ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ∆ΙΕYΘΥΝΣΗ ΕΚΠΑI∆ΕΥΣΗΣ

EE 7-15

ΕΓΧΕΙΡΙ∆ΙΟ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ ____________

ΠΟΡΕΙΕΣ ΑΝΑΤΥΠΩΣΗ 1989

ΑΘΗΝΑ, ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1986 ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ ΕΛΛΗΝ. ΣΤΡΑΤΟΥ

ΠΡΟΣ : ΓΕΣ/∆ΠΖ ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΥΕΣ 3ο ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ/3 ΓΑΓΥΕΚ Τηλ. (εσωτ.) 2313

Φ. 073.2/17/234141 ΚΟΙΝ : ΓΕΣ/3ο ΕΓ/3, Σ. 2601

ΓΕΣ/4ο ΕΓ/5γ Αθήνα 22 ∆εκ. 86

ΘΕΜΑ : Εγχειρίδια Εκστρατείας

ΣΧΕΤ : α. Φ. 073/60/316243/Σ. 2606/27-11-86/ΓΕΣ/∆ΠΖ β. ΣΚ 40-5 «Στρατ. ∆ηµοσιεύµατα»

1. Το ΕΕ 7-15 µε τίτλο «Πορείες», που υποβλήθηκε µε το (α) σχετικό, Κυρώνουµε

και εντελλόµεθα την εκτύπωσή του από το ΤΥΕΣ σε επτά χιλιάδες (7.000) αντίτυπα, διαστάσεων 15x22 εκατ. σε χαρτί λευκό σατινέ σύµφωνα µε τις οδηγίες συντάξεως στρατ. εγγράφων του (β) σχετικού.

2. Την ευθύνη για την επίβλεψη και ορθή εκτύπωση αναθέτουµε στη ∆ΠΖ/ΓΕΣ, η οποία να το προωθήσει στο ΤΥΕΣ και να δώσει τυχόν συµπληρωµατικές οδηγίες τεχνικής φύσεως.

3. Προτεραιότητα εκτυπώσεως «Β». 4. Καταχώρηση στο ΣΚ 40-5 µε τα παραπάνω στοιχεία.

5. ∆ιανοµή µε µέριµνα της ΓΑΓΥΕΚ σύµφωνα µε τον πίνακα αποδεκτών του Παραρτήµατος «Α».

6. Από της εκδόσεως του παραπάνω εγχειριδίου καταργείται το ταυτάριθµο εκδόσεως 1962, του οποίου τα υπάρχοντα αντίτυπα να επιστραφούν στη ΓΑΓΥΕΚ µε την προβλεπόµενη διαδικασία για την παράδοσή τους στη συνέχεια στο ΜΤΣ για πολτοποίηση.

7. Το σχέδιο της παρούσας µονογραφήθηκε από το 4ο ΕΓ/ΓΕΣ για την εκτύπωση.

Ακριβές Αντίγραφο Αντιστράτηγος Θεόδ. Σπανουδάκης Α' Υπαρχηγός

Ανχης (ΠΖ) Γεώργ. Λαχανάς Επιτελής 3ου ΕΓ/3

ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Α» ΣΤΗ ∆ΓΗ 3ο ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ/3 Φ. 073.2/17/234141 22 ∆εκ· 86

ΠΙΝΑΚΑΣ

ΑΠΟ∆ΕΚΤΩΝ ΤΟΥ ΕΕ 7 - 15 «ΠΟΡΕΙΕΣ»

Α/Α ΑΠΟ∆ΕΚΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΤΙΤΥΠΩΝ

1 ΓΕΣ/ΓΕΠΣ/ΕΓ 1

2 ΓΕΣ/ΕΓ 1 3 ΓΕΣ/∆νσεις Όπλων - Σωµάτων 2 4 Σχηµατισµοί/3ο ΕΓ 2 5 Συντάγµατα - ΟΠΜ 1 6 Σχολές Όπλων - Σωµάτων, ΚΕ, EKE, KEN 50 7 Λοιπές Σχολές 5 8 Τάγµατα, Μοίρες, Επιλαρχίες 10 9 Λοιπές Μονάδες Όπλων - Σωµάτων 5

10 Επιστρατευόµενες Μονάδες 2 11 ΓΑΓΥΕΚ ως απόθεµα υπόλοιπα

Ακριβές Αντίγραφο Σχης (ΠΒ) Παύλος Μουτσάκης ∆ιευθυντής

Ανχης (ΠΖ) Γεώργ. Λαχανάς Επιτελής 3ου ΕΓ/3

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ∆ΙΑΤΑΓΩΝ

Ο Καταχωρήσας την τροποποίηση α/α Τροπο-ποιήσεως

Αριθµός εγγράφων

Τροποποιητικής ∆ιαταγής

Ηµερ. Καταχωρ. Τροποπ. Βαθµός Ονοµατεπώνυµο Μονογραφή

Οδηγίες : 1. Επιφέρετε µεταβολές στο παρόν Εγχειρίδιο µόνο µετά από ∆γή του ΓΕΣ/3ο ΕΓ. 2. Στη θέση κάθε µεταβολής και στο περιθώριο της σελίδας του κειµένου,

αναγράψετε ένα κεφαλαίο Τ και τον α/α της τροποποιήσεως (π.χ. Τ1, Τ2 κοκ.). 3. Καταχωρήστε στον πιο πάνω πίνακα κάθε τέτοια ∆γή για επιβεβαίωση ότι

έγιναν οι µεταβολές.

ΠΑΡΟΡΑΜΑΤΑ

Σελίδα Παράγραφος Στίχος Λάθος Σωστό 9 — 5 περειφεριακά περιφερειακά 12 2α 2 Λόγχους Λόχους 13 2γ 6 δίαφορα διάφορα 14 3γ 5 άνδρας άνδρα 14 3στ 7 ρυµθιστή ρυθµιστή 22 1β 5 του τους 23 2ε 2 κυκλοροφορίας κυκλοφορίας 28 4β 4 ώρα ου ώρα που 28 4β 5 Αναπτύσει Αναπτύσσει 28 4β 14 οι ∆ιµοιρίτης ο ∆ιµοιρίτης 29 7β 8 Φρονίζει Φροντίζει 35 7γ 1 λέπτο λεπτό 36 10 2 απόν από 40 3ε 2 θεραπέυονται θεραπεύονται 40 3η(1) 5 SLEEIPING SLEEPING 40 3η(2) 2 αποφεύγουµε αποφεύγουµε 41 3ι 3 προσβάλλνται προσβάλλονται 41 4α 4 τρίβουµετα τρίβουµε τα 42 1β 1 ελεγθεί ελεγχθεί 48 1δ 3 τω των

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τµήµα Σελίδα

1 Γενικά ............................................................................................ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ

2 Εισαγωγή ........................................................................................ 3

3 Φυσικοί Παράγοντες ....................................................................... 3 4 Ψυχολογικοί Παράγοντες ................................................................... 5 5 Άλλοι Παράγοντες .............................................................................. 8

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ 6 Γενικές Αρχές Τεχνικής....................................................................... 11 7 Ειδική Τεχνική Πορειών ................................................................. 21 8 Καθήκοντα Ηγητόρων .................................................................... 26 9 Εκτέλεση των Πορειών....................................................................... 30

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟ∆ΙΩΝ 10 Υγιεινή του Ποδιού ........................................................................ 37

11 Υπόδηση ............................................................................................ 42 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ 12 Σκοπός και Αρχές ............................................................................ 45

13 Προγράµµατα και Κατευθύνσεις της Εκπαίδευσης .......................... 46

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ

14 Βασικές ∆ιαδικασίες ........................................................................ 48

ΜΕΡΟΣ ∆ΕΥΤΕΡΟ

ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΕΙ∆ΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Τµήµα Σελίδα

15 Είδη Πορειών...................................................................................... 57

16 Πορείες στην Έρηµο ........................................................................ 58

17 Πορεία σε Πυκνά ∆άση....................................................................... 60

18 Πορείες σε Αρκτικές Περιοχές .......................................................... 63

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Α»

Βασικές Οδηγίες Επιχειρήσεων Μονάδας ...................................... 69

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΤΜΗΜΑ 1

ΓΕΝΙΚΑ

1. Σκοπός.

Σκοπός αυτού του εγχειριδίου είναι να δώσει οδηγίες για την τεχνική και τις µεθόδους εκτέλεσης των πορειών. Περιλαµβάνει ακόµα στοιχεία που αφορούν την υγιεινή, την εκπαίδευση, τις σχετικές διαταγές, και τη διεξαγωγή των πορειών κάτω από ειδικές συνθήκες.

2. Εφαρµογή. Όλα όσα αναφέρονται στο Εγχειρίδιο αυτό ισχύουν τόσο για τις επιχειρήσεις

µε συµβατικά όπλα, όσο και κατά τη χρήση ΑΡΒΧ όπλων.

3. Λόγοι που Επιβάλλουν τις Πορείες.

Τα τµήµατα κάνουν πορεία :

α. Όποτε το επιβάλλει η τακτική κατάσταση ή είναι αναγκαία η τήρηση µυστικότητας.

β. Όταν δεν υπάρχουν αρκετά µεταφορικά µέσα ή η απόσταση είναι µικρή.

γ. Όταν το έδαφος, ο καιρός και η παρουσία του εχθρού στη γύρω περιοχή δεν επιτρέπουν την κίνηση οχηµάτων, και

δ. Για τη σωµατική εξάσκηση των ανδρών.

4. Είδη Πορειών.

α. Πορείες κοντά στον εχθρό (ή Τακτικές Πορείες) λέγονται αυτές που γίνονται κάτω από συνθήκες µάχης, όταν υπάρχει κίνδυνος προσβολής από χερσαίες εχθρικές δυνάµεις. Στην περίπτωση αυτή, η φάλαγγα πρέπει να φροντίζει για τη δική της ασφάλεια.

β. Πορείες µακριά από τον εχθρό λέγονται αυτές που γίνονται όταν δεν υπάρχει κίνδυνος προσβολής από χερσαίες εχθρικές δυνάµεις, ή όταν η κίνηση προστατεύεται από φίλιες δυνάµεις ή φυσικά κωλύµατα.

-2-

5. Πειθαρχία Πορείας.

Έτσι ονοµάζεται η τήρηση των κανόνων που πρέπει να ακολουθεί µια Μονάδα, στη διάρκεια της πορείας. Η πειθαρχία πορείας είναι µια αυθόρµητη οµαδική συνεργασία, αποτέλεσµα της εκπαίδευσης. Για µια πειθαρχηµένη πορεία χρειάζεται αρκετός έλεγχος, φροντίδα για τα υλικά, εφαρµογή των οδηγιών πορείας, σωστές αποστάσεις και αποτελεσµατική χρήση της κάλυψης και της απόκρυψης.

6. Επιτυχής Πορεία.

α. Μια πορεία είναι επιτυχής όταν τα τµήµατα φτάνουν στον προορισµό τους, την προκαθορισµένη ώρα, ικανά ν’ αγωνιστούν κι έτοιµα να εκτελέσουν την αποστολή τους σύµφωνα µε τις διαταγές των επικεφαλής τους.

β. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιτυχία της πορείας είναι:

(1) Η προσεκτική σχεδίαση και προετοιµασία. (2) Η σωστή διάταξη των τµηµάτων για την ασφάλειά τους. (3) Η επαρκής επίβλεψη στη διάρκεια της πορείας. (4) Ο βαθµός εκπαίδευσης των ανδρών. (5) Το πνεύµα Μονάδας. (6) Το ηθικό. (7) Η σωµατική αντοχή και (8) Η εµπιστοσύνη προς την ηγεσία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ

ΤΜΗΜΑ 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Γενικά. α. Η ικανότητα των οπλιτών στις πορείες συµβάλλει αποφασιστικά στην

τακτική επιτυχία µάλιστα εξακολουθεί να είναι ουσιαστικός παράγοντας και στη σύγχρονη εποχή, την εποχή του ΑΤΟΜΟΥ.

β. Το σύγχρονο τακτικό δόγµα τονίζει ιδιαίτερα τη µεγαλύτερη δυνατή διασπορά των Μονάδων, σαν ένα από τα µέτρα παθητικής προστασίας. Έτσι, το Πεζικό θα χρειαστεί να κάνει πορείες µικρών και µεγάλων αποστάσεων και στη συνέχεια να είναι έτοιµο για τη διεξαγωγή του αγώνα.

γ. Για να ανταποκριθούν στις παραπάνω απαιτήσεις, τα στρατεύµατα πρέπει, από την αρχή της εκπαίδευσής τους, να συνηθίσουν να εκτελούν κοπιαστικές πορείες, και στη συνέχεια η επίδοσή τους σ' αυτές όχι µόνο να διατηρηθεί αλλά και να βελτιωθεί.

δ. Η εκτέλεση των πορειών επηρεάζεται από φυσικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Επηρεάζεται ακόµα από τη χρήση του νερού, τον µεταφερόµενο φόρτο και την υγιεινή κατάσταση των ανδρών.

ΤΜΗΜΑ 3

ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1. Έδαφος.

α. Σε ένα οµαλό ή κάπως ανώµαλο έδαφος, οι πορείες είναι εύκολες όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές. Αντίθετα, µετά από βροχή και χιόνι ή όταν το έδαφος έχει παγώσει, οι δρόµοι γλιστρούν και κατά συνέπεια επιβραδύνουν το ρυθµό της πορείας.

β. Σε ορεινό έδαφος, οι πορείες παρουσιάζουν µεγαλύτερα προβλήµατα, επειδή είναι δύσκολο να βαδίσει κανείς πάνω σε στενά µονοπάτια, που συχνά λείπουν εντελώς, ή σε απόκρηµνες πλαγιές που γλιστρούν.

γ. Στα αρκτικά κλίµατα, το πάχος του χιονιού, οι βαθιές ρωγµές των πάγων και οι παγωµένες εκτάσεις επιβραδύνουν το ρυθµό πορείας των τµηµάτων και απαιτούν τη χρήση ειδικής υπόδησης.

δ. Στην έρηµο, οι πορείες γίνονται µε πολύ αργό ρυθµό, εξαιτίας της δυσκολίας στο βάδισµα, της µεγάλης θερµοκρασίας, της σκόνης και της έλλειψης δρόµων. Η µονοτονία του τοπίου ελαττώνει ακόµα περισσότερο την ικανότητα των ανδρών για πορεία.

-4-

ε. Στα πυκνά δάση της ζούγκλας, η πυκνή βλάστηση, οι δυνατές βροχές και η έλλειψη δρόµων κάνουν τις πορείες εξαιρετικά δύσκολες.

στ. Στους εθνικούς δρόµους, όπου η κυκλοφορία οχηµάτων είναι µεγάλη, τα πεζοπόρο τµήµατα θ' αποφύγουν τα ατυχήµατα, αν πάρουv τα κατάλληλα µέτρα προστασίας - δηλ. αν χρησιµοποιήσουν οδηγούς τροχονόµους, οχήµατα που συνοδεύουν τη φάλαγγα κλπ.

2. Καιρικές Συνθήκες.

α. Οι πορείες που γίνονται κάτω από δύσκολες κλιµατολογικές συνθήκες έχουν τις ίδιες βασικές αρχές µε τις πορείες που γίνονται κάτω από οµαλές συνθήκες. Η διαφορά τους έγκειται στους φυσικούς περιορισµούς που επιβάλλουν αυτές οι συνθήκες, στην απαιτούµενη ειδική εκπαίδευση, και στη χρήση των ειδικών εφοδίων που χρειαζόµαστε για να τις υπερνικήσουµε.

β. Στις εύκρατες περιοχές, όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ασυνήθιστες, µπορεί να χρειαστεί να πάρουµε µέτρα ανάλογα µ' εκείνα που θα παίρναµε στις αρκτικές ή τροπικές περιοχές.

γ. Η βροχή, η οµίχλη και το χιόνι περιορίζουν την ορατότητα. Γι' αυτό, οι Μονάδες προχωρούν συνήθως σε πυκνούς σχηµατισµούς, για την καλύτερη άσκηση της διοίκησης. Η αµµοθύελλα, επίσης, δυσκολεύει την αναπνοή κι εµποδίζει την όραση, µε αποτέλεσµα να σηµειωθεί καθυστέρηση.

δ. Οι χιονοθύελλες και οι πολύ δυνατοί άνεµοι µπορούν να εµποδίσουν την κίνηση των στρατευµάτων, µέχρι να βελτιωθεί η ορατότητα και οι γενικότερες συνθήκες. Στα τροπικά κλίµατα, η υψηλή θερµοκρασία και η υγρασία εξαντλούν γρήγορα το προσωπικό, ενώ οι συχνές βροχοπτώσεις δυσκολεύουν το βάδισµα και συχνά εµποδίζουν τελείως την πορεία, επειδή κάνουν το έδαφος λασπώδες.

ε. Οι πορείες, που γίνονται πάνω σε παχύ και υγρό χιόνι µοιάζουν µ* αυτές που γίνονται σε λασπωµένο έδαφος στο υγρό χιόνι µάλιστα, είναι ακόµα πιο δύσκολο να διατηρήσουµε τα πόδια µας στεγνά. Το συµπαγές χιόνι κι ο πάγος κάνουν τις πορείες εξίσου κοπιαστικές, λόγοι της ολισθηρότητάς τους. Η λευκότητα του τοπίου προκαλεί εξασθένηση της όρασης και πολλές φορές προσωρινή τύφλωση.

στ. Οι ασυνήθιστες καιρικές συνθήκες µεγαλώνουν τις πιθανότητες των ατυχηµάτων: το κρύο προκαλεί κρυοπαγήµατα και πτώσεις ή τύφλωση απ' το χιόνι, ενώ η ζέστη προκαλεί ηλίαση, εγκαύµατα και θερµοπληξία.

-5-

ΤΜΗΜΑ 4

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

1. Αυτοπεποίθηση. Μερικοί άνδρες δεν έχουν αυτοπεποίθηση, δηλ. αµφιβάλλουν για την

ικανότητά τους να εκτελέσουν µια πορεία. Επειδή όµως η πορεία είναι µια στρατιωτική ανάγκη, πρέπει να τονώσουµε την αυτοπεποίθησή τους µε την καλή διοίκηση και τη σταδιακή εκπαίδευση. Με την προοδευτική άσκηση του σώµατος και µε την εκµάθηση της τεχνικής της πορείας, µεγαλώνει η αυτοπεποίθησή τους κι αποκτούν ξανά την περηφάνια πως είναι ικανοί για πορεία. Οι ηγήτορες φροντίζουν να ξυπνούν την περηφάνια τους και να δηµιουργούν στον καθένα το πνεύµα Μονάδας και την απόφαση να διατηρηθεί η Μονάδα σε υψηλό επίπεδο.

Επεξηγείται στους άνδρες το ΠΟΥ, ΠΩΣ και ΓΙΑΤΙ σχετικά µε την πορεία, χωρίς να υποτιµούνται ή να υπερβάλλονται οι δυσκολίες που τους περιµένουν. Στη διάρκεια της εκπαίδευσης, εξηγείται ο εκπαιδευτικός σκοπός κάθε πορείας. Το ίδιο γίνεται και στη διάρκεια των επιχειρήσεων: αν η πορεία γίνεται πάνω σε δρόµο, εξηγείται ο λόγος που δεν χρησιµοποιούνται οχήµατα ή ότι η πορεία µε τα πόδια είναι ασφαλέστερη σύµφωνα µε την τακτική κατάσταση της στιγµής εκείνης. Μ' αυτό τον τρόπο, οι άνδρες είναι διαρκώς ενήµεροι και δε χάνουν την εµπιστοσύνη τους.

Σε µια πορεία που γίνεται σωστά αναπτύσσονται και φανερώνονται τα προσόντα ενός καλού στρατιώτη, ενός καλού ηγήτορα και µιας καλής Μονάδας.

2. Hθικό.

Κάθε πτώση του ηθικού µειώνει την ικανότητα για πορεία. Το χαµηλό ηθικό µεταδίδεται εύκολα, και µεγαλώνει τις δυσκολίες που µπορεί να συναντήσει ο στρατιώτης στη διάρκεια της πορείας. Εποµένως, το ηθικό πρέπει να διατηρείται σε υψηλό επίπεδο. Για να γίνει αυτό, πρέπει να εφαρµόζονται οι οδηγίες που αναφέρονται πιο κάτω:

α. Η σύνταξη των ανδρών δεν πρέπει να γίνεται πολύ πριν από τον καθορισµένο χρόνο εκκίνησης η Μονάδα πρέπει να συντάσσεται λίγο πριν από την εκκίνηση.

β. Πρέπει να αποφεύγουµε τις καθυστερήσεις που υποχρεώνουν τους άνδρες να περιµένουν όρθιοι. Οι καθυστερήσεις µεγαλώνουν την κούραση των ανδρών, επειδή περιορίζουν τις κινήσεις τους χωρίς να τους επιτρέπουν να απαλλαγούν από το βάρος του φόρτου και των υλικών που µεταφέρουν. Οι µεγάλες καθυστερήσεις προκαλούν επίσης ατονία ψύξη κλπ, κι έτσι κάνουν δυσκολότερη τη συνέχιση της πορείας.

-6-

γ. Καθορίζεται η στολή και τα υλικά, που πρέπει να φέρουν οι άνδρες και ελέγχεται η πληρότητα και η καλή προσαρµογή τους. Κανονικά, η πορεία γίνεται χωρίς ρυθµό και µε τα χέρια ελεύθερα.

δ. Η πορεία δεν πρέπει να γίνεται πάνω σε δύσκολα δροµολόγια, αν υπάρχουν άλλα καλύτερα και συντοµότερα - εκτός αν γίνεται για συγκεκριµένους εκπαιδευτικούς σκοπούς ή το επιβάλλει η τακτική κατάσταση. το δροµολόγιο αναγνωρίζεται από πριν, έτσι ώστε να συγκεντρωθούν πληροφορίες για την κατάστασή του, γιατί αυτή µπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση της πορείας. Οι καθυστερήσεις αυτού του είδους λιγοστεύουν ή εξαλείφονται, όταν η πορεία έχει σχεδιαστεί και προετοιµαστεί προσεκτικά, ενώ αυτές που δεν µπορούν να προβλεφθούν πριν από την εκκίνηση αντιµετωπίζονται στη διάρκεια της πορείας µε γρήγορες αποφάσεις κι ε-νέργειες.

ε. Οι άνδρες δεν κινούνται πεζοί, όταν υπάρχει η δυνατότητα να κινηθούν µε οχήµατα, εκτός αν η πορεία γίνεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς ή το επιβάλλει η τακτική κατάσταση.

Αν δεν υπάρχουν αρκετά µεταφορικά µέσα, η µεταφορά των τµηµάτων γίνεται τµηµατικά.

στ. Όταν προσπερνούν φάλαγγες, τα οχήµατα πρέπει να κινούνται µε τέτοια ταχύτητα, που να µη θίγουν την ασφάλεια και τον κανονικό ρυθµό των πεζοπόρων τµηµάτων, να µην εκσφενδονίζουν πέτρες και να µη λερώνουν τους άνδρες µε λάσπη, µε στάσιµα νερά και σκόνη.

Όταν η σκόνη γίνει ενοχλητική, λόγω του ανέµου, η φάλαγγα µπορεί να συνεχίσει την πορεία της στην απέναντι πλευρά του δρόµου.

ζ. Η τάση διαρροής ανδρών (οι αργοπορηµένοι) πρέπει να καταπολεµάται. Η τάση αυτή οφείλεται στη χαλαρή πειθαρχία, τη σωµατική αδυναµία και την υπερφόρτωση των ανδρών, καθώς και την αδυναµία τους να παρακολουθήσουν την πορεία, από κούραση, ή πληγές από την υπόδηση, ή ασθένειες.

η. Η διαρροή µειώνει το ηθικό της Μονάδας, και ελαττώνει τη δύναµη και την ικανότητά της να εκπληρώσει την αποστολή της µετά το τέλος της πορείας. Η διαρροή, εξάλλου, µεταδίδεται και επιδρά πάνω στους άνδρες γιατί, όταν ένας στρατιώτης φύγει από τη γραµµή του, µειώνεται η διάθεση των άλλων να συνεχίσουν την πορεία. Στις µεγάλες και κοπιαστικές πορείες, πολλοί στρατιώτες έχουν την τάση αυτή της διαρροής. Στις περιπτώσεις αυτές εκδηλώνεται η ικανότητα της ηγεσίας. Ο ηγήτορας που µπορεί να προδιαθέσει ευνοϊκά τους άνδρες του, να κρατήσει το ρυθµό της πορείας, να καταπολεµήσει την τάση της διαρροής και να µην πάψει να εκδηλώνει τη δύναµη, τη σταθερότητα και την αισιοδοξία του, κερδίζει ολοκληρωτικά την εκτίµηση των ανδρών του.

-7-

θ. Ο ηγήτορας πρέπει να διατηρεί την πειθαρχία, να ολοκληρώνει κάθε πορεία, και να επιβλέπει ώστε κάθε άνδρας να φροντίζει τον εαυτό του και το υλικό του µε επιµέλεια. Στη διάρκεια της πορείας, ο έλεγχος πρέπει να είναι συνεχής και να γίνεται απ' όλους τους ηγήτορες. Ένα µικρό τµήµα τοποθετείται στην ουρά τη φάλαγγας, για να ελέγχει αυτούς που αργοπορούν.

ι. Ο ηγήτορας πρέπει να βρίσκει τις αιτίες που προκαλούν τη διαρροή των οπλιτών και να παίρνει άµεσα µέτρα για να την παρεµποδίσει.

Τα ζητήµατα πειθαρχίας πρέπει να αντιµετωπίζονται αποφασιστικά. Αν η αργοπορία οφείλεται σε σωµατική αδυναµία του στρατιώτη (πχ. ένα πρήξιµο

στο πόδι), ο επικεφαλής του δίνει γραπτή άδεια να µείνει πίσω και να µην ακολουθήσει την πορεία. Αν η πληγή είναι τόσο σοβαρή, ώστε να είναι αδύνατο να πάρει µέρος στις επόµενες πορείες, ο στρατιώτης αυτός πρέπει να τις εκτελέσει στην επόµενη περίοδο.

Αν η αργοπορία οφείλεται σε υπερφόρτωση, όπως στην περίπτωση που µεταφέρονται οµαδικά όπλα, οι άνδρες πρέπει να εναλλάσσουν το φόρτο σε µικρότερα χρονικά διαστήµατα.

Αν η διαρροή οφείλεται σε αργοπορηµένους από δικαιολογηµένη αιτία, αυτοί βγαίνουν από τη φάλαγγα και εξετάζονται. Αν ένας στρατιώτης δείχνει φανερά ότι δεν µπορεί να ακολουθήσει τη φάλαγγα, του. δίνεται γραπτή άδεια να βγει απ' αυτήν. Αν πάλι διαπιστωθεί ότι προσποιείται, διατάσσεται να ακολουθήσει και πάλι τη φάλαγγα.

ια. Αν δεν υπάρχουν λόγοι για το αντίθετο, δηµιουργούνται ευχάριστες συνθήκες, ώστε ν' αποσπάται η προσοχή των ανδρών από την πορεία. Για παράδειγµα, σε µικρά διαστήµατα πηγαίνουν µε βήµα, τραγουδούν, µιλούν, κάνουν αστεία, κλπ.

ιβ. Ο ηγήτορας δείχνει στους άνδρες του τον τρόπο πορείας µε το παράδειγµά του, συµµετέχοντας δηλαδή ενεργά σ' αυτήν µε το φόρτο που προβλέπεται.

ιγ. Κατά τις πορείες, η Μονάδα µένει συγκεντρωµένη - εφόσον η τακτική κατάσταση, οι καιρικές συνθήκες, κλπ., δεν επιβάλλουν το αντίθετο. Αυτό γίνεται για να αντιµετωπιστεί η τάση επιµήκυνσης της φάλαγγας -µια τάση που εµφανίζεται όταν ο ρυθµός είναι γρήγορος, όταν τα τµήµατα χρειάζονται ανάπαυση, ή όταν το βάδισµα είναι δύσκολο για διάφορους λόγους, όπως η ολισθηρότητα, το αµµώδες έδαφος, η µεγάλη κυκλοφορία κλπ.

ιδ. Πριν από την πορεία, πρέπει να χορηγείται θερµό συσσίτιο ή ρόφηµα. ιε. Όποτε είναι δυνατό, η ηµεροµηνία εκτέλεσης της πορείας πρέπει να

γνωστοποιείται στους οπλίτες ένα 24ωρο νωρίτερα.

-8-

(Στη διάρκεια της βασικής εκπαίδευσης, καλό είναι η γνωστοποίηση αυτή να γίνεται µια βδοµάδα νωρίτερα).

ιστ. 0 ρυθµός πορείας επιδρά σηµαντικά στο ηθικό. Έτσι, δεν θα πρέπει να είναι ούτε πολύ γρήγορος, γιατί γρήγορα 8α κουράσει τα τµήµα-τα, Ούτε πολύ αργός, γιατί θα εξαντλήσει την υποµονή τους και θα φέρει επίσης την κούραση.

ΤΜΗΜΑ 5

ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1. Υγιεινή Κατάσταση.

Οι άνδρες πρέπει να βρίσκονται σε καλή κατάσταση πριν, κατά τη διάρκεια και µετά την εκτέλεση της πορείας. Αυτό επιτυγχάνεται µε τη συστηµατική και σταδιακή εκπαίδευση.

2. Φόρτοι. α. Όλοι όσοι συµµετέχουν στην πορεία πρέπει να τακτοποιούν και να

προσαρµόζουν το φόρτο τους από την προηγούµενη νύχτα της πορείας.

β. Οι βαρείς φόρτοι (ή τα σακίδια, οι στολές και οι εξαρτήσεις που έχουν προσαρµοστεί άσχηµα) µειώνουν την ικανότητα των ανδρών για πορεία: µειώνουν δηλαδή το ρυθµό και την απόσταση που µπορούν να διανύσουν τα τµήµατα, και µ' αυτό τον τρόπο προκαλούν συχνές στάσεις. Εξάλλου, προκαλούν συχνά ερεθισµούς στο δέρµα, µε πιθανό επακόλουθο τη µόλυνση.

γ. Οι ιµάντες του σακιδίου, όταν είναι υπερβολικά σφιγµένοι, πιέζουν το στήθος και κατά συνέπεια δυσκολεύουν την αναπνοή. Το ίδιο συµβαίνει µε τις ζώνες: Όταν είναι υπερβολικά σφιγµένες στην κοιλιακή χώρα, εµποδίζουν την κανονική αναπνοή και την πέψη. Άρα κάθε στρατιώτης πρέπει να µαθαίνει πως να προσαρµόζει σωστά τη στολή και την εξάρτησή του, έτσι ώστε να βαδίζει και να ανασαίνει ελεύθερα, χωρίς να εµποδίζεται η κυκλοφορία του αίµατος.

δ. Ο φόρτος δεν πρέπει να ξεπερνάει το ένα τρίτο του βάρους του άνδρα, ή τα 23 χλγρ το ανώτερο. Ο πιο πρακτικός φόρτος, ωστόσο, είναι 18 χλγρ και περιλαµβάνει το νερό, το όπλο και το κράνος, τα πυρ/κά και το σακίδιο. Σ' αυτό:

(1) Περιέχονται.

(α) Αγγεία φαγητού, κουτάλι και πηρούνι.

(β) Τα ατοµικά είδη καθαριότητας και ξυρίσµατος, καθώς και µια πετσέτα.

-9-

(γ) Μια φανέλα και µια σκελέα.

(δ) ∆ύο ζευγάρια κάλτσες µάλλινες,

(ε) Ο ατοµικός επίδεσµος.

(2) Προσαρµόζονται: (α) Ένα κλινοσκέπασµα, περιφερειακά τοποθετηµένο. (β) Ένα τζάκετ κι ένα ατοµικό αδιάβροχο (ή αντίσκηνο), διπλωµένα

στην µπροστινή όψη του τετραγωνικά και σύµφωνα µε τις διαστάσεις του σακιδίου.

Το σακίδιο πρέπει να είναι τοποθετηµένο ψηλά και στο κεντρικότερο σηµείο του σώµατος, ώστε να καταβάλλεται η ελάχιστη δυνατή προσπάθεια για την τήρηση της φυσικής στάσης. Αυτός ο τρόπος τοποθέτησης περιορίζει την τριβή του σακιδίου και την καταπόνηση της ράχης.

3. Περιορισµοί στη Χρήση του Νερού. α. Η κατανάλωση του νερού ελέγχεται αυστηρά, πρώτον, για την

αποφυγή σύσπασης των µυώνων, ζάλης, θερµοπληξίας και τυχόν ασθενειών και, δεύτερον, επειδή οι ανάγκες σε νερό ποικίλλουν ανάλογα µε τις συνθήκες της πορείας.

β. Στις µικρές πορείες που γίνονται κάτω από θερµές και υγρές συνθήκες, κάθε άνδρας χρειάζεται τρία γαλόνια νερό τη µέρα αυτά είναι αρκετά και για την πόση και για την παρασκευή του συσσιτίου του. Ακόµα κι όταν το νερό είναι άφθονο, οι άνδρες πρέπει να πίνουν τόσο, όσο αρκεί για να καταπραΰνουν τη δίψα τους. Αντίθετα κάθε περιορισµός του νερού, κάτω από το όριο που είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της ενεργητικότητας, προκαλεί αύξηση της θερµοκρασίας του σώµατος και στη συνέχεια θερµοπληξία και εξάντληση.

γ. Όταν ο καιρός είναι ζεστός, οι άνδρες είναι δυνατό να χάσουν περίπου 900 γρ. νερό την ώρα εξ αιτίας του ιδρώτα. Για ν' αποφευχθούν λοιπόν οι ανωµαλίες και οι ασθένειες που προκύπτουν από την υψηλή θερµοκρασία, η απώλεια αυτή πρέπει να αναπληρωθεί. Είναι λάθος να πιστεύουµε ότι µε την εκπαίδευση µπορούµε να ελαττώσουµε την ποσότητα νερού που χρειαζόµαστε. Επίσης, επειδή επικρατεί η λανθασµένη αντίληψη ότι η πόση του νερού στη διάρκεια της πορείας είναι βλαβερή, συχνά, οι οπλίτες δεν πίνουν αρκετό νερό, ακόµα κι αν είναι διαθέσιµο. Εποµένως, το νερό πρέπει να είναι πάντοτε διαθέσιµο και πρέπει να καθοδηγούµε τους οπλίτες να πίνουν συχνά σε περιόδους υψηλής θερµοκρασίας.

δ. Το στοµάχι, όταν είναι εξαντληµένο και θερµό, δεν αφοµοιώνει εύκολα µεγάλες ποσότητες νερού. Η πόση µιας µεγάλης ποσότητας νερού θα προκαλέσει, πολύ σύντοµα, συσπάσεις των µυώνων και ναυτία

ΕΕ 7-15 2

-10-

ακόµα κι αν το σώµα έχει ανάγκη νερού τη στιγµή εκείνη. Εποµένως πρέπει να πίνουµε νερό συχνά και σε µικρές ποσότητες.

ε. Ο ιδρώτας, προκαλεί απώλεια των αλάτων του σώµατος· αν τα άλατα αυτά δεν αντικατασταθούν µπορούν να προκαλέσουν εξάντληση. Το ποσό των αλάτων που περιέχει η τροφή είναι αρκετό για να αναπληρώσει τις απώλειες, όταν η κατανάλωση του νερού είναι µικρότερη από 3.500 γρ. την ήµερα. Όµως, όσο περισσότερο νερό καταναλώνει ο στρατιώτης, τόσο περισσότερα άλατα χρειάζεται ο οργανισµός του. Όταν λοιπόν τα άλατα της τροφής δεν είναι αρκετά, µπορεί να τα πάρει σε διαλύσεις νερού. Η κατάλληλη διάλυση είναι µισό περίπου κιλό αλάτι για κάθε 3.500 χλγρ. νερού.

Για ν’ αποφύγουµε τη ναυτία, µαζί µε το νερό πρέπει να παίρνουµε δισκία άλατος.

στ. Οι άνδρες απαγορεύεται να καταναλώνουν νερό, αν δεν έχει εξεταστεί από κάποιο στρατιωτικό γιατρό, δεν έχει απολυµανθεί µε τα ειδικά δισκία ή δεν έχει βράσει. ∆εν επιτρέπεται να γεµίζουν τα υδροδοχεία τους παρά µόνο στις στάσεις και τα σηµεία όπου επιτρέπεται ο ανεφοδιασµός.

ζ. Για τον καθαρισµό του νερού χρησιµοποιούνται δισκία χαλαζόνης, σύµφωνα µε τις οδηγίες.

Πρέπει να σηµειωθεί πως, όταν χρησιµοποιούµε χαλαζόνη, το νερό δεν το πίνουµε πριν περάσει µισή ώρα.

η. Οι απώλειες (ή και θάνατοι) που παρατηρούνται συχνά στις υψηλές θερµοκρασίες, οφείλονται - κατά περίπτωση - στον υπερβολικό φόρτο, την προχωρηµένη ηλικία, τις πρόσφατες ή τωρινές ασθένειες, την αδυναµία εγκλιµατισµού στην υψηλή θερµοκρασία, και την ανεπάρκεια υγρών και άλατος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ 6

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ

1. Σχηµατισµοί Πορείας. Αυτοί εξαρτώνται αφενός από την τακτική κατάσταση (αν είναι κοντά ο εχθρός ή όχι, συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου η όχι) και αφετέρου από το δροµολόγιο της πορείας (που µπορεί να είναι στενό πέρασµα, δάσος, χιόνι,

-12- δύσβατο µονοπάτι, εθνική οδός πυκνής κυκλοφορίας, κλπ). Υπάρχουν τρεις σχηµατισµοί πορείας:

α. Η φάλαγγα κατ' άνδρα. β. Η φάλαγγα κατά δυάδες (Εικόνα 1).

γ. Η φάλαγγα κατά τριάδες. 2. Οργάνωση Πορείας.

α. Κανονικά, οι Μονάδες κινούνται σύµφωνα µε την τακτική τους συγκρότηση. Το Σύνταγµα οργανώνεται σε Τάγµατα, Λόχους και ∆ιµοιρίες. Το Τάγµα Πεζικού συνήθως συγκροτεί µία φάλαγγα, ενώ οι Λόχοι συγκροτούν Μονάδες πορείας. Σαν Μονάδα πορείας µπορεί να οριστεί και η ∆ιµοιρία, αν ο ∆ιοικητής του Λόχου δεν γίνεται να διοικήσει αποτελεσµατικά το Λόχο του, πχ σ' ένα ορεινό έδαφος ή κάτω από συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου ή σε πυκνά δάση (ζούγκλα).

β. Μία φάλαγγα σχηµατίζεται µετά τη διαδοχική άφιξη και διέλευση των τµηµάτων της από το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης (ΑΣ∆). Το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης είναι ένα σηµείο, που µπορεί να αναγνωριστεί εύκολα πάνω στο δροµολόγιο της πορείας και βρίσκεται µπροστά από όλες τις Μονάδες. Απ’ αυτό περνάει η κεφαλή µιας φάλαγγας, την καθορισµένη ώρα, οπότε η φάλαγγα τίθεται κάτω από τον έλεγχο της ∆ιοίκησης που ενεργεί την κίνηση (Εικόνα 2).

-13-

γ. Όταν η φάλαγγα κοντεύει πια να φτάσει στον προορισµό της, υπάρχουν οδηγοί που την περιµένουν στο Σηµείο ∆ιασποράς (Σ∆) και οδηγούν τις Μονάδες στις προκαθορισµένες περιοχές. Το Σηµείο ∆ιασποράς (εικόνα 3) είναι ένα σηµείο, που αναγνωρίζεται εύκολα πάνω στο δροµολόγιο της πορείας και Βρίσκεται κοντά στο τέρµα της κίνησης της φάλαγγας· µετά το σηµείο αυτό, τα διαφορά στοιχεία της φάλαγγας αποκόπτονται και κινούνται, πάνω σε διαφορετικά δροµολόγια, προς τους χώρους που έχουν οριστεί για το καθένα. Σ' αυτό το σηµείο, παίρνει τέλος κι ο έλεγχος της ∆κσεως που ενεργεί την κίνηση.

3. Ρυθµός πορείας.

α. Ρυθµός Πορείας είναι η µέση ταχύτητα κίνησης ανά ώρα µιας πεζοπόρος φάλαγγας που περιλαµβάνει µια δεκάλεπτη περίοδο ανάπαυσης - µια σύντοµη στάση.

β. Για να καθορίσουµε το ρυθµό της πορείας, λαµβάνουµε υπόψη παράγοντες όπως η τακτική κατάσταση, η δύναµη της Μονάδας, τo έδαφος, οι ατοµικοί φόρτοι, οι καιρικές συνθήκες, η απόσταση που πρέπει να διανύσουµε και η κατάσταση των στρατευµάτων. 0 ρυθµός της πορείας µπορεί να έχει ήδη καθοριστεί στις ΒΟΕ των Μονάδων ή στη διαταγή πορείας παρ' όλα αυτά, ο ∆κτης της φάλαγγας έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει το ρυθµό - ανάλογα µε την τακτική κατάσταση που έχει προκύψει -έτσι ώστε η Μονάδα του να φτάσει στον προορισµό της κάτω από τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για να εκπληρώσει την αποστολή της.

-14-

γ. Το κανονικό βήµα έχει µήκος 0,75 µ. περίπου, και ο κανονικός ρυθµός του βήµατος στις πορείες είναι 106 βήµατα το λεπτό. Βέβαια το µήκος του βήµατος εξαρτάται από την κλίση του εδάφους (ανηφοριά, απότοµη κατηφοριά, κλπ.) και τη φύση του, καθώς και από το διασκελισµό του κάθε άνδρας. Ωστόσο ο ρυθµός πρέπει να µένει σταθερός. Για να γίνει αυτό, µικραίνουµε ή µεγαλώνουµε το διασκελισµό µας κι έτσι, αυτόµατα, πετυχαίνουµε τον καθορισµένο ρυθµό.

δ. Με το κανονικό µήκος βήµατος και τον. κανονικό ρυθµό πετυχαίνουµε µία ταχύτητα 5 χλµ. περίπου την ώρα. Η ταχύτητα αυτή αντιστοιχεί σ' ένα ρυθµό 4 χλµ. την ώρα, δεδοµένου ότι στην ώρα συνυπολογίζουµε και τη 10λεπτη σύντοµη στάση : 106 βήµατα χ 0,75 µ. = 79,50 µ. χ 50 λεπτά = 3.975 µ. = 4 χλµ. Ο ρυθµός αυτός τηρείται στις κατηφόρες που έχουν ελαφρές ή µέτριες κλίσεις, αλλά δεν µπορεί να τηρηθεί όταν το έδαφος είναι λασπωµένο, ολισθηρό ή ανώµαλο.

ε. Κατά τις πορείες, τηρούνται συνήθως οι ακόλουθοι ρυθµοί :

(1) Πάνω σε δρόµο, τη µέρα : 4 χλµ. την ώρα.

(2) Πάνω σε δρόµο, τη νύχτα : 3 χλµ. την ώρα.

(3) Πάνω σε πολύµορφο (παντοδαπό) έδαφος, τη µέρα : 2 χλµ. την ώρα.

(4) Πάνω σε πολύµορφο έδαφος, τη νύχτα : 1,5 χλµ. την ώρα.

Είναι πάντως αυτονόητο ότι οι µικρές Μονάδες, που κινούνται ανεξάρτητα, µπορούν να έχουν πιο γρήγορο ρυθµό. Επίσης, είναι δυνατό να γίνει κάποιος συνδυασµός αυτών των ρυθµών. Για παράδειγµα στο σεληνόφως, όταν ο δρόµος που κινούµαστε είναι σε καλή κατάσταση, ακολουθούµε το ρυθµό της ηµερήσιας (κι όχι της νυχτερινής) πορείας.

στ. Ο ∆ιοικητής της φάλαγγας πιθανόν ν' αποφασίσει ότι ο ρυθµός της πορείας πρέπει να µεταβληθεί - π.χ. να επιβραδυνθεί, επειδή µια Μονάδα προχωρώντας έπεσε σε καταιγίδα, ή να επιταχυνθεί, επειδή η υφιστάµενη τακτική κατάσταση άλλαξε απροσδόκητα. Αν αποφασίσει κάτι τέτοιο, πρώτα ενηµερώνει τις Μονάδες που καταλαµβάνουν την ουρά της φάλαγγας (έτσι ώστε η προειδοποίηση για την επικείµενη αλλαγή να διαβιβαστεί από πίσω προς τα εµπρός) και τελευταίο το ρυθµιστή του βήµατος. Ο ρυθµιστής αλλάζει τότε το ρυθµό του, όπως του καθορίστηκε, και ύστερα όλη η φάλαγγα αλλάζει το ρυθµό της οµαλά, χάρη σ' αυτή την προειδοποίηση. Αντίθετα, αν δεν τηρηθεί η πιο πάνω διαδικασία, η επιβράδυνση του ρυθµού από το ρυθµιστή βήµατος θα προκαλέσει, αντίστοιχα, αραίωση ή πύκνωση της φάλαγγας. Όταν είναι δυνατό, ο ∆ιοικητής της φάλαγγας ανακοινώνει την επικείµενη αλλαγή ρυθµού στη διάρκεια των στάσεων, έτσι ώστε να ενηµερωθούν όλοι. Καλό είναι επίσης η αλλαγή του ρυθµού,

-15-

και µάλιστα η επιτάχυνση, να γίνεται κατά ∆ιµοιρίες και πάνω σ' ένα οριζόντιο ή κατηφορικό µέρος του δρόµου που θα εξασφαλίζει άνετο διασκελισµό.

4. Ρυθµιστής Βήµατος.

α. Ο Ρυθµιστής του βήµατος είναι, συνήθως, ένας Υπξκός που βαδίζει 4 µε 10 µέτρα µπροστά από τη Μονάδα του, τηρώντας τον προκαθορισµένο ρυθµό της πορείας (Εικόνα 4). Το υπόλοιπο τµήµα προσαρµόσει το ρυθµό της πορείας του στο ρυθµό του ρυθµιστή, αλλά δεν είναι υποχρεωµένο να έχει το ίδιο βήµα µε το ρυθµιστή.

β. Ο ρυθµιστής του βήµατος - γνωρίζοντας το µήκος του βήµατός του και χρησιµοποιώντας το χρονόµετρο ενός ρολογιού που έχει µαζί του - κανονίζει τον απαιτούµενο αριθµό βηµάτων κατά λεπτό, ώστε να διατηρεί τον προκαθορισµένο ρυθµό της πορείας. Σαν ρυθµιστής βήµατος εκλέγεται ένας άνδρας µέσου ύψους, γιατί οι ψηλοί έχουν µεγάλο διασκε-

-16-

λισµό και οι κοντοί µικρότερο, µε αποτέλεσµα να κουράζουν τη Μονάδα. Ο Αξιωµατικός πορεύεται στην κεφαλή της φάλαγγας κι επιβλέπει το ρυθµιστή του βήµατος, ώστε να βεβαιώνεται ότι διατηρεί το ρυθµό του σταθερό.

5. Αποστάσεις Μεταξύ των Ανδρών.

α. Ο ∆κτής της φάλαγγας καθορίζει τις αποστάσεις µεταξύ των ανδρών. Οι αποστάσεις αυτές περιλαµβάνονται συνήθως στις ΒΟΕ της Μονάδας.

β. Η κανονική απόσταση µεταξύ των ανδρών ενός σχηµατισµού είναι ένα µέτρο. Ωστόσο, µια απόσταση µεγαλύτερη από ένα µέτρο προσφέρει ευρυχωρία στους άνδρες, κι αυτό ενδείκνυται για τις µεγάλες πορείες.

γ. Οι αποστάσεις µεταξύ των ανδρών ποικίλλουν, ανάλογα µε την ορατότητα και το έδαφος. Κατά την ηµέρα, οι αποστάσεις καλό είναι να κυµαίνονται από δύο ως πέντε µέτρα. Όταν η απόσταση είναι µεγαλύτερη από 5 µέτρα, η φάλαγγα αποκτά υπερβολικά µεγάλο µήκος, πράγµα που δυσκολεύει την άσκηση της ∆κσης. Αντίθετα, όταν η απόσταση είναι µικρότερη από δύο µέτρα, οι άνδρες αναγκάζονται να ελαττώσουν το βήµα τους, για να µην πέφτουν πάνω στους προηγούµενους τους. Κατά τη νύχτα, οι αποστάσεις πρέπει να κυµαίνονται από ένα ως τρία µέτρα, έτσι ώστε οι άνδρες να µπορούν να διατηρούν την επαφή τους.

Μέσα σ' αυτά τα όρια, οι αποστάσεις µεταξύ των ανδρών καθορίζονται από την τακτική κατάσταση π.χ. αν το δροµολόγιο βάλλεται από σποραδικά πυρά του εχθρικού πυροβολικού, τότε η απόσταση µεταξύ των ανδρών καθορίζεται σε 5 περίπου µέτρα την ηµέρα και 3 µέτρα τη νύχτα. Όποτε το δροµολόγιο δεν βάλλεται, τηρούνται µικρότερες αποστάσεις.

δ. Σε συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου, οι αποστάσεις µεγαλώνουν για να µην δίνεται στόχος.

6. Αποστάσεις Μεταξύ των Μονάδων.

α. Οι αποστάσεις µεταξύ των Μονάδων καθορίζονται πάντα, για να περιοριστεί η τάση της φάλαγγας να πυκνώνει και ν' αραιώνει, και για να αυξηθεί η αποτελεσµατικότητα της πορείας. Ο ∆κτής, που διατάζει την πορεία, καθορίζει αυτές τις αποστάσεις έτσι, ώστε να υπάρχει αρκετός χώρος µεταξύ των Μονάδων, για τη διευκόλυνση των οχηµάτων όταν προσπερνούν τη φάλαγγα.

Για τον καθορισµό των αποστάσεων λαµβάνονται επίσης υπόψη το έδαφος, οι καιρικές συνθήκες και η τακτική κατάσταση.

β. Οι κανονικές αποστάσεις στις πορείες είναι: 100 µέτρα µεταξύ Ταγµάτων, 50 µέτρα µεταξύ Λόχων και 20 µέτρα µεταξύ ∆ιµοιριών. Τη νύχτα ή σε κακοκαιρία, οι αποστάσεις ελαττώνονται συνήθως στο µισό των

κανονικών αποστάσεων, για να διευκολυνθεί η άσκηση της ∆ιοίκησης. Το αντίθετο συµβαίνει την ηµέρα, όταν το δροµολόγιο είναι εξαιρετικά ανώµαλο ή όταν η φάλαγγα βαδίζει σε οµαλό ή αναπεπταµένο έδαφος και βρίσκεται µέσα στο βεληνεκές του εχθρικού ΠΒ: τότε οι κανονικές αποστάσεις µεγαλώνουν, µε την προϋπόθεση ότι θα είναι δυνατή η άσκηση της ∆ιοίκησης.

γ. Ανάλογα αυξάνονται και σε συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου.

7. Πύκνωση και Αραίωση της Φάλαγγας.

α. 0 ρυθµός πρέπει να µένει σταθερός, για να περιορίζεται η πύκνωση και η αραίωση (σαν φυσαρµόνικα) των Μονάδων που έχουν διάτα-

-17-

-18-

χθεί σε φάλαγγα πορείας. Γι’ αυτό, η επιτάχυνση ή επιβράδυνση του ρυθµού πρέπει να γίνεται βαθµιαία, και αφού πρώτα προειδοποιήσουµε τη φάλαγγα ότι πρόκειται ν’ αλλάξει ρυθµό. Αυξοµειώνοντας λοιπόν κατάλληλα τις αποστάσεις µεταξύ των Υποµονάδων της φάλαγγας, αποφεύγουµε την πύκνωση ή την αραίωση µιας Μονάδας.

β. Μέσα στη φάλαγγα, οι άνδρες κρατούν την µεταξύ τους απόσταση µε την ετοιµότητα και τη βαθµιαία αλλαγή του ρυθµού. Κάθε ξαφνική επιτάχυνση του ρυθµού γίνεται όλο και πιο έντονη, όσο προχωρεί προς την ουρά της φάλαγγας, µε αποτέλεσµα οι τελευταίοι άνδρες ν' αναγκαστούν να διπλασιάσουν το ρυθµό τους ή να µείνουν πίσω. Γενικά, µικρές µεταβολές στην κεφαλή της φάλαγγας γίνονται µεγάλες στην ουρά της. Η ουρά της φάλαγγας είναι η πιο δύσκολη θέση της πορείας. Γι' αυτό το λόγο, η τάξη της πορείας πρέπει να µεταβάλλεται περιοδικά, έτσι ώστε στην ουρά της φάλαγγας να µη βαδίζουν πάντα οι ίδιοι άνδρες ή οι ίδιες Μονάδες. Καλή πειθαρχία σε οµαλούς δρόµους σηµαίνει: ίδιος αριθµός βηµάτων και στην κεφαλή και στην ουρά της φάλαγγας.

8. Στάσεις.

α. Οι στάσεις πρέπει να γίνονται σε κανονικά διαστήµατα, ώστε οι άνδρες να 'χουν την ευκαιρία να ξεκουράζονται, να προσαρµόζουν την εξάρτηση τους και να ικανοποιούν τις φυσικές ατοµικές τους ανάγκες. Σε κανονικές συνθήκες, η πρώτη στάση διαρκεί 15 λεπτά και γίνεται 45 λεπτά µετά από την εκκίνηση· οι επόµενες στάσεις διαρκούν 10 λεπτά και γίνονται µετά από 50 λεπτά πορεία.

β. Στις µεγάλες πορείες γίνεται και µία µεγάλη στάση, τουλάχιστον δίωρης διάρκειας, στα 2/3 περίπου της διαδροµής. Η στάση αυτή γίνεται για τον ίδιο λόγο που γίνονται και οι κανονικές στάσεις, ταυτόχρονα όµως δίνει στη φάλαγγα την ευκαιρία ν’ αναπαυτεί αρκετά και να πάρει συσσίτιο ή ρόφηµα.

γ. Στις πορείες οι ∆ιοικητές Μονάδων και Υποµονάδων, καθώς και οι ∆ιµοιρίτες, πρέπει να είναι εφοδιασµένοι µε ρολόγια ακριβείας. Τα ρολόγια αυτά πρέπει απαραίτητα να έχουν φωτεινούς δίσκους, για τη νύχτα. Πριν από την εκκίνηση, ο ∆ιοικητής της φάλαγγας διατάζει να συγχρονιστούν όλα τα ρολόγια (η διαφορά τους δεν θα πρέπει να είναι µεγαλύτερη από 15 δευτερόλεπτα).

δ. Κάθε φορά που η φάλαγγα περνάει από κατοικηµένες περιοχές, ή όταν χρειαζόµαστε κάλυψη ή απόκρυψη, αλλάζουµε το χρόνο και τον τόπου όπου καθορίστηκε να γίνουν οι κανονικές στάσεις. Αποφεύγουµε τη στάθµευση σε χωριά, όπου είναι δύσκολο να ικανοποιηθούν οι φυσικές ανάγκες των στρατιωτών, και διαλέγουµε µιαν άλλη καταλληλότερη περιοχή (Εικόνα 6). Αποφεύγουµε επίσης τη στάση σε πρανή (πλαγιές), που βλέπουν προς το µέρος του εχθρού και είναι εκτεθειµένα στην εχθρική

-19-

παρατήρηση και στα αποµακρυσµένα εχθρικά πυρά. Αντίθετα, η στάθµευση στα δάση εξασφαλίζει την απόκρυψη.

ε. Ο χρόνος έναρξης των στάσεων και η διάρκειά τους καθορίζονται στη διαταγή πορείας. Όλες οι Μονάδες ή Υποµονάδες µια φάλαγγας πρέπει να ξεκινούν ή να σταµατούν ταυτόχρονα, κι ακριβώς στον καθορισµένο χρόνο, µετά από διαταγή του ∆κτή της φάλαγγας. Με τη διαταγή του Ακτή της φάλαγγας, που δίνεται µε σάλπιγγα ή µε ασύρµατο, τα τµήµατα βγαίνουν από το δρόµο και τον αφήνουν ελεύθερο σ' όλη τη διάρκεια της στάσης.

στ. Οι άνδρες δεν επιτρέπεται ν' αποµακρύνονται από την περιοχή της Μονάδας τους πρέπει να χαλαρώνουν τα σακίδια και να ξεκουράζονται. Επίσης, για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίµατος και την αποφυγή οιδηµάτων στα πόδια, πρέπει να κρατούν τα πόδια τους υψωµένα, ακουµπώντας τα σε βράχους, αναχώµατα ή κορµούς. Μετά από λίγες ώρες πορείας, οι άνδρες πρέπει να ξαναπροσαρµόζουν τα κορδόνια των αρβύλων τους και τους ιµάντες του σακιδίου.

-20-

ζ. Στη διάρκεια των στάσεων, οι επικεφαλείς επιθεωρούν τους άνδρες και το υλικό, ενώ οι νοσοκόµοι ασχολούνται µε την περίθαλψη σε επείγουσες περιπτώσεις.

η. Τα απορρίµµατα τοποθετούνται σε µικρούς λάκκους και σκεπάζονται αµέσως. Στις µεγάλες στάσεις και στους προσωρινούς χώρους στάθµευσης, κατασκευάζονται βαθιοί λάκκοι απορριµµάτων.

θ. Ένα λεπτό πριν ξαναξεκινήσει η φάλαγγα, οι ∆ιµοιρίτες συντάσσουν τις ∆ιµοιρίες τους πάνω στο δρόµο, έτσι ώστε να ξεκινήσουν ακριβώς στον καθορισµένο χρόνο. Η ουρά κάθε ∆ιµοιρίας αρχίζει την πορεία ταυτόχρονα µε την κεφαλή της ∆ιµοιρίας, για ν' αποφευχθεί η πύκνωση ή αραίωση της Μονάδας ή της Υποµονάδας.

9. Η Απόσταση που ∆ιανύεται στη ∆ιάρκεια µιας Μέρας.

α. Με τον κανονικό ρυθµό, η φάλαγγα δεν πρέπει να βαδίζει περισσότερο από 8 ώρες τη µέρα, εκτός αν παρουσιαστεί έκτακτη ανάγκη. Κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, Συντάγµατα, Συγκροτήµατα µάχης, Τάγµατα ή µικρότερες Μονάδες µπορούν να καλύψουν 24 έως 32 χιλ. τη µέρα µε κανονική πορεία. Σε µια γρήγορη πορεία, ωστόσο, και για µικρές αποστάσεις, µπορεί να διατηρηθεί ένας ρυθµός 6 έως 7 χλµ. την ώρα.

β. Αν είναι ανάγκη να αυξηθεί ακόµα περισσότερο η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί, αυξάνουµε τον αριθµό των ωρών πορείας. Η πορεία ονοµάζεται τότε Σύντονη. Οι µεγαλύτερες αποστάσεις που διανύονται µε σύντονες πορείες είναι: 56 χλµ. σε 24 ώρες, 96 χλµ. σε 48 ώρες, και 120 χλµ. σε 72 ώρες.

Η εκτέλεση µιας σύντονης πορείας απαιτεί µια προσπάθεια µεγαλύτερη από την κανονική και έχει σαν συνέπεια την κόπωση της Μονάδας και τη µείωση της µαχητικής της ικανότητας. Για το λόγο αυτό, αυτές οι πορείες γίνονται µόνο όταν το επιβάλλουν επείγουσες καταστάσεις. Είναι ευνόητο ότι η πλήρης (όσο γίνεται) ανάπαυση των στρατευµάτων πριν από µια σύντοµη πορεία, θα διευκολύνει πολύ την εκτέλεση της.

γ. Για το σχεδιασµό µιας σύντονης πορείας, λαµβάνουµε υπόψη το έδαφος, την τακτική κατάσταση και τις καιρικές συνθήκες. Παρακάτω παρουσιάζεται ένας τρόπος υπολογισµού µιας σύντονης πορείας:

(1) ∆εδοµένα (ΗΜΕΡ-ΩΡΑ-ΜΗΝ: 20 19.00 Μαρτίου) -Απόσταση 56 χλµ. καιρός καλός. -ΠΦ 06.00, ΤΦ 19.00, Σελήνη 2 ηµερών. -Άφιξη στον προορισµό µέχρι 22 06.00 Μαρτίου. -∆ρόµος και πολύµορφο έδαφος.

(2) Υπολογισµοί. -20 χλµ, δρόµος, ταχύτητα 44 χλµ. Ώρες 5 -Γεύµα, ανάπαυση. » 2

-21 -

-24 χλµ, δρόµος, ταχύτητα 4 χλµ. Ώρες 6 -∆είπνο, ανάπαυση. » 5 -6 χλµ, δρόµος τη νύκτα, ταχύτητα 3 χλµ. » 2 -6 χλµ, πολύµορφο έδαφος τη νύχτα τα- χύτητα 1,5 χλµ. » 4

Σύνολο Ωρών 24 TMHMA 7

ΕΙ∆ΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΟΡΕΙΩΝ

1. Μέριµνα Ασθενών.

α. Στη διάρκεια της πορείας οι άνδρες δεν πρέπει να βγαίνουν από τη φάλαγγα, και στη διάρκεια των στάσεων δεν πρέπει να αποµακρύνονται από το χώρο της Μονάδας τους, αν δεν έχουν ειδική άδεια από τον Αξκό ∆κτή τους. Ο Αξκός εξετάζει τους άνδρες που βγήκαν από τις γραµµές τους, και στη συνέχεια ή τους δίνει ένα έγγραφο σηµείωµα για το γιατρό ή τους διατάζει να συνεχίσουν την πορεία (Εικόνα 7).

-22-

β. Στην ουρά της φάλαγγας βαδίζει ένας γιατρός, µαζί µε το υγειονοµικό προσωπικό, κι εξετάζει τους άνδρες στους οποίους έχει δοθεί το ειδικό σηµείωµα. Ο γιατρός µπορεί να τους επιβιβάσει στο υγειονοµικό όχηµα ή να τους απαλλάξει, µερικά ή ολικά, από το φόρτο και τον οπλισµό τους, φορτώνοντάς τον στα οχήµατα (ή ενδεχοµένως στα ζώα) που έχουν διατεθεί γι' αυτό το λόγο. Επίσης περιποιείται τους ελαφρά άρρωστους και Φροντίζει να γυρίσουν, µε την πρώτη ευκαιρία, στις Μονάδες τους (Εικόνα 8).

2. Πορείες σε ∆ρόµους. α. Τα τµήµατα βαδίζουν συνήθως στο δεξιό πλευρό του δρόµου στην

περίπτωση, όµως, της φάλαγγας κατά δυάδες µπορούν να βαδίζουν και στα δύο πλευρά.

-23-

β. Οι δρόµοι από σκυροκονίαµα (µπετόν) ή άσφαλτο, και γενικά οι δρόµοι µε σκληρό οδόστρωµα, συνήθως δεν δηµιουργούν Εµπόδια στην πορεία.

Ωστόσο, τα οχήµατα που κυκλοφορούν πάνω σ' αυτούς τους δρόµους συχνά αναγκάζουν τα τµήµατα να βαδίζουν έξω απ' το κατάστρωµα του δρόµου. Γι' αυτό, καλό είναι η πορεία να γίνεται στα κράσπεδα του δρόµου (αν τα κράσπεδα είναι αρκετά πλατιά κι ο καιρός είναι κατάλληλος) γιατί έτσι και ο βηµατισµός γίνεται πιο άνετος και η κυκλοφορία των οχηµάτων πιο εύκολη.

γ. Επειδή τα κράσπεδα του δρόµου σπάνια είναι αρκετά πλατιά· για µια πορεία, η κυκλοφορία οχηµάτων σε µη βελτιωµένους δρόµους (ιδίως όταν το έδαφος είναι λασπωµένο και υπάρχει σκόνη) παρενοχλεί συνεχώς την πεζοπόρο φάλαγγα που βαδίζει εκεί την ίδια ώρα.

Στην αρχή, το κατάστρωµα ενός δρόµου µπορεί να είναι κατάλληλο για πορεία- µετά τη διέλευση ενός σηµαντικού αριθµού ανδρών και οχηµάτων, όµως, µπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στο βάδισµα. Για ν' αντιµετωπίσουµε αυτές τις δυσκολίες, µεγαλώνουµε τις αποστάσεις µεταξύ των ανδρών, ώστε να έχουµε την ευχέρεια και τη δυνατότητα να διαλέξουµε το κατάλληλο τµήµα του εδάφους, όπου θα βαδίσουµε.

δ. Στη διάρκεια µιας πορείας, τα τµήµατα είναι συχνά υποχρεωµένα να κινούνται συνεχώς - ή για το µεγαλύτερο διάστηµα - πάνω σε δρόµους. Σ’ αυτή την περίπτωση, και εφόσον το επιτρέπει η τακτική κατάσταση, θα πρέπει να τοποθετηθούν έγκαιρα προειδοποιητικές πινακίδες για την ενηµέρωση των οχηµάτων που κυκλοφορούν. Η τοποθέτηση των πινακίδων αυτών πρέπει να γίνεται σε συνεργασία µε τη Στρατιωτική Αστυνοµία, τις Αστυνοµικές Αρχές και τα ΤΕ της περιοχής.

ε. Όταν ένα τµήµα (πχ ένας Λόχος) βαδίζει στο δεξιό πλευρό του δρόµου και φτάνει σε µια διασταύρωση πυκνής κυκλοφορίας, για ν' αλλάξει κατεύθυνση και να κινηθεί προς τον αριστερό δρόµο, ο ∆κτής διατάζει την εφαρµογή της ακόλουθης διαδικασίας: Με τη διαταγή του ∆ιµοιρίτη, κάθε ∆ιµοιρία κάνει κλίση επ' αριστερά και βαδίζει, παρατεταγµένη, προς την αριστερή πλευρά του δρόµου. Εκεί, µε µια κλίση επί δεξιά, παίρνει ξανά το σχηµατισµό φάλαγγας και ξεκινά για να περάσει τη διασταύρωση. Όταν και η ουρά έχει πια περάσει τη διασταύρωση, η ∆ιµοιρία ενεργεί αντίστροφα: περνάει ξανά στη δεξιά πλευρά του δρόµου και συνεχίζει την πορεία της κανονικά. Οι κινήσεις αυτές επιτρέπουν στα τµήµατα να περνούν από διασταυρώσεις, χωρίς να διαταράσσουν ιδιαίτερα την κυκλοφορία. Πάντως, στη διάρκεια των πλευρικών κινήσεων που αναφέραµε, πρέπει απαραίτητα να υπάρχουν τροχονόµοι, στην κεφαλή και την ουρά της ∆ιµοιρίας, για να σταµατούν την κυκλοφορία.

-24-

3. Πορείες σε Πολύµορφο Έδαφος. α. Η πορεία σε πολύµορφο έδαφος χρησιµοποιείται, γενικά, όταν τα τµήµατα πρόκειται να κινηθούν προς την περιοχή της µάχης. Για µια τέτοια πορεία χρειάζεται µεγαλύτερη επίβλεψη, εξαιτίας του µικρότερου βαθµού προγραµµατισµένου και προσωπικού ελέγχου, περισσοτέρων εµποδίων και απρόβλεπτων δυσχερειών. Η πορεία σε πολύµορφο έδαφος είναι συνήθως αργή και ο σχηµατισµός της εξαρτάται από τις περιστάσεις. Η αύξηση των αποστάσεων µεταξύ των ανδρών και των Μονάδων επιµηκύνει τη φάλαγγα κι έτσι κάνει δυσκολότερο τον έλεγχο της είναι όµως επιβεβληµένη, γιατί κάθε άνδρας µπορεί έτσι να διαλέξει το κατάλληλο κάθε φορά µέρος του εδάφους. Ο έλεγχος γίνεται ευκολότερα, όταν χρησιµοποιούνται όλα τα µέσα επικοινωνίας.

β. Σε µια πορεία σε πολύµορφο έδαφος, η πύκνωση ή η αραίωση της φάλαγγας (Κεφ. Γ Τµ. 5, παρ. 7) µπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβληµα, εξαιτίας της κούρασης των ανδρών και του µειωµένου βαθµού ελέγχου. Τα αίτια της τάσης αυτής για πύκνωση και αραίωση είναι η έλλειψη επίπεδου ή οµαλού εδάφους, ο αυξηµένος φόρτος που µεταφέρουν τα τµήµατα, και τα κωλύµατα που συναντούν. Τα στενά περάσµατα και τα χαρακτηριστικά σηµεία του εδάφους, που βάλλονται από τα ΠΒ, πρέπει να παρακάµπτονται - αν το επιτρέπει η τακτική κατάσταση. Ωστόσο η διάβαση ενός στενού περάσµατος, ενός ρεύµατος ή ενός εµποδίου, µπορεί να επι-

-25-

βάλλεται από την κατάσταση· τότε, ο ∆κτης πρέπει να διατάξει µια µικρή στάση για τη λήψη κανονικών αποστάσεων, κατά τη διάβαση (Εικόνα 9).

4. Νυχτερινή Πορεία.

α. Οι νυχτερινές πορείες εξασφαλίζουν την απόκρυψη από την εναέρια και επίγειο παρατήρηση, και κάποια επαρκή ασφάλεια από τις αεροπορικές επιθέσεις µ' αυτές, εξάλλου, αποφεύγουµε την υπερβολική ζέστη της ηµερησίας πορείας. Προτού εκτελεστεί µια νυχτερινή πορεία, κι όσο είναι ακόµα µέρα, γίνεται λεπτοµερειακή αναγνώριση του δροµολογίου και της περιοχής προορισµού της πορείας. Όταν αυτό είναι αδύνατο, η αναγνώριση γίνεται από το χάρτη. Επίσης, παίρνουµε ειδικά µέτρα για την τήρηση της σωστής κατεύθυνσης και της επαφής µέσα στη Μονάδα -χρησιµοποιούµε, για παράδειγµα, οδηγούς και συνδέσµους.

Στη συνέχεια, συντάσσουµε ένα πρόχειρο σχεδιάγραµµα. Σ' αυτό σηµειώνουµε το δροµολόγιο, τα ευδιάκριτα χαρακτηριστικά σηµεία του εδάφους που βρίσκονται κοντά στο δροµολόγιο και αναγνωρίζονται εύκολα τη νύχτα, συµβολές και διασταυρώσεις των δρόµων. Σηµειώνουµε, τέλος, οποιαδήποτε άλλα ευδιάκριτα χαρακτηριστικά σηµεία, καθώς και τις αποστάσεις των σπουδαιότερων χαρακτηριστικών σηµείων από το ΑΣ∆.

β. Όταν η κατάσταση επιτρέπει να γίνει αναγνώριση, το δροµολόγιο πρέπει να επισηµαίνεται: στις συµβολές και διασταυρώσεις των δρόµων, τοποθετούνται οδηγοί ή φωτεινά σήµατα που δείχνουν το σωστό δροµολόγιο. Αν η επισήµανση του δροµολογίου δεν µπορεί να γίνει από νωρίτερα, χρησιµοποιούνται οδηγοί που συνοδεύουν το επικεφαλής τµήµα και τοποθετούνται στα επίκαιρα σηµεία, για να δείχνουν το σωστό δροµολόγιο στις Μονάδες που ακολουθούν. Μετά τη διέλευση της φάλαγγας, φροντίζουµε για την περισυλλογή των οδηγών και των σηµάτων.

γ. Για να τηρήσουµε τη σωστή κατεύθυνση, χρησιµοποιούµε οδηγούς - από φιλικά προσκείµενους πολίτες ή από άλλες Μονάδες - που είναι εξοικειωµένοι µε το δροµολόγιο. Επίσης, προτιµάµε ένα δροµολόγιο που έχει αναγνωριστεί καλά - ακόµα κι αν είναι αρκετά µεγαλύτερο και το ελέγχουµε συχνά. Τέλος, εκµεταλλευόµαστε στο έπακρο τα µέσα επικοινωνίας που διαθέτουµε.

δ. Τη νύχτα χρησιµοποιούµε τους σχηµατισµούς εκείνους που χρησιµοποιούµε και τη µέρα, µε τη διαφορά ότι ελαττώνουµε στο µισό τις αποστάσεις µεταξύ των ανδρών και των τµηµάτων, ώστε να διατηρούν την επαφή τους. Για τη διατήρηση της επαφής µε την προπορευόµενη Μονάδα χρησιµοποιούνται σύνδεσµοι.

ε. Όταν τα τµήµατα, που κάνουν µια νυχτερινή πορεία, είναι αναγκασµένα να κινούνται διαρκώς - ή για ένα διάστηµα - πάνω σε δρόµους, τότε µπροστά και πίσω από τη φάλαγγα πρέπει να υπάρχουν προει-

ΕΕ 7-15 3

-26-

δοποιητικές πινακίδες (από αντανακλώµενο φωτεινό υλικό), για να ενηµερώνουν τα οχήµατα που κυκλοφορούν. Αυτό βέβαια γίνεται µόνο όταν το επιτρέπει η τακτική κατάσταση. Ανάλογα, όταν είναι επιτρεπτό, τοποθετούµε ηλεκτρικούς φανούς ή φανούς θυέλλης για µεγαλύτερη προστασία των πεζοπόρων τµηµάτων. Τέλος, όταν είναι πρακτικό, ορίζουµε ένα όχηµα που θ' ακολουθεί στην ουρά της φάλαγγας, για να την προστατεύει από τα προσπεράσµατα των οχηµάτων που κυκλοφορούν.

ΤΜΗΜΑ 8

ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΗΓΗΤΟΡΩΝ

1. Γενικά.

Πριν από την πορεία, όλοι οι ηγήτορες βεβαιώνονται ότι οι άνδρες τους βρίσκονται, από κάθε πλευρά, στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Ανάλογα, στη διάρκεια της πορείας, επιβλέπουν τους άνδρες τους, ώστε να διατηρούνται στην ίδια κατάσταση.

2. Καθήκοντα ∆κτή Λόχου.

α. Μόλις πάρει την προειδοποιητική διαταγή (Κεφ. ΣΤ, παραγρ. 2), ο ∆κτής του Λόχου υπενθυµίζει στους άνδρες του όλες τις οδηγίες που εφαρµόζονται στις πορείες, και διατάζει τους ∆ιµοιρίτες να προετοιµάσουν τις ∆ιµοιρίες τους για την πορεία. Όταν πάρει τη διαταγή πορείας, ο ∆κτής του Λόχου επιβλέπει τους ∆ιµοιρίτες, την ώρα που επιθεωρούν τους άνδρες τους για τυχόν τραύµατα ή ασθένειες, και δίνει οδηγίες για τα υλικά που πρέπει να µεταφερθούν. Αν ο Λόχος πρόκειται να εκτελέσει µόνος την πορεία, ο ∆κτής του Λόχου διαλέγει το δροµολόγιο, στέλνει την οµάδα αναγνώρισης του δροµολογίου και εκδίδει τη διαταγή πορείας.

Αν ο Λόχος πρόκειται να εκτελέσει την πορεία σαν τµήµα µιας µεγαλύτερης Μονάδας, ο ∆κτής εκδίδει τη διαταγή πορείας κι επιβλέπει την προετοιµασία του Λόχου του για την πορεία. Οι άνδρες που δεν µπορούν να παρακολουθήσουν την πορεία, από τραυµατισµούς ή αρρώστιες, µένουν πίσω ή µεταφέρονται µε οχήµατα. Πριν από την πορεία, οι Οµαδάρχες επιθεωρούν την υγιεινή κατάσταση των ανδρών, καθώς και την εξάρτηση και το φόρτο τους (δηλ. την πληρότητα, την κατάσταση και την προσαρµογή τους). Στη διάρκεια της επιθεώρησης, οι ∆ιµοιρίτες και οι ∆κτές των Λόχων επιβλέπουν τους Οµαδάρχες.

β. Ο ∆κτής του Λόχου αναγνωρίζει το δροµολόγιο που οδηγεί προς το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης, και ταυτόχρονα υπολογίζει πόσο χρόνο χρειάζεται ο Λόχος του για να φτάσει στο ΑΣ∆ από το χώρο στάθµευσης του. Με τον τρόπο αυτό, ο ∆κτής του Λόχου µπορεί να καθορίσει το χρόνο

-27-

της συγκέντρωσης του Λόχου και της κίνησης προς το ΑΣ∆, ώστε να αποφύγει την άσκοπη καθυστέρηση κι αναµονή στο χώρο του Λόχου ή στο ΑΣ∆.

γ. Ο ∆κτής του Λόχου δεν έχει µια καθορισµένη θέση στο σχηµατισµό του Λόχου. Αντίθετα, είτε ακολουθεί στην ουρά είτε µετακινείται σ' όποιο σηµείο του επιτρέπει να επιβλέπει και να διοικεί το Λόχο όσο καλύτερα γίνεται, παρακολουθώντας την τήρηση του καθορισµένου ρυθµού πορείας, Ελέγχοντας αυτούς που Βγαίνουν απ' τη φάλαγγα (αν έχουν δηλ. έγγραφο σηµείωµα απ’ το ∆ιµοιρίτη τους) και προλαβαίνοντας τη διαρροή των ανδρών. Ο ∆κτής του Λόχου καθορίζει - επίσης τη θέση που Θα έχει στη φάλαγγα η Οµάδα ∆κσης του Λόχου.

δ. Κατά την κίνηση του Λόχου προς το ΑΣ∆, ο ∆κτης µπαίνει συνήθως επικεφαλής µέχρι το ΑΣ∆, και παραµένει στο σηµείο αυτό για να ελέγξει (ενώ περνάει ο Λόχος) το σχηµατισµό, τις αποστάσεις µεταξύ των ανδρών και των ∆ιµοιριών, και τους φόρτους. Το ίδιο κάνει κι όταν ο Λόχος ξεκινά µετά από κάθε στάση, είτε µικρή είτε µεγάλη. Στις στάσεις, ο ∆κτης του Λόχου επιβλέπει την επιθεώρηση των ποδιών των ανδρών, που γίνεται από τους υφισταµένους του, την εφαρµογή των περιορισµών στη χρήση του νερού, καθώς και την ασφάλεια και προσαρµογή των φόρτων εξετάζει επίσης γενικά την υγιεινή κατάσταση των ανδρών του, για να εξουδετερώσει µε κατάλληλες ενέργειες τα αίτια που προκαλούν φλύκταινες φυσαλίδες ή άλλες βλάβες, ή σε σοβαρές περιπτώσεις να επιτρέψει την έξοδο από τη φάλαγγα του αρρώστου για να δοθεί η ενδεδειγµένη θεραπεία.

ε. Προς το τέλος της πορείας, ο ∆κτης του Λόχου µπαίνει επικεφαλής και οδηγεί το Λόχο του στην περιοχή συγκέντρωσής του, χωρίς να επιτρέπει καµιά καθυστέρηση όση ώρα κινείται για να βγει έξω από το δρόµο. Μετά τη διασπορά των ∆ιµοιριών στις περιοχές τους, επιβλέπει για την ανάπαυση και το συσσίτιο των ανδρών, παίρνει µέτρα για την προστασία από πυρκαγιές κι άλλους κινδύνους, και βεβαιώνεται ότι οι άνδρες του φροντίζουν για τα πόδια τους και το υλικό τους.

3. Καθήκοντα Υποδιοικητή Λόχου. Ο Υδκτης του Λόχου βοηθάει το ∆ιοικητή του, όπως καθορίζεται στις σχετικές

ΒΟΕ και τους Κανονισµούς.

Στις πορείες, ο Υδκτης οδηγεί το Λόχο πάνω στο δροµολόγιο που έχει χαραχτεί, µε τον επιθυµητό ρυθµό. Επιβλέπει το ρυθµιστή του βήµατος, τηρεί τις στάσεις, και συνεχίζει την πορεία σύµφωνα µε το χρονικό πίνακα της δγης πορείας. Επίσης τοποθετεί και επιβλέπει τους τροχονόµους. Στο τέλος της πορείας, αφού καθορίσει τη θέση των µαγειρείων και αφοδευτηρίων. επιβλέπει την εγκατάσταση και τη λειτουργία τους.

-28-

4. Καθήκοντα ∆ιµοιρίτη.

α. Μόλις πάρει την προειδοποιητική διαταγή, ο ∆ιµοιρίτης επιβλέπει τους Οµαδάρχες, την ώρα που επιθεωρούν τους άνδρες τους.

β. Μόλις εκδοθεί η δγή πορείας, ο ∆ιµοιρίτης ενηµερώνει τη ∆ιµοιρία του για το χρόνο έναρξης και τη διάρκεια της πορείας, για το σχηµατισµό και τα διαστήµατα, για το ρυθµό και τις στάσεις, και για το φόρτο που θα µεταφέρουν. Ύστερα επιβλέπει τους Οµαδάρχες, την ώρα ου επιθεωρούν τα πόδια των ανδρών τους, κι ελέγχει τους φόρτους. Αναπτύσσει λεπτοµερειακά στους άνδρες του τις οδηγίες που αφορούν την πειθαρχία, τη χρήση του νερού, τη διαρροή των ανδρών, την αλλαγή των καλτσών, και πως να περιποιούνται τις φλύκταινες και τις εκδορές των ποδιών. Η πορεία µπορεί να παρουσιάζει και ειδικά προβλήµατα - λ.χ. όταν γίνεται σε βουνά ή πυκνά δάση, όταν η ζέστη είναι υπερβολική και το κρύο βαρύ, όταν υπάρχει κίνδυνος από δηλητηριώδη φυτά έντοµα ή ερπετά, όταν οι συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη πυρκαγιάς στα δάση, όταν η κυκλοφορία είναι µεγάλη, κτλ.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι ∆ιµοιρίτης αναπτύσσει ακόµη τις ειδικές για κάθε περίπτωση οδηγίες, ενηµερώνει τη ∆ιµοιρία για τις σχετικές συνέπειες και τονίζει τα αντίστοιχα προστατευτικά µέτρα.

γ. Πριν από την πορεία, ο ∆ιµοιρίτης επιθεωρεί τα σακίδια, το υλικό και την εξάρτηση, για να βεβαιωθεί ότι έχουν προσαρµοστεί καλά. Το σακίδιο πρέπει να είναι τοποθετηµένο όσο το δυνατό ψηλότερα.

δ. Κατά την κίνηση από την περιοχή συγκέντρωσης του Λόχου προς το ΑΣ∆, ο ∆ρίτης µπαίνει επικεφαλής της ∆ιµοιρίας του, κρατάει την κανονική απόσταση από την προηγούµενη ∆ιµοιρία και φροντίζει οι άνδρες του να τηρούν τον καθορισµένο βηµατισµό και τα µεταξύ τους διαστήµατα. Στη συνέχεια, ο ∆ρίτης βαδίζει κατά κανόνα στην ουρά της ∆ρίας του, αν και µπορεί να µετακινηθεί σ' οποιαδήποτε άλλη θέση, αν του επιτρέπει να επιβλέπει και να κατευθύνει καλύτερα τους άνδρες του. Τέλος, όταν πλησιάζει η ώρα της επαφής µε τον εχθρό, βαδίζει εκεί απ' όπου θα µπορέσει να διοικήσει καλύτερα τη ∆ρία του ή τον διατάξει ο ∆κτης του Λόχου.

Στη διάρκεια της πορείας, ο ∆ρίτης πρέπει να προλαβαίνει τη διαρροή της φάλαγγας και να κρατάει τον καθορισµένο ρυθµό. Στις στάσεις, φροντίζει να βγουν οι άνδρες του απ' το δρόµο, για να ξεκουραστούν όσο περισσότερο γίνεται. Ένα λεπτό πριν ξαναρχίσει η πορεία, συντάσσει τη ∆ρια του στο δρόµο για ν' αποφύγει την καθυστέρηση της φάλαγγας.

ε. Αν ένας οπλίτης της ∆ριας του δείξει ότι δεν είναι σε θέση να συνεχίσει την πορεία, ο ∆ρίτης τον εξετάζει προσωπικά. Αν βεβαιωθεί ότι είναι άρρωστος, του δίνει γραπτή άδεια για να του δοθεί η ανάλογη ιατρική περίθαλψη. Αν όµως καταλάβει ότι προσποιείται τον διατάζει να συνεχίσει την πορεία του.

-29-

στ. Προς το τέλος της πορείας, µπαίνει επικεφαλής και οδηγεί τους άνδρες του στο χώρο καταυλισµού. Εκεί επιβλέπει ξανά τους Οµαδάρχες, την ώρα που επιθεωρούν τα πόδια των ανδρών τους, και φροντίζει να δοθεί σύντοµα ιατρική περίθαλψη όπου χρειάζεται. Κατόπιν οι άνδρες ελέγχουν τα υλικά τους και ξεκουράζονται όσο περισσότερο γίνεται. Ο ∆ρίτης βοηθάει σ' αυτό, διασκορπίζοντας τη ∆ρια στους καλυµµένους χώρους της περιοχής του, αµέσως µετά το τέλος της πορείας.

5. Καθήκοντα του Βοηθού ∆ιµοιρίτη. Στις πορείες, ο Λοχίας βοηθός ∆ρίτη βαδίζει στην κεφαλή της ∆ριας του.

Ωστόσο, όταν ο ∆ριτης φύγει από την ουρά της ∆ριας για µεγάλο χρονικό διάστηµα, ο βοηθός του κινείται στην ουρά τους ∆ριας και προσέχει αν οι άνδρες βαδίζουν µε κανονικό ρυθµό ή αν υπάρχουν διαρροές. Προς το τέλος της πορείας, ο Λοχίας βοηθός µένει στην ουρά της ∆ριας, για όσο διάστηµα ο ∆ρίτης και οι Οµαδάρχες θα είναι επικεφαλής των ανδρών τους.

6. Καθήκοντα του Επιλοχία.

Σ' όλη τη διάρκεια της πορείας ο Επιλοχίας βαδίζει στο τέλος του Λόχου. Ωστόσο, λίγο πριν το τέλος της πορείας, µετακινείται και µπαίνει επικεφαλής της Οµάδας ∆ιοίκησης του Λόχου. Όσην ώρα βρίσκεται στην ουρά του Λόχου, ο Επιλοχίας βοηθάει τον ∆κτη του στη διοίκηση και επίβλεψη του Λόχου, προσέχοντας ταυτόχρονα να µην υπάρξουν διαρροές.

7. Καθήκοντα του Οµαδάρχη.

α. Μόλις πάρει την προειδοποιητική διαταγή, ο Οµαδάρχης επιθεωρεί τη φυσική κατάσταση των ανδρών του. Αν ένας στρατιώτης είναι τραυµατισµένος ή άρρωστος, τόσο που να µην µπορεί να πάρει µέρος στην πορεία, τότε ο Οµαδάρχης το αναφέρει στο ∆ρίτη του.

β. Μόλις ο ∆ρίτης κοινοποιήσει τη διαταγή πορείας, ο Οµαδάρχης ανακοινώνει στους άνδρες τη στολή και το υλικό που θα έχουν µαζί τους. ∆είχνει στους άνδρες του πως να προσαρµόσουν την εξάρτηση και το σακίδιό τους, πως να συσκευάσουν το σακίδιο και πως να µεταφέρουν τα υλικά. Επιθεωρεί πρώτα τα άρβυλα, για να βεβαιωθεί ότι είναι κατάλληλα κι ότι εφαρµόζουν καλά. Ύστερα επιθεωρεί τις κάλτσες για να βεβαιωθεί ότι βρίσκονται σε καλή κατάσταση και δεν έχουν τρύπες ή επιδιορθωµένα µέρη που µπορούν να δηµιουργήσουν πληγές. Φροντίζει, ώστε κάθε στρατιώτης να έχει µαζί του ένα ζευγάρι κάλτσες παραπάνω. Ο ίδιος ο Οµαδάρχης (ή ο βοηθός του) πρέπει να 'χει µαζί του ένα κουτί σκόνη για τα πόδια, γάζα λευκοπλάστη και δισκία αλάτι. Τέλος, βεβαιώνεται ότι όλοι οι άνδρες έχουν γεµίσει τα υδροδοχεία τους νερό, κι ότι έχουν πάρει όλα τα προβλεπόµενα υλικά.

-30-

γ. Ο Οµαδάρχης βαδίζει στην κεφαλή της φάλαγγας, κρατώντας την κανονική απόσταση από τον προηγούµενο άνδρα, και προσέχει αν οι άνδρες του κρατούν τις προκαθορισµένες αποστάσεις. Στις στάσεις, προσαρµόζει το υλικό και, αν υπάρχει ανάγκη, εναλλάσσει τα οµαδικά όπλα και τους βαριούς φόρτους µεταξύ των ανδρών. Στις µεγάλες πορείες επιβλέπει, ώστε οι άνδρες ν' αλλάζουν τις κάλτσες τους µετά από 3 ή 4 ώρες πορείας.

δ. Μόλις φτάσουν στο χώρο καταυλισµού, διασκορπίζει τους άνδρες σε µια καλυµµένη περιοχή. Εκεί, επιθεωρεί τα πόδια τους και το (ατοµικό κι οµαδικό) υλικό. Ύστερα, αναφέρει σχετικά στον ∆ρίτη του.

ΤΜΗΜΑ 9

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΠΟΡΕΙΩΝ

1. Πορείες Μακριά από τον Εχθρό.

α. Είναι αυτές που γίνονται όταν η επαφή µε τον εχθρό είναι αποµακρυσµένη, οπότε δεν υπάρχουν άλλες ανάγκες ασφάλειας και µυστικότητας, εκτός απ' αυτές που επιβάλλονται από. τα όπλα µεγάλου βεληνεκούς και την εχθρική Αεροπορία.

β. Κανονικά,· ο Λόχος ΤΦ βαδίζει σε πέντε τµήµατα, που έχουν την ακόλουθη διάταξη: στην κεφαλή της φάλαγγας βαδίζει µια δρία ΤΦ και την ακολουθούν η οµάδα ∆κσης του Λόχου, µια δεύτερη ∆ρια ΤΦ, η ∆ρία Υποστηρίξεως και η τρίτη ∆ρια ΤΦ. Με τον τρόπο αυτό, οι ∆ρίες ΤΦ παρέχουν ασφάλεια στη ∆ρία των οµαδικών όπλων.

γ. Για την τήρηση της επαφής µεταξύ των Μονάδων, χρησιµοποιούνται σύνδεσµοι: Οι σύνδεσµοι αυτοί προωθούνται και βαδίζουν ανάµεσα στη δική τους Μονάδα και την προηγούµενη. Αν η απόσταση µεταξύ µια Μονάδας και της προηγουµένης της τείνει να µεγαλώσει, τότε στέλνουµε περισσότερους συνδέσµους, για να µη διακοπεί η επαφή. Αν πάλι η απόσταση µεταξύ µιας Μονάδας και της προηγούµενης της τείνει να ελαττωθεί, τότε αποσύρουµε τους συνδέσµους που δεν είναι απαραίτητοι.

δ. Αν η προηγούµενη Μονάδα κάνει µια στάση εκτός προγράµµατος, ο ∆κτης της εποµένης Μονάδας διατάζει κι αυτός στάση και πηγαίνει να εξακριβώσει τα αίτια. Η καθυστέρηση µπορεί να οφείλεται σε µια συνάντηση µε προσωπικό ανεξακρίβωτης ταυτότητας ή σε αµφιβολίες για το σωστό δροµολόγιο. Αφού εξακριβωθούν τα αίτια της στάσης, η πορεία συνεχίζεται και η χαµένη απόσταση καλύπτεται σταδιακά, ώστε να µη δηµιουργηθούν κενά στις επόµενες Μονάδες.

ε. Σε ανώµαλο έδαφος γίνονται συχνές στάσεις, για να µην αποκοπούν τα τµήµατα της φάλαγγας.

-31-

2. Πορείες Κοντά στον Εχθρό.

α. Είναι αυτές που γίνονται όταν υπάρχει πιθανότητα επαφής µε χερσαίες εχθρικές δυνάµεις, ή στο τέλος της πορείας, όταν µια Μονάδα πάει να καταλάβει θέσεις µάχης. Η τάξη πορείας εδώ καθορίζεται από την τακτική κατάσταση. Τα οχήµατα συνήθως διασκορπίζονται σ' όλο το µήκος της φάλαγγας, κι ο ∆κτης καθορίζει µιαν απόσταση ασφαλείας ανάµεσα στα οχήµατα και τα πεζοπόρα τµήµατα. Στις νυχτερινές πορείες που γίνονται κάτω από συνθήκες συσκότισης, µερικοί οπλίτες από τα τελευταία στοιχεία των Μονάδων βαδίζουν µπροστά από κάθε όχηµα και παρακολουθούν την κίνηση µπροστά τους, ώστε να ειδοποιήσουν έγκαιρα τον οδηγό, αν η πεζοπόρο φάλαγγα σταµατήσει απότοµα.

β. Την ηµέρα, οι άνδρες αφήνουν αρκετό διάστηµα µεταξύ τους, για να προστατευτούν από τα πυρά του εχθρικού πυροβολικού. Αρκετό διάστηµα υπάρχει επίσης στις Μονάδες, για ν' αναπτύσσονται εύκολα και για ν' αποφευχθεί ο αιφνιδιασµός ολόκληρης της φάλαγγας από τα εχθρικά πυρά.

γ. Τη νύχτα πρέπει να τηρούµε απόλυτη σιωπή, για να εξασφαλίσουµε τη µυστικότητα της κίνησης. Επίσης, γίνεται αυστηρός έλεγχος των πυρών και των φώτων, για να µην αποκαλυφθούν τα τµήµατα (το αναµµένο τσιγάρο, για παράδειγµα, είναι ορατό σε µεγάλη απόσταση). Τα διαστήµατα και οι αποστάσεις µεταξύ των ανδρών και των τµηµάτων ελαττώνονται. Τοποθετούνται οδηγοί στα σηµεία όπου η φάλαγγα µπορεί να πάρει λάθος δρόµο.

δ. Στις στάσεις, οι ∆κτες ελέγχουν τη γρήγορη έξοδο των οπλιτών από το δρόµο και την πληρότητα του υλικού.

ε. Ο πρακτικότερος σχηµατισµός είναι συνήθως η φάλαγγα κατά δυάδες. Ωστόσο, στις πορείες πάνω σε ανώµαλο έδαφος, χρησιµοποιείται ο σχηµατισµός της φάλαγγας κατ' άνδρα. Τη νύχτα η άσκηση της διοίκησης είναι δύσκολη, γι' αυτό πρέπει να γίνεται εκτεταµένη χρήση των συνδέσµων, των αγγελιαφόρων και των άλλων µέσων επικοινωνίας.

3. Έλεγχος Πορείας.

α. Για την άσκηση του ελέγχου, στη διάρκεια της πορείας, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε αγγελιοφόρους (πεζούς ή µε οχήµατα), συνθηµατικά µε τα χέρια ή µε σφυρίγµατα, παραγγέλµατα µε τη σάλπιγγα ή µε τη φωνή µας, οπτικό έλεγχο ή ελαφρά αεροσκάφη. Επίσης, γίνεται εκτεταµένη χρήση ασυρµάτων, αν η τακτική κατάσταση δεν επιβάλλει να σιγήσουν.

β. Προτού πάρουµε οποιαδήποτε απόφαση για το σχηµατισµό της πορείας εκτιµάµε προσεκτικά τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα

-32-

που προκύπτουν από δύο αλληλοσυγκρουόµενα στοιχεία δηλ. την αραίωση και την άσκηση της διοίκησης. Έστω, π.χ. ότι γίνεται µια νυχτερινή πορεία σε µια περιοχή που βάλλεται από το εχθρικό ΠΒ. Στην περίπτωση αυτή, η αραίωση της φάλαγγας (µε µεγάλα διαστήµατα µεταξύ των Μονάδων και των ανδρών) θα προκαλέσει την επιµήκυνση της φάλαγγας αυτής, µε συνέπεια να γίνει δύσκολη η άσκηση της ∆κσης, και ν' αποκοπεί κάποια Υποµονάδα η να µη γίνει έγκαιρα η συγκέντρωση στην καθορισµένη περιοχή. Αντίθετα, η πύκνωση µπορεί να προξενήσει στη φάλαγγα βαριές απώλειες, αν βληθεί αιφνιδιαστικά.

γ. Οι παρακάτω οδηγίες µας βοηθούν στον έλεγχο, και γι' αυτό πρέπει να εφαρµόζονται:

(1) Η πορεία πρέπει να γίνεται µε σταθερό ρυθµό και µε τις καθορισµένες αποστάσεις µεταξύ των ανδρών και των τµηµάτων.

(2) Ο καθορισµένος ρυθµός πρέπει να τηρείται σ' όλη τη διάρκεια της πορείας, εκτός από τις απρόβλεπτες περιπτώσεις.

(3) Η διαρροή της πορείας πρέπει να αποτρέπεται από πριν, και ο Λόχος πρέπει να προχωρεί σαν µια ενιαία Μονάδα ανεξάρτητα από τα εµπόδια που παρουσιάζονται.

δ. Αν γίνει µια απρόβλεπτη στάση, ο ∆κτης του Λόχου πηγαίνει στην κεφαλή της φάλαγγας και λύνει το πρόβληµα που την προκάλεσε. Ύστερα, διατάζει να συνεχιστεί η πορεία µε τη λιγότερη δυνατή επιβράδυνση.

ε. Οι ∆ρίτες και οι ανώτεροι τους ∆ιοικητές έχουν µαζί τους χάρτες, όπου σηµειώνεται το δροµολόγιο της πορείας. Οι χάρτες αυτοί θα τους βοηθήσουν να καθορίσουν το ρυθµό της πορείας, δείχνοντάς τους τα ευδιάκριτα χαρακτηριστικά σηµεία του εδάφους και την απόστασή τους από το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης.

στ. Οι αποστάσεις µεταξύ των Μονάδων και των Υποµονάδων µπορούν ν' αυξοµειώνονται, ώστε να εξουδετερώνονται οι µεταβολές του καθορισµένου ρυθµού πορείας που επιβάλλονται µέσα στη φάλαγγα. Π.χ. έστω ότι στην κεφαλή της φάλαγγας ενός Λόχου υπάρχει κάποια καθυστέρηση, εξαιτίας ενός εµποδίου. Στην περίπτωση αυτή, οι επόµενες ∆ιµοιρίες πρέπει να συνεχίσουν να κινούνται σύµφωνα µε τον καθορισµένο ρυθµό µέχρι να φτάσουν κι αυτές στο εµπόδιο, οι µεταξύ τους αποστάσεις θα έχουν ελαττωθεί ή εξαλειφθεί εντελώς. Στη συνέχεια, όµως οι αποστάσεις αρχίζουν να µεγαλώνουν, γιατί κάθε ∆ιµοιρία που περνάει το εµπόδιο ξαναπαίρνει αµέσως τον καθορισµένο ρυθµό, ενώ η εποµένη, που την ίδια ώρα βρίσκεται πάνω στο εµπόδιο, παίρνει ένα ρυθµό αργότερο από τον καθορισµένο.

-33-

Τελικά, όταν όλη η φάλαγγα περάσει απ' το εµπόδιο, οι αποστάσεις θα αποκατασταθούν και µ' αυτόν τον τρόπο, δηλ. µε την αυξοµείωση τους, Θα εξουδετερωθεί η µεταβολή του ρυθµού πορείας που επέβαλε το εµπόδιο.

4. Οδηγοί.

α. Οι οδηγοί χρησιµοποιούνται για να οδηγούν ή να κατευθύνουν µια Μονάδα µέσα ή έξω από µια περιοχή που έχει εκλεγεί, πάνω σ' ένα προκαθορισµένο δροµολόγιο (Εικόνα 10). Επίσης, οι οδηγοί τοποθετούνται σε διάφορα σηµεία κατά µήκος της διαδροµής για να ελέγχουν την κατεύθυνση της φάλαγγας, κι αν είναι δυνατό εφοδιάζονται µε χάρτες του δροµολογίου. Οι οδηγοί πρέπει να έχουν πάρει την κατάλληλη εκπαίδευση στα κα-

-34-

θήκοντά τους. Στην εκπαίδευσή τους περιλαµβάνεται ο τρόπος εκτελέσεως της αποστολής τους, καθώς και ο τρόπος απάντησης σε συνηθισµένες ερωτήσεις που αφορούν τη Μονάδα και την κίνηση. Οι οδηγοί τοποθετούνται µπροστά από την πεζοπόρο φάλαγγα. Αν όµως οι συνθήκες δεν τους το επιτρέπουν, τότε βαδίζουν µαζί µε το τµήµα που βρίσκεται στην κεφαλή της φάλαγγας, και τοποθετούνται κατά µήκος του δροµολογίου για να κατευθύνουν τις επόµενες Μονάδες. Οι οδηγοί που τοποθετήθηκαν κατά µήκος του δροµολογίου, όταν όλη η φάλαγγα περάσει από τη θέση τους, ακολουθούν στην ουρά της ή περισυλλέγονται από οχήµατα που έχουν διατεθεί γι’ αυτό το λόγο.

(1) Τοποθέτηση τροχονόµων στην κεφαλή και στην ουρά της φάλαγγας, πάνω στο δρόµο, για να επιβραδύνουν ή στην ανάγκη να διακόψουν την κυκλοφορία.

(2) Τοποθέτηση οδηγού πάνω σε µια διασταύρωση, για να δείχνει τη σωστή κατεύθυνση.

(3) Πάνω σε µια διασταύρωση, οι οδηγοί σταµατούν την κίνηση των οχηµάτων, για να περάσει η φάλαγγα.

(4) Οδηγοί που οδηγούν τις Μονάδες από το σηµείο διασποράς στις περιοχές του καταυλισµού τους.

β. Οι οδηγοί τοποθετούνται στις διασταυρώσεις των δρόµων και των µονοπατιών, δηλαδή σε σηµεία όπου η κατεύθυνση αλλάζει ή που η φάλαγγα µπορεί να χάσει τη κατεύθυνσή της επίσης, τοποθετούνται σε επικίνδυνα σηµεία, για να εξασφαλίσουν την ασφαλή διέλευση της φάλαγγας. Όταν η πορεία γίνεται σε πολύµορφο έδαφος, οι οδηγοί τοποθετούνται κατά µήκος του δροµολογίου και µάλιστα στα σηµεία όπου αλλάζει η κατεύθυνση. Όταν η φάλαγγα κοντεύει να φτάσει στον προορισµό της, οι οδηγοί χρησιµοποιούνται για να οδηγήσουν τις Μονάδες από το Σηµείο ∆ιασποράς στις καθορισµένες θέσεις της νέας περιοχής.

5. Τροχονόµοι. Οι τροχονόµοι (εικόνα 10) κινούνται εµπρός και πίσω από τη φάλαγγα, σε µια

απόσταση τουλάχιστον 50 µέτρων : σκοπός τους είναι να επιβραδύνουν ή να διακόψουν την τροχαία κίνηση. Κάθε Μονάδα αναλαµβάνει την ευθύνη να τοποθετήσει τροχονόµους στις διασταυρώσεις ή στα επικίνδυνα σηµεία, όποτε δεν υπάρχουν οδηγοί. Σε πολλές περιπτώσεις πάλι, οι οδηγοί και οι τροχονόµοι µπορεί να έχουν τα ίδια καθήκοντα. Όταν η πορεία γίνεται τη νύχτα και πάνω σε δρόµο, και εφόσον το επιτρέπει η τακτική κατάσταση, οι τροχονόµοι χρησιµοποιούν για τον έλεγχο της κυκλο-φορίας ηλεκτρικούς φανούς ή άλλα κατάλληλα µέσα ειδοποίησης.

-35-

6. Μέτρα που Πρέπει να Παίρνονται στις Πορείες.

α. Οι άνδρες πρέπει να κρατούν τις θέσεις τους στο σχηµατισµό και να κινούνται σύµφωνα µε τον καθορισµένο ρυθµό πορείας. Για να γίνει αυτό, γίνεται συνεχής έλεγχος από τους Οµαδάρχες και τους ∆ρίτες. Οι άνδρες δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψουν τη φάλαγγα χωρίς την έγγραφη άδεια του Αξκού ∆ρίτη τους.

β. Κατά κανόνα, οι ∆ιµοιρίες βαδίζουν οδοιπορικά. Ωστόσο, σε ευνοϊκό έδαφος και για σύντοµα χρονικά διαστήµατα, µπορούν να βαδίζουν και µε ρυθµικό βηµατισµό. Επίσης, ενθαρρύνουµε τα τραγούδια και τις συζητήσεις (εφόσον δεν απαγορεύονται για λόγους µυστικότητας) γιατί συντελούν στη σωµατική και ψυχική ευδιαθεσία των ανδρών. Οι περιορισµοί στη χρήση της τροφής και του νερού τηρούνται αυστηρά, και πρέπει να έχουµε υπόψη ότι η τήρηση τους και από το ∆ριτη επιδρά σοβαρά πάνω στους άνδρες.

7. Μέτρα που Πρέπει να Παίρνονται στις Στάσεις.

α. Στις στάσεις, οι στρατιώτες πρέπει να εγκαταλείπουν τα κράσπεδα του δρόµου και να βρίσκονται διαρκώς κοντά στη ∆ρια τους. Εξακριβώνεται ότι όλοι οι άνδρες περιποιούνται τα πόδια τους, χαλαρώνουν την εξάρτυση τους και αναπαύονται όσο γίνεται περισσότερο. Επίσης, οι άνδρες επιθεωρούνται για τυχόν σωµατικές αδιαθεσίες.

β. Οι νοσοκόµοι περιποιούνται τους άνδρες που έχουν φλύκταινες, πληγές ή άλλες ασθένειες. Οι περιορισµοί στη λήψη τροφής και νερού τηρούνται αυστηρά. Τα απορρίµµατα κάθε είδους πρέπει να καλύπτονται. Επίσης ελέγχονται οι τροχονόµοι.

γ. Ένα λεπτό πριν ξεκινήσουµε ξανά, συντάσσουµε τους άνδρες για να συνεχίσουν την πορεία.

β. Μέτρα που Παίρνονται στο Τέλος της Πορείας. α. Στο τέλος της πορείας, φροντίζουµε για τη γρήγορη µετάβαση των

τµηµάτων στις περιοχές που τους έχουν καθοριστεί. Εκεί, οι άνδρες περιποιούνται τα πόδια τους (πλύσιµο, τρίψιµο κλπ.), και τις πληγές των ποδιών τους, αν υπάρχουν στη συνέχεια, οι ∆ρίτες επιβλέπουν τους Οµαδάρχες την ώρα που επιθεωρούν τα πόδια των ανδρών τους.

β. Εξακριβώνεται η φυσική κατάσταση των ανδρών. Εξακριβώνεται επίσης ότι παίρνουν ζεστό συσσίτιο και νερό, και ότι αναπαύονται χρησιµοποιώντας ένα κατάλυµα ανάλογο µε τις περιστάσεις.

γ. Εξετάζονται οι απώλειες από την πορεία, για να προσδιοριστούν τα αίτια και να περιοριστούν οι απώλειες στις επόµενες πορείες.

-36-

9. Μέτρα που Πρέπει να Παίρνονται στην Περιοχή της Μάχης.

Σε περιοχές µάχης, η αναγνώριση και η κατάστρωση των σχεδίων αποκτούν ιδιαίτερη σηµασία. Αν ο ∆κτης απουσιάζει από τη Μονάδα του, τότε ειδοποιεί τον Υδκτη για την απουσία του και τον πιθανό χρόνο επιστροφής του. Η ∆ιοικητική µέριµνα για τις ανάγκες των στρατιωτών είναι βασική και συνεχόµενη.

10. Ασφάλεια Πορείας.

Η τακτική κατάσταση καθορίζει τα µέτρα ασφάλειες στη διάρκεια της πορείας. Η φάλαγγα πρέπει να προστατεύεται απόν τον αιφνιδιασµό, την εχθρική παρενόχληση και παρατήρηση - και γενικά πρέπει να παίρνονται µέτρα ασφαλείας προς κάθε κατεύθυνση, και κατά την κίνηση και κατά τις στάσεις. Αν υπάρχει ενδεχόµενο εχθρικής ενέργειας, στέλνουµε ταχυκίνητα στοιχεία αναγνώρισης (είτε στο µέτωπο είτε στα πλευρά ανάλογα µε τις ανάγκες), για να ειδοποιήσουν έγκαιρα τη φάλαγγα. Τα µέτρα ασφάλειας πρέπει να περιλαµβάνουν ένα πλήρες σύστηµα προειδοποίησης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆

ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟ∆ΙΩΝ

ΤΜΗΜΑ 10

ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΟΥ ΠΟ∆ΙΟΥ

1. Περιγραφή του Ποδιού.

Η διάταξη των µερών του ποδιού είναι (από τη φύση της) τέτοια, ώστε να απορροφά τις δονήσεις του βήµατος. Το πόδι έχει δύο τόξα (Εικόνα 11), ένα κατά µήκος κι ένα κατά πλάτος του ποδιού. Το κατά µήκος τόξο είναι µακρύτερο στο εσωτερικό µέρος του ποδιού απ' ότι στο εξωτερικό του µέρος. Το εσωτερικό µέρος του κατά πλάτος τόξου δέχεται το βάρος του σώµατος, ενώ το εξωτερικό µέρος χρησιµεύει στην ισορροπία του σώµατος. Το σχήµα του κατά µήκος τόξου διατηρείται χάρη στο σφηνοειδές σχήµα των οστών, στους τένοντες που διασταυρώνονται µε τους ισχυρούς µυώνες της κνήµης, καθώς και στους συνδέσµους που συνδέουν τα οστά του ποδιού. Το σχήµα του κατά πλάτος τόξου διατηρείται µε τον ίδιο τρόπο, µε µια επιπλέον υποστήριξη που παρέχουν οι µυώνες του ποδιού. Έτσι το πέλµα σχηµατίζει ένα θόλο - δηλ. την ποδική καµάρα. Στην όρθια στάση τα δύο αυτά τόξα επιµηκύνονται και γίνονται επίπεδα, ενώ το πόδι µεγαλώνει. Τα αιµοφόρα αγγεία του ποδιού βρίσκονται κοντά

-38 στο δέρµα γι' αυτό το λόγο συµπιέζονται εύκολα, αν φοράµε στενές κάλτσες ή παπούτσια. Η φτέρνα και οι κεφαλές των µεταταρσίων προστατεύονται από ένα στρώµα λίπους, ενώ τα οστά και οι τένοντες του υπόλοιπου ποδιού, καθώς και ο αστράγαλος, έχουν ένα µικρό υπόστρωµα λίπους.

2. Πλατυποδία. Από άτοµο σε άτοµο, τα τόξα διαφέρουν ως προς το µήκος και το ύψος. Αν

δεν υπάρχει το κατά µήκος τόξο, τότε δηµιουργείται πλατυποδία. Η πλατυποδία είναι ή φυσική ή επίκτητη. Η φυσική πλατυποδία, συνήθως δεν εµποδίζει στη πορεία, ενώ η επίκτητη συνήθως, προξενεί πόνο και δυσκολία στο βάδισµα. Το σχήµα του ποδιού ελάχιστα επιδρά στην ικανότητά µας να βαδίσουµε αυτή εξαρτάται κυρίως από τον πόνο των ποδιών στο βάδισµα. Η πλατυποδία µπορεί να προκληθεί από διάφορα αίτια: από πολύκαιρη ασθένεια, από ακατάλληλα υποδήµατα ή ακατάλληλη στάση, και από την εξασθένηση ή την έκταση των συνδέσµων και τενόντων που υποστηρίζουν το τόξο. Η πλατυποδία χειροτερεύει από την πολύωρη ορθοστασία και τη µεταφορά βαριών αντικειµένων. Η επίκτητη πλατυποδία και οι πόνοι των ποδιών εξουδετερώνονται µε διάφορους τρόπους : µε τη γυµναστική πριν από την πορεία, µε σταδιακή εκπαίδευση στις πορείες, µε την κατάλληλη στάση και τα κατάλληλα υποδήµατα, και µε την εφαρµογή των µέτρων ατοµικής υγιεινής. Το πόδι ενισχύεται, όταν βαδίζουµε µε τα δάχτυλα να κατευθύνονται κατευθείαν εµπρός.

3. Ασθένειες των Ποδιών.

α. Τα προφυλακτικά µέτρα κατά των παθήσεων του ποδιού είναι και οι καλύτερες πρώτες Βοήθειες. Ο στρατιώτης, δηλαδή, µπορεί να αποφύγει µικρές ανωµαλίες των ποδιών µε το να τα περιποιείται ο ίδιος. Μπορεί επίσης να περιποιηθεί µικρές ανωµαλίες, όπως οι φουσκάλες, οι εκδορές, ο ιδρώτας του ποδιού και οι κάλοι.

β. Οι φουσκάλες προέρχονται από την τριβή. Άρα µπορούµε να τις αποφύγουµε, αν εξουδετερώσουµε το αίτιο που θα τις προκαλέσει.

(1) Προφύλαξη. Ελέγχουµε προσεκτικά την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα

άρβυλα και οι κάλτσες - π.χ., αν οι κάλτσες είναι υγρές, αν τα άρβυλα και οι κάλτσες έχουν τρύπες ή έχουν επιδιορθωθεί άσχηµα, κτλ. Ελέγχουµε επίσης την εφαρµογή τους στο πόδι - αν είναι δεµένα χαλαρά, αν είναι µεγάλα στο µέγεθος κτλ. Όταν το δέρµα του ποδιού κοκκινίζει απ' την τριβή, για να µη δηµιουργηθούν φουσκάλες, πρέπει ν' αλλάζουµε τις κάλτσες µ’ άλλες καθαρές, να χρησιµοποιούµε σκόνη για τα πόδια ή να παίρνουµε άλλα κατάλληλα µέτρα. Ανάλογα, αν τοποθετήσουµε στο ερεθισµένο µέρος του ποδιού έναν επίδεσµο ή έναν λευκοπλάστη, το προστατεύουµε από την περαιτέρω προστριβή και προλαβαίνουµε τις φουσκάλες.

-39-

Τέλος, χρησιµοποιώντας σκόνη για τα πόδια, διατηρούµε τα πόδια στεγνά και περιορίζουµε τους ερεθισµούς. Οι τακτικές επιθεωρήσεις, από τους Αξκούς και Υπξκούς, µειώνουν τα προβλήµατα εκείνα του στρατεύµατος που προκύπτουν από τις παθήσεις των ποδιών.

(2) Θεραπεία (Εικόνα 12). Πλένουµε µε σαπούνι και νερό τη γύρω απ' τη φουσκάλα περιοχή

- προσεκτικά, ώστε να µη σπάσει. Αν δεν έχει σπάσει, και Θέλουµε ν' αφαιρέσουµε το υγρό που υπάρχει, ανοίγουµε στη βάση της µια τρύπα µε βελόνα ή µε την αιχµή ενός µαχαιριού που θα έχει προηγούµενα απολυµανθεί µε φωτιά. ∆εν πρέπει ν' αφαιρούµε το δέρµα· πρέπει να καλύπτουµε το µέρος όπου υπάρχει η φουσκάλα µε έναν επίδεσµο ή γάζα και µε λευκοπλάστη. Μετά από µερικές ηµέρες η φουσκάλα θα έχει στεγνώσει εντελώς, οπότε ο επίδεσµος ή ο λευκοπλάστης αφαιρούνται.

-40-

γ. Φλύκταινα. Αν η φουσκάλα µολυνθεί και έχει δηµιουργηθεί φλύκταινα, τότε ο

άρρωστος µεταφέρεται στο θεραπευτήριο.

δ. Οι εκδορές καθορίζονται και καλύπτονται µε επίδεσµο (ή γάζα) και µε λευκοπλάστη, όσο το δυνατό γρηγορότερα.

ε. Οι ερεθισµοί, που δηµιουργούνται όταν τα πόδια ιδρώνουν εύκολα, αποφεύγονται και θεραπεύονται αν κρατάµε τα πόδια µας στεγνά -δηλαδή αν αλλάζουµε συχνά τις κάλτσες, που πρέπει να είναι καθαρές και στεγνές, κι αν χρησιµοποιούµε την ειδική σκόνη για τα πόδια.

στ. Οι Κάλοι δηµιουργούνται όταν τα άρβυλα δεν εφαρµόζουν καλά ή όταν ελαττωθεί η καµπυλότητα των τόξων, γεγονός που αυξάνει την πίεση που δέχονται ορισµένα µέρη του ποδιού. Για την προσωρινή µας ανακούφιση, βάζουµε λίγο µπαµπάκι γύρω από τον κάλο, ώστε να µοιράσουµε την πίεση σε µεγαλύτερη επιφάνεια. Για µόνιµη θεραπεία, πρέπει να φορέσουµε άρβυλα που εφαρµόζουν καλά.

ζ. Σε σοβαρές περιπτώσεις επιδερµοφυτώσεως (της νόσου του αθλητή), και σε άλλες λοιµώξεις από µύκητες, πρέπει να προσφέρεται έγκαιρη ιατρική περίθαλψη.

η. Πόδι των χαρακωµάτων : Έτσι ονοµάζουµε το ελαφρό κρυοπάγηµα, το «χειµέλιο», που παρατηρείται στους οπλίτες που µένουν καιρό µέσα στα χαρακώµατα. ∆ηµιουργείται όταν τα πόδια εκτίθενται στο κρύο και την υγρασία ή όταν η κυκλοφορία του αίµατος δεν γίνεται οµαλά. Η σοβαρή µορφή αυτής της ασθένειας, µπορεί να εξελιχτεί σε γάγγραινα, οπότε τα πόδια ή τα δάχτυλα θα χρειαστεί να κοπούν.

Κάτω από συνθήκες µάχης, δεν µπορούµε πάντα να κρατάµε τα πόδια µας στεγνά και ζεστά µπορούµε ωστόσο ν' αποφύγουµε αυτή την ασθένεια, αν εφαρµόσουµε τους ακόλουθους κανόνες:

(1) Τα πόδια πρέπει να µένουν όσο γίνεται στεγνά. Τα άρβυλα και οι κάλτσες πρέπει να µένουν στεγνά µε κάθε µέσο, και οι κάλτσες ν' αλλάζονται όσο γίνεται συχνότερα. Πριν από τον ύπνο, αν γίνεται, πρέπει να βγάζουµε τ’ άρβυλα και να τα βάζουµε κάτω από τα κλινοσκεπάσµατα ή στο ειδικό στρώµα SLEEPING BAG. Έτσι, δεν θα παγώσουν, και µε τη θερµοκρασία του σώµατος θα στεγνώσουν ως ένα βαθµό. Οι εφεδρικές κάλτσες καλό είναι να τοποθετούνται κάτω από τα εξωτερικά ρούχα, για να µένουν στεγνές µε τη θερµοκρασία του σώµατος. Οι άνδρες πρέπει ν' αποφεύγουν, όσο γίνεται, τη λάσπη και τα νερά.

(2) Τα ρούχα γύρω από τα πόδια και τον αστράγαλο πρέπει να είναι χαλαρά. Πρέπει ακόµα ν' αποφεύγουµε τα σφιχτά άρβυλα, τα σφιχτά κορδόνια και τις στενές κάλτσες.

-41-

(3) Οι άνδρες πρέπει να κάνουν ασκήσεις και µαλάξεις των ποδιών. Ακόµα και σε µια στατική αποστολή, η κάµψη των δακτύλων και το επιτόπιο βάδισµα βοηθούν την κυκλοφορία του αίµατος. Οι άνδρες (µόνοι τους ή µεταξύ τους) πρέπει να τρίβουν µε τα δάχτυλα τα πόδια τους, όσο γίνεται συχνότερα, ή να τρίβουν το ένα πόδι πάνω στο άλλο.

(4) Όλες οι οδηγίες που αφορούν στην υπόδηση πρέπει να ακολουθούνται αυστηρά.

ι. Τα κρυοπαγήµατα αναπτύσσονται γρήγορα σε θερµοκρασίες κάτω από το µηδέν - αν δεν έχουν παρθεί προφυλακτικά µέτρα. Συνήθως προσβάλλονται τα δάχτυλα των ποδιών. Μπορούµε να τ’ αποφύγουµε, αν φοράµε ζεστή υπόδηση, αν εκµεταλλευόµαστε κάθε ευκαιρία να ζεστάνουµε τα πόδια µας, αν κάνουµε γυµναστική κι εφαρµόσουµε τα κατάλληλα µέτρα υγιεινής.

4. Γενικά Προληπτικά Μέτρο Υγιεινής των Ποδιών. Η υγιεινή των ποδιών περιλαµβάνει τις παρακάτω οδηγίες :

α. Τα πόδια πρέπει να µένουν καθαρά. Μετά από κάθε πορεία, πρέπει αµέσως να τα πλένουµε και να τα στεγνώνουµε καλά. Πρέπει ν' αποφεύγουµε την ύγρανσή τους και να στεγνώνουµε τα δάχτυλα προσεκτικά. Αν δεν έχουµε νερό για να τα πλύνουµε, τρίβουµε τα πόδια ζωηρά µ' ένα ύφασµα στεγνό.

β. Για να έχουµε τα πόδια µας στεγνά, πρέπει να χρησιµοποιούµε συχνά την ειδική σκόνη για τα πόδια και να την απλώνουµε κι ανάµεσα στα δάκτυλα. Όση σκόνη περισσεύει, πρέπει να αφαιρείται.

γ. Τα νύχια πρέπει να κόβονται σε ευθεία γραµµή, κατά πλάτος, όπως φαίνεται στην εικόνα 13. Χρησιµοποιούµε κάποιο κατάλληλο όργανο και προσέχουµε να µη σκίσουµε το νύχι. Ο σωστός τρόπος κοπής των νυχιών και η καλή εφαρµογή των υποδηµάτων προφυλάσσουν τους άνδρες από την είσοδο των νυχιών µέσα στο δέρµα.

ΕΕ 7-15 4

-42-

ΤΜΗΜΑ 11

ΥΠΟ∆ΗΣΗ

1. Έλεγχος του Μεγέθους.

α. Ο ∆κτής της Υποµονάδας είναι υπεύθυνος για την καλή εφαρµογή των αρβύλων και των καλτσών των ανδρών του.

β. Για να ελεγχθεί η εφαρµογή της υπόδησης, ο στρατιώτης στέκεται όρθιος, µε το βάρος του σώµατος µοιρασµένο οµοιόµορφα και στα δύο του πόδια, φορώντας τις κατάλληλες κάλτσες κι έχοντας σφίξει τα κορδόνια του κατάλληλα. Οι τέσσερις διαδικασίες, που αναφέρονται πιο κάτω, επιτρέπουν να ελεγχθεί µε ακρίβεια η σωστή προσαρµογή των αρβύλων (Εικόνα 14).

-43-

(1) ∆οκιµασία 1.

Για να εξακριβώσουµε την καταλληλότητα της υπόδησης στο τοξοειδές µέρος (την καµάρα) του ποδιού, πιάνουµε το άρβυλο ακριβώς πάνω από το µετατάρσιο µε τον αντίχειρα στην εξωτερική πλευρά και µε τα δάχτυλα στην εσωτερική. Το δέρµα δεν θα πρέπει να κάνει πτυχές.

(2) ∆οκιµασία 2.

Το πλατύτερο µέρος του πέλµατος (δηλ. η κεφαλή του µεταταρσίου) πρέπει να καταλαµβάνει το πλατύτερο µέρος της σόλας.

(3) ∆οκιµασία 3.

Για να εξακριβώσουµε την εφαρµογή του αρβύλου κατά πλάτος, πιέζουµε µε τους αντίχειρες το δέρµα και στις δύο πλευρές του αρβύλου κοντά στη σόλα. Έπειτα, οι αντίχειρες µετακινούνται προς το κέντρο του αρβύλου. Το δέρµα του αρβύλου δεν πρέπει να εφαρµόζει ούτε πολύ σφιχτά ούτε πολύ χαλαρά πάνω στο πόδι.

(4) ∆οκιµασία 4.

Για να εξακριβώσουµε την εφαρµογή του αρβύλου κατά µήκος, πιέζουµε την µπροστινή του άκρη προς τα κάτω και µε τους δύο αντίχειρες. Ανάµεσα στην άκρη του µεγάλου δάκτυλου και το δέρµα του άρβυλου, θα πρέπει να υπάρχει διάστηµα περίπου ενός εκατοστού. Αν η άκρη του άρβυλου δεν µπορεί να συµπιεστεί, τότε το µήκος του ελέγχεται µε τις δοκιµασίες 2 και 3.

γ. Για να ελεγχθεί η εφαρµογή των καλτσών, ο στρατιώτης στέκεται όρθιος µε το βάρος µοιρασµένο και στα δύο του πόδια. Η εφαρµογή των καλτσών είναι καλή, όταν δεν είναι ούτε πολύ σφιχτή ούτε πολύ χαλαρή.

Επίσης, το καινούργιο ζευγάρι κάλτσες πρέπει να έχει ένα περίπου εκατοστό περιθώριο στο µήκος, επειδή µικραίνουν µε το πλύσιµο.

2. Υπόδηση.

α. Τα άρβυλα που δίνει η υπηρεσία είναι καλύτερα από οποιαδήποτε άλλα, και πολύ κατάλληλα για το εύκρατο κλίµα που συνήθως επικρατεί στην Ελλάδα. Στις αρκτικές περιοχές και στα πολύ ψυχρά κλίµατα, οι ξένοι Στρατοί χρησιµοποιούν ειδικά υποδήµατα και κάλτσες. Στον τόπο µας, ειδικά υποδήµατα δίνουµε στις ∆υνάµεις Καταδροµών.

β. Πρέπει να διατηρούµε την υπόδηση στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Για να την καθαρίσουµε απ’ τη λάσπη, τις ακαθαρσίες ή το χιόνι, δεν χρησιµοποιούµε µυτερά όργανα, για να µην καταστρέφουµε το δέρµα. Το λίπος των αρβύλων (ή η ειδική αλοιφή, που χορηγείται) αυξάνει το όριο ζωής του επάνω δέρµατος και το κάνει µαλακό προφυλάσσοντας έτσι

-44-

το πόδι απ' τις φλύκταινες, τους τραυµατισµούς, κλπ. Η επισκευή της υπόδησης πρέπει να γίνεται έγκαιρα και προτού πάθει ανεπανόρθωτη καταστροφή.

γ. Στις µεγάλες πορείες δεν φοράµε ποτέ, για πρώτη φορά, καινούργια άρβυλα. Αντίθετα, πρέπει να τα χρησιµοποιούµε αρχικά σε µικρές αποστάσεις, έτσι ώστε σιγά-σιγά να εφαρµόσουν καλά. Όποτε είναι δυνατό, αποφεύγουµε να χρησιµοποιούµε το ίδιο ζευγάρι για δύο µέρες συνέχεια.

3. Κάλτσες

α. Οι µάλλινες κάλτσες που δίνει η υπηρεσία είναι πολύ κατάλληλες για το κλίµα της Ελλάδας. Το µέγεθός τους ποικίλλει και είναι ανάλογο µε το µέγεθος των αρβύλων.

β. Οι υπερβολικά µεγάλες κάλτσες διπλώνουν µέσα στ’ άρβυλα και τρίβονται πάνω στα πόδια, µε αποτέλεσµα να προξενούν φλύκταινες και γδαρσίµατα. Εξάλλου, οι µικρού µεγέθους κάλτσες φθείρονται γρήγορα κι εµποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία του αίµατος στα πόδια.

γ. Οι κάλτσες έχουν µεγάλη σηµασία για την προστασία των ποδιών από το κρύο όταν είναι ακάθαρτες, γίνονται καλοί αγωγοί της θερµότητας κι έτσι αφήνουν τη θερµοκρασία να διαφεύγει. Πρέπει λοιπόν ν’ αλλάζονται καθηµερινά. Πρέπει επίσης να πλένονται τακτικά, για να µένουν πάντα καθαρές και σε καλή κατάσταση - και µάλιστα να πλένονται σε χλιαρό νερό, γιατί µε το ζεστό µαζεύουν υπερβολικά.

δ. Πολλά ζευγάρια κάλτσες είναι πιο ζεστά από ένα µόνο ζευγάρι επειδή τα στρώµατα του αέρα που αποµονώνονται ανάµεσα τους συγκρατούν τη θερµοκρασία. Πρέπει να φροντίζουµε ιδιαίτερα, ώστε οι κάλτσες να µένουν στεγνές στον κρύο καιρό. Για να περιοριστεί η σύσφιξη των ποδιών, όταν φοράµε περισσότερα από ένα ζευγάρια, πρέπει τα εξωτερικά ζευγάρια να είναι µεγαλύτερα στο µέγεθος από τα εσωτερικά.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ

ΤΜΗΜΑ 12

ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ

1. Σκοπός

Η εκπαίδευση στις πορείες γίνεται, για να κάνει τις Μονάδες ικανές να βαδίζουν προς τον εκάστοτε προορισµό τους και να φτάνουν εκεί σε κατάσταση που να επιτρέπει την εκτέλεση της αποστολής τους. Γίνεται επίσης, για να αναδείξει τα προσόντα της καλής ηγεσίας, ν' αναπτύξει την πειθαρχία και το οµαδικό πνεύµα συνεργασίας της Μονάδας, να εξυψώσει το ηθικό και να βελτιώσει την υγιεινή κατάσταση και τη σωµατική δύναµη κι αντοχή.

2. Προοδευτική Εκπαίδευση.

α. Ο παραπάνω στόχος επιτυγχάνεται µε την προοδευτική εκπαίδευση, που αρχίζει από τ' απλά και προχωρεί σιγά - σιγά στα δύσκολα.

β. Η σωµατική ικανότητα κι αντοχή των ανδρών αναπτύσσεται προοδευτικά, µε ασκήσεις και πορείες που δεν πρέπει να ξεπερνούν τα όρια των δυνατοτήτων των ανδρών. Η εκπαίδευση στις πορείες αρχίζει από µικρές αποστάσεις, µε ελαφρούς φόρτους κι οµαλούς δρόµους, και σιγά-σιγά προχωρεί σε µεγαλύτερες αποστάσεις, µε βαρύτερους φόρτους και πιο ανώµαλους δρόµους. Οι εκπαιδευόµενοι παραµένουν σε άριστη φυσική κατάσταση κάνοντας συχνές πορείες.

γ. Η πνευµατική διάθεση είναι ένα ουσιαστικό µέρος της εκπαίδευσης στις πορείες. Επεξηγούνται στους οπλίτες οι στρατιωτικές ανάγκες που επιβάλλουν στις Μονάδες να είναι σε θέση να κάνουν πορείες. Η εµπιστοσύνη των ανδρών προς τους ∆ιοικητές τους αναπτύσσεται µε την κατάλληλη σχεδίαση και διεξαγωγή των πορειών. Κ αυτοπεποίθηση των ανδρών, για την ικανότητά τους να κάνουν πορείες, αποκτάται µε την προοδευτική εκπαίδευση.

δ. Η θεωρητική εκπαίδευση πάνω στις πορείες είναι ουσιαστική. Οι οπλίτες διδάσκονται την πειθαρχία πορείας, την ατοµική προετοιµασία, Την τεχνική και τον τρόπο εκτέλεσης της πορείας, καθώς και τον τρόπο µεταφοράς του φόρτου.

-46-

ΤΜΗΜΑ 13

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

1. Προγράµµατα Εκπαίδευσης. Τα προγράµµατα εκπαίδευσης περιλαµβάνουν και αντικείµενα που

σχετίζονται άµεσα µε τις πορείες - όπως π.χ., η φροντίδα για το υλικό και τον ιµατισµό, στοιχειώδεις ιατρικές γνώσεις (για την αντιµετώπιση των κινδύνων από τα ατυχήµατα της πορείας - κινδύνων από τοξικά φυτά ή φαρµακερά ερπετά, από πυρκαγιές δασών, υπερβολική ζέστη ή κρύο κλπ.) και φυσική αγωγή πριν από την πορεία. Το πρόγραµµα εκπαίδευσης των νεοσύλλεκτων, την πρώτη βδοµάδα, δεν περιλαµβάνει εκτέλεση πορείας - γίνονται µόνο σχετικές διδασκαλίες και επιδείξεις.

Όταν αρχίζει η εκπαίδευση στις πορείες, διδάσκονται ταυτόχρονα και τα αντικείµενα που σχετίζονται µ' αυτές : ατοµική και οµαδική παρασκευή του συσσιτίου, επιθεώρηση εκστρατείας, καταυλισµός και στήσιµο αντίσκηνων - σκηνών, βασικά σήµατα ∆ιαβιβάσεων, ασφάλεια πορείας και ατοµική τακτική εκπαίδευση.

2. Προγραµµατισµός Εκπαίδευσης. α. Παρακάτω δίνουµε µερικά στοιχεία για τον τρόπο προγραµµατισµού

και διεξαγωγής των πορειών.

(1) Οι πορείες µικρών αποστάσεων πρέπει να σχεδιάζονται µε τέτοιο τρόπο, ώστε τα τµήµατα να περνούν από χαρακτηριστικά σηµεία που βρίσκονται δίπλα στο στρατόπεδό τους. Πριν από την πορεία, υπενθυµίζουµε αυτά τα σηµεία στους µικρούς βαθµοφόρους, ώστε, την ώρα που περνούν από εκεί, να µπορούν να δίνουν στους άνδρες τους τις πρέπουσες εξηγήσεις και να συζητούν γι’ αυτά. Οι πορείες αυτές πρέπει να προγραµµατίζονται για τις πρωινές ώρες, έτσι ώστε οι άνδρες να έχουν το χρόνο που χρειάζεται για να περιποιηθούν τον εαυτό τους και να καθαρίσουν τον οπλισµό και το υλικό τους, µετά την πορεία.

(2) Χρησιµοποιώντας κατάλληλες ουσίες και υλικά, αντιµετωπίζουµε τις δυσκολίες και τους κινδύνους που δηµιουργούν τα κουνούπια, οι µύγες κι άλλα έντοµα. Όσο για τις στάσεις, όποτε είναι δυνατό διαλέγουµε περιοχές που εξασφαλίζουν ίσκιο, όταν ο καιρός είναι ζεστός, και προστασία από το κρύο, στην αντίθετη περίπτωση.

(3) Ο ∆κτης πρέπει να τονώνει την υπερηφάνεια των ανδρών, για την ικανότητά τους στην πορεία.

(4) Καλό είναι να δίνεται ένδειξη του σκοπού, όπου θ’ αποβλέπουν οι άνδρες µετά την πορεία.

-47-

(5) Στη διάρκεια της πορείας, οι άνδρες ενθαρρύνονται να τραγουδούν.

(6) Επιτρέπεται η ελεύθερη συζήτηση πάνω σε διάφορα θέµατα, εφόσον γίνεται µέσα στα λογικά όρια. Το ίδιο και η επινόηση διάφορων τεχνασµάτων, για να διατηρείται το ενδιαφέρον.

(7) Κάθε κίνηση πεζοπόρων τµηµάτων, άσχετα µε τη διάρκειά της, πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε τις αρχές και την τεχνική της κανονικής

(8) Σηµειώνονται οι αποστάσεις του µισού και του ενός χιλιοµέτρου, για να µπορούν οι ηγήτορες να ελέγχουν, µε το ρολόι τους, αν η πορεία εκτελείται όπως σχεδιάστηκε.

β. Πάνω σ' ένα δρόµο που χρησιµοποιείται συχνά, και κατά µήκος της µιας πλευράς, χαράζουµε µικρές λευκές λωρίδες σε διαστήµατα 0,75 µ. Έτσι θα σχηµατιστεί µια οριζόντια κλίµακα για τη µέτρηση του βήµατος. Η κλίµακα αυτή βοηθάει τους άνδρες να µετρούν το βήµα τους κι επιτρέπει στους ηγήτορες να ελέγχουν το ρυθµό της πορείας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ 14 ΒΑΣΙΚΕΣ ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΕΣ

1. Γενικά. α. Η ικανότητα της Μονάδας να κάνει µια επιτυχηµένη πορεία εξαρτάται

από την ικανότητα των ανδρών της για πορεία.

β. Καταστρώνοντας το σχέδιο πορείας, εξετάζουµε την προειδοποιητική διαταγή, την αναγνώριση των δροµολογίων, το µήκος και το ρυθµό της πορείας, τα υλικά που θα µεταφερθούν, το σχηµατισµό και την τάξη της πορείας, την ασφάλεια και τις επικοινωνίες. Η διαταγή πορείας, όταν στηρίζεται σε µια πλήρη προετοιµασία, εκτός από τα αναγκαία από τα παραπάνω στοιχεία, πρέπει να αναφέρει ακόµα τη στολή, το χρόνο συγκέντρωσης και τους χρόνους συσσιτίου.

γ. Για να µειωθεί ο χρόνος κατάστρωσης του σχεδίου πορείας και για να εξασφαλιστεί η αποτελεσµατική του εκτέλεση, πρέπει να υπάρχουν ΒΟΕ που θα καθορίζουν όλες τις λεπτοµέρειες. Το Παράρτηµα «Α» δίνει ένα τύπο βασικών οδηγιών.

δ. Παίρνονται τα απαραίτητα µέτρα, ώστε οι άνδρες να βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή υγιεινή κατάσταση. Παράλληλα, γίνεται επιθεώρηση των ανδρών, για να εξακριβωθεί αν όλοι είναι σε θέση, από πλευράς υγείας, να παρακολουθήσουν ανεµπόδιστα την πορεία µέχρι το τέλος. Αυτοί που δεν µπορούν να παρακολουθήσουν την πορεία, για διάφορες ασθένειες, µένουν πίσω ή χρησιµοποιούν τα µεταφορικά µέσα που διατίθενται για τη µεταφορά τους. Τέλος, επιθεωρούνται τα υλικά των ανδρών, για τον έλεγχο της καλής τους προσαρµογής.

2. Προειδοποιητικές ∆ιαταγές. α. Σκοπός της προειδοποιητικής διαταγής είναι να ειδοποιηθούν έγκαιρα

τα υφιστάµενα στοιχεία µιας ∆ιοίκησης σχετικά µε µια σχεδιαζόµενη επιχείρηση ή ενέργεια - για να έχουν το χρόνο να κάνουν τις απαραίτητες προετοιµασίες.

β. Η προειδοποιητική διαταγή δίνει απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις (εφόσον βέβαια οι απαντήσεις αυτές είναι γνωστές στη ∆ιοίκηση που εκδίδει τη διαταγή):

ΠΟΙΟΣ (Η Μονάδα, ή οι Μονάδες, που περιλαµβάνονται)

ΤΙ (Είδος κίνησης) ΠΟΤΕ (Ο χρόνος έναρξης της κίνησης)

-49-

ΠΟΥ (Προορισµός)

ΓΙΑΤΙ (Αποστολή)

Η έλλειψη κάποιων από τις παραπάνω πληροφορίες δεν πρέπει να καθυστερήσει την έκδοση της προειδοποιητικής διαταγής.

γ. Η προειδοποιητική διαταγή έχει την ακόλουθη µορφή : «Το 502 Τάγµα Πεζικού θα κινηθεί πεζοπορώντας την 13η Μαρτίου προς την περιοχή ΚΙΛΚΙΣ, για να συµµετάσχει σε ΤΑΜΣ».

δ. Η εκτελεστική διαταγή, που καθορίζει το ακριβές δροµολόγιο και τον ακριβή χρόνο, εκδίδεται αργότερα. Όµως οι πληροφορίες που δόθηκαν ήδη µε την πιο πάνω προειδοποιητική διαταγή είναι αρκετές για να δραστηριοποιήσουν τη Μονάδα και να της επιτρέψουν να προετοιµαστεί.

3. Αναγνώριση ∆ροµολογίου.

α. Πριν από την πορεία, στέλνουµε ένα απόσπασµα για την αναγνώριση του δροµολογίου - δηλαδή για τη συλλογή των πληροφοριών που θα χρησιµοποιηθούν σαν βάση για την έκδοση της διαταγής πορείας.

Στην περιοχή της µάχης, αν ο χρόνος είναι περιορισµένος, το απόσπασµα για την αναγνώριση του δροµολογίου απλώς προπορεύεται της φάλαγγας, στέλνει πίσω τις αναγκαίες πληροφορίες, τοποθετεί οδηγούς και αναγνωρίζει τη νέα θέση. Στην περίπτωση που υπάρχει χρόνος, η αναγνώριση του δροµολογίου προσδιορίζει:

(1) Το ή τα κατάλληλα δροµολόγια για την κίνηση.

(2) Τη θέση της νέας περιοχής.

(3) Το είδος και την κατάσταση του δρόµου (ή των δρόµων), τις συνθήκες κυκλοφορίας κι άλλους πιθανούς κινδύνους.

(4) Το ρυθµό πορείας που θα πρέπει ν' ακολουθήσουµε στα διάφορα τµήµατα του δροµολογίου.

(5) Τα αναγκαία µέτρα ασφαλείας.

(6) Τη θέση του ΑΣ∆ και Σ∆.

(7) Τις αποστάσεις όλων των ζωτικών σηµείων από το ΑΣ∆.

(8) Τη θέση και το µέγεθος των εµποδίων που µπορεί να υπάρχουν-κι ακόµα τι χρειάζεται να κάνει το Μηχανικό (αν πράγµατι χρειάζεται να κάνει κάτι) για να κινηθεί η Μονάδα απ' αυτό το δροµολόγιο.

(9) Τις κατάλληλες περιοχές για στάσεις ανάπαυσης και για

χορήγηση συσσιτίου.

(10) Τον αριθµό των οδηγιών που χρειάζονται, και τις θέσεις όπου θα εγκατασταθούν.

(11) Ειδικά µέτρα για τον έλεγχο των επικοινωνιών και των διακοµιδών.

-50-

β. Η συγκρότηση του αποσπάσµατος για την αναγνώριση του δροµολογίου γίνεται σύµφωνα µε τις ΒΟΕ, που ισχύουν για τις πορείες σε κάθε Μονάδα. Η συγκρότησή του πρέπει να είναι τέτοια, που να προωθηθεί το γρηγορότερο µόλις παρθεί η απόφαση κίνησης.

γ. Το απόσπασµα για την αναγνώριση του δροµολογίου υποβάλλει τις πληροφορίες που έχει συγκεντρώσει µε µια αναφορά - την αναφορά αναγνώρισης του δροµολογίου. Στον Πίνακα Ι (σελ. 51) υπάρχει ένα υπόδειγµα τέτοιας αναφοράς.

4. ∆ιαταγή Οδικής Κίνησης. α. Αυτή συντάσσεται σε 5 παραγράφους, όπως η ∆Ε. Προσδιορίζει το

δροµολόγιο, τον προορισµό, το σχηµατισµό, το ρυθµό και την ταχύτητα, τις αποστάσεις ή τα χρονικά διαστήµατα µεταξύ των τµηµάτων τη συγκρότηση της φάλαγγας, τους ∆ιοικητές των σειρών και των τµηµάτων της, τη διάρκεια των στάσεων, και διάφορες άλλες λεπτοµέρειες που δεν καλύπτονται από τις ΒΟΕ.

-51-

-52-

Οι διαταγές αυτές είναι πιο απλές, όταν συνοδεύονται από σκαριφήµατα, σχεδιαγράµµατα και πίνακες κίνησης.

β. Συνήθως, το Τάγµα και οι Λόχοι δίνουν στους υφισταµένους τις αναγκαίες για την κίνηση πληροφορίες µε προφορικές διαταγές, µε σκαριφήµατα δροµολογίου και µε πίνακες κίνησης - ή µε οποιοδήποτε συνδυασµό των τριών αυτών τρόπων. Ο πίνακας κίνησης, µαζί µ* ένα σκαρίφηµα του δροµολογίου ή µ' ένα διαφανές, εκδίδεται και σαν συµπλήρωµα της προφορικής διαταγής.

γ. Η διαταγή πορείας είναι καλό να συνοδεύεται κι από ένα σκαρίφηµα του δροµολογίου (Εικόνα 15) που θα µας βοηθήσει να κρατήσουµε τη σωστή κατεύθυνση, αν η πορεία ακολουθεί πολλούς δρόµους και µονοπάτια.

δ. Ο Πίνακας II (σελ. 52) δίνει ένα υπόδειγµα προφορικής διαταγής-

ΠΙΝΑΚΑΣ 11

Παράδειγµα Προφορικής διαταγής κίνησης ενός Λόχου Πεζικού

1. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

α. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο εχθρός, που συµπτύχθηκε από την περιοχή ΑΛΦΑ, θα συνεχίσει την επιβράδυνση.

β. Το 508 ΤΠ/34 ΣΠ θα κινηθεί, (µε τα πόδια), και µε οχήµα- τα, στις 18 ΑΠΡ. προς την περιοχή ΒΗΤΑ.

2. ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Ο 1ος Λόχος του 508 ΤΠ θα κινηθεί (µε τα πόδια) στις 18 0700 ΑΠΡ, στην περιοχή συγκέντρωσης χωρ. ΑΡΕΝΑ, από το δροµολόγιο Α-Β.

3. ΕΚΤΕΛΕΣΗ Α. Ιδέα Ενεργείας:

Ο Λόχος θα κινηθεί, µε τα πόδια σε µια φάλαγγα µε 4 Τµήµατα Πορείας. Το 1ο Τµήµα θα περάσει από το ΑΣ∆ του Τάγµατος, στο( ......... ), την 18 0700 ΑΠΡ.

Β. 1η ∆ιµοιρία : 1ο Τµήµα Πορείας. γ. 2η ∆ιµοιρία : 2ο Τµήµα Πορείας. ∆. 3η ∆ιµοιρία : 4ο Τµήµα Πορείας.

ε. ∆ρία Υποστηρίξεως : 3ο Τµήµα Πορείας.

-53-

5. Επιθεώρηση πριν από την Πορεία. Πριν από την έναρξη της πορείας, οι Οµαδάρχες επιθεωρούν τους άνδρες τους

και την εξάρτηση τους. Οι ∆ιµοιρίτες καθιστούν υπεύθυνους τους Οµαδάρχες τους για τις Οµάδες τους και το υλικό τους.

Ο ∆κτής του Λόχου και οι ∆ιµοιρίτες επιβλέπουν την επιθεώρηση. Η επιθεώρηση που γίνεται (Εικόνα 16) αφορά την κατάσταση, την πληρότητα και την προσαρµογή των αρβύλων των καλτσών, του ιµατισµού του φόρτου και της εξάρτησης-καθώς και την πληρότητα των υδροδοχείων, της τρο-

στ. Συντονιστικές Οδηγίες.

(1) Η Στρατοπεδεία (συγκρότηση όπως στις ΒΟΕ) να βρίσκεται την 18 05 30 ΑΠΡ. στο Σ∆ του Λόχου.

(2) Σειρά: 1,2,3,4-Αποστάσεις: 20 µ.

(3) ΑΣ∆ του Λόχου στο ( ) το ∆ροµολόγιο για το ΑΣ∆

του Τάγµατος είναι ο δρόµος Γ—∆.

(4) ∆ιέλευση του 1ου τάγµατος από το Α.Σ.∆. του Λόχου

στις 18 0630 ΑΠΡ. (5) Τα µεταφορικά µέσα του Λόχου ν* ακολουθήσουν την

ουρά του 4ου Τµήµατος (ή αν είναι οχήµατα: τα Μεταφορικά µέσα του Λόχου θα κινούνται µε άλµατα) (ή: τα Μεταφορικά µέσα του Λό- χου θα βρίσκονται κάτω απ' τον έλεγχο του Τάγµατος, σ' ότι αφορά την κίνησή τους).

(6) Πρώτη Στάση: 18 07 45 ΑΠΡ.

(7) Ύστερα από µισή ώρα, θα µοιραστεί ένα σκαρίφηµα του δροµολογίου κινήσεως Α—Β.

4. ∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ.

Ρόφηµα στις 18 05 30 ΑΠΡ. Μαζί µ' αυτό θα µοιραστεί ξηρά

τροφή για το µεσηµβρινό συσσίτιο. 5. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

α. 0 Κώδικας που χρησιµοποιείται από το Λόχο - Σιγή Ασυρ-

µάτου. β. Σ∆ Λόχου επικεφαλής του 2ου Τµήµατος πορείας.

«Η ώρα είναι 1800 της 17 Απρ.

Καµιά Ερώτηση;»

-54-

φής, των φόρτων και των υλικών. Ελέγχεται επίσης η κατάσταση και η καθαριότητα των ποδιών, και γενικά η υγιεινή κατάσταση των ανδρών, για να εξακριβωθεί ποιοι άνδρες είναι κατάλληλοι για την πορεία και για να πάνε στο γιατρό όσοι εµφανίζουν συµπτώµατα ασθένειας ή σωµατικής ακαταλληλότητας. Αµέσως µετά τις παραπάνω επιθεωρήσεις, διορθώνονται και συµπληρώνονται όλες οι ατέλειες που παρουσιάστηκαν και µπορεί να ελαττώσουν τη µαχητική ικανότητα και την αντοχή των ανδρών.

6. Ενέργειες του ∆κτη του Λόχου Πριν από την Πορεία.

α. Ο ∆κτης του Λόχου εκδίδει έγκαιρα την προειδοποιητική του διαταγή, ώστε να δώσει στους άνδρες του τον χρόνο που απαιτείται για την προετοιµασία της πορείας. Αν ο Λόχος πρόκειται να εκτελέσει µόνος την πορεία, τότε ο ∆κτης του Λόχου κάνει µόνος του την αναγνώριση, για να διαλέξει το καλύτερο δροµολόγιο. (Εικόνα 17). Αν ο Λόχος είναι µέρος µιας µεγαλύτερης φάλαγγας, τότε ο ∆κτης του Λόχου ελέγχει το δροµολόγιο µέχρι το ΑΣ∆ και καταστρώνει το σχέδιό του.

β. Ύστερα, ο ∆κτης του Λόχου εκδίδει µια προφορική διαταγή κίνησης, που συντάσσεται σύµφωνα µε το υπόδειγµα της διαταγής του Τάγµατος και περιλαµβάνει:

(1) Τα τµήµατα που θα πάρουν µέρος.

(2) Τον αντικειµενικό σκοπό της πορείας.

(3) Το σκοπό µε τον οποίο γίνεται η πορεία.

(4) Την ώρα σύνταξης για τη λήψη του σχηµατισµού πορείας.

(5) Το σχηµατισµό, τη συγκρότηση, το ρυθµό, το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης και το Σηµείο ∆ιασποράς, το δροµολόγιο και τα σηµεία συντονισµού της πορείας.

-55-

(6) Τη στολή, το φόρτο, την ποσότητα του νερού και των τροφίµων που θα πάρουν µαζί τους οι άνδρες, τον τρόπο αντιµετώπισης διάφορων δυσκολιών κι άλλα ζητήµατα διοικητικής µέριµνας.

(7) Τις µεθόδους για την πρόληψη της διαρροής.

(8) Τις λεπτοµέρειες σχετικά µε την πειθαρχία πορείας.

(9) Την ασφάλεια πορείας.

(10) Τις επικοινωνίες στη διάρκεια της πορείας.

γ. Πολλές από τις λεπτοµέρειες της διαταγής πορείας µπορούν να συµπεριληφθούν και στις ΒΟΕ του Λόχου.

ΜΕΡΟΣ ∆ΕΥΤΕΡΟ

ΠΟΡΕΙΕΣ KATΩ ΑΠΟ ΕΙ∆ΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΤΜΗΜΑ 15

ΕΙ∆Η ΠΟΡΕΙΩΝ

α. Όταν υπάρχουν ειδικές καιρικές ή εδαφικές συνθήκες, µπορούν να επηρεάσουν σοβαρά την ικανότητα των Στρατευµάτων για πορεία, την ταχύτητα της εκτέλεσης της και τα µέτρα που θα πρέπει να παρθούν για την προφύλαξη των ανδρών και για τον εφοδιασµό τους µε ειδικά υλικά.

β. Οι πορείες, που γίνονται µ' αυτό τον τρόπο, λέγονται Πορ ε ί ε ς κ ά τω από ε ι δ ι κ έ ς συ ν θή κ ε ς - και διακρίνονται συνήθως σε πορείες:

— Σε ορεινό έδαφος. — Στην έρηµο. — Σε πυκνά δάση. — Σε αρκτικές περιοχές.

2. Πορείες σε Ορεινό Έδαφος. Σ' αυτό το Εγχειρίδιο, δεν πρόκειται να εξετάσουµε τις πορείες σε ορεινό

έδαφος. Αυτές αναπτύσσονται λεπτοµερειακά στο ΕΕ 121 -10 «ΤΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΡΕΙΝΟΥ ΑΓΩΝΟΣ».

3. Άλλες Πορείες Κάτω από Ειδικές Συνθήκες. Το έδαφος και οι καιρικές συνθήκες, όπου µπορεί να χρησιµοποιηθεί ο

Ελληνικός Στρατός, δεν αναµένεται ότι θα επιβάλλουν την εκτέλεση πορειών κάτω από ειδικές συνθήκες, εκτός από αυτές που γίνονται πάνω σε ορεινό έδαφος και αναφέρονται στην προηγούµενη παράγραφο. Ωστόσο, στα επόµενα τµήµατα αυτού του Κεφαλαίου, δίνουµε τα κύρια σηµεία των διατάξεων που αναφέρονται σ' αυτές τις πορείες, για τη γενική ενηµέρωση των στελεχών.

ΕΕ 7-15 5

-58-

ΤΜΗΜΑ 16

ΠΟΡΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

1. Γενικά.

α. Στην έρηµο τα τµήµατα µπορούν να βαδίζουν σ' οποιαδήποτε κατεύθυνση, γιατί κανονικά δεν περιορίζονται σε δρόµους και µονοπάτια. Τα τµήµατα που προέρχονται από εύκρατα κλίµατα χρειάζονται ειδική κλιµατολογική εκπαίδευση, για επιχειρήσεις στην έρηµο. Επειδή η θερµοκρασία της ερήµου είναι εξαιρετικά υψηλή στη διάρκεια της µέρας, το σώµα χάνει µεγαλύτερο ποσοστό υγρασίας µε τον ιδρώτα. Η αδυναµία απόκρυψης, η δύσβατη επιφάνεια του εδάφους και οι αυξηµένες ανάγκες σε νερό, στη διάρκεια της πορείας, περιορίζουν τις κινήσεις των πεζοπόρων τµηµάτων στην έρηµο.

β. Στην έρηµο υπάρχει πάντα ο κίνδυνος των εγκαυµάτων απ* τον ήλιο και της τύφλωσης από την ακτινοβολία. Γι' αυτό το λόγο, η επιφάνεια του σώµατος πρέπει να είναι καλυµµένη και τα ακάλυπτα µέρη του πρέπει να αλείφονται µε ειδική αλοιφή. Πρέπει επίσης να χρησιµοποιούµε έγχρωµα γυαλιά ηλίου.

γ. Τα στρατεύµατα πρέπει να µάθουν να αναγνωρίζουν και να εξουδετερώνουν τα δηλητηριώδη έντοµα και ερπετά που µερικές φορές συναντάµε στην έρηµο, και να χρησιµοποιούν τα ειδικά υλικά που χρειάζονται για τις αµµοθύελλες.

δ. Για ν' αποφύγουµε την κούραση και τις δυσκολίες που προκαλούν οι υψηλές θερµοκρασίες της µέρας, τις πορείες στην έρηµο τις κάνουµε, όταν είναι δυνατό, τη νύχτα.

2. Ιµατισµός και Υλικά.

α. Σε µερικές περιοχές της ερήµου η θερµοκρασία τη µέρα κυµαίνεται από 40ο µέχρι 54ο C, και τη νύχτα µπορεί να κατέβει κάτω από το µηδέν. Γι' αυτό το λόγο, προµηθευόµαστε µάλλινα πουλόβερ, χλαίνες και κουβέρτες, για τη νύχτα. Το εσωτερικό κράνος από πεπιεσµένο χαρτί χρησιµεύει για την προστασία του κεφαλιού και των µατιών από την άµεση πρόσπτωση των ηλιακών ακτινών.

β. Το ειδικό υλικό περιλαµβάνει έγχρωµα γυαλιά από ζελατίνα, φίλτρα αναπνοής, περιλαίµια, µαντήλια, και δύο υδροδοχεία.

γ. Για να προσανατολιστούµε στις πορείες µεγάλων αποστάσεων, χρησιµοποιούµε την πυξίδα του ήλιου, αφού προσαρµόσουµε πάνω της στοιχεία για την εποχή, την ώρα και το γεωγραφικό πλάτος.

3. Περιορισµοί στη Χρήση του Νερού.

Το νερό είναι ένας σπουδαίος παράγοντας για την επιτυχία των επιχειρήσεων στην έρηµο. Οι άνδρες παίρνουν µαζί τους αρκετό νερό, αλλά

-59-

µαθαίνουν ν' αποφεύγουν τη σπατάλη. Το vερό που υπάρχει σε µερικές τοπικές πηγές είναι συνήθως µολυσµένο κι έχει µια δυσάρεστη γεύση. Το αλάτι που χάνουµε µε τον ιδρώτα, το αντικαθιστούµε πίνοντας νερό όπου έχουµε διαλύσει αλάτι.

4. Σχηµατισµοί.

α. Χρησιµοποιούµε σχηµατισµούς, όπου οι αποστάσεις µεταξύ των ανδρών κυµαίνονται από 5 µέχρι 10 µέτρα. Αυτό γίνονται για να περιοριστεί η δηµιουργία πυκνής σκόνης και για να διευκολυνθεί η κυκλοφορία του αέρα στο εσωτερικό της φάλαγγας.

-60-

β. Τη νύχτα, αν η σελήνη είναι λαµπρή και δεν υπάρχει βλάστηση, µπορούµε vα χρησιµοποιήσουµε σχηµατισµούς παρόµοιους µ' εκείνους της µέρας. Όταν δεν υπάρχει σελήνη, οι σχηµατισµοί πυκνώνουν για να γίνει ευκολότερη η άσκηση της διοίκησης. Τµήµατα τήρησης της κατεύθυνσης, επιβιβασµένα σε οχήµατα, είναι δυνατόν να κινούνται πριν από την πεζοπόρο φάλαγγα. (Εικόνα 17) Αν αυτό δεν µπορεί να γίνει τότε χρησιµοποιούµε πυξίδα.

5. Ρυθµός Πορείας.

Ο ρυθµός πορείας στην έρηµο µειώνεται σε 1,5-3 χλµ. την ώρα. Αιτία είναι η υψηλή θερµοκρασία και οι δυσκολίες που έχουµε όταν βαδίζουµε πάνω στη λεπτή και µαλακή άµµο ή στους µυτερούς βράχους.

6. Στάσεις.

Λόγω της υπερβολικής θερµοκρασίας και της κούρασης, που προκαλεί µια πορεία σε αµµώδεις εκτάσεις, οι στάσεις γίνονται όποτε το απαιτήσουν οι συνθήκες.

7. Επικοινωνίες.

Ο ασύρµατος είναι το πιο κατάλληλο και αποτελεσµατικό µέσο διαβιβάσεων παράλληλα όµως, όποτε το υπαγορεύει η τακτική κατάσταση, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε οπτικά µέσα, ελαφρά αεροσκάφη, αγγελιοφόρους και τηλέφωνα.

ΤΜΗΜΑ 17

ΠΟΡΕΙΑ ΣΕ ΠΥΚΝΑ ∆ΑΣΗ

1. Γενικά - Εγκλιµατισµός.

α. Στα πυκνά δάση (Ζούγκλες) η πορεία γίνεται µε αργό ρυθµό, γιατί δεν υπάρχουν πολλοί δρόµοι ή µονοπάτια, ο ρυθµός γίνεται ακόµα αργότερος αν υπάρχει πυκνή βλάστηση. Όπου είναι δυνατό, ακολουθούµε γνωστά µονοπάτια, ρέµατα και κορυφογραµµές διαφορετικά, γίνεται διάνοιξη δροµολογίου µε ειδικά µαχαίρια.

β. Οι νυχτερινές κινήσεις είναι πάρα πολύ δύσκολες, επειδή υπάρχει ελάχιστη ορατότητα, τάση αποκοπής και αρκετές δυσκολίες στη λειτουργία των µέσων επικοινωνίας. Γι' αυτό, στις ηµερήσιες πορείες, διαλέγουµε σαν αντικειµενικούς σκοπούς περιοχές όπου η ουρά της φάλαγγας θα µπορέσει να φτάσει πριν ακόµα πέσει το σκοτάδι.

γ. Στα µονοπάτια των πυκνών δασών, οι Μονάδες δεν µπορούν να προσπερνούν η µια την άλλη. Γι' αυτό, αν η κεφαλή της φάλαγγας φτάσει σε αδιέξοδο, τότε διαλέγουµε ένα νέο δροµολόγιο η Μονάδα πορείας

- 61 -

που βρίσκεται πιο κοντά στο νέο δροµολόγιο το ακολουθεί πρώτη κι έτσι µπαίνει επικεφαλής της φάλαγγας.

δ. Για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες στην άσκηση της διοίκησης, χρειάζεται αποκέντρωση η αποκέντρωση όµως εξαρτάται από την πείρα κάθε µικρής Μονάδας στην πειθαρχία πορείας.

ε. Για να µην επισηµανθεί η φάλαγγα από µακρινή απόσταση, πρέπει να πάρουµε τα κατάλληλα µέτρα. Όλοι οι άνδρες πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση και οι Οµάδες πρέπει να µένουν σχετικά κοντά η µία στην άλλη.

Η περιορισµένη ορατότητα και οι παράξενοι θόρυβοι δηµιουργούν στους άνδρες ένα αίσθηµα αβεβαιότητας και κινδύνου. Αν θέλουµε να εξουδετερώσουµε αυτό το αίσθηµα, πρέπει να εκπαιδεύσουµε κατάλληλα τα στρατεύµατα, ώστε να εξοικειωθούν µε τις συνθήκες αυτές. Όταν είναι δυνατό, η εκπαίδευση γίνεται σε περιοχές µε πυκνή βλάστηση και φτάνει µέχρι την πρόληψη και θεραπεία ασθενειών όπως η προσβολή ή η εξάντληση από τη θερµότητα, και µέχρι την αναγνώριση και εξουδετέρωση των εντόµων και των επικίνδυνων ερπετών και ζώων.

2. Ιµατισµός και Υλικά.

α. Η στολή της µάχης είναι κατάλληλη για τα πυκνά δάση και τα άρβυλα που δίνονται είναι ικανοποιητικά για γενική χρήση.

β. Το εσωτερικό του κράνους είναι από πεπιεσµένο χαρτί και εξασφαλίζει ιδανική προστασία από τον ήλιο. Υπάρχει επίσης ένα ειδικό αδιάβροχο: οι άνδρες µπορούν να το φορούν, να το τοποθετούν στο έδαφος ή να το χρησιµοποιούν σαν ατοµικό αντίσκηνο. (Την περίοδο των βροχών, συγκεκριµένα, οι άνδρες το φορούν για να προφυλάξουν την πλάτη τους και το σακίδιο τους από τη βροχή). Το ειδικό αυτό αδιάβροχο χρησιµεύει επίσης για την περιτύλιξη του επί πλέον ιµατισµού και την προφύλαξή του απ' τη βροχή.

γ. Στα δάση, οι νύχτες είναι συνήθως ψυχρές. Γι' αυτό, οι άνδρες πρέπει να φορούν πρώτα το µάλλινο πουλόβερ, για να διατηρήσουν τη θερµοκρασία του σώµατος, κι έπειτα το ειδικό αδιάβροχο σαν κάλυµµα.

3. Περιορισµοί στη Χρήση του Νερού. α. Επειδή πολλές φορές ιδρώνουµε υπερβολικά, χρειαζόµαστε καθηµερινά

αρκετό νερό, ώστε να αναπληρώσουµε αυτό που χάνουµε από τον ιδρώτα. Κάθε περιορισµός στη χρήση του νερού κάτω από το απαραίτητο επίπεδο συνεπάγεται γρήγορη απώλεια της αποδοτικότητας και ελάττωση της ικανότητας για πορεία.

β. Κατά τα άλλα, ισχύουν κι εδώ τα γενικά στοιχεία που αναφέρονται στο Κεφ. Β' Τµήµα 4, παραγρ. 3).

-62-

4. Σχηµατισµοί.

Τα στενά µονοπάτια των πυκνών δασών µας αναγκάζουν συνήθως να πάρουµε το σχηµατισµό της φάλαγγας κατ' άνδρα (Εικόνα 19). Επίσης, η περιορισµένη ορατότητα µας αναγκάζει να µειώσουµε τις αποστάσεις µεταξύ των Μονάδων. Για τη διευκόλυνση της άσκησης της ∆κσης, αλλά και για µεγαλύτερη ασφάλεια και ταχύτερη κίνηση, κάθε Μονάδα πρέπει να µετακινείται σε πυκνή φάλαγγα (όσο γίνεται) και να χρησιµοποιεί συνδέσµους, για να τηρεί την επαφή µε τις άλλες Μονάδες της φάλαγγας. Η επαφή και οι καθορισµένες αποστάσεις πρέπει να τηρούνται σχολαστικά.

Το επικεφαλής τµήµα πρέπει να αντικαθίσταται περιοδικά, επειδή το έργο του (π.χ. η διάνοιξη δροµολογίου) είναι εξαιρετικά κοπιαστικό. Για τον ίδιο λόγο, και οι άνδρες στο εσωτερικό του τµήµατος πρέπει ν* αλλάζουν θέσεις περιοδικά.

5. Ρυθµός Πορείας. Οι πορείες µέσα στα πυκνά δάση δεν υπολογίζονται µε βάση την

απόσταση, αλλά µε βάση τον απαιτούµενο χρόνο. Η κακή κατάσταση των µονοπατιών (ή η ανυπαρξία τους) και η πυκνή βλάστηση κάνουν το ρυθµό της κίνησης αργό.

-63-

Τµήµατα που κινούνται σε καλά µονοπάτια σπάνια ξεπερνούν το ρυθµό των 1600 µ. την ώρα. Αν το µονοπάτι βρίσκεται σε κακή κατάσταση, ο ρυθµός ελαττώνεται στα 800 µ. την ώρα ή και λιγότερο. Ο ρυθµός πορείας ελαττώνεται ακόµα περισσότερο, αν τα υλικά µεταφέρονται µε τα χέρια.

6. Στάσεις.

Στα πυκνά δάση, πέρα από τις κανονικές στάσεις, συχνά γίνονται και επιπρόσθετες, ώστε οι άνδρες ν’ αναπαύονται και να παίρνουν πιο εύκολα τους απαιτούµενους πυκνούς σχηµατισµούς. Όποτε είναι πρακτικά αδύνατο να χορηγηθεί στους άνδρες ένα κανονικό ζεστό συσσίτιο στη διάρκεια της µεσηµεριανής στάσης, τότε διατάζεται µια ανάπαυση 45 λεπτών περίπου. Οι άνδρες πρέπει να παροτρύνονται να πίνουν λεµονάδες ή ζωµούς κρέατος, επειδή αφοµοιώνονται γρήγορα και είναι νόστιµα και δροσιστικά.

7. Επικοινωνίες.

Χρησιµοποιούµε όποιο από τα µέσα επικοινωνιών είναι αποδοτικότερο για την περίπτωση. Το φύλλωµα των δένδρων, η υγρασία και τα υψώµατα του εδάφους µειώνουν την αποδοτικότητα του ασυρµάτου. Η βλάστηση συνήθως περιορίζει τη χρήση οπτικών µέσων. Γι' αυτό, οι πεζοί αγγελιοφόροι αποτελούν το πιο αποδοτικό µέσο επικοινωνίας.

Σαν σύνδεσµοι µπορούν επίσης να χρησιµοποιηθούν και αεροσκάφη συνδέσµου, για την αναµετάδοση των σηµάτων.

ΤΜΗΜΑ 18

ΠΟΡΕΙΕΣ ΣΕ ΑΡΚΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

1. Γενικά-Εγκλιµατισµός.

α. Στις αρκτικές περιοχές, η τεχνική της πορείας δεν παρουσιάζει ουσιαστικές διαφορές, µολονότι η εκπαίδευση, η πειθαρχία πορείας, ο εγκλιµατισµός και η άσκηση της ∆κσης γίνονται πολύ πιο δύσκολα, σε σύγκριση µε τις εύκρατες περιοχές. Στις αρκτικές περιοχές, οι περισσότερες, πορείες γίνονται σε ένα πολύµορφο έδαφος και συνήθως σε µονοπάτια. Τα τµήµατα πρέπει να εφοδιάζονται µε ειδικό υλικό και ιµατισµό, και να µεταφέρουν µόνο τα απαραίτητα εφόδια και υλικά. Η χαµηλή θερµοκρασία, το χιόνι κι ο πάγος, το συνεχές σκοτάδι το χειµώνα, η έλλειψη δρόµων και χαρακτηριστικών σηµείων, του εδάφους-όλα αυτά µεγαλώνουν τα προβλήµατα των πορειών στις αρκτικές περιοχές. Κάτω από χιόνι ή µε 8αρύ κρύο, οι πορείες γίνονται µε σκι, µε χιονοπέδιλα ή µε ένα συνδυασµό τους.

β. Η διάνοιξη του δροµολογίου σ' ένα πυκνό στρώµα χιονιού και η µεταφορά ενός σακιδίου βαρύτερου από το κανονικό απαιτεί µεγάλη φυσική προσπάθεια. Το σώµα χρειάζεται αυξηµένη ποσότητα τροφής, για να

-64-

παράγει τη θερµότητα και την ενέργεια που απαιτούνται. Έτσι, το ζεστό φαγητό και τα ποτά γίνονται παράγοντες πρωταρχικής σηµασίας.

γ. Στις πορείες στις αρκτικές περιοχές ελέγχουµε συχνά το ρυθµό πορείας, το ρυθµιστή του βήµατος και τη χρήση του υλικού. Αυτό γίνεται για ν' αποφύγουµε τις υπερκοπώσεις και τα κρυοπαγήµατα, γιατί για κάθε οπλίτη που δεν µπορεί να συνεχίσει την πορεία χρειάζεται άλλος ένας για να το περιθάλψει, αφού ποτέ δεν εγκαταλείπονται µόνοι οι ασθενείς ή τραυµατίες (οι απώλειες της πορείας) στις πορείες µε υπερβολικό κρύο.

δ. Τα τµήµατα που έχουν εκπαιδευτεί καλά και είναι κατάλληλα εφοδιασµένα, µπορούν να µετακινούνται µε σιγουριά πάνω στο χιόνι ή µε βαρύ κρύο.

2. Ιµατισµός και Υλικά.

α. Οι άνδρες ιδρώνουν και στις πορείες µε κρύο. Ο ιδρώτας µουσκεύει τα ρούχα κι έτσι λιγοστεύει η αποµονωτική τους ικανότητα. Τα υγρά ρούχα µπορούν να προκαλέσουν κρυολόγηµα ή ψύξη. Για καλύτερο εξαερισµό και καλύτερη κυκλοφορία του αέρα, οι άνδρες πρέπει να χαλαρώνουν τον ιµατισµό τους ή να βγάζουν τα εξωτερικά τους ρούχα. Όποτε τους δίνεται ευκαιρία, πρέπει ν' αλλάζουν τη λινοστολή τους ή τουλάχιστον τη φανέλα τους) και να σπογγίζουν το δέρµα τους. Επίσης πρέπει να έχουν παραπάνω ρούχα, ώστε να µπορούν εύκολα ν’ αλλάζουν στις µεγάλες στάσεις.

β. Τα εσωτερικά και εξωτερικά ρούχα, που φοριούνται στα ψυχρά κλίµατα, πρέπει να είναι κάπως χαλαρά και να διατηρούνται καθαρά και στεγνά. Τα εξωτερικά ρούχα πρέπει να εµποδίζουν τη διείσδυση του αέρα, ώστε να συγκρατούν τον αέρα που είναι αποµονωµένος ανάµεσα στα ρούχα, και να είναι ηµιαδιάβροχα, για να εµποδίζουν τη διείσδυση της βροχής και του χιονιού στα εσωτερικά ρούχα. Σε περιοχές όπου η θερµοκρασία πέφτει κάτω από το µηδέν, δεν πρέπει να φοράµε αδιάβροχα ρούχα, γιατί έτσι η υγρασία του σώµατος συγκεντρώνεται στο εσωτερικό και παγώνει. Τα εσωτερικά ρούχα αποτελούνται από πολλά στρώµατα µε σπογγώδες αποµονωτικό υλικό, πχ µε µάλλινο ύφασµα. Οι απαιτήσεις σε ρούχα διαφέρουν από άνδρα σε άνδρα· γι' αυτό ο καθένας πρέπει να καθορίσει τον αριθµό των εσωτερικών ρούχων που θα πρέπει να φορέσει για να µη ζεσταίνεται υπερβολικά και για να µην κρυώνει. Είναι προτιµότερο να φοράµε πολλά και λεπτά ρούχα, γιατί έτσι ο αέρας αποµονώνεται ανάµεσα τους και το σώµα διατηρεί τη θερµοκρασία του.

γ. Στον προβλεπόµενο ιµατισµό µπορούν να γίνουν µερικές µικρές τροποποιήσεις, αν µε τις τροποποιήσεις αυτές κερδίζουµε µεγαλύτερη άνεση.

-65-

δ. Αν οι άνδρες δεν έχουν εφοδιαστεί µε τα κατάλληλα υλικά, τότε δεν πρέπει να συµµετέχουν σε πορείες πάνω σε έδαφος σκεπασµένο από παχύ στρώµα χιονιού-παρά µόνο σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης. Για ν' αποκτήσουµε µεγαλύτερη ευκινησία, χρησιµοποιούµε χιονοπέδιλα, σκι, έλκηθρα AHKIOS (ένα έλκηθρο από αλουµίνιο, σε σχήµα βάρκας), και διάφορα άλλα υλικά.

Οι σκιέρ είναι εφοδιασµένοι µε ειδικούς σάκους, ενώ τα τµήµατα που κινούνται µε τα πόδια ή µε χιονοπέδιλα έχουν συνήθως ειδικό σακίδιο (Eικόνα 20). Τα συνηθισµένα εφόδια του στρατιώτη είναι µια διόπτρα για το χιόνι, µια βούρτσα για το καθάρισµα των ρούχων απ’ το χιόνι, κι ένα µικρό µαχαίρι.

∆ιατίθενται επίσης µεγάλα µαχαίρια, πριόνια και τσεκούρια, απαραίτητα για να καθαριστούν οι θάµνοι και για να κοπούν ξύλα για θέρµανση.

-66-

3. Περιορισµοί στη Χρήση του Νερού.

Στις αρκτικές περιοχές το νερό είναι τόσο ουσιαστικό όσο και σε οποιοδήποτε άλλο κλίµα. Ωστόσο, η ποσότητα του διαθέσιµου νερού µπορεί να είναι περιορισµένη, επειδή η προµήθεια και η αποθήκευσή του σε υγρή κατάσταση είναι δύσκολη.

Στο υπερβολικό κρύο η αφυδάτωση είναι το ίδιο συνηθισµένη, όσο και στην υπερβολική ζέστη. Κανονικά, µια Μονάδα που κάνει πορεία προµηθεύεται καθηµερινά το απαραίτητο νερό είτε λειώνοντας το χιόνι είτε από τοπικές πηγές, ποτάµια ή λίµνες. Αν η προµήθεια γίνεται µ’ αυτό τον τρόπο, τότε το νερό αποστειρώνεται µε βράσιµο ή µε ειδικά δισκία για την αποστείρωση του νερού. Κανονικά, απαγορεύεται να τρώει κανείς το χιόνι, αντί να πίνει νερό κι αυτό γιατί πρώτον, δεν υπάρχει τρόπος να διαπιστωθεί η καθαρότητα του χιονιού και δεύτερον, έτσι παραβιάζεται η πειθαρχία στη χρήση του νερού. Ωστόσο, σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης, περίπολοι και µικρές οµάδες που ανοίγουν δρόµο σε νέες περιοχές µπορούν να χρησιµοποιήσουν χιόνι, αντί για νερό, όταν θελήσουν να πιουν. Μια µικρή ποσότητα από συµπαγές χιόνι, που παίρνεται σαν καραµέλα σε κάθε στάση, καταπραΰνει τη δίψα. Αντίθετα, η χρήση µιας µεγάλης ποσότητας χιονιού, για µια µόνο φορά, είναι βλαβερή γιατί µπορεί να προκαλέσει ψύξη στο στοµάχι ή κρυολόγηµα.

-67-

Τονίζεται στους άνδρες ότι πριν από την εκκίνηση πρέπει να έχουν γεµίσει το παγούρι τους, τουλάχιστον κατά τα 2/3, µε αποστειρωµένο νερό.

4. Σχηµατισµοί και ∆ιάνοιξη ∆ροµολογίου. α. Ο σχηµατισµός της φάλαγγας κατ' άνδρα είναι ο πιο συνηθισµένος στις

πορείες πάνω σε παχύ στρώµα από χιόνι, όταν δεν περιµένουµε να έρθουµε σε επαφή µε τον εχθρό (Εικόνα 21). Η φάλαγγα κατά δυάδες χρησιµοποιείται για να ελαττωθεί το µήκος της φάλαγγας ωστόσο, οι στοίχοι πρέπει να κρατούν µεταξύ τους κάποια απόσταση, για να µην παρεµβάλλονται στη διάρκεια της πορείας.

β. Σε µια πορεία πάνω σε παχύ και πυκνό στρώµα χιονιού, το κύριο πρόβληµα είναι η διάνοιξη δροµολογίου. Οργανώνεται ένα ειδικό απόσπασµα που θ' ανοίξει ένα διάδροµο για το κύριο σώµα της φάλαγγας. Το απόσπασµα αυτό προηγείται του κυρίου όγκου κατά µια ώρα για κάθε 5 χλµ πορείας: πχ, αν σχεδιάζεται µια πορεία 25 χλµ, τότε το τµήµα διανοίξεως ξεκινά 5 ώρες νωρίτερα από τον κύριο όγκο της φάλαγγας.

Για τη διάνοιξη αυτή χρησιµοποιούνται άνδρες µε χιονοπέδιλα ή σκι, και ερπυστριοφόρα οχήµατα. Αν η διάνοιξη γίνεται µε τα χέρια, τότε αυτός που βρίσκεται κάθε φορά πρώτος στο στοίχο ανοίγει διάδροµο για µια µικρή καθορισµένη απόσταση ή χρόνο και στη συνέχεια, αφού περάσει έξω από το διανοιγόµενο δροµολόγιο, ακολουθεί στην ουρά της φάλαγγας αυτόµατα ο επόµενος αναλαµβάνει να συνεχίσει τη διάνοιξη. Η διάνοιξη δροµολογίου είναι κουραστική δουλειά, και γι' αυτό οι άνδρες εναλλάσσονται συχνά, για να µην κουραστούν υπερβολικά, να µην ζεσταθούν υπερβολικά και για να εξασφαλιστεί η σταθερή πορεία του κύριου όγκου της φάλαγγας.

5. Ρυθµός Πορείας. α. Το παχύ στρώµα του χιονιού περιορίζει την ελεύθερη κίνηση των

ποδιών. Γι' αυτό χρησιµοποιούνται χιονοπέδιλα ή σκι. Η πορεία µε χιονοπέδιλα σε µεγάλες αποστάσεις απαιτεί εκπαίδευση κι ο ρυθµός ποικίλλει από 2,5 µέχρι 4 χιλ. την ώρα. Οι χιονοδρόµοι (σκιέρς) είναι τα πιο ταχυκίνητα τµήµατα σε αναπεπταµένο έδαφος, όπου το πάχος του χιονιού ξεπερνάει τα 0,30µ: ο ρυθµός τους ποικίλλει, ανάλογα µε την κλίση, από 2,5 ως 5,5 χλµ. την ώρα. Οι καλά εκπαιδευµένοι χιονοδρόµοι, σε επίπεδο έδαφος και για µικρές αποστάσεις, πετυχαίνουν ένα ρυθµό 9 χλµ. την ώρα.

β. Σε ανηφορικό έδαφος, ο ρυθµός πορείας ελαττώνεται. Στην αρχή ή το τέλος µιας κατηφοριάς, τα τµήµατα δεν πρέπει να επιταχύνουν το ρυθµό τους πρέπει, αντίθετα, να συνεχίσουν να κινούνται µε κανονικό βήµα και ρυθµό.

-68-

6. Στάσεις.

Αυτές γίνονται ανάλογα µε τις παρουσιαζόµενες ανάγκες. Όταν όµως οι άνδρες είναι εκτεθειµένοι στο κρύο, συχνά πρέπει να γίνονται σύντοµες στάσεις. Επίσης σύντοµες στάσεις γίνονται µετά τη διάβαση εµποδίων, για την πύκνωση και τον ανασχηµατισµό της φάλαγγας. Για τις στάσεις διαλέγουµε τοποθεσίες που µπορούν να µας προστατέψουν απ' τον άνεµο. Βεβαιωνόµαστε ότι οι άνδρες δεν κάθονται πάνω στο χιόνι αλλά χρησιµοποιούν το σακίδιο τους έτσι θ' αποφύγουν την ύγρανση των ρούχων και το πάγωµα της υγρασίας αυτής αργότερα. Ο πιο αναπαυτικός τρόπος να κάθεται κανείς είναι στηρίζοντας την πλάτη του στην πλάτη ενός άλλου, πράγµα που βοηθάει στη διατήρηση της θερµοκρασίας. Αν η στάση διαρκέσει περισσότερο από 5 λεπτά, οι άνδρες πρέπει να φορούν τις ειδικές χλαίνες για το χιόνι.

Η πορεία σχεδιάζεται έτσι, ώστε τα τµήµατα να φτάνουν στο χώρο στάθµευσης προτού πέσει το σκοτάδι και προτού να εξαντληθούν.

7. Επικοινωνίες. Ο ασύρµατος είναι το πιο κατάλληλο µέσο επικοινωνίας. Όποτε οι

ατµοσφαιρικές συνθήκες εµποδίζουν τη χρήση του ασυρµάτου, χρησιµοποιούµε οπτικά µέσα - κυρίως σε συνδυασµένες επιχειρήσεις στρατού και αεροπορίας. Αν είναι πρακτικά δυρατού και αεροπορίας. Αν είναι πρακτικά δυνατό, απλώνουµε και τηλεφωνικές γραµµές. Για την εξυπηρέτηση των τοπικών αναγκών χρησιµοποιούνται αγγελιοφόροι, εφοδιασµένοι µε χιονοπέδιλα ή σκι.

Όταν το επιτρέπει ο καιρός η απόσταση και το έδαφος, για να εξασφαλίσουµε τις επικοινωνίες χρησιµοποιούµε ειδικά οχήµατα, που κινούνται στο χιόνι, καθώς και σκυλιά κι αεροσκάφη.

-69-

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ "Α"

ΒΑΣΙΚΕΣ Ο∆ΗΓΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΟΝΑ∆ΑΣ

1. Στόχος των Βασικών Οδηγιών Επιχειρήσεων για τις πορείες είναι να καθορίσουν τον τρόπο που θα ενεργήσουµε σε µια δεδοµένη περίσταση, για ν’ αποφύγουµε τη σύγχυση και την αργοπορία, να περιορίσουµε τις διαταγές, να επισπεύσουµε τις κινήσεις και να δώσουµε οδηγίες. Όσο κι αν είναι αδύνατο να προβλεφθούν όλες οι περιπτώσεις, οι ενδιαφερόµενοι ∆ιοικητές Θα πρέπει να συµµορφώνονται, όσο γίνεται, µε την πρόθεση και το σκοπό των ΒΟΕ.

2. Παρακάτω δίνουµε σαν παράδειγµα ένα απόσπασµα από τις ΒΟΕ ενός Τάγµατος Πεζικού που αφορά τις πορείες.

ΒΟΕ ....................... ΤΠ

ΜΕΡΟΣ Ι

ΜΕΡΟΣ II

ΚΙΝΗΣΕΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α

ΓΕΝΙΚΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β

ΚΙΝΗΣΗ ΜΕ ΟΧΗΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ

ΠΟΡΕΙΕΣ

1. Προειδοποιητικές ∆ιαταγές. Για να δοθεί στα τµήµατα ο µεγαλύτερος δυνατός χρόνος

προετοιµασίας, θα δίνεται µια προειδοποιητική διαταγή στους ∆ιοικητές των Λόχων.

2. Τµήµα Αναγνώρισης. Μισή ώρα µετά τη λήψη της σχετικής προειδοποιητικής δγης, το τµήµα

αναγνώρισης πρέπει να είναι έτοιµο να αναχωρήσει. Πριν από την αναχώρησή του, ενηµερώνεται από τον Αξιωµατικό Επιχειρήσεων του Τάγµατος.

α. Σύνθεση — ∆ιµοιρίτης ∆ιµοιρίας Σκαπανέων. — ∆ύο οπλίτες της Οµάδας Πληροφοριών και ένας A.M.

-70-

- Τρεις οπλίτες της ∆ιµοιρίας Σκαπανέων - Ένα αυτοκίνητο 3/4 τον.

θ. Αναφορά Αναγνώρισης Αυτή συντάσσεται όπως το παρακάτω υπόδειγµα:

ΑΝΑΦΟΡΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΡΟΜΟΛΟΓΙΟΥ

∆ροµολόγιο Ένδειξη χιλιοµετρητή

Απόσταση από ΑΣ∆

Κατάλληλη ταχύτητα πορείας

Παρατηρήσεις

γ. Προτάσεις του Τµήµατος Αναγνώρισης. Υποβάλλει προτάσεις για το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης και το Σηµείο

∆ιασποράς, για το δροµολόγιο που θα χρησιµοποιηθεί και τον αναγκαίο αριθµό των οδηγών και την κατάλληλη τοποθέτησή τους.

3. Στρατοπεδεία

Μισή ώρα µετά τη λήψη της σχετικής προειδοποιητικής δγης, η Στρατοπεδεία πρέπει να είναι έτοιµη ν’ αναχωρήσει. Πριν από την αναχώρησή της, κατατοπίζεται από τον Υπασπιστή του Τάγµατος.

α. Σύνθεση

— Υπασπιστής Τάγµατος.

- Ένας Υπξκος από κάθε Λόχο και Ο.∆.Τ. και ένας οπλίτης.

- Στοιχεία ∆ιαβιβάσεων και Υγειονοµικού.

— ∆ύο αυτοκίνητα 2 1/2 τόνων µε ρυµούλκα.

8. Καθήκοντα

(1) ∆ιαλέγει την ακριβή θέση του χώρου στάθµευσης. (2) Μοιράζει το χώρο στάθµευσης στους Λόχους. (3) ∆ιαλέγει τη θέση των εγκαταστάσεων του Σ.∆.Τ. (4) Εγκαθιστά µέσα επικοινωνίας στο χώρο στάθµευσης. (5) Τοποθετεί τους οδηγούς των Λόχων στο σηµείο διασποράς, για να

τους οδηγήσουν στους χώρους που τους έχουν οριστεί.

-71 -

4. ∆ιάταξη της Φάλαγγας.

Η οργάνωση της φάλαγγας στο σηµείο εκκίνησης θα είναι: 1ος Λόχος, Επιτελείο και Λόχος ∆κσεως, 2ος Λόχος, Λόχος Υποστηρίξεως, 3ος Λόχος (Ας σηµειωθεί ότι στις µεγάλες πορείες η σειρά πορείας θα αλλάξει, ώστε να µη βαδίζει πάντα ο ίδιος στην ουρά της φάλαγγας).

5. Θέση των Ηγητόρων,

α. Στις πορείες µακριά από τον εχθρό, η ∆κση της φάλαγγας θα βρίσκεται επικεφαλής του Επιτελείου και του Λόχου ∆κσεως. Οι ∆κτες των Λόχων και οι ∆ρίτες βρίσκονται στην ουρά των τµηµάτων τους και µετακινούνται ανάλογα για τον έλεγχο. Οι Υποδιοικητές των Λόχων και οι βοηθοί ∆ιµοιριτών θα οδηγούν τα τµήµατά τους.

β. Κάθε Λόχος θα στείλει ένα αγγελιοφόρο στη ∆κση φάλαγγας, πριν από την έναρξη της κίνησης.

6. Σχηµατισµοί. α. Ο τρόπος Κίνησης στους ∆ρόµους.

Η κίνηση γίνεται πάντοτε στη δεξιά πλευρά του δρόµου, εκτός από την περίπτωση της φάλαγγας κατά δυάδες όπου η κίνηση γίνεται και στις δύο πλευρές του.

β. Αποστάσεις.

(1) Στους δρόµους, οι αποστάσεις µεταξύ των Λόχων θα είναι 50 µ., µεταξύ των ∆ιµοιριών 20 µ., µεταξύ των ανδρών 2-4µ.

(2) Σε πολύµορφο έδαφος, οι αποστάσεις θα καθορίζονται.

7. Ρυθµός Πορείας. α. Στους δρόµους, την ηµέρα 4 χλµ. την ώρα και την νύκτα 3 χλµ. την

ώρα. β. Σε πολύµορφο έδαφος, την ηµέρα 2 χλµ. την ώρα και τη νύκτα 1,5 χλµ.

την ώρα.

8. Οδηγοί και Τροχονόµοι.

α. Πριν από την έναρξη της πορείας, οπότε είναι δυνατό, πρέπει να τοποθετούνται οδηγοί. Αυτοί οδηγούν τη φάλαγγα - και στις διασταυρώσεις σταµατούν την κυκλοφορία των αυτοκινήτων, την ώρα που περνάει η πεζοπόρο φάλαγγα. Μετά τη διέλευση της φάλαγγας, οι στατικοί οδηγοί ακολουθούν τα τελευταία τµήµατα του Τάγµατος.

β. Οι τροχονόµοι θα προχωρούν 50 µέτρα εµπρός και 50 µέτρα πίσω από τη φάλαγγα. Σκοπός τους είναι να ρυθµίζουν την κυκλοφορία, δηλ. να καθυστερούν ή να διακόπτουν την κίνηση των οχηµάτων ή στην πρώτη ευκαιρία να τα διευκολύνουν να περάσουν.

-72-

9. Ρυθµιστής του βήµατος. Αυτός θα προχωρεί 4-10 µ. εµπρός από το Τάγµα, για να ρυθµίζει το

βηµατισµό. Ο Αξκός που βαδίζει επικεφαλής του προπορευόµενου Λόχου θα ελέγχει το ρυθµιστή του βήµατος, ώστε να διατηρεί το κατάλληλο µήκος και ρυθµό στο βήµα του. Για ένα ρυθµό 4 χλµ την ώρα χρειάζονται 106 βήµατα (µήκους 0,75 µ.) το λεπτό.

10. Νυχτερινές Πορείες. Για τη διατήρηση της επαφής θα τοποθετούνται σύνδεσµοι µεταξύ των

Λόχων.

11. Φόρτοι.

.......................

12. Στάσεις.

.......................

13. Φωτισµός.

.......................

14. Ενέργειες σε περίπτωση εχθρικής προσβολής.

........................

15. ........................

........................

16. .........................