Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 2 Απριλίου 2017 • Eτος 9ο • Aρ. φύλλου 444 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy | €2,00 (Βασική) €3,50 (Πλήρης)

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

er Remarks ==MREMARK: Newspaper !

l Remarks ==

hspec == mat: PDFx1aze: ec Infos:

ecFiles:

L E G E N D S A R E F O R E V E REL PRIMERO I 36’000 VpH Classic Cars

Τα παθήματα ναγίνονται μαθήματα

Τα τελευταία 24ωρα και καθώς περ-νάνε οι μέρες θα γίνεται και πιο έν-τονο, τα αμερικανικά ΜΜΕ και όχιμόνο ασχολούνται εκ νέου για όλουςτους λάθος λόγους με τις κυπριακέςτράπεζες. Αναμένεται δε να υπάρξουνεκτενή ρεπορτάζ το επόμενο διά-στημα με αφορμή την υπό έλεγχοδραστηριότητα σημαίνοντος στελέ-χους της προεκλογικής καμπάνιαςτου νυν Αμερικανού Προέδρου καιοι κινήσεις λογαριασμών του. Τα πα-θήματα πρέπει να γίνονται μαθήματακαι παρά τα όσα γίνονται για νααπαγκιστρωθούν από την κακή φήμητου παρελθόντος οι τράπεζες, ταφαντάσματα ακόμη υπάρχουν καιπρέπει να αντιμετωπιστούν. Η χώραπλήρωσε ακριβά το μάρμαρο τηςανεξέλεγκτης συμπεριφοράς στο πα-ρελθόν και δεν είναι διατεθειμένηνα περάσει ούτε κατ’ υποψία εκ νέουτο ίδιο μονοπάτι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΕΝΘΕΤΟ «ΖΩΗ»

ΚΡΙΤΙΚΗ Θέατρο, μουσική, βιβλίο, τηλεόραση, κινηματογράφος

Οι αυταρχικοί ηγέτες δια-κρίθηκαν, κατά τη διάρκειατων αιώνων, στην τέχνητης καλλιέργειας του φό-βου για πραγματικούς ήφανταστικούς εχθρούς,ώστε να κερδίζουν σε λαϊ-κή απήχηση. Ο Ερντογάνδεν υστέρησε σ’ αυτό τοπεδίο. Επιλέγει τη σύγ-κρουση με ευρωπαϊκέςχώρες για να εξασφαλίσειυποστήριξη ενόψει τουδημοψηφίσματος της16ης Απριλίου. Σελ. 22, 23

Η τακτική Ερντογάν να δημιουργεί «εχθρούς»

Φορτώνει τα ράφιαο ΣκλαβενίτηςΑνοίγει μετά το Πάσχα

Με ταχείς ρυθμούς συνεχίζονται οι ετοι-μασίες για να ανοίξουν και επίσημα τιςπύλες τους λίγο μετά το Πάσχα οι «Υπε-ραγορές Σκλαβενίτης ΑΕΕ» στην Κύπρο,μετά την απόκτηση του δικτύου υπερα-γορών Μαρινόπουλος. Νέα δομή καιστρατηγική θα εφαρμόσει η εταιρεία καιστην Κύπρο. Οικονομική, σελ.6

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Ο Ν. Λαδόμματοςκαι η τέχνη τουΠροέρχεται από καλλιτεχνικήοικογένεια και προσπαθεί ναδημιουργεί και να εφαρμόζεικαινοτόμες ιδέες. Αυτή τη φοράεκθέτει για καλό σκοπό, για τοΊδρυμα Σοφία για τα Παιδιά.

ΜΟΥΣΙΚΗ

Μουσικό Χωρίο Φέγγαρος 2017Ο Ανδρέας Τραχωνίτης, ένας από τους διοργα-νωτές του Μουσικού Χωριού Φέγγαρος, αλλάκαι του ομώνυμου φεστιβάλ, μιλάει στην «Κ»για τους σκοπούς της δράσης και για τα εργα-στήρια που θα γίνουν αυτό το καλοκαίρι.

ΒΙΒΛΙΟ

O Jo Nesbo στην «Κ»Ο Νορβηγός αστυνομικός συγγραφέαςJo Nesbo με αποκλειστικό άρθρο τουστην «Κ» εξηγεί τη δημιουργική πορείατου και πώς έγραψε το νέο του βιβλίο«Η δίψα» που κυκλοφορεί από τις εκ-δόσεις Μεταίχμιο.

Τουρκικό σχέδιο για « Ένωση τηςΑνατολικής Μεσογείου».

Πιο στενή σχέση με την νέα αμερι-κανική κυβέρνηση θέλει η Αθήνα.

Σελ. 9, 16

Η επόμενη μέρα του BrexitΗ Βρετανία, απειλεί τώρα την Ε.Ε., «ανοίξτε τις αγορές σας, αλλιώς...»

Η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε., είναιμια πράξη πολιτικής παράκρουσης, οι επι-πτώσεις της οποίας θα διαμορφώσουν τομέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου και τωνγειτόνων του. Η χώρα θα βιώσει έτσι τηντέταρτη μεγάλη γεωπολιτική της ανατα-

ραχή μετά το 1945. Πρώτη υπήρξε η εγ-κατάλειψη της αυτοκρατορίας με την ανε-ξαρτησία της Ινδίας το 1947. Δεύτερη ηείσοδος στην Κοινή Αγορά το 1973 καιτρίτη με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου,1989 και 1991. Σελ. 24

Ενώπιον του SSMτα πλάνα για ΜΕΔΙσορροπημένες πολιτικές

Το στρατηγικό τους πλάνο για τη μείωσητων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων κα-τέθεσαν στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχα-νισμό οι τρεις συστημικές τράπεζες, Τρά-πεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα και ηΣυνεργατική Κεντρική Τράπεζα. Διαφο-ρετικά πλάνα αλλά με κοινό παρονομαστήοι τρεις τράπεζες. Οικονομική, σελ. 4

BAΣΙΚΗΕΚΔΟΣΗ

€2,00ΠΛΗΡΗΣΕΚΔΟΣΗZHTHΣΤΕ

ΤΟ ΣΤΟ ΤΑΜΕΙΟ

ΠΑΣΧΑΛΙΝΑκαι ανοιξιάτικα

Νηστήσιμεςεπιλογέςγια μπισκότα

€3,50

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΔΗΣ

Δύο νέα πανεπιστήμια στην Κύπρο

Τη σημασία της εκ-παιδευτικής μεταρ-ρύθμισης αναλύει ουπουργός Παιδείαςστη συνέντευξή τουστην «Κ» και εύχεται

να μην επηρεαστεί από σκοπιμότη-τες της επικείμενης προεκλογικήςπεριόδου. Παράλληλα, ο Κώστας Κα-δής αποκαλύπτει ότι δύο νέα πανεπι-στήμια βρίσκονται επί θύραις στηνΚύπρο, ενώ μετά τη συμφωνία με τηΡωσία για αμοιβαία αναγνώριση τίτ-λων σπουδών με προοπτικές πολλοίΡώσοι φοιτητές να έρθουν στην Κύ-προ, ολοκληρώθηκαν και οι διαδικα-σίες για υπογραφή αντίστοιχης συμ-φωνίας με την Κίνα, με τεράστιεςπροοπτικές. Σελ. 10

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την εφημερίδα

ψηφιακά στο ipad με μόνο €0,89

AΝΤΑΓΩΝΙΣΜOΣ

Αλλάζει τηλεοπτικόγήπεδο η ΟμόνοιαΗ συμφωνία της Ομόνοιας με τη Cy-taVision αλλάζει το ποδοσφαιρικότηλεοπτικό σκηνικό, με τον ανταγω-νισμό να εντείνεται και την πίτα νααναδιαμορφώνεται. Οι συνδρομητι-κές πλατφόρμες μελετούν διάφορασχέδια και ετοιμάζουν ανανέωσησυμβολαίων με τις ομάδες που συ-νεργάζονται. Oικονομική, σελ. 5

ΕΛΕΝΗ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ

Δεν επιθυμώ να κατέλθω αυτόνομα

Για το προεκλογικόσκηνικό μιλάει στην«Κ» η πρόεδρος της«Αλληλεγγύης» διευ-κρινίζοντας ότι έχειθέσει τη δική της

υποψηφιότητα στο τραπέζι ωστόσο,αν δεν επιλεγεί , θα στηρίξει με όλεςτις δυνάμεις της τον υποψήφιό μας,του «συνδικάτου των πέντε», όπωςλέει χαριτολογώντας. Ξεκαθαρίζειότι δεν θα κατέλθει αυτόνομα, απορ-ρίπτει τα περί συνδιαλλαγής με τονΝικόλα Παπαδόπουλο και λέει ότι ανήταν στη θέση Αναστασιάδη, δεν θαεπαναδιεκδικούσε. Σελ. 6

Μην αναμένετε κανένα θαύμααπό τον Ερντογάν Τουρκική πηγή για Κυπριακό Μετά το δημοψήφισμα, o Πρόεδρος ΤαγίπΕρντογάν δεν πρόκειται να προχωρήσεισε ριζικές τομές στη στρατηγική τηςτουρκικής πλευράς στο Κυπριακό, λέειστην «Κ» τουρκική πηγή. Αποκαλύπτειακόμα το νέο όραμα της Άγκυρας για δη-μιουργίας «Ένωσης Ανατολικής Μεσο-γείου» στο πλαίσιο της οποία να λυθείτο Παλαιστινιακό και το Κυπριακό καινα γίνει ενεργειακή σύμπραξη.

Το ενεργειακό τοπίο της ανατολικής Μεσογείου κινητοποιείτους μηχανισμούς της αμερικανικής διπλωματίας στην υπόδιαμόρφωση νέα διοίκηση του Ντόναλντ Τραμπ, βάζονταςτην Κύπρο στον χάρτη της Ουάσιγκτον. Οι πρόσφατεςεπαφές του Προέδρου Αναστασιάδη και αξιωματούχων τηςκυβέρνησης των ΗΠΑ και οι ζυμώσεις που άρχισαν επιβε-βαίωσαν πληροφορίες που ήθελαν τον Πρόεδρο των ΗΠΑ

να έχει προσωπικό ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στη νοτι-οανατολική Μεσόγειο. Προς αυτή την κατεύθυνση λειτούρ-γησε καταλυτικά και η παρουσία της Exxon στην κυπριακήΑΟΖ, γεγονός που, όπως αρμοδίως ειπώθηκε στην «Κ», συ-ζητήθηκε κατά κόρον στη διάρκεια των επαφών Αναστασιάδηστις ΗΠΑ. Συνεπεία αυτών προχωρούν και οι διαδικασίεςκαι για συνάντηση Αναστασιάδη-Τραμπ, με την ευκαιρία

της επίσκεψης του Προέδρου της Δημοκρατίας στις ΗΠΑτην πρώτη εβδομάδα του Ιούνη στο πλαίσιο μεγάλου συ-νεδρίου όπου θα είναι βασικός ομιλητής, καθώς και ηκάθοδος, τις επόμενες μέρες στην Κύπρο, της υφυπουργούΕξωτερικών για ζητήματα ενεργειακής διπλωματίας, ΡόμπινΝτάνιγκαν, για την υπογραφή του συμβολαίου της Κ.Δ. μετην Exxon Μοbil. Σελ. 4,7.

Η Κύπρος μπαίνει στον χάρτη ΤραμπΑναμένεται η αμερικανίδα ΥΦΕΞ για τις υπογραφές με Exxon, ενώ ο Τραμπ βλέπει Αναστασιάδη τον Ιούνη

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ Σελ. 6ΜΜΕ ή ΜΜΕ

ΠΕΤΡΟΣ ΖΑΡΟΥΝΑΣ Σελ. 14Τι να περιμένουμε μετάαπό ένα ναι στο δημοψήφισμα;

ΑΝΔΡΕΑΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Σελ. 14Η Ε.Ε., η Βρετανία και η Κύπρος

Ο κ. Γιάννης Τουλουμτζίδης συνόδευσε τον 15χρονο γιο του Λευτέρη (αριστερά) στον διαγωνισμό για χάκερ που διεξήχθη στην Αθήνα. Εξήνταάτομα, κυρίως φοιτητές, ξεδίπλωσαν τις δεξιότητές τους σε προσομοιώσεις ηλεκτρονικών επιθέσεων και επιτυχούς άμυνας. Σελ. 20

Αναμέτρηση των... χάκερ στην Αθήνα

01- KATHI_2-4_KATHI NEW 01/04/17 00:04 Page 1

KΥΡΙΑΚH 2 AΠΡΙΛΙΟΥ 2017

Expertise Solutions Value

www.pwc.com.cy

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Εκτινάχθηκε το κόστοςστέγασης στην ΕλλάδαΣτα ύψη εκτινάχθηκε το κόστος στέγασηςστην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία που δη-μοσιοποίησε ο ΟΟΣΑ, το 68,26% των νοικο-κυριών που ανήκει στα χαμηλότερα εισοδη-ματικά στρώματα, δαπανάει πάνω από το40% των εσόδων του για την αποπληρωμήτου ενοικίου του. Πρόκειται για το τρίτο ψη-λότερο στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ. Σελ. 16

ΓΙΑΓΚΟΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ

Κορεσμένη η αγοράεφαρμογών σε κινητάΟι Κύπριοι έχουν καινοτόμες ιδέες αλλάδεν γνωρίζουν πώς να τις υλοποιήσουν. Οαναπληρωτής γ.δ. του CIM, Γιάγκος Χατζη-γιάννης, δήλωσε στην «Κ» ότι οι περισσότε-ρες ιδέες αφορούν τη δημιουργία ιστοσελί-δων και εφαρμογών σε κινητά. Πρόσθεσεότι αυτή η αγορά είναι κορεσμένη. Σελ. 7

ΕΛΛΗΝΕΣ ΞΕΝΟΔΟΧΟΙ

Υποθηκεύουν δωμάτιαγια 15 ευρώ έως το 2021Η έλλειψη ρευστότητας έχει οδηγήσει Ελλη-νες ξενοδόχους να υπογράψουν συμβόλαιαμε tour operators σε πολύ χαμηλές τιμές. Σεορισμένες περιπτώσεις «υποθήκευσαν» ταδωμάτιά τους για 15 ευρώ έως το 2021. Δέλε-αρ αποτελούν οι προκαταβολές που εξασφα-λίζουν από ξένους οργανισμούς. Σελ. 8

ΔΙΕΘΝΗ

Τζίρος 143 δισ. δολάριααπό απομιμήσεις κινητώνΣχεδόν ένα στα πέντε κινητά που πωλούνταιπαγκοσμίως είναι προϊόν απομίμησης, σύμ-φωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ. Συνολικά η αξίατων προϊόντων-μαϊμού υπολογίζεται στα 143δισ. δολάρια ετησίως. Προϊόντα απομίμησηςσυνήθως είναι οι μπαταρίες για κινητά, οιφορτιστές και οι κάρτες μνήμης. Σελ. 13

0,64%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

X.A.3,01% 1,22%

Nasdaq

-0,84%

Nikkei

2,22%

Dax

0,58%

FTSE 100

5,02%

Πετρέλαιο

-1,73%

€ /$

X.A.K.2,11%

Κύπρος 3,27% -0,03%

Γερμανία 0,33% -0,07%

Γαλλία 0,94% -0,10%

Ιταλία 2,30% 0,05%

Ισπανία 1,62% 0,08%

Ιρλανδία 0,94% -0,16%

Ελλάδα 6,75% -0,46%

Ην. Βασίλειο 1,12% -0,05%

Απόδοση δεκαετών ομολόγων

Βαθμολογία από οίκους αξιολόγησης

Οίκος Μακρο- Βραχυ-Αξιολόγησης πρόθεσμο πρόθεσμο

Χρέος Χρέος

DBRS B R-4Fitch BΒ- BMoody’s B1 NPS&P BB+ B

Απόδοση Εβδομαδιαία αλλαγή

A N Α Λ Υ Σ Η / Tων HOLGER SCHMIEDING και KALLUM PICKERING*

Η Βρετανία υπέβαλε χθες αίτηση διαζυγίου απότην Ευρωπαϊκή Ενωση. Είναι η χειρότερη οπι-σθοχώρηση στη διαδικασία της ευρωπαϊκήςενοποίησης που άρχισε με την Ευρωπαϊκή Κοι-νότητα Χάλυβα και Ανθρακα το 1952. Συνοψίζουμεεδώ τις εκτιμήσεις μας που έχουμε αναλύσειτους τελευταίους 12 μήνες.1. Το Brexit είναι αναπόφευκτο. Μετά την περίοδοδιαπραγμάτευσης δύο ετών, η Βρετανία θα εγ-καταλείψει την Ε.Ε. Μια υπαναχώρηση από τοBrexit θα οδηγούσε σε διάσπαση του Συντηρη-τικού Κόμματος, γι’ αυτό και η βρετανική κυ-βέρνηση θα προχωρήσει ανεξαρτήτως της έκ-βασης των διαπραγματεύσεων ή ακόμη και μιας–μάλλον απίθανης– αλλαγής στη στάση τηςκοινής γνώμης.2. Το Brexit είναι ειρωνεία της τύχης. Επί δεκαετίεςη Βρετανία διακήρυττε την προτεραιότητα πουέδινε στην ενιαία αγορά έναντι κάθε άλλης πλευ-ράς της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Προώθησε τηνπρος Ανατολάς διεύρυνση της Ε.Ε και δεν επέβαλετη συνήθη μεταβατική περίοδο επτά ετών στηνελεύθερη διακίνηση εργαζομένων το 2004, οπότεπροσχώρησαν η Πολωνία και άλλες πρώην κομ-

μουνιστικές χώρες. Τώρα φεύγει εν μέρει επειδήδιαφωνεί με μια κεντρική αρχή της ενιαίαςαγοράς, την ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων.3. Το Brexit είναι δαπανηρό. Σύμφωνα με το βρε-τανικό Γραφείο Προϋπολογισμού, το οικονομικόέτος 2020-21 το δημόσιο χρέος της Βρετανίαςθα είναι τουλάχιστον 115 δισ. ευρώ υψηλότεροαπό όσο θα ήταν χωρίς το Brexit. Η Βρετανίαθα αναγκαστεί να επιβάλει αυστηρότερη δημο-σιονομική πολιτική για να καλύψει το κενό. Καικαθώς δεν θα είναι πλέον τόσο ελκυστική γιατους επενδυτές και τους εξειδικευμένους επαγ-γελματίες από την Ε.Ε., εκτιμούμε πως η ανάπτυξηθα επιβραδυνθεί από τον ετήσιο ρυθμό του 2,2%σε ένα 1,8% στην περίπτωση ήπιου Brexit καιστο 1,5% στην περίπτωση σκληρού Brexit.4. Το Brexit δεν θα αποτελέσει σοβαρό πλήγμαστην οικονομία της Ε.Ε. των «27». Η υπόλοιπηΕ.Ε. αντλεί το 3% του ΑΕΠ της από τις εξαγωγέςτης στη Βρετανία. Αν χάσει την προνομιακήπρόσβαση στη βρετανική αγορά, θα μειωθεί οετήσιος ρυθμός ανάπτυξής της κατά 0,02 με 0,04εκατοστιαίες μονάδες. Θα το εξουδετερώσει με-ρικώς από μια ήπια αύξηση των καλοπληρωμένων

θέσεων εργασίας.5. Το Brexit αποτελεί πολύ μεγαλύτερο πολιτικόπρόβλημα για τη Βρετανία παρά για την Ε.Ε. Επίχρόνια η πολιτική στη Βρετανία περιστρέφεταιγύρω από το θέμα, ενώ για τους πολιτικούς τηςΕ.Ε. το Brexit δεν συγκαταλέγεται στις προτε-ραιότητές τους. Πρώτον και κύριον, η Ε.Ε. των«27» θέλει να διασφαλίσει τη συνοχή της. Στονπυρήνα της, η ευρωπαϊκή ενοποίηση αποτελείπολιτικό σχέδιο και τα επιχειρηματικά συμφέρονταδεν θα διαμορφώσουν τη στάση της.6. Το Brexit δεν θα είναι η αρχή του τέλους γιατην Ε.Ε. Αν και υπάρχουν κίνδυνοι, το Brexitείναι πιθανότερο να ενισχύσει παρά να χαλαρώσειτη συνοχή της Ε.Ε.7. Το Brexit δεν θα είναι το τέλος της Βρετανίαςκαι η Σκωτία πιθανώς δεν θα τολμήσει να απο-σχιστεί από το Ηνωμένο Βασίλειο. Με το πετρέλαιοσαφώς κάτω των 90 δολαρίων το βαρέλι, η τρύπαστον προϋπολογισμό της Σκωτίας θα ήταν υπερ-βολικά μεγάλη για να σκεφτεί κάτι τέτοιο. Τοακανθώδες θέμα αφορά τη Βόρεια Ιρλανδία ανκαι τόσο η Δημοκρατία της Ιρλανδίας όσο και ηΒρετανία έχουν συμφέρον να μην υποκινήσουν

πολιτικά πάθη, ενώ οι υπόλοιπες ευρωπαϊκέςχώρες δεν ενδιαφέρονται τόσο για το θέμα.8. Το Brexit είναι δύσκολο. Θα επιτευχθεί δύσκολασυμφωνία για τους όρους του διαζυγίου. Οι συ-νομιλίες μπορούν εύκολα να περιέλθουν σε αδιέ-ξοδο γύρω απ’ τις μελλοντικές σχέσεις των δύοπλευρών. Τελικά η Βρετανία μάλλον θα αναγκαστείνα διαλέξει ανάμεσα σε μια μη ικανοποιητικήμεταβατική συμφωνία και μια μίνι συμφωνίαπου θα μοιάζει με σκληρό Brexit.9. Το Brexit είναι επιλογή της Βρετανίας. Η Ε.Ε.δεν το ήθελε αλλά, από τη στιγμή που οι Βρετανοίαπέρριψαν όσες αλλαγές προσφέρθηκαν στονΚάμερον, η Ε.Ε. θα επιδιώξει το μελλοντικό κα-θεστώς της Βρετανίας να είναι κατώτερο απότων επίδοξων χωρών-μελών.10. Το Brexit δεν είναι το τέλος της Ευρώπηςόπως τη γνωρίζουμε. Η Βρετανία θα παραμείνεισυμπαγής οικονομία με ένα δυναμικό ανάπτυξηςανάλογο εκείνου της Γερμανίας ακόμη και στηνπερίπτωση σκληρού Brexit.* Ο Holger Schmieding είναι επικεφαλής οικονομολόγoςτης επενδυτικής Berenberg και ο Kallum Pickering είναιοικονομολόγος για θέματα Βρετανίας στην ίδια τράπεζα.

To Brexit σε 10 σημεία

EKT

Στα 921 δισ.τα «κόκκινα»δάνεια στηνΕυρωζώνη

Σελ. 14

Μία από τις εταιρείες-σύμ-βολα της Βρετανίας, η Lloyd’s(άποψη από τον εντυπωσιακόεσωτερικό χώρο της ασφαλι-στικής στο Λονδίνο) αποφάσι-σε να δημιουργήσει θυγατρι-κή στις Βρυξέλλες προκειμέ-νου να συνεχίσει τις ευρωπαϊ-κές της δραστηριότητες στηνΕυρώπη χωρίς προβλήματακαι μετά το Brexit. Και δεν εί-ναι η μόνη. Διεθνείς τραπεζι-κοί κολοσσοί, όπως οι Citigro-up, HSBC και JPMorgan Cha-se, ετοιμάζουν τα σχέδιά τουςγια μεταφορά χιλιάδων θέσε-ων εργασίας σε χρηματοπι-στωτικά κέντρα της Ε.Ε. Τηνίδια στιγμή, αυτοκινητοβιομη-χανίες όπως οι Ford και BMW,αλλά και η Nissan, εξετάζουντην απομάκρυνσή τους από τηΒρετανία, παρά τις υποσχέ-σεις της κ. Μέι για ομαλή έξο-δο από την Ε.Ε. Σελ. 11

Βαρύ το κόστοςτου Βrexit

Το στρατηγικό τους πλάνο για τη μείωσητων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων με-σοπρόθεσμα κατέθεσαν αυτή την εβδο-μάδα στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμόοι τρεις συστημικές τράπεζες, ΤράπεζαΚύπρου, Ελληνική Τράπεζα και η Συ-νεργατική Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωναμε τραπεζικές πηγές, ο SSM δεν έχειθέσει συγκεκριμένους στόχους για τημείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δα-

νείων, είτε χρονικά είτε ποσοστιαίαστο επόμενο διάστημα, ενώ δεν έδωσανστα τραπεζικά ιδρύματα συγκεκριμένεςγραμμές που πρέπει να ακολουθηθούνή κάτι που να διαφοροποιεί τα πλάνατους. Το μεσοπρόθεσμο πλάνο που σύμ-φωνα με τραπεζικές πηγές είναι σεβάθος πενταετίας και κατατέθηκε μέσωπολυσέλιδων εκθέσεων, είχε μόνο μίαπροϋπόθεση. Πρέπει να είναι ρεαλιστι-

κό. Δηλαδή, από τη μία οι στόχοι δενμπορούν να είναι υπεραισιόδοξοι, αλλάούτε να φανερώνουν μικρή προσπάθειαμείωσης των ΜΕΔ. Οι τράπεζες, λοιπόν,πρέπει να ισορροπήσουν μεταξύ μιαςφιλόδοξης πολιτικής για άσκηση μεί-ωσης των Μη Εξυπηρετούμενων καιτην ίδια ώρα να διατηρηθεί η χρημα-τοδότηση στις αντοχές της πραγματικήςοικονομίας. Σελ. 4

Στον SSM η στρατηγικήτων τραπεζών για ΜΕΔΔιαφορετικά πλάνα αλλά με κοινό παρονομαστή από Τρ. Κύπρου, ΗΒ και ΣΚΤ

Στο γήπεδοCytavision παίζειτωρα η ΟμόνοιαΑλλάζει το σκηνικό

Η συμφωνία Ομόνοιας με τη Cytavisionαλλάζειτο ποδοσφαιρικό τηλεοπτικό σκηνικό, με τονανταγωνισμό να εντείνεται και την πίτα να ανα-διαμορφώνεται. Οι συνδρομητικές πλατφόρμεςμελετούν σχέδια και ετοιμάζουν ανανέωση συμ-βολαίων με τις ομάδες που συνεργάζονται, αλλάκαι να προσελκύσουν νέες. Σελ. 5

Ρίχνουν Αγκυραστην Κύπρολόγω BrexitΕρχονται ναυτιλιακές

Ενδιαφέρον για μεταφορά των γραφείων τουςστην Κύπρο λόγω του Brexit δείχνουν ασφα-λιστικές εταιρίες που καλύπτουν εμπορικούςστόλους. Ο υπ. Μεταφορών δήλωσε ότι είχεεπαφές με τις εν λόγω εταιρίες, τον περασμένοΔεκέμβριο και ότι οι διαβουλεύσεις συνεχί-ζονται σε τεχνοκρατικό επίπεδο. Σελ. 6

Στο τελικόστάδιο το πλάνογια την κάθοδοΣκλαβενίτηΝέα δομή και στρατηγική

Με ταχείς ρυθμούς συνεχίζονται οι ετοιμασίεςγια να ανοίξουν και επίσημα τις πύλες τουςλίγο μετά το Πάσχα οι «Ελληνικές ΥπεραγορέςΣκλαβενίτης ΑΕΕ» στην Κύπρο, μετά την από-κτηση του δικτύου υπεραγορών Μαρινόπουλος.Νέα δομή και στραηγική θα εφαρμόσει η εται-ρεία και στην Κύπρο. Σελ. 6

01-OIKONOMIA NEW_Master_cy 31/03/17 22:42 Page 1

ΖΩΗΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ • ΕΠΙΣΤΗΜΗ • ΤHΛΕΟΡΑΣΗ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 2 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Υ 2 0 1 7

ΕΚΘΕΣΗΟ Ν. Λαδόμματοςανοίγει το στούντιό τουΕξελίσσω την τέχνη μου, κάνοντας συνεχώςνέα πράγματα, λέει στην «Κ» ο Νικ. Λαδόμμα-τος, ο οποίος διοργανώνει έκθεση με το 20%επί των πωλήσεων να προσφέρεται στο Ίδρυ-μα Σοφία για τα Παιδιά. Σελ. 5

ΕΚΘΕΣΕΙΣΣυνήθως αντιμετωπίζουμε τηφύση ως κάτι ξένοΗ έκθεση «Paratoxic Paradoxes» στο ΜουσείοΜπενάκη ο επισκέπτης κάνει ένα παράξενοταξίδι, από κάποιο αγροτικό χωριό του Εκουα-δόρ και φτάνει έως στομάχι κάποιου φιδιού.Μία έκθεση με περιβαλλοντική ατζέντα. Σελ. 3

ΜΟΥΣΙΚΗ

Μιλάμε γιατο Μουσικό

Χωριό ΦέγγαροςΣελ. 4

ΒΙΒΛΙΟ

Ακολουθώνταςτον δρόμο

της μη βίαςΣελ. 8

Του JO NESBO

Τι σκέφτομαιόταν ξεκινώ να γράψω έναβιβλίο; Στην αρχή σκέφτομαι ότι είναιαδύνατον. Είναι αδύνατον να μετατρέψωόλα όσα σκέφτομαι κι αισθάνομαι σεγράμματα και να τα μεταδώσω στοναναγνώστη δίχως να τους στερήσω τασημαντικότερα στοιχεία τους. Κι ότιείναι αδύνατον, έτσι κι αλλιώς, αυτά ταασαφή, ηχοποιητικά σύμβολα να μπο-ρέσουν να αποπλανήσουν έναν ανα-γνώστη και να τον κάνουν να μ’ ακο-λουθήσει εκεί που τον πάω. Υπό αυτήντην έννοια, είμαι ένας πιλότος που κά-θεται πίσω από το χειριστήριο ενόςτζάμπο τζετ, με τον διάδρομο απογεί-ωσης εμπρός του, και ξέρει ότι, παρόλοπου έχει καταφέρει το εν λόγω θαύμαστο παρελθόν, η κοινή λογική λέει πωςδύο φτερά κι ένας πρόθυμος κινητήραςδεν μπορούν από μόνα τους ν’ απογει-ώσουν ένα αεροπλάνο.

Ετσι κι ένας συγγραφέας δεν γράφειαπό μόνος του μια ιστορία. Στην αρχήκατασκευάζει ιστορίες που μπορούν ναιδωθούν μέσα από ένα πλαίσιο, μια υπάρ-χουσα λογοτεχνική παράδοση. Αυτό,τουλάχιστον, κάνω εγώ. Οι συγγραφείςπαντός είδους, κι ανεξαρτήτως αν το συ-νειδητοποιούν ή όχι, συνομιλούν με τουςπροκατόχους αλλά και τους σύγχρονους

συναδέλφους τους. Ως συγγραφέας αστυ-νομικής λογοτεχνίας δεν έχω μόνο χρέοςαπέναντι στον Εντγκαρ Αλαν Πόε, τονΚόναν Ντόιλ, τον Ρέιμοντ Τσάντλερ καιτον Τζιμ Τόμσον· ούτε διαβάζομαι μόνουπό το δικό τους πρίσμα. Αλλά κι απέναντιστον Καρλ Ούβε Κνάουσγκορ, τον ΤζονΙρβινγκ, την Αστριντ Λίντγκρεν, τονΤσαρλς Ντίκενς και, εδώ που τα λέμε,μέχρι πολύ πίσω, τον Μιγκέλ ντε Θερ-βάντες. Και διαβάζομαι –επιμένω– καιυπό το δικό τους πρίσμα. Οι συγγραφείςδεν γράφουν απαραιτήτως εντός ενόςλογοτεχνικού πλαισίου. Ομως το ανα-γνωστικό κοινό που θα διαβάσει το βιβλίοσου, θα το ερμηνεύσει σύμφωνα με τοηχόχρωμα των εμπειριών του στη ζωήκαι στην ανάγνωση, ανάλογα με την αι-σθητική και τα γούστα του, τις ηθικέςτου αξίες, τις προσδοκίες που έχει απότη λογοτεχνία γενικά. Αν, λοιπόν, ο συγ-γραφέας είναι ο πιλότος, τότε η λογοτε-χνική παράδοση είναι τα φτερά, και οιαναγνώστες ο κινητήρας του αεροσκά-φους. Το μυθιστόρημα «Η δίψα» ξεκίνησετο 2015. Μιας και είναι το ενδέκατο βιβλίοτης σειράς με πρωταγωνιστή τον επιθε-ωρητή Χάρι Χόλε, είχα να κάνω μ’ ένανχαρακτήρα τον οποίο γνώριζα ήδη πολύκαλά. Ο λόγος για τον οποίο ο Χάρι Χόλεσυνεχίζει να μ’ ενδιαφέρει τόσο πολύείναι ακριβώς επειδή τον γνωρίζω τόσοκαλά. Οχι ότι δεν με κουράζουν ποτέ οΧάρι και ο κόσμος του: είναι και οι δυοτους σκοτεινοί και μου χρειάζεται καιλίγο φως πού και πού. Αλλά έχοντας βγειγια λίγο στο εκτυφλωτικό φως της μέρας,πάντα αποζητώ να επιστρέψω στη με-

λαγχολία και τον απαισιόδοξο μηδενισμότου Χάρι. Γι’ αυτό κι είναι παράδοξο τογεγονός ότι «Η δίψα» ξεκινά με τον Χάριευτυχισμένο. Δεν έχω συνηθίσει τον Χάριευτυχισμένο και δυσκολεύτηκα λίγο στογράψιμο. Παντρεύτηκε τη Ράκελ στοτέλος του προηγούμενου μυθιστορήματος(«Αστυνομία») και διδάσκει τώρα στηναστυνομική ακαδημία, όπου σπουδάζεικαι ο γιος της Ράκελ, Ολεγκ. Ο ίδιος οΧάρι ξυπνάει καθημερινά ευχόμενος ναμην αλλάξει τίποτα, να περάσει η μέρασαν μια απλή επανάληψη της προηγού-μενης. Αλλά την ίδια στιγμή που ο ιδιώτηςΧάρι Χόλε αποζητά μια αιώνια,αρμονική Ημέρα της Μαρμότας, ο αστυ-νομικός κι ερευνητής ανθρωποκτονιώνμέσα του κάθεται σ’ αναμμένα κάρβουνα.Ο μοναδικός δολοφόνος που του ξέφυγεκυκλοφορεί ακόμη ελεύθερος.

Αυτό θέτει το εξής ερώτημα: Αν το κυ-νήγι της ευτυχίας δεν είναι η πρωταρχικήκινητήρια δύναμη κάποιου σαν τον Χάρι,τι είναι; Αν η ανάγκη ν’ ανήκουμε στοκοπάδι ξεπερνά την αγάπη προς τη σύν-τροφο και τα παιδιά μας, μήπως είμαστεαγελαία ζώα; Μήπως ακόμα κι ένας παρίαςσαν τον Χάρι χρειάζεται την αναγνώρισηπερισσότερο απ’ ό,τι την οικογένειά του;Μήπως η «ιδιωτική» ευτυχία είναι υπερ-τιμημένη;

Εγραψα το μεγαλύτερο μέρος της «Δί-ψας» στο Οσλο, στο καφέ όπου συχνάζωτα τελευταία δεκαεπτά χρόνια. Εκεί,στο συνηθισμένο τραπέζι μου στο βάθος,δίπλα στον τοίχο, λίγο μετά την απο-γείωση του τζάμπο τζετ «Η δίψα», απο-φάσισα ν’ αλλάξω πορεία. Οι αφορμές

ήταν δύο: Η πρώτη ήταν μια συζήτησηπου έτυχε ν’ ακούσω μεταξύ ενός άνδρακαι μιας γυναίκας στο διπλανό τραπέζι,την οποία πέρασα αρχικά για συνέντευξηεργασίας («Πού βλέπεις τον εαυτό σουσε πέντε χρόνια από τώρα; Ποια πιστεύειςότι είναι τα βασικά σου προτερήματα;»)πριν καταλάβω ότι επρόκειτο για ραν-τεβού που είχε κλειστεί μέσω κάποιαςδιαδικτυακής πλατφόρμας γνωριμιών(«Αν μου αρέσουν περισσότερο οι σκύλοιή οι γάτες; Χμ... Εσένα τι σου αρέσει πε-ρισσότερο;»). Δεν με ιντρίγκαραν τόσοοι πιθανοί κίνδυνοι μιας γνωριμίας μέσωTinder όσο η οδυνηρά ντροπιαστικήσυζήτηση του ζευγαριού. Εμοιαζαν κιοι δυο να ψάχνουν ματαίως να κρυφτούνπίσω από κοινωνικές συμβάσεις και κοι-νοτοπίες, προβάλλοντας μια πασιφανώςψιλοψεύτικη εικόνα του εαυτού τους,τη στιγμή που στέκονταν ολόγυμνοικάτω από το εξεταστικό βλέμμα ο έναςτου άλλου. Ηταν, εναλλάξ, ο συγγραφέαςκι ο αναγνώστης του. Και οι ιστορίεςπου διηγήθηκαν ο ένας στον άλλο, με-ταμορφωμένες στο πιο κοντινό λογο-τεχνικό τους πλαίσιο, βρέθηκαν απόμόνες τους ν’ αποτυπώνονται στο πλη-κτρολόγιό μου.

Η δεύτερη αλλαγή στην πορεία μουμε οδήγησε –και τους ενδεχόμενουςαναγνώστες μου– να προσγειωθούμε σεδιαφορετικό μέρος απ’ ό,τι στην αρχήσχεδίαζα κι έχει να κάνει με τον βαμπι-ρισμό. Οταν ξάφνου έπεσα πάνω στιςιστορίες του Πέτερ Κέρτεν, του βρικόλακατου Ντίσελντορφ και του Ρίτσαρντ Τρέν-τον Τσέις, κατάλαβα μεμιάς τι ακριβώς

έλειπε για να χτίσω τη γέφυρα που θαένωνε όλα τα θέματα του βιβλίου. Συ-νήθως δεν ενδιαφέρομαι γι’ αυτό πουονομάζουμε «αληθινές ιστορίες εγκλη-μάτων», αλλά ο ανθρώπινος παράγονταςτων ιστοριών που βρήκα ήταν ιδιαίτεραανατρεπτικός και προκλητικός. Οπωςκαι ο Χάρι, έτσι κι ο βαμπιριστής ψάχνεινα βρει τα πιο εσωτερικά κομμάτια τωνανθρώπων – με λίγο πιο κυριολεκτικότρόπο, βεβαίως. Πάντα περιέγραφα τονΧάρι ως έναν δυνάμει εγκληματία· ποτέως δυνάμει πότη αίματος. Αλλά δεν βα-ριέστε, ορίστε ένα spoiler: στη «Δίψα»ο Χάρι θα πιει αίμα.

Τι σκέφτομαι λοιπόν έχοντας τελειώσειτη συγγραφή ενός βιβλίου, έχονταςπροσγειώσει, ως εκ θαύματος, το τζάμποτζετ κι έχοντας επιζήσει από την όληεμπειρία; Τότε, σχεδόν ψυχαναγκαστικάκαι ακούραστα, σκέφτομαι το επόμενοσκάφος που θα θελήσω να απογειώσω.Μπορείτε να το πείτε και «δίψα»· βλέπετε,μπορεί όντως ο συγγραφέας να μοιάζειστους χαρακτήρες του. Σαν τον Χάρικαι σαν τον βαμπιριστή, πολλοί συγ-γραφείς αδυνατούν να σταματήσουν.Εχουν ανάγκη να γράφουν, έχουν ανάγκηνα πετούν.

Το παρόν δημοσιεύεται αποκλειστικάστην «Κ», καθώς και σε επιλεγμένες

εφημερίδες του εξωτερικού. Το μυθιστόρημα«Η δίψα» του Τζο Νέσμπο κυκλοφορεί αυτέςτις μέρες από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Μετά-φραση από τα νορβηγικά: Κρυστάλλη Γλυνια-δάκη. Η κ. Γλυνιαδάκη υπογράφει και τη μετά-φραση του παρόντος κειμένου.

Η δίψα... ...για τη γραφή, τον Χάρι και τα τζάμπο τζετ

Τζο Νέσμπο. Ο Νορβηγός συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, δημιουργός του καλτ ντετέκτιβ Χάρι Χόλε, βλέπει τα βιβλία του να ξεπερνούν τα 33.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως.

«Η δίψα»: Οταν μία ακόμα γυναίκα δο-λοφονείται, τα αντανακλαστικά τουπρώην επιθεωρητή και νυν καθηγητήστην αστυνομική ακαδημία Χάρι Χόλεενεργοποιούνται αμέσως, ενώ ένας επα-ναλαμβανόμενος εφιάλτης στοιχειώνειτον ύπνο του: υπάρχει ένας δολοφόνοςπου ο Χάρι δεν κατάφερε να συλλάβει...

“Ενα κείμενο του Νορβηγού συγ-γραφέα Τζο Νέσμπο για το νέοτου μυθιστόρημα, που δημοσι-εύεται αποκλειστικά στην «Κ»,καθώς και σε επιλεγμένεςεφημερίδες του εξωτερικού.

01-TEXNES NEW_Master_cy 31/03/17 14:01 Page 1