Book Panelcad Sample

29
∆ΟΥΛΕΨΤΕ ΜΕ ΤΟ PanelCAD

description

electrical studies

Transcript of Book Panelcad Sample

Page 1: Book Panelcad Sample

∆ΟΥΛΕΨΤΕ ΜΕ ΤΟ

PanelCAD

Page 2: Book Panelcad Sample

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ Ti-Soft Απαγορεύεται η αναπαραγωγή όλου ή µέρους του παρόντος βιβλίου µε οποιοδήποτε µηχανικό, ηλεκτρονικό ή άλλο µέσο και σε οποιαδήποτε µορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια των συγγραφέων.

Page 3: Book Panelcad Sample

Χρήστος Ν.Σανδαλίδης

Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Νίκος Χ. Σανδαλίδης Μηχανικός Πληροφορικής ΤΕΙ Αθήνας

∆ΟΥΛΕΨΤΕ ΜΕ ΤΟ PanelCAD

Oλοκληρωµένο περιβάλλον για τη µελέτη – αυτόµατη σχεδίαση Hλεκτρικών Eγκαταστάσεων Καταναλωτών Μέσης και Χαµηλής Τάσης σύµφωνα µε τα πρότυπα ΕΛΟΤ HD 384 και VDE 0298

ΑΘΗΝΑ 2007

« Η ΠΡΑΞΙΣ ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΕΛΙΩΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ Η ΠΕΙΡΑ ΠΗΓΑΖΕΙ ΕΚ ΤΗΣ ΠΡΑΞΕΩΣ ΩΣΑΝ

ΜΟΝΑ∆ΙΚΗ ΠΗΓΗ ΓΝΩΣΕΩΣ»

Γ.ΤΣΑΚΩΝΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΙΒΙΤΑΝΙ∆ΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ

Page 4: Book Panelcad Sample

∆ΟΥΛΕΨΤΕ ΜΕ ΤΟ PanelCAD

Kεντρικά γραφεία: Ιασωνίδου 53, Ελληνικό, 16777, Αθήνα Τηλ. 210.9607870-8, Fax 210.9607879 Yποκατάστηµα: Σολωµού 51, Αγία Παρασκευή, 15341, Αθήνα Τηλ. 210.6529109, Fax 210.6527247 url:www.ti-soft.com, email:[email protected] Ά Έκδοση Ιανουάριος 2007 ISBN: 960-89036-3-7

Page 5: Book Panelcad Sample

Περιεχόµενα

Πρόλογος ..........................................................................................................15 Βιβλιογραφία ....................................................................................................16 Κεφάλαιο 1 Μελέτες..........................................................................................19

1.1 Φόρµα Εργασίας............................................................................................................ 20 1.2 Γενικά Στοιχεία Μελέτης................................................................................................. 22 1.3 Ειδικά Στοιχεία Μελέτης ................................................................................................. 24 1.4 Πτώση Τάσης................................................................................................................ 29 1.5 Καλώδια........................................................................................................................ 30 1.6 Εκτυπώσεις ................................................................................................................... 33 1.7 Σχέδια .......................................................................................................................... 34 1.8 Είδη Φορτίων ................................................................................................................ 36 1.9 Υλικά ............................................................................................................................ 38 1.10 Πλεονεκτήµατα της βιβλιοθήκης µελετών ...................................................................... 39 1.11 Πώς να ....................................................................................................................... 40 1.12 Ερωτήσεις – Απαντήσεις............................................................................................... 48

Κεφάλαιο 2 Επίπεδα κτιρίου - Κατόψεις ...........................................................51 2.1 Φόρµα Εργασίας............................................................................................................ 52 2.2 Σύνδεση επιπέδου κτιρίου µε αρχιτεκτονική κάτοψη ........................................................ 54 2.3 Συλλογές µε σχεδιαστικά σύµβολα (µπλοκάκια) ............................................................... 55 2.4 Εισαγωγή µπλοκ στην κάτοψη........................................................................................ 56 2.5 Σύντοµη παρουσίαση του σχεδιογράφου......................................................................... 58 2.6 Σχέδιο εγκατάστασης στην κάτοψη................................................................................. 60 2.7 Στάθµη εξοπλισµού της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης διαµερισµάτων κατά DIN 18015 .... 62 2.8 Ζώνες εγκατάστασης γραµµών και κουτιών κατά DΙΝ 18015. ........................................... 63 2.9 Πώς να ......................................................................................................................... 64 2.10 Ερωτήσεις – Απαντήσεις............................................................................................... 66

Κεφάλαιο 3 Ηλεκτρική ∆ιανοµή ........................................................................67 3.1 Φόρµα Εργασίας............................................................................................................ 68 3.2 Το δέντρο της Ηλεκτρικής ∆ιανοµής ............................................................................... 70 3.3 Γενικά Χαρακτηριστικά Κόµβου....................................................................................... 71 3.4α Ηλεκτρικά Χαρακτηριστικά Μετασχηµατιστή Ισχύος ....................................................... 72 3.4β Ηλεκτρικά Χαρακτηριστικά Ηλεκτρικού Πίνακα Απορροφούµενη Ισχύς (P) [kW]............... 73 3.5 Αριθµός Φάσεων, Καλώδιο Παροχής ............................................................................... 75 3.6 Μορφή Άφιξης Ηλεκτρικού Πίνακα .................................................................................. 78 3.7 Πώς να ......................................................................................................................... 80 3.8 Ερωτήσεις – Απαντήσεις ................................................................................................ 85

Κεφάλαιο 4 Ηλεκτρικά Φορτία ..........................................................................87 4.1 Φόρµα Εργασίας............................................................................................................ 88 4.2 Παράµετροι φορτίου / γραµµής που πρέπει να εισάγετε εσείς........................................... 90 4.2α Αναχωρήσεις Φωτισµού ............................................................................................... 92 4.2β Αναχωρήσεις Ρευµατοδοτών ........................................................................................ 92 4.2γ Αναχωρήσεις Κινητήρων µε κατευθείαν εκκίνηση ........................................................... 93 4.2δ Αναχωρήσεις Κινητήρων µε εκκίνηση αστέρα-τριγώνου.................................................. 93 4.3 Παράµετροι φορτίου / γραµµής που εκτιµάει το πρόγραµµα............................................. 94 4.4 Στοιχεία φορτίου / γραµµής που υπολογίζει το πρόγραµµα............................................... 96 4.5 Συντελεστές διόρθωσης καλωδίου ................................................................................ 100 4.6 Αναλυτικός υπολογισµός γραµµής................................................................................. 105 4.7 Χειροκίνητη επιλογή των υλικών της αναχώρησης ......................................................... 107 4.8 Χειροκίνητη επιλογή της διατοµής του καλωδίου ........................................................... 108 4.9 Χειροκίνητη επιλογή του In του µικροαυτόµατου........................................................... 109 4.10 Χειροκίνητη κατανοµή των µονοφασικών φορτίων....................................................... 110 4.11 Άφιξη Ηλεκτρικού Πινάκα και καλώδιο παροχής ........................................................... 111 4.12 Μονογραµµικό διάγραµµα Ηλεκτρικού Πίνακα.............................................................. 112 4.13 Πώς να ..................................................................................................................... 113 4.14 Ερωτήσεις – Απαντήσεις............................................................................................. 118

Page 6: Book Panelcad Sample

6 Περιεχόµενα

Κεφάλαιο 5 Απορροφούµενη (ζητούµενη) Ισχύς κ.α. ....................................119

5.1 Φόρµα Εργασίας.......................................................................................................... 120 5.2 Τυποποιηµένες παροχές µέσης τάσης της ∆ΕΗ............................................................... 122 5.3 Τυποποιηµένες παροχές χαµηλής τάσης ........................................................................ 122 5.4 Ταυτοχρονισµός ή συντελεστής ζήτησης....................................................................... 124 5.5 ∆ιόρθωση συνφ (αντιστάθµιση) ................................................................................... 124 5.6 Πώς να εκτυπώσετε - προεπισκοπήσετε ........................................................................ 125

Κεφάλαιο 6 Ρεύµα Βραχυκυκλώµατος ............................................................127 6.1 Φόρµα Εργασίας.......................................................................................................... 128 6.2 Παράµετροι για τον υπολογισµό του ρεύµατος βραχυκυκλώµατος .................................. 129 6.3 Αναλυτικός Υπολογισµός Βραχυκυκλώµατος .................................................................. 130 6.4 Βασικές Έννοιες – Ορολογία ......................................................................................... 131 6.5 Eίδη Σφαλµάτων (Τύποι βραχυκυκλωµάτων) ................................................................. 132 6.6 Πηγές - Θέση του ρεύµατος βραχυκυκλώµατος ............................................................. 133 6.7 Κυµατοµορφές ρεύµατος βραχυκυκλώµατος ................................................................. 134

Κεφάλαιο 7 Έλεγχος Πτώσης Τάσης ...............................................................135 7.1 Φόρµα Εργασίας.......................................................................................................... 136 7.2 Σκαρίφηµα µε πτώσεις τάσεις ....................................................................................... 137 7.3 Ερωτήσεις - Απαντήσεις ............................................................................................... 138

Κεφάλαιο 8 Μελέτη Επιλεκτικότητας ..............................................................139 8.1 Φόρµα Εργασίας.......................................................................................................... 140 8.2Ένα απλό παράδειγµα επιλεκτικής προστασίας................................................................ 141

Κεφάλαιο 9 Προµέτρηση Ηλεκτρικού Πίνακα .................................................143 9.1 Φόρµα Εργασίας.......................................................................................................... 144 9.2 Τι περιέχει η προµέτρηση............................................................................................. 145 9.3 Πώς να εκτυπώσετε - προεπισκοπήσετε ........................................................................ 146

Κεφάλαιο 10 Προµέτρηση Mελέτης ................................................................147 10.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 148

Κεφάλαιο 11 Σχέδια που παράγει το πρόγραµµα ............................................149 11.1 Μονογραµµικά Σχέδια ................................................................................................ 150 11.2 Υπόµνηµα Συµβόλων ................................................................................................. 151 11.3 Μονογραµµικό διάγραµµα υποσταθµού ....................................................................... 151 11.4 Κυβοδιάγραµµα ......................................................................................................... 152

Κεφάλαιο 12 Εκτυπώσεις ................................................................................153 12.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 154 12.2 Συγγραφή και προεπισκόπηση των Τευχών Μελέτης .................................................... 155 12.3 Αποθήκευση σε αρχείο ............................................................................................... 156

Κεφάλαιο 13 Ηλεκτρικά Σύµβολα ...................................................................159 13.1 Φόρµα εργασίας ........................................................................................................ 160 13.2 Πώς να παράγετε τα φύλλα Α3 µε τα σύµβολα ............................................................ 161 13.3 Πώς να διορθώσετε ένα Ηλεκτρολογικό σύµβολο......................................................... 161

Κεφάλαιο 14 Βιβλιοθήκη Υλικών Πινάκων......................................................169 14.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 170 14.2 Οργάνωση Βιβλιοθήκης Υλικών ................................................................................... 171 14.3 Κοινά στοιχεία καρτέλας υλικών.................................................................................. 172 14.4 Υλικά που περιλαµβάνει η καρτέλα.............................................................................. 174

Κεφάλαιο 15 Υλικά προστασίας γραµµών και εξοπλισµού χαµηλής τάσης .....175 15.1 Ασφάλειες (fuses)...................................................................................................... 176 15.1.1 Κατηγορίες χρησιµοποίησης ασφαλειών (utilisation category) .................................... 176 15.1.2 Τεχνικά χαρακτηριστικά ασφαλειών ......................................................................... 177 15.1.3 Περιορισµός του ρεύµατος βραχυκυκλώµατος .......................................................... 178 15.1.4 Ασφάλειες µεγάλες βιδωτές D (DIAZED)................................................................... 179 15.1.5 Ασφάλειες µικρές βιδωτές DO (NEOZED) .................................................................. 179 15.1.6 Φυσίγγια DIAZED/NEOZED ...................................................................................... 180 15.1.7 Κυλινδρικές ασφάλειες ............................................................................................ 180 15.1.8 Ασφάλειες τύπου ΝΗ, µαχαιρωτές ............................................................................ 181 15.1.9 Ασφαλειοαποζεύκτες (Fuse – disconnectors)............................................................. 183 15.2 ∆ιακόπτες ισχύος (Circuit – Breakers).......................................................................... 184 15.2.1 Τεχνικά χαρακτηριστικά διακοπτών ισχύος................................................................ 185 15.3 Μικροαυτόµατοι διακόπτες (MCB) (Miniature Circuit – Breakers)................................... 185 15.3.1 Είδη µικροαυτοµάτων ............................................................................................. 186 15.3.2 Ονοµαστικά ρεύµατα (In)........................................................................................ 186 15.3.3 Ονοµαστική ικανότητα απόζευξης MCB (breaking capacity) ....................................... 187 15.3.4 Χαρακτηριστική καµπύλη λειτουργίας MCB (Characteristic curve)............................... 187 15.3.5 Συµπληρωµατικά εξαρτήµατα των MCB (Supplementary components) ....................... 188

Page 7: Book Panelcad Sample

Περιεχόµενα 7

15.4 Αυτόµατοι διακόπτες ισχύος κλειστού τύπου (MCCB) ................................................... 189 15.4.1 Μεγέθη διακοπτών ισχύος κλειστού τύπου................................................................ 190 15.4.2 ∆ιατάξεις προστασίας διακοπτών ισχύος κλειστού τύπου ........................................... 192 15.4.3 ∆ιακόπτες ισχύος για την προστασία κινητήρων (motor circuit – breakers) ................. 194 15.4.4 ∆ιακόπτες ισχύος για συνδυασµούς εκκινητών .......................................................... 194 (circuit – breakers for starter combinations) ....................................................................... 194 15.4.5 ∆ιακόπτες ισχύος σαν διακόπτες φορτίου-αποζεύκτες(Νon – automatic circuit-breaker)194 15.4.6 Χειρισµός διακοπτών ισχύος κλειστού τύπου............................................................. 195 15.4.7 Τοποθέτηση των διακοπτών ισχύος κλειστού τύπου.................................................. 195 15.4.8 Εσωτερικό ηλεκτρικό κύκλωµα του MCCB................................................................. 196 15.5 ∆ιακόπτες ισχύος ανοιχτού τύπου (ACB) (Air circuit – breakers).................................... 197 15.5.1 Hλεκτρικές και µηχανικές µανδαλώσεις (Interlocks)................................................... 199 15.5.2 Εσωτερικό ηλεκτρικό κύκλωµα του ACB ................................................................... 200 15.6 ∆ιµεταλλικά θερµικά υπερφόρτισης............................................................................. 201 15.6.1 Επιλογή θερµικού ................................................................................................... 202 15.6.2 Χαρακτηριστικές καµπύλες λειτουργίας θερµικών ...................................................... 203 15.7 Ηλεκτρονικά θερµικά υπερφόρτισης............................................................................ 204 15.8 Μονάδες προστασίας σε συνάρτηση µε την θερµοκρασία ............................................. 205

Κεφάλαιο 16 ∆ιατάξεις διαφορικού ρεύµατος (∆∆Ρ)......................................207 16.1 Συνέπειες του ηλεκτρικού ρεύµατος στον άνθρωπο ..................................................... 208 16.2 Εγκατάσταση διακοπτών διαφορικού ρεύµατος (∆∆Ρ) .................................................. 209 16.3 Συνδυασµός ∆∆Ρ και µικροαυτόµατου διακόπτη........................................................... 209 16.4 Αρχή λειτουργίας του ∆∆Ρ.......................................................................................... 210 16.5 Τεχνικά χαρακτηριστικά του ∆∆Ρ ................................................................................ 211 16.6 ∆ιακόπτες διαφυγής ρεύµατος γενικής χρήσης (Universal) ............................................ 212 16.7 Ικανότητα διακοπής και αντοχή σε βραχυκύκλωµα του ∆∆Ρ ......................................... 212

Κεφάλαιο 17 Υλικά διακοπής και αποµόνωσης Χαµηλής Τάσης......................213 17.1 ∆ιακόπτες βοηθητικοί ή ελέγχου (Control switches) ..................................................... 214 17.2 ∆ιακόπτες φορτίου (Load switches) ............................................................................ 215 17.2.1 Ραγοδιακόπτες φορτίου........................................................................................... 216 17.2.2 ∆ιακόπτες φορτίου µε ασφάλειες (fuse-load switches)............................................... 216 17.2.3 ∆ιακόπτες εκκέντρων (PACCO) ................................................................................ 217 17.2.4 Περιστροφικοί διακόπτες φορτίου ............................................................................ 217 17.3 Ρελαί ισχύος (contactors) ........................................................................................... 218 17.3.1 Αρίθµηση επαφών, τάση πηνίου .............................................................................. 218 17.3.2 Κατηγορία χρήσης, διάρκεια ζωής ............................................................................ 219 17.3.3 Πίνακες επιλογής, ρελαί ισχύος ................................................................................ 220 17.3.4 Συνδυασµοί ρελαί ισχύος για εκκινητές..................................................................... 221 17.4 Βοηθητικά ρελαί (auxiliary relays)............................................................................... 222

Κεφάλαιο 18 Υλικά Μέσης Τάσης ....................................................................223 18.1 ∆ιακόπτες ισχύος (circuit breaker) µέσης τάσης ........................................................... 224 18.1.1 Χαρακτηριστικά µεγέθη των διακοπτών ισχύος ......................................................... 225 18.1.2 τα µέρη του διακόπτη ισχύος (∆.Ι.).......................................................................... 226 18.1.3 ∆ιακόπτες ισχύος επί φορείου .................................................................................. 228 18.2 ∆ιακόπτες φορτίου (load-switch) ................................................................................ 229 18.2.1 Σβέση τόξου µε φύσηµα αέρα στο διακόπτη φορτίου................................................ 230 18.2.2 ∆ιακόπτης φορτίου µε ασφάλειες HRC...................................................................... 231 18.3 Αποζεύκτες, γειωτές................................................................................................... 232 18.4 Συσκευές µέτρησης και προστασίας υποσταθµών......................................................... 233 18.4.1 Μετασχηµατιστές έντασης ....................................................................................... 234 18.4.2 Χαρακτηριστικά µεγέθη των µετασχηµατιστών έντασης............................................. 235 18.4.3 Πυρήνας µέτρησης και πυρήνας προστασίας, συντελεστές κορεσµού ......................... 236 18.4.4 Σύνδεση µετασχηµατιστών έντασης ......................................................................... 237 18.4.5 Μετασχηµατιστές τάσης .......................................................................................... 238 18.4.6 Χαρακτηριστικά µεγέθη των µετασχηµατιστών τάσης................................................ 239 18.4.7 Σύνδεση µετασχηµατιστών τάσης ............................................................................ 240 18.4.8 Ηλεκτρονόµοι προστασίας (Protective relays) ........................................................... 241 18.4.9 Πώς είναι κατασκευασµένος ένας ηλεκτρονόµος προστασίας...................................... 241 18.4.10 Ηλεκτρονόµος υπερέντασης σταθερού χρόνου (overcurrent relay with definite time delay)............................................................................................................................... 242 18.4.11 Ηλεκτρονόµος υπερέντασης αντίστροφου χρόνου (overcurrent with inverse time – delay)............................................................................................................................... 243 18.4.12 Επιλογική προστασία ............................................................................................. 244 18.4.13 Απαγωγείς τάσης (αλεξικέραυνα) ........................................................................... 245 18.9.14 Πώς είναι κατασκευασµένοι οι απαγωγείς τάσης ...................................................... 245 18.9.15 Χαρακτηριστικά µεγέθη των απαγωγέων τάσεων..................................................... 246

Page 8: Book Panelcad Sample

8 Περιεχόµενα

Κεφάλαιο 19 Χαρακτηριστικές Καµπύλες .......................................................247

19.1 Φόρµα εργασίας ........................................................................................................ 248 19.2 Χαρακτηριστική καµπύλη µικροαυτόµατου .................................................................. 250

Κεφάλαιο 20 Βιβλιοθήκη Αναχωρήσεων .........................................................251 20.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 252 20.2 Οργάνωση Βιβλιοθήκης Αναχωρήσεων ........................................................................ 253 20.3 Υλικά από τα οποία αποτελείται η αναχώρηση ............................................................. 253 20.4 Πώς να ..................................................................................................................... 254

Κεφάλαιο 21 Βιβλιοθήκη Καλωδίων................................................................263 21.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 264 21.2 Οργάνωση Βιβλιοθήκης Καλωδίων .............................................................................. 265 21.3 Στοιχεία Καλωδίων..................................................................................................... 266 21.4 Καλώδια εγκατεστηµένα στον αέρα............................................................................. 267 21.5 Καλώδια εγκατεστηµένα στο έδαφος........................................................................... 273 21.6 Προεπισκόπηση - εκτύπωση ....................................................................................... 276

Κεφάλαιο 22 Μετασχηµατιστές Ισχύος...........................................................277 22.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 278 22.2 Πώς είναι κατασκευασµένος ο µετασχηµατιστής µε µόνωση λαδιού .............................. 280 22.3 Πώς είναι κατασκευασµένος ο µετασχηµατιστής ξηρού τύπου µε µόνωση χυτο-ρητίνης . 282 22.4 Συνδεσµολογία τυλιγµάτων του µετασχηµατιστή ισχύος............................................... 284 22.5 Απώλειες χαλκού και σιδήρου ..................................................................................... 285 22.6 Προστασία µετασχηµατιστή ισχύος από υπερφόρτιση .................................................. 286 22.7 Προστασία µετασχηµατιστή λαδιού από εσωτερικά σφάλµατα ...................................... 288 22.8 Επιλεκτική συνεργασία µεταξύ των οργάνων προστασίας στις δύο πλευρές του µετασχηµατιστή ................................................................................................................ 289 22.9 Εγκατάσταση και ψύξη του µετασχηµατιστή ισχύος ..................................................... 290

Κεφάλαιο 23 Ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη (Η/Ζ) ................................................291 Κεφάλαιο 24 Βιβλιοθήκη Εταιριών..................................................................293

24.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 294 24.2 Λογιστικό φύλλο µε τις Εταιρίες .................................................................................. 294 24.3 Πώς να ..................................................................................................................... 295

Κεφάλαιο 25 Βιβλιοθήκη Φυλλαδίων..............................................................297 25.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 298 25.2 Πού βρίσκονται τα φυλλάδια ...................................................................................... 298 25.3 Πώς να ..................................................................................................................... 299

Κεφάλαιο 26 Βιβλιοθήκη Εικόνων...................................................................301 26.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 302 26.2 Πού βρίσκονται οι εικόνες – σχέδια ............................................................................. 302 26.3 Πώς να ..................................................................................................................... 303

Κεφάλαιο 27 Βιβλιοθήκη Περιγραφών............................................................305 27.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 306 27.2 Πώς να αντιγράψετε µία ή περισσότερες περιγραφές ................................................... 307 27.3 Πώς να προσθέσετε νέες περιγραφές .......................................................................... 307 27.4 Πώς να διαγράψετε µία ή περισσότερες περιγραφές ..................................................... 308

Κεφάλαιο 28 Ρυθµίσεις Προγράµµατος ..........................................................311 28.1 Φόρµα Εργασίας ........................................................................................................ 312 28.2 Ρυθµίσεις Γλώσσας .................................................................................................... 312 28.3 Ρυθµίσεις πλαισίων κειµένων ...................................................................................... 313 28.4 Ρυθµίσεις λογιστικών φύλλων..................................................................................... 314 28.5 Ρυθµίσεις σχεδίων ..................................................................................................... 314 28.6 Καρτέλες................................................................................................................... 315 28.7 Drawing Editor .......................................................................................................... 317 28.7.1 Φόρµα εργασίας ..................................................................................................... 317 28.8 Συµπίεση (Compact) .................................................................................................. 318 28.8.1 Ο µάγος της Συµπίεσης ........................................................................................... 318

Page 9: Book Panelcad Sample

Ξεκινήστε από εδώ

Ti-Soft Office

Οδηγίες εγκατάστασης PanelCAD Smart

Περιεχόµενα Απαιτήσεις συστήµατος 10

Εγκατάσταση 10

Εκκίνηση προγραµµάτων 10

∆είτε τα videos µε τα µαθήµατα 12

Αρχείο Βοήθειας 13

Αντιµετώπιση προβληµάτων 14

Page 10: Book Panelcad Sample

10 Οδηγίες εγκατάστασης

Απαιτήσεις συστήµατος Για να χρησιµοποιήσετε το Ti-Soft Office, ο υπολογιστής σας θα πρέπει να έχει εγκατεστηµένο ένα από τα παρακάτω λειτουργικά συστήµατα Windows: Windows 95/98/98SE/Me Windows NT/2000/XP

Η εγκατάσταση του Ti-Soft Office δεν είναι δυνατή σε υπολογιστές Macintosh ή σε λειτουργικό σύστηµα Linux/Unix.

Εγκατάσταση Kλείστε όλες τις εφαρµογές που τρέχουν στον υπολογιστή σας.

Τοποθετήστε το CD στο CD-ROM του υπολογιστή σας. Κανονικά, τo περιβάλλον εγκατάστασης θα εκκινήσει αυτόµατα (Autorun). Αν δε συµβεί αυτό, τότε τρέξτε το αρχείο Launch.exe πoυ βρίσκεται στο Setup CD.

Εµφανίζεται το αρχικό µενού. Kάντε κλικ στην Εγκατάσταση. Στην οθόνη που θα εµφανιστεί πατήστε Επόµενο > ∆ιαβάστε το συµφωνητικό άδειας χρήσης. Τσεκάρετε την επιλογή Αποδέχοµαι τους όρους

της άδειας χρήσης εφόσον συµφωνείτε και πατήστε Επόµενο > Επιλέξτε τον τύπο εγκατάστασης Πλήρης. Αν θέλετε να αλλάξετε το φάκελο εγκατάστασης

επιλέξτε τον τύπο εγκατάστασης Επιλεκτική. Κάντε κλικ στο Επόµενο > Αν επιλέξατε ως τύπο εγκατάστασης Επιλεκτική τότε µπορείτε να αλλάξετε τη θέση στην οποία εγκαθίσταται το πρόγραµµα. Αφού επιλέξετε αυτά που θέλετε πατήστε Επόµενο >

Πατήστε Εγκατάσταση για να ξεκινήσει η εγκατάσταση. Η εγκατάσταση έχει ξεκινήσει και εγκαθιστά τα απαραίτητα στοιχεία του προγράµµατος. Αφού ολοκληρωθεί η εγκατάσταση πατήστε Ολοκλήρωση.

Αν εγκαθιστάτε τα προγράµµατα σε ένα σύστηµα Windows NT ή 2000 ή ΧP βεβαιωθείτε ότι έχετε δικαιώµατα διαχειριστή (administrator). Αν δε µπορείτε να έχετε δικαιώµατα διαχειριστή συστήµατος, αναθέστε την εγκατάσταση στο διαχειριστή του συστήµατος, δίνοντάς του αυτές τις οδηγίες.

Εκκίνηση προγραµµάτων

Mετά την εγκατάσταση του προγράµµατος, στο Start Menu, στον υποκατάλογο Programs (Προγράµµατα) έχει προστεθεί ο υποκατάλογος Ti-Soft και µέσα σε αυτόν το PanelCAD. Κάντε κλικ σε αυτό.

Σηµείωση

Page 11: Book Panelcad Sample

Οδηγίες εγκατάστασης 11

Page 12: Book Panelcad Sample

12 Οδηγίες εγκατάστασης

∆είτε τα videos µε τα µαθήµατα Τα videos µε τα µαθήµατα είναι ο καλύτερος και γρηγορότερος τρόπος να µάθετε να χρησιµοποιείτε το πρόγραµµα. Σε συνδυασµό µε την online βοήθεια και το εγχειρίδιο χρήστη θα σας βοηθήσουν σε οποιαδήποτε απορία σας.

Στο αρχικό µενού επιλέξτε Οδηγίες & µαθήµατα σε video Kάντε κλικ στο ∆είτε τα µαθήµατα σε video Επιλέξτε το µάθηµα το οποίο θέλετε να παρακολουθήσετε Χρησιµοποιήστε το χειριστήριο για να σταµατήσετε το video ή να το προχωρήσετε πιο γρήγορα

Page 13: Book Panelcad Sample

Οδηγίες εγκατάστασης 13

Aρχείο βοήθειας To πρόγραµµα υποστηρίζεται από άµεση βοήθεια (online help) που πρακτικά απαντά σε κάθε σας ερώτηµα. Η βοήθεια εµφανίζεται µε F1 ή από το µενού. Τα θέµατα της βοήθειας είναι οργανωµένα σε φακέλους. Για κάθε φόρµα του προγράµµατος υπάρχει ένας φάκελος µε θέµατα βοήθειας. Κάντε κλικ στο για να ανοίξετε ένα φάκελο µε θέµατα βοήθειας. Κάντε κλικ σε ένα θέµα βοήθειας π.χ. για να δείτε το θέµα. Κάντε κλικ στο για να κλείσετε το φάκελο.

Τα θέµατα µπορούν να εκτυπωθούν. Κάντε κλικ στο κουµπί για να εκτυπώσετε ένα θέµα. Το αρχείο βοήθειας περιλαµβάνει και την Βιβλιοθήκη γνώσεων στην οποίαν έχουν καταχωρηθεί χιλιάδες τεχνικά θέµατα χρήσιµα για τον ηλεκτρολόγο που ασχολείται µε εγκαταστάσεις κτιρίων. Το αρχείο βοήθειας ενηµερώνεται τακτικά και µπορείτε να το κατεβάζετε (download) από τον δικτυακό µας τόπο www.ti-soft.com

Η online βοήθεια απαντά σε κάθε σας ερώτηµα

Η βιβλιοθήκη γνώσεων περιλαµβάνει τεχνικά θέµατα

Σηµαντικό

Page 14: Book Panelcad Sample

14 Οδηγίες εγκατάστασης

Αντιµετώπιση προβληµάτων ∆ε βλέπω ελληνικά Εάν έχετε την ελληνική έκδοση του Windows τότε κανονικά θα πρέπει να µην έχετε πρόβληµα. Όµως ακόµα και σε αγγλική έκδοση του Windows µπορείτε να δείτε ελληνικά χωρίς κανένα πρόβληµα. Α) Eλέγξτε ότι το λειτουργικό σας σύστηµα είναι ρυθµισµένο να δείχνει ελληνικά. Βεβαιωθείτε ότι στις Τοπικές Ρυθµίσεις (Start Control Panel Regional and language options) η επιλεγµένη γλώσσα είναι τα ελληνικά.

Το ίδιο και στην καρτέλα Advanced. Βεβαιωθείτε ότι οι πίνακες µετατροπής κωδικοσελίδας που αφορούν την ελληνική γλώσσα είναι επιλεγµένοι. Στην καρτέλα Languages κάντε κλικ στο Details και βεβαιωθείτε ότι έχετε και ελληνικά. Αν δεν υπάρχουν προσθέστε τα κάνοντας κλικ στο κουµπί Add. Επιλέξτε ως input language ΚΑΙ keyboard layout τα ελληνικά.

Β) Επιλέξτε τη γραµµατοσειρά Tahoma για το περιεχόµενο των παραθύρων. Είναι η γραµµατοσειρά που χρησιµοποιούν όλες οι εφαρµογές τις Ti-Soft. Κάντε δεξί κλικ στην επιφάνεια εργασίας και επιλέξτε Properties Appearance Advanced. Επιλέξτε τη γραµµατοσειρά Tahoma για το κείµενο των πλαισίων κειµένου, των µενού και των τίτλων των παραθύρων. ∆εν µπορώ να εγκαταστήσω τα προγράµµατα και κλείνοντας τον υπολογιστή, παίρνω ένα µήνυµα WAB notification. Κλείστε το Microsoft Outlook και επανεκκινήστε το µηχάνηµά σας. Πριν ξανατρέξετε την εγκατάσταση βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει κάποιο άλλο πρόγραµµα ανοιχτό.

Page 15: Book Panelcad Sample

Πρόλογος

Το βιβλίο αυτό είναι κατ’ αρχάς το Εγχειρίδιο Λειτουργίας (Manual) του δηµοφιλούς προγράµµατος PanelCAD της Ti-Soft. To PanelCAD είναι µια ολοκληρωµένη εφαρµογή στο περιβάλλον των Windows, µε αντικείµενο τη µελέτη και αυτόµατη σχεδίαση των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων Καταναλωτών Μέσης και Χαµηλής Τάσης σύµφωνα µε τα πρότυπα ΕΛΟΤ HD 384 και VDΕ 0298. Το PanelCAD συνδυάζει µε τον καλύτερο τρόπο τους υπολογισµούς που απαιτεί µία σύγχρονη ηλεκτρική εγκατάσταση µε την αυτόµατη παραγωγή όλων των σχεδίων. Χρησιµοποιείται από χιλιάδες τεχνικούς που ασχολούνται επαγγελµατικά µε τη µελέτη και κατασκευή Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων. Το σύνολο σχεδόν των σχετικά µεγάλων ηλεκτρικών έργων στην Ελλάδα, τα τελευταία 20 χρόνια, έχουν µελετηθεί και σχεδιασθεί µε το PanelCAD.Το PanelCAD διατίθεται και σε αγγλόφωνη έκδοση. Ταυτόχρονα όµως το βιβλίο αυτό αποτελεί και ένα εκπαιδευτικό βοήθηµα που µπορεί να χρησιµοποιήσει ο µαθητής των ΤΕΕ (ΕΠΑΛ), ο καταρτιζόµενος των ΙΕΚ, ο σπουδαστής των ΤΕΙ, ο φοιτητής των ΑΕΙ, ο νέος αλλά και ο έµπειρος µηχανικός. Το βιβλίο συνοδεύεται από ένα CD-ROM που περιέχει την Εκπαιδευτική Έκδοση (SMART) του προγράµµατος PanelCAD. Η εκπαιδευτική έκδοση σας επιτρέπει να εφαρµόσετε άµεσα αυτά που θα διαβάσετε στο παρόν βιβλίο για µία µικρή ηλεκτρική εγκατάσταση. Το Βιβλίο αποτελείται από τρία µέρη. Το Μέρος 1 περιλαµβάνει τη Βιβλιοθήκη Μελετών και αναλύει βήµα προς βήµα τον τρόπο που γίνεται η µελέτη µιας Ηλεκτρικής Εγκατάστασης . Παράλληλα σας εισάγει στις βασικές έννοιες και ορισµούς που πρέπει να γνωρίζει όποιος ασχολείται µε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Ο σηµερινός τεχνικός θα πρέπει να εκµεταλλευτεί το εργαλείο που λέγεται Ηλεκτρονικός Υπολογιστής και απαλλαγµένος από το άγχος των χρονοβόρων υπολογισµών να ασχοληθεί µε την ουσία της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Το Mέρος 2 περιλαµβάνει τις βοηθητικές βιβλιοθήκες που περιέχουν τα υλικά πινάκων, τα καλώδια και οτιδήποτε χρειάζεται µία σύγχρονη ηλεκτρική εγκατάσταση. Ιδιαίτερο βάρος έχει δοθεί στην παρουσίαση των υλικών προστασίας, στο διακοπτικό υλικό αλλά και στα υλικά Μέσης Τάσης. Το Μέρος 3 περιλαµβάνει τις Ρυθµίσεις του προγράµµατος. Στα Παραρτήµατα του βιβλίου θα βρείτε χρήσιµα κυκλώµατα και πίνακες. Στόχος µας είναι το βιβλίο αυτό να προσθέσει ένα ακόµα λιθαράκι στην Ελληνική Τεχνική Βιβλιογραφία και να αποτελέσει σηµείο αναφοράς στη Βιβλιοθήκη κάθε τεχνικού. Οι υποδείξεις και παρατηρήσεις σας είναι χρήσιµες και ευπρόσδεκτες εφ’ όσον σταλούν στο [email protected] Οι συγγραφείς Χρήστος Ν.Σανδαλίδης Νίκος Χ.Σανδαλίδης Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Πληροφορικής Μηχανικός Ε.Μ.Π ΤΕΙ Αθήνας

Page 16: Book Panelcad Sample

Βιβλιογραφία

Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Καταναλωτών, Πέτρος Ντοκόπουλος, Εκδόσεις ΖΗΤΗ Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις (Siemens), Gunter G.Seip, Μετάφραση: Γιώργος Γρ.Σαρρής, Εκδόσεις ΤΖΙΟΛΑ

Εγχειρίδιο Εφαρµογής του προτύπου ΕΛΟΤ HD 384, ΕΛΟΤ, Εκδόσεις Παπασωτηρίου Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Κτιρίων Συµβατικής Τεχνικής(µε το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384) & Τεχνικής EIB-instabus, Στέφανος Τούλογλου, Εκδόσεις ΙΩΝ

Ηλεκτρικές Βιοµηχανικές Εγκαταστάσεις (κίνησης) & Υποσταθµοί (Μέσης Τάσης), Στέφανος Τούλογλου, Εκδόσεις ΙΩΝ

Ηλεκτρική εγκατάσταση κτιρίων, Schneider Electric, Εκδόσεις Schneider Electric Ηλεκτρολογία, Klaus Tkotz (Μετάφραση Νίκος Καράνης), Εκδόσεις ΙΩΝ και ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ

Γειώσεις Βιοµηχανικών – Επαγγελµατικών κτιρίων και κατοικιών, Νίκος Παναγωτόπουλος, Εκδόσεις Παπασωτηρίου

Θεµελιακή Γείωση, ∆ηµήτρης Κόκκινος, Εκδόσεις EΛEMKO Βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, Υποσταθµοί, Σανδαλίδης Χρήστος , Κεµίδης Παναγιώτης, Μπαργιώτας ∆ηµήτριος, ΟΕ∆Β

Power Engineering Guide, Siemens, Εκδόσεις Siemens Η νέα Ευρωπαϊκή τεχνική ηλεκτρικών εγκαταστάσεων κτιρίων στην πράξη EIB (European

Installation Bus), Γεώργιος Γρ. Σαρρής, Εκδόσεις ΤΖΙΟΛΑ Power Cables and their applications, Lothar Heinhold, Εκδόσεις SIEMENS Switching Protection and distribution in Low-Voltage Networks, Siemens, Εκδόσεις

PUBLICS MCD Elektrotechnik Fachbildung Schaltungstechnik Energieelektronik Hornemann, Hubscher,

Klaue, Schierack, Stolzenburg, Εκδόσεις Westermann

Τεχνικά εγχειρίδια και φυλλάδια των Εταιριών (µε αλφαβητική σειρά)

ABB ΕΛΕΜΚΟ Εlettromeccanica di marnate EFEN Hager ΙΜΕ Schneider Electric Siemens

Page 17: Book Panelcad Sample

ΜΜΜέέέρρροοοςςς 111 ΒΒΒιιιβββλλλιιιοοοθθθήήήκκκηηη µµµεεελλλεεετττώώώννν

Page 18: Book Panelcad Sample
Page 19: Book Panelcad Sample

Κεφάλαιο 1

Μελέτες

Η ολοκληρωµένη εφαρµογή PanelCAD ανήκει στις τεχνικές εφαρµογές του Ti-Soft Office και σκοπό έχει να σας βοηθήσει στον υπολογισµό και στην αυτόµατη σχεδίαση των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων Καταναλωτών Χαµηλής και Μέσης Τάσης. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να εισάγετε για κάθε µελέτη µια σειρά από παραµέτρους που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του προγράµµατος. Οι παράµετροι αυτές καταχωρούνται σε µια βάση δεδοµένων (database) που στην ορολογία του προγράµµατος αναφέρεται σαν Βιβλιοθήκη Μελετών. Στην Βιβλιοθήκη αυτή καταχωρούνται όλες οι Μελέτες γι' αυτό είναι απαραίτητο κάθε µελέτη να χαρακτηρίζεται από τον κωδικό της. H Βιβλιοθήκη Μελετών είναι ένα αρχείο τύπου MDB (Microsoft DataBase), δηλαδή, Access στο δίσκο του υπολογιστή σας ή του server (αν έχετε τη δικτυακή έκδοση του προγράµµατος). Με την τεχνική της εξαγωγής µπορείτε να εξάγετε µία ή περισσότερες µελέτες από τη Βιβλιοθήκη Μελετών και να τις αποθηκεύσετε σε ένα αρχείο µε προέκταση TSB (Ti-Soft Backup). Αντίστροφα, µε την τεχνική της εισαγωγής, µπορείτε να εισάγετε µία ή περισσότερες µελέτες από ένα αρχείο µε προέκταση TSB στη Βιβλιοθήκη Μελετών.

Page 20: Book Panelcad Sample

20 Μέρος 1 Βιβλιοθήκη Μελετών

1.1 Φόρµα Εργασίας Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε την φόρµα Μελέτες, µε την οποία διαχειρίζεστε τη Βιβλιοθήκη Μελετών. H φόρµα είναι χωρισµένη σε τρία µέρη, τα οποία µπορείτε να ρυθµίσετε όπως εσείς θέλετε. Οι ρυθµίσεις αυτές αποθηκεύονται και την επόµενη φορά που θα ανοίξετε την φόρµα, αυτή θα έρθει στο µέγεθος και στο σηµείο που την αφήσατε.

Στο αριστερό µέρος της φόρµας υπάρχει το δέντρο µε τις Μελέτες Στο πάνω δεξί µέρος της φόρµας υπάρχουν τα στοιχεία της Μελέτης οργανωµένα σε οκτώ καρτέλες.

Στο κάτω δεξί µέρος της φόρµας υπάρχει ένα πλαίσιο µε άµεση βοήθεια (online help), που ενηµερώνεται καθώς κινείστε στα πλαίσια της φόρµας.

Λειτουργία των κουµπιών της γραµµής εργαλείων

Η σειρά των εργασιών για τη δηµιουργία µιας νέας µελέτης είναι η εξής: 1. Στο δέντρο µε τις µελέτες επιλέγετε τον κόµβο Ενεργές Μελέτες και προσθέτετε µια νέα µελέτη 2. Στις καρτέλες της µελέτης εισάγετε τα στοιχεία της 3. Αποθηκεύετε τις αλλαγές

Tα µέρη της φόρµας εργασίας

Γραµµή Εργαλείων ∆έντρο µε τις

µελέτες Καρτέλες Μελέτης Σύντοµη βοήθεια

Page 21: Book Panelcad Sample

Κεφάλαιο 1 Μελέτες 21

Λογιστικό φύλλο µε τις µελέτες Στο δέντρο µε τις µελέτες, µε κλικ στον κόµβο Βιβλιοθήκη Μελετών, στο δεξί µέρος της φόρµας εµφανίζεται ένα λογιστικό φύλλο που περιέχει όλες τις µελέτες σας. Το λογιστικό φύλλο έχει τις παρακάτω στήλες:

Κωδικός Μελέτης Όνοµα της µελέτης Πρότυπο Ιδιοκτήτης - Πελάτης Θέση Οικοδοµής Ηµεροµηνία Έναρξης Εγκατεστηµένη Ισχύς [kW] Απορροφούµενη Ισχύς [kW]

Το λογιστικό φύλλο σας επιτρέπει να βλέπετε ταυτόχρονα όλα τα παραπάνω στοιχεία. Με διπλό κλικ σε κάποια γραµµή του λογιστικού φύλλου πηγαίνετε στις καρτέλες της αντίστοιχης µελέτης.

Στην γραµµή εργαλείων, µε κλικ στο κουµπι το περιεχόµενο του λογιστικού φύλλου αντιγράφεται στο EXCEL όπως φαίνεται παρακάτω:

Εξαγωγή του λογιστικού φύλλου στο Excel

Λογιστικό φύλλο µε τις µελέτες

Page 22: Book Panelcad Sample

22 Μέρος 1 Βιβλιοθήκη Μελετών

1.2 Γενικά Στοιχεία Μελέτης Στην καρτέλα Γενικά εισάγετε τα στοιχεία της οικοδοµής, του ιδιοκτήτη και του µελετητή.

Κωδικός Μελέτης Είναι ένας µοναδικός 15ψήφιος συνδυασµός γραµµάτων και αριθµών και είναι ουσιαστικά το κλειδί µε το οποίο το πρόγραµµα "αναζητά" τη µελέτη στη Βιβλιοθήκη Μελετών. π.χ. Η ΜΕΛΕΤΗ ΜΟΥ, INFOSYSTEM, ΚΑΡΥΣΤΟΣ, Αθήνα 2004.

Τίτλος Μελέτης, Ιδιοκτήτης, Πόλη,

Οδός - Αριθµός, Μελετητές Η έκφραση που θα εισάγετε δεν πρέπει να ξεπερνά τους 60 χαρακτήρες (80 χαρακτήρες για τον Τίτλο µελέτης). Μπορείτε να την επιλέξετε από την αντίστοιχη αναδυόµενη λίστα. Η αναδυόµενη λίστα περιλαµβάνει τις αντίστοιχες εκφράσεις από όλες τις µελέτες σας π.χ. για το πλαίσιο Μελετήθηκε από: η αναδυόµενη λίστα περιλαµβάνει τα ονόµατα των µηχανικών από όλες τις µελέτες σας. Έτσι αν πληκτρολογήσετε στην πρώτη µελέτη το όνοµά σας, την επόµενη φορά θα το επιλέξετε από την αναδυόµενη λίστα. Όλα τα στοιχεία που εισάγετε σε αυτή την καρτέλα εµφανίζονται στο εξώφυλλο των τευχών µελέτης, που παράγει το πρόγραµµα.

Σχόλια Μελέτης Το πρόγραµµα σάς επιτρέπει να καταχωρήσετε σχόλια, παρατηρήσεις, υπενθυµίσεις, κ.ά. απεριόριστου µήκους που αφορούν τη Μελέτη. Είναι για προσωπική σας χρήση, και δεν χρησιµοποιούνται πουθενά αλλού. Αν µαρκάρετε το πλαίσιο Τα σχόλια να εκτυπώνονται στο Report1a, τότε τα σχόλια εµφανίζονται στην εκτύπωση Report1α µε τα Γενικά στοιχεία της µελέτης. Στο πλαίσιο Σχόλια µπορείτε να εισάγετε, µε την τεχνική της αντιγραφής-επικόλλησης (copy-paste) των Windows, οποιοδήποτε κείµενο από το Word ή άλλο κειµενογράφο.

Καρτέλα µε τα Γενικά Στοιχεία της Μελέτης

Κωδικός µελέτης Ηµεροµηνία

έναρξης Αριθµός µελέτης

Συµβουλή

Page 23: Book Panelcad Sample

Κεφάλαιο 1 Μελέτες 23

Εξώφυλλο των τευχών της µελέτης

Η εκτύπωση Report1α µε τα γενικά στοιχεία της µελέτης

Page 24: Book Panelcad Sample

24 Μέρος 1 Βιβλιοθήκη Μελετών

1.3 Ειδικά Στοιχεία Μελέτης Στην καρτέλα Ειδικά ορίζετε µία σειρά από εξειδικευµένες παραµέτρους, που αναλύονται παρακάτω.

Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 Σαν Χώρα-µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουµε πλέον την υποχρέωση να ακολουθούµε ευρωπαϊκά, εναρµονισµένα πρότυπα. ∆ηµιουργώντας ένα νέο κανονισµό ή απλά βελτιώνοντας τον παλιό, δεν θα µπορούσαµε να εκπληρώσουµε επαρκώς αυτή µας την υποχρέωση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα παραµέναµε µια γραφική ευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα. Η Χρήση ενιαίων προτύπων από όλα τα κράτη-µέλη είναι µια υποχρέωση. Κράτη όπως η Γερµανία, η Αγγλία, η Αυστρία και η Κύπρος έχουν ήδη προσαρµόσει τον τρόπο κατασκευής και ελέγχου των εγκαταστάσεών τους στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τις εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια. Τα πρότυπα αυτά είναι η σειρά HD 384 (έγγραφα εναρµόνισης) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ηλεκτροτεxνική τυποποίηση (CENELEC), τα οποία ξεκινάµε να καθιερώνουµε τώρα και στην Ελλάδα. Ήρθε λοιπόν ο καιρός να αρχίσουµε να χρησιµοποιούµε και στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις πρότυπα ή νόρµες µε βάση τη λατινική ορολογία. Είναι εύκολα αντιληπτό ότι άλλη δοµή έχει ένας κανονισµός και άλλη ένα πρότυπο. Η διαφορετική δοµή είναι και η πρώτη ουσιαστική διαφορά µεταξύ του ΚΕΗΕ και του ΕΛΟΤ HD 384. Θα µπορούσε να παροµοιαστεί ο ΚΕΗΕ µε ένα κλειστό κουτί. Περιείχε σχεδόν όλα όσα χρειαζόταν ο ηλεκτρολόγος εκείνης της εποχής για να κάνει µια ασφαλή εγκατάσταση. Σε ελάχιστες περιπτώσεις αναφερόταν σε θέµατα έξω από το περίβληµά του και έκανε παραποµπές µόνο µέσα στα ίδια του τα άρθρα. Ακόµη έκανε αναφορές και περιείχε απαιτήσεις για την κατασκευή ηλεκτρολογικών υλικών και εργασιών που σήµερα είναι πλέον ανεφάρµοστα ή για τα οποία έχουν δηµιουργηθεί και καθιερωθεί εδώ και χρόνια ευρωπαϊκά πρότυπα. Σήµερα, αν θέλαµε να έχουµε έναν παρόµοιο σύγχρονο κανονισµό, ολοκληρωµένο, χωρίς να παραπέµπει αλλού, θα έπρεπε να περιλαµβάνει και όλα τα πρότυπα που τον αφορούν. Τότε, τα σηµερινά 305 κύρια άρθρα του θα έπρεπε να γίνουν περισσότερα από 1.000. Όµως έτσι θα ήταν τεράστιος σε όγκο, άρα δύσχρηστος και φοβερά δύσκολος στην επικαιροποίηση και στη βελτιστοποίησή του. Έτσι καταλήγουµε στη χρήση προτύπων. Αν δούµε τη δοµή του ΕΛΟΤ HD 384, θα διαπιστώσουµε ότι ακολουθεί δοµή δέντρου: Αποτελείται από µέρη, κεφάλαια, τµήµατα, άρθρα και παραγράφους. Για το πώς ορίζονται αυτά, θα κάνουµε λόγο παρακάτω. Το ΕΛΟΤ HD 384 δηµιουργήθηκε, όπως έχει αναφερθεί, από την αντίστοιχη σειρά των ευρωπαϊκών προτύπων από τα οποία θα επικαιροποιείται και θα συµπληρώνεται µελλοντικά. Για να µην µείνουµε λοιπόν µια νέα ελληνική ιδιαιτερότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να βρεθούµε κοντά στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στα θέµατα των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, ο ΕΛΟΤ και οι αρµόδιοι φορείς που συµµετέχουν στην επιτροπή ΕΛΟΤ ΤΕ 82, αποφάσισαν την επεξεργασία, την εισαγωγή και την καθιέρωση αυτών των προτύπων στην Ελλάδα.

Καρτέλα µε τα Ειδικά Στοιχεία της Μελέτης

Σηµείωση Το διπλανό κείµενο αποτελεί µέρος από άρθρο του κ. Γ.Σαρρή στο περιοδικό Ηλεκτρολόγος τον

Page 25: Book Panelcad Sample

Κεφάλαιο 1 Μελέτες 25

Έτσι δηµιουργήθηκε η επιτροπή ΕΛΟΤ ΤΕ 82, η οποία λειτουργεί και εργάζεται εδώ και δέκα χρόνια σχεδόν για τη µετάφραση και την προσαρµογή των προτύπων αυτών στα ελληνικά. Όµως, χωρίς τη νοµική καθιέρωση του νέου προτύπου και τον ορισµό αντικατάστασης του ΚΕΗΕ δεν µπορούσε το πρότυπο αυτό να µπει στην εφαρµογή και στην πράξη.

Συστήµατα συνδέσεων γειώσεων Προκειµένου να µελετηθούν τα µέτρα προστασίας έναντι ηλεκτροπληξίας που θα εφαρµοσθούν στην εγκατάσταση, θα πρέπει να προσδιορισθεί το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων που εφαρµόζεται στο σύστηµα τροφοδότησης της εγκατάστασης. Για λόγους απλοποίησης και τυποποίησης χρησιµοποιείται η ακόλουθη κωδικοποίηση. Κάθε σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων συµβολίζεται µε δύο γράµµατα, που η σηµασία τους εξηγείται αµέσως παρακάτω. Σε ορισµένες περιπτώσεις υπάρχουν ακόµη ένα ή δύο γράµµατα. Το πρώτο γράµµα αφορά τη σχέση του συστήµατος τροφοδότησης µε τη γη, Τ = άµεση σύνδεση του ουδετέρου µε τη γη, Ι = όλα τα ενεργά µέρη αποµονωµένα από τη γη ή ένα σηµείο συνδεδεµένο µε τη γη µέσω µιας σύνθετης αντίστασης σηµαντικής τιµής. Το δεύτερο γράµµα αφορά τη σχέση των εκτεθειµένων αγώγιµων µερών της εγκατάστασης προς τη γη: Τ = άµεση ηλεκτρική σύνδεση των εκτεθειµένων αγώγιµων µερών µε τη γη, ανεξάρτητα από τη γείωση του ουδετέρου του συστήµατος τροφοδότησης. Ν = άµεση ηλεκτρική σύνδεση των εκτεθειµένων αγώγιµων µερών µε τον ουδέτερο του συστήµατος τροφοδότησης Η άµεση σύνδεση έχει την έννοια ότι δεν παρεµβάλλεται καµία ηθεληµένη αντίσταση. Στην περίπτωση της άµεσης σύνδεσης προς τη γη, η µόνη αντίσταση που υπάρχει είναι η αντίσταση γείωσης του ηλεκτροδίου γείωσης. Τα επόµενα γράµµατα (αν υπάρχουν) αφορούν τη σχέση του ουδετέρου και του αγωγού προστασίας. S = η προστασία εξασφαλίζεται από ιδιαίτερο αγωγό προστασίας διαφορετικό από τον ουδέτερο. C = οι λειτουργίες ουδετέρου και προστασίας συνδυάζονται σε ένα µόνο αγωγό (αγωγό ΡΕΝ). Τα συστήµατα συνδέσεων γειώσεων που συναντάµε είναι τα παρακάτω:

• Σύστηµα ΤΝ (TN-S , TN- C , TN - C -S) • Σύστηµα ΤΤ • Σύστηµα ΙΤ

Σύστηµα ΤΝ Τα συστήµατα τροφοδότησης, στα οποία εφαρµόζεται το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ, έχουν τον ουδέτερο άµεσα γειωµένο, ενώ τα εκτεθειµένα αγώγιµα µέρη της εγκατάστασης συνδέονται µε τον ουδέτερο µέσω του αγωγού προστασίας. ∆ιακρίνονται τρεις ειδικότερες µορφές συνδεσµολογίας του συστήµατος σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ, ανάλογα µε τη σχέση του ουδετέρου και του αγωγού προστασίας, ως εξής:

Page 26: Book Panelcad Sample

26 Μέρος 1 Βιβλιοθήκη Μελετών

Σύστηµα TN-S Στο σύστηµα ΤΝ-S ο ουδέτερος (Ν) και ο αγωγός προστασίας (ΡΕ) είναι χωριστοί σ' ολόκληρο το σύστηµα, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήµα.

Σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ-S

Σύστηµα TN-C Στο σύστηµα TN-C οι λειτουργίες ουδετέρου και αγωγού προστασίας συνδυάζονται σε ένα µόνο αγωγό σε ολόκληρο το σύστηµα (αγωγός ΡΕΝ), όπως στο παρακάτω σχήµα.

Σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ-C

Σύστηµα TN-C-S Στο Σύστηµα TN-C-S οι λειτουργίες ουδετέρου και αγωγού προστασίας συνδυάζονται σε ένα µόνο αγωγό ΡΕΝ σε ένα µέρος του συστήµατος, ενώ στο υπόλοιπο µέρος οι αγωγοί Ν και PE είναι χωριστοί, όπως στο σχήµα παρακάτω.

Σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ-C-S

Page 27: Book Panelcad Sample

Κεφάλαιο 1 Μελέτες 27

Σηµειώνεται ότι στην περίπτωση εγκαταστάσεων που τροφοδοτούνται από ένα δηµόσιο δίκτυο ∆ιανοµής, η πιο συνηθισµένη περίπτωση εφαρµογής του συστήµατος σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ είναι η ακόλουθη:

Στο δίκτυο ∆ιανοµής χρησιµοποιείται σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων TN-C. Ο ουδέτερος είναι συγχρόνως και αγωγός προστασίας. Τα εκτεθειµένα αγώγιµα µέρη του δικτύου συνδέονται προς αυτό τον αγωγό.

Στις εγκαταστάσεις εφαρµόζεται σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων TN-S. Ο αγωγός προστασίας είναι χωριστός από τον ουδέτερο.

Επίσης σηµειώνεται ότι χαρακτηριστικό του συστήµατος σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ είναι ότι, σε περίπτωση σφάλµατος της µόνωσης µεταξύ µιας φάσης και ενός εκτεθειµένου αγώγιµου µέρους ή του αγωγού προστασίας, ο βρόχος σφάλµατος (δηλ. ο αγώγιµος δρόµος µέσω του οποίου κυκλοφορεί το ρεύµα του σφάλµατος) αποτελείται αποκλειστικά από αγωγούς (τους ενεργούς αγωγούς και τον αγωγό προστασίας). Έτσι κάθε ρεύµα πλήρους (δηλ. χωρίς αντίσταση) σφάλµατος µεταξύ φάσης και ενός εκτεθειµένου αγώγιµου µέρους ή ενός αγωγού προστασίας γίνεται ρεύµα στερεού βραχυκυκλώµατος µεταξύ φάσης και ουδετέρου. Αυτό παριστάνεται στο παρακάτω σχήµα.

Βρόχος σφάλµατος σε σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ

Σύστηµα ΤΤ

Τα συστήµατα τροφοδότησης, στα οποία εφαρµόζεται το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ, έχουν τον ουδέτερο άµεσα συνδεδεµένο προς τη γη, ενώ τα εκτεθειµένα αγώγιµα µέρη της εγκατάστασης συνδέονται µε ηλεκτρόδια γείωσης ηλεκτρικώς ανεξάρτητα από τη γείωση του συστήµατος τροφοδότησης. Το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων TT παριστάνεται σχηµατικά παρακάτω.

Σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων TT

Σηµειώνεται ότι στο σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ, σε περίπτωση σφάλµατος της µόνωσης µεταξύ µιας φάσης και ενός εκτεθειµένου αγώγιµου µέρους ή του αγωγού προστασίας, ο βρόχος σφάλµατος, εκτός από τους αγωγούς (ενεργοί αγωγοί και αγωγός προστασίας) περιλαµβάνει και ένα µέρος διαδροµής εντός της γης. Επειδή παρεµβάλλονται οι αντιστάσεις γείωσης, το ρεύµα σφάλµατος µεταξύ φάσης και εκτεθειµένων αγώγιµων µερών είναι µικρότερο από το ρεύµα βραχυκυκλώµατος στο οποίο παρεµβάλλονται µόνο αγωγοί (όπως συµβαίνει στο σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΝ). Πάντως πρέπει να λαµβάνεται υπόψη ότι και στην περίπτωση του συστήµατος

Page 28: Book Panelcad Sample

28 Μέρος 1 Βιβλιοθήκη Μελετών

σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ είναι δυνατό να εµφανισθούν ρεύµατα βραχυκυκλώµατος προς τη γη που έχουν µεγάλη τιµή, όπως π.χ. όταν η γείωση γίνεται µε σύνδεση προς ένα εκτεταµένο µεταλλικό δίκτυο ύδρευσης. Ο βρόχος σφάλµατος στην περίπτωση που εφαρµόζεται σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ παριστάνεται στο Σχήµα που ακολουθεί.

Βρόχος σφάλµατος σε σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΤΤ

Σύστηµα ΙΤ Το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΙΤ εφαρµόζεται µόνο σε εγκαταστάσεις που το σύστηµα τροφοδότησής τους ανήκει στον ίδιο φορέα, στον οποίο ανήκει και η εγκατάσταση, δηλαδή εφαρµόζεται:

είτε στην περίπτωση ιδιοπαραγωγής είτε σε περίπτωση τροφοδότησης από ένα υποσταθµό υποβιβασµού της τάσης που ανήκει στον ίδιο φορέα στον οποίο ανήκει και η εγκατάσταση.

Στα συστήµατα τροφοδότησης στα οποία εφαρµόζεται το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΙΤ, όλα τα ενεργά µέρη είναι µονωµένα προς τη γη, ή ένα σηµείο συνδέεται µε τη γη µέσω µιας σύνθετης αντίστασης µεγάλης τιµής, ενώ τα εκτεθειµένα αγώγιµα µέρη της εγκατάστασης είναι γειωµένα. Αν γειώνεται ένα σηµείο του συστήµατος τροφοδότησης, αυτό µπορεί να είναι είτε ο ουδέτερος κόµβος, είτε ένας τεχνητός ουδέτερος που δηµιουργείται από µια διάταξη τριών ίσων σύνθετων αντιστάσεων µεγάλης τιµής. Ο ουδέτερος µπορεί να διανέµεται ή όχι. Το σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΙΤ, µε γείωση του συστήµατος τροφοδότησης µέσω µιας σύνθετης αντίστασης, παριστάνεται στο Σχήµα.

Σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΙΤ

Σηµειώνεται ότι στο σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΙΤ, στην περίπτωση ενός σφάλµατος της µόνωσης µεταξύ µιας φάσης και ενός εκτεθειµένου αγώγιµου µέρους ή του αγωγού προστασίας, το ρεύµα σφάλµατος κυκλοφορεί µέσω των χωρητικοτήτων των αγωγών του συστήµατος τροφοδότησης και της εγκατάστασης προς τη γη, αν το σύστηµα τροφοδότησης είναι πλήρως µονωµένο προς τη γη, ή και µέσω της σύνθετης αντίστασης, αν το σύστηµα συνδέεται µε τη γη µε µια τέτοια αντίσταση. Εξαιτίας της απουσίας γείωσης του συστήµατος τροφοδότηση ς ή της µεγάλης τιµής της σύνθετης αντίστασης γείωσης του συστήµατος, το ρεύµα σφάλµατος είναι τόσο µικρό, ώστε να µην προκαλεί την εµφάνιση επικίνδυνης τάσης επαφής. Επικίνδυνη τάση επαφής είναι δυνατόν να εµφανισθεί στην περίπτωση ενός δεύτερου σφάλµατος µιας άλλης φάσης ή του ουδετέρου.

Page 29: Book Panelcad Sample

Κεφάλαιο 1 Μελέτες 29

1.4 Πτώση Τάσης Το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 στην παράγραφο 525.1 συνιστά η πτώση τάσης από την αρχή της Ηλεκτρικής εγκατάστασης µέχρι το σηµείο σύνδεσης οποιασδήποτε ηλεκτρικής συσκευής να µην υπερβαίνει το 4% της ονοµαστικής τάσης της εγκατάστασης. Στην καρτέλα Πτώση τάσης ορίζετε την συνολική επιτρεπόµενη πτώση τάσης (∆Umax,total) που µπορεί να είναι διαφορετική από το 4%. Επίσης ορίζετε την επιτρεπόµενη πτώση τάσης % κατά µήκος:

Των παροχικών καλωδίων, ∆Umax,cable Των καλωδίων των φορτίων, ∆Umax,line

Οι τιµές που ορίζετε εδώ χρησιµοποιούνται από το πρόγραµµα σαν default τιµές κάθε φορά που προσθέτετε στη µελέτη ένα νέο καλώδιο. Κατόπιν µπορείτε να αλλάξετε τις τιµές αυτές.

Γραµµές Κινητήρων Για τις γραµµές των κινητήρων το πρόγραµµα σάς επιτρέπει να µαρκάρετε δύο επιλογές:

∆ιόρθωση ισχύος στο πλησιέστερο µοτέρ Οι ηλεκτρικοί κινητήρες κατασκευάζονται σε συγκεκριµένες ονοµαστικές ισχείς. Έτσι όταν εσείς ορίζετε τη ισχύ του φορτίου διαφορετική από την αντίστοιχη τυποποιηµένη τιµή το πρόγραµµα αυτόµατα την διορθώνει στην αµέσως µεγαλύτερη. Για παράδειγµα αν εισάγετε P = 1,0 kW τότε το πρόγραµµα θα την διορθώσει σε 1,1 kW π Παράδειγµα 2: Αν εισάγετε ισχύ P=1,2 kW το πρόγραµµα θα την διορθώσει σε 1,5kW

Έλεγχος καλωδίου σε πτώση τάσης στην εκκίνηση Στις γραµµές, των κινητήρων το πρόγραµµα θα διαστασιολογεί το καλώδιο ελέγχοντας και την πτώση τάσης κατά την εκκίνηση. Κατά την εκκίνηση των ασύγχρονων κινητήρων εναλλασσοµένου ρεύµατος, το ρεύµα που απορροφά ο κινητήρας είναι 4 έως 8 φορές του ονοµαστικού του ρεύµατος και µειώνεται στο κανονικό όταν ο κινητήρας φτάσει στις ονοµαστικές του στροφές. Το πρόγραµµα σάς ζητά να ορίσετε τις παρακάτω παραµέτρους:

Την επιτρεπόµενη πτώση τάσης κατά την εκκίνηση (∆Umax,start) Τον λόγο του ρεύµατος εκκίνησης προς το ονοµαστικό του ρεύµα (Ιstart / In)

Οι τιµές ∆Umax,start και Ιstart / In είναι κοινές για όλους του κινητήρες της µελέτης , δηλαδή δεν µπορείτε να ορίσετε διαφορετικές τιµές σε κάποιους από τους κινητήρες που υπάρχουν στη µελέτη.

Καρτέλα µε τις παραµέτρους της Πτώσης Τάσης

Σηµείωση

Σηµείωση