ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2020 l ΤΕΥΧΟΣ 133 l ΜΑΡΤΙΟΣ, 2020 l ΤΕΥΧΟΣ 135

g 18 h

ΣΤΙΓΜΕΣ

Η προσευχή.Όπως η αναπνοή. Στη θύμηση του Θεού πάντα η ζωή μας. Ο

λογισμός μας. Η καρδιά μας. Υπάρχει εμπόδιο όμως. Πρόσκομμα.Πιστεύουμε πολύ στις δυνάμεις μας. Το μυαλό

μας. Τα χέρια μας. Τι μας χρειάζεται λοιπόν η προσευχή; Βλέπουμε τα πάντα πρακτικά. Άσκηση της θέλησης. Και κοινωνική αρετή (!). Είναι έτσι όμως τα πράγματα; Στοχεύει στη σωτηρία του ανθρώπου. Τίποτε δεν ματαιώνει τούτη τη στοχοθεσία

του. Και πέτρες να τις μετατρέψει σε «τέκνα του

Αβραάμ».Πάντα εκπληρώνει τις επαγγελίες Tου.

ζ.α.

02

g 18 h

Όχι μονάχα με ψωμί. Δεν πρέπει. Να χορταίνουμε δεν θέλουμε μ’ αυτό μόνο.

Υπάρχουν και ψηλότερες αλήθειες. Διψούμε – το νιώθουμε – γι’ αυτές. Μπορεί να μη τις βλέπουμε. Πηγαίνουμε όμως προς τη μεριά τους. Με θέρμη και φλόγα.

Θέλουμε να γεμίσουμε τα κενά μας. Θέλουμε με την ακούραστη των κορυφών ενατένιση να

χορτάσουμε. Ανακαλύπτουμε αυτά που μας αποκαλύπτονται. Μέσα στης καθη-

μερινότητας το στροβίλισμα, προς τις μεγάλες αλήθειες στρεφόμαστε. Μ’ αυτές προσπαθούμε τ’ αγεώργητα και ξεραμένα μας χώματα να καλλιεργήσουμε. Με την αξίνα και το τρύπανο συνεχίζουμε. Στόχος μας: η αναρρίχηση προς τα πολύτιμα τ’ ουρανού ανοίγματα.

Πίσω μας αφήνουμε τόσα και τόσα βεγγαλικά. Ποιος ζητά, αλήθεια, το φως το πλασματικό, όταν στέκει στο φως του ήλιου; Οι φωτεινές λουρίδες των ακτίνων κατεβαίνουν σαν πουλιών φτερά στης γης τα κράσπεδα. Γλυκαίνουν. Μερώνουν. Επουλώνουν.

Να κρατήσουμε την ψυχή ορθή. Πρέπει. Οι μεγάλες και οι σπάνιες ώρες δεν είναι πολλές.

Σ’ εγρήγορση λοιπόν η ψυχή. Μακριά από του θανάτου τον αδελφό, τον ύπνο. Ας κυλάει ο χρόνος στα βουερά των αβύσσων φαράγγια. Ετοιμαζόμαστε λοιπόν. Ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε την Κυριακή Εκείνη που στα βάθη των οριζόντων ορθρίζει.

Έρχεται η Κυριακή να καταλύσει το τέλος. Να! λοιπόν ο στόχος. Ο σκοπός. Το νόημά της.

Προσκαλεί η Κυριακή όλους αυτούς που ταλαιπωρούνται. Που υποφέρουν. Που έχουν πανικοβληθεί. Που απελπίστηκαν.

Προσκαλή η Κυριακή αυτή όλους εμάς. Με τις γυναίκες, τις μαθήτριές Του, να πάμε.

Ναι! Να πάμε στον τάφο.Το πρωϊνό είναι χαρούμενο. Η ζωή πάντα συνεχίζεται. Δεν

κλείνεται πουθενά. Ούτε αποκλείεται. +ο π.Γ.

[Ανα] - Ψηλαφήσεις

03

ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ

g 18 h04

Μικρές

Το σημαντικώτερο κριτήριο για την αυθεντικότητα μιας κοινωνίας είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζει το θάνατο. Στην Ελλάδα, μόνο στα χωριά ξέρουν ακόμη ν’ αντικρύζουν τον Χάροντα.

Εμείς; Πού βρισκόμαστε; γ.

αναδύσε ι ς

ΦΙΛΙΚΟ ΣΥΝΑΠΑΝΤΗΜΑ

Κυριακή 22 Μαρτίου, 202010:30 - 2:00 μ.μ.

Οι αίθουσες του Ναού μας ανοίγουν τις πόρτες τουςγια άλλη μια φορά. Και καλοδέχονται όλους.

Κερνάμε καφέ. Όμορφες παραμυθένιες ιστορίες.

Παιγνίδια για παιδιά.Ένα ‘Φιλικό Συναπάντημα’.

Θα βρείτε:Χειροποίητες λαμπάδες. Πασχαλινά είδη. Κρέπες. Κούπες.

Γλυκά. Φαγητά. Βιβλία. Λουλούδια. κ.α.

Ε.Κ.Σ.Π.

Τηρώντας τις εντολές Του, γινόμαστε οργανικά όμοιοι με το Χριστό. (π. Σωφρ. Σαχάρωφ)

g 18 h

Συγκρίνουμε με ταπεινότητα Τελώνη την κάθε ανολοκλήρωτη στιγμή με το ιδεατό μοντέλο εκκλησιαστικού καθωσπρεπισμού, το οποίο οι ίδιοι συγκροτήσαμε με αυθαιρεσία Φαρισαίου, και πέφτουμε κατόπιν σε απόγνωση για τα χάλια μας.

Ή προσπαθούμε να παρθενογεννήσουμε σήμερα το εξιδανικευμένο παρελθόν μας (π.χ τις κοινότητες της Τουρκοκρατίας), χάνοντας τον ίδιο τον εσώτατο καταλύτη του, δηλαδή την ευκαμψία, η οποία γεννά σοφά τη σύζευξη του Αιωνίου με τις ιδιομορφίες κάθε μιας ιστορικής φάσης. (Θανάσης Ν. Παπαθανασίου ) Φ.

Της αλήθειας. . .

...εδραιώματα

05

Η βία...

...έχει εισέλθει στη ζωή μας με έναν ύπουλο τρόπο. Βία στον πολιτικό λόγο, βία στο εργασιακό περιβάλλον, βία παντού. Και αυτή τη βία οι ανθρώπινες σχέσεις την απορροφούν. Και μολονότι η κακοποίηση δεν έχει ταξική ταυτότητα, η οικονομική κρίση φαίνεται ότι οξύνει τα όποια προβλήματα υπάρχουν ήδη στους κόλπους μιας οικογένειας.

Συνεπώς, η οικογένεια από ένα υγιές κύτταρο της κοινωνίας μπορεί να μεταμορφωθεί σε τοξικό και πολλές φορές επικίνδυνο για τη ζωή ενός παιδιού. (Δημήτρης Μπουρσινός, Ψυχολόγος)

g 18 h

Το καλύτερο...

Πάνω απ’ όλα, ίσως, ο πατήρ Σωφρόνιος, αποσαφηνίζοντας την πιο βαθειά μου εμπειρία, μ’ έκανε να καταλάβω, από τι έχουμε σωθεί. Ακριβώς, απ’ τον Άδη. Ο Άδης είναι ο έσχατος τόπος, που έφτασε η σωτηρία, όπως ψάλλει η Πασχάλια Λειτουργία μας: «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια».

Το να έχει κανείς επίγνωση πως σώθηκε απ’ τον άδη, πως σώθηκε μέσα στον άδη, σημαίνει ότι έχει επίγνωση, πως η μόνη επιλογή είναι, να είναι ο ληστής, ο δεξιός ή ο αριστερός, πάντοτε ο ληστής.

Σημαίνει ν’ ανακαλύπτει όχι μονάχα τις αμαρτίες του στον πληθυντικό, αλλά τη συγκεκριμένη κατάσταση του χωρισμού, της αποτυχίας, της αδιάκοπης ασφυξίας – αυτή, που μ’ έρριχνε στη γη, μέσα στη «ζώνη».

Σημαίνει να μπαίνει σε μια ριζική ταπείνωση, σε μια αδιάκοπη μετάνοια, στη μεταβολή της αντίληψής μας για τον κόσμο, στη διακοπή της «ειδωλολατρίας του ίδιου του εγώ», που την προβάλλουμε στις υπάρξεις και στα πράγματα… «Φύλαξε το πνεύμα σου στη φυλακή, αλλά, μην απελπίζεσαι». Ο σαρκωμένος Θεός, ο Θεός, που υποφέρει στον σταυρό όχι μονάχα τον φυσικό θάνατο, αλλά και τον πνευματικό θάνατο, βρίσκεται, από δω και πέρα, ακόμα και στον τόπο της δικής του απουσίας. Τα πάντα γέμισαν με φως. Ακόμα και ο άδης.

-Ναι, έλεγα, ο άδης, σαν κατάσταση της ανθρωπότητας, έχει καταργηθεί. Αλλά το πρόσωπο μπορεί να κλειστεί στον εαυτό του ή στο κρύσταλλο του πνεύματός του. Και τότε, αυτό δεν είναι άλλος άδης, όχι ολόκληρου του γένους, αλλά προσωπικός; Δεν είναι «ο δεύτερος θάνατος», για τον οποίο μιλάει η Αποκάλυψη;

Αλλ’ ο πατήρ Σωφρόνιος μου εξηγούσε γλυκά, πως δε μπορεί να γίνει ένας αντικειμενικός λόγος για τον άδη, πως δε μπορεί κανείς να μιλήσει για τον άδη σε σχέση με τους άλλους. Κανένας δεν είναι μόνος. Ο Θεός δεν εγκαταλείπει κανένα.

Ρ ηγματώσεις

06

g 18 h

Ο Χριστός δεν ζητά ν’ αναλάβουμε το δικό Του Σταυρό. Μα τον δικό μας.

Δεν σταυρώθηκε για τις δικές Του αμαρτίες, αφού δεν είχε. Αλλά για τις δικές μας.

Θέλει να καταλάβουμε, πως, τελικά, ο δικός μας σταυρός είναι ελαφρότερος.

Το μέτρο των πειρασμών μας είνaι υπολογισμένο τουλάχιστον όσο το μέτρο της μέρας και της νύxτας.

Όσο τα όρια των άστρων στην πορεία τους.

07

Aλέξης

Α ν α β α θ μ ο ί . . .

Η κοινωνία των αγίων, αυτοί οι αμαρτωλοί, που συγχωρέθηκαν, κατατρώνε αυτόν τον άδη, τη φυλακή, που σ’ αυτή κλείνεται μόνο του το εγώ μου…

Η καθολική σωτηρία, δεν μπορεί νάναι μια βεβαιότητα, γιατί αυτό θα άδειαζε την πνευματική ζωή απ’ τη σοβαρότητά της, την ανθρώπινη ελευθερία απ’ το τραγικό της μεγαλείο. Αλλά, η καθολική σωτηρία πρέπει νάναι το αντικείμενο της προσευχής μας, της πρακτικής μας αγάπης, της ελπίδας μας.

Έτσι έφτασε ο πατήρ Σωφρόνιος να μου διηγηθεί την ιστορία του παπουτσή της Αλεξάνδρειας, ιστορία, που μεταβιβάστηκε από γενιά σε γενιά των μοναχών από τον Δ’ αιώνα.

Ο Μέγας Αντώνιος, ο πατέρας των μοναχών, ο αθλητής του Χριστού, παρακάλεσε μια μέρα τον Κύριο να τον βεβαιώσει, πως ήταν στον σωστό δρόμο. «Ναι, του λέει ο Χριστός, είσαι στον σωστό δρόμο. Αλλ’ υπάρχει στην Αλεξάνδρεια ένας παπουτσής, που προηγείται από σένα».

Ο Αντώνιος πηγαίνει να βρει τον παπουτσή. Αλλ’ ο άλλος δεν έχει τίποτα να του πει. Η ζωή του είναι συνηθισμένη.

Ο Αντώνιος φανερώνεται. Ο παπουτσής πέφτει στα πόδια του και του λέει: «Κάνω περίπου αυτό: Ό,τι κερδίζω το κάνω τρία ίσα μέρη: Ένα για κείνους, που είναι φτωχότεροι από μένα, ένα για την Εκκλησία κι ένα για την οικογένειά μου».

(Olivier Clement)

g 18 h

Δονήσεις

Ο δρόμος της ευκολίας, είναι πολύ, μα πολύ

κατηφορικός και πρέπει με μεγάλη θέληση να αποφασίσει

καθένας να βάλει μόνος του φρένο, αν θέλει να σταματήσει

σε ένα ανεκτό σημείο.

Με τον δρόμο της προσπάθειας που είναι κοπιώδης

ανήφορος και πρέπει να κάνει κανείς κουράγιο, για να

ανεβαίνει κι όλο να ανεβαίνει.

Καθώς η ζωή προχωρά και οι καταστάσεις

εναλλάσσονται, όπως λέει και ο λαός, ξαφνικά, μπορεί να

βρεθείς από τα ψηλά στα χαμηλά, ή και αντίστροφα.

Ό,τι κι αν κατακτήσαμε, όπου κι αν φτάσαμε, τίποτε

δε μας σιγουρεύει, ο αγώνας συνεχίζεται, με διακυμάνσεις

βέβαια, άλλοτε με ακραία καιρικά φαινόμενα κι άλλοτε με

αιθρία και ούριο άνεμο.

Όποιος θέλει να πορεύεται με το θέλημά Του, ας το πάρει

απόφαση, πως όσο ζει, θα αγωνίζεται τον καλό αγώνα. Και

πάντα θα έπεται συνέχεια, καθώς ποτέ δε γίνεται να πει

έφτασα στην τελειότητα, ως εδώ ήταν.

Προχώρα, φίλε. Πάντα υπάρχει ακόμα μια κορυφή

αρετής να κατακτήσεις. Κι Εκείνος, φως προπορευόμενο.

(Κλειώ – Σταυρούλα Κουράση)

Στης Ζωής την πορε ία

08

g 18 h

~Πύρσος~

Συχνά αναφέρεται (όχι βέβαια λαθεμένα) ότι τον τίτλο «θεολόγος» η Εκκλησία τον απένειμε σε τρία μόνο μέλη της (Ιωάννη Ευαγγελιστή, Γρηγόριο Ναζιανζηνό και Συμεών). Η διαπίστωση αυτή χρησιμοποιείται ωσάν να παροπλίζει το λόγο του οσίου Νείλου «ει θεολόγος ει, προσεύξη, αληθώς. Και ει αληθώς προσεύχει, θεολόγος εί», που φανερώνει ότι στο έργο της θεολογίας καλείται κάθε ενσυνείδητος βαπτισμένος;

Όσοι φρονούν ότι η προαναφερθείσα απονομή του τίτλου «θεολόγος» έγινε κυριολεκτικά και περιοριστικά σ’ αυτά μονάχα τα τρία εκλεκτά μέλη της Εκκλησίας, θα έπρεπε να εξηγήσουν για ποιο λόγο στερούνται (σύμφωνα με τη δική τους λογική) αυτόν τον τίτλο προσωπικότητες όπως ο Μέγας Αθανάσιος, ο Μάξιμος Ομολογητής, ο Γρηγόριος ο Παλαμάς ή ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Κι αν τυχόν δικαίως ο όρος «θεολόγος» χρήζει διασαφηνίσεως, γιατί, αντίστοιχα, δεν διαμαρτύρεται κανείς για τον περιορισμό της αγιογραφικής κλήσης «άγιος» (που ανήκει σε κάθε μέλος του Αγίου Σώματος του Χριστού) στις αλληλοπροσφωνήσεις των ανωτάτων κληρικών;

(Θανάσης Ν. Παπαθανασίου)

Δεν λυπάμαι για τον Ήλιο που κρύφτηκε,τα σύννεφα που πύκνωσαν, το τσουχτερό το κρύο, ούτε κι η καταιγίδα με τρομάζει.Φοβάμαι μη χειμωνιάσει στην ψυχή μου.Μήπως το δέντρο της Χαράς ρίξει τα φύλλα του, μήπως παγώσουν τα λουλούδια της αγάπης.Βοήθησέ με, Κύριε…

(Κλειώ – Σταυρούλα Κουράση)

09

g 18 h

Προσπελάσεις...“Σκέφτηκα να παραχωρού-

σα τη θέση μου, στην επόμε-νη. Ή ν’ απέφευγα.

Τελικά μπήκα.Η υποδοχή φυσιολογική.Έτρεμα. Πολύ σύντομα κατάλαβα

πόσο διαφορετικά ήταν τα πράγματα.

Ηρέμησα.Μια αναπάντεχη χαρά με

γέμισε.Ένιωσα ξάλαφρη.Πρώτη φορά στη ζωή μου

δοκίμαζα τέτοια ξεκούραση.Δεν υπήρχε τη στιγμή

εκείνη άνθρωπος πιό ευτυχι-σμένος, πιο χαρούμενος από μένα.

Άφησα τα λάθη μου μπρο- στά στου πνευματικού τα πόδια. Ένιωσα λεύτερο που-λί, λυτρωμένο.

Βγήκα από το εξομολο-γητήρι άλλος άνθρωπος. Άνα- νεωμένη.

Με υπομονή άκουσε τις αμαρτίες μου.

Μου έδωσε τις πατρικές

νουθεσίες του.Ήταν έτοιμος ν’ ακούσει

και την πιο “παράλογη” απο- ρία. Να δώσει την απάντηση.

Να με στηρίξει.Να με καθοδηγήσει.Τα συναισθήματά μου άλ-

λαξαν λοιπόν.Κατάλαβα την αξία της.Ήταν μια αρχή για πνευ-

ματικό προβληματισμό. Μια αρχή που με έκαμε να θέσω νέους στόχους. Να πάρω καινούργιες αποφάσεις.

Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου, χωρίς την παρου- σία του Θεού, του πνευμα-τικού και της εξομολόγησης. Δίνει νόημα η εξομολόγηση στη ζωή μου.

Με βοηθά τόσο στον αγώνα μου.

Μου δίνει τόσα πολλά...”Καθρέφτης λοιπόν.

(από το “ημερολόγιο ενός πνευματικού”)

10g h

g 18 h

Ρ ε ύ ματ α Ε λ π ί δ α ς

11

Η αγάπη ...

...Εγώ, πάντως, λέω πως αυτοί που τιμωρούνται στην κόλαση,

τιμωρούνται με την αγάπη. Και τόσο πικρό και δυνατό είναι το

κολαστήριο της αγάπης. Θέλω να πω πως όσοι αισθάνθηκαν

πως έφταιξαν ενώπιον της αγάπης του Θεού, περνούν χειρότερη

κόλαση απ’ αυτή που θα μπορούσαν να φοβηθούν. Γιατί η λύπη,

που πλήττει την καρδιά από την αμαρτία που διαπράχθηκε

ενώπιον της αγάπης, προκαλεί μεγαλύτερο πόνο από κάθε άλλη

τιμωρία.

Είναι παράλογο να νομίζουμε πως στην κόλαση οι αμαρτωλοί

στερούνται την αγάπη του Θεού. Η αγάπη προς το Θεό είναι

παιδί της γνώσης της αλήθειας, η οποία κατά κοινή ομολογία

δίνεται σε όλους γενικά στους ανθρώπους. Κι η αγάπη ενεργεί

με δυο τρόπους: τους αμαρτωλούς τους βασανίζει, όπως και σ’

αυτή τη ζωή συμβαίνει μεταξύ φίλων, ενώ τους δίκαιους τους

γεμίζει χαρά.

Αυτή είναι, κατά τη δική μου άποψη, η τιμωρία της κόλασης:

η μεταμέλεια. Ενώ οι ψυχές των υιών του ουρανού θα μεθύσουν

από ευτυχία. (Ισαάκ Σύρος) β.

g 18 h

...Αλήθεια... τι είναι Θεός, πατέρα Φιλόθεε; Όποιος προσπαθεί να εκλογικεύσει τον Θεό, το κάνει σε μια προσπάθεια να πείσει, πρώτον, τον ίδιο του τον εαυτό επειδή αμφιβάλλει και, δεύτερον, τους άλλους, όταν στην πίστη βασίζεται η επαγγελματική του δραστηριότητα. Ο Θεός δεν είναι κάτι που μπορώ να ερμηνεύσω με εκλογικεύσεις. Δεν μπορεί να χωρέσει στην ανθρώπινη λογική.

Έχετε συναντήσει στη ζωή σας άθεους που να βρίσκονται σε κοινωνία με το Θεό; Νομίζω πως έχω συναντήσει πιο πολλούς άθεους που να είναι πιο κοντά στο θέλημα του Θεού; To “θέλημα του Θεού” είναι κάτι που πολλοί χρησιμοποιούν για πολύ ύποπτους λόγους. Και συνήθως για επιβολή και άσκηση εξουσίας. Ποιο όμως είναι στ’ αλήθεια το θέλημα του Θεού;

Ο αγαπών εκ του Θεού γεγένηται και γιγνώσκει τον Θεόν”. Αυτό είναι το θέλημα του Θεού. Να αγαπάμε. Να αγαπάμε τον συνάνθρωπό μας, να αγαπάμε τους εχθρούς μας, να προσευχόμαστε για όσους μας μισούν...

Γιατί πρέπει να έχω αυτήν την παθητική στάση; Εάν μισείτε αυτόν που σας μισεί,έχει κάποιο αποτέλεσμα; Οδηγεί κάπου; Εγώ δεν το θεωρώ παθητική στάση. Τι λέει στην επί του Όρους Ομιλία; “Καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως”. Εάν αγαπάτε μόνο αυτούς που σας αγαπούν, το ίδιο κάνουν και οι αμαρτωλοί. Εάν βοηθάτε μόνο όσους σας βοηθούν, το ίδιο κάνουν και οι αμαρτωλοί.

Ποιο είναι το νόημα; “Αγαπάτε τους εχθρούς υμών και αγαθοποιείτε και δανείζετε μηδέν απελπίζοντες, και έσται ο μισθός υμών πολύς, κα έσεσθε υιοί υψίστου...”. Καταλαβαίνετε ποιο είναι το νόημα; Έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε Θεοί”. (π. Φιλόθεος Φάρος)

αιων ιότητας

Ψηφίδες

12

g 18 h

Το νέο μήνυμα του φιλοσόφου Χέρμπερτ Μαρκούζε προς όσους νέους τον έχουν ως είδωλό τους, είναι ότι οι πράξεις βίας εξυπηρετούν αυτό το οποίο αποκαλείται «κατεστημένο» και στερούνται οποιουδήποτε νοήματος.

Δεν είναι πλέον χρήσιμες ακόμη και οι βίαιες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, λέει ο καθηγητής, ο οποίος έχει καταγγελθεί επανειλημμένως από τελείως διαφορετικές ιδεολογικές ομάδες, όπως η αμερικανική «λεγεών» και η σοβιετική εφημερίδα «Πράβδα».

Ο Μαρκούζε, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, λέει ότι εγκατέλειψε το ρόλο του πνευματικού συμβούλου του σπουδαστικού κινήματος, αλλά εξακολουθεί να το υποστηρίζει ως «ζωτική κοινωνική και πολιτική δύναμη».

«Έχω ανέκαθεν αρνηθεί τον ρόλο του πατρός ή του παππού του κινήματος», τόνισε ο Μαρκούζε σε συνέντευξή του. Δεν είμαι ο πνευματικός σύμβουλός του, δεν με χρειάζεται. (Χ. Μαρκούζε, Το Βήμα»)

λόγια

13

αγάπης

Kόρη μου,

«Καλόγνωμος όποιος δεν λυπάται για

όσα δεν έχει, αλλά νιώθει χαρά για

όσα

έχει». (Δημόκριτος)

Πώς εσύ βλέπεις το θέμα;

g 18 h

Ανοιχτό Παράθυρο...

στον

κόσμο

Αντιμετώπισα πρόβλημα υγείας.Συμπτωματικά με επισκέφθηκε κάποιος γιατρός. Η επιστή-

μη του “ιδιάζουσα”.Μου πρότεινε να με βοηθήσει. Υποθέτοντας ότι θ’ ακολου-

θούσε την συνήθη διαδικασία, δέχθηκα.Ανάκριση λοιπόν πλήρης. Και ερωτήσεις πολύ πρωτότυπες.Ήμουν σκεφτικός. Τελικά υπάκουσα.Μου διέκοψε όποια έπαιρνα φάρμακα.- Τη θυροξίνη;Ρώτησα.- Και αυτήν.Η θυροξίνη λαμβάνεται σε περίπτωση υποθυρεοδισμού.Με παρακολουθούσε συχνά. Δυσκολεύτηκα.Ο οργανισμός του ανθρώπου αποταμιευεί τη θυροξίνη.Πρόβλημα προέκυψε το καλοκαίρι. Ενοχλήσεις έντονες στα

πόδια. Κάποια αόρατη δύναμη με χτυπούσε κάτω από τα γόνατα.

Ο γιατρός έλειπε. Τον βρήκα στην Αθήνα.Μου έδωσε οδηγίες.Καμμιά αλλαγή.Τον ξαναπήρα.Η στάση του ήταν... απόστομωτική. Επίθεση κανονική.

Και αγενής.Έμεινα έκπληκτος. Τί να πω όμως;Και η σχέση μας να ήταν συνήθης, δεν επιτρεπόταν μια

τέτοια αντιμετώπιση.Ένεκα διαφόρων γεγονότων, περίμενα κάτι διαφορετικό!Έκανα λάθος. Και στενοχωρήθηκα.Ο υποθυρεοδισμός; Χειροτέρεψε. Αυξήθηκαν οι ανάγκες.Εκπλήξεις λοιπόν. Της ζωής. 17β

14

g 15 h

Mετά… από πέντε χρό-νια πολέμου – κατοχής, το σύστημα υγείας και οι υγει-ονομικές δομές βρίσκονται σε κρίση, την ώρα που οι υγειο- νομικές ανάγκες του πληθυ-σμού έχουν αυξηθεί. Η προ-σπάθεια ανάκαμψης, όμως είναι αξιοθαύμαστη άλλωστε, οι υγειο- νομικές δομές έχουν προτεραιό- τητα στην ανοικοδόμηση.

Επισκέφθηκα το δημόσιο νοσοκομείο στο Κομπάνι και στο Καμισλί. Η χτιριακή υποδο-μή έχει ανακατασκευαστεί άψο- γα, υπάρχουν, όμως μεγάλες ελ- λείψεις σε υλικά, φάρμακα, προσωπικό. Μου είπαν πως έχει δοθεί προτεραιότητα αλλά μου φαίνεται εξαιρετικά δύσκο- λο να καλυφθούν οι ανάγκες χωρίς εξωτερική βοήθεια. Αυτό που εντυπωσιάζει θετικά, πάν- τως, είναι οι ακούραστες και αποτελεσματικές προσπάθειες του προσωπικού για καθαριότη- τα, αντιμικροβιακή προστασία, συντήρηση υποδομών, μηχανη- μάτων εργαλείων. Ακούραστοι και αποτελεσματικοί στο να δια- τηρήσουμε εν λειτουργία ό,τι λει-τουργεί. Μάλιστα, στο Καμισλί επισκεφθήκαμε ένα καρδιολογικό

και οφθαλμολογικό νοσοκομείο που θα λειτουργήσει σε ένα μήνα. Είναι άψογο από άποψη συνθηκών, εξοπλισμού, προσω-πικού. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι ενώ χτίζεται με χρήματα από τη Διοίκηση, θα λειτουργήσει με μεικτά ιδιωτικά κριτήρια.

Στη διάρκεια του πολέμου ανα- πτύχθηκαν στρατιωτικά νοσοκο-μεία, κοντά στο μέτωπο. Κι επειδή η κατάσταση συνεχίζει να είναι αμφίβολη, κάποια παραμένουν σε λειτουργία.

Ένα τέτοιο νοσοκομείο επισκέ- φθηκα. Τίποτα απ’ έξω δεν θύμιζε νοσοκομείο. Μέσα έλαμπε από καθαριότητα, σε πολύ κακές χτι-ριακές συνθήκες. Έχει 40 κρεβά-τια, ορθοπεδικά χειρουργεία ενώ δουλεύουν 31 γιατροί και 45 νοσηλεύτριες. Σε καιρό ειρήνης δέχεται περί τους 10 τραυματίες με κομμένα πόδια από νάρκες, παραπληγικούς από σφαίρες. Νέα παιδιά. Την ίδια ώρα που θυμώνεις, σου έρχεται να βάλεις τα κλάματα. Έχουν πολύ καλή διατροφή, φροντίδα και νοσηλεία, αλλά οι ίδιοι οι ασθενείς είναι αμήχανοι, απορημένοι, αλλά αποφασισμένοι. («Τα Νέα»)

Διαπλεύσεις

g 16 h

g 17 h

g 18 h

g 18 h19

Κοντά (;)...«Προτού μάθω να μη ζω κι ούτε να πεθάνω, το πρόβλημα για

μένα είναι να μάθω να πεθαίνω»(1)Θέση-κλειδί.Δεν υποχωρεί όμως μπροστά στον προβληματισμό. Δημιουργικά. Θα

γράψει: «Μπροστά μου… κάθετα βράχια… Ξεπερνούν… τις δυνάμεις μου… Χρέος μου ωστόσο είναι να τα διαβώ ή να τα διασχίσω»(2)

Κίνητρό του; «αν δώσω πίστη στα όνειρά μου»(3) Αφού «συνείδηση και διαύγεια μόνο στ’ όνειρο τις έχει»(4) Και μάλιστα, όταν «η πλατεία ήταν ένας εγκαταλειμμένος χώρος, αλούλουδη, γεμάτη ξερά αγριόχορτα, παλιάγκαθα»… Δίνει την εντύπωση ενός μεγάλου κάθετου νεκροταφείου»(5) «Το ίδιο τεφρό φως… κάτω από το μουντό ουρανό»(6) Κι αυτό, γιατί; «Είχα τάξει σκοπό μου να πεθαίνω;… Χρειάζονται τουλάχιστον δύο ή τρία χρόνια… για να ξεσφίξεις τα δεσμά»(7)

Και ο Ευγένιος Ιονέσκο συνεχίζει: «Να μάθω… τι σημαίνει γεννιέμαι, γερνάω, πεθαίνω, βρίσκομαι εδώ, στη βαθειά ανευτυχία μας… με τον άγνωστο σύντροφο των ονείρων, που ίσως είναι πάντα ο άλλος εαυτός αν, αρκετά αυστηρός και με κριτική διάθεση… μου τα ψέλνει για την «έλλειψη θάρρους μου» Κι αυτό, αφού «είμαι μόνος μέσα σ’ ένα ξένο πλήθος βιαστικό, αδιάφορο»(8)

Καταλήγει: «Θέλω τη μοναξιά χωρίς να μπορώ να τη βαστάξω… Η νύχτα πέφτει… στη ράχη μου ή μάλλον βουλιάζω μέσα της. Με κυκλώνει, με διαπερνά απεριόριστα. Ένας μαύρος ωκεανός που μέσα του πνίγομαι… Θυμός ίσον θάρρος και, πολλές φορές, ηρωϊσμός» (9)

Θέση: «Ο φόβος γεννιέται απ’ την απώθηση του ένστικτου του θανάτου… Καθένας πρέπει να βρει το δρόμο μόνος του… Πώς να περάσω τον κάβο, πώς να σκαρφαλώσω σ’ αυτόν τοντεράστιο τοίχο που έρχεται στα όνειρά μου ή να τον γκρεμίσω; Πώς να σηκώσω το φραγμό που μ’ έφερε… σ’ αυτή την κατάσταση;(10)

Αφού «πολιτισμός λέξεων, πολιτισμός ξεστρατισμένος… Ο παράδεισος είναι η τέλεια προσχώρηση… Ο τοίχος είναι ο τοίχος μιας φυλακής, της δικής μου· είναι ο θάνατος»(11)

Τι θέλει; «Επιθυμία μου είναι να ρίξω φως στο μυστήριο της ζωής

Διαυγάσεις Οριακές

g 18 h20

και του θανάτου… Γιατί η γη είναι σκοτεινή, στρωμένη ξερά αγκάθια;… Γιατί ο ουρανός είναι σκοτεινός;(12)

Δίνει το δικό του στίγμα: «Έχουμε να κάνουμε μ’ έναν κόσμο σβηστό, στερημένο τη γήϊνη φλόγα, τη γονιμότητα και μαζί άμοιρο από ουράνιο φως… με τη γη αποκομμένη απ’ τον ουρανό… δεν είμαι αθάνατος, δεν μπορώ να τα μάθω όλα.. τι σημαίνει να είσαι;»(13)

Η σκοποθεσία του; «Τον παράδεισο θέλω να ξανάβρω.»(14)Και η απορία: Μπορεί κανείς να ζήσει έξω από την Εδέμ; Κάθε

άλλος τρόπος ζωής είναι απαράδεκτος» (15)Ο αφορισμός του καίριος: «Στην ουσία, δε θέλει ο ένας ν’ ακούσει τον

άλλον, να συνεννοηθεί μαζύ του, να τον παραδεχτεί… Ποιον σκότωσες, έστω και με το νου σου, εσύ που φοράς τα κυριακάτικά σου;»(16)

Τούτη τη θέση θα τη δούμε στον «Ρινόκερο». Όλοι, λέει, είμαστε ρινόκεροι. Στην αδιαφορία. Την πλήξη. Τον εγωισμό. Και τούτη η ρινοκερίτιδα όλο και απλώνεται γύρω. Χωρίς περιπλοκάδες.

Διαπίστωση; Ναι. Απογοήτευση; Όχι βέβαια. Η λύση (του παραδείσου η αναζήτηση) αχνοφαίνεται στου ορίζοντα

τις ακρώρειες. Με τη σωστή πάντα αντιμετώπιση του θανάτου. Το «παιχνίδι της Σφαγής» (ή «η Επιδημία») αναφέρεται σ’

έναν πληθυσμό «που αργοπεθαίνει από μια μυστηριώδη μόλυνση, ενώ κυριαρχεί ως αλληγορική μορφή ο θάνατος… «Εγγράφει την απόγνωση της λογικής σ’ ένα δράμα κοινωνικής ιλαροτραγωδίας»(17)

Το δίλημμα είναι: «αν ο άνθρωπος δουλεύει για την επιστήμη ή η επιστήμη για τον άνθρωπο». Κι αυτό προκύπτει από τη μακαριότητα «που χαρίζει η αυταπάτη της παντοδυναμίας ένα θλιβερό παράγωγο μιας τεχνολογίας, που φαίνεται να έχει ξεφύγει και από το μυαλό και από τα χέρια του ανθρώπου και να απειλεί την ύπαρξή του»(18)

Αν είναι δηλ. δώρο Θεού ή εωσφορική πανουργία η τόσο δια- φημισμένη τεχνολογία που εξαντλεί μονοσήμαντα τον όρο «πολιτι-σμός»(19) «Τροχιά θανάτου προς το κενό»;(20)

Ο Ιονέσκο, με τον τρόπο του, φωνάζει: «Στώμεν καλώς» Η ολική καταστροφή καραδοκεί. Βαρύ το τίμημα.

Αντέρεισμα λοιπόν. Δεν είναι αυτό άλλωστε που αναζητούμε; «Μια περιπλάνηση στη νοσταλγία του Παραδείσου»(21)

Αυτό, μόνο μ’ έναν τρόπο. Του εγώ τη δεσποτεία ν’ αποφύγουμε.Και να μην ξεχνούμε. Η «ρινοκερίτιδα» είναι κοντά. +ο π.Γ.

Σημειώσεις(1)-(16) Βλ. Ευγένιου Ιονέσκο, Ημερολόγιο, στο περιοδικό Εποχές, τεύχος

29, Αθήνα, 1965, σελ. 3 κ.ε, (17)-(20) Βλ. Τάσου Λιγνάδη, Καταρρέω, Εκδ. Ακρίτας, Αθήνα, 1989 σελ. 64 κ.ε, (21) Στίχος της Αικατερίνης Μαρκουλάκη.

g 18 h21

Σ

Κ

Α

Β

Ο

Ν

Τ

Α

Σ

Σ

Κ

Α

Β

Ο

Ν

Τ

Α

Σ

«Πατριωτισμός είναι όταν βάζεις πάνω απ’ όλα την αγάπη για τη χώρα σου. Εθνικισμός είναι όταν βάζεις πάνω απ’ όλα το μίσος για τις άλλες». Η θρυλική ρήση του Σαρλ ντε Γκολ δεν χάνει τίποτε από το νόημά της εάν αντικαταστήσουμε τον πατριωτισμό με τη θρησκευτική ευλάβεια και τον εθνικισμό με τον θρησκευτικό φοντα-μενταλισμό. Πίσω και από τις δύο περιπτώσεις κρύβεται η ίδια πάθηση: η δυσανεξία. Το μήνυμα που ήρθε αυτές τις μέρες από τη Νέα Ζηλανδία, όπως και η απάντηση στο μήνυμα από την Ολλανδία, εμπεριείχε, θα έλεγε κανείς, μια πανομοιότυπη «ταξιδιωτική οδηγία», με τη διαφορά να εντοπίζεται μονάχα στους παραλήπτες: «Καθίστε εκεί που κάθεστε. Μην το κουνάτε ρούπι. Μακριά από τον τόπο σας – αυτόν που θεωρείτε εσείς ως «τόπο σας» ή αυτόν που θεωρούν ως «τόπο σας» οι άλλοι για πάρτη σας – είστε ανεπιθύμητοι». Το παλιό καλό αντιρατσιστικό σύνθημα που είχα δει στη Στουτγάρδη το 1990, όταν ήταν της μόδας οι πυρπολήσεις ξενώνων μεταναστών – «Μην ξεχνάς πως κι εσύ είσαι ξένος παντού εκτός από εδώ» - μπορεί τώρα να συμπληρωθεί με μια ζοφερή προειδοποίηση: « Μετά την απομάκρυνση από την πατρίδα σου, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται».

Ήταν πάντα έτσι; Θα ήταν ασυγχώρητα αφελές να ισχυριστούμε ότι η δυσανεξία είναι ίδιον της δικής μας εποχής, τη στιγμή που ο προηγούμενος αιώνας, κερδίζει άνετα το τρόπαιο των αιματηρών θρησκευτικών διωγμών και των εθνοκαθάρσεων. Κινδυνεύει άραγε να το χάσει από τον εικοστό πρώτο; Καθώς διανύουμε μόλις τη δέκατη ένατη χρονιά του, είναι μάλλον νωρίς για να το πιστοποιήσουμε – ούτε όμως και για να το αποκλείσουμε.

Ας δεχτούμε πως, μολονότι η δυσανεξία πιθανόν να χαρα-κτηρίζει το ανθρώπινο είδος από τότε που στάθηκε όρθιο, τόσο στο κοντινό όσο και στο απώτερο παρελθόν, είτε από πλεόνασμα θάρρους είτε από άγνοια κινδύνου, ήταν περισ-σότεροι οι άνθρωποι που αψηφούσαν τη δυσανεξία και θεωρούσαν έμπρακτα τους εαυτούς τους ως «πολίτες του κόσμου». Ναι. Κάποτε ήταν του συρμού ο κοσμοπολιτισμός – και όχι μόνο, ανάμεσα στους εύπορους ή τους τυχοδιώκτες. Κοσμοπολίτες ήταν και απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, όχι ιδιαίτερα εκκεντρικοί, ούτε ιδιαίτερα πλούσιοι. (Πέτρος Τατσόπουλος)

g 18 h

Τις εικόνες της εποχής τις δίνει πάντα η νεολαία της. Η νεολαία είναι η φωτογραφία της εποχής της. Ο Γκαίτε έγραφε ότι η εφηβική ηλικία είναι αυτή απο την οποία εξαρτάται η τύχη οποιουδήποτε έθνους. Και ο Ντοστογιεφσκι θεωρούσε κάθε γενιά στην ιστορία ενός λαού μια εικόνα νεολαίας.

Τα παιδιά είναι παιδιά της εποχής μας. Η εποχή μας είναι δική μας κατάκτηση, δική μας ευθύνη, δική μας λογοδοσία, δική μας αλαζονεία και κυρίως δική μας “παιδεία”. Ο κάθε πολιτισμός είπε ο Όσβαλντ Σπένγκλερ, είναι το αναπόφευκτο μιας συγκεκριμένης παιδείας. Και ο λόγος αυτός, ο προφητικός μας οδηγεί στο να αναρωτηθούμε ποια είναι αυτή η παιδεία που προφέρουμε στα παιδιά μας όχι μόνο σαν σχολείο, αλλά κυρίως σαν κοινωνικό μοντέλο.

Ας δούμε λοιπόν, κατάμουτρα την αλήθεια και ας αφήσουμε τους αφορισμούς και τα αναθέματα. Ποιός έχει σμπαραλιάσει τον άξονα της εκπαίδευσης; Ποιος έχει κάνει κανόνα και ρυθμό της ζωής την ασυδοσία; Ποιος έχει μεταμορφώσει την καθημερινότητα σε μια διαρκή υπολανθάνουσα εγκληματικότητα; Ποιος ομολογεί ότι δεν αντέχει, ότι αηδιάζει, ότι ασφυκτιά μέσα στην καθημερινή πράξη; Ποιος έχει άλλα ελατήρια παρά από αυτά που προϋποθέτει ο αμαρτωλός πρακτικισμός και η θεοποίηση του ατομικισμού; Ποιος είναι εκείνος που δεν αφαρμόζει τη μακιαβελική αρχή ότι κάθε σκοπός αγιάζει το κάθε μέσο; Ποιος έδιωξε τον φόβο του Θεού και το έλεος του ανθρώπου από το σχολείο, την οικογένεια κ.λ.π.; (Τάσος Λιγνάδης)

Διέξοδοι

Θερίζουμε ...

22

g 18 h

Απρόβλεπτη η συνάντηση.

Αρκετοί παρόντες. Γνωστοί, φίλοι.

Σε μια στιγμή αρχίζει να μιλά μια

γιαγιά.

Χωρίς διακοπή. Ούτε γι’ ανάσα.

Το θέμα της;

Καθηκοντολογία(!) Τύποι. Θεσμοί…

Το καθήκον μας…

Απόλυτος και δογματικός ο λόγος. Κρου

νηδόν

οι σκέψεις.Στα είκοσι λεπτά αναγκάστηκε

να διακόψει.

Κουράστηκε.

Είχαμε βρεθεί σ’ έκπληξη. Δεν ήταν άποψη.

Γνώμη. Ήταν εκκένωση όπλου του πυροβολικού.

Διέκοψα:

- Πού εξομολογείσαι, γιαγιά;

«Ως άνθος μαραίνεται…».

Αλλαγή πλήρης. Άλλη πλεύση τώρα.

Ανενόχλητη συνέχισε το λογύδριο.

+ο π.Γ.

ο περιθωριακός

23

Οδοιπορίες

g 18 h24

Γύρισα τον κόκκινο τόμο της Κλίμακος στην αρχή για να διαβάσω στην εισαγωγή τη ζωή του Ιωάννου και πώς έγινε και απέκτησε τόση ακριβή γνώση, πώς εκπαιδεύτηκε στη σοφία των ψυχών και των χαρακτήρων. Βλέπω ότι γεννήθηκε τον 6ο αιώνα αλλά από δεκαέξι ετών έφυγε από τον κόσμο, έφθασε στην έρημο, κι έγινε μοναχός στο Όρος Σινά. Όμως και απο τη μονή του έφυγε και έζησε επί σαράντα χρόνια απομονωμένος μέσα σε σπηλιά, απομακρυσμένη δύο ώρες από το μοναστήρι του.

Ούτε πανεπιστήμια, ούτε βιβλιοθήκες, ούτε εμπειρίες κοινωνικές, ούτε ταξίδια, ούτε πειράματα, ούτε εργαστήρια, μελέτες και στατιστικές. Υπάρχει δηλαδή και άλλος δρόμος προς τη μόρφωση;

Πάλι θυμάμαι εκείνο που άλλος άγιος -νομίζω ο Συμεών ο Νέος Θεολόγος- έχει γράψει: Κλείσου στο κελλί σου και το κελλί σου θα σε διδάξει. Κελλί ας είναι για τον καθένα ο στενός τόπος της συνάντησης με τον εαυτό του και όπου ο εαυτός τούτος τον πάει χέρι χέρι. Εξάλλου και για να γυρίσουμε στη δική μας Δυτική κουλτούρα και στους δια της τέχνης φωτισμούς του νου, ας θυμηθούμε έδώ και τον μαρτυρικό Φραντς Κάφκα που γράφει πάνω κάτω πως “ακόμα κι αν μπροστά σε ένα τραπέζι κάτσεις μόνος σου και συγκεντρωθείς αληθινά, τούτη η εσωστρέφεια και η απερίσπαστη προσοχή, η προσήλωση, μπορεί να σε μεταφέρουν σε ταξίδια παντού”.

Με τέτοιες σκέψεις και απόψεις οδηγείται κανείς να μισοπαραδεχθεί πως, πράγματι, όλα είναι εντός μας, η Κόλαση, ο Παράδεισος, ο Θεός, η γνώση, μονάχα που είναι τραγικά δύσκολο να επιστρέψεις όντως στον εαυτό σου και να τα ζήσεις με ένταση αυτά τα ανεξήγητα. Εζησάμην εμαυτόν, “Ερεύνησα τον εαυτό μου “, που λέει και ο Ηράκλειτος της Εφέσου. (Μάρω Βαμβουνάκη) ρ-ς

Ρωγμές...

g 18 h25

ΑνεβαίνονταςTα κλαδιά της σοφίας

[Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου, εκδ. Παρρησία]

Εικονογράφηση: Ντανιέλα ΣταματιάδηΜουσική: Γιάννης Μυγδάνης

«Ένα δέντρο ήταν, μια βελανιδιά. […] Στην κατάφυτη πλαγιά ενός λόφου. […] Ήταν η ψηλότερη και η μεγαλύτερη απ’ όλες. […] Μετρούσε πάνω από τριακόσια χρόνια σ’ αυτό το δάσος. Άπειρα έντομα, δρυοκολάπτες και σκίουροι μεγάλωσαν κοντά της. […] Η βελανιδιά ήταν πάντα εκεί. […] Να τους φιλοξενεί χωρίς αντάλλαγμα. […] Ο χρόνος […] της είχε φέρει συντροφιά μυριάδες πρόσωπα. […] Όλη η ανθρώπινη ιστορία είχε παρελάσει από μπροστά της. […] Αναρίθμητες καθημερινές ιστορίες. […] …τόση αγάπη, τόσες ελπίδες, τόσα όνειρα. Όνειρα που πνίγηκαν μεσ’ στη στάχτη ξαφνικά. Σε μια μέρα.»

Η βελανιδιά ζει μαζί με τα ζώα και τους ανθρώπους του τόπου της. Τους αγαπά, τους φροντίζει, τους ακούει, τους βλέπει να γεννιούνται, να μεγαλώνουν, να φεύγουν, ζει μαζί τους τις χαρές και τις λύπες… Ώσπου μια καταστροφή έρχεται να διαλύσει ό,τι άνθρωποι και φύση είχαν φτιάξει όλα αυτά τα χρόνια. «Πονούσε όλο της το σώμα. Μα πιο πολύ πονούσε η καρδιά της».Μια ιστορία για τον πόλεμο, το πριν και το μετά. Μια ιστορία για την ελπίδα που δεν χάνεται ποτέ.

Θ.

g 18 h26

Πυρσός 03

ΨΗΛΑΦΗΣΕΙΣ

Το Συμπέρασμα

Ρυάκια

Λευκωσία 5.3.2020Αγαπητέ μου Τάκη, Θα το έχεις προσέξει κι εσύ.Οι χώροι που ζούμε, έχουν γίνει τόσο ασφυκτικοί. Κυκλοφορούμε

μέσα σε μια άναυδη ερημιά. Αισθανόμαστε, πως έχουμε γίνει πια ένας αριθμός. Ένα άτομο.

Ένας αλγεβρικός τύπος. Μια ύπαρξη στεγανή. Ένας άνθρωπος, που έχει ξεμάθει να ονειρεύεται.

Η ζωή μας κατάντησε να είναι μια κοπιαστική οδοιπορία ανάμεσα σε δύο όρθιες και απόκρημνες βραχοτοπιές. Μια ζωή μίζερη. Μια κατακαημένη ζωή!

Δεν έχει σημασία, αν υποχώρησαν πια οι ζεστές του καλοκαιριού μέρες.

Ούτε αν ήλθαν εκείνες οι μέρες οι γνήσιες της μεγάλης γιορτής του χειμώνα.

Τα παιδάκια ήδη στο δρόμο τραγουδιστά, φέρνουν ή προσπαθούν τελικά να φέρουν το μέγα μήνυμα. Ένα μήνυμα τόσο αλλιώτικο. Που λέει, πως ο Χριστός εξακολουθεί να βρίσκεται ξαπλωμένος σε μια στοίβη άχυρο «εν Βηθλεέμ τη πόλει».

Οι άνθρωποι όμως αφήσαμε τη ζωή μας ν’ αποβάλει τον ειδυλλιακό της χαρακτήρα. Κι αυτό χωρίς να το νιώθουμε.

Οι καιροί πια κατάντησαν μια εποχή μόνο αναμνήσεων. Οι καιροί εκείνοι, οι παλιοί κι ωραίοι, που ήταν τότε ολοζώντανοι, ένα κατάδροσο σήμερα, κατάληξαν να είναι ένα ανεπανόρθωτο παρελθόν.

Οι φωνές όμως οι δροσερές των παιδιών θα φέρουν και πάλι το θάλπος της φάτνης. Το τραγούδι τους θα είναι ο αίνος «των νηπίων και θηλαζόντων». Με την αγάπη μου,

a.G. στην έρημο

. . .ζωής

ΡΑΝΙΔΕΣΡΑΝΙΔΕΣΥπόδειγμα λογοτεχνικής ειρωνείας, το αριστουργηματικό διήγημα

του Κάφκα έχει κατά καιρούς ερμηνευθεί ως αλληγορία για την αφομοίωση των Εβραίων στην Ευρώπη, την ευρωπαϊκή αποικιοκρατία στην Αφρική, τον κομφορμισμό, την απώλεια της αθωότητας, την αναζήτηση πνευματικότητας του μέσου ανθρώπου, την εκπαίδευση ως πλύση εγκεφάλου, την ανθρώπινη συνθήκη, τη δημιουργική διαδικασία, την ταυτότητα του «εγώ» ως θέαμα προς κατανάλωση κ.ο.κ. Και, φυσικά, θέτει διαχρονικά ερωτήματα: Τι συνιστά τον άνθρωπο και τι το ζώο; Ποια η διαχωριστική γραμμή; Πότε γίνεσαι άνθρωπος και γιατί αυτό είναι καλύτερο ή ανώτερο από το να είσαι ζώο; Πώς «παρουσιάζεις» και πώς «αποδεικνύεις» την ανθρωπιά σου; Είναι καλύτερος τώρα ο Ρεντ Πίτερ που μιλάει στα μέλη της Ακαδημίας από τότε που έπαιζε στη ζούγκλα με τους ομοιούς του;

Λουίζα Αρκουμανέα (Αναφορά στην Ακαδημία)***

Αντίκρυ στις ανθρωπόμορφες ύαινες και στα όρνεα, παρατάσσονται ανθρώπινα πλάσματα. Όπως εκείνος ο γεωπόνος που μάζευε φύλλα από αγριοβότανα, πράσινα λεπτουργήματα στο άλμπουμ, και ήθελε το τέλος του να έρθει πάνω στο σκάλισμα ή στο κλάδεμα των φυτών: «Έτσι καθώς θα κοβόταν η ζωή του, η ύπαρξή του θα συνέχιζε να αναπτύσσεται σε παρακλάδια… Εναποθέτει το εγώ του πάνω σ’ ένα φύλλο και το αφήνει να φύγει μαζί του. Μια μικρή χλωρή σχεδία αναχωρεί για το άπειρο… Έχει αφήσει πίσω του την υπεροψία που γαλβανίζει τον άνθρωπο με την εντύπωση πως είναι η αυτού εξοχότης το μέγα Υποκείμενο και πως απέναντί του τα υπόλοιπα όντα δεν είναι παρά αντικείμενα στις προσταγές του».

Ο καθηγητής Β. Καραποστόλης συνηθίζει να συνδιαλέγεται με την τέχνη: Διερευνά την κοινωνική πραγματικότητα και εκθέτει τους στο-χασμούς του λογοτεχνικά. Το αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό, αφήνει τα ίχνη του πάνω μας και μας ενθαρρύνει –όπως τον Λίνο, τον αποδέκτη των επιστολών του– να αναζητήσουμε τη χαρά, να «περάσουμε τα βουνά και να μη μείνουμε στους πρόποδές τους πλατσουρίζοντας στα ρηχά…».

Άννα Λυδάκη («Το βήμα»)

g 27 h

g 18 h28

Βεβαιώσεις

Άτιτλο

Η νύχτα ώρα γλυκειά, έστω και σκοτεινή,για μένα ο θάνατος, για σένα η ζωή μου.Πώς γίνεται όμως, τον εαυτό μου να μην ορίζω;Φορτώθηκα τα χρόνια και γέμισα αμαρτίες.Στην αμαρτία μου ζω, είμαι ζωντανός, μα πεθαίνω.Δέν μου ανήκει πια η ζωή.Η αμαρτία με κατέχει.

Μιχαήλ Άγγελος

Μαθήματα θεολογίας

Οι θεολόγοι μας διδάσκουν τον Θεό,τις εντολές Του, πώς να γράφει σε γρανίτη,τις απειλέςΤου σ’ ανακτόρου τοίχο.

Κι Αυτός, ο γράμματα μη εγνωκώς,γράφει σκυφτός με δάκτυλο στο χώμακαι της αγάπης ποιός θα σβήσει τη γραφή;

Ελ. Μάϊνας

* * *

g 18 h29

Αποέναημερολόγιο

!"#$%: !&'µ()"#* / +,)-*.µ()$µ'/"*: 01µ23', 29-04-20104(5"#*: 38617(8$%: 486 cm 961:' ;<;5$&$)"*: 6' #-*81:-µ'!2-;$-/=/"* (/3,2$<: 210-6993130

>1?' ;5(-#": !+@A4!B4 0CDC+.

!"#$%&'! (\('& )*+ ,- ./,*0+ 10 *23 24..5-67-+; 895* :-5;/ 1-0 2<µ*/=2* >,;0 :5*09?*;-0 ,- @75*0+ .0- ;< A0-A01-2/- -B> ;< 2;0.µC BD4 E- B5D2B-E*/+ ,- 1-;*F92*0+ 0A7*+ µ7:50 ;< µ75- BD4 E- *;D0µ9?*2-0 ,- B-+ 2;<, B5G;< 2D4 B-5D42/-2< - 1-0 >:0 =+ 1-H*2µ7,D+ '-,/,- ID4µBD4H91<: 8G+ ,- .59J*0+ ;D A01> 2D4 F0FH/D... 1. $5=;*3*2-0 9;DµD ;<+ 1-;<.D5/-+ «A321DHD+ -,-.,G2;<+». 85D2B-E*/+ ,- 5/@*0+ ;D 9;DµD µ* ;- 1*/µ*,- 2D4. To 9;DµD µBD5*/ ,- 2* 24,A7*0 µ* L905D 1-;9 ;- 9HH- - -, JD69*0 . -4;9 BD4 .596*0+, */2-0 ok. 2. M69?*2-0 µ* ;D 9;DµD. N;4B072-0 1.HB. 3. (5/21*0+ 9HHD 9;DµD. O5*HC 1-JD35- >µ=+. P*+ B-,;D3 >;0 @*B75-2*+ ;D, A321DHD -,-.,G2;<. 4. Q0-F9?*0+ >,;0 7:*0 .5-6;*/* 2* *.:*05/A0D B*50.5-6C+, DA<.>, -BDµ,<µD,*3µ-;- 24..5-67=, 1.HB. 5. $,,D*/;-0, 7:*0+ A0-F92*0 ;D4+ 1H-201D3+. '9H02;- 1D,;*3*0+ ,- ;D4+ @*:92*0+ 1-0 */2-0 ;G5- 2;D4+ B5=;DBD50-1D3+ -µ*501-,D3+/9..HD4+ 24..5-6*/+. 6. (.-/,*0+ -B> ;D Internet. 7. L>F*0+ ;- ,;5-.1+. &0 beatnik µBD5*/ ,- 7.5-6-, µ-2;D45=µ7,D0, -HH9 C;-, D0 ;*H*4;-/D0. 8. Q*, -6<.*/2-0 2* 1-,7,-, ;<, 4B>E*2< (2;<, *5G;<2< «.596*0+ 1-;0;» -B-,;9+ B9,;- «µB-...»). 9. L9E*2-0 µ* ;0+ G5*+ 2;D .5-6*/D 2D4 :=5/+ Internet. 10. )7H*0+ B95-, µ- B95- BDH3 ,- .59J*0+ F0FH/D. 0- ;<, -15/F*0-, A*, 4B95:*0 ;/BD;* 2;D, 1>2µD BD4 ,- BDE*/+ B*5022>;*5D. $1;>+ -B> ;D, A321DHD -,-.,G2;<, ;D, DBD/D 7:*0+ @*B*592*0 1-0 A*, 2D4 19E*;-0/A*, 2* A0-F9?*0 B0-, -HH9 ;D F0FH/D BD4 .596*0+ */,-0 ;>2D 4B75D:D BD4 )! TO '$O!R#SM$# 8#L%! '#! '$%!!

6E0,>B=5D. !,;/2;D0:- 2*µ0,950- A0D5.-,G,D4, D 8DH4:G5D+ '*;-/:µ0D 1-0 ;D '015> 8DH4;*:,*/D. www.ekebi.gr - ;<H. 210 3248.341-2 www.metaixmio.gr - ;<H. 2113003.580 www.mikropolytexneio.gr - ;<H. 210 3252.998 TO !EFC C! +CB DGFC; !1DHD3E<2*+ 1-;9 .59µµ- ;0+ 24µFD4H7+ ;<+ '-,/,-+ ID4µBD4H91< 1-0 ;=, F0FH/=, BD4 @*1D19H02*+ 10 *B0;7HD4+ 1-;96*5*+ ,- DHD1H<5G2*0+ ;D B5G;D 2D4 24..5-601> A<µ0D35.<µ-. O0 ./,*;-0 -B> A= 1-0 B75-; Q3D *0A01D/ 2* 1-;*4E3,D4, 7;20 G2;* ,- µ<, 1-;-HC@*0+ ,- µD059?*0+ ;D 75.D 2D4 :750 µ* :750, *4*HB02;G,;-+ ,- B72*0 2;- :750- ;D4 1-;9HH<HD4 -,E5GBD4. !-)H/' 0$<)/I)*, !;#$3-;J% A)7*/-:µJ% 0I2<)$% 1. M;7H,*0+ <H*1;5D,019 C µ72= ;-:4A5Dµ*/D4 ;D 1*/µ*,D 1-0 µ0- B*5/H<J< ;D4. 2. O- 1*/µ*,- µD059?D,;-0 2* *B-..*Hµ-;/*+ -,-.,G2;*+ µ* ;D4+ DBD/D4+ 24,*5.9?*;-0 D *1AD;01>+ 1-0 FD<ED3, ;D, *1A>;< 2;<, B5G;< -@0DH>.<2< 19E* 75.D4. 8*5,9,* B*5/BD4 A3D µC,*+ .0- ,- B95*0+ µ0- B5G;< -B9,;<2<. 3. T;-, ;D 1*/µ*,D -@0DHD.<E*/ E*;019, ;D -,-H-µF9,*0 µ0- *2=;*501C Dµ9A- < DBD/- 15/,*0 ;D B>2D ;-0509?*0 2;0+ *B0HD.7+ 1-0 2;D B5>.5-µµ- ;D4 *1AD;01D3 D/1D4. 4. !, */,-0 ok, ;>;* @*10,9;* ;0+ 24?<;C2*0+, -BD6-2/?*;-0 D «$B0µ3E0D D;D >,Dµ- ;D4 5>AD4», &4µB75;D U1D, *1A>2*0+ $HH<,019 59µµ-;- :5>,D+ 71AD2<+ 1-0 ./,D,;-0 D0 B5G;*+ 24µ6=,/*+ 2:*;019 µ* *0FBK EFCL!B4,@BCMC4!! ((Aspectsof the novel , !.6. Forster, (;#J:(-% Penguin Books Ltd «Elmore's Leonard ten rules of writing , (;#J:(-% Weidenf e Id & Nicolson «. µI7-::* 31O/' , KJ)µ*/ 61-5(), (;#J:(-% +*:3*/-P3' «V ;7:,< ;<+ .5-6C+», W,;D, O27:D6, *1A>2*0+ 8-;91< «8*5/ 24..5-6C+», M;/F*, L0,.1, *1A>2*0+ Bell/N-5H7,01 $HH9+ «8G+ ,- .59J*;* 7,- µ4E02;>5<µ-», 8-;5/;20- N902µ0E, *1A>2*0+ 8-;91< «8G+ ,- .59J*0+», '-,/,- ID4µBD4H91<, *1A>2*0+ Intro Book 4!6BKCFBC N5C20µD 1-0 *BD01DADµ<;01> */,-0 ,- B-5-1DHD4EC2*0+ 1-0 µ*5019 2*µ0,950- A<µ0D45.01C+ .5-6C+. To «$5.-2;C50 ;D4 F0FH/D4» D5.-,G,*;-0 -B> ;D $L$(# ;- ;*H*4;-/- B7,;* :5>,0- 1-0 -BD21DB*/ 2;<, *B-6C 1-0 ;<, *,;536<2< µ* ;< 24..5-601C A0-A01-2/-, 1-EG+ 1-0 2;< .,=50µ/- >HD4 ;D4 131HD4 *B-..*Hµ-;0G, BD4 2:*;/?D,;-0 µ* ;<, B-5-.=.C, 71AD2< 1-0 A0-1/,<2< ;D4 F0FH/D4. M4,;D,02;C+ */,-0 D 24..5-67-+ M;5-;C+ N-F0-59+, A0*4E4,;C+ ;D4 *5.-2;<5/D4 «Writing the novel» ;D4 8-,*B02;<µ/D4 ;D4 N95F-5,;. &0 ,7*+ -0;C2*0+ 4BDF9HHD,;-0 ;D

3$<% $)$,% :</()7*:"*%. 5. O7HD+, 2* 24,*5.-2/- B9,;- µ* 27,-, -,-H-µF9,D4, ;<, *B0µ7H*0- 1-0 ;< A0>5E=2< ;D4 1*0µ7,D4, ;< 2*H0ADBD/<2<, ;D *@G64HHD ;D4 1-0 ;<, B-5-.=.C ;D4 (*1;3B=2< 1-0 F0FH0DA*2/-), ;< A0-,DµC ;D4 1-0 ;7HD+ ;0+ -B-5-/;<;*+ *,75.*0*+ .0- ;<, B5DFDHC ;D4. !, A*, B*;3:*0 1-0 -4;> µB*+ 2;- www.mavra-provata.gr www.e-diora i .gr www.kalogera.gr www.liga -book .gr

www.clipnews.gr

!"#$%: !&'µ()"#* / +,)-*.µ()$µ'/"*: 01µ23', 29-04-20104(5"#*: 38617(8$%: 486 cm 961:' ;<;5$&$)"*: 6' #-*81:-µ'!2-;$-/=/"* (/3,2$<: 210-6993130

>1?' ;5(-#": !+@A4!B4 0CDC+.

!"#$%&'! (\('& )*+ ,- ./,*0+ 10 *23 24..5-67-+; 895* :-5;/ 1-0 2<µ*/=2* >,;0 :5*09?*;-0 ,- @75*0+ .0- ;< A0-A01-2/- -B> ;< 2;0.µC BD4 E- B5D2B-E*/+ ,- 1-;*F92*0+ 0A7*+ µ7:50 ;< µ75- BD4 E- *;D0µ9?*2-0 ,- B-+ 2;<, B5G;< 2D4 B-5D42/-2< - 1-0 >:0 =+ 1-H*2µ7,D+ '-,/,- ID4µBD4H91<: 8G+ ,- .59J*0+ ;D A01> 2D4 F0FH/D... 1. $5=;*3*2-0 9;DµD ;<+ 1-;<.D5/-+ «A321DHD+ -,-.,G2;<+». 85D2B-E*/+ ,- 5/@*0+ ;D 9;DµD µ* ;- 1*/µ*,- 2D4. To 9;DµD µBD5*/ ,- 2* 24,A7*0 µ* L905D 1-;9 ;- 9HH- - -, JD69*0 . -4;9 BD4 .596*0+, */2-0 ok. 2. M69?*2-0 µ* ;D 9;DµD. N;4B072-0 1.HB. 3. (5/21*0+ 9HHD 9;DµD. O5*HC 1-JD35- >µ=+. P*+ B-,;D3 >;0 @*B75-2*+ ;D, A321DHD -,-.,G2;<. 4. Q0-F9?*0+ >,;0 7:*0 .5-6;*/* 2* *.:*05/A0D B*50.5-6C+, DA<.>, -BDµ,<µD,*3µ-;- 24..5-67=, 1.HB. 5. $,,D*/;-0, 7:*0+ A0-F92*0 ;D4+ 1H-201D3+. '9H02;- 1D,;*3*0+ ,- ;D4+ @*:92*0+ 1-0 */2-0 ;G5- 2;D4+ B5=;DBD50-1D3+ -µ*501-,D3+/9..HD4+ 24..5-6*/+. 6. (.-/,*0+ -B> ;D Internet. 7. L>F*0+ ;- ,;5-.1+. &0 beatnik µBD5*/ ,- 7.5-6-, µ-2;D45=µ7,D0, -HH9 C;-, D0 ;*H*4;-/D0. 8. Q*, -6<.*/2-0 2* 1-,7,-, ;<, 4B>E*2< (2;<, *5G;<2< «.596*0+ 1-;0;» -B-,;9+ B9,;- «µB-...»). 9. L9E*2-0 µ* ;0+ G5*+ 2;D .5-6*/D 2D4 :=5/+ Internet. 10. )7H*0+ B95-, µ- B95- BDH3 ,- .59J*0+ F0FH/D. 0- ;<, -15/F*0-, A*, 4B95:*0 ;/BD;* 2;D, 1>2µD BD4 ,- BDE*/+ B*5022>;*5D. $1;>+ -B> ;D, A321DHD -,-.,G2;<, ;D, DBD/D 7:*0+ @*B*592*0 1-0 A*, 2D4 19E*;-0/A*, 2* A0-F9?*0 B0-, -HH9 ;D F0FH/D BD4 .596*0+ */,-0 ;>2D 4B75D:D BD4 )! TO '$O!R#SM$# 8#L%! '#! '$%!!

6E0,>B=5D. !,;/2;D0:- 2*µ0,950- A0D5.-,G,D4, D 8DH4:G5D+ '*;-/:µ0D 1-0 ;D '015> 8DH4;*:,*/D. www.ekebi.gr - ;<H. 210 3248.341-2 www.metaixmio.gr - ;<H. 2113003.580 www.mikropolytexneio.gr - ;<H. 210 3252.998 TO !EFC C! +CB DGFC; !1DHD3E<2*+ 1-;9 .59µµ- ;0+ 24µFD4H7+ ;<+ '-,/,-+ ID4µBD4H91< 1-0 ;=, F0FH/=, BD4 @*1D19H02*+ 10 *B0;7HD4+ 1-;96*5*+ ,- DHD1H<5G2*0+ ;D B5G;D 2D4 24..5-601> A<µ0D35.<µ-. O0 ./,*;-0 -B> A= 1-0 B75-; Q3D *0A01D/ 2* 1-;*4E3,D4, 7;20 G2;* ,- µ<, 1-;-HC@*0+ ,- µD059?*0+ ;D 75.D 2D4 :750 µ* :750, *4*HB02;G,;-+ ,- B72*0 2;- :750- ;D4 1-;9HH<HD4 -,E5GBD4. !-)H/' 0$<)/I)*, !;#$3-;J% A)7*/-:µJ% 0I2<)$% 1. M;7H,*0+ <H*1;5D,019 C µ72= ;-:4A5Dµ*/D4 ;D 1*/µ*,D 1-0 µ0- B*5/H<J< ;D4. 2. O- 1*/µ*,- µD059?D,;-0 2* *B-..*Hµ-;/*+ -,-.,G2;*+ µ* ;D4+ DBD/D4+ 24,*5.9?*;-0 D *1AD;01>+ 1-0 FD<ED3, ;D, *1A>;< 2;<, B5G;< -@0DH>.<2< 19E* 75.D4. 8*5,9,* B*5/BD4 A3D µC,*+ .0- ,- B95*0+ µ0- B5G;< -B9,;<2<. 3. T;-, ;D 1*/µ*,D -@0DHD.<E*/ E*;019, ;D -,-H-µF9,*0 µ0- *2=;*501C Dµ9A- < DBD/- 15/,*0 ;D B>2D ;-0509?*0 2;0+ *B0HD.7+ 1-0 2;D B5>.5-µµ- ;D4 *1AD;01D3 D/1D4. 4. !, */,-0 ok, ;>;* @*10,9;* ;0+ 24?<;C2*0+, -BD6-2/?*;-0 D «$B0µ3E0D D;D >,Dµ- ;D4 5>AD4», &4µB75;D U1D, *1A>2*0+ $HH<,019 59µµ-;- :5>,D+ 71AD2<+ 1-0 ./,D,;-0 D0 B5G;*+ 24µ6=,/*+ 2:*;019 µ* *0FBK EFCL!B4,@BCMC4!! ((Aspectsof the novel , !.6. Forster, (;#J:(-% Penguin Books Ltd «Elmore's Leonard ten rules of writing , (;#J:(-% Weidenf e Id & Nicolson «. µI7-::* 31O/' , KJ)µ*/ 61-5(), (;#J:(-% +*:3*/-P3' «V ;7:,< ;<+ .5-6C+», W,;D, O27:D6, *1A>2*0+ 8-;91< «8*5/ 24..5-6C+», M;/F*, L0,.1, *1A>2*0+ Bell/N-5H7,01 $HH9+ «8G+ ,- .59J*;* 7,- µ4E02;>5<µ-», 8-;5/;20- N902µ0E, *1A>2*0+ 8-;91< «8G+ ,- .59J*0+», '-,/,- ID4µBD4H91<, *1A>2*0+ Intro Book 4!6BKCFBC N5C20µD 1-0 *BD01DADµ<;01> */,-0 ,- B-5-1DHD4EC2*0+ 1-0 µ*5019 2*µ0,950- A<µ0D45.01C+ .5-6C+. To «$5.-2;C50 ;D4 F0FH/D4» D5.-,G,*;-0 -B> ;D $L$(# ;- ;*H*4;-/- B7,;* :5>,0- 1-0 -BD21DB*/ 2;<, *B-6C 1-0 ;<, *,;536<2< µ* ;< 24..5-601C A0-A01-2/-, 1-EG+ 1-0 2;< .,=50µ/- >HD4 ;D4 131HD4 *B-..*Hµ-;0G, BD4 2:*;/?D,;-0 µ* ;<, B-5-.=.C, 71AD2< 1-0 A0-1/,<2< ;D4 F0FH/D4. M4,;D,02;C+ */,-0 D 24..5-67-+ M;5-;C+ N-F0-59+, A0*4E4,;C+ ;D4 *5.-2;<5/D4 «Writing the novel» ;D4 8-,*B02;<µ/D4 ;D4 N95F-5,;. &0 ,7*+ -0;C2*0+ 4BDF9HHD,;-0 ;D

3$<% $)$,% :</()7*:"*%. 5. O7HD+, 2* 24,*5.-2/- B9,;- µ* 27,-, -,-H-µF9,D4, ;<, *B0µ7H*0- 1-0 ;< A0>5E=2< ;D4 1*0µ7,D4, ;< 2*H0ADBD/<2<, ;D *@G64HHD ;D4 1-0 ;<, B-5-.=.C ;D4 (*1;3B=2< 1-0 F0FH0DA*2/-), ;< A0-,DµC ;D4 1-0 ;7HD+ ;0+ -B-5-/;<;*+ *,75.*0*+ .0- ;<, B5DFDHC ;D4. !, A*, B*;3:*0 1-0 -4;> µB*+ 2;- www.mavra-provata.gr www.e-diora i .gr www.kalogera.gr www.liga -book .gr

www.clipnews.gr

Πόσο θαυμάζω τους ανθρώπους που αναγνωρίζουν την ευαλωτότητα των άλλων. Που αντέχουν μέσα στον χώρο και τον χρόνο τους. Αυτούς που μπορούν να στέκονται σταθερά μέσα στη σφαίρα της αβεβαιότητας. Αυτούς που μπορούν και βλέπουν πέρα από το «πώς πρέπει να είναι» και φτάνουν μέχρι το «πώς μπορεί να είναι». Αυτούς, που στις ώρες του αγώνα, δεν νιώθουν την ανάγκη να «σώσουν» τον άλλο, μοιράζοντας συμβουλές και λύσεις, μπας και ξορκίσουν, με αυτόν τον τρόπο, το κακό. Αλλά ξέρουν να αντέχουν και αφήνονται, γιατί έχουν μάθει να βλέπουν τη δυσκολία και τον αγώνα κατάματα. Και δεν φοβούνται. Έχουν μάθει, πως πέρα από την εφήμερη σωτηρία, υπάρχει και η εναλλακτική της στήριξης, της ενθάρρυνσης, της συμπαράστασης, της εμπιστοσύνης προς τον άλλο, και προς τον Θεό.

Και πόσο θαυμάζω τους ανθρώπους που αντέχουν την ευαλωτότητα του ίδιου τους του εαυτού! Που δεν τρέχουν συνεχώς, για να τον αποφύγουν, αλλά που είχαν τα κότσια να καθίσουν μαζί του. Να μιλήσουν μαζί του, να τον γνωρίσουν. Να κλάψουν και να γελάσουν μαζί του. Κι ας έχει τα στραβά του. Είναι εντάξει που δεν είναι αψεγάδιαστος! Πόσο θαυμάζω τους ανθρώπους που είχαν τα κότσια να εξημερώσουν τον ίδιο τους τον εαυτό!

Η ομορφιά των ανθρώπων έγκειται στη μη τελειότητά τους. Εκείνο που τους κάνει όμορφους είναι οι γρατσουνιές στα γόνατα. Είναι εκείνα τα σημάδια που κουβαλούν. Αλλά είναι και εκείνο το φως που έχουν στα μάτια. Είναι οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι που τους λες «φοβάμαι» και σου λένε «ξέρω». Είναι αυτοί που τους λες «πονάω» και σου λένε «καταλαβαίνω». Λες και το παρελθόν τους αντανακλάται στο παρόν σου. Και πορεύονται μαζί σου σε αυτό το μονοπάτι για ένα καλύτερο μέλλον.

Πόσο θαυμάζω τους ανθρώπους που αντέχουν την ευαλωτότητα και την αλήθεια ταυτόχρονα! «Μαζί μου θέλω να είσαι ο εαυτός σου. Όχι αυτός που νομίζεις ότι πρέπει να είσαι για να τραβήξεις την προσοχή μου. Απλά να είσαι ο εαυτός σου». E.K.

Τετάρτη, 4.2.2020

g 18 h

«Ο άνθρωπος πρέπει να βλέπει τον άνθρωπο». Αυτή ήταν ίσως η μοναδική κουβέντα που ήθελε να πει ο κ. Κύπρος Τσέντας, ο άνθρωπος που μαζί με τη σύζυγο και τα παιδιά τους, αποφάσισαν να κάνουν τα λόγια πράξη και να προσφέρουν, «ως άνθρωποι στους ανθρώπους». Μόλις και μετά βίας δέχθηκε να μιλήσει για την απόφαση η οποία οδήγησε πρόσφατα στα εγκαίνια της «νέας» «Αροδαφνούσας». Του αναβαθμισμένου κτηρίου του πρώτου και μοναδικού κέντρου ανακουφιστικής φροντίδας που λειτουργεί στην Κύπρο.

Ο καρκίνος, εξήγησε, «χτύπησε αρκετές φορές την πόρτα μας και με συγγενείς και με πολύ στενούς μας φίλους. Την «Αροδαφνούσα» τη ζήσαμε, όταν εκεί νοσηλευόταν ένας πολύ δικός μας άνθρωπος, ο οποίος περνούσε τη δική του εμπειρία με τον καρκίνο. Θέλαμε να προσφέρουμε και εμείς κάτι και αυτό κάναμε...

«Στόχος μας ήταν να φτιάξουμε ένα χώρο που να προσφέρει σωστές υπηρεσίες στους ασθενείς σε ένα περιβάλλον όμορφο. Που θα προσφέρει ηρεμία και ανακούφιση».

Κι ο στόχος πέτυχε.Ανεκτίμητη προσφορά ανθρωπιάς.Πολλοί εργάστηκαν ακούραστα. Με απεριόριστη υπομονή, επιμονή, αλλά και

πολλή αγάπη, αποδεικνύοντας πως «όταν οι άνθρωποι θεμελιώσουν το όνειρο με αγάπη, κατορθώνουν το ακατόρθωτο».

Πετυχαίνουν να βάλουν τον άνθρωπο στην κορυφή της έγνοιας και της φροντίδας τους. Καταφέρνουν, πάνω στης αγάπης το θεμέλιο, να οικοδομήσουν. Να προσφέρουν αυτό, που ο κάθε πονεμένος άνθρωπος αναζητεί.

Ευτυχώς, στην εποχή των σκανδάλων και της διαφθοράς ξεπροβάλλουν άνθρωποι γνήσιοι. Που λειτουργούν με γνώμονα το κοινό καλό. Και μοναδικό κίνητρο την αγάπη.

Ας μη μείνουν μοναχικοί καβαλάρηδες. Η κοινωνία έχει ανάγκη από τέτοιες καρδιές. Που αναδίδουν άρωμα αγάπης μοσχομυριστό.

Καρδιές που «δανείζουν» το Θεό και μεταφέρουν τις καταθέσεις τους στον ουρανό. Όπου ούτε «κούρεμα» υπάρχει ούτε διαρρήκτες.

Είναι οι μόνες που θα βρουν, όταν αναχωρήσουν από τη γη.Θησαύρισμα στη γη λοιπόν ή στον ουρανό; ΔΔ

Στη γη ή στον ουρανό;

ονειρικα

g 30 h

Ε ξ ο μ ο λ ο γ ή σ ε ι ςΓίνονται μετά από συνεννόηση με τον π. Γεώργιο (22435772),

τον π. Μιχαήλ (99883799) και τον π. Κυριάκο (99441025).

Υ π ε ν θ υ μ ί σ ε ι ς : 1.

2.

3. 4. 5. 6. 7. 8.

Καθημερινά οι πατέρες της Εκκλησίας βρίσκονται στο γραφείο του μεγάλου Ναού (4:00 - 6:00 μ.μ.) για εξυπηρέτηση του κοινού. Τηλέφωνο: 22432401 (π. Μιχαήλ 99883799, π. Κυριάκος 99441025 και π. Λαυρέντιος 96457111).Ο Ναός παραμένει ανοιχτός από τις 7:00 -11:00 π.μ. και 4:00 - 6:00 μ.μ. καθημερινά. Για περισσότερες πληροφορίες αποταθήτε στα τηλέφωνα της Εκκλησιαστικής Επιτροπής, (22459760, 22459763), (7:30π.μ.-5:30 μ.μ.).Από την Δευτέρα 2 Μαρτίου αρχίζει η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρα-κοστής.Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή τελούνται οι ακολουθίες του Όρθρου και της Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας.Κάθε Παρασκευή (5:00 - 5:45μ.μ.), θα τελείται μνημόσυνο των τεθνεώτων.Στις 25 Μαρτίου γίνεται κατάλυση ψαριού.Το Σάββατον, 21 Μαρτίου, θα λειτουργήσει ο Μικρός Ναός.Την Κυριακή, 22 Μαρτίου, θα λειτουργήσει μόνο ο Μεγάλος Ναός, διότι θα έχουμε το “Φιλικό Συναπάντημα” (Αίθουσα Ευαγγελισμός Ι). Το Συναπάντημα θ’ ανοίξει ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος Β’.

- Λες να;- Μπα δε...- Αν όμως;- Ε τότε...

Ούτις

“ΠΥΡΣΟΣ” Περιοδική Έκδοση Πνευματικής Μαρτυρίας l Εκδίδεται από την “Ομάδα των 12” l Περίοδος Δ΄ l Αρ. τ. 135 l Μάρτιος, 2020 l Υπεύθυνος: Πρωτ. Γεώργιος Αντωνίου l Οι συνεργάτες έχουν την ευθύνη των απόψεών τους. l Διανέμεται δωρεάν l Συνδρομή προαιρετική. l

Τηλέφωνο: +357 22459760 l Φαξ: +357 22437746 l Διεύθυνση: Τ.Θ. 29115, (1621), Λευκωσία l

Email: inpanayiasev@cytanet.com.cy l Website: www.panagiapalouriotissa.com l Εκτύπωση: Τυπογραφεία “Γαλαξίας” λτδ, Τηλ.: 22433520, Λευκωσία

Καταβυθισεισ

g 31 h

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2020 l ΤΕΥΧΟΣ 133 l

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗΕΚΔΟΣΗΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ

*ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣΠΑΝΑΓΙΑΣΠΑΛΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑΣ

ISBN 1012-2613