Αιτίες διαφορών στα λογιστικά

συστήματα

⚫ Διαφορές στους λογιστικούς κανόνες

⚫ Λογιστικές έννοιες

⚫ Μέθοδοι αποτίμησης

⚫ Γνωστοποιήσεις

⚫ Κατηγορίες εταιριών

1

Διαφορές στην ερμηνεία των

λογιστικών κανόνων

⚫ Εθνικές διαφορές στην ερμηνεία ενός κοινού συνόλου

κανόνων όπως:

⚫ Εκτιμήσεις, προβλέψεις και κρίσεις που

επηρεάζονται από εθνικές πολιτιστικές διαφορές

⚫ Εκτιμήσεις, προβλέψεις και κρίσεις που

επηρεάζονται από θεσμικούς παράγοντες όπως:

⚫ Η φορολογία

⚫ Οι πηγές χρηματοδότησης

2

Διαφορές στις προτιμώμενες λογιστικές

πρακτικές

⚫ Διάκριση μεταξύ των κανονισμών (de jure)

και της πραγματικής πρακτικής (de facto)

⚫ Εκτεταμένη επιλογή που δίνεται στους

κανονισμούς δεν σημαίνει απαραίτητα

ουσιαστική περιοχή πρακτικής

⚫ Σημασία των παρατηρήσεων στο τι οι

επιχειρήσεις πραγματικά κάνουν. Μέτρα

εναρμόνισης

3

⚫ Ωφέλειες για τις πολυεθνικές: περικοπή

κόστους, λιγότερος κίνδυνος, καλύτερη

επικοινωνία, συγκρισμότητα για το όμιλο,

λιγότερη μυστικότητα

⚫ Ωφέλειες για τους επενδυτές: περικοπή

κόστους, λήψη αποφάσεων, συγκρισιμότητα

⚫ Ωφέλειες για τις εθνικές κυβερνήσεις: βάση

για φορολόγηση, οικονομικός σχεδιασμός,

ελάττωση των θεσμικών δαπανών

Λόγοι κατά ενός μοναδικού συνόλου

παγκόσμιων Λογιστικών Προτύπων

4

⚫ Θα μπορούσε να είναι τα US GAAP

⚫ Ισχυρή επίδραση των US/UK στην IASB

⚫ Είναι η εθνική εναρμόνιση καλύτερη από την

εναρμόνιση κατά κλάδο;

⚫ Δεν χρειάζονται στις εθνικές εταιρίες

⚫ Μπορεί να κρύψουν τις υποβόσκουσες

διαφορές

⚫ Το μονοπώλιο μπορεί να μειώσει την

ποιότητα των προτύπων

Λόγοι κατά ενός μοναδικού συνόλου

παγκόσμιων Λογιστικών Προτύπων

5

Ποια θα έπρεπε να είναι τα παγκόσμια

Πρότυπα

⚫ Τα πρότυπα των ΗΠΑ (FASB) ή τα ΔΛΠ;

⚫ Κίνδυνος για μονοπώλιο θέσπισης προτύπων

⚫ Παγκόσμια πρότυπα και αναπτυσσόμενες

χώρες

⚫ Οι συγκεκριμένες ανάγκες των χωρών αυτών

⚫ Διεθνή Πρότυπα και ΜΜΕ

⚫ Μεγάλα GAAP:

⚫ Προσδιορισμός των επιχειρήσεων στις οποίες θα

εφαρμοσθούν

6

Εναρμόνιση ή τυποποίηση;

Εναρμόνιση

• Κίνηση από την ανομοιογένεια στην σχεδόν

ομοιότητα

• Τελικό επίπεδο είναι η αρμονία

Τυποποίησn

• Όλοι συμφωνούν να ακολουθήσουν την ίδια

πρακτική

• Τελικό στάδιο είναι η ομοιομορφία

7

Λογιστικά μοντέλα – σχολές σκέψεις

Α) Γαλλογερμανικό:

⚫ Εμπλοκή κράτους στην οικονομία

⚫ Σχέση επιχείρησης – κράτους

⚫Προσδιορισμός φόρου

⚫Διανομή μερισμάτων

8

Λογιστικά μοντέλα – σχολές σκέψεις

Β) Αγγλοσαξονικό

⚫ Κράτος ρυθμιστής / καθοδηγητής

⚫ Σχέση επιχείρησης – επενδυτή

⚫ Ροή πληροφοριών στην αγορά

⚫ Λήψη οικονομικών αποφάσεων

9

Γ) Ελληνικό λογιστικό μοντέλο σήμερα

⚫ Εισηγμένες:

⚫ αγγλοσαξονικό (ΔΠΧΠ)

⚫ Μη εισηγμένες:

⚫ γαλλογερμανικό (Ν. 2190-ΕΓΛΣ)

⚫ Σοβαρή επιρροή από φορολογική

νομοθεσία

⚫ Από 1/1/2015: Ν.4308/14 Ελληνικά

Λογιστικά Πρότυπα

10

Η Ανάγκη για ΔΠΧΠ

⚫ 2002: Το Έτος των ΛογιστικώνΣκανδάλων

➢ Enron, WorldCom, Adelphia, Parmalat

➢ «Εξυγίανση» των οικονομικώνκαταστάσεων

11

Λογιστικά Σκάνδαλα

⚫ Enron = Οντότητες ειδικού σκοπού για

απόκρυψη χρηματοδότησης $8.5 δισ.

=Πτώχευση – Τέλος Andersen

⚫ Worldcom = Κεφαλαιοποίηση εξόδων

συντήρησης $3.8δισ και ανακριβής

παρουσίαση δανεισμού $2.5δισ =

Μεγαλύτερη πτώχευση, Σύλληψη Scot

Sullivan

12

Ιστορική Εξέλιξη IASB

⚫ 1973: Συστήθηκε η Επιτροπή Διεθνών ΛογιστικώνΠροτύπων – ΕΔΛΠ (International AccountingStandards Committee -IASC) από Αυστραλία,Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ιαπωνία, Μεξικό,Ολλανδία, Αγγλία, Ιρλανδία και ΗΠΑ

⚫ 1ο Στάδιο (1973-1989): Η αποδοχή κοινώνπροτύπων, σχετικά με βασικά θέματα λογιστικής(π.χ. αποθέματα), χωρίς όμως την επίσημηκαθιέρωσή τους ή τον έλεγχο εφαρμογής τους

13

Ιστορική Εξέλιξη

⚫ 2ο Στάδιο (1989-1995): Σχέδιο

Συγκρισιμότητας/Βελτίωσης Καθιέρωση 10

αναθεωρημένων προτύπων (π.χ. αποθέματα, έρευνα

& ανάπτυξη, πάγια περιουσιακά στοιχεία)

⚫ 3ο Στάδιο (1995-2001): Αποδοχή 30 ΔΛΠ από τη

Διεθνή Οργάνωση Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς

(International Organisation of Securities

Commissions –IOSCO)

14

Ιστορική Εξέλιξη

⚫ Μάρτιος 2001

➢ Η Επιτροπή των ΔΛΠ αντικαταστάθηκε από τοΊδρυμα της Επιτροπής των ΔΛΠ – ΙΕΔΛΠ(International Accounting Standards CommitteeFoundation –IASFC)

➢ Τα Νέα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ)μετονομάστηκαν σε Διεθνή ΠρότυπαΧρηματοοικονομικής Πληροφόρησης – ΔΠΧΠ(International Financial Reporting Standards –IFRS)

➢ Μάρτιος 2004: Δημοσιεύονται τατελικά/ολοκληρωμένα ΔΛΠ και ΔΠΧΠ προςεφαρμογή

15

Σκοποί ΙΕΔΛΠ

⚫ Να διαμορφώνει και να δημοσιεύει για το

ευρύτερο κοινό υψηλής ποιότητας, κατανοητά

και εφαρμόσιμα λογιστικά πρότυπα και να

προωθεί την παγκόσμια αποδοχή τους

⚫ Να εργάζεται για τη βελτίωση και εναρμόνιση

των κανόνων, των λογιστικών προτύπων και

των διαδικασιών αναφορικά με την

παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων

16

Δομή του IASB

17

Ίδρυμα (IASC Foundation)

22 Θεματοφύλακες (Trustees)

Διορίζει, επιβλέπει και βρίσκει κεφάλαια

Συμβουλευτικό Συμβούλιο

(Standards Advisory

Council)

30 ή περισσότερα μέλη

Συμβούλιο (Board)16 μέλη

Θέτει την τεχνική agenda. Εγκρίνει τα πρότυπα, τα

πρόχειρα έγγραφα (exposure drafts) και τις

διερμηνείες

Επιτροπή Διερμηνειών

12 μέλη

Ερμηνεία:

Διορίζει

Αναφέρει

Συμβουλεύει

Η διαδικασία της θέσπισης των προτύπων

⚫ Εντοπισμός του θέματος

⚫ Εφαρμογή του Εννοιολογικού Πλαισίου

⚫ Διαβούλευση με τις εθνικές υπηρεσίες, το

IFRS Foundation και το IFRS Advisory

Council

⚫ Δημοσίευση ενός εγγράφου για συζήτηση

και θεώρηση των σχολίων

⚫ Δημοσίευση ενός πρόχειρου προτύπου

(exposure draft) και και λήψη σχολίων

⚫ Δημοσίευση του προτύπου18

Διαδικασία ανάπτυξης Δ.Λ.Π.

Έγγραφο

για

συζήτηση

Ανάλυση Σχολίων

Σχέδιο

λογιστικού

προτύπου(Exposure

Draft)

Πρότυπο Ημερομηνία ισχύος

(Effective Date)

Ανάλυση Σχολίων

Έρευνα

Εθνικά όργανα θέσπισης προτύπων

Άλλοι

9-15 μήνες 9-15 μήνες 6-18 μήνες

Δομή ενός διεθνούς προτύπου

⚫ Εισαγωγή

⚫ Στόχοι και σκοπός

⚫ Ορισμοί

⚫ Κύριο μέρος του προτύπου

⚫ Ημερομηνία έναρξης ισχύος και μεταβατικές

διατάξεις

⚫ Επίσημη έγκριση απο το IASB και απόψεις

μειοψηφίας

⚫ Βάση για συμπεράσματα

⚫ Οδηγίες εφαρμογής/υλοποίησης και/ή

παραδείγματα20

Παγκοσμιοποίηση των Λογιστικών

Προτύπων

⚫ Σύγκλιση των ΔΠΧΠ με τα Λογιστικά

Πρότυπα της Ιαπωνίας

⚫ Απόφαση της Αυστραλίας

υποχρεωτικής εφαρμογής των ΔΠΧΠ

από το 2005

⚫ Σύγκλιση των ΔΠΧΠ με τα Αμερικάνικα

Λογιστικά Πρότυπα

21

ΔΠΧΠ & Ελλάδα

⚫ Με το Ν.3229/2004 προστίθεται στο Ν.2190/1920«Περί Ανωνύμων Εταιριών» το Κεφάλαιο 15 για τηνυποχρεωτική εφαρμογή των ΔΠΧΠ. Με τοΝ.3301/2004 τροποποιείται ο Ν. 3229/2004.

⚫ Η υποχρέωση εφαρμογής αφορά στις:

➢ Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις όλων τωνεισηγμένων επιχειρήσεων

➢ Ετήσιες ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις όλωντων μητρικών

➢ Οποιεσδήποτε άλλες υποχρεωτικές περιοδικέςοικονομικές καταστάσεις

➢ Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις των μη εισηγμένωνεπιχειρήσεων που δεν εφαρμόζουν ήδη τα ΔΛΠ καιενοποιούνται

22

1.Παρουσίαση Οικονομικών Καταστάσεων (Presentation of

Financial Statements)

2. Αποθέματα (inventories)

7. Κατάσταση ταμιακών ροών, (πηγών και εκροών). Cash

Flow Statements

8. Λογιστικές Πολιτικές. Mεταβολές στις εκτιμήσεις και τα λάθη.

(Accounting Policies. Changes in Accounting estimates and

Errors)

Διεθνή λογιστικά πρότυπα

23

10. Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού

(Contingencies and Events Occuring After the Balance Sheet

Date).

12. Φόροι Εισοδήματος (income taxes)

16. Eνσώματα Πάγια Στοιχεία (Property, Plant and Equipment)19. Παροχές σε εργαζομένους (Employee Benefits)20. Λογιστική των κρατικών επιχορηγήσεων και γνωστοποίησηκρατικής υποστήριξης. (Accounting for Government Grants andDisclosure of Government Assistance)21. Οι επιδράσεις των μεταβολών στις τιμές συναλλάγματος(The Effects of Changes in Foreign Exchange Rates)23. Κόστος Δανεισμού (Borrowing Costs)

Διεθνή λογιστικά πρότυπα

24

24. Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών (Related PartyDisclosuers )

26 Λογιστική και παρουσίαση Προγραμμάτων παροχών λόγωαφυπηρέτησης (Accounting and Reporting by RetirementBenefit Plans)

27. Ενοποιημένες οικονομικές Kαταστάσεις και Λογιστική τωνΣυμμετοχών σε Θυγατρικές Eταιρείες (ConsolidatedFinancial Statements and Accounting for Investments inSubsidiaries)

28. Επενδύσεις σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες (Accountingfor Investments in Associates).

29. Οικονομική Αναφορά για υπερπληθωριστικές οικονομίες(Financial Reporting in Hyperinflationary economies).

Διεθνή λογιστικά πρότυπα

25

Διεθνή λογιστικά πρότυπα

32. Χρηματοοικονομικά Μέσα: Παρουσίαση (FinancialInstruments: Disclosure and presentation)

33. Κέρδη ανά μετοχή (Earnings Per Share)

34. Ενδιάμεσες Οικονομικές αναφορές. (Interim Financial Reporting)

36. Απομείωση στοιχείων ενεργητικού (Impairment of Assets)

37. Προβλέψεις ενδεχόμενες Υποχρεώσεις και ενδεχόμενα στοιχεία ενεργητικού (Provisions, Contingent, Liabilities and Contingent Assets)

38. Άυλα Στοιχεία Ενεργητικού (Intangible Assets)

39. Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και επιμέτρηση (Financial Instruments: Recognition and Measurement)

40. Επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία (Investment property)

41. Γεωργία (Agriculture)

26

Δ.Π.X.Π/Δ.Π.Χ.Α

ΔΠΧΠ 1 - Πρώτη εφαρμογή των διεθνώνπροτύπων χρηματοοικονομικής

πληροφόρησης

ΔΠΧΠ 2 Πληρωμές βασιζόμενες σε συμμετοχικούςτίτλους

ΔΠΧΠ 3 Συνενώσεις Επιχειρήσεων

ΔΠΧΠ 5 Μη κυκλοφορούντα στοιχεία τουενεργητικού κατεχόμενα προς πώληση καιδιακοπείσες δραστηριότητες

27

Δ.Π.X.Π/Δ.Π.Χ.Α

Δ.Π.Χ.Π 6 Έρευνα και αξιολόγηση ορυκτών πόρων

Δ.Π.Χ.Π 7 Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποιήσεις

Δ.Π.Χ.Π 8 Λειτουργικοί τομείς (Operating Segments)

Δ.Π.Χ.Π 9 Χρηματοοικονομικά μέσα

Δ.Π.Χ.Π 10Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις

Δ.Π.Χ.Π 11Σχήματα υπο κοινό έλεγχο

28

Δ.Π.X.Π/Δ.Π.Χ.Α

Δ.Π.Χ.Π 12 Γνωστοποιήσεις συμμετοχών σε άλλες

οικονομικές καταστάσεις

Δ.Π.Χ.Π 13 Επιμέτρηση εύλογης αξίας

Δ.Π.Χ.Π 14 Μεταβατικοί λογαριασμοί ρυθμιζόμενων

δραστηριοτήτων

Δ.Π.Χ.Π 15Έσοδα από συμβάσεις με Πελάτες

Δ.Π.Χ.Π 16 Μισθώσεις

Δ.Π.Χ.Π 17 Ασφαλιστικά συμβόλαια

29

Σημαντικότερες Επιπτώσεις

⚫ Εναρμόνιση των εθνικών λογιστικών προτύπων αυξάνεται η συγκρισιμότητα των οικονομικώνκαταστάσεων μεταξύ διαφορετικών χωρών

⚫ Μεγαλύτερη διαφάνεια/πληροφόρηση μειώνεταιτο κόστος χρηματοδότησης, αυξάνονται ηπροσέλκυση κεφαλαίων και το κύμα εξαγορών

⚫ Μειώνεται σε σημαντικό βαθμό το κόστος και ηγραφειοκρατία της διαδικασίας εισαγωγής στιςΑμερικάνικες κεφαλαιαγορές το χρηματιστήριοτης Νέας Υόρκης περισσότερο ελκυστικό για τιςΕυρωπαϊκές επιχειρήσεις.

30

Σημαντικότερες Επιπτώσεις

⚫ Καταχώριση και αποτίμηση σε αγοραίεςκι όχι ιστορικές τιμές αυξάνεται ημεταβλητότητα των λογιστικών κερδών:

➢ Πρόβλεψη λογιστικών κερδών

➢ Διανεμόμενα αποθεματικά Μερισματική πολιτική

➢ Συμβάσεις δανείων Στρατηγικέςχρηματοδότησης

31

Σημαντικότερες Επιπτώσεις

⚫ Περισσότερο «απαιτητικοί» επενδυτές

⚫Αλλάζουν σε σημαντικό βαθμό οι δείκτεςαποτίμησης της επιχείρησης P/E ratio

⚫Αλλάζει σε σημαντικό βαθμό ο λογιστικόςχειρισμός των στοιχείων ενεργητικού και παθητικούπου βρίσκονται εκτός Ισολογισμού (off-balancesheet transaction)

32

Ουσία πάνω από το Νομικό Τύπο

(Substance over Form)

⚫ Ο λογιστικός χειρισμός των συναλλαγών/γεγονότων

πρέπει να γίνεται με βάση την πραγματική

οικονομική ουσία κι όχι με βάση το νομικό τύπο

⚫ Χαρακτηριστικό Παράδειγμα:

➢ Χρηματοδοτική μίσθωση (ΔΠΧΠ 16)

33

Αληθινή και Δίκαιη Παρουσίαση (True

and Fair View)

⚫ Οι οικονομικές καταστάσεις πρέπει να ετοιμάζονταιέτσι ώστε να δίνουν μία αληθινή και δίκαιηπαρουσίαση της χρηματοοικονομικής κατάστασηςμίας επιχείρησης

⚫ Παραδείγματα:

➢ Αποσβέσεις (ΔΛΠ 16)

➢ Αναπροσαρμογή παγίων (ΔΛΠ 16)

➢ Προβλέψεις (ΔΛΠ 37)

34

⚫ Ενεργός συμμετοχή των διοικήσεων τωνεταιριών για λήψη αποφάσεων βάσει τωνοποίων διαμορφώνονται τα αποτελέσματατων χρήσεων.

⚫ Απαίτηση πολλών ανθρωποωρών για τηναπόκτηση της γνώσης των πολλών νέωνλογιστικών αρχών που εφαρμόζονται

35

⚫ Μη επαρκής γνώση των Δ.Π.Χ.Π. με συνέπεια

το βάρος εφαρμογής να πέφτει σε 1 – 2 άτομα

(γεγονός που κρίνεται επικίνδυνο για την

εταιρία από πολλές απόψεις)

36

⚫ Μη επαρκής βιβλιογραφία στην Ελληνική

γλώσσα (κυρίως μέχρι τα τέλη 2004) με

συνέπεια να δημιουργούνται προβλήματα στην

κατανόηση και ερμηνεία της ξένης ορολογίας

37

⚫ Αύξηση όγκου εργασίας λογιστικής φύσεως

λόγω της τήρησης βιβλίων για φορολογικούς

σκοπούς, για σκοπούς Δ.Π.Χ.Π. και για

σκοπούς ενοποίησης από την μητρική αν

απαιτείται

38

⚫ Συχνές τροποποιήσεις των εν ισχύ Δ.Π.Χ.Π.

που για την άμεση γνώση αυτών απαιτείται η

τακτική ενημέρωση μέσα από συγκεκριμένες

ιστοθέσεις

39

⚫ Μη έγκαιρη κατανόηση από τις διοικήσεις

πολλών εταιριών ότι τα Δ.Π.Χ.Π. επιφέρουν

σημαντικές επιδράσεις όχι μόνο στην

παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων

αλλά και σε σημαντικό εύρος της λειτουργίας

τους (μηχανογράφηση, κουλτούρα εταιρίας,

ελεγκτές, κλπ)

40

⚫ Σύγχυση

⚫ Μη εναρμόνιση ισχύουσας φορολογικής και

ασφαλιστικής νομοθεσίας

⚫ Μη έγκαιρη έκδοση οδηγιών για τον τρόπο

τήρησης των βιβλίων και το περιεχόμενο

των περιοδικών οικονομικών καταστάσεων

⚫ Χρήση λεξιλογίου (τα «ξένα», τα

«Ελληνικά»)

41

Ποιοι πρέπει να εκπαιδευθούν:

•Επαγγελματίες Λογιστές & Οικονομολόγους

•Ορκωτοί Λογιστές-Ελεγκτές

•Στελέχη Οικονομικών Διευθύνσεων & Λογιστηρίωνεταιριών

•Στελέχη Τραπεζών (Διευθ. Χρηματοδοτήσεων) &Χρηματιστηριακοί Σύμβουλοι – Αναλυτές

•Οι Επιχειρηματίες

•Τα στελέχη Διοίκησης

•Οι Φορολογικοί Ελεγκτές

42