ΒΟΥΝΑToshiba-User | [Course Title] | [Date]

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑΦΩΚΙΔΑΣ

ΒΑΡΔΟΥΣΙΑΤα Βαρδούσια (ή Κόρακας) είναι σύμπλεγμα βουνών που περιλαμβάνει το νοτιότερο άκρο της Πίνδου στη Στερεά Ελλάδα. Υψώνεται στα βορειοδυτικά της Φωκίδας, με ένα μικρό τμήμα του όρους να επεκτείνεται και στη Φθιώτιδα. Είναι το δεύτερο υψηλότερο βουνό της Ρούμελης μετά την Γκιώνα, με ύψος που φτάνει τα 2.495 μέτρα (κορυφή Κόρακας).

Το αρχαίο ελληνικό όνομα των Βαρδουσίων είναι Κόραξ, ονομασία που επιβιώνει μέχρι σήμερα στον τοπικό πληθυσμό ο οποίος τη χρησιμοποιεί για την υψηλότερη κορυφή. Ο Στράβων τα ονόμαζε μέγιστον όρος εξαιτίας του ύψους του.

Στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 στα Βαρδούσια έδρασαν και προφυλάχτηκαν στις λεγόμενες αποκλείστρες, οι εξεγερμένοι κάτοικοι των γύρω χωριών.

Ο κύριος όγκος των Βαρδουσίων υψώνεται στα εδάφη της επαρχίας Δωρίδας του νομού Φωκίδας, ενώ μικρό τμήμα του στα βόρεια υπάγεται στο νομό Φθιώτιδας. Τα Βαρδούσια αποτελούνται από τρία συγκροτήματα κορυφών, το βόρειο, το δυτικό και το νότιο. Το βόρειο συγκρότημα χαρακτηρίζεται από ομαλές κορφές, το δυτικό παρουσιάζει πολλές απόκρημνες και ανεξάρτητες μεταξύ τους κορυφές ενώ το νότιο που είναι και το υψηλότερο, σχηματίζει μία απόκρημνη και μεγάλη σε μήκος κορυφογραμμή. Είναι από τις ελάχιστες οροσειρές της Ελλάδας που έχουν αλπικό χαρακτήρα. Η οροσειρά ορίζεται από τους ποταμούς Μόρνο, Εύηνο και Κοκκινοπόταμο και έχει πλούσια χλωρίδα. Μεγάλο τμήμα της επιφάνειας της καλύπτεται από δάση ελάτης, βελανιδιάς και κέδρων (αρκεύθων) ενώ στα εκτεταμένα υψίπεδα που σχηματίζονται ανάμεσα στις κορυφές βόσκουν μεγάλα κοπάδια προβάτων και γιδιών. Πολλά σημεία του βουνού είναι κατάλληλα για ορειβασία ενώ στις πλαγιές των Σκόρδων λειτουργούν δύο ορειβατικά καταφύγια.

Ψηλές κορυφές των Βαρδουσίων είναι ο Κοκκινιάς (2.404 m), η Πυραμίδα (2.348 m), η Μεγάλη Σούφλα (περ. 2.340 m), η Πλάκα (περ. 2.320 m), το Βουνό της Χωμήριανης ή Μεγάλη Χούνη (2.294 m), η Αλογόραχη (2.265 m), το Βουνό της Κωστάριτσας (2.216 m), το Κάτω Ψηλό (περ. 2.140 m), το Γιδοβούνι (2.065 m), το Σινάνι (2.055 m) και άλλες.

Συνηθέστερη ανάβαση για τα καταφύγια και τις ψηλές κορυφές είναι από το χωριό Αθανάσιος Διάκος (ή Άνω Μουσουνίτσα). Ορισμένες από τις δυτικές κορυφές είναι προσβάσιμες και από την Αρτοτίνα.

ΟΙΤΗΗ Οίτη (παλαιότερη ονομασία Καταβόθρα) είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας και καταλαμβάνει τμήμα των νομών Φθιώτιδας και Φωκίδας. Η Οίτη συνδέεται στα νότια με την Γκιώνα, δυτικά με τα Βαρδούσια και ανατολικά με το Καλλίδρομο ενώ το όριο της στα βόρεια είναι η κοιλάδα του Σπερχειού. Στις πλαγιές της σχηματίζονται πολλά υδάτινα ρεύματα. Από την Οίτη πηγάζουν

PAGE 1

ο Μόρνος και ο Γοργοπόταμος. Σημαντικά χωριά στις πλαγιές και στους πρόποδες της Οίτης είναι η Παύλιανη, η Υπάτη και το Μαυρολιθάρι.

Η ψηλότερη κορυφή της, ο Πύργος, έχει υψόμετρο 2.152 μέτρα.[1] Άλλες κορυφές της Οίτης είναι το Γρεβενό (2.114 μ.), ορατό από τη Λαμία και την κοιλάδα του Σπερχειού, το Σέμπι (2.091 μ.), η Αλύκαινα ή Αλουμπόραχη (2.052 μ.) και τα Δύο Βουνά (1.615 μ.).

Πολύωρες αναβάσεις προς τις κορυφές της Οίτης πραγματοποιούνται από την Υπάτη και την Παύλιανη. Ωστόσο, τους καλοκαιρινούς μήνες τα ψηλότερα σημεία του βουνού είναι προσβάσιμα από δασικούς δρόμους.

Κατά τη μυθολογία, σε μια κορυφή της Οίτης, που λέγεται «Πυρά», κάηκε σε μεγάλη φωτιά («πυρά») ο Ηρακλής, για να γλιτώσει από τον χιτώνα της Δηιάνειρας. Κατά την αρχαιότητα στα νότια της Οίτης βρισκόταν η αρχαία Δωρίδα ενώ στην βόρεια πλευρά της ζούσαν οι Οιταίοι, οι Αινιάνες και οι Μαλιείς.

ΠΑΡΝΑΣΣΟΣΟ Παρνασσός είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας, που εκτείνεται στους νομούς Βοιωτίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας. Έχει μέγιστο ύψος 2.457 μέτρα, (υψηλότερη κορυφή η Λιάκουρα)[1] και είναι ένα από τα υψηλότερα βουνά της Ελλάδας.

Στα βορειοδυτικά ενώνεται με τη Γκιώνα ενώ στα νότια συνδέεται με την Κίρφη. Ο Παρνασσός είναι άμεσα συνδεδεμένος με την ελληνική ιστορία και μυθολογία, κυρίως για το σπουδαιότερο μαντείο της Αρχαίας Ελλάδας που ήταν χτισμένο πάνω στα ιερά χώματά του, το Μαντείο των Δελφών. Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα οι Δελφοί, ο "ομφαλός της γης", αποτελούν πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών από ολόκληρο τον κόσμο, προσδίδοντας με τη φήμη τους αίγλη στον Παρνασσό.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, του βουνό οφείλει το όνομά του στον ήρωα Παρνασσό, ο οποίος είχε κτίσει πάνω στο βουνό μια πόλη, η οποία καταστράφηκε από τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα. Τότε οι κάτοικοι της πόλης ακολουθώντας τις κραυγές των λύκων οδηγήθηκαν ψηλότερα στο βουνό για να γλιτώσουν από τον κατακλυσμό, όπου έχτισαν μια νέα πόλη την οποία ονόμασαν Λυκώρεια, που σημαίνει κραυγές των λύκων. Το όνομα αυτό διασώζεται μέχρι και σήμερα ελαφρώς παραλλαγμένο.

PAGE 2

Ο Παρνασσός παλαιότερα ονομαζόταν Λιάκουρα, που αποτελεί δημώδη ονομασία που συναντάται κυρίως στα κλέφτικα τραγούδια και προέρχεται από το Λυκώρεια. Επίσης έτσι ονομάζεται η υψηλότερη κορυφή του Παρνασσού.

Ετυμολογικά, η λέξη Παρνασσός, υποστηρίζεται ότι προέρχεται από το προελληνικό υπόστρωμα, δηλαδή την γλώσσα που μιλούσαν οι Πελασγοί, και στων οποίων τα τοπωνύμια ήταν συχνή η κατάληξη -σσος.

ΓΚΙΟΝΑΗ Γκιόνα είναι το υψηλότερο βουνό της Στερεάς Ελλάδας, τοποθετημένο στην Φωκίδα ανάμεσα στον Παρνασσό και τα Βαρδούσια. Με υψηλότερη κορυφή την Πυραμίδα στα 2.510 μέτρα, η Γκιώνα είναι το υψηλότερο βουνό νότια του Ολύμπου και το πέμπτο συνολικά στην Ελλάδα. Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως Ασέληνον όρος.

Σύμφωνα με το "Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας" του Γεωργίου Μπαμπινιώτη, η ορθή γραφή της ονομασίας του βουνού είναι Γκιόνα, η οποία και χρησιμοποιείται στις αναφορές του όρους στα παλαιότερα κείμενα. Ετυμολογικά η ονομασία προέρχεται από το πτηνό γκιόνης, μεγάλοι πληθυσμοί του οποίου είναι μόνιμα εγκατεστημένοι στην Γκιώνα.

Στην αρχαιότητα η Γκιώνα θεωρείτο τμήμα του Παρνασσού και ονομαζόταν Ασέληνον όρος, ονομασία που προέρχεται από την ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με το σχετικό μύθο, στο όρος κατοικούσε ένας βοσκός, ο Ενδυμίων, γιος της Πύρρας και του Δευκαλίωνα, και όταν πήγαινε η ημίθεα Σελήνη να τον συναντήσει, στις παρυφές του βουνού, άφηνε τον κόσμο χωρίς φεγγάρι. Επίσης το ίδιο όρος χαρακτηρίζονταν δυσχείμερον (ψυχρό) και πολιόν (χιονοσκεπές). Κατοικείτο από τους Οζολούς Λοκρούς.

PAGE 3