Έκθεση - italchamber.gr · notizie 35 7 articoloάρθρο θέληση των...

EργοστάσιοΒΙ.ΠΑ Θέρμης - ΤΚ 57001 ΤΘ 60766 Θέρμη - Θεσσαλονίκη

Τηλ. 2310 308764 - Fax 2310 311340 - email: [email protected]

ΈκθεσηΒούλγαρη 50 - ΤΚ 54249 Θεσσαλονικη

Τηλ. 2310 327770 - Fax 2310 327978

www.karras-gunelas.gr - email: [email protected]

ΤΕΤΡ

ΑΜ

ΗΝ

Η Ε

ΚΔΟ

ΣΗ 2

/201

0PU

BBLI

CAZI

ON

E Q

UA

DRI

MES

TRA

LE 2

/201

0

35

I SALONI 2010 THE EVENT IS BACK!ΤΑ ΣΑΛΟΝΙΑ 2010THE EVENT IS BACK!

PROGETTOE-LEARNINGΠΡΟΓΡΑΜΜΑE-LEARNING

FOGGIADAUNIA DA VIVEREFOGGIADAUNIA: ΕΝΑΣ ΤΟΠΟΣΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΣΕΙΣ

Notizie 35Το παρόν τεύχος τυπώθηκε σε 5.000 τεμ.

Del presente numero sono state stampate 5.000 copie

Οποιαδήποτε αναδημοσιεύση κειμένων και φωτογραφιών θα πρέπει να γίνεται μόνο με την άδεια του εκδότη.Οι διαφημιστικές καταχωρήσεις αναδημοσιεύονται μόνο με την άδεια του διαφημιστικού γραφείου που έχει επιμεληθεί τις αντίστοιχες διαφημίσεις.

CAMERA DI COMMERCIO ITALO-ELLENICA DI SALONICCO

ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

K. Karamanli 47 - 546 39 THESSALONIKItel: 2310/951.272, 947.744 fax : 2310/951.542

e-mail: [email protected]

K. Kαραμανλή 47 - 546 39 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗτηλ: 2310/951.272, 947.744 fax : 2310/951.542www.italchamber.gr

PRESIDENTE1.o VICE PRESIDENTE2.o VICE PRESIDENTETESORIERECONSIGLIERΙ

SEGRETARIO GENERALE

REVISORI DEI CONTI

PRESIDENTE ONORARIOe Rappresentante della Cameradi Commercio a Roma

SEGRETARIO GENERALE ONORARIOe Consulente Amministrativodella Camera

L’Amministrazione dellaCamera di Commercio Italo-Ellenica

di Salonicco

PRESIDENTE ONORARIOGianpaolo SCARANTE

Ambasciatore d’Italia in Grecia

VICE PRESIDENTE ONORARIOGiuseppe GIACALONE

Capo dell’ Ufficio Economico e Commercialedell’ Ambasciata d’ Italia in Grecia

Christos SARANTOPULOSIlias MATALON

Sofoklis IOSIFIDISAntonis BUKALOS

Giovanni GAMBINOPantelis GRIGORIADIS

Athanasios KARASSULISStavros KONSTANTINIDIS

Pasqualino LEMBOChrisanthi MAMBRETTI - PAPAMICHAIL

Christos PAPANDREUGadiel TOAFF

Anna TSUKALAGary VALARUTSOS

Marco DELLA PUPPA

Nikolaos MARGAROPOULOSKonstantinos KARULIS

Panaghiotis KARAGEORGOPULOS

Aldo TERESI

Costanzo RAIMONDO

H Διοίκηση τουΕλληνο-Ιταλικού ΕπιμελητηρίουΘεσσαλονίκης

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣGianpaolo SCARANTEΠρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣGiuseppe GIACALONEΕπικεφαλής του Οικονομικού και Εμπορικού Γραφείου της Πρεσβείας της Ιταλίας στην Ελλάδα

ΠΡΟΕΔΡΟΣΑ΄ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣΒ΄ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΤΑΜΙΑΣΜΕΛΗ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣκαι εκπρόσωπος του Ιταλικού

Επιμελητηρίου στη Ρώμη

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣκαι σύμβουλος Διοίκησης

του Επιμελητηρίου

indiceπεριεχόμενα

6Le Camere di Commercio Italianeall’estero reagiscono alla crisidi Augusto Strianese, Presidente AssocameresteroΤα Ιταλικά Επιμελητήρια του εξωτερικούαντιδρούν στην κρίσητου Augusto Strianese - Προέδρου της Assocanerestero

8Innovazione e qualita’ la risposta alla concorrenzadi Markos Bolaris Viceministro del Ministero dell’Economia, Competitivita’ e NavigazioneΚαινοτομία και ποιότητα η απάντηση στον ανταγωνισμότου Μάρκου Μπόλαρη Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας

18L’Italia e il suo approvvigionamento d’energiadel Sottosegretario di Stato del Ministero dello Sviluppo Economico italiano, On. Stefano SagliaΗ Ιταλία και ο ανεφοδιασμός της με ενέργειατου Ιταλού Υφυπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης, κ. Stefano Saglia

38ΑttivitáΔραστηριότητες

ΕΚΔΟΤΗΣ: ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: DELLA PUPPA MARCOΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ: ΜΠΕΤΤΥ ΜΑΚΡΗ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΚΟΛΕΜΑΣΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: Art Noise Communication / www.artnoise.gr

EDITORE: CAMERA DI COMMERCIO ITALO-ELLENICA DI SALONICCO RESPONSABILE EDIZIONE: DELLA PUPPA MARCOCONSULENTE EDITORIALE: KOSTAS MAVRIDISTRADUZIONI A CURA DI: DIAMANTOPULOS GIORGIOPUBBLICITA’: BETTY MAKRI, GIORGIO GOLEMASSTUDIO E IMPAGINAZIONE: Art Noise Communication / www.artnoise.gr

12

20EDISON, BEH E DEPA: INTESA PER COSTRUZIONE GASDOTTO GRECIA – BULGARIA (IGB) ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΓΩΓΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ (IGB)

44Le storia del Prosecco Italiano Η ιστορία του Ιταλικού Prosecco

22Un manager italiano all’interno di AEGEAN AIRLINESIntervista a Giovanni MatassaΈνας Ιταλός manager στην AEGEAN AIRLINESΣυνέντευξη του κ. Giovanni Matassa

32Mozzarella“regina della cucina mediterranea”Mozzarella“βασίλισσα της Μεσογειακής κουζίνας”

50PROVINCIA DI FOGGIA - Assessorato al TurismoDAUNIA da vivere ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ FOGGIA - Αντινομαρχία ΤουρισμούDAUNIA: Ένας τόπος που πρέπει να ζήσεις

I Saloni 2010 the Event is back!Reportage di Nadia BertΤα Σαλόνια 2010 the Event is back!Ρεπορτάζ της Nadia Bert

Cari Soci e amici lettori,

non e’ un momento facile quello che stiamo attraversando.La situazione economica interna greca e’ in una fase decisamente complicata

nonostante la richiesta d’aiuti all’Unione Europea e al Fondo Monetario Internazionale; l’aumento del timore degli investitori esteri sulla crisi della Grecia e le troppe speculazioni sui mercati finanziari internazionali, non stanno assolutamente aiutando la situazione.

L’Italia, da parte sua, ha sempre dichiarato senza incertezze che e’ importante e doveroso trovare un accordo su un aiuto finanziario alla Grecia, disponibilita’ che dimostra come i rapporti tra i due Paesi siano sempre stati, e lo sono, ottimi.

Anche il lavoro della nostra Camera si e’ in qualche modo modificato: stiamo puntando a far capire all’operatore economico italiano che la Grecia rappresenta ancora fonte di profique collaborazioni, sebbene stiamo riscontrando un sempre crescente timore da parte italiana ad avvicinarsi al mercato ellenico in questa fase, una fase in cui anche il mercato interno ellenico e’ in difficolta’: i consumatori impiegano piu’ tempo per cercare e scegliere i beni durevoli, e sono piu’ decisi nel negoziare il prezzo alla ricerca dell’occasione migliore. Sono molto piu’ propensi a rimandare gli acquisti, a scambiare la merce o ad acquistare meno. Cio’ che ieri era necessario, oggi se ne puo’ fare a meno.

E’ proprio per questo che la nostra Camera cerchera’ di essere sempre piu’ vicina ai propri soci ed operatori e alle loro necessita’ di business, perche’ una ripresa, anche se al momento non visibile all’orizzonte, ci potra’ essere.

prologoπρόλογος

4 notizie 35

Χρήστος ΣαραντόπουλοςΠρόεδρος του Ελληνο-ιταλικού

Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης

Christos SarantopoulosPresidente della Camera di Commercio

Italo-ellenica di Salonicco

Αγαπητά Μέλη και φίλοι αναγνώστες,

δεν είναι εύκολες οι στιγμές που ζούμε.Η οικονομική κατάσταση στο εσωτερικό της Ελλάδας βρίσκεται σε μία φάση πολύ περίπλοκη παρά το αίτημα βοήθειας

στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η αύξηση της ανησυχίας των ξένων επενδυτών για την κρίση στην Ελλάδα και οι πολλές κερδοσκοπικές κινήσεις στις διεθνείς χρηματαγορές, δεν βοηθούν καθόλου την κατάσταση.

Η Ιταλία, από την πλευρά της, δηλώνει συνεχώς χωρίς επιφυλάξεις πως είναι σημαντικό και πρέπον να βρεθεί μία συμφωνία για την οικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα, διαθεσιμότητα που αποδεικνύει πως οι σχέσεις ανάμεσα στις δυο Χώρες ήταν πάντοτε, και παραμένουν, άριστες.

Και η δουλειά του Επιμελητηρίου έχει αλλάξει κατά κάποιο τρόπο: έχουμε ως στόχο να δώσουμε να καταλάβει στον Ιταλό επιχειρηματία πως η Ελλάδα αποτελεί ακόμη πηγή κερδοφόρων συνεργασιών, αν και αντιμετωπίζουμε μία όλο και μεγαλύτερη ανησυχία από Ιταλικής πλευράς να προσεγγίσει την Ελληνική αγορά σε αυτήν την φάση, μία φάση στην οποία και η Ελληνική εγχώρια αγορά βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση: οι καταναλωτές ξοδεύουν περισσότερο χρόνο στην αναζήτηση και επιλο-γή των διαρκών καταναλωτικών προϊόντων, και είναι πιο αποφασισμένοι να διαπραγματευτούν την τιμή αναζητώντας την καλύτερη ευκαιρία. Έχουν πολύ μεγαλύτερη τάση να αναβάλλουν τις αγορές, να ανταλλάσουν εμπορεύματα ή να αγοράζουν λιγότερο. Αυτά που χθες ήταν απαραίτητα, σήμερα μπορούμε και χωρίς αυτά.

Είναι ακριβώς για αυτόν τον λόγο που το Επιμελητήριό μας θα προσπαθήσει να είναι πιο κοντά στα μέλη μας και τους επι-χειρηματίες, έτσι ώστε μία ανάκαμψη, αν και αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται στον ορίζοντα, να μπορέσει να υπάρξει.

6 notizie 35

articoloάρθρο

Mετά από μήνες δυσκολιών λόγω της διεθνούς οικονομικής συγκυρίας, το 2010 θέτει υποψηφιότητα να γίνει η χρονιά της ανάκαμψης του δικού μας Made in Italy. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει το επιμελητηριακό δίκτυο στο εξωτερικό να στηρίξει τις επιχειρήσεις στις διεθνείς αγορές και οι βοήθειες να εντοπίσουν τις νέες τάσεις της παγκόσμιας ζήτησης.Οι αριθμοί του προγραμματισμού για το 2010 αποδεικνύουν πως τα Ιταλικά Εμπορικά Επιμελητήρια στο Εξωτερικό αντα-ποκρίνονται στην πρόκληση με αποφασιστικό τρόπο. Οι άνω των 1500 πρωτοβουλιών προώθησης, που φθάνουν την αξία του προβλεπόμενου συνολικού κύκλου εργασιών στα περί-που 58 εκατομμύρια ευρώ (12% περισσότερο σε σχέση με το 2009), αποδεικνύουν πως τα Επιμελητήρια αναπτύσσονται ακό-μη περισσότερο ως καθοριστικοί παράγοντες της promotion αντιδρώντας στη δυσμενή πορεία των διεθνών αγορών και αυξάνονται στη συγκεκριμένη τους θέση ώστε περίπου το 60% των πόρων που επενδύονται θα πάει στις δραστηριότητες του matching μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς προϊόντων και υπηρεσιών, που και για φέτος παραμένουν core business των δραστηριοτήτων προώθησης.Η κατανομή ανά τομέα των δραστηριοτήτων είναι μία ακόμη επιβεβαίωση των ικανοτήτων ανακατεύθυνσης των επιχειρήσε-ων προς τα πιο πολλά υποσχόμενα τμήματα της αγοράς, στο-χεύοντας σε τομείς υψηλής τεχνολογίας για την αντιστάθμιση των δυσκολιών που το παραδοσιακό Made in Italy συναντά στις αγορές του εξωτερικού, με εξαίρεση των τομέα των τροφίμων.Η λέξη κλειδί είναι η καινοτομία και αναφορικά με την επιλογή των τρόπων προβολής. Η προβολή σε πολλές αγορές αποδει-κνύεται ιδιαίτερα κατάλληλη για την ανάπτυξη πρωτοβουλι-ών στους καινοτομικούς τομείς, χάρη στη διάδραση των CCIE (Ιταλικά Εμπορικά Επιμελητήρια στο Εξωτερικό) και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Πανεπιστήμια, Κέντρα Ερευνών, Περι-φέρειες και Ιταλικό Επιμελητηριακό σύστημα) που, στα πλαίσια των προγραμμάτων πολλών αγορών, μοιράζονται γνώσεις και expertise.Θα είναι 8, το 2010, τα προγράμματα που θα εφαρμοστούν με αυτόν τον τρόπο, με τη συμμετοχή 48 Επιμελητηρίων και την εστίαση σε αγορές, όπως η αεροναυπηγική, τις ανανεώσιμες πη-γές ενέργειας και την αειφόρο ανάπτυξη, τηρώντας την πολιτική γραμμή των οδηγιών του Υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης. Οι αριθμοί του προγραμματισμού επομένως αποδεικνύουν την

Dopo mesi di difficolta’ legate alla congiuntura economica internazionale, il 2010 si candida a diventare l’anno del rilancio per il nostro Made in Italy. Perche’ questo accada, e’ indispensabile che la rete camerale estera sostenga le imprese sui mercati internazionali e le aiuti ad intercettare le nuove tendenze della domanda globale.I numeri della programmazione per il 2010 dimostrano che e le Camere di Commercio Italiane all’Estero stanno rispondendo alla sfida in maniera decisa. Le oltre 1500 iniziative promozionali, che portano il valore del fatturato globale previsto a circa 58 milioni di euro (12% in piu’ rispetto al dato 2009), dimostrano che le Camere stanno ulteriormente crescendo come fondamentali attori della promotion in reazione all’andamento avverso dei mercati internazionali e stanno crescendo sul loro specifico posto che circa il 60% delle risorse investite andra’ nelle attivita’ di matching tra la domanda e l’offerta di prodotti e servizi, che anche per quest’anno si confermano core business delle attivita’ promozionali.La ripartizione settoriale delle attivita’ e’ un’ulteriore conferma delle capacita’ di reindirizzare le imprese verso i segmenti di mercato piu’ promettenti, puntando sui settori ad alto contenuto tecnologico per bilanciare le difficolta’ che il Made in Italy tradizionale sta incontrando sui mercati esteri, eccezion fatta per l’agroalimentare.La parola chiave e’ innovazione anche per quanto riguarda la scelta delle modalita’ di promozione. La promozione multi mercato risulta particolarmente adatta a sviluppare iniziative nei settori innovativi, grazie all’interazione delle CCIE e tutti i soggetti coinvolti (Universita’, Centri di Ricerca, Regioni e sistema camerale italiano) che, nel quadro dei progetti multi mercato, mettono in comune conoscenze ed expertise.Saranno 8, nel 2010, i progetti implementati secondo questa modalita’, con il coinvolgimento di 48 Camere e la concentrazione su comparti, quali aerospazio, energie rinnovabili e sviluppo sostenibile, in linea con le direttive del Ministero dello Sviluppo Economico. I numeri della programmazione testimoniano, quindi, la volonta’ delle Camere di reagire alla crisi con una vera e propria terapia d’urto. Per massimizzare l’efficacia di queste azioni, e’ ora necessario creare selle sinergie con gli altri

€Le Camere di Commercio Italiane all’estero reagiscono alla crisi

Τα Ιταλικά Επιμελητήρια του εξωτερικού αντιδρούν στην κρίση

Il punto di Augusto Strianese, Presidente Assocamerestero

Η θέση του κ. Augusto Strianese, Προέδρου της Assocamerestero (Ένωση Ιταλικών Επιμελητηρίων του εξωτερικού)

notizie 35 7

articoloάρθρο

θέληση των Επιμελητηρίων να αντιδράσουν στην κρίση με μία πραγματική θεραπεία πρόσκρουσης. Για την βελτιστοποίη-ση της αποτελεσματικότητας αυτών των δράσεων, είναι τώρα απαραίτητο να δημιουργηθούν συνεργίες με τους παράγοντες της προώθησης. Για να επωφεληθούν οι επιχειρήσεις από την ενεργοποίηση του συστήματος των δράσεων που γίνονται από το κάθε θεσμικό όργανο, είναι επομένως θέμα προτεραιότητας η διάδοση των πρωτοβουλιών μας προς τους Ιταλικούς παρά-γοντες που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν για την υλοποίησή τους.

attori della promozione. Perche’ le imprese beneficino della messa a sistema delle azioni svolte dalle singole istituzioni, e’ quindi prioritario veicolare la diffuzione delle nostre iniziative presso i soggetti italiani interessati a collaborare per la loro realizzazione.

8 notizie 35

articoloάρθρο

MΗ δριμεία κρίση με την οποία δοκιμάζεται η οικονομία της χώρας μας ανέδειξε τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματά της. Στο επίκεντρο των αδυναμιών της βρίσκονται η μειωμένη αντα-γωνιστικότητα και το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό εξαγωγών. Είναι αυτονόητο πως η εγχώρια αγορά δεν μπορεί να στηριχθεί πλέον στην ανταγωνιστικότητα των ελκυστικών τιμών. Η έντο-νη δραστηριοποίηση αγορών χαμηλού εργατικού κόστους μας εγκαλεί για μια διαφορετική αντιμετώπιση του προβλήματος. Όπως εμφαντικά διαπιστώνουμε, τα τελευταία χρόνια, και στο χώρο του επίπλου, η συρρίκνωση του κλάδου οφείλεται στην αθρόα εισαγωγή φθηνών προϊόντων. Αν θέλουμε επομένως να είμαστε ανταγωνιστικοί πρέπει να αναδιοργανώσουμε την πα-ραγωγική βάση της χώρας με διαφορετικούς όρους. Η ανταγωνιστικότητα παράγεται από την ανάπτυξη τοπικά δι-αφοροποιημένων προϊόντων και υπηρεσιών σε ένα διεθνώς επιλεγμένο οικονομικό περιβάλλον. Για ν’ ανταποκριθούμε επο-μένως στις προκλήσεις της αγοράς είναι σημαντικό να βελτιώ-σουμε τρεις δείκτες που συνδέονται με επιδόσεις καινοτομίας:4. την αύξηση της παραγωγικότητας 5. προϊόντα ή υπηρεσίες συγκρίσιμες ποιοτικά με άλλες χώρες6. διεθνής ανταγωνιστικότητα

Η μετάβαση από το παραδοσιακό οικονομικό πρότυπο, που κατ εξοχήν ακολούθησε ο βιοτεχνικός κλάδος τα τελευταία χρόνια, σε ένα νέο που θα στηρίζεται στην ποιότητα και στα καινοτο-μικά χαρακτηριστικά δεν επιτυγχάνεται άμεσα. Η πρόκληση

La grave crisi di cui sta soffrendo l’economia del nostro paese ha fatto emergere problemi strutturali cronici. Al centro delle sue debolezze si trovano la competititivita’ ridotta e la quota di esportazioni estremamente bassa. E’ ovvio che il mercato interno non puo’ basarsi ormai solo sulla competitivita’ dei prezzi. La forte dinamicita’ dei mercati a basso costo di lavoro ci invita ad affrontare diversamente il problema. Come constatiamo con enfasi, negli ultimi anni, anche nel campo dei mobili per l’arredamento, la contrazione del settore e’ dovuta all’ importazione massiccia di prodotti a basso prezzo. Se vogliamo quindi essere competitivi dobbiamo riorganizzare la base produttiva del Paese in altri termini. La competitivita’ e’ prodotta dallo sviluppo di prodotti e servizi territorialmente, diversificati in un contesto economico internazionale selezionato. Di conseguenza, per rispondere alle sfide del mercato e’ importante migliorare tre indici collegati con i rendimenti dell’innovazione:1. l’aumento della produttivita’ 2. prodotti o servizi comparabili per la loro qualita’ con altri paesi3. competitivita’ internazionale

La transizione dal modello economico tradizionale, che ha seguito prevalentemente il settore artigianale negli ultimi anni, in un nuovo basato su qualita’ e caratteristiche innovative non e’ immediatamente raggiungibile. La sfida odierna e’ di vedere prima che cosa produciamo, che cosa vendiamo, che cosa

Innovazione e qualita’ la risposta alla concorrenzaΚαινοτομία και ποιότητα η απάντηση στον ανταγωνισμό

Incontro col Ministro

Συνάντηση με τον Υπουργό

di Markos Bolaris Viceministro del Ministero dell’Economia, Competitivita’ e Navigazione

του Μάρκου Μπόλαρη Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότη-τας και Ναυτιλίας

notizie 35 9

articoloάρθρο

σήμερα είναι να δούμε τι παράγουμε, τι πουλάμε, τι εξάγουμε και βέβαια τι κερδίζουμε. Στο δυσμενές κλίμα της οικονομικής κρίσης, αντί να μεμψιμοιρούμε προσδοκώντας για μια ακόμη φορά τη βοήθεια της πολιτείας σε έναν περιορισμένο ορίζοντα αποτελεσματικότητας, όπως αποδείχθηκε μετά από τρία Κοινο-τικά Πλαίσια Στήριξης, πρέπει να θέσουμε ως προμετωπίδα της επιχειρηματικής δράσης την ανταγωνιστικότητα, την ποιότητα. και την εξωστρέφεια. Ο Πρωθυπουργός της χώρας, Γιώργος Παπανδρέου, τόνισε επα-νειλημμένα ότι η οικονομία μας θα πρέπει να στηριχτεί στην ποιότητα και την καινοτομία. Ο μετασχηματισμός της οικονομί-ας μας, της παραγωγής μας, προϋποθέτει την οικοδόμηση μιας παιδείας καινοτομίας και νέων ιδεών με επένδυση στη δημιουρ-γικότητα και παραγωγή γνώσης για προαγωγή της συνολικής ανταγωνιστικότητας, παρέχοντας λύσεις στις ανάγκες των κα-ταναλωτών που επιζητούν το ποιοτικό και λειτουργικό προϊόν. Πρέπει επομένως να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες όχι μόνο για να έχουμε πρόσβαση σε νέες ιδέες, υπηρεσίες και αγο-ρές αλλά και για να βελτιώσουμε τις ποιοτικές προδιαγραφές των προϊόντων και να αναβαθμίσουμε τα σχεδιαστικά τους χα-ρακτηριστικά. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η καινοτομία οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη και πως η επιχειρηματικότητα συν-δέεται με νέες ιδέες και την εφαρμογή τους. Οι καινοτόμες επι-χειρήσεις είναι αυτές που μεταβάλλονται για να ανταποκριθούν στα προτάγματα της αγοράς. Είναι αυτές που προσφέρουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες, που διεκπεραιώνουν τα στάδια της πα-ραγωγής και διανομής με νέο και πιο αποτελεσματικό τρόπο. Η αγορά επιζητεί σήμερα να παράξουμε αγαθά και υπηρεσίες που αυτή επιθυμεί, να προσφέρουμε νέα και βελτιωμένα προϊόντα και υπηρεσίες με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Μια καινοτόμα οικονομία είναι μια διεθνώς ανταγωνιστική οι-κονομία που αναγνωρίζει στα σημαίνοντα αμυντικά χαρακτηρι-στικά της την εξωστρεφή δράση, που αντιλαμβάνεται πως δεν είναι ασφαλής όσο περιορίζεται στη μικροκλίμακα της εσωτε-ρικής αγοράς.

esportiamo e naturalmente che cosa guadagniamo. Nel clima sfavorevole della crisi economica, invece di lamentarsi contando una volta in piu’ su aiuti dello Stato in un orizzonte ristretto di efficienza, come e’ stato provato dopo i tre Quadri Comunitari di Sostegno, dobbiamo mettere in prima linea dell’attivita’ imprenditoriale la competitivita’, la qualita’ e l’estroversione. Il Primo Ministro del Paese, Georgios Papandreou, ha sottolineato piu’ volte che la nostra economia dovra’ basarsi sulla qualita’ e l’innovazione. La trasformazione della nostra economia, della nostra produzione, presuppone la creazione di una cultura di innovazione e di nuove idee con investimento nella creativita’ e la produzione di conoscenze per favorire l’intera competitivita’, fornendo soluzioni ai bisogni dei consumatori che cercano il prodotto di qualita’ e funzionale. Dobbiamo quindi sfruttare le nuove tecnologie non solo per aver accesso a nuove idee, servizi e mercati ma anche per migliorare le caratteristiche qualitative dei prodotti e del loro design. Dobbiamo capire che l’innovazione porta alla crescita economica e che l’imprenditorialita’ e’ collegata alle nuove idee e alla loro applicazione. Le imprese innovative sono quelle che si trasformano per rispondere agli impulsi del mercato. Sono quelle che offrono nuovi prodotti e servizi, che completano le fasi della produzione e della distribuzione con un modo nuovo ed efficiente. Il mercato richiede oggi la produzione di beni e servizi che questo desidera, che si offrano prodotti e servizi nuovi e migliorati ad un piu’ alto valore aggunto. Un’economia innovativa e’ un’economia competitiva a livello internazionale che riconosce nelle sue caratteristiche fondamentali l’azione estroversa, che comprenda di non essere rassicurante fin quando si limita nella microscala del proprio mercato interno. Il governo del PASOK promuove una serie di cambiamenti strutturali che trasformeranno le caratteristiche dell’economia ellenica. Per noi l’innovazione non si limita soltanto nell’imprenditorialita’, ne’ la produttivita’ e’ l’unico fattore dell’economia. L’innovazione dovra’ caratterizzare le

10 notizie 35

articoloάρθρο

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προωθεί σειρά διαρθρωτικών αλλα-γών που θα αναμορφώσουν τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας. Για μας η καινοτομία δεν περιορίζεται μόνο στην επιχειρηματικότητα, ούτε η παραγωγικότητα είναι ο μόνος συ-ντελεστής της οικονομίας. Η καινοτομία πρέπει να χαρακτηρίζει τις δημόσιες υπηρεσίες, την τοπική και περιφερειακή αυτοδι-οίκηση που θα συμβάλουν σε βελτιωμένους τρόπους παροχής υπηρεσιών για να συνδράμουν την επιχειρηματική προσπάθεια. Το ισχυρό μας πλεονέκτημα για την έξοδο από την κρίση, τόνισε ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, είναι η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Χρειαζόμαστε επιδέξια και δημιουργική εργατική δύναμη, ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον στις δη-μόσιες υπηρεσίες, απαιτείται επομένως πολιτισμικός και οργα-νωσιακός μετασχηματισμός της κοινωνίας μας. Η Κυβέρνηση επεξεργάσθηκε σχέδια και προωθεί νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν την επιχειρηματική δράση, που θα αξιοποι-ήσουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για την ενίσχυση της αγοράς. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις δρά-σεις που προκηρύχτηκαν και αυτές που θα ακολουθήσουν στο ΕΣΠΑ, τα επιχειρηματικά προγράμματα του ΟΑΕΔ, τα νομοθετή-ματα για την απλοποίηση ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσε-ων, ρύθμισης οφειλών μέσω ΤΕΜΠΜΕ. Η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες και προσφέρεται για αναστοχα-σμό, να ξαναδούμε τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της σύγχρο-νης επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως αυτά αναδεικνύο-νται μέσα από την ποιότητα και την καινοτομία, να διευρύνουμε το πεδίο επιχειρηματικής δράσης σε αγορές με σαφή προτίμηση στο ποιοτικό, σχεδιαστικά ελκυστικό και καινοτομικό προϊόν. Το επώνυμο, ποιοτικό έπιπλο, με προηγμένες λειτουργίες και αι-σθητικές προτάσεις είναι η απάντησή μας στον ορυμαγδό των φθηνών, κακόγουστων και περιορισμένης χρήσης προϊόντων που κατακλύζουν την αγορά.

amministrazioni pubbliche, le amministrazioni autonome locali e regionali che contribueranno cosi’ a migliorare le modalita’ di prestazione di servizi per sostenere l’attivita’ imprenditoriale. Il nostro forte vantaggio per uscire dalla crisi, ha sottolineato il Primo Ministro Georgios Papandreou, e’ l’investimento nel capitale umano. Abbiamo bisogno di una manodopera creativa, un ambiente imprenditoriale favorevole nelle pubbliche amministrazioni; e’ necessario quindi un cambiamento nella mentalita’ culturale e organizzativa della nostra societa’. Il Governo ha elaborato progetti e promuove iniziative legislative che rafforzeranno l’attivita’ imprenditoriale e che valorizzeranno gli strumenti di finanziamento a nostra disposizione per il sostegno del mercato. A modo di esempio ci riferiamo alle azioni messe in atto e quelle che seguiranno nel programma ESPA (Quadro di Riferimento Strategico Nazionale), i progetti imprenditoriali di ΟΑΕD (Ente per l’Occupazione della Forza Lavoro), le leggi per la semplificazione della costituzione e del funzionamento d’impresa e di regolazione del debito tramite il fondo ΤΕΜBΕ (Fondo per la concessione di garanzie per le PMI). La crisi crea opportunita’ e si presta a ripensamenti, a rivedere le caratteristiche fondamentali dell’attivita’ imprenditoriale moderna, come queste emergono attraverso la qualita’ e l’innovazione, ad ampliare il campo dell’attivita’ imprenditoriale su mercati con chiara preferenza verso un prodotto di qualita’, innovativo e attraente nel design. Il mobile con un marchio di qualita’, con funzioni innovative e proposte estetiche e’ la nostra risposta al disordine dei prodotti a basso prezzo, di cattivo gusto e di uso limitato che affollano oggigiorno il nostro mercato.

Innovazione e qualita’ la risposta alla concorrenza

Καινοτομία και ποιότητα η απάντηση στον ανταγωνισμό

notizie 35 11

12 notizie 35

articoloάρθρο

H Έκθεση του Μιλάνο στο Rho φιλοξένησε από 14 έως 19 Απριλίου τη σημαντικότερη διεθνή βιτρίνα του τομέα διακό-σμησης σπιτιού: τα Σαλόνια 2010. Τα περίπου 210.000 τετρα-γωνικά μέτρα της Έκθεσης άνοιξαν φέτος τις πόρτες τους στο Διεθνές Σαλόνι Επίπλου (που γίνεται για 49η χρονιά, 32η σαν Δι-εθνές), στο Διεθνές Σαλόνι Ειδών Διακόσμησης (για 24η χρονιά), στο SaloneSatellite (για 13η χρονιά αλλά εμπλουτισμένο με πολ-λές καινοτομίες όπως ο Διαγωνισμός για τους νέους designer κάτω των 35), και στις Διετείς Διεθνές Σαλόνι του Μπάνιου (το πιο καινούριο αλλά σε συνεχή ανάπτυξη, που παρουσιάζεται για 3η φορά) και Eurocucina με την παράλληλη πρόταση FTK – Technology for the Kitchen (αντίστοιχα για 18η και 4η χρονιά). Με στόχο να εξακολουθήσει στη συνεχή αναζήτηση της ισορρο-πίας ανάμεσα σε παράδοση και καινοτομία στο όνομα της ποι-ότητας και του πολιτισμού, για να συνοδεύσει τα Σαλόνια 2010, Cosmit – Εκθεσιακός Οργανισμός του Μιλάνο πρότεινε εκ νέου μία σειρά από εκδηλώσεις που δεν χάνονται Fuorisalone (Εκτός Σαλονιού) με πολλές πρωτοβουλίες αφιερωμένες στα ποιοτικά προϊόντα του Ιταλικού και διεθνούς design.

Οι νέες τάσεις: ο σχεδιασμός ως αντίδρασηΤα Σαλόνια του 2010 έγιναν χωρίς να ξεχαστεί πως η προηγού-μενη ήταν μία χρονιά που σημαδεύτηκε από μία ισχυρή οικο-νομική κρίση που έβλαψε όχι μόνο την εμπορική σταθερότητα, αλλά και την σχεδιαστική δυναμικότητα ενός τομέα – του design εσωτερικών χώρων – που παραδοσιακά αντιπροσωπεύει ένα στοιχείο έλξης του made in Italy. Για αυτόν τον λόγο, μία από τις πιο ενδεικτικές τάσεις που προέκυψαν από τις πέντε ημέρες εκδηλώσεων στο Μιλάνο ήταν η συνειδητοποίηση της αξίας της οικονομίας, που καθίσταται για όλους ένας στόχος που θα πρέ-πει να επιτευχθεί χωρίς αυτό να βλάψει την μαγεία του θαυμα-σμού και της πολυτέλειας. Με την ολοκλήρωση των Σαλονιών 2010, ένα από τα σημαντικό-τερα φαινόμενα που θα πρέπει να αναφερθούν είναι η αίσθηση πως βρισκόμαστε σε μία φάση επιβράδυνσης, μεγαλύτερης πε-ρισυλλογής και συναίσθησης της πραγματικότητας. Αυτή η τάση

La Fiera di Milano Rho ha ospitato dal 14 al 19 aprile la principale vetrina internazionale del settore arredo-casa: i Saloni 2010. I quasi 210.000 metri quadri della Fiera hanno quest’anno aperto i battenti al Salone Internazionale del Mobile (giunto alla 49ª edizione, 32ª internazionale), al Salone Internazionale del Complemento d’Arredo (alla 24ª edizione), al SaloneSatellite (alla 13ª edizione ma arricchito di molte novità quali il Concorso per giovani designer under35), e alle biennali Salone Internazionale del Bagno (il più giovane ma in continua crescita, proposto per la 3ª volta) e Eurocucina con la proposta collaterale FTK – Technology for the Kitchen (rispettivamente all’edizione numero 18 e 4). Con l’obiettivo di proseguire nella continua ricerca dell’equilibrio tra tradizione e innovazione nel nome della qualità e della cultura, per accompagnare i Saloni 2010, Cosmit – ente fieristico milanese ha nuovamente proposto una serie di immancabili appuntamenti Fuorisalone con tante iniziative che hanno reso omaggio all’eccellenza del design italiano e internazionale.

Le nuove tendenze: il progetto come reazioneL’edizione 2010 dei Saloni si è svolta senza dimenticare che il precedente è stato un anno caratterizzato da una forte crisi economica che ha intaccato non solo la stabilità commerciale, ma anche la dinamicità progettuale di un settore – quello del design d’interni – che rappresenta tradizionalmente un elemento trainante del made in Italy. Per questo, una delle più significative tendenze emerse dalla cinque-giorni milanese è stata la consapevolezza del valore del risparmio, che diventa per tutti un obiettivo da perseguire senza per questo intaccare la magia della meraviglia e del lusso. A conclusione dei Saloni 2010, uno dei principali fenomeni da citare è la sensazione di assistere ad un rallentamento, una fase di maggiore meditazione e consapevolezza della realtà. Questa tendenza richiama un’attitudine quasi senza tempo,

A Milano la Settimana del Salone Internazionale del Mobile e del Design

Στο Μιλάνο η Εβδομάδα του Διεθνούς Σαλονιού Επίπλου και Design

I Saloni Τα Σαλόνια

Reportage di Nadia BertΡεπορτάζ της Nadia Bert

2010the Event is back!

notizie 35 13

articoloάρθρο

παραπέμπει σε μία νοοτροπία σχεδόν χωρίς χρόνο, που εκδηλώ-νεται, από την μία στην επιτυχία των κλασσικών του design και από την άλλη στη θέληση των σύγχρονων να μην αποτυπώσουν κανένα σημάδι χρονικής αναγνώρισης στα έργα τους. Από την ίδια τη συνειδητοποίηση της πραγματικότητας, προ-κύπτει και η νέα αναζήτηση για απαλούς χώρους, σχήματα κυ-κλωτικά και φυσικά, που θα πρέπει να είναι καθησυχαστικά και χαλαρωτικά για ένα κοινό που κουράστηκε να ζει σε ψυχρά και απρόσωπα δωμάτια. Η διεύρυνση της έννοιας του εθνικού – με το συμφραζόμενο νόημα, που ανήκει σε έναν τόπο – επιτρέπει να περιπλανηθούμε σε ολόκληρο τον κόσμο στην αναζήτηση της έμπνευσης που παρέχεται από την τεχνική γνώση. Με αυτόν τον τρόπο φθάνουμε να παράγουμε ένα αμάλγαμα οξυδέρκειας και γούστου, που φέρνει την ποιότητα και την προσοχή στην λε-πτομέρεια σε πρώτο πλάνο. Το ενδιαφέρον για τη φύση που έχει ήδη φανεί τα προηγούμενα χρόνια είναι έντονο και φέτος, που υπογραμμίζει όμως τον αν-θρωπισμό του περιβάλλοντος. Οι νέες προτάσεις, εκτός από το να είναι εμπνευσμένες από τη φύση και τα σχήματά της, εμπλέ-κουν όλο και περισσότερο αυτά που είναι τα παραδοσιακά αντι-κείμενα εξωτερικών χώρων, που γίνεται με αυτόν τον τρόπο, στο σύνολό του, ένα μοντέλο για τους εσωτερικούς χώρους.

che si riconosce, da un lato, nel successo dei classici del design, dall’altro nella volontà dei contemporanei di non imprimere nessun segno di riconoscimento temporale alle proprie opere. Dalla stessa presa di coscienza della realtà, emerge anche la nuova ricerca di spazi morbidi, forme avvolgenti e naturali, che siano rassicuranti e rilassanti per un pubblico stanco di vivere in stanze asettiche e impersonali. L’ampliarsi del concetto di etnico – inteso come contestuale, proprio di un luogo – permette di spaziare nel mondo intero alla ricerca dell’ispirazione data dal saper fare artigianale. In questo modo si arriva a produrre un amalgama di accortezza e gusto, che porta la qualità e la cura del dettaglio al primo posto. L’interesse per la natura già emerso negli scorsi anni è vivo anche in questa edizione, che sottolinea però l’antropizzazione dell’ambiente. Le nuove proposte, oltre a prendere a riferimento la natura e le sue forme, coinvolgono sempre più quelli che sono i tradizionali oggetti da esterno, che diventa così, nel suo complesso, un modello per l’interno. Per quanto riguarda l’utilizzo dei materiali, la varietà dell’ispirazione del design delle forme si ritrova anche nella

articoloάρθρο

14 notizie 35

Αναφορικά με τη χρήση των υλικών, η ποικιλομορφία της έμπνευσης του design των σχημάτων βρίσκεται και στην τάση να εξερευνήσουμε και να ανακατέψουμε τις πιο προηγμένες τεχνολογίες με το χειροποίητο. Παρακολουθούμε μία αναζή-τηση της μίμησης, με την οποία ακατέργαστα υλικά τελειοποι-ούνται μέχρι που μοιάζουν πολυτελείας και, αντίστροφα, ευ-γενή υλικά αποδυναμώνονται μέχρι να μοιάσουν με προϊόντα καθημερινής χρήσης. Σε αυτήν την κατεύθυνση, θα πρέπει να τονιστεί η μεγάλη επιστροφή του ξύλου, που ταιριάζει καλά και στην απλοποίηση του ενδιαφέροντος για τη φύση που επέστρεψε, και στην έκφραση μίας αίσθησης σπιτικής ζεστα-σιάς που σε αγκαλιάζει. Αυτές οι γενικές τάσεις διακόσμησης βρίσκουν ανταπόκριση και στις λεπτομέρειες των μπάνιων και των κουζινών. Από την μία, τα μπάνια γίνονται όλο και περισσότερο πραγματικές αί-θουσες μπάνιου, χώροι ξεκούρασης πολύ προσεγμένοι στις λεπτομέρειες και στα αξεσουάρ όπου μπορείς να αφιερώσεις χρόνο στον εαυτό σου, για παράδειγμα σε μία μεγάλη μπα-νιέρα ή σε μία γωνία που είναι αφιερωμένη στη σάουνα. Από την άλλη, και η Eurocucine προτείνει να αναθεωρήσουμε την κουζίνα ως χώρο κοινωνικών επαφών που είναι ταυτόχρονα λειτουργικός, αρμονικός και τεχνολογικά καινοτομικός.

“Η Πόλη των Σαλονιών”: Εκτός Σαλονιού και οι παράλλη-λες εκδηλώσειςΌπως κάθε χρόνο περισσότερα από 500 cocktail, party, γιορ-τές, παρουσιάσεις και εγκαίνια γέμισαν την εβδομάδα διακό-σμησης και design, με τα ραντεβού που δεν έπρεπε να χάσει κανείς του Fuorisalone (Εκτός Σαλονιού) και πάρα πολλές πα-ράλληλες πρωτοβουλίες που επινοήθηκαν για να κάνουν όλη

tendenza ad esplorare e miscelare le tecnologie più avanzate con il fatto a mano. Si assiste alla ricerca della mimesi, per cui materiali grezzi si perfezionano fino a sembrare lussuosi e, all’opposto, materiali nobili si impoveriscono fino ad avvicinarsi ai prodotti di uso quotidiano. In questo senso, è da segnalare il prepotente ritorno del legno, che bene si presta sia all’esemplificare il ritrovato interesse per la natura, sia all’esprimere una sensazione di calore avvolgente e casalingo. Queste tendenze d’arredamento generali trovano riscontro anche nei particolari di bagni e cucine. Da un lato, i bagni diventano sempre più delle vere e proprie sale da bagno, zone di riposo curatissime nei dettagli e negli accessori dove potersi dedicare a se stessi magari in una grande vasca o in un angolo dedicato alla sauna. Dall’altro, anche Eurocucine propone di riconsiderare la cucina come spazio di socializzazione che sia allo stesso tempo funzionale, armonico e tecnologicamente innovativo.

“La Città dei Saloni”: Fuorisalone e gli eventi collateraliCome ogni anno più di 500 cocktail, party, feste, presentazioni e inaugurazioni hanno riempito la settimana di arredamento e design, con gli immancabili appuntamenti Fuorisalone e tante iniziative collaterali pensate per rendere partecipe tutta la città all’evento Saloni 2010, coniugando così performances artistiche e musicali all’industria e al design. Ogni settore dei Saloni – cucina, bagno, complementi d’arredo, progetto e design – ha trovato una manifestazione di Fuorisalone ad esso

articoloάρθρο

notizie 35 15

την πόλη να συμμετέχει στις εκδηλώσεις των Σαλονιών 2010, συνδυάζοντας με αυτόν τον τρόπο καλλιτεχνικές και μουσικές performances με τη βιομηχανία και το design. Κάθε τομέας των Σαλονιών – κουζίνα, μπάνιο, είδη διακόσμησης, σχέδιο και design – βρήκε μία εκδήλωση του Fuorisalone που συνδέ-ονταν ακριβώς με αυτόν, έχοντας μεγάλη επιτυχία. Από όλες τις εκδηλώσεις θα πρέπει να αναφερθούν οι εξής: “όλοι στο τραπέζι!” στην Γκαλερί Σύγχρονης Τέχνης/Villa Reale και στην Πινακοθήκη της Brera, “Ένα μπάνιο από αστέρια ” στο Δημο-τικό Πλανητάριο Ulrico Hoepli, “Απρόσμενοι επισκέπτες” σε διάφορα μουσεία της πόλης, “Το χέρι του designer” στην Villa Necchi Campiglio και Triennale Bovisa.

Οι αριθμοί της επιτυχίας των Σαλονιών 2010Παρά τις σοβαρές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης (το 2009 ο κύκλος εργασιών ολόκληρου του τομέα ξύλου-διακόσμησης

specificamente collegata, riscuotendo un grande successo. Tra tutti, sono da segnalare “Tutti a tavola!” alla Galleria d’Arte Moderna/Villa Reale e Pinacoteca di Brera, “Un bagno di stelle” al Civico Planetario Ulrico Hoepli, “Ospiti inaspettati” dislocati in vari musei della città, “La mano del designer” a Villa Necchi Campiglio e Triennale Bovisa.

I numeri del successo dei Saloni 2010Nonostante le pesanti conseguenze della crisi economica (nel 2009 il fatturato dell’intera filiera legno-arredamento è diminuito del 18,2%) e i disagi dovuti al blocco dei voli che ha impedito a molti visitatori di raggiungere Milano, i Saloni 2010 e gli eventi collaterali di Fuorisaloni hanno dato vita a una manifestazione fieristica di altissimo livello. Anche quest’anno è stata grande la curiosità per un evento che

articoloάρθρο

16 notizie 35

ha saputo mantenere le sue promesse: con 297.460 operatori del settore accreditati (+7% rispetto allo scorso anno), 5.791 operatori della comunicazione e un pubblico domenicale di 32.103 visitatori, i Saloni 2010 hanno confermato la loro leadership mondiale fra le manifestazioni del settore. È stato lo stesso presidente di Cosmit, Carlo Guglielmi, a sottolineare come tanto la massiccia presenza di espositori e pubblico quanto la partecipazione di autorità del mondo politico e dell’imprenditoria (tra i quali il Presidente del Consiglio Silvio Berlusconi, e il Presidente di Confindustria Emma Marcegaglia), siano la concreta testimonianza del valore dei Saloni, che sono “una grande espressione di un’eccellenza italiana, sia produttiva che espositiva”. Ed è proprio a partire dal successo dell’edizione 2010 che Cosmit proietta il proprio sguardo verso il futuro. Innanzitutto, progetta già l’edizione 2011 che, oltre a celebrare i 50 anni del Salone Internazionale del Mobile, riproporrà le biennali SaloneUfficio ed Euroluce. Ma allo stesso tempo guarda anche ad altri appuntamenti, quali il Salone WorldWide

μειώθηκε κατά 18,2%) και τα προβλήματα που οφείλονταν στην απαγόρευση των πτήσεων που εμπόδισε σε πολλούς επισκέπτες να φθάσουν στο Μιλάνο, τα Σαλόνια 2010 και οι παράλληλες εκδηλώσεις των Fuorisaloni έδωσαν ζωή σε μία εκθεσιακή εκδήλωση πολύ υψηλού επιπέδου. Και φέτος ήταν μεγάλη η περιέργεια για μία εκδήλωση που κατάφερε να τηρήσει τις υποσχέσεις της: με 297.460 επαγγελ-ματίες του τομέα εγγεγραμμένους (+7% σε σχέση με πέρυσι), 5.791 επαγγελματίες της επικοινωνίας και ένα κοινό την Κυ-ριακή 32.103 επισκεπτών, τα Σαλόνια 2010 επιβεβαίωσαν την πρώτη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ των Εκθέσεων του τομέα. Ήταν ο ίδιος ο Πρόεδρος της Cosmit, κ. Carlo Guglielmi, που υπογράμμισε πως τόσο η μαζική παρουσία εκθετών και κοινού όσο και η συμμετοχή των Αρχών του πολιτικού και του επιχειρηματικού κόσμου (μεταξύ των οποίων ο Πρωθυπουρ-γός κ. Silvio Berlusconi, και η Πρόεδρος της Confindustria (Συνδέσμου Ιταλικών Βιομηχανιών) κ. Emma Marcegaglia), εί-ναι η χειροπιαστή μαρτυρία της αξίας των Σαλονιών, που είναι “μία μεγάλη έκφραση μίας Ιταλικής υπεροχής, και παραγωγι-κής και εκθεσιακής”.

intervistaσυνέντευξη

notizie 35 17

Moscow (dal 6 al 9 ottobre al Crocus Expo di Mosca) dove per la sesta volta rappresenterà il made in Italy, e l’autunno della moda milanese (dal 22 al 29 settembre 2010), che auspica di vivacizzare e di rendere accessibile anche ad un pubblico di non addetti ai lavori.

Και ακριβώς ξεκινώντας από την επιτυχία της Έκθεσης του 2010 η Cosmit ρίχνει το βλέμμα της προς το μέλλον. Καταρχάς, προγραμματίζει ήδη την Έκθεση του 2011 που, εκτός από τον εορτασμό για τα 50 χρόνια του Διεθνούς Σαλονιού Επίπλου, θα παρουσιάσει εκ νέου τις Διετείς Εκθέσεις SaloneUfficio (Έκ-θεση Επίπλων Γραφείου) και Euroluce (Έκθεση Φωτιστικών). Αλλά ταυτόχρονα ασχολείται και με άλλα ραντεβού, όπως το Σαλόνι WorldWide Moscow (από 6 έως 9 Οκτωβρίου στο Crocus Expo της Μόσχας) όπου για έκτη φορά θα εκπροσω-πηθεί το made in Italy, και το Φθινόπωρο της Μόδας του Μι-λάνο (από 22 έως 29 Σεπτεμβρίου 2010), που έχει ως στόχο να το ζωντανέψει και να το κάνει προσβάσιμο και από ένα κοινό εκτός των επαγγελματιών του τομέα.

articoloάρθρο

18 notizie 35

«La politica del Governo Italiano in merito all’approvvigionamento di energia mira a garantire sicurezza, continuità e competitività degli approvvigionamenti energetici, quali driver essenziali per il sostenimento della crescita economica del Paese. La sicurezza degli approvvigionamenti è stata uno dei temi del G8 energia tenutosi a Roma nel Maggio 2009 e, assieme a quello della diversificazione del mix energetico, è anche uno dei principali obiettivi della politica energetica italiana. La decisione di dotarsi nei prossimi anni di un certo numero di centrali nucleari, le politiche tese al raggiungimento degli obiettivi comunitari in materia di fonti rinnovabili e di riduzione delle emissioni di CO2, il Piano straordinario per l’efficienza energetica di prossima emanazione sono tutti elementi di tale strategia.Nel medio periodo il primo pilastro della sicurezza energetica resta la costruzione di infrastrutture per l’importazione di gas da nuovi Paesi, nella prospettiva del mercato unico europeo.In quest’ottica la politica energetica nazionale prevede, da un lato, la rapida realizzazione di molteplici progetti di diversificazione, sia via GNL che pipeline, valorizzando appieno la particolare posizione geografica italiana a beneficio dell’intera Europa.L’Italia, inoltre, partecipa direttamente anche allo sviluppo del cosiddetto Corridoio Sud, la principale priorità strategica europea di diversificazione delle rotte e delle fonti, per il collegamento diretto dell’Unione europea alle fonti energetiche del Mar Caspio e del Medio Oriente.L’Italia promuove la realizzazione del progetto ITGI (Interconnessione Turchia-Grecia-Italia) che consentirà l’importazione diretta di gas dall’Azerbaigian in Sud-Est Europa e Centro Europa, contribuendo al raggiungimento delle priorità comunitarie in termini di diversificazione e sicurezza energetica.Il progetto ITGI è certamente il più avanzato tra quelli proposti all’interno del Corridoio Sud, dato che utilizza in gran parte infrastrutture già esistenti, nonché l’unico progetto economicamente sostenibile sulla base delle sole produzioniaddizionali dell’Azerbaigian, le uniche effettivamente disponibili per l’Europa dal Mar Caspio e Medio Oriente entro il 2015/2016.

ITGI presenta sia la caratteristica dell’efficienza e della rapida realizzabilità sia la fondamentale caratteristica dell’integrazione con i mercati regionali dei Balcani (attraverso la Bulgaria) e del Centro Europa, attraverso l’Italia. Il progetto prevedeanche la realizzazione di una nuova interconnessione tra Grecia e Bulgaria (progetto IGB), che consentirà anche alla Bulgaria (e agli altri Paesi ad essa interconnessi, quali Romania, Fyrom, Serbia) una via di approvvigionamento indipendente dal gas russo.L’Italia ha tutte le caratteristiche e le potenzialità per costituirsi come un HUB del gas verso il resto dell’Europa, divenendo

«Η πολιτική της Ιταλικής Κυβέρνησης αναφορικά με τον ανεφοδιασμό ενέργειας στοχεύει στην εξασφάλιση ασφάλει-ας, συνέχειας και ανταγωνιστικότητας των ενεργειακών ανε-φοδιασμών, ως ουσιαστικών driver για τη στήριξη της οικονο-μικής ανάπτυξης της Χώρας.Η ασφάλεια των ανεφοδιασμών ήταν ένα από τα θέματα του G8 ενέργειας που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη τον Μάιο 2009 και, μαζί με εκείνο της διαφοροποίησης του ενεργειακού mix, είναι ένας από τους κυριότερους στόχους της Ιταλικής ενερ-γειακής πολιτικής. Η απόφαση προμήθειας τα προσεχή χρό-νια ενός συγκεκριμένου αριθμού πυρηνικών σταθμών παρα-γωγής ενέργειας, οι πολιτικές που αποβλέπουν στην επίτευξη των κοινοτικών στόχων στα θέματα των ανανεώσιμων πηγών και μείωσης των εκπομπών CO2, το Έκτακτο Πρόγραμμα για την ενεργειακή αποτελεσματικότητα που θα εκδοθεί σύντομα είναι όλοι συστατικοί παράγοντες αυτής της στρατηγικής.Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα ο πρώτος πυλώνας της ενεργει-ακής ασφάλειας παραμένει η κατασκευή των υποδομών για την εισαγωγή αερίου από νέες Χώρες, με την προοπτική της κοινής Ευρωπαϊκής αγοράς.Σε αυτήν την οπτική η εθνική ενεργειακή πολιτική προβλέπει, από την μία, την γρήγορη υλοποίηση πολλών έργων διαφο-ροποίησης, είτε μέσω GNL, είτε μέσω pipeline, αξιοποιώντας πλήρως την ιδιαίτερη γεωγραφική θέση της Ιταλίας προς όφε-λος ολόκληρης της Ευρώπης.Η Ιταλία, εξάλλου, συμμετέχει άμεσα και στην ανάπτυξη του αποκαλούμενου Νότιου Διαδρόμου, την βασική Ευρωπαϊκή στρατηγική προτεραιότητα διαφοροποίησης των διαδρομών και των πηγών, για την απευθείας σύνδεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους ενεργειακούς πόρους της Κασπίας Θάλασσας και της Μέσης Ανατολής.Η Ιταλία προωθεί την κατασκευή του έργου ITGI (Διασύνδεση Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας) που θα επιτρέψει την απευθείας εισαγωγή αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στη Νοτιανατολική και Κεντρική Ευρώπη, συνεισφέροντας στην επίτευξη των κοινο-τικών προτεραιοτήτων στο θέμα της ενεργειακής διαφορο-ποίησης και ασφάλειας.Το έργο ITGI είναι σίγουρα το πιο προχωρημένο από εκείνα που προτάθηκαν για το Νότιο Διάδρομο, διότι χρησιμοποιεί σε μεγάλο τμήμα υποδομές που ήδη υπάρχουν, όπως επίσης είναι το μοναδικό έργο βιώσιμο οικονομικά με βάση μόνο τις πρόσθετες παραγωγές του Αζερμπαϊτζάν, τις μοναδικές πραγ-ματικά διαθέσιμες για την Ευρώπη από την Κασπία Θάλασσα και την Μέση Ανατολή εντός του 2015/2016.

Ο ITGI παρουσιάζει και το χαρακτηριστικό γνώρισμα της απο-τελεσματικότητας και το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της εν-σωμάτωσης με τις περιφερειακές αγορές των Βαλκανίων (μέσω της Βουλγαρίας) και της Κεντρικής Ευρώπης, μέσω της Ιταλίας. Το έργο προβλέπει και την κατασκευή μίας νέας δια-σύνδεσης ανάμεσα σε Ελλάδα και Βουλγαρία (έργοIGB), που θα επιτρέψει και στην Βουλγαρία (και στις άλλες Χώ-ρες που διασυνδέονται με αυτήν, όπως η Ρουμανία, η Π.Γ.Δ.Μ. και η Σερβία) μία δίοδο ανεφοδιασμού ανεξάρτητη από το ρωσικό αέριο.Η Ιταλία διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες

L’Italia e il suo approvvigionamento d’energiaΗ Ιταλία και ο ανεφοδιασμός της με ενέργειαIl Sottosegretario di Stato del Ministero dello Sviluppo Economico italiano, On. Stefano Saglia, e’ intervenuto alla conferenza “Energy in South-East Europe” di Salonicco.Η ομιλία του Ιταλού Υφυπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης, κ. Stefano Saglia στο συνέδριο “Energy in South-East Europe” της Θεσσαλονίκης.

articoloάρθρο

notizie 35 19

uno snodo cruciale per la sicurezza degli approvvigionamenti europei. I progetti promossi dal Governo Italiano hanno l’obiettivo strategico di disporre in maniera strutturale di un livello di sovra-capacità di import, che a disposizione del sistema europeo, consentirà anche ad altri Paesi di beneficiare dell’elevata pluralità di fonti e infrastrutture di approvvigionamento del sistema italiano.Relativamente ai progetti Nabucco e South Stream, entrambi visti con interesse dall’Italia, essi si trovano, da un punto di vista progettuale, più indietro rispetto al progetto ITGI. Inoltre, entrambi i progetti potranno essere realizzati solo in presenza di nuove significative capacità produttive.Per entrambi i gasdotti, ai fini di bilanciare il rischio di una eventuale interruzione degli approvvigionamenti, occorrerà prevedere la costituzione di stoccaggi lungo il percorso, e pertanto una delle priorità di investimento è lo sviluppo di tali infrastrutture nell’area dei Balcani.L’Italia non ha preclusioni per l’avvio di entrambi i progetti, che reputa altrettanto validi per incrementare le forniture di gas verso l’Europa nel momento in cui si realizzeranno progetti produttivi in grado di alimentarli. L’interesse italiano per il South Stream è di natura industriale, dato che l’ENI, che vi partecipa al 50%, è tra le poche società al mondo in grado di affrontare le sfide tecnologiche che comporta l’attraversamento del Mar Nero.Oltre che dalla diversificazione delle fonti e delle rotte di approvvigionamento, la sicurezza energetica nel settore del gas è direttamente dipendente da due ulteriori fattori: la possibilità degli Stati di attingere a gas stoccato sul proprio territorio e, in abbinamento alla possibilità di invertire fisicamente i flussi di gas (reverse flow), al coordinamento fra Stati europei, nel momento che si verifica una situazione di emergenza.Anche nel settore elettrico, la priorità sono l’interconnessione e il potenziamento delle reti. L’Italia sta contribuendo a tale processo mediante accordi con molti Stati del Sud Est Europa (Albania, Serbia, Montenegro, Romania) che prevedono sia l’interconnessione della rete italiana con l’altra sponda del mar Adriatico, sia il potenziamento delle interconnessioni dell’area.La finalità è sia di sviluppare un mercato integrato nell’area, sia di consentire nuovi flussi di elettricità, in particolare prodotta da fonti rinnovabili, che hanno alte potenzialità in questi paesi, anche per raggiungere gli obiettivi europei in tale settore.La strategia del Governo italiano è orientata a valorizzare le potenzialità geografiche ed industriali del Paese e del suo mercato del gas (il terzo mercato europeo) ed elettrico, a beneficio delle regioni balcaniche e dell’intera Europa.La combinazione coerente di iniziative di ampliamento delle interconnessioni tra le reti e di iniziative di diversificazione delle fonti nei Paesi del Sud Est Europa contribuirà a costruire un mercato in cui i partner interconnessi dell’Unione europea e della Comunità dell’Energia potranno trovare un mix di fonti ottimale ed un crescente livello di competitività dell’offerta.Questo processo contribuirà sia agli obiettivi europei di sicurezza degli approvvigionamenti, sia agli obiettivi climatici, rendendo disponibili per il centro Europa volumi di gas competitivi entro il 2020, per alimentare le strategie di fuel switching coal-to-gas che costituiscono uno degli strumenti per mitigare le emissioni di carbonio della produzione termoelettrica.

να αποτελέσει ένα HUB του αερίου προς την υπόλοιπη Ευρώ-πη, αποτελώντας έναν κρίσιμο κόμβο για την ασφάλεια των Ευρωπαϊκών ανεφοδιασμών. Τα έργα που προωθούνται από την Ιταλική Κυβέρνηση έχουν ως στρατηγικό στόχο τη δια-θεσιμότητα στο θέμα των υποδομών ενός επιπέδου πλεονά-ζουσας ικανότητας του import, το οποίο θα είναι στη διάθεση του Ευρωπαϊκού συστήματος, και θα επιτρέψει και σε άλλες Χώρες να επωφεληθούν από τον μεγάλο αριθμό πηγών και υποδομών ανεφοδιασμού του Ιταλικού συστήματος.Αναφορικά με τα έργα Nabucco e South Stream, και τα δύο με μεγάλο ενδιαφέρον για την Ιταλία, αυτά βρίσκονται, από πλευράς σχεδιασμού, πιο πίσω σε σχέση με το έργο ITGI. Εξάλ-λου, και τα δυο έργα θα μπορέσουν να υλοποιηθούν μόνο με την παρουσία νέων σημαντικών παραγωγικών υποδομών.Και για τους δυο αγωγούς αερίου, με στόχο την εξισορρόπηση του κινδύνου μίας ενδεχόμενης διακοπής του ανεφοδιασμού, θα χρειαστεί να προβλεφθεί η δημιουργία αποθεμάτων κατά μήκος της διαδρομής, και επομένως μία από τις προτεραιότη-τες επένδυσης είναι η ανάπτυξη αυτών των υποδομών στην περιοχή των Βαλκανίων.Η Ιταλία δεν έχει αντιρρήσεις για την έναρξη και των δυο έρ-γων, που θεωρεί εξίσου σημαντικά για την αύξηση των ανε-φοδιασμών αερίου προς την Ευρώπη αρκεί να υλοποιηθούν παραγωγικά έργα που θα είναι σε θέση να τα τροφοδοτήσουν. Το Ιταλικό ενδιαφέρον για τον South Stream είναι βιομηχανι-κής φύσεως, μια που η ENI, που συμμετέχει σε αυτό με πο-σοστό 50%, είναι μεταξύ των λίγων εταιριών στον κόσμο που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις τεχνολογικές προκλήσεις που προϋποθέτει η διάβαση της Μαύρης Θάλασσας.Εκτός από τη διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών ανεφοδιασμού, η ενεργειακή ασφάλεια του τομέα του αερίου είναι άμεσα εξαρτημένη από δυο επιπλέον παράγοντες: τη δυνατότητα των Κρατών να αντλήσουν αποθηκευμένο αέριο στην επικράτειά τους και, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα να επενδύσουν φυσικά στις ροές του αερίου (reverse flow), το συντονισμό μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κρατών, όταν υπάρχει μία έκτακτη κατάσταση.Και στον ηλεκτρικό τομέα, οι προτεραιότητες είναι η διασύν-δεση και η ενίσχυση των δικτύων. Η Ιταλία συνεισφέρει σε αυτή τη διαδικασία μέσω συμφωνιών με πολλά Κράτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Αλβανία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία) που προβλέπουν και τη διασύνδεση του Ιταλικού δικτύου με την απέναντι όχθη της Αδριατικής Θάλασσας, και την ενίσχυση των διασυνδέσεων της περιοχής. Ο στόχος είναι να αναπτυχθεί μία ολοκληρωμένη αγορά στην περιοχή, και για να επιτρέψει νέες ροές ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα εκείνης που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές, που έχουν άλλες δυνατότητες σε αυτές τις Χώρες, και για να επι-τευχθούν οι Ευρωπαϊκοί στόχοι σε αυτόν τον τομέα.Η στρατηγική της Ιταλικής Κυβέρνησης προσανατολίζεται στην αξιοποίηση των γεωγραφικών και βιομηχανικών δυνα-τοτήτων της Χώρας και της αγοράς του αερίου (η τρίτη Ευρω-παϊκή αγορά) και του ηλεκτρικού, προς όφελος των Βαλκανι-κών περιοχών και ολόκληρης της ΕυρώπηςΟ συνεπής συνδυασμός πρωτοβουλιών επέκτασης των δια-συνδέσεων ανάμεσα στα δίκτυα και πρωτοβουλιών διαφο-ροποίησης των πηγών στις Χώρες της Νοτιοανατολικής Ευ-ρώπης θα συνεισφέρει στο να δημιουργηθεί μία αγορά στην οποία οι διασυνδεδεμένοι partner της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κοινότητας της Ενέργειας θα μπορέσουν να βρουν ένα ευνοϊκότερο mix πηγών και ένα αυξανόμενο επίπεδο ανταγω-νιστικότητας της προσφοράς.Αυτή η διαδικασία θα συνεισφέρει και στους Ευρωπαϊκούς στόχους ασφάλειας των ανεφοδιασμών, και στους κλιματι-κούς στόχους, καθιστώντας διαθέσιμες για την Κεντρική Ευ-ρώπη ανταγωνιστικές ποσότητες αερίου μέχρι το 2020, για την τροφοδότηση των στρατηγικών fuel switching coal-to-gas που αποτελούν ένα από τα εργαλεία για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα της θερμοηλεκτρικής παραγωγής.

20 notizie 35

articoloάρθρο

«Salonicco, 4 marzo 2010 – BEH (Bulgarian Energy Holding) e IGI Poseidon SA (joint venture paritetica tra DEPA, la società pubblica del gas in Grecia, ed EDISON) hanno finalizzato oggi l’intesa per la costituzione dell’Asset Company (BEH 50% e IGI Poseidon SA 50%) che realizzerà il nuovo gasdotto IGB (Interconnector Greece–Bulgaria) fra Grecia e Bulgaria. Dopo le approvazioni formali da parte delle rispettive società, verrà dato avvio alle attività di ingegneria propedeutiche alla costruzione del gasdotto. L’IGB trasporterà nuovo gas dal Corridoio Sud verso la Bulgaria e i paesi balcanici. Il Corridoio Sud comprende il collegamento tra Turchia, Grecia e Italia (ITGI) che consentirà all’Europa di importare circa 10 miliardi di metri cubi di gas naturale all’anno dalle aree del Mar Caspio e del Medio Oriente. Con una capacità compresa fra 3 e 5 miliardi di metri cubi di gas all’anno, l’IGB avrà una lunghezza di 160 chilometri e collegherà Komotini (Grecia) e Stara Zagora (Bulgaria). L’IGB consentirà alla Bulgaria di diversificare le proprie rotte di approvvigionamento accedendo alle fonti provenienti dalle aree del Mar Caspio (ad esempio Azerbaijan) attraverso la Grecia. Gli investimenti previsti per la realizzazione del metanodotto IGB ammontano complessivamente a 140 milioni di euro, con la possibilità di accesso a fondi previsti dall’European Economic Recovery Plan dell’UE per circa 45 milioni di euro. L’entrata in funzione del metanodotto è prevista nel 2013.

Edison Fondata nel 1883, Edison è la più antica società europea nel settore dell’energia. Oggi è un operatore leader in Italia nei settori dell’energia elettrica e degli idrocarburi con attività presenti in Europa, Nord Africa e Medio Oriente. Con oltre 12.000 MW di capacità elettrica installata, Edison ha realizzato nel corso degli ultimi 5 anni uno dei più significativi piani di investimento energetico in Europa. Nel settore degli idrocarburi, Edison ha una disponibilità di oltre 13 miliardi di metri cubi di gas all’anno ed è presente su tutta la catena dall’esplorazione alla produzione, all’importazione, alla distribuzione e alla vendita.

«BEH (Bulgarian Energy Holding) και IGI Poseidon SA (ισο-μερής joint venture ανάμεσα στην ΔΕΠΑ, την δημόσια εταιρία φυσικού αερίου στην Ελλάδα, και την EDISON) υπέγραψαν σήμερα την συμφωνία για την σύσταση της Asset Company(BEH 50% και IGI Poseidon SA 50%) που θα κατασκευάσει το νέο αγωγό φυσικού αερίου IGB (Interconnector Greece–Bulgaria) ανάμεσα σε Ελλάδα και Βουλγαρία.Μετά από τις επίσημες εγκρίσεις από τις αντίστοιχες εταιρίες, θα ξεκινήσουν οι προπαρασκευαστικές μηχανικές εργασί-ες για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου. Ο IGB θα μεταφέρει νέο αέριο από το Νότιο Διάδρομο προς την Βουλ-γαρία και τις Χώρες των Βαλκανίων. Ο Νότιος Διάδρομος πε-ριλαμβάνει τη σύνδεση μεταξύ Τουρκίας, Ελλάδας και Ιταλίας (ITGI) που θα επιτρέψει στην Ευρώπη να εισάγει περίπου 10 δις κυβικών μέτρων φυσικού αερίου τον χρόνο από τις περιο-χές τις Κασπίας Θάλασσας και της Μέσης Ανατολής.Με μία μεταφορική ικανότητα μεταξύ 3 και 5 δις κυβικών μέτρων αερίου τον χρόνο, ο IGB θα έχει ένα μήκος 160 χιλιο-μέτρων και θα συνδέσει την Κομοτηνή (Ελλάδα) με την Stara Zagora (Βουλγαρία). Ο IGB θα επιτρέψει στην Βουλγαρία να διαφοροποιήσει τις διαδρομές ανεφοδιασμού της προσφέρο-ντάς της πρόσβαση σε πηγές που προέρχονται από τις περιο-χές της Κασπίας Θάλασσας (για παράδειγμα το Αζερμπαϊτζάν) μέσω της Ελλάδας.Οι προβλεπόμενες επενδύσεις για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου ανέρχονται συνολικά σε 140 εκατομμύρια ευρώ, με τη δυνατότητα πρόσβασης σε κονδύλια που προ-βλέπονται από το European Economic Recovery Plan της Ε.Ε. περίπου 45 εκατομμυρίων ευρώ. Η έναρξη λειτουργίας του αγωγού αερίου προβλέπεται να γίνει το 2013.

Με έτος ίδρυσης το 1883, η Edison είναι η πιο παλιά Ευρωπα-ϊκή εταιρία του τομέα της ενέργειας. Σήμερα είναι κορυφαία εταιρία στην Ιταλία στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας και των υδρογονανθράκων με δραστηριότητες σε Ευρώπη, Βό-ρεια Αφρική και Μέση Ανατολή. Με περισσότερα από 12.000 MW εγκαταστημένης ηλεκτρικής ισχύος, η Edison υλοποίησε τα τελευταία 5 χρόνια ένα από τα σημαντικότερα προγράμ-ματα ενεργειακής επένδυσης στην Ευρώπη. Στον τομέα των υδρογονανθράκων, η Edison διαθέτει άνω των 13 δις κυβικών μέτρων φυσικού αερίου τον χρόνο και είναι παρούσα σε όλη την αλυσίδα από την εξερεύνηση μέχρι την παραγωγή, τη δι-ανομή και την πώληση.

EDISON, BEH E DEPA: INTESA PER COSTRUZIONE GASDOTTO GRECIA – BULGARIA (IGB)

EDISON, BEH E DEPA: ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΓΩΓΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ (IGB)

Passo in avanti nella realizzazione dell’IGB per incrementare la sicurezza energetica nell’area balcanicaPrevisti investimenti per 140 milioni di euroΒήμα μπροστά στην κατασκευή του IGB για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή των ΒαλκανίωνΠροβλέπονται επενδύσεις 140 εκατομμυρίων ευρώ


22 notizie 35

Ε. Κύριε Matassa, πέρασαν σχεδόν δυο χρόνια από το ξεκίνη-μα της συνεργασίας σας με την Aegean Airlines S.A., θα μπο-ρούσατε να μας σκιαγραφήσετε έναν απολογισμό αυτής της περιόδου?

Α. Νομίζω πως ήταν δυο χρόνια ιδιαίτερα έντονα από προσω-πικής και επαγγελματικής πλευράς. Η Aegean τα τελευταία δυο χρόνια αναπτύχθηκε σημαντικά στις κυριότερες Ευρωπαϊκές αγορές. Συγκεκριμένα το 2009 ξεκινήσαμε σταδιακά συνδέσεις με Βρυξέλλες, Βερολίνο, Βαρκελώνη, Βιέννη και Μαδρίτη. Ενι-σχύσαμε την παρουσία μας στο Παρίσι με μία δεύτερη πτήση και last but not least μεταφερθήκαμε από το αεροδρόμιο του Λονδίνου Stansted στο πιο στρατηγικής θέσης αεροδρόμιο του Λονδίνου Heathrow με μία σημαντική συνεργασία στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου με την bmi, British Midland.Το 2009 γιορτάσαμε και τα πρώτα δέκα χρόνια ύπαρξης μας και τον Μάιο γίναμε δεκτοί ως μελλοντικά μέλη της Star Alliance, της πιο σημαντικής και ουσιαστικής συμμαχίας των αεροπορι-κών μεταφορών. Είναι ένας σημαντικός στόχος που στο τέλος θα δώσει μεγάλες ευκαιρίες στην οικονομία της Χώρας και ου-σιαστικά οφέλη στην πελατεία σε σχέση με τις συνδέσεις και υπηρεσίες, συμμετέχοντας σε μία συμμαχία στην οποία συμμε-τέχουν 27 αεροπορικές εταιρίες.

Ε. Τι σας ώθησε να αποδεχθείτε την προσφορά της πιο σημα-ντικής και πολυβραβευμένης ιδιωτικής Ελληνικής αεροπορι-κής εταιρίας;

D. Dottor Matassa, sono passati quasi due anni dall’inizio della sua collaborazione con Aegean Airlines S.A., ci puo’ tracciare un bilancio di questo periodo?

R. Credo siano stati due anni particolarmente intensi da un punto di vista personale e professionale. Aegean negli ultimi due anni e’ cresciuta in maniera importante sui principali mercati europei. In particolare nel 2009 abbiamo progressivamente aperto collegamenti su Bruxelles, Berlino, Barcellona, Vienna e Madrid. Abbiamo intensificato la nostra presenza su Parigi con un secondo volo e last but not least ci siamo spostati dall’aereoporto di Londra Stansted a quello piu’ strategico di Londra Heathrow con una collabarazione importante sul mercato UK con bmi, British Midland.Nel 2009 abbiamo anche celebrato i nostri primi dieci anni di esistenza e a maggio siamo stati accettati come futuri membri di Star Alliance, l’alleanza piu’ importante e significativa del trasporto aereo. E’ un obiettivo importante che alla fine dara’ grandi opportunita’ all’economia del paese e significativi benefici alla clientela in termini di collegamenti e servizi, facendo parte di un’alleanza che annovera ben 27 compagnie aeree.

D. Che cosa l’ha spinta ad accettare l’offerta della piu’ importante e pluripremiata compagnia aerea privata greca?

Un manager italiano all’interno di AEGEAN AIRLINESΈνας Ιταλός manager στην AEGEAN AIRLINES

Intervista a Giovanni MatassaΣυνέντευξη του κ. Giovanni Matassa

Abbiamo incontrato il Dr. Giovanni Matassa, dal luglio del 2008 Direttore Commerciale di Aegean Airlines S.A., socio sostenitore della nostra Camera di Commercio.Συναντήσαμε τον κ. Giovanni Matassa, από τον Ιούλιο του 2008 Εμπορικό Διευθυντή της Aegean Airlines S.A., μέλος στήριξης του Επιμελητηρίου μας.

Α. Το 2008 ήμουν ένα στέλεχος της Alitalia και είχα πετύχει ση-μαντικούς επιχειρηματικούς στόχους. Παρόλα αυτά έψαχνα να μπορέσω να συμβάλλω σε ένα σημαντικό εγχείρημα. Και ήταν ακριβώς κατά τη διάρκεια του 2008 που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω το top management της Aegean και κυρίως να γνω-ρίσω το business plan που παρουσίαζε σημαντικές προκλήσεις. Με την επαγγελματική μου πορεία και κυρίως γνωρίζοντας τα επίπεδα επαγγελματικότητας της Aegean, ήταν σχεδόν μία υπο-χρεωτική επιλογή να μετακομίσω στην Ελλάδα και να συμμετά-σχω σε ένα team επαγγελματιών, υπό τις οδηγίες μίας αδιαφι-λονίκητης leadership και μεγάλων στόχων του Προέδρου μας, κ. Θ. Βασιλάκη.

Ε. Στον ορίζοντα διαφαίνεται μία συγχώνευση ανάμεσα στην Aegean Airlines S.A. και την Olimpic Air, εταιρία που γεννήθη-κε από τις στάχτες της παλιάς κρατικής αεροπορικής εταιρίας Olimpic. Ποιες αλλαγές προβλέπονται στις στρατηγικές και στις μελλοντικές επιχειρηματικές προοπτικές;

Α. Το μελλοντικό merge, που θα πρέπει να λάβει την απαραίτητη συμφωνία των αρμόδιων Ευρωπαϊ-κών Αρχών, πιστεύω θα δώσει μία σημαντι-κή φυσιογνωμία στις αεροπορικές μετα-φορές στην Ελλάδα. Θα είμαστε ένας σημαντικός, αξιόπιστος και αναγνω-ρισμένος μεταφορέας στην εγ-χώρια αγορά και στο διεθνές περιβάλλον των αεροπορι-κών μεταφορών.Μία επιχείρηση που θα διαθέτει επαγγελματικότητα, καινοτομία και πάρα πολλές υπηρεσίες για την πελατεία. Η επιτυχία μας θα είναι πάντα συνδεδε-μένη με την ικανοποί-ηση του επιβάτη και με την α π ο τ ε λ ε -σματικό-

R.Nel 2008 ero un dirigente Alitalia e avevo raggiunto importanti obiettivi aziendali. Cercavo tuttavia di poter dare il mio contributo ad un progetto importante. Ed e’ proprio nel corso del 2008 che ho avuto l’opportunita’ di consocere il top management di Aegean e soprattutto di conoscere il business plan che presentava delle sfide importanti. Con il mio percorso professionale e soprattuttto conoscendo i livelli di qualita’ e professionalita’ di Aegean, e’ stata quasi una scelta obbligata trasferirmi in Grecia e far parte di un team di professionisti, guidati dalla leadership indiscussa e dai grandi traguardi del nostro Presidente, Mr. T. Vassilakis.

D. All’orizzonte si prospetta una fusione tra Aegean Airlines S.A. e la Olimpic Air, societa’ nata dalle ceneri delle vecchia compagnia aerea di bandiera Olimpic; quali cambiamenti si prevedono nelle strategie e nelle prospettive future aziendali?R. Il futuro merge, che dovra’ avere il necessario accordo dalle competenti autorita’ europee, credo dara’ un fisionomia importante al trasporto aereo in Grecia. Saremo un vettore importante, affidabile e riconosciuto sul mercato nazionale e nella realta’ internazionale del trasporto aereo.Un’ azienda che avra’ professionalita’, innovazione e tanti serivizi per la clientela. Il nostro successo sara’ sempre legato alla soddisfazione del passeggero e all’efficacia di essere competitivi in una realta’ di continui cambiamenti. D. Certamente anche il mercato aereo e’ influenzato da questa grave crisi economica che non ha toccato solo l’intero pianeta, ma ben piu’ seriamente l’economia interna greca, martoriata dalla situzione disastrosa dei suoi conti pubblici. Quali possono essere le strategie giuste per una compagnia aerea, per affrontare al meglio una crisi economica di queste proporzioni?

R. La difficile realta’ economica in cui ci troviamo ha sicuramente impattatto sulla perfomance del trasporto aereo e anche la nostra efficacia ha dovuto fare i conti con una situazione economica estremamente difficile. Gia’ dalla fine del 2009 sono state messe a punto una serie di


24 notizie 35

τητα να είμαστε ανταγωνιστικοί σε ένα περιβάλλον συνεχών αλλαγών. Ε. Σίγουρα και η αεροπορική αγορά έχει επηρεαστεί από αυ-τήν την μεγάλη οικονομική κρίση που δεν άγγιξε μόνο ολό-κληρο τον πλανήτη, αλλά πολύ πιο σοβαρά την Ελληνική εθνική οικονομία, που ταλανίζεται από την καταστροφική κατάσταση των δημόσιων οικονομικών της. Ποιες μπορεί να είναι οι σωστές στρατηγικές για μία αεροπορική εταιρία, για να αντιμετωπίσει καλύτερα μία οικονομική κρίση τέτοιων δι-αστάσεων;

Α. Η δύσκολη οικονομική πραγματικότητα στην οποία βρισκό-μαστε έχει σίγουρα συνέπειες στην perfomance των αεροπορι-κών μεταφορών και κατά συνέπεια και η αποτελεσματικότητά μας αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει μία εξαιρετικά δυσμενή οι-κονομική κατάσταση. Ήδη από τα τέλη του 2009 έχουν ετοιμαστεί μία σειρά μέτρων για την εξασφάλιση της αποδοτικότητας των συνδέσεων μας. Εί-μαστε ένας ιδιωτικός μεταφορέας που πρέπει να δώσει μεγάλη προσοχή στους δικούς του οικονομικούς πόρους. Υπό αυτή την έννοια, πιστεύω πως το μελλοντικό merge με την Olympic είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αναπροσδιορίζοντας μία πιο ορθή παρουσία των αεροπορικών μεταφορών στην Ελλάδα. Ε. Ας έρθουμε στην πόλη μας. Η Θεσσαλονίκη ήταν για με-ρικούς τερματικός σταθμός μίας απευθείας σύνδεσης με το αεροδρόμιο του Μιλάνο Malpensa. Από τα στοιχεία που δη-μοσιεύθηκαν η πτήση είχε μία καλή αποδοτικότητα: είναι στο πρόγραμμα η επαναφορά αυτής της πτήσης και ενδεχομένως η έναρξη νέων δρομολογίων προς την Ιταλία λαμβάνοντας υπόψη και τον νέο ανταγωνισμό της EasyJet και της RyanAir που εμφανίζονται στην αγορά της Βόρειας και Κεντρικής Ελ-λάδας;

A. Η Θεσσαλονίκη αντιπροσωπεύει μία στρατηγική αγορά, ιδι-αίτερης σημασίας. Η παρουσία μας με το πέρασμα των χρόνων αυξήθηκε όλο και πιο πολύ: οι σημαντικές εθνικές συνδέσεις, ανάμεσα στις οποίες οι ήδη ενεργές από τον Απρίλιο με Σάμο, Κέρκυρα και Καλαμάτα και οι διεθνείς με τη Γερμανία, σε συνερ-γασία με την Lufthansa δίνουν το νόημα του πόσο είναι σημα-ντική η παρουσία της Aegean σε αυτή τη σημαντική οικονομική πρωτεύουσα της Ελλάδας.Η επιλογή να δραστηριοποιηθούμε προς την Malpensa ήταν ένα σημαντικό τεστ, που ωστόσο, παρά την αναμφισβήτητη δυ-ναμική του, πλήρωσε μία οικονομική perfomance που δεν ικα-νοποίησε τις προσδοκίες μας. Η Ιταλία παραμένει για εμάς μία μεγάλη αγορά και μία βέβαιη επιβεβαίωση μεγάλης τουριστικής και εμπορικής διασύνδεσης με την Ελλάδα. Σήμερα με τις πτήσεις μας από Αθήνα σε Fiumicino, Malpensa, Βενετία και με τις εποχικές σε Σαντορίνη και Μύκονο θέλουμε να αποδείξουμε πόσο ισχυρή είναι η παρουσία και το ενδιαφέρον μας προς την Ιταλία.Αλλά επιστρέφοντας στη Θεσσαλονίκη, θα ήθελα να πω πως παρατηρούμε προσεκτικά τις εξελίξεις της αγοράς και τον αντα-γωνισμό low cost. Δεν θα μείνουμε λοιπόν με σταυρωμένα χέρια και είμαι πεπεισμένος πως θα παρουσιάσουμε σημαντικές πρω-τοβουλίες στο προσεχές μέλλον.

misure per garantire la redditivita’ dei nostri collegamenti. Siamo un vettore privato che deve avere grande attenzione alle proprie risorse finanziarie. In questo senso, credo che il futuro merge con Olympic vada nella giusta direzione, ridifinendo una piu’ corretta presenza del traposto aereo in Grecia. D. Veniamo alla nostra citta’. Salonicco e’ stata per qualche mese terminale di un collegamento diretto con Milano Malpensa; dai dati emersi il volo ha avuto una buona operativita’: e’ in progetto il ripristino di questa tratta ed eventualmente l’installazione di nuovi tratte per l’Italia alla luce anche di una nuova concorrenza di EasyJet e di RyanAir che si stanno affacciando sul mercato del centro-nord della Grecia?

R. Salonicco rappresenta un mercato strategico, di importanza notevole.La nostra presenza negli anni si e’ andata sempre piu’ sviluppando: gli importanti collegamenti nazionali, tra questi quelli ormai operativi da Aprile su Samos, Corfu’ e Kalamata, quelli internazionali con la Germania, la collaborazione con Lufthansa danno il senso di quanto sia importante la presenza di Aegean su questa importante capitale economica della Grecia.La scelta di operare su Malpensa e’ stato un test importante, che tuttavia, sebbene l’indiscusso potenziale, ha dovuto scontare una perfomance economica non in linea con le nostre aspettative. L’Italia rimane per noi un grande mercato ed una sicura conferma di grande interscambio turistico e commerciale con la Grecia . Oggi con i nostri voli da Atene su Fiumicino, Malpensa , Venezia e quelli stagionali su Santorini e Mykonos vogliano dimostrare quanto sia forte la nostra presenza e la nostra attenzione sul Bel Paese.Ma tornando a Salonicco, vorrei dire che siamo attenti all’evoluzione del mercato e della competizione low cost. Non rimarremo a guardare e sono convinto che daremo segnali importanti nel prossimo futuro.

Breve biografia di Giovanni Matassa:Prima di passare ad Aegean Airlines S.A.,Giovanni Matassa ha lavorato nel settore Sales & Marketing, mantenendo varie posizioni manageriali all’interno di Alitalia per piu’ di 20 anni. Nel 2000, e’ stato promosso a Direttore Commerciale per il Centro-Est Europa, con base a Francoforte. Nel 2003, ha assunto la responsabilita’ di Direttore di Revenue Management & Distribution, prima di essere promosso come Direttore Europa Sales & Operations, posizione mantenuta fino al 2008.

Σύντομο βιογραφικό του Giovanni Matassa:Πριν περάσει στην Aegean Airlines S.A., ο Giovanni Matassa εργάστηκε στον τομέα Sales & Marketing, κατέχοντας διά-φορες θέσεις manager στην εταιρία Alitalia για περισσότερα από 20 χρόνια. Το 2000, προήχθη σε Εμπορικό Διευθυντή για την Κεντροανατολική Ευρώπη, με βάση την Φρανκφούρτη. Το 2003, ανέλαβε καθήκοντα Διευθυντή Revenue Management & Distribution, πριν προαχθεί σε Διευθυντή Ευρώπης Sales & Operations, θέση που διατήρησε μέχρι το 2008.

26 notizie 35

articoloάρθρο

Στις αρχές της νέας χρονιάς, η νέα Ελληνο-ιταλική εταιρία ναυ-σιπλοΐας Adriatic Lines εγκαινίασε την πρώτη γραμμή ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα που είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στη μεταφορά βαριών μεταφορικών μέσων.Ο στόλος, που δημιουργήθηκε από την Joint Venture μεταξύ της Ιταλικής Trans Ferry και της Ελληνικής Ocean Finance, διαθέτει δυο δίδυμα πλοία με ικανότητα φορτίου 165 ρυμουλκά φορτη-γά και 200 επιβάτες το καθένα και κάνει έξι εβδομαδιαία δρομο-λόγια στη διαδρομή Ravenna-Κόρινθος-Bari.Η Adriatic Lines κατέγραψε τους τελευταίους μήνες μία εβδομα-διαία αύξηση κατά 10% με περισσότερους από 400 πελάτες που έχουν ήδη χρησιμοποιήσει την γραμμή, όλα αυτά και χάρη στην επιλογή δυο λιμανιών σημαντικών στρατηγικά όπως η Ravenna και η Κόρινθος.

Agli inizi del nuovo anno, la nuova compagnia di navigazione italo-greca Adriatic Lines ha lanciato il primo servizio di linea tra Italia e Grecia esclusivamente dedicato al trasporto di mezzi pesanti .La flotta, nata dalla Joint Venture tra lítaliana Trans Ferry e la greca Ocean Finance, dispone di due navi gemelle con capacitá di carico di 165 articolati e 200 passeggeri ciascuna ed opera sei rotte settimanali sulla tratta Ravenna-Corinto-Bari.Adriatic Lines ha registrato negli ultimi mesi un una crescita settimanale del 10% con oltre 400 clienti che hanno giá utilizzato il servizio, tutto questo grazie anche alla scelta di due porti strategicamente importanti come Ravenna e Corinto.

Adriatic Lines lancia la prima linea marittima Italia-Grecia dedicata ai TIR

H Adriatic Lines εγκαινιάζει την πρώτη θαλάσσια γραμμή Ιταλίας-Ελλάδας αφιερωμένη για τα TIR

Τον Φεβρουάριο, η Ιταλική αντιπροσωπεία του Συνδέσμου του Τόξου Αδριατικής και Ιονίου (Associazione Arco Adriatico Ionio) υπέγραψε, στην Αθήνα, μία σημαντική συμφωνία με τον Πρόε-δρο της Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος - ENAE κ. Δράκο Δημήτριο. Από τη συνάντηση προέκυψε το Πρωτόκολ-λο Συμφωνίας που προβλέπει τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας -ΕΟΕΣ- με στόχο την καθιέρωση και την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων γειτονίας ανάμεσα στις Ιταλικές και Ελληνικές περιοχές.

Nel mese di febbraio, la delegazione italiana dellÁssociazione Arco Adriatico Ionio ha siglato, ad Atene, un importante accordo con il Presidente dellÚnione delle Prefetture Greche- ENAE Drakos Dimitris. Dallíncontro é nato il Protocollo dÍntesa che prevede la creazione di un nuovo Gruppo Europeo di Cooperazione Territoriale-GECT- con lóbiettivo di consacrare ed incrementare i rapporti di vicinato tra i territori italiani ed ellenici.

Il Protocollo dÌntesa tra Italia e Grecia e la creazione del Gruppo Europeo di Cooperazione Territoriale

Το Πρωτόκολλο Συμφωνίας μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας και η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας

Francesco Maria Autolino

notizie 35 27

articoloάρθρο

Πνιγμένη στα χρέη που αυξάνονται ραγδαίως και εκτεθειμένη στις πιέσεις της αγοράς, η Ελλάδα ζήτησε την ενεργοποίηση του προγράμματος βοήθειας που παρουσιάστηκε τους προηγούμε-νους μήνες από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισμα-τικό Ταμείο.Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου σε μία ανα-κοίνωση που μεταδόθηκε από το νησί του Καστελόριζου, στο Αιγαίο Πέλαγος., κάλεσε τις αρμόδιες κοινοτικές Αρχές να ενερ-γοποιήσουν το πακέτο σωτηρίας που προορίζεται για τη Χώρας μας, 45 δις ευρώ περίπου, έχοντας συναίσθηση της αδυναμίας της Αθήνας να ανταποκριθεί μόνη της στις υποχρεώσεις της. Το πρόγραμμα βοήθειας που προσφέρεται από τις 16 Χώρες της Ευρωζώνης, προβλέπει την χορήγηση στην Ελλάδα το τρέ-χον έτος διμερών δανείων ύψους 30 δις ευρώ, με ένα επιτόκιο του 5% όπως καθορίζεται από το Δ.Ν.Τ.Η Γερμανία θα είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος συνδράμοντας με 8,5 δις ευρώ ενώ το Δ.Ν.Τ. θα δώσει 15. Η Ιταλία, θα συνεισφέρει με περίπου 5,5 δις ευρώ στην οικονο-μική διάσωση της Ελλάδας που συμφωνήθηκε από τους ηγέτες του Eurogroup. Ο ίδιος ο Ιταλός Πρωθυπουργός κ. Berlusconi τους προηγούμενους μήνες υποστήριζε πλήρως την ιδέα πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να δώσει βοήθεια στην Ελλάδα για να την ανακουφίσει από την κατάσταση της κρίσης και δή-λωνε πως η Ε.Ε. δεν θα μπορούσε να μην βοηθήσει μία Χώρα της Ευρωζώνης σε κρίση όπως η Ελλάδα, ειδάλλως, συνέχιζε, δεν θα υπήρχε λόγος ύπαρξης της.Η Ελληνική κατάσταση χειροτέρευσε κατά το μήνα Απρίλιο μετά την ανακοίνωση της EUROSTAT, η οποία αναθεωρώντας για τρί-τη φορά το δημόσιο χρέος της Χώρας, το τοποθετούσε στο 13,6 % το 2009 με 273 δις ευρώ χρέους, στο 115% του Α.Ε.Π. και προ-βλέποντας μία άνοδο στο 120% του Α.Ε.Π.

Asfissiata da debiti in forte aumento e soggetta alla pressione del mercato, la Grecia ha chiesto láttivazione del piano di aiuti proposto nei mesi precedenti dallÚnione Europea e dal Fondo Monetario Internazionale.Il primo ministro greco George Papandreou in un comunicato trasmesso dallísola di Kastellorizo, nel mare Egeo, ha invitato le autoritá comunitarie competenti che si ponesse in marcia il pacchetto di salvataggio destinato al suo paese di circa 45 miliardi di Euro, cosciente dellíncapacitá di Atene di far fronte da sola alle obbligazioni. Il piano di aiuti offerto dai 16 paesi della Eurozona, prevede di concedere alla Grecia nellánno corrente prestiti bilaterali per 30 miliardi di Euro, con un interesse del 5% come stabilito dal FMI.La Germania sará il maggiore contribuente della regione con 8,5 miliardi di Euro mentre il FMI ne apporterá 15. LÍtalia, contribuirá con circa 5,5 miliardi di Euro al salvataggio finanziario del paese ellenico concordato dai leaders dellÉurogruppo. Lo stesso Presidente del Consiglio italiano Berlusconi nei mesi precedenti sosteneva pienemente lídea che la Unione Europea dovesse fornire aiuti alla Grecia per risollevarla dalla situazione di crisi ed affermava come lÚE non avrebbe potuto non aiutare un paese della zona euro in crisi come la Grecia, altrimenti, segue, non avrebbe ragione di esistere.La situazione greca si aggravó nel mese di aprile dopo lánnucio di EUROSTAT, che revisando per la terza volta il deficit pubblico del paese, lo situava al 13,6 % nel 2009 con 273 mila milioni di Euro di debito, con il 115% del PIL e previsionando un aumento del 120% del PIL.

Pronto il piano dellÚE e del FMI per salvare la Grecia

Έτοιμο το σχέδιο της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. για τη διάσωση της Ελλάδας

Francesco Maria Autolino

Ο ΕΟΕΣ αποτελεί ένα εδαφικό εργαλείο που διαθέτει νομική προσωπικότητα και είναι ικανό να προωθήσει τη διαχείριση και την εφαρμογή συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.Σύμφωνα με τον Αντινομάρχη κ. Pasqualino Piunti, ο Σύνδεσμος είναι μία σημαντική οργάνωση που εξαπλώνεται, αποτελούμενη σήμερα από 14 Νομούς και ασχολείται με τον συντονισμό των διεθνών προγραμμάτων για την τοπική ανάπτυξη.Τέλος, συνεχίζει ο κ. Piunti,με την επερχόμενη σύνταξη του κα-ταστατικού που θα γίνει στην Ιταλία, τα μέρη θα προσπαθήσουν να ιδρύσουν έναν από τους πιο μεγάλους ΕΟΕΣ της Ευρώπης, διευρύνοντας τη συμμετοχή σε άλλους παράκτιους Νομούς της Αδριατικής και του Ιονίου, στη Νότια και Βόρεια Ιταλία.

Il GECT rappresenta uno strumento territoriale dotato di personalitá giuridica e capace di promuovere la gestione e láttuazione di progetti confinanziati dallÚnione Europea.Secondo il Vice Presidente della Provincia Pasqualino Piunti, l´ Associazione costituisce una importante realtá in espansione, formata oggi da 14 province ed interessata alla coordinazione di progetti internazionali per lo sviluppo locale.Infine, continua Piunti, con la prossima stesura dello statuto che avverrá in Italia, le parti proveranno ad istituire uno dei GECT piú grandi dÉuropa, aprendo la partecipazione ad altre province costiere dellÁdriatico e dello Ionio, del Sud e del Nord Italia.

28 notizie 35

articoloάρθρο

Tο Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης συμμετέχει σε ένα καινοτομικό πρόγραμμα το οποίο, με συντονιστή το Βελ-γο-Ιταλικό Επιμελητήριο, θα μας απασχολήσει για ολόκληρη τη χρονιά μαζί με άλλα πέντε Ιταλικά Επιμελητήρια του εξωτερικού (CCIE) – Μπρατισλάβα, Σμύρνη, Λουξεμβούργο, Ροζάριο και Τελ Αβίβ – και των αντίστοιχων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στις επιχειρήσεις που θα επιλεγούν θα προσφερθεί σε αποκλειστικό-τητα η εξαιρετική δυνατότητα ενσωμάτωσης και συνεργασίας με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του εξωτερικού για την υλοποί-ηση διεθνών προγραμμάτων, λαμβάνοντας για αυτόν τον σκοπό χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η μεθοδολογία e-learning, η οποία δεν χρησιμοποιείται ακό-μη πολύ από τις επιχειρήσεις, παρουσιάζεται ως ένα εργαλείο επικοινωνίας και εκμάθησης για τη δημιουργία μίας εικονικής κοινότητας όπου οι επιχειρηματίες μπορούν να συνομιλήσουν στα μέρη και τις ώρες που επιθυμούν, αλλά κυρίως μπορούν να συνεργαστούν, λαμβάνοντας μία συνεχή υποστήριξη από τα το-πικά Εμπορικά Επιμελητήρια που, με τη σειρά τους, θα διοργα-νώνουν σεμινάρια κατάρτισης και θα επιβλέπουν ολόκληρη την εξελικτική πορεία των συνεργασιών. Η συνεισφορά που τα διάφορα Ιταλικά Επιμελητήρια του εξω-τερικού (CCIE) θα προσφέρουν, θα επιτρέψει την πολύπλευρη επέκταση της περιοχής του προγράμματος: στο Βέλγιο, στο Λουξεμβούργο, στην περιοχή του Δούναβη και των Βαλκανίων (Μπρατισλάβα), στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής (Ροζάριο), στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου πέρα από τη Θεσσαλο-νίκη (Σμύρνη, Τελ Αβίβ). Θα είναι αρμοδιότητα αυτών των Επι-μελητηρίων, σε συνεργασία με τα αντίστοιχα Ινστιτούτα για το Εξωτερικό Εμπόριο, η επιλογή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα συμμετάσχουν, αριθμητικά 1.000 Ιταλικών μονάδων και 500 για κάθε εμπλεκόμενη Χώρα. Κατά τη διαδικασία επιλογής θα ληφθούν υπόψη οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη συμμετάσχει σε Ιταλικές καμπάνιες προβολής ή που εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα.

Οι φάσεις του Προγράμματος• ΜετηνεπίβλεψητουΙταλικούΕπιμελητηρίουτουεξω-τερικού (CCIE) που συντονίζει το πρόγραμμα θα καθοριστούν αρχικά η μεθοδολογία εργασίας, οι στόχοι και τα καθήκοντα κάθε CCIE, που κατά τη δοκιμαστική περίοδο θα επικοινωνεί με τα άλλα μέσω τηλεδιάσκεψης ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (Φάση 1).

La Camera di Commercio Italo-Ellenica di Salonicco è coinvolta in un progetto innovativo che, coordinato dalla Camera di Commercio Belgo-Italiana, ci impegnerà per tutto l’anno insieme ad altre sei Camere di Commercio Italiane all’Estero (CCIE) – Bruxelles, Bratislava, Izmir, Lussemburgo, Rosario e Tel Aviv – e alle relative PMI. Alle imprese che saranno selezionate verrà offerta in esclusiva l’eccezionale opportunità di integrare e cooperare con le PMI estere nella realizzazione di progetti internazionali, ricevendo per questo finanziamenti dalla Commissione Europea. La metodologia e-learning, ancora troppo poco utilizzata dalle imprese, si propone come veicolo di comunicazione e di apprendimento per creare una comunità virtuale dove gli imprenditori possono dialogare nei luoghi e nei tempi desiderati, ma soprattutto possono cooperare, ricevendo un costante supporto da parte delle Camere di Commercio locali che, a loro volta, predisporranno dei seminari di formazione e monitoreranno l’intero percorso evolutivo delle partnerships. L’apporto che le varie CCIE offriranno, permetterà di estendere multilateralmente l’area del progetto: in Belgio, in Lussemburgo, nell’area danubiano-balcanica (Bratislava), nell’area dell’America Latina (Rosario), nell’area del Mediterraneo orientale oltre Salonicco (Izmir, Tel Aviv). Sarà di competenza delle stesse Camere di Commercio, in collaborazione con i rispettivi Istituti per il Commercio Estero, la selezione delle PMI aderenti, nel numero di 1.000 unità italiane e 500 per ogni Paese coinvolto. Nel processo di selezione si terrà anche conto delle aziende che sono già state coinvolte in campagne promozionali italiane o che manifestano interesse alla partecipazione al progetto.

Le fasi del Progetto• Con la supervisione della CCIE coordinatrice del progetto vengono inizialmente definiti la metodologia di lavoro, gli obiettivi e i compiti di ciascuna CCIE, che nel corso della sperimentazione interagirà con le altre tramite videoconferenza o posta elettronica (fase 1).• IlcompitodiciascunaCCIEconsistenell’individuarelepiattaforme informatiche e i pacchetti e-learning – o tradizionali – utilizzati dalle imprese locali, per permettere il confronto fra gli approcci utilizzati da ciascun Paese e valutarne i migliori (fase 2), adattando così la metodologia di lavoro predisposta nella

Πρόγραμμα / Progetto

E-learning

notizie 35 29

articoloάρθρο

30 notizie 35

articoloάρθρο

• Τα καθήκοντα του κάθε Ιταλικού Επιμελητηρίου τουεξωτερικού (CCIE) συνίστανται στον εντοπισμό των πληροφο-ριακών πλατφορμών και των πακέτων e-learning – ή παραδο-σιακών – που χρησιμοποιούνται από τις τοπικές επιχειρήσεις, για να μπορέσει να γίνει σύγκριση ανάμεσα στις προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται από κάθε Χώρα και να αξιολογηθούν οι καλύτερες (Φάση 2), προσαρμόζοντας με αυτόν τον τρόπο την μεθοδολογία εργασίας που ετοιμάστηκε στην πρώτη φάση, και εκπονώντας μία ad hoc για τους χρήστες (φάση 3). Στη συνέ-χεια γίνεται η επιλογή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (φάση 4), για τις οποίες προβλέπεται η δημιουργία μίας πλατφόρμας e-learning για την παρακολούθηση ενός εικονικού σεμιναρίου με θέμα τη διεθνοποίηση των επιχειρήσεων και τους Ευρωπα-ϊκούς θεσμούς. Με την ολοκλήρωσή του, πάντα μέσω της πλη-ροφοριακής πλατφόρμας, οι επιχειρήσεις θα έρθουν σε επαφή με άλλες ενδιαφερόμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις των ίδιων τομέων ή προγραμμάτων, οι οποίες θα μπορούν επομένως να αποδειχθούν πιθανοί συνεργάτες για την οικοδόμηση διεθνών συνεταιρισμών (φάση 5).• Τέλος,γιατονπιολεπτομερήέλεγχοτηςαποτελεσμα-τικότητας αυτού του πειραματικού προγράμματος θα επιλε-γούν πέντε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα υποβληθούν σε δειγματοληπτικά τεστ (φάση 6) και, βάση των στοιχείων που θα προκύψουν, θα προχωρήσουμε στη δημιουργία νέων πακέτων e-learning (φάση 7).• Στοτέλος,ολόκληρηημεθοδολογίαπουεφαρμόστη-κε με προσαρτημένα τα αποτελέσματα, θα δημοσιευθεί στο πε-ριοδικό του Επιμελητηρίου μας (φάση 8).

E-learning: τα είναι και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρει;Ο όρος “e-learning” γεννιέται ως συντομογραφία του “electronic learning” και σημαίνει μία αγωγή εκμάθησης που βασίζεται σε

prima fase, ed elaborandone una ad hoc per gli utenti (fase 3). Successivamente avviene la selezione delle PMI (fase 4), per le quali è prevista la creazione di una piattaforma e-learning per seguire un seminario virtuale relativo all’internazionalizzazione delle imprese e alle istituzioni europee. Al suo termine, sempre tramite la piattaforma informatica, le imprese entrano in contatto con altre PMI interessate agli stessi settori o programmi, le quali potranno pertanto rivelarsi possibili partner per strutturare consorzi internazionali (fase 5).• Infine, per monitorare più approfonditamentel’efficacia di questo progetto sperimentale verranno selezionate cinque PMI che saranno sottoposte a test campione (fase 6) e, in base ai dati ottenuti, si procederà alla creazione di nuovi pacchetti e-learning (fase 7).• Al termine, l’intera metodologia applicata conannessi i risultati, sarà pubblicata nella nostra rivista camerale (fase 8).

E-learning: cos’è e quali vantaggi può offrire?Il termine “e-learning” nasce come contrazione di “electronic learning” e indica un processo di apprendimento basato su procedure elettroniche. Per e-learning si intende, infatti, l’“on-line learning”, espressione tradotta in italiano “formazione in rete”.

Nello specifico, ciascun programma e-learning si caratterizza per:• L’impiego del computer come strumento principaleper la partecipazione al percorso di apprendimento;• L’utilizzo della connessione in rete e lo sviluppo diattività formative attraverso una tecnologia specifica detta “piattaforma tecnologica”;• L’indipendenza dal vincolo della presenza fisica odell’orario del modulo didattico;• La varietà dei contenuti dei corsi didattici, realizzatiin modalità multimediale (pagine html, animazioni, contributi audio/video, simulazioni, esercitazioni interattive, test), per favorire percorsi di studio personalizzati tenendo conto dei diversi stili di apprendimento e tipi di intelligenze;• Ilmonitoraggiocontinuodellivellodiapprendimentoattraverso frequenti momenti di valutazione e autovalutazione;• L’interazioneconidocenti/tutoreconglialtristudenti,per favorire contesti collettivi di apprendimento in rete.

I vantaggi apportati dalla metodologia e-learning sono numerosi, i corsi online garantiscono un’indiscutibile flessibilità e convenienza, perché raggiungono dappertutto gli utenti che possono accedere i contenuti in qualsiasi momento e in ogni luogo in cui esista una connessione ad internet. L’e-learning non è limitato alla sola formazione scolastica/universitaria ma costituisce fonte di apprendimento ed aggiornamento nella formazione aziendale, dove sempre più si investe in corsi di aggiornamento, e/o in corsi di lingua straniera. È inoltre una metodologia particolarmente vantaggiosa per le aziende con una pluralità di sedi, poiché permette di formare il personale in loco, annullando le trasferte e i tempi legati agli spostamenti. La piattaforma tecnologica (o LMS, acronimo di “Learning

notizie 35 31

ηλεκτρονικές διαδικασίες. Ως e-learning εννοούμε, πράγματι, το “on-line learning”, έκφραση που μεταφράζεται στα Ελληνικά “κατάρτιση στο διαδίκτυο”.

Συγκεκριμένα, κάθε πρόγραμμα e-learning χαρακτηρίζεται από:• Τη χρήση του υπολογιστή ως κύριο εργαλείο για τησυμμετοχή στην πορεία της εκμάθησης,• Τηχρήσητηςσύνδεσηςστοδίκτυοκαιτηνανάπτυξηδραστηριοτήτων κατάρτισης μέσω μίας συγκεκριμένης τεχνο-λογίας που ονομάζεται “τεχνολογική πλατφόρμα”,• Τηνανεξαρτησίααπότηνυποχρέωσητηςφυσικήςπα-ρουσίας ή του ωραρίου του διδακτικού προγράμματος,• Ηποικιλίατωνπεριεχομένωντωνδιδακτικώνκύκλωνμαθημάτων, που γίνονται μέσω πολυμέσων (σελίδες html, κι-νούμενες εικόνες, συνεισφορές ήχου/εικόνας, εξομοιώσεις, δι-αδραστικές ασκήσεις, τεστ), για να διευκολυνθούν εξατομικευ-μένες διαδρομές μελέτης λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά στιλ εκμάθησης και είδη ευφυΐας,• Ησυνεχήςπαρακολούθησητουεπιπέδουεκμάθησηςμέσω συχνών περιστάσεων αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης,• Η διάδρασημε τους διδάσκοντες/tutor και με όλουςτους άλλους μαθητές, για να υποστηριχθούν συλλογικά περι-βάλλοντα εκμάθησης στο δίκτυο.

Τα πλεονεκτήματα που έχει η μεθοδολογία e-learning είναι πολ-λά, οι κύκλοι μαθημάτων online εξασφαλίζουν μία αναμφισβή-τητη προσαρμοστικότητα και ευκολία, γιατί φθάνουν παντού τους χρήστες που μπορούν να έχουν πρόσβαση στα περιεχό-μενα οποιαδήποτε στιγμή και σε οποιοδήποτε μέρος υπάρχει σύνδεση internet. Το e-learning δεν περιορίζεται μόνο στην σχολική/πανεπιστημιακή κατάρτιση αλλά αποτελεί πηγή εκμά-θησης και ενημέρωσης στην επιχειρηματική κατάρτιση, όπου όλο και περισσότερο επενδύουν σε κύκλους μαθημάτων ενημέ-ρωσης και/ή κύκλους μαθημάτων ξένης γλώσσας. Είναι εξάλλου μία μεθοδολογία ιδιαίτερα συμφέρουσα για τις επιχειρήσεις που έχουν πολλά παραρτήματα, διότι επιτρέπει την κατάρτιση του κατά τόπους προσωπικού, αποτρέποντας τις μετακινήσεις και το χάσιμο χρόνου που οφείλεται σε αυτές. Η τεχνολογική πλατφόρμα (ή LMS, ακρώνυμο του “Learning Management System”) είναι το βασικό συστατικό του e-learning διότι διαχειρίζεται τη διανομή και την καρποφορία της κατάρτι-σης: είναι ένα σύστημα που επιτρέπει την χάραξη των δραστη-ριοτήτων κατάρτισης του χρήστη (πρόσβαση στα περιεχόμενα, χρόνος καρποφορίας, αποτελέσματα των περιστάσεων αξιολό-γησης) και τη φοίτησή του στους κύκλους μαθημάτων. Ο χρή-στης και όλες οι πληροφορίες για τους κύκλους μαθημάτων παραμένουν στο ευρετήριο του database της πλατφόρμας, επι-τρέποντας με αυτόν τον τρόπο την πρόσβαση από οποιοδήποτε υπολογιστή που έχει σύνδεση internet. Η εικονική αίθουσα είναι η διδακτική μεθοδολογία που επιτρέ-πει τη διάδραση ανάμεσα στους χρήστες με διάφορους τρόπους επικοινωνίας: συγχρονικά, δηλαδή μέσω chat, κοινούς πίνακες, τηλεδιάσκεψη, ή ασύγχρονα, δηλαδή μέσω φόρουμ συζήτησης, πρόσβαση σε διδακτικά ή υποστηρικτικά υλικά.

Management System”) è la componente basilare dell’e-learning poiché gestisce la distribuzione e la fruizione della formazione: è un sistema che permette di tracciare le attività formative dell’utente (accesso ai contenuti, tempo di fruizione, risultati dei momenti valutativi) e la sua frequenza ai corsi. L’utente e tutte le informazioni sui corsi restano indicizzati nel database della piattaforma, permettendo così l’accesso da qualsiasi computer collegato ad internet. L’aula virtuale è la metodologia didattica che permette l’interazione fra gli utenti in varie modalità di comunicazione: sincrona, ovvero tramite chat, lavagne condivise, videoconferenza, o asincrona, cioè attraverso forum di discussione, accesso ai materiali didattici o di supporto.

articoloάρθρο

32 notizie 35 Mozzarellaarticoloάρθρο

ΚΚαταπολέμηση της νοθείας και προβολή σε διεθνές επίπε-δο: αυτοί είναι οι κυριότεροι στόχοι που έθεσαν οι διοργανω-τές της Ευρωπαϊκής Ημέρας της Μοτσαρέλας από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π. που διεξήχθη ταυτόχρονα σε 26 Ευρωπαϊκές Χώρες την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου. Το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, μαζί με όλα τα Ιταλικά Επι-μελητήρια της Ευρώπης, συμμετείχε σε αυτήν εκδήλωση, που διοργανώθηκε σε συνεργασία με τα Εμπορικά Επιμελητήρια του Salerno και της Caserta, την Περιφέρεια της Καμπανίας, την Assocamerestero (Ένωση Ιταλικών Επιμελητηρίων του εξωτερι-κού) και την Unioncamere Campania (Ένωση Επιμελητηρίων της Περιφέρειας της Καμπανίας). Στη Θεσσαλονίκη η εκδήλωση διεξήχθη στο Hotel Porto Palace και, όπως έγινε και στις άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις, και στη Θεσ-σαλονίκη προσκλήθηκαν εκπρόσωποι των Ελληνικών επιχειρή-σεων τροφίμων, εστιάτορες, δημοσιογράφοι, όπως επίσης και πολλά μέλη του Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου. Όλους τους ένωνε, το πάθος για τη “βασίλισσα της Μεσογειακής κουζίνας”, όπως συχνά χαρακτηρίζεται η Μοτσαρέλα από Βουβάλι της πε-ριοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π. Στην εκδήλωση έκαναν παρέμβαση με τηλεδιάσκεψη από τις Βρυξέλλες ο κ. Gianfranco Nappi, Υπεύθυνος για τη Γεωργία της Περιφέρειας της Καμπανίας και ο κ. Augusto Strianese, Πρόε-δρος της Assocamerestero (Ένωση Ιταλικών Επιμελητηρίων του εξωτερικού) και του Εμπορικού Επιμελητηρίου του Salerno.Με το πέρας των παρεμβάσεων τους, έγινε μία γευσιγνωσία για να απολαύσουν οι παρευρισκόμενοι τη γεύση της αληθινής Μο-τσαρέλας από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π.

Οι λόγοι για τους οποίους διοργανώθηκε μία Ευρωπαϊκή Ημέρα της Μοτσαρέλας από Βουβάλι της περιοχής της Κα-

Lotta alla contraffazione e promozione a livello internazionale: questi gli obiettivi principali che si sono posti gli organizzatori della Giornata Europea della Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. che si è svolta contemporaneamente in 26 Paesi europei mercoledì 24 febbraio. La Camera di Commercio Italo-Ellenica di Salonicco, insieme a tutte le Camere di Commercio Italiane in Europa, ha aderito a questa manifestazione, organizzata in collaborazione dalle Camere di Commercio di Salerno e Caserta, dalla Regione Campania, da Assocamerestero e da Unioncamere Campania. A Salonicco l’evento si è svolto all’Hotel Porto Palace e, così come nelle altre sedi europee della manifestazione, anche a Salonicco sono stati invitati rappresentanti delle aziende agroalimentari greche, ristoratori, giornalisti, oltre a numerosi soci della Camera di Commercio Italo-Ellenica. Ad accomunare tutti, la passione per la “regina della cucina mediterranea”, com’è spesso definita da Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. Per l’occasione sono intervenuti in videoconferenza da Bruxelles Gianfranco Nappi, Assessore all’Agricoltura della Regione Campania e Augusto Strianese, Presidente di Assocamerestero e della Camera di Commercio di Salerno.Al termine del loro intervento, si è tenuta una degustazione per far apprezzare ai presenti il sapore della vera Mozzarella di Bufala Campana D.O.P.

Perché una Giornata Europea della Mozzarella di Bufala Campana D.O.P.? La Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. è un prodotto simbolo, nonché un patrimonio del comparto agroalimentare non solo della Campania, ma dell’Italia. Come tale va difeso da ogni tipo di violazione del disciplinare DOP, oltre che da attacchi strumentali

Organizzata il 24 febbraio scorso in 26 Paesi Europei la giornata europea dedicata alla Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. Διοργανώθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2010 σε 26 Ευρωπαϊκές Χώρες η Ευρωπαϊκή ημέρα αφιερωμένη στην Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π. (Mozzarella di Bufala Campana D.O.P.)

Una giornata europea dedicata alla “regina della cucina mediterranea”

Μία Ευρωπαϊκή ημέρα αφιερωμένη στη “βασίλισσα της Μεσογειακής κουζίνας”

notizie 35 33Mozzarellaarticoloάρθρο

μπανίας Π.Ο.Π. Η Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π. είναι ένα προϊόν σύμβολο, καθώς και μία κληρονομιά του το-μέα των τροφίμων όχι μόνο της Καμπανίας, αλλά της Ιταλίας. Ως τέτοιο θα πρέπει να διαφυλαχθεί από κάθε είδος παραβίασης του καθεστώτος Π.Ο.Π., όπως επίσης και από ενορχηστρωμένες επιθέσεις με στόχο την δυσφήμιση της μοτσαρέλας ενώπιον των καταναλωτών. Είναι ακριβώς αυτό το πνεύμα που γιορτάστηκε η Ευρωπαϊκή Ημέρα της Μοτσαρέλας από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π. που επέτρεψε την γνωριμία και τη διάδο-ση σε διεθνές επίπεδο της ιστορίας και των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων αυτού του εκπληκτικού ποιοτικού προϊόντος.

Η γνώση και η αναγνώριση της Μοτσαρέλας από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π.Ο όρος μοτσαρέλα εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1570 στο βιβλίο μαγειρικής “(Η Τέχνη και η Σύνεση) L’Arte e la Prudenza” του Bartolomeo Scappi, ενός εκ των σεφ της αυλής του Πάπα. Πριν από εκείνη τη στιγμή η μοτσαρέλα από Βουβάλι ονομαζό-ταν απλά “mozza”, ένας όρος που προέρχεται από την ονομασία της επεξεργασίας της mozzatura (αποκοπή) που γίνεται για να χωρίσουν από τη ζύμη το κάθε τμήμα.

Περιοχές παραγωγήςΗ μοτσαρέλα από βουβάλι είναι ένα τυροκομικό προϊόν της Νότιας Ιταλίας, που παραδοσιακά παράγεται στην περιοχή της Καμπανίας, κυρίως στους Νομούς της Caserta και του Salerno, αλλά και σε μερικές περιοχές των Νομών της Νapoli και του Benevento. Η μοτσαρέλα από βουβάλι της περιοχής της Κα-

volti a screditare la mozzarella di fronte ai consumatori. È proprio con questo spirito che è stata celebrata la Giornata Europea della Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. che ha permesso di conoscere e far conoscere a livello internazionale la storia e le caratteristiche di quest’eccellenza straordinaria.

Conoscere e riconoscere la Mozzarella di Bufala Campana D.O.P.Il termine mozzarella appare per la prima volta nel 1570 nel libro di cucina “L’Arte e la Prudenza” di Bartolomeo Scappi, uno degli chef della corte papale. Prima di allora, la mozzarella di Bufala era semplicemente chiamata “mozza”, termine che deriva dal nome dell’operazione di mozzatura compiuta per separare dall’impasto i singoli pezzi.

Zone di produzioneLa mozzarella di bufala è un prodotto caseario dell’Italia meridionale, prodotto tradizionalmente in Campania, soprattutto nelle province di Caserta e Salerno, ma anche in alcune aree del napoletano e del beneventano. La mozzarella di bufala campana è prodotta anche nel basso Lazio (storicamente territorio campano), e in alcuni comuni del foggiano (Manfredonia e San Giovanni Rotondo). Solo il latte proveniente da bufale allevate in queste zone può dare origine alla mozzarella che viene qualificata come “bufala campana D.O.P.”.

Denominazione d’origineLa Mozzarella di Bufala Campana è tutelata dal marchio di Denominazione di Origine Protetta (con Regolamento CE n. 1107 del 1996 registrata). Con tale riconoscimento vengono

34 notizie 35

articoloάρθρο

μπανίας παράγεται και στο νότιο Λάτιο (ιστορικά περιοχή της Καμπανίας), και σε μερικούς Δήμους του Νομού της Foggia (Manfredonia και San Giovanni Rotondo). Μόνο το γάλα που προέρχεται από βουβάλια που εκτρέφονται σε αυτές τις περι-οχές μπορεί να παράγει την μοτσαρέλα που χαρακτηρίζεται ως “από βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π.”.

istituzionalmente riconosciute le caratteristiche organolettiche e merceologiche del formaggio Mozzarella di Bufala Campana, che deve essere interamente prodotto con latte fresco proveniente da bufale allevate nelle zone di produzione riconosciute. Per essere definito “fresco”, il latte deve essere consegnato al caseificio entro la sedicesima ora dalla mungitura, come stabilito dall’art.3 del disciplinare di produzione approvato nel 1993.

Mozzarella

notizie 35 35

articoloάρθρο “regina della cucina mediterranea”

“η βασίλισσα της Μεσογειακής κουζίνας”

Ονομασία προέλευσης Η Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π. προστατεύεται από το σήμα Προστατευόμενη Ονομασία Προέ-λευσης (καταχωρημένη με τον Κανονισμό ΕΚ υπ’αριθμ. 1107 του 1996). Με αυτήν την πιστοποίηση αναγνωρίζονται θεσμικά τα οργανοληπτικά και εμπορευματολογικά χαρακτηριστικά του τυ-ριού Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας, που θα πρέπει να παράγεται εξολοκλήρου με φρέσκο γάλα προερ-χόμενο από βουβάλια που έχουν εκτραφεί στις αναγνωρισμένες περιοχές παραγωγής. Για να διαθέτει τον χαρακτηρισμό “φρέσκο”, το γάλα θα πρέπει να παραδίδεται στο τυροκομείο μέσα σε δεκαέξι ώρες από το άρμεγμα, όπως ορίζεται από το Άρθρο 3 του κανονισμού παρα-γωγής που εγκρίθηκε το 1993.Πάνω στη συσκευασία θα πρέπει να εμφανίζεται το λογότυπο Π.Ο.Π. Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας (“Mozzarella di Bufala Campana”) που αποτελείται στο πάνω

Sulla confezione deve apparire il logo D.O.P. “Mozzarella di Bufala Campana” che è costituito in alto da un sole rosso a raggiera, al centro dal profilo della testa di una bufala in nero e, nella parte inferiore da uno sfondo verde dove campeggia da scritta “Mozzarella di Bufala” di colore bianco. In basso, infine, appare la dicitura “Campana” in verde.

Tipologie La Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. è prodotta nelle tipiche forme tonde a treccia. Esiste anche in versione affumicata, che non va confusa con la provola.

La mozzarella di bufala: fiore all’occhiello dell’economia campanaLa Mozzarella di Bufala Campana D.O.P. è un esempio delle potenzialità del patrimonio caseario campano, che si contraddistingue per specifici elementi di tipicità in particolare

36 notizie 35

μέρος από έναν κόκκινο ήλιο με ακτίνες, στο κέ-ντρο από το περίγραμμα του κεφαλιού ενός βου-βαλιού σε μαύρο χρώμα, και στο κάτω μέρος από ένα πράσινο φόντο όπου ξεχωρίζει η αναγραφή Μοτσαρέλα από Βουβάλι (“Mozzarella di Bufala”) σε λευκό χρώμα. Κάτω κάτω, τέλος, εμφανίζεται η λέξη “Campana” (από την περιοχή της Καμπανίας σε πράσινο χρώμα.

Τυπολογίες Η Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Κα-μπανίας Π.Ο.Π.. παράγεται στα παραδοσιακά σχή-ματα στρόγγυλα με πλεξίδες. Υπάρχει και μία κα-πνιστή έκδοση, που δεν θα πρέπει να συγχέεται με το τυρί provola.

Η μοτσαρέλα από βουβάλι: το κόσμημα της οικο-νομίας της περιοχής της ΚαμπανίαςΗ Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Κα-μπανίας Π.Ο.Π. είναι ένα παράδειγμα των δυνατο-τήτων της τυροκομικής κληρονομιάς της περιοχής της Καμπανίας, που ξεχωρίζει λόγω συγκεκριμέ-νων χαρακτηριστικών στοιχείων ειδικά με την ιδι-ομορφία της εκτροφής βουβαλιών και τις τεχνικές παραγωγής. Η επιδεξιότητα των εκτροφέων, η μακροχρόνια εργασία γενετικής επιλογής, η ικανότητα των πα-ραγωγών να συνδυάζουν τις παλιές παραδόσεις με τις σύγχρονες απαιτήσεις τεχνολογικής καινο-τομίας, επέτρεψαν στην Μοτσαρέλα από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας να επικρατήσει στη διεθνή αγορά. Τις τελευταίες δεκαετίες η περιουσία σε βουβάλια αυξήθηκε σημαντικά, βοηθώντας στην ανάπτυξη ολόκληρου του τομέα, με μία μέση παραγωγή πε-ρίπου 33 χιλιάδων τόνων τον χρόνο, έναν κύκλο εργασιών γύρω στα 400 εκατομμύρια ευρώ και μία ετήσια αύξηση του 5% των εξαγωγών. Το ποσοστό της μοτσαρέλας Π.Ο.Π. που πωλείται στο εξωτερι-κό είναι περίπου το 18% του συνόλου των Ιταλικών τυριών, με μία ετήσια αύξηση που ανέρχεται περί-που στο 10%.

con le peculiarità dell’allevamento bufalino e delle tecniche di produzione. La competenza degli allevatori, il lungo lavoro di selezione genetica, la capacità dei produttori di coniugare le antiche tradizioni con le moderne esigenze di innovazione tecnologica, hanno consentito alla Mozzarella di Bufala Campana l’affermazione sul mercato internazionale. Negli ultimi decenni il patrimonio bufalino è notevolmente aumentato, favorendo lo sviluppo dell’intera filiera, con una produzione media di circa 33 mila tonnellate all’anno, un fatturato intorno ai 400 milioni di euro ed un aumento annuo del 5% delle esportazioni. La percentuale di mozzarella D.O.P. venduta all’estero è di circa il 18% del totale dei formaggi italiani, con un incremento annuo pari a circa il 10%.

articoloάρθρο “regina della cucina mediterranea” “η βασίλισσα της Μεσογειακής κουζίνας”

Mozzarella


notizie 35 37

38 notizie 35

attivitáδραστηριότητες Attivitá CameraliΔραστηριότητες του Επιμελητηρίου

Salonicco - La Mozzarella di Bufala Campana D.O.P.

In 26 citta’ europee contemporaneamente, tra cui Salonicco, si e’ svolta, il 24 febbraio scorso, la “Giornata Europea della Mozzarella di Bufala Campana D.O.P.”. L’evento, supportato dalla Regione Campania a dalle Camere di Commercio di Salerno e Caserta, ha avuto lo scopo di diffondere una giusta consapevolezza e conoscenza approfondita del prodotto che negli ultimi tempi aveva perso di credibilita’ a causa di alcune polemiche sulla sua qualita’. La nostra Camera di Commercio ha organizzato l’evento presso l’Hotel Porto Palace. Tra gli intervenuti: il Prefetto Psomiadis, giornalisti, responsabili acquisti di grosse catene di supermercati, ristoratori, soci camerali e la comunita’ italiana.

Θεσσαλονίκη – Η Μοτσαρέλα από Βουβάλι της πε-ριοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π.

Σε 26 Ευρωπαϊκές πόλεις ταυτόχρονα, μεταξύ των οποίων και στη Θεσσαλονίκη, διεξήχθη στις 24 Φεβρουαρίου 2010, η “Ευ-ρωπαϊκή Ημέρα της Μοτσαρέλας από Βουβάλι της περιοχής της Καμπανίας Π.Ο.Π.”. Η εκδήλωση, με την υποστήριξη της Περιφέρειας της Καμπανίας και των Εμπορικών Επιμελητη-ρίων του Salerno και της Caserta, είχε ως σκοπό τη διάδοση της σωστής ενημέρωσης και γνώσης του προϊόντος που τον τελευταίο καιρό είχε χάση την αξιοπιστία του λόγω κάποιων αντιπαραθέσεων σε σχέση με την ποιότητά του. Το Επιμελη-τήριό μας διοργάνωσε την εκδήλωση στο ξενοδοχείο Porto Palace. Ανάμεσα σε αυτούς που έδωσαν το παρόν: ο Νομάρ-χης κ. Ψωμιάδης, δημοσιογράφοι, υπεύθυνοι μεγάλων αλυσί-δων σουπερμάρκετ, εστιάτορες, μέλη του Επιμελητηρίου και η Ιταλική κοινότητα.

Salonicco - Conferenza “Energia nel Sud-Est Europa”

Dal 4 al 5 marzo, la Camera ha avuto la possibilita’ di affiancare l’Ambasciatore italiano in Grecia S.E. Gianpaolo Scarante nella partecipazione del Sottosegretario di Stato del Ministero dello Sviluppo Economico Italiano On. Stefano Saglia alla conferenza dal titolo “Energia nel Sud-Est Europa” organizzata dalla Banca Europea per gli investimenti. L’intervento del Sottosegretario e’ riportato per intero all’interno di questa rivista. Per l’occasione erano presenti anche rappresentanti della societa’ italiana per l’energia Edison con i quali la Camera ha discusso di comuni attivita’ future.

Θεσσαλονίκη - Συνέδριο “Ενέργεια στη Νοτιοανατολική Ευρώπη”

Στις 4 και 5 Μαρτίου, το Επιμελητήριο είχε τη δυνατότητα να πλαισιώσει τον Πρέσβη της Ιταλίας στην Ελλάδα κ. Gianpaolo Scarante στη συμμετοχή του Υφυπουργού Οικονομικής Ανά-πτυξης της Ιταλίας κ. Stefano Saglia στο συνέδριο με θέμα την

“Ενέργεια στη Νοτιοα-νατολική Ευρώπη” που διοργάνωσε η Ευρωπα-ϊκή Τράπεζα Επενδύσε-ων. Ολόκληρη η ομιλία του κ. Υφυπουργού δη-μοσιεύεται σε αυτό το τεύχος του περιοδικού. Με την ευκαιρία της εκδήλωσης παρευρέ-θησαν και εκπρόσωποι της Ιταλικής εταιρίας ενέργειας Edison με τους οποίους το Επι-μελητήριο συζήτησε για κοινές μελλοντικές πρωτοβουλίες.

notizie 35 39

attivitáδραστηριότητες

Συνεργασία µε τηνΑΡΠΑ ΑΕ logistics

ΑυτοδιαχείρισηΑποθεµάτων

µεταβλητό Κόστος,Αποθήκευση,

µηχαχογράφηση και παρακολούθηση

αποθεµάτων,συσκευασία,Μεταφορά, διανοµή,είσπραξη, διαχείριση

επιστροφών

Κόστος µεταφοράς

κόστος συντήρησηςοχηµάτων

κόστος ασφάλισης

κόστος προσωπικού

τηλ.: 2310 47 7240-2, fax: 2310 47 7241 e-mail: [email protected]

Αποθηκεύσεις∆ιανοµές

Υπηρεσίες LOGISTICS

Foggia - Incontro delle Camere di Commercio Italiane in Europa

Il 25 e il 26 marzo, il Presidente e il Segretario Generale della Camera si sono recati a Foggia dove hanno partecipato all’annuale Riunione delle Camere di Commercio Italiane dell’Europa. Per l’occasione sono stati allacciati rapporti con la locale Camera di Commercio per attivita’ future. Nell’ambito dell’incontro, si e’ svolta una visita alla Fiera dell’agroalimentare EuroMed & Food di Foggia che ha previsto l’organizzazione di incontri B2B tra aziende produttrici italiane e buyers provenienti dall’estero; la societa’ Enoteca Italiana, accompagnata dalla nostra Camera, ha svolto ben 45 incontri di lavoro.

Foggia – Συνάντηση των Ιταλικών Εμπορικών Επι-μελητηρίων στην Ευρώπη

Στις 25 και 26 Μαρτίου, ο Πρόεδρος και ο Γενικός Γραμματέας του Επιμελητηρίου ταξίδεψαν στη Foggia όπου συμμετείχαν στην ετήσια Σύνοδο των Ιταλικών Επιμελητηρίων της Ευρώ-πης. Με αυτήν την ευκαιρία ξεκίνησε μία συνεργασία με το το-πικό Εμπορικό Επιμελητήριο για μελλοντικές κοινές δραστη-ριότητες. Στα πλαίσια της Συνόδου, έγινε μία επίσκεψη στην Έκθεση Τροφίμων EuroMed & Food της Foggia όπου διοργα-νώθηκαν συναντήσεις B2B ανάμεσα σε Ιταλικές παραγωγικές επιχειρήσεις και buyers από το εξωτερικό. Η εταιρία Enoteca Italiana, συνοδευόμενη από το Επιμελητήριό μας, συναντήθη-κε με 45 Ιταλικές παραγωγικές επιχειρήσεις.

40 notizie 35


Salonicco – Festa della Repubblica Italiana

Il 30 maggio, e come ogni anno, la nostra Camera di Commercio, in collaborazione con l’Ambasciata d’Italia in Grecia, il Consolato Onorario di Salonicco e l’Istituto Italiano di Cultura della nostra citta’, organizzera’ i festeggiamenti per la Festa della Repubblica Italiana. Quest’anno, il tradizionale concerto avra’ come titolo “Gran Gala’ italiano: Arie tratte dalle opere e dalle operette” che sara’ eseguito da un soprano e da un tenore italiani accompagnati dal coro italiano InCanto. Per l’occasione si svolgera’ una Cerimonia di intitolazione della sede dell’Istituto Italiano di Cultura a Guelfo Zamboni, famoso Console italiano a Salonicco negli anni 40.

Θεσσαλονίκη – Επέτειος της Ιταλικής Δημοκρατίας

Στις 30 Μαΐου, όπως κάθε χρόνο, το Επιμελητήριό μας, σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ιταλίας στην Ελλά-δα, το Επίτιμο Ιταλικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της πόλης μας, θα δι-οργανώσει τον εορτασμό για την Επέτειο της Ιταλικής Δημοκρατίας. Φέτος, η παραδοσιακή συναυλία θα έχει τίτλο “Ιταλικό Γκραν Γκαλά: Άριες από τις όπερες και τις οπερέτες” και θα ερμηνευτεί από Ιταλούς σοπράνο και τενόρο με τη συνοδεία της Ιταλικής χορωδίας InCanto. Με την ευκαιρία της εκδήλωσης θα γίνει η Τελετή Με-τονομασίας του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου σε Guelfo Zamboni, διάσημου Ιταλού Προξένου στη Θεσ-σαλονίκη τη δεκαετία του 40.

Attivitá CameraliΔραστηριότητες του Επιμελητηρίου

Grecia - Marchio Ospitalita’ Italiana per i Ristoranti Italiani nel mondo

Finalmente i ristoranti italiani all’estero avranno una loro certificazione di qualita’. La nostra Camera di Commercio, in collaborazione con l’Unione delle Camere di Commercio Italiane e l’Istituto Nazionale Ricerche Turistiche, si occupera’ di raccogliere le candidature e di effettuare le visite di ispezione per controllare se i ristoranti italiani in Grecia possono veramente pregiarsi di questo nome.I responsabili dei ristoranti di cucina italiana interessati alla certificazione, sono pregati di contattare i nostri uffici.

Ελλάδα – Σήμα Ιταλικής Φιλοξενίας για τα Ιταλικά Εστιατόρια στον κόσμο

Επιτέλους τα Ιταλικά εστιατόρια στο εξωτερικό θα έχουν μία δική τους πιστοποίηση ποιότητας. Το Επιμελητήριό μας, σε συνεργασία με την Ένωση των Ιταλικών Εμπορικών Επιμε-λητηρίων και το Εθνικό Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών, θα ασχοληθεί με τη συλλογή των υποψηφιοτήτων και τη διενέρ-γεια των επιθεωρήσεων για να ελεγχθεί αν τα Ιταλικά εστιατό-ρια που υπάρχουν στην Ελλάδα μπορούν πράγματι να έχουν την τιμή να ονομάζονται έτσι.Οι υπεύθυνοι των εστιατορίων Ιταλικής κουζίνας που ενδια-φέρονται να αποκτήσουν την πιστοποίηση, παρακαλούνται να έρθουν σε επαφή με τα γραφεία μας.

notizie 35 41


MEMBERSHIP CARD: Nuova convenzione con ATAHOTELS

Si comunica che Assocamerestero ha siglato una nuova convenzione con la catena alberghiera Atahotels che dispone di strutture in tutta Italia. Per gli ALBERGHI (Milano, Roma e Torino) e i residence (area Milano) l’accordo dà diritto ad uno sconto del 12% sulla migliore tariffa del giorno (la BAR, ovvero la best available rate) a tutti i possessori della Membership card in regola con il bollino 2010 che e’ appena stata distribuita a tutti i soci. Per maggiori informazioni accedere all’area riservata MyMembershipCard del sito www.assocamerestero.it

MEMBERSHIP CARD: Νέα συμφωνία με τα ATAHOTELS

Ανακοινώνεται πως η Assocamerestero (Ένωση Ιταλικών Επι-μελητηρίων του εξωτερικού) υπέγραψε τη νέα συμφωνία με την ξενοδοχειακή αλυσίδα Atahotels που διαθέτει ξενοδοχεία

σε ολόκληρη την Ιταλία. Για τα ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ (Μιλά-νο, Ρώμη και Τορίνο) και τα residence

(περιοχή Μιλάνο) η συμ-φωνία δίνει δικαίωμα σε μία έκπτωση κατά 12% στην καλύτερη τιμή της ημέρας (την BAR, δηλαδή την best available rate) σε όλους τους κατόχους της Membership card που δι-αθέτουν το κουπόνι για το 2010 που μόλις στάλθηκε σε

όλα τα μέλη. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επι-σκεφθείτε τη σελίδα για τα μέλη MyMembershipCard του site www.assocamerestero.it

Rimini - Packology Fiera di Rimini ( 8-11 giugno 2010)

PACKOLOGY, il Salone delle Tecnologie del Packaging e il Processing (www.packologyexpo.com) è la nuova manifestazione organizzata da Rimini Fiera in partnership con UCIMA, l’Associazione confindustriale dei Costruttori Italiani delle Macchine Automatiche per il Confezionamento e l’Imballaggio che, con la sua base associativa di oltre 100 aziende, rappresenta circa il 70% del fatturato totale del settore italiano del packaging. PACKOLOGY metterà quindi in mostra le eccellenze tecnologiche e di innovazione dell’industria italiana del packaging, settore leader a livello mondiale e conseguentemente fortemente orientato all’export. PACKOLOGY pertanto sin dalla sua 1a edizione si pone l’obiettivo di attirare visitatori non solo dal mercato italiano ma dai principali paesi di sbocco delle tecnologie packaging.Il target visitatori di PACKOLOGY è rappresentato dai seguenti settori industriali (che più di altri acquistano tecnologie di processing e packaging per i loro prodotti): ALIMENTARE, BEVANDE, CHIMICO, COSMETICO, FARMACEUTICO, HEALTH CARE, BENI DI CONSUMO (NON FOOD).In occasione di PACKOLOGY, la nostra Camera di Commercio organizzera’ una missione imprenditoriale di 7 importatori greci del settore che accompagnera’ a visitare la fiera e a fornire loro sostegno durante gli incontri imprenditoriali B2B che verranno organizzati.Le aziende interessate sono pregate di contattare i nostri uffici.

Ρίμινι - Packology Έκθεση του Ρίμινι ( 8-11 Ιουνίου 2010)

PACKOLOGY, το Σαλόνι των Τεχνολογιών του Packaging και του Processing (www.packologyexpo.com) είναι η νέα εκδήλωση που διοργανώνει η Έκθεση του Ρίμινι σε συ-νεργασία με τον UCIMA, τον Σύνδεσμο Βιομη-χανιών των Ιταλών Κατασκευαστών Αυτόμα-των Μηχανημάτων για τη Συσκευασία και το Πακετάρισμα ο οποίος, με τη βάση μελών του που ξεπερνά τις 100 επιχειρήσεις, αντιπροσω-πεύει περίπου το 70% του συνολικού κύκλου εργασιών του Ιταλικού τομέα του packaging. Η Έκθεση PACKOLOGY θα παρουσιάσει επο-μένως τα τεχνολογικά και καινοτομικά προϊ-όντα υπεροχής της Ιταλικής βιομηχανίας του packaging, πρωτοπόρου τομέα σε παγκόσμιο

επίπεδο και κατά συνέπεια με ισχυρό προσανατολισμό προς τις εξαγωγές. Επομένως, η PACKOLOGY από την πρώτη χρονιά διεξαγωγής της έχει θέσει ως στόχο την προσέλκυση επισκε-πτών όχι μόνο από την Ιταλική αγορά αλλά και από τις σημα-ντικότερες αγορές διεξόδου των τεχνολογιών packaging.Το target επισκεπτών της PACKOLOGY αποτελείται από τους παρακάτω βιομηχανικούς τομείς (που αγοράζουν περισσό-τερο από άλλους τεχνολογίες processing και packaging για τα προϊόντα τους): ΤΡΟΦΙΜΑ, ΠΟΤΑ, ΧΗΜΙΚΑ, ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ, ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ, HEALTH CARE, ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΑΓΑΘΑ (NON FOOD).Με την ευκαιρία της Έκθεσης PACKOLOGY, το Επιμελητήριό μας θα διοργανώσει μία επιχειρηματική αποστολή 7 Ελλήνων εισαγωγέων του τομέα που θα συνοδέψει στην επίσκεψή τους στην έκθεση και θα τους προσφέρει υποστήριξη κατά τη δι-άρκεια των επιχειρηματικών συναντήσεων B2B που θα διορ-γανωθούν.Οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις παρακαλούνται να έρθουν σε επαφή με τα γραφεία μας.

42 notizie 35

attivitáδραστηριότητες Attivitá CameraliΔραστηριότητες του Επιμελητηρίου

Στην κατάταξη του περιοδικού Fortune για το 2009

Η EDISON ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΙΤΑΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Η Edison είναι η ιταλική εταιρεία με την καλύτερη φήμη σε δι-εθνές επίπεδο. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Edison κατέκτη-σε την πρώτη θέση στην κατάταξη των “World Most Admired Companies” για την Ιταλία, που συντάσσει και επιμελείται σε ετήσια βάση το αμερικανικό περιοδικό Fortune. Η Edison πέτυχε την καλύτερη βαθμολογία 6,96. Ακολουθούν η Eni με 5,92 και τα Ιταλικά Ταχυδρομεία με 4,56.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον τομέα της Ενέργειας, η Edison κατέλαβε τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη, μετά την E.ON.

Η διεθνής αυτή αναγνώριση αποδίδεται στον πρωταγω-νιστικό ρόλο που διαδραματίζει η Edison στην ανάπτυξη στρατηγικών έργων διεθνούς εμβέλειας για τον ευρωπαϊ-κό ενεργειακό εφοδιασμό, όπως ο αγωγός φυσικού αερίου Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας (ITGI) και ο σταθμός επαναεριοποί-ησης του Rovigo, ο οποίος είναι ο πρώτος offshore τερματι-κός σταθμός LNG στον κόσμο.

EDISON, PER FORTUNE LA MIGLIORE SOCIETA’ ITALIANA

Edison è la società italiana con la migliore reputazione a livello internazionale. Per il secondo anno consecutivo, Edison si è aggiudicata infatti il primo posto nella classifica “World Most Admired Companies” relativa all’Italia e pubblicata annualmente dalla rivista. Si posiziona con un punteggio di 6,96, seguita da Eni (5,92) e Poste Italiane (4,56).

Per il settore Energy, Edison si posiziona inoltre al secondo posto nella classifica mondiale dietro ad E.ON.

Il riconoscimento avviene dopo aver visto Edison protagonista nello sviluppo di progetti strategici di respiro internazionale per gli approvvigionamenti energetici europei quali l’ITGI (gasdotto Italia-Turchia-Grecia) e il rigassificatore di Rovigo, primo terminale GNL offshore al mondo.

Link classifica Fortune http://money.cnn.com/magazines/fortune/mostadmired/2010/intl/Italy.html

Το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσ-σαλονίκης προσέχει την “υγεία” των με-λών του.

Ολοκληρώθηκε η απο-στολή μέσω ταχυδρομεί-ου μίας “Κάρτας Υγείας” από το Επιμελητήριό μας. Η κάρτα, καρπός μίας συμφωνίας ανά-μεσα στο Επιμελητήριό μας και την ασφαλιστική εταιρία INTERSALONIKA ZOIS, θα δώσει το δικαί-ωμα σε όλα τα μέλη να επωφεληθούν από μία σειρά υπηρεσι-ών υγείας δωρεάν (ή με έκπτωση) μέσω των συμβεβλημένων εταιριών με την Intersalonika Zois. Τα μέλη που για διάφορους λόγους δεν παρέλαβαν αυτήν την κάρτα παρακαλούνται να έρθουν σε επαφή με τα γραφεία μας.

La Camera di Commercio I t a l o - e l l e n i c a di Salonicco si

prende cura della “salute” dei propri

soci.

E’ stata completata la distribuzione via posta di

una “Carta Salute” da parte della nostra Camera. La

carta, frutto di un accordo tra la nostra Camera e la societa’ di assicurazioni

INTERSALONIKA ZOIS, dara’ diritto a tutti i soci di usufruire di una serie

di servizi sanitari gratuiti (o scontati) attraverso le strutture convenzionate con Intersalonika Zois. I soci che per vari motivi non hanno ricevuto questa carta sono pregati di contattare i nostri uffici.

newsνέα

notizie 35 43


44 notizie 35

articoloάρθρο

H περιοχή του Prosecco εκτείνεται στην ορεινή πλευρά του Νομού του Treviso, ανάμεσα στις κωμοπόλεις του Conegliano και του Valdobbiadene. Ένα σύνολο λόφων που ξεκινώντας από την πεδιάδα διαδέχονται ο ένας τον άλλο μέχρι τα βουνά πριν από την οροσειρά των Άλπεων. Το Conegliano θεωρείται το πολιτιστικό κέντρο του Prosecco και έδρα της Οινολογικής Σχολής και των Ιδρυμάτων έρευνας, ενώ το Valdobbiadene, που κάθε χρόνο φιλοξενεί την Εθνική Έκθεση του Spumante, αποτελεί την κέντρο παραγωγής.

Η περιοχή παραγωγής εκτείνεται στην ορεινή πλευρά της Marca trevigiana, ανάμεσα σε Conegliano, Vittorio Veneto, Pieve di Soligo, Vidor e Valdobbiadene. Αφορά 15 Δήμους και εκτείνεται σε μία περιοχή περίπου περίπου 18 χιλιάδων εκτα-ρίων καλλιεργήσιμης γης. Τα αμπέλια καλλιεργούνται μόνο στις νότιες πλαγιές, σε ένα υψόμετρο μεταξύ 50 και 500 μέ-τρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Σήμερα στο μητρώο Π.Ο.Π. είναι εγγεγραμμένα περίπου 4.100 εκτάρια αμπελώνων, που τα καλλιεργούν 3.300 αμπελοκαλλιεργητές, από τα οποία συλλέχθηκαν στους τελευταίους τρύγους περίπου 10.500 κιλά ανά εκτάριο.

Οι επιχειρήσεις παραγωγής αφρώδους οίνου (spumante) εί-ναι περισσότερες από εκατό, γεγονός που καθιστά την περιο-χή του Conegliano-Valdobbiadene την πιο σημαντική Ιταλική οινολογική ζώνη με εξειδίκευση στο spumante με τη μέθοδο Charmat.Το κλίμα της λοφώδους περιοχής, μαζί με τα χαρακτηριστι-κά των εδαφών και του κυρίως νότιου προσανατολισμού των πλαγιών, καθιστά αυτή τη ζώνη ιδιαίτερα κατάλληλη για την καλλιέργεια αμπελιών. Ένα ευχάριστο κλίμα, τόσο που ιστορι-

Il territorio del Prosecco si estende nella fascia collinare della provincia di Treviso, compresa fra le cittadine di Conegliano e Valdobbiadene. Un insieme di catene collinari che dalla pianura si susseguono fino alle Prealpi. Se Conegliano è considerata il centro culturale della zona del Prosecco e sede della Scuola Enologica e delle istituzioni di ricerca, Valdobbiadene, che ogni anno ospita la Mostra Nazionale dello Spumante, ne costituisce il cuore produttivo.

La zona di produzione si estende sulla fascia collinare della Marca trevigiana, fra Conegliano, Vittorio Veneto, Pieve di Soligo, Vidor e Valdobbiadene; interessa 15 comuni e si estende su un’area di circa 18 mila ettari di superficie agricola. La vite è coltivata solo sui versanti meridionali, a un’altitudine compresa tra i 50 e i 500 metri slm. Attualmente all’albo Doc sono iscritti circa 4.100 ettari di vigneto, lavorati da 3.300 viticoltori, da cui sono stati raccolti nelle ultime vendemmie circa 105 quintali per ettaro.

Le aziende spumantische sono oltre cento, il che fa del comprensorio di Conegliano-Valdobbiadene il più importante distretto enologico italiano specializzato nella produzione di spumante con metodo Charmat.Il clima del comprensorio collinare, insieme alle caratteristiche dei terreni e alle esposizioni prevalentemente meridionali dei versanti, rende questa zona particolarmente adatta alla viticoltura. Un clima piacevole, tanto che storicamente i nobili veneziani amavano trascorrere l’estate in questi luoghi per sfuggire all’afa lagunare.

La storia del Prosecco è una storia antica e diverse sono le

Tutti pazzi per le Bollicine!

Ό λ οι τρελαίνονται με τις φυσαλίδες!

Le storia del Prosecco Italiano

Η ιστορία του Ιταλικού Prosecco

notizie 35 45

articoloάρθρο

ipotesi avanzate sulla sua origine. La più accreditata identifica il Prosecco con un vino noto ai tempi dell’Impero Romano, il Pucino, proveniente dalle colline carsiche che incorniciano a nord il golfo di Trieste, dove esisteva una località omonima e un vitigno del tutto simile denominato Glera. Le catalogazioni compiute nelle colline di Conegliano-Valdobbiadene all’inizio del Novecento mostrano l’esistenza di vari biotipi di prosecco.

I presenti sul territorio risultavano essere il prosecco tondo, il prosecco bianco o prosecco Balbi, con acino fenico, e il prosecco lungo, così detto per la forma allungata dell’acino. Il prosecco è un vitigno rustico e vigoroso, con tralci color nocciola e grappoli piuttosto grandi, lunghi, spargoli e alati; a maturazione gli acini assumono un bel colore giallo dorato. Il prosecco è il vitigno che garantisce la struttura base al vino di Conegliano-Valdobbiadene, ma Verdiso, Perera e Bianchetta, vitigni considerati minori, possono in alcune annate e in alcune zone contribuire con la loro specificità a mantenere l’equilibrio organolettico.

Il Verdiso veniva citato già nel ‘700 e nel XIX secolo era il vitigno più diffuso. Utilizzato nella vinificazione del Prosecco per aumentare l’acidità e la sapidità, è importante per equilibrare la componente acida nelle annate calde; oggi si cerca di valorizzarlo vinificando in purezza e ottenere un vino armonico e gradevole.

κά οι βενετσιάνοι ευγενείς λάτρευαν να περνάνε τα καλοκαίρια σε αυτά τα μέρη για να ξεφύγουν από την πνιγερή ατμόσφαιρα της λιμνοθάλασσας.

Η ιστορία του Prosecco είναι μία αρχαία ιστορία και είναι διά-φορες οι εικασίες που υπάρχουν για την προέλευσή του. Η πιο πιστευτή ταυτίζει το Prosecco με ένα κρασί γνωστό από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το Pucino, που προέρχο-νταν από τους λόφους carsiche που διασταυρώνονται βόρεια του κόλπου της Τεργέστης, όπου υπήρχε μία ομώνυμη τοπο-θεσία και ένα είδος κλήματος ακριβώς ίδιο με την ονομασία Glera. Οι καταχωρίσεις σε καταλόγους που έγιναν στους λό-φους του Conegliano-Valdobbiadene στις αρχές του εικοστού αιώνα δείχνουν την ύπαρξη διαφόρων βιότυπων prosecco.

Προκύπτει πως αυτά που υπήρχαν στην περιοχή ήταν το στρογγυλό prosecco, το λευκό prosecco ή prosecco Balbi, με φαινολική ρώγα, και το μακρύ prosecco lungo, αποκαλούμε-νο έτσι λόγω της μακριού σχήματος της ρώγας. Το prosecco είναι ένα είδος κλήματος απλό και δυνατό, με βλαστούς χρώ-ματος ανοιχτού καστανού και τσαμπιά αρκετά μεγάλα, μα-κριά, ανοιχτά τσαμπιά και φτερωτά. Με την ωρίμανση οι ρώ-γες παίρνουν ένα ωραίο χρυσαφί χρώμα. Το prosecco είναι το είδος κλήματος που εγγυάται τη βασική δομή του κρασιού του Conegliano-Valdobbiadene, όμως τα Verdiso, Perera και Bianchetta, είδη κλήματος που θεωρούνται υποδεέστερα, μπορούν μερικές χρονιές και σε μερικές περιοχές να συνεισφέ-

46 notizie 35

Ha grappoli di media grandezza con peduncoli molto lunghi ed erbacei, tralci lunghi e sottili di colore rossiccio. Gli acini sono medio grandi, di forma ellissoidale, con buccia di colore verde chiaro dalla caratteristica punteggiatura, che diventa giallo citrino a maturazione. La Perera, utilizzata nella vinificazione per aumentare il profumo e l’aroma, è un vitigno molto simile al Prosecco, con grappoli leggermente più grandi, acini di color giallo intenso e foglie verde scuro, lucide e lisce.

Il nome deriva dalla forma dell’acino simile ad una pera rovesciata o, secondo alcuni, dal gusto particolare della polpa che ricorda quello della pera. La Bianchetta, citata fin dal ‘500, veniva utilizzata, maturando prima, per ingentilire il Prosecco soprattutto nelle annate fredde. Coltivata ancora nelle zone più alte e impervie, ha una notevole vigoria, foglie color verde opaco e grappoli verdi-giallastri di media grandezza dotati di una grande ala ben evidenziata.

Il Prosecco di Conegliano-Valdobbiadene, nasce da poche ma precise regole che ne garantiscono l’unicità e l’autenticità. Tranquilli, Frizzante o Spumante, il Prosecco Doc di Conegliano-Valdobbiadene si riconosce per il colore giallo paglierino leggero, la moderata corposità, l’esclusivo profumo fruttato e floreale.

Prosecco di Conegliano-Valdobbiadene Tranquillo. E’ la versione meno conosciuta al di fuori della zona di produzione. Si ottiene dai vigneti più fitti e poco produttivi, e da uve ben mature. Il colore è paglierino delicato, i profumi sono di mela, pera, mandorla e di miele millefiori.

La struttura è soave e persistente, con un retrogusto talvolta gradevolmente amarognolo che lo rende più articolato e complesso. Si consiglia di berlo alla temperatura di 10.12°C su antipasti delicati di mare e di terra, minestre in brodo leggere e carni bianche.

articoloάρθρο

ρουν με την ιδιαιτερότητά τους στη διατήρηση της οργανολη-πτικής ισορροπίας.

Το Verdiso αναφέρονταν ήδη από τον 18ο αιώνα και τον 19ο ήταν το πιο διαδεδομένο είδος κλήματος. Χρησιμοποιούνταν στην οινοποίηση του Prosecco για να αυξήσει την οξύτητα και την γευστικότητα, είναι σημαντικό για την ισορρόπηση του όξινου συστατικού τις ζεστές χρονιές. Σήμερα γίνεται προ-σπάθεια αναβάθμισής του με την αγνή οινοποίησή του και την απόκτηση ενός αρμονικού και ευχάριστου κρασιού.

Έχει τσαμπιά μετρίου μεγέθους με μίσχους πολύ μακριούς και ποώδεις, μακριούς και λεπτούς βλαστούς κοκκινωπού χρώμα-τος. Οι ρώγες είναι μετρίου και μεγάλου μεγέθους, ελικοειδούς σχήματος, με φλούδα ανοιχτού πράσινου χρώματος με χαρα-κτηριστικές κηλίδες, που γίνεται κίτρινο του κίτρου όταν ωρι-μάζει. Το Perera, που χρησιμοποιείται στην οινοποίηση για να αυξήσει την ευωδία και το άρωμα, είναι ένα είδος κλήματος με πολλές ομοιότητες με το Prosecco, με τσαμπιά λίγο πιο μεγάλα, ρώγες έντονου κίτρινου χρώματος και φύλλα σκούρα πράσι-να, γυαλιστερά και λεία.

Η ονομασία προέρχεται από το σχήμα της ρώγας που μοιάζει με ένα αναποδογυρισμένο αχλάδι ή, σύμφωνα με μερικούς, από την ιδιαίτερη γεύση του καρπού που θυμίζει εκείνη του αχλαδιού. Το Bianchetta, που αναφέρεται από τον 16ο αιώνα, χρησιμοποιούνταν, αφού πρώτα ωρίμαζε, για να εξευγενίσει το Prosecco κυρίως τις κρύες χρονιές. Καλλιεργείται ακόμη στις πιο υψηλές και απρόσιτες περιοχές, έχει μία σημαντική αν-θηρότητα, φύλλα χρώματος πράσινου ματ και τσαμπιά πράσι-να-κιτρινωπά μετρίων διαστάσεων που διαθέτουν ένα μεγάλο φτερό που ξεχωρίζει.

Το Prosecco του Conegliano-Valdobbiadene, γίνεται με λίγους αλλά συγκεκριμένους κανόνες που εξασφαλίζουν την μονα-δικότητα και την αυθεντικότητά του. Tranquilli, Frizzante ή Spumante, το Prosecco Π.Ο.Π. του Conegliano-Valdobbiadene



notizie 35 47

articoloάρθρο

αναγνωρίζεται από το ελαφρύ αχυρένιο κίτρινο χρώμα, την μέτρια πυκνότητά του, το μοναδικό φρουτώδες και ανθικό άρωμα.

Prosecco του Conegliano-Valdobbiadene Tranquillo. Είναι η λιγότερη γνωστή έκδοση εκτός της περιοχής παραγωγής. Βγαίνει από τα πιο πυκνά και λιγότερο παραγωγικά κλήματα, και από σταφύλια πολύ ώριμα. Το χρώμα είναι ελαφρύ αχυρέ-νιο, τα αρώματα είναι μήλου, αχλαδιού, αμυγδάλου και μελιού εσάνς λουλουδιών.

Η δομή είναι απαλή και συνεχής, με μία γεύση που μένει ευχά-ριστα πικρούτσικη που το καθιστά πιο καθαρό και πολύπλοκο. Συνιστάται να το πίνεται σε θερμοκρασία 10.12°C με θαλασσι-νά και καλλιεργήσιμα ορεκτικά, ελαφριές σούπες με ζουμί και λευκά κρέατα.

Prosecco του Conegliano-Valdobbiadene Frizzante. Δημι-ουργήθηκε αρχικά με την ωρίμανση στις οινολάσπες του στο μπουκάλι (sur lie) και βγαίνει ξηρό και ελαφρύ. Εναρμονίζει την ευωδία των αρωμάτων των ποικιλιών του σταφυλιού με τη ζω-ηράδα των φυσαλίδων και γίνεται δροσερό, νεανικό και πολύ

Prosecco di Conegliano-Valdobbiadene Frizzante. Nasce originariamente con la rifermentazione in bottiglia (sur lie) e risulta asciutto e leggero; armonizza la fragranza dei profumi varietali dell’uva con la vivacità delle bollicine, risultando fresco, giovanile e molto godibile. Il colore è il caratteristico paglierino leggero, al naso l’aroma è ricco di sentori floreali e fruttati, con un prevalere di mela acerba e limone. Perfetto a 8-10°C come aperitivo, su antipasti e primi non elaborati.

Prosecco di Valdobbiadene Superiore di Cartizze. Cartizze è una piccola area di 106 ettari di vigneto, compresa tra le colline di S.Pietro di Barbozza, Santo Stefano e Saccol, nel comune di Vadobbiadene, dove si produce un Prosecco particolarmente pregevole. In Francia lo chiamerebbero cru, per le sue inconfondibili e aristocratiche peculiarità, un cru che nasce dalla perfetta combinazione tra un microclima dolce e un terreno antichissimo, originatosi dal sollevamento di fondali marini.

Nella zona di Cartizze le uve vengono vendemmiate tardi,

Tutti pazzi per le Bollicine!

Ό λ οι τρελαίνονται με τις φυσαλίδες!

48 notizie 35

quando gli acini mostrano i primi segni di appassimento naturale, ottenendo così in fase di vinificazione un Prosecco con aromi e sapori di grandissima intensità. Il colore è più intenso di quello del normale Prosecco, ha una complessità di profumi invitanti e ampi, dalla mela alla pera, dall’albicocca agli agrumi, alla rosa, con una piacevole nota di mandorla glassata al retrogusto. Il sapore è rotondo, con una morbida sapidità e un finissimo perlage. Per esaltare le sue caratteristiche viene prodotto quasi esclusivamente nella versione Dry. Il Cartizze va servito ad una temperatura di 7-8°C .

articoloάρθρο

απολαυστικό. Το χρώμα είναι το χαρακτηριστικό ελαφρύ αχυ-ρένιο, στη μύτη το άρωμα είναι πλούσιο από μυρωδιές λου-λουδιών και φρούτων, με μία υπερίσχυση του ξινού μήλου και του λεμονιού. Τέλειο στους 8-10°C σαν απεριτίφ, με ορεκτικά και πρώτα πιάτα που δεν είναι πολύπλοκα.

Prosecco του Valdobbiadene Superiore di Cartizze. Cartizze είναι μία μικρή περιοχή 106 εκταρίων αμπελώνων, που περι-λαμβάνεται ανάμεσα στους λόφους του S.Pietro di Barbozza, Santo Stefano και Saccol, στο Δήμο του Vadobbiadene, όπου παράγεται ένα Prosecco ιδιαίτερης αξίας. Στην Γαλλία θα το ονόμαζαν cru, λόγω των απαράμιλλων και αριστοκρατικών του ιδιαιτεροτήτων, ένα cru που γεννιέται από τον τέλειο συν-δυασμό ανάμεσα σε ένα ήπιο μικροκλίμα και ένα πανάρχαιο έδαφος, που δημιουργήθηκε από την ανύψωση των θαλάσσι-ων υδάτων.

Στην περιοχή του Cartizze ο τρύγος των σταφυλιών γίνεται αργά, όταν οι ρώγες δείχνουν τα πρώτα σημάδια φυσικού μαρασμού, βγάζοντας με αυτόν τον τρόπο στη φάση οινο-ποίησης ένα Prosecco με αρώματα και γεύσης πολύ μεγάλης έντασης. Το χρώμα είναι πιο έντονο από εκείνο του κανονικού Prosecco, διαθέτει μία πολυπλοκότητα ελκυστικών και ευρέων αρωμάτων, από το μήλο μέχρι το αχλάδι, από το βερίκοκο μέ-χρι τα εσπεριδοειδή, το τριαντάφυλλο, με μία ευχάριστη νότα γλασαρισμένου αμυγδάλου να μένει στη στόμα. Η γεύση είναι πλήρης, με μία απαλή νοστιμάδα και ένα πολύ λεπτό perlage. Για την ανάδειξη των χαρακτηριστικών του παράγεται σχεδόν αποκλειστικά στην έκδοση Dry. Το Cartizze σερβίρεται σε μία θερμοκρασία 7-8°C .



Per maggiori informazioni:La strada del Prosecco e vini dei colli Conegliano-Valdobbiadenewww.coneglianovaldobbiadene.it

Consorzio tutela del Vino Prosecco DOCwww.prosecco.it

Για περισσότερες πληροφορίες:Ο δρόμος του Prosecco και κρασιά των λόφων Conegliano-Valdobbiadenewww.coneglianovaldobbiadene.it

Κοινοπραξία προστασίας του Κρασιού Prosecco Π.Ο.Π.www.prosecco.it


notizie 35 49

50 notizie 35

articoloάρθρο

O Νομός της Foggia είναι μία γη πλούσια σε περιβαλλο-ντικές, μορφολογικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες. Αυτή η διαφορετικότητα αντανακλάται και στην ποικιλομορφία των ονομασιών του: ο Νομός της Foggia, πράγματι, ονομάζεται και Daunia ή Capitanata. Ολόκληρος ο Νομός είναι σε θέση να προτείνει μία τουριστική προσφορά σε τριακόσιες εξήντα μοίρες, κι αυτό επιβεβαιώνε-ται από το γεγονός πως κάθε χρόνο ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών κατακλύζει το Νομό της Foggia. Οι παραλίες του Gargano και των νησιών Tremiti αποτελούν τον πιο παραδοσιακό καλοκαιρινό τουριστικό προορισμό του Νομού, αλλά στη θάλασσα προστίθενται και τοπία πολύ δια-φορετικά, γοητευτικά και σαγηνευτικά, από τα Εθνικά Πάρκα μέχρι τον κάμπο του, από τα preappennini μέχρι τα βουνά της Daunia. Εκτός από τα πολυάριθμα μέρη που θα πρέπει να εξερευνή-σεις και τις φυσικές ομορφιές, η Capitanata, προσφέρει σε όποιον επιλέξει να την επισκεφθεί, πάμπολλες πολιτιστικές και θρησκευτικές ατραξιόν. Δώδεκα μήνες γεμάτοι εκδηλώ-σεις, εκθέσεις, πανηγύρια και γιορτές πολιούχων για να γνω-ρίσεις ακόμη καλύτερα τις παραδόσεις των περιοχών Dauni. Πρόσφατα, τα εγκαίνια του νέου Ναού του San Pio όπως επίσης και το άνοιγμα στο κοινό των αρχαιολογικών χώρων παλαιολιθικής και νεολιθικής εποχής εμπλούτισαν κι άλλο την τουριστική τάση ολόκληρου του Νομού. Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί πως η εκπληκτική ποικιλία των φυσικών πόρων του Νομού επιτρέπει στους τουρίστες να ασχοληθούν με αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες σε ένα φυσιολατρικό περιβάλλον, πάντα με πλήρη σεβασμό στον τόπο. Εξάλλου, αυτή η ίδια η φυσική ποικιλομορφία δρα ως στοιχείο προβολής μίας οινογαστρονομικής κουλτούρας πλούσια και ποιοτικής.

Ο Νομός της Foggia είναι μία γη που έχει χίλιες ιστορίες να διηγηθεί, το παρελθόν της οποίας διακλαδώνεται συνέχεια με το παρόν και το μέλλον, προσφέροντας ανεπανάληπτα οδοι-πορικά, πάντα πλούσια σε εκπλήξεις και νέα πράγματα να ανακαλύψεις.

La Provincia di Foggia è una terra ricca di peculiarità ambientali, paesaggistiche e culturali. Tale diversità si riflette anche nella varietà delle sue denominazioni: la Provincia di Foggia, infatti, viene chiamata anche Daunia o Capitanata. L’intera Provincia è in grado di proporre un’offerta turistica a trecentosessanta gradi, e ciò trova conferma nel fatto che ogni anno un numero sempre più grande di visitatori si riversa in provincia di Foggia. Le spiagge del Gargano e delle isole Tremiti costituiscono la più tradizionale meta turistica estiva nella Provincia, ma al mare si aggiungono anche paesaggi profondamente diversi pieni di suggestione e d’incanto che vanno dai parchi naturali alla pianura del Tavoliere, dai preappennini ai monti della Daunia. Oltre ai numerosi luoghi da esplorare e alle bellezze naturali, la Capitanata, offre a chi sceglie di visitarla, moltissime attrazioni culturali e religiose. Dodici mesi ricchi di appuntamenti, fiere, sagre e feste patronali per conoscere ancor meglio le tradizioni dei territori Dauni. Recentemente, l’inaugurazione del nuovo santuario di San Pio così come l’apertura al pubblico di siti archeologici di epoca paleolitica e neolitica hanno ulteriormente arricchito la vocazione turistica di tutta la Provincia. Infine, è da ricordare come la straordinaria varietà delle risorse ambientali della Provincia permetta ai turisti di svolgere attività sportiva e di svago in un’ottica naturalistica, sempre nel più totale rispetto del territorio. Inoltre, questa stessa varietà naturale funge da elemento promotore di una cultura enogastronomica ricca e di qualità.

La Provincia di Foggia è una terra che ha mille storie da raccontare, in cui il passato si intreccia costantemente con il presente ed il futuro, offrendo itinerari irripetibili, sempre ricchi di sorprese e di cose nuove da scoprire.

PROVINCIA DI FOGGIAAssessorato al Turismo

ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ FOGGIAΑντινομαρχία Τουρισμού

DAUNIA da vivereDAUNIA: Ένας τόπος που πρέπει να ζήσεις

Fonte: www.dauniadafavola.it

notizie 35 51

articoloάρθρο

ΑΚΤΗ ΤΟΥ GARGANO

Μία υπέροχη βουτιά στη φύση, ανάμεσα σε θάλασσα, ήλιο, παραλίες, δάση, σπηλιές, λόφους, λίμνες. Είναι το αποτέλεσμα που έχεις διασχίζοντας ολόκληρη την ακτή του Gargano, κα-τεβαίνοντας από τη Marina di Chieuti μέχρι τη Manfredonia. Μία αρμονική αλληλουχία τοποθεσιών, όρμων, διασταυρώσε-ων χρωμάτων που αποκαλύπτονται με μαγικό τρόπο ανάμεσα στα κλαδιά των δέντρων. Και ανάμεσα σε αυτά εμφανίζονται γοητευτικά χωριουδάκια χτισμένα στα βράχια της θάλασσας ή κολλημένα σε απότομα βουνά που βρίσκονται πίσω από την ακόμη αμόλυντη θάλασσα του Gargano. Μία ματιά πιο πέρα και βλέπεις να σχηματίζονται στον ορίζο-ντα τέσσερα ακανόνιστα προφίλ, τα νησιά Tremiti. Μοναδικό Ιταλικό αρχιπέλαγος στην Αδριατική, θεωρούνται αυθεντικά μαργαριτάρια καθώς και αγαπημένος προορισμός ενός συνέ-χεια αυξανόμενου αριθμού τουριστών και δυτών. Οι πυθμένες και οι σπηλιές τους είναι κάτι φανταστικό, και για αυτόν τον λόγο προστατεύονται με αυστηρούς κανόνες από το Νόμο. Η ακτή garganica παρουσιάζει σε μεγάλο τμήμα της ένα υψη-λό και βραχώδες μέτωπο στολισμένο σε μερικά σημεία από μικρούς ορμίσκους. Μερικές φορές απόκρυφες, άλλες ορατές από μακριά, άπειρα σπήλαια εμφανίζονται και αποτελούν μία ατραξιόν που δεν πρέπει να χάσει κανείς. Σε μερικές περιπτώ-σεις η πρόσβαση γίνεται μόνο από τη θάλασσα και το θέαμα που θα θαυμάσετε από τις μεγάλες βάρκες είναι από εκείνα

COSTA DEL GARGANO

Un magnifico bagno nella natura, tra mare, sole, spiagge, boschi, grotte, colline, laghi. È il risultato che si ottiene percorrendo l’intera costa del Gargano, scendendo da Marina di Chieuti fino a Manfredonia. Un susseguirsi armonioso di località, baie, incroci di colori che svettano d’incanto tra i rami degli alberi. E tra questi appaiono graziosi paesini arroccati sul mare o incollati sulle improvvise montagne che fanno da spalla al mare ancora incontaminato del Gargano. Uno sguardo più in là ed ecco abbozzate all’orizzonte quattro sagome irregolari, le Isole Tremiti. Unico arcipelago italiano dell’Adriatico, sono considerate delle autentiche perle nonché meta preferita da un sempre maggiore di turisti e sub. I suoi fondali e le sue grotte sono qualcosa di fantastico, e sono per questo tutelati da rigorose norme di legge. La costa garganica presenta in larga parte un fronte alto e roccioso impreziosito qua e là da piccole insenature. A volte discrete, altre ben visibili anche da lontano, un’infinità di grotte appaiono e costituiscono un’attrattiva imperdibile. In alcuni casi vi si può accedere solo dal mare e lo spettacolo che

notizie 3552

articoloάρθρο

που σου κόβουν την ανάσα, με ονειρεμένα χρώματα, αντα-νακλάσεις, σαγηνευτικά τοπία. Δίπλα σε τόση ομορφιά ολο-κληρώνουν το τοπίο απότομα βράχια και περίεργα “βραχώδη μνημεία” που αναδύονται εδώ και εκεί ενώ επιβλητικοί πύρ-γοι παρακολούθησης, χτισμένοι σε κάποια προεξοχή βράχου μπροστά στη θάλασσα, διηγούνται παλιές ιστορίες, που περι-έχουν και λεηλασίες που επιχειρήθηκαν και ολοκληρώθηκαν.

Για περισσότερες πληροφορίες:Είδος ακτής: αμμώδεις ακτές, βραχώδεις ακτές και θαλάσσια σπήλαιαΛιμάνια: Margherita di Savoia, Manfredonia, Mattinata, Vieste, Peschici, Rodi Garganico, Foce Varano, Foce di Caporale, Isole (Νήσοι) TremitiΈκταση των ακτών: Km. 230Θαλάσσιο Καταφύγιο των Νήσων Tremiti: 1509 ha, αμμώ-δεις και βραχώδεις πυθμένες με σφουγγάρια, κοράλλια και πάρα πολλά άλλα θαλάσσια είδηΜπλε σημαίες το 2006: Νήσοι Tremiti, Peschici, ViesteΠερίοδος: από Μάιο μέχρι Οκτώβριο

dai barconi si ammira è di quelli mozzafiato, con colori, riflessi, suggestioni da sogno. A corredo di tanta bellezza completano il quadro scogli e curiosi “monumenti rocciosi” che svettano di tanto in tanto mentre imponenti torri di avvistamento, arroccate su qualche sperone di roccia affacciato sul mare, raccontano di storie passate, fatte anche di saccheggi tentati e compiuti.

Per saperne di più:Tipo di costa: coste sabbiose, coste rocciose e grotte marinePorti presenti: Margherita di Savoia, Manfredonia, Mattinata, Vieste, Peschici, Rodi Garganico, Foce Varano, Foce di Caporale, Isole TremitiEstensione delle coste: Km. 230Riserva Marina delle Isole Tremiti: 1509 ha, fondali sabbiosi e rocciosi popolati da spugne, coralli e moltissime altre specie marineBandiere blu del 2006: Isole Tremiti, Peschici, ViestePeriodo: da maggio a ottobre

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΟΥ GARGANO

Η επίσκεψη στο Εθνικό Πάρκο του Gargano είναι μία μοναδι-κή ευκαιρία να βυθιστείτε σε μία φύση ζωντανή και μεταβλη-τή μόνο στην εξωτερική της όψη, εκείνη που επιβάλλεται από τον ρυθμό των εποχών. Δεν αλλάζει ποτέ, αντίθετα, εκείνο το

PARCO NAZIONALE DEL GARGANO

La visita al Parco Nazionale del Gargano è un’occasione unica per tuffarsi in una natura viva e mutevole solo negli aspetti esteriori, quelli dettati dal ritmo del tempo delle stagioni. Non muta mai, invece, quel solco della storia che è lo “Sperone

notizie 35 53

articoloάρθρο

ίχνος της ιστορίας που είναι το “Σπιρούνι της Ιταλίας”, εκείνο το Gargano των χιλίων πόρων που δεν έχουν ακόμη ανακα-λυφθεί πλήρως, που από το 1995 μπορεί να υπολογίζει και στην προστασία και την αξιοποίηση που προσφέρει το Εθνικό του Πάρκο, μεταξύ των μεγαλύτερων και ανθρωποκεντρικών της Ιταλίας. Η ευκαιρία είναι από εκείνες που δεν πρέπει να χαθούν, γιατί η επίσκεψη στο Πάρκο σημαίνει να διεισδύεις σε ένα βοτανικό καλειδοσκόπιο, τόσο πλούσιο σε είδη που περισσότερα από το ένα τρίτο των συνολικών που έχουν κα-ταγραφεί στην Ιταλία βρίσκονται εδώ. Η γενναιόδωρη φύση που κατακλύζει το Εθνικό Πάρκο, σε συνδυασμό με τα πρόσχαρα χωριά του λόφου, του βουνού, της θάλασσας και της λίμνης, μπορεί να εξερευνηθεί με κάθε μέσο. Οι εσωτερικοί και παραλιακοί δρόμοι θα προσφέρουν παντού αποσπάσματα ενός κόσμου που αιωρείται ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, ικανού να καταπλήξει με τις πάμπολλες ευκαιρίες ψυχαγωγίας και πολιτισμού: από τη θάλασσα έως τη γαστρονομία, από τους αρχαιολογικούς χώρους μέχρι τα μέρη της πίστης. Μία εκπληκτική ποικιλία φυσικών χώρων επιτρέπει, σε ακτίνα λίγων χιλιομέτρων, να πηγαίνεις από τις λίμνες στα δάση, από τα θαλάσσια σπήλαια σε εκείνα στο εσωτερικό, από τους βάλτους στις αλυκές. Ότι γεννιέται στη Lesina – ιδανικό λιμάνι εισόδου του μνημειώ-δους Εθνικού Πάρκου del Gargano – τελειώνει πιο κάτω, όπου η μεγάλη και γαλήνια έκταση των Βάλτων Frattarolo και Lago Salso ανάμεσα στη Manfredonia και τη Zapponeta είναι ένα

d’Italia”, quel Gargano dalle mille risorse non ancora del tutto esplorate, che dal 1995 può contare sulla protezione e valorizzazione offerta dal suo Parco Nazionale, tra i più grandi e antropizzati d’Italia. L’occasione è di quelle che non vanno perse, perché visitare il Parco significa addentrarsi in un caleidoscopio botanico, talmente ricco di specie che oltre un terzo di quelle censite in Italia si trovano qui. La generosa natura che popola il Parco Nazionale, abbinata ai ridenti paesi di collina, di montagna, di mare e di laguna, può essere perlustrata con ogni mezzo. Le strade interne e costiere offriranno ovunque spaccati di un mondo che oscilla tra sogno e realtà, capace di stupire per le tante occasioni di svago e di cultura: dal mare all’enogastronomia, dai siti archeologici ai luoghi di fede. Una straordinaria varietà di ambienti naturali permette, nel raggio di pochi chilometri, di passare dai laghi ai boschi, dalle grotte marine a quelle interne, delle paludi alle saline. Quel che nasce a Lesina – ideale porto di ingresso del monumentale Parco Nazionale del Gargano – termina più giù, dove l’ampia e tranquilla distesa delle Paludi Frattarolo e Lago Salso tra Manfredonia e Zapponeta è un ideale luogo di sosta e svernamento per tante specie faunistiche.

Per saperne di più:Parco Nazionale del Gargano (121.000 ha. Gargano): include diverse tipologie di ambienti naturali e pertanto ha

54 notizie 35

articoloάρθρο

ιδανικό μέρος στάσης και ξεχειμωνιάσματος για πολλά είδη της πανίδας.

Για περισσότερες πληροφορίες:Εθνικό Πάρκο του Gargano (121.000 ha. Gargano): περι-λαμβάνει διάφορες τυπολογίες φυσικών περιβαλλόντων και επομένως έναν υψηλότατο βαθμό βιοποικιλίαςΦυσικό Καταφύγιο “(Δάσος) Foresta Umbra” (399 ha. κε-ντρικό Gargano): βιογενετικό καταφύγιο ανάμεικτης Οξιάς και λευκού ΚαρπίνουΦυσικό καταφύγιο “Falascone” (48 ha. κεντρικό Gargano): φυσικό δάσος με οξιέςΦυσικό καταφύγιο “Sfilzi” (56 ha. κεντρικό Gargano): ολο-κληρωμένο καταφύγιο με Οξιά, Καρπίνο, Δρυ και υψηλότατη βιοποικιλίαΦυσικό καταφύγιο “Ischitella e Carpino” (299 ha. βόρειο Gargano): δάση με οξιές σε χαμηλό υψόμετρο και κατά συνέ-πεια περιγράφονται “υποβαθμισμένα”Φυσικό καταφύγιο “(Όρος) Monte Barone” (124 ha. νότιο Gargano): φυσικό πευκοδάσος με Πεύκο d’AleppoΦυσικό καταφύγιο “Isola varano” (154 ha. βόρειο Gargano, δίπλα στην λίμνη του Varano): πευκοδάσος με Πεύκο d’Aleppo και Θαλάσσιο ΠεύκοΦυσικό καταφύγιο “(Λίμνη) Lago di Lesina” (930 ha. Λίμνη της Lesina, βόρειο Gargano): Βάλτοι γλυκού και υφάλμυρου νερούΦυσικό καταφύγιο “(Βάλτος) Palude Frattarolo” (257 ha. νότιο Gargano): πλημμυρισμένα λιβάδια Αρμυρήθρας και άλλων ειδών που αντέχουν στα υφάλμυρα νεράΦυσικό καταφύγιο “(Νήσοι) Isole Tremiti” (1509 ha. (Νή-σοι) Isole Tremiti): αμμώδεις και βραχώδεις πυθμένες με πληθυσμούς σφουγγαριών, κοραλλιώνΦυσικό καταφύγιο “(Αλυκές) Saline di Margherita di Savoia” (3871 ha. νότιο Tavoliere): φυσικοί και τεχνητοί βάλτοι με βαθμό αλμυρότητας μεταβλητό και κατά μέσο όρο υψηλόΦυσικό καταφύγιο “Il monte” (130 ha. νότιο Tavoliere, δί-πλα στις Αλυκές της Margherita di Savoia): πλημμυρισμέ-να λιβάδια Αρμυρήθρας και άλλων ειδών που αντέχουν στα υφάλμυρα νεράΦυσικό καταφύγιο “Masseria Combattenti” (82 ha. νότιο Tavoliere, δίπλα στις Αλυκές της Margherita di Savoia): πλημμυρισμένα λιβάδια Αρμυρήθρας και άλλων ειδών που αντέχουν στα υφάλμυρα νεράΌαση LIPU «(Αμμόλοφος) Dune di Lesina» (25 ha. Duna di Lesina): κηλίδα στη Μεσόγειο με αμμόλοφουςΌαση WWF «La Salata» και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος (3 ha. βόρεια Ακτή garganica): μέρος υπόγειο και με πηγές. Σημαντική και η αρχαιολογική του αξίαΌαση “(Λίμνη) Lago Salso” (490 ha. νότιο Gargano): βάλτοι γλυκού νερού

un elevatissimo grado di biodiversitàRiserva naturale “Foresta Umbra” (399 ha. Gargano centrale): riserva biogenetica di Faggio misto a Carpino biancoRiserva naturale “Falascone” (48 ha. Gargano centrale): faggeta naturaleRiserva naturale “Sfilzi” (56 ha. Gargano centrale): riserva integrale con Faggio, Carpino, Leccio ad elevatissima biodiversitàRiserva naturale “Ischitella e Carpino” (299 ha. Gargano settentrionale): faggete ubicate a bassa quota e pertanto definite “depresse”Riserva naturale “Monte Barone” (124 ha. Gargano meridionale): pineta naturale di Pino d’AleppoRiserva naturale “Isola varano” (154 ha. Gargano settentrionale, adiacente la laguna di Varano): pinete a Pino d’Aleppo e Pino MarittimoRiserva naturale “Lago di Lesina” (930 ha. Laguna di Lesina, Gargano settentrionale): Paludi di acqua dolce e salmastraRiserva naturale “Palude Frattarolo” (257 ha. Gargano meridionale): prati allagati di Salicornia ed altre specie resistenti alle acque salmastreRiserva marina “Isole Tremiti” (1509 ha. Isole Tremiti): fondali sabbiosi e rocciosi popolati da spugne, coralliRiserva naturale “Saline di Margherita di Savoia” (3871 ha. Tavoliere meridionale): paludi naturali ed artificiali con grado di salinità variabile e mediamente altoRiserva naturale “Il monte” (130 ha. Tavoliere meridionale, adiacente alle Saline di Margherita di Savoia): prati allagati di Salicornia ed altre specie resistenti alle acque salmastreRiserva naturale “Masseria Combattenti” (82 ha. Tavoliere meridionale, adiacente alle Saline di Margherita di Savoia): prati allagati di Salicornia ed altre specie resistenti alle acque salmastreOasi LIPU «Dune di Lesina» (25 ha. Duna di Lesina): macchia mediterranea in ambiente dunaleOasi WWF «La Salata» anche di interesse archeologico (3 ha. Costa garganica settentrionale): ambiente ipogeo e sorgivo; notevole anche il valore archeologicoOasi “Lago Salso” (490 ha. Gargano meridionale): paludi di acqua dolce

notizie 35 55

articoloάρθρο

PREAPPENNINO

Η φύση, με τα χρώματά της και τον δροσερό και καθαρό της αέρα, κυριαρχεί ακόμη στο Preappennino dauno. Από τα φυ-σικά του μπαλκόνια εμφανίζονται στον κάμπο παραδοσιακά και φιλόξενα χωριά και οικισμοί. Το Preappennino είναι συνοριακή περιοχή, προχωρημένο φυ-λάκιο της ιστορίας, και αυτό το αναγνωρίζεις από κάθε πλευ-ρά, παίρνοντας απαντήσεις που θα είναι πάντα ικανοποιητικές: μικροί και μεγάλοι πύργοι (όπως εκείνο του Svevo-Angioino di Lucera), καθεδρικοί ναοί ανυπέρβλητης ιστορικής και αρχι-τεκτονικής αξίας (όπως ο ρωμανικός της Lucera ή εκείνος της Troia), αρχαιολογικές περιοχές εξαιρετικής αξίας (όπως εκείνη του Ascoli Satriano). Αλλά η ομορφιά αυτής της ευρείας περιοχής του Νομού της Foggia χαρακτηρίζεται από την μεγάλη ποικιλία τοποθεσιών και χωριών. Πώς να απαρνηθείς την λεπτομερή ανακάλυψη του αρχαίου οικισμού της Lucera με τις ιστορικές της γωνίες, ή της “Terra Vecchia” στο Pietramontecorvino; Ούτε μπορείς να παραμελήσεις να επισκεφθείς το Montecornacchia – την πιο ψηλή κορυφή της Puglia – με την γοητευτική λιμνούλα του. Για να μη μιλήσουμε για την λαϊκή πίστη, που στο πρόσωπο της Παναγίας τρέφει αισθήματα λατρείας που χάνονται στο πέρασμα των αιώνων.

Για περισσότερες πληροφορίες:Πάρκα και αρχαιολογικοί χώροι:• Αρχαιολογικό Πάρκο του Castel Fiorentino(Torremaggiore/Lucera): ερείπια της μεσαιωνικής πόλης του Fiorentino, γνωστής γιατί ήταν ο τόπος όπου πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 1250 ο Αυτοκράτορας Φρειδερίκος ο Β’.• ΑρχαιολογικόΠάρκοΤΟΥAscoliSatriano:νεολιθικόχωριό και νεκρόπολη καθώς και μερικά απομεινάρια κτιρίων της Ρωμαϊκής εποχής • (Αμφιθέατρο)AnfiteatroAugusteolucerino(Lucera):χαρακτηριστικό μνημείο της Αυγουσταίας εποχής, το μεγαλύ-τερο της Νότιας ΙταλίαςΚαθεδρικοί Ναοί: Cattedrali di Troia, Lucera, Bovino, Ascoli SatrianoΕκκλησίες: Chiesa di San Francesco Fasano (Lucera), Chiesa dell’Annunziata (Orsara di Puglia)Ιερά: Santuario Madonna di Valleverde (Bovino); Santuario della Madonna SS. Del Carmine (Accadia); Convento di Santa Maria della Consolazione (Deliceto)Πύργοι: Castello di Lucera, Pietra Montecorvino, Deliceto, Bovino, Sant’Agata di Puglia, Rocchetta Sant’Antonio, Ascoli Satriano; Serracapriola; Torre bizantina (Biccari)Περίοδος: όλο το χρόνο

PREAPPENNINO

La natura, con i suoi colori e la sua aria fresca e pura, regna ancora sovrana nel Preappennino dauno. Dai sui balconi naturali si affacciano sulla pianura borghi e paesi sempre caratteristici e ospitali. Il Preappennino è terra di confine, avamposto della storia, e lo si può conoscere da ogni punto di vista, ottenendo risposte che saranno sempre appaganti: castelli piccoli e grandi (come quello Svevo-Angioino di Lucera), cattedrali di impareggiabile valore storico e architettonico (come quella romanica di Lucera o quella di Troia), aree archeologiche di straordinario valore (come quella di Ascoli Satriano). Ma la bellezza di questa vasta area della provincia foggiana è caratterizzata dalla molteplice varietà di luoghi e paesi. Come rinunciare alla minuziosa scoperta del borgo antico di Lucera con i suoi angoli di storia, o di “Terra Vecchia” a Pietramontecorvino? Né si può tralasciare di far visita a Montecornacchia – la vetta più alta della Puglia – con il suo grazioso laghetto. Per non dire della religiosità popolare, che nei confronti della Madonna vanta sentimenti di devozione che si perdono nella notte dei tempi.

Per saperne di più:Parchi ed aree archeologiche:• Parco archeologico di Castel Fiorentino(Torremaggiore/Lucera): rovine della città medievale di Fiorentino, nota per essere il luogo in cui morì il 13 dicembre del 1250 l’imperatore Federico II• Parco archeologico di Ascoli Satriano: villaggioneolitico e necropoli oltre ad alcuni resti di edifici del periodo romano • AnfiteatroAugusteolucerino(Lucera):monumentotipico dell’età augustea, il più vasto dell’Italia meridionale, il più vasto dell’Italia meridionaleCattedrali: Cattedrali di Troia, Lucera, Bovino, Ascoli SatrianoChiese: Chiesa di San Francesco Fasano (Lucera), Chiesa dell’Annunziata (Orsara di Puglia)Santuari: Santuario Madonna di Valleverde (Bovino); Santuario della Madonna SS. Del Carmine (Accadia); Convento di Santa Maria della Consolazione (Deliceto)Castelli: Castello di Lucera, Pietra Montecorvino, Deliceto, Bovino, Sant’Agata di Puglia, Rocchetta Sant’Antonio, Ascoli Satriano; Serracapriola; Torre bizantina (Biccari)Periodo: tutto l’anno

notizie 3556

articoloάρθροarticoloάρθρο

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ

Ο Νομός της Foggia δεν είναι μόνο μία γη γεμάτη ήλιο, πλού-σια σε φυσικούς πόρους και ιστορικής και αρχιτεκτονικής γοητείας. Ένας άλλος τομέας, που συνδυάζει πνευματικότητα και μυστικισμό, του πρόσφερε εδώ και αιώνες διεθνή ανα-γνώριση: αυτή, πράγματι, είναι η γη του Αγίου Μιχαήλ του Αρ-χάγγελου και του Αγίου Πίου, εμβληματικές προσωπικότητες που κάθε χρόνο προσελκύουν εκατομμύρια προσκυνητές και πιστούς από όλο τον κόσμο. Ο δρόμος Via Sacra Longobardorum, από τους πιο γνωστούς “δρόμους της πίστης”, έχει ως σκοπό στάσεις στα πόδια του Αρχάγγελου Μιχαήλ που, σε μία σπηλιά χιλιετίας στο βουνό Monte Sant’Angelo στο πιο απόκρημνο τμήμα του Gargano, υποδέχεται εδώ και αιώνες τους πιστούς κάθε είδους, μεταξύ των οποίων Πάπες, Αγίους, ισχυρούς και απλούς προσκυνη-τές. Σε μικρή απόσταση από το Monte Sant’Angelo βρίσκεται το αβαείο του Pulsano, ένα μαγευτικό μέρος που μοιάζει σα να βρίσκεται έξω από τον κόσμο. Πιο πέρα, κοντά στη γειτο-νική San Marco in Lamis, η Μονή του San Matteo είναι άλλος ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς, και λίγο μετά βρί-σκεται η μονή του Stignano. Όμως είναι ο San Giovanni Rotondo, με τα θαύματα, το χά-ρισμα και τα θρησκευτικά και αγαθοεργή έργα του Padre Pio – που εδώ και λίγα χρόνια έγινε Άγιος με λαϊκή απαίτηση – ο πυρήνας ενός φαινομένου που μοιάζει σαν να μη σταματάει ποτέ. Το νέο μεγάλο Ιερό, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Renzo Piano, άνοιξε εδώ και λίγο καιρό τις πύλες του για να φιλοξενήσει ακόμη περισσότερους πιστούς στην τεράστια εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον Άγιο που χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Η περιοχή της Foggia χαρακτηρίζεται και από άλλα μέρη του πνεύματος τα οποία, αν και είναι λιγότερο γνωστά, αξίζουν εξίσου την προσοχή μας. Ιερά αφιερωμένα στην Παναγία υπάρχουν στο Bovino (Valleverde), την Cerignola (Madonna di Ripalta), στο Torremaggiore (Maria SS. della Fontana), στην Incoronata (κοντά στη Foggia) και στο Deliceto, όπου στην μονή Consolazione έμεινε ο Sant’Alfonso dè Liguori συνθέτο-ντας το διάσημο “Tu scendi dalle stelle”.

Για περισσότερες πληροφορίες:Τόποι προσκυνήματος:(Ιερό) Santuario di Santa Maria delle Grazie (San Giovanni Rotondo), (Νέα εκκλησία) Nuova chiesa di San Pio (San Giovanni Rotondo), (Βασιλική) Basilica di San Michele (Monte S.Angelo), (Ιερό) Santuario della Madonna dell’Incoronata (Foggia), Grotta di San Michele (Cagnano Varano), (Ιερό) Santuario della Madonna di Valleverde (Bovino), (Μονή) Convento di Stignano (San Marco in Lamis), (Μονή) Convento di San Matteo (San Marco in Lamis), (Εκκλησία) Chiesa Abbaziale “Santa Maria della Luce” (Mattinata), (Ιερό) Santuario di San Nazario (Poggio Imperiale), (Εκκλησία) Chiesa del Crocifisso di Varano (Ischitella), (Εκκλησία) Chiesa della Madonna di Ripalta (Cerignola), (Ιερό) Santuario della Madonna SS. Del Carmine (Accadia), (Μονή) Convento di S. Maria della Consolazione (Deliceto), (Μονή) Convento dei Cappuccini (Serracapriola)

MISTICISMO E FEDE

La provincia di Foggia non è solo una terra baciata dal sole, ricca di risorse naturali e di fascino storico e architettonico. Un’altra voce, che coniuga spiritualità e misticismo, le ha dato da secoli una ribalta internazionale: questa, infatti, è la terra di San Michele Arcangelo e di Santo Pio, figure emblematiche che ogni anno muovono milioni di pellegrini e devoti da ogni parte del mondo. La Via Sacra Longobardorum, tra le più note “strade della fede”, ha come obiettivo soste ai piedi dell’Arcangelo Michele che, in una millenaria grotta di Monte Sant’Angelo nella parte più aspra del Gargano, accoglie da secoli i fedeli di ogni specie, tra cui Papi, Santi, potenti e semplici pellegrini. A poca distanza da Monte Sant’Angelo si trova l’abbazia di Pulsano, un luogo incantato che pare trovarsi fuori dal mondo. Più in là, alle porte della vicina San Marco in Lamis, il Convento di San Matteo è un’altra delle mete privilegiate, e poco oltre ancora è situato il convento di Stignano. Ma è San Giovanni Rotondo, con i miracoli, il carisma e le opere religiose e caritative di Padre Pio – da pochi anni diventato Santo a furor di popolo – il baricentro di un fenomeno che non sembra avere mai soste. Il nuovo grande Santuario, progettato dall’architetto Renzo Piano, ha da poco aperto i battenti per ospitare ancora più fedeli nell’immensa chiesa dedicata al Santo delle stimmate. Il territorio foggiano è caratterizzato da altri luoghi dello spirito che, seppur meno noti, meritano altrettanta attenzione. Santuari Mariani sono presenti a Bovino (Valleverde), a Cerignola (Madonna di Ripalta), a Torremaggiore (Maria SS. della Fontana), all’Incoronata (nei pressi di Foggia) e a Deliceto, dove presso il convento della Consolazione soggiornò Sant’Alfonso dè Liguori componendo la popolare “Tu scendi dalle stelle”.

Per saperne di più:Luoghi di pellegrinaggio:Santuario di Santa Maria delle Grazie (San Giovanni Rotondo), Nuova chiesa di San Pio (San Giovanni Rotondo), Basilica di San Michele (Monte S.Angelo), Santuario della Madonna dell’Incoronata (Foggia), Grotta di San Michele (Cagnano Varano), Santuario della Madonna di Valleverde (Bovino), Convento di Stignano (San Marco in Lamis), Convento di San Matteo (San Marco in Lamis), Chiesa Abbaziale “Santa Maria della Luce” (Mattinata), Santuario di San Nazario (Poggio Imperiale), Chiesa del Crocifisso di Varano (Ischitella), Chiesa della Madonna di Ripalta (Cerignola), Santuario della Madonna SS. Del Carmine (Accadia), Convento di S. Maria della Consolazione (Deliceto), Convento dei Cappuccini (Serracapriola)

notizie 35 57

articoloάρθροarticoloάρθρο

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ

Αν και είναι ευρέως γνωστός ως Capitanata, στην πραγματι-κότητα το Νομό της Foggia τον ξέρουν και ως Daunia, από την ονομασία του Ελληνικού Βασιλείου Dauno, που προέρχε-ται από την Αρκαδία. Την ιστορία εκείνης της εποχής διηγού-νται διάφορα ευρήματα που συλλέχθηκαν σε μερικά μουσεία του Νομού. Παλαιολιθικά κοιτάσματα (Rignano Garganico), νεκροπόλεις (Mattinata, Peschici, Trinitapoli, Vieste), νεολιθι-κά χωριά (Foggia), Ρωμαϊκές πόλεις (Arpi, Lucera, Herdonia, Siponto), κάστρα (Bovino, Deliceto, Lucera, Monte Sant’Angelo, Torremaggiore, Pietramontecorvino, Rocchetta Sant’Antonio e Vieste), παλιοί Καθεδρικοί Ναοί και Αβαεία διεθνούς φήμης βρίσκονται διάσπαρτα σε ολόκληρο το Νομό της Foggia, επι-βεβαιώνοντας με αυτό τον τρόπο τη σπουδαιότητα του σε αρχαιολογικό και ιστορικό επίπεδο σε μία περιοχή τεραστίων διαστάσεων που μέχρι και σήμερα είναι γεμάτη αρχαιολογικά ευρήματα μερικά από τα οποία δεν έχουν ερευνηθεί πλήρως. Άλλα μέρη – όπως Herdonia, Passo di Corvo, Siponto, Monte Saraceno, Ascoli Satriano, Trinitapoli, Vieste, Grotta Paglicci – έχουν ήδη φανερώσει τα μυστικά τους προσφέροντας στους μελετητές, τους λάτρεις και στους τουρίστες που ενδιαφέρο-νται πιο πολύ μία πλούσια γκάμα γνωστικών δυνατοτήτων που έκαναν όλους να μιλάνε αυτή την περιοχή ως μία “γη της επαγγελίας” για τους λάτρεις της αρχαιολογίας.Πρόσφατες μελέτες τείνουν προς την αλλαγή του τόπου της ιστορικής μάχης με πρωταγωνιστή τον Αννίβα το 217 π.Χ.: δεν διεξήχθη στο Canne στις όχθες του Ofanto, αλλά πολύ πιο βό-ρεια κοντά στο σημερινό Castelluccio Valmaggiore, δηλαδή στο Νομό της Foggia. Είναι βέβαιο πως παραμένει ανεξίτηλη η επική μάχη που έγινε κοντά στο σημερινό Ascoli Satriano στην οποία, το 279 π.Χ. ο μυθικός Πύρος ηττήθηκε από τους Ρωμαίους.

Για περισσότερες πληροφορίες:Κάστρα: Monte S. Angelo, Manfredonia, Vieste, Peschici, Lucera, San Nicandro, Carpino, Ischitella, Vico del Gargano, San Nicola a Tremiti, Castel Pagano (Apricena), Torremaggiore, Castel Dragonara (Torremaggiore), Deliceto, Bovino, Sant’Agata di Puglia, Rocchetta S. Antonio, Ascoli Satriano, Serracapriola, S. Marco la Catola, Panni, Pietramontecorvino, Torre Bizantina di Biccari, Torre di Castelluccio Valmaggiore, Torre di Casalnuovo M.ro Torre Alemanna (Cerignola)Ιστορικά κέντρα: Accadia, Alberona, Ascoli Satriano, Biccari, Bovino, Cagnano Varano, Candela, Carpino, Castelluccio Valmaggiore, Cerignola, Chiesti, Deliceto, Faeto, Ischitella, Isole Tremiti, Lucera, Monte S.Angelo, Orsara di Puglia, Panni, Peschici, Pietra Monte Corvino, Rignano Garganico, Rocchetta S.Antonio, Rodi G.co, Roseto Valforte, San Giovanni Rotondo, S.Marco in Lamis, S.Marco la Catola, S.Severo, S.Agata di Puglia, Serracapriola, Troia, Vico del Gargano, Vieste, Volturara

STORIA ED ARCHEOLOGIA

Anche se nota come Capitanata, in realtà la provincia di Foggia è conosciuta anche come Daunia, dal nome del regno greco Dauno, proveniente dall’Arcadia. La storia di quel tempo è raccontata attraverso numerosi reperti raccolti in alcuni musei della provincia. Giacimenti paleolitici (Rignano Garganico), necropoli (Mattinata, Peschici, Trinitapoli, Vieste), villaggi neolitici (Foggia), città romane (Arpi, Lucera, Herdonia, Siponto), castelli (Bovino, Deliceto, Lucera, Monte Sant’Angelo, Torremaggiore, Pietramontecorvino, Rocchetta Sant’Antonio e Vieste), antiche cattedrali ed abbazie di fama internazionale puntellano a macchia di leopardo l’intero territorio della provincia di Foggia, confermando così la sua importanza in ambito archeologico e storico ad un territorio di vastissime proporzioni tuttora ricco di siti archeologici non ancora del tutto esplorati. Altri – come Herdonia, Passo di Corvo, Siponto, Monte Saraceno, Ascoli Satriano, Trinitapoli, Vieste, Grotta Paglicci – hanno già dischiuso i propri petali fornendo a studiosi, appassionati ed anche ai turisti più motivati un ricchissimo ventaglio di opportunità conoscitive che hanno fatto parlare di questa area come di una “terra promessa” per gli appassionati di archeologia.Studi recenti tendono anche a rettificare l’ubicazione del sito che ospitò la storica battaglia che vide protagonista Annibale nel 217 a.C.: non si sarebbe svolta a Canne sulle rive dell’Ofanto, ma molto più a nord, sulle colline nei pressi dell’attuale Castelluccio Valmaggiore, cioè in provincia di Foggia. Di certo resta indelebile l’epica battaglia combattuta nei pressi dell’attuale Ascoli Satriano che, nel 279 a.C. vide sconfitto il mitico Pirro per opera dei romani.

Per saperne di più:Castelli: Monte S. Angelo, Manfredonia, Vieste, Peschici, Lucera, San Nicandro, Carpino, Ischitella, Vico del Gargano, San Nicola a Tremiti, Castel Pagano (Apricena), Torremaggiore, Castel Dragonara (Torremaggiore), Deliceto, Bovino, Sant’Agata di Puglia, Rocchetta S. Antonio, Ascoli Satriano, Serracapriola, S. Marco la Catola, Panni, Pietramontecorvino, Torre Bizantina di Biccari, Torre di Castelluccio Valmaggiore, Torre di Casalnuovo M.ro Torre Alemanna (Cerignola)Centri storici: Accadia, Alberona, Ascoli Satriano, Biccari, Bovino, Cagnano Varano, Candela, Carpino, Castelluccio Valmaggiore, Cerignola, Chiesti, Deliceto, Faeto, Ischitella, Isole Tremiti, Lucera, Monte S.Angelo, Orsara di Puglia, Panni, Peschici, Pietra Monte Corvino, Rignano Garganico, Rocchetta S.Antonio, Rodi G.co, Roseto Valforte, San Giovanni Rotondo, S.Marco in Lamis, S.Marco la Catola, S.Severo, S.Agata di Puglia, Serracapriola, Troia, Vico del Gargano, Vieste, VolturaraEdifici religiosi di importanza storica ed architettonica:Basilica di San Michele (Monte Sant’Angelo), Cattedrale di

58 notizie 35

articoloάρθρο

Θρησκευτικά κτίρια ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας:(Βασιλική) Basilica di San Michele (Monte Sant’Angelo), (Κα-θεδρικός Ναός) Cattedrale di Lucera, (Καθεδρικός Ναός) Cattedrale di Troia, (Καθεδρικός Ναός) Cattedrale di Foggia, Complesso delle Croci (Foggia), Cattedrale di Bovino, (Κα-θεδρικός Ναός) Cattedrale di Ascoli Satriano, Cattedrale di San Severo, (Καθεδρικός Ναός) Cattedrale di Cerignola, (Εκ-κλησία) Chiesa di San Francesco Fasano (Lucera), (Αβαείο) Abbazia di San Nicola (Isole Tremiti), (Αβαείο) Abbazia di Pulsano (Monta Sant’Angelo), (Αβαείο) Abbazia di Ripalta (Lesina), (Μονή) Convento di Stignano (San Marco in Lamis), (Μονή) Convento di San Matteo (San Marco in Lamis), (Εκ-κλησία) Chiesa dell’Annunziata (Orsara di Puglia), Cappella della Madonna di Belmonte (S. Paolo di Civitate), (Εκκλησία) Chiesa di Santa Maria di Calena (Peschici), (Μονή) Convento di S. Maria della Consolazione (Deliceto), (Βασιλική) Basilica di S. Maria Maggiore (Manfredonia), (Αβαείο) Abbazia di S. Leonardo in Lama Volara (Manfredonia)

Αρχαιολογικά ευρήματα:Αρχαιολογικό Πάρκο των Ipogei (Trinitapoli): Υπόγειοι τά-φοι που περιγράφουν πιστά νεκρικά δόγματα και ιεροτελεστί-ες της μέσης εποχής του χαλκούΑρχαιολογικό Πάρκο “Passo di Corvo” (Foggia): Απομεινά-ρια του πιο μεγάλου νεολιθικού χωριού της Ευρώπης, εποχής 5ης-6ης χιλιετίας π.Χ.Αρχαιολογικό Πάρκο του Siponto (Manfredonia): Απομει-νάρια της αρχαίας Ρωμαϊκής πόλης του Siponto και παλαιο-χριστιανική ΒασιλικήΑρχαιολογικό Πάρκο του Ascoli Satriano (Ascoli Satriano): Νεολιθικό χωριό και νεκρόπολη με μερικά απομεινάρια κτιρί-ων της Ρωμαϊκής περιόδουΑρχαιολογικό Πάρκο “Grottone di Manaccore” (Peschici): Μεγάλη φυσική κοιλότητα με απομεινάρια καλύβας, τάφων και υλικών που χρησιμοποιούνταν για τη νηματουργία, ύφαν-ση, την επεξεργασία γάλακτος και μεταλλουργικές δραστηρι-ότητες την τελευταία περίοδο της εποχής του χαλκούΑρχαιολογικό Πάρκο της “Salata” (Vieste): Συγκροτήματα παλαιοχριστιανικών που βρίσκονται σε σπήλαιαΑρχαιολογικό Πάρκο του Monte Delio (San Nicandro Garganico): Ερείπια της αρχαίας μεσαιωνικής πόλης της Devia και πανέμορφη ρωμανική Εκκλησία της Santa MariaΑρχαιολογικό Πάρκο του Castel Fiorentino (Torremaggiore – Lucera): Ερείπια της μεσαιωνικής πόλης του Fiorentino, γνω-στής μια που ήταν ο τόπος όπου πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 1250 ο Αυτοκράτορας Φρειδερίκος ο Β’Αρχαιολογικό Πάρκο του Monte Saraceno (Mattinata): Πε-ρίπου 500 τάφοι που σκάφθηκαν στο βράχο από τον αρχαίο πολιτισμό των Dauni, που κάποτε καλύπτονταν από στήλες, μερικές από τις οποίες διατηρούνται στο Δημοτικό Μουσείο της Mattinata(Σπήλαιο) Grotta Paglicci (Rignano Garganico): Παλαιολι-θικό κοίτασμα διεθνούς φήμης(Αμφιθέατρο) Anfiteatro Augusteo lucerino (Lucera): Ρω-μαϊκό Αμφιθέατρο της Αυγουσταίας εποχής, το πιο μεγάλο της Νότιας ΙταλίαςHerdonia (Ordona): Απομεινάρια μίας αρχαίας Ρωμαϊκής πό-λης(Ερείπια) Rovine di Monte Sacro (Mattinata): εντυπωσιακά ερείπια του Ιερού Αβαείου της Αγίας Τριάδος (SS. Trinità) που κτίστηκε το 1058(Νεκρόπολη) Necropoli di Monte Civita (Ischitella): Νεκρό-πολη του 4ου – 5ου αιώνα π.Χ.

Lucera, Cattedrale di Troia, Cattedrale di Foggia, Complesso delle Croci (Foggia), Cattedrale di Bovino, Cattedrale di Ascoli Satriano, Cattedrale di San Severo, Cattedrale di Cerignola, Chiesa di San Francesco Fasano (Lucera), Abbazia di San Nicola (Isole Tremiti), Abbazia di Pulsano (Monta Sant’Angelo), Abbazia di Ripalta (Lesina), Convento di Stignano (San Marco in Lamis), Convento di San Matteo (San Marco in Lamis), Chiesa dell’Annunziata (Orsara di Puglia), Cappella della Madonna di Belmonte (S. Paolo di Civitate), Chiesa di Santa Maria di Calena (Peschici), Convento di S. Maria della Consolazione (Deliceto), Basilica di S. Maria Maggiore (Manfredonia), Abbazia di S. Leonardo in Lama Volara (Manfredonia)

Resti archeologici:Parco archeologico degli Ipogei (Trinitapoli): Ipogei che ben descrivono culti e riti funerari della media età del bronzoParco archeologico “Passo di Corvo” (Foggia): Resti del villaggio neolitico più grande d’Europa, databile al V-IV millennio a.C.Parco archeologico di Siponto (Manfredonia): Resti dell’antica città romana di Siponto e Basilica paleocristiana

Parco archeologico di Ascoli Satriano (Ascoli Satriano): Villaggio neolitico e necropoli oltre ad alcuni resti di edifici del periodo romanoParco Archeologico “Grottone di Manaccore” (Peschici): Ampia cavità naturale con resti di capanna, sepolture e materiali inerenti attività di filatura, tessitura, lavorazione del latte ed attività metallurgica nella tarda età del bronzoParco archeologico della “Salata” (Vieste): Complessi cimiteriali paleocristiani ubicati in grotteParco archeologico di Monte Delio (San Nicandro Garganico): Rovine dell’antica città medievale di Devia e bellissima chiesa romanica di Santa MariaParco archeologico di Castel Fiorentino (Torremaggiore – Lucera): Rovine della città medievale di Fiorentino, nota per essere il luogo in cui morì il 13 dicembre del 1250 l’imperatore Federico IIParco archeologico di Monte Saraceno (Mattinata): Circa 500 tombe scavate nella roccia dall’antica civiltà dei Dauni, un tempo ricoperte da stele, alcune delle quali conservate nel Museo Civico di MattinataGrotta Paglicci (Rignano Garganico): Giacimento paleolitico di fama internazionaleAnfiteatro Augusteo lucerino (Lucera): Anfiteatro romano dell’età augustea, il più vasto dell’Italia meridionaleHerdonia (Ordona): Resti di un’antica città romanaRovine di Monte Sacro (Mattinata): imponenti rovine dell’abbazia benedettinadella SS. Trinità edificata nel 1058Necropoli di Monte Civita (Ischitella): Necropoli del IV-V secolo a.C.

+39 0541 744506 - [email protected]

J u n e

Rimini Expo Centre, Italy

Exhibition of Technology forPackaging and Processing

Rimini is launching the packaging trade show promoted by the UCIMA(Italian Packaging Machinery Manufacturers Association). Packologyis the international event dedicated to processing, packing andpackaging innovation and technologies addressing all the membersof the food, beverage, household chemical, cosmetic, pharmaceutical,health care and consumer goods trades. The packaging world is meeting in Rimini in June 2010.

www.packologyexpo.com Organized by

notizie 3560

articoloάρθροSPORT & HOBBY

Όποιος νομίζει πως ο Νομός της Foggia δεν προσφέρει δυ-νατότητες που έχουν σχέση με τον αθλητισμό και την έξυπνη ψυχαγωγία, πάντα σε μία φυσιολατρική οπτική, κάνει λάθος. Αντιθέτως, ακριβώς αυτή η εκπληκτική ποικιλία τοποθεσιών και περιβαλλοντικών πόρων – θάλασσα, λίμνες, υψώματα, ακτές, σπηλιές – αποτελεί τη βάση για μία πρωτότυπη εξερεύ-νηση της περιοχής. Μπορείς να αιωρείσαι στον αέρα όπως ο Ίκαρος στις φυσικές πίστες του Rignano Garganico όπου ο ανεμοπτερισμός είναι ένα από τα πιο αγαπημένα σπορ και όπου, συχνά, οι λάτρεις αυτού του σπορ μαζεύονται από όλη την Ιταλία. Το ίδιο συμ-βαίνει και στο Panni, όπου είναι διαδεδομένο το παρά πέντε. Οι περιηγήσεις με τα πόδια ή με άλογο γίνονται και στην πλα-γιά garganico και στο preappenninico, όπου η μορφολογία του εδάφους επιτρέπει σύντομες ή μεσαίες διαδρομές στους λάτρεις του mountain-bike. Οι σπηλιές και τα βραχώδη τοιχώματα που βρίσκονται διά-σπαρτα μέσα στο ακρωτήρι garganico είναι η πατρίδα των σπηλαιολόγων και όσων λατρεύουν να θέτουν σε δοκιμασία τις ικανότητές τους αντιμετωπίζοντας επικίνδυνες τραχύτητες εδάφους. Η κωπηλασία στην λιμνοθάλασσα γίνεται όλο και πιο συχνά, κυρίως στην όχθη των λιμνοθαλασσών της Lesina και Varano ενώ οι φίλοι του windsurf βρίσκουν απρόβλε-πτες ευκαιρίες ψυχαγωγίας και ανταγωνισμού ανάμεσα στο Peschici και το Vieste. Την θάλασσα μπορείς να την γευτείς και με ιστιοπλοΐα και το “Σπιρούνι της Ιταλίας” προσφέρει αυτή τη δυνατότητα στην ουσία ολόκληρο το χρόνο. Η ναυτική κατα-σκήνωση είναι μία από τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις, που επιτρέπει όχι μόνο να γνωρίσεις καλύτερα την περιοχή αλλά και να προχωρήσεις ακόμη περισσότερο, για παράδειγμα περ-νώντας τα σύνορα στις Χώρες απέναντι. Υπάρχει χώρος και για τους φίλους των αγώνων με εξωλέμβιες για τους οποίους κάθε χρόνο υπάρχει ο διάπλους από το Gargano στις Νήσους Tremiti και σε άλλες περιπτώσεις μέχρι τα “ξαδέλφια” απέναντι της Ελλάδας, της Αλβανίας, του Μαυροβουνίου και της Κροα-τίας. Το Gargano και το Preappennino αντιπροσωπεύουν και μεγάλη ευκαιρία για τους λάτρεις του birdwatching: τα έλη sipontine, η λιμνοθάλασσα της lesina και άλλες υγρές ζώνες της περιοχής μας επιτρέπουν να έρθουμε σε άμεση επαφή με την πανίδα μας, εξερευνώντας τη φύση χωρίς να ενοχλούμε τους νόμιμους κατοίκους της.

Για περισσότερες πληροφορίες:wind-surf: Gargano και Preappennino (ολόκληρο το χρό-νο)mountain-bike: ακτές του Gargano (Μάρτιος - Οκτώβριος)ιστιοπλοΐα: ακτές του Gargano (Απρίλιος - Σεπτέμβριος)κανό σε λιμνοθάλασσα: λιμνοθάλασσες της Lesina και Varano (Μάιος – Σεπτέμβριος)κανό στη θάλασσα: voste του Gargano (Απρίλιος - Σεπτέμ-βριος)trekking: Gargano και Preappennino (ολόκληρο το χρόνο) orienteering: Gargano - Foresta Umbra (Απρίλιος - Σεπτέμ-βριος)birdwatching: έλη Sipontine – (Λίμνη) Lago Salso και (Αλυ-κές) Saline di Margherita di Savoia, (λιμνοθάλασσα) laguna di Lesina (Νοέμβριος - Μάρτιος)ανεμόπτερο: Gargano - Rignano Garganico (ολόκληρο το χρόνο) παρά πέντε: Preappennino - Panni (ολόκληρο το χρόνο) σπηλαιολογία: σπήλαια του Gargano (ολόκληρο το χρόνο) free-climb: νότιο Gargano (Σεπτέμβριος – Ιανουάριος)

SPORT & HOBBY

Chi pensa che la provincia di Foggia non offra occasioni legate allo sport e allo svago intelligente, sempre in un’ottica naturalistica, si sbaglia. Anzi, proprio la straordinaria varietà di paesaggi e delle risorse ambientali – mare, laghi, alture, coste, grotte – costituisce la base per una originale scoperta del territorio. Librarsi nell’aria nel segno di Icaro, è possibile dalle naturali balconate di Rignano Garganico dove il deltaplanismo è tra gli sport più apprezzati e dove, a più riprese, vi convergono gli appassionati da tutta Italia. Lo stesso accade a Panni, dove è di casa il parapendio. Le esclusioni a piedi o a cavallo sono praticate sia sul versante garganico che su quello preappenninico, dove la morfologia permette brevi o medi tragitti anche agli appassionati di mountain-bike. Le grotte e le pareti rocciose sparse all’interno del promontorio garganico sono la patria degli speleologi e di quanti amano mettere alla prova le proprie abilità affrontando temibili asperità. Pagaiare in laguna è sempre più frequente, soprattutto in riva alle lagune di Lesina e Varano mentre gli amanti del windsurf trovano imprevedibili occasioni di svago e di competizione tra Peschici e Vieste. Il mare lo si vive anche a vela e ho “Sperone d’Italia” offre questa possibilità praticamente tutto l’anno. Il campeggio nautico è una delle più recenti invenzioni, che permette non solo di conoscere meglio il territorio ma di spingersi anche oltre, per esempio sconfinando nei paesi d’oltremare. C’è spazio anche per i gommonauti ai quali è riservata ogni anno la traversata dal Gargano alle Isole Tremiti e in altri casi fino ai “cugini” dirimpettai della Grecia, dell’Albania, del Montenegro e della Croazia. Gargano e Preappennino rappresentano anche ghiotta occasione per gli amanti del birdwatching: paludi sipontine, laguna di lesina e altre zone umide del nostro territorio permettono di entrare a diretto contatto con la nostra fauna, esplorando la natura senza disturbare i suoi legittimi abitanti.

Per saperne di più:wind-surf: Gargano e Preappennino (tutto l’anno)mountain-bike: coste del Gargano (marzo – ottobre)vela: coste del Gargano (aprile – settembre)canoa laguna: lagune di Lesina e Varano (maggio – settembre)canoa al mare: coste del Gargano (aprile – settembre)trekking: Gargano e Preappennino (tutto l’anno)orienteering: Gargano - Foresta Umbra (aprile – settembre)birdwatching: paludi Sipontine - Lago Salso e Saline di Margherita di Savoia, laguna di Lesina (novembre – marzo)deltaplano: Gargano - Rignano Garganico (tutto l’anno)parapendio: Preappennino - Panni (tutto l’anno)speleologia: grotte del Gargano (tutto l’anno)free-climb: Gargano meridionale (settembre – gennaio)

notizie 35 61

articoloάρθρο

ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

Η ποιότητα των γαστρονομικών προτάσεων του Νομού της Foggia δεν έχει ανάγκη την υπογραφή μεγάλων σεφ. Το φα-γητό και το ποτό με σήμα την ποιότητα είναι πράγματι ένα ακόμη από τα προνόμια που χαρακτηρίζουν την προσφορά των δυνατοτήτων για όσους επιλέγουν το Νομό της Foggia ως τουριστικό προορισμό ή περιοχή που θα επισκεφθούν. Λάδι, κρασιά, τυριά, κρέατα, ψάρι, φρούτα και λαχανικά ικα-νοποιούν κάθε ουρανίσκο και όλες οι παραγωγές, είτε είναι ορεκτικών, είτε πρώτων και δεύτερων πιάτων, είναι μία άμεση έκφραση όσων η γη και η θάλασσα προσφέρουν σε αφθονία όλο το χρόνο. Ο Tavoliere, ο δεύτερος μεγαλύτερος κάμπος της Ιταλίας μετά από αυτόν του Πάδου, θεωρείται ακόμη ο “σιτοβολώνας της Ιταλίας”. Συνεπώς, πρώτο από όλα ψωμί και τα παράγωγά του (όπως τα κουλουράκια “scaldatelli” ή τα ζυμαρικά και η πίτσα από “καψαλισμένο σιτάρι”), αλλά και πιάτα που συνδέονται με την πρακτική πολλών αιώνων της κτηνοτροφίας σε χειμαδιά (ο χυλός, το πρόβιο τυρί, τα κρέατα αρνιού μαγειρεμένα a “cuttiruello”) είναι χαρακτηριστικά του Νομού. Κάποτε ο Tavoliere ήταν ένας απέραντος δημόσιος βοσκότο-πος, οι καλλιέργειες απαγορεύονταν, και ο κόσμος χόρταινε με όσα είχε να προσφέρει η γη αυθόρμητα: αγριόχορτα, μα-νιτάρια, σαλιγκάρια, κορυδαλλούς. Με τη διάδοση της γεωρ-γίας όμως μερικές παραγωγές έφθασαν γρήγορα σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο. Μερικές παραγωγές λαδιού λαμβάνουν αναγνωρίσεις σε εθνικό επίπεδο, σημάδι μίας παραγωγής που στην ποσότη-τα ξέρει να συνδυάζει και την ποιότητα. Ανάλογης ποιότητας είναι και η οινολογική δραστηριότητα, στην οποία θα πρέπει να προστεθεί εδώ και μερικά χρόνια η παραγωγή και η ταυ-τόχρονη επιτυχία στις διεθνείς αγορές ενός αφρώδους οίνου (spumante) που παράγεται στην περιοχή του San Severo. Οι αποκαλούμενοι “δρόμοι” του λαδιού και του κρασιού οργώ-νουν το Νομό μας προωθώντας επιχειρήσεις και προϊόντα που δεν πασχίζουν και πολύ να επικρατήσουν, και όχι μόνο στους ειδικούς. Στάσεις που προτείνονται και κρατήσεις στις όλο και περισσότερες και προσεγμένες αγροτουριστικές επιχειρήσεις διευκολύνουν την προσέγγιση της οινογαστρονομικής κουλ-τούρας αυτής της γης και της πιο παλιάς της παράδοσης. Τα γλυκά τέλος έχουν ένα ρεπερτόριο εντελώς τοπικό. Όταν πλησιάζουν γιορτές και επέτειοι, διάφορες παραγωγές δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να αναδεικνύουν γεύσεις, μυρωδιές και χρώματα χωριάτικων γλυκών και λιχουδιών. Και λαμβάνο-ντας υπόψη το ημερολόγιο, δεν υπάρχει ημέρα που να μην γιορτάζουμε κάποιον ή κάτι.

Για περισσότερες πληροφορίες:Προϊόντα με προστασία slow-food: Εσπεριδοειδή του Gargano, Χέλι της Lesina, (Τυρί) Caciocavallo Podolico del Gargano, Φάβα του Carpino, Αγριογούρουνο των Όρων Dauni, Αγελάδα Podolica del Gargano Προϊόντα Π.Ο.Π.: (Τυρί) Formaggio Caciocavallo Silano (Π.Ο.Π.), (Τυρί) Formaggio Canestrato Pugliese (Π.Ο.Π.), (Ελαι-όλαδο) Olio di oliva Dauno (Π.Ο.Π.), (Ελιά) Oliva da tavola La Bella della Daunia (Π.Ο.Π.) Κρασιά Π.Ο.Π.: Aleatico Pugliese, Cacc’e Mmitte di Lucera, San Severo, Orta Nova, Rosso di Barletta, Rosso di Cerignola

GASTRONOMIA

La bontà delle proposte culinarie della provincia di Foggia non ha bisogno della sottoscrizione di grandi chef. Mangiare e bere all’insegna della qualità e infatti un’altra delle prerogative che qualificano l’offerta delle opportunità per quanti scelgono la provincia di Foggia quale meta turistica o territorio da visitare. Olio, vini, formaggi, carni, pesce, frutta e verdura accontentano ogni palato e tutte le produzioni, sia di antipasti che di primi e secondi piatti, sono una diretta espressione di ciò che la terra e il mare offrono in abbondanza tutto l’anno. Il Tavoliere, seconda grande pianura d’Italia dopo quella padana, è considerato ancora il “granaio d’Italia”. Dunque, prima di tutto pane e suoi derivati (come i taralli “scaldatelli” o la pasta e la pizza di “grano arso”), ma anche piatti legati alla plurisecolare pratica della pastorizia transumante (il pancotto, il pecorino, le carni d’agnello cucinate a “cuttiruello”) sono caratteristici della Provincia. Una volta il Tavoliere era un immenso pascolo demaniale, le coltivazioni e erano proibite, e ci si sfamava di quanto la terra aveva da offrire spontaneamente: verdure selvatiche, funghi, lumache, allodole. Con l’affermazione dell’agricoltura, però, alcune produzioni hanno raggiunto ben presto livelli di eccellenza. Alcune produzioni di olio ric evono sovente riconoscimenti a livello nazionale, segno di una produzione che alla quantità sa abbinare anche la qualità. Di segno analogo anche l’attività enologica, cui va aggiunta da alcuni anni la produzione e la contestuale affermazione sui mercati internazionali di uno spumante prodotto nella zona di San Severo. Le cosiddette “strade” dell’olio e del vino solcano la nostra provincia promuovendo aziende e prodotti che non faticano a imporsi, e non solo tra gli esperti. Soste consigliate e pernottamenti presso le sempre più numerose e curate aziende agrituristiche favoriscono l’approccio alla cultura enogastronomica di questa terra e alla sua tradizione più antica. I dolci infine anno un repertorio tutto locale. In prossimità di feste e ricorrenze, svariate produzioni non fanno che esaltare sapori, odori e colori di dolci e ghiottonerie paesane. E considerato il calendario, non c’è giorno che non si festeggi qualcosa o qualcuno.

Per saperne di più:Presidi slow-food: Agrumi del Gargano, Anguilla di Lesina, Caciocavallo Podolico del Gargano, Fava di Carpino, Maiale Nero dei Monti Dauni, Vacca Podolica del Gargano Prodotti DOP: Formaggio Caciocavallo Silano (DOP), Formaggio Canestrato Pugliese (DOP), Olio di oliva Dauno (DOP), Oliva da tavola La Bella della Daunia (DOP)Vini DOC: Aleatico Pugliese, Cacc’e Mmitte di Lucera, San Severo, Orta Nova, Rosso di Barletta, Rosso di Cerignola

notizie 3562

presentazioneπαρουσίασηIl nuovo showroom di CASA NOVA Το καινούριο showroom της CASA NOVA

O νέος εκθεσιακός χώρος Casa Nova προτείνει ένα ταξίδι στον κόσμο του ιταλικού design. Στους τρεις ορόφους του καταστήματος, που επι-κοινωνούν εσωτερικά χάρη στο παραλληλόγραμμο αίθριο με τις εντυ-πωσιακές κατασκευές από φωτιζόμενα καπέλα, φιλοξενούνται έπιπλα, αντικείμενα και διακοσμητικά από τους μεγαλύτερους ιταλικούς οίκους. Σε ξεχωριστούς, ειδικά διαμορφωμένους χώρους θα βρεις σύγχρονα έπι-πλα κουζίνας και ολοκληρωμένες προτάσεις για το σαλόνι και την τραπε-ζαρία, ενώ ανεβαίνοντας στο δεύτερο όροφο θα θαυμάσεις τις κομψές κρεβατοκάμαρες, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει η ιταλική χειροποίητη κρεβατοκάμαρα Sissy, φινιρισμένη με φύλλα χρυσού, που θα σου κλέψει την καρδιά. Στον κάτω χώρο σε περιμένουν τα δερμάτινα σαλόνια και τα υφάσματα, ενώ τα επιδαπέδια βάζα, τα φωτιστικά που είναι κατασκευα-σμένα από τα πιο ιδιαίτερα υλικά, όπως κοράλλια, φτερά και κρύσταλλα, τα χειροποίητα χαλιά και οι καθρέφτες-έργα τέχνης δημιουργούν ένα επι-βλητικό σκηνικό διακόσμησης για τους design lovers. Εξαιρετικά σημα-ντικό είναι το γεγονός πως όλο αυτό το ταξίδι στην πολυτέλεια δεν είναι απαγορευτικό, καθώς προσφέρεται στις καλύτερες δυνατές τιμές.

Il nuovo spazio espositivo di Casa Nova propone un viaggio nel mondo del design italiano. Sui tre piani del negozio, che comunicano internamente grazie al cortile a forma di parallelogramma con spettacolari costruzioni di cappelle illuminate, trovano ospitalita’ mobili, oggetti e complementi d’arredo delle piu’ grandi case italiane. In spazi separati, creati apposta, troverai mobili moderni per la cucina e proposte complete per il salotto e la sala da pranzo, mentre salendo al secondo piano ammirerai le eleganti camere da letto, tra cui spicca la camera da letto fatta a mano Sissy, con finitura in foglia d’oro che ti rubera’ il cuore. Negli spazi inferiore ti aspettano i salotti in pelle, mentre i vasi da tavola, i lampadari, fabbricati con materiali speciali come coralli, piumi e cristalli, i tappetti fatti a mano e gli specchi sono opere d’arte che creano uno scenario suggestivo per gli amanti del design. Molto importante e’ il fatto che tutto questo viaggio nel lusso non e’ probitivo, in quanto e’ offerto ai prezzi migliori possibili.

Un viaggio nel design italianoΈνα ταξίδι στο Ιταλικό design

Un viaggio nel design italianoΈνα ταξίδι στο Ιταλικό design

Casa Nova, Via Voulgari 42, Salonicco, tel. 2310 403959, fax: 2310 325539, e-mail: [email protected], site. www.casanova.gr. Skype chat: casanova

Casa Nova, Βούλγαρη 42, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 403959, fax: 2310 325539, e-mail: [email protected], site. www.casanova.gr. Skype chat: casanova

more than furniture


notizie 35 63

Το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης...

ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣK. Kαραμανλή 47 - 546 39 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗτηλ: 2310/951.272, 947.744 fax: 2310/951.542

ΑΙΤΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣΕνδιαφερ.................. για την ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών με την Ιταλία, παρακαλ................... να μας εγγραψετε Μέλος του Επιμελητηρίου σας.

Επωνυμία επιχειρήσεως ................................................................................................................................................................................................Οδός ........................................................................................................ Αρ ................. Τ.Κ. ........................... Πόλη ...................................................Τηλ. .................................................................. Φαξ ..................................................... E-mail ........................................................................................Αντικείμενο εργασιών ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Διαχειρηστής / Διευθύνων Σύμβουλος ..................................................................................... / ...........................................................................

Χαρακτηρισμός επιχείρησης / Ετήσια συνδρομή:

( ) Ατομική 120.00 Euro( ) Ο.Ε. ή Ε.Ε. 120,00 Euro( ) Ε.Π.Ε. 160,00 Euro( ) Α.Ε. 200,00 Euro( ) Μέλη Στήριξης 300,00 Euro( ) Οργανισμοί - Τράπεζες 300,00 Euro

Ημερομηνία: ........................................................ ...................................................................... Υπογραφή

Έκθεση - italchamber.gr · notizie 35 7 articoloάρθρο θέληση των...

Documents

Transcript of Έκθεση - italchamber.gr · notizie 35 7 articoloάρθρο θέληση των...