Faseis models ict_education

58
Φάσεις και Μοντέλα ένταξης των Φάσεις και Μοντέλα ένταξης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην των Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση Εκπαίδευση 1 ο Κεφάλαιο Κόμης, Β. (2004), Εισαγωγή στις Εφαρμογές των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση, Αθήνα, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών 1/58

Transcript of Faseis models ict_education

Page 1: Faseis models ict_education

Φάσεις και Μοντέλα ένταξης των Φάσεις και Μοντέλα ένταξης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην και των Επικοινωνιών στην ΕκπαίδευσηΕκπαίδευση

1ο ΚεφάλαιοΚόμης, Β. (2004), Εισαγωγή στις Εφαρμογές των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση, Αθήνα, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών

1/58

Page 2: Faseis models ict_education

ΣκοπόςΣκοπόςΗ επισκόπηση των επιμέρους μοντέλων ή

προσεγγίσεων που σχετίζονται ◦ με την εισαγωγή, ◦ την ένταξη, ◦ και την ενσωμάτωση

των ΤΠΕ στα διάφορα εκπαιδευτικά συστήματα.

Η επισκόπηση αυτή ακολουθεί δύο άξονες: ◦ τον άξονα της χρονολογικής εξέλιξης της εισαγωγής

και της ένταξης με τις συνακόλουθες αλλαγές προβληματικής

◦ τον άξονα των διαφορετικών παιδαγωγικών μοντέλων που αφορούν στη μεθοδολογία ένταξης και στις αλλαγές που επιφέρουν στο πρόγραμμα σπουδών.

2/58

Page 3: Faseis models ict_education

Έννοιες – ΚλειδιάΈννοιες – Κλειδιά• ΤΠΕ

• Εκπαιδευτική Τεχνολογία

• Εκπαιδευτικό Λογισμικό

• Διδασκαλία & Μάθηση με

τη Βοήθεια Υπολογιστή

• Φάσεις εισαγωγής των ΤΠΕ

• Πληροφορική ως: μέσο εργαλείο και αντικείμενο εκπαίδευσης

• Πληροφορική

• Πληροφορική ως στοιχείο

γενικής κουλτούρας

• "Υπολογιστές στα Σχολεία"

• "Πληροφορική Για Όλους"

• Μοντέλα ένταξης των ΤΠΕ

- Τεχνοκεντρικό μοντέλο

- Πραγματολογικό μοντέλο

- Ολοκληρωμένο μοντέλο

Page 4: Faseis models ict_education

Εκπαιδευτική ΤεχνολογίαΕκπαιδευτική ΤεχνολογίαΗ προϊστορία της

πληροφορικής στην εκπαίδευση Η εισαγωγή διάφορων μορφών

τεχνολογίας στην εκπαίδευση είναι φαινόμενο πολλών δεκαετιών

Αποκτά ευρεία έκταση κατά τις αρχές του 20ου αιώνα

Την περίοδο αυτή κάνει την εμφάνισή του ο όρος «εκπαιδευτική τεχνολογία» (educational technology)

4/58

Page 5: Faseis models ict_education

Η έννοια της εκπαιδευτικής Η έννοια της εκπαιδευτικής τεχνολογίαςτεχνολογίας (1/2)(1/2)

Μια σύνθετη και ολοκληρωμένη διαδικασία:

◦που συμπεριλαμβάνει ανθρώπους, διαδικασίες, ιδέες, συσκευές και οργάνωση

◦ασχολείται με την ανάλυση των προβλημάτων τα οποία αφορούν την ανθρώπινη μάθηση

◦και ειδικότερα με τη σχεδίαση, ανάπτυξη και υλοποίηση λύσεων για τα παραπάνω προβλήματα με τη χρήση της τεχνολογίας.

5/58

Page 6: Faseis models ict_education

Η έννοια της εκπαιδευτικής Η έννοια της εκπαιδευτικής τεχνολογίαςτεχνολογίας (2/2)(2/2)

Στενή έννοια:αναφέρεται στη χρησιμοποίηση τεχνολογιών και τεχνικών συσκευών στη διδασκαλία και τη μάθηση.

Ευρεία έννοια: χαρακτηρίζει την ορθολογική χρήση μίας ή περισσοτέρων τεχνολογιών με σκοπό την απόκτηση ενός εκπαιδευτικού αποτελέσματος.

Αφορά το λόγο, τις αξίες και τα υποτιθέμενα ή πραγματικά αποτελέσματα που αντιστοιχούν σε αυτές τις πρακτικές.

◦ Ο όρος «εκπαιδευτική τεχνολογία» θα αποκτήσει στο τέλος του 20ου αιώνα μια άλλη διάσταση με την εμφάνιση και την εξέλιξη των υπολογιστών.

6/58

Page 7: Faseis models ict_education

Εφαρμογές της εκπαιδευτικήςΕφαρμογές της εκπαιδευτικής τεχνολογίαςτεχνολογίας

Πρωταρχικές μορφές: Πίνακας, διαφανοσκόπιο

Χρήσεις υπαρχουσών τεχνολογιών και συσκευών για εκπαιδευτικούς σκοπούς (π.χ. ράδιο, τηλεόραση, κλπ.)

Δημιουργία ειδικών τεχνολογιών και συσκευών: Προγραμματισμένη διδασκαλία, Διδακτικές μηχανές

Χρήση υπολογιστών: Εκπαιδευτικό λογισμικόΧρήση διασυνδεμένων υπολογιστών:

Διαδίκτυο

7/58

Page 8: Faseis models ict_education

Το θρανίο του μαθητή το έτος Το θρανίο του μαθητή το έτος 20002000

(όπως το φαντάστηκαν οι εκπαιδευτικοί τεχνολόγοι το 1965)(όπως το φαντάστηκαν οι εκπαιδευτικοί τεχνολόγοι το 1965)

Ποιος είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού;◦ Μάλλον δεν υπάρχει

εκπαιδευτικός

Πως δουλεύει ο μαθητής;◦ Ατομικά

Τι ισχύει σήμερα από αυτή την πρόβλεψη τελικά;◦ Πρακτικά τίποτα

Εντελώς διαφορετικό τεχνολογικό τοπίο

Πρόβλεψη

Συνυπάρχουν πίνακας και υπολογιστές

8/58

Page 9: Faseis models ict_education

Εκπαιδευτική τηλεόρασηΕκπαιδευτική τηλεόραση

Η χρήση τηλεοπτικών προγραμμάτων στην υπηρεσία της εκπαίδευσης◦Ποιό είναι το βασικό

μειονέκτημα;

η έλλειψη αλληλεπίδρασης

9/58

Βαριέμαι!

Page 10: Faseis models ict_education

Διδακτικές μηχανές Διδακτικές μηχανές (1/3)(1/3)

Ο πρόγονος των υπολογιστών στην εκπαίδευση

Ειδικές τεχνολογίες και αντίστοιχες συσκευές με αποκλειστική εφαρμογή στη διδασκαλία και τη μάθηση.

Παράδειγμα: Μηχανή για τη διδασκαλία της αριθμητικής

ΤΠΕ & Εκπαίδευση, Βασίλης Κόμης10/58

Page 11: Faseis models ict_education

Διδακτικές μηχανές Διδακτικές μηχανές (2/3)(2/3)

Δημιούργημα της σχολής της συμπεριφοράς ή συμπεριφορισμού (μπι(η)χεβιορισμός)

Βασικός εκπρόσωπος ο ψυχολόγος Skinner

Πρόδρομος των εργασιών του Skinner οι θέσεις του Pavlov

11/58

Page 12: Faseis models ict_education

Διδακτικές μηχανές Διδακτικές μηχανές (3/3)(3/3)

Οι διδακτικές μηχανές

◦Υπήρξαν ουσιαστικά η πρώτη αμιγής εφαρμογή της εκπαιδευτικής τεχνολογίας.

◦Αναπτύχθηκαν στα πλαίσια του εκπαιδευτικού κινήματος που χρησιμοποιεί ως κύρια διδακτική στρατηγική την προγραμματισμένη διδασκαλία (programmed instruction).

12/58

Page 13: Faseis models ict_education

Προγραμματισμένη Προγραμματισμένη διδασκαλίαδιδασκαλία

Σχεδιασμένη διδασκαλία (ως ένα είδος διδακτικής στρατηγικής) ◦ που παρουσιάζει την πληροφορία με σειριακό

(γραμμικό) τρόπο και μικρά βήματα καθένα από τα οποία απαιτεί μία απάντηση από το μαθητή.

Χρησιμοποιεί διδακτικές μηχανές ή προγραμματισμένα βιβλία

Βασική ιδέα: η εξατομίκευση της διδασκαλίας

Ψυχολογική θεωρία (από την οποία προέρχεται): Σχολή της συμπεριφοράς ή συμπεριφορισμός

13/58

Page 14: Faseis models ict_education

Προγραμματισμένο βιβλίο / Προγραμματισμένο βιβλίο / διδακτική μηχανή διδακτική μηχανή (1/2)(1/2)

1. Εισαγωγική ενότητα

2. Παρουσίαση πληροφορίας

6. Τέλος ενότητας

5. Ανατροφοδότηση ή πρόσθετες

πληροφορίες

4. Έλεγχος απάντησης

3. Ερώτηση (σύστημα) & Απάντηση (χρήστης)

1414/58

Page 15: Faseis models ict_education

Προγραμματισμένο βιβλίο / Προγραμματισμένο βιβλίο / διδακτική μηχανή διδακτική μηχανή (2/2)(2/2)

Αν η απάντηση είναι σωστή τότε ο μαθητής ενισχύεται (θετική επιβράβευση) και προχωρά στο επόμενο βήμα,

διαφορετικά ο μαθητής λαμβάνει ένα μήνυμα λάθους (αρνητική «επιβράβευση») και επαναλαμβάνει το αντίστοιχο τμήμα της διδακτέας ύλης.

◦ Το προγραμματισμένο διδακτικό βιβλίο ή η διδακτική μηχανή αναλαμβάνει το ρόλο του δασκάλου και η καθιερωμένη σχέση «μαθητή-δάσκαλου» ανατρέπεται. 15/58

Page 16: Faseis models ict_education

Το σκυλί του Παβλώφ Το σκυλί του Παβλώφ

16/58

Υποκατάστατο Υποκατάστατο ερέθισμαερέθισμα

ΕρέθισμαΕρέθισμα Αντίδραση (σάλιοΑντίδραση (σάλιο)

Page 17: Faseis models ict_education

Εξατομίκευση της διδασκαλίαςΕξατομίκευση της διδασκαλίαςΗ χρήση των διδακτικών μηχανών εστιάζεται

στην εξατομίκευση της διδασκαλίας ◦ που βασίζεται στους προσωπικούς ρυθμούς

του μαθητή.

Παράλληλα, γίνονται προσπάθειες να ληφθεί υπόψη και η προηγούμενη συμπεριφορά του μαθητή ◦ ανάλογα με τις απαντήσεις που έχει δώσει

στις ερωτήσεις του συστήματος.

Όταν παρουσιαστεί ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα◦ αντιμετωπίζεται συνήθως επιτυχώς από τον

εκπαιδευτικό αλλά ανεπιτυχώς από τη μηχανή

17/58

Page 18: Faseis models ict_education

Χρονολογικές φάσεις ένταξης Χρονολογικές φάσεις ένταξης των τεχνολογιών στην των τεχνολογιών στην εκπαίδευση εκπαίδευση (1/2)(1/2)Οι διδακτικές μηχανές δεν εφαρμόστηκαν ποτέ

σε ευρεία κλίμακα στην εκπαίδευση

Η έννοια της εκπαιδευτικής τεχνολογίας γνώρισε νέα ανάπτυξη με την εμφάνιση των υπολογιστών

Η Πληροφορική και οι ΤΠΕ στην εκπαίδευση:◦ Χρήση των ΤΠΕ με τις υπάρχουσες διδακτικές

στρατηγικές (π.χ. μετωπική διδασκαλία)◦ Ανάπτυξη νέων διδακτικών στρατηγικών

(π.χ. συνεργατική μάθηση)

Βασικό ερώτημα: Πώς οι υπολογιστές και οι ΤΠΕ έχουν εισαχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα; 18/58

Page 19: Faseis models ict_education

Χρονολογικές φάσεις ένταξης Χρονολογικές φάσεις ένταξης των τεχνολογιών στην των τεχνολογιών στην εκπαίδευση εκπαίδευση (2/2)(2/2)

Αντί για τον όρο Πληροφορική χρησιμοποιείται πλέον σε ευρεία κλίμακα ο όρος

ΤΠΕ: Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ICT: Information and Communications Technologies).

◦ Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζονται:- οι τεχνολογίεςτεχνολογίες που επιτρέπουν την επεξεργασία και τη μετάδοση μιας ποικιλίας μορφών αναπαράστασης της πληροφορίας (σύμβολα, εικόνες, ήχοι, βίντεο) και αφετέρου - τα μέσαμέσα που είναι φορείς αυτών των άυλων μηνυμάτων.

19/58

Page 20: Faseis models ict_education

Από πού εξαρτάται η ένταξη Από πού εξαρτάται η ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση; των ΤΠΕ στην εκπαίδευση;

το πρόγραμμα σπουδών◦ Μπορεί να αλλάξει κάτι και πώς;

το επίπεδο εκπαίδευσης που αφορά η εισαγωγή και η ένταξη◦ δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, πανεπιστήμιο

τους προς επίτευξη διδακτικούς και γνωστικούς στόχους ◦ Στόχοι χαμηλού επιπέδου (τι), στόχοι υψηλού επιπέδου

(πως και γιατί)τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές

συγκυρίες, την περίοδο της ένταξης◦ Κόστος, κλπ.

το επίπεδο τεχνολογικής ανάπτυξης τις φιλοσοφικές και ιδεολογικές θεωρήσεις των

πρωτεργατών της ένταξης.

20/58

Page 21: Faseis models ict_education

Οι διάφορες φάσεις της Οι διάφορες φάσεις της εισαγωγής και της ένταξηςεισαγωγής και της ένταξης των ΤΠΕτων ΤΠΕ (1/2)(1/2)

Με χρονολογικήχρονολογική σειρά:

◦1. η περίοδος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας και των διδακτικών μηχανών (πριν το 1970),

◦2. η πληροφορική προσέγγιση (1970-1980),

◦3. η πληροφορική ως μέσο και ως αντικείμενο εκπαίδευσης (1980-1989),

◦4. οι ΤΠΕ ως μέσο διδασκαλίας και μάθησης (μετά το 1990). 21/58

Page 22: Faseis models ict_education

Οι διάφορες φάσεις της Οι διάφορες φάσεις της εισαγωγής και της ένταξηςεισαγωγής και της ένταξης των ΤΠΕτων ΤΠΕ (2/2)(2/2)

Χρονολογική εξέλιξη των Τεχνολογ ιών στην εκπαίδευση

Η πληροφορική ως μέσο και ως αντ ικείμενο

εκπαίδευσης

Η "Πληροφορική" προσέγγιση

Κατά τη δεκαετία 1970 - 1980

Από τη δεκαετ ία του 1990 και

μετά

πριν το 1 970

Κατά τη δεκαετία 1980 - 1990

Η εκπαιδευτική τεχνολογία και οι διδακτικές

μηχανές

Η πληροφορική & οι ΤΠΕ ως μέσο

22/58

Page 23: Faseis models ict_education

1. 1. Πρώτη Φάση (πριν το Πρώτη Φάση (πριν το 1970) 1970) Πρόδρομος όλων των σταδίων που σχετίζονται

με την ένταξη των υπολογιστών και των ΤΠΕ στην εκπαίδευση (εισαγωγική φάση)

Η περίοδος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας Μέσα (Media) και τεχνολογίες (πριν το 1970)π.χ. Κινηματογράφος, Ραδιόφωνο,

Εκπαιδευτική τηλεόραση, κλπ.

Η περίοδος αυτή, που χαρακτηρίζεται από την προβληματική των διδακτικών μηχανών

23/58

Page 24: Faseis models ict_education

2. 2. Δεύτερη Φάση Δεύτερη Φάση (1970-(1970-1980)1980)α) Μάθηση του Προγραμματισμού:

◦Ο υπολογιστής και οι γλώσσες προγραμματισμού (γλώσσα Logo & Basic)

β) Διδασκαλία με τη Βοήθεια Υπολογιστή: Ο υπολογιστής ως διδακτικό εργαλείο και εργαλείο μάθησης◦Πιλοτικές εφαρμογές

(κυρίως σε επίπεδο λυκείων)

24/58

Page 25: Faseis models ict_education

2. 2. H H ππληροφορική προσέγγισηληροφορική προσέγγισηΗ "Πληροφορική"

προσέγγιση (1970 - 1980)

Έμφαση στον προγραμματισμό

Πιλοτικές εφαρμογές

Λογισμικά εξάσκησης &

πρακτικής

Λογισμικά προσομοιώσεων

Η προσέγγιση της Logo

Πανεπιστήμια - Λύκεια

25/58

Page 26: Faseis models ict_education

2. 2. Η πληροφορική Η πληροφορική προσέγγιση προσέγγιση

Έμφαση στον προγραμματισμό

Γλώσσα Προγραμματισμού Basic για εκμάθηση του προγραμματισμού

Εξάπλωση της γλώσσας και της θεωρίας της Γλώσσας Logo - φτιαγμένη πάνω στις απόψεις του Piaget θεωρούμενη όχι ως απλή γλώσσα προγραμματισμού αλλά και ως θεωρία-πρόγραμμα για την εκπαίδευση

◦Πιλοτική εισαγωγή (κυρίως στις μεγαλύτερες βαθμίδες της εκπαίδευσης)

26/58

Page 27: Faseis models ict_education

Διδασκαλία με τη Bοήθεια Διδασκαλία με τη Bοήθεια Yπολογιστή Yπολογιστή (1(1/2) (2/2) (2ηη φάση) φάση)

Διδασκαλία με τη Βοήθεια Υπολογιστή (Δι.B.Y.) Computer Assisted Instruction (CAI) ◦ Διδακτικά προγράμματα τύπου

προγραμματισμένης διδασκαλίας

Μάθηση με τη Bοήθεια Yπολογιστή Computer Assisted Learning (CAL)◦ Λογισμικά προσομοιώσεων

27/58

Page 28: Faseis models ict_education

Διδασκαλία με τη Bοήθεια Διδασκαλία με τη Bοήθεια Yπολογιστή Yπολογιστή (2/2) (2(2/2) (2ηη φάση) φάση)

H πλειονότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Δι.B.Y.◦ προγράμματα καθοδήγησης (tutorials) και

προγράμματα εξάσκησης και πρακτικής εφαρμογής (drill and practice)

Πολύ λίγα είναι αυτά που αφορούν εναλλακτικές εφαρμογές ◦ όπως λογισμικά προσομοιώσεων και έμπειρα

διδακτικά συστήματα

28/58

Page 29: Faseis models ict_education

3. 3. Τρίτη Φάση (1980 -Τρίτη Φάση (1980 -1990)1990)

Πληροφορική ως: - μέσο ή/και - αντικείμενο εκπαίδευσης◦Εκπαιδευτικό λογισμικό διαφόρων τύπων ◦Διδασκαλία της πληροφορικής

Από την εισαγωγή στην ένταξη◦Σταδιακή εξάπλωση σε όλες τις βαθμίδες

της εκπαίδευσης και σε ευρεία κλίμακα

29/58

Page 30: Faseis models ict_education

3. 3. Μέσο ή/και αντικείμενοΜέσο ή/και αντικείμενοΟι "υπολογιστές

στα σχολεία" (1980 - 1990)

Κατάρτιση για όλους στην

Πληροφορική

Ο υπολογιστής ως εργαλείο διδασκαλίας

& μάθησης

Λογισμικά εξάσκησης &

πρακτικής

Λογισμικά προσομοιώσεων

Η Πληροφορική ως παιδαγωγικός

στόχος

Πανεπιστήμια - Λύκεια - Γυμνάσια

- Δημοτικά

Logo και εφαρμογές Ρομποτικής

Η Πληροφορική ως στοιχείο γενικής

κουλτούρας

Προγραμματισμός υπολογιστών

30/58

Page 31: Faseis models ict_education

3. 3. Πληροφορική για ΌλουςΠληροφορική για ΌλουςΣφαιρική προσέγγιση προτείνει:

- τους "Υπολογιστές στα Σχολεία" (Micros in Schools) στην Αγγλία, - την "Πληροφορική Για Όλους" (Informatique Pour Tous - IPT) στη Γαλλία

Αντίστοιχα προγράμματα εισαγωγής των υπολογιστών εξελίσσονται στις ΗΠΑ και στις άλλες ανεπτυγμένες χώρες

Στις ΗΠΑ η εισαγωγή υπολογιστών στο σχολικό σύστημα προωθήθηκε από:- ερευνητές- εκπαιδευτικούς αλλά κυρίως από - τη βιομηχανία και την αγορά.

31/58

Page 32: Faseis models ict_education

3. 3. Περίοδος γενικευμένηςΠερίοδος γενικευμένης εισαγωγής: ένταξηεισαγωγής: ένταξη

Περίοδος γενικευμένης εισαγωγής (αναφερόμαστε πλέον σε ένταξη) της πληροφορικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Περίοδος συνυφασμένη: - με τη αλματώδη εξέλιξη των προσωπικών υπολογιστών, - της αντίστοιχης πτώσης των τιμών τους και - τις ελπίδες που είχαν εναποτεθεί στην πληροφορική επανάσταση.

32/58

Page 33: Faseis models ict_education

4. 4. Τέταρτη Φάση (μετά το Τέταρτη Φάση (μετά το 1990)1990)

Τεχνολογίες ως μέσο (μετά το 1990)

Πολυμέσα – Υπερμέσα◦Προσομοιώσεις◦Εικονική πραγματικότητα

Δίκτυα υπολογιστών◦Διαδίκτυο ◦Συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης

33/58

Page 34: Faseis models ict_education

4. 4. Οι υπολογιστές ως μέσοΟι υπολογιστές ως μέσοΟι υπολογιστές ως μέσο (1990 -

σήμερα)

Ένταξη και ενσωμάτωση των ΤΠΕ

στην εκπαιδευτική διαδικασία

Ο υπολογιστής ως εργαλείο διδασκαλίας

& μάθησης

Λογισμικά καθοδήγησης

Λογισμικά προσομοιώσεων -

εικονικά εργαστήρια

Οι ΤΠΕ ως γνωστικό εργαλείο

Σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης &

της Κατάρτισης

Δίκτυα υπολογιστών -

Διδίκτυο

Οι ΤΠΕ ως στοιχείο γενικής

κουλτούρας

Οι ΤΠΕ ως εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας

Πολυμέσα - υπερμέσα -

εικονική πραγματικότητα

Ηλεκτρονικά παιγνίδια

Οι ΤΠΕ ως κοινωμικό φαινόμενο

Οι ΤΠΕ ως εκπαιδευτικό και επαγγελματικό

εργαλείο

34/58

Page 35: Faseis models ict_education

Φάσεις – Φάσεις – ΧΧρονολογική ρονολογική εξέλιξηεξέλιξη

ΧαρακτηριστικάΠρώτη Φάση(πριν 1970)

Δεύτερη Φάση(1970 -1980)

Τρίτη Φάση(1980 -1990)

Τέταρτη Φάση(1990 -)

Επίπεδο γυμνάσια - λύκεια

λύκειο δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια

όλα τα επίπεδα

Τύποι δράσης πειραματισμοί έρευνες ανάπτυξη προωθούμενη από το κράτος

τοπική δράση

Προσανατολισμοί οπτικοακουστικά μέσα / προγραμ-ματισμένη διδασκαλία

Πληροφορική τρόπος σκέψης

Πληροφορική: αντικείμενο ή μέσο;

Μέσο Πληροφορική Πολυμέσα

Κατάρτιση εκπαιδευτικών

Συνεχής μακράς διάρκειας κατάρτιση

συνεχής μακράς διάρκειας κατάρτιση, αρχική κατάρτιση

σύντομη κατάρτιση, αρχική κατάρτιση

Λογισμικό Λογισμικό «Παιδαγωγικής Έρευνας»

λογισμικό παραγωγή της πολιτείας

λογική της αγοράς

Εξοπλισμός οπτικό-ακουστικός Εξοπλισμός

Κάποιοι μικρο-υπολογιστές

διάφοροι τύποι μικρο-υπολογιστών

Συγκέντρωση γύρω από το standard PC

Page 36: Faseis models ict_education

Μοντέλα Μοντέλα εισαγωγής και εισαγωγής και ένταξης των ΤΠΕ στην ένταξης των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Εκπαίδευση

Για την εισαγωγή και την ένταξη της πληροφορικής και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Information & Communications Technologies in Education) στην εκπαίδευση

36/58

Τι είναι;

Τι είναι;

Page 37: Faseis models ict_education

Δύο συμπληρωματικά Δύο συμπληρωματικά ερωτήματαερωτήματα1ο)Τι εννοούμε με τoν όρo:

«Η Πληροφορική ή οι ΤΠΕ στην

Εκπαίδευση»; ◦ Γνωστικό αντικείμενο ή διδακτικό μέσο-εργαλείο

μάθησης;

2ο) Ποια η επίδραση των ΤΠΕ στις διαδικασίες της μάθησης;

◦ Με τη χρήση της υπολογιστικής τεχνολογίας εισάγονται νέες διαδικασίες μάθησης, πoιoτικά διαφoρετικές

◦ ή στην πραγματικότητα αναπαράγονται με άλλα μέσα οι ίδιοι μηχανισμοί και διαδικασίες όπως σε περιβάλλοντα μάθησης χωρίς μηχανές;

37/58

Προβληματισμός

Page 38: Faseis models ict_education

Μοντέλα ή Μοντέλα ή ΠΠροσεγγίσεις για ροσεγγίσεις για τις ΤΠΕ στην εκπαίδευσητις ΤΠΕ στην εκπαίδευση

Οι ΤΠΕ & η Πληροφορική στην

Εκπαίδευση

ως αυτόνομα γνωστικά

αντικείμενα

ως γνωστικό εργαλείο

ως κοινωνικό φαινόμενο

ως στοιχείο γενικής

κουλτούρας

Ολοκληρωμένη προσέγγιση

Τεχνοκεντρική προσέγγιση

Πραγματολογική προσέγγιση

38/58

Page 39: Faseis models ict_education

Έχουν δοθεί απαντήσεις;Έχουν δοθεί απαντήσεις;

Για το 2ο ερώτημα δεν έχει δοθεί ακόμα συνολική απάντηση

◦ Δεν μπορούμε να αποφανθούμε ότι οι ΤΠΕ επιδρούν πάντα θετικά στις διαδικασίες της μάθησης Η επίδραση εξαρτάται από το πλαίσιο χρήσης

Για το 1ο ερώτημα υπάρχουν τουλάχιστον τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις αναλυτικά 39/58

Τί ενώνουμε με τον όρο ΤΠΕ στην εκπαίδευση;

Επίδραση των ΤΠΕ στις διαδικασίες μάθησης

Page 40: Faseis models ict_education

Tρεις διαφoρετικές Tρεις διαφoρετικές προσεγγίσεις προσεγγίσεις

1. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ ως αυτόνoμo γνωστικό αντικείμενο που μπoρεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα σπουδών και να διδαχθεί σε διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης.

2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ ως μέσo γνώσης, έρευνας και μάθησης που διαπερνά όλα τα γνωστικά αντικείμενα.

3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ ως στoιχείo της γενικής κουλτoύρας αλλά και κοινωνικό φαινόμενο.

40/58

Page 41: Faseis models ict_education

Πρότυπα Πρότυπα (Μοντέλα, Προσεγγίσεις)(Μοντέλα, Προσεγγίσεις) (1/2)(1/2)

1. ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο: διδασκαλία τη πληροφορικής

Τεχνοκεντρική προσέγγιση

2. μέσα σε (και από) όλα τα μαθήματα ◦ ως έκφραση μιας ολιστικής, διαθεματικής

προσέγγισης της μάθησης Ολοκληρωμένη προσέγγιση

3. ως συνδυασμός των δύο προηγούμενων προσεγγίσεων (διδάσκω πληροφορική - διδάσκω και μαθαίνω με την πληροφορική) Πραγματολογική προσέγγιση

41/58

Page 42: Faseis models ict_education

Πρότυπα Πρότυπα (Μοντέλα – Προσεγγίσεις) (Μοντέλα – Προσεγγίσεις) (2/2)(2/2)

Οι ΤΠΕ & η Πληροφορική στην

Εκπαίδευση

ως αυτόνομα γνωστικά

αντικείμενα

ως γνωστικό εργαλείο

ως κοινωνικό φαινόμενο

ως στοιχείο γενικής

κουλτούρας

Ολοκληρωμένη προσέγγιση

Τεχνοκεντρική προσέγγιση

Πραγματολογική προσέγγιση

42/58

Page 43: Faseis models ict_education

1. 1. Η διδασκαλία της Η διδασκαλία της Πληροφορικής: Πληροφορικής: Τεχνοκεντρικό πρότυποΤεχνοκεντρικό πρότυπο

Κυριάρχησε κατά τη δεκαετία του 1970, κυρίως στις υψηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Καθιέρωση μαθήματος ή μαθημάτων πληροφορικής στο πρόγραμμα σπουδών

Από τη στιγμή που ένα νέο μάθημα καθιερώνεται στο αναλυτικό πρόγραμμα, είναι εύλογο να τεθούν και τα συνακόλουθα ερωτήματα που αφορούν:

43/58

- στο περιεχόμενό του, - στους στόχους του, - στα ερωτήματα που θέτει η διδασκαλία του, και συνεπώς - στην ύπαρξη μιας διδακτικής του προσέγγισης.

Προβληματισμός

Page 44: Faseis models ict_education

Το πρότυπο αυτό χαρακτηρίζεται από τεχνοκρατικό ντετερμινισμό

Έχει ως βασική επιδίωξη την απόκτηση γνώσεων πάνω στη λειτουργία των υπολογιστών και την εισαγωγή στον προγραμματισμό τους.

Η πληροφορική στα πλαίσια αυτά θεωρείται ως αυτοτελές γνωστικό αντικείμενο

Στη διεθνή βιβλιογραφία απαντάται με τον όρο απομονωμένη τεχνική προσέγγιση ή κάθετη προσέγγιση.

1. 1. Η διδασκαλία της Η διδασκαλία της Πληροφορικής: Πληροφορικής: ΤΤεχνοκεντρικό πρότυποεχνοκεντρικό πρότυπο

44/58

Τι είναι;

Page 45: Faseis models ict_education

2. 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: προγράμματος: ΟΟλοκληρωμένολοκληρωμένο πρότυποπρότυπο (1/4) (1/4)

◦Αποκαλείται και ενσωματωμένο (integrated) πρότυπο

◦Ένταξη και ενσωμάτωση των ΤΠΕ μέσα σε όλα τα μαθήματα ως έκφραση μιας ολιστικής, διαθεματικής προσέγγισης της μάθησης Ολοκληρωμένη προσέγγιση.

Εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα και χαρακτηρίζεται από το ότι η διδασκαλία της χρήσης των τεχνολογιών και η χρήση τους ενσωματώνεται στα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα του προγράμματος σπουδών Αποδίδεται και με τον όρο Οριζόντια ή Ολιστική προσέγγιση.

45/58

Page 46: Faseis models ict_education

2. 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: προγράμματος: ΟΟλοκληρωμένο λοκληρωμένο πρότυποπρότυπο (2/4) (2/4)

Οι ΤΠΕ αποτελούν βασικό εργαλείο διδασκαλίας και μάθησης σε όλο το εύρος του προγράμματος σπουδών

Τα θέματα που αφορούν στους υπολογιστές και στις ΤΠΕ γενικότερα, ◦διδάσκονται μέσα από όλα τα γνωστικά

αντικείμενα του σχολείου

◦και δεν συνιστούν ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο.

46/58

Page 47: Faseis models ict_education

2. 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: προγράμματος: ΟΟλοκληρωμένο λοκληρωμένο πρότυποπρότυπο (3/4) (3/4)

Οι υποστηρικτές αυτής της προσέγγισης πιστεύουν ότι:η διασπορά της διδασκαλίας και της χρήσης της πληροφορικής σε όλο το φάσμα του προγράμματος σπουδών

◦ και όχι η ένταξή του σε ένα ιδιαίτερο αντικείμενο,

μπορεί να βοηθήσει την ουσιαστική και από κοινού δημιουργική συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία.

47/58

Page 48: Faseis models ict_education

2. 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: προγράμματος: ΟΟλοκληρωμένο λοκληρωμένο πρότυποπρότυπο (4/4) (4/4)

Προϋποθέτει σημαντικά διαφορετικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις, - τόσο στην επιλογή της γνώσης και της διδακτικής πρακτικής όσο και - στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση των εκπαιδευτικών και - στην υλικοτεχνική υποδομή.

Οι ανατροπές που θα προκαλέσει στο πρόγραμμα σπουδών η εφαρμογή της προσέγγισης αυτής, την καθιστούν βραχυπρόθεσμα μη εφαρμόσιμη.

48/58

Page 49: Faseis models ict_education

3. 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση: διδασκαλία και τη μάθηση: ΠΠραγματολογικό πρότυποραγματολογικό πρότυπο (1/3)(1/3)

Συνιστά συνδυασμό των προηγούμενων προσεγγίσεων ή μοντέλων (Τεχνοκεντρικό - Ολοκληρωμένο).

Μεταβατική, «εφικτή» λύση◦ απαραίτητη για ένα τουλάχιστον χρονικό

διάστημα μέχρι την πλήρη ένταξη (με τη λογική της ενσωμάτωσης) των τεχνολογιών σε όλο το αναλυτικό πρόγραμμα.

49/58

Page 50: Faseis models ict_education

3. 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση: διδασκαλία και τη μάθηση: ΠΠραγματολογικό πρότυποραγματολογικό πρότυπο (2/3)(2/3)

Το πρότυπο αυτό, χαρακτηρίζεται από τη διδασκαλία ενός (τουλάχιστον) αμιγούς μαθήματος γενικών γνώσεων πληροφορικής

και την προοδευτική ένταξη της χρήσης των ΤΠΕ ως μέσο στήριξηςμέσο στήριξης της μαθησιακής διαδικασίας στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα του προγράμματος σπουδών.

50/58

Page 51: Faseis models ict_education

3. 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση: διδασκαλία και τη μάθηση: ΠΠραγματολογικό πρότυποραγματολογικό πρότυπο (3/3)(3/3)

Στη βιβλιογραφία αποδίδεται και με τον όρο εφικτή ή μικτή προσέγγιση.

Η έμφαση στα πλαίσια αυτής της προσέγγισης, δίνεται στις γνωστικές και τις κοινωνικές διαστάσεις της χρήσης της πληροφορικής στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Η προσέγγιση αυτή γνώρισε πολλές διακυμάνσεις πριν σταθεροποιηθεί στους προσανατολισμούς αναφορικά με τη χρήση του πληροφορικού μέσου.

51/58

Page 52: Faseis models ict_education

Συνοψίζοντας: μοντέλα Συνοψίζοντας: μοντέλα ένταξης ένταξης (1/2)(1/2)

Οι ΤΠΕ ως μέσο

Οι ΤΠΕ ως γνωστικό αντικείμενο

Τεχνοκεντρικό Τεχνοκεντρικό μοντέλο ή

προσέγγιση

ΟλοκληρωμένοΟλοκληρωμένο μοντέλο ή

προσέγγιση

ΠραγματολογικόΠραγματολογικό μοντέλο ή

προσέγγιση

Οι ΤΠΕ ως αντικείμενο και ως μέσο

52/58

Page 53: Faseis models ict_education

Συνοψίζοντας: μοντέλα Συνοψίζοντας: μοντέλα ένταξης ένταξης (2/2)(2/2)

διδάσκεται ως

αφορά

διδάσκεται και ως

θεωρείται και ως

χ ρησιμοποιείται και ως

προτείν ει τη

αφορά

χ ρησιμοποιείται ωςαν τιμετωπίζεται ως

Μον τέλα έν ταξης των ΤΠΕ στην

Εκπαίδευση

Αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο

Γνωστικό εργαλείο

Στοιχείο γενικής κουλτούρας

Ολοκληρωμένη προσέγγιση

Τεχνοκεντρική προσέγγιση

Πραγματολογική προσέγγιση

Διάχυση στο πρόγραμμα σπουδών

Εκπαιδευτικοί Πληροφορικής

Εκπαιδευτικοί όλων των

ειδικοτήτων

Κοινωνικό φαινόμενο & στοιχείο κουλτούρας

53/58

Page 54: Faseis models ict_education

Υπολογιστές και ΕκπαίδευσηΥπολογιστές και Εκπαίδευση

Στην εκπαιδευτική πρακτικήεκπαιδευτική πρακτική διαφαίνονται 4 προσεγγίσεις:

1η Μαθαίνω για τους υπολογιστές (υπολογιστής γίνεται αντικείμενο εκμάθησης)

2η Μαθαίνω από τους υπολογιστές (υπολογιστής έχει ρόλο δασκάλου)

3η Μαθαίνω με τους υπολογιστές (υπολογιστής σύντροφος του μαθητή στη διαδικασία της μάθησης)

4η Μαθαίνω τους υπολογιστές (υπολογιστής μαθητής – ο μαθητής γίνεται δάσκαλος)

αναλυτικά54/58

Page 55: Faseis models ict_education

11ηη Μαθαίνω για τους Μαθαίνω για τους υπολογιστέςυπολογιστές

Υπολογιστής αντικείμενο εκμάθησης

Αλφαβητισμός στην πληροφορική

και στους υπολογιστές (τεχνοκεντρικό πρότυπο)

55/58

Page 56: Faseis models ict_education

22ηη Μαθαίνω από τους Μαθαίνω από τους υπολογιστέςυπολογιστέςΥπολογιστής «δάσκαλος» Διδασκαλία με τη βοήθεια Υπολογιστή

(Computer Assisted Instruction)

Προγράμματα εξάσκησης και πρακτικής (drill and practice)

Προγράμματα εκμάθησης (tutorials)

Έμπειρα Διδακτικά Συστήματα (Intelligent Tutoring Systems): Τεχνητή Νοημοσύνη

56/58

Page 57: Faseis models ict_education

33ηη Μαθαίνω με τους υπολογιστέςΜαθαίνω με τους υπολογιστές

Υπολογιστής σύντροφος Μάθηση με τη βοήθεια Υπολογιστή

(Computer Assisted Learning)

Υπολογιστής ως γνωστικό εργαλείο

57/58

Page 58: Faseis models ict_education

44ηη Μαθαίνω τους υπολογιστέςΜαθαίνω τους υπολογιστές

Yπολογιστής ως «μαθητής»

Αντιστροφή ρόλων

Το παιδαγωγικό κίνημα της γλώσσας προγραμματισμού LOGO

Ο μαθητής προγραμματίζοντας τον υπολογιστή τον «διδάσκει»

58/58