InterMEDICA 1-2010

32
InterMEDICA Περιοδική Έκδοση Φοιτητών Ιατρικής Γενική Χειρουργική Διεθνής Αμνηστία Και πάλι εξετάσειςΕμπειρίες Ανταλλαγών

description

InterMEDICA, official publication of HelMSIC.

Transcript of InterMEDICA 1-2010

Page 1: InterMEDICA 1-2010

InterMEDICA

Περιοδική Έκδοση Φοιτητών Ιατρικής

Γενική Χειρουργική Διεθνής Αμνηστία Και πάλι εξετάσεις…

Εμπειρίες Ανταλλαγών

Page 2: InterMEDICA 1-2010

0 2

InterMEDICA«Περιβάλλον και Υγεία»Τον τελευταίο καιρό πολλά έχουν ακουστεί και ακόμα περισσότερα έχουν γραφεί,

τόσο στον έντυπο όσο και τον ηλεκτρονικό τύπο, για το θέμα της διαχείρισης του Περιβάλλοντος και της αλληλεπίδρασής του με τον άνθρωπο, με αφορμή κυρίως τη Σύνοδο των Ηγετών του Κόσμου στην Κοπεγχάγη το Δεκέμβριο του 2009. Ίσως πολλοί να σκέφτονται το Περιβάλλον ως μία έννοια λίγο απόμακρη που δεν σχετί-ζεται άμεσα με τον ανθρωπινό παράγοντα, συσχετίζοντάς το μόνο με τη χλωρίδα ή τον υδροφόρο ορίζοντα, όμως κάτι τέτοια δεν ισχύει. Αναμφισβήτητα υπάρχει μία άρρηκτη σχέση του με κάθε πτυχή της ζωής μας, επηρεάζοντας την Υγεία και την ποιότητά της. Και αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό αν αναλύσει κανείς τη λέξη «Περιβάλλον», η οποία δηλώνει το σύνολο των συνθηκών μέσα στις οποίες διαβιώνει κάποιος. Έτσι, λοιπόν, η έννοια αυτή περιλαμβάνει οτιδήποτε αφορά την καθημερινότητά μας και όλους τους παράγοντες εντός αυτής που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την Υγείας μας, όπως, για παράδειγμα, το τριτογενές κάπνισμα.

Η HelMSIC ήδη εδώ και πολλά χρόνια προσπαθεί να αναδείξει τη σημασία που έχουν οι περιβαλλοντικές συνθήκες στην Υγεία μας, μέσω δράσεων και προγραμμάτων, όπως το ASPIS Project και η Αντικαπνιστική Εκστρατεία. Στόχος μας είναι η ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου πάνω στο θέμα, ώστε να μπορούμε να απολαμβάνουμε όλοι το σπουδαιότερο από τα δικαιώματά μας, το δικαίωμα στην Υγεία.

Αυτός είναι ο λόγος που αποφασίσαμε να αφιερώσουμε το τεύχος σε αυτό το θέμα. Εκ μέρους, λοιπόν, και της συντακτικής ομάδας, καλή ανάγνωση!

Παντσίδης Γεώργιος ΜάριοςΑρχισυντάκτης InterMEDICA

Αντιπρόεδρος Εσωτερικών Υποθέσεων HelMSIC4οετής Φοιτητής Ιατρικής Δ.Π.Θ.

Ταυτ

ότητ

α έ

κδοσ

ηςEd

itor

ial

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

02 Editorial

03 Ιατρικά νέα

04 Agenda HelMSIC

05 Ειδικότητα

06 Κλινικό περιστατικό

08 Ρωτήστε το γιατρό

10 Διεθνή νέα

12 Ανταλλαyes!

14 Τελικά, δεν υπάρχει «αντίδοτο» σε αυτή τη συνήθεια…

15 Μακροχρόνιες επιπτώσεις του νερού και του υδροφόρου ορίζοντα

16 ASPIS (Awareness Strategies for Pollution from IndustrieS)

18 Κλιματική αλλαγή και ακραία καιρικά φαινόμενα

20 Copenhagen summit

21 RDb Battle

22 Και πάλι εξετάσεις…

24 Παρουσίαση ΜΚΟ – Διεθνής Αμνηστία

25 Reviews βιβλίων

26 Review ταινίας

28 Γρίφοι

InterMEDICAΠεριοδική έκδοση Φοιτητών Ιατρικής από τη HelMSICΕλληνική Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων και Ανταλλαγών Φοιτητών Ιατρικής (HelMSIC)τεύχος 1, χρόνος ι’ περίοδος β’

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε.

Υπεύθυνος Έκδοσης: Παντσίδης Γεώργιος ΜάριοςΑντιπρόεδρος Εσωτερικών Υποθέσεων 2009/10Αρχισυντάκτης InterMEDICA 2009/10

Συντακτική Ομάδα: Ζιουμπιλούδης Χρήστος, Καλαμπόγια – Πολυχρόνη Μαρία, Ξανθάκη Ιωάννα, Παπαγεωργίου Ιωσηφίνα Δήμητρα, Τσακνιάς Γεώργιος

Σε αυτό το τεύχος γράφουν οι: Δάβαρης Νίκος, Ζιουμπιλούδης Χρήστος, Καλαμπόγια – Πολυχρόνη Μαρία, Κιημέτογλου Δημοσθένης, Λαρεντζάκης Ανδρέ-ας, Μαγγανάρη Εύα, Ξανθάκη Ιωάννα, Παπαγεωργίου Ιωσηφίνα Δήμητρα, Παπαδόπουλος Αλέξανδρος, Παπαδόπουλος Βασίλειος, Παπαδοπούλου Μαρία Χριστίνα, Ροδίτης Κωνσταντίνος, Σαββοπούλου Μάρω, Σκαρπάρη Σοφία, Τζήκας Ευριπίδης, Χατζηθεοφυλάκτου Αγάπη

Ιστοσελίδα: www.helmsic.gr. – Δ/νση αλληλογραφίας ΤΘ 14235, ΤΚ 11510, Αθήνα – e-mail: [email protected] – Διανομή Δωρεάν.

Επίτιμη συντακτική επιτροπή: ΑΘΗΝΑ: Χ. Κίττας (καθ. Ιστολογίας), Γ. Κρεατσάς (καθ.Γυναικολογίας), Π. Νικοπούλου (αν.καθ. Παθολ.Ανατομικής), Γ. Πετρίκκος (αν.καθ.Παθολογίας), Θ. Ρόζενμπεργκ (αν.καθ. Χειρουργικής), ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ: Ε. Μαλτέζος (καθ. Παθολογίας), Γ. Καρτάλης (καθ. Παθολογίας), Δ. Χατσέρας (καθ. Καρδιολογίας), ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Αρ. Μηνάς (καθ. Δερματολογίας), Μ.Μ.Γκιάλα (καθ. Αναισθησιολογίας), Ολ. Γκίμπα-Τζιαμπίρη (καθ. Φυσιολογίας), Αλ. Μπένος (Αν.Καθ. Κοινωνικής Ιατρικής) Θ. Δαρδαβέσης (επ. καθ. Υγιεινής), ΙΩΑΝΝΙΝΑ: Ι. Ιωαννίδης (καθ. Υγιεινής-Επιδημιολογίας), ΛΑΡΙΣΑ: Κ. Γουργουλιάνης (αν.καθ. Φυσιολογίας), Ν. Σταθάκης (καθ. Παθολογίας), ΠΑΤΡΑ: Ι. Κολιόπουλος (καθ.Οφθαλμολογίας), Η. Κούβελας (καθ.Φυσιολογίας), Σ. Μανταγός (καθ. Παιδιατρικής), Δ. Μπονίκος (καθ. Παθ.Ανατομικής), Αθ. Παπαβασιλείου (καθ. Βιοχημείας)

Ελληνική Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων και Ανταλλαγών Φοιτητών ΙατρικήςHellenic Medical Students’ International Committee

HelMSIC

Γενική Γραμματεία: ΤΘ 14235, ΤΚ 11510, Αθήνα, τηλ. / fax: +302107462033, e-mail: [email protected]Τοπική Επιτροπή Αθηνών: Μικράς Ασίας 75, Γουδί, ΤΚ 11527, Αθήνα, τηλ. / fax: +302107462033, e-mail: [email protected]Τοπική Επιτροπή Αλεξανδρούπολης: ΤΘ 297, ΤΚ 68100, Αλεξ/πολη, e-mail: [email protected] Τοπική Επιτροπή Ηρακλείου: ΤΘ 1393, ΤΚ 71409, Ηράκλειο, τηλ. / fax: +302810394775, e-mail: [email protected] Τοπική Επιτροπή Θεσσαλονίκης: ΤΘ 1611, ΤΚ 54006, Θεσσαλονίκη, τηλ. / fax: +302310999179, e-mail: [email protected] Τοπική Επιτροπή Ιωαννίνων: Πανεπιστημιούπολη Δουρούτης, ΤΚ 45000, Ιωάννινα, τηλ / fax: +302651097713, email: [email protected] Τοπική Επιτροπή Λάρισας: TΘ 1145, TK 41001, Λάρισα, e-mail: [email protected]Τοπική Επιτροπή Πατρών: ΤΘ 1201, ΤΚ 26110, Πάτρα, τηλ. / fax: +302610996127, e-mail: [email protected]

Τα άρθρα εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συγγραφέων τους και όχι της απόψεις της HelMSIC.

Page 3: InterMEDICA 1-2010

InterMEDICA

ÉáôñéêÜ íÝáΘετικές επιπτώσεις της σοκολάτας στην υγείαΗ κατανάλωση μιας ποσότητας 6 γραμμαρίων μαύρης σοκολάτας καθημερινά, μειώνει την αρ-τηριακή πίεση, βελτιώνει την λειτουργία του ενδο-θηλίου των αρτηριών και αυξάνει τον σχηματισμό μονοξειδίου του αζώτου το οποίο ευνοεί την διά-ταση των αρτηριών. Επιπλέον το μονοξείδιο του αζώτου προκαλεί αναστολή της συγκόλλησης των αιμοπεταλίων, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό θρόμβων στις αρτηρίες. Τα απο-τελέσματα πιθανότατα οφείλονται στην δράση των πολυφαινολών του κακάο. Ήταν γνωστό, εδώ και χρόνια, ότι οι δίαιτες πλούσιες σε φρούτα και λαχανικά βοηθούν να μειωθεί η αρτηριακή πίεση και να μειωθεί ο κίνδυνος αρτηριακής υπέρτασης και των επιπλοκών της. Στις ανατολικές χώρες, εκτός από τα φρούτα και τα λαχανικά, η σημαντι-κότερη πηγή πολυφαινολών είναι η σοκολάτα. Η συστολική αρτηριακή πίεση μειώνεται περίπου κατά 1,4mm και η διαστολική κατά 1 mm στις 12 εβδομάδες από την έναρξη της καθημερινής κατα-νάλωσης, μετά τις 16 εβδομάδες η μείωση φτάνει τα 1,6 και 1 mm αντίστοιχα. Τα αποτελέσματα δεν προκαλούνται από άλλους τύπους σοκολάτας! Παρ’ όλο που αυτή η ελάττωση είναι μικρή, έχει υπολογιστεί ότι η μείωση της πίεσης κατά 3 mm της στήλης υδραργύρου, μειώνει την θνησιμότητα από ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια κατά 8% και την θνησιμότητα από στεφανιαία νόσο κατά 5%. Δηλαδή θα μπορούσε να εμποδίσει 1 θάνατο σε κάθε 10-15 περιπτώσεις!

Ο καφές ευνοεί τους ασθενείς με ηπατική νόσοΣύμφωνα με το τεύχος Ιανουαρίου 2010 του περιοδικού Hepatology, η κατανάλωση 2,25 ποτηριών καφέ κατά μέσο όρο την ημέρα ευνοεί τους ασθενείς με ηπατική ίνωση ή με χρόνια ηπατική νόσο. Επιπλέον καφεΐνη δεν φαίνεται να έχει περαιτέρω ευνοϊκά αποτελέσματα. Η καφεΐνη έχει την ιδιότητα να μειώνει τα επίπεδα κάποιων ηπατικών ενζύμων και φαίνεται να έχει προστατευτικές ιδιότητες από τις επιπλοκές σε αυτούς τους αρρώστους.

Δημοσθένης ΚιημέτογλουΚοινός Ταμίας HelMSIC 2008-2009

Φοιτητής Ιατρικής Πανεπιστημίου La Laguna, Τενερίφηhttp://thessaloniki-barcelona.blogspot.com

Η διακοπή του καπνίσματος σώζει ακόμα και στα γεράματαΣύμφωνα με μια έρευνα του UCLA που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Ophthalmology, το κάπνισμα μπορεί να συμβάλει στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με το γήρας, ακόμα και μετά την ηλικία των 80!!! Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι η πρώτη αιτία τύφλωσης σε ηλικίες μεγαλύτερες των 65!

Στο πίσω μέρος του ματιού υπάρχει ένα πολύ λεπτό στρώμα φωτοευαίσθητων νευρικών κυττάρων και ινών που λέγεται αμφιβληστροειδής χιτώνας. Μπορούμε και βλέπουμε γιατί το φώς, καθώς εισέρχεται μέσα στο μάτι, πέφτει πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και μετατρέ-πεται σε ηλεκτρικό ερέθισμα το οποίο ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται σαν “εικόνα”. Κοντά στο κέντρο του αμφιβληστροειδή χιτώνα, υπάρχει μια μικρή περιοχή στο μέγεθος μπιζελιού που ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την αντίληψη της λεπτομέρειας στο κεντρικό μέρος της εικόνας που λαμβάνει ο εγκέφαλος. Για να λειτουργήσει σωστά χρειάζεται αρκετό φώς και γι' αυτό λειτουργεί καλύτερα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η υπόλοιπη περιοχή του αμφιβληστροειδή είναι υπεύθυνη για την περιφερική όραση. Είναι ευαίσθητη κυρίως στο χαμηλό φωτισμό και έτσι μπορούμε να βλέπουμε και κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Εάν η ωχρά κηλίδα εκφυλιστεί για κάποιο λόγο, ο αμφιβληστροειδής γίνεται σαν μια φωτο-γραφική μηχανή με μια κηλίδα στο φιλμ. Το κεντρικό τμήμα του οπτικού πεδίου θολώνει και όλες οι λεπτομέρειες χάνονται. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας Υπάρχουν δύο τύποι εκφυλι-σμού. Στον "ξηρό" τύπο έχουμε ένα στα-διακό εκφυλισμό των κυτταρικών ιστών που αποτελούν την ωχρά κηλίδα και τα συμπτώματα εμφανίζονται πολλούς μήνες ή και χρόνια αργότερα.

Στην πιο σοβαρή μορφή την “ορρώ-δη” έχουμε οίδημα και συχνά αιμορραγίες κάτω από την ωχρά κηλίδα οι οποίες προκαλούν την εμφάνιση συμπτωμάτων σε πολύ λιγότερο χρόνο.

Πηγές:American Journal of Ophthalmology,

www.eye-net.gr

Πιο αποτελεσματική η μεσογειακή δίαιτα για τους διαβητικούςΈρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Annals of Internal Medicine δείχνει ότι οι διαβητικοί ασθενείς που ακολουθούν μεσογειακή δίαιτα έχουν περισσότερες πιθανότητες να αρχίσουν αρ-γότερα την θεραπεία με φάρμακα από αυτούς που ακολουθούν απλά δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά

Συγκεκριμένα, η έρευνα διεξήχθη από την Dr. Katherine Esposito και έδειξε ότι σε διαβη-τικούς ασθενείς που βρίσκονται 4 χρόνια σε θεραπεία με διατροφικές – διαιτητικές συμβουλές από τον γιατρό τους, μόνο το 44% αυτών που ακολουθούσαν μεσογειακή δίαιτα χρειάστηκε να λαμβάνουν ταυτόχρονα φαρμακευτική θεραπεία. Σε αυτούς που ακολουθούσαν απλά δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 70%. Επίσης οι ασθενείς με την μεσογειακή δίαιτα έδειξαν βελτίωση σε αρκετούς καρδιαγγειακούς παράγοντες.

0 3

Page 4: InterMEDICA 1-2010

0 4

InterMEDICA

Μια ματιά στην ατζέντα...Γενική Συνέλευση (Λάρισα)

Διοικητικό Συμβούλιο (Αθήνα)

Παγκόσμια Ημέρα για τον Διαβήτη

50 χρόνια ΗelMSIC - 10 χρόνια Τοπική Επιτροπή Αλεξανδρούπολης

Παγκόσμια Ημέρα γα το AIDS

Teddy Bear Hospital Under Christmas Tree

Page 5: InterMEDICA 1-2010

0 5

InterMEDICA

Ιατρική ειδικότηταΓενική χειρουργική

Ανδρέας Λαρεντζάκης, ειδικευόμενος Γενικής Χειρουργικής στο Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών

Λόγοι που επιλέξετε τη συγκεκριμένη ειδικότητα:

Το ευρύ πεδίο γνώσης και η δυνατότητα συνδυασμού τέχνης και επιστήμης.

Τα κύρια θετικά σημεία:

Η αμεσότητα της σχέσης παρέμβασης – αποτελέσματος, τα πολλά πεδία δραστηριοποίησης και οι ευκαιρίες για την ανάπτυξη σύνθετων δυνατοτήτων και δεξιοτήτων.

Τα κύρια αρνητικά σημεία:

Ο μεγάλος ανταγωνισμός και το ευρύ φάσμα επεμβάσεων σε μια εποχή “υπερεξειδίκευσης”.

Ποιότητα ζωής (κατά τη διάρκεια της ειδικότητας και μετά αυτής):

Η ειδικότητα της Γενικής Χειρουργικής έχει ιδιαίτερα υψηλές απαιτήσεις. Ο ελεύθερος χρόνος είναι αρκετά περιορισμένος. Η εργασία και η εκπαίδευση δεν τελειώνουν στο χώρο του νοσοκομείου. Μετά την ειδικότητα, η ποιότητα ζωής ενός γενικού χειρουργού είναι πολυπαραγοντική και, ίσως, αρκετά υποκειμενική. Με άλλα λόγια, πρέπει να σου αρέσει πολύ!

Κατά προσέγγιση μέσος χρόνος αναμονής για την έναρξη της ειδικότητας στην Ελλάδα:

Περίπου 2 – 3 χρόνια για τα μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας, αλλά πολλοί παράγοντες μπορεί να το μεταβάλλουν αυτό.

Στάδια διεκπεραίωσης:

5 έτη Γενικής Χειρουργικής και 2 εξάμηνα ακόμα σε συναφείς ειδικότητες Χειρουργικής (π.χ. ΩΡΛ, Ορθοπεδική, Ουρολογία, Πλαστική κτλ.).

Επαγγελματικές προοπτικές στην Ελλάδα:

Κανείς άξιος που θέλει να δουλέψει δε χάθηκε.

Προτεινόμενες χώρες του εξωτερικού για τη διεκπεραίωση της ειδικότητας:

Γερμανία, Αγγλία, Ελβετία, Η.Π.Α.

Page 6: InterMEDICA 1-2010

0 6

InterMEDICA

Κλινικό περιστατικό28-χρονη γυναίκα με υπόταση,

πυρετό και εξάνθημα Κωνσταντίνος Μ. Ροδίτης,

National Alumni Director της HelMSIC 2006-2010, VPE 2006-2007Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Παν. Αθηνών

Υπόβαθρο

28χρονη γυναίκα προσέρχεται με ασθε-νοφόρο στο Τμήμα Επειγόντων Περιστα-τικών με αρτηριακή πίεση 60/40 mm Hg. Ο σύζυγός της αναφέρει ότι παρουσιάζει ναυτία και επαναλαμβανόμενους εμέ-τους από διημέρου, πυρετό έως 39,5 και μυαλγίες.

Από την κλινική εξέταση προκύπτει πως η ασθενής είναι ληθαργική και συγχυτική. Παρατηρείται διάχυτο ερυθηματώδες δερματικό εξάνθημα παρόμοιο με ηλιακό έγκαυμα. Κατά την ακρόαση της καρδιάς, ανευρίσκεται ταχυκαρδία. Από το αναπνευστικό, η ακρόαση αποκαλύπτει ελαφρούς ρόγ-χους στις βάσεις και των δύο πνευμό-νων. Η κοιλία είναι ελαφρώς ευαίσθητη στην ψηλάφηση, ενώ δεν ανευρίσκεται κάποια μάζα. Κατά τη γυναικολογική εξέταση, ο τράχηλος δεν εμφανίζει ευαισθησία στην ψηλάφηση. Από τις εργαστηριακές εξετάσεις, εμφανίζεται αυξημένη αιμοσφαιρίνη ορού (15 g/dl) και κρεατινίνη ορού (2,1 mg/dl).

Ερωτήσεις

1. Με βάση τα παραπάνω, ποια είναι η πιο πιθανή διάγνωση;

2. Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες;3. Προτείνετε το αμέσως επόμενο

βήμα στη θεραπευτική προσέγγιση της ασθενούς.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΞΙΚΗΣ ΚΑΤΑΠΛΗΞΙΑΣ (Toxic Shock Syndrome – TSS)

Πιο πιθανή διάγνωση: Σύνδρομο Τοξι-κής ΚαταπληξίαςΠιθανή αιτία: Staphylococcus aureusΕπόμενο θεραπευτικό βήμα: Ενδοφλέ-βια χορήγηση ισότονων διαλυμάτων, ενδοφλέβια χορήγηση αντισταφυλο-κοκκικής πενικιλλίνης (ή βανκομυκί-νης) σε συνδυασμό με κλινδαμυκίνη,

εντατική παρακολούθηση της αρτη-ριακής πίεσης και της διούρησης και υποβοήθηση με χορήγηση ντοπαμίνης, αν χρειαστεί.

Ανάλυση

Η υπόταση αποτελεί το σοβαρότερο πρόβλημα για τη συγκεκριμένη ασθε-νή, μιας και η αρτηριακή της πίεση είναι 60/40 mm Hg. Η Μ.Α.Π. της είναι 47 mm Hg και είναι ανεπαρκής για τη διατήρη-

ση επαρκούς άρδευσης του εγκεφάλου. Ανεξάρτητα από το αίτιο, η αρτηρι-ακή πίεση πρέπει να υποστηριχθεί άμεσα. Μιας και υπάρχει πυρετός > 39οC σε συνδυασμό με την υπόταση, το αρνητικό ιστορικό για αιμορραγία ή εγκυμοσύνη (έκτοπος κύηση), η διά-γνωση της σηπτικής καταπληξίας είναι η πιθανότερη. Το πρώτο βήμα, επομέ-νως, για την ανάταξη της ασθενούς οφείλει να είναι η ταχεία ενδοφλέβια χορήγηση ισότονων διαλυμάτων (π.χ. Ringer’s Lactate) για την υπο-στήριξη της αρτηριακής πίεσης. Η τοποθέτηση ενός ουροκαθετήρα θα

βοηθήσει στην παρακολούθηση της διούρησης της ασθενούς και, εμμέσως, της νεφρικής λειτουργίας, μιας και εμφανίζει αυξημένη κρεατινίνη ορού. Στόχος είναι να επιτευχθεί τουλάχιστον Μ.Α.Π. 65 mm Hg για την άρδευση των ζωτικών οργάνων. Ιδανική διούρηση μπορεί να θεωρηθεί για την ασθενή 25 – 30ml/ώρα (ανάλογα με την κα-τάσταση της νεφρικής λειτουργίας). Τέλος, είναι πιθανότερο η διάγνωση να

είναι Σύνδρομο Τοξι-κής Καταπληξίας, μιας και εμφανίζει επιπλέ-ον μυαλγίες, πυρετό, ναυτία και εμέτους και διάχυτο ερυθηματώ-δες δερματικό εξάν-θημα. Αποφολίδωση του δέρματος, ιδίως στις παλάμες και στα πέλματα, θα στήριζαν περισσότερο τη διά-γνωση του TSS.

Προσέγγιση του Συνδρόμου Τοξικής Καταπληξίας (TSS)

Ορισμοί

Σύνδρομο Τοξικής Καταπληξίας (TSS): Οξεία εμπύρετη νόσος, συνήθως προκαλούμενη από την εξωτοξίνη-1 (TSST-1) του Staphylococcus aureus που οδηγεί σε πολυοργανική ανεπάρ-κεια.Καταπληξία: Κατάσταση κυκλοφορικής ανεπάρκειας, κατά την οποία οι ανάγκες άρδευσης των ιστών με οξυγονωμένο αίμα δεν ικανοποιούνται.Σηπτική καταπληξία: Κυκλοφορική ανεπάρκεια εξαιτίας κάποιας λοίμωξης ή της απάντησης του οργανισμού σε κάποια λοίμωξη, συχνότερα προκαλού-μενη από ενδοτοξίνες Gram-αρνητικών

Page 7: InterMEDICA 1-2010

InterMEDICA

0 7

μικροβίων.Μέση αρτηριακή πίεση – Μ.Α.Π. = [(2 χ διαστολική αρτηριακή πίεση) + (1 χ συστολική αρτηριακή πίεση)] / 3.

Το TSS περιγράφηκε αρχικά από τον Todd το 1978 σε παιδιά που κατέλη-ξαν μετά λοίμωξη από Staphylococcus aureus. Από τη δεκαετία του ’80, το 95% των ασθενών με TSS ήταν νέες, υγιείς γυναίκες, με φυσιολογική εμμηνορρυ-σία, στις οποίες ανιχνεύτηκε S.aureus στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Η χρήση υπεραπορροφητικών ενδο-κολπικών «ταμπόν» καθώς και άλλων αντισυλληπτικών σπόγγων και δια-φραγμάτων αποτελούν προδιαθε-σικούς παράγοντες. Η εξωτοξίνη-1 (TSST-1) που παράγει ο S. aureus οδηγεί στην εμφάνιση του συνδρόμου μέσω άλλων κυτοκινών όπως ο TNF, διάφορες ιντερλευκίνες κ.ά. Οι S. aureus ανιχνεύ-ονται στα τοιχώματα του κόλπου και εξωτοξίνες τους εισέρχονται στην κυ-κλοφορία μέσω μικροσκοπικών λύσε-ων της συνέχειας του βλεννογόνου. Οι περισσότερες γυναίκες εμφανίζουν μία «γριππώδη» συνδρομή, πυρετό, εξάν-θημα, κυνάγχη, εμέτους και διάρροιες. Η κλινική εικόνα του δέρματος είναι η πλέον χαρακτηριστική: το έντονο, διάχυτο «δίκην ηλιακού εγκαύμα-τος» εξάνθημα αναπτύσσεται το πρώτο 48ωρο και μετά από αρκετές ημέρες μετατρέπεται σε κηλιδοβλα-τιδώδες, παρόμοιο με φαρμακευτικό εξάνθημα. Με την πάροδο 10ημέρου, το εξάνθημα ακολουθεί αποφολίδωση του δέρματος που χαρακτηριστικά περιλαμβάνει και αυτό των παλαμών και των πελμάτων.

Η αντιμετώπιση του TSS περιλαμ-βάνει τη χορήγηση επαρκών υγρών ενδοφλεβίως με διαρκή παρακολούθη-ση της διούρησης και της αρτηριακής πίεσης. Μερικές φορές, επεμβατική αιμοδυναμική παρακολούθηση με την τοποθέτηση κεντρικού φλεβοκαθετή-ρα μπορεί να απαιτηθεί. Ενδοφλέβια χορήγηση αντισταφυλοκοκκικής

Eρωτήσεις Κατανόησης1. Καθεμιά από τις παρακάτω προτάσεις για το ΤSS είναι

σωστή εκτός από:Α. Τα συμπτώματα στην πλειονότητά τους προκαλού-

νται από μια εξωτοξίνη.Β. Η ενδοφλέβια χορήγηση αντισταφυλοκοκκικής

πενικιλλίνης είναι η αρχική αντιβιοτική αγωγή εκλογής.

Γ. Η χρήση ταμπόν είναι προδιαθεσικός παράγο-ντας.

Δ. Ο S.aureus είναι το σύνηθες αποτέλεσμα των αι-μοκαλλιεργειών.

Ε. Ο κόλπος είναι μία συνήθης θέση της λοίμωξης.2. Ποιο από τα παρακάτω περιγράφει την συνήθη ακο-

λουθία των αλλαγών στο δέρμα που παρατηρούνται στο TSS;

Α. «Δίκην ηλιακού εγκαύματος» εξάνθημα → αποφο-λίδωση → κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα

Β. Κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα → «δίκην ηλιακού εγκαύματος» εξάνθημα → αποφολίδωση

Γ. «Δίκην ηλιακού εγκαύματος» εξάνθημα → Κηλιδο-βλατιδώδες εξάνθημα → αποφολίδωση

Δ. Υπόταση → «δίκην ηλιακού εγκαύματος» εξάν-θημα.

3. Όλα τα παρακάτω είναι συνήθεις εκδηλώσεις του TSS, εκτός από:

Α. ΥπότασηΒ. Αυξημένη κρεατινίνη ορούΓ. Αυξημένη χολερυθρίνη ορούΔ. Αυξημένες τρανσαμινάσες ορούΕ. Θρομβοφιλία

4. Όλα τα παρακάτω αποτελούν θεμελιώδεις αρχές της αντιμετώπισης της σηπτικής καταπληξίας, εκτός από:

Α. Αφαίρεση της εστίας της λοίμωξηςΒ. ΠλασμαφαίρεσηΓ. Χορήγηση υγρώνΔ. Υποστήριξη της αρτηριακής πίεσης

Απαντήσεις1. Δ. O S.aureus ανιχνεύεται συνήθως από τα τοιχώματα

του κόλπου και όχι στις αιμοκαλλιέργειες, αφού οι εκδηλώσεις προκαλούνται από τις εξωτοξίνες. Η πλέον πιθανή θέση ανεύρεσης των μικροβίων είναι ο κόλπος και συχνά συνυπάρχει και κολπικό ερύθημα.

2. Γ. Η τυπική ακολουθία των δερματικών αλλαγών στο εξάνθημα του TSS είναι: «δίκην ηλιακού εγκαύμα-τος» εξάνθημα → κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα → αποφολίδωση.

3. Ε. Συνήθως, το TSS προκαλεί θρομβοπενία παρά θρομβοφιλία. Η δυσλειτουργία των νεφρών και του ήπατος είναι επίσης συχνό εύρημα (πολυοργανική ανεπάρκεια).

4. Β. Η πλασμαφαίρεση δεν αποτελεί σημαντικό βοήθημα κατά την αντιμετώπιση της σηπτικής καταπληξίας.

πενικιλλίνης ή βανκομυκίνης (λόγω ανθεκτικότητας των μικροβίων τις περισσότερες φορές στη μεθικιλλί-νη) είναι η ενδεικνυ-όμενη αντιβιοτική θεραπεία: όταν η διάγνωση είναι ασα-φής, προστίθεται και μία αμινογλυκοσίδη για την κάλυψη των Gram-αρνητικών. Συγχορήγηση κλιν-δαμυκίνης συνιστά-ται επειδή μέσω ει-δικού μηχανισμού παρεμποδίζει την περεταίρω έκκριση της TSST-1 και του TNF. Ντοπαμίνη ή δοβουταμίνη ίσως χρειαστεί, όταν η χο-ρήγηση υγρών από μόνη της δεν επαρκεί για την συντήρηση φυσιολογικής αρτηρι-ακής πίεσης. Σπάνια, την εικόνα του TSS μπορεί να μιμηθεί μια σηπτική καταπληξία, οφειλόμενη σε ομά-δας Α β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο.Π η γ ή : T o y , B a k e r , Ro s s , G i l s t r a p “Ca s e F i l e s : O b s t e t r i c s a n d Gynaecology”, Εκδόσεις L A N G E / M c G r a w - H i l l Medical, 2003.

Page 8: InterMEDICA 1-2010

0 8

InterMEDICA

ΓΙΑΤΙ ΖΑΡΩΝΕΙ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΣΑΣ ΟΤΑΝ ΜΕΝΕΤΕ ΠΟΛΛΗ ΩΡΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ;Τίποτα δεν αναπληρώνει μερικές ώρες στην μπανιέρα για να ηρεμήσει η ψυχή σας. Το πρόβλημα είναι πως μετά πρέπει να αντιμε-τωπίσετε την απαίσια όψη των χεριών και των ποδιών σας. Μια απλή απάντηση στο γιατί γίνεται αυτό είναι πως το εξωτερικό στρώμα του δέρματος, η επιδερμίδα, απορ-ροφάει λίγο νερό όταν μουλιάζουμε για πολλή ώρα στην μπανιέρα. Και ιδού! Ζαρωμένο κρέ-ας!

Το δέρμα στα πόδια και στα χέρια είναι πα-χύτερο από το δέρμα του υπόλοιπου σώμα-τος και γι’ αυτό οι αλλαγές σ’ αυτό γίνονται πιο αισθη-τές. Καθώς η επιδερμίδα διαστέλ-λεται, το στρώμα κάτω από αυτή, το χόριο, δε διογκώνεται, με αποτέλεσμα το ζάρωμα της επιδερμίδας κατά περιοχές. Υπέροχο, έτσι δεν είναι;

Ρωτήστε το γιατρό!Ερωτήσεις που θα θέλατε να κάνετε στο

γιατρό σας αλλά δεν βρίσκατε το θάρρος Ευριπίδης Τζήκας,

Φοιτητής Ιατρικής Α.Π.Θ.

σματος και χαλάρωσης. Η κατάσταση αυτή κάνει τους ασθενείς περισσότερο ευαίσθητους σε επηρεασμούς, και δη-μιουργεί τη δυνατότητα να αποκαλύ-πτουν καταπιεσμένα συναισθή-ματα ή αναμνήσεις.

Σήμερα σπανίως γίνονται τέτοιες ανακρίσεις. Ο ορός αληθείας δε σας κά-νει απαραιτήτως να πείτε την αλήθεια. Μπορεί να χάσετε τις αναστολές, αλλά δε χάνετε παντε-λώς τον αυτοέλεγχο. Γι’ αυτό όσοι υφίστανται μια τέτοια ανάκριση μπορούν να ελέγχουν τη συ-μπεριφορά τους και να ψεύδονται. Με-λέτες έχουν δείξει ότι, κατά τη διάρκεια αυτών των “συνεντεύξεων με Amytal”, οι ασθενείς επι-δεικνύουν συχνά μια διαστρεβλωμένη αίσθηση του χρόνου, διαταραχές της μνήμης και δυσκολεύο-νται να ξεχωρίσουν την πραγματικότητα από τη φαντασία, οπότε το όριο μεταξύ πραγματικού και φανταστικού γίνεται ακόμη πιο δυσδιάκριτο.ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΝΤΩΣ Ο “ΟΡΟΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ”;

Οι ήρωες ταινιών δράσης, όπως ο Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ, βρίσκονται συχνά αντιμέτω-ποι με έναν ανακριτή, που χρησιμοποιεί ορό αληθείας για να τους κάνει να αποκαλύψουν τα μυστικά τους. Στις ταινίες, οι ήρωες είναι ικανοί να αντιστέκονται σε αυτά τα παρα-σκευάσματα και να αποκρύπτουν την αλήθει-α. Η απόκρυψη της αλήθειας φαίνεται επίσης να προετοιμάζει τους ήρωες αυτούς για επι-τυχή στα-διοδρομία στην πολιτική.

Μπορεί να φαίνονται σαν δημιουργήματα της φαντασίας, αλλά οροί αληθείας υπάρ-χουν. Τα βαρ-βιτουρικά, όπως το Sodium Amytal και το Sodium Pentothal, ήταν τα πρώτα που χρησιμοποιήθηκαν ως οροί αλη-θείας στις αρχές του 20ου αιώνα. Τα φάρμακα αυτά εμποδίζουν τον έλεγχο του κεντρικού νευρικού συστήματος και χρησιμοποιήθηκαν από γιατρούς που ήθελαν να βοηθήσουν α-σθενείς να ανακτήσουν χαμένες αναμνήσεις ή καταπιεσμένα συναισθήματα. Χρησιμοποιού-νται επίσης για ασθενείς με πιθανή δι-αταραχή μετατροπής, κατά την οποία τα ψυχολογικά προβλήματα παράγουν σωματικά συμπτώ-ματα.

Μια “συνέντευξη με Amytal” γίνεται με την ενδοφλέ-βια χορήγηση μικρής ποσότητας του φαρμάκου αυτού. Το Amytal προκαλεί μια κατάσταση υπνηλίας ψευδί-

Page 9: InterMEDICA 1-2010

0 9

InterMEDICA

ΠΟΣΟ ΕΞΥΠΝΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΒΑΖΕΤΕ ΒΟΥΤΥΡΟ ΣΤΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ;Αφήστε καλύτερα το βούτυρο για το πρωινό σας.

Το βούτυρο δεν είναι κατάλληλο για την επά-λειψη ενός εγκαύματος. Παγιδεύει τη θερμότητα στο δέρμα και παρατείνει τον πόνο. Αντί για βούτυρο, χρησιμοποιείστε κρύο νερό.

Πρέπει να πω ότι, σύμφωνα με την ινδική ιατρική βιβλιογραφία, υπάρχουν ορισμένα πράγματα στην κουζίνα σας που μπορεί να είναι χρήσιμα σε εγκαύ-ματα: φλούδες βρασμένης πατάτας και μέλι.

Γιατί μέλι; Το μέλι χρησιμοποιείται μερικές φορές για τα αντιβακτηριακά αποτελέσματά του. Οι φλούδες βρασμέ-νης πατάτας μπορεί να φαίνεται ότι είναι μια ασυνήθιστη θεραπεία, αλλά βοηθά-νε στη διατήρηση της υγρασίας.

Το καλύτερο που μπορείτε να κάνε-τε αν πά-θετε έγκαυμα από ένα καυτό τηγάνι είναι να δροσίσετε το κάψιμο με κρύο νερό και, αφού έχει δροσιστεί καλά, να αλείψετε μια αντιβιοτική αλοι-φή. Για σοβαρά εγκαύματα, θα πρέπει να πάτε στα επείγοντα περιστατικά του κοντινότε-ρου νοσοκομείου.

ΠΡΟΚΑΛΕΙ Ο ΑΥΝΑΝΙΣΜΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΑ, ΤΥΦΛΩΣΗ Ή ΤΡΙΧΟΦΥΪΑ ΣΤΙΣ ΠΑΛΑΜΕΣ;Ως νεαρά αγόρια, ακούγατε πολλά, και φοβόσασταν ότι ο αυνανισμός μπορεί να σας προκαλέσει τραύλισμα, τύφλω-ση ή τριχοφυΐα στις παλάμες. Ακόμη κι αν αποφύγατε αυτές τις καταστάσεις, Μπορεί να σας έχει μείνει η αίσθηση πως είστε έκφυλοι αν επιδίδεστε πολύ συχνά σε αυτοϊκανοποίηση. Πάντως, δε χρειάζεται να φοβάστε πια. Στο άρθρο «Συχνότητα αυνα-νισμού και καρκί-νος του προστάτη» του τεύχους της 7ης Απριλίου 2004 του The Journal of the American Medical Associat ion, θα ανακαλύψετε επι-τέλους πως εκείνο το “παίξιμο” μπορεί να σας βγει σε καλό. Το άρθρο αυτό λέει ότι η συχνότητα εκσπερμάτισης δε συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του

προστάτη. Σε σχετική έρευνα, η ομάδα που ξεπερνούσε τους 21 αυνανισμούς το μήνα διέτρεχε μικρό-τερο κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη. Θαυμάσιο! Και καθόλου τρίχες στις παλάμες!

ΓΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΧΑΣΕΤΕ ΕΝΑ ΦΑΚΟ ΕΠΑΦΗΣ ΣΤΟ ΠΙΣΩ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΑΤΙΟΥ ΣΑΣ;Δεν είναι λίγοι εκείνοι που σπεύδουν στα Επείγοντα επειδή δεν μπορούν να βρουν τους φακούς τους. Ενίοτε, οι γιατροί τους ανα-καλύπτουν διπλωμένους και χωμένους κάτω από το βλέφαρο, αλ-λά μερικές φορές γίνονται άφαντοι. Πού έχουν πάει, λοιπόν;;;

Πιθανότατα, στο πάτωμα του μπάνιου στο σπίτι. Κι ένα μαθημα-τάκι ανατομίας: πουθενά αλλού δεν μπορούν να πάνε.

Άλλα απολεσθέντα αντικείμενα που κάνουν τους ανθρώπους να σπεύδουν στα Επείγοντα είναι τα ταμπόν, τα προφυλακτικά και τα κλειδιά του αυτοκινήτου.

(Οι παραπάνω πληροφορίες έχουν παρθεί από τα βιβλία του γιατρού Billy Goldberg και του συγγραφέα Mark Leyner, “Γιατί Οι Άντρες Έχουν Ρώγες;” και “Γιατί Οι Άντρες Κοιμούνται Μετά Το Σεξ;”)

Page 10: InterMEDICA 1-2010

0 1 0

InterMEDICA

Για αρχή, όμως, ας δούμε λίγα πράγ-ματα για τις δύο μεγάλες οργανώ-σεις…

Η Π α γ κό σ μ ι α Συ ν ο μ ο σ π ο ν -δία Συλλόγων Φοιτητών Ιατρικής (International Federation of Medical Students’ Associations – IFMSA) είναι μια ανεξάρτητη, μη κυβερνητική και μη πολιτική ομοσπονδία των οργανώ-σεων φοιτητών Ιατρικής σε όλο τον κόσμο. Το 2009, η IFMSA κατέγραψε 97 οργανώσεις – μέλη από 89 χώρες των 6 ηπείρων, οι οποίες αντιπρο-σώπευαν περισσότερους από 1,2

Αλέξανδρος Παπαδόπουλος, Αντιπρόεδρος Εξωτερικών Υποθέσεων 2009/10

Φοιτητής Ιατρικής ΕΚΠΑ

Διεθνή Νέα

εκατομμύρια φοι-τητές Ιατρικής από όλον τον κόσμο. Η IFMSA ιδρύθηκε το Μάιο του 1951 και, έκτοτε, λειτουργεί από φοιτητές Ιατρικής για φοιτητές Ιατρικής σε μη κερδοσκοπική βάση. Έχει αναγνωριστεί επίσημα ως μη κυ-βερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), καθώς και από τον Παγκόσμιο Οργανι-σμό Υγείας (ΠΟΥ) ως Διεθνές Φόρουμ για φοιτητές Ιατρικής. Στόχος της IFMSA είναι να υπηρετεί την κοινωνία και τους φοιτητές Ιατρικής από όλον τον κόσμο μέσω των οργανώσεων – μελών της και συγκεκριμένα: ä δυνατοτήτων τους για το κοινωνικό

όφελος. ä Η παροχή ενός φόρουμ για τους

φοιτητές Ιατρικής όλου του κόσμου για την ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα ατομικής και δημόσιας υγείας, εκπαίδευσης και επιστήμης

Αυτή η στήλη δημιουργήθηκε

για όσους από εσάς ενδια-φέρεστε για τα διεθνή νέα και

θέλετε να έρθετε σε επαφή με τα διεθνή δρώμενα. Επιθυμείτε να μά-θετε τι κάνουν οι συμφοιτητές μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ποια συνέ-δρια έλαβαν χώρα το περασμένο χρονικό διάστημα ή ακόμη και τα μυστικά των μεγάλων φοιτητικών οργανώσεων, της IFMSA και της EMSA; Τότε ακολουθείστε με και

απολαύστε μια περιήγηση στον… κόσμο!

και την καταγραφή των απόψεων ως απότοκο τέτοιων συζητήσεων.

ä Η προώθηση και ο συντονισμός κλινικών και ερευνητικών ανταλ-λαγών, καθώς και η διοργάνωση προγραμμάτων και σεμιναρίων για θέματα που δεν καλύπτονται από τα προγράμματα σπουδών των Ιατρικών Σχολών (extracurricular trainings) για τους φοιτητές Ιατρι-κής και, συνεπώς, η ευαισθητοποίη-ση τους για άλλους πολιτισμούς και κοινωνίες και των προβλημάτων υγείας αυτών.

ä Να αποτελεί συνδετικό κρίκο με-ταξύ των οργανώσεων μελών, φοιτητών ιατρικής και διεθνών οργανισμών και να προάγει τη συ-νεργασία αυτών για την επίτευξη του κοινωνικού οφέλους.

Ο Ευρωπαϊκός Σύλλογος Φοιτητών Ιατρικής (European Medical Students’ Association – EMSA) έχει θέσει ως στόχο τη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας της ιατρικής φροντίδας των

Ευρωπαίων πολιτών, δρώντας σε έναν άξονα που εξασφαλίζει την αυξημένη διαδραστικότη-τα και την ανταλλαγή εμπει-ριών μεταξύ των Ευρωπαίων φοιτητών Ιατρικής. Η EMSA δίνει στους φοιτητές ιατρικής της Ευρώπης την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο και, επομένως, να βελτιώσουν

την κατανόηση της διαφορετικότητας των πολιτισμών και της ευρωπαϊκής συνοχής και ιθαγένειας. Επιπλέον, η EMSA οργανώνει διάφορα προγράμ-ματα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων

απαραίτητων για τους μελλοντικούς ιατρούς και, ως εκ τούτου, βελτιώνει την ποιότητα της ιατρικής φροντίδας στην Ευρώπη. Τα προγράμματα της EMSA δίνουν έμφαση στην ευρωπαϊκή φύση της ιατρικής φροντίδας, των ιατρών και της εκπαίδευσής τους. Επιπλέον, η EMSA έχει τα εργαλεία ώστε να μετατρέψει τις ιδέες των Ευρωπαίων φοιτητών Ιατρικής σε σώματα λήψης αποφάσεων για την υλοποίηση των ιδεών αυτών. Έχει, δε, αρκετά προγράμματα για την αύξηση της κινητικότητας μέσα στην Ευρώπη σε συνεργασία με άλλες οργανώσεις, όπως την IFMSA.

Page 11: InterMEDICA 1-2010

0 1 1

InterMEDICA

ΑύγουστοςIFMSA General Assembly, August Meeting 2009, Οχρίδα, FYROMΗ 58η Γενική Συνέλευση της IFMSA πραγματοποιήθηκε στην Οχρίδα, τον Αύγουστο του 2009. Ένα σημαντικό συ-νέδριο στο οποίο η ελληνική αποστολή έδωσε δυναμικά το παρόν. Εκλέχθηκε η νέα ομάδα της IFMSA (Team of Officials) και, πανέτοιμη να αναλάβει τα νέα της καθήκοντά, ξεκίνησε πυρετωδώς τη δουλειά αμέσως μετά το πέρας της συνέλευσης.

ΟκτώβριοςIFMSA Team of Officials Meeting (ΤΟΜ)Πρόκειται για τη συνάντηση της ομά-δας της IFMSA (Team of Officials), στα πλαίσια συζήτησης θεμάτων, λήψης αποφάσεων και διευθέτησης εκκρεμο-τήτων. Παράλληλα με τη συνεδρίαση, οι Officials, επειδή πρόκειται βέβαια για φοιτητές Ιατρικής που ξέρουν και να περνούν καλά, αξιοποίησαν κάθε γωνιά του Amsterdam, όπου έγινε και η συνάντηση, και κατάφεραν να γνωρι-στούν μεταξύ τους και να μοιραστούν τους στόχους τους.

ΝοέμβρηςWorld Diabetes Day – 14 Νοεμβρίου92 χώρες – μέλη της IFMSA διοργάνω-σαν ενημερωτικές δράσεις σχετικά με το Σακχαρώδη Διαβήτη, στα πλαίσια του άξονα της Δημόσιας Υγείας.

ΔεκέμβρηςWorld AIDS Day – 1η Δεκεμβρίου92 χώρες – μέλη της IFMSA πραγμα-τοποίησαν street actions με διανομή φυλλαδίων προφυλακτικών στον κό-σμο, ενημερώνοντας για το AIDS και τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ).

IFMSA Regional MeetingsΣτο Σουδάν, τη Χιλή και το Bahrain αντίστοιχα, πραγματοποιήθηκαν τα Regional Meeting της Αφρικής, της Αμερικής και των Αραβικών Χωρών.

IFMSA Team of Officials Meeting (ΤΟΜ)Η δεύτερη συνάντηση της ομάδας της IFMSA (Team of Officials) πραγ-ματοποιήθηκε στη Σλοβενία. Τα μέλη γνωρίστηκαν ακόμη καλύτερα μεταξύ τους και συζήτησαν ποικίλα θέματα, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα το χιονι-σμένο τοπίο μέσα από τα σαλέ.

ΣεπτέμβριοςEMSA General Assembly 2009, Χαϊδελβέργη, ΓερμανίαΗ ελληνική αποστολή και εδώ παρούσα, εκπροσωπώντας τους Έλληνες φοιτητές Ιατρικής. Οι συμμετέχοντες επέστρεψαν με τις αποσκευές τους γεμάτες με φρέσκες και ενδιαφέρουσες ιδέες.

ΟκτώβριοςLeadership Summer School, Ιούλιος 2010, Λιουμπλιάνα, ΣλοβενίαΈγιναν οι τελικές κινήσεις για την οριστικο-ποίηση της ημερομηνίας για τη διεξαγωγή του Leadership Summer School που συν-διοργανώνεται από την EMSA και άλλες 15 Ευρωπαϊκές φοιτητικές οργανώσεις. Στόχο έχει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που πρέπει να κατέχει ένας leader.

Τι έπεται; Πολλά ενδιαφέροντα συνέδρια, όπως η 59η Γενική Συνέλευση της IFMSA στην Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης, το Μάρτιο του 2010 και το Ευρωπαϊκό Regional Meeting στη Μάλτα, τον Απρίλιο του 2010. Οι Έλληνες φοιτητές Ιατρικής εκπροσωπούνται από την HelMSIC και στα δύο! Η ελληνική αποστολή θα δώσει δυναμικά το παρόν και θα φέρει πίσω νέες ιδέες για προγράμματα και δράσεις.

Page 12: InterMEDICA 1-2010

0 1 2

InterMEDICA

Ινδονησία… Ένας υπέροχος, αξέχαστος μήνας!!!

Α ν α -κ ο ί ν ω σ η

των α ποτε λ ε-σμάτων… είχαμε πε-

ράσει στην Ινδονησία! Μπαλί, εξωτικές παραλίες, παραδεισένια

νερά, οι πρώτες εικόνες που πέρασαν από το μυαλό… Η περιέργεια ήταν τεράστια

γι’ αυτή τη χώρα… To μόνο που έμενε ήταν να δεχτούμε την ανταλλαγή μας στην Jogjakarta, στη νήσο Java. Ήμασταν 2 Ελληνίδες που, αφού συγκεντρώσαμε όλες τις βασικές πληροφορίες, ήμαστε πανέτοιμες για την πρώτη μας στάση στην πρωτεύουσα Jakarta!

Ουρανοξύστες, πολυσύχναστοι δρόμοι κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και της νύχτας, βουή μεγαλούπολης. Οι άνθρωποι διαφορετι-κοί ως προς την κουλτούρα, την εμφάνιση και τη θρησκεία, αλλά ιδιαίτερα φιλικοί, μόνιμα χαμογελαστοί και πρόθυμοι να μας βοηθήσουν σε κάθε τι. Με «ξεναγούς» ντόπιους φοιτητές Ιατρικής, επισκεφθήκαμε όμορφα και ζεστά καφέ, παραδοσιακές συνοικίες, μουσεία και αξιοθέατα. Παρακολουθήσαμε παραδοσιακά χορευτικά σε δρόμους και πλατείες και δοκιμάσαμε την ξεχω-ριστή τους κουζίνα με τις πικάντικες γεύσεις, τα τέμπε και τα κάθε λογής θαλασσινά! Τέλεια! Δεν καταλάβαμε πότε πέρασαν οι μέρες και έπρεπε να αναχωρήσουμε για Jogjakarta.

Μετά την έξοδο από το αεροδρόμιο, η αί-σθηση ήταν εντελώς διαφορετική. Συναντήσαμε μια τουριστική πόλη, με έντονο το παραδοσιακό στοιχείο και ζεστούς ανθρώπους! Η οικοδέσποινα μας, μας υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο μαζί με την τρίτη συγκάτοικο μας, την Ίζαμπελ από τη Γερμα-νία. Το σπίτι ήταν αρκετά μεγάλο, ώστε να έχουμε το δικό μας προσωπικό χώρο και να συμβιώσουμε άνετα για ένα μήνα με την υπόλοιπη οικογένεια αλλά και μεταξύ μας! Την επόμενη κιόλας ημέρα, έγινε η πρώτη μας γνωριμία με το νοσοκομείο και την υπόλοιπη ομάδα των ανταλλαγών. Ανά-μεσά τους, παιδιά από όλη την Ευρώπη: Erica, Radka, Patrick, Izi, Fithrie αλλά και… ο Dr. Kiss

Αγάπη Χατζηθεοφυλάκτου, Νational Officer on Research Exchanges

Nαζη ΤσιλιγκερίδουΦοιτήτριες Ιατρικής ΕΚΠΑ

, ο καλοσυνάτος γιατρός που ήταν υπεύθυνος για μας στην παιδιατρική πτέρυγα. Προσπαθού-σε συνέχεια να μας εξηγεί και να μας κάνει να αισθανθούμε άνετα, καθώς τα περιστατικά που είδαμε εκεί ήταν ασθένειες γνωστές σε μας μόνο από τα βιβλία! Δάγκειος και τυφοειδής πυρετός, κρούσματα ελονοσίας… Επίσης, μας εντυπωσίασε η διαφορά στην ποιότητα των δωματίων για VIPs (Very Important Patients) και για τους υπόλοιπους ανθρώπους που δυσκολεύονταν να πληρώσουν για τη νοσηλεία τους.

Τα πρωινά μας, τα περνού-

σαμε στο νοσοκομείο και η υπό-λοιπη μέρα ήταν αφιερωμένη στις φυσικές ομορφιές και τα αξιοθέατα της Jogjakarta και των γύρω κοντινών περιοχών: στον όμορφο ινδουιστικό ναό του Prambanan, στο επιβλη-τικό πέτρινο βουδιστικό ναό του Borobudur… Κάναμε τις αγορές μας παζαρεύοντας στην αγορά του Malioboro με τα πα-ραδοσιακά υφάσματα batik και χαλαρώσαμε σε περιποιημένα spa, με τιμές κυριολεκτικά spa-νταστικές!! Διασκεδάσαμε σε bars μαζί με τους πολλούς τουρίστες της Jogjakarta στις οδούς Prawirotaman και Sosrowijaja, ενώ το social program της τοπικής επιτροπής είχε κι ευχάριστες εκπλήξεις όπως rafting, ανάβαση στο ηφαίστειο Merapi ή παραδοσιακά γεύματα σε εστιατόρια στην κυριολεξία μέσα στο νερό! Αξέχαστες εμπειρίες και εικόνες τόσο διαφορετικές και πολύχρωμες που γέμισαν πολύ γρήγορα αυτόν τον αξέχαστο μήνα! Οι μέρες στην Jogjakarta περνούσαν κι εμείς αρχίσαμε να σχεδιάζουμε που θα περνούσαμε τις τελευταίες 10 μέρες της διαμονής μας στην Ινδονησία.

Σ τ ο β ο υ ν ό Bromo, ένα από τα 3 Βs της Ινδο-

νησίας μαζί με το Bali και το Borobudur που οποιοσδήποτε πρέπει να επι-σκεφθεί κανείς, είδαμε την πιο όμορφη ανατο-λή και συνεχί-σαμε μέχρι να φτάσουμε στον τελικό προορι-σμό μας, φυσικά το Bali! Με έδρα την Kuta, το λε-

γόμενο παράδεισο των surfers, με τα αμέτρητα τουριστικά μαγαζιά, επισκέπτες από κάθε γωνιά του κόσμου και έντονη νυχτερινή ζωή, επισκε-φθήκαμε πολλά μέρη στο Bali, αλλά εντυπωσι-αστήκαμε περισσότερο από το πάρκο με τους ελέφαντες και το δάσος με τις μαϊμούδες! Τελικός

προορισμός μας, η Nusa Lembongan, το μικρό παραδεισένιο νησάκι δίπλα στο Bali, όπου δεν υπήρχαν αυτοκίνητα, με τα καταπράσινα νερά και τις απίστευτες παραλίες με την ολόλευκη άμμο!

Οι ημέρες που περάσαμε στην Ινδονησία, γεμάτες γνωριμίες και μοναδικές εμπειρίες, θα μας μείνουν κυριολεκτικά αξέχαστες!

Page 13: InterMEDICA 1-2010

0 1 3

InterMEDICA

Η ανταλλαγή μου στη ΡουμανίαΓράφει o Βασίλης Παπαδόπουλος,

Local Officer on Research ExchangesΦοιτητής Ιατρικής ΕΚΠΑ

Η περίοδος της ανταλλαγής μου στη Ρουμανία ήταν μια εμπειρία αλησμόνητη για μένα, που ήρθε απρόσμενα και ξεπέρασε κάθε μου προσδοκία. Βλέπετε, ήταν μόνο μερικές μέρες που γνώριζα την ύπαρξη της HelMSIC, πόσο μάλλον το οτιδήποτε περί των ανταλλαγών της, όταν με μια εγγραφή της τελευταίας στιγμής και εξετάσεις αγγλικών μετά από ξενύχτι, βρέθηκα μεταξύ των τυχερών που κέρδισαν μια θέση ανταλλαγής! Επέλεξα, λοιπόν, να δεχτώ αυτή τη θέση χωρίς πολλές σκέψεις, αφού από τα λίγα που διάβασα από προηγούμενες εμπειρίες φοιτητών στο Intermedica, ήμουν αισιόδοξος, αν και είχα τις επιφυλάξεις μου.

Ο μήνας της επιλογής μου ήταν ο Ιούλιος, αμέσως μετά το τέλος της εξεταστικής και στην αρχή των καλοκαιρινών διακοπών. Με το που έφτασα στη Ρουμανία, συνάντησα ανθρώπους αρκετά ευγενικούς και φιλόξενους, ακόμη και αν δυσκολεύονταν (πολύ) με τα αγγλικά! Όταν, έπειτα, συνάντησα και τα παιδιά της τοπικής επιτροπής, φτάνοντας στην πόλη προορισμού μου, την Κραϊόβα, η διάθεση μου ανέβηκε ακόμη περισσότερο. Όλοι έμοιαζαν πιο ενθουσιασμένοι και από μένα με την άφιξή μου, χωρίς αυτό να οφείλεται στη γοητεία μου, αφού δεν είχαν προλάβει ούτε καν να με γνωρίσουν.

Ο τόπος διαμονής ήταν οι φοιτητικές εστίες, που αν και μπορεί να δυσαρεστούσαν κάποιον, παρείχαν περισσότερα από ό,τι θα ζητούσα. Το φαγητό αφορούσε πρωινό και μεσημεριανό στη λέσχη, το οποίο επίσης δεν αρνήθηκα ποτέ, όταν κατάφερνα να ξυπνήσω! Παρ’ όλο που το επίπεδο, είτε της διαμονής είτε της διατροφής, μπορεί να αποτρέπει κάποιον από το να δηλώσει κάποια χώρα του ανατολικού μπλοκ για ανταλλαγή, εγώ, γνωρίζοντας ότι ο καθένας έχει τις παραξενιές του, δηλώνω κατηγορηματικά ότι θα πρέπει να είναι το τελευταίο που θα απασχολήσει ένα παιδί των ανταλλαγών.

Το ερευνητικό πρόγραμμα απασχολούσε λίγες ώρες από τα πρωινά μου και κυρίως μου έδωσε τη δυνατότητα να δω τις συνθήκες σπουδών στη Ρουμανία, καθώς και το επίπεδο της ιατρικής περί-θαλψης. Οι καθηγητές ήταν ευτυχώς ενεργοί στην έρευνα, και αν και δε διέθεταν πολλές ώρες λόγω και των καλοκαιρινών διακοπών, ήταν πολύ εξυπηρετικοί και ευγενικοί.

Tα βράδια, χωρίς να προσπαθήσω, βρέθηκα με πολλές παρέες, φοιτητές Ιατρικής, φοιτητές γενι-κότερα, μόνιμους κατοίκους που είχαν τη διάθεση να με ξεναγήσουν. Μα πάνω από όλα, με τα παιδιά της τοπικής επιτροπής που με ξενάγησαν στην πόλη της Κραϊόβα, στα Καρπάθια όρη και στο κάστρο του Δράκουλα, στα παλάτια της Σινάγια, στα μικρά πανδοχεία στην Αζούγκα. Μεταξύ μας οι αφιχθέ-ντες κανονίσαμε ταξίδια με το τρένο στη Μαύρη Θάλασσα για να δούμε τις παραλίες της Ρουμανίας ή στο Βουκουρέστι, όπου επισκεφθήκαμε τα επιβλητικά κτίρια της περιόδου του κομμουνιστικού καθεστώτος. Και όταν όλοι ήταν πολύ κουρασμένοι ή πολύ άυπνοι για να ακολουθήσουν, αρκούσε ένα δεκάλεπτο περπάτημα για να επισκεφθώ το πάρκο της Κραϊόβα, το δεύτερο σε μέγεθος φυσικό πάρκο της Ευρώπης, για μια ξεκούραστη απογευματινή βόλτα.

Είναι τόσες πολλές οι εμπειρίες που μου έχουν μείνει από αυτό το ταξίδι που θα μπορούσα να γράφω για πολλές σελίδες ακόμα, για το κάθε μικρό συμβάν που προέκυψε από αυτήν την ανταλλαγή.

Το μόνο, όμως, που θα τονίσω πριν κλείσω αυτό το άρθρο, είναι αυτό που έθιξα και νωρίτερα. Τέτοιες ευκαιρίες για γνωριμίες με παιδιά από όλο τον πλανήτη και με μια χώρα που σου ανοίγεται για ένα μήνα, ώστε να γνωρίσεις κάθε πτυχή της, δε δίνονται στον καθένα. Γι’ αυτό, για όσο καιρό μου προσφέρεται η δυνατότητα, θα φροντίσω να την εκμεταλ-λεύομαι και το ίδιο προτείνω να κάνετε και εσείς!

Page 14: InterMEDICA 1-2010

0 1 4

InterMEDICA

«Ναι, είμαι καπνιστής και καθημε-ρινά καπνίζω μέσα στο χώρο του σπιτιού και μέσα στο αυτοκίνη-το…,αλλά μετά ανοίγω για αρκετή ώρα τα παράθυρα ή τον απορρο-φητήρα της κουζίνας, γιατί ξέρω ότι το παθητικό κάπνισμα είναι επιζήμιο για τα παιδιά μου». Αυτή είναι μια συνηθισμένη απάντηση που θα πάρετε από κάποιον καπνιστή στην ερώτηση εάν προστατεύει τους οικείους του από το παθητικό κάπνισμα.

Είναι, όμως, βέβαιο ότι, μετά το σβήσιμο του τσιγάρου, ο χώρος γίνεται και πάλι ασφαλής με αυτές τις απλές κινήσεις; Δυστυχώς, όπως έχει αποδειχθεί, δεν είναι τόσο εύκολο να «σβήσουν τα ίχνη» που αφήνει ο καπνιστής. Μετά το σβή-σιμο του τσιγάρου και την ανανέωση του αέρα στο χώρο, εξακολουθεί να παραμένει μια μεγάλη ποσότητα τοξι-κών ουσιών, η οποία εναποτίθεται στο δέρμα, στα μαλλιά, στα υφάσματα και στους τοίχους, «προσβάλλοντας» όλες τις επιφάνειες. Στη διεθνή βιβλιογρα-φία, αυτά τα κατάλοιπα του τσιγάρου περιγράφονται με τον όρο “third hand smoke” και αποτελούν έναν περεταίρω κίνδυνο, από τον οποίο καπνιστές και μη χρειάζεται να προστατευτούν.

Τα νήπια είναι η ομάδα που κινδυ-νεύει περισσότερο στην προκειμένη περίπτωση, καθώς συνηθίζουν να εισά-γουν στο στόμα τους αντικείμενα, των οποίων οι επιφάνειες είναι πιθανότατα «μολυσμένες» με τα κατάλοιπα του τσι-γάρου. Ωστόσο, επικρατεί η εντύπωση ότι ο κίνδυνος του τσιγάρου εξαλείφε-ται μετά την εξαφάνιση του σύννεφου

καπνού που δημιουργείται στο χώρο. Αυτή η εσφαλμένη ιδέα πιθανώς εξηγεί το λόγο για τον οποίο, κοινώς, θεωρείται ότι βρέθηκε το «αντίδοτο» κατά του παθητικού καπνίσματος. Η χρήση, όμως, ενός καλού συστήματος εξαερισμού και η ανανέωση του αέρα δεν προστατεύει πλήρως, αλλά περιορίζει τους κινδύ-νους που κρύβονται πίσω από αυτή τη συμπεριφορά.

Με τη μελέτη του, ο Jonathan Winickoff, ιατρός και assistant director του Massachusetts General Hospital for Children - Centre for Child and Adolescent Health Policy, μπόρεσε να καταγράψει πόσο ενημερωμένοι είναι οι γονείς (μελετήθηκαν 1500 οικογένειες με καπνιστές και μη κα-πνιστές), σχετικά με τις βλαπτικές επιδράσεις του παθητικού καπνί-σματος και των κατα-λοίπων του τσιγάρου. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι, το 95.4% των μη κα-πνιστών και το 84.1% των καπνιστών, συμ-φωνούν ότι το παθη-τικό κάπνισμα βλάπτει τα παιδιά τους. Ωστό-σο, μόνο το 65.2% των μη καπνιστών και το 43.3% των καπνιστών γνωρίζει ότι τα κατάλοιπα του τσιγάρου, αυτό που διεθνώς χαρακτηρίζεται ως “third hand smoke”, αποτελούν έναν σημαντι-κό κίνδυνο για την υγεία των παιδιών τους. Αυτό που ακόμη επισημαίνει η έρευνα είναι ότι οι γονείς, καπνιστές και μη καπνιστές, οι οποίοι συνειδητοποι-

Παπαγεωργίου Δήμητρα ΙωσηφίναΙατρός – National Tobacco Coordinator 2009/10

Hellenic Medical Students’ International Committee

Τελικά, δεν υπάρχει «αντίδοτο» σε αυτή τη συνήθεια…

ούσαν τη σοβαρότητα της διαβίωσης σε ένα μολυσμένο περιβάλλον και σε ένα «μολυσμένο» σπίτι, ήταν πιο ικανοί να λάβουν προληπτικά μέτρα για την εξα-σφάλιση της υγείας των παιδιών τους.

Συνεπώς, η λύση στο πρόβλημα εξακολουθεί να είναι η ίδια. Η ενημέ-ρωση είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατέψουμε την οικογένειά μας, είτε ανήκουμε στην κατηγορία των καπνι-στών είτε σε αυτή των μην καπνιστών. Από τη στιγμή που οι αρνητικές επιδρά-σεις του τσιγάρου έχουν αποδειχθεί και δεν είναι απλά εικασίες, σίγουρα κάθε γονιός θα ήθελε για το παιδί του ένα «καθαρό» σπίτι. Πόσοι γονείς θα άφηναν

τα παιδιά τους να εισπνεύσουν, έστω και για λίγο, ουσίες όπως το κάδμιο ή το πολώνιο; Η απάντηση είναι δεδομένη. Άρα, γιατί να ήθελαν το σπίτι, το οποίο θεωρείται ασφαλής χώρος, να είναι ένας χώρος γεμάτος τοξικές ουσίες;

Page 15: InterMEDICA 1-2010

0 1 5

InterMEDICA

Το νερό αποτελεί ζωτικό στοιχείο για την επιβίωση του ανθρώπου και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Το 85% του νερού που χρησιμοποιείται προέρχεται από επιφανειακά νερά και το 15% από υπόγεια ύδατα. Σήμερα, όμως, τόσο τα επι-φανειακά όσο και τα υπόγεια νερά βρίσκο-νται σε κίνδυνο εξαι-τίας της ανομβρίας, των ορμητικών και μη αξιοποιήσιμων βροχοπτώσεων και των πυρκαγιών που είναι συνέπειες της κλιματικής αλλα-γής. Το κλίμα αλ-λάζει (ή μάλλον τα αυτοκίνητά μας και τα εργοστάσιά μας αλλάζουν το κλίμα) και, έτσι, το καλο-καίρι έχουμε ξηρα-σίες και το χειμώνα πλημμύρες. Σύμφω-να με ανακοίνωση της UNICEF για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, οι άνθρωποι θα υπο-φέρουν από έλλειψη νερού εξαιτίας της θέρμανσης του πλα-νήτη. Οι μειωμένες βροχοπτώσεις θα μειώσουν τις απο-δόσεις στις καλλιέρ-γειες και τα διαθέσιμα αποθέματα νερού. Τα σημερινά στοιχεία δηλώνουν ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες, που βρίσκονται κυρίως σε θερμότερες περιοχές και των οποίων η μεγαλύτερη πηγή εσόδων είναι η γεωργία, είναι εκείνες που θα πληγούν περισσότερο από τη μείωση των βρο-χοπτώσεων, καθώς και από τα ακραία καιρικά φαινόμενα: τις πλημμύρες και την ξηρασία.

Μακροχρόνιες επιπτώσεις του Η2Ο και του υδροφόρου ορίζοντα

Σοφία ΣκαρπάρηLocal Public Health Officer

Φοιτήτρια Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

Οι απώλειες των παγετώνων από τα βουνά των τροπικών και

εύκρατων περιοχών του πλανήτη είναι πιθανό να επιδράσουν

αρνητικά στο 20 – 25% του πληθυσμού!

Αναπόφευκτα, λοιπόν, η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει και τη διαθεσιμότητα του νερού και, επομένως, μπορεί να επη-ρεάσει και τα σύνθετα συστήματα που εξαρτώνται απ’ αυτό, όπως η γεωργία αλλά και η φυσική βλάστηση, επιδρώντας στα κύρια βιολογικά, χημικά και φυσικά τους

στοιχεία. Επομέ-νως, η αύξηση της θερμοκρασίας και η ελάττωση των β ρ ο χ ο π τ ώ σ ε ω ν θα μειώσουν τις σοδειές σε πολλές από τις ευπαθείς περιοχές.

O ανθρώπινος πληθυσμός και τα ο ι κο σ υ σ τ ή μ α τ α που του παρέχουν τρόφιμα, ίνες, οικο-δομικά υλικά, νερό και άλλους πόρους, απειλούνται από τις θύελλες που θα ει-σέλθουν στο εσω-τερικό της στεριάς με την αύξηση της στάθμης της θά-λασσας. Οι θύελλες αυτές είναι πιθανό να ρυπάνουν την επιφάνεια του εδά-φους στις παράκτι-ες περιοχές με αλ-μυρό νερό, ενώ η

άνοδος της στάθμης της θάλασσας μπορεί να οδηγήσει στην εισβολή αρμυρού νερού στα υδροφόρα στρώματα που αποτελούν τους υπόγειους υδροφορείς με αποτέλε-σμα την απομάκρυνση πληθυσμών από τα σπίτια τους και την ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση του κύματος μετανάστευσης.

Ειδικότερα για το νερό, οι απώλειες των παγετώνων από τα βουνά των τροπι-κών και εύκρατων περιοχών του πλανήτη

είναι πιθανό να επιδράσουν αρνητικά στο 20 – 25% του πληθυσμού όσον αφορά στην κατανάλωση πόσιμου νερού, στην άρδευση και στην παραγωγή υδροηλε-κτρικής ενέργειας.

Ακόμη, προβλέπεται να παρατηρη-θούν μεταβολές στον υδρολογικό κύκλο ως συνέπεια της εξαφάνισης των τοπικών κλιμάτων, οι οποίες θα συνοδεύονται από ανάλογες απώλειες οικοσυστημάτων και ειδών εξαιτίας της εξάπλωσης της ξηρα-σίας βόρεια και νότια από τον ισημερινό. Καθώς ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, τα αποθέματα νερού θα μειώνονται. Ταυ-τόχρονα, η γεωργία και ο τουρισμός θα απαιτούν περισσότερο νερό και ειδι-κότερα στις θερμότερες και ξηρότερες περιφέρειες. Η αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων και η μικρότερη ροή των πο-ταμών στον νότο θα επηρεάσουν επίσης την ποιότητα του νερού.

Ανησυχητικές διαστάσεις έχει πάρει και το οικολογικό πρόβλημα της μόλυν-σης του υδροφόρου ορίζοντα. Οι τοξικές λίμνες που σχηματίζονται λόγω των εξορυκτικών δραστηριοτήτων πολλών βιομηχανιών, διοχετεύουν στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα εξασθενές χρώμιο, βαρέα μέταλλα, νικέλιο κλπ., θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων.

Από τα αποτέλεσμα των μελετών για το μέλλον του κλίματος του πλανήτη μας, έχει γίνει αποδεκτό πως η κλιματική αλλαγή θα οδηγήσει σε ενδυνάμωση του παγκόσμιου υδρολογικού κύκλου, προκαλώντας σημαντικές αρνητικές επι-πτώσεις στα τοπικά αποθέματα νερού. Αυτό που μένει λοιπόν να κάνουμε είναι να αναγνωρίσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους υδατικούς πό-ρους και να δραστηριοποιηθούμε άμεσα. Και να θυμόμαστε ότι το νερό είναι ένας ανανεώσιμος πόρος. Υπάρχει αρκετό νερό για όλους μας!

Page 16: InterMEDICA 1-2010

0 1 6

InterMEDICA

Μαρία Καλαμπόγια-ΠολυχρόνηASPIS Coordinator 2009/10

4ετής φοιτήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών

Κωνσταντίνος ΡοδίτηςNational Alumni Director 2009/10

Ιατρός

ASPIS=

Awareness Strategies for

Pollution from IndustrieS

Κατά καιρούς, αρκετοί από εσάς ίσως έχετε ακούσει για το πρόγραμμα της HelMSIC ASPIS (Awareness Strategies for Pollution from IndustrieS), η προέ-λευση της ονομασίας του οποίου είναι κατά βάση ελληνική, από την αρχαιοελ-ληνική λέξη ΑΣΠΙΣ. Το ASPIS ξεκίνησε ως ευρωπαϊκό πρόγραμμα το 1993 στην Αθήνα, με αφορμή την ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία για την αυξανόμενη επίπτω-ση νοσημάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον. Τα υπάρχοντα δεδομένα έπρεπε να συσχετιστούν και να συν-δεθούν, ώστε να δημιουργηθεί μια τεκμηριωμένη καταγραφή της επίδρα-σης των περιβαλλοντικών επιδράσεων στην υγεία του ανθρώπου. Η Ευρω-παϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων του ζητήμα-τος, έκανε μεγάλες προσπάθειες να αντιμετ ωπίσει το αυξανόμενο κόστος. Παρά την επιτακτική ανάγκη για πηγές αξιόπιστων πληροφοριών σε θέματα περιβαλλοντικής υγείας, η σύνδεση μεταξύ της έκθεσης σε παράγοντες του περιβάλλοντος και των επιπτώσεων στην υγεία, οι παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν την επιδημιολογία και οι πειραματικές μέθοδοι που εφαρμό-ζονται για τη μελέτη του φαινομένου δεν είχαν πλήρως καταγραφεί. Στόχος του προγράμματος, λοιπόν, ήταν να κα-λύψει τα κενά αυτά, γι’ αυτό και, έκτοτε, έχει πραγματοποιήσει μια σειρά ενερ-γειών με σκοπό να ενημερώσει και να αυξήσει την ευαισθησία όσων παίρνουν αποφάσεις πάνω σε περιβαλλοντικά ζητήματα (δηλαδή δημόσιων λειτουρ-γών, μηχανικών, γιατρών, δικηγόρων και δημοσιογράφων).

Από το 1997 έως και σήμερα, το πρόγραμμα, με τις προσπάθειες των φοιτητών της HelMSIC Αθήνας, έχει

επιτύχει την επίσημη αναγνώρισή του από την IFMSA, την Παγκόσμια Συνομο-σπονδία Φοιτητών Ιατρικής, ως διεθνές πρόγραμμα (transnational project) και, μάλιστα, μέχρι στιγμής αποτελεί το μα-κροβιότερο αυτής της κατηγορίας.

Βασικός κατευθυντήριος άξονας του ASPIS είναι η βελτίωση της διαχείρισης της μόλυνσης που συνδέεται με ασθέ-νειες του ανθρώπου. Οι κύριοι σκοποί του είναι:

H συλλογή, η αξιολόγηση και η διάδοση όλων των πληροφοριών που σχετίζονται με την επίδραση του περιβάλλοντος στην υγεία.

Η διάδοση και επεξήγηση των πληροφοριών αυτών σ’ αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις.

Η εκπαίδευση των εργαζομένων στο χώρο της υγείας που μέσω δημοσίων οργάνων συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, σχετικών με θέματα του περιβάλλοντος.

Η προσφορά πληροφοριών μέσω άμεσης επικοινωνίας, ανταλλαγής ιδεών και πληροφοριών μεταξύ ατόμων που εμπλέκονται σε περι-βαλλοντικά θέματα που έχουν επίδραση στην υγεία.

Η ανάπτυξη της συνεχόμενης και της δια βίου εκπαίδευσης, καθώς και της εκπαίδευσης από απόσταση.

Σύντομα, το πρόγραμμα εξε-λίχθηκε σε όργανο λήψης αποφά-σεων μέσω του TRans European Environmental Educational Health Network (TREEE Health Net), ενός δικτύου που δημιουργήθηκε το 1994 με πρωτοβουλία του πανε-πιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία αρχικά με το πανεπιστημίου του Λίβερπουλ και, αργότερα, με το Πανεπιστήμιο των Βερσαλλιών

από το 1996. Μέσω της IFMSA, δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης των φοιτητών ιατρικής παγκοσμίως στο TREEE Health Net, προσφέροντάς τους την ευκαιρία περεταίρω μελέτης και συζήτησης.

Το A.S.P.IS. άνοιξε το 2003 μια νέα δραστηριότητα με τριετές πλαίσιο πραγ-ματοποίησης, το AREHNA (Awareness Raising on Environmental Health among Non-expert Advisors), στην οποία συμ-μετείχαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Βέλγιο, Γαλλία, Δανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Τσεχία, Ρουμα-νία, Βουλγαρία). Στα πλαίσια του προ-γράμματος αυτού, δημιουργήθηκε μια ειδικά σχεδιασμένη βάση δεδομένων με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από όλες τις χώρες σχετικά με ασθένειες που σχετίζονται με την έκθεση σε συγκεκρι-μένους βλαπτικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, υπό τη σκοπιά κυρίως που αφορά:

Την κινητικότητα σε συνδυασμό με την ασθένεια.

Τα προβλήματα γονιμότητας. Τις μεταδοτικές ασθένειες ανάμεσα

στις Ευρωπαϊκές Χώρες.

Page 17: InterMEDICA 1-2010

0 1 7

InterMEDICA

Με τη βάση δεδομένων του AREHNA έχουν συνδεθεί πληροφορίες από ήδη υπάρχουσες βάσεις δεδομένων.

Τέλος, το AREHNA διοργάνωσε τρία διεθνή συνέδρια που έλαβαν χώρα στο νησί του Ιπποκράτη, την Κω, ένα κάθε χρόνο, με θεματολογία “Mobility and Pollution” για το 2003, “Environmental Impact on Fertility” για το 2004 και “Congenital Diseases related to Pollution” για το 2005.

Περαιτέρω πληροφορίες θα βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.arhena.di.uoa.gr.

Επιστημονικά υπεύθυνη για τις δρα-στηριότητες του ASPIS είναι η Αναπλη-ρώτρια Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Παθολογικής Ανατομικής του Πανεπι-στημίου Αθηνών, κα. Πολυξένη Νικολο-πούλου – Σταμάτη, η οποία και συνεργά-ζεται όλα αυτά τα χρόνια με τη HelMSIC πάνω στο πρόγραμμα, προωθώντας όλα τα συμπεράσματα και τα αποτελέσματα του προς τη διεθνή κοινότητα φοιτη-τών ιατρικής. H HelMSIC παρουσίασε ανελλιπώς τις εξελίξεις στο πρόγραμμα A.S.P.IS. σε όλες τις Γενικές Συνελεύσεις της IFMSA που συμμετείχε την περίοδο 1997 – 2005, από τη στιγμή δηλαδή που το πρόγραμμα αναγνωρίστηκε επίσημα ως Transnational Project της IFMSA, έως και τη λήξη των εργασιών της φάσης AREHNA. Έτσι, επετεύχθη η ενημέρωση του διεθνούς κοινού των φοιτητών ιατρικής, γεγονός που αποτε-λεί άλλωστε και έναν από τους στόχους του προγράμματος.

Στα πλαίσια του ASPIS και του AREHNA, η HelMSIC έχει δώσει το παρόν σε πληθώρα ημερίδων, συνεδρίων και θερινών σχολείων που έχουν διοργα-νωθεί από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με πρωτοβουλία της κας Νικολοπούλου-Σταμάτη, σε συ-νεργασία με μεγάλα πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού και άλλους αξιόλογους φορείς, όπως ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, το Εθνικό Ίδρυμα

Ερευνών και το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.), με ευρεία θεματολογία όπως “Η δια-χείριση των εντόμων Marchalina hellenica και Culicidae (κουνούπια) και οι επιπτώσεις στο περιβάλ-λον”, “Η απειλή της υγείας από το περιβάλλον: Ιατρική, Βιοηθική και Νομική Διάσταση”, “Κλιματικές Αλλαγές, Πυρκαγιές, Περιβάλλον και Υγεία”, “Η Διαχείριση και η προ-στασία του Περιβάλλοντος μέσα απο την έρευνα και τη διδασκαλία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών” και

“Βαθύτερη κατανόηση και μηχανισμοί της Ενδοκρινικής Διατάραξης”.

Επιπλέον, οι φοιτητές ιατρικής συμ-μετείχαν ενεργά σε όλες τις δραστη-ριότητες που πραγματοποιήθηκαν το Νοέμβριο του 2008 για την αναδάσωση

Αποτέλεσμα της λειτουργίας του A.S.P.IS. την περίοδο 1993 – 2003 ήταν η έκδοση 3 επιστημονικών συγγραμμάτων από καταξιωμένους επιστήμονες από όλη την Ευρώπη σε συνεργασία με τον οίκο Kluwer:

“Health Impacts of Waste Management Policies” (2000) KLUWER ACADEMIC PUBLISHERS: Environmental Science & Technology Library, Volume 16 Editors: P. Nicolopoulou-Stamati, L.Hens, C.V.Howard ISBN 0-7923-6362-0

“Endocrine Disrupters” (2001) KLUWER ACADEMIC PUBLISHERS: Environmental Science and Technology Library, Volume 18 Editors: P. Nicolopoulou-Stamati, L. Hens, C.V. Howard. ISBN 0-7923-7056-2

“Cancer as an Environmental Disease” (2004) KLUWER ACADEMIC PUBLISHERS: Environmental Science and Technology Library, Volume 20, Editors: P. Nicolopoulou-Stamati, L. Hens, C.V. Howard, N.Van Larebeke, ISBN 1-4020-2019-8 and e-book

Ομοίως, μετά τη λήξη του προγράμματος AREHNA, το 2003, το επιστημονικό έργο που επιτελέστηκε συνοψίστηκε σε τρεις τόμους που εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο Springer:

“Environmental Health Impacts of Transport and Mobility” (2005) SPRINGER: Environmental Science and Technology Library, Volume 21, Editors: P.Nicolopoulou-Stamati, L. Hens, C.V. Howard, sISBN: 1-4020-4304-X

“Reproductive Health and the Environment” (2006) SPRINGER: Environmental Science and Technology Library, Volume 22, Editors: P. Nicolopoulou-Stamati, L. Hens, C.V. Howard, ISBN: 1-4020-4828-9

“Congenital Diseases and the Environment” (2006) SPRINGER: Environmental Science and Technology Library, Volume 23, Editors: P. Nicolopoulou-Stamati, L. Hens, C.V. Howard, ISBN: 1-4020-4830-0

της Πάρνηθας, η οποία υπέστη ανυπο-λόγιστη καταστροφή από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2008.

Η προσπάθειά μας να συμβάλλουμε στην αφύπνιση της περιβαλλοντικής συνείδησης όχι μόνο των φοιτητών ιατρικής, αλλά και γενικότερα του κοινωνικού συνόλου δε σταματά εδώ. Με αφορμή το οικολογικό έγκλημα που πραγματοποιείται σε ποτάμια και λί-μνες της χώρας μας (π.χ. Ασωπός) αλλά και της υπερθέρμανσης του πλανήτη και τους κινδύνους για την ανθρώπιη υγεία λόγω των κλιματικών αλλαγών, το ASPIS/AREHNA συνεχίζει να είναι ένα επίκαιρο πρόγραμμα για την φοι-τητική ιατρική κοινότητα και η HelMSIC θα συνεχίσει να μεταφέρει στην IFMSA τις εξελίξεις πάνω στα περιβαλλοντικά θέματα και στο μέλλον!

Page 18: InterMEDICA 1-2010

0 1 8

InterMEDICA

Η ε π ι -

βάρυνση του περιβάλλοντος από

όλους εμάς έχει προκαλέσει κλιματικές αλλαγές. Η αλλαγή του

κλίματος είναι μια από τις μεγαλύτερες απειλές για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία. Κλιματική αλλαγή ορίζεται ως η μεταβολή στο κλίμα που οφείλεται σε φυσικές διαδικασίες, κα-θώς και άμεσα ή έμμεσα σε ανθρώπινες δραστηριότητες με ακραίες, πολλές φορές, επιπτώσεις, οι οποίες μπορούν να αποβούν καταστροφικές για διάφο-ρα οικοσυστήματα και κοινωνίες. Οι επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, όπως είναι τα ακραία καιρικά φαινόμε-να (καύσωνες, ξηρασίες, πλημμύρες, τροπικοί κυκλώνες, ισχυρές καταιγί-δες, ανεμοστρόβιλοι, πολικό ψύχος) παρατηρούνται ήδη και προβλέπεται ότι θα γίνουν πιο συχνά και πιο έντο-να. Ορισμένα από αυτά τα φαινόμενα, συνοδεύονται από υλικές απώλειες, από τραυματισμούς ακόμη και από ανθρώπινα θύματα. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο σε μια περιοχή μπορεί να είναι συνηθισμένο ή κανο-νικό σε μια άλλη. Σε ακραί-ες καταστάσεις, οι κάτοικοι των περιοχών αυτών είναι λιγότερο προετοιμασμένοι να αντεπεξέλθουν και, άρα, περισσότερο ευάλωτοι στις αλλαγές του κλίματος και τις συνέπειες τους.

Ας κάνουμε την αρχή με ένα πολύ επίκαιρο θέμα, την αύξηση της θερμοκρασίας. Είναι πολύ πιθανό το μεγαλύ-τερο μέρος της αύξησης της θερμοκρασίας να μπορεί να αποδοθεί στις εκπομπές αερί-ων του θερμοκηπίου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η αύξηση της θερμοκρασίας, δημιουργεί αναπό-φευκτα διαστολή του θαλασσινού νερού και λιώσιμο των πάγων. Τον τελευταίο

αιώνα η μέση επιφανειακή θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,4 – 0,8%, οδηγώντας σε αύξηση της μέσης στάθμης των ωκε-ανών κατά 10 – 20εκατοστά. Δυστυχώς, όμως, τα χειρότερα έπονται. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Διακυβερ-νητικής Επιτροπής για τις κλιματικές Αλλαγές (IPCC), η αποσταθεροποίηση του κλίματος, θα οδηγήσει σε αύξηση 9 – 88 εκατοστά της μέσης στάθμης της θάλασσας τα επόμενα εκατό χρόνια. Ωστόσο, τα χειρότερα είναι εδώ για κάποιες περιοχές του πλανήτη.

Οι παγετώνες, οι αρχαίοι αυτοί πο-ταμοί συμπιεσμένου χιονιού που δια-μορφώνουν την επιφάνεια του πλανήτη και οι όποιοι αποτελούν το μεγαλύτερο απόθεμα γλυκού νερού του πλανήτη, καλύπτοντας συνολικά περιοχή ίση σε έκταση με αυτή της Νότιας Αμερικής, λιώνουν τις τελευταίες δεκαετίες με ρυθμούς που δεν είναι δυνατό να εξη-γηθούν με βάση ιστορικές τάσεις. Σύμ-φωνα με προσομοιώσεις, προβλέπεται ότι μια άνοδος της θερμοκρασίας της τάξης των 3 – 4°C, θα εξαλείψει σχεδόν όλους τους παγετώνες που υπάρχουν στον πλανήτη. Η Ανταρκτική βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο ως προς την τήξη των

πάγων της, αφού αν αυξηθεί η εκπομπή ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, μεγάλο τμήμα των πάγων μπορεί να χαθεί. Επιπλέον, διά-

φοροι επιστήμονες παρατήρησαν μια περίεργη αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα της Γης. Οι έρευνες που έγιναν από τα δείγματα των πάγων, έδειξαν ότι η αύξηση του CO2 σε προηγούμενες εποχές ήταν η αιτία που επηρέασε τις θερμοκρασίες των ωκεανών, την κίνηση των πάγων και το επίπεδο των θαλασσών. Το συνεχές και γενικευμένο λιώσιμο των παγετώνων κατά τη διάρκεια του επόμενου αιώνα θα οδηγήσει σε πλημμύρες και ελλείψεις νερού για εκατομμύρια ανθρώπους και, λόγω της ανόδου της στάθμης των θαλασσών, σε καταστροφή πολλών πα-ράκτιων κοινοτήτων και ενδιαιτημάτων. Αρκετά νησιωτικά κράτη στον Ειρηνικό Ωκεανό απειλούνται με καθολική εξα-φάνιση. Πέρα από τα νησιά, αγροτικές και αστικές περιοχές κοντά σε ακτές σε ολόκληρο τον κόσμο θα απειληθούν λόγω της ανόδου της στάθμης των θαλασσών.

Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι στις διά-φορες θαλάσσιες περιοχές του πλανήτη έχουν υποστεί και αυτοί σοβαρές βλά-βες λόγω των ασυνήθιστα υψηλών θερ-μοκρασιών των ωκεανών. Μια αναφορά του WWF δείχνει ότι θα έχει απομείνει

λιγότερο από το 5% του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου έως το 2050, εάν τα έθνη αποτύχουν να ελαττώσουν τις εκπομπές του CO2. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι εξαιρετικά σημαντικοί όχι μόνο για τη βιοποικιλότητα (αποτελούν ενδιαιτήματα για πάνω από το 25% του συνόλου των θαλάσσιων οργανισμών), αλλά και για τους αν-θρώπους. Παρέχουν καταφύγιο σε πολλά είδη σημαντικά εμπορικών ψαριών, προστατεύουν τις παρά-κτιες περιοχές από τα κύματα των καταιγίδων, ενώ είναι σημαντικοί και για τον τομέα του τουρισμού. Πρόκειται για πολύ εύθραυστα και

ευαίσθητα οικοσυστήματα, τα οποία μπορούν να αντέξουν μόνο σε μικρό εύρος θερμοκρασιών. Η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας της

Σοφία ΣκαρπάρηLocal Public Health Officer

Φοιτήτρια Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

Κλιματική αλλαγή και ακραία καιρικά φαινόμενα

Page 19: InterMEDICA 1-2010

0 1 9

InterMEDICA

γης μπορεί να σημαίνει το τέλος πολλών κοραλλιογενών υφάλων.

Υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες αναμένονται να παρατηρηθούν επιφέ-ροντας ακραία φαινόμενα, όπως ξηρα-σίες. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της επιφάνειας του πλανήτη, επηρεάζει σημαντικά, τα αποθέματα πόσιμου νερού και την άρδευση. Οι αναπτυσ-σόμενες χώρες θα πληγούν ιδιαίτερα. Ήδη λόγω ξηρασίας, εξαφανίζονται 6.000.000 καλλιεργήσιμης γης κάθε χρόνο. Το ζεστό κλίμα και η συνεχής ξηρασία των τελευταίων δυο ετών έχουν φέρει πολλές χώρες, συμπεριλαμβανο-μένης και της Κύπρου, αντιμέτωπες με σημαντικότατο πρόβλημα λειψυδρίας. Με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αλλά και την ευρύτερη καταστροφή του περιβάλλοντος, συνδέονται και τα κύμα-τα καύσωνα και η αυξημένη επίπτωση δασικών πυρκαγιών, που πλήττουν ετησίως τον πλανήτη.

Οι πλημμύρες αποτελούν τη δεύτερη πιο συχνή φυσική καταστροφή, μετά τις δασικές πυρκαγιές και, σύμφωνα με με-λέτες, η συχνότητα τους θα αυξηθεί σε αναλογία 1/20 ή 30 χρόνια, σε αντίθεση με παλαιότερα όπου η αναλογία ήταν 1/100 χρόνια. Πλημμύρα συμβαίνει συ-νήθως λόγω ραγδαίων βροχοπτώσεων και ισχυρών καται-γίδων, από το ανέ-βασμα της στάθμης των ποταμών ή από το λιώσιμο χιονιού. Η ξαφνική πλημμύ-ρα είναι το αποτέλε-σμα ατμοσφαιρικών δ ι α ταρ α χ ώ ν πο υ συνοδεύονται από ραγδαίες βροχοπτώ-σεις, με μεγάλα ποσά βροχής σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ένα σπανιότερα εμ-φανιζόμενο είδος πλημμύρας είναι τα θαλάσσια κύματα βαρύτητας (Tsunami). Διαδίδονται στην επιφάνεια της θάλασσας με ταχύτητα, η

οποία εξαρτάται από το πάχος του νερού της θάλασσας και είναι της τάξης των 200m/sec. Κατά την διάδοσή τους, μετα-φέρουν σημαντικές ποσότητες νερού από τον χώρο γένεσης τους σε άλλους χώ-ρους. Οι επιπτώσεις των πλημμυρών μπο-ρεί να είναι ολέθριες όπως κατασ τροφή σπιτιών, καλλιεργει-ών και άλλων περι-ουσιακών στοιχείων, απειλές για την άγρια πανίδα, απώλεια ανθρώπινων ζωών.

Το πιο βίαιο όμως και καταστρε-πτικό ακραίο καιρικό φαινόμενο είναι ο ανεμοστρόβιλος, δηλαδή οι βίαιες, στροβιλιζόμενες καταιγίδες. Στην εμ-φάνιση ανεμοστρόβιλων ή κυκλώνων συμβάλλουν και οι γενικότερες κλι-ματικές αλλαγές στον πλανήτη με τις μεγάλες περιόδους ξηρασίας, οι οποίες συνοδεύονται από έντονα καιρικά φαι-νόμενα. Η αύξηση της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της θάλασσας, σε συν-δυασμό με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες

σε μεγάλο ύψος, αποτελούν ιδανικό κλιματικό πλαίσιο για να δημιουργηθεί ένας ανεμοστρόβιλος. Όταν φτάσουν

Κλιματική αλλαγή και ακραία καιρικά φαινόμενα

στην επιφάνεια της θάλασσας ή στο έδαφος ,παρασύρουν στην ξέφρενη πορεία τους τα πάντα: δέντρα, σπίτια, πλοία, ανθρώπους,.

Παράλληλα, οι κλιματικές αλλαγές, είναι πιθανό να επιφέρουν όχι μόνο αλλαγή στη σύσταση των οικοσυστημά-των αλλά και στη βιοποικιλότητά τους. Η βιοποικιλότητα αφορά την ποικιλία της ζωής στην γη. Χωρίς την βιοποι-κιλότητα, δεν θα ήμασταν σε θέση να επιζήσουμε. Σήμερα, η βιοποικιλότητα εξαφανίζεται σε ανησυχητικό βαθμό και πολλά αποδημητικά πουλιά ψάχνουν για άλλες «πατρίδες».

Για ένα πράγμα όμως, μας διαβεβαιώ-νουν οι επιστήμονες. Η κλιματική αλλα-γή αναμένεται να αυξήσει τη συχνότητα εμφάνισης και την σοβαρότητα αυτών των φαινομένων. Ακόμη και αν, όντως, μειώσουμε τις εκπομπές, η ιστορική συσσώρευση αερίων του θερμοκηπίου θα έχει ως αποτέλεσμα κάποια κλιματι-κή αλλαγή. Από τη στιγμή λοιπόν, που η απειλή μιας εκτός ελέγχου κλιματικής αλλαγής είναι δεδομένη, ύπατο μέλημα όλων μας θα πρέπει να είναι η λήψη άμεσων και δραστικών μέτρων τόσο σε ατομικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Εάν δεν αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας, οι αλλαγές αυτές, σε βάθος χρόνου, θα αποβούν μοιραίες! Ήδη η αλλαγή του κλίματος μετρά πολλά θύματα!

Page 20: InterMEDICA 1-2010

0 2 0

InterMEDICA

MEDICAL STUDENTS ON CLIMATE CHANGE

During the UN Framework Convention on Climate Change (COP15) from 7-18 December 2009, the world leaders convened in Copenhagen, Denmark, to renegotiate a global treaty regarding our future environment. It addressed climate change and called for increased public health awareness to help tackle and prevent further climate change.

The International Federation of Medical Students’ Associations (IFMSA) believes in the preservation of public health and equality across all populations regardless of gender, race and culture. During this event medical student delegates who represent IFMSA, presented their policy statement adopted by the members of the organization. As the largest organization that represents medical students, IFMSA felt obliged and responsible to make the opinion of medical students known during this event.

Increasingly climate change will have a profound impact on the health of citizens across the world. Medical students seek to preserve a society, which promotes equality, avoid future conflicts and ‘environmental refugees’ through mass-migration resulting from environmental change, and safeguard the right to health for all countries and all peoples. There exists an almost universal scientific and public health consensus that climate change is occurring at an unprecedented rate, threatening the future health and well-being of all citizens as well as the vulnerable populations of the present (particularly vulnerable populations in the present day).

Disturbances in climate stability will severely harm the health of individuals and communities through extreme weather events, natural disasters, floods and resulting diarrheal disease, degradation of arable land, nutritional impacts and widened areas of diseases such as malaria and dengue fever. All this will have a severe impact on public health.

As future health professionals we acknowledge our duty of care to our patients, our communities, and therefore the prevention of climate change as a recognized threat to global public health. The IFMSA expresses its support for appropriate and realistic measures, initiatives and strategies that will effect a reduction of greenhouse gases emissions to avert and address the advent of a further crisis in global public health. Furthermore, we advocate for a firm recognition of health issues in the creation of climate change treaties and initiatives and request that the voice of the health community be represented in decisions concerning these issues.

As the previous intergovernmental agreement (The Kyoto Protocol) linked to the United Nations Framework Convention on Climate Change comes to an end, a new international framework must be negotiated and ratified that can deliver the stringent emission reductions the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) has clearly indicated are needed. This process started in Copenhagen

The Climate and Health Council has remarked upon the importance of a health perspective being incorporated in these negotiations. This makes it vital that health professionals including medical students express their support to this urgent global public health issue. IFMSA would like to urge all world leaders to take this health perspective into consideration when discussing the prevention of climate change.

Minke van Minde, IFMSA Vice President on External Affairs

Page 21: InterMEDICA 1-2010

0 2 1

InterMEDICA

Καλωσορίσατε για μία ακόμη φορά στη συναρπαστική μάχη των ειδικοτήτων! Αυτή τη φορά, αντιμέτωποι μας είναι γείτονες και, πολιτιστικά, έχουν αρκετά κοινά. Πρόκειται για τη Γαλλία εναντίον της Ελβετίας!

Γοητευτικοί προορισμοί και οι δυο. Από τη μία έχουμε τραγανιστά φρεσκοψημένα κρουασάν και μπαγκέτες για πρωινό με θέα τον Πύργο του Άιφελ υπό τους ήχους ενός ακορντεόν, ενώ από την άλλη έχουμε απολαυστικότατες σοκολάτες για τον απογευματινό περίπατο γύρω από το παγωμένο από τα χιόνια σιντριβάνι. Let the game begin!!!

VS Γαλλία Ελβετία

Η γνώση της Γαλλικής (και ανεπίσημα της Αγγλικής) γλώσσας είναι απαραίτητη.

Απαιτήσεις για έναρξη ειδικότητας: επιτυχία στις εθνικές εξετάσεις για αλλοδαπούς ιατρούς.

Οι κάτοικοι ΕΕ έχουν αυτοδίκαια άδεια εξασκήσεως επαγ-γέλματος.

Δεν υπάρχουν δίδακτρα. Ο ειδικευόμενος πληρώνει εγγρα-φή 400 € ανά έτος.

Ετήσιος μισθός: 18.000 – 24.000 € το χρόνο + υπερωρίες. Μέσα ετήσια έξοδα: 15.000 – 25.000 € ανάλογα με την

πόλη. Ώρες εργασίας εβδομαδιαίως: 55 + 24ωρη εφημερία. Ο ειδικευόμενος αξιολογείται με πρακτικές και γραπτές

εξετάσεις ανάλογα με το πρόγραμμα Δεν υπάρχει λίστα αναμονής Περίπου 1/20 αλλοδαπούς ιατρούς εξασφαλίζουν τελικά

θέση

Είναι απαραίτητη η γνώση Γερμανικών, Γαλλικών ή Ιταλικών ανάλογα με την περιοχή.

Απαιτήσεις για έναρξη ειδικότητας: αναγνώριση του πτυ-χίου από την Ελβετική Επιτροπή για Ιατρικές Εξετάσεις και εξασφάλιση άδειας παραμονής και εργασίας.

Δεν υπάρχουν δίδακτρα. Ετήσιος μισθός: 52.000 € ανά έτος. Ελάχιστα ετήσια έξοδα: 24.000 € Μέγιστες ώρες εργασίας: 50 Δεν υπάρχουν εξετάσεις κατά τη διάρκεια της ειδικότητας. Οι

ειδικευόμενοι αξιολογούνται με μια τελική εξέταση. Δεν υπάρχει λίστα αναμονής. Για την εξασφάλιση θέσης προτεραιότητα έχουν οι Ελβετοί

υπήκοοι και οι υπήκοοι ΕΕ.

Μαρία – Χριστίνα ΠαπαδοπούλουResidency Database Project Coordinator

http://residency-database.helmsic.gr

RESIDENCY BATTLE

http

://r

esid

ency

-dat

abas

e.he

lmsi

c.gr

Page 22: InterMEDICA 1-2010

0 2 2

InterMEDICA

Αξιολόγηση και εξετάσεις: δυο λέξεις που συνεχίζουν και σήμερα να τρομά-ζουν το μέσο φοιτητή Ιατρικής. Κι όμως, οι εξετάσεις θα έπρεπε να αποτελούν κίνητρο και όχι φόβητρο, δηλαδή να ισχύει αυτό που έλεγε ο καθηγητής Miller (γνωστός και από την πυραμίδα αξιολόγησης κλινικών δεξιοτήτων και επιδόσεων, βλ εικ.1): “Assessment drives students’ learning”.

Σε παλαιότερο τεύχος του περιοδι-κού, η “Ομάδα Ιατρικής Εκπαίδευσης” της HelMSIC Τοπικής Επιτροπής Θεσ-σαλονίκης, δημοσίευσε έρευνα1 που διενεργήθηκε ανάμεσα σε συμφοιτητές μας το 2006, με βασικό συμπέρασμα τη δυσπιστία μεγάλης μερίδας των φοιτητών για την αντικειμενικότητα των εξεταστικών μεθόδων, τον τρόπο διενέργειας τους και τη συμβολή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Είχαν, μάλιστα, προκύψει συγκεκριμένες προ-τάσεις, όπως η χρήση νεότερων μεθό-δων εξέτασης, η ενδιάμεση αξιολόγηση, ώστε να μην πέφτει όλο το βάρος στο τέλος του εξαμήνου κ.α.

Παρακολουθήσαμε το θέμα “Αξιο-λόγηση των Φοιτητών” και το επόμενο χρονικό διάστημα, με συμμετοχή μελών της ομάδας μας σε διεθνείς συναντή-

σεις και συνέδρια, όπου συζητήσαμε επί του θέματος με φοιτητές Ιατρικής άλλων χωρών, προσπαθώντας να συ-γκεντρώσουμε περισσότερα στοιχεία και εμπειρίες. Κυκλοφορούν, άλλωστε, πολλά για το εξωτερικό: «Έξω είναι πολύ δύσκολο να περάσεις το κάθε μάθημα», «Στην τρίτη αποτυχία επαναλαμβάνεις το μάθημα ή και όλο το έτος» κ.α. Πρό-κειται για μύθους ή πραγματικότητα; Μια γενική διαπίστωση είναι πως το σύστημα αξιολόγη-σης σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού χαρακτηρί-ζεται από αυστηρότερους κανόνες, αλλά και σημαντικό εξορθολογισμό σε σύγκριση με τα ελληνικά δεδομένα. Η τάση για λήψη αποφάσεων στην Ιατρική με βάση σχε-τική τεκμηρίωση (evidence based medicine) χαρακτη-ρίζει πλέον και τις μεθό-δους αξιολόγησης, με άλλα λόγια κάθε μέθοδος πρέπει να είναι αποδεδειγμένα κα-τάλληλη για το σκοπό που επιλέχθηκε.

Για να επιτευχθεί όμως αυτό, ο σχε-διασμός πρέπει να ξεκινήσει αρκετά

ν ω ρ ί τ ερ α κα ι σε άλλη βάση. Κ α τ α ρ χ ά ς α ς προσδιορίσου-με το πρωταρχι-κό ερώτημα: Τι γιατρούς θέλου-με; Κάθε σχολή οφείλει να βρει την απάντηση σ'αυτό και να συντάξει έναν κατάλογο από γνώσεις, δεξιό-τητες, επαγγελ-ματικές στάσεις

και συμπεριφορές που χρειάζεται να εμφυσηθούν στον κάθε απόφοιτό της. Πρόκειται για μια λίστα με τα απαραίτη-τα για την επαρκή και ασφαλή άσκηση της ιατρικής πριν τη λήψη ειδικότητας. Με βάση αυτούς τους επιδιωκόμενους στόχους σχηματίζεται το πρόγραμμα σπουδών που απαρτίζεται από μαθή-ματα και ομάδες μαθημάτων. Σε καθένα από αυτά, η ομάδα των διδασκόντων

αποφασίζει τι πρέπει να έχουν μάθει οι φοιτητές όταν θα ολοκληρώσουν το μάθημα και σχεδιάζει το πρόγραμμα διδασκαλίας και τις διάφορες εκπαιδευ-τικές δραστηριότητες. Είναι προφανές ότι οι εξετάσεις θα βασίζονται σε αυτόν το σχεδιασμό και θα έχουν στόχο να επι-βεβαιώνουν ότι ο φοιτητής έμαθε αυτά που του διδάχτηκαν. Η πραγματικότητα είναι βέβαια συχνά διαφορετική και οι τέσσερεις κύκλοι2 στην εικόνα 2 (αυτό που σχεδιάζεται να διδαχθεί, αυτό που διδάσκεται, αυτό που εξετάζεται και αυτό που μαθαίνει τελικώς ο φοιτητής) αντί να ταυτίζονται, είτε βρίσκονται σε σχετική απόκλιση, είτε –καμιά φορά- χωρίζονται από μεγάλη απόσταση.

Για τις εξετάσεις στα διάφορα μαθή-

Και πάλι εξετάσεις… Νίκος Δάβαρης

Medical Education-Director 2008/09Ιατρός

Εύα ΜαγγανάρηΝational Officer on Medical Education 2009/10

Φοιτήτρια Ιατρικής Α.Π.Θ.

Page 23: InterMEDICA 1-2010

0 2 3

InterMEDICA

ματα, πολλές και διαφορετικές μέθοδοι είναι σήμερα διαθέσιμες στους εκάστο-τε διδάσκοντες. Πολλές είναι παλιές και δοκιμασμένες (ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, γραπτές ερωτήσεις ανάπτυ-ξης κ.α.), άλλες περισσότερο ή λιγότερο καινούριες (πχ OSCE-Αντικειμενικά δο-μημένη εξέταση κλινικών δεξιοτήτων, προτάθηκε από τους Harden και συν. το 1975[3]), όλες όμως χαρακτηρίζονται από θετικά και αρνητικά στοιχεία. Για παράδειγμα, οι ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, αν και γρήγορη μέθοδος που μπορεί να καλύψει μεγάλο φάσμα γνώσεων, δεν μπορεί να αξιολογήσει τις κλινικές δεξιότητες ενός φοιτητή, παρά μόνο τις γνώσεις του- κι αυτό, σε μη πραγματικές συνθήκες. Επίσης, όσο και αν είναι χρήσιμη και καθιερωμένη μέθοδος εξέτασης, μπορεί εύκολα να χάσει την αξιοπιστία της αν δε σχεδι-αστεί σωστά. Γραμματικά, συντακτικά ή κι άλλων ειδών λάθη στη σύνθεση ερωτήσεων και πιθανών απαντήσεων προδίδουν συχνά τη σωστή επιλογή. Είναι λοιπόν προς το κοινό συμφέρον φοιτητή και διδάσκοντα να γίνεται επιλογή της κατάλληλης μεθόδου, ανά-λογα με αυτό που αξιολογείται, αλλά και η χρήση ποικιλίας μεθόδων, ώστε οι αδυναμίες της μιας να καλύπτονται από τις άλλες. Έτσι, τα διαφορετικά επί-πεδα στην πυραμίδα του Miller (εικ. 1) απαιτούν και διαφορετικές εξεταστικές μεθόδους[4] (εικ. 3).

Η αναζήτηση αυτών των πληροφο-ριών και η ενασχόλησή μας με το αντι-κείμενο έγινε με στόχο την ενημέρωση συμφοιτητών και διδασκόντων σχετικά με τις τάσεις και πρακτικές ανά τον κό-σμο. Η αξιολόγηση εξυπηρετεί ένα ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία και η βελτίωσή της μπορεί να συμβάλλει στο να γίνει το διάβασμα του κάθε φοιτητή αποδοτικότερο και πιο χρήσιμο στη μελλοντική άσκηση του επαγγέλματος. Είναι, άλλωστε, κοινός τόπος ότι αμφί-βολες στην αποτελεσματικότητά τους μέθοδοι αξιολόγησης οδηγούν σε πιο επιφανειακό διάβασμα, απομακρύνο-ντας το φοιτητή από τα ουσιώδη και χρήσιμα. Με αυτές τις σκέψεις, οδηγη-θήκαμε, πριν από ένα χρόνο, στο ερώτη-

μα, αν όλα αυτά που μαθαίνου-με και στα οποία εξε-τ α ζ ό μ α -σ τε δ ια -τηρούνται σε βάθος χ ρ ό ν ο υ στη μνήμη του μέσου φοιτητή. Η α ν α -σκόπηση βιβλιογραφίας που έγινε από την “Ομά-δα Ιατρικής Εκπαίδευσης” της HelMSIC Τοπικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης και παρουσιάστηκε στο τελευταίο Επιστη-μονικό Συνέδριο της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ-σαλονίκης οδήγησε σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Για τα προκλινικά μα-θήματα που αφορούσε η ανασκόπηση, διαπιστώθηκε σημαντικός βαθμός απώ-λειας γνώσης σε διάστημα ενός έτους που ξεπερνούσε το 30% (και το 50% για το δεύτερο χρόνο), με διαφοροποιήσεις ανάλογα το αντικείμενο. Και αν αυτό ήταν αναμενόμενο, αυτό που αποτέ-λεσε έκπληξη ήταν πως η υψηλότερη βαθμολογία σε κάποια εξέταση, δεν εξασφάλιζε μικρότερη απώλεια γνώσης σε βάθος χρόνου (δεν υπήρχε στατιστι-κά σημαντική διαφορά).

Τα παραπάνω στοιχεία και δεδομένα δεν παρατίθενται ούτε για να θέσουν «βόμβα» στα θεμέλια του σημερινού εξεταστικού συστήματος στις Ιατρι-κές Σχολές, ούτε για να απαξιώσουν τις σημα-ντικές προσπάθειες που γίνονται από πολλά μέλη ΔΕΠ ανά την Ελλάδα στην κατεύθυνση της ανα-βάθμισης των ιατρικών σπουδών. Θέλαμε, όμως, να προβληματίσουμε ή και να ιντριγκάρουμε τη σκέψη. Υπάρχουν σίγου-ρα τρόποι και για τον φοιτητή να βελτιώσει το

διάβασμά του, αλλά και για τον διδά-σκοντα να βελτιώσει το πρόγραμμα διδασκαλίας και τις μεθόδους εξέτασης, που πολλές φορές είναι απαρχαιωμένες και μη αποτελεσματικές. Κλείνοντας, σε μια συζήτηση πριν από μερικά χρόνια με Γάλλο φοιτητή για το μέτρο της διαγρα-φής φοιτητών από την Ιατρική Σχολή μετά από επανειλημμένες αποτυχίες σε ένα μάθημα, πήραμε την εξής απάντη-ση: «Πράγματι ισχύει αυτό, όμως δε συμ-βαίνει σχεδόν ποτέ. Κι αυτό, γιατί όλο το μάθημα γίνεται κοντά στον φοιτητή, ο διδάσκων είναι εκεί για να ανακαλύψει έγκαιρα τα κενά του και να βοηθήσει, να κατευθύνει τη μελέτη του, ώστε στο τέλος η αξιολόγηση γίνεται για την επι-βεβαίωση της επιτυχίας της εκπαιδευ-τικής διαδικασίας που προηγήθηκε». Η αποτυχία του φοιτητή σε ένα μάθημα, ίσως μερικές φορές να φανερώνει την αστοχία του ίδιου του εκπαιδευτικού μοντέλου που ακολουθήθηκε, θα μπο-ρούσε κανείς να προσθέσει…

1 InterMEDICA Τεύχος 2 - 09, Διατήρηση κι απώλεια γνώσης στην προπτυχιακή ιατρική εκπαίδευση2 Med Edu 2006;33:276-281 3 Br Med J 1975, 1:447–4514 Med Teacher 2003, Vol. 25, No. 6, 569–584

Page 24: InterMEDICA 1-2010

0 2 4

InterMEDICA

Η Διεθνής Αμνηστία είναι ένα παγκόσμιο, ανεξάρτητο κίνημα εθελοντών που αγωνίζεται για την προ-στασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όραμά της είναι ένας κόσμος, όπου όλοι οι άνθρωποι θα απο-λαμβάνουν όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα που αναγνωρίζονται από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από άλλους διεθνείς κανόνες. Βασικές αξίες της είναι η αλληλεγγύη, η αμεροληψία και η διαφάνεια, η δημοκρατία και ο αμοιβαίος σεβασμός.

Από την ίδρυσή της, το 1961, η Διεθνής Αμνηστία αναλαμβάνει δράση για τον τερματισμό των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η σωματική και ψυχική ακεραιότητα, η ελευθερία της έκφρασης και της συνείδησης, η ελευθερία από διακρίσεις. Η δράση της περιλαμβάνει ένα πολύ ευρύ φάσμα θεμάτων. Υπερασπίζεται τους κρατούμενους συνείδησης και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πραγματοποιεί εκστρατείες για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών, την κατάργηση της θανατικής ποινής, των βασανιστηρίων και του περιορισμού των ελευθεριών στο όνομα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», την καταπολέμηση των διακρίσεων που υφίστανται οι γυναίκες και οι ευπαθείς ομάδες, όπως οι πρόσφυγες, οι μετανάστες, οι μειονότητες.

Το έργο της Διεθνούς Αμνηστίας στηρίζεται στη λεπτομερή έρευνα, τη θεσμική πίεση και την ενη-μέρωση και ευαισθη- τοποίηση του κοινού. Πραγματοποιεί και δη- μοσιεύει εκθέσεις για παραβιάσεις ανθρωπί- νων δικαιωμάτων, ασκεί πίεση στις κυβερνήσεις, διοργανώνει ακτιβι-στικές δράσεις, κινητο- ποιεί όλους εκείνους που θέλουν να κάνουν την αντίρρησή τους πράξη.

Το 2009, η Διεθνής Αμνηστία εγκαινίασε τη νέα παγκόσμια εκστρα- τεία της «Απαιτούμε Αξι-οπρέπεια», με βασικό σύνθημα «Ανθρώπινα Δικαιώματα = Λιγότερη Φτώχεια». Σκοπός της εκστρατείας αυτής είναι ο τερματισμός της φτώ-χειας, μέσω της αναγνώ- ρισης και προστασίας των ανθρωπίνων δικαι- ωμάτων των φτωχών σε όλον τον κόσμο. Απαιτώντας αξιοπρέπεια, η Διεθνής Αμνηστία απαιτεί από όλα τα κράτη να υιοθετή-σουν και να εφαρμόσουν νόμους, πολιτικές και πρακτικές που θα βάλουν ένα τέλος στη στέρηση, την ανασφάλεια, τον αποκλεισμό, τη στέρηση φωνής.

Η Διεθνής Αμνηστία αριθμεί περισσότερα από 2.2 εκατομμύρια μέλη και υποστηρικτές σε περισσό-τερες από 150 χώρες. Οι πόροι της προέρχονται αποκλειστικά από όλους εκείνους που υποστηρίζουν τη δράση της με τη συνδρομή τους. Για να διατηρεί την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητά της, δεν δέχεται χρήματα από κυβερνήσεις ή διακυβερνητικούς οργανισμούς. Το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας ιδρύθηκε το 1975 και αριθμεί περισσότερα από 6.000 μέλη και υποστηρικτές.

Κάνε την αντίρρησή σου πράξη!

Μάρω ΣαββοπούλουΥπεύθυνη Τύπου και Προβολής για το

Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δράση της Διεθνούς Αμνηστίας και

ειδικότερα του ελληνικού τμήματος, καθώς και για το πώς μπορεί κανείς βο-ηθήσει μπορεί κανείς να επισκεφθεί την

ιστοσελίδα www.amnesty.org.gr.

Page 25: InterMEDICA 1-2010

0 2 5

InterMEDICA

“Εχθροί εξ' αίματος“

“Τα Άνθη του Κακού”

Όχι,όχι.....μην σας τρομάζει ο τίτλος. Δεν πρόκειται για κάποιο φιλοπόλεμο διή-γημα, αλλά για μια ιστορία του γνωστού σε όλους μας Αρκά!

Ποιος απο εμάς δεν έχει γελάσει, δεν έχει προβληματιστεί με το χιούμορ και την εύστοχη σάτιρα του Αρκά?? Έτσι και εδώ, στο "εχθροί εξ' αίματος", έχουμε να κάνουμε με μία ιστορία που στοχευμένα συνδυάζει τη διαφορετικότητα με την συνεργασία και την ενότητα, με τρόπο που.....μα, ας δούμε καλύτερα τα πράγ-ματα από την αρχή:

Μετά από ένα ατύχημα ο Εγκέφαλος πέφτει σε κώμα. Τα υπόλοιπα ζωτικά όργανα, χτυπημένα και αυτά και χωρίς ηγεσία, ορίζουν μία συνάντηση για να εκτιμήσουν την κατάσταση. Στη συνά-ντηση έρχονται πρώτα το Παχύ και το

Λεπτό έντεροκαι αρχίζουν να συζητούν για το επεισόδιο, διαφωνώντας έντονα. Μέσα από αντεγκλήσεις, αντιπαρα-θέσεις και ξεκαρδιστικούς διαλόγους αρχίζει να αποκαλύπτεταιμια α΄λλλη πλευρά των πραγμάτων. Αθέατες πτυχές και κρυμμένα μυστικά βγαίνουν στην επιφάνεια οδηγώντας την πλοκή σε ένα ευρηματικό φινάλε!!

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η συγκε-κριμένη ιστορία του Αρκά βασίζεται σε θεατρική φόρμα! Πάρτε,λοιπόν, τους δρόμους για τα βιβλιοπωλεία για να απολαύσετε μία ακόμη απροσδόκητη δημιουργία του Αρκά και αν όχι.......πάρτε σβάρνα τα θέατρα!!!!!!

(εκδόσεις Γράμματα)

Βοοκ ReviewsΙωάννα Ξανθάκη

Ταμίας Τοπικής Επιτροπής ΠατρώνΦοιτήτρια Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

Τι θα λέγατε για λίγη ποίηση; Τι γνώμη έχετε για τα ποιήματα; Οι περισσότε-ροι από εμάς, έχοντας ήδη μια επαφή με την τέχνη της ποίησης, έχουμε την αίσθηση ότι τα ποιήματα, στην πλειονό-τητα τους, αφορούν μία μορφή τέχνης που με ωραίες φράσεις, στιχάκια, με ή χωρίς ομοιοκαταληξία πλάθουν στην φαντασία μας όμορφες εικόνες. Πλή-θος ποιημάτων εξυμνούν τον έρωτα, την αγάπη, τη φιλία, τη θάλασσα, τη φύση, περιγράφουν ειδυλλιακά το-πία, ηλιοβασιλέματα… Όμως, ο Σαρλ Μπωντλέρ, με μία διαφορετική ματιά και, χρησιμοποιώντας μια πιο σκληρή γλώσσα, τονίζει την άσχημη πλευρά των πραγμάτων, αποκαλύπτοντας έτσι ότι και το “κακό” έχει την ομορφιά του. Η ποιητική συλλογή “Τα Άνθη του Κακού” πραγματεύεται θέματα που αφορούν

την αγάπη, τον έρωτα, το θάνατο, το χρόνο, τα ειδυλλιακά τοπία μιας ακρο-γιαλιάς κ.α. με μία διαφορετική οπτική γωνία: την “κακή” τους πλευρά. “Τα Άνθη του Κακού” είναι μία ποιητική συλλογή που βοηθάει τον αναγνώστη να συ-νειδητοποιήσει ότι τα πάντα στη ζωή έχουν διπλή όψη και, παράλληλα, να εκτιμήσει τις θετικές αξίες της μέσα από τη σύγκρισή τους με την αρνητική πτυχή τους. Μικρά, διάσπαρτα ποιήματα, σαν κομματάκια από πάζλ, συνθέτουν την όμορφη εικόνα του “κακού”.

“Τα Άνθη του Κακού” του Σαρλ Μπω-ντλέρ, ελπίζω να το απολαύσετε όσο και εγώ! Α, και μία τελευταία συμβουλή. Όταν το διαβάζετε, συνοδεύστε το με την κατάλληλη μουσική υπόκρουση (εγώ προτίμησα Zbigniew Preisner).

(Εκδόσεις «Γράμματα»)

Page 26: InterMEDICA 1-2010

0 2 6

InterMEDICA

“To the dust of time that falls on everything, both great and small...”O A. (William Dafoe), Αμερικανός σκηνοθέτης ελληνικής καταγωγής, προσπαθεί να κινηματογραφήσει την πολυτάραχη ζωή της οικογένειάς του, αναζητώντας παράλληλα τα ίχνη της χαμένης έφηβης κόρης του. Κεντρικό πρόσωπο στην υπόθεση, η Ελένη (Irène Jacob), παγιδευμένη ανάμεσα στο Σπύρο (Michel Piccoli) και τον Γιάκομπ (Bruno Ganz), διεκδικείται και διεκδικεί την Απόλυτη Αγάπη.

Πέντε χρόνια μετά “Το Λιβάδι που Δακρύζει”, ο πολυβραβευμένος συν τοις άλλοις με Χρυσό Φοίνικα Έλληνας σκηνοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος (Τοπίο στην Ομίχλη, Μία Αιωνιότητα και Μία Ημέρα), επιστρέφει στις χρονικές αναζητήσεις του με το δεύτερο μέρος της ανεπίσημης μέχρι τώρα “Τριλογίας” του, “Η Σκόνη του Χρόνου”, η οποία και αναμένεται να ολοκληρωθεί με το πιθανό “Αύριο”. Ένα ταξίδι, διασκορπισμένο σε 3 ηπείρους, στροβιλιζόμενο ανάμεσα στα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδε-ψαν τη Νεότερη Ιστορία του 20ου αιώνα. Από το θάνατο του Στάλιν και το σκάνδαλο Watergate μέχρι την πτώση του Ανατολικού Μπλοκ και τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην αυγή της Νέας Χιλιετίας. Από το Μιλάνο και το Καζακστάν, στη Σιβηρία και το Βερολίνο, όλη η ταινία είναι ένα καλοστημένο παιχνίδι του Αγγελόπουλου με το χώρο και το χρόνο, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Ένα παιχνίδι που παρασέρνει το θεατή αλλά και το ίδιο, αδυνατώντας να αυτοπροσδιορισθεί, χάνεται κάπου ανά-μεσα στις δαιδαλώδεις εναλλαγές σκηνικού, μετατρέποντας την πλοκή σε μια ενιαία πραγματικότητα.

Για μία ακόμη φορά όλα είναι γνώριμα. Η ατμόσφαιρα, τα συναισθήματα, η θεμα-τολογία, ακόμη και το όνομα της πρωταγωνίστριας. Και όμως, κάτι έχει αλλάξει στην αγγελοπουλική ματιά. Οι χαρακτήρες, αν και ασήμαντοι μπροστά στα γεγονότα και αδύναμοι να αντιδράσουν, παύουν να βρίσκονται σε δεύτερη μοίρα. Για πρώτη φορά, αυτενεργούν και ανεξαρτητοποιούνται για το δικό τους ταξίδι. Η φωτογραφία του Αν-δρέα Σινάνου (Ο Δραπέτης, Ισημερία) γίνεται πιο ανθρωποκεντρική, ο φακός πλησιάζει τα πρόσωπα, αποκαλύπτει τις ατέλειες, τα πάθη, τις εσωτερικές παρορμήσεις. Η απόκο-σμη συμπεριφορά του William Dafoe (The Last Temptation, Lars Von Trier’s Antichrist), η μοιραία γοητεία της άλλοτε κινηματογραφικής μούσας του Κristof Κislowski Irène Jacob (La Double Vie de Véronique, Trois Couleurs: Rouge), η διακριτική παρουσία του Michel Piccoli (Les Choses de la Vie, La Belle Noiseuse) και η στιβαρή ερμηνεία του Bruno Ganz (Der Himmel über Berlin, Der Untergang) συνθέτουν μια ατμόσφαιρα μαγική που, σε στιγμές, αναλώνεται σε άσκοπες αναζητήσεις και ρεαλιστικές σκηνές δράσης αλλά γρήγορα επανεμφανίζεται, συνοδευομένη από τη νοσταλγικά όμορφη μουσική της Ελένης Καραΐν-δρου (Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού, Το Βλέμμα του Οδυσσέα), παλιάς γνώριμης των τελευταίων 20 και πλέον ετών. Μια

προσεκτικότερη ματιά στα σκοτεινά κομμάτια των καρέ, αποκαλύπτει κρυμμένες μικρές ερμηνείες γνωστών Ελλήνων ηθοποιών, όπως η Ρένη Πιττακή, ο Αλέξανδρος Μυλωνάς και ο Κώστας Αποστολίδης. Η ταινία πραγματοποίησε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στο 59ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου εκτός συναγωνισμού, με κριτικούς και κοινό να επανανακαλύπτουν το νέο Αγγελόπουλο.

Με την πτώση των τίτλων τέλους, το ίδιο βωβών με τους τίτλους αρχής, μια γλυκόπικρη αβεβαιότη-τα θα σας κάνει να αναζητήσετε και εσείς το τρίτο φτερό του αγγέλου. Ή μήπως δεν υπάρχει τέλος; Άλλωστε, όπως δηλώνει και ο Α. “Nothing ended, nothing ever ends”…

Review: H Σκόνη του Χρόνου(The Dust of Time)

Χρήστος ΖιουμπιλούδηςΝational Training Director 2008/10

Φοιτητής Ιατρικής Δ.Π.Θ.

Σκηνοθεσία: Θεόδωρος ΑγγελόπουλοςΣενάριο: Θεόδωρος Αγγελόπουλος, Tonino Guera, Πέτρος ΜαρκάρηςΜουσική: Ελένη ΚαραΐνδρουΣκηνικά: Alexander Scherer, Konstantin ZagorskijΚοστούμια: Regina Khomackaya, Francesca Sartori, Martina SchallΔιεύθυνση φωτογραφίας: Ανδρέας ΣινάνοςΠρωταγωνιστούν: William Dafoe, Bruno Ganz, Michel Piccoli, Irène Jacob, Christiane PaulΔιάρκεια: 125 min

Page 27: InterMEDICA 1-2010

0 2 7

InterMEDICA

Page 28: InterMEDICA 1-2010

0 2 8

InterMEDICA

1 27 βάτραχοι πιάνουν 27 μύγες σε 27 λεπτά. Πόσοι βάτραχοι πιάνουν 81 μύγες σε 81 λεπτά;

2 Ένας παππούς λέει στον εγγονό του να του βράσει ένα αβγό σε ακριβώς 15 λεπτά. Στο σπίτι δεν υπάρχουν ρολόγια αλλά μόνο 2 κλεψύδρες. Η μια είναι 11λεπτη και η άλλη 7λεπτη. Πώς θα το βράσει ο εγγονός;

3 2 + 3 = 10 7 + 2 = 63 6 + 5 = 66 8 + 4 = 96 9 + 7 = ;

4 Παρακάτω, τα τέσσερα σχήματα αλλάζουν θέση.

Τα σχήματα είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά που χρησιμοποιήθηκαν πάνω.

Από πού προέκυψε αυτό το κενό;

Τροφή για σκέψη

…και όπως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι “Νους υγιής εν σώματι υγιή” και ορίστε, λοιπόν, γρίφοι και σπαζοκεφαλιές για να κρατάτε το

μυαλό σας σε φόρμα!

(Οι α

παντ

ήσει

ς θα

δημ

οσιε

υτού

ν στ

ο επ

όμεν

ο τε

ύχος

)

Ευριπίδης Τζήκας,Φοιτητής Ιατρικής Α.Π.Θ.

Απαντήσεις προηγούμενου τεύχους:1. 19 ώρες (1.140 λεπτά)2. Περνάει απέναντι το λαγό. Επιστρέφει. Περνάει απέναντι την αλεπού. Επιστρέφει με το λαγό. Περνάει απέναντι με το καρότο. Επιστρέφει. Περνάει απέναντι με το λαγό.3. Ο δεύτερος.4. Τέσσερα. Η σωστή απάντηση είναι ο αριθμός των γραμμάτων της λέξης που λέει ο φρουρός.5. Ο πρώτος θα πάει και θα σταθεί σε ένα τυχαίο σημείο. Ο δεύτερος θα πάει να σταθεί δίπλα του.

Αν έχουν ίδιο χρώμα καπέλα, ο τρίτος θα σταθεί δίπλα στον έναν από τους δύο. Αν όμως, έχουν διαφορετικό χρώμα καπέλα, ο τρίτος θα σταθεί ανάμεσά τους. Ο καθένας που θα βγαίνει θα κάθεται στο σημείο ανάμεσα σε διαφορετικού χρώματος καπέλα. Έτσι θα χωριστούν τα καπέλα.

Page 29: InterMEDICA 1-2010

0 2 9

InterMEDICAInterMEDICA

Page 30: InterMEDICA 1-2010

0 3 0

InterMEDICA

Η Αντικαπνιστική Εκστρατεία της HelMSIC «Εμείς Ζούμε … Δεν Καπνίζουμε» τελεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέσω της εκστρατείας «HELP – Για μια ζωή χωρίς τσιγάρο» (www.help-eu.com)

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Αντικαπνιστική Εκστρατεία της HelMSIC επισκεφθείτε το www.helmsic.gr ή στείλτε e-mail στο [email protected]

Page 31: InterMEDICA 1-2010

0 3 1

InterMEDICA

Page 32: InterMEDICA 1-2010

Σημεία διανομής

Το InterMEDICA μπορείτε να το βρείτε στα παρακάτω σημεία:

Αθήνα: Γραφείο HelMSIC Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας Εστιατόριο Ιατρικής ΣχολήςΘεσσαλονίκη: Γραφείο HelMSIC Κυλικείο Ιατρικής ΣχολήςΠάτρα: Βιβλιοθήκη Ιατρικής Σχολής Κυλικείο Ιατρικής Σχολής Εστιατόριο Πανεπιστημιακού ΝοσοκομείουΛάρισα: Είσοδος καινούριας σχολής Γραμματεία καινούριας σχολήςΙωάννινα: Ιατρικής Σχολή Ιωαννίνων, ΠανεπιστημιούποληΑλεξανδρούπολη: Γραμματεία Iατρικού Τμήματος ΔΠΘ Αμφιθέατρο Προκλινικών ετών Δραγάνας Κυλικείο Προκλινικών ετών Δραγάνας Αίθουσες εκπαίδευσης Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης (ΠΓΝΑ)

Κυλικείο Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης (ΠΓΝΑ)

Ηράκλειο: Γραφείο HelMSIC Κυλικείο Ιατρικής Σχολής

Στο InterMEDICA μπορούν να γράψουν όλοι!!! Αν έχεις συγγραφικές ανησυχίες στείλε μας e-mail στο [email protected], μπες στο site του περιοδικού στο http://intermedica.helmsic.gr για να μάθεις περισσότερα ή έλα στο γραφείο της HelMSIC της σχολής σου! Η Παρέα του InterMEDICA σε περιμένει! Γίνε εσύ το επόμενο μέλος της!

Αναζήτησε πληροφορίεςστο γραφείο της HelMSIC της

σχολής σου ή στην ιστοσελίδα μας:www.helmsic.gr