Ûmien ta’ Matul is-SenaSalm Responsorjali Salm 39 (40), 2.4ab. 7-8a. 8b-9.10 Rl . (8a.9a): Hawn...

241

Ûmien ta’ Matul is-SenaIΩ-Ωmien huwa mitmum, u s-Saltna ta’ Alla

waslet; indmu u emmnu fl-Evan©elju.Mk 1,15

242

Qari g˙all-Ódud - Sena B

Kristu d-dawl tad-dinjaEmvin Cremona (1919-1987)Knisja Parrokkjali San Gejtanu, Óamrun

243

It-Tieni Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari ITkellem, Mulej, g˙ax il-qaddej tieg˙ek qieg˙ed jisma’.

1 Sam 3, 3b-10.19

Qari mill-Ewwel Ktieb ta’ Samwel

F’dak iΩ-Ωmien, 3Samwel kien mimdud fit-tempju tal-Mulej, fejn kien hemm l-arka ta’ Alla.

4Il-Mulej sejja˙: «Samwel!» U dan wie©eb: «Hawn jien!» 5U mar ji©ri g˙and G˙eli. «Hawn jien,» qallu, «g˙alfejn sejja˙tli?» «Ma sejja˙tlekx,» wie©eb, «er©a’ mur imtedd.» U ra©a’ mar jorqod.

6U ssokta l-Mulej isejja˙: «Samwel!» U Samwel qam u mar g˙and G˙eli u qallu: «Hawn jien! G˙alfejn sejja˙tli?» «Ma sejja˙tlekx, ibni,» wie©eb, «er©a’ mur orqod.» 7Samwel kien g˙adu ma g˙arafx il-Mulej, u anqas kienet g˙adha ma ttg˙arrfitlu l-kelma tal-Mulej.

8U ssokta l-Mulej isejja˙: «Samwel!» g˙at-tielet darba. U dan qam, u mar g˙and G˙eli, u qallu: «Hawn jien! G˙alfejn sejja˙tli?» U G˙eli fehem li l-Mulej kien qieg˙ed isejja˙ iΩ-Ωag˙Ωug˙. 9U qal lil Samwel: «Mur orqod. Jekk jer©a’ jsejja˙lek, wie©eb: Tkellem, Mulej, g˙ax il-qaddej tieg˙ek qieg˙ed jisma’.» U Samwel mar jorqod f’postu.

10U l-Mulej ©ie, waqaf ˙dejh, u sejja˙ b˙al drabi o˙ra: «Samwel! Samwel!» U Samwel wie©eb: «Tkellem, g˙ax il-qaddej tieg˙ek qieg˙ed jisma’.»

19Samwel kiber, u l-Mulej kien mieg˙u, u ma ˙alla ebda kelma milli qal tmur fix-xejn.

Il-Kelma tal-MulejRl . Irroddu ˙ajr lil Alla

244


Salm ResponsorjaliSalm 39 (40), 2.4ab. 7-8a. 8b-9.10

Rl . (8a.9a): Hawn jien, Mulej, ©ej nag˙mel ir-rieda tieg˙ek

2Ittamajt b’tama qawwija fil-Mulej; hu niΩel ˙dejja u sama’ l-g˙ajta tieg˙i.4Qeg˙edli fuq fommi g˙anja ©dida, g˙anja ta’ tif˙ir lil Alla tag˙na. Rl .

7Int ma titg˙axxaqx b’sagrifiççji u offerti; imma widnejja inti fta˙tli; ma tlabtnix vittmi tal-˙ruq u tat-tpattija.8Imbag˙ad jien g˙edt: «Hawn jien, ©ej.» Rl .

«Fil-bidu tal-ktieb hemm miktub fuqi9li nag˙mel ir-rieda tieg˙ek. Alla tieg˙i, dan jog˙©obni; il-li©i tieg˙ek ©ewwa qalbi.» Rl .

10Xandart il-©ustizzja f’©emg˙a kbira; xufftejja ma Ωammejthomx mag˙luqa. Mulej, dan inti tafu. Rl .

245

Qari IIL-i©sma tag˙kom huma membri ta’ Kristu.

1 Kor 6, 13c-15a. 17-20

Qari mill-Ewwel Ittra ta’ San Pawl Appostlu lill-Korintin

Óuti, 13il-©isem mhuwiex g˙aΩ-Ωína iΩda g˙all-Mulej, u l-Mulej huwa g˙all-©isem. 14U Alla qajjem il-Mulej u jqajjem lilna wkoll bil-qawwa tieg˙u.

15Ma tafux li l-i©sma tag˙kom huma membri ta’ Kristu? 17Min jing˙aqad mal-Mulej hu ru˙ wa˙da mieg˙u. 18A˙arbu Ω-Ωína! Kull dnub li wie˙ed jag˙mel hu ’l barra minn ©ismu, iΩda min jag˙mel iΩ-Ωína jkun qieg˙ed jidneb kontra ©ismu stess.

19Jew ma tafux li ©isimkom hu tempju tal-Ispirtu s-Santu, li jinsab jg˙ammar fikom, li g˙andkom minn Alla? Ma tafux li intom m’intomx tag˙kom infuskom? 20Bil-g˙oli kontu mixtrija! Mela ag˙tu ©ie˙ lil Alla permezz ta’ ©isimkom.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌw 1, 41,17b

Hallelujah. Rl . Hallelujah«Sibna l-Messija:»Il-grazzja u l-verità se˙˙u permezz tieg˙u.Rl . Hallelujah

It-Tieni Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

246


Evan©eljuMarru u raw fejn kien jg˙ammar il-Mulej.

Ìw 1, 35-42

Qari mill-Evan©elju skont San Ìwann

F’dak iΩ-Ωmien, 35Ìwanni kien hemm ma’ tnejn mid-dixxipli tieg˙u. 36Óares lejn Ìesù li kien g˙addej minn hemm, u qal: «Araw il-Óaruf ta’ Alla.» 37IΩ-Ωew© dixxipli semg˙uh jg˙id dan, u marru wara Ìesù.

38Ìesù dar u rahom mexjin warajh, u qalilhom: «Xi tridu?» IΩda huma staqsewh: «Rabbi» – li tfisser, Mg˙allem – «fejn toqg˙od?» . 39Hu we©ibhom: «Ejjew u taraw.» U marru mieg˙u u raw fejn kien joqg˙od, u dak in-nhar baqg˙u mieg˙u. Kien ˙abta tal-erbg˙a ta’ waranofsinhar.

40Wie˙ed mit-tnejn li semg˙u x’kien qal Ìwanni u marru wara Ìesù kien Indrì, ˙u Xmun Pietru. 41L-ewwel ma g˙amel mar isib lil ˙uh Xmun, u qallu: «Sibna l-Messija» – li tfisser Kristu. 42U ˙adu g˙and Ìesù. Ìesù ˙ares lejh u qallu: «Inti Xmun, bin Ìwanni. Inti tissejja˙ Kefa» – jew Pietru.

Il-Kelma tal-MulejRl . Tif˙ir lilek Kristu

247

It-Tielet Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IL-indiema tan-nies ta’ Ninwè.

Ìona 3, 1-5.10

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Ìona

1Il-kelma tal-Mulej waslet lil Ìona u qallu: 2«Qum, mur f’Ninwè, il-belt il-kbira, u xandrilha li ng˙idlek jien.» 3U Ìona qam u mar f’Ninwè kif qallu l-Mulej.

Issa Ninwè kienet belt kbira g˙all-a˙˙ar, trid tlitt ijiem biex timxiha. 4Ìona, kif da˙al il-belt, beda ©urnata mixi, ixandar u jg˙id: «Erbg˙in jum ie˙or, u Ninwè ssir ˙erba!»

5In-nies ta’ Ninwè emmnu f’Alla, nedew sawma u libsu l-ixkejjer, mill-kbir saΩ-Ωg˙ir.

10U Alla ra x’g˙amlu, kif re©g˙u lura minn triqthom il-˙aΩina. U Alla ra©a’ bdielu mid-deni li qal li kien se jag˙mlilhom, u ma g˙amlux.


248


Salm ResponsorjaliSalm 24 (25), 4bç-5ab.6-7bç.8-9

Rl . (4a): Triqatek, Mulej, g˙arrafni

4Triqatek, Mulej, g˙arrafni, il-mog˙dijiet tieg˙ek g˙allimni.5Mexxini fis-sewwa tieg˙ek u g˙allimni, g˙ax int Alla tas-salvazzjoni tieg˙i. Rl .

6Ftakar fil-˙niena u t-tjieba tieg˙ek, g˙ax huma minn dejjem, Mulej.7Inti tajjeb, Mulej; ftakar fija skont it-tjieba tieg˙ek. Rl .

8Tajjeb u sewwa l-Mulej; g˙alhekk juri triqtu lill-˙atja.9Imexxi l-imsejkna fis-sewwa, jg˙allem lill-fqajrin it-triq tieg˙u. Rl .

249

Qari IIIs-sura ta’ din id-dinja g˙ad tg˙addi.

1 Kor 7, 29-31


29Dan ng˙idilkom, ˙uti: iΩ-Ωmien qsar. Óa jkunu, mela, dawk li g˙andhom mara, b˙allikieku ma g˙andhomx; 30dawk li jibku, b˙allikieku ma jibkux; dawk li jifir˙u, b˙allikieku ma jifir˙ux; dawk li jixtru, b˙allikieku ma g˙andhom xejn; 31dawk li jgawdu d-dinja, b˙allikieku ma jgawduhiex; g˙ax is-sura ta’ din id-dinja g˙ad tg˙addi!


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMk 1, 15

Hallelujah. Rl . HallelujahIΩ-Ωmien huwa mitmum, u s-Saltna ta’ Alla waslet;indmu u emmnu fl-Evan©elju.Rl . Hallelujah

It-Tielet Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

250


Evan©eljuIndmu u emmnu fl-Evan©elju.

Mk 1, 14-20

Qari mill-Evan©elju skont San Mark

14Wara li arrestaw lil Ìwanni, Ìesù mar il-Galilija jxandar l-Evan©elju ta’ Alla 15u jg˙id: «IΩ-Ωmien huwa mitmum, u s-Saltna ta’ Alla waslet; indmu u emmnu fl-Evan©elju.»

16Waqt li kien g˙addej ma’ xatt il-ba˙ar tal-Galilija, lema˙ lil Xmun u ’l ˙uh Indrì qeg˙din ikalaw ix-xbiek fil-ba˙ar, g˙ax kienu sajjieda. 17U Ìesù qalilhom: «Ejjew warajja, u nag˙mel minnkom sajjieda tal-bnedmin.» 18U minnufih telqu x-xbiek, u marru warajh.

19Wara li mexa ftit ie˙or ra lil Ìakbu ta’ Ûebedew u lil ˙uh Ìwanni fid-dg˙ajsa qeg˙din isewwu x-xbiek, 20u minnufih sej˙ilhom. U huma telqu lil missierhom Ûebedew fid-dg˙ajsa mal-lavranti, u marru warajh.


251

Ir-Raba’ Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IJiena nqajmilhom profeta u nqieg˙ed kliemi fuq fommu.

Dewt 18, 15-20

Qari mill-Ktieb tad-Dewteronomju

Mosè kellem lill-poplu u qal: 15 «Il-Mulej, Alla tieg˙ek, iqajjimlek profeta b˙ali minn ©ensek, minn fost ˙utek; lilu g˙andkom tisimg˙u.

16Dan kollu skont ma tlabt inti stess lill-Mulej, Alla tieg˙ek, fil-Óoreb f’jum il-laqg˙a, meta g˙edt: “Jalla ma nismax aktar le˙en il-Mulej, Alla tieg˙i, u ma narax aktar dan in-nar i˙e©©e©, ˙alli ma mmutx.”17

U l-Mulej qalli: “Sewwa g˙amlu li tkellmu. 18Jiena nqajmilhom profeta b˙alek, minn fost ˙uthom; inqieg˙ed kliemi fuq fommu, u j˙abbrilhom kull ma nordnalu. 19Min ma jag˙tix widen g˙al kliemi li huwa j˙abbar f’ismi, jiena nitolbu kont talli jkun naqas. 20U jekk xi profeta jfettillu jg˙id f’ismi ˙wejje© li ma nkunx qabbadtu jg˙id, jew inkella j˙abbar f’isem allat o˙ra, dan il-profeta jkun ˙aqqu l-mewt.”»


252


Salm ResponsorjaliSalm 94 (95), 1-2.6-7.8-9

Rl . (8): Mhux li kontu llum tisimg˙u le˙en il-Mulej. La twebbsux qalbkom

1Ejjew, ˙a nfa˙˙ru bl-hena l-Mulej, ˙a ng˙ajtu bil-fer˙ lill-blata tas-salvazzjoni tag˙na!2Nersqu quddiemu b’g˙ana ta’ radd il-˙ajr, ng˙annulu b’g˙ajjat ta’ fer˙. Rl . 6Ejjew inqimuh u ninxte˙tu quddiemu, g˙arkupptejna quddiem il-Mulej li ˙alaqna!7G˙aliex hu Alla tag˙na, u a˙na l-poplu tal-merg˙a tieg˙u u n-nag˙a© tieg˙u. Rl .

Mhux li kontu llum tisimg˙u le˙nu!8«La twebbsux qalbkom b˙al f’Meriba, b˙al dakinhar f’Massa, fid-deΩert,9meta ©arrbuni u ttantawni missirijietkom, g˙alkemm raw dak li jien g˙amilt.» Rl .

253

Qari IIIkunu ˙sibijietna fil-˙wejje© tal-Mulej.

1 Kor 7, 32-35


Óuti, 32iva, jiena rridkom bla ˙sibijiet. Ir-ra©el mhux miΩΩewwe©, ˙siebu fil-˙wejje© tal-Mulej, ji©ifieri, kif jog˙©ob lill-Mulej. 33Min hu miΩΩewwe©, ˙siebu fil-˙wejje© tad-dinja, ji©ifieri, kif jog˙©ob lil martu, 34u hu mifrud fih innifsu!

Hekk ukoll il-mara mhix miΩΩew©a u x-xebba ˙siebhom fil-˙wejje© tal-Mulej, ji©ifieri, biex ikunu qaddisa f’©isimhom u f’ru˙hom. IΩda l-mara miΩΩew©a ˙siebha fil-˙wejje© tad-dinja, ji©ifieri, kif tog˙©ob lil Ωew©ha.

35Dan qieg˙ed ng˙idhulkom g˙all-©id tag˙kom, mhux biex inxekkilkom, iΩda g˙all-©id tag˙kom u biex tg˙ixu marbutin mal-Mulej bla tixrid ta’ mo˙˙.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMat 4, 16

Hallelujah. Rl . HallelujahIl-poplu li kien qieg˙ed fid-dlamra dawl kbir;dawk li kienu f’art u dell il-mewtidda dawl g˙alihom.Rl . Hallelujah

Ir-Raba’ Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

254


Evan©eljuKien jg˙allimhom b˙al wie˙ed li g˙andu s-setg˙a.

Mk 1, 21-28


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù u d-dixxipli tieg˙u 21da˙lu Kafarnahum. Malajr, f’jum is-Sibt, da˙al fis-sinagoga u qag˙ad jg˙allem. 22In-nies baqg˙u mistag˙©bin bil-mod tat-tag˙lim tieg˙u, g˙ax beda jg˙allimhom b˙al wie˙ed li g˙andu s-setg˙a, u mhux b˙all-kittieba.

23Mela jkun hemm fis-sinagoga tag˙hom ra©el bi spirtu ˙aΩin 24u qabad jg˙ajjat u jg˙id: «A˙na x’g˙andna x’naqsmu, Ìesù ta’ Nazaret? Ìejt biex teqridna? Jien naf min int: Il-Qaddis ta’ Alla!» 25Imma Ìesù kkmandah: «Iskot! O˙ro© minnu!» 26Imbag˙ad l-ispirtu ˙aΩin lir-ra©el beda j˙abbtu ˙afna, g˙ajjat g˙ajta kbira u ˙are© minnu.

27U lkoll stag˙©bu, u bdew jistaqsu lil xulxin u jg˙idu: «Dan x’inhu? X’tag˙lim ©did mog˙ti bis-setg˙a! Sa lill-ispirti ˙Ωiena jikkmanda, u huma joqog˙du g˙alih?» 28U l-fama tieg˙u malajr xterdet mal-in˙awi kollha tal-Galilija.


255

Il-Óames Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IIl-˙ajja tal-bniedem fuq l-art.

Ìob 7, 1-4.6-7

Qari mill-Ktieb ta’ Ìob

Ìob tkellem u qal: 1«Óajjet il-bniedem mhix forsi xog˙ol bilfors fuq l-art? U g˙omru mhux b˙al jiem il-˙addiem mikri?

2B˙alma lsir jixxennaq g˙ad-dell, u b˙alma l-mikri jistenna l-˙las, 3hekk xhur fierg˙a kienu sehmi, u ljieli dwejjaq messew lili.

4Jekk nimtedd, ng˙id: “Meta se nqum?” u meta nqum, ng˙id: “Meta se jidlam?” u hekk nixba’ nhewden sa ma jidlam.

6E˙fef minn mekkuk g˙addew jiemi, u bla tama ntemmu.

7Ftakar li ˙ajti buffura ri˙, u g˙ajnejja ma jer©g˙ux jaraw ir-riΩq.»


256



Rl . (ara 3a): Fa˙˙ru l-Mulej, li jfejjaq il-qlub maqsuma

1Fa˙˙ru l-Mulej, g˙ax tajjeb li tg˙anni lil Alla tag˙na; g˙ax ˙elu u xieraq it-tif˙ir tieg˙u.2Jibni ’l Ìerusalemm il-Mulej, ji©ma’ l-imxerrdin ta’ IΩrael. Rl .

3Hu jfejjaq il-qlub maqsuma, hu jorbot il-©rie˙i tag˙hom.4Hu jg˙odd in-numru tal-kwiekeb; kollha jsej˙ilhom b’isimhom. Rl .

5Kbir Sidna l-Mulej, u ta’ qawwa kbira; bla tarf id-dehen tieg˙u.6Jerfa’ l-imsejknin il-Mulej, u jniΩΩel sal-art il-˙Ωiena. Rl .

257

Qari IIÓaΩin g˙alija jekk ma nxandarx l-Evan©elju.

1 Kor 9. 16-19.22-23


Óuti, 16jekk jiena nxandar l-Evan©elju ma g˙andix biex nifta˙ar; jien obbligat nag˙mlu dan. ÓaΩin g˙alija jekk ma nxandarx l-Evan©elju!

17Jekk dan nag˙mlu minn rajja, ikolli dritt g˙all-˙las; imma jekk nag˙mlu g˙ax obbligat, dan ifisser li qieg˙ed nag˙mel ix-xog˙ol li Alla fdali f’idejja. 18X’inhu mela l-˙las tieg˙i? Li meta nxandar l-Evan©elju, inxandru b’xejn, bla ma nfittex id-dritt li jag˙tini l-Evan©elju stess.

19G˙ax g˙ad li ma jiena marbut ma’ ˙add, jien g˙amilt lili nnifsi lsir ta’ kul˙add biex nirba˙ lil ˙afna. 22Sirt dg˙ajjef mad-dg˙ajfin, biex nirba˙ id-dg˙ajfin. Sirt kollox ma’ kul˙add, biex insalva lil kul˙add. 23Nag˙mel dan kollu min˙abba l-Evan©elju biex ikolli sehem minnu.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©elju Mt 8, 17

Hallelujah. Rl . HallelujahKristu rafa’ fuqu d-dg˙ufija tag˙na,u tg˙abba bil-mard tag˙na.Rl . Hallelujah

Il-Óames Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

258


Evan©eljuÌesù jfejjaq ˙afna morda minn bosta mardiet.

Mk 1, 29-39


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù u d-dixxipli 29˙ar©u mis-sinagoga u baqg˙u sejrin ma’ Ìakbu u Ìwanni g˙and Xmun u Indrì. 30Issa omm il-mara ta’ Xmun kienet fis-sodda bid-deni, u malajr qalulu biha. 31Resaq lejha, qabadha minn idha u qajjimha. U d-deni ˙allieha, u bdiet isservihom.

32Filg˙axija, imbag˙ad, fi nΩul ix-xemx, ˙adulu quddiemu lil dawk kollha li kienu morda jew li kienu ma˙kuma mix-xitan. 33U quddiem il-bieb in©abret il-belt bi ˙©arha. 34U fejjaq ˙afna morda minn kull xorta ta’ mard, u ˙are© g˙add kbir ta’ xjaten li hu ma kienx i˙allihom jitkellmu, g˙ax huma kienu jafu min kien.

35L-g˙ada filg˙odu kmieni, qabel ma Ωernaq, qam, ˙are© u mar f’post imwarrab u qag˙ad hemm jitlob. 36Xmun u s˙abu l-o˙rajn marru jfittxuh. 37Kif sabuh, qalulu: «Kul˙add jistaqsi g˙alik.» 38U qalilhom: «Ejjew immorru band’o˙ra, fl-ir˙ula tal-qrib, ˙alli nippriedka hemmhekk ukoll, g˙ax g˙alhekk ˙ri©t.»

39U dar il-Galilija kollha, jippriedka fis-sinagogi tag˙hom u jo˙ro© ix-xjaten.


259

Is-Sitt Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IJoqg˙od g˙alih wa˙du u jg˙ammar ’il bog˙od min-nies.

Lev 13, 1-2.45-46

Qari mill-Ktieb tal-Levitiku

1Il-Mulej kellem lil Mosè u lil Aron u qalilhom: 2«Meta xi ˙add ikollu fil-©ilda xi qxur jew xi buΩΩieqa, jew xi tebg˙a bajda, qisha ©er˙a tal-©diem, je˙duh g˙and Aron il-qassis, jew g˙and xi ˙add minn uliedu l-qassisin.

45Il-marid bil-©diem g˙andu jilbes ˙wejje© imqattg˙a u j˙alli rasu mikxufa, u jitg˙atta sa geddumu, u jg˙ajjat: “Imni©©es! Imni©©es!”

46Kemm idum marid ikun miΩmum b’imni©©es li hu, u jg˙ix wa˙du f’postu barra mill-kamp.»


260


Salm ResponsorjaliSalm 31 (32), 1-2.5.11

Rl . (7): Int kenn g˙alija, iddawwarni u tferra˙ni bil-˙elsien tieg˙ek

2Hieni l-bniedem li ˙tijietu ma˙fura, li g˙andu d-dnub tieg˙u mistur! Hieni l-bniedem li ebda ˙aΩen ma jg˙oddlu l-Mulej, u ma g˙andu ebda qerq f’qalbu! Rl .

5Id-dnub tieg˙i jien stqarrejtlek, u l-˙aΩen tieg˙i ma ˙bejtulekx. Jien g˙edt: «Quddiem il-Mulej nistqarr ˙tijieti.» U int ˙firtli l-˙aΩen tad-dnub tieg˙i. Rl .

11Ifir˙u, twajbin, u thennew fil-Mulej; g˙ajtu bil-fer˙, intom ilkoll ta’ qalbkom safja. Rl .

Qari IIIxbhu lili, b˙alma jien nixbah lil Kristu.

1 Kor 10, 3-11,1

Qari mill-Ewwel Ittra ta’ San Pawl Apostlu lill-Korintin

Óuti, 31sew jekk tieklu, sew jekk tixorbu, tag˙mlu x’tag˙mlu, ag˙mlu kollox g˙all-glorja ta’ Alla. 32Tkunux ta’ tfixkil, la g˙al-Lhud, la g˙all-Griegi, u lanqas g˙all-Knisja ta’ Alla. 33Hekk jiena nog˙©ob lil kul˙add f’kollox, bla ma nfittex l-interessi tieg˙i, imma tal-˙afna biex isalvaw.

11,1Ixbhu lili, b˙alma jien nixbah lil Kristu.


261

Akklamazzjoni qabel l-Evan©elju Lq 7,16

Hallelujah. Rl . HallelujahProfeta kbir qam fostna,u Alla Ωar il-poplu tieg˙u.Rl . Hallelujah

Evan©eljuIl-©diem marlu u ©ismu ndaf.

Mk 1, 40-45


F’dak iΩ-Ωmien, 40resaq fuq Ìesù wie˙ed lebbruΩ jitolbu bil-˙erqa, inxte˙et g˙arkupptejh quddiemu u qallu: «Jekk trid, tista’ tfejjaqni!» 41Imqanqal mill-˙niena, Ìesù medd idu fuqu, messu u qallu: «Irrid, kun imnaddaf!»

42U minnufih il-lebbra marritlu u ©ismu ndaf. 43U widdbu bis-s˙i˙, bag˙tu malajr 44u qallu: «Qis li ma tg˙id xejn lil ˙add; iΩda mur uri ru˙ek lill-qassis, u ag˙mel offerta g˙all-fejqan tieg˙ek kif ordna Mosè, biex tkunilhom ta’ xhieda.»

45IΩda dak, meta telaq, beda jxandar ma’ kullimkien u jxerred l-a˙bar, hekk li Ìesù f’ebda belt ma sata’ iΩjed jid˙ol bid-dieher, imma kien jibqa’ barra fil-kampanja u kienu jmorru ˙dejh nies minn kullimkien.


Is-Sitt Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

262


Is-Seba’ Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IJiena ˙assart dnubietek.

Is 43, 18-19.21-22.24b-25

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Isaija

Dan jg˙id il-Mulej:18«La tiftakrux iΩjed fi ©rajjiet l-img˙oddi; la ta˙sbux fuq dak li ©ara qabel.19Arawni, sejjer nag˙mel ˙a©a ©dida: fe©©et issa; g˙adkom ma ttendejtux? Se nifta˙ triq fix-xag˙ri, xmajjar fid-deΩert.

21Il-poplu sawwart g˙alija, biex ixandar it-tif˙ir tieg˙i.22B’danakollu, int, Ìakobb, ma sejja˙tlix, g˙ax int xbajt minni, o IΩrael!24G˙abbejtni bi dnubietek, fnejtni bi ˙Ωunitek.

25Jien, jien hu, li n˙assar dnubietek min˙abba fija. u li ˙tijietek iΩjed ma niftakarhomx.»


263


Rl . (5a): Fejjaqni, g˙ax dnibt kontra tieg˙ek

2Hieni min ja˙seb fil-fqir u d-dg˙ajjef; f’jum l-g˙aw© je˙ilsu l-Mulej.3Il-Mulej i˙arsu, jag˙tih il-˙ajja u jhennih fuq l-art; ma jitilqux g˙ar-rieda tal-g˙edewwa tieg˙u. Rl .

4Il-Mulej jieqaf mieg˙u fuq is-sodda tal-mard; ifejqu mill-mard meta jkun mix˙ut. 5Jien g˙edt: «Óenn g˙alija, Mulej; fejjaqni, g˙ax dnibt kontra tieg˙ek.» Rl .

13U lili inti ΩΩommni, g˙ax jien bla ˙tija, u tqeg˙edni g˙al dejjem quddiemek.14Imbierek il-Mulej, Alla ta’ IΩrael, minn dejjem g˙al dejjem. Rl .


264


Qari IIÌesù ma kienx Iva u Le, fih kien hem l-Iva we˙idha.

2 Kor 1, 18-22

Qari mit-Tieni Ittra ta’ San Pawl Appostlu lill-Korintin

Óuti, 18tassew, daqskemm tassew hu fidil Alla, li l-kelma tag˙na lilkom ma kinitx «iva» u «le». 19L-Iben ta’ Alla, Ìesù Kristu, li xandarnielkom a˙na, jiena u Silvanu u Timotju, ma kienx «iva» u «le»; fih kien hemm l-«iva» we˙idha.

20G˙ax fih il-weg˙diet ta’ Alla kollha saru «iva». Hu g˙alhekk li a˙na, permezz tieg˙u, ng˙idu l-«Ammen» g˙all-glorja ta’ Alla.

21Alla hu li jwettaq kemm lilkom u kemm lilna fi Kristu, li kkonsagrana g˙alih innifsu; 22hu li ssi©illana wkoll bis-si©ill tieg˙u, u tana b’rahan l-Ispirtu fi qlubna.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuLq 4, 18

Hallelujah. Rl . HallelujahIl-Mulej bag˙atni nwassal il-bxara t-tajba lill-fqajrin, u rrodd il-˙elsien lill-imjassrin.Rl . Hallelujah

265

Evan©eljuBin il-bniedem g˙andu s-setg˙a ja˙fer id-dnubiet fuq l-art.

Mk 2, 1-12


Meta Ìesù re©a’ 1da˙al Kafarnahum, in-nies semg˙et li kien id-dar. 2U n©abru bosta, hekk li ma kienx hemm fejn joqog˙du iΩjed, anqas quddiem il-bieb. U qag˙ad ixandrilhom il-kelma.

3U marru ˙adulu quddiemu wie˙ed miflu©, merfug˙ minn erbg˙a min-nies. 4Billi ma setg˙ux jersqu sa ˙dejh min˙abba l-kotra, qalg˙u s-saqaf ta’ fuqu, fet˙u toqba, u niΩΩlu minnha l-friex li fuqu kien mimdud il-miflu©. 5Meta ra l-fidi tag˙hom, Ìesù qal lill-miflu©: «Ibni, dnubietek ma˙fura.»

6Mela kien hemm bilqieg˙da xi w˙ud mill-kittieba, u f’qalbhom bdew jg˙idu: 7«Dan kif qieg˙ed jitkellem hekk? Dan qieg˙ed jidg˙i! Min jista’ ja˙firhom id-dnubiet ˙lief Alla biss?» 8Malli Ìesù nteba˙ fih innifsu x’kienu qeg˙din jg˙idu bejnhom u bejn ru˙hom qalilhom: «G˙aliex qeg˙din ta˙sbu hekk f’qalbkom? 9X’inhu l-e˙fef, tg˙id lill-miflu©: “Dnubietek ma˙fura!” jew tg˙idlu: “Qum u aqbad friexek u imxi!”? 10Mela biex tkunu tafu li Bin il-bniedem g˙andu s-setg˙a ja˙fer id-dnubiet fuq l-art» – qal lill-miflu© – 11«Qum, qieg˙ed ng˙idlek, aqbad friexek u mur lejn darek.»

12Dak qam, qabad malajr friexu, u ˙are© ’il barra quddiem kul˙add. U kul˙add stag˙©eb, u bdew ifa˙˙ru lil Alla u jg˙idu: «Ówejje© b˙al dawn qatt ma rajniehom!»



266


It-Tmien Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IG˙al dejjem ng˙arrsek mieg˙i.

Hos 2, 16b.17b.21-22

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Hoseg˙a

Dan jg˙id il-Mulej:

«Arawni, jiena lill-g˙arusa tieg˙i16 ne˙odha fid-deΩert u lil qalbha nkellem.17 Hemmhekk hi twie©eb b˙al fi Ωmien Ωg˙oΩitha, b˙al fi Ωmien ˙ru©ha minn art l-E©ittu.

21G˙al dejjem ng˙arrsek mieg˙i, ng˙arrsek mieg˙i fis-sewwa u l-˙aqq, fl-im˙abba u l-˙niena,22b’rabta fidila jiena ng˙arrsek mieg˙i,u int tag˙raf lill-Mulej.»


267

Salm ResponsorjaliSalm 102 (103), 1-2.3-4.8.10.12-13

Rl . (8a): Óanin u twajjeb il-Mulej

1Bierek, ru˙ tieg˙i, il-Mulej! B’qalbi kollha nbierek l-isem qaddis tieg˙u.2Bierek, ru˙ tieg˙i, il-Mulej, u la tinsiex il-©id kollu li g˙amel mieg˙ek. Rl .

3Hu li ja˙fer dnubietek kollha; ifejjaq il-mard tieg˙ek kollu;4jifdi lil ˙ajtek mill-qabar; i˙addnek bit-tjieba u l-˙niena. Rl .

8Óanin u twajjeb il-Mulej, idum ma jag˙dab u kollu mog˙drija.10Ma mexiex mag˙na skont ma ˙aqqhom ˙tijietna; ma ˙allasniex skont ma ˙aqqha ˙Ωunitna. Rl .

12Daqskemm hu mbieg˙ed il-Lvant mill-Punent, hekk hu jbieg˙ed minna ˙tijietna.13B˙alma j˙enn il-missier g˙al uliedu, hekk i˙enn il-Mulej g˙al min g˙andu l-biΩa’ tieg˙u. Rl .


268


Qari IIIntom l-ittra ta’ Kristu afdata f’idejna.

2 Kor 3, 1b-6


Óuti, 1g˙andna bΩonn a˙na, b˙al xi w˙ud, b’xhieda g˙alina, ittri ta’ rakkomandazzjoni g˙alikom jew ming˙andkom? 2L-ittra tag˙na hi intom, miktuba fuq qlubna, mag˙rufa u moqrija minn kul˙add. 3Intom tidhru li intom l-ittra ta’ Kristu fdata f’idejna, miktuba mhux bil-linka, imma bl-Ispirtu ta’ Alla l-˙aj; mhux fuq it-twavel tal-©ebel, iΩda fuq it-twavel tal-la˙am ta’ qalbkom.

4Tant a˙na g˙andna qalbna qawwija quddiem Alla permezz ta’ Kristu! 5Mhux li a˙na minna nfusna g˙andna l-˙ila na˙sbu li xi ˙a©a ©ejja minna nfusna; il-˙ila tag˙na ©ejja ming˙and Alla, 6li tana l-˙ila li nkunu ministri tal-patt il-©did, il-patt mhux tal-ittra imma tal-Ispirtu; g˙ax l-ittra toqtol, imma l-Ispirtu jag˙ti l-˙ajja.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌak 1, 18

Hallelujah. Rl . HallelujahG˙ax ried hu, il-Missier wilidna bil-kelma tal-veritàbiex inkunu l-ewwel frott tal-˙lejjaq tieg˙u.Rl . Hallelujah

269

Evan©eljuIl-g˙arus hu mag˙kom.

Mk 2, 18-22


18Darba wa˙da d-dixxipli ta’ Ìwanni u l-FariΩej kienu sajmin, u ©ew u qalu lil Ìesù: «G˙aliex id-dixxipli ta’ Ìwanni u d-dixxipli tal-FariΩej isumu, u d-dixxipli tieg˙ek ma jsumux?»

19Qalilhom Ìesù: «Huwa l-˙bieb tal-g˙arus se jsumu sakemm l-g˙arus ikun g˙adu mag˙hom? Sakemm ikollhom l-g˙arus mag˙hom mhumiex se jsumu. 20Imma jasal il-jum meta l-g˙arus jitte˙dilhom, u mbag˙ad isumu dakinhar.

21Óadd ma jraqqa’ mantar qadim b’biçça drapp ©dida, g˙ax inkella r-roqg˙a l-©dida ssellet il-qadim, u t-tiçrita tikber. 22U ˙add ma jqieg˙ed l-inbid il-©did f’dami©©ani qodma tal-©ild, g˙ax inkella l-inbid jifqa’ d-dami©©ani, u jintilef kemm l-inbid u kemm id-dami©©ani. IΩda nbid ©did jitqieg˙ed f’dami©©ani ©odda!»



270


Id-Disa’ Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IFtakar li int kont ilsir fl-art tal-E©ittu.

Dewt 5, 12-15


Dan jg˙id il-Mulej: 12«Óares jum is-Sibt u qaddsu b˙alma ordnalek il-Mulej, Alla tieg˙ek. 13Sitt ijiem tista’ ta˙dem, u tag˙mel ix-xog˙ol kollu tieg˙ek. 14Imma s-seba’ jum hu l-mistrie˙ tal-Mulej, Alla tieg˙ek: ebda xog˙ol ma g˙andek tag˙mel dakinhar, la int, la ibnek u lanqas bintek; la l-qaddej u lanqas il-qaddejja tieg˙ek; la l-barri, la l-˙mar u ebda wa˙da mill-bhejjem tieg˙ek; lanqas il-barrani li jg˙ix f’beltek; ˙alli jistrie˙u b˙alek il-qaddejja tieg˙ek, ir©iel u nisa.

15Ftakar li int kont ilsir fl-art tal-E©ittu, u l-Mulej, Alla tieg˙ek, ˙ar©ek minn hemm b’id qawwija u bi drieg˙ merfug˙; g˙alhekk il-Mulej, Alla tieg˙ek, ordnalek li t˙ares jum is-Sibt.»


271

Salm ResponsorjaliSalm 80 (81), 3-4.5-6ab.6c-8a.10-11b

Rl . (2a): G˙annu bil-fer˙ lil Alla, qawwa tag˙na

3G˙ollu le˙en l-g˙ana, doqqu t-tnabar, doqqu ç-çetra ˙elwa mal-arpa.4Doqqu t-tromba mal-qamar ©did, mal-qamar mimli f’jum il-festa tag˙na. Rl .

5G˙ax dan hu kmandament g˙al IΩrael, din li©i ta’ Alla ta’ Ìakobb.6Dan l-ordni hu tah lil ÌuΩeppi, huwa u ˙iere© minn art l-E©ittu. Rl .

Kliem li ma nafux qieg˙ed nisma’:7«Ne˙˙ejtlek it-tag˙bija minn fuq dahrek, ˙listlek idek mill-irfig˙ tal-qoffa.8Fid-dwejjaq sejja˙tli, u jiena ˙listek. Rl .

10Ma jkollokx alla ie˙or f’nofskom, tinxte˙itx quddiem alla barrani.11Jiena l-Mulej, Alla tieg˙ek, li tellajtek mill-art tal-E©ittu.» Rl .


272


Qari IIIl-˙ajja ta’ Ìesù tidher fil-©isem tag˙kom.

2 Kor 4, 6-11


Óuti, 6dan Alla li qal: «Óa jiddi d-dawl mid-dlam», dak hu li idda fi qlubna biex jag˙tina d-dawl tal-g˙arfien tal-glorja ta’ Alla, li tiddi f’wiçç Kristu.

7Dan it-teΩor qieg˙ed g˙andna f’©arar tal-fu˙˙ar, ˙alli b’hekk jidher sewwa li l-kobor ta’ din il-qawwa ©ej minn Alla, u mhux minna. 8A˙na minn kullimkien ninsabu mag˙fusin, iΩda m’a˙niex mg˙attnin; im˙assbin, iΩda ma g˙andniex qalbna maqtug˙a; 9ippersegwitati, iΩda m’a˙niex abbandunati; mix˙utin mal-art, iΩda m’a˙niex meqrudin. 10F’©isimna dejjem in©orru l-mewt ta’ Ìesù, biex f’©isimna tidher ukoll il-˙ajja ta’ Ìesù.

11G˙ax a˙na, g˙ad li qeg˙din ng˙ixu, ninsabu dejjem mog˙tija g˙all-mewt min˙abba f’Ìesù biex il-˙ajja ta’ Ìesù wkoll tkun tidher fil-©isem tag˙na li jmut.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌw 17, 17b.a

Hallelujah. Rl . HallelujahIl-kelma tal-Mulej hi l-verità:qaddisna permezz tal-verità.Rl . Hallelujah

273

Evan©eljuBin il-bniedem tas-Sibt ukoll huwa Sid.

Mk 2, 23 - 3,6


23Ìara li darba s-Sibt Ìesù kien g˙addej minn g˙alqa miΩrug˙a, u d-dixxipli tieg˙u, huma u mexjin, bdew jaqtg˙u s-sbul.

24U l-FariΩej staqsewh: «Ara, g˙aliex qeg˙din jag˙mlu dak li ma jiswiex nhar ta’ Sibt?» 25U hu qalilhom: «Qatt ma qrajtu x’g˙amel David meta kien fil-˙tie©a u ˙adu l-©u˙, hu u dawk li kienu mieg˙u, 26kif da˙al fid-dar ta’ Alla, fi Ωmien il-qassis il-kbir Abjatar, u kiel il-˙obΩ tal-preΩenza ta’ quddiem il-Mulej, li ˙add ma kien jista’ jieklu ˙lief il-qassisin, u ta minnu wkoll lil min kien mieg˙u?»

27U qalilhom: «Is-Sibt kien mag˙mul g˙all-bniedem, u mhux il-bniedem g˙as-Sibt. 28G˙alhekk Bin il-bniedem tas-Sibt ukoll huwa sid.»

3,1Ra©a’ da˙al fis-sinagoga, u kien hemm ra©el li kellu idu niexfa. 2U qag˙du jg˙assulu jekk ifejqux f’jum is-Sibt, biex ikollhom fuqiex jixluh. 3Imma hu qal lir-ra©el li kellu idu niexfa: «Qum, ejja fin-nofs.» 4Imbag˙ad staqsa lilhom: «X’jiswa li tag˙mel nhar ta’ Sibt, ©id jew deni? Issalva ˙ajja jew toqtolha?» IΩda huma baqg˙u siekta. 5U xe˙et ˙arsa qalila madwaru fuqhom, imnikket g˙all-a˙˙ar min˙abba l-ebusija ta’ qalbhom, u qal lir-ra©el: «Midd idek!» Dak meddha, u idu re©g˙et ©iet f’sa˙˙itha.

6U l-FariΩej ˙ar©u; minnufih bdew jiftiehmu mal-Erodjani kontra tieg˙u kif jeqirduh.



274


Jew il-forma l-qasira

Evan©eljuBin il-bniedem tas-Sibt ukoll huwa Sid.

Mk 2, 23-28


23Ìara li darba s-Sibt Ìesù kien g˙addej minn g˙alqa miΩrug˙a, u d-dixxipli tieg˙u, huma u mexjin, bdew jaqtg˙u s-sbul.

24U l-FariΩej staqsewh: «Ara, g˙aliex qeg˙din jag˙mlu dak li ma jiswiex nhar ta’ Sibt?» 25U hu qalilhom: «Qatt ma qrajtu x’g˙amel David meta kien fil-˙tie©a u ˙adu l-©u˙, hu u dawk li kienu mieg˙u, 26kif da˙al fid-dar ta’ Alla, fi Ωmien il-qassis il-kbir Abjatar, u kiel il-˙obΩ tal-preΩenza ta’ quddiem il-Mulej, li ˙add ma kien jista’ jieklu ˙lief il-qassisin, u ta minnu wkoll lil min kien mieg˙u?»

27U qalilhom: «Is-Sibt kien mag˙mul g˙all-bniedem, u mhux il-bniedem g˙as-Sibt. 28G˙alhekk Bin il-bniedem tas-Sibt ukoll huwa sid.»


275

L-G˙axar Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IInnissel mibeg˙da bejn nislek u bejn nisel il-mara.

Ìen 3, 9-15

Qari mill-Ktieb tal-Ìenesi

Wara li Adam kiel mis-si©ra, 9il-Mulej Alla sejja˙ lil Adam u staqsieh: «Fejn int?» 10U dak wie©eb: «Smajt ˙ossok fil-©nien u bΩajt g˙ax jien g˙eri, u n˙bejt.» U staqsieh: 11«Min qallek li int g˙eri? Jaqaw kilt mis-si©ra li jien ordnajtlek li ma tikolx minnha?» 12U wie©eb Adam: «Il-mara li inti tajtni g˙al mieg˙i, hi tatni mis-si©ra, u jiena kilt.» 13U l-Mulej Alla qal lill-mara: «X’inhu dan li g˙amilt?» U l-mara wie©bet: «Is-serp qarraq bija, u jien kilt.»

14U l-Mulej Alla qal lis-serp: «Talli g˙amilt dan, mis˙ut int fost il-bhejjem kollha u fost l-annimali selva©©i! G˙al Ωaqqek titkaxkar, u t-trab tal-art tiekol il-jiem kollha ta’ ˙ajtek. 15U jien inqajjem mibeg˙da bejnek u bejn il-mara,bejn nislek u nisilha, u hu jis˙aqlek rasek u int tis˙aqlu g˙arqubu.»


276


Salm ResponsorjaliSalm 129 (130), 1-2.3-4ab.4ç-6.7-8

Rl . (7): G˙and il-Mulej hemm it-tjieba, u l-fidwa g˙andu bil-kotra

1Minn qieg˙ l-art insejja˙lek, Mulej:2isma’, Sidi, il-le˙en tieg˙i! Óa jkunu widnejk miftu˙a, jiena u nitolbok bil-˙niena. Rl .

3Jekk tal-˙tijiet int tag˙ti kas, Mulej, Sidi, min jista’ jΩomm s˙i˙?4Imma g˙andek hemm il-ma˙fra, biex hekk inqimuk fil-biΩa’ tieg˙ek. Rl .

5Jien lill-Mulej nistenna, ru˙i f’kelmtu tittama.6Tistenna ru˙i lil Sidi, aktar milli l-g˙assiesa s-seb˙. Rl . 7Jistenna IΩrael lill-Mulej! G˙ax g˙and il-Mulej hemm it-tjieba,u l-fidwa g˙andu bil-kotra.8Hu li jifdi lil IΩrael minn ˙tijietu kollha. Rl .

277

Qari IIEmminna, u g˙alhekk tkellimna.

2 Kor 4, 13 - 5, 1

Qari mill-Ittra ta’ San Pawl Appostlu lill-Korintin

Óuti, 13billi a˙na g˙andna l-istess spirtu ta’ fidi li fuqu hemm miktub: «Emmint, u g˙alhekk tkellimt», a˙na wkoll emminna, u g˙alhekk tkellimna; 14g˙ax nafu li dak li qajjem lill-Mulej Ìesù, lilna wkoll g˙ad iqajjimna flimkien ma’ Ìesù u jressaqna quddiemu flimkien mag˙kom. 15G˙ax dan kollu min˙abba fikom, biex il-grazzja til˙aq ˙afna bnedmin o˙ra, u b’hekk jitkattar ir-radd ta’ ˙ajr, g˙all-glorja ta’ Alla.

16G˙alhekk ma naqtg˙ux qalbna, g˙ax imqar jekk il-bniedem ta’ barra jit˙assar, il-bniedem ta’ ©ewwa ji©©edded minn jum g˙al jum. 17Id-daqsxejn ta’ tbatija tag˙na ta’ issa t˙ejjilna kobor ta’ glorja bla qjies g˙al dejjem; 18lilna li ma n˙arsux lejn il-˙wejje© li jidhru, iΩda lejn dawk li ma jidhrux. Dawk li jidhru huma g˙al Ωmien qasir, dawk li ma jidhrux huma g˙al dejjem.

5,1A˙na nafu li jekk din it-tinda tal-g˙amara tag˙na fl-art ti©©arraf, a˙na g˙andna dar o˙ra, ma˙duma mhux bl-idejn, imma xog˙ol ta’ Alla, g˙al dejjem fis-sema.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌw 12, 31b-32

Hallelujah. Rl . HallelujahIssa se jitkeçça l-Prinçep ta’ din id-dinja, jg˙id il-Mulej;u meta nintrefa’ ’l fuq mill-art, jiena ni©bed il-bnedmin kollha lejja.Rl . Hallelujah

L-G˙axar Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

278


Evan©eljuIx-xitan wasal fit-tmiem.

Mk 3, 20-35


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù, flimkien mad-dixxipli tieg˙u, 20mar id-dar, u l-kotra re©g˙et in©emg˙et, hekk li anqas biss setg˙u jieklu. 21Qrabatu, malli semg˙u, ˙ar©u biex iΩommuh, g˙ax qalu li tilef mo˙˙u. 22Il-kittieba li kienu niΩlu minn Ìerusalemm bdew jg˙idu: «Dan g˙andu fih lil Beg˙elΩebul u bis-sa˙˙a tal-Prinçep tax-xjaten qieg˙ed ikeççihom ix-xjaten.»

23Hu sej˙ilhom lejh u beda jkellimhom bil-parabboli: «Kif jista’ x-Xitan ikeççi x-Xitan? 24Jekk saltna tinqasam fiha nfisha, dik is-saltna ma tistax iΩΩomm wieqfa. 25U jekk familja tinqasam fiha nfisha, dik il-familja ma tistax iΩΩomm wieqfa. 26Li kieku mela x-Xitan qam kontra tieg˙u nnifsu u nfired, ma kienx jista’ jΩomm s˙i˙, imma jkun wasal fit-tmiem. 27Óadd ma jista’ jid˙ol fid-dar ta’ wie˙ed qawwi u ja˙taflu ©idu jekk qabel ma jkunx rabat lil dak il-qawwi; imbag˙ad id-dar ja˙tafhielu Ωgur.

28Tassew ng˙idilkom, kollox jin˙afrilhom lil ulied il-bniedem, id-dnubiet u d-dag˙a kollu li jidg˙u. 29Imma min jieqaf lill-Ispirtu s-Santu ma jkollu qatt ma˙fra; jibqa’ ˙ati g˙al dejjem.» 30G˙ax kienu qalu: «G˙andu fih spirtu ˙aΩin.»

31Darba ©ew ommu u ˙utu, baqg˙u barra u bag˙tu jsej˙ulu. 32Dak il-˙in kien hemm ˙afna nies bilqieg˙da madwaru, u qalulu: «Ara, ommok u ˙utek qeg˙din hemm barra u jriduk.» 33U hu we©ibhom: «Min huma ommi u ˙uti?» 34Imbag˙ad dawwar ˙arstu fuq dawk li kien hemm madwaru bilqieg˙da, u qal: «Dawn, ara, huma ommi u ˙uti. 35Kull min jag˙mel ir-rieda ta’ Alla, dak huwa ˙ija, u o˙ti, u ommi.»


279

Il-Ódax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari ISi©ra Ωg˙ira nkabbarha.

EΩek 17, 22-24

Qari mill-Ktieb tal-Profeta EΩekjel

22Dan jg˙id Sidi l-Mulej: «Jien naqta’ mill-quççata taç-çedru l-g˙oli, minn tarf il-frieg˙i l-g˙olja, rimja Ωg˙ira, u nxettilha fuq il-muntanja g˙olja u kbira;23fuq il-muntanja l-g˙olja ta’ IΩrael inxettilha.

U hi to˙ro© il-frieg˙i, u tag˙mel il-frott, u ssir si©ra sabi˙a taç-çedru. U ta˙tha jistkenn kull tajr tal-©wiena˙, jistkennu g˙ad-dell tal-frieg˙i tag˙ha.

24U jag˙rfu s-si©ar kollha tar-raba’ li jien il-Mulej, li si©ra g˙olja nçekkinha, u si©ra Ωg˙ira nkabbarha; innixxef is-si©ra l-˙adra, u n-niexfa bil-weraq in˙addarha. Jien, il-Mulej, tkellimt, u li g˙edt nag˙mlu.»


280



Rl . (2a): Tajjeb li nfa˙˙ru l-Mulej

2Tajjeb li nfa˙˙ru l-Mulej, li ng˙annu lil ismek, inti l-G˙oli,3inxandru filg˙odu t-tjieba tieg˙ek, u billejl il-fedeltà tieg˙ek. Rl .

13Il-bniedem ©ust b˙all-palma j˙addar, b˙al çedru tal-Libanu jikber.14Im˙awlin f’dar il-Mulej, i˙addru fil-btie˙i tat-tempju ta’ Alla tag˙na. Rl .

15Sa fi xju˙ithom il-frott jag˙mlu, kollhom ˙ajja u ˙dura,16biex ixandru li ©ust hu l-Mulej, blata tieg˙i, u ebda qerq ma jinsab fih. Rl .

281

Qari IIInfittxu li nog˙©bu lill-Mulej, sew jekk nibqg˙u hawn,sew jekk no˙or©u minn dan il-©isem.

2 Kor 5, 6-10

Qari mit-Tieni Ittra ta’ San Pawl Appostlu lill-Korintin Óuti, 6a˙na dejjem qalbna qawwija u nafu li sakemm indumu mlibbsa b’dan il-©isem, nibqg˙u ’l bog˙od mill-Mulej - g˙ax 7a˙na ng˙ixu bil-fidi u mhux bil-viΩjoni. 8A˙na qalbna qawwija u perswaΩi li a˙jar no˙or©u minn dan il-©isem u mmorru noqog˙du g˙and il-Mulej.

9G˙alhekk fuq kollox a˙na nfittxu li nog˙©bu lilu, sew jekk nibqg˙u hawn, sew jekk no˙or©u minn dan il-©isem.

10Je˙tie© li lkoll kemm a˙na nidhru quddiem it-tribunal ta’ Kristu, ˙alli kul˙add jie˙u skont it-tajjeb jew il-˙aΩin li jkun g˙amel meta kien g˙adu ˙aj fil-©isem.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©elju

Hallelujah. Rl . HallelujahIΩ-Ωerrieg˙a hi l-kelma ta’ Alla, min jiΩrag˙ha hu Kristu;min isib lilu jg˙ix g˙al dejjem.Rl . Hallelujah

Il-Ódax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

282


Evan©eljuHi l-içken fost iΩ-Ωrierag˙ kollha, imma ssir l-akbar wa˙da fost il-˙xejjex kollha.

Mk 4, 26-34


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù qal lill-kotra tan-nies: 26«Is-Saltna ta’ Alla hi b˙al meta ra©el ikun xe˙et iΩ-Ωerrieg˙a fl-art. 27Rieqed jew imqajjem, billejl jew binhar, iΩ-Ωerrieg˙a tinbet u tikber, bla ma jaf kif. 28L-art trodd minnha nfisha l-ewwel il-barma, imbag˙ad is-sbula, imbag˙ad il-qam˙ mimli fis-sbula. 29U meta l-frott isir, malajr il-bidwi jmidd idu g˙all-min©el, g˙ax ikun wasal Ωmien il-˙sad.»

30U qal: «Ma’ xiex sejrin inqabbluha s-Saltna ta’ Alla, jew b’liema parabbola nfissruha? 31Qisha Ωerrieg˙a tal-mustarda; din meta tinΩara’ fil-˙amrija, hi l-içken fost iΩ-Ωrierag˙ kollha fuq l-art; 32imma wara li tinΩara’ tikber u ssir l-akbar wa˙da fost il-˙xejjex kollha, u to˙ro© frieg˙i wesg˙in, hekk li l-g˙asafar tal-ajru jkunu jistg˙u jistkennu g˙ad-dell tag˙ha.»

33B’˙afna parabboli b˙al dawn kien ixandrilhom il-kelma, kif kienu jistg˙u jifhmuha huma, 34u ming˙ajr xi parabbola ma kienx ikellimhom; imma lid-dixxipli tieg˙u, meta kien ikun wa˙du mag˙hom, kien ifissrilhom kollox.


283

It-Tnax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IMa taqbiΩx minn hawn il-qawwa tal-mew© tieg˙ek.

Ìob 38, 1.8-11

Qari mill-Ktieb ta’ Ìob

1Il-Mulej wie©eb lil Ìob minn ©ot-tempesta u qallu:8«Min kien dak li g˙alaq il-ba˙ar b’bibien, meta dan b’qawwa ˙are© mill-©uf, 9meta bis-s˙ab libbistu, u bid-dlam fisqejtu, 10meta t-truf tieg˙u qeg˙edtlu b˙al xatbiet, u bibien li bihom g˙alaqtu 11u g˙edtlu: “Sa hawn biss tasal u mhux aktar, ma taqbiΩx minn hawn il-qawwa ta’ mwie©ek”?»


284


Salm ResponsorjaliSalm 106 (107), 23-24. 25-26. 28-29. 30-31

Rl . (1b): Roddu ˙ajr lill-Mulej, g˙ax g˙al dejjem it-tjieba tieg˙u

23Dawk li jba˙˙ru fuq l-i©fna, li jinnegozjaw fuq l-ib˙ra bla tarf,24raw l-opri tal-Mulej u l-g˙e©ubijiet tieg˙u f’qieg˙ il-ba˙ar. Rl .

25Hu ordna u qajjem riefnu, li qanqal imwie© il-ba˙ar.26G˙olew sas-smewwiet u niΩlu sa qieg˙ il-ba˙ar; qalbhom bdiet tferfer bil-biΩa’. Rl .

28G˙ajtu lill-Mulej fl-hemm tag˙hom, u mid-dwejjaq tag˙hom ˙elishom.29U bidel ir-riefnu f’Ωiffa, u sikket mew© il-ba˙ar. Rl .

30Huma fer˙u g˙ax ibbnazza; u hu wassalhom sal-port li xtaqu.31Óa jroddu ˙ajr lill-Mulej g˙al tjubitu, g˙all-g˙e©ubijiet tieg˙u mal-bnedmin. Rl .

285

Qari IIIl-qadim g˙adda, biex da˙al il-©did floku.

2 Kor 5, 14-17


Óuti, 14l-im˙abba ta’ Kristu ©©eg˙elna na˙sbu dan: li wie˙ed miet g˙al kul˙add, mela kul˙add miet. 15U miet g˙al kul˙add biex dawk li jg˙ixu ma jg˙ixux g˙alihom infushom, imma g˙al dak li miet u rxoxta g˙alihom.

16G˙alhekk a˙na ma nag˙rfu lil ˙add skont il-©isem. Jekk g˙arafna lil Kristu skont il-©isem, issa ma nag˙rfuhx aktar hekk. 17Meta wie˙ed jing˙aqad ma’ Kristu, isir ˙olqien ©did; il-qadim g˙adda u da˙al il-©did.



Hallelujah. Rl . HallelujahProfeta kbir qam fostna, u Alla Ωar il-poplu tieg˙u.Rl . Hallelujah

It-Tnax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

286


Evan©eljuDan min hu, biex sa˙ansitra r-ri˙ u l-ba˙ar jisimg˙u minnu?

Mk 4, 35-41


Darba, filg˙axija, Ìesù qal lid-dixxipli tieg˙u: 35«Ejjew naqsmu g˙ax-xatt l-ie˙or.» 36Óallew in-nies, u ˙aduh mag˙hom kif kien fid-dg˙ajsa; u marru mieg˙u dg˙ajjes o˙ra.

37U qam riefnu kbir, u l-mew© beda tiela’ g˙al ©od-dg˙ajsa, hekk li kienet ©a bdiet timtela bl-ilma. 38Hu kien fil-poppa, rieqed fuq im˙adda. Qajmuh u qalulu: «Mg˙allem, dan qisu mhu xejn g˙alik li a˙na se nintilfu?»

39Imbag˙ad qam, ordna lir-ri˙ u qal lill-ba˙ar: «Iskot! BiΩΩejjed!» U r-ri˙ waqaf u waqg˙et kalma kbira. 40U qalilhom: «Dal-biΩa’ kollu g˙aliex? Mela ma g˙andkomx fidi?»

41U qabadhom biΩa’ kbir, u bdew jg˙idu lil xulxin: «Dan min hu, mela, biex sa˙ansitra r-ri˙ u l-ba˙ar jisimg˙u minnu?»


287

It-Tlettax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IMin˙abba l-g˙ira tax-xitan li l-mewt da˙let fid-dinja.

G˙erf 1, 13-15; 2, 23-24

Qari mill-Ktieb tal-G˙erf

13Il-mewt mhux Alla g˙amilha; u lanqas tog˙©bu l-qerda tal-˙ajjin. 14Hu ˙alaq kollox biex jg˙ix; g˙all-˙ajja huma l-˙lejjaq tad-dinja, m’hemmx fihom velenu tal-mewt. Is-saltna tal-mewt ma ta˙kimx fuq l-art, 15g˙ax il-©ustizzja ma taqax ta˙t il-mewt.

23Alla ˙alaq il-bniedem biex ma jmutx, u g˙amlu xbieha tieg˙u nnifsu. 24Bl-g˙ira tax-xitan da˙let il-mewt fid-dinja; u jafu xi tfisser dawk li huma tieg˙u.


288


Salm ResponsorjaliSalm 29 (30), 2.4.5-6.11.12a.13b

Rl . (2a): Ng˙ollik, Mulej, g˙ax erfajtni

2Ng˙ollik, Mulej, g˙ax erfajtni, u ma ferra˙tx l-g˙edewwa tieg˙i bija.4Mulej, tellajtli mill-mewt ’il ru˙i, ˙listni minn fost dawk li jinΩlu fil-˙ofra. Rl .

5G˙annu lill-Mulej, ˙bieb tieg˙u, fa˙˙ru l-isem imqaddes tieg˙u.6G˙ax ftit iddum is-sa˙na tieg˙u, iΩda g˙omor s˙i˙ l-im˙abba tieg˙u. Filg˙axija jid˙ol il-biki, filg˙odu jidwi l-g˙ajjat ta’ fer˙. Rl .

11Ismag˙ni, Mulej, u ˙enn g˙alija; kun, Mulej, l-g˙ajnuna tieg˙i.12Int bdilt fi Ωfin l-g˙ali tieg˙i, 13Mulej, Alla tieg˙i, infa˙˙rek g˙al dejjem! Rl .

289

Qari IIIΩ-Ωejjed tag˙kom jag˙mel tajjeb g˙an-nieqes tal-a˙wa li ma g˙andhomx.

2 Kor 8, 7.9.13-15


7Óuti, b˙alma intom g˙onja f’kollox, fil-fidi u fil-kelma, fl-g˙erf u fiΩ-Ωelu kollu, fl-im˙abba li a˙na rawwimna f’qalbkom, hekk g˙andkom tistag˙nu f’din il-˙idma ta’ ˙niena.

9Intom tafu l-grazzja ta’ Sidna Ìesù Kristu, li g˙ad li kien g˙ani, ftaqar min˙abba fikom, sabiex intom tistag˙nu permezz tal-faqar tieg˙u.

13Mhux biex il-piΩ i˙eff minn fuq l-o˙rajn u jaqa’ kollu fuqkom, imma kul˙add indaqs. 14B˙alissa ˙allu Ω-Ωejjed tag˙kom jag˙mel tajjeb g˙an-nieqes ta’ dawk li ma g˙andhomx, biex iΩ-Ωejjed tag˙hom g˙ad ikun jista’ jpatti g˙an-nieqes tag˙kom. U hekk ikun kul˙add indaqs, 15b˙alma hu miktub: «Min ©abar ˙afna ma sabx iΩ-Ωejjed, u min ©abar ftit ma baqax bin-nieqes.»


Akklamazzjoni qabel l-Evan©elju2 Tim 1, 10

Hallelujah. Rl . HallelujahIs-Salvatur tag˙na Kristu Ìesù qered il-mewt,u dawwal il-˙ajja bla tmiem permezz tal-Evan©elju.Rl . Hallelujah


290


Evan©eljuTfajla, qieg˙ed ng˙idlek, qum!

Mk 5, 21-43


F’dak iΩ-Ωmien, 21wara li Ìesù ra©a’ qasam bid-dg˙ajsa g˙ax-xatt l-ie˙or, waqt li kien ˙dejn il-ba˙ar in©abret madwaru kotra kbira ta’ nies. 22U ©ie wie˙ed mill-kapijiet tas-sinagoga, jismu Ìajru. Dan, malli rah, inxte˙et f’ri©lejh, 23u talbu ˙afna u qallu: «Binti Ω-Ωg˙ira waslet fl-a˙˙ar; ejja qieg˙ed idejk fuqha, ˙alli tfiq u tg˙ix.» 24U Ìesù telaq mieg˙u, b’kotra kbira miexja warajh, kul˙add iross fuqu.

25U kien hemm mara li kienet ilha tnax-il sena s˙a˙ tbati bit-tnixxija tad-demm. 26Kienet batiet wisq ta˙t ˙afna tobba, u nefqet kulma kellha, u mhux biss ma swielha xejn, imma talli marret g˙all-ag˙ar. 27Meta semg˙et b’Ìesù, ©iet qalb il-folla, resqet minn warajh u messitlu l-mantar, 28g˙ax qalet: «Jekk immiss imqar il-mantar tieg˙u nkun imfejqa.» 29F’daqqa wa˙da t-tnixxija tad-demm waqfitilha, u ©ewwa fiha ˙asset li kienet fieqet mill-marda tag˙ha.

30Ìesù minnufih inteba˙ bil-qawwa li ˙ar©et minnu, u dar lejn il-kotra u staqsa: «Min messli l-mantar?» 31Id-dixxipli tieg˙u qalulu: «Qieg˙ed tara dawn in-nies kollha jrossu madwarek, u tistaqsi: “Min messni?”» 32Hu beda j˙ares madwaru biex jara jilma˙x lil dik li kienet g˙amlet dan. 33Imbag˙ad il-mara, tirtog˙od bil-biΩa’ g˙ax g˙arfet x’kien ©ralha, resqet, inxte˙tet f’ri©lejh u stqarritlu s-sewwa kollu. U qalilha: 34«Binti, il-fidi tieg˙ek fejqitek; mur bis-sliem, u kun imfejqa mill-marda tieg˙ek.»

291

35Kif kien g˙adu jitkellem, waslu xi w˙ud mid-dar tal-kap tas-sinagoga u lil dan qalulu: «Bintek mietet; g˙alfejn t˙abbtu iΩjed l-Img˙allem?» 36IΩda Ìesù sama’ x’kienu qeg˙din jg˙idu, u qal lill-kap tas-sinagoga: «TibΩax, biss inti emmen.» 37U ma ˙alla lil ˙add imur mieg˙u ˙lief lil Pietru, lil Ìakbu, u lil Ìwanni, ˙u Ìakbu.

38Waslu d-dar tal-kap tas-sinagoga, u ra storbju s˙i˙ u nies jibku u jixhru. 39Da˙al, u qalilhom: «Dan l-istorbju kollu u dan il-biki g˙alfejn? It-tfajla mhijiex mejta, imma rieqda.» 40U qabdu jiddie˙ku bih. Imma hu keççiehom ilkoll ’il barra, ˙a mieg˙u lil missier it-tfajla u lil ommha u lil dawk li kienu mieg˙u u da˙al fejn kienet it-tfajla. 41Qabdilha idha, u qalilha: «Talitha, qum!» – ji©ifieri: «Tfajla, qieg˙ed ng˙idlek, qum!» 42Minnufih it-tfajla qamet u qabdet timxi; g˙ax kellha tnax-il sena. U baqg˙u miblug˙in bil-g˙a©eb. 43U hu wissiehom bis-s˙i˙ biex dan ma jkun jaf bih ˙add, u qalilhom jag˙tuha tiekol.



292


Jew il-forma qasira

Evan©eljuTfajla, qieg˙ed ng˙idlek, qum!

Mk 5, 21-24.35b-43


F’dak iΩ-Ωmien, 21wara li Ìesù ra©a’ qasam bid-dg˙ajsa g˙ax-xatt l-ie˙or, waqt li kien ˙dejn il-ba˙ar in©abret madwaru kotra kbira ta’ nies. 22U ©ie wie˙ed mill-kapijiet tas-sinagoga, jismu Ìajru. Dan, malli rah, inxte˙et f’ri©lejh, 23u talbu ˙afna u qallu: «Binti Ω-Ωg˙ira waslet fl-a˙˙ar; ejja qieg˙ed idejk fuqha, ˙alli tfiq u tg˙ix.» 24U Ìesù telaq mieg˙u, b’kotra kbira miexja warajh, kul˙add iross fuqu.

35U waslu xi w˙ud mid-dar tal-kap tas-sinagoga u lil dan qalulu: «Bintek mietet; g˙alfejn t˙abbtu iΩjed l-Img˙allem?» 36IΩda Ìesù sama’ x’kienu qeg˙din jg˙idu, u qal lill-kap tas-sinagoga: «TibΩax, biss inti emmen.» 37U ma ˙alla lil ˙add imur mieg˙u ˙lief lil Pietru, lil Ìakbu, u lil Ìwanni, ˙u Ìakbu.

38Waslu d-dar tal-kap tas-sinagoga, u ra storbju s˙i˙ u nies jibku u jixhru. 39Da˙al, u qalilhom: «Dan l-istorbju kollu u dan il-biki g˙alfejn? It-tfajla mhijiex mejta, imma rieqda.» 40U qabdu jiddie˙ku bih. Imma hu keççiehom ilkoll ’il barra, ˙a mieg˙u lil missier it-tfajla u lil ommha u lil dawk li kienu mieg˙u u da˙al fejn kienet it-tfajla. 41Qabdilha idha, u qalilha: «Talitha, qum!» – ji©ifieri: «Tfajla, qieg˙ed ng˙idlek, qum!» 42Minnufih it-tfajla qamet u qabdet timxi; g˙ax kellha tnax-il sena. U baqg˙u miblug˙in bil-g˙a©eb. 43U hu wissiehom bis-s˙i˙ biex dan ma jkun jaf bih ˙add, u qalilhom jag˙tuha tiekol.


293

L-Erbatax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari INies ta’ ras iebsa huma: ˙a jkunu jafu li hemm profeta ©o nofshom.

EΩek 2, 2-5

Qari mill-Ktieb tal-Profeta EΩekjel

F’dak iΩ-Ωmien, 2da˙al fija l-ispirtu u waqqafni fuq ri©lejja; u smajt x’kien qieg˙ed jg˙idli.

3Qalli: «O bniedem, qieg˙ed nibag˙tek g˙and ulied IΩrael, ©ens ta’ nies rashom iebsa, li rvellaw kontra tieg˙i; dinbu kontra tieg˙i, huma u missirijiethom sal-lum stess. 4Huma nies wiççhom sfiq u qalbhom iebsa. Se nibag˙tek g˙andhom, biex tg˙idilhom: “Dan jg˙id Sidil-Mulej.” 5Jisimg˙u u ma jisimg˙ux - nies ta’ ras iebsa huma – ˙a jkunu jafu li hemm profeta f’nofshom.»


294


Salm ResponsorjaliSalm 122 (123), 1-2a.2bçd.3-4

Rl . (2çd): G˙ajnejna lejn il-Mulej, sa ma jkollu ˙niena minna

1Lejk nerfa’ g˙ajnejja, int li tg˙ammar fis-smewwiet.2Ara, b˙al g˙ajnejn il-qaddejja lejn id sidhom; hekk g˙ajnejna lejn il-Mulej. Rl .

B˙al g˙ajnejn il-qaddejja lejn id sidtha; hekk g˙ajnejna lejn il-Mulej, Alla tag˙na, sa ma jkollu ˙niena minna. Rl .

3Óenn g˙alina, Mulej, ˙enn g˙alina, g˙ax mitmug˙a sax-xaba’ bit-tag˙jir.4Imxebbg˙a g˙all-a˙˙ar ru˙na biΩ-Ωebli˙ tal-g˙onja, bit-tag˙jir tal-kburin. Rl .

295

Qari IINifta˙ar b’dak li hu dg˙ajjef fija, biex tistrie˙ fuqi l-qawwa ta’ Kristu.

2 Kor 12, 7-10


7Óuti, biex ma mmurx nintefa˙ bija nnifsi min˙abba fil-kobor tar-rivelazzjonijiet, tqeg˙ditli xewka f’©ismi, messa©©iera tax-Xitan, biex toqg˙od tniggiΩni ˙alli ma nintefa˙x.

8Fuq hekk tliet darbiet tlabt il-Mulej biex hi titbieg˙ed minni. 9IΩda hu we©ibni: «BiΩΩejjed g˙alik il-grazzja tieg˙i; g˙ax il-qawwa tieg˙i tidher fl-aqwa tag˙ha fejn hemm id-dg˙ajjef.»

G˙alhekk nifta˙ar minn qalbi l-aktar bid-debbulizzi tieg˙i biex il-qawwa ta’ Kristu tg˙ammar fija. 10Mela bil-qalb kollha nitg˙axxaq bid-debbulizzi tieg˙i, bit-tag˙jir, bl-g˙aks, bil-persekuzzjonijiet, bid-dwejjaq min˙abba Kristu; g˙ax meta nkun dg˙ajjef, inkun qawwi.



Hallelujah. Rl . HallelujahL-Ispirtu tal-Mulej fuqi, bag˙atni nwassal il-bxara t-tajba lill-fqajrin.Rl . Hallelujah

L-Erbatax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

296


Evan©eljuEbda profeta ma hu bla ©ie˙ jekk mhux f’pajjiΩu.

Mk 6, 1-6


F’dak iΩ-Ωmien Ìesù 1mar lejn pajjiΩu u d-dixxipli tieg˙u marru mieg˙u.

2Meta wasal is-Sibt, da˙al jg˙allem fis-sinagoga, u l-˙afna li semg˙uh bdew jistag˙©bu u jg˙idu: «Mnejn kisbu dan kollu? U x’inhu dan l-g˙erf li ng˙atalu biex sa˙ansitra qeg˙din isiru dawn l-g˙e©ubijiet kbar b’idejh? 3Dan mhuwiex il-mastrudaxxa bin Marija u ˙u Ìakbu u ÌoΩè u Ìuda u Xmun? U ˙utu l-bniet mhumiex hawn mag˙na?» U huma skandalizzaw ru˙hom min˙abba fih.

4Qalilhom Ìesù: «Ebda profeta ma hu bla ©ie˙ jekk mhux f’pajjiΩu u fost qrabatu u f’daru stess.» 5U hemmhekk ma sata’ jag˙mel ebda miraklu, ˙lief li qieg˙ed idejh fuq ftit morda u fejjaqhom; 6u baqa’ mistag˙©eb bin-nuqqas ta’ fidi tag˙hom.

U mar idur l-ir˙ula ta’ dawk l-in˙awi jg˙allem.


297

Il-Ómistax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IMur, ˙abbar lill-poplu tieg˙i.

G˙amos 7, 12-15

Qari mill-Ktieb tal-Profeta G˙amos

F’dak iΩ-Ωmien, 12Amasija, qassis ta’ Betel, qal lil G˙amos: «Mur, bniedem ve©©enti, itlaq lejn l-art ta’ Ìuda, u ˙obΩok kulu hemm, u ˙abbar hemm; 13u tkomplix iΩjed t˙abbar ©o Betel, g˙aliex Betel santwarju tas-sultan, it-tempju tas-saltna.»

14Wie©eb imbag˙ad G˙amos u qal lil Amasija:«Jien m’iniex profeta, lanqas bin profeta; jiena biss rag˙aj u niΩbor il-©ummajΩ.15IΩda l-Mulej qabadni minn wara l-mer˙la, u l-Mulej qalli: Mur, ˙abbar lill-poplu tieg˙i, IΩrael.»


298


Salm ResponsorjaliSalm 84 (85), 9ab-10. 11-12. 13-14

Rl . (8): Uri lilna, Mulej, it-tjieba tieg˙ek, u s-salvazzjoni tieg˙ek ag˙tina

9Óa nisma’ xi jg˙id Alla; il-Mulej is-sliem ixandar. 10Qrib hi tassew is-salvazzjoni tieg˙u g˙al dawk li jibΩg˙u minnu, biex jg˙ammar is-seb˙ f’artna. Rl .

11It-tjieba u l-fedeltà jiltaqg˙u, il-©ustizzja u s-sliem jitbewsu.12Il-fedeltà mill-art tinbet, u l-©ustizzja mis-sema tixref. Rl .

13Il-Mulej ukoll jag˙ti l-©id tieg˙u, u artna tag˙ti l-frott tag˙ha.14Il-©ustizzja quddiemu timxi, u s-sliem fuq il-passi tieg˙u. Rl .

Qari IIG˙aΩilna fih sa minn qabel il-˙olqien tad-dinja.

Efes 1, 3-14

Qari mill-Ittra ta’ San Pawl Appostlu lill-Efesin

3Imbierek Alla u Missier Sidna Ìesù Kristu, li berikna b’kull xorta ta’ barka spiritwali, fis-smewwiet fi Kristu.

4Hekk hu g˙aΩilna fih, sa minn qabel il-˙olqien tad-dinja, biex inkunu qaddisa u bla tebg˙a quddiemu fl-im˙abba.

299

5Iddestinana minn qabel li nkunu g˙alih ulied adottivi permezz ta’ Ìesù Kristu; hekk g˙o©ob lir-rieda tajba tieg˙u, 6g˙at-tif˙ir tal-glorja tal-grazzja tieg˙u, li biha mliena fil-Ma˙bub tieg˙u.

Fih a˙na g˙andna l-fidwa bid-demm tieg˙u, il-ma˙fra tad-dnubiet, skont l-g˙ana tal-grazzja tieg˙u. 8Biha fawwarna fl-g˙erf u l-g˙aqal kollu. 9Hu g˙arrafna l-misteru tar-rieda tieg˙u; il-pjan li g˙o©bu jfassal fih minn qabel, 10u li kellu jse˙˙ meta tasal il-milja taΩ-Ωminijiet; ji©ifieri, li kollox jin©abar ta˙t Ras wa˙da, li hu Kristu, kulma hu fis-sema u kulma hu fl-art.

11Fih a˙na wkoll konna mag˙Ωula, iddestinati minn qabel, skont il-pjan imfassal minn qabel minn min imexxi kollox skont il-fehma tar-rieda tieg˙u, 12sabiex inkunu g˙at-tif˙ir tal-glorja tieg˙u, a˙na, li, sa minn qabel, konna nittamaw fi Kristu. 13U fih intom ukoll smajtu l-Kelma tal-Verità, l-Evan©elju tas-salvazzjoni tag˙kom, u emmintu fiha. Kontu ssi©illati bl-Ispirtu s-Santu li kien imwieg˙ed; 14li hu r-rahan tal-wirt tag˙na sakemm g˙adna nistennew il-fidwa s˙i˙a tal-Poplu li Alla kiseb g˙alih, g˙at-tif˙ir tal-glorja tieg˙u.



300



Qari IIG˙aΩilna fih sa minn qabel il-˙olqien tad-dinja.

Efes 1, 3-10


3Imbierek Alla u Missier Sidna Ìesù Kristu, li berikna b’kull xorta ta’ barka spiritwali, fis-smewwiet fi Kristu.

4Hekk hu g˙aΩilna fih, sa minn qabel il-˙olqien tad-dinja, biex inkunu qaddisa u bla tebg˙a quddiemu fl-im˙abba. 5Iddestinana minn qabel li nkunu g˙alih ulied adottivi permezz ta’ Ìesù Kristu; hekk g˙o©ob lir-rieda tajba tieg˙u, 6g˙at-tif˙ir tal-glorja tal-grazzja tieg˙u, li biha mliena fil-Ma˙bub tieg˙u.

Fih a˙na g˙andna l-fidwa bid-demm tieg˙u, il-ma˙fra tad-dnubiet, skont l-g˙ana tal-grazzja tieg˙u. 8Biha fawwarna fl-g˙erf u l-g˙aqal kollu. 9Hu g˙arrafna l-misteru tar-rieda tieg˙u;il-pjan li g˙o©bu jfassal fih minn qabel, 10u li kellu jse˙˙ meta tasal il-milja taΩ-Ωminijiet; ji©ifieri, li kollox jin©abar ta˙t Ras wa˙da, li hu Kristu, kulma hu fis-sema u kulma hu fl-art.


301

Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuEfes 1, 17-18

Hallelujah. Rl . HallelujahAlla ta’ Sidna Ìesù Kristuidawwal l-g˙ajnejn ta’ qalbnabiex nag˙rfu x’inhi t-tama tas-sej˙a tag˙na.Rl . Hallelujah

Evan©eljuIl-missjoni tal-appostli.

Mk 6, 7-13


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù 7sejja˙ it-Tnax, u beda jibg˙athom tnejn tnejn, filwaqt li tahom is-setg˙a fuq l-ispirti ˙Ωiena. 8U wissiehom biex ma jie˙du xejn mag˙hom g˙at-triq ˙lief ˙atar: la ˙obΩ, la ˙or©a, lanqas flus fi ˙Ωiemhom; 9imma li jilbsu l-qrieq u ma jxiddux Ωew© ilbiesi.

10Qalilhom: «Fejn tid˙lu f’xi dar, ibqg˙u fiha sa ma titilqu minn hemmhekk. 11U jekk xi post ma jilqag˙komx u ma jisimg˙ukomx, itilqu minn hemm u farfru t-trab minn ta˙t saqajkom b˙ala xhieda kontrihom.»

12Óar©u mela jxandru biex in-nies jindmu; 13u keççew bosta xjaten, u dilku ˙afna morda biΩ-Ωejt u fejquhom.



302


Is-Sittax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari INi©bor il-bqija tan-nag˙a© tieg˙i, u nqieg˙ed fuqhom rg˙ajja.

Ìer 23, 1-6

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Ìeremija

Dan jg˙id il-Mulej: 1«Gwaj g˙ar-rg˙ajja li jeqirdu u jxerrdu l-mer˙la tal-merg˙a tieg˙i - oraklu tal-Mulej.

2G˙alhekk dan jg˙id il-Mulej, Alla ta’ IΩrael, lir-rg˙ajja, li jirg˙u l-poplu tieg˙i: Intom xerridtu n-nag˙a© tieg˙i, gerrixtuhom u ma ˙adtux aktar ˙siebhom. Arawni, se na˙seb fikom jien min˙abba l-˙aΩen ta’ g˙emilkom - oraklu tal-Mulej.

3U jiena ni©bor il-fdal tan-nag˙a© tieg˙i mill-artijiet kollha li xerridthom fihom, u nre©©ag˙hom lura lejn il-merg˙a tag˙hom, u jnisslu u joktru. 4U nqieg˙ed fuqhom rg˙ajja li jirg˙uhom, u ma jitbeΩΩg˙ux aktar, ma jitwa˙˙xux; u ˙add minnhom ma jonqos - oraklu tal-Mulej.

5Araw, g˙ad jasal Ωmien - oraklu tal-Mulej - meta nqajjem lil David rimja ©usta, li jsaltan ta’ sultan, u jmexxi bil-g˙aqal u jag˙mel is-sewwa u l-˙aqq fil-pajjiΩ. 6Fi Ωmienu Ìuda jkun salv, u IΩrael jg˙ammar fiΩ-Ωgur. U dan hu l-isem li jsej˙ulu: Il-Mulej is-Sewwa tag˙na.»


303

Salm ResponsorjaliSalm 22 (23), 1-3a.3b-4.5.6

Rl . (1): Il-Mulej hu r-rag˙aj tieg˙i, xejn ma jonqosni

1Il-Mulej hu r-rag˙aj tieg˙i, xejn ma jonqosni;2f’merg˙at kollha ˙dura jqeg˙edni. Ódejn l-ilma, fejn nistrie˙, je˙odni;3hemm hu jrejjaqni. Rl .

Imexxini fit-triq tas-sewwa min˙abba l-isem tieg˙u.4Imqar jekk nimxi f’wied mudlam, ma nibΩax mill-˙sara, g˙ax inti mieg˙i. Il-˙atar tieg˙ek u l-g˙aslu© tieg˙ek, huma jwennsuni. Rl .

5Int t˙ejji mejda g˙alija quddiem l-g˙edewwa tieg˙i. BiΩ-Ωejt tidlikli rasi, u l-kalçi tieg˙i tfawwarli. Rl . 6Mieg˙i, iva, jimxu t-tjieba u l-˙niena il-jiem kollha ta’ ˙ajtiU ng˙ammar f’dar il-Mulej sakemm indum ˙aj! Rl .


304


Qari IIHu l-paçi tag˙na, li minna t-tnejn g˙amel poplu wie˙ed.

Efes 2, 13-18


Óuti, 13imma issa, fi Kristu Ìesù, intom, li darba kontu ’l bog˙od, issa tqarribtu bis-sa˙˙a tad-demm ta’ Kristu.

14Kristu hu s-sliem tag˙na, hu, li minna t-tnejn g˙amel poplu wie˙ed, billi ©arraf il-˙ajt li kien jifridna - il-mibeg˙da ta’ bejnietna - u ˙assar bis-sagrifiççju ta’ ©ismu 15l-Li©i bil-kmandamenti u l-preçetti tag˙ha. Mit-tnejn, ried b’hekk jo˙loq bih innifsu bniedem wie˙ed, il-bniedem il-©did, billi jag˙milhom paçi t-tnejn bejniethom 16u j˙abbibhom it-tnejn ma’ Alla f’©isem wie˙ed permezz tas-salib li bih qered il-mibeg˙da ta’ bejniethom.

17Imbag˙ad ©ie j˙abbar is-sliem, sliem lilkom li kontu fil-bog˙od, u sliem lil dawk li kienu fil-qrib. 18Permezz tieg˙u, it-tnejn li a˙na g˙andna bi Spirtu wie˙ed id-d˙ul g˙al g˙and il-Missier.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌw 10, 27

Hallelujah. Rl . HallelujahIn-nag˙a© tieg˙i jisimg˙u le˙ni,u jiena nag˙rafhom, u huma jimxu warajja.Rl . Hallelujah

305

Evan©eljuKienu qishom nag˙a© bla ma g˙andhom rag˙aj.

Mk 6, 30-34


F’dak iΩ-Ωmien, 30l-appostli re©g˙u ©ew ˙dejn Ìesù u qalulu kull ma kienu g˙amlu u g˙allmu. 31U hu qalilhom: «Ejjew mieg˙i intom biss we˙idkom f’xi post imwarrab, u strie˙u ftit.» G˙ax tassew, kien hemm ˙afna nies ©ejjin u sejrin, u anqas Ωmien biex jieklu ma kienu j˙allulhom.

32Marru mela bid-dg˙ajsa we˙idhom lejn post imwarrab, 33imma n-nies rawhom sejrin; kienu ˙afna dawk li g˙arfuhom, u telqu ji©ru ’l hemm bil-mixi, nies mill-ibliet kollha, u waslu qabilhom.

34X˙in niΩel l-art mid-dg˙ajsa ra kotra kbira ta’ nies u t˙assarhom, g˙ax kienu qishom nag˙a© bla ma g˙andhom rag˙aj, u qabad jg˙allimhom ˙afna ˙wejje©.



306


Is-Sbatax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IJieklu, u jibqg˙alhom iΩ-Ωejjed.

2 Slat 4, 42-44

Qari mit-Tieni Ktieb tas-Slaten

F’dak iΩ-Ωmien, 42©ie g˙and EliΩew ra©el minn Bag˙al-Salisa, u ©ieb lir-ragel ta’ Alla ˙obΩ tal-bikri: g˙oxrin ˙obΩa tax-xg˙ir, u sbul mimli qam˙ ©did.

EliΩew qallu: «Ag˙tihom lin-nies ˙a jieklu.» 43Imma l-qaddej tieg˙u wie©eb: «Kif nista’ nqassam dawn lil mitt ru˙?» Ra©a’ qallu EliΩew: «Ag˙ti lin-nies ˙a jieklu; g˙ax dan jg˙id il-Mulej: “Mhux biss jieklu, imma jifdal ukoll.”»

44Dak qassmilhom; u huma kielu, u kien g˙ad fadal minnhom, b˙alma qal il-Mulej.


307


Rl . (ara 16): Ifta˙ idek, Mulej: ferra˙na bil-©id li tag˙tina

10Kulma g˙amilt iroddlok ˙ajr, Mulej; iberkuk il-˙bieb tieg˙ek kollha.11Is-seb˙ tas-saltna tieg˙ek ixandru, fuq is-setg˙a tieg˙ek jitkellmu. Rl .

15G˙ajnejn kul˙add i˙arsu lejk, Mulej, u inti tag˙tihom l-ikel f’waqtu.16Int tifta˙ idek, u xxabba’ ’l kul˙add bil-©id. Rl .

17Ìust il-Mulej fl-im©iba tieg˙u kollha, twajjeb f’dak kollu li g˙amel.18Qrib il-Mulej lejn kull min isejja˙lu, lejn kull min isejja˙lu fis-sewwa. Rl .


308


Qari II Ìisem wie˙ed, Mulej wie˙ed, mag˙mudija wa˙da.

Efes 4,1-6


Óuti, 1in˙e©©i©kom jien, il-pri©unier tal-Mulej, biex timxu sewwa skont is-sej˙a li biha kontu msej˙in; 2billi bl-umiltà kollha, bil-˙lewwa u bis-sabar, ta˙mlu u t˙obbu ’l xulxin.

3Óabirku biex iΩΩommu spirtu wie˙ed bir-rabta tas-sliem; 4©isem wie˙ed u ru˙ wa˙da, l-istess kif kontu msej˙a g˙al tama wa˙da; 5Mulej wie˙ed, fidi wa˙da, mag˙mudija wa˙da; 6Alla wie˙ed u Missier ta’ kul˙add, li hu fuq kul˙add, b’kul˙add u f’kul˙add.



Hallelujah. Rl . HallelujahProfeta kbir qam fostna, uAlla Ωar il-poplu tieg˙u.Rl . Hallelujah

309

Evan©eljuQassam, u kul˙add ˙a kemm ried.

Ìw 6, 1-15


F’dak iΩ-Ωmien, 1Ìesù telaq lejn in-na˙a l-o˙ra tal-ba˙ar tal-Galilija, jew ta’ Tiberija. 2Óafna nies marru warajh, g˙ax raw is-sinjali li kien jag˙mel bil-fejqan tal-morda. 3Ìesù tela’ lejn l-g˙oljiet u qag˙ad hemm bilqieg˙da mad-dixxipli tieg˙u. 4Kien qrib l-G˙id, il-festa tal-Lhud.

5Ìesù rafa’ g˙ajnejh, lema˙ kotra ta’ nies ©ejja lejh, u qal lil Filippu: «Mnejn nixtru l-˙obΩ biex dawn ikollhom x’jieklu?» 6Dan qalhulu biex jippruvah, g˙aliex hu kien jaf x’sejjer jag˙mel. 7Filippu wie©bu: «Mitejn dinar ˙obΩ ma jkunux biΩΩejjed g˙alihom biex kull wie˙ed minnhom jie˙u xi ftit.» 8Wie˙ed mid-dixxipli tieg˙u, Indrì, ˙u Xmun Pietru, qallu: 9«Hawn tfajjel li g˙andu ˙ames ˙obΩiet tax-xg˙ir u Ωew© ˙utiet Ωg˙ar; imma dawn x’inhuma g˙al daqshekk nies?» 10Ìesù qal: «Qieg˙du n-nies bilqieg˙da.»

Dik in-na˙a kien hemm ˙afna ˙axix. G˙alhekk in-nies, xi ˙amest elef ra©el, qag˙du bilqieg˙da. 11Ìesù ˙a l-˙obΩiet, radd il-˙ajr, u qassamhom lil dawk li kienu bilqieg˙da; hekk ukoll g˙amel bil-˙ut, u kul˙add ˙a kemm ried. 12Meta xebg˙u, Ìesù qal lid-dixxipli tieg˙u: «I©bru l-loqom li baqa’, biex xejn ma jin˙ela.» 13Marru ji©bruhom, u mlew tnax-il qoffa bil-loqom li kien fadlilhom in-nies mill-˙ames ˙obΩiet tax-xg˙ir wara li kienu kielu.

14G˙alhekk dawn in-nies, meta raw dan is-sinjal li g˙amel Ìesù, qalu: «Dan hu tassew il-Profeta li g˙andu ji©i fid-dinja!» 15Imma Ìesù, meta nteba˙ li kienu ©ejjin biex je˙duh bilfors ˙alli jag˙mluh sultan, ra©a’ warrab wa˙du lejn l-g˙oljiet.



310


It-Tmintax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari INibg˙atilkom xita ta’ ˙obΩ mis-sema.

EΩ 16, 2-4.12-15

Qari mill-Ktieb tal-EΩodu

F’dak iΩ-Ωmien, 2fid-deΩert, il-©emg˙a kollha ta’ wlied IΩrael bdew igergru kontra Mosè u Aron. 3Ulied IΩrael qalulhom: «Mhux li mitna b’id il-Mulej fl-art tal-E©ittu, meta konna ˙dejn il-borom tal-la˙am u konna nieklu ˙obΩ bix-xaba’! Óri©tuna f’dan id-deΩert biex toqtlu bil-©u˙ din il-©emg˙a kollha!»

4Il-Mulej imbag˙ad qal lil Mosè: «Ara, se nibag˙tilkom xita ta’ ˙obΩ mis-sema. Il-poplu kollu jo˙ro© u ji©bor minn jum g˙al ie˙or kemm ikun jen˙tie© g˙all-©urnata, biex hekk in©arrabhom u nara jimxux mal-li©i tieg˙i jew le. 12Jien smajt it-tgergir ta’ wlied IΩrael. Kellimhom u g˙idilhom: “Filg˙axija tieklu l-la˙am u filg˙odu tixbg˙u bil-˙obΩ. U tkunu tafu li jiena l-Mulej, Alla tag˙kom.”»

13U ©ara li filg˙axija dehret qatg˙a summien tittajjar fl-g˙oli u g˙attiet it-tined kollha, u filg˙odu kien hemm wiçç nida madwar it-tined. 14Meta din in-nida g˙abet, fuq wiçç id-deΩert kien hemm xi ˙a©a rqiqa qisha ©lata fuq l-art. 15Malli wlied IΩrael raw dan, bdew jg˙idu wie˙ed lil ie˙or: «Man-hu?» – G˙ax ma g˙arfux x’inhu. Mosè qalilhom: «Dan hu l-ikel li l-Mulej takom biex tieklu.»


311

Salm ResponsorjaliSalm 77 (78), 3.4bç.23-24.25.54

Rl . (24b): Il-Mulej tahom il-qam˙ mis-sema

3Dak li smajna u tg˙allimna, dak li qalulna missirijietna,4inxandruh lin-nisel ta’ warajhom: tif˙ir il-Mulej u l-qawwa tieg˙u, u l-g˙e©ubijiet li g˙amel. Rl .

23Imma hu ordna s-s˙ab fl-g˙oli, u feta˙ bwieb is-smewwiet;24u xita ta’ manna bag˙tilhom x’jieklu, tahom il-qam˙ mis-sema. Rl . 25Kull wie˙ed kiel il-˙obΩ tal-qalbenin, ikel bix-xaba’ bag˙tilhom.54U da˙˙alhom fl-art imqaddsa tieg˙u, fuq l-g˙olja li kisbet il-leminija tieg˙u. Rl .


312


Qari IIIlbsu l-bniedem il-©did, ma˙luq skont Alla.

Efes 4, 17.20-24


Óuti, 17jiena dan ng˙idilkom u nwissikom quddiem il-Mulej: li ma ©©ibux iΩjed ru˙kom skont ma j©ibu ru˙hom il-pagani bil-bluha ta’ mo˙˙hom.

20Imma intom mhux hekk tg˙allimtu ’l Kristu - 21jekk intom smajtuh u tg˙allimtuh skont il-verità li hi f’Ìesù - 22ji©ifieri, li g˙andkom twarrbu l-˙ajja tag˙kom ta’ qabel u tinΩg˙u l-bniedem il-qadim, im˙assar bix-xewqat tal-pjaçiri qarrieqa, 23u li g˙andkom ti©©eddu b’tibdila spiritwali tal-fehma tag˙kom 24u tilbsu l-bniedem il-©did, ma˙luq skont Alla, fil-©ustizzja u l-qdusija tassew.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMt 4,4b

Hallelujah. Rl . HallelujahIl-bniedem mhux bil-˙obΩ biss jg˙ix,iΩda b’kull kelma li to˙ro© minn fomm Alla.Rl . Hallelujah

313

Evan©eljuMin ji©i g˙andi ma jie˙du qatt il-©u˙, u min jemmen fija ma jkun qatt bil-g˙atx.

Ìw 6, 24-35


F’dak iΩ-Ωmien, 24in-nies meta nteb˙u li fuq id-dg˙ajsa la kien hemm Ìesù u lanqas id-dixxipli tieg˙u, telg˙u fuq id-dg˙ajjes u marru lejn Kafarnahum ifittxu lil Ìesù. 25U meta sabuh in-na˙a l-o˙ra tal-ba˙ar staqsewh: «Rabbi, meta ©ejt hawn?»

26Ìesù we©ibhom: «Tassew tassew ng˙idilkom, intom qeg˙din tfittxuni mhux g˙ax rajtu sinjali, imma g˙ax kiltu mill-˙obΩ u xbajtu. 27T˙abtu mhux g˙all-ikel li jg˙addi, iΩda g˙all-ikel li jibqa’ g˙all-˙ajja ta’ dejjem, dak li Bin il-bniedem jag˙tikom, g˙aliex lilu Alla l-Missier immarka bis-si©ill tieg˙u.»

28Imbag˙ad staqsewh: «X’g˙andna nag˙mlu biex nag˙mlu l-opri ta’ Alla?» 29We©ibhom Ìesù: «L-opra ta’ Alla hija din: li intom temmnu f’dak li huwa bag˙at.»

30Qalulu: «X’sinjal se tag˙mel biex a˙na narawh u nemmnuk? X’sejjer tag˙mel? 31Missirijietna kielu l-manna fid-deΩert, b˙alma hemm miktub, “Tahom jieklu ˙obΩ mis-sema.”» 32We©ibhom Ìesù: «Tassew tassew ng˙idilkom, mhux Mosè takom il-˙obΩ mis-sema, iΩda Missieri jag˙tikom il-˙obΩ tassew mis-sema; 33g˙aliex il-˙obΩ ta’ Alla huwa dak li jinΩel mis-sema u jag˙ti l-˙ajja lid-dinja.» 34Qalulu huma: «Sinjur, ag˙tina dejjem minn dan il-˙obΩ.» 35We©ibhom Ìesù: «Jiena hu l-˙obΩ tal-˙ajja. Min ji©i g˙andi ma jie˙du qatt il-©u˙, u min jemmen fija ma jkun qatt bil-g˙atx!»



314


Id-Dsatax-il Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IBis-sa˙˙a ta’ dak l-ikel baqa’ miexi sa ma wasal fil-muntanja tal-Mulej.

1 Slat 19, 4-8

Qari mill-Ewwel Ktieb tas-Slaten

F’dak iΩ-Ωmien, 4il-profeta Elija r˙ielha lejn id-deΩert. Wara jum mixi waqaf, inxte˙et ta˙t si©ra tal-©ummar, talab li jmut, u qal: «Issa biΩΩejjed, Mulej; ˙udli ’l ˙ajti, g˙ax m’iniex a˙jar minn missirijieti!» 5U mtedd g˙ad-dell tal-©ummara, u raqad.

Kif kien rieqed messu an©lu, u qallu: «Qum u kul!» 6Elija dawwar wiççu, u lema˙ ˙dejn rasu ftira mo˙mija u ©arra ilma; kiel u xorob, u ra©a’ mtedd.

7G˙at-tieni darba ©ie l-an©lu tal-Mulej, u ra©a’ messu u qallu: «Qum u kul, inkella ma tkunx tifla˙ g˙all-mixja li fadallek.» 8Elija qam, kiel u xorob, u bis-sa˙˙a ta’ dak l-ikel baqa’ miexi g˙al erbg˙in jum u erbg˙in lejl sa ma wasal Óoreb, il-muntanja tal-Mulej.


315

Salm ResponsorjaliSalm 33 (34), 2-3.4-5.6-7.8-9

Rl . (9a): Ippruvaw u taraw kemm hu tajjeb il-Mulej

2Kull ˙in inbierek il-Mulej; tif˙iru dejjem fuq fommi.3Bil-Mulej tifta˙ar ru˙i; jisimg˙u l-fqajrin u jifir˙u. Rl .

4Xandru l-kobor tal-Mulej mieg˙i; ˙a ng˙ollu ismu flimkien.5Jien fittixt il-Mulej, u we©ibni, minn kull biΩa’ tieg˙i ˙elisni. Rl .

6Óarsu lejh u jiddi bil-fer˙ wiççkom, u ma jkollkomx g˙ax tist˙u.7Dan il-fqajjar sejja˙ u l-Mulej semg˙u, u mid-dwejjaq tieg˙u kollha ˙elsu. Rl .

8L-an©lu tal-Mulej jg˙asses madwar dawk li jibΩg˙u minnu, u je˙lishom. 9Ippruvaw u taraw kemm hu tajjeb il-Mulej; hieni l-bniedem li jistkenn fih. Rl .


316


Qari IIImxu fl-im˙abba, b˙al Kristu.

Efes 4, 30 - 5,2


Óuti, 30tnikktux l-Ispirtu s-Santu ta’ Alla, li fih intom issi©illati g˙al jum il-fidwa.

31Imrar, sa˙na, korla, tag˙jir, g˙ajjat, dan kollu warrbuh minnkom, u wkoll kull ˙aΩen ie˙or. 32Kunu twajba ma’ xulxin, ˙ennu g˙al xulxin, a˙fru lil xulxin, b˙alma Alla ˙afer lilkom fi Kristu.

5,1Kunu, mela, tixbhu lil Alla, b˙ala wlied ma˙buba, 2u imxu fl-im˙abba, b˙alma Kristu wkoll ˙abb lilna u ta lilu nnifsu g˙alina, offerta u sagrifiççju jfu˙u quddiem Alla.



Hallelujah. Rl . HallelujahJiena hu l-˙obΩ il-˙aj, li niΩel mis-sema. Jekk xi ˙add jiekol minn dan il-˙obΩ jg˙ix g˙al dejjem. Rl . Hallelujah

317

Evan©eljuJiena hu l-˙obΩ tal-˙ajja, li niΩel mis-sema.

Ìw 6, 41-51


F’dan iΩ-Ωmien, 41il-Lhud bdew igergru fuq Ìesù g˙ax kien qal: «Jiena hu l-˙obΩ li niΩel mis-sema.» 42U bdew jg˙idu: «Dan mhuwiex Ìesù bin ÌuΩeppi? Lil missieru u ’l ommu ma nafuhomx? Mela kif qieg˙ed jg˙id: “Jiena nΩilt mis-sema”?»

43Ìesù we©ibhom: «Toqog˙dux tgorru bejnietkom. 44Óadd ma jista’ ji©i g˙andi jekk il-Missier li bag˙atni ma ji©bdux lejja; u jiena nqajmu mill-imwiet fl-a˙˙ar jum. 45Hemm miktub fil-Profeti: “U kul˙add ikun img˙allem minn Alla.” Mela kull min jisma’ lill-Missier u jitg˙allem minnu ji©i g˙andi. 46Mhux g˙ax xi ˙add qatt ra lill-Missier ˙lief dak li hu minn Alla; hu dan li ra lill-Missier. 47Tassew tassew ng˙idilkom, min jemmen g˙andu l-˙ajja ta’ dejjem.

48Jiena hu l-˙obΩ tal-˙ajja. 49Missirijietkom kielu l-manna fid-deΩert, u mietu; 50dan hu l-˙obΩ nieΩel mis-sema, biex min jiekol minnu ma jmutx.

51Jiena hu l-˙obΩ il-˙aj, li niΩel mis-sema. Jekk xi ˙add jiekol minn dan il-˙obΩ jg˙ix g˙al dejjem. U l-˙obΩ li jiena nag˙ti huwa ©ismi g˙all-˙ajja tad-dinja.»



318


L-G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IKulu l-˙obΩ tieg˙i, u ixorbu l-inbid li ˙ejjejtilkom.

Prov 9, 1-6

Qari mill-Ktieb tal-Proverbji

1L-g˙erf bena d-dar tieg˙u, waqqaf is-seba’ kolonni tag˙ha; 2qatel il-bhejjem imsemmna, ˙ejja l-inbid u l-mejda tieg˙u.

3U bag˙at il-qaddejja jxandru l-istedina minn fuq l-imkejjen g˙olja tal-belt: 4«Min hu çkejken ˙a ji©i g˙andi!»

U lil min hu bla mo˙˙ jg˙idlu: 5«Ejjew, kulu l-˙obΩ tieg˙i u ixorbu l-inbid li ˙ejjejt g˙alikom. 6Warrbu l-bluhat tag˙kom, u tg˙ixu, u timxu ’l quddiem fl-g˙aqal.»


319




10IbΩg˙u mill-Mulej, qaddisin tieg˙u; xejn ma jonqsu min jibΩa’ minnu.11Is-setg˙ana jiftaqru u jbatu l-©u˙; min ifittex lill-Mulej xejn ma jkun jonqsu. Rl .

12Ejjew uliedi, isimg˙u lili; jiena l-biΩa’ tal-Mulej ng˙allimkom.13Min hu l-bniedem li j˙obb il-˙ajja, u jixtieq jara g˙omru kollu riΩq? Rl .

14Óares ilsienek mill-˙aΩen, u xufftejk minn kliem il-qerq.15Tbieg˙ed mill-˙aΩen u ag˙mel it-tajjeb, fittex is-sliem u imxi warajh. Rl .


320


Qari IIFittxu x’inhi r-rieda tal-Mulej.

Efes 5, 15-20


Óuti, 15qisu sewwa kif i©©ibu ru˙kom, mhux b˙al nies bla dehen, iΩda b˙al nies g˙orrief, 16li jg˙oΩΩu Ω-Ωmien, g˙aliex ˙Ωiena huma l-jiem. 17G˙alhekk tkunux bla g˙aqal, imma fittxu x’inhi r-rieda tal-Mulej.

18U tiskrux bl-inbid, li fih hemm ˙ajja bla l©iem, iΩda mtlew bl-Ispirtu. 19Kantaw flimkien salmi, innijiet u g˙ana spiritwali; kantaw u g˙annu minn qalbkom lill-Mulej. 20Roddu dejjem ˙ajr g˙al kollox lil Alla u l-Missier, f’isem Sidna Ìesù Kristu.



Hallelujah. Rl . HallelujahMin jiekol ©ismi u jixrob demmijibqa’ fija u jiena fih.Rl . Hallelujah

321

Evan©eljuÌismi huwa ikel tassew, u demmi hu xorb tassew.

Ìw 6, 51-58


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù qal lin-nies: 51«Jiena hu l-˙obΩ il-˙aj, li niΩel mis-sema. Jekk xi ˙add jiekol minn dan il-˙obΩ jg˙ix g˙al dejjem. U l-˙obΩ li jiena nag˙ti huwa ©ismi g˙all-˙ajja tad-dinja.»

52Fuq hekk il-Lhud tlewwmu bejniethom, u bdew jg˙idu: «Kif jista’ dan jag˙tina ©ismu biex nikluh?»

53Ìesù mela qalilhom: «Tassew tassew ng˙idilkom, jekk ma tiklux il-©isem ta’ Bin il-bniedem u ma tixorbux demmu, ma jkollkomx il-˙ajja fikom. 54Min jiekol ©ismi u jixrob demmi g˙andu l-˙ajja ta’ dejjem, u jiena nqajmu mill-imwiet fl-a˙˙ar jum. 55G˙ax ©ismi huwa tassew ikel, u demmi hu tassew xorb.

56Min jiekol ©ismi u jixrob demmi jibqa’ fija u jiena fih. 57B˙alma bag˙atni l-Missier, li hu ˙aj, u jiena ng˙ix b’Missieri, hekk ukoll min jiekol lili, hu wkoll jg˙ix bija.

58Dan huwa l-˙obΩ li niΩel mis-sema; mhuwiex b˙al dak li kielu missirijietkom u mietu; min jiekol dan il-˙obΩ jg˙ix g˙al dejjem.»



322


Il-Wie˙ed u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IA˙na rridu naqdu ’l-Mulej, g˙ax hu Alla tag˙na.

ÌoΩ 24, 1-2a.15-17.18b

Qari mill-Ktieb ta’ ÌoΩwè

F’dak iΩ-Ωmien: 1ÌoΩwè ©ema’ t-tribujiet kollha ta’ IΩrael f’Sikem u sejja˙ lix-xju˙, lill-kapijiet, lill-im˙allfin, lill-uffiçjali u resqu quddiem Alla. 2U ÌoΩwè qal lill-poplu kollu: 15«Jekk ma jog˙©obkomx taqdu l-Mulej, g˙aΩlu llum lil min tridu taqdu; jekk hux l-allat li kienu jaqdu missirijietkom lil hemm mix-xmara, jew l-allat tal-Amurrin li f’arthom qeg˙din tg˙ammru. Imma jien u dari naqdu l-Mulej.»

16U l-poplu kollu wie©eb u qal: «Ma jkun qatt li a˙na n˙allu l-Mulej biex naqdu allat o˙ra! 17G˙ax kien il-Mulej, Alla tag˙na, li talla’ lilna u ’l missirijietna mill-art tal-Egittu, minn dar il-jasar, u li g˙amel quddiemna stess dawn il-˙wejje© kbar, u ˙arisna matul it-triq kollha li minnha g˙addejna u fost il-popli li minn ©o nofshom qsamna. 18G˙alhekk a˙na wkoll lill-Mulej naqdu, g˙aliex hu Alla tag˙na.»


323

Salm ResponsorjaliSalm 33 (34), 2-3.16-17.18-19.20-21.22-23



16G˙ajnejn il-Mulej lejn il-©usti, u widnejh miftu˙a g˙all-g˙ajta tag˙hom.17Il-˙arsa tal-Mulej fuq il-˙Ωiena, biex jeqred minn fuq l-art tifkirithom. Rl .

18Jg˙ajtu l-©usti g˙all-g˙ajnuna, u l-Mulej jismag˙hom; mid-dwejjaq kollha tag˙hom je˙lishom.19Qrib il-Mulej lejn dawk b’qalbhom maqsuma, jg˙in lil dawk b’ru˙hom mifnija. Rl .

20Kbar huma l-˙sarat tar-ra©el sewwa, iΩda minnhom kollha je˙ilsu l-Mulej.21I˙arislu g˙admu kollha, ebda wa˙da ma titkissirlu. Rl .

22Il-˙aΩin ˙Ωunitu teqirdu; min jobg˙od il-©ust i˙allas g˙all-˙tija.23Jifdi l-Mulej il-˙ajja tal-qaddejja tieg˙u; kull min jistkenn fih ma jkollux xi jpatti. Rl .


324


Qari IIDan il-misteru – qieg˙ed ng˙id g˙al Kristu u g˙all-Knisja – huwa kbir.

Efes 5, 21-32


Óuti, 21oqog˙du g˙al xulxin fil-biΩa’ ta’ Kristu. 22Intom in-nisa oqog˙du g˙al Ωwie©kom b˙allikieku g˙all-Mulej, 23g˙ax ir-ra©el hu ras il-mara, b˙alma Kristu hu ras il-Knisja, is-salvatur tal-Ìisem tieg˙u. 24G˙alhekk, b˙alma l-Knisja toqg˙od g˙al Kristu, hekk ukoll in-nisa g˙andhom joqog˙du g˙al Ωwie©hom f’kollox.

25Intom, l-ir©iel, ˙obbu n-nisa tag˙kom, kif Kristu ˙abb il-Knisja u ta ˙ajtu g˙aliha. 26U dan g˙amlu biex iqaddisha u jnaddafha bil-˙asil tal-ilma u l-kelma 27u biex iressaqha quddiemu, din il-Knisja, sabi˙a, bla tebg˙a, bla tikmix, bla g˙ajb, u b’xejn minn dan, imma qaddisa u bla tmaqdir minn ˙add. 28Hekk g˙andhom ukoll l-ir©iel i˙obbu n-nisa tag˙hom b˙allikieku ©isimhom stess. Min i˙obb ’il martu jkun i˙obb lilu nnifsu. 29Qatt ˙add ma bag˙ad ’il ©ismu stess, iΩda jmantnih u jie˙u ˙siebu, b˙alma jag˙mel Kristu mal-Knisja, 30g˙ax a˙na lkoll membri tal-Ìisem tieg˙u.

31G˙alhekk ir-ra©el i˙alli lil missieru u ’l ommu u jing˙aqad ma’ martu, u jsiru t-tnejn ©isem wie˙ed.

32Dan il-misteru - qieg˙ed ng˙id g˙al Kristu u g˙all-Knisja - huwa kbir!


325

Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌw 6, 63ç.68ç

Hallelujah. Rl . HallelujahIl-kliem li jiena g˙edtilkom huwa spirtu u ˙ajja.Inti g˙andek il-kliem tal-˙ajja ta’ dejjem.Rl . Hallelujah

Evan©eljuMulej, g˙and min immorru? Inti g˙andek il-kliem tal-˙ajja ta’ dejjem.

Ìw 6, 60-69


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù tkellem fuq il-˙obΩ tal-˙ajja. 60Óafna dixxipli tieg˙u, meta semg˙uh, qalu: «Iebes dan il-kliem! Min jifla˙ jisimg˙u?» 61Ìesù nteba˙ wa˙du li d-dixxipli tieg˙u kienu qeg˙din igergru fuq hekk, u qalilhom: «Dan il-kliem qieg˙ed ifixkilkom? 62Mela xi tg˙idu kieku kellkom taraw lil Bin il-bniedem tiela’ fejn kien qabel? 63Hu l-Ispirtu li jag˙ti l-˙ajja, il-©isem ma jiswa g˙al xejn. Il-kliem li jiena g˙edtilkom huwa spirtu u ˙ajja. 64IΩda hemm xi w˙ud fostkom li ma jemmnux.» G˙aliex Ìesù kien jaf sa mill-bidu min kienu dawk li ma emmnux u min kien dak li kellu jittradih. 65U ssokta jg˙idilhom: «Kien g˙alhekk li jiena g˙edtilkom li ˙add ma jista’ ji©i g˙andi jekk il-Missier ma jag˙tihx li ji©i.»

66Minn dakinhar bosta mid-dixxipli tieg˙u telquh u ma baqg˙ux imorru warajh. 67Imbag˙ad Ìesù qal lit-Tnax: «Tridux titilqu intom ukoll?» 68Wie©bu Xmun Pietru: «Mulej, g˙and min immorru? Inti g˙andek il-kliem tal-˙ajja ta’ dejjem, 69u a˙na emminna u g˙arafna li inti l-Qaddis ta’ Alla.»



326


It-Tnejn u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IÓarsu l-li©ijiet tal-Mulej Alla tag˙kom.

Dewt 4, 1-2. 6-8


Mosé kellem lill-poplu u qal: 1«U issa, IΩrael, ag˙ti widen g˙al-li©ijiet u l-ordnijiet li qieg˙ed ng˙allimkom tag˙mlu, ˙alli tg˙ixu, u tid˙lu tie˙du l-art li se jag˙tikom il-Mulej, Alla ta’ missirijietkom.

2La ΩΩidu xejn ma’ dak li qieg˙ed nordnalkom u lanqas tnaqqsu minnu; qisu li t˙arsu l-li©ijiet tal-Mulej, Alla tag˙kom, b˙alma qieg˙ed nag˙tihomlkom jien.

6Óarsuhom u ag˙mluhom, g˙ax hekk tidhru g˙orrief u g˙aqlin f’g˙ajnejn il-©nus li, kif jisimg˙u b’dawn il-li©ijiet kollha, jg˙idu, “M’hemmx poplu ie˙or g˙aref u g˙aqli g˙ajr dan il-©ens kbir.”

7G˙ax liema ©ens hu hekk kbir li g˙andu l-allat hekk qrib tieg˙u daqs kemm hu qrib tag˙na l-Mulej, Alla tag˙na, kull x˙in insej˙ulu? 8Jew liema ©ens hu hekk kbir li g˙andu li©ijiet u ordnijiet hekk sewwa daqs dak kollu li fiha din il-li©i li qieg˙ed noffrilkom illum jien?»


327

Salm ResponsorjaliSalm 14 (15), 2-3a.3çd-4ab.5

Rl . (1a): Mulej, min jg˙ammar fid-dar tieg˙ek?

2Min jg˙ix bla ˙tija u jag˙mel it-tajjeb, min jg˙id is-sewwa f’qalbu;3min ma jqassasx bi lsienu. Rl .

Min ma jag˙milx deni lil ©aru, u ma jg˙ajjarx lil g˙ajru;4min ma jistmax lill-bniedem ˙aΩin, imma jwe©©a˙ lil dawk li jibΩg˙u mill-Mulej. Rl .

5Min jislef u ma jitlobx img˙ax, u ma jixxa˙˙amx kontra min hu bla ˙tija. Min jag˙mel dan qatt ma jit˙arrek. Rl .


328


Qari IIKunu intom dawk li jag˙mlu l-Kelma ta’ Alla.

Ìak 1, 17-18.21b-22.27

Qari mill-Ittra ta’ San Ìakbu Appostlu

G˙eΩieΩ, 17kull ˙a©a tajba li ting˙ata u kull don perfett ji©i mis-sema, jinΩel ming˙and il-Missier, l-g˙ajn tad-dawl, li fih ma hemm ebda tibdil u anqas dell ta’ tidwir. 18G˙ax ried hu, wilidna bil-kelma tal-verità, biex inkunu l-ewwel frott tal-˙lejjaq tieg˙u.

21Ilqg˙u bil-˙lewwa l-Kelma m˙awla fikom, li tista’ ssalvalkom ru˙kom. 22Kunu intom dawk li jag˙mlu l-Kelma, u mhux tisimg˙uha biss u hekk tqarrqu bikom infuskom.

27Quddiem Alla u Missierna r-reli©jon ©enwina u bla tebg˙a hija din: iΩΩur l-iltiema u r-romol fl-hemm tag˙hom, u ΩΩomm ru˙ek bla tin©is ’il bog˙od mid-dinja.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌak 1, 18

Hallelujah. Rl . HallelujahG˙ax ried hu, il-Missier wilidna bil-kelma tal-verità, biex inkunu l-ewwel frott tal-˙lejjaq tieg˙u.Rl . Hallelujah

329

Evan©eljuIntom twarrbu l-kmandamenti ta’ Alla biex t˙addnu t-tradizzjonijiet tal-bnedmin.

Mk 7, 1-8.14-15.21-23


F’dak iΩ-Ωmien, 1il-FariΩej u xi w˙ud mill-kittieba li ©ew minn Ìerusalemm in©abru ˙dejn Ìesù, 2u raw li xi w˙ud mid-dixxipli tieg˙u kienu qeg˙din jieklu b’idejhom mhumiex indaf, ji©ifieri mhumiex ma˙sulin. 3G˙ax il-FariΩej, u l-Lhud kollha, biex i˙arsu t-tradizzjoni ta’ missirijiethom, ma jmissux ikel qabel ma jkunu ˙aslu idejhom sewwa; 4hekk ukoll wara li jer©g˙u lura mis-suq, ma jiklux jekk ma jin˙aslux; u g˙andhom bosta drawwiet o˙ra li baqg˙u marbutin mag˙hom minn Ωmien g˙al ie˙or, b˙alma huma l-˙asil tat-tazzi u tal-buqari u tal-ktieli tal-bronΩ. 5Mela, il-FariΩej u l-kittieba staqsewh: «Dan l-g˙ala d-dixxipli tieg˙ek ma j©ibux ru˙hom skont it-tradizzjoni ta’ missirijiethom, imma jieklu b’idejhom mhumiex indaf?»

6IΩda hu we©ibhom: «Sewwa ˙abbar Isaija fuqkom, ja nies ta’ wiçç b’ie˙or, b˙alma hu miktub: “Dan il-poplu, bix-xufftejn biss jag˙tini ©ie˙, imma qalbhom hija ’l bog˙od minni. 7Fierg˙a hi l-qima li jag˙tuni; jg˙allmu duttrina li mhijiex g˙ajr preçetti tal-bnedmin.” 8Hekk intom, twarrbu l-kmandamenti ta’ Alla biex t˙addnu t-tradizzjoni tal-bnedmin.»

14Ra©a’ sejja˙ in-nies lejh u qalilhom: «Isimg˙uni, intom ilkoll, u ifhmuni! 15Ma hemm xejn minn barra li meta jid˙ol fi bniedem itebbg˙u; imma dak li jo˙ro© minn ©ol-bniedem, dak hu li jtabba’ lill-bniedem. 21G˙ax hu minn ©ewwa, mill-qalb tal-bniedem, li jo˙or©u l-˙sibijiet il-˙Ωiena, Ωína, serq, qtil, 22adulterju, reg˙ba, ˙aΩen, qerq, libertina©©, g˙ira, malafama, suppervja u bluha. 23Dal-˙aΩen kollu minn ©ewwa jo˙ro© u jtabba’ lill-bniedem.»



330


It-Tlieta u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IWidnejn it-torox jinfet˙u, u lsien l-imbikkem jg˙ajjat bil-fer˙.

Is 35, 4-7a


4G˙idu lil dawk b’qalbhom imbeΩΩg˙a: «Ag˙mlu l-˙ila, la tibΩg˙ux! Araw, Alla tag˙kom ©ej jit˙allas; il-˙las ta’ Alla wasal; Hu stess ©ej biex isalvakom.»

5Imbag˙ad jinfet˙u g˙ajnejn l-g˙omja, jinfet˙u widnejn it-torox. 6Imbag˙ad iz-zopp jaqbeΩ b˙al g˙aΩΩiela u lsien l-imbikkma jin˙all bil-fer˙. Iva, igelgel l-ilma fid-deΩert, u l-widien fix-xag˙ri. 7L-art ma˙ruqa tinbidel f’g˙adira, u l-art niexfa f’g˙ejun ta’ ilma ©ieri.


331

Salm Responsorjali Salm 145 (146), 7.8-9a.9bç.10

Rl . (1): Fa˙˙ar, ru˙ tieg˙i, il-Mulej!

Il-Mulej iΩomm kelmtu g˙al dejjem,7jag˙mel ˙aqq lill-ma˙qurin, u jag˙ti l-˙obΩ lill-im©ew˙in. Il-Mulej je˙les lill-imjassrin. Rl . 8Il-Mulej jifta˙ g˙ajnejn l-g˙omja; il-Mulej jerfa’ lill-milwijin; il-Mulej i˙obb lill-©usti;9il-Mulej j˙ares lill-barranin. Rl .

Hu li jΩomm lill-iltim u lill-armla, imma lill-˙Ωiena j˙arbtilhom triqathom.10Il-Mulej isaltan g˙al dejjem; Alla tieg˙ek, Sijon, minn nisel g˙al nisel. Rl .


332


Qari IIAlla g˙aΩel lil dawk li huma foqra biex isiru werrieta tas-Saltna.

Ìak 2, 1-5


1Óuti, t˙alltux il-fidi f’Ìesù Kristu, il-Mulej tag˙na tal-glorja, mal-˙arsien lejn l-uçu˙.

2G˙ax jekk fil-laqg˙at tag˙kom jid˙ol xi ˙add biç-çrieket tad-deheb f’subg˙ajh u bi lbies ilellex, imbag˙ad jid˙ol xi ˙addie˙or fqir liebes imçerçer, 3u intom idduru ma’ dak bl-ilbies ilellex u tg˙idulu: «Int oqg˙od komdu bilqieg˙da» waqt li lill-fqir tg˙idulu: «Int oqg˙od bilwieqfa», jew: «Oqg˙od bilqieg˙da fuq il-mirfes ta’ ri©lejja», 4ma jidhrilkomx li tkunu qeg˙din tag˙mlu g˙aΩla bejniethom, u hekk issiru m˙allfin qarrieqa?

5Isimg˙u, ˙uti g˙eΩieΩ: mhux Alla kien li g˙aΩel lill-foqra g˙ad-dinja biex jistag˙nu fil-fidi u jsiru werrieta tas-Saltna li hu wieg˙ed lil dawk li j˙obbuh?


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMt 4, 23

Hallelujah. Rl . HallelujahÌesù dar il-Galilija kollha jg˙allem fis-sinagogi tag˙hom,ixandar l-Evan©elju tas-Saltnau jfejjaq kull xorta ta’ mard u dg˙ufija fost il-poplu.Rl . Hallelujah

333

Evan©eljuJag˙ti s-smig˙ lit-torox u l-kliem lill-imbikkmin.

Mk 7, 31-37


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù 31telaq mill-in˙awi tal-belt ta’ Tir, g˙adda minn Sidon lejn il-ba˙ar tal-Galilija, fl-in˙awi tad-Dekapoli.

32U ©ibulu wie˙ed, trux u mbikkem, u talbuh iqeg˙edlu idu fuqu. 33Ìesù ˙ar©u g˙alih wa˙du minn qalb in-nies, da˙˙al subg˙ajh f’widnejh u messlu lsienu bir-riq tieg˙u. 34Imbag˙ad refa’ g˙ajnejh lejn is-sema, tniehed tnehida, u qallu: «Effata!» ji©ifieri: «Infeta˙!» 35U minnufih widnejh infet˙ulu, l-irbit ta’ lsienu n˙allu u qabad jitkellem sewwa.

36Ìesù wissiehom biex ma jg˙idu lil ˙add; iΩda aktar ma wissiehom, aktar bdew ixandruh. 37U mimlijin bil-g˙a©eb, bdew jg˙idu: «Kollox g˙amel tajjeb: jag˙ti s-smig˙ lit-torox u l-kliem lill-imbikkmin!»



334


L-Erbg˙a u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari ITajt dahri lil dawk li kienu jsawtuni

Is 50, 5-9a


5Sidi l-Mulej feta˙li widinti, u jiena ma webbistx rasi, ma r©ajtx lura.

6Tajt dahri lil dawk li kienu jsawtuni, ˙addejja lil dawk li kienu jnittfuli l˙iti; ma ˙bejtx wiççi mit-tag˙jir u l-bΩieq.

7Sidi l-Mulej jg˙inni, g˙alhekk ma nit˙awwadx; g˙alhekk g˙amilt wiççi b˙aΩ-Ωnied: jien naf li ma jkollix mniex nist˙i.

8Dak li jag˙mel ©ustizzja mieg˙i jinsab fil-qrib. Min se je˙odha mieg˙i? Óa noqog˙du g˙all-˙aqq flimkien! Min hu kontrija? Óa jersaq lejja! 9Ara, Sidi l-Mulej jg˙inni: min se jag˙tini t-tort?


335


Rl . (9): Jien nimxi quddiem il-Mulej f’art il-˙ajjin

1In˙obb il-Mulej, g˙ax sama’ le˙en it-t˙annin tieg˙i;2g˙aliex hu tani widen fil-jum li fih sejja˙tlu. Rl .

3Il-˙bula tal-mewt dawruni, l-irbit tal-imwiet ˙akimni;fin-niket u l-hemm sibt ru˙i. 4Imma isem il-Mulej sejja˙t: «Mulej, nitolbok, salvani!» Rl .

5Óanin il-Mulej, u ©ust; twajjeb hu Alla tag˙na.6I˙ares id-dg˙ajfa l-Mulej; jien kont mag˙kus, u hu ˙elisni. Rl .

8G˙ax mill-mewt ˙elisli ’l ˙ajti, lil g˙ajnejja mid-dmug˙ u ’l ri©lejja mit-tfixkil.9Jien nimxi quddiem il-Mulej f’art il-˙ajjin. Rl .


336


Qari IIIl-fidi ming˙ajr l-g˙emil hi mejta.

Ìak 2, 14-18


14X’jiswa, ˙uti, li wie˙ed jg˙id li g˙andu l-fidi jekk ma jurihiex fl-g˙emil tieg˙u? Jaqaw tista’ ssalvah din il-fidi?

15Jekk ˙uk jew o˙tok ma jkollhomx x’jilbsu u jonqoshom l-ikel ta’ kuljum, 16u wie˙ed minnkom jg˙idilhom: «Morru bis-sliem, is˙nu u kulu sa tixbg˙u», bla ma jag˙tihom dak li hu me˙tie© g˙all-©isem, dan x’jiswa? 17Hekk ukoll il-fidi: jekk tkun we˙idha u ma jkollhiex l-g˙emil, tkun mejta fiha nfisha.

18Imma xi ˙add jista’ jg˙id: «Int g˙andek il-fidi, u jiena l-g˙emil.» Urini l-fidi tieg˙ek ming˙ajr l-g˙emil, u jien nurik il-fidi tieg˙i mill-g˙emil tieg˙i.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuGal 6, 14

Hallelujah. Rl . HallelujahMa jkun qatt li nifta˙ar jekk mhux bis-salib ta’ Ìesù Kristu,li bih id-dinja hi msallba g˙alija u jien g˙ad-dinja.Rl . Hallelujah

337

Evan©eljuHu me˙tie© li Bin il-bniedem ibati ˙afna.

Mk 8, 27-35


F’dak iΩ-Ωmien, 27telaq Ìesù flimkien mad-dixxipli tieg˙u lejn l-ir˙ula ta’ Çesarija ta’ Filippu. Huma u mexjin, lid-dixxipli tieg˙u g˙amlilhom din il-mistoqsija: «Min jg˙idu n-nies li jien?» 28We©buh u qalulu: «Ìwanni l-Battista; o˙rajn, Elija; u o˙rajn, wie˙ed mill-profeti.» 29Staqsiehom: «Imma intom, min tg˙idu li jien?» QabeΩ Pietru u qallu: «Inti l-Messija.» 30Imbag˙ad ordnalhom ˙afna biex ma jitkellmu ma’ ˙add fuqu.

31U beda jg˙allimhom fuq li kien me˙tie© li Bin il-bniedem ibati ˙afna, ikun miç˙ud mill-anzjani u mill-qassisin il-kbar u l-kittieba, joqtluh, u wara tlitt ijiem jer©a’ jqum. 32Fuq dan kellimhom çar.

Pietru ©ibdu lejh u beda jlumu. 33IΩda hu dar i˙ares lejn id-dixxipli tieg˙u, u çanfar lil Pietru u qallu: «Itlaq minn quddiemi, ja xitan, g˙ax m’intix ta˙seb fil-˙wejje© ta’ Alla, imma f’dawk tal-bnedmin!»

34Sejja˙ lejh in-nies flimkien mad-dixxipli tieg˙u u qalilhom: «Jekk xi ˙add irid ji©i warajja, g˙andu jiç˙ad lilu nnifsu, jerfa’ salibu, u jimxi warajja. 35G˙ax min irid isalva ˙ajtu, jitlifha; imma min jitlef ˙ajtu g˙all-im˙abba tieg˙i u tal-Evan©elju, isalvaha. 36G˙ax x’jiswielu l-bniedem jekk jikseb id-dinja kollha u mbag˙ad jitlef ˙ajtu?»



338


Il-Óamsa u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari INikkundannawh g˙al mewt l-aktar kiefra.

G˙erf 2, 12.17-20


In-nies il-˙Ωiena qalu: 12«Nonsbulu lill-©ust g˙aliex hu ta’ xkiel g˙alina fi triqitna, hu kontra l-g˙emejjel tag˙na, içanfarna g˙ax niksru l-Li©i, jixlina g˙ax immorru kontra t-tag˙lim li ˙adna.

17Óa naraw hux veru kliemu, naraw fl-a˙˙ar x’se jsir minnu. 18Jekk il-©ust hu iben Alla, jaqbeΩ g˙alih Alla, u je˙ilsu minn id l-g˙edewwa tieg˙u.

19In©arrbuh bit-tag˙jir u l-mo˙qrija, biex naraw xi tjubija g˙andu u nkejlu sa fejn jasal sabru. 20Naqtg˙uhielu g˙all-mewt b’mist˙ija, g˙ax, kif jg˙id hu, g˙andu min i˙arsu.»


339

Salm ResponsorjaliSalm 53 (54), 3-4.5.6.8

Rl . (6b): Il-Mulej hu dak li jΩommni

3B’ismek, o Alla, salvani; ag˙milli ˙aqq bil-qawwa tieg˙ek.4Isma’, o Alla, it-talba tieg˙i; ag˙ti widen g˙al kliem fommi. Rl .

5G˙ax nies kburin qamu kontrija, nies kefrin jonsbuli ˙ajti; ma jΩommux ’l Alla quddiem g˙ajnejhom. Rl .

6Ara, Alla l-g˙ajnuna tieg˙i; il-Mulej hu dak li jΩommni.8Minn qalbi noffrilek is-sagrifiççju; irrodd ˙ajr lil ismek, g˙ax hu tajjeb. Rl .


340


Qari IIG˙al dawk li jfittxu jnisslu s-sliem, il-frott tal-©ustizzja hu miΩrug˙ fis-sliem.

Ìak 3, 16 – 4, 3


G˙eΩieΩ, 16fejn hemm l-g˙ira u l-©lied, hemm issib it-taqlib u kull xorta ta’ ˙aΩen. 17L-g˙erf li ©ej mis-sema, qabel kollox hu g˙erf safi, imbag˙ad hu g˙erf li jfittex is-sliem, it-tjubija u l-˙lewwa; huwa kollu ˙niena u frott tajjeb, bla ma j˙ares lejn l-uçu˙ u bla qerq. 18Dawk li jfittxu s-sliem jiΩirg˙u fis-sliem u jkollhom il-frott tal-©ustizzja.

4,1Mnejn hu ©ej il-©lied u t-tilwim bejnietkom? Jaqaw mhux minn dan, mill-passjonijiet li hemm jitqabdu f’©isimkom? 2Tixtiequ, u ma ssibu xejn; imbag˙ad toqtlu, u tg˙iru, bla ma tistg˙u tie˙du xejn; imbag˙ad ti©©ieldu u titqabdu. Ma g˙andkom xejn g˙ax ma titolbux. 3Titolbu, u ma tiksbux, g˙ax titolbu ˙aΩin: titolbu ˙a jkollkom xi tberbqu fix-xalar.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©elju2 Tess 2, 14

Hallelujah. Rl . HallelujahAlla sej˙ilkom permezz tal-Evan©elju tag˙na,biex ikollkom sehem fil-glorja ta’ Ìesù Kristu.Rl . Hallelujah

341

Evan©eljuMin irid ikun l-ewwel wie˙ed, g˙andu jkun il-qaddej ta’ kul˙add.

Mk 9, 30-37


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù u d-dixxipli tieg˙u 30g˙addew minn nofs il-Galilija, u ma ried li ˙add ikun jaf, 31g˙ax beda jg˙allem lid-dixxipli tieg˙u u jg˙idilhom: «Bin il-bniedem se jing˙ata f’idejn il-bnedmin u joqtluh; u meta jkun maqtul, wara tlitt ijiem iqum mill-mewt.» 32IΩda huma ma fehmuhx dan il-kliem, u beΩg˙u jistaqsuh.

33Waslu Kafarnahum; u meta kienu d-dar staqsiehom: «X’kontu qeg˙din tit˙addtu bejnietkom fit-triq?» 34IΩda huma baqg˙u siekta, g˙ax fit-triq kienu qag˙du jit˙addtu bejniethom fuq min kien l-akbar.35Imbag˙ad qag˙ad bilqieg˙da, sejja˙ it-Tnax, u qalilhom: «Jekk xi ˙add irid ikun l-ewwel wie˙ed, g˙andu joqg˙od wara kul˙add u jkun qaddej ta’ kul˙add.»

36U ressaq lejh tfajjel çkejken, qieg˙du f’nofshom, ˙addnu bejn dirg˙ajh u qalilhom: 37«Kull min jilqa’ wie˙ed minn dawn iç-çkejknin min˙abba f’ismi, ikun jilqa’ lili; u min jilqa’ lili, ikun jilqa’ mhux lili, imma lil dak li bag˙atni.»



342


Is-Sitta u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IKul˙add profeta fil-poplu tal-Mulej.

Num 11, 25-29

Qari mill-Ktieb tan-Numri

F’dak iΩ-Ωmien, 25il-Mulej niΩel fi s˙aba jkellem lil Mosè, u ˙a mill-ispirtu li kellu fih, u tah lis-sebg˙in xi˙; u ©ara li, hekk kif l-ispirtu qag˙ad fuqhom, bdew jipprofetizzaw, imma ma ssuktawx.

26Issa fil-kamp kien baqa’ Ωew©t ir©iel, wie˙ed jismu Eldad u l-ie˙or Medad, u fuqhom ukoll niΩel l-ispirtu. Hekk dawn ©ew mag˙duda mal-mag˙Ωulin g˙ax, g˙alkemm ma marrux fit-tinda, bdew jipprofetizzaw fil-kamp.

27Dlonk mar wie˙ed Ωag˙Ωug˙ jg˙arraf b’dan lil Mosè, u qallu: «Eldad u Medad qeg˙din jipprofetizzaw fil-kamp.» 28U GoΩwè bin Nun, li minn çkunitu kien qaddej ta’ Mosè, qabad u qal: «Sidi Mosè, t˙allihomx aktar.» 29IΩda Mosè wie©bu: «Jaqaw qieg˙ed tg˙ir min˙abba fija? Jalla l-poplu tal-Mulej ikun kollu profeti, u jalla l-Mulej iqieg˙ed fuqhom l-ispirtu tieg˙u!»


343

Salm ResponsorjaliSalm 18 (19), 8.10.12-13.14

Rl . (9a): Il-preçetti tal-Mulej dritti, u jferr˙u l-qalb

8Il-li©i tal-Mulej perfetta, u tag˙ti l-˙ajja; ix-xhieda tal-Mulej hi sewwa, u tg˙allem lil min ma jafx. Rl .

10Il-biΩa’ tal-Mulej sinçier, u jibqa’ g˙al dejjem; il-©udizzji tal-Mulej sewwa, u mseddqa g˙alkollox. Rl .

12Fehemhom sewwa l-qaddej tieg˙ek; ˙las tajjeb g˙andu min i˙arishom.13In-nuqqas min jista’ jag˙rfu? Minn dak li ma nafx bih saffini. Rl .

14Mill-kburija wkoll ˙ares il-qaddej tieg˙ek, t˙alliha qatt ta˙kimni. Imbag˙ad inkun bla ˙tija u ˙ieles minn dnub kbir. Rl .


344


Qari IIIl-©id tag˙kom t˙assar.

Ìak 5, 1-6


1Ejjew issa, intom il-g˙onja, ibku u ixhru fuq l-g˙aw© li ©ej fuqkom! 2Ìidkom t˙assar, ˙wejji©kom kilithomlkom il-kamla. 3Id-deheb u l-fidda tag˙kom rabbew is-sadid, u s-sadid tag˙kom g˙ad jixhed kontra tag˙kom u jiklilkom ©isimkom b˙an-nar. ÓΩintu l-©id fl-a˙˙ar jiem!

4Ara, il-˙las tal-˙addiema li ˙asdu l-g˙elieqi tag˙kom - ˙las li intom Ωammejtuhulhom bil-qerq - qieg˙ed jg˙ajjat kontra tag˙kom, u l-biki ta’ dawk li ˙asdu wasal f’widnejn il-Mulej tal-eΩerçti.

5Fuq l-art g˙extu fix-xalar u l-lussu; qg˙adtu tissemmnu g˙all-jum tal-qatla.

6Intom ikkundannajtu l-©ust, qtiltuh g˙ax ma jistax jiqfilkom!


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuÌw 17, 17b.a

Hallelujah. Rl . HallelujahMissier, il-kelma tieg˙ek hi l-verità,qaddishom permezz tal-verità.Rl . Hallelujah

345

Evan©eljuMin mhux kontra tag˙na, huwa mag˙na.

Mk 9, 38-43.45.47-48


F’dak iΩ-Ωmien, Ìwanni qal lil Ìesù: 38«Mg˙allem, wie˙ed ra©el, li s-soltu ma jkunx mag˙na, rajnieh ikeççi x-xjaten f’ismek u ridna nΩommuh, g˙ax hu mhuwiex wie˙ed minn tag˙na.» 39Imma Ìesù qal: «La ΩΩommuhx, le, g˙ax ma hemm ˙add li se jag˙mel miraklu f’ismi u mbag˙ad malajr se jkollu ˙ila jg˙id kontra tieg˙i. 40G˙ax min mhuwiex kontra tag˙na, huwa mag˙na.

41Min jag˙tikom tazza ilma x’tixorbu g˙ax intom tal-Messija, ng˙idilkom is-sewwa li ma jibqax ming˙ajr il-˙las tieg˙u.

42Imma min jag˙ti skandlu lil wie˙ed minn dawn iç-çkejknin li jemmnu fija, ikun jaqbillu jekk jorbtulu ma’ g˙onqu ©ebla tat-t˙in minn dawk li jdawru l-˙mir u jix˙tuh fil-ba˙ar. 43U jekk idek hija g˙alik okkaΩjoni ta’ dnub, aqtag˙ha barra; ja˙batlek a˙jar li tid˙ol b’id wa˙da fil-˙ajja, milli tmur b’idejk it-tnejn fl-infern, fin-nar li ma jintefiex. 45U jekk ri©lek hu g˙alik okkaΩjoni ta’ dnub, aqtg˙u barra; ja˙batlek a˙jar li tid˙ol b’ri©el wie˙ed fil-˙ajja, milli tinxte˙et b’ri©lejk it-tnejn fl-infern. 47U jekk g˙ajnek hi g˙alik okkaΩjoni ta’ dnub, aqlag˙ha barra; ja˙batlek a˙jar li tid˙ol b’g˙ajn wa˙da fis-Saltna ta’ Alla milli tinxte˙et b’g˙ajnejk it-tnejn fl-infern, 48fejn id-dud tag˙hom ma jmutx u fejn in-nar ma jintefiex.»



346


Is-Sebg˙a u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IIsiru ©isem wie˙ed.

Ìen 2, 18-24

Qari mill-Ktieb tal-Ìenesi

18Il-Mulej Alla qal: «Mhux sewwa li l-bniedem jibqa’ wa˙du. Óa nag˙millu g˙ajnuna tg˙odd g˙alih.»

19U l-Mulej Alla sawwar mill-art annimali selvaggi u t-tajr kollu tal-ajru, u ©iebhom quddiem il-bniedem biex jara xi jsemmihom; u skont ma jkun il-bniedem semma lil kull ˙liqa ˙ajja, dak ikun isimha. 20U l-bniedem ta isem lil kull bhima u ’l kull tajra tal-ajru, u ’l kull annimal selva©©; imma g˙all-bniedem ma nstabet ebda g˙ajnuna tg˙odd g˙alih.

21U l-Mulej Alla tefa’ nag˙sa tqila fuq il-bniedem; u dan raqad. U ˙adlu wa˙da minn kustiljih u flokha mlieh bil-la˙am. 22U l-Mulej Alla sawwar il-kustilja, li kien ˙a mill-bniedem, f’mara u ©iebha lill-bniedem.

23Imbag˙ad il-bniedem qal: «Din id-darba din hi g˙adma minn g˙admi, u la˙am minn la˙mi, g˙alhekk tissejja˙ mara, g˙ax mir-ra©el ittie˙det hi.» 24G˙alhekk ir-ragel i˙alli lil missieru u lil ommu u jing˙aqad ma’ martu u jsiru ©isem wie˙ed.


347

Salm ResponsorjaliSalm 127 (128), 1-2.3.4-5.6

Rl . (ara 5): Iberikna l-Mulej il-jiem kollha ta’ ˙ajjitna

1Hieni kull min jibΩa’ mill-Mulej, kull min jimxi fit-triqat tieg˙u!2Mix-xog˙ol ta’ idejk inti tiekol; hieni int, u riΩqek tajjeb! Rl .

3Martek tkun b˙al dielja g˙ammiela fl-irkejjen ta’ darek; uliedek b˙al xitel taΩ-Ωebbu© madwar il-mejda tieg˙ek. Rl .

4Ara, kif ikun imbierek il-bniedem li jibΩa’ mill-Mulej!5Ibierkek il-Mulej minn Sijon! Rl .

Jalla tara l-©id ta’ Ìerusalemmtul ˙ajtek kollha!6Jalla tara wlied uliedek! Sliem g˙al IΩrael! Rl .


348


Qari IIKemm dak li jqaddes, u kemm dawk li ji©u mqaddsin, ilkoll huma mill-istess wie˙ed.

Lhud 2, 9-11

Qari mill-Ittra lil-Lhud

Óuti, 9lil dak li g˙al ftit taΩ-Ωmien kien imniΩΩel ftit inqas mill-an©li, lil Ìesù, a˙na issa qeg˙din narawh imΩejjen fil-glorja u l-©ie˙ min˙abba fil-mewt li hu bata, biex, g˙all-grazzja ta’ Alla, il-mewt li daq tkun g˙all-©id ta’ kul˙add.

10G˙ax kien jixraq li Alla, li g˙alih u bih sar kollox, waqt li jwassal ˙afna wlied g˙all-glorja, jag˙mel li l-Awtur tas-salvazzjoni tag˙hom ikun perfett bis-sa˙˙a tas-sofferenzi.

11G˙ax kemm dak li jqaddes, u kemm dawk li ji©u mqaddsin, ilkoll huma mill-istess wie˙ed. U g˙alhekk Ìesù ma jist˙ix isej˙ilhom ˙utu.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©elju1 Ìw 4, 12

Hallelujah. Rl . HallelujahLil Alla g˙adu ˙add ma rah,imma jekk in˙obbu ’l xulxin hu jg˙ammar fina,u m˙abbtu ssib il-milja tag˙ha fina.Rl . Hallelujah

349

Evan©eljuDak li g˙aqqad Alla, ma g˙andux jifirdu l-bniedem.

Mk 10, 2-16


F’dak iΩ-Ωmien, 2resqu xi FariΩej lejn Ìesù u biex i©arrbuh staqsewh jekk ra©el jistax jitlaq lil martu. 3We©ibhom u qal: «X’ordnalkom Mosè?» 4Qalulu: «Mosè ta l-permess li wie˙ed jag˙mel il-kitba tad-divorzju, u jibg˙atha.» 5Imbag˙ad we©ibhom Ìesù: «Min˙abba l-ebusija ta’ qalbkom kitbilkom dan l-ordni. 6IΩda sa mill-bidu tal-˙olqien Alla g˙amilhom ra©el u mara.

7G˙alhekk mela ra©el i˙alli lil missieru u ’l ommu u jing˙aqad ma’ martu, 8u t-tnejn isiru ©isem wie˙ed. G˙alhekk mhumiex iΩjed tnejn, imma ©isem wie˙ed. 9Mela dak li g˙aqqad Alla ma g˙andux jifirdu l-bniedem.»

10X˙in da˙lu d-dar id-dixxipli re©g˙u staqsewh fuq dan, 11u hu qalilhom: «Min jitlaq lil martu u jiΩΩewwe© o˙ra jkun ˙ati ta’ adulterju kontra l-ewwel wa˙da; 12u jekk mara titlaq lil Ωew©ha u tiΩΩewwe© ie˙or tkun ˙atja ta’ adulterju.»

13Ìibulu quddiemu xi tfal çkejknin biex iberikhom, iΩda d-dixxipli tieg˙u qabdu jg˙ajtu mag˙hom. 14Ìesù, meta ra hekk, inkorla u qalilhom: «Óalluhom it-tfal Ωg˙ar ji©u g˙andi; iΩΩommuhomx, g˙ax ta’ min hu b˙alhom hija s-Saltna ta’ Alla. 15Tassew ng˙idilkom, li min is-Saltna ta’ Alla ma jilqag˙hiex b˙al tifel çkejken ma jid˙olx fiha.» 16Imbag˙ad ˙addanhom mieg˙u u qieg˙ed idejh fuqhom u berikhom.



350



Evan©eljuDak li g˙aqqad Alla, ma g˙andux jifirdu l-bniedem.

Mk 10, 2-12


F’dak iΩ-Ωmien, 2resqu xi FariΩej lejn Ìesù u biex i©arrbuh staqsewh jekk ra©el jistax jitlaq lil martu. 3We©ibhom u qal: «X’ordnalkom Mosè?» 4Qalulu: «Mosè ta l-permess li wie˙ed jag˙mel il-kitba tad-divorzju, u jibg˙atha.» 5Imbag˙ad we©ibhom Ìesù: «Min˙abba l-ebusija ta’ qalbkom kitbilkom dan l-ordni. 6IΩda sa mill-bidu tal-˙olqien Alla g˙amilhom ra©el u mara.

7G˙alhekk mela ra©el i˙alli lil missieru u ’l ommu u jing˙aqad ma’ martu, 8u t-tnejn isiru ©isem wie˙ed. G˙alhekk mhumiex iΩjed tnejn, imma ©isem wie˙ed. 9Mela dak li g˙aqqad Alla ma g˙andux jifirdu l-bniedem.»

10X˙in da˙lu d-dar id-dixxipli re©g˙u staqsewh fuq dan, 11u hu qalilhom: «Min jitlaq lil martu u jiΩΩewwe© o˙ra jkun ˙ati ta’ adulterju kontra l-ewwel wa˙da; 12u jekk mara titlaq lil Ωew©ha u tiΩΩewwe© ie˙or tkun ˙atja ta’ adulterju.»


351

It-Tmienja u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IIntba˙t li l-g˙ana m’hu xejn ˙dejn il-g˙erf.

G˙erf 7, 7-11


7Jien tlabt u qlajt l-g˙aqal; sejja˙t, u ©ie fuqi l-ispirtu tal-g˙erf.

8Dan l-g˙erf qistu aqwa minn kull xettru u tron, u ntba˙t li l-g˙ana mhu xejn ˙dejh. 9Ma xebbahtx mieg˙u l-˙a©ra l-aktar prezzjuΩa, g˙ax id-deheb kollu ˙dejh mhuwiex ˙lief ftit ramel, u l-fidda quddiemu qisha ftit tajn.

10Aktar mis-sa˙˙a u s-sbu˙ija ˙abbejtu, u g˙o©obni aktar mid-dawl; g˙ax id-dija tieg˙u ma tg˙ib qatt.

11Mal-g˙erf ©ieni l-©id kollu, u mieg˙u ©iebli g˙ana bla qjies.


352



Rl . (14): Imliena bit-tjieba tieg˙ek, Mulej

12G˙allimna ng˙oddu jiem ˙ajjitna, sabiex a˙na nimxu bil-g˙aqal.13Dur lejna, Mulej! Kemm se ddum? Óenn g˙all-qaddejja tieg˙ek. Rl .

14Imliena kmieni bit-tjieba tieg˙ek, biex nifir˙u u nithennew ˙ajjitna kollha.15Ferra˙na daqskemm g˙akkistna, g˙as-snin li fihom rajna l-˙sara. Rl .

16Óa jidher g˙emilek quddiem il-qaddejja tieg˙ek, u l-kobor tieg˙ek quddiem uliedhom.17Óa tkun fuqna l-grazzja ta’ Alla Sidna! Wettqilna inti x-xog˙ol ta’ idejna, wettaq, iva, xog˙ol idejna. Rl .

353

Qari IIIl-Kelma ta’ Alla tg˙arbel il-˙sibijiet u l-fehmiet tal-qalb.

Lhud 4, 12-13


Óuti, 12il-kelma ta’ Alla hi ˙ajja u qawwija, taqta’ aktar minn xabla b’Ωew©t ixfar; hija tinfed sa tifred minn xulxin ir-ru˙ u l-ispirtu u l-©ogi u l-mudullun; u tg˙arbel il-˙sibijiet u l-fehmiet tal-qalb.

13Xejn ma hemm fil-˙olqien li hu mo˙bi g˙alih, imma kollox hu miftu˙ g˙al g˙ajnejn Alla, li lilu rridu nag˙tu kont.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMat 5, 3

Hallelujah. Rl . HallelujahHenjin il-foqra fl-ispirtu, g˙ax tag˙hom hija s-Saltna tas-Smewwiet.Rl . Hallelujah


354


Evan©eljuMur, big˙ li g˙andek, u ejja u imxi warajja.

Mk 10, 17-30


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù 17kien se jaqbad it-triq lejn Ìerusalemm, meta mar fuqu wie˙ed jg˙a©©el, niΩel g˙arkupptejh quddiemu u qallu: «Mg˙allem tajjeb, x’g˙andi nag˙mel biex nikseb il-˙ajja ta’ dejjem?» Qallu Ìesù: 18«G˙aliex qieg˙ed issejja˙li tajjeb? Óadd mhu tajjeb ˙lief Alla biss. 19Inti l-kmandamenti tafhom: la toqtolx, la tiΩnix, la tisraqx, la tixhidx fil-falz, la ti˙ux bil-qerq dak li hu ta’ ˙addie˙or; we©©a˙ lil missierek u ’l ommok.»

20U dak wie©bu u qallu: «Mg˙allem, jiena dan kollu ili n˙arsu minn Ωg˙oΩiti.» 21Imbag˙ad Ìesù xe˙et fuqu ˙arsa ta’ m˙abba u qallu: «Óa©a wa˙da tonqsok: mur big˙ li g˙andek, ag˙tih lill-fqar, u jkollok teΩor fis-sema; imbag˙ad ejja u imxi warajja.» 22Imma g˙al dan il-kliem ir-ra©el qarras wiççu u telaq b’qalbu sewda, g˙aliex kellu bosta ©id.

23Ìesù mbag˙ad ˙ares ˙arsa madwaru u qal lid-dixxipli tieg˙u: «Kemm hi iebsa g˙all-g˙onja li jid˙lu fis-Saltna ta’ Alla!» 24Id-dixxipli stag˙©bu g˙al din il-kelma, imma Ìesù ra©a’ qalilhom: «Kemm hi iebsa, uliedi, li wie˙ed jid˙ol fis-Saltna ta’ Alla! 25E˙fef li ©emel jg˙addi minn g˙ajn ta’ labra milli wie˙ed g˙ani jid˙ol fis-Saltna ta’ Alla.» 26Huma stag˙©bu wisq aktar, u bdew jg˙idu wie˙ed lil ie˙or: «Mela min jista’ jsalva?» 27Ìesù ˙ares lejhom u qalilhom: «G˙all-bnedmin dan ma jistax ikun, imma g˙al Alla iva; g˙ax g˙al Alla kollox jista’ jkun.»

355

28QabeΩ Pietru u qallu: «Tajjeb! A˙na ˙allejna kollox u ©ejna warajk.» 29Qallu Ìesù: «Tassew ng˙idilkom, li fost dawk kollha li min˙abba fija u l-Evan©elju j˙allu lil darhom jew lil ˙uthom jew lil ommhom jew lil missierhom jew lil uliedhom jew l-g˙elieqi tag˙hom, 30ma hemm ˙add fosthom li minn issa, f’din id-dinja stess, ma jirçevix, g˙al mitt darba iktar, djar, a˙wa, subien u bniet, ommijiet, ulied u g˙elieqi flimkien ma’ persekuzzjonijiet, u l-˙ajja ta’ dejjem fiΩ-Ωmien li ©ej.»



356



Evan©eljuMur, big˙ li g˙andek, u ejja u imxi warajja.

Mk 10, 17-27


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù 17kien se jaqbad it-triq lejn Ìerusalemm, meta mar fuqu wie˙ed jg˙a©©el, niΩel g˙arkupptejh quddiemu u qallu: «Mg˙allem tajjeb, x’g˙andi nag˙mel biex nikseb il-˙ajja ta’ dejjem?» Qallu Ìesù: 18«G˙aliex qieg˙ed issejja˙li tajjeb? Óadd mhu tajjeb ˙lief Alla biss. 19Inti l-kmandamenti tafhom: la toqtolx, la tiΩnix, la tisraqx, la tixhidx fil-falz, la ti˙ux bil-qerq dak li hu ta’ ˙addie˙or; we©©a˙ lil missierek u ’l ommok.»

20U dak wie©bu u qallu: «Mg˙allem, jiena dan kollu ili n˙arsu minn Ωg˙oΩiti.» 21Imbag˙ad Ìesù xe˙et fuqu ˙arsa ta’ m˙abba u qallu: «Óa©a wa˙da tonqsok: mur big˙ li g˙andek, ag˙tih lill-fqar, u jkollok teΩor fis-sema; imbag˙ad ejja u imxi warajja.» 22Imma g˙al dan il-kliem ir-ra©el qarras wiççu u telaq b’qalbu sewda, g˙aliex kellu bosta ©id.

23Ìesù mbag˙ad ˙ares ˙arsa madwaru u qal lid-dixxipli tieg˙u: «Kemm hi iebsa g˙all-g˙onja li jid˙lu fis-Saltna ta’ Alla!» 24Id-dixxipli stag˙©bu g˙al din il-kelma, imma Ìesù ra©a’ qalilhom: «Kemm hi iebsa, uliedi, li wie˙ed jid˙ol fis-Saltna ta’ Alla! 25E˙fef li ©emel jg˙addi minn g˙ajn ta’ labra milli wie˙ed g˙ani jid˙ol fis-Saltna ta’ Alla.» 26Huma stag˙©bu wisq aktar, u bdew jg˙idu wie˙ed lil ie˙or: «Mela min jista’ jsalva?» 27Ìesù ˙ares lejhom u qalilhom: «G˙all-bnedmin dan ma jistax ikun, imma g˙al Alla iva; g˙ax g˙al Alla kollox jista’ jkun.»


357

Id-Disg˙a u G˙oxrin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IIs-sagrifiççju ta’ Kristu.

Is 53, 10-11


10Il-Mulej g˙o©bu jg˙akksu bil-mard. Talli joffri ru˙u b’sagrifiççju ta’ riparazzjoni, huwa g˙ad jara nisel u jtawwal jiemu; u r-rieda tal-Mulej isse˙˙ bih.

11Wara t-tbatija tieg˙u g˙ad jara d-dawl, jixba’ bit-tag˙rif tieg˙u. Il-©ust ji©©ustifika lill-qaddej tieg˙u quddiem il-kotra, u l-˙aΩen tag˙hom jitg˙abba bih hu.


358


Salm ResponsorjaliSalm 32 (33), 4-5.18-19.20.22

Rl . (22): Óa tkun, Mulej, it-tjieba tieg˙ek fuqna, kif fik hi t-tama tag˙na

4Sewwa hi l-kelma tal-Mulej, kollox bil-fedeltà huwa g˙amel.5Hu j˙obb id-dritt u s-sewwa; bit-tjieba tal-Mulej mimlija l-art. Rl .

18Ara, g˙ajnejn il-Mulej fuq dawk li jibΩg˙u minnu, fuq dawk li jittamaw fit-tjieba tieg˙u,19Biex je˙ilsilhom mill-mewt ˙ajjithom, u ja˙jihom fi Ωmien il-©u˙. Rl .

20Ru˙na tixxennaq g˙all-Mulej, hu l-g˙ajnuna u t-tarka tag˙na.22Óa tkun, Mulej, it-tjieba tieg˙ek fuqna, kif fik hi t-tama tag˙na. Rl .

359

Qari IINersqu b’qalbna qawwija lejn it-tron tal-grazzja.

Lhud 4, 14-16


Óuti, 14meta a˙na g˙andna l-qassis il-kbir, li hu tassew kbir, qassis li da˙al fis-smewwiet, Ìesù, Bin Alla, ˙a nΩommu s˙i˙a l-fidi tag˙na u nistqarruha.

15G˙ax a˙na ma g˙andniex qassis il-kbir li ma jistax jag˙der id-dg˙ufija tag˙na, imma g˙andna wie˙ed li kien im©arrab b˙alna f’kollox, minbarra d-dnub.

16Óa nersqu, mela, b’qalbna qawwija lejn it-tron tal-grazzja, biex naqilg˙u ˙niena u nsibu f’waqtha l-grazzja li ne˙tie©u.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMk 10, 45

Hallelujah. Rl . HallelujahBin il-bniedem, ma ©iex biex ikun moqdi, imma biex jaqdi u biex jag˙ti ˙ajtu b’fidwa g˙all-kotra.Rl . Hallelujah


360


Evan©eljuBin il-bniedem ©ie biex jag˙ti ˙ajtu b’fidwa g˙all-kotra.

Mk 10, 35-45


F’dak iΩ-Ωmien, 35Ìakbu u Ìwanni, ulied Ûebedew, resqu lejh u qalulu: «Mg˙allem, dak li se nitolbuk irriduk tag˙tihulna.» 36«Xi triduni nag˙mlilkom?» staqsiehom. 37U huma we©buh: «Óallina noqog˙du wie˙ed fuq il-lemin tieg˙ek u l-ie˙or fuq ix-xellug fil-glorja tieg˙ek.»

38Imma Ìesù qalilhom: «Ma tafux x’intom titolbu. G˙andkom ˙ila tixorbu l-kalçi li se nixrob jien, u titg˙ammdu bil-mag˙mudija li biha se nitg˙ammed jien?» 39«G˙andna,» qalulu. Imbag˙ad qalilhom Ìesù: «Il-kalçi li se nixrob jien tixorbuh, iva, u titg˙ammdu wkoll bil-mag˙mudija li biha se nitg˙ammed jien; 40imma li wie˙ed joqg˙od fuq il-lemin jew fuq ix-xellug tieg˙i, din mhijiex ˙a©a tieg˙i li nag˙tiha jien, imma hi g˙al dawk li g˙alihom kienet im˙ejjija.»

41L-g˙axra l-o˙ra, meta semg˙u dan, sa˙nu g˙al Ìakbu u g˙al Ìwanni. 42Imma Ìesù sej˙ilhom u qalilhom: «Tafu intom, dawk in-nies, li l-bnedmin jg˙odduhom b˙ala kapijiet tal-pagani, ja˙kmu fuqhom, u l-kbarat tag˙hom i˙addmu s-setg˙a tag˙hom fuqhom. 43Fostkom ma g˙andux ikun hekk, imma min irid ikun kbir fostkom, g˙andu jkun qaddej tag˙kom, 44u min irid ikun l-ewwel fostkom, g˙andu joqg˙od ilsir ta’ kul˙add. 45G˙ax hekk ukoll Bin il-bniedem, hu ma ©iex biex ikun moqdi, imma biex jaqdi u biex jag˙ti ˙ajtu b’fidwa g˙all-kotra.»


361


Evan©eljuBin il-bniedem ©ie biex jag˙ti ˙ajtu b’fidwa g˙all-kotra.

Mk 10, 42-45


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù sejja˙ lejh it-Tnax u qalilhom: 42«Tafu intom, dawk in-nies, li l-bnedmin jg˙odduhom b˙ala kapijiet tal-pagani, ja˙kmu fuqhom, u l-kbarat tag˙hom i˙addmu s-setg˙a tag˙hom fuqhom. 43Fostkom ma g˙andux ikun hekk, imma min irid ikun kbir fostkom, g˙andu jkun qaddej tag˙kom, 44u min irid ikun l-ewwel fostkom, g˙andu joqg˙od ilsir ta’ kul˙add. 45G˙ax hekk ukoll Bin il-bniedem, hu ma ©iex biex ikun moqdi, imma biex jaqdi u biex jag˙ti ˙ajtu b’fidwa g˙all-kotra.»



362


It-Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IIl-Mulej salva l-poplu tieg˙u.

Ìer 31, 7-9

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Ìeremija

7Dan jg˙id il-Mulej: «G˙annu bil-fer˙ g˙al Ìakobb, sellmu lill-ewlieni fost il-©nus. Xandru, fa˙˙ru u niedu: “Il-Mulej salva l-poplu tieg˙u, il-fdal ta’ IΩrael.”

8Arani, se n©ibhom minn art it-tramuntana, ni©borhom minn truf l-art, ilkoll kemm huma, l-g˙omja u z-zopop, in-nisa bit-tfal u n-nisa fil-˙las: kotra kbira ter©a’ lura hawn.

9Ji©u bil-biki, imma nfarra©hom jiena u n©ibhom lura. Immexxihom lejn l-ilma ©ieri, minn mog˙dijiet watja biex ma jitfixklux. G˙ax jien missier g˙al IΩrael, u Efrajm hu ibni l-kbir.»


363

Salm ResponsorjaliSalm 125 (126), 1-2ab.2çd-3. 4-5.6

Rl . (3): Kbir f’g˙emilu l-Mulej mag˙na!

1Meta l-Mulej re©©a’ lura l-imjassra ta’ Sijon, konna qisna mitlufa f’˙olma;2imbag˙ad bid-da˙k imtela fommna, u bl-g˙ajjat ta’ fer˙ ilsienna. Rl .

Imbag˙ad bdew jg˙idu fost il-©nus: «Kbir f’g˙emilu l-Mulej mag˙hom.»3Kbir f’g˙emilu l-Mulej mag˙na! U a˙na bil-fer˙ imtlejna. Rl .

4Biddel, Mulej, xortina b˙all-widien tan-Negeb!5Dawk li jiΩirg˙u fid-dmug˙ ja˙sdu bl-g˙ana ta’ fer˙. Rl .

6Huma u sejrin, imorru jibku, i©orru Ω-Ωerrieg˙a g˙aΩ-Ωrig˙. IΩda huma u ©ejjin lura, ji©u b’g˙ana ta’ fer˙, i©orru l-qatet f’idejhom. Rl .


364


Qari IIInt qassis g˙al dejjem.

Lhud 5, 1-6


1Kull qassis il-kbir me˙ud minn fost il-bnedmin, hu mqieg˙ed g˙all-bnedmin f’dak li g˙andu x’jaqsam ma’ Alla, biex joffri doni u sagrifiççji g˙ad-dnubiet.

2Hu dak li jista’ jag˙der ’il dawk li ma jafux u li jiΩbaljaw, g˙ax huwa mlibbes bid-dg˙ufija; 3u min˙abba f’hekk g˙andu joffri sagrifiççji g˙ad-dnubiet tieg˙u wkoll, b˙alma joffrihom g˙ad-dnubiet tal-poplu.

4Óadd m’g˙andu jie˙u b’idejh dal-©ie˙ g˙alih innifsu, imma biss min hu msejja˙ minn Alla, sewwasew kif kien imsejja˙ Aron. 5G˙ax hekk ukoll Kristu ma tax lilu nnifsu l-©ie˙ li jkun il-qassis il-kbir, imma dan tahulu Alla, li qallu:«Ibni int; illum jien nissiltek.»6U kif jg˙id ukoll band’o˙ra:«Int qassis g˙al dejjem skont l-ordni ta’ Melkisedek.»


365

Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuara 2 Tim 1, 10

Hallelujah. Rl . HallelujahIs-Salvatur tag˙na Kristu Ìesù qered il-mewt u dawwal il-˙ajja permezz tal-Evan©elju.Rl . Hallelujah

Evan©eljuMg˙allem, ag˙mel li jiena nara.

Mk 10, 46-52


F’dak iΩ–Ωmien, waqt li Ìesù kien 46˙iere© minn Ìeriko flimkien mad-dixxipli tieg˙u u ma’ kotra kbira ta’ nies, kien hemm wie˙ed tallab ag˙ma, jismu Bartimew, bin Timew, bilqieg˙da mal-©enb tat-triq. 47Dan, meta sama’ li kien Ìesù ta’ Nazaret, qabad jg˙ajjat u jg˙id: «Ìesù, bin David, ikollok ˙niena minni!»

48Kien hemm ˙afna li bdew jg˙ajtu mieg˙u biex jiskot imma hu aktar beda jg˙ajjat: «Bin David, ikollok ˙niena minni!»

49Ìesù waqaf u qal: «Sej˙ulu.» Huma sej˙u l-ag˙ma u qalulu: «Ag˙mel il-qalb! Qum, qieg˙ed isejja˙lek.» 50Dak tajjar il-mantar minn fuqu, qabeΩ fuq ri©lejh u mar ˙dejn Ìesù.

51U Ìesù kellmu u qallu: «Xi tridni nag˙millek?» «Li ner©a’ nara, Rabbuni,» wie©bu l-ag˙ma. 52U Ìesù qallu: «Mur, il-fidi tieg˙ek fejqitek.» U minnufih ra©a’ beda jara, u baqa’ miexi warajh fit-triq.



366


Il-Wie˙ed u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IIsma’, O IΩrael: Óobb lill-Mulej b’qalbek kollha.

Dewt 6, 2-6


Mosé kellem lill-poplu u qal: 2«IbΩa’ mill-Mulej, Alla tieg˙ek, billi int, ibnek u bin ibnek, t˙arsu dejjem il-li©ijiet u l-kmandamenti kollha tieg˙u, li jien qieg˙ed nag˙tik, biex ikollok g˙omor twil.

3Isma’, o IΩrael, u ˙u ˙sieb ag˙milhom, biex ikollok il-©id u toktor ˙afna, b˙alma wieg˙ed il-Mulej, Alla ta’ missirijietek, li jag˙tik art tnixxi ˙alib u g˙asel.

4Isma’, o IΩrael: Alla tag˙na l-Mulej, il-Mulej wa˙du. 5Óobb, mela, lill-Mulej, Alla tieg˙ek, b’qalbek kollha, b’ru˙ek kollha u b’sa˙˙tek kollha. 6Ûomm f’qalbek dan il-kliem u dawn il-kmandamenti li qieg˙ed nag˙tik illum.»


367

Salm ResponsorjaliSalm 17, 2-3a.3bç-4.47.51ab

Rl . (2): In˙obbok, Mulej, qawwa tieg˙i!

2In˙obbok, Mulej, qawwa tieg˙i! 3Il-Mulej blata tieg˙i, fortizza u ˙ellies tieg˙i! Rl .

Alla tieg˙i, sur tal-kenn tieg˙i u tarka tieg˙i, qawwa tas-salvazzjoni tieg˙i u kenn tieg˙i!4Insejja˙ il-Mulej, li hu ta’ min ifa˙˙ru, u nkun me˙lus mill-g˙edewwa tieg˙i. Rl .

47Óaj il-Mulej! Imbierek hu, il-blata tieg˙i! Ikun imfa˙˙ar Alla tas-salvazzjoni tieg˙i!51Hu jkabbar ir-reb˙ lis-sultan tieg˙u, juri m˙abbtu mal-midluk tieg˙u. Rl .


368


Qari IIÌesù g˙andu saçerdoΩju li ma jintemm qatt.

Lhud 7, 23-28


Óuti, 23dawk tal-img˙oddi kienu jsiru qassisin f’g˙add kbir, g˙ax min˙abba fil-mewt ma kinux jistg˙u jibqg˙u g˙al dejjem. 24Imma Ìesù, billi jibqa’ g˙al dejjem, g˙andu saçerdozju li ma jintemm qatt. 25G˙alhekk ukoll huwa jista’ jsalva g˙alkollox ’il dawk li bih jersqu lejn Alla, ladarba hu jibqa’ g˙al dejjem ˙aj biex jid˙ol g˙alihom.

26Dan hu, tabil˙aqq, il-qassis il-kbir li kien jg˙odd g˙alina: qaddis, innoçenti, safi, maqtug˙ mill-midinbin, merfug˙ ’il fuq mis-smewwiet; 27li ma g˙andux bΩonn, b˙all-qassisin il-kbar l-o˙ra, joffri kuljum is-sagrifiççju, l-ewwel g˙ad-dnubiet tieg˙u stess, imbag˙ad g˙ad-dnubiet tal-poplu. Dan hu g˙amlu darba g˙al dejjem, meta offra lilu nnifsu.

28G˙ax il-Li©i tqieg˙ed b˙ala qassisin il-kbar bnedmin li huma dg˙ajfa; iΩda l-kelma tal-©urament, li ©iet wara l-Li©i, tqieg˙ed Iben, li ©ie mag˙mul perfett g˙al dejjem.



Hallelujah. Rl . HallelujahJekk xi ˙add i˙obbni, i˙ares kelmti, jg˙id Ìesù,u Missieri j˙obbu u a˙na ni©u u ng˙ammru g˙andu.Rl . Hallelujah

369

Evan©eljuIl-kmandament tal-im˙abba ta’ Alla u tal-proxxmu.

Mk 12, 28b-34


F’dak iΩ-Ωmien, wie˙ed mill-kittieba resaq fuq Ìesù u staqsieh: 28«Liema wie˙ed fost il-kmandamenti kollha huwa l-ewwel?»

29Ìesù wie©bu: «L-ewwel wie˙ed huwa dan: Isma’ IΩrael! Il-Mulej, Alla tag˙na, Mulej wie˙ed hu, 30u int g˙andek t˙obb lill-Mulej, Alla tieg˙ek, b’qalbek kollha, b’ru˙ek kollha, b’mo˙˙ok kollu, u bil-qawwa tieg˙ek kollha. 31U t-tieni hu dan: Óobb lil g˙ajrek b˙alek innifsek. Ma hemmx kmandament ie˙or akbar minn dawn.»

32Qallu l-kittieb: «Sewwa qieg˙ed tg˙id, Mg˙allem; g˙andek ra©un tg˙id li wie˙ed hemm, u li ma hemmx ie˙or ˙liefu. 33Iva, li t˙obb lilu b’qalbek kollha, b’mo˙˙ok kollu, u bil-qawwa tieg˙ek kollha, u li t˙obb lil g˙ajrek b˙alek innifsek, huwa aqwa minn kull sagrifiççju tal-˙ruq u mis-sagrifiççji kollha.»

34Ìesù, meta rah kemm kien wie©eb bil-g˙aqal, qallu: «M’intix ’il bog˙od mis-Saltna ta’ Alla.» U ˙add ma kellu l-˙ila jistaqsih iΩjed.



370


It-Tnejn u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IL-armla g˙amlet ftira Ωg˙ira u ©ibitha lil Elija.

1 Slat 17, 10-16

Qari mill-Ewwel Ktieb tas-Slaten

F’dak iΩ-Ωmien, il-profeta Elija 10qam u r˙ielha lejn Sarefta. Kif wasal ˙dejn bieb il-belt, kien hemm wa˙da armla ti©bor il-˙atab. Elija sej˙ilha u qalilha: «Jekk jog˙©bok, ©ibli f’bieqja belg˙a ilma x’nixrob.»

11Hi u sejra, Elija ra©a’ sej˙ilha u qalilha: «Ìibli wkoll, jekk jog˙©bok, kisra ˙obΩ f’idek.» 12Hija wie©bet: «Daqskemm hu ˙aj il-Mulej, Alla tieg˙ek, ma g˙andi xejn ma˙buΩ; qabda dqiq f’©arra u ftit Ωejt fil-kus kulma baqag˙li. Ara, qieg˙da ni©bor biççtejn ˙atab; issa n˙ejji xi ˙a©a g˙alija u g˙al ibni; u mbag˙ad nikluha u mmutu.»

13Elija wie©eb: «La tibΩax, mur u ag˙mel kif g˙edtli: imma qabel ag˙mel ftira Ωg˙ira g˙alija, u ©ibhieli. Imbag˙ad ag˙mel g˙alik u g˙al ibnek. 14G˙ax din hi l-kelma tal-Mulej, Alla ta’ IΩrael: Il-©arra tad-dqiq ma tintemm qatt, u l-kus taΩ-Ωejt ma jitbattalx, sa dakinhar li l-Mulej jibg˙at ix-xita fil-pajjiΩ.»

15U dik marret u g˙amlet kif qalilha Elija. Damu jieklu g˙al Ωmien, hi u hu, u darha kollha. 16U l-©arra tad-dqiq ma ntemmitx, u l-kus taΩ-Ωejt ma tbattalx, kif kien qal il-Mulej permezz ta’ Elija.


371

Salm Responsorjali Salm 145 (146), 7.8-9a.9bç-10

Rl . (1): Fa˙˙ar, ru˙ tieg˙i, il-Mulej!

7Il-Mulej jag˙mel ˙aqq lill-ma˙qurin, u jag˙ti l-˙obΩ lill-im©ew˙in. Il-Mulej je˙les lill-imjassrin. Rl .

8Il-Mulej jifta˙ g˙ajnejn l-g˙omja; il-Mulej jerfa’ lill-milwijin; il-Mulej j˙obb lill-©usti;9il-Mulej i˙ares lill-barranin. Rl .

Il-Mulej iΩomm lill-iltim u lill-armla, imma lill-˙Ωiena j˙arbtilhom triqathom.10Il-Mulej isaltan g˙al dejjem; Alla tieg˙ek, Sijon, minn nisel g˙al nisel. Rl .

It-Tnjen u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

372


Qari IIKristu offra lilu nnifsu darba biss.

Lhud 9, 24-28


24Kristu ma da˙alx f’santwarju mag˙mul b’idejn il-bnedmin li hu biss xbieha tas-santwarju veru, imma da˙al fis-sema stess, biex issa jidher g˙alina quddiem Alla. 25U da˙al hemm mhux biex minn Ωmien g˙al Ωmien joffri lilu nnifsu b˙alma l-qassis il-kbir jid˙ol kull sena fis-santwarju biex joffri demm ˙addie˙or. 26Li kieku kien hekk, kien ikollu jbati ˙afna drabi sa mill-˙olqien tad-dinja.

IΩda issa deher darba g˙al dejjem, meta waslet il-milja taΩ-Ωminijiet, biex ine˙˙i d-dnub bis-sagrifiççju tieg˙u nnifsu. 27U kif hu miktub g˙all-bnedmin li g˙andhom imutu darba biss, u wara dan isir il-©udizzju, 28hekk ukoll Kristu, wara li offra lilu nnifsu darba biss biex jitg˙abba bid-dnubiet tal-kotra, g˙ad jer©a’ jidher darb’o˙ra, mhux biex ine˙˙i d-dnubiet, imma biex isalva lil dawk li qeg˙din jistennewh bil-˙erqa.


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMt 5, 3

Hallelujah. Rl . HallelujahHenjin il-foqra fl-ispirtu, g˙ax tag˙hom hija s-Saltna tas-Smewwiet.Rl . Hallelujah

373

Evan©eljuL-armla fqira offriet iktar minn kul˙add.

Mk 12, 38-44


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù kien qieg˙ed jg˙allem fit-tempju u jg˙id: 38«Ift˙u g˙ajnejkom mill-kittieba, li j˙obbu jduru mat-toroq bi lbiesi twal, jixtiequ min isellmilhom fil-pjazez, 39u fis-sinagogi joqog˙du fis-si©©ijiet ta’ quddiem, u fil-postijiet ewlenin fil-pranzijiet; 40iberbqu ©id ir-romol, u mbag˙ad g˙al wiçç in-nies idumu ˙afna jitolbu. Dawn jie˙du kundanna aktar iebsa.»

Ìesù 41kien qieg˙ed biswit it-teΩor, i˙ares u jara xi flus jitfg˙u n-nies fit-teΩor. Bosta g˙onja bdew jitfg˙u ˙afna. 42Resqet wa˙da armla fqira u tefg˙et biççtejn Ωg˙ar, ji©ifieri xi Ωew© çenteΩmi.

43Hu sejja˙ id-dixxipli tieg˙u u qalilhom: «Tassew ng˙idilkom, li din l-armla fqira tefg˙et iktar minn dawk kollha li tefg˙u fit-teΩor. 44G˙ax dawk kollha tefg˙u miΩ-Ωejjed tag˙hom, imma hi, fil-faqar tag˙ha, tefg˙et kulma kellha, dak kollu li kellha biex tg˙ix.»


It-Tnjen u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

374



Evan©eljuL-armla fqira offriet iktar minn kul˙add.

Mk 12, 41-44


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù 41kien qieg˙ed fit-tempju biswit it-teΩor, i˙ares u jara xi flus jitfg˙u n-nies fit-teΩor. Bosta g˙onja bdew jitfg˙u ˙afna. 42Resqet wa˙da armla fqira u tefg˙et biççtejn Ωg˙ar, ji©ifieri xi Ωew© çenteΩmi.

43Hu sejja˙ id-dixxipli tieg˙u u qalilhom: «Tassew ng˙idilkom, li din l-armla fqira tefg˙et iktar minn dawk kollha li tefg˙u fit-teΩor. 44G˙ax dawk kollha tefg˙u miΩ-Ωejjed tag˙hom, imma hi, fil-faqar tag˙ha, tefg˙et kulma kellha, dak kollu li kellha biex tg˙ix.»


375

It-Tlieta u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Qari IF’dak iΩ-Ωmien il-poplu tieg˙ek jin˙eles.

Dan 12, 1-3

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Danjel

1F’dak iΩ-Ωmien iqum Mikiel, il-prinçep il-kbir, dak li qieg˙ed fuq ulied il-poplu tieg˙ek.

Imbag˙ad ji©i Ωmien ta’ g˙aw©, li qatt ma jkun deher ie˙or b˙alu minn mindu ©ens kien ©ens sa dak iΩ-Ωmien. Imma jkun Ωmien li fih il-poplu tieg˙ek jin˙eles, dawk kollha li jkunu nstabu miktuba fil-ktieb.

2U ˙afna minn dawk li huma rieqda fit-trab tal-art jistenb˙u, min g˙all-˙ajja ta’ dejjem u min g˙all-g˙ajb u l-istmerrija g˙al dejjem.

3Il-bnedmin bil-g˙aqal ikollhom fuqhom dija b˙al dik tas-sema, u dawk li jkunu wasslu ’l ˙afna fis-sewwa jkunu jiddu b˙al kwiekeb g˙al dejjem ta’ dejjem.


376


Salm ResponsorjaliSalm 15 (16), 5.8.9-10.11

Rl . (1): Óarisni, o Alla, g˙ax fik jien nistkenn

5Mulej, inti s-sehem tal-wirt u r-riΩq tieg˙i, inti ΩΩomm f’idejk xortija.8InΩomm il-Mulej dejjem quddiemi, g˙ax bih f’leminti qatt ma nit˙arrek. Rl .

9Hekk tifra˙ qalbi u tithenna ru˙i, u ©ismi wkoll jistrie˙ fil-kwiet.10G˙ax int ma titlaqnix fl-imwiet, ma t˙allix il-ma˙bub tieg˙ek jara l-qabar. Rl .

11Int tg˙allimni t-triq tal-˙ajja; hemm il-milja tal-fer˙ quddiemek, hemm l-g˙axqa g˙al dejjem f’lemintek. Rl .

377

Qari IIKristu g˙amel perfetti g˙al dejjem ’il dawk li huwa jqaddes.

Lhud 10, 11-14.18


11Kull qassis ie˙or imur kuljum biex jaqdi l-ministeru tieg˙u, u joffri u jer©a’ joffri l-istess sagrifiççju, bla ma jistg˙u qatt ine˙˙u d-dnubiet.

12Imma Kristu, wara li offra sagrifiççju wie˙ed g˙ad-dnubiet, qag˙ad g˙al dejjem fuq in-na˙a tal-lemin ta’ Alla, 13fejn qieg˙ed jistenna sa ma l-g˙edewwa tieg˙u jitqieg˙du mirfes ta˙t ri©lejh. 14G˙ax hu b’offerta wa˙da g˙amel perfetti g˙al dejjem lil dawk li huwa jqaddes.

18Issa, fejn hemm il-ma˙fra tad-dnubiet, ma hemmx g˙alfejn issir aktar l-offerta g˙ad-dnubiet.



Hallelujah. Rl . HallelujahIshru u itolbu l-˙in kollu, biex tkunu tifil˙u tg˙addu minn kull ma g˙andu ji©riu tieqfu quddiem Bin il-bniedem.Rl . Hallelujah

It-Tlieta u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

378


Evan©eljuJi©bor flimkien il-ma˙turin tieg˙u mill-erbat irjie˙.

Mk 13, 24-32


F’dak iΩ-Ωmien, Ìesù qal lid-dixxipli tieg˙u: 24«Wara jiem ta’ dwejjaq kbar, ix-xemx tiddallam, il-qamar jitlef id-dija tieg˙u, 25il-kwiekeb jibdew jaqg˙u mis-sema, u l-qawwiet tas-smewwiet jitqallbu.

26Imbag˙ad jaraw lil Bin il-bniedem ©ej fis-s˙ab b’qawwa kbira u bi glorja. 27U mbag˙ad jibg˙at l-an©li biex ji©bor flimkien il-ma˙turin tieg˙u mill-erbat irjie˙, minn tarf l-art sa tarf is-sema.

28Mis-si©ra tat-tin tg˙allmu din il-parabbola. Meta l-ferg˙a tag˙ha tirtab u tarmi l-weraq, intom tinteb˙u li s-sajf fil-qrib. 29Hekk ukoll meta taraw dan ji©ri, kunu afu li hu fil-qrib, fil-bieb.

30Tassew ng˙idilkom, li ma jg˙addix dan in-nisel qabel ma ji©ri dan kollu. 31Is-sema u l-art jg˙addu, imma kliemi ma jg˙addix.

32Dwar dak il-jum u s-sieg˙a ˙add ma jaf meta se jaslu, anqas l-an©li fis-sema, u anqas l-Iben; ˙add ˙lief il-Missier.»


379

L-Erbg˙a u Tletin Óadd taΩ-Ûmien ta’ Matul is-Sena

Solennità ta’ Sidna Ìesù Kristu,Sultan tal-Óolqien Kollu

Qari IIl-˙akma tieg˙u ˙akma g˙al dejjem.

Dan 7, 13-14

Qari mill-Ktieb tal-Profeta Danjel

13Billejl deherli qieg˙ed nara b˙al iben ta’ bniedem, ©ej mis-s˙ab tas-sema, li baqa’ sejjer sax-Xi˙ fl-g˙omor u ressquh quddiemu.

14U tawh ˙akma, ©ie˙, u saltna, biex lilu jaqdi kull ©ens, u poplu, u lsien. Óakmietu ˙akma g˙al dejjem li ma tg˙addix, u saltnatu li ma tinqeridx.


380


Salm ResponsorjaliSalm 92 (93) 1ab.1ç-2.5

Rl . (1a): Il-Mulej isaltan; il-kobor libes

1Il-Mulej isaltan; il-kobor libes, libes il-Mulej u t˙aΩΩem bil-qawwa. Rl .

IΩomm s˙i˙a d-dinja; qatt ma tit˙arrek.2Imwaqqaf it-tron tieg˙ek fis-sod minn dejjem; minn dejjem ta’ dejjem int. Rl . 5Il-kmandamenti tieg˙ek ta’ min joqg˙od fuqhom; qdusija lil darek tixraq, Mulej, sakemm itul iΩ-Ωmien. Rl .

381

Qari IIKristu huwa l-Prinçep tas-slaten tad-dinja.

Apok 1, 5-8

Qari mill-Ktieb tal-Apokalissi ta’ San Ìwann Appostlu

5Ìesù Kristu hu x-xhud fidil, il-Kbir fost il-mejtin, il-Prinçep tas-slaten tad-dinja.

Lil Dak li ˙abbna, u li ˙allna minn dnubietna bis-sa˙˙a ta’ demmu, 6u li g˙amilna saltna, qassisin g˙al Alla tieg˙u Missieru, lilu l-glorja u s-setg˙a g˙al dejjem ta’ dejjem. Ammen.

7Arawh, ©ej fis-s˙ab, u l-g˙ajnejn kollha jarawh, ukoll dawk li kienu nifduh; u r-razez kollha tal-art jibdew i˙abbtu fuq sidirhom min˙abba fih. Iva. Ammen!

8Jiena huwa l-Alfa u l-Omega, jg˙id il-Mulej Alla, li hu, u li kien, u li g˙ad irid ji©i, Dak li jista’ kollox!


Akklamazzjoni qabel l-Evan©eljuMk 11, 9.10

Hallelujah. Rl . HallelujahImbierek min ©ej f’isem il-Mulej!Imbierka s-Saltna ta’ David missierna li ©ejja!Rl . Hallelujah

Sidna Ìesù Kristu Sultan tal-Óolqien Kollu

382


Evan©eljuInt qieg˙ed tg˙id li jien sultan.

Ìw 18, 33b-37


F’dak iΩ-Ωmien, 33Pilatu sejja˙ lil Ìesù u qallu: «Inti s-sultan tal-Lhud?» 34Ìesù wie©eb: «Dan qieg˙ed tg˙idu int minn mo˙˙ok, jew kienu o˙rajn li qalulek dan fuqi?» 35Pilatu wie©eb: «Mela jiena Lhudi? Kien il-poplu tieg˙ek u l-qassisin il-kbar li tawk f’idejja. X’g˙amilt?»

36 Ìesù wie©eb: «Is-saltna tieg˙i mhijiex ta’ din id-dinja. Li kieku saltnati kienet ta’ din id-dinja, l-g˙ases tieg˙i kienu ji©©ieldu biex ma ning˙atax f’idejn il-Lhud; imma tabil˙aqq saltnati mhijiex ta’ hawn.»

37Pilatu qallu: «Mela int sultan?» U Ìesù wie©eb: «Int qieg˙ed tg˙idu; jien sultan. Jien g˙alhekk twelidt, u g˙alhekk ©ejt fid-dinja, biex nixhed g˙all-verità. U kull min i˙obb il-verità jisma’ le˙ni.»


Ûmien ta’ Matul is-SenaSalm Responsorjali Salm 39 (40), 2.4ab. 7-8a. 8b-9.10 Rl . (8a.9a): Hawn...

Documents

Transcript of Ûmien ta’ Matul is-SenaSalm Responsorjali Salm 39 (40), 2.4ab. 7-8a. 8b-9.10 Rl . (8a.9a): Hawn...