ΓΤΝΑΜΔΙ

Ση είλαη δύλακε;

Σε δύλακε αλαγλωξίδνπκε από ηα απνηειέζκαηά ηεο:

1 ε έλα πιηθό ζεκείν πξνθαιεί κεηαβνιή ζηελ ηαρύηεηα.

2 ε έλα εθηεηακέλν ζώκα κπνξεί λα πξνθαιέζεη

παξακόξθωζε.

όηαλ ιέκε δύλακε ελλννύκε ηε ζπλνιηθή (ζπληζηακέλε) δύλακε.

Καζώο πέθηεη ε ηαρύηεηά ηεο κεηαβάιιεηαη;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΗ

παξάδεηγκα: ε κπάια πέθηεη θαηαθόξπθα ζην έδαθνο

Άξα ζηελ κπάια αζθείηαη κηα δύλακε (ην βάξνο ηεο).

V απμάλεηαη

Η ηαρύηεηά ηεο κεηαβάιιεηαη;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΗ

παξάδεηγκα: ε Γε πεξηθέξεηαη γύξω από ηνλ Ήιην.

V κεηαβάιιεηαη

Άξα ζηε Γε αζθείηαη κηα δύλακε (ε έιμε από ηνλ Ήιην).

Σελ επηκήθπλζε πξνθάιεζε κηα δύλακε (ην βάξνο πνπ θξεκάζακε)

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΗ

ην ειαηήξην παξακνξθώζεθε (επηκεθύλζεθε)

όηαλ ηνπ θξεκάζακε έλα βάξνο.

ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΓΤΝΑΜΔΩΝ

Δπλάκεηο από επαθή: ηεληωκέλα ζρνηληά, ειαηήξηα, επαθή

ζωκάηωλ (έλα βηβιίν ζην ηξαπέδη), ε δύλακε ηεο ηξηβήο θ.ι.π.

ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΓΤΝΑΜΔΩΝ

Δπλάκεηο από απόζηαζε: βαξπηηθή δύλακε, καγλεηηθή δύλακε,…

Η βαξπηθή δύλακε (παγθόζκηα έιμε) είλαη παληαρνύ παξνύζα ζην ύκπαλ.

Πνιύ κηθξή γηα ζπλεζηζκέλα ζώκαηα, πνιύ κεγάιε γηα ηα νπξάληα ζώκαηα

(πιαλήηεο, άζηξα, γαιαμίεο).

Η Γε έιθεη πάληνηε όια ηα ζώκαηα πξνο ην θέληξν ηεο.

ΒΑΡΤΣΙΚΗ ΓΤΝΑΜΗ

WW

Η επηκήθπλζε ηνπ ειαηεξίνπ είλαη αλάινγε ηεο αζθνύκελεο δύλακεο

ΜΔΣΡΗΗ ΣΗ ΓΤΝΑΜΗ

(λόκνο ηνπ Hook)

Δπλακόκεηξν, θαληαξάθη

F2=5N

F1=5N

F3=2N F4=5N

F8=3N

F7=4N

ΤΝΘΔΗ ΓΤΝΑΜΔΩΝ

Fνι=10Ν

Fνι=3Ν

Fνι=5Ν

Σν βάξνο είλαη 5Ν.

Πόζν ζα είλαη ε θάζε

κηα από ηηο ίζεο

δπλάκεηο;

Σώξα νη ίζεο δπλάκεηο

πόζν ζα είλαη;

Σώξα;

ΤΝΘΔΗ ΓΤΝΑΜΔΩΝ

Δάλ ζε έλα ζώκα δελ αζθνύληαη δπλάκεηο ή ε ζπλνιηθή δύλακε είλαη κεδέλ

ηόηε ην ζώκα

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΙΟΡΡΟΠΙΑ

(πξνθαλέο)

1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

είηε παξακέλεη αθίλεην

είηε θηλείηαη κε ζηαζεξή ηαρύηεηα⇒

( ? )

Σα ζώκαηα ηείλνπλ λα δηαηεξνύλ ηελ ηαρύηεηά ηνπο, έρνπλ αδξάλεηα

Η αδξάλεηα είλαη αλάινγε ηεο κάδαο

Σν βηβιίν είλαη αθίλεην ζην ηξαπέδη.

ΙΟΡΡΟΠΙΑ ΤΛΙΚΟΤ ΗΜΔΙΟΤ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Σν βηβιίν ηζνξξνπεί. ⇒ Η ζπληζηακέλε δύλακε είλαη κεδέλ

(1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα)

W Βάξνο

F δύλακε από

ην ηξαπέδη

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΙΟΡΡΟΠΙΑ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Σν κπαιάθη ηζνξξνπεί

⇒ ε ζπληζηακέλε δύλακε

είλαη κεδέλ (1νο λόκνο ηνπ

Νεύηωλα)

W

F

Σα βάξε πνπ ζεθώλεη ν αζιεηήο δπγίδνπλ 100Ν.

Πνηα δύλακε αζθεί ν αζιεηήο ζηα βάξε;

Πόζε είλαη ε ζπληζηακέλε δύλακε ζηα βάξε;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΙΟΡΡΟΠΙΑ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

⇒ ε ζπληζηακέλε δύλακε είλαη κεδέλ

(1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα)

Σν ζώκα ηζνξξνπεί

N

W=100Ν⇒ ε Ν πξέπεη λα είλαη αληίζεηε ηνπ βάξνπο,

άξα ε δύλακε πνπ αζθεί ν αζιεηήο είλαη 100Ν.

ΙΟΡΡΟΠΙΑ ΤΛΙΚΟΤ ΗΜΔΙΟΤ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

ρεδηάζηε ηηο δπλάκεηο πνπ αζθνύληαη ζηε ζηδεξέληα κπίιηα

Η κπίιηα ηζνξξνπεί.

ζπληζηακέλε ηωλ F θαη W

⇒ ε ζπληζηακέλε δύλακε είλαη κεδέλ

(1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα) F

W

T

Σν απηνθίλεην ηξέρεη κε ζηαζεξή ηαρύηεηα 100km/h.

ρεδηάζηε ηηο δπλάκεηο πνπ αζθνύληαη ζην απηνθίλεην.

Σν απηνθίλεην θηλείηαη κε ζηαζεξή ηαρύηεηα

⇒ ε ζπληζηακέλε δύλακε είλαη κεδέλ (από ηνλ 1ν λόκνο ηνπ Νεύηωλα)

W

N

K F

Η F νθείιεηαη ζηελ ηξηβή κε ην έδαθνο θαη ζηελ αληίζηαζε ηνπ αέξα

Η K νθείιεηαη ζηε δύλακε ηνπ θηλεηήξα θαη ζην έδαθνο

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΙΟΡΡΟΠΙΑ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Ο επηβάηεο ηείλεη λα δηαηεξήζεη ηελ ηαρύηεηά ηνπ.

έρεη ΑΓΡΑΝΔΙΑ

πνπ είλαη αλάινγε ηεο κάδαο ηνπ.

ΑΓΡΑΝΔΙΑ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Γηαηί ήηαλ ηόζν δύζθνιν

λα ζηακαηήζεη ν Σηηαληθόο;

ΑΓΡΑΝΔΙΑ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Μεγάιε κάδα ⇒ κεγάιε αδξάλεηα

⇒ δπζθνιία ζηε κεηαβνιή ηεο ηαρύηεηαο

Σξέρνπλ κε ηελ ίδηα ηαρύηεηα.

Πνην ζα ζηακαηήζεη επθνιόηεξα;

κεγάιε κάδα = κεγάιε αδξάλεηα

ΓΤΚΟΛΗ κεηαβνιή ηεο ηαρύηεηαο

κηθξή κάδα = κηθξή αδξάλεηα

ΔΤΚΟΛΗ κεηαβνιή ηεο ηαρύηεηαο

ΑΓΡΑΝΔΙΑ 1νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Η δύλακε πξνθαιεί κεηαβνιή ζηελ ηαρύηεηα

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ 2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

(ή: Η δύλακε δείρλεη πώο ζα αιιάμεη ε ηαρύηεηα)

ΑΙΣΙΟ

δύλακε

ΑΠΟΣΔΛΔΜΑ

κεηαβνιή ηαρύηεηαο

Η ηαρύηεηα κεηαβάιιεηαη πεξηζζόηεξν όζν

•κεγαιύηεξε είλαη ε δύλακε

•κηθξόηεξε είλαη ε κάδα

ΑΙΣΙΟ

δύλακε

ΑΠΟΣΔΛΔΜΑ

κεηαβνιή ηαρύηεηαο

V

F

Η ηαρύηεηα πνπ έρεη ην ακαμάθη απμάλεηαη.

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ 2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

V

Η ηαρύηεηα απμάλεηαη.

Τε ζηηγκή ηεο θωηνγξαθίαο ν πνδειάηεο θηλείηαη

πξνο ηα θάηω.

Πνηα δύλακε αζθείηαη ζηνλ πνδειάηε

(καδί κε ην πνδήιαηό ηνπ);

Τη πξνθαιεί;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ 2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

⇒ Σηνλ πνδειάηε πξέπεη λα αζθείηαη κηα δύλακε πνπ ζα απμάλεη ηελ ηαρύηεηα (από ηνλ 1ν λόκν ηνπ Νεύηωλα).

Είλαη ε βαξπηηθή έιμε από ηε Γε (ην βάξνο ηνπ).

V απμάλεηαη

W

Δδώ ε δύλακε θαη ε ηαρύηεηα έρνπλ ηελ ίδηα θνξά.

Η δύλακε πξνθαιεί κεηαβνιή ζηελ ηαρύηεηα ……

Η ηαρύηεηα ειαηηώλεηαη.

Τε ζηηγκή ηεο θωηνγξαθίαο ν πνδειάηεο θηλείηαη

πξνο ηα πάλω.

Πνηα δύλακε αζθείηαη ζηνλ πνδειάηε

(καδί κε ην πνδήιαηό ηνπ);

Τη πξνθαιεί;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ 2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

⇒ Σηνλ πνδειάηε πξέπεη λα αζθείηαη κηα δύλακε πνπ ζα ειαηηώλεη ηελ ηαρύηεηα(από ηνλ 1ν λόκν ηνπ Νεύηωλα).

Είλαη ε βαξπηηθή έιμε από ηε Γε (ην βάξνο ηνπ).

V κεηώλεηαη

W

Δδώ ε δύλακε θαη ε ηαρύηεηα έρνπλ αληίζεηε θνξά.

Η δύλακε πξνθαιεί κεηαβνιή ζηελ ηαρύηεηα ……

ΠΑΝΣΟΣΔ:

Η δύλακε πξνθαιεί κεηαβνιή ζηελ ηαρύηεηα

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ 2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

ή: ε δύλακε δείρλεη πώο ζα αιιάμεη ε ηαρύηεηα

V

αζθείηαη δύλακε

ηξνρηά

V

F F

αιιαγήηξνρηάο

Τν ζρέδην δείρλεη ηελ πνηνηηθή κεηαβνιή.

ΑΙΣΙΟ

δύλακε

ΑΠΟΣΔΛΔΜΑ

κεηαβνιή ηαρύηεηαο

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ 2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

⇒ Η ηαρύηεηα ηεο Γεο κεηαβάιιεηαη

(είλαη δηάλπζκα θαη αιιάδεη θαηεύζπλζε)

V

Όπωο αθξηβώο θαη δω.

W

Σηε Γε αζθείηαη ε βαξπηηθή έιμε από ηνλ Ήιην.

Δδώ ε δύλακε θαη ε ηαρύηεηα έρνπλ δηαθνξεηηθέο θαηεπζύλζεηο

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Όηαλ έλα ζώκα αζθεί δύλακε ζ΄ έλα άιιν ζώκα (δξάζε) ηόηε

θαη ην δεύηεξν αζθεί αληίζεηε δύλακε ζην πξώην(αληίδξαζε).

Η δξάζε θαη ε αληίδξαζε αζθνύληαη ζε δηαθνξεηηθά ζώκαηα.

Πνηνο αζθεί ηε δξάζε, πνηνο ηελ αληίδξαζε;

Σε πνηνλ αζθείηαη ε δξάζε θαη ζε πνηνλ ε αληίδξαζε;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Πνηνο θαη ζε πνηνλ αζθεί κεγαιύηεξε δύλακε;

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒ άλζξωπνο – ζθύινο = ηζνπαιία

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Πνηνο θαη ζε πνηνλ αζθεί κεγαιύηεξε δύλακε;

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒ γάηα – ζθύινο = ηζνπαιία

Τν απηνθίλεην ή ν ζηύινο αζθεί κεγαιύηεξε δύλακε;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒ απηνθίλεην – ζηύινο = ηζνπαιία

Τν θνξηεγό θηλείηαη θαη ζα ζπγθξνπζζεί κε ηε κύγα.

Πνηνο θαη ζε πνηνλ ζα αζθήζεη κεγαιύηεξε δύλακε;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

V

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒ απηνθίλεην – κύγα = ηζνπαιία

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

ην γεξάθη ζπξώρλεη (πξνο ηα θάηω θαη

πίζω) ηνλ αέξα

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒

γεξάθη – αέξαο = ηζνπαιία

ν αέξαο ζπξώρλεη (πξνο ηα πάλω θαη εκπξόο) ην γεξάθη

Πνηα δύλακε αλαγθάδεη ηνλ αζιεηή

λα θηλεζεί πξνο ηα πάλω;

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒

δύλακε πνπ αζθεί ν αζιεηήο ζηε Γε = δύλακε πνπ αζθεί ε Γε ζηνλ αζιεηή

2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒

κάδα αζιεηή << κάδα Γεο ⇒

ε κεηαβνιή ηεο ηαρύηεηαο ηνπ αζιεηή >>

κεηαβνιή ηεο ηαρύηεηαο ηεο Γεο

ΓΤΝΑΜΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΔΠΙΓΡΑΗ 3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα

Πνηνο θαη ζε πνηνλ αζθεί κεγαιύηεξε δύλακε;

Πνηνο ζα κεηαβάιιεη πεξηζζόηεξν ηελ ηαρύηεηά ηνπ;

120kg60kg

3νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒ παρύο – αδύλαηνο = ηζνπαιία.

2νο λόκνο ηνπ Νεύηωλα ⇒ ν αδύλαηνο πνπ έρεη κηθξόηεξε κάδα (αδξάλεηα).

Δ Σκλαβενίηης Πειραμαηικό Γσμνάζιο Ιωνιδείοσ 2010