοναχα � γνωστη μας εοσοφικη .. , , -ι , ,,, - , ,, .�ασκα.λια, δεν ε ναι μονα.χα τα. εργιι: των μεγαλων &εοοΌ<ρων συγ,.
, , t -, , , - , ,, , 7
?��:εων που οι περισσοτεροι απο μα.ς τα εχομε διαβασει,εινα.ι ) , , , , , , δ 'ζ , , , , ,,. -=�� ιδεα, κα&� σκεφη που τις ιαβα ομε και στα βιβλια και i:iλ.-
, , Τ " , , , , , -� ��γγραφεων, που ειναι ομοιες, συγγενικες με τις ιδεες των - ' ' Τ'Θ ' ' ' ' �,ι.ιν μας &εοσοφων συγγοαφεων. η εοσοφια τη βρισ1ιομε στο • ;
'ζ ") , , , , , ., , , - ... � τι που κα&ρεφτι ει τη,J Αλη&εια, την Αγαπη,την Ομορφια,' - . . ' ' ' ' ' 'Ε ' Γ ' 0 ' � ��ικια Σοφια, την πραγματικ� λευ&ερια. ιατι ·εοσοφια
Ζ, \.τ , , e ·· , . , , , s: ,:χι ωη. n Θεοσοφια, δηλαδη η εικια Σοφια J βρtuϊtετcι.ι μεσα
- 24
στά' πάντα. ΕΙναι καί τό 'Ανεκδήλωτο καί ή 'Εκδήλωση. Μά θε�σοφία εΙναι ;�αί � "Ερευνα καί η Άποκάλυφη τηc Άλή&ειας, της Θε'ίκιιϊς:-, , ) , - ; , , , - _ , Σοφιcις, που βρισκεται παν-του. Ειναι το ερευνητικο πνευμα του αν-
� , , , , , , - 'δ , , &ρωπου ·που εξεταζε ι το κα-&ε τι, που προdπα-&ε ι να ιαπερασε ι τα, , ι , , , ,, , 'δ , φαινομενα, τους ορατους και τους αορατους κοσμους, να ιrι.κρινει
' ' ' ' 'Ε ' ' δ ' ' ' ' ' 'Ε -
την Ουσια, την νεργεια που ινει την κινηση στα παντα. ρευνα, , , , , , , , , ; , , δ' και το εκδηλωμενο και το ανεκδηλωτο, τα φrι.ινομενα και τη υναμη' ' ' ' ' ' ' ., ' 'Ε ' Ν -που παλλει μεσα τους, το σχετικο και το απολυτο. νεργεια, ους,
, , , , τ Θ , Άγαπη, τα π α ν τ α, ειναι εοσοφια, , , ι , , , , , , - _ , , Φτrι.νει να υπαοχει το ερευνητικο, ανησυχο πνευμα του αν-&ρωπου
, - , , , , , , , , , , , ,
που προσπα&εί να εξετασει και να αποκαλυφει τι κρυβεται πισω απ , , , , , 7 ' •' , - ζ - , • τα εξωτερικα φαινομενα, ποια ειναι η αιτια της ωης, ποια η πραγ-
, ματοtοτητα.Θ εodo<p ία δ έν ε Ι να ι
σόφων, μά έξ ετάζει κα ίο' στειρος δ ιανοητt�ιός νους πολλων φ tλο -
_ , ,
tι , , μ·ελετα κα-&ε φιλοσοφια, οπως και ,ια-&ε -&ρη-
, σκειrι. ..� , ι )ι , , , , , , , , ,n θεοσοφια, η ερευνα, περα απ τη στεγνη διανο�ση,π�γαζει απ
τί) ·βα.(}ύτερες δυνάμεις του άν&ρώπου, �που � Νους, η Δ.ιαισ'-&ηση κι ή Αγάπη συνεργάζονται μαζί.
'y , ,, , , , , , , , , , παρχουν αν-&ρωποι με εξαιρετικα λεπτες κ ευαισ-&ητες αισ&ησει� , , , , , δ' , - , J , ,
που παλλουν με την κα&ε ονηση που συναντουν, και αισ&ανονται και , ; , ι , ,, , - ; , , βλεnουν πραγματα που ο συνη-&ισμενος αν-&ρωπος δεν μπορει να τα αν-
τιλ1ιφ-&ει. Υ , ,, , , , ""fi'.. , to , πu.ρχουν αν&ρωποι που σε στιγμες ιηιdτασης και ραμrι.τισμου α-
, ' 'Α ' "Α ' ' ' ποκ�λυφαν βα-&υτατες λη-&ειες. ν&ρωποι που κατορ&ωσαν, με δυνα-τή ο·υνεχη προdπά'&εια, νά ξυπνήσουν διάφορες δυνάμεις μέσα τους mί
'δ - ο. , , , ; , , , , , να ουν καvαρα πραγματα που το συνη&ισμενο uν-&ρωπινο ματι δεν μπο�ρεϊ νά τά δεί. Σχίζουν τό Πέπλο πού σκεπάζει τό δικό μας κόσμο, , , , 'Μ , , - , , , και πισω απ το υστηριο που μας περιβαλλει βλεπουν ••• Μυστικιστες, π - 'Ε ' Δ ' ' •τ:1 ' Φ ' ροφητες, νορατικοι, ιορατικοι, μεγαλοt .!!ιμπνευσμενοι, ιλοσο-φοι, Ποιητές, Μουσικοί, Ζωγράφοι, Γλύπτες, πού σέ dτιΎμές -&ε'ίκιας" 'ο , , , , , , ,, , εμπνευσης προσπαvησαν ν αποτυπωσουν με λογιrι.
,. στιχους, ηχους, χρω�
; , ι, , , , , ,, ι , , ματ� κσ. ι γραμμ ες, ο, τι αποκαλυφαν απ αλλους υπερτατους κοσμους.
Ολ 1 Θ ' Θ ' δ ' -ί ' ' δ ' ' οι ει ναι εοσοφο ι. εοσοφος εν ε ναι ο φυχρος ιανοητης ΤΙDυ δ , βλ , , , , , , , , ι ' , ,
εν _επει παρα μονο τα εξωτερικα φαινομενα, ·μα ο ερευνητης που '� λ , ' ,
β " , ' , - - , , , , πα,, ει απ τη αvυτερη ενεργεια της Ζωης, που γεματος ανησυχια κι , , , , , ψ , , , ,, t , αγαπη rι.πουραστα φrι.χνει ••• αχνει το κα-&ε τι. Ασβυστη η διφα του.
�Α , t , , , , , , ,
νι�ι<Χνοποιητη η φλογα που τον καιει νυχτα �ιαι μερα.Β , i , , , , , , υ ,, , α&υτατη η αγαπ� του για την αν&ρωποτητά, για ολα τ αδελφια
του ποv ζουν όλόγυρα του, ε'ί τε ι'tν-&ρωπο ι ε'ίτε ζωα, ε'ί τε κά�ε έκδήλωση της ζωης.
25 -Ι Ι Ι F - Ι Ι Ι - cι,:
Χαιρεται με τη χο:ρα τους, πονει με τον πονο ·,cυς. Πως ""' -:ο�ς βοηθήσει, πως &ά τούς έμφυχώσει, πως &ά τούς φωτίσει καί
'διαλύσει τόν πόνο;1Κι ό 'ίδιος πως μπορεί' νά ήσυχάσει άπ'τόν
-: ο πού βράζει μέσα �ου προτου δει, προτου �ντιληφθει ποιό ε�, , , _ , , , - z ' το kυστηριο που μας περιβαλλει, τι θα πει ωη; Ζουμε κάθε μέρα, ζουμε �λοι μας, μcχ σκεφθή,ιαμε ποτέ τί θά
-ε: ν ά ζ ο υ μ ε; Ι!ως ζουμε, γιατί ζουμε, γιατί Jπάρχουμε," , - ., 'Ε , , 'ζ , ,, cι
, �- 8α πει Υπαρξ�; •ρωτηματα που συνταρα ουν τον ανvρωπο που . -ε� ε·Jνα. , , , , - β
1λλ ' ,, ,Βαθυ το μυστηριο που μας περι α ει ••• Κι ο ανθρωπος πουΤ , Ι , , , , , , , , , ε.��ι τωρα σκοτισμενος κατω απ το πυκνο πεπλο που τον ακεπα -
� ι ,ι , , , 'δ δ , , ,, cι �ε:, ο αν&ρωπος που ατο βαθυ ακοτα ι εν βλεπει τιποτ�, ηαυ -• , 'ζ , , , , ,, , , J.o;, ι,ια:νοτ.; ιημενος, φαντα εται πως ξερει τc: παντα� η παλι λε-
; , , , , ..., , , , Τ' ,, ει: 11 Δεν ξερω τιποτα, μα δεν μπορω να μαθω τιποτα. ο Αγνω -=�ο 3d μείνει πάντα 'Άγνωστο. Γιατί νά χαλω τήν ήαυχία μου,γι�
, , , ,, , δ , , 'ο. -: •,σ. ακ επτοr�α ι αδ ι κα; Πο·.ε εν θ<i μαvω". , ι ,ι , , , ., Ι' t 'δ , -.α ο ανθρωπος που νιω&ει το Μυατηριο, τις αλυαι ες που του
, , J' Ι' ,.. , - , , , - ::\ ,ι -: :γγουν τα %εQ ια, τη φυλακη που του κοβ ει την ·πνοη, τiυ vω;\.ω-ε. �ό νου κ�ί αβJνει τ�ν �γiπη του, � ;νθρωπος πού νι�θει
, , , ι, , , , ; , ' ' , , -::.γ-μες ατιγ;.ιες ααν ενα δQοσερο αερα να κατεβαινει απ το βουνο� - , � ( , , _ , , , ..... ? ,
<�ι π:
� νι.
11ο·υ-;sασει, να κοιμη&ει αμεριμνα, να πει 11 δεν ξερω
• ουτε θελω να ξερω";.. ,, ' , δ' - , , , δ' -, g αν&�ωπ)ς �υτος ε� μ�ορει �πια ν� α1α.ματηα�ι, ε� μπορει�ει πισω; δεν μπορει να. κλειαει τα ματια. Πα.ντα θα προχω -
- , , , ζ- , -τ • Ζ , , ,
-ε •. θα φαχν�ι. 11 Γιατι ω; Ποια ειναι η ωη; Αιο-&ανομαι, πονω, ' ' - ' ' Γ ' T s ' ' ' ' ε-:�ομαι, αγαπω, υπαQχω •••• ιατι; 11 ο μεγαλο ερωτημα. 11 Ποιος, τ
) , , , - , - , , ,.J � ��ι; Ποιος ε μαι εγω που ο-κεπτομαι, πονω κι αγαπω; Απο που - , - , , ;.;,. , , , ' ι , , ' -�·.,-;ρωο-α; Πως υπαρχω; Που πηγαινω; Υπαρχει αρχη και τελος; Υ-
• , ,ι CΙ δ Ι j Ι Ι Ι V , �χει Σκοπος; Η ολα εν ειναι παρα Τυχη, τυχαια ενωο-η διαφο-• ,.ορίων της ϋλης πού άπ'αύτή εγινε ή Δημιουργία; 11
ά ο' αν-ίtρωπος πού εν ιωο-ε μέο-α του "tόν παλμό της Ζωης 'iιατά-, , , - δ' ι ,
, , ιι "
, ε -:τως τιποτα το τυχαιο εν υπαρχει και πως ολα εχουν μια βα-• u ,
-:=-:-η εννοια. Ποια; . , , , , ; . , , - \.-,, , , Ακου�ασ�ος εqευν�της θ� φαχν
1ει �ς ΠΟ'!_ να βρει. 1ις πο·cε;
π-,,-1αο-ια εχει ως ποτε κιΧι τ .ι � β�ει; , , , ,, , 1 , , , , , , Αuτο που εχεt ο-ημασια εινα.ι να φαχνει παντα, ποτε να μη , :ιτηο-ε ι.
�έν &« ο-τα.ματήο-ει ποτέ, παρά τή στιγμή πού μέ άτράντα.χτη , α.' - ιι-' " Τ' , , α.' - Δ.' • , ιοτητα vα πει: �ερω , η ο-τιγμη που vα πει; εν υπαρχει , 1 1 ,
ΕΙ , , , - , ,κ Εαυ. μ α ι. Κανενα προο-διοριο-μο δε μπορει να δω , . , ,
Ι , - , , j , , � αυτο το "Ε μαι 11 , αφου αυτο ει ναι τα πα ντα. ά τώρα πού� Έρευνητής δέν εχει δει άκόμα, δέν ξέρει, 1 ι υ , , , , , , , ειναι παρα �να ξεχω�ιο-το μο�ιο μεσα ο-την απεραντη κινηο-η
- ·λ�ειρου, τώρα μέ τα μάτια ορθάνοιχτα, μέ τό νου τεντωμένο i::(γαο-τη τή φλόγα τ�ς J.yάπης του δέν μπορε'ϊ νά μένει α;ιίνη-
, 'ζ , ) , , , , ,
j - �: ψωνα ει το cιτελειωτο ερωτημα του 11 ποιος εψιχι;"
26 -t � , , , "'f , , ,. , � Ερευνητnς cιυτος εινcιι πρcιγμcιτικος Θεοσοψος, που δεν στα-- , ; ,
'ζ , ' , , - z-
μcιτα ποτε, που δεν περtοQt εται σε ΟQtσμενες μορφες της ωης,, , , , ,, , "δ , t , ,
δεν σκλcιβωνετcιι σε τιποτcι, ουτε στον ι ιο τον εcιυτο του και , , / , ,(\
- , , , ,
γυμνος, χωρις κcιν·ενcιν προσωπικο ποvο, προχωρει -μ� ανcιμενη τη δάδα του Νοϋ )ιcιί της Καρδιiiς του, πού &ά φωτίσει τό σ'ΙΙ.οτάδι
, , .• , που τον τυλιγει. ,, , , ,. - ,ι. ,, , ο , " ,, Ετσι λοιπον και μεις ας. ειμαστε πρcιγμcιτικοι οεοσοφοι,ας ει-
μαστε ξυπνητοί� μ'άνοιχτό νοϋ, μ'άνοιχτή κcιQδιά ,' μ'άctίγαctτη τή , - ' , , , ,
'ζ , , , t , 1,λοι;α της_αγα�ης
,μας,πο�- ν cιγ�cι_λιcι ε� το κcι!ε τι που υπαρχει κι
ας εqευνουμε αδιακοπcι,,οσο πιο βα&ειcι μπορουμε.
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
ΕFΓΑΣ I ΕΣ ΤΩ"J ΣΤΟΟΝ
οι' ' Σ ' δ ' ' '(, m ' , τ·ε(:fσ'ερις τοες μας <1υνε ριcισcιν τcι,ιτ·ικcι κα"·ε 1qιττι,κcιι r.rc�-Qιχσκευή uέ ο'μ�λ{ες των ΠροέδQ..ων τοΗς κα&ώc -w.cιί: #.λλων �μιλ;-ητων.
Στή Στοά Πλάτων επει.τα απ'τήν περσινή Γενι?<,ή·Συνέλευση μίλη--' 'δ • ' "Ι β ' ' ' ' - '
. ' σε η cι • Αιμιλιιχ ου για τη-ι II Ασκλητt;κη11 του Ι�ζcιντζιχκη, ο 'δ Θ 'δ ' ' ' ' - " • cι • εο ωρος Μητσοπουλος για το συμβολι.σμο της Πανσεληνου, η 'δ Μ ,. ' Β ' ' ' ' ' ' ' ' α • αιρη λαχου με &εμα: θεο,rοφια και Νεοπλcιτωνtσ"μος,. ο αδ.
Λουκiiς Λινcιρας γιά τή Γιόγκα ·,ιαί γιά τή· Συνείδηση, ό άδ. Νίκος ' λ ., 'Δ # t' ' ' ' Πιχναγοπου ος γιιχ το ιcιλογιcφο, η αδ. Σοφια πcιπαναστασιου. γι.(J.
τόν Γκιχίτε. Μετά άπ'τ[ς κιχλοκ<!tριατικες διακοπές στήν ενιχρξη �ωνέργιχσ ιων μας μ ίλησιχ έγώ μ έ &έμχ:: Έλευ&.ερ ία κα ί Εί ρήνη, δυό <ρο -
, • 'δ , -. , t.. , , α - - Γ ,. α , ρες ο α • Κωσ-τcις .::.υν'-'ας γ·ια τ.ς vεQ,cιπει·ες -;;μ1ν ιογ1tι, κιχvως κι,, , , , , ,� • /ff ,. ,
, )
, , , αλλη μια cιπο το βι�λιο ''V{hite Eagle II ϊΛευκος Αετος" κ εγω , � , t , , , , -διαβασα την πρωτη ομιλια μου γι� το Τζορντιχνο Μπρουνο.
Στή Στοά 'Άριχντεηλ μετιχ 't11ν περσινή Γενική Συνfλευση ο' άδ. Τάσος Βαλιχδωρος τέλειωσε τ·ί:ς εντυπώσεις του άπ'τό 'Άγιον 'Όρος:' ,,Ε ' ' Σ ' ' ' ' ' Δ ' ' ' πειτα η αδ. οφια ΙΤ.απcι�αστασιου μιλησε για τον ιονυσο,ο αδ. Κώ<1τας Στεφιχν{δης εκανε δυό όμ.ιλίες γι(!. τό Μπάρντο Γκοντόλ, .ό·Βιβλίο των Νε,tρων του Θιβέτ, ό άδ. Λ. Λιναρcχς εlπε τή δεύτερη ο'μιλία του γιrf. τή Γιόγκα, ή άδ. Αίμιλίcι "Ιβου μ(λησε γ·ι;ά: τή Mαer γιχρίτα Άλμπά-να Μηνιατη. Μετά εγινε τj Έορτή του Λευκοϋ Λωτου κ αί μετά μίλησε ο' ιl.δ. Θ.·Μ.ητ<1όπουλος γuρω ciπ'τήν έορτή· τοϋ Βε<1άκ κ' •
, δ 'β , , , • , , , . - - \... , εγω· ιιχ ασcι μιιχ μετιχφραση μου ά"t το βιβλιο του Λεντμπητερ 11 .t1 α-ι- , - - - J , , , \.-, "Τ π.οκqυφη πλευρα των χριστιανικων νιοeτων11 , απο το κ.εφαλαιο 11 .t1 11-, - - ,, � , , ο , , , . μεοιχ των νεκρων'� Επειτα απ τις κιχλοκαιριcιτικες δια1ιοπες μιλησε
ι .)δ , , , � • , • • , ο α • Ν. πανcιγοπουλος με &εμα: 11 n αγαπη11 , ο αδ. κ. Στεφιχν ιδης , , �Τ , t fJ � J , _. , , με &εμιχ 1
1 .11 προσωπικοτης ως οργcινον και εμποδιον της εξελιξεως κιχί έγώ διάβασα τή δεuτερΤ) όμιλία μου γιά τό Τζορντcίyο Μπρουνο.
Σ ' Σ ' Μ 'ζ ' δ δ. ' ' ' ' ' ' τη τοα πε cιντ περσι, 1Jλcι η πριν απ τις καλο1�αιριιχτικες διαΥ..οπές, 1ιcί-Θ-ε δεκαπέντε μέρες Πο:ρcιctκευή δ.ιctβαζο: cμιλί'ες του
- 27
, , ., , , , , , , -,��ναμουρτι και οταν ξαναρχισαμε τις εργασιες μας, επειδη ο �- Λεωνίδας Πολυμερόπουλος, � πρόεδοος της Στοας Δημόκριτος, .. ,, t , '
ζ ) , , , ":'%� αρρωστος, η Στοα Μπε αντ -σuνεδριασε κα&ε Π�ρασκευη. Τη
, , , , , t , - , ; , ,, % �ορα διαβαζω και παλι ομιλιες του Κρισναμουρτι και την αλ-
;�ν<ιρχισα τή σειρά των όμιλιων μου γιά τή Θεοσοφική ΔιδασΜ,-, :ι. , , , ( • • , , • 'δ , Σ�η Στοα Δημοκριτος πρ ν απ τις διακοπες ο α • Λεωνιδας-Πο-, �( ζ
, , , , t , -ε�οπουλος διαβα ε τη μελετη του για την ερμηνεια της Μπαγκιk-
ι11 ; , ,, ., t , , Α ΙΙ , , , , � Γκιτα·και �κανε και ομιλιες για την σημερια και για τη
, , , ι _( ,., Χ -
��Qωση και την Ανασταση �ου ριστου.
Ο ΠΕΛΕΚΑΝ
Έχτός_ ι:ί.π'τ{ς Συν.εδριάσεις ,;ων Στοων ή li.λλη δριlση της Θ.:ΕΝ". , δ J. ,
, υ
, , , & v.χι το περιο ικο μας Πελεκαν, που οπως παντα βχαινει τακτικα
'ε τρεϊc μηνες. Στό·περιοδικό μας δημοσιεύομε άρ&ρα, λογοτε-, , , , , , , , , , 'Ε , � tti, αποσπασματα άπο βιβλια, που γραΦουν για την λευ&ερια,, ,, , , , , , , , \ , , , . .-:ην Αλη&εια, για την Αγαπη, για την Ομορφιcι,για τον Ηυστι-
, , , , ; -'ti1� , , , , . , ,
-ro και γειι,ι ικα·Ύ ια τον .ι.:,οωτερ ισμο, για τη Ο'υμπον ια π�ος τα;.:, yιι1. τ�ν άδικία των φυλετικων διακρίσ"εων, γιά τή φρικη της
e,.. - , , ,,, ) , , 'ζ
,�ικης ποινης και για αλλα αναλογα &εματα. Στιγματι ομε τη
- , il' ,, ' δ , , , , , .. <οτητα οτ ου κι αν εκ ηλωνετα ι, τον εγω ισμο; τη στενοκεφα -, τόν χωρισμό του άν�οώπου άπ'τόν αν&ρωπο καί δείχνομε μέσα . , , , ) , , - ' , Ρ Έ ' -::ι δημοσιευματα μας·την αλληλεγγυη των αν&ρωπων, την νο -
--:::: της παγ�όσμιας Ζωης� .. τ , , , , v , - , , , 0-:ως ε .πο και στην ο.ρχη, ο,τι καλο βρουμε που να πραγμιt.τευ-, 't , , , - , , , , , r=: τα &εμα,-α αυτα το Ό-εωρουμε αλη&ινα &εοσοφικο και τον Ο'υγ--
, .. , tl , - , ,
'ζ ,?==ε� του πραγματικο �εοσοφο, αν και μπορει να μη γνωρι ει τη �οcική Διδασκαλία της Μπλαβάτσκυ καί των όπαδων της. Γιατ{ , , ,. τ - , , , ,�σοφικες αλη&ειες ε ναι παντου σκορπισ'μενες μεσα στη ζωη,, , , - , ; , , , :) :χ-J�ες φαχνομε να βρουμε για να τις παρουσιασ'ουμε στους r1.να-
, , , , , , ' , , , ,�::ς μας, να νιωσουν ,ιι αυτοι μεσ'α τους την ανταυγεια απ το 88ι; �-ς παγκόσμιας Άλή&ειας, Όμορφιας κι Άγάπης.
ΑΡΧΑΙΡΕΣΙΗ
, , t , � , , , - ' Φ::τος συμπληρω&ηκε η δευτερη τριετια απ τις πρωτες μας Αρ-
, " , - t, , , , <ε.:1ιες. Οπως &ά &υμrJ.στε κι οπως γραφει το Καταστατικο μας, , , , , , , "Ε , . ,λqχαιρεσ'ιες γινονται κιt&ε τρια ΥQονια. τσι λοιπον στη ι , 'r . , , , '} δ ' ' 'δ Τ , - , !"'λά-rων ε<:>ελεγηι::αν ,ιαι παλι: Προε. ρος ο α • 1�.ωστας .:.υν -
1.Λντιπρι;εδρος ή άδ. Χοιστίνα Δουρ·έντη, Γραμματεύς καί Trk-,. '• ' _, Σ ") Σ '" ' '' •; η σ.δ. Ν.τσα .:.υνδα. 1η τοα Α�αντεηλ: Προεδρος TJ αδ. l\/Χk--ττ: Κουτσο·.rιcχννη, 'Αντιπρόεδρος η' αδ. Χρυση Ιώφαλοπουλου,
_:ι.cύς ή άδ. Μαίρη Λεβέντη καί Ταμίας ή ιiδ. Άντέλα πσ:λcι-Σ, , , , ,, ' , t l . -. τη Στοα Μπεζαντ: Προεδρος εγω > Αντιπροεδρος η αδ, Τε-
- 28
'ζ ,, δ ' Γ ' ,.. rn ' ι 'δ 0 ' Δ - ' ρε α ι..ειρcι. α:ιη, ραμμα-.εvς κα� J.αμιας η α ο _•αλεια ιcι.λετη. Στη Στοά Δημόκριτος: .Πρόεδοος ο' cχδ. Λεων. JΤολυμερόπουλος, Άντιπρόε-
, , ,) , , ι , 'Τ , •δρος και Γραμματευς η αδ. Εύλαμπια Ιερομνημονος και αμιας ο, ,
, , , ι 'Δ , , ; , αδ. Ιωαννης Γιαλιρακ·1)ς. Τωρα η Στοα ημοκριτος δεν &α κλεισει
καί &ά περιμένει νrί. βοεϊ τόν καινούργιο της Πρόεδρο. " ' ' Δ ' Σ ' ' - ' ' ' Οπως γνωριζετε, το ιοικητικο υμβοuλιο αποτελειται απο ε -
πτά μέλη. Άπ, τούς τέσσερις Προέδρους των Στοων %Cl.t τρία πρόσεδοα μέλη. οί τέσσερις Ποόεδροι φηφίζουν τά τρία πρόσεδQα μέλη. φ' , ' ' ) ' ' Χ - τr� ' ' ετος φηφισcφε τις αδ. Αντc-λσ. Παλcι.μαρα, Qυση -=Φαλοπουλου και
, ., " ., .t , � , 'ζ ., Δ Μαιρn Λεβεντη. Ολο το Qιοικητικο Συμβουλιο φη�ι ει τον ιαχει-; ' ' ' ' Τ " ' ' ., ., Δ Qιστη, τον Γραμμο:τεα και τον αμια. Εξελεγησcι.ν 1tυ.ι πο-:λι: ια -
�ει�ιστ1ς έγώ, Γ�αμματεύς ή άδ. Χρυση Κο:φαλοπούλου καί Το:μίcι.ς ή cι.δ. Αντελcι. Παλαμcι.ρα.
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ
Πο�τα �π';λα d ΠελεκJν �χ�ράζει τή &ερμή του ευγνωμοσύνη p ) ,, , , ,
, , ;ι � ; , , στ�ν α�ελφ� Λνωνυμ� �ου χρc�:α τωρ� με τι� �υ�νες κ�ι τοσο ,Ύε-r
νcι.ιες δωρεες του του εδωσε τη δυνατοτητα � αυξηαει τις σελιδες ., , •• .• V ; Ε, - , , 'δ του κcι.ι να αυνεχιζει την ε1;.δο,:η του. υχαριστει �ιο:ι ":ους ο: •, , " - " -. , , , , , 11cι.ι�η Λεβεντη, Λάμπη Λουκο κα >-ταμ, Κουκη γιο: την εισφορο: τους.
'Η Θ. ΕΝ"• ευχο:ριστεϊ τ(ς cχδ 11cι.ρία Σ.:ρέγλου καί ϊiαίρη Λεβέντη , ; ,, ' , γιcι. τις ε1ιτι:.ι1ιτες εισφορες του·;.
Τόσο ό Πελεκάν οσο κcι. ί ή Θ. lll. εύχcι.ρ ιστουν &ερμότατα τήν άδ., , , , , ; , ,, , Αντελcι Παλαμο:ρα για :-ις συχν.:ς ,ιαι γενναιες χρηματικες ενισχυ-σεις της.
την
Η Ζ' ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ Θ. ΕΝ.
Στ!ς 8 του Φλεβάρη γιορτάσαμε στή Θ.ΈΝ. τά έψτά χρόνια άπό c, , · , , - - Τ ιδουση της. Το προγραμμα της γιορτης ειχε: , " , - , Δ , , , ; Φ- , • ,Α Ομιλια της αδ. ιαχ. Αγλ. Ζαννου με τιτλο II ως απ το
σκοτιiδ ι Β' Τα' '
' ., πι:.ιρακατω αναγνωσματα:
1 , , ι , )• Ηελισσαν&ης Να�κισσο�� ,πο�ημα Διαβασε η ποιητρια.
, χ, t , ,, 2. -Νταγκ αμμερσελντ Ο Ναρκισσος εσκυφε Δ , • , • ., , ιαβασε η αδ. Αγλαια Ζαννου.
3. ΡΕντουdρ Συρέ Όρφέας · Διάβασε ή άδ. Χρυση ΙCαφαλοπούλου,
4. �T)μt)TQT) θεοδωρ ίδη Λητώ ( πο ί ημ<i)
5-. Μωρ ί ς Μcχγκρ
6 .'ΊιρS·ρουρ Στάνλυ
7. θc:γ ι ουμαναβάρ
Δ , • , ιαβασε ο ποιητης.Τό έσωτε�ικό τζαμί ,Δ ισ.βασε η ,άδ. Ευη Όρ�σταϊν. Ο gαλτι μ1ψ"κος ( πι:.ι�οψt1-θ-ι) _ Διο:βασε ο αδ. Λουκαf Λιναρ)ς.
t , , , Ο σιωπηλος γκουρου σ�ιχοι Διάβασε ή J.δ. 1ι1ι:.ιρίcι. οί1ωvόμου.
- 29 -
ΦΩΣ ΑΠ'ΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ , , t , , , , , ; t , t
Κλειe1ανε κιολας εφτα 'YQOV ια απο τοτε πον ιδQν&ηκε η Θεοe10-, "Ε 'Η1"" , ·; ι ι
, ,
, ,,
, τ- ;.:ας •vωση • ....,,τα χqονια. Ο ιεQος αQt&μος. Ας νι·ωσονι.ιε ι ί,lGtς τόν συμβολισμό του άρι&μου αύτοϋ, ας νιώσουμε τήv ί-
1 - ,ι Τ - ., / Ι I ; ,,
-:τ;-:-α τον εQγον μας. ον εργον πον ε ναι να διαδωσονμε οσο
-, , ,
Q , 'δ , j , , , <ο��ε πιο πλατεια τις �εοe1οφικες ι εες, τις βα&ειες αλη-
, 7 , ,. , , , , , , , -• ε; ;:ον ει ναι και φανεQ ες και ΚQνμμ ενες πι e1ω απ το πεπλο της , - , , - _ , - - ,
��, της πλανης και τον φαινομενικον κοe1μον της μοQφης και , , Κα' , - t, , , -�"Jγκεκρ ιμ ενης e1κεφης. ι να μπονμ ε οσο πιο πολν μπόQονμε
, β (\_ , ,, - , ) , - , - -��ις αvειες εννοιες της αφηQημενης e1κεφης, των ιδεων,των ,
Ν' , , ι , , , , , ,, , , - ε-:-"Jπων. α νιωσονμε την Ενοτητα πον ν παοχει πισω απ τον
, , , , , , , } , , ,,.. εν ι κο χωQ ι σμο, την αγαπη πον σννδ εε ι τα πα ντα. Και τη
, , , , tι , t , , , , r μας και την αγαπη μας κι ο,τι βα&ντερο νπαQχει να τα ε'Ιt-
,. t , , , , t ,, ι , , ,
:n·.ri1ε ολογνοα μας, να γινονν η ιδια η ζωη ·μας. Τοτε μονα-� ' J ο. 'Θ' Γ 1 " " 'Ι' -..- γι νανμ ε αλ_ηv ι νο ι εοσοφο ι. · ιατ ι, ο πως κι αλλοτε ει πα ,
, Τ , - , ι , , , , , , , =ο-ος ειναι εκεινος πον ολοκληρωνει την ιδεα και το βα&ν -�"Jνα ί cr&ημα e1τ�ν πρdξ 1J. ·
·_ς 6ουμε τίς πραξεις μας ετe1ι οπως είναι, τίς έγω"ίστικές,πQά-- .-:ις του χωQιctμοϋ καί της άντιπά&ειας. Νά τίς δοϋμε έτσι όπως
' υλ ,
λ , r υ
λ ι ' , " JΙ -·· ; ο ο τονς το ρεα ισμο,μ ο η τονς την ασχημια. Κι αν εχον-
• # , , , , , ,· , , ' , ,
�ρρος �α κοιτα�ονμε με�α κ�ι περα,απ υτην αe1�ημια, ,μονα�α� � ::.ιν-:-ικρυσουμε -την ΚQυμμενη Ομορφια. Οπως ειπα και e1την • Ι , , , Ι Ι 1 J Ι Ι ')' I t • �1σω απ τα φαινομενα, πισω απ τη πλανη, ειναι κρυμμενη η
-�:α, ή 'ομορφιά. Μά εχομε τή γενναιότητα νά κοιτάξουμε πρίί}..-; �σχήμια γιά vά μπορέσουμε επειτα άπό πολύ ψάξιμο, άπό βα-,:ιι.;�1�0, v'άvακαλύφουμε τήν 'ομορφιά;
� �η τήΥ Όμοqφιά φdχνει πd.vτα � αν$Qωπυς. Αυτή τήν ΌμοQ-t , _ Ι , ; , tl ; ,..,
t-7,.γ_νε κι ο Ναρκισσος τον αQχCΧtΟ'ν μν&ον. Μα ο πως &α δονμε, , , , - , , ιΝ, -��� αvαγνωσματα πον �α διαβαστονν σε λιγο, ο σ.ρκισσος
... , - ,. , , , , , , ; , , , - �-::ι; να δει την ομοQψια την ασχημια αντικονσε, την ανα -
., ' , , r , ; , ) 'ξ ----� �ο� εικονα. Μα ειχε τη γενναιοτητα να την κοιτα ει κα-
,,, , , , , , , , , , -:: � ενιωσε μεσα τού και απελ πισια και χαQα, την αμετQη-
, ι , ; t Ι t ; .- ι t ;
��� �ου δινει παντα η γενναιοτητα, η νικη τον φοβον. Ο φο-1 , ι , , 7 t ι ; - - "Εχ
�ονος, ο εγωισμος ειναι η ασχημια της ζωης μας. ομε , , '? , ; ; , , 'δ
, <�ος να τ · αντικQνσον,με και κατα crννεπεια να τα ιαλνσον-
• t , - , , , - , , , , ,, ,,
r χαQσ. τον αγωνα, η χαοα τηc νικ�. Τι σημαc,ιct. εχ-ει αν#
, , , ' ) 't . ζ , , , ο.' α; &<t 9εQει δακQνα, ·ιδQωτα,αιμα; ωη νικαει το vανα-, - , / , ' , , · '
• χαQα της νικfiς σαν λαμπεqο αστεQt στεκει μ�Qοctτα μας • , , iJ ' ,, , - 1Τ .!. ο. , 'δ .� �:χη, γιατι αμα ο αν&Qωπος &ελει μποQει. =vε εμπο ιο
, , , t , , - , -
---�.;ε�αι μπρος στην νπεQαν&Qωπη δνναμη της �ελησης, της -��ς ;��; το� Θεο�.
· · . , - ' ,, , , . , , , ' , 'δ
, ' - � δονμε e1 αλλο μας αναγνωσμα, μεσ απ τα crκοτα ια,μεσ
• - ,- , , , , , , , , -
- ��εια Ννχτα,γεννιεται ο Απολλωνας, γεννιεται το φως •., ; , , , , , , , , - ,
� �ί.ια l.ίνaτ1)(,1ια κ οι ·Μυησεις αντη τη γεννηση τον φωτος,
- , , , , t , , , ς, t , , 't
του Απολλωνα, παριστανουν με ιερες τελετες. Κ οι εφτα χορδες,ο t , , , ) - , - , , , 'ζ
, ) ι �ρος qρ ι;Οι-;ος τ,ις λυρ�ς τ�υ ·�πο�λωνα αγ�αλ�α ο�ν το συμπ�ν· •Ειναι η υπερτατη Αρμονια κα&ε εκδηλωσης της αν&ρωπινης φυχ�ς • h!ά κα ί ·ή · Λρμον ία ·κα ί τό Φως κα ί ή Χαρά βγηκαν άπ 'τή μαύρη αγ -καλιά του -'Άγνωστου RΙναι, τ�ς άπέραντης Νύχτας, της γεννήτρας του κά.Ο-ε τι πού γνωρ ίζουμεο Μα μέσα ατό δικό μciς εΙνα ι &ά δουμε
, , , , , , , α
' , , , ,
και τη Νυχτα και τη Μεραο Μεσα μας να χτισουμε τον πυρvο μας,το , , , , 'δ , , , , � Ναο μας, με το γερο του, το υνατο του &ολο και το φηλο καμπανα-, ,, , , , , , , t , , - , ,
ριο η τον φηλο του μιναρε, που ξεπετιεται κ ενω_νει τη γη με τον J , t , , , , , , , , , _ ,
ουρανο, η βα&υτερη κατανοηση που ξεπηδαει απ ·την ασχημια του ε-, , , , t , 'ο ,
γω μας κα·ι φτανει στην vπερτατη μορφια. � , , . , , , π' - ,.uως -Οά μπορεσει ο κα&ενας μας να προχωρησει; οσο πονουν τα
, , , . , , , δ ζ; , , ποδια και πεφτοvμε στο δρομο. Αναπο ογvρι ομαστε και κανομε , - , , , - - , , , α'' ,και μεις, σαν τον σαλτιμπαγκο του παραμv&ιοv που σε λιγο ν ακοv-, , , - , , , , , , σουμε, τις δικες μας τις τοvμ�ες. Μα μονο με το δικο μας τροπο,
, , , , . , ο. , , , ,, με τα δ ικα μας παραμορφωμ ε_να 1cοδ ια, να προχωρησουμ ε ο Να ε ιμαστε, , _ ,, , - , , ,, � , ., γνησιοι εμεις κι οχι να προσπcι&οvμε να γινομε αλλοι, κατι που ει-
,,, , , - . ;/ , , , - , , c ,,o. ναι εξω απο ι�ας ο Με τη μ,ιμηση δεν μπορει να προχωρησει ο αννρω-
, \, , t ,, t t , c, , , πος. 11ονcιγα οταν γινει ο ιδιος ο εαυτος του, κι οταν μπσρεσει να
, Ί
, ,
, ,,
, , , τ
, λατρ εφε ι αλη& ι να και να ·προσφ-::ρ e ι ·το πι ο βα&υ του ε ναι, μονα-χα τότε &'άκούσει τή φωνή της Παναγιας καί των άγγελων τό τρα -
, , , - , . t , , - t
γουδι να τον καλουν. Μοναχα τυτε η χαρη &α φανερω&ει, ο σιωπη -, , , , ,, ,,) , , , , -λος Γκοvρου, που μιλαει γι αυcον το αποσπασμα απο το ποιημcι τουίνδου αγιου Θαγιουμαναβάρ. Κα[ &'άκούσοvμε τήν ίερή φωνή .νά λέ-
Δ ' -, ' 'δ '' ' ' ' Ε-, ' ' γει: 11 εν εισαι χερ ια, πο ια, οvτε μυαλο και σκεφη ••• • ισαι αγνη
, , , , - ; φ , , ,, συνειδηση •• c Κοιτα�ε. το δοομο της αοv δειχνω ••• τασε στην ιδια c , , 1 � i "> ,, , ,, J , σου αγνη ,ιαρδ t α, κ οι αλυσ ιδ ες σου ας σπασοvν"... Ετσ ι μες στη βα&ύτατη 'dιγή & 'άκούσουμε τήν :ερή Φωνή νά μας καλεί. 'Άς &ελή-; , • , "Λ , , -
Ν' - • ,σουμε να την ακοvσουμε. n.c &ελησουμε να δοvμε. α δοvμε αυτο , t , Τ' ,, ϊ , , Ι , , ' , , Τ' που vπαρχει. η μορφη κι αvτο .που ε ναι περα απ τη μορφη. ο γνω-
στό κ·αί τό άγνωστο. Τή μfρα καί τή νύχτα πού βρίσκονται σφιχταγ-, ' ' " ' Εί " " ' ' 'καλιασμενες μες στο ιδιο μας το ναι. Ας εχουμε το &αρρος να
κοιτάξουμε κι ας νιώσουμε βα&ειά χαρά γιά �,τι κι αν δουμε. 'Άς εχουμε πάντα �ρ&άνοιχτα τά μάτια της φvχης μας •••
1 ., Γ/_� Αγλα ια .uαννοv
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
1. Ο "ΝΑΡΚ I ΣΣΟΣ:11
Μέ τή γλώσσα της ποίησης λέγονται σvνή&ως πράγματα πού δtν - , , - , , , i , ''Α • ,, Ι ,
μπορουν να ειπω&ουν με την κοιν� ομιλια. ν αυτο ε ναι δvνατον,, , , , , ,. Γ , , , ', , , τοτε σε τι Μ χρηcrιμεvε η ποιη·ση; · t αvτο κι οι εξηγησεtς πανω ,, , δ' - , - , , , , , στην ποιηση εν μπορουν να u.ας δωσουν το καλvτερο που κρvβεται , , , , , {-.;,
σ αυτην-τη μαγεια της.
Ι· Σημ. σύντ. Τό ποίημα πού δημοσιεύεται στή σελ. 33
31
Θά προcr-;τ:α&ήσουμε νά έξηγήσουμε τό ποίημα 11Νάρκισcrος" χωρίς 'Jι:1. καταο-τρέφουμε τή μαγεία του.
" Ολοt γνωρίζουμε τό μύ&ο του Νά'ρκιcrσου, πού πνίγηκε μές ατό , ' , , , , , - '
Ομ - � , , ι νερο, ερωτευμενος με την εικονα τΊς ορφιας του. Στο ποιημα ο
:Jρκισσος πνίγεται άπό άπελπισία αντικρύζοντας τήν είκόνα του, , Τ , ιι c. , - , , , , , , �ου ειναι το ειδωλο ενος νεκρου. Απο μια περιεργη crυμπτ�η α -
Α.λογη άνάπλαcrη του μύ&ου ο-υναντουμε στό crυγγρ_αφέα Χάμμερσελντ. 'Ή άλλοίωο-η του μύ&ου φανερώνει �τι ά�οομή του ποιήματος; -
-,
,, ,
, ,
κ ' ')) ,
_ ; τ �ηρξε μια αναλογη βιωματικη εμπειρια. ι αυτο που �ας πει&ειε -, ,
, , ,
, τ
, r· , .
�αι η αυγκινηαη με την οποια ε ναι φορτιαμενο κα η δυναμη υπο-βολης- του,
Τό παρcψσρφωμ ένο κα ί φαγωμένο άπό τή ο-ήφ"J χ�crαου (μας λέει τό ποίημα) μεταμορφώνεται με -:�νό�
, - , προσωπο του Ναρ -τό &άνατο crέ ζων-
Τό νερό πού κα&ρεφτίζεται � Νσ.ρκιααος εΤναι crά'ν �να φράγμα , , , , - , , , , - 'ζ , , , ι , �ο� χωρ_ιζει το ε δ ω απο το ε κ ε ι, τη ωη απ το &ανατο"
ι , , c, , , , , J , , Ο Ναρκιααος πtΟ'τευει οτι το αλη&ινο του προαωπο ανηκει α�ο
'�νατο,γιατί στέκει δω&ε,καί βλiπει τ� μιcrή μόνο άλή&εια της �..�-ς καί ι.ιάλιατα άνεσι!ραμένη,vΟμως,αυτό-πού φαίνεται crάν &άνιχ-
τ ζ , ' > - , , , , , -:ο; ε ναι ωη.Στον πνευματικο χωρο το &ετικο 9αινεται αρνητtκοοΙV t , ,.,,, ι.ι , ; , 1 ; ; τ Χ: οταν ο Ncι.ρY.tcrcroς πνιγει, οταν δηλαδη με την επιγνωcrη,που ε -
-�ι �να εΤδος &ανάτου του �αυτοϋ, διαβεί τό φράγμα πού τοϋ δεί_.ει τή μιcrήν είκόνα, τότε ·μα&αίνει καί τήν αλλη μιαήν άλή&εια
, , c., , , , , , - , , �1: καταλαβαινει οτι αυτο που φαινεται &ανατος μπορει να ο-ημαι-.ε ι zωή.
Μελιαcrάν&η
2. Ο "ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ" ΤΟΥ ΝΤΑΓΚ ΧΑΜν1ΕΡΣΕΛΝΤ
"Εχ ει μι λ ήcr ει γι ά. τό Νά'ρκ ι ααο του άρΎα ίου μ ύ-&ο υ κι ο' άξ έχα -' ' ' ' ιrr ' r ' -:-:σς Σουηδος πολι:�κος κα� crυγγ�αφεας, ,ο ενικος, �αμματ�ας το�
CEE Da� HαιnmerskJold ,που σκοτω&ηκε πεφτοντας με αεροπλανο. Τα , .. r , ., τ
,, , , , , , .'ι'!t Λογια που ειπε ε ναι απ το ημερολογιο του, που δημοcrιευ
ιι , , , , , ,. , ι , , �-,:: υcrτερα απο τον τοαγικο του &ανατο με τον τιτλο 11 Οροcrημιχ't. 'τit. - C. ,,. } , , , , , ' , J..,Qω ο Ναρκιααος πεφτει crτo νερο και πνιγετιχι μαγεμενος απ
, , , , , , , , , , -·. αο-κημ·ια του κι απ την τολμη του να την κοιταξει.
::S. Ο ΟΡ(Ι)ΕΑΣ ΤΟΥ ΕΝΤΟΥΑ 18 ΣΥΡΕ
'ο 'ο ' 1 ' ' ' ' ' ' ' ' qφεας ειναι αποcrπαcrμα απο το 1νωcrτο γοητευτικο βιβλιο
- Ύ':1.λλου συγγQ.αφέα Edouard Schure"Ot μεγάλοι μύστες'ίάπό τό•-::ίi.:ιιο τό άφιερωμένο στόν Όρφέα, ατό uεγσ.λο μυcrταγωγό της
Ι \,-:ι , , (. , ,ι / , Σ::ις �λλαδας, που η φυχη του εγινε η φυχη της.
-32
Τόν εχει παραστήσει ή άρχαία �λλ�νική τέχν� νά παίζει τή λύρα του κα( μέ τtς μελωδ(ες της νά ήμερεύεt τά θηρία. Καίμε τ�ν Ίδια συμβολική ΠάQ�σταση του Όρφέα ο; πρωτοι χριστιανοί εικονίζανε τόν καιρό των διωγμων μέσα στίς κατακόμβες τό Χρι-
, , , , , δ δ , . , ,;, , στο, που με τη γλυκια του ι ασκαλια γαληνευεt τ αγρια πα&η.
4, Η "ΛΗΤΩ' 1 ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΘΕΟΔΩΡIΔΗ
ΊΙ Λητώ εΙναι ποίημα του Δημήτρη Θεοδωρίδη άπό τή συλλογή 11 Άντίλαλο ι11 •
' 'Α , , - ,, , , , , ; ,Ο πολλωνας, το φως, εχει μανα τη Λητω, τη Νυχτα,τη σκο -τεινιά,τό 11 μή φως11 ,τήν ;λλη μεριά της ζω�ς,τ�ν ξεχασμένη αύ��
, , , - Γ , , - , - , ,t-t , , , -�τιγμη απ� μας. �α ν� β;;ει το fως�πρε�ει ,να .,υπαρχεt· το μη φως,η σ;ιοτεtνη νυχτια,"της αγιας της Σιωπης η μανα11 •
5. το "ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΖΑΜΙ ΤΟΥ ΜΩΡΙΣ ΜΑΓΚΡ
Τ , , , , 1' c, J , , , , ο εσωτε�ικο τζάμι εινάt ενα απο τα αυντομα πεζοτραγουδά πού άποτελουνε 11 Τό βιβλίο των μισόκλειστων λωτων11 του γάλλου λο-, . ,,, , , , , , γοτεχνη Maurice �agre,πoυ εχει μελετηαει πολυ τον εσωτερισμο καί �υμάζει τήν πνευματικότητα της Άvατολης.
- , , .. , r c , � ' Ι ,Της γνησιάς λατρειας ο τοπος ειναι � φυχη. n φυχ� ε ναι ο ν�ός του Θεου. Ό κα&ένας·χτίζει τό δι,ω του τό·ναό. ο''ίδιος-Μ
- , , t , 1ι.
, , - , , , ,
βρει μεσα του τα υλικα. J.Υlεσα. του &α βρει ,tάt τη δυναμη να στα--
, , , , , , (�λ� , , ; , , , &ει γερα κα.ι τη δυναμη να πεταξει. Ό{J, χτισει το &ολο και το μι
, ναρε.
6. Ο ΣΑΛΤΙΜΠΑΓΚΟΣ ΤΟΥ ΑΡθΡΟΥΡ ΣΤΑΝΛΥ
Ό σαλτιμπάγκος εΙναι πά�αμύ&ι του �γγλου λογοτέχνη Arthur
Stanley βα.σισμένο σέ παλιο γαλλικό ποίημα. t , , , , , ,. Ο σάλτιμπαγκος που καλογερεφε λυτρωνεται λατρευοντας τη·νπα-, , ,, ' , , , , , , -
να.γι� με τροπο άσυνη&ιστο, πρωτοτυπο, με το δικο του τον πηγαιο > , , , - , , , ' ' Τ τροπο, με τις ξεφρενες τουμπες του. Κιχt δεχεται την ευλογια ης
για τήν αύ&όρμητη, τή γνήσια λατρεία του.
7. Ο "Σ ΙΩΠΗΛΟΙ ΓΚΟΥΡΟΥ ΤΟΥ θΑΓΙ ΟΥΜΑΝΑΒΑΡ"
ιι'Q , , Τ , , ' , , , Ο'tωπηλος γκουρου 11ειναι αποσπασμα απο πολυcrτιχο ποιημα τουΘαγι·ουμαναβάρ, ίνδου �γίου του ΙΗ"αίώνα.
Ot ,
, , J ,
, , , , ι στιχοι αυτοι εκφραζουνε με τροπο Χάταπληχτικα ξεκα&αρο,τολ-
μηρό ;cαί έπιβλητικό, μέ άλη&ινό μεγαλείο, τή μυστικιστική έμπει...:.
ρ tά. Στό περιοδικό μαc εχουμε βάλει λόγια καί ποιήματά μυστικων.
"Α , , , ' , , , , - , � ' ν τα παριχβαλουμε μ ιχυτους τους στιχους, &ά μας κανει μεγαλη εν-, t , _ , - - , � , ,
τ�πω�η 11 συγγε�εια,τ�υ ινδι';ου μ�στικισμου μ: το �ρ�στιαν�κο κάιμε τον tσλαμικο. Οι ερευνητες του μυστικιαμου, που ολο και πλη -
33
, 'ζ ,, , , , 7 , ,, ' ,, �ινουνε, τονι ουν οτι το μυστικιστικο βιωμα ειναι το ιδιο σ ο-. , , ,., , , , ," , , ι.ο'Jς τους τοπους1 σ ολους τους λαους και σ ολους τους καιρους • ... , , r '
r:' - , • ,
r>ι:ι:1ικα του γνωρισματα ε ναι το "'υπνημα μιας νεας κι ανειπωτης , , t ,, , , t , .
�'Jνειδησης και η αισ&ηση αδιαφοροποιητης ενοτητας. Ο ΠΕΛΕΚΆΝ
Ι. ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ π -· , , , , , , ' , , .uα.νεις δεν ξεοει την αλη&ινη ιστορια του Ναρκισσου. , , ) , , Ονειρευοταν την ομοοφια
,, , , , ) ,κι εσκυβε πανω απ το νερο , , , , , ,
να τη γνωριση στο προσωπο του. ''Έ , ' , ,
'βλεπε φυλλα κι ανταυγειεc c, , , • , Ί , εναν αναστροφο, υδατινο ουρανο, σκιές κα( λάμφειc Jπατηλές . , ) κι .ον ει ρ ευοταν παν.τα.
, , , Κάποτε τρομαξε τοσο
, ί
, '
, ,
, σαν ε δε τ�ν αναστροφη του εικονα -μέσα σέ κυκλο κλειστό βλεμμα άκίνητο, παγωμένο στό &άνατο δοσμένο, πρόσωπο .· πc<ραμορφωμ ένο, φαγωμένο άπό τή σήφ:η. Τόν λύγισε τόσο βα&ειά ή άπελπισία
, , , , , που πνιγηκε μεc στο νερο. Σ, , , j
, , ,
αν 9ανηκε το απελπισμενο π�οσωπο του στό Ό-ctνατο, ητανε πράγματι ωραίο άλλοιώτικα ζωντανό.
, ,, , ,, J ,
Γιατι οπως στα ονειρα και στους ι, _ , , , , μύ&ους
ολα μπορει να κρυβουν μια διπλη t , , , ,
-κι ο &ανατος να σημα�νει ζωη -
, σημασια
Μ� , Ι V Ι Ι - Ι
ες στην φυχη μας, οπως στην φυχη του κοσμου, ;{λα 1ια&οεφτ ίζοντα ι άνάστροφα
, )δ, , , ;ια&ως τα εντρα στο ποταμ ι.· ' α 'Α ' ' ' Τ' ' -• ει. ι σσαν'\Ι'η. πο τη συλλογη II ο φραγμα της a tωπης"
2. Ο ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ ΕΣΚΥΨΕ ΠΑΝΩ ΑΠ' ΤΟ ΝΕΡΟ
'οΝ' " '
αοκισσος εσκυφε πανω , , , , , , , , , ,,
) , , , απ το νερο μαγεμενος απ το μονο αν-, ·r , , , ,
�ο �ου μες στα ματια του , . ,
τολμησε κ ε χε την τυχη να ξεχα.σε ι -. εcωτο του.
' '\.ΤΙ tι Ι Ι Ι Ι Ο �,αοκισσος εσκυφε πανω απ το
, ) , , , , • την ασκημια, που καμαρωνε πως
q-:ει.
νερό γ�ητευμ�νος ά�·τ1 δικι& εΤχε το κουραγιο να την παρ�
_·-:Jγκ χάιιμ ερσελντ (Dag Hammerskj old ι , , ι , .Λ.--:ο -:c: 11 Οροσημα"
11ετctφραση Σοφίας Σουλιώτη
- 34 -3. ΟΡΦΕΑΣ
Μ, , ( , - , , , , , , , , εσα στα ιερα του Απολλωνα, που κρατουσανε την ορφικη παρα-, , , , _ ,, _ , , , δοση, utα μυστηριακη γιορτη γινοτανε στης_ανοιξης την ισημερια:. '1rτ �-- , , ι , , , δ , - , , nταν ο καιρος που οι ναρκισσοι αν&ιζανε ιπλα στης Κιχσταλιας�ην
, ι , ι , _ _ , , ι πηγη. ·Οι τριποδες, οι λυρες του ναου μοναχα τους δονουσανε κι οj , , ι., , , , , , , ,,. , , , , αορατος Θεος, οπως λενε, ερχοταν απ την χπεοβορεια χωρα πανω στο,, , , , - , ' , "'- � , ' , αρμα που κυκνο ι το τοαβουσαν. Τοτε η μεγαλη ·ιερεια ντυμενη ωσαν
, , ) , , , , , , ι ; Μουσα, στεφανωμενη με δαφνες και το ·μετωπο ζωσμενο με ιερες ται-, ι - ; , , , , _ , , - -ν ιες, υμνουσε μπροστα στους μυστες τη γεννηση του Ορφε:ct,γιουτου
'Απόλλωνα καί μιας ;έρειας του Θεου� Έπικαλουσε τήν Λ,υχ� του'ορ-, � , , - , - , , ,,ο ·t , φεα, πατερcχ.κα&ε μυστη, μελωδικαJσωτηρα των αν&ρωπων� υπερτα -'ο Ι Ι ,, Ι ...., ,ι , ι Ι Ι τος ρφεας, α&α:νατος και τρεις φορες στεφανωμενος, μεσα στην κο-
, , - , , , , , , ,υ ,, , λαση, πανω στη γη και φηλα στον ουρανο, πηγαινει μ ενα αστρο στο, , , ,, , , , Θ , μετωπο, αναμεσα στ αστερια και pτους ·εους.
Ό μυστικιστικός �μνος της ιέρει�ς των Δελφων ξεσκεπάζε·ι εvα, , , , , , , ' -
_ , , , ,απ τα πολλα μυστικα που φυλαγαv οι ιερεις του Απολλωνα και που t , , , , , , , l , , ,
ο κοσμος δεν τα γνωριζε. Ο Ορφεας ·ητ,ι-ν ο μεγαλοπνευστος εμψυχω-τής της ι'εοτjς 'Ελλάδας, �κε:ϊνος πού ι;;uπνησε τή &ε"ι'κ,ι<:t της Φυχή. 'π
, ) , t , , , , Ί , Η ' , λυρα του με τις επτα χορδες αγκαλιαζει 'tQ συμπαν. κα&ε μια τους , , , , ''φ - •
, 1 - , - , , ανταποκρ ι νετα ι σε μια ο η της αν&ρωπ ι ντις ψυχης κα·ι ·κρατα το νομο - ,
, ,, - , ''Εχ ι , , c., _ , μιας επιστημης η μιας τεχνης. ομε χασει το κλειδ� ολης της αρ-
μονίας της, μά οι' &ιάφοροι τόνοι δlν πάφαν ν'άντηχο·ϋν στ'αύτ1ά Η , , , ,, , -t '
, ,
,
�ς
. &εουργικη και διονυσιακη ω&ηση που ο Ορφεας διεδωctε στην
, , , , , , '" , Ε; , ' , , λαδd μεταδο&ηκε απ αυτη ο' ολη την υψ
ωπη. Η σημερινη μας επο-� � , , , , ·7 , , , } ,, , χη δεν πιστευει πια στην ομορΨ.ια που ε ναι μεσα.στη ζωη. Κι αν α-J - � , , , ,, � , , , ' κομα της μενει μια μακρινη αvαμνηση, μια μυστικη ακατανικητη &λ-(
, , , , , , t ; ' , ,, , π δα, το χρωσταει σ αυτον τον υπεροχο εμπνευσμενο. Ας χαιοε�� , , ; _ 'Ε , ; , - ) σουμε τον μεγαλο μυστα-ςωγο τ"lς · λλαδας, τον π�ογονο της Ποιησηςκα( της Μουσικης,πού αποκαλυφανε τήν αίώvια �λή&εια.
Έvτουάρ Συρέ (Edouard Schure) Άπό τούς "�iεγάλους Μύστες" Μετάφραση Άγλ .. ·Ζάvνου
4. ΛΗΤΩ
"ΩΣ 'Ν ' κοτε ι νη υχτ ια,
, , . , , , Θεα πανωρια, αγεννητη κι α&<χνατη, , , - J> - -πανω στα μαυρα χωματα των λειβαδιων σου
, ·χ ,
, , &εμελιωσε ο τιστης τον Παραδεισοtι , , ,, κι ολους τους κοσμους εχτισε •
• Ε!σα� του �έvτ�ου ;τiς Ζω�ς τ'J.�όσκιο,τ�ν ιt,στεριω� τ�ν μ�ρι�ν "1 γε-vνητρα, της αγιας της Σιωπης η μανα )
της κχ!&ε σκέφης φωτερης, Θ - Ι , C 1 εων κι αν&ρωπων, η πηγη.
'!; , δ , , Α e;; ctτ ι ς σκο τα εQ ες σπηι,. ι ες σου ι , , ,. ·ι , , ο κα&ε αντιλαλος κι ο κα&ε ψ&ογγος tJ ,, , , ολο ι εqχον't'α ι να ξαπο·στασουνε
,, , ..
, κι ετσι γεννιεται η Μουσικη . ' .
, - , κι η Αqμονια των κοσμων •.
Πάνω στούς μαύqους βcμtχους του νηct ιου της Δ.ήλου. , , , - ,, μερες εννια κοιλοπονουσες απαυστα
δεiγ�α μικqό γιά νi μ;ς ψτιάσεις του Ηλιου του Ά&ώρητου,
, , ,
μεσα στα ctπλαχνα σου , φ - , , το οιβο να γε1νησε�ςο
'1 , , , - , ,Αοναχα εσυ μπο�εις κα&ε βραδιαμέσα στή μάύρη σου άγκαλιά τόν 'Ήλιο νά τρcι.βήξεις 1trι.ί μέ νανούρισμα γλυκό σf φ&όγΥους σιωπηλούς
, , i , ν� τον αποκοtμισεις.
'Ό\ου του κόσμου οι' ποιητές σέ λάτρεφ(tν πολύ c, , , ο�ο καμμ�α γυναικα. κι C:νόματα σου δώσανε πολλά μη� �μ�οqοντας νά ξ�γήσουν ,τό μυ�τήqιο,του εβενινου κορμιου σου τη λαχταρα,
, _, - C , • - '
την ελξη των ολομαυρων ματιων σου. Ν
, , υχτια τρανη,.
ταχύ ταχύ κα&ημερνά παραμεριάζεις σιωπηλά τόπο ν'άφήσεις στήν Α�γή, στήΜέρα καί ,(Jτό 'Ηλιοβασίλεμα.
Ναί, Σκοτεινή Νυχτiά, πανώρ ι� μου &εά, Σ, ;. ,,
υ μοιαζεις να σαι C , Ι , I , η μονη αγεννητη κι α&ανατη ,, , , ,
, eξω απ τον Πλαστη.
- 35 -
Δημήτρης Θεοδωρίδης τό "Στου σύ&αμπου τή σιγαλιά" της συλλογης 11 'Αντίλαλοι"
5. ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΖΑΜΙ\.r , V , , , , Ι , , 1
1παρχει ενα συναφι χτιστεc που πηγαινει απο πολιτεια σε πο-, , , , ζ , J ,
, , , , , �-=εια για να rιισει τ αμ,ια απο μαρμαρο και πε1ρα με &ολους βι:k-
ε:ς σά δάση και μιναρέδές λυγερούς σάν κοριτσόπουλα. ' , ι ,
1 ,, - v -· , , ' ' ; - ,
λυτοt οι χτιστες ε ναι αν&ρωποι &ρησκοι; o.u.t τι μ αυτο; �ε-, , , - - Τ , .,, , ,� •.,,; σε ;co ιο μ ερος του βουνου ε ναι κρυμμ ενη η ομορφη πετρα που
- 36 -
άντέχει στό πέρασμα: του χρόνου κα.ί τό Jκηλίδωτο μάρμα:�ο πουνα:ι σάν τό μέτωπο του τίμιου νέου. Πα;ιε κα:ί .στήνουν τόν τοπο της προσευχης πού βάζει σέ �πικοινωνια: τούς άν&ρώπους μέ τό Θεό.
ψ } , , , , , , - - ,, , υχη μου, χινε κα:ι συ σα:ν το συνα:φι .των χ-:�;ιστων. Αν μεdαι , \ , , ; ' - ,. ,. , , , σου υπα:ρχει η υποφια:, μην την α:κους, κα:ι χτιζε •. rια: να: χτισεις τή γερή σ-ιtέφη, ·κοίταξε ν'άνα:καλύφεις μέσα στό βουνό τό μα:ομά -
, ,, , t , , - ' ) ρινο τ�α:γουδι οπου τρεχουν οι γαλ�ζωπες φλεβες της α:ρμονια:ς. Χτιό'ε τ.όν πύρ_γο σου φηλά ·κι ·�_λό πιό φήλd; Τόν πύργο τόν πνω-
, , , , , ,ι Γ , • , , ,1, μα:τι,tο που .πετιετα:ι στον ουρα:νο., ια:τι ο κα&ενα:ς,πρεπει να: ι;ε-ριζώσει τήν ασπρη πέτρα: της άλή�ειάς άπό- τή γη της πλάνης,� κα: -
, , , δ Ι ; ''i.. , - , ; .
; θενα:ς πρεπει να: ουλεφει το &ό�ο, που αυγκρατει,κα:ι το μινα:ρε, , , ., , , 'ο , , , , , ,που πετιεται στον ουρα:νο. καθενα:ς μα:ς πρεπει να: χτισει μεcr , , ., , , , . , στην φυχη του ενα: δ ικο του ·εσωτερ ικο τζα:μ ι •.
. λiωρ ί ς Μάχκρ (Yaurice Uagre) 'Α ' 1 Τ' ' - ' -πο I ο β.ιβλιό ταιν· μισοκλειστων λωτων11
, . :, . , , Μεταφρ. Κλεο Αρα:π ιδtΗJ'
6. ΣΑΛΤΙΜΠΑΓΚΟΣ
πα:ράμύ&ι βα:σι�μένο σέ ;�λιό γαλλικό ποίημα�·
κάποιος σαλτιμπάγκος πού 'χε γίνει ξακουστός σ'-:;.ϊη τή- Γαλλία γιά τίς άπα:ράβαλτες άκροβασίες κα:ί τουμπες του κ�υράστηκε
, , - , , , , , , , , ,. .,., .,πολυ να ζει σα:ν α:λτ;της πηγα:ινοντα:ς απο μερος σε μερΌς σ ολητηχώρα:. ilιά χινοπωρια:τικη βρσχε�ή μέρα: ελαχε νά βQεθεί στό με -γάλο μοναστήρι του Κλα:ιρβώ. Οι άγα:&οί καλόγερο-ι .. δια:σκέδαe1άν μt,
, ,, ; , , , ( , , ,..., , τα εξυπνα: κολπα: του, μα σαν τελειωσε η πα:ρα:crταcrη δεν πα:ρα:-ι..εt- !--.
φαν νά του Jποδείξουν πόσο διαφορετική καί πολύ π�ό πνευματι-, , , , , , , )· , , ,. ,.
κη ζωη περνουσ�νε αυτοι σε συγκριση με τη δικια του,�ρα:μα: που ) ' - \ ,, , , ,ι , � το χ� δει κι ο ιδιος, γιατι τα:νε α:νθρωπος ξυπνιος και παρα -
, Τ' , , , , , , , τrρητικος. οτες α:υτος τους ξομολογηθηκε πως στο πουγγι του(Ι ; ; 1 ; ; ; ; ; I ;
ε γε ενα καλουτσικο ποσο απο χρυσα: φλουρια: που τα οικονομησε , ., , , - - , , , , , , κ, απο τα κερδη της δουλειας του και πως θα: τα χαριζε στον υ -
J , υ , 11 , , ·, , ι , ριο και στην Αγια Μητερα αν τον δε�οντουσαν για τα υπολοιπα: , - ζ - , , ο \.τ , , , -ΧQονια της ωης του στο μονα:στηρι. nyου�ενος τοτεc, α�ου
, , .. , τ , , ,, , , , μετρησε ποσα φι-.ουρια ειχε στο πονγγι του, ε;ιπε πως το &ελημα του Θεοu ητανε ό καλός αύτός άν&Qωπος νά μείνει κοντά τοvς.
"ιιι '- r , , , ,_, ; , , �τσι ο �αλτιμπαγκος φορεσε το ρασο κι αρχισε σιγα σιγα να , , , , ιΗ , ι , _ βολευετcι.ι στην καινουργια: -του ζωη. ταξη κι η πει&αρχια τον
- - , ζ , ,, ι,
- • , ί , μοναστηρ ιου του χα:ρ ι α:ν το αισ\)'ημα της ασφαλειας κι ε χε την , , J , , ., , , - -
κα:ρδια του γιοuα:τη α:πο γαλην� οτανε δουλευε στον κfπο τοv μο-- ι .. , - , t, υ , ,, ναστηQιου. Μα οπως περνουσε ο κα:ιρος αρχισε ολο κα πιο εντο-
' , , , , ( ,, , , να να νοιωθει &λιφη στην κα:ρδια τομ για:τ αρχισε να νομιζεf
., t t , , , , � " , , πως οι υπηοεσιες που προσφερε στο μονα:στηρι ητανε πολυ φτωχες.
'Ά , (\_ ) . , " , , ,ι , , ντ tvετα: με τους αλλους κα:λογε·ρους, που ητανε πολυασχολο ι με
1--:-Ί;ημ-:�ε�-Διήγημα βασισμένο στήν ί'δια παράδοση έγραφε ό γάλλος λο. γοτεχνης '.,ινατόλ Φράνς( (Anato le Francer844-I924) μέ τίτλο " Ό
σαλτιμπάγκος ττjς Παναγιας"(ττjς .:.rνλλογτjς 11 Ή συντεφένια θήκη")
- 3'{ -.. , , , ,, δ , - , , , ,, -:,.,.:.ους ίtαι προσευχες η ιαβαcrμα σοcρων βιβλιων, αυτος εκαvε χον-
�ο5ουλειcς, ταπεινές,_άνάξιες γιι:ί. τόν.Κύριο καί τήv 'Ά.για :Μη�ε<-:ι Του. ιr , , , , , ι , , ' ,
'Φ , :.1ια μερα, aυνεπαρμενος απ αυτες τις ανυποφερτες σκε εις,πε-
-::..;ε τό φτυάρι του καί κατεβαίνοντας τρεχαλητά τά σκαλοπάτια- , - - - ,, , , , -:τ; κρυπτης του μοναστηριου πηγε κι επεσε στα γονατα του μπρο-, '" , ,, - - , - , , ,
:-:χ σ ενα παλιο αγαλμα της Παναγιας καποιου βωμου που δεν τον , , ' ,, , '1.'_. - ,, , --�ιμοποιουσανε πι• οι αλλοικαλόγεροι • .&:1)1.ει �νοιξε την καρ -, Ι , , , , , , , , ,, : �ου κι ε πε τη &λιβερη του ιστορια, που με λιγα λογια ητα-
" , , , J vA
, ,. , , , οτι με πα&ος λατρευε την γι·α t11ητεοc.t και πολυ &λιβοτc.tνε rου ,. Ι , " , - , �") , , r-. :: χε τιποτα αξιο να της χαριaει. '-αν τελειωαε λεγοvτας κλαι-, , , , , , , , δ' , , :<ικα το παραπονο του, σηκω&ηκε για να φυγει ιχως να νοιω -
J , , , , , , , , , ,
- .. , αλz ιμονο � καν ε�α ξαλαφρυy� �την καρδ ια τ�υ τη 1
βα� ια �πο ;11t�η, οτcι.ν ξαφνου ακουcrε μια αποκοσμα γλυκιc.t φωνη νa του λε-
Δ, V ,, Α' • , , ' , • Ε : " ινε ο,τι εχεις11 • " • " aπαvτησε τοτες ο σαλτιμπαγκος'' a-, , ,, , , , , , ι ' , .,..ονο, δεν εχω πιc.t τιποτες να δοσω γιάτι οι· οικονομιες μου
• Τ , , , , ,. , ιι Ι ,, r-. εινάι πλιο δικες μου�και τοιμαστηκε να φυγει οταν παλι α-, ,, , , , , ,, , Σ , , ,-ε την ιδια φωνη να λ�εt τα ιδια λογια. τa&ηκε τοτες πολλη
- , , , ,, ζ , , , - , ,: ,..�ροστa στο βωμο κι εctπc.t ε το κεφαλι του να βρει κατι που- , , ,. ,Ι t , , - , ( ,, ,..�ορει να χαρισει στην Πο:νc.tγια οποταν ξαφνου του ρ&ε η εμ-
, , ί , , , Τ'
- , - ι , ε·.:::'1). Και βεβαια ε χε ακομα κατι.- ο τελευτd.tο που του ctπo -
r.ε, τ�ν ξακουσμένη τέχνη του.Ι Ι Ι Ι Ι ,- Ι 1 1 Ι Ι ½εc:ως πεταξε τα ρασct του και ξctλctφρωμενος απο ρουχικα κctι , , . , , . ,, , , , , ,·.Ξ:·J-:ερα χεριct και ποδια.αρχι_σε νa κανει τις περιφημες και
, , , , , , - , j ,, �οσο γελιο φερνανε στον κοσμο τουμπες του μπροστα στ αγctλ-�; Πιχναγιiχς • • Ε J ,
, ,
, , - , ,
�ας απο τους καλογερους, βλεποντας στον κη�ο-10 φτυαρι π� ., , , , - ,, , , , , , ::·,c ;:eνω στο νιοσκαμενο χωμα, c.tQχισ·ε-να χτυπαει δυνατctτοση-�ο �ου μονc.tι1τηριου ξεφωνίζοντας .μ ·�λη του τή δύναμη πώς ο
'- i.ος εΙχε δίχως αλλο ρ&εϊ καί πώς; κατάφεQε νά 1ραβήξει τόν , , , ( \.-τ , , ' , u �: ,..-::αγ��ο καλογερο μαζι του. Ο nγουμενος τοτες·μctζι μ ο-, , ,, , , - , -�ο·Jς κc.tλογερους α�χ ι ι1αν νc.t· φct·,ινουν πα ντου κά ι τελευτct ια , , , , , , , , --� v.eι στην κρυπτη οπου βρηκc.tνε τον σαλτιμπαγκο να καvαaυν-, - ι , , � ,, - ., Ε.: �ις τουμπες κι ακροβασιες του μπροστά στ αγctλμα της Α -
, , . t, ' ΊΙ , , , , - :iιιρ�ενας Μητεοας. Κι οπως ο γ,ουμενος τοιμαζοτανε νάβα-
, , ) , , , , ' δ , ,, ,, , -::; 9ωνες γι αυτη την aσεβει-α,- ο ολιος ανθQωπος επεσε κα-; � ός άπό τήν κο ύρα.<1η της τόσο πρ-ωτό τυπης κι άσυνή& ι στης NJ.-, - ::- -:ου.
- , , ,, , , c.,.y , t ,, , : �οτες εγινε το �μα. n Πο:νctγια η ιδια παρουι1ιαστηκε
Ι , , , ,ι , Ι Ι Ι � -:ολλους λαμπροφορεμενους αγγελους Y,c.t ι με το μαντηλι 'Ω')ς -:-ης ε�ανε άγέρα στό λι�οθυμιι1μένο σαλτιμπάγκο. ε-:�ι ο σαλτιμπάγκος, συμΨ.ωνα μέ την dπο&υμιi του, τέ --:ίς μ&ρες του στό μονctστή�ι του :f'λα·ιρβω κι �τάν τά στερ-
, , δ' Τ λ , ,
γ' , -�-:οτ�ς φτασανε� εν ηρ&ε ο �ι�βολος να περιμα�εφει την - ·- .:.ά η Πο:ναγ ιά η 'ίδια μαζί. μ Όλους τούς ·λαμπροφορεμένον;;
.... ι:.i.�; "? ς • -ο·;� ΣτάνλυtΑrthur Stl\D.lcy, 1815-1801),Υ.r.γλος .:Jυγγραφέα.ς,
�--�· �-ος θεολ6γος καί κληρικός. Διασκευ� Δημ�τρη Θεοδωρίδη
- 38
7. Ο ΣΙΩΠΗΛΟΣ ΓΚΟΥΡΟΥ
Γιά τή δική μ,ου φώτιση εγινε τό &αυμα, πηρε μορφήν ή Χάρη. Μ 'δ
, } 'δ , ο�φη ,ικη μ�υ, σά� τη ι�η μου� · , , που τοωει και κοιμαται και γνωοιζει πονους και
, ) ,, - , ' t) , ,,
, χαρες. , ΚC(t ,ιαπου εχει γεννη&ει και σ ενα κάποιο ονομά ' χ, ; ακουει;
�η αρη φανερω&ηκε, � ·σιωπηλός Γκουρού·
, ζ, , -και ητησε το σωμα μου •" Ί' ) ' - , , , κι ο,τι ειχα κι αγαπουσα κι αυτη
, , \ , . με γυμνω�εν ολοτελα μου άκόμα τή ζωή"
' τ , 'δ
,, , , ,
"δεν ε σαι χερια, πο ια ουτε μυαλο και σκεφη ' ,, , J , , / , ,, tJ , ,
ζ , κι ουτε κανενα απ αυτά κι ουτε ολά αυτC( μα υ,' .. , , ,, , ,, ; -ουδ αγνωσιά η γνωση, ουτε και σωμα, τ ' , ,
Ε σC(ι αγνη συνειδηση άκέραιη κι 'έλεύτερ�, κα&άρια σάν τό κρύσταλλο, πού συλλογιέτσ.ι βλεποντας τά νύοω σκηνικά,
, , , , ί t ), , γιατι το πιο βα&υ σου ε vαι ειμ εγω , ,. , τ ,, , , ,και νιω&οντας πως ε σαι ετοιμος γι αυτη
σου δείχνω τήν άλή&ειά. , , , , " ' ' ' 'Σ ;δ -Αν &ες να φτασεις τη υνει ηση, πουναι ευτυχια αιωνια' 7 \ ,, (. , - , , κι ειναι η ιδια η καρδια του κα&ενος και ολων
, , , τ ''δ , ,,που μεσα της βα&εια ε ν ·η ροσια σου ω, χ, &εια αρη, , , , - δ , κοιταξε, το δρομο της σου ειχνω.
, ) ,ι ι , δ ' Φτασε την ιδια σου αγνη καρ ια ,,, , , , , , ,κι ας γινει αυτη παντοτινά το σπιτικο'π παχυλή σου ctγνωσιά ας διαλυθεί
' t t , ,, , κι οι αλυσιδες σου ας σπάσουν".
''Ε ,
των
,σου.
ctν&ρώπων
τσι σκορποντας τή γνώση τήν άλη&ινή της καταλύτρας των δεσμων μοναδικης Σιγης, οπου δέν εΙναι
, ., , τ :J , , , ,, , ,, , στοχασμος, ο που δεν ε ναι "εγω" και II συ" η δ ιαστημα η χρονος,, , , ,, , ,,, , ουτε καμμια δια�ορα ουτ εκφραση καμμια ,, ,, , ,, '1 ,, ) ,
ουτε η μερα η νυΎτα, ουτε κατευ&υνση, συνταιριασμος υ , 7 "} , , , , , , " , οπου δεν ειναι τελος, ουδε αρχη και μεση, ουτε μεσιχ ουτε κανενός πράγματος σύν&εση.
'Ι , ; t , , ; , ,
Κι ε πεν ακομα ο Γκουρου μες σε βα&υτατη σιγη , u ., , , -πωc .οταν ολιιι αυτα σβυστουν
"Α1 ,,. , , , υτο που μονο μενει
δ,. τ , , , εν ε ναι κατι το κενο,τ , Τ , ,, , , , , ε ναι το Ειναι το αιωνιο και το C(λη&ινο,
,, , η στερησηο�τε εξω,
·., :•
.. '-· .. '
' ,· ί, ;,_; 39. ::..,;',. -- . � r:2ύ οι' λέ�εις δέν μπορουν νσ. τό χω�έc:rουν· , .. ,. ε[ναι αύτο πού τ'άγκαλιάζει ολα" είναι τό πραγματικό·
, , , , , ., , , ' , ,. .το που τη� αγνωσια� οπως τη �υχ�α η μερα, ,κα1απν�γει -μ,εταμορ�ωνοντας το είναι ο-τον ιδιο του τον εctυτο, �ές ο-τή άιγή φωτίζει μέ τό φως του.
� V ' , -
Κι οταν Λυτο φανερω&ει, " , , , ολα τα παντα ο-βυνουν
, , , ,. - , , , , �α� κ�μφορq �ου σαν κα=ι ,καμμ,ια �ε��ενει λαμ,φη χιχι μονο Αυτο λαμποκοπα ως περα απ οποιον βλεπει
, Ι , Ιυ , ΧΙΧι περα απ οποιον ξερει , , , , , , , , Jι, , , κα: πε�α απο τ� γν�ο-η,κι ,απ �,τι πρεπει να γνωστει.
Τουτο ομως ποιος &ε να το πει; , , , , , , ,χ.αι με ποιες λεξεις; και ο-ε ποιον;
• • • • • • ο • • • • • • • • • • • e
, Ί , υ - , ,, θαγιουμαναβαρ, ινδος αγιος του ΙΗ αιωνα kετσ.φραση κώο-τα Στεφανίδη
Μ Υ Σ Τ κ Σ Μ Ο Σ
Α' ΣΚΕΨΕΙΣ
1 Ιυ ι 1' t , - , , , r • � ολο που ειναι ο Θεος "πανταχου παρων", σε σενα ε ναι
, , , . , , , , , , , , -•, μοναχα,μεσα στο πιο βα&υ και το πιο κεντροtο μερος της
�;σου.Τα φυο-ικσ. αίο-&ητήρια δέ μπορουνε νά κατέχουνε τό Θεό :1έ ένώσουνε μ Άύτόν. Οι' έο-ωτερι.κέc- σου δυνάμεις της κατανό-- , , _ , � , , , ,
; ! ,ης &ελησης και της μνημης μπορουνε να τεινουνε προς το , , , - , , . , (/ , , ,
�α δε μπορουνε να γινουν ο τοπος οπου &α κατοικησει μεσα .., ' , , 'ζ υ , , , tι -• Ομως υπαρχει μια ρι α σου, ενα βα&ος c:roυ απ οπου ξεκινανε, , 'δ , υ t , - , , υ ,
_ ���ες οι υναμεις, οπως οι γραμμες ξεκινανε απο ενα κεντρο, �J κλαριά ξεκιν<ϊνε άπ'τόν -κορμό του δέντρου. Λύτό τό βσ.&ος
t t , ... , , ,, - , t , , -
-· τ, ενοτητα, η αιωνιοτητα -ας πω καλυτερα η απεραντοσυνη-της - , 7 , , , , , ι Ί ; :1ου. Γιατι ειναι τοο-ο απεραντη που χορτασ�ο κι αναπαμο -�ί νά της δώσει μόνο ή άπεραντοο-ννη του Θεου1.
ούϊλλιαμ Λω (Williaιa Law, 1686-1761) αγγλος &ρησκευτικός συγγραφέας καί μυστικός
:r, , , , , t , , , , , , ,
ιρηνη κανε με τον εαυτο σου και ειρηνη &α κλεισουνε μαζι iu: ό ούρανός καί ή γη •. Κοίταξξ: νά μπείς μές ο-της καοδιίtς
, , , , , - , - , , , ) , � ::ιο κρυι;,ο κελλι -και κει &α Βρεις τον ουQανο. Γιατι κι αυ-, , , c., t r, t , ,
τ . ., r�α ο-ου ουρανος, οπως κι ο άλλος, ο εξωτερικος, ε ναι ενα. , c, - , , , ,, 2 �τον ενα μπεις, βριο-κεσαι· και ctτον αλλον •
., , , t ,
ιιι--------------- Αγιος_Ιaαακ ο ΣυQος , , , Ι , �-=;;ραaη 11αριας Οικονομου, Δ. , , ����Q��η ημητρη Θεοδωριδη
.. , ...
- 40,..., , t , 'Τ , , , ,...
3! Ο πάQάδεισος κάι η κολάση εινα:ι μες στη'ΙΙ._ φυχη ,του , , , , , - 'δ . , δ , -που. Κάι · τcχ δυο τα δεντQά -του πά�ά εισου, το·. εντQο της του καλοϋ κα{ του ΚάΚΟυ κcχί .τό δεντqο. τη,ς Ζωης, άν�ίζουνε • , , 1cχν&Qωπιν't') φυχη
Βαλεντίν Βά'ι'γκελ (Valentin Weigel, Ι5.33-Ι588) ,
, , , , 'Λ , , • ,
γεQμανος μυστικος. Απο το " ναγνωQtΟ"ε τον εαυτο e1ου11
4. vΟλά �Ο'ά γ{νοντάι μέσcχ e1τό ΧQόνο κα{ πάνω. στή γη βQίe1κον-vαι , , , , , , , , 2 επισης uτην cχιωνιοτητά κάι e1τον πctQάδειe10 •
Νι ,tολιχ'ί l�ι1περντιάγεφ (_ 1874-1948), ρωσος ψ ιλόσοφος
u 4. Ψό τοιcχντcχφυλλο π�ύ βλέπει τό �ξωτερικό σου τό' , ") , ,, , , , , ,
α ολη την αιωνιοτητα εχει αν&ι�ει μεαα ατο Θεο • Γιόχαν JΣέφλεQ {J�hann Schfffle,r, ,I6�
0t-J;677,)
γερμάνος μυατ ικος, γνωατος και με τ ονομα Αγγελος Σ ιλέu ιος {Angelus Silesius) ·
, .,ματι ομοιct
β. Τό �γ� μου εlναι � Θε5ς, κι Ό�τε ξέQω κανένα ;λλο �γ� ,·,, 'Θ; 3 παQα · οωτον το "εο μου • .
, . , , ; Άγία: Α{κcχτεQ{νη της Γενουας, ιταλιδct μυστικη
. , , , , , , , , , , , , , , , ,7. Ποαο κcχ�οο ct.κομα το εγω και το εαυ � στεκεται ανcχμεσο μας; , , , , ) , , , , , . , , ,
Σηκωαε απο τη μεση το εγω μου και ξcχφανισε την προαωπικοτητα μου� Βctγιο.ζήτ �λ Μπισταμ{, αQαβας μυστικός
� , , Τ ι , , tι t , , Τ , 8. tl cχγcχπη �ιναι ενοτητ� κι ολη της η αποστολη .ειναι να πQάγ-; t , (/ . ,.. , .. , \· ς- , ,
μcχτοποιησει ενοτητα. Οσο μεγαλυ-v�ρη και κω.υτεQ_η η ενοτητα, τοe10 λ , ; , "ξ ι , , 3· μεγα υτεQη και πιο ε οχη η αγαπη • Λού'ί& ντέ Λεόν ( Luiz de Leόn, Ι528-Ι5-9Ι ),
, , , , •• 1
μυστικος, αυγουατι νιανος μοv�χος
Β' ΟΙ ΤΡΕΛΛΑΚΗΔΕΣ
, , , Β
, • , , :> , , , • ,,, Στην επαρχια εγγαλη υπαρχουνε μερι_,κ,οι ι-yδοι γνωστ.οι·-ιι-ε τ ο -νομcχ ΤQελλάκηδες (Μπάουλ). Ή πίστη τους efναι: d.πλή κα{ εΙ:ναι: αυy-, , , ,
'ζ , - ,. ,, -
κινητικο με ποιο τροπο κοιτά ουν νcχ βρουν τον" λ_\Ι&ρωπο. της καρ -δ ιας τους" δηλcχδή τό Θεό.
Τ, , , ,
, α κυρια χαρα;τηριατικα της πιατης των Τ�ελλιχj!..ηδων Ναραχα.ρ ι-.. ,, εγ t Vά •
τα βρεί κανείς ατο τQαγούδι του Μπάουλ Καί νά γιατί άδερφέ μου τQελλάκιας Σέ άφέντη έγώ δέν ύπακούω
δ, , , , , , μη ε σε ποοαταγες, κανονες για συνη�ειες.
μπορει
τr_, ' 1 ) " ' ' - ' , .ιw.μμια απο αν&Qωπο φκιαγμενη διακρcση δεν παρcχδεχομαι. χ , ; , ., •• , τ , ,
,
ν-ά
�ιρομ�ι jη,χαρα,πο� �π το ε ναι μ,ου �νUβρυζ�ι. , Ηες στην αγαπη δεν υπαQχει χωQισμος μα συναπάντημα παντοτινο.
,, ι, ,, ) , ,. Κι ε,σι �� το τρα1ου�ι ;αιρομ�ι τρελλα. χο qε-qω ,μ ,ολου� και �ε τον κα&ε�cχ. Γι αυτο αδεQψε μου εγινά τρελλακιας�
--------------------�------------------1. ΜετiφQ�dη �αρζας Οικον�μg�2. λlετψ?Qαση Δημητρη ΘεοδωQ ιδη3. λlετω;ρααη Κ, Ν, Πλατη
- 41 -
; ; ,
, ; t 'ο.
. , Ί' ; , , , Τη λευτερια· του �ηταει ο καqε Μπαουλ. Ει ναι λευτερια απο κα-ε έξωτεοικό καταναγκασμό. Γιά νά τό-πετύχει αύτό χρειάζεται σάν
), ,, ,- , , , , , , , , , -..οινωνι-κο ον να πε&ά.νει μεσα στην κοινωνια. Αυτο το λενε 11cpανα"
7 ιι , , ,ι , t t.Ι , v , t ειναι ορος που τον εχουνε και οι αγιοι σουcpι οπως και οι μυ, :::-:ι κ ιcrτες. Στ/.ν κ ι'νη�η τω-ν �1π,:ουλ ' ' ' ' ,
., ' ., v � � �ρισκονται ινδοι απ ολες τις κοινω -
, , \ι , , - , t , �ιχες ταξεις, νοικοκυραίοι οπως και αλητες. Δεν υπαρχουν κοινω-·.:κές διακρίσεις, κάστες η τάξειc, είδικές &εότητες η ναοί. Λέ-
, , , , 1 - t , ,, J> , , ,ε: Τι χρειαζομαστε τους ναους, αφου ο κα&ενας εχει για ναο το=+α του, �που τό πνευμα κατοικεί; Ό -κά&ε πιστός εχει μέσα του
'" Γ ' Ι ' ' ' ' - ζ- ,�ν Αγια ραφη, κι ε ναι γραμμενη με τα γραμματα της ωης. Μ ��οίμονο λίγοι �νδια9έρονται νά τη διαβάσουνε. ο? περσότεQ)t·ο�λ�νουνε τ'αJτι� τους στό μηνυμα της καρδιaς. t , , , , , , , , - , _Ο.ι Μπαουλ αρνιονται να φορεσουνε το κιτρινο ρασο των ινδων
- , ο•,ιαχων. Λενε:, ; - , - , , , , , , 7 Μα τι μπορει,_ το χρωμα το εξωτερικο να κανει; Σωστο ειναι - , , , - - ,,, πρωτα το μεσα μας να χρωματιστει. Μπορει ποτε να. κανουμε, -το φρουτο , \ ,
'ζ ; 'δ να ωρ�μασει μπογιατι οντας τη φλου α του; , �ι\έν ε'.:ν�ι γνωστό πω<; καί πο� αρχtσΕ; η' �ίνηση των 1Jπ�ουλ,γι�
-:. Ωεν βρ�&ηκανε που&ενα σχετικα γραφτα κειμενα. Κι αυτο για δυο, � , , , , ,ι . � ? , ;, υ γ�υς. Ο·.,πιο .τολλοι �πο τq'Jς)ιiπαουλ E;tVC:St αγραμμ�τοι,κι �στε�α
:ι:ι&ουν ,;.απο ια. προκατο:ληφη εναντ ια στο κα&ε γραcpτο τ:ου τους κα-, _, , ... -\ t , V ; , ει ναμη &,:λουνε να '(.ραφτει τ1 ιστορια τουc. Οταν ρωτησανε καποτfr-• } ' , (\ ., .) , ? - , , , � :ι 11παουι'. που 1tcωοτανε στην .ακροποταμια πως e1υμβαινει να μ�ν '\r
-:;χουνε γραφτά κείμενα σ:,rετικά μέ τήν ι'στορία των Μπάουλ, απάν-. , R,
- , ·J ι , , " , , , ... �::ε: ·' "4-·εις παιρνουμε τον απλο δρομο κι ετσι διολου δεν αφη -· __ c: χνάρια πίσω μας". Κείνη την ωρα ητανε φυρονεριά καί στην��η του ποταμιου δέν ύπη�χε πολύ νερό. Λίγοι βαρκάρηδες σέρ -
- ε τη βάρκα τους πάνω e1τη λάσπη άφηνοντας πίσω τους βα&ιές χd:,:-.:ές. ΌΜπάουλ �ώτησε: 11 'Αφηνουv χνάρια πίσω τους οι' βάρκες
: -:λένε στά βα.(}ια νερά; Μοvά:,rα αύτές πού βρέ&ηκαν πάνω στή λά-' , , , , Ί - , t , , �
-- �9ηνουνε χνα
fια γιατι δεν ακολου&ουνε τον απλο δρομο.
n σ
ω-1 'n , , , , , - --:- -:ροσπαqεια ε νο:ι να κοατιεσαι στην επιφο:νει·α του ποταμιου - .. , , , ) , , , ζ ' - - , , ,-; ι.ατρειας που τρεχει uεσα απο τις ωες των πιστων και να σμι-
'δ , ,. , , , , , , t.; -:η ικια σου λατρεια με τις δικες τους. Στουc λf..:αουλ &α_ -,Q_ , , , , , , , ., t , ι.; αvqοωπους απο πολλες ταξεις, μα ολοι τους ειναι μοναχα , Τ
) " δ , , , , ,, c , ιι , ιποτα αλλο εν πετυ:,rαν και δεν εχουνε Cστοοια. Ολα τα, , , , Γ "J , , ; ) , t -:-:.�κtα που χυνονται στο αγγη κανουν το Γαγγη και γινεται ο , ,τ:ς" 1 • • -:αν ρωτήσανε γιατί οι Μπάουλ δέν παραδέχονται τίς �λγιες, , , , , , , ,, t;, καποιος llπαουλ απάντησε πεtραγμενος: "Σκυλια ειμαστε - , . , ,, , - ,, , , ,, , -� '(λυ<pουμε τ αποφαγια των αλλων; Αυτοι που χουνε κοτσια
, , ' δ , , • , τ .. ·.�αι με τις ικες τους δημιουργιες. Οι φοβι:rσαρηδες ε ναι; δ ' γ
, , , , , -)�-:,;ιμ.ενοι οξα1.:,ον-;:ας; το11ς πρcηονους τους γ�α1ι δεν ξερουνε � �(ναι δημιουργικ::,ι για δικο τους λογαριασμο" ..
- ·4.2 -
οι' 11πάουλ δέν ένδ ιαφεροντα:ι οϋτr:: γιά τή δικιά τους μα ό:ϋ·τε γιά των αλλων -.ήν ι'ατορία. Τήν 'ίδια άδιαφορίci. δείχνουνε κα"ί ,γι;ά
' ' ' " Τ' Τ δ -το προακυνημα α-.ους Αγιους οπους. ραγου ουνε: , t , , , , Θα υπακουές καρδια μου αταν γκουQου αου; , , - , , -, , , Στο �α&ε βη�α πανω ατο ατρατι κοντα αου βριακεται.
, , 1 • , Αμετοητοι ειναι οι γκουρον αου. ,; ') , , , , t , Σε ποαους απο δαυτοuς να: υπακουαεις�
, τ , .. , Jι t , , Γκουρου αου ε ναι και η χαρα σου και η αγωνια αου , , , - - , , , κι ο κα&ε πονος της καρδιας που φερνει δακρυα.
, , ι � /ι � - , , ιι , ft , Πολλες φορες οι Μπαουλ αποκαλουνε τον γκουρου σοννυα � που , , δ , ,, , , , , , , - " C1ί)μαινει κυριολεχτικα μη εν η κενο. Αυτο δεν παει να πει ο-.ι πι-, ι , , , , ( , , , ,, , , στευουνε πως δεν υπαρχουνε γκουρου γ ιατι με την ιδ ια λεξη "α_ο�
,1 • - ' ' \.. ' ) π! ' - " δ ' ' νυα αποκαλουνε και τον rπερτατο .·.uu.ει να πει οτι εν πιστευ-, . ,
r , , , , , " ουνε πως η παρουαια τους ε ναι διχως διακοπη. Στην πραξη ομως,
ν " ., t , δ , , , , , οπως αλλωστε ολοι οι ιν οι, δειχνουνε για τους δαακαλους :τουςμ εγcχλο αεβααμό.
C • 1 , 7 , Ι 1 ., I , -Οι }Jπαουλ δεν ειναι τυποι αακητι-.�οι κι ουτε πιατευουνε e1την , . , , , - , , t , , :ι., ο:γαμια. Στην πραγματικοτητα μας βεβαιωνουν πως η γηινη �γαπ.η
, , , , , , ., ., , . , ' . , . ' φ., το.υς βοη&αει να νο ιω&ουνε πιο γεματα τη Θεια αγαπη. Αυτη η πι -, �, , , ' , ,, , ), στη τους αποδεικνυεται συχνα λιγο c:τι�ιινδυνη κι εχει απ:οτελε-σμο:
τή δυαφήμηαη της �λης κίνηαης των Υιπάουλ • . ν " , , - ,, , Τ t , , ., ' Μια αλλη ο:ρχη των liπο:ουλ ειναι η Τρικο:λα γιογκα δηλαδη η
,t , ' -, , , , , , , . , ο:ρμονια ανα:μεσα ατcχ περασμενα, στο σημερα )tαι ατα μελλουμενα • ., Ι Ι , , Ι Ι Ι Α " Ι , Ι Ι Συμφωνα μ αυτη την αρχη ο ο:ν&οωπος μη δtνοντας την πρεπουμενη
, , , , - ) , , , , προαοχη ατο κα:&ε μ ερος του χρονου ,ι ι νδυνευε ι να καταατρεφε t τη αυνέχεια της ζωης του. 11 'π ζωή σου εlναι μιά άνεχτίμητη μο:ρμά -Q ι νη γέφυρα: πού άλο ίμονό αου αάν δέ μ..:οQέσε·ι '1(1. αυνδεαε ι .του) οχτους του ποταμ ι.οv"'. Οι' Μπάουλ έπtσης lμφατικά τον ίζουνε την α-
, " , , , , t , , , , ι �,, ναγκη αρμονιας αναμεσα ι1τις υλικες ;ιcι.ι στις πνευμα:τι,ιες αναγκες. ' , , "Υ , , , , ' , ., , Οι Μπαουλ δεν ειναι τοι10 γνωστοι για τις αρχες τους οαο vια
, , , , \-τ , , - , 7 ι , � τα απλα τραγουδια τους. u ουαια της πιατης τους ειναι η μη α -, - ' - - , ' , , ; tl ' ναγνωριαη των ιερων γραφων και η κατα το δυνατον αμεαη επικοι -
, , , , νων ια με το Θεο. , ' , , t. , ,v , , , Καπο ι ος ι ερωμενος καποτε <:J ιαβααε α ενα: 11παουλ μια μ εγαλη πε-, , , ' Γ , , , , _ , , ρικοπη απο τιc ραψες που ποαγματευοτανε το πως πρεπει να &ρη -
; ) t , ') , ,, , - , σκευεται κανεις. Ο Μπcχουλ απροαμενα γι α:παντηση του τραγουδηαε: - , 1' ο. • , , - , , Θαορω πως ηρυε ο χρυσικος στον ;ιηπο το λουλουδ ισμενο
) , , , _ , , , παινιες πολλες να ειπει για το λωτο , , , , , , ,
,,στη μαλα:μ?,πετ�α τα κ: τρ ι ν� τα .φυ�λα τρ �βοντας. _ , Οποια κι αν εινα:ι του κα&ενα η πιστη δυακολα μπορει κανεις,, - , , - - - , , ν αρνη&ει τη γοητεια των τραγουδtων των τρελλακηδων που χα:ραχτη--, , , ' , , , , , , , , .. , ριζονται για την απλοτητα και την ευ&υτ�τα και την αια&αντικο -
.τητα. Δ.έν εΊνα:ι λο-ιπόν παράξενο οτι μεγα:λοι ποιητές l>πως ο' Ρ
, , ,, • - , , , , , , .,αμπιντρα:να& Ταγ1tορ εχουνε ετ-:ηρεα:στει απ αυτα τα 1ωιηματα: · που
- 43
, , , � , , - , φτιαχτηκανε απο τη σκεφη της πιο χαμηλης _κοινωνικης ταξης τηςΊνδίας.
'Ώ που μπορω νιJ. Τόν εJρω τόν 'Άν&ρωπο τ.�ς δόλιας μου καρδ ιας;
Άλοίμονο άπό τη στιγμή πού Τόν έχασανε τα μάτια μου γυqνω παντου άναζητώντας Τον , , - , , , πανω σε χωρες κοντινες και μακρινες ·
Κσίτι Μοχcί'ν Σέν, σύγχρονος ίνδός φιλόλογος κά( λαογράφος' ' ' ' '. ' ' Δ. ' Θ δ 'δ Απο τον " Ινδουtσ'μο". Μεταφραση ημητρη •εο ωqι η
ΜΥΣΤΙΚΙΣΤ1ΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Α' ΓΥΜΝΉ
Στt �ως μιας άστραπης, , , , " καnοιας ανταριασ'μενης ωρας σκοτεινης, της τωqινης ζωης μου, ' ,
αλ ιμ_ονο, � , , , γιά μια στιγμη μοναχα,
' Τ ; σ ειδα, καρδια μου,
t ; , ,
ολογυμνη, πανωρια λυγερη -ο:i&ερια,δiάφανη κα( φωτεινή, , ν� πεqιμενεις. Ποιον;
Δέν πqόφτασα δυό λόγια να σ'ου πω, , ,
μα συμ έ ά ν εμ ελ t ά πα ι δ ι ου γιά τη γυμνότητα την πλέρια του κορμιου σου, μ,ου χαμογέλασες γλυκιt
\ , , , - , ( , απλα για να μου δειξεις κι ολοφανερα
, Ι Ι , ; πως μηδεμια δε νοιω&εις κακι-ο: γιά τόν dγροικο δεσ'μοφύλct'Κα σ'ου, έμέ.
πές μου, �αρδια μου, , , , J τι γιναν τα κουρελια σου,
πού σου 'δοσα να τά φορας � , , , , ilως μπορεσες να λυσεις τα
στή φυλακή;δεσμά σου
κ ι εξω νcί. βγεις , ,, - - , , στον αχqονο της λευτεριας τον Κοσμο;
t τ δ , Σε δα, καρ ια μου, ' , , αλιμονο. , , , , για μια στιγμη μοναχα.
Δημήτρης Θεοδωρίδης Άπό τούς 11 '.Αντίλαλους της καρδιας"της συλλογης II Άντίλάλοι"
- 44Β' ΞΗΜΈΡΩΜΑ
Μές ατά π�χτά ακοτάδια βρίcrκεται ή κα�διά μου,φαχουλευτα τό μονοπάτι παίρνω τό στενο, ιr�' ''Τ' , , Τ' - ,, , Α(,\ι να. ο �μα γινηχε. ο φ�ς εχω μπQοctτα μου. �έαα crτό χωQο τόν άβράδιαατο τώQσ. αίώνια ζω.
Τζαλαλουντί ν Ρούμι { 1207-1273), , , πεQαης ποιητης·αουφι Άπόδοαη ΔημήτQη θεοδωQίδη
Γ' ΜΕΣΑ ΜΟΥ
, , , , , Μες crτo αταμν ι το χωματεν ιο
, , β�ίcr�ονται. τά,δεντριάκαι μεcrα εκει κι ο Πλαατης. , ,,, ,, .,, ,Μεcrα α αυτο οι εφτα ωκεανοι
,, , ,, , τ αμετρητα τ αcrτερια C , C Ι ,
η μc.ιλαμοπετρα κι ο εχτιμητης
Κεί μέcrα τό Α ίών ι� άχεί
, ,,, και τ αλcrη
καί της πηγούλας τό νερό άναβρύζει. Λ,.
ι , εει ο l{ιχμπιQ: ,, , , · Α,c.ου με φ ιλε.
C , , C Ι
Ο Κυριος μου ο λατQευτος μέαα μου βρίακεται.
Καμπίρ, ίνδός ατοχαcrτής καί &ρηακευτικός ποιητής του ΙΕ'αifuνα 'Α ' Δ ' ' ποδοctη ημητρη θεοδωριδη
Δ' ΡΑΙΝΕΡ ΜΑΡΙΑ ΡΙΛΚΕ
crυνέχεια άπό τό προηγούμενο Δελτίο • Ρ' , , , , , , , , , , , Ο ιλκε περααε απ τη ζωη τοαο αναλαφρα, διακριτικα,ααν μια
,, , , ) δ , , ,
Ι Ι ,,.,, , , υπαρξη crχεδον μαγικη. Με ακ�υα γεμιζαν τα ματια αυτ�ν που τον
εβλεπαν ατά τελευταία του χρονια. Σή�ωcrε βαρύν πάνω crτούς ωμους " , , , , � , , , � ., ,.,, του, οχ ι μονο τον δ ι κο του το crταυρο, μα και το crταυQο ολης της ά ν&ρωπότητας.
, ι , , , , , , - , Μετc.ιτοπιζοταν ολοενα και καλυτε�α πQος το Dαcrιλειο του πνευ-ματος. Σάν ενας 'ορφέας περνονcrε άπ τόν �ρατό κόcrμο της uλης
, , ., , _ , ι, , , , , t crτον αορατο κοcrμο του πνευματος. Ολα ξαφνιαζαν α αυτον, η με-, , J C J 1 7 1 , I - Jtl 1 γαλη του λεπτοτητα κι η ευγενε ια ηταν ασ.ν ν ανηκσ.ν Ο' εναν · κο-
, , , , , , , , '-ν--τ , , crμo φανταατικον, ιδωμενον μονον απ αυτον. n κλιαη του πρ ο ς, • , , , , , , , ; , 7 . , την ερημια και τη μονωcrη δεν τον εμποδιζει ·να ειναι αφοcrιωμε -, , • , ' Ι , ,
, νος crτους·crυναν&Qωπους του. " Οφειλω να ε μαι προ&υμος crτσ. ε -, , 'Α - , , , , ,, αωτερ ικα μου βαρη". λληλογραφει ακουραcrτα με νεαρους αcrημους, , , , , , , - , , ,ποιητες, με νεct.Qους εργατες, με νεες γυναοtες 1ιαι μητερες, που, , , , , , , , , , καταφευγουν α αυτον για μια αυμβουλη, μια παρηγορια. Απααχο -
45 -- , , , , , , , - , » �:�t με αψανταστα σνγκι·νητικες αγα&οεργιες. Τον βλεπονν να
, β ,,. , β , , , , , 121Qεταεt γα�οντας με σε. ασμο το καπελλο του στην τρελλη του ���ιοϋ, ατούς ζητιάνους, στούς βοσκούς πού πανε τά ζωα τους :τη βQύση, τούς χωοικούς πού σνναντα στούς άγQοuς.
κ ,, , " ,, , , , - , ,. , ,ι οχ t μονον οι αν&ρω1tο ι , μα και τα ζωα και τα φντα και· , , , , .... , δ' - , , , , , τ<ο παντος τα παχεt·α αιωνοβια εντρα,τον εμπνιa;ουν αγαπη και σe-
. , Τ' , , � - , ;ι • , , , - , :.ιs....-,io. ελος την εργασ.ια &εωρει σαν μια ιερη αποσ.τολ� του αν-_.cs=:ου πάνω 15τή γη •• 'Όγ ι μόνον έργασία ποός τςf: ε.ι=-ω d.λλi. πα -., , , , Ί ''J , , � �- 7 · , <:χλληλ� εσω1ερικη εργασια για τη δημι-ονργια και την τελειοποι-�η του πνενματος.
'ο Ρ , , -r :ι u ; , υ "' ιλ1ιε δεν ε·ιναι βεβαι.α ενας φιλοσοφος. Ειναι ομώς ενας, " Ε .,. t , , , ,, , ,. ::--:οχαστης. 'τσ ι ει.ναι· επομ ενο μ;ες σ·�:ο e;ργο τον να δ ιαγοαψε-
, ', , ,. . , ι..τ ) --::χ: καιν αναπτυσσεται καποια Χοσμο&εωρ:α. n κοσμο&εωρια τον ? ' - ' - ' ' . ' 'ο Θ '' -r 'ιλΥ.ε μποοει. να συσχετ.c. σ&η_ με· τον 11νe1τt,κισμοΌ 'εος ειναι ο w' ) ,... , ( , / ,, ' . , , , , , �ρρητ.ος εφοσο·ν δεν υπο:ρχ:ε;,-t καμμια ε.νν.οια γ-ια _γα τον εκφρασει. =Ινα 1
• ό αί'νιγματωδης -λόγος της δ,;μ:Όνργίας:, πού κρύβει τόν �--, Ρ - ? ,.._ j Ρ ; -ί , ' , :::\!το τ.ον καt 1tατ.οικει με:ς στ:ην αιωνια σι-γη. Ε ναι το απολντ,-Q. , , , - ,� , ( , , , , .
.aι.ηδεν. Στ11 δ')μtουργια του κοσμον προεβη ο Θεος επειδη δ�ν μ-πο--�οϋσε νrf. υποJ.εί νε ι η1ν έρημ ία της �παρξής του. 11 Τό μηδ εν σάν , 1' ')" , , , , - , , , , , ,:. ιιχ πληγη ·η-τ,�ν ;για σενα που με του κοσ.μου τη δροσισες το πλα-
� tμo 11'a "ο- Ρίλκε ·χναζητεί τ6. Θεό·�. Τό βίωμά -τον πλημμυρίζει ο\οένα
, , , , ; ly
- - , -:ην τρυφεQ� νεανικη φυχ:η του. Τον ανα'οητει παντου, προσευ;ε --:α-ι πρός αυ-τόν, μέσα στί-ς μακρυές νύχτες τόν νοιώ&ει κοντα του,
,. ι -τον υμν ει:
ι, Ι , Ι , , , Ι I , 11 Οσο πιο πολυ γεονει προς το βραδυ με ασ&ενεΟ'τερη
, ι , "). , , , ι , 1 λαμφη η μεQα, τοσο και πtο πολu υπαρχεις Θε�� ί , � , ,. , , , , ' , Ειναι γι αυτον ο πραοτατοc νομος ·πον μεσα του ωριμαζονμε,
Ι ' , , i. ,.,
,. ι ε ναι η μεγαλη νοσταλγια μας, ο τρομε�ος ασννεtδ�τος, η σκο -τεινή μας ρίζα, τό μεγα'λο αγνωστο δ�σος πού μας αποπλανα καί μας πεQtπλέκεt.
, ι , , , , ,, - , Τον ανακαλνπτει, νοιω&ει την παρουσια του, ενας τοtχος τω-,. ,. C/ , ,ι , , , , , , Qct τον χωQtζε.ι, ενας πεπλος αλ�οτε,. για να τον χαση παλι σε
, Τ,. , , , ,. "
t. , λιγο. ον ξαναβQtΟ'κει και τον ξαναχανει, ολα σκοQποuν, utαλν-
οντα ι σ 'ασχετες μεται:-ύ τους λεπτομl°Qει ες. Τ , . , � , , , , 'Ε ,ιt ρομεοα μακρνς ο δρομος που φεονει προς σε
, ) , , , , , ) , , και σαν cι.πο και·ρ-ο κανεις δεν τον επατησε, δνΟ'κολοπέqαστο�"� , ,
Τό 11Βιβλίο των 11Qων11 εlναt· γεμάτο άπό τίς &ανμιtσιες ι .... , � ' θ ' ,
, , •
, αuτες
r.ροσευχε� του Ριλκε ·ποος τον εο πον κρυβει τον εαυτο του - , , ")
χιχτο ικε ι μες στη_ σ tγη.
, και
Τίς μνστt,ιές έξιiρσεις του ποtητη_διαδέχονται μέρες κα"ίχρόνοι κενοί, πού ;Jν κρατουν σιωπηλό, βυ&ισμένο στήν αvνοια καί
, , ο -;ο Ο'Κοτος.
- 46 -Σ 'αύτή ο:κριβως τή στιγμή εQχετο:t ή γν,•.'ρ�μιc.ί' μέ τόν J:Ίodin.
κ , , ,..
, , ;-δ - ι lJ F , , " r , "' ο:τω απο την επι ρασ·η .:oυRodin ο --ιλ;:,ε & αρχ,c,η ;ω� πάλιν· άναζητει τό Οεό, μtt τή φοQά αύτ·ή ο·χι αμεσα: �πως �Qίν ιχλλιi εμ-' Θ ; , , c ,, ; ,ι ,, , , , μεdαa Ο "εος cωτος ο ιδιος ειναι ΑρQητος, Αφ&αρτος,μια απρο-
, , ,, ( , (/ t , t , , σιτη, ctκαταληπτη εννσια. Υπαρ,χει ομως ο κοc1μος,η δημ ιουργιο:κι:ιι ' , t, , ,, - , , - , , ; Ρ "Θ , ; η ζωη. Ολα· -.α οντα του κο·ο'μου, αφου προερΎονται ο:πο το εο,ει-· tι , , - - , ,, ,., ι , �αι ο αντικατοπτριο'μος του Θεου, πqεπει να τον υπεν&υμιζουν
' ' ' ' 'ζ 'Α - ' δ ' ' ' ζ ' 7 �αι να τον �κ9ρα ο�ν., φ2υ λοιπον � ημ�ουQγ�α κι,η �η ,ειναιεκφραση Θεου,μπορει να μα:ς χρηο'ψευο'η,ο-αν τροπος εκφρασεως του., ' , ,,, , , , , , , -Συγκλονισμενη η φυχη του απ το βα&υ αυτο βιωμα,δεν &α ρωτα
, • ., , , 1 'Θ ' , - 1 Τ- ' - , πια 1 οπως ·πριν ποιος ειναι ο εος και που ειναι. ου αρκει τωρα ι , tι ι , _ , , tι , ,, _ ; η συναtο'&ηση οτι ο Θεος ζει· μεο'α Ο' ολα τα οντα της δημιουργιας, μέο'α σ·αύτόν τόν �διο:
ΙΙ Σε ο'υναντω στά ΠQΙΧγμο:τα :;λο: αJτ� ? , , ')' " , , ι J Ι που τους ειμαι καλος κt ως αδελφος. ΣJν σπόQος λιάζεσαι ο' 'σλ-α· τά έλcχχ ι στα. Κcιί στά μεγJλα δίνεσαι μεγd.λος. � ' ' ' C ' ' 'δ ' ' '' 'φ ' Αυτον λοιπον τον �ο τον εν οκοο'μtκο &ελει ν ανακαλυ η τωρα,, , , , , , , , να τον ελευ&ερωση και να τον λυτοωαη.
"Ε ' ' ' ' ' δ ' ' Θ ' ' ' ' δ ' τe1ι & ιχρχιση μια κα&ο ος προς τον. εο, με την κα&ο ο μεσζt , ,, , t , στον ιδ ιο τον εαυτο του., .. , ,, , , , , , ,, ,, ΙΙρεπει ν αποχωQηση ολομοναχος μεσα ο'τη σκοτεινη, αγνωστη ε-
ρημο του έαυτοϋ του, :;πο·υ κατο ικε'ί � Θεός του. Μέσα <1τήν τέλεια , , , , _ , , , ι , 1 μονω<1η, βυ&ισμενος στα κQγ,φια του eνδομυχου κοσμου του ο Ριλκε
εχει βα&ειά τή συναίσ&ηση οτι �πιτελεί �να έπιτακτικό κα&ηκόν , - ,, j - , , , F , Γ , , , που του εχει ανατε&η απο τη γεννηση του. ρ_αφει στη γuναικα του:
Ν , ,, , - , - , , , , J , , ,,
11 αι ημουν εκει, στο &ειον παντοτε, απο παιδι ακομη, κι ερχομαι άπό κει δ ιαρκως".
ι ; ,... 7 ; ; ; Ι ; ; t, V Η μονωση του �ιναι μια βα&εια φυχικη αναγκη. Νοιω&ει οτι ο-ι , , , , ,, J , J , ; , λοι ·μας ως προς τα ουσιωδη ειμ,α<1τε αφανταστα κι <1.νεκφQαστα μονοι.
ι Ι , ; J - ")' • ι ; •• , , ; Ι Η ερημια που επιζητει ειναι η απαοαιτητη προυπο&εση για την αυ-, ' δ ' Γ ') ' ; ' ' 'ζ ' τvσυγκεντρωση προς ημιουργια. ι αυτο και τ�ν παQομοια ει με εύερr.ετική βροχή, πού γονιμοποιεί καί κάνει ν άναβλαc1τήe1η μέσα
t _ , C ; ; ; ; , μας ο &ειος σποqος. Ο Θεος βρισκεται στον σκοτεινο πυρηνα του Τ
, , t _ - , , , , , , ε ναι· μας προς τον οποιον μ.πορει να φ&αση κανεις με την αυτοσυγ-, κεντρωση. Πως έννοεί τή μόνωση ο' Ρίλκε;. 'Όχι βέβαια κλείσιμο της φυγης Ι ; ; , ΤΤ _. ; t ; ,, J #J μας απε�αντ� στον κ�σμο. ,.w.ι,μμια ηο'υ�ασ;ικη η �οιqολατ�ικη �α;α; Ο"ταση. Αντι&ετα δQ<Xctη, ενεQγεια,· ου<1ιωδης ζωη, εργασια για ωρι-, , μανe1η και τελειοποιηΟ"η. , ·
,
t/ ,
,
'ζ , , , , , , Για ολα αυτα χqεια εται κ οπος και μοχ&ος και υπομονη. Πρεπει , ' , , , " , , ., , ,, , , να ωqιμασουμε σιγα-σιγα,οπως το δεντqο, οπως το αν·&ος, που δεν , , ,, • ,, '" t , , , , βιαζονται �ριν ελ&η η ανοιξη. Κι οταν ωqιμαο'ουμε,τοτε &α νοιω
σουμε πώς ο χρόνος της μόνωσης καί της ·Ο"ιωπης δέν �ταν χρόνος χαμένος άλλα ;τολύτιμος χρόνος δημιουργικης έργασίας.,
ί, Σ 'Q v εχ ί ζ ε τα ι )Αί,μιλία "Ιβου
- 47
ΜΥΗΤ I ΚΗ ΤΕΧΝΗ ι: ΑΡΧ I ΤΕ ΚΤΟΝ I ΚΗ
Ο ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΚΟΒΕΝΤΡΥ
Ε�ΟΧΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΙ , , , , , λ , συνεχεια απο το προηγουμενο �ελτιο
Πολλές cίντιλεγόμενες κ�{σεις εχουν διατυπω&εϊ γιr:1. τ�ν καλ�ιτεχνική άξία αJτον του ταπητα, ομως εΤναι φανεQό πώς ο σχε -. , , , , , , Ί , , ,�ιαστης του, με μtα πολυ μοντεQνα συν&ετικη αντιληφη, &ελησε να • , , - , , , , t , ζ' -εΧ9Qασει το μεγαλειο, την καλωσυνη και την απλοτητα μα ι της�οQφης του Χριστοϋ. Ή άπόλυτα συμμετρική τσπο&έτηση των λεπτο-
- t , , , , , 'ζ , , -�ερειων, ως πQος τη μ-ε&οδο τουλαχιctτο, &υμι ει τη συμμετQια του, ι - Δ , 11 -Ν •1 , , --:εQιφημου '11.ινlυστικου ειπνου του ταλι, στην Πtνακο&ηκη της,, , t , , , , , ; , - , JΙ(Χσιγκτων, �ωQις ωστοσο να εκπεμπει και τη μαγεια του μεγαλο�
έ"ΙΙ.,-.εντρ ικοϋ Ισπανο-ν ζωγράφου. Ή crύν&εση παQ ιστάνε ι τόν Χρ t -=-:ό "κα&ήμενον έν δόξυ" μέ_ μιά μικροσκοπική φιγούρα γυμνοϋ άν-
, "j ,
, 'δ , , , , , , , •<�που, αναμεctα στα πο ια του, που δε φτανει φηλοτερα απο τους
ά.�-:Qαγιtλους. Στίς δυό πλευρές του ΧQιστοϋ, συμμετρικά έπ{σης το-, 7 , , , , , , �ο&ετημενα, ειναι τεσσε�α ταμπλω, π9υ παριστανουν τα τεctσερα
;;.χ της ΆποκcχλυΦης. Και crτή βr:1.crη του τJπητα, μέ σκοτεινόύς τό-,,, , , , ,. , - -�o�c γκQt�ου και μαυQου, παQιστανεται η ctταυQωση του Χριστου, , � δ , , - _ J , , , , ,=ε ενα ραματικο κρεμασμα του κοQμιου απο τα λιγνα χερια. Και
. , ,, }•, , , , , , ; , :Jo αγγελοι πλαι κρυβουν το προσωπο τους μπρος στο φοβερο μαρ--:-;� ιο.
� , , , 'ζ , , , - , , , , n αποσταση που χωρι ει το μεγαλο τζαμωτn της εισοδου απο ' ' - Χ - -ί Ο ' ' Τ' ί ' ' •ο·; ταπητα του ριστου ε ναι 9 περιπου μετρα. οσο ε ναι το μα-
., - , , Τ' , ,. , , �ος ολης της εκκλησιας. ο πλατος της ειναι 27 περιπου μετQα
,,, , , - } u , t , , -
� �λλο τocto ακριβως το υφοc. Διαcrτασεις ενος αλn&ινου Κι:ι&εδρι-- Ν - 'Ο ' ' ' i - ' ' ; ' ' � αου. λοκληρος αυτος ο χωρος καλυπτεται απο μια τεραcrτια
, , , 'δ , , , , , - , 1�η, που στηQιζεται σε υο παQαλληλες σει�ες απο λειες τσιμεν-
-��ιες κολωνες,πού τίς διατQέχουν σ'�λο τό �φος τους κατακόρυ-, • , ΕΤ , , , , , \ γωνιασμενα αυλα�ια. 'ναι τοσο φινες και τοσο κομφες οι κο-
- ες τουτες,πού δ{νουν τ�ν αΎσ&ηση μιaς άνε{πωτης :λαφρ&δας,�-, , , , , ; ' , , ) - t S"":ε ο ανιδεος απο στατικους υπολογισμους αναρωτιεται πως οι λι-, -
'δ , δ , 'ζ , , . , , , , ε; τουτες λαμπα ες,που ε στηρι ονται καν στο δαπεδο,αλλα α-- , , , , , , , ζ , -:ουνε με τη βαση τους πανω σε χοντρα μπρουντ ινα καρφια,βα-
- c, , ; , ; , ι , , ι , ; , -�ε ολη τουτη την απεραντη ctτεγη. Αλλα και η οροφη δινει .ι, • • " ' ; 7 , , ; iJ , ιtια αισ&ηση ελαφραδας. Ειναι καμωμενη απο eνα συμμετ�ι κο
# �� λεπτων τσιμεντένιων δοκαριων, πού σχηματίζουν τετραγωνα - - , ) , , - , � , π�, • �::;οειδη φατνωματα, γεμισμενα με λεπτες πηχες απο ξυλο • .uυ.t• ,, , ,c, , , , , ,
�i�<� ανοιγματα που υπαQχουν μεσα στα φατνωματα επιτρεπουν ';:..εγχο της άκουστικης καί του νυκτερινοϋ φωτισμου.
' Β ' ' ' -
3 .��ντ. λ.την εικονα της σελ • •
48 -
' , , - - , ι , , , Οι δυο πλαγινο� τοιχοι της εκκλησιας βαινουν κατα τε&λαcrμε-, , , , , , ,, , , υ . νη γQαμ,1;:η,που μεσα στα σπασιματα τους,σ ολοκλ�ρο το υφος τους,
σχηματιζονται πέντε μεγαλόπQεπα παQά&υρα ·σέ κα&ε πλευQά. Κα&ώς , � , , , , , , , ' Τ μπαινει κανεις στην εκκλησια δε βλε1tει τα παρα&υQα, γιατι ε ναι
, , , , , - , Β ' , , βαλμενα στο αντι&ετο σπασιμο των τοιχων. λεπει μοναχα τις ΧQω-,
, , - γ - ι, , , ; , , ματιστες ανταυγειες των τ�αμιων, εναν καταυγασμο απο τη δια&λα-
- , , , , , ,, , , , , σ� του ουρανιου τοξου, που διαχυνεται σ ολοκλη�η την εκκληaια,. Τα παρά&υρα φαίνονται κα&αρά, μονάχα �ταν- κανεις πQοχωρήσει ως τό βα&�ς τ�υ �εγαλο� &υσιαa;ηρίου κ�·άπό �κεϊ στ�έΦ;ι τό βλέμμα του προς τα πισω. Οι καλλιτεχνες που σχεδιαaαν τις εγχQωμες παQCCστάaεις των τζαμιων'&tλησαν να παQουσ'tc:tσουν τίς διάφορες φα -σεις τ ης ζωης του άν&ρώπου πάνω στή γη καί νά έ1ιφρασουν τό �πος του μπρός στήν άποκάλυφη του �εου. Κι 'άλη&ινά � συνδυασμος των χρωμάτων, πού γ ίνετα. ι κατά τόν τρόπο της 11 c:ίφα ιρεμένης ζωγραφ ικης", δημιουργεί στήν φυχή του &εατη ενα c:tπροcrδόκητο συναίσ&η-, , , , " - , μα, που εγγιζει τα ορια της κατανυξης.
� tl ; - ; Ι Ι ; ; ; -,) Στα αλλα crπασιματα των τοιχων., που αντικρυζουν τα παρα&υρα,ε-- , , ) , , , , χουν τοπο&ετη&ε t, σε κα&ε πλευρα, τεaaαρ ες μ εγc�λες πλακες, που
' 7 ' - Λ' , , , , Ι , , τις ειπαν "Πλακες του ογου". Πάνω σ' αυτες ε ναι σκαλισμενα δια-φορα &ρησκευτικά άποφ&έγματα. ο; εγγλυφες αJτές πλάκες dρμονίζοντ�ι �τό �νευμα �ού σ'υ�έλα�ε τ� μεγαλ� aύν�ε�η,της έκκλησίας_γ1ατt το κειμενο των ρητων ειναι χαραγμενο με ασυμμετρα κεφαλαια γQαμματα, άκριβως για να �ποδηλω&εί πώς είναι εργο των χεριωντοϋ άν&ρώπου ν.cι.ί οχι της μηχανης, πού τα πάντα 'τυποποιeί σε μιάν J. -
, , , κ '' ' , , - , t ,, , φορητη ομοιομορφια. ι ακομα για να τονισ&ει πως ο αν&ρωπος �αι μέσα στό- μοντέρνο τουτο ναό βρίσκεται άντιμέτωπος στίς άρχέγονες , , - , , αλη&ειεc της εκκλησιας.
, 1 ) ,, , - , , , , , Το εντυπωσιακωτε�ο ισως μερος της εκκληaιας, μετα τον ταπητα
του Χριστοϋ, είναι το μεγάλο παρά&υ�ο του βαπτιcrτ�Qίου, πού Jφώνεται, αέ aχημα κοίλης κυλινδρικ�ς επιφάνειας, στην άρχή της δεξιας πϊ.ευρας του τοίχου. Πιάνει ολόκληοη τήν εκταaη της πλευρας
, 1 ; ; ; t � J ; jι) .:ι ) ;
τουτης, e,:πο το πατωμα ως την οροψη, σ' ενα υφος 27 περιπου μετρων ' ' 1 Εί ' ' ' ' ' - ' και πλατος 7. ναι αναμφιcrβητητα το μεγαλυτερο παρα&υρο του κο·
Jtl ; CΙ ; I ; ; -σμου. "i. ολο το υφος του διατρεχεται απο τεραcrτιες e1υμπαγεις ραβ-δ, • , , • - Ι , , , -ωσεις, ο.ναμεσα e1τις οποιες ε ναι βαλμενα, σε στενομακρο crχημα ,α-
-, - , ,
δ , , , , τρικιου με σνμπαγεις επιe1ης ιαχωριστικες επι9c�νειες, τα χρωματι-
, ,.,., κ·Ι
' ' , , '1 ' - ' " στα. τ1.οαμια. ε ναι το κα&ενα απο τα 95 συνολο�α τουτα τζαμια ι-, , , 1 , ι , 1 , ι t.J , , σο περιπου με το αναστημα ενος αν&ρωπου. Η ολη χρωματικη συν&ε-
-,
, Q.
δ , ,, , , , σ'Τ) του τεραστιου παραvνοου · εν εχει καμμια συγκεκριμενη παραaτα-Ετ
, , > ., ,. ,, � ' crη: ιναι καταστικτο απο ενα συστημα ανισων πολυχρωμων επιφανει-
- , , 'ζ
, , , , , - , , , ων, που αρχι ονν απο τις τεσσαρες πλευρες του παρα&υρου με τους Rα&ύτερους τόνους καί προχωρουν μέ άνοιΎτότερους πρός τό κέντρο, &
'ζ , , , , ο t ,, , οπου σχημ,ατι εται μια εξαιaια φ,ωτεινη "αλως". Ο εκπληκτος &εατης,
μπρός στό συναρπαστικό τουτο &έαμα άπό ψως καί χρωuα, εΎεt τήν ,,, , Ι' , - - , , / , ,. 'Ι ,., ,
c.<ιcr{)-ηcιη πι;Jς το μα.τι του Θεου εποπτευει τα πσ.ντc: μεσα α.πο το φωτε,-
- 49 -
, - , , δ, 'y , , χεντQο του παρα�υQου. Κιχι ε χQεια�εται μεγαλη πQοc:πα�εια
i vά δεχ&εί κανείς τήν πρό&εση του καλλιτέχνη, �τι με τουτο • τχtQά&νqο &έλησε νr:1. σνμβολίσει τήν άκτινοβολ(α τοϋ Λv{ον
, ι , , , , , � , _ , , c,,ματος στον κοctμο, μεσα απο τα πολνχQωμα σχεδια τον αν&Qω-
, , - , ; ,., , , , Στη βααη τον παQα&υQου, πανω σ ενα μεταλλικο ποδι, βοιακε• , ' , �r ., ι
, ,
, l
, ι �τημενη η κολνμβη&ρα. Ε ναι εvας απλος ακατεργαστος ογκο-1 - , , , , , , ., , �, σε σχημα πεQtπον c1τρογγνλό, φε<?μενος απο τους cιvιονςτο-
- Τι.,. , Γ7 'Υ
1 1 , - , Κ 1 ,� της �,ι&λεεμ. �υγι�ει πανω απο τQεtς τοννους. ι ετσι,κα-J ' , , , , , , . , �τεκεται ο βραχος αντος γνμνος, στη φνσικη τον κατασταση,
, - - , , } , - - , , . , , α,ιq ι βως βγψtε απ-ο τα σπλαχνα της γης, εκ τος απο μια ακα-, ι , ι , - , , ,, �ενη κουφαλα ατο κεντρο του, αποτελει μια κρανγαλεα αρνηση
- , , , ' , , , , " �qαδομενον ,ιαt μτα υπομνηαη προς τον "μοντερνp" αν&Qωπο C ,- l
y
β } , Ι Ι - -οι πρωταοχι�tεc του ο,�ες Qtctκονται μεc1α crτα crπηλα.ια τηςγης. , } 1 J - , , , ,, t t ,
Σ<tις μεγαλες εκ�tληcrιες της Δυcrης το &υσιαcrτηQtο η η αγια 'τεζα τοπο&ετείται ατό �νατολ�κό ακρο, κοντά ctτ�� κόγΎη του
, ι 'ο - , , , , ., ,., :ou Βηματος. χωρος αυτος crννη&ως δ ιαρρυ&μ ιζετα ι c:ι:: μ ι;ι�" ' - ' τr�; ' π� !Ι. 'Ν ' - τr� -cχχληcrι της Πι:tv�γιας. =t crτον .w..&εuρικο αο �ου u.οβεντQν
, ι 1 ο. � , , , , �εγαλο �υcrιαcrτηριο ε ναι τοποvετ�μενο προς το κεντρο πριν Ι -:ό χωρο του Lady Chapell • 'Απανω crτό &νσ' t αστήρ ιο ;φώνε-
ν , , , , , , , , , , ενcις τεQGtctτιος c:ταυρος απο κ<t&c:tρn ΙΧΟ'ημ ι, ετ:ιχq ιcrμεvος με ' '
5 λ' ' ' ')' ' '_.,:;aφι • Ζυγιζει 2 Ο κι α περιπου κ εινιχι Ο'χεδtιχΟ'μενος Ο'ε - :χ ciνώμαλυ κι, άcrύμμετρο' άκQ t βως γ tα νci &υμ ίζ,ε·ι τόν αλλον'.. ., "Κιχμμ ιΞνο Στανqό", πού ε Τχε crχηματι cr&εί άπt τά καρβουν ι·α -
, ' - - ' ' τr__,,' � ' - ' ε'ιι!t δοκαρια της π��ιας �κληcrιας • .υ.αt crτo κεντοσ του μεγα-, - 'c} , , , tι ,, • -:ουτου crταυρου, οπου οι βQαχιονες του σχηματιζο�ν ενα α-
, Ι - 1 ; tι tl , Ι �;α σαν παλαμη χεριον,ε Ύαι μπηγ;.ιενο} ενας αλλος μικρος αν-ηκός "Σταυρός των ΚGtοφιων". Στις δυο πλευρές τον &υc:ια -
, Τ , ) , , Φ , , ,. , • (ίtον ε ναι στημενα τρtα τεραcrτια κηροπηγια, ηλοτε1α αποτο·• ,. ' ' ' - ' 1δ - Ε ' ττu.ιcι εvος αν�ρωπου, crε crχημα ξ νλ ι νον α Qαχτ ιου. ' ναι το 1' ,· , 1 ( , ) λυτερο κηροπηγιο crτo ε δος τον. Σννεχιζεται
r.e. Βαφόπουλος • Ι , , ,, ; δ , , t. , Ν , 'Ε Αzοσπαctμα απο αρ&ρο πον ημοe1ιευτ�κε crτo περιοuικο εα -.i2 της 1 Ίουv·(ου 1965 (ετος Λθ'τομ. 77ος,τευχος 910)
ί,'ΥΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ι·ι: ΜΥ80Σ: ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥ81 Α' ΚΡΙΣΝΑ
,ι
εμμετρος ·μύ-&ος , ,., , , Δ , συνεχεια απο το προηγουμενο ελτιο
, ' , , , , -k�t'{Vct 1η χαρδια μου -;ρεμει cr:::o σκοταδι
κ οι μερες μον βαοειες πεονουν , , , ., , ' , � -α._. , α� �η �τιγμ� που ο �αγος ο �crιcrτας
μες c:το παλατι μου ηρ&ε. ':Ει.α μο.ζ(;�ου ο-τ,;ρμα μου κι �δήγησ'έ το. n ; , , ; , , --'V:-Ό-ει� μ:ες στο παρ&ενο δαο-ος -� τον βρουμε
- 50 -
, , , - --το μυστικο του να σου πε�, που νάκρuφε της Jδελφης μου τ.ό πο:ιδ{,
, , , και. σκοτωσε τον. Τ' • , , ,.. , Qt�oυ� οι;-�οδ'ες σ� ξερ�',,κλαδι·α __κι ορ&ος ο α�ματη_λιrτης τ αλογα χτ:υπα. -!i(Χνσα' γ ι·J. ·ιδ ές :ώ. σύννεφο: πως. π·eφτουνε,: , - , ' , λυγιζουνε των δεντρων ot ΚΟQψες,�ιι riκου τοϋ δJ.σους τJ. στοιχειά
, , ' 'ζ που διπλά μας ουρλια ουν. -Μή σταμ<�τ-ας.,, κ , κ ,
• , β-Ω_ ρισ�α, ρι.σνα,εσυ φο,ασαι;
-7Πταν αλυγιστη η καρδια μου
μπροστά στό φίδι ·της Καλί,, , , ; , το φοβο δεν τον ξερω. ', - , , 'ζ lI ακους; Τα δ·εντρα σπα ουνε , t , -
κ οι κεραuνοι ξεσποuν. , , t , tB ,
Ποιο� νανο:ι ο μαγος ο ο:σιστας, πού ο ''�ντρας προστα't'ε.ύει; - �\.Q (σ να·' κατ έβο: ' φ τιί·σαμ ε. • • Τ , - ,. ,._ δ
, ·ρεχα γεννο:ιε, κ η δοξα_ μου ικια σου
σωτήρας μου σάν &«· γενείς • . ; ,, , 'D , l.lοναχος του κι ατο:ρο:χος περ ίμ εv-ε ο rι.σ ιστο:ς •
Τυ�λός� τtν εβλεπε πού έρχότανε,,, ,. , - -με ολανοιχτα τα ματια της φυχης του.'ο 'Α ' " γαπημ ενος εφτa:νε. ••• 'Ε , -r -r " r , 'Ε ,. - 'ctu εισαι ••• ω αγιέ. εροντα ••• 'συ;
Σέ βρr,κq., πού σέ γύρευα παντου, , δ,
, , στα αση, στις κορφες;Τ, , , , α γονατ.α του λυγισαν
, , t , , , , , και σκ ιρτησε η κο:ρδ ι α του απ τη χο:ρα. Ήουβή λατρεία..- Οι� δυό φυχές τους γ{'Jαν 'Ένα.
,, , ' τι_. , - Ωομ ••• μουρμο�ρισε ο .uασιστας. κ ,
,. · , , • , - ρισνrι., γονατιστος �προς στον εχ&ρο μου;TJ μάτια μου μ� μέ γελοϋνl
"Ε , - Τ , , Ι . , ι,. - 'λα κοντα του αυρου γιε και σε πQοσμενω,
, , , , , , Ι εσυ που την φυχη μου &ο: λuτρωσεις Jπ'τό φ&αρτό μου σωμο:. Κοίτα, στά πόδια μου γονατισμένος
t i , t ,
ο α:γαπητος aου·α�ματηλα:της, της άδελφης σου ·ο γιός. Ό βασιλιάς κιτρί:�ισε
'n C , - , Ι , , κ',ετ{!tξ� η_χοqδη τ�υ τοξον, του σ�α δαχτυλα τουτον γιο της αδελφ�ς του να σκοτωσει. l.lci c1του Βασίι1τα: την κα:ρδ ιά τό βέλος μπηκε.
- 51 -
Μέ μ,ιά ψωνή.d Κρίσνα ξεπετάχτηκε • ; - , '1 , κι ο πονος το·υ Βασισ_τα ηταν δ ικος του,
, , δ ' , , ,και ·στην καρ ια του περασε σαν μαχαιρια ιι ,.,. ., t ,
ολου του κοσμου ο Πονος. -Κοίσνα γιατ(;
Τ) ; , , , ,ο β,ελος δε σκοτωνει την φυχης
� , , κ ι ο νικ η της , το &υμα.Κα ί ·τώρα έλεύ&ερος ξαναγυ�νω σ •α'Έκεiνον πού ποτέ του δεν άλλάζει.,, . , - .. , , ( , , Μα εσυ, του mαχαντεβα το ιερο παιδι,
, , t , ) ,
πηγαινε, τρεξε, ο κοσμος αε προσμενει •Τό δάαος ελαμφε στης άστραπης τή φλόγα,
, , , - , -κι αφηνοντας το σωμα του στη γη,ζ, , , , , ι , μα ι με τον Βασιστα πεταξε κι ο ΚQισνα
στόν εβδ_ομο ούρανό του Μαχαντέβα., , - , φ- , , , , ιΙεο'α στο &ειο το ως κι αναμεσα στους Ντεβας,
πού σκύβανε γονατιστοί μπροστά της,Θεc: του ,<.όσμου,
ϊ , , , , ειδε τη μανα του τη Ντεβακη.-Έσύ, τό ,άγαπημένο μου παιδί,τρέξε καί σκόρπισε τό Φωςστου ματωμένου κόσμου τήν καρδιά •.�'
'Ε ' Ι · r ' .:.υπνα.... συ ε σαι ο ιος. \Συνεχίζεται)
Άγλ. Ζάννου. 'Από.τή συλλογή "rι:οι�ματα11
Β' Ο ΑΜΠΟΥ ΜΠΕΝ ΑΝΤΕΜ
' • , έ ,, , , , , , - -Κι ο Αμπου μπ ν Αντεμ ξαψνου ξυπνησε και μες στο φως του ,.,. , C/ 11 , , , , , , "'J' J·- r�ριου, που ολα οσα βρισκονταν στην καμαρα του αο'ημωνε,ειδ ,, , , , , , , , ς , �-. σ.γγελο 1ιu.τι να γραψει μες o'ctΌ τεφτερι του τ ολοχρυοΌ.
lίχως ό 'Αμπού νά νοιώσει ψόβο &αορετά τόν ρώτηο'ε: "Τί γρά-, , δ
, 'λ ')' , " ... , , -::.; με το ιαμccντενιο σου κοντυ ι ο'το τεψτερι σου; Ααι κεινος
- :χ.:οκρ ί&ψε: "Γράψω τά �νόματα κει νων πού τό Θεό λατq.εύουν� -Κι εfν τό δικό μου άνάμεσά σ'αύτά; 11 ξαναρωτάει όΆμπού •• , - , , t ,, , ;
Οχι11 του απανταει ο αγγελος 11 δεν ειναι".
Γιά vράφε σέ παρακαλω μές στό χρυσό τεφτέρι σου καί τό δι-, , /, , , ι , ; ,ι , - , - t
-o·J τ ονομα, ξ,:ποντας πως εγω τον αν&ρωπο αγαπω11• Κι αφου ο
�i.ος τού;ιανε το χατήρι του, ϋστερα χά&ηκε. , , , ; , , } t , �
�� την κατοπινη νυχτια και παλι ξαναφανηκε η φωτερη μορφη ... , , , , , , , , , , , , , ��ειξε στον Αμπου τα ονοματα που απ το Θεο βλογη�ηκαν και
., , - - , , , , ,, , , • -:ο πρωτο πρω·το μες ο'τα ονοματα ητανε το δ ικο του.
τ;fημς Χένρυ Λη Χάντ - ; Ι , :�vλος ποιητης και δοκιμιογραψος
Λεύτερη άπόδοση Δημήτρη Θεοδωρίδη
- 52 -
Γ' ΖΗΤΑΣ ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ' , ,, 1 , • , , ο.' -Ο μεγάλος Λκμπα� , κουQct.σμενος απο τα \/'ε.λγητρα του χαQε -
μιου, βαQιεcrτημένος από τούς στίχους των πο�ητων 1tαί ζαλισμένος ,, , , - - , , , , Σ ,απο τις σοφιες των σοφων, στραψηκε στο νεοφεQμε· ο !εQο αφικ,
, , , 'ζ
, , ,. , , , -που αλητευε γυQι οντας απο χωρα σε χωρα, και του ε πε: ,, , , tι ; , , υ J.. , ιι , i , ' '
- Αν αλη&ευει οτι ξεQεις τοσιχ οαα 11 φη μη εφεQεcr-:.rη χωQα πριν απ , Ι , I Ι
τον ερχομο σου,πες μου κατι: , 7 , , t - , .ι -ι , , , ,, , ,,
που ναναι αλη&ινα ωQctto μα η ομοQφια του να μην εχει το αγ-γιγμα της διαφ&,οοας,. , ) , , , , - δ δ ,
ναχει βα&ια η&ικη χωρις την πληξη της t αcrκαλιας,7 , J , , ,, , , ,.,, Ι ναναι croφo, μα να μην εχει τη crχολαcrτικοτητα της φιλοσοφιας,
νάνάt εJχάQtστο σάν μιά γυναίκα, άλλά νά μήν κουράζει οπως ' , αυτη,
7 / tι , , , ., , ,... , , ναναι μεtυQ'τικο οπως το ΚQάσt, χωρ�ς _ομως να σου &ολωνει το μυαλJ,
, λαο, πού τίποτα δέν
ν'άQέσει crτό βασιληά,. ατούς ;ρχοντες κάί στό σ'άν&Qώπους πού ξέρουν πολλά κάί cr'άν&ρώπους
ξέρουν, , , ,. , - ; υ , , , , , π�ς μ�ς ,ιατι 7,ου νά,,μπορει ν�ναι ο;ιοια αγ�π.ητο ,σε �νη,-ικα
παιδ ια, σε ,μυαλ�ενους αντρε�, σε γεμάτους crκεφη γεροντες. "όλοι γυρω σωπασαν καί e1κεφτηκαν πώς ό μέγας ".ιικμπαρ ,ζητάει, , δ , ( , , t , , , , ; ., ·; κατι που εν υπάρχει. Μα ο crοφος γερο Σαφικ ειπε άQΥ� crτov ξα
, ; κουcrτο ,βα�ιληα: , ,, . _ ,, ;
�1ά τοτε μ εγαλε ΑκμπάQ ζητα� ενα παραμυ& ι. Άπό τούς ΙΙ Θρύλους των λαωv"
'Έίπ ιμ έλε ια'Άλκη Παπiχ
Δ·' Η ΣωΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ
Τ·, ; ,, , , - ,, , r"" α παραμυ&ια εχουv την λογικην της παναρχαιας πειρας των λα-
ων. ΕΙνε τό άπόαταγμα των ποοιcrμάτων της ζωης, της e1υνειδητης, , , , ,_ , ') , , , , αναμεαα crτους αιωνας. Κιtι ΚQυβουν, τις περιcrσοτερες φορες, βα&υ-τατες άλή&ειες, πού μπορουν csάν φάροι, άπό έπικίνδυνες ξέρες, νιΖ
, , , , , , t, t ,, �ειξουν �ο δρ�μ� ατ�υ� π�οcs;κτικους �οντοπ�ρους ,οταν ,.οι �νεμο ι , αντιπαλευουν επανω απο την αβucrcroν των νερων και κανεvα αατρο δ�
, , , , , , φωτιζει τα νυκτια crκοτη τα πηκτα.
Νίκος Καρβούνης '.ι..,,,.' ' 11 'Ε λ ' ' ' 'J/
( ) ______________ . �':?_-την κ ογη cιπο το ερyο του" σελ_.93 1 Σ ' ' " " ' ' ' ' ( • ημ. crυντ, Ο Λκμπα� ητανε βαcsιλ�ας ινδος μουσουλμανος 1542-1605), μεγάλος πολεμιατης, πολιτικός καί μεταρQυ-Ομιατής. Μ'ολο , 1' • , 1' , , , • , που ηταν αγραμματος, ειχε πολυ ζωηρα πvευματικα ενδιαφεροντα.Μυ-'ο.
, β , , , ,. , , • ην'ηκε στο ραχμανισμο, crτον παραισμο και' crτo χριστιανιι::rμο. Λπο-, , t , , , , , , ,φασιαε να ενοποιηcrει τη χωρα του κα&ιερωνοντας μια &οηακεια που , :-s,. 'ζ , , , ' , , } , να crυνuυα ει τις προηγουμενες. Μα η προσπα&εια του δε αυνεχιστη-, , , , κε απο τους διαδοχους του.
Π Ε Ρ
Μελ ι σσcί. ν&ης �τάγκ Χcί.μμεοσελντ 'Ε Ι Σ , ντουαρ υρε lημ1τρη ,Θεοδωρίδη Μωρ ις Μαγκ�
w.\q&oυ�· Στανλυ Βιχγ ι ουμαναβάρ
ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
οJ'ι'λλ ιαμ Λω
Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
(συνέχεια)
Νάρκισσος tποίημα) Ό Νάρκισσος εσκυφε πάνω άπ'τό '-Ορφέας Λητώ ί,πο ί ημα) Τό έσωτερικό τζαμί
( , , ) Ο σαλτιμπαγκος tπαραμυ&ι Ό σιωπηλός γκουρού (στίχοι)
'.λγ ίου Ίaαtίκ του Σύρου Β<tλεντίν Βάϊγκελ
�- , , _; tΥ.ολα � Μπερντιαγεφ Σκεφε ι ς .ϊιόχαν Σέφλερ Ά.γίας Λί1ιατερίνης της Γένουας :Βαγιαζήτ άλ Μπισταμ ί :.ούϊ& ντέ Λεόν -�ίτι ΜοχJν Σέν οί τρελλάκηδες
ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΙΚh ΠΟΙΗΣΗ
Γυμνή - , .::.ημερωμα Μέσα μου Ρcf
°
ι'νερ _Μαρ ίr1.. Ρίλκε (μελέτη)
ΜΥΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Ι: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ
Θ. Βαcpόπουλου Ό καθεδρικός ναός του κόβεντρυ ΜΥΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΙΙ:
• ... Γ1 .! ,,.'1. ιας .ι.ισ.ννου .,
Χ' -χ' ,εwς ενρυ Λη αντ
ό τούς "Θρύλους των • �ρβούνη
' , ι" , ) Ο Κρtσνα ,εμμετρος μυ&ος -Ό ,Αμπού μπέν 'Άντεμ
( παρσ:μ ύ& t) λαων" Ζητας ενα παραμ ύ-& ι
1Ι σοφία των παραμυ&tων
Ε Κ Ο Ν Ε Σ:
Ό Μυστικός Δείπνος Ό t'ομα ί ν Ρολλcχν
σελ.
νερο 33 33
36
38
39
39
40
40
43
44
44 44
47
49
51 52 52
3 1ϋ
b
.ο
. � ο