1  

Κεραία σύρματος με οδήγηση στο άκρο και μετασχηματιστή 9 προς 1. 

An endfed aerial with a 9:1 UnUn. 

 Με αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να περιγράψω μία κεραία που κατασκεύασα πρόσφατα και η οποία 

στην πράξη έδωσε πολύ καλά και ενθαρρυντικά αποτελέσματα.   

Η αναζήτηση των διάφορων πηγών σε βιβλιογραφία και στο διαδίκτυο για μία κεραία συρμάτινη και με 

δυνατότητες για απόδοση σε πολλές μπάντες ταυτόχρονα, οδηγεί σε δύο βασικές κατηγορίες. 

Η πρώτη κατηγορία έχει να κάνει με τα δίπολα τύπου G5RV όπου η οδήγηση γίνεται στο μέσο της κεραίας 

με ανοικτή γραμμή μέχρι ένα ορισμένο σημείο και στη συνέχεια με τυπικό ομοαξονικό καλώδιο των 50 Ω 

μέχρι τον πομποδέκτη, όπου φυσικά είναι απαραίτητο και το antenna  tuner. Η συγκεκριμένη κατηγορία 

έχει  διάφορους  τύπους  κεραιών  και  κατασκευαστών,  την  χρησιμοποιούν  πολλοί  ραδιοερασιτέχνες  

διεθνώς  και  γενικώς  τα  σχόλια  είναι  θετικά  ως  προς  την  απόδοση  και  στις  χαμηλές  και  στις  υψηλές 

μπάντες. Η κεραία αυτή έχει μελετηθεί από πολλούς, και γενικώς θεωρείται ότι η σύνθετη αντίσταση της 

στο  τέλος  της  ανοικτής  γραμμής  προσαρμόζεται  ικανοποιητικά  στην  γραμμή  μεταφοράς  και  ένα  κοινό 

antenna tuner μπορεί να συντονίσει όλες τις μπάντες από τα 160 μέτρα μέχρι τα 10 μέτρα. 

 Η δεύτερη κατηγορία αφορά τους συρμάτινους αγωγούς που γενικώς βρίσκονται στον αέρα, καταλήγουν 

σε κάποιο antenna tuner και οδηγείται ο πομποδέκτης, όταν και εφόσον τα καταφέρνει αυτό μπορεί να 

πετύχει  κάποια  προσαρμογή.  Στην  διεθνή  βιβλιογραφία  αυτές  οι  αγωγοί  ονομάζονται  aerials,  δηλαδή 

σύρματα στον αέρα.  Ένας τύπος αυτής της κεραίας χρησιμοποιήθηκε για αρκετά χρόνια στις στρατιωτικές 

επικοινωνίες, ειδικά στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κεραία είναι γνωστή ως long wire, οδηγείται κατευθείαν 

από το κύκλωμα της λυχνίας ανόδου και υπάρχει βιβλιογραφία για το πώς στήνεται η κεραία, σε τι ύψος 

από το έδαφος. Σε κάθε περίπτωση ο πομποδέκτης βρίσκεται επί του εδάφους, και υπάρχει απαραίτητα ο 

αγωγός που πηγαίνει στην γείωση και πρέπει να είναι και ελαχίστου μήκους.  

Μία  άλλη  επίσης  γνωστή  κεραία  είναι  η  Zep  που  χρησιμοποιείτο  από  τα  αερόστατα  Zeppelin.  Αυτή  η 

κεραία είναι ένας αγωγός όπου στο ένα άκρο συνδέεται μόνον το ένα σκέλος μίας γραμμής μεταφοράς 

των  300  Ω  ενώ  το  άλλο  σκέλος  παραμένει  στον  αέρα.  Η  κεραία  μπορεί  ανάλογα  με  το  μήκος  της  να 

συντονίσει όλες τις μπάντες με την βοήθεια ενός antenna tuner που στην είσοδο διαθέτει προσαρμογή με 

Balun 4:1 .         

Τον τελευταίο καιρό έχω διαβάσει μερικά άρθρα που προτείνουν την χρήση ενός aerial με οδήγηση στο 

ένα άκρο, όπου συνδέεται ένα UnUn δηλαδή ένας μετασχηματιστής  Unbalanced to Unbalanced με λόγο 

9:1.  Στο  τέλος  του  άρθρου  σε  ανατύπωση  υπάρχει  ένα  πολύ  ενδιαφέρον  άρθρο  που αναφέρει  οδηγίες 

εγκατάστασης και προτεινόμενες διαστάσεις του aerial. 

Η  κεραία που κατασκεύασα έχει μήκος αγωγού 21,00  μέτρα  και  χρησιμοποίησα,  όπως  και σε όλες μου 

σχεδόν τις κεραίες, πολύκλωνο σύρμα με πλαστική επικάλυψη που χρησιμοποιείται για στήριξη κεραιών 

τηλεόρασης ή για άπλωμα ρούχων. Υπάρχουν δύο τύποι, ψιλό και χοντρό και συνηθίζω να χρησιμοποιώ το 

χοντρό, που έχει διάμετρο περίπου 3 χιλ. 

Το  ένα  άκρο    συνδέεται  κατευθείαν  σε  ένα UnUn  ιδιοκατασκευής  από  ένα  toroid  σιδήρου  (αυτό  είχα 

διαθέσιμο)  τύπου  Τ‐240‐2  και  από  μονωμένο  σύρμα  περιελίξεων  διαμέτρου  1,5  χιλ.  Η  κατασκευή 

τοποθετήθηκε μέσα σε ένα ηλεκτρολογικό κουτάκι όπου ανοίχτηκαν τρύπες για τον κονέκτορα SO‐239 και 

τις συνδέσεις για το aerial και την (ενδεχόμενη) γείωση. 

2  

Η  κεραία  τοποθετήθηκε  ως  sloper  από  ένα  μπαλκόνι  ύψους  12  μέτρων  με  μία  σχετική  κλίση  και  το 

κατώτερο άκρο της βρίσκεται 2 μέτρα πάνω από το έδαφος.   Από την μία κατεύθυνση (δυτική) η κεραία 

είναι  κολλημένη  στην  οικοδομή,  από  νότο  και  ανατολικά  υπάρχει  μέρος  της  οικοδομής  μας  και  σε 

απόσταση 20 μέτρων άλλη οικοδομή, και το μόνο ελεύθερο πεδίο είναι προς  βορρά. Χρησιμοποίησα το 

antenna  tuner 948  της MFJ.  Τα αποτελέσματα  των  δοκιμών  τα περιγράφω σύντομα σε άρθρο  στο blog 

μου. 

Η κεραία δουλεύει δηλαδή εκπέμπει, χωρίς να φαίνεται ότι υπάρχουν πολλές απώλειες από το antenna 

tuner  και  το  UnUn.  Σε  σύγκριση  στην  λήψη  με  το  κλασσικό  δίπολο  για  τα  20  μέτρα  που  είναι 

τοποθετημένο  σε  ύψος  23μ  στην  οροφή  της  οικοδομής,  υπήρξαν  πολλές  περιπτώσει  όπου  η  κεραία 

άκουγε  πολύ  καλύτερα  από  το  δίπολο  (προφανώς  λόγω  κατευθυντικότητος),  ενώ  ποτέ  το  δίπολο  δεν 

άκουσε καλύτερα. 

 

Κατασκευαστικές λεπτομέρειες.  

Παραθέτω ένα σχεδιάγραμμα και μία φωτογραφία από το ενδιαφέρον άρθρο του M0UKD που πιστεύω 

ότι είναι μία από τις καλύτερες πηγές στο διαδίτυο.  

Στο σχεδιάγραμμα προφανώς ο γραφίστας δεν μέτρησε καλά και έχει ζωγραφίσει 8 σπείρες αντί για 9. Οι 

πλήρεις σπείρες είναι εννιά όπως θα δείτε και παρακάτω στην φωτογραφία.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Στις παρακάτω φωτογραφίες, στην πρώτη (από την σελίδα του M0UKD) έχω προσθέσει ενδείξεις για τους 

αγωγούς  της  περιέλιξης,  για  τον  τύπο  του  toroid    και  για  την  διάμετρο  του  μονωμένου  σύρματος  που 

χρησιμοποίησα για να βοηθηθούν όσοι θα το κατασκευάσουν μόνοι τους. Η επόμενη φωτογραφία δείχνει 

το UnUn που έχω κατασκευάσει και λειτουργεί.  

3  

 

     

   

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4  

Στην  φωτογραφία  που  ακολουθεί  φαίνεται  η  σύνδεση  UnUn  με  το  aerial  και  το  ναυτικό  κορδόνι  που 

συγκρατεί την κεραία.  

 

Εδώ φαίνεται η διάταξη της κεραίας, με το «ελεύθερο» μέρος προς βορρά. 

 

5  

Παραθέτω ένα πίνακα με  τα βέλτιστα μήκη του aerial  και οδηγίες εγκατάστασης  (Installation Notes and 

Wire Length/SWR Table ) που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με το UnUn 9:1 όπως αναφέρεται 

στο   www.balunsdesign.com της εταιρείας BalunsDesign που διαθέτει στην αγορά το UnUn model 9132s 

για αυτή την περίπτωση.   

Recommended wire lengths for model 9132 and 9130 Ununs 

Length Feet

Length meters

1.8

MHz

3.7

MHz

7.1

MHz

10.1

MHz

14.2

MHz

18.1

MHz

21.2

MHz

24.9

MHz

28.5

MHz

175 53,34 1.2

1.6

1.1

1.1

1.8

1.3

1.6

1.7

1.2

169 51,51 1.4

1.2

1.2

1.2

2.1

1.4

1.4

1.5

1.2

162 49,38 1.4

1.5

1.3

1.6

1.8

1.9

1.1

1.5

1.7

146 44,50 1.7

1.5

1.4

2.4

1.5

1.3

1.2

1.4

1.5

135 41,15 2.0

1.4

1.8

1.6

2.0

2.0

1.7

1.5

1.6

124 37,80

1.3

1.3

1.3

1.7

1.6

1.8

1.6

1.4

1.1

98 29,87 1.8

1.7

1.7

2.3

1.9

1.4

1.2

1.7

1.2

88 26,82 1.8

2.2

2.3

1.9

1.3

2.0

1.8

1.4

1.5

72 21,95 2.0

2.0

1.2

1.2

1.9

1.9

1.5

1.1

1.5

59 18,00 1.6

1.6

1.5

2.0

1.5

2.0

1.1

1.7

1.2

52.5 16,02 1.6 1.4 1.1 1.5 1.1 1.9 1.2 1.1 1.7

49 14,93

1.5

1.3

2.4

2.4

1.3

1.6

1.6

1.4

1.7

44 13,41

3.0

1.2

2.1

2.1

1.7

1.3

1.7

1.6

1.1

36 10,97

2.2

1.2

1.3

1.3

2.0

1.6

1.2

1.7

1.6

29 8,84

3.0

1.3

1.2

1.2

2.1

2.0

1.3

1.2

1.6

24 7,31

3.2

1.7

1.6

1.6

1.4

2.1

1.8

1.3

1.2

 

Typical  SWR  relative  to wire  lengths.    SWR will  vary  based  on  typography, wire  orientation  and  use  of 

ground  or  counterpoise.  For  best  results,  use  the  longest wires  shown  on  the  table  that will  fit  your 

installation  constraints.    Installing  your wire as an  Inverted  L will  change  the  feed point  impedance and 

tuning  of  the wire  thereby  limiting  bands  available.    Rows  in  color  are  best  overall  lengths  to  use  for 

complete HF spectrum coverage. 

6  

Try  installing  the unun  three different ways.   One with  the negative  terminal grounded, another with a 

counterpoise wire of 15‐30 feet minimum and the third with no connection at all.  In this last configuration 

the coax shield will act as the counterpoise but you should have 30+ feet of feedline to try this option. 

Δεν μετέφρασα το κείμενο επειδή είναι απλό, αλλά υπάρχουν δύο παρατηρήσεις. 

Η μία αναφέρει τις τρείς περιπτώσεις εγκατάστασης και ότι η μορφή Inverted L θα αλλάξει την αντίσταση 

προσαρμογής,  αλλά  σημαντικότερη  είναι  η  τελευταία  παράγραφος  όπου  αναφέρει  ότι  εφόσον  δεν 

χρησιμοποιηθεί γείωση το ομοαξονικό καλώδιο πρέπει να είναι κατ΄ελάχιστο 10 μέτρα.  

Στην εγκατάσταση που έχω κάνει η γραμμή μεταφοράς είναι 40 μέτρα καλώδιο RG‐213U και εκτιμώ ότι  

αυτό είναι το αποφασιστικό χαρακτηριστικό της πολύ καλής λειτουργίας και απόδοσης της κεραίας.