N. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010) · n. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010): Νέα...

N. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010): Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και

της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα «Καλλικράτης»

Επιμέλεια έκδοσης:

Πάνος Ζυγούρης,Νομικός Σύμβουλος Κ.Ε.Δ.Ε.

Γεώργιος Δανόπουλος,Προϊστάμενος Νομικής Υπηρεσίας Ε.Ε.Τ.Α.Α.

Δήμητρα Κουτσούρη,Σύμβουλος ΚΕΔΕ, τ. Γεν. Δ/ντρια Υπουργείου Εσωτερικών Στη συγγραφή των κειμένων συνέπραξαν οι:Ουρανία ΜπερσίμηΑικατερίνη ΜήτσουΣοφία Ρίζου Αλεξάνδρα Κανελλοπούλου


της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα «Καλλικράτης»

Επικαιροποιημένη έκδοση με τις νεότερες νομοθετικές ρυθμίσεις και συναφή νομοθεσία

ΑΘΗΝΑ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

Πρόλογος του Υπουργού Εσωτερικών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη

Στην κρίσιμη οικονομική συγκυρία που βιώνει η χώρα μας, ο ρόλος που κα-λείται να διαδραματίσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ιδιαίτερα σημαντικός.

Η κυβέρνηση εθνικής ευθύνης αναγνωρίζει τη μέχρι τώρα συμβολή της Τοπι-κής Αυτοδιοίκησης στην αντιμετώπιση της κρίσης. Θεωρεί ότι είναι αναγκαία η εφαρμογή μιας πολιτικής Κοινωνικής Ασπίδας στον πόλεμο κατά της Φτώ-χειας, διότι οι ΟΤΑ διαθέτουν το πιο συγκροτημένο και αποτελεσματικό κοι-νωνικό δίκτυο για τη στήριξη των ομάδων της κοινωνίας που δοκιμάζονται.

Κεντρικός στόχος της οποιασδήποτε νέας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας που θα έρθει να συμπληρώσει των «Καλλικράτη» ή να διορθώσει στρεβλώ-σεις του, είναι η επίτευξη της οικονομικής αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδι-οίκησης.

Η δημιουργία νέων ευρηματικών χρηματοδοτικών εργαλείων, η θεσμοθέ-τηση των ισοσκελισμένων απολογισμών, η λειτουργία ενός κεντρικού παρα-τηρητηρίου ποιότητας που θα παρακολουθεί την επίτευξη των στόχων ανά Δήμο, όπως επίσης και η φορολογική αποκέντρωση θα επιτύχουν τη θεσμική αναβάθμιση των ΟΤΑ, την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους, τη βελτί-ωση της ποιότητας ζωής του πολίτη και την ουσιαστική στήριξη της ελληνικής κοινωνίας που δοκιμάζεται.

Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ανοίξει ένα δημόσιο, άμεσο και διαρκή διά-λογο με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και είναι έτοιμο να υιοθετήσει προτάσεις και λογικές που προκύπτουν από τη μέχρι τώρα εμπειρία και συμβάλλουν στην επίτευξη των παραπάνω στόχων.

Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες πρέπει να είναι τα οχήματα με τα οποία θα περάσει η Ελλάδα στη νέα εποχή.

7ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

9ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΚΕΔΕ

Πρόλογος του Προέδρου της ΚΕΔΕκ. Κωνσταντίνου Ασκούνη

Ο Νόμος 3852/2010, πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», αποτέλεσε μία ευρεία μεταρρυθμιστική προσπάθεια, η οποία περιελάμβανε την αναμόρφωση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τη θέσπιση και οργάνωση των αποκεντρωμένων γενικών γραμματειών όπως επίσης και τη δημιουργία εποπτικών και άλλων μηχανισμών.

Σε μία τέτοια προσπάθεια είναι λογικό να προκύψουν κενά, ασάφειες και σημεία που επιδέχονται περαιτέρω βελτιώσεις. Τους είκοσι μήνες εφαρμογής του «Καλλικράτη» οι Δήμοι της χώρας έχουν εντοπίσει και προτείνει πολλές διορθωτικές ή συμπληρωματικές ρυθμίσεις. Πολλές από τις επισημάνσεις αυτές έχουν γίνει αποδεκτές από την κυβέρνηση με αποτέλεσμα να παρατη-ρούνται συχνές νομοθετικές παρεμβάσεις από την έκδοση του Ν.3852/2010 και εφ’ εξής.

Η ΚΕΔΕ, σε συνεργασία με την Ε.Ε.Τ.Α.Α., έχει επιμεληθεί ήδη την κωδικο-ποίηση του νόμου αυτού, ενσωματώνοντας στο κείμενό του νεότερες Νομο-θετικές ρυθμίσεις. Η κωδικοποίηση αυτή, η οποία περιλαμβάνει και τις πρό-σφατες εκτεταμένες τροποποιήσεις, ιδιαίτερα με το Ν.4071/2012, αποσκοπεί να αποτελέσει χρήσιμο βοήθημα στους αιρετούς, στα υπηρεσιακά στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εν γένει τους απασχολούμενους με τα ζητή-ματα της αποκέντρωσης στη χώρα μας.

Είναι δεδομένο ότι υπάρχουν ακόμη αρκετές βελτιώσεις, οι οποίες πρέπει να συντελεστούν, ώστε το Νομοθετικό πλαίσιο για την λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να καταστεί περισσότερο ευέλικτο και αποτελεσματικό, προ-κειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας και της εποχής.

Η ΚΕΔΕ θα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια επίτευξης του στόχου αυ-τού.

11ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΗΣ Ε.Ε.Τ.Α.Α.

Πρόλογος του Προέδρου του Δ.Σ. της Ε.Ε.Τ.Α.Α. κ. Νικολάου Βαφειάδη

Η διοικητική μεταρρύθμιση που πραγματοποιήθηκε με το Πρόγραμμα Καλλι-κράτης επηρεάζει καθοριστικά το μέλλον της Κρατικής Διοίκησης, της Τοπι-κής Αυτοδιοίκησης και των Τοπικών Κοινωνιών. Το Πρόγραμμα Καλλικρά-της μπορεί να αποτελέσει μία σημαντική αλλαγή στην χώρα μας.

Με τη λειτουργία μιας επιχειρησιακά ικανής και υπεύθυνης Τοπικής Αυτοδι-οίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, το Διοικητικό Σύστημα της Ελλάδας εναρμονίζεται στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές μιας σύγχρονης πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.

Οι Καλλικρατικοί Δήμοι, έχουν ήδη αναλάβει θεσμικά να ανταποκριθούν σε ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων που πρέπει να ασκούνται κοντά στον πολίτη. Και αναλαμβάνουν, όπως οφείλουν σημαντικό ρόλο στη παροχή κοινωνικών υπηρεσιών.

Η αιρετή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, μια τεράστια μεταρρύθμιση στη χώρα μας, αποτελεί το όχημα για την επιτάχυνση των αναπτυξιακών επιδόσεων της Ελλάδας, καθώς και την άμβλυνση διαπεριφερειακών, αλλά και ενδοπεριφε-ρειακών ανισοτήτων.

Απαραίτητες προς τούτο προϋποθέσεις η επιχειρησιακή ετοιμότητα και οι αν-θρώπινοι και οικονομικοί πόροι.

Μετά από ένα χρόνο εμπειρίας από την εφαρμογή του έχει διαπιστωθεί η αναγκαιότητα για βελτίωση του Προγράμματος Καλλικράτης, με στόχο την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη προς όφελος του πολίτη. Η Ε.Ε.Τ.Α.Α. διαθέτει το αναγκαίο για το σκοπό αυτό απόθεμα εμπειρίας και θα συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος του Υπουργού Εσωτερικών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη .................................. 7

Πρόλογος του Προέδρου της ΚΕΔΕ κ. Κωνσταντίνου Ασκούνη ................................. 9

Πρόλογος του Προέδρου του Δ.Σ. της Ε.Ε.Τ.Α.Α. κ. Νικολάου Βαφειάδη ............. 11

ΜΕΡΟΣ A΄ ΣΥΣΤΑΣΗ - ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ................................................................................ 33

ΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄ ΣΥΣΤΑΣΗ - ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΔΗΜΩΝ ...................................... 34Άρθρο 1 Σύσταση δήμων ................................................................................. 34Άρθρο 2 Συγκρότηση δήμων ........................................................................... 60

ΚΕΦΑΛΑΙΟ B΄ ΣΥΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ......................................................... 62Άρθρο 3 Σύσταση και συγκρότηση περιφερειών ............................................. 62Άρθρο 4 Σχέσεις δήμων και περιφερειών........................................................ 66Άρθρο 5 Σφραγίδα και σήμα ........................................................................... 66

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ...................... 67Άρθρο 6 Σύσταση ............................................................................................. 67

ΜΕΡΟΣ Β΄ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΔΗΜΟΙ ................................................... 69

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ............................................................. 69Άρθρο 7 Δημοτικές αρχές ................................................................................ 69Άρθρο 8 Δημοτικές κοινότητες - Τοπικές κοινότητες - Όργανα ........................ 70

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ....................................................... 71Άρθρο 9 Διάρκεια δημοτικής περιόδου ............................................................ 71

Άρθρο 10 Εκλογικό δικαίωμα ............................................................................ 72Άρθρο 11 Άσκηση του εκλογικού δικαιώματος .................................................. 73Άρθρο 12 Εκλογικοί κατάλογοι .......................................................................... 73Άρθρο 13 Προσόντα εκλογιμότητας ................................................................... 74Άρθρο 14 Κωλύματα και ασυμβίβαστα .............................................................. 74Άρθρο 15 Ασυμβίβαστο εξαιτίας οφειλών ......................................................... 78Άρθρο 16 Επαγγελματική δραστηριότητα του δημάρχου ................................... 78

13ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

14 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Άρθρο 17 Αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής και έφοροι των αντιπροσώπων ... 79Άρθρο 18 Υποψηφιότητες .................................................................................. 81Άρθρο 19 Κατάρτιση συνδυασμών..................................................................... 83Άρθρο 20 Ανακήρυξη και κοινοποίηση συνδυασμών ........................................ 85Άρθρο 21 Αντικατάσταση υποψηφίων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν ........... 86Άρθρο 22 Δικαιώματα συνδυασμών .................................................................. 87Άρθρο 23 Πρόγραμμα της εκλογής .................................................................... 87Άρθρο 24 Μορφή των ψηφοδελτίων.................................................................. 88Άρθρο 25 Εκλογικές περιφέρειες ....................................................................... 88Άρθρο 26 Περιεχόμενο των ψηφοδελτίων ......................................................... 89Άρθρο 27 Σταυροί προτίμησης ........................................................................... 89Άρθρο 28 Άκυρα ψηφοδέλτια ............................................................................ 90Άρθρο 29 Εφαρμογή των διατάξεων της νομοθεσίας για

την εκλογή βουλευτών ....................................................................... 91Άρθρο 30 Αριθμός συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας ............................ 91Άρθρο 31 Επιτυχών - Επιλαχόντες συνδυασμοί - Εκλογή δημάρχου ................. 92Άρθρο 32 Κατανομή των εδρών του δημοτικού συμβουλίου ............................. 92Άρθρο 33 Επανάληψη της ψηφοφορίας ............................................................. 95Άρθρο 34 Κατανομή των εδρών του δημοτικού συμβουλίου

ανά εκλογική περιφέρεια ................................................................... 97Άρθρο 35 Παραίτηση ή θάνατος υποψήφιου δημάρχου σε περίπτωση

επαναληπτικής ψηφοφορίας .............................................................. 99Άρθρο 36 Κατανομή εδρών των συμβούλων της δημοτικής κοινότητας ............ 99Άρθρο 37 Εκλογή συμβούλων τοπικών κοινοτήτων και εκπροσώπου τοπικής

κοινότητας ........................................................................................ 100Άρθρο 38 Τακτικοί και αναπληρωματικοί δημοτικοί σύμβουλοι -

Ισοψηφία.......................................................................................... 101Άρθρο 39 Τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι

της δημοτικής κοινότητας - Ισοψηφία ............................................... 102Άρθρο 40 Τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι του συμβουλίου

των τοπικών κοινοτήτων και εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων – Ισοψηφία.......................................................................................... 102

Άρθρο 41 Περιπτώσεις ισοψηφίας συνδυασμών ............................................. 103Άρθρο 42 Εξαγωγή και δημοσίευση των αποτελεσμάτων της εκλογής ............ 103Άρθρο 43 Έκθεση πρακτικών ........................................................................... 104


Άρθρο 44 Επικύρωση της εκλογής ................................................................... 105Άρθρο 45 Δικαίωμα ένστασης ......................................................................... 105Άρθρο 46 Άσκηση ένστασης - Αρμόδιο δικαστήριο ......................................... 106Άρθρο 47 Περιεχόμενο της ένστασης ............................................................... 106Άρθρο 48 Προθεσμία για την άσκηση ένστασης .............................................. 106Άρθρο 49 Διαδικασία εκδίκασης της ένστασης ................................................ 107Άρθρο 50 Αίτηση αναίρεσης ............................................................................ 107Άρθρο 51 Επανάληψη της εκλογής σε περίπτωση ακύρωσης .......................... 108Άρθρο 52 Ορκωμοσία των δημοτικών αρχών ................................................. 108Άρθρο 53 Αποποίηση εκλογής ......................................................................... 109Άρθρο 54 Παραίτηση αιρετών ........................................................................ 109Άρθρο 55 Αναπλήρωση μελών ........................................................................ 110Άρθρο 56 Εκλογή εξαιτίας διάλυσης συμβουλίων ........................................... 112Άρθρο 57 Μεταβατικές διατάξεις...................................................................... 112

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ........................................... 113Άρθρο 58 Αρμοδιότητες του δημάρχου ............................................................ 113Άρθρο 59 Αντιδήμαρχοι ................................................................................... 114Άρθρο 60 Εκλογή νέου δημάρχου ................................................................... 116Άρθρο 61 Υποχρεώσεις δημάρχου, αντιδημάρχου και μελών επιτροπών........ 118Άρθρο 62 Σύσταση και λειτουργία εκτελεστικής επιτροπής .............................. 119Άρθρο 63 Αρμοδιότητες ................................................................................... 119Άρθρο 64 Εκλογή προεδρείου δημοτικού συμβουλίου .................................... 120Άρθρο 65 Αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου ........................................ 123Άρθρο 66 Δημοτικές παρατάξεις ...................................................................... 123Άρθρο 67 Σύγκληση του δημοτικού συμβουλίου ............................................. 124Άρθρο 68 Υποχρεώσεις των δημοτικών συμβούλων ....................................... 127Άρθρο 69 Λειτουργία του δημοτικού συμβουλίου ............................................ 128Άρθρο 70 Επιτροπές του δημοτικού συμβουλίου ............................................. 128Άρθρο 71 Δημοτικό κατάστημα, βιβλία, αρχεία και ιστοσελίδα ....................... 129Άρθρο 72 Οικονομική επιτροπή - Αρμοδιότητες .............................................. 130Άρθρο 73 Επιτροπή ποιότητας ζωής - Αρμοδιότητες ........................................ 132Άρθρο 74 Συγκρότηση και εκλογή οικονομικής επιτροπής

και επιτροπής ποιότητας ζωής .......................................................... 134


Άρθρο 75 Λειτουργία της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής ................................................................................. 136

Άρθρο 76 Δημοτική επιτροπή διαβούλευσης ................................................... 138Άρθρο 77 Συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης ............................. 140Άρθρο 78 Συμβούλιο ένταξης μεταναστών ...................................................... 141

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ...................................................................... 143

Άρθρο 79 Πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας .................................. 143Άρθρο 80 Πρόεδρος συμβουλίου και εκπρόσωπος τοπικής κοινότητας ........... 143Άρθρο 81 Αρμοδιότητες προέδρου και αντιπροέδρου δημοτικής κοινότητας ... 144Άρθρο 82 Αρμοδιότητες προέδρου τοπικής κοινότητας – εκπροσώπου τοπικής κοινότητας ..................................................... 145Άρθρο 83 Αρμοδιότητες συμβουλίου δημοτικής κοινότητας ............................ 146Άρθρο 84 Αρμοδιότητες συμβουλίου τοπικής κοινότητας ................................ 148Άρθρο 85 Συνέλευση κατοίκων τοπικής κοινότητας ......................................... 150Άρθρο 86 Προϋπολογισμός της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας

Συμμετοχή του συμβουλίου στην κατάρτιση του επιχειρησιακού και τεχνικού προγράμματος του δήμου ............................................ 151

Άρθρο 87 Διαδικασία υλοποίησης αποφάσεων συμβουλίου δημοτικής και τοπικής κοινότητας ..................................................................... 152

Άρθρο 88 Σύγκληση του συμβουλίου τοπικής και δημοτικής κοινότητας ......... 153Άρθρο 89 Τόπος συνεδρίασης, απαρτία και λήψη αποφάσεων

του συμβουλίου της τοπικής και δημοτικής κοινότητας .................... 154Άρθρο 90 Υποχρεώσεις συμβούλων τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων ....... 155Άρθρο 91 Γραφείο τοπικής ή δημοτικής κοινότητας ......................................... 155

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΑΙΡΕΤΩΝ ........................................ 156Άρθρο 92 Αντιμισθία αιρετών .......................................................................... 156Άρθρο 93 Ειδική άδεια κατά τη διάρκεια της θητείας των αιρετών του δήμου

που έχουν την υπαλληλική ιδιότητα ................................................. 157

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΜΕΤΑΒΙΒΑΖΟΜΕΝΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ................................................................. 161

Άρθρο 94 Πρόσθετες αρμοδιότητες δήμων ...................................................... 161


Άρθρο 95 Άσκηση πρόσθετων αρμοδιοτήτων από τους δήμους ...................... 179Άρθρο 96 Συμμετοχή δήμων σε προγράμματα ................................................ 181Άρθρο 97 Υπηρεσιακές μονάδες δήμων .......................................................... 181Άρθρο 98 Διοικητική βοήθεια .......................................................................... 182

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ - ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ............................................................ 183

Άρθρο 99 Συμβάσεις διαδημοτικής ή διαβαθμιδικής συνεργασίας ................ 183Άρθρο 100 Προγραμματικές συμβάσεις ........................................................... 184Άρθρο 101 Δίκτυα δήμων και περιφερειών ..................................................... 187Άρθρο 102 Ιδρύματα-νομικά πρόσωπα δήμων και κοινοτήτων

που συνενώνονται .......................................................................... 187Άρθρο 103 Σύσταση - Συγχώνευση νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ... 188Άρθρο 104 Σύνδεσμοι Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης

που συνενώνονται .......................................................................... 191Άρθρο 105 Σύσταση διαβαθμιδικού συνδέσμου δήμων και περιφερειών ....... 194Άρθρο 106 Διοίκηση ........................................................................................ 195Άρθρο 107 Επιχειρήσεις δήμων ....................................................................... 196Άρθρο 108 Επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού που συνενώνονται................ 196Άρθρο 109 Συγχώνευση κοινωφελών επιχειρήσεων των νέων δήμων ........... 197Άρθρο 110 Συγχώνευση ανωνύμων εταιριών των νέων δήμων ..................... 200Άρθρο 111 Προσαρμογή λοιπών επιχειρήσεων .............................................. 200Άρθρο 112 Ειδικές ρυθμίσεις ........................................................................... 202

ΜΕΡΟΣ Γ΄ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ................................. 205

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΑΡΧΕΣ - ΟΡΓΑΝΑ .................................................................. 205Άρθρο 113 Περιφερειακές αρχές ..................................................................... 205

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ..................................................... 206Άρθρο 114 Διάρκεια περιφερειακής περιόδου ................................................. 206Άρθρο 115 Κανόνες διεξαγωγής των εκλογών ................................................. 206Άρθρο 116 Εκλογικό δικαίωμα - Εκλογείς - Εκλόγιμοι .................................... 207Άρθρο 117 Κωλύματα και ασυμβίβαστα .......................................................... 208


Άρθρο 118 Ασυμβίβαστο εξαιτίας οφειλών ...................................................... 211Άρθρο 119 Επαγγελματική δραστηριότητα του περιφερειάρχη ........................ 212Άρθρο 120 Υποψηφιότητες ............................................................................... 212Άρθρο 121 Κατάρτιση συνδυασμών ................................................................. 213Άρθρο 122 Ανακήρυξη και κοινοποίηση συνδυασμών .................................... 216Άρθρο 123 Αντικατάσταση υποψηφίων πριν από την εκλογή .......................... 216Άρθρο 124 Δικαιώματα συνδυασμών και υποψηφίων ..................................... 217Άρθρο 125 Πρόγραμμα της εκλογής................................................................. 218Άρθρο 126 Υπολογισμός προθεσμιών .............................................................. 218Άρθρο 127 Μορφή των ψηφοδελτίων .............................................................. 218Άρθρο 128 Εκτύπωση και διανομή ψηφοδελτίων ............................................ 218Άρθρο 129 Περιεχόμενο ψηφοδελτίων ............................................................ 219Άρθρο 130 Άκυρα ψηφοδέλτια ......................................................................... 220Άρθρο 131 Εκλογικοί φάκελοι ......................................................................... 220Άρθρο 132 Έναρξη και λήξη της ψηφοφορίας .................................................. 221Άρθρο 133 Ματαίωση της ψηφοφορίας ........................................................... 221Άρθρο 134 Εφαρμογή των διατάξεων της νομοθεσίας

για την εκλογή βουλευτών .............................................................. 221Άρθρο 135 Εκλογικές περιφέρειες ................................................................... 222Άρθρο 136 Αριθμός συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας ......................... 222Άρθρο 137 Επιτυχών συνδυασμός - Επιλαχόντες συνδυασμοί -

Εκλογή περιφερειάρχη ................................................................... 223Άρθρο 138 Κατανομή των εδρών του περιφερειακού συμβουλίου .................. 223Άρθρο 139 Επανάληψη της ψηφοφορίας ......................................................... 226Άρθρο 140 Κατανομή των εδρών του περιφερειακού συμβουλίου

ανά εκλογική περιφέρεια ............................................................... 228Άρθρο 141 Παραίτηση ή θάνατος υποψήφιου περιφερειάρχη σε περίπτωση

επαναληπτικής ψηφοφορίας ........................................................... 230Άρθρο 142 Τακτικοί και αναπληρωματικοί περιφερειακοί σύμβουλοι -

Ισοψηφία ........................................................................................ 230Άρθρο 143 Περιπτώσεις ισοψηφίας συνδυασμών ............................................ 231Άρθρο 144 Εξαγωγή και δημοσίευση των αποτελεσμάτων της εκλογής .......... 232Άρθρο 145 Έκθεση πρακτικών ......................................................................... 232Άρθρο 146 Επικύρωση εκλογής ....................................................................... 233


Άρθρο 147 Δικαίωμα ένστασης ........................................................................ 233Άρθρο 148 Άσκηση - Αρμόδιο δικαστήριο ....................................................... 233Άρθρο 149 Περιεχόμενο της ένστασης ............................................................. 234Άρθρο 150 Προθεσμία για την άσκηση ένστασης............................................. 234Άρθρο 151 Διαδικασία εκδίκασης της ένστασης............................................... 235Άρθρο 152 Αίτηση αναιρέσεως ........................................................................ 235Άρθρο 153 Επανάληψη της εκλογής σε περίπτωση ακύρωσης......................... 236Άρθρο 154 Ορκωμοσία των περιφερειακών αρχών ......................................... 236Άρθρο 155 Αποποίηση εκλογής ....................................................................... 237Άρθρο 156 Παραίτηση αιρετών ........................................................................ 237Άρθρο 157 Αντικατάσταση και αναπλήρωση συμβούλων ................................ 238Άρθρο 158 Εκλογή εξαιτίας διάλυσης συμβουλίων .......................................... 239

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ........................................... 241Άρθρο 159 Αρμοδιότητες του περιφερειάρχη ................................................... 241Άρθρο 160 Αντιπεριφερειάρχες ........................................................................ 243Άρθρο 161 Αναπλήρωση και αντικατάσταση περιφερειάρχη ή αιρετού Αντιπεριφερειάρχη ......................................................................... 244Άρθρο 162 Εκλογή νέου περιφερειάρχη .......................................................... 245Άρθρο 163 Αρμοδιότητες του περιφερειακού συμβουλίου ............................... 246Άρθρο 164 Επιτροπές περιφερειακού συμβουλίου ........................................... 247Άρθρο 165 Συγκρότηση - Εκλογή προεδρείου του περιφερειακού

συμβουλίου .................................................................................... 248Άρθρο 166 Παραίτηση ...................................................................................... 250Άρθρο 167 Σύγκληση περιφερειακού συμβουλίου........................................... 251Άρθρο 168 Λειτουργία περιφερειακού συμβουλίου -

Περιφερειακές παρατάξεις ............................................................. 253Άρθρο 169 Απαρτία και λήψη αποφάσεων....................................................... 254Άρθρο 170 Πρακτικά συνεδριάσεως ................................................................ 255Άρθρο 171 Υποχρεώσεις συμβούλων .............................................................. 256Άρθρο 172 Κώλυμα συμμετοχής σε συνεδρίαση .............................................. 257Άρθρο 173 Συγκρότηση εκτελεστικής επιτροπής .............................................. 257Άρθρο 174 Αρμοδιότητες της εκτελεστικής επιτροπής ...................................... 258Άρθρο 175 Οικονομική επιτροπή ..................................................................... 259


Άρθρο 176 Αρμοδιότητες της οικονομικής επιτροπής ....................................... 260Άρθρο 177 Λειτουργία της οικονομικής επιτροπής ........................................... 262Άρθρο 178 Περιφερειακή επιτροπή διαβούλευσης .......................................... 263Άρθρο 179 Περιφερειακός συμπαραστάτης του πολίτη

και της επιχείρησης ........................................................................ 264

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ .......................................................... 267Άρθρο 180 Καταστατική θέση αιρετών της περιφέρειας ................................... 267Άρθρο 181 Αντιμισθία ...................................................................................... 267Άρθρο 182 Ειδική άδεια κατά τη διάρκεια της θητείας των αιρετών της

περιφέρειας .................................................................................... 269Άρθρο 183 Ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση των καθηκόντων

του περιφερειακού συμβούλου....................................................... 270Άρθρο 184 Αποζημιώσεις – Δαπάνες μετακίνησης – Λοιπά έξοδα .................. 271Άρθρο 185 Απολογισμός πεπραγμένων του περιφερειάρχη

και της εκτελεστικής επιτροπής ....................................................... 272

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ................................................................. 273Άρθρο 186 Αρμοδιότητες περιφερειών ............................................................ 273Άρθρο 187 Μεταβίβαση άσκησης πρόσθετων αρμοδιοτήτων στις περιφέρειες ... 311Άρθρο 188 Παροχή γνώμης της περιφέρειας για ειδικά θέματα ...................... 311Άρθρο 189 Προθεσμία για την έκδοση απόφασης ή παροχή γνώμης

από άλλες αρχές προς την περιφέρεια............................................ 312Άρθρο 190 Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης

Σύσταση - Σκοπός - Αρμοδιότητες ................................................. 312Άρθρο 191 Διοίκηση - Όργανα - Αρμοδιότητες αυτών ..................................... 314Άρθρο 192 Πόροι - Οικονομική διαχείριση ...................................................... 315Άρθρο 193 Οργάνωση - Κανονισμοί - Προσωπικό .......................................... 316

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ – ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ............................. 318Άρθρο 194 Επιχειρήσεις περιφερειών .............................................................. 318Άρθρο 195 Κανόνες σύστασης ......................................................................... 320Άρθρο 196 Κανόνες λειτουργίας αστικών εταιριών μη κερδοσκοπικού

χαρακτήρα της περιφέρειας ............................................................ 321Άρθρο 197 Ειδικές ρυθμίσεις για τις επιχειρήσεις των περιφερειών ................ 322


Άρθρο 198 Επιχειρήσεις των καταργούμενων νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και νομαρχιακών διαμερισμάτων ................................................... 323

Άρθρο 199 Μεταβατικές ρυθμίσεις για τις περιφερειακές επιχειρήσεις - Μετατροπή - Λύση επιχειρήσεων ................................................... 323

Άρθρο 200 Ιδρύματα ......................................................................................... 325Άρθρο 201 Νομικά πρόσωπα καταργούμενων νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων

και νομαρχιακών διαμερισμάτων ................................................... 325Άρθρο 202 Δίκτυα περιφερειών ....................................................................... 327Άρθρο 203 Διεθνείς συνεργασίες περιφερειών ................................................ 327

ΜΕΡΟΣ Δ΄ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΡΕΙΝΟΙ ΔΗΜΟΙ - ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ .................. 329

Άρθρο 204 Αρμοδιότητες νησιωτικών δήμων .................................................. 329Άρθρο 205 Αρμοδιότητες νησιωτικών περιφερειών ......................................... 334Άρθρο 206 Τρόπος άσκησης αρμοδιοτήτων ..................................................... 335Άρθρο 207 Νησιωτικές δημοτικές κοινότητες ................................................... 336Άρθρο 208 Ερευνητικό Ινστιτούτο Νησιωτικής Πολιτικής ................................ 337Άρθρο 209 Τρόπος άσκησης αρμοδιοτήτων στους ορεινούς δήμους ................ 338

ΜΕΡΟΣ Ε΄ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ............................................................................. 341

Άρθρο 210 Μητροπολιτικές λειτουργίες ........................................................... 341Άρθρο 211 Διαχείριση στερεών αποβλήτων της Μητροπολιτικής

Περιφέρειας ................................................................................... 345Άρθρο 212 Οργάνωση μητροπολιτικής περιφέρειας Αττικής ........................... 346Άρθρο 213 Οργάνωση μητροπολιτικής ενότητας Θεσσαλονίκης ...................... 347

ΜΕΡΟΣ ΣΤ΄ ΕΠΟΠΤΕΙΑ .............................................................................................................. 349

Άρθρο 214 Αρχές ............................................................................................. 349Άρθρο 215 Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. – Αρμοδιότητες ............... 349Άρθρο 216 Ελεγκτής Νομιμότητας ................................................................... 349Άρθρο 217 Προσωπικό Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α. ................. 351Άρθρο 218 Διάρθρωση Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α. ................. 351Άρθρο 219 Υπηρεσιακό Συμβούλιο ................................................................. 352


Άρθρο 220 Υπηρεσιακές μεταβολές- βαθμολογική εξέλιξη .............................. 352Άρθρο 221 Πειθαρχικά όργανα και αρμοδιότητες ............................................ 353Άρθρο 222 Οργάνωση Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α.................... 354Άρθρο 223 Συμβούλιο Ελεγκτών Νομιμότητας ................................................ 354Άρθρο 224 Εκτελεστότητα των πράξεων........................................................... 355Άρθρο 225 Υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας ............................................... 355Άρθρο 226 Αυτεπάγγελτος έλεγχος νομιμότητας .............................................. 356Άρθρο 227 Ειδική διοικητική προσφυγή - Αιτήσεις θεραπείας ......................... 357Άρθρο 228 Αναστολή εκτέλεσης ....................................................................... 358Άρθρο 229 Επιτόπιοι Έλεγχοι - Ετήσια έκθεση................................................ 358Άρθρο 230 Δημοσίευση αποφάσεων του Ελεγκτή Νομιμότητας ...................... 359Άρθρο 231 Υποχρέωση συμμόρφωσης ............................................................ 359Άρθρο 232 Αστική ευθύνη ................................................................................ 360Άρθρο 233 Πειθαρχική ευθύνη ........................................................................ 361Άρθρο 234 Πειθαρχική διαδικασία .................................................................. 362Άρθρο 235 Ιδιάζουσα δωσιδικία - Εξαίρεση από τη συνοπτική διαδικασία ...... 363Άρθρο 236 Έκπτωση εξαιτίας καταδίκης........................................................... 364Άρθρο 237 Παύση ............................................................................................ 365Άρθρο 238 Έλεγχος νομιμότητας πράξεων Ο.Τ.Α. - Αστική και πειθαρχική

ευθύνη αιρετών μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α.......................................................... 366

Άρθρο 239 Μετάταξη του υπηρετούντος σε κρατικές περιφέρειες και λοιπές υπηρεσίες προσωπικού στις Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας Ο.Τ.Α. ......................................................... 367

Άρθρο 240 Τοποθέτηση αποφοίτων Εθνικής Σχολής Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης σε Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας Ο.Τ.Α. .................................. 371

ΜΕΡΟΣ Ζ΄ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ - ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ – ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ........ 373

Άρθρο 241 Οργανισμός .................................................................................... 373Άρθρο 242 Εκτελεστικός Γραμματέας ............................................................... 375Άρθρο 243 Ειδικοί σύμβουλοι και συνεργάτες ................................................. 377Άρθρο 244 Πρόσληψη προσωπικού – Διαδικασία πρόσληψης ........................ 378Άρθρο 245 Προϊστάμενοι – Τοποθετήσεις – Μετακινήσεις .............................. 381


Άρθρο 246 Μετατάξεις ...................................................................................... 382Άρθρο 247 Αποσπάσεις .................................................................................... 384Άρθρο 248 Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων ............................................. 386Άρθρο 249 Υπηρεσιακό Συμβούλιο ................................................................. 387Άρθρο 250 Θητεία ............................................................................................ 389Άρθρο 251 Εκπροσώπηση των φύλων ............................................................. 389Άρθρο 252 Πειθαρχικό Δίκαιο – Δικαιοδοσία ................................................. 389Άρθρο 253 Ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του Υπαλληλικού Κώδικα ..... 390Άρθρο 254 Κατάταξη προσωπικού συνενούμενων δήμων και κοινοτήτων

σε νεοσύστατους δήμους ................................................................ 391Άρθρο 255 Μεταφορά προσωπικού νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων

στις περιφέρειες.............................................................................. 392Άρθρο 256 Μετάταξη προσωπικού σε περιφέρειες .......................................... 393Άρθρο 257 Μετάταξη προσωπικού σε δήμους.................................................. 395Άρθρο 258 Μετάταξη προσωπικού τμημάτων τεχνικών υπηρεσιών

δήμων και κοινοτήτων των περιφερειών στο δήμο της έδρας του νομού ....................................................................... 399

ΜΕΡΟΣ Η΄ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ............................................................................................................. 401

Άρθρο 259 Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι δήμων ............................................... 401Άρθρο 260 Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι περιφερειών ...................................... 403Άρθρο 261 Φορολογική δημοσιονομική αποκέντρωση .................................... 406Άρθρο 262 Ειδικό Πρόγραμμα Εξυγίανσης...................................................... 406Άρθρο 263 Λογαριασμός εξυγίανσης και αλληλεγγύης της πρωτοβάθμιας

και δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης ................................................ 410Άρθρο 264 Πιστοληπτική πολιτική - Διαδικασία συνομολόγησης δανείου

από δήμους και περιφέρειες ........................................................... 411Άρθρο 265 Προϋποθέσεις και όροι δανεισμού ................................................ 412Άρθρο 266 Προγραμματισμός, προϋπολογισμός και θέματα οικονομικής

διαχείρισης των νέων δήμων ......................................................... 413Άρθρο 267 Μεταβατικές διατάξεις οικονομικής διαχείρισης δήμων ................. 415Άρθρο 268 Προγραμματισμός, προϋπολογισμός – λογιστικό σύστημα

περιφερειών ................................................................................... 417Άρθρο 269 Μεταβατικές διατάξεις οικονομικής διαχείρισης περιφερειών ....... 421


Άρθρο 270 Κόστος μεταφοράς αρμοδιοτήτων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση ......................................................... 422

Άρθρο 271 Περιουσία των δήμων .................................................................... 422Άρθρο 272 Μεταβατική διάταξη ....................................................................... 422Άρθρο 273 Περιουσία περιφερειών ................................................................. 423Άρθρο 274 Μεταβατική διάταξη ....................................................................... 423Άρθρο 275 Προληπτικός έλεγχος Ελεγκτικού Συνεδρίου................................ 424Άρθρο 276 Κατασταλτικός έλεγχος Ελεγκτικού Συνεδρίου .............................. 424Άρθρο 277 Έλεγχος είσπραξης εσόδων ............................................................ 425Άρθρο 278 Προληπτικός έλεγχος συμβάσεων .................................................. 426Άρθρο 279 Αίτηση ανάκλησης ......................................................................... 427

ΜΕΡΟΣ Θ΄ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ .............................................................................. 429

Άρθρο 280 Αρμοδιότητες Αποκεντρωμένης Διοίκησης .................................... 429

ΜΕΡΟΣ Ι΄ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ «ΕΛΛ.Α.Δ.Α.» .............................................. 439

Άρθρο 281 Πρόγραμμα Ελληνική Αρχιτεκτονική Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης «ΕΛΛ.Α.Δ.Α.» ................................................. 441

ΜΕΡΟΣ ΙΑ΄ ΜETABATIKEΣ - ΤΕΛΙΚΕΣ - ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ - ΚΑΤΑΡΓΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ - ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ......................... 445

Άρθρο 282 Γενικές μεταβατικές διατάξεις ......................................................... 445Άρθρο 283 Τελικές ρυθμίσεις ........................................................................... 450Άρθρο 284 Ρυθμίσεις ειδικών θεμάτων ............................................................ 459Άρθρο 285 Καταργούμενες διατάξεις ............................................................... 464Άρθρο 286 Έναρξη ισχύος ................................................................................ 465

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

1. N. 3840/2010 (ΦΕΚ 53 Α΄/ 31-3-2010): Αποκέντρωση, απλοποίηση και ενί-σχυση της αποτελε-σματικότητας των διαδικασιών του Εθνικού Στρα-τηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013 και άλλες διατάξεις ............................................................... 467

Άρθρο 7 ............................................................................................................ 467


2. N. 3854/2010 (ΦΕΚ 94 Α/23-6-2010): Τροποποίηση της νομοθεσίας για την εναλλακτική δια-χείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων και τον Εθνικό Οργανισμό Εναλλακτικής Διαχείρισης Συ-σκευασιών και Άλλων Προϊόντων (Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π.) και άλλες διατάξεις ................................................................. 469

Άρθρο 9 (Ρυθμίσεις σχετικές με Φο.Δ.Σ.Α.) .................................................... 469

3. N. 3861/2010 (ΦΕΚ 112 Α/13-7-2010): Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο «Πρό-γραμμα Διαύγεια» και άλλες διατάξεις ............................ 470

Άρθρο 2 Πεδίο εφαρμογής ................................................................................ 470

4. Ν. 3879/2010 (ΦΕΚ 163 Α/21-9-2010): Ανάπτυξη της Δια Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» ............................................................................................. 474

Άρθρο 7 Η Δια Βίου Μάθηση στις περιφέρειες .............................................. 474Άρθρο 8 Η Δια Βίου Μάθηση στους δήμους .................................................... 475Άρθρο 21 Προγραμματικές Συμβάσεις Δια Βίου Μάθησης ............................. 477Άρθρο 22 Συμμετοχή της σχολικής κοινότητας και της τοπικής κοινωνίας ....... 478Άρθρο 23 Ρύθμιση θεμάτων λαϊκής επιμόρφωσης και επαγγελματικής

κατάρτισης ........................................................................................ 479

5. Ν. 3887/2010 (ΦΕΚ 174 Α/30-9-2010): Οδικές εμπορευματικές μεταφορές ..................................................................... 482

Άρθρο 16 (Ρυθμίσεις σχετικές με μεταφορά μαθητών) .................................... 482

6. Ν. 3897/2010 (ΦΕΚ 208 Α/10-12-2010): Σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας και Γενικής Διεύθυνσης Οδικής Ασφάλειας, εποπτεία και βελτίωση του θεσμού του τεχνικού ελέγχου οχημάτων για την προαγωγή της Οδικής Ασφάλειας και την προστασία του περιβάλλοντος, κύρωση Σύμβασης μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ο.Α.Σ.Θ. και άλλες διατάξεις ...................................................... 483

Άρθρο 22 (Ρυθμίσεις σχετικές με θέματα πολεοδομίας που συμπληρώνουν αντίστοιχες πολεοδομικής φύσεως ρυθμίσεις του ν.3852/2010) Ρύθμιση θεμάτων του ν. 3843/2010 .................................................. 483

7. N.3937/2011 (ΦΕΚ 60 Α/31-3-2011): Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις ........................................ 485

Άρθρο 25 ........................................................................................................... 485Άρθρο 29 ........................................................................................................... 486


Άρθρο 30 Εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης για την εξυπηρέτηση των υδρευτικών αναγκών των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης των νησιών του Αιγαίου ........................................... 488

Άρθρο 33 Τροποποιήσεις του άρθρου 22 του ν. 3897/2010 ............................. 489Άρθρο 34 .......................................................................................................... 489

8. Ν. 3938/2011 (ΦΕΚ 61 Α/31-3-2011): Σύσταση Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και άλλες διατάξεις ........................... 490

Άρθρο 26 Ειδικές ρυθμίσεις ............................................................................. 490

9. Ν. 3943/2011 (ΦΕΚ 66 Α/31-3-2011): Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών ......................... 492

Άρθρο 21 Λοιπές διατάξεις εισοδήματος .......................................................... 492Άρθρο 28

Συμπλήρωση διατάξεων για το αποδεικτικό ενημερότητας χρεών και φορολογικών υποχρεώσεων προς το Δημόσιο ....................................................... 492

Άρθρο 49 Άλλες διατάξεις .............................................................................. 494

10. Ν. 3961/2011 (ΦΕΚ 97 Α/29-4-2011): Τροποποίηση του ν. 3126/2003 για την ποινική ευθύνη των Υπουργών και άλλες διατάξεις .............................................................................................. 500

Άρθρο 8 ............................................................................................................ 500

11. Ν. 3965/2011 (ΦΕΚ 113 Α/18-5-2011): Αναμόρφωση πλαισίου λειτουργίας Ταμείου αρακαταθηκών και Δανείων, Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και άλλες διατάξεις ................................................... 501

Άρθρο 1 Λειτουργικός διαχωρισμός δραστηριοτήτων ....................................... 501Άρθρο 2 Κανόνες λειτουργίας .......................................................................... 502Άρθρο 3 Απόσχιση κλάδου εμπορικών δραστηριοτήτων.................................. 503

12. N. 3966/2011 (ΦΕΚ 118 Α / 24.05.2011): Θεσμικό πλαίσιο των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων, Ίδρυση Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Οργάνωση του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων ‘ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ’ και λοιπές διατάξεις» .............................................................................................................. 505

Άρθρο 58 Λοιπά θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης .......................... 505


Άρθρο 59 Λοιπές διατάξεις ............................................................................... 508

13. Ν. 3979/2011 (ΦΕΚ 138 Α΄ / 16-6-2011): Για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και άλλες διατάξεις................................ 509ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ .............................................................................................. 509

Άρθρο 41 Ώρες εργασίας υπαλλήλων Δημοσίου, Ο.Τ.Α. και λοιπών Ν.Π.Δ.Δ. .......................................................................................... 509

Άρθρο 42 Θέματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων ........................................ 511Άρθρο 43 Ρυθμίσεις οικονομικών θεμάτων Ο.Τ.Α. ......................................... 511Άρθρο 44 Θεσμικά Ζητήματα Ο.Τ.Α. .............................................................. 513Άρθρο 45 Ρυθμίσεις θεμάτων προσωπικού Ο.Τ.Α. ......................................... 513Άρθρο 47 Θέματα Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης .... 516Άρθρο 48 Καταργούμενες διατάξεις ................................................................. 518Άρθρο 49 Κατά προτεραιότητα καταβολή αποδοχών προσωπικού

των δήμων ....................................................................................... 519Άρθρο 50 Αναγνώριση προϋπηρεσίας για βαθμολογική εξέλιξη

του προσωπικού ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου που μεταφέρθηκε στους ΟΤΑ α΄ βαθμού ........................................ 520

Άρθρο 52 Μετάταξη προσωπικού πρώην ΤΥΔΚ από Δήμο Πειραιάσε περιφερειακή ενότητα Πειραιά .................................................... 520

Άρθρο 53 Μετατάξεις, μεταφορές, αποσπάσεις υπαλλήλων ΚΕΠ που πάσχουν από δυσίατα ή ανίατα νοσήματα ................................. 521

Άρθρο 54 Διαδικασία καταβολής κύριας οφειλής και προστίμων τρίτων προς δήμους .................................................. 521

Άρθρο 56 Δημοσιοποίηση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης υπόχρεων προσώπων – Ψηφιακή διακίνηση της δημοσιευτέας ύλης προς το Εθνικό Τυπογραφείο ................................................... 523

Άρθρο 58 Μετάταξη υπαλλήλων ΟΤΑ α βαθμού σε υπηρεσίες του δημοσίου και ΝΠΔΔ και αντιστρόφως ...................................... 523

Άρθρο 59 Υποχρεωτική μετάταξη πλεονάζοντος προσωπικού ΟΤΑ α΄ βαθμού ........................................................................................ 524

Άρθρο 61 Σύναψη δημοσίων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών καθαριότητας .................................................................................... 525

Άρθρο 62 Κατάργηση θέσεως Ειδικού Γραμματέα ........................................... 525


14. Ν. 3982/2011 (ΦΕΚ 143 Α΄ / 17-6-2011): Απλοποίηση της αδειοδότησης τεχνικών, επαγγελματικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων και επιχειρηματικών πάρκων και άλλες διατάξεις ............................................................................................. 526ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗ, ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ...................................................................... 526

Άρθρο 58 Διοίκηση και διαχείριση................................................................... 526

15. N. 3996/11 (ΦΕΚ 170 Α/5-8-2011) Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις .................................................... 527

Άρθρο 90 ........................................................................................................... 527

16. Ν. 4002/11 (ΦΕΚ 180 Α/22-8-2011) Τροποποίηση της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου - Ρυθμίσεις για την ανάπτυξη και τη δημοσιο νομική εξυγίανση - Θέματα αρμοδιότητας Υπουργείων Οικονομικών, Πολιτισμού και Τουρισμού και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ..................................................................................... 528

Άρθρο 69 Καθαρισμός σχολικών μονάδων ...................................................... 528

17. Ν. 4015/11 (ΦΕΚ 210 Α/21-9-2011) Θεσμικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τις συλλογικές οργανώσεις και την επιχειρηματικό τητα του αγροτικού κόσμου - Οργάνωση της επο πτείας του Κράτους ................................................................................ 529

Άρθρο 9 Αγροδιατροφικές συμπράξεις της Περιφέρειας ................................. 529Άρθρο 16 Τροποποιούμενες διατάξεις του ν. 2810/2000 «Αγροτικές

Συνεταιριστικές Οργανώσεις» (Α΄ 61) ............................................ 530

«Άρθρο 1 Ορισμός - Σκοπός - Νομική Μορφή Διαβάθμιση - Δραστηριότητες 530«Άρθρο 5 Μέλη 4 ............................................................................................. 531«Άρθρο 7 Δικαιώματα και υποχρεώσεις μελών ................................................ 532«Άρθρο 8 Συνεταιριστικό κεφάλαιο - Συνεταιρική μερίδα................................ 533«Άρθρο 14 Διοικητικό Συμβούλιο .................................................................... 534«Άρθρο 15 Αρχαιρεσίες.................................................................................... 536«Άρθρο 17 Έλεγχος .......................................................................................... 538«Άρθρο 23 Λύση .............................................................................................. 540«Άρθρο 34 Ποινικές Διατάξεις ......................................................................... 540


18. Ν. 4018/2011 (ΦΕΚ 215 Α/30-9-2011) Αναδιοργάνωση του συστήματος αδειοδότησης για τη διαμονή αλλοδαπών στη χώρα υπό όρους αυξημέ νης ασφάλειας, ρυθμίσεις θεμάτων Οργανισμών Το πικής Αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις αρμοδιό τητας του Υπουργείου Εσωτερικών ................................................... 542

Άρθρo 8 Ρύθμιση θεμάτων αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής ................. 542Άρθρο 9 Θεσμικά θέματα Ο.Τ.Α. ..................................................................... 544Άρθρο 11 Θέματα προσωπικού Ο.Τ.Α. ............................................................ 546Άρθρο 12 Ρυθμίσεις οικονομικών θεμάτων...................................................... 547

19. N. 4019/2011 (ΦΕΚ 216 Α/30-9-2011) Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και λοιπές διατάξεις ......................................................................................................... 549

Άρθρο 12 Δίκτυα Συνεργασίας, Δυνατότητα Συμπράξεων και Προγραμματικές Συμφωνίες ....................................................................................... 549

20. N. 4024/11 (ΦΕΚ 226 Α/27-10-2011) Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενιαίο μισθολόγιο - βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015.......................................................... 550

Άρθρο 40 Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείων Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Εσωτερικών . 550

« Άρθρο 209 Προσωπικό για εκτέλεση έργων με αυτεπιστασία ....................... 552

21. Ν. 4038/2012 (ΦΕΚ 14 Α/2-2-2012) Επείγουσες ρυθμίσεις που αφορούν την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατη γικής 2012-2015 .... 557

Άρθρο 2 Επείγουσες ρυθμίσεις για την εξυγίανση των δήμων καιτων περιφερειών και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών .. 557

Άρθρο 4 Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων και της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών ............................................................ 560

Άρθρο 12 Κυρώσεις για παραβάσεις διατάξεων υπαίθριου εμπορίου ............... 560Άρθρο 14 Ρυθμίσεις υπαίθριου εμπορίου και λαϊκών αγορών .......................... 563

22. Ν. 4039/12 (ΦΕΚ 15 Α/2-2-2012) Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό ................................................... 565


23. Ν. 4042/12 (ΦΕΚ 24 Α/13-2-2012) Ποινική προστασία του περιβάλλοντος - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ - Πλαίσιο παραγωγής και δια χείρισης αποβλήτων - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ - Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής .................................................................. 566

Άρθρο 35 Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων .. 566Άρθρο 64 Διάταξη σχετικά με την ανανέωση των Διοικητικών Συμβουλίων

των ΦΟΔΣΑ .................................................................................... 568

24. N. 4047/12 (ΦΕΚ 31 Α/23-2-2012)Κύρωση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Κατεπείγοντα μέτρα εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015 και του Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2011» και της Πράξης Νομο θετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις κατεπειγόντων θεμάτων εφαρμογής του ν. 4024/2011 «Συνταξιοδοτικές ρυθ μίσεις, ενιαίο μισθολόγιο - βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθε σμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» και των Υπουργείων Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών, Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων που αφορούν την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου πλαισί ου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» και άλλες διατάξεις ........................................................................ 569

Άρθρο πρώτο .................................................................................................... 569Άρθρο 1 Αναστολή πλειστηριασμών ................................................................ 569Άρθρο 2 Συμπλήρωση διατάξεων για το Έκτακτο Ειδικό Τέλος

Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.) ......... 570Άρθρο 3 Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων του ν. 4024/2011

«Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενιαίο μισθολόγιο - βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015» 574

Άρθρο 4 Επείγουσες διατάξεις εφαρμογής του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ....................................................................................... 576

Άρθρο 5 Ρυθμίσεις επειγόντων θεμάτων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, της Γενικής Γραμματείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων και της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών ...................................................................................... 577


Άρθρο δεύτερο.................................................................................................. 578Άρθρο 1 Ρυθμίσεις κατεπειγόντων θεμάτων εφαρμογής του ν. 4024/2011

και του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ..................................................... 579

Άρθρο 2 Ρυθμίσεις επειγόντων θεμάτων Υπουργείου Εσωτερικών ................. 583

25. Ν. 4049/12 (ΦΕΚ 35 Α/23-2-2012) Aντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα, του Ντόπινγκ, των προσυνεννοημένων αγώνων και λοιπές διατάξεις ............................................................................ 585

26. N. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α/29-2-2012) Ρυθμίσεις συνταξιοδοτικού περιεχομένου και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις εφαρμογής του Μνημονίου Συνεννόησης του ν. 4046/2012 ........................ 586

Άρθρο 2 Τροποποίηση Κρατικού Προϋπολογισμού έτους 2012 ....................... 586Άρθρο 3 Ρυθμίσεις θεμάτων Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής 591«Άρθρο 131 ....................................................................................................... 591

27. Ν. 4052/12 (ΦΕΚ 41 Α/1-3-2012) Νόμος αρμοδιότητας Υπουργείων Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλι σης για εφαρμογή του νόμου «Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθε ρότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελ λάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας» και άλλες διατάξεις ....................................................................... 593

28. N. 4053/12 (ΦΕΚ 44 Α/7-3-2012) Ρύθμιση λειτουργίας της ταχυδρομικής αγοράς, θεμάτων ηλεκτρονικών επικοινωνιών και άλλες διατάξεις .................................................................... 593

Άρθρο 34 ........................................................................................................... 593Άρθρο 94 Μεταβατικές διατάξεις ...................................................................... 593Άρθρο 23 Όροι και προϋποθέσεις για την παραχώρηση κατά κυριότητα ή

χρήση αθλητικών εγκαταστάσεων προς Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού .. 593

Άρθρο 35 ........................................................................................................... 593«Άρθρο 28 ......................................................................................................... 594


29. N. 4056/12 (ΦΕΚ 52 Α/12-3-2012) Ρυθμίσεις για την κτηνοτροφία και τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και άλλες διατάξεις ............................................................................................... 594

Άρθρο 17 Διαχείριση ανεπιτηρήτων παραγωγικών ζώων (αιγοπρόβατα και βοοειδή) .............................................................. 594

30. N. 4061/12 (ΦΕΚ 66 Α/22-3-2012) Διαχείριση και προστασία ακινήτων Υπουργείου Αγρο τικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - Ρύθμιση εμπραγμά των δικαιωμάτων και λοιπές διατάξεις .................................................................... 596

Άρθρο 4 Παραχωρήσεις ακινήτων ................................................................... 596Άρθρο 5 Εκμίσθωση λατομείων ....................................................................... 598Άρθρο 6 Παραχώρηση της χρήσης για κοινωφελείς σκοπούς .......................... 598

31. N. 4071/12 (ΦΕΚ 85 Α/11-4-2012) Ρυθμίσεις για την τοπική ανάπτυξη, την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση Ενσωμάτωση Οδη γίας 2009/50/ΕΚ ...... 599

Άρθρο 7 Καταστατική θέση των αιρετών .......................................................... 599Άρθρο 8 Αρμοδιότητες δήμων και περιφερειών ............................................... 599Άρθρο 9 Οικονομικά ζητήματα των δήμων ....................................................... 600Άρθρο 10 Ρυθμίσεις για τις Επιχειρήσεις των ΟΤΑ........................................... 604Άρθρο 11 Δημοτικές επιχειρήσεις με ειδικό σκοπό τη λειτουργία

ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού.............................................. 607Άρθρο 12 Θέματα προσωπικού ΟΤΑ ............................................................... 607Άρθρο 13 Σύσταση Περιφερειακών Συνδέσμων Φορέων

Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ................................................... 614Άρθρο 14 Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νήσων .......................... 616Άρθρο 15 Όργανα διοίκησης και αρμοδιότητες των οργάνων

των περιφερειακών συνδέσμων ΦΟΔΣΑ ....................................... 617Άρθρο 16 Διαδικασία συγχώνευσης φορέων διαχείρισης στερεών

αποβλήτων ....................................................................................... 618Άρθρο 17 Λειτουργικά ζητήματα ΦΟΔΣΑ- Θέματα προσωπικού .................... 621Άρθρο 18 Ρύθμιση θεμάτων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ........................... 626Άρθρο 19 Λοιπές Διατάξεις .............................................................................. 629«Άρθρο 131 ....................................................................................................... 632


της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΜΕΡΟΣ A΄

ΣΥΣΤΑ�

N. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010) · n. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010): Νέα...

Documents

Transcript of N. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010) · n. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010): Νέα...